กานจัดกิจกรรมสหกรณ์นักเรียน

“...ท่ ีเพ่ ิมเร่ ื องของสหกรณเ์ ขา้ ไปนัน้ สาหรับนักเรียนก็เป็นการฝึกหดั ใหใ้ ช้ ระบบทางานดว้ ยการรว่ มกนั เพ่ ือท่ ีจะไดไ้ มเ่ สียเปรียบผอู้ ่ ืน ไดฝ้ ึกความละเอียด ความถ่ ีถว้ น ในเร่ ื องของการเขียนบนั ทึก การทาบญั ชี แลว้ ตอ่ ไปเม่ ือนักเรียนเติบโต ข้ึน ก็จะคุน้ เคยกบั ระบบน้ี แลว้ ก็เป็นสมาชิกสหกรณข์ องหมบู่ า้ น ของอาเภอ ของ จงั หวดั ตอ่ ไป โดยท่ ีมีความรูค้ วามเขา้ ใจอยา่ งดี ในการท่ ีวา่ เราจะซ้ืออะไรมาใช้ นัน้ ถา้ รวมกนั ซ้ือ ก็จะทาใหป้ ระหยดั คา่ ใชจ้ า่ ย หรื อจะขายส่ ิงผลิตอะไรข้ึนมา ถา้ รวมกนั นัน้ จะทาไดด้ ีย่ ิงข้ึน และเป็นการฝึกการทางานรว่ มกนั ในรูปแบบกรรมการ ซ่ ึงตอ่ ไปก็จะมีกรรมการอะไรไดอ้ ีกหลายๆ อยา่ ง...” พระราชดารัสสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี พระราชทานแก่คณะปฏิบตั ิงาน โครงการตามพระราชดาริในโรงเรียนตารวจตระเวน ชายแดน ณ ศาลาดุสิดาลยั สวนจิตรลดา กรุงเทพมหานคร วนั องั คารท่ี 27 เมษายน 2536

คำนำ คู่มือการจัดกิจกรรมสหกรณ์นักเรียนของโรงเรียนในโครงการศูนยเ์ รียนรู้ต้นแบบ เด็กไทยแก้มใส เล่มน้ี จัดพิมพ์ข้ึนเพื่อให้ผูบ้ ริหารโรงเรียน ครู และผูเ้ กี่ยวข้อง มีความรู้ ความเขา้ ใจ สามารถนาแนวคิด รูปแบบและวิธีการจดั กิจกรรมสหกรณ์ไปใชใ้ นการพฒั นาการ จดั กิจกรรมสหกรณ์นักเรียนของโรงเรียนในโครงการฯ และการจดั การเรียนรู้ให้กบั ผูเ้ รียน ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง รายละเอียดประกอบดว้ ยประวตั ิความเป็นมาของสหกรณ์แบบยอ่ ๆ และเน้ือหา ในเรื่องหลกั การสหกรณ์ วิธีการสหกรณ์ อุดมการณ์สหกรณ์ ประเภทของสหกรณ์ การจดั ทา กิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียน และมีตวั อยา่ ง เร่ืองขอ้ บงั คบั เรื่องการประชุม รายละเอียด และข้นั ตอนต่าง ๆ ไดร้ ะบุไวใ้ นเอกสารเล่มน้ี หวงั ว่าคู่มือเล่มน้ี คงเป็ นประโยชน์ สาหรับผูท้ ี่เขา้ รับการอบรม ในคร้ังน้ี ในการที่ นาเอาแนวทาง รูปแบบและวิธีการ ไปประยุกต์ใช้ ในการพฒั นาการจดั กิจกรรมสหกรณ์ นกั เรียน และการจดั การเรียนรู้ใหก้ บั ผเู้ รียนไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ และเกิดประสิทธิผล โครงการเสริมสร้างศกั ยภาพ ศูนยเ์ รียนรู้ตน้ แบบเดก็ ไทยแกม้ ใสขยายผลสู่ชุมชน สานกั งานกองทุนสนบั สนุนการสร้างเสริมสุขภาพ

สารบญั 2 3 ประวตั ิสหกรณ์ 4 การสหกรณ์ในประเทศไทย 4 อุดมการณ์สหกรณ์ 5 วธิ ีการสหกรณ์ 5 หลกั การสหกรณ์ 5 คุณค่าของสหกรณ์ 7 สหกรณ์ประเภทต่าง ๆ ในประเทศไทย การจดั ต้งั สหกรณ์ 8 หลกั เกณฑท์ ่ีจาเป็นในการจดั ต้งั สหกรณ์ทว่ั ไป 8 11 สหกรณ์นักเรียน 14 การดาเนินงานกิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียน 19 ข้นั ดาเนินการจดั ต้งั กิจกรรมสหกรณ์ 21 การประชุมในสหกรณ์ 21 การดาเนินกิจการสหกรณ์นกั เรียน 25 26 ประโยชน์ของสหกรณ์ 36 38 กจิ กรรมสหกรณ์แบบครบวงจร 42 รูปแบบและข้นั ตอนการจดั กิจกรรม 43 44 ภาคผนวก 45 ตวั อยา่ งขอ้ บงั คบั การจดั กิจกรรมสหกรณ์นกั เรียน 46 ตวั อยา่ งแบบฟอร์มวาระการประชุม ตวั อยา่ งแบบฟอร์มบนั ทึกรายงานการประชุม ตวั อยา่ งใบสมคั รสมาชิก ตวั อยา่ งใบหุน้ ตวั อยา่ งบตั รสมาชิก ตวั อยา่ งทะเบียนหุน้ ตวั อยา่ งใบเสร็จรับเงิน

ประวตั ิสหกรณ์ กำเนิดของสหกรณ์ แนวความคิดและการก่อต้งั สหกรณ์ มีรากฐานมาจากการเปล่ียนแปลงทางเศรษฐกิจ และการเมือง ซ่ึงเกิดข้ึนในยโุ รป ในคริสตวรรษท่ี18 โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ การปฏิวตั ิอุตสาหกรรม ในประเทศองั กฤษ เม่ือปี ค.ศ. 1760 ซ่ึงมีผลในระบบการผลิตและความสัมพนั ธ์ระหวา่ งบุคคล เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว การเปลี่ยนแปลงระบบการผลิตที่มีการนาเคร่ืองจกั รมาใช้แทน แรงงานมีผลใหเ้ กิดการเปล่ียนแปลงจากการผลิตขนาดยอ่ ยในครัวเรือน มาเป็นระบบโรงงาน ท่ีใช้เครื่องจักรแรงงานเป็ นเพียงส่วนประกอบหน่ึงในกระบวนการผลิตที่มีความสาคัญ นอ้ ยกวา่ เคร่ืองจกั ร มีการใชแ้ รงงานเดก็ กบั ผหู้ ญิง ซ่ึงไม่ตอ้ งอาศยั ความชานาญพิเศษ โดยจ่าย ค่าจา้ งแรงงานในอตั ราต่า แรงงานไม่ไดร้ ับการคุม้ ครองตามกฎหมาย นายจา้ งกดข่ี และไดร้ ับ การปฏิบตั ิอยา่ งไม่เป็นธรรม สภาพการณ์อนั เลวร้ายเช่นน้ี ก่อให้เกิดความเคล่ือนไหว ที่จะให้มีการแกไ้ ขปัญหา อยา่ งจริงจงั แนวความคิดของนกั เศรษฐศาสตร์บางส่วนเห็นวา่ จะตอ้ งมีการเปล่ียนแปลงระบบ เศรษฐกิจจากแบบทุนนิยม ท่ีก่อให้เกิดความไม่เป็ นธรรมในสังคมมาเป็ นระบบสังคมนิยม ในขณะเดียวกนั ก็มีนักเศรษฐศาสตร์บางส่วนเห็นว่า ควรหาวิธีการแกไ้ ขขอ้ บกพร่องของ ระบบทุนนิยม จึงเป็นท่ีมาของแนวคิดดา้ นสหกรณ์ ผนู้ าดา้ นน้ีที่สาคญั คือ โรเบิร์ต โอเวน และ วิลเลี่ยม คิงส์ แห่งประเทศองั กฤษ ส่วนในฝร่ังเศสก็มี ชาร์ล ฟูริเอองั รี แซงค์ซิบองฟิ ลิปป์ บูเช่ และหลุยส์ บลงั ก์ เป็นตน้ แนวความคิดทางสหกรณ์ ไดเ้ ผยแพร่ไปอยา่ งกวา้ งขวางโดยเฉพาะในหมู่ผใู้ ชแ้ รงงาน ซ่ึงมีความพยายามท่ีจะรวมตวั กนั และดาเนินการโดยยึดหลกั ความเสมอภาคและช่วยเหลือซ่ึง กนั และกนั หลายต่อหลายคร้ัง แต่กไ็ ม่ประสบความสาเร็จ จนกระทงั่ ไดม้ ีการก่อต้งั สหกรณ์ข้ึน สาเร็จ เป็ นคร้ังแรก โดยกลุ่มช่างทอผา้ ในเมืองรอชเดล ประเทศองั กฤษ โดยมีการจดั ต้งั ใน ลกั ษณะของสหกรณ์ขายปลีก หรือร้านสหกรณ์ มีเงินทุนแรกต้งั จากการที่ผูร้ ิเร่ิมเรียกตนเองว่า “ผูบ้ ุกเบิกแห่งรอชเดล” (Rochdale Pioneers) ลงทุนร่วมกนั คนละ 1 ปอนด์ รวมเป็ นเงิน 28 ปอนด์ สินคา้ ที่จดั นามาขายมีเพียงสินคา้ ที่จาเป็ นไม่ก่ีชนิด ไดแ้ ก่ เทียนไข แป้งสาลี น้าตาล

2 ทราย ขนมปัง จากจุดเริ่มตน้ น้ีเอง จึงอาจกล่าวไดว้ ่า ร้านสหกรณ์รอชเดล เป็ นตน้ กาเนิดของ ขบวนการสหกรณ์ในปัจจุบนั และหลกั การปฏิบตั ิของชาวรอชเดล ก็เป็ นท่ีมาของหลกั การ สหกรณ์สากล ซ่ึงส่วนใหญ่ยงั คงยดึ ถือจนถึงปัจจุบนั กำรสหกรณ์ในประเทศไทย ขบวนการสหกรณ์ในประเทศไทย ถือกาเนิดจากสภาพเสื่อมโทรมทางเศรษฐกิจและ สังคมของผูป้ ระกอบอาชีพทางเกษตรกรรมในสมยั รัชกาลท่ี 5 ซ่ึงชาวนาจานวนมากประสบ ความลาบาก ขาดเงินทุนในการประกอบอาชีพตอ้ งพ่ึงพาพ่อคา้ คหบดีในทอ้ งถิ่น โดยเสีย ดอกเบ้ียในอตั ราสูงทาใหม้ ีหน้ีสินลน้ พน้ ตวั จนบางรายตอ้ งสูญเสียกรรมสิทธ์ิท่ีดินทากิน รัฐบาลในสมยั น้นั จึงมีความคิดท่ีจะแกไ้ ขปัญหาใหแ้ ก่เกษตรกรเหล่าน้นั โดยหาแหล่ง เงินกูย้ มื ให้ แต่การใหเ้ งินกูต้ อ้ งมีท้งั เงินทุน หลกั ประกนั และวิธีการควบคุม จึงจาเป็ นตอ้ งหา วิธีการท่ีเหมาะสม ซ่ึงเซอร์เบอร์นาร์ด ฮนั เตอร์ หัวหนา้ ธนาคารมทั ราส แห่งอินเดีย ที่รัฐบาล ไทยเชิญมาเป็ นที่ปรึกษาไดเ้ สนอการจดั ต้งั สมาคม เพ่ือควบคุมการกยู้ มื ของเกษตรกรเหล่าน้นั โดยทุกคนสมัครเขา้ เป็ นสมาชิกและดาเนินการบนหลักการของการช่วยเหลือตนเองและ ช่วยเหลือซ่ึงกนั และกัน สมาคมดังกล่าวมีชื่อเป็ นภาษาอังกฤษว่า Co-operative Society ซ่ึงพระราชวงศเ์ ธอกรมหม่ืนพิทยาลงกรณ์ อธิบดีกรมพาณิชยแ์ ละสถิติพยากรณ์ในสมยั น้ัน ไดท้ รงบญั ญตั ิศพั ทภ์ าษาไทยวา่ “สหกรณ์” จากคาแนะนาดงั กล่าว “แผนกงานสหกรณ์” ซ่ึงเป็นส่วนราชการสาคญั แผนกหน่ึงใน กรมพาณิชยแ์ ละสถิติพยากรณ์ จึงไดศ้ ึกษาถึงรูปแบบของสหกรณ์ซ่ึงไดจ้ ดั ต้งั ข้ึนในประเทศ ต่าง ๆ ว่ามีความเหมาะสมเพียงไรที่จะนามาใชก้ บั สภาพของประเทศไทยในขณะน้ัน ซ่ึงใน ท่ีสุดได้เลือกรูปแบบของสหกรณ์แบบไรฟ์ ไฟเซนของประเทศเยอรมนี ที่มีรูปแบบเป็ น สหกรณ์หาทุน (เครดิต) ร่วมกนั สะดวกแก่การควบคุมเงินกู้ แนวความคิดในการจดั ต้งั สหกรณ์ เพื่อควบคุมเงินกู้ที่จะช่วยเหลือเกษตรกรน้ี ได้ถูกนาเสนอต่อที่ประชุมเสนาบดีและ สมุหเทศาภิบาล เพื่อใหเ้ กิดความคิดสนบั สนุนการจดั ต้งั สหกรณ์และไดม้ ีการพิจาณาคดั เลือก สถานท่ีท่ีจะจดั ต้งั สหกรณ์ คือจงั หวดั พิษณุโลก เน่ืองจากเป็ นทอ้ งที่ท่ีฐานะความเป็ นอยู่ของ ราษฎรยากจน และมีราษฎรจากพ้ืนที่อ่ืนมาก่อร่างสร้างตวั ประกอบกบั พ้นื ท่ีแถบน้นั ยงั มีวา่ งพอ

3 สาหรับการจบั จองทากินใหม่ เมื่อไดม้ ีการสารวจพ้ืนที่และฐานะทางเศรษฐกิจของราษฎรใน พ้ืนที่ท่ีจะจัดต้ังสมาคมสหกรณ์แล้ว ทางราชการท่ีรับผิดชอบจึงพิจารณาหารูปแบบทาง กฎหมายที่จะรองรับและคุม้ ครองสถาบนั ท่ีจดั ต้งั ข้ึนแต่โดยท่ียงั เพ่ิมเป็ นการเร่ิมตน้ จึงมิไดม้ ี การตรากฎหมายเฉพาะข้ึนเพียงแค่ปรับปรุงกฎหมายเดิมท่ีมีอยู่ให้สามารถใชค้ รอบคลุมได้ โดยประกาศใช้พระราชบัญญัติสมาคมเพ่ิมเติม พ.ศ. 2459 และสหกรณ์ที่จัดต้ังข้ึน จึงจด ทะเบียนภายใต้ พรบ.สมาคมดังกล่าว เมื่อวนั ที่ 26 กุมภาพนั ธ์ 2459 ภายใตช้ ื่อ “สหกรณ์วดั จนั ทร์ ไม่จากดั สินใช”้ ต้งั อยูใ่ นทอ้ งที่อาเภอเมืองจงั หวดั พิษณุโลก โดยมีพระเจา้ วรวงศเ์ ธอ กรมหม่ืนพิทยาลงกรณ์ เป็นนายทะเบียนสหกรณ์พระองคแ์ รก อดุ มกำรณ์สหกรณ์ อุดมการณ์สหกรณ์ คือ จุดมุ่งหมายที่จะให้บุคคลและสังคมอยดู่ ี กินดีและมีสันติสุข โดยยดึ มน่ั ในแนวความคิดวา่ การรวมกนั เพื่อช่วยตนเองและช่วยเหลือซ่ึงกนั และกนั จะสามารถ แกไ้ ขปัญหาทางเศรษฐกิจและสังคมของมวลสมาชิกได้ ลกั ษณะนิสัยที่พึงประสงคใ์ นการช่วย ตนเองที่สอดคลอ้ งกบั อุดมการณ์สหกรณ์ - ขยนั ขนั แข็งเอาการเอางาน มีความกระตือรือร้น มานะอดทนไม่ทอ้ ถอยและมีความ รับผดิ ชอบ - ประหยดั รู้จกั เก็บออมสะสมทรัพย์ ใช้เงินให้เกิดประโยชน์สูงสุด ประหยดั ทรัพย์ ไม่ใช่ตระหนี่ถี่เหนียว และประหยดั เวลา - พฒั นาตน ใฝ่ หาความรู้อยเู่ สมอ เป็นคนทนั สมยั รอบรู้ทนั เหตุการณ์ รู้จกั นาความรู้มา ใชใ้ หเ้ กิดประโยชน์ - หลีกพน้ อบายมุข เช่น ไม่เล่นการพนนั ไม่ด่ืมสุรา ไม่เที่ยวกลางคืน ส่ิงเสพติด เช่น บุหรี่ ไม่คบคนชว่ั คนพาล - ซ่ือสัตย์ ซ่ือสัตยส์ ุจริต ท้งั กาย วาจา ใจ ต่อตนเอง ต่อผูอ้ ื่น ต่อหนา้ ท่ีของตนและต่อ ประเทศชาติ - เสียสละเพือ่ ส่วนรวม ไม่เห็นแก่ตวั มีความเอ้ือเฟ้ื อเผอื่ แผ่

4 - สามัคคี ร่วมมือกนั ทางาน เคารพในความคิดเห็นของผูอ้ ่ืน มีความเห็นอกเห็นใจ ใหอ้ ภยั ไม่ถือโกรธ และตระหนกั ถึงปัญหาร่วมกนั - มีวนิ ยั ใชเ้ หตุผล เคารพ กฎ ระเบียบ กติกา หาวธิ ีการแกป้ ัญหาที่ดีท่ีสุดโดยใชเ้ หตุผล วธิ กี ำรสหกรณ์ วธิ ีการสหกรณ์ เป็นการรวบรวมคนท่ีมีอุดมการณ์สหกรณ์ มาทาธุรกิจร่วมกนั ตามหลกั สหกรณ์ เพื่อมุ่งแกป้ ัญหาความเดือดร้อนทางเศรษฐกิจและสังคมของสมาชิก โดยบุคคลที่มา รวมกนั น้ันจะตอ้ งช่วยเหลือตนเองได้ (โดยการขยนั ประหยดั พฒั นาตน หลกั พน้ อบายมุข ท้งั หมด) และช่วยเหลือซ่ึงกนั และกนั กำรช่วยเหลือซ่ึงกนั และกนั น้ีเองเป็นพฤติกรรมที่สาคญั ยง่ิ ท่ีจะนากลุ่มคนท่ีพอมีกาลงั ช่วยตนเองได้ และมารวมกนั น้นั ประสบความสาเร็จ พฤติกรรมที่ สาคญั ของการรวมกนั เพ่ือมุ่งสู่ความสาเร็จอาจแยกได้ 2 ประการ คือ พฤติกรรมกำรร่วมแรง โดยการเอาแรงกาย แรงทรัพย์ และแรงความคิดมารวมกนั ทาธุรกิจ พฤติกรรมของกำรร่วมใจ โดยการเอาความเสียสละ สามคั คี มีวนิ ยั และความซื่อสัตยม์ าร่วมกนั ทาธุรกิจ หลกั กำรสหกรณ์ หลักการสหกรณ์ หมายถึง แนวทางสาหรับสหกรณ์ต่าง ๆ ในการนาคุณค่าของ สหกรณ์ไปสู่การปฏิบตั ิ โดยมีหลกั การพ้ืนฐานเดิมมาจากหลกั ของผูน้ าแห่งรอชเดล แลว้ จึง ปรับปรุงเพิ่มเติมให้สอดคลอ้ งกบั สภาพทางเศรษฐกิจและสังคมที่เปล่ียนแปลงไป ไดก้ าหนด หลกั การสหกรณ์ไว้ 7 ขอ้ คือ 1. เปิ ดรับสมาชิกทว่ั ไปและดว้ ยความสมคั รใจ 2. การควบคุมโดยสมาชิกตามหลกั ประชาธิปไตย 3. การมีส่วนร่วมทางเศรษฐกิจโดยสมาชิก 4. การปกครองตนเองและความเป็นอิสระ 5. การศึกษา การฝึกอบรมและข่าวสาร 6. การร่วมมือระหวา่ งสหกรณ์ 7. ความเอ้ืออาทรต่อชุมชน

5 คุณค่ำของสหกรณ์ สหกรณ์อย่บู นพ้ืนฐานแห่งคุณค่าของการช่วยตนเอง ความรับผิดชอบต่อตนเอง ความ เป็นประชาธิปไตย ความเสมอภาค ความเที่ยงธรรมและความเป็ นเอกภาพ สมาชิกสหกรณ์มี ความเช่ือมน่ั ในคุณค่าทางจริยธรรมแห่งความสุจริต ความรับผิดชอบต่อสังคม และความเอ้ือ อาทรต่อผอู้ ่ืน สหกรณ์ประเภทต่ำง ๆ ในประเทศไทย ในปัจจุบนั สหกรณ์ในประเทศไทย มี 7 ประเภท คือ 1. สหกรณ์การเกษตร 2. สหกรณ์นิคม 3. สหกรณ์ประมง 4. สหกรณ์ออมทรัพย์ 5. สหกรณ์ร้านคา้ 6. สหกรณ์บริการ 7. สหกรณ์เครดิตยเู นี่ยน กำรจัดต้ังสหกรณ์ การจัดต้งั สหกรณ์ ถือเป็ นปัจจัยสาคัญประการหน่ึงต่อความอยู่รอดของสหกรณ์ ในอดีตท่ีผ่านมาสหกรณ์แห่งแรกที่จดั ต้งั ข้ึนเป็ นผลสาเร็จ เป็ นสหกรณ์แบบฉบับของโลก และสามารถดาเนินกิจการมาจนถึงปัจจุบัน คือ ร้านสหกรณ์แห่งเมืองรอชเดล ในประเทศ องั กฤษน้นั อาจถือไดว้ ่ารากฐานแห่งความสาเร็จเริ่มมาจากการจดั ต้งั ท่ีเกิดจากความตอ้ งการ อย่างแท้จริงของคณะผูก้ ่อต้ังซ่ึงเป็ นคนงานโรงงานทอผา้ ท่ีจะร่วมกันแกไ้ ขปัญหาความ เดือดร้อนดว้ ยตนเอง โดยสะสมเงินคนละเล็กละนอ้ ยสมทบเป็ นทุนจดั หาส่ิงของอุปโภคและ บริโภคมาจาหน่ายดว้ ยวธิ ีการอนั เท่ียงธรรม ความตอ้ งการในการก่อต้งั สหกรณ์อาจเกิดจากคนกลุ่มเลก็ ๆ เพียงไม่ก่ีคน และกระจาย ออกไปสู่ชุมชน ซ่ึงจาเป็นอยา่ งยงิ่ ท่ีกลุ่มคนเหล่าน้นั จะตอ้ งมีความตอ้ งการ หรือมีปัญหาอยา่ ง

6 เดียวกนั กลุ่มคนท่ีเป็ นผูน้ าในการจดั ต้ัง จะต้องมีความเข้าใจอย่างแท้จริง ถึงความหมาย ความสาคญั และหลกั การของ “สหกรณ์” และจากกลุ่มเล็ก ๆ กลุ่มน้ีเองที่จะตอ้ งช้ีแจงทาความเขา้ ใจให้คนอ่ืน ๆ ในชุมชน ใน หน่วยงาน หรือในโรงเรียนของตนมีความเขา้ ใจเช่นเดียวกนั และโดยท่ีสหกรณ์เป็นองคก์ ารท่ี จะตอ้ งดาเนินธุรกิจกบั บุคคล ภายนอกเพ่ือใหบ้ ริการที่ดีที่สุดแก่สมาชิกผเู้ ป็นเจา้ ของ จึงมีความ จาเป็นท่ีจดั ต้งั สหกรณ์โดยทว่ั ไปจะตอ้ งศึกษาความเป็นไปไดใ้ นการจดั ต้งั และดาเนินการซ่ึง เรียกโดยทวั่ ไปว่า “การศึกษาสภาพเศรษฐกิจและสังคม” ในชุมชนที่จะมีการต้งั สหกรณ์และ การศึกษาความเป็นไปไดใ้ นทางธุรกิจ เพ่ือให้มน่ั ใจวา่ สหกรณ์ท่ีจดั ต้งั ข้ึนมาจะดาเนินงานได้ ท้ังน้ีโดยให้เหตุผลท่ีว่า สหกรณ์ไม่ใช่องค์กรสังคมสงเคราะห์ ไม่ใช่องค์กรการกุศล แต่สหกรณ์คือกลุ่มบุคคลท่ีมีความประสงค์จะช่วยเหลือตนเองและช่วยเหลือซ่ึงกนั และกนั เพอื่ แกไ้ ขปัญหาที่ตนเองมีอยู่ จึงจาเป็นที่จะตอ้ งมีความพร้อมในระดบั หน่ึง ในประเทศไทย การจดั ต้งั สหกรณ์ กลุ่มควรจะขอความช่วยเหลือจากหน่วยงานที่มี หนา้ ท่ีโดยตรงคือ กรมส่งเสริมสหกรณ์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ข้นั ตอนในการจดั ต้งั สหกรณ์โดยทว่ั ไปจะสอดคลอ้ งกบั แนวทางการจดั ต้งั ท่ีบญั ญตั ิไว้ ในพระราชบญั ญตั ิสหกรณ์ สามารถจาแนกไดด้ งั น้ี 1. การดาเนินการจดั ต้งั สหกรณ์  การร้องขอใหจ้ ดั ต้งั สหกรณ์  การสารวจภาวะเศรษฐกิจ (สารวจความเป็นไปได)้  ขอความเห็นชอบจดั ต้งั สหกรณ์ 2. ข้นั ตอนการดาเนินการจดั ต้งั  ประชุมใหก้ ารศกึ ษาอบรมเบ้ืองตน้  รวบรวมผแู้ สดงความจานงสมคั รเขา้ เป็นสมาชิกสหกรณ์  สอบสวนทาใบสมคั ร  ประชุมจดั ต้งั กลุ่มสมาชิก  ประชุมผซู้ ่ึงจะเป็นสมาชิกสหกรณ์

7  จดั ทารายงานขอจดทะเบียนสหกรณ์และเอกสารประกอบ 3. ข้นั ตอนการดาเนินการภายหลงั จดทะเบียนเป็นสหกรณ์แลว้  ประชุมคณะกรรมการดาเนินการคร้ังแรก  ประชุมใหญ่สามญั คร้ังแรกของสหกรณ์ ภายใน 90 วนั หลงั จากนายทะเบียน สหกรณ์รับจดทะเบียนเป็ นสหกรณ์ หลกั เกณฑ์ทจ่ี ำเป็ นในกำรจัดต้ังสหกรณ์ทว่ั ไป องค์ประกอบของปัจจยั พ้ืนฐานท่ีมีความจาเป็ นในการจดั ต้งั สหกรณ์ (พสุ สัตถาพร) ประกอบดว้ ย 1. ความจาเป็น (Need) หรือความตอ้ งการ (Want) ท่ีแทจ้ ริงในการขอจดั ต้งั สหกรณ์ 2. ปริมาณธุรกิจ (Volume) 3. บุคคลที่จะมาบริการสหกรณ์ (Management) 4. อุปกรณ์และส่ิงอานวยความสะดวกต่าง ๆ (Equipment Facilities) 5. ทุนและแหล่งที่มาของทุน (Resources) 6. ค่าใชจ้ ่าย (Cost) โดยประมาณการรายไดแ้ ละรายจ่าย 7. สมาชิก (Members) โดยพจิ ารณาถึงความรู้ ความเขา้ ใจของผทู้ ี่จะมาเป็นสมาชิก

8 สหกรณ์นักเรียน กำรดำเนินงำนกจิ กรรมสหกรณ์นักเรียนในโรงเรียน การจดั ต้งั กิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียน ควรมีการดาเนินการดงั น้ี 1. ศึกษาเกี่ยวกบั ระเบียบปฏิบตั ิ หลกั การและวธิ ีการสหกรณ์ใหเ้ ขา้ ใจ 2. แต่งต้งั คณะกรรมการ เพื่อทาหน้าที่ในการวางแผน เตรียมการจดั กิจกรรมสหกรณ์ โดยประกอบดว้ ย ครูและนักเรียน หรือบุคลากรที่จาเป็ น เป็ นคณะทางานโครงการกิจกรรม สหกรณ์ 3. ประชาสัมพนั ธ์ ให้ครูและนกั เรียนมีความสนใจเกี่ยวกบั นโยบาย หลกั การสหกรณ์ โดยการจดั นิทรรศการ เผยแพร่ทางเอกสาร หรือพาศกึ ษาดูงานกิจกรรมสหกรณ์ท่ีอื่น เป็นตน้ 4. ศึกษาความเป็นไปไดข้ องโครงการ โดยสารวจขอ้ มูลและภาพแวดลอ้ มของโรงเรียน ดา้ นต่าง ๆ เช่น บุคลากรท่ีดาเนินการ ทุน หรืองบประมาณ สถานที่ วสั ดุอุปกรณ์ จานวน นกั เรียนที่จะเป็นสมาชิก แหล่งท่ีจะซ้ือสินคา้ และอาชีพของชุมชนเป็นตน้ 5. กาหนดวตั ถุประสงคข์ องโครงการ เพื่อกาหนดรูปแบบการจดั กิจกรรมใหเ้ หมาะสม กบั สภาพของโรงเรียนและทอ้ งถ่ิน 6. จดั ประชุมผูป้ กครอง ครู และนักเรียน เพื่อแจง้ ให้ทุกฝ่ ายได้ทราบและขอความ ร่วมมือในการสนบั สนุนหรือปฏิบตั ิหนา้ ที่ตามบทบาทของตน ข้นั ดำเนินกำรจัดต้งั กจิ กรรมสหกรณ์ 1. ประชุมทำควำมเข้ำใจ แก่คณะครู นักเรียน ภำรโรง และผู้ท่ีเกี่ยวข้องอ่ืน ๆ ใน สาระสาคญั ดงั ต่อไปน้ี 1.1 วตั ถุประสงคข์ องการจดั ต้งั สหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียน 1.2 เหตุผลและความจาเป็นของการจดั ต้งั สหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียน 1.3 ประโยชนท์ ี่จะไดร้ ับจากการมีสหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียน 1.4 วธิ ีดาเนินการของสหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียน 1.5 บทบาทของผเู้ ก่ียวขอ้ ง

9 2. แต่งต้ังคณะกรรมกำรริเริ่ม เพ่ือดาเนินการจดั ต้งั สหกรณ์นกั เรียน ซ่ึงประกอบดว้ ย ครูผูส้ อนสาระสังคมศึกษา ครูผูส้ อนสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี ครูผูร้ ับผิดชอบงาน อาหารกลางวนั ครูการเงิน และบุคคลอ่ืน ๆ ที่เหมาะสมโดยใหค้ ณะกรรมการริเริ่มมีหนา้ ท่ีดงั น้ี 2.1 ศึกษาระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าดว้ ยการจดั กิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนใน สถานศึกษา 2.2 ศกึ ษารูปแบบการจดั กิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียนอ่ืน ๆ 2.3 ศึกษาสภาพปัจจุบนั ปัญหา ความเป็ นไปไดข้ องการจดั ต้งั กิจกรรมสหกรณ์ ประเภทต่าง ๆ และพิจารณาเลือกรูปแบบที่เหมาะสม 2.4 จดั ทาโครงการจดั กิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียน 3. จัดทำร่ำงข้อบังคบั โดยมีสาระสาคญั ดงั น้ี 3.1 ลกั ษณะทวั่ ไป ไดแ้ ก่ - ชื่อของสหกรณ์ - ที่ต้งั ของสหกรณ์ - วตั ถุประสงคข์ องการจดั ต้งั สหกรณ์ 3.2 สมาชิกภาพ - คุณสมบตั ิของสมาชิก - วธิ ีการสมคั รเขา้ เป็นสมาชิก การชาระค่าธรรมเนียม - การหมดสมาชิกภาพ - กาหนดวธิ ีปฏิบตั ิเกี่ยวกบั หน้ีสินท่ีรับผดิ ชอบ 3.3 ทุน - กล่าวถึงมูลค่าหุ้น ค่าธรรมเนียม ค่าปรับ เงินส่วนเกิน เงินกูย้ มื เงินอุดหนุน เงินท่ีไดจ้ ากการจาหน่ายสินคา้ และบริการต่าง ๆ - ขอ้ จากดั ในการถือหุน้ ของสมาชิก วา่ สมาชิกแต่ละคนจะถือหุน้ ไดเ้ ท่าใด - ในการถอนหุน้ และการโอนหุน้ - เง่ือนไขในการรับฝากเงิน

10 - การจดั การและการรักษาเงิน - การทาบญั ชี - การควบคุมเงินที่ใหส้ มาชิกกยู้ มื 3.4 กาหนดอานาจหนา้ ท่ีในการออกระเบียบภายในเกี่ยวกบั การดาเนินกิจการของ สหกรณ์นกั เรียน 3.5 การจดั การ - กาหนดวิธีการประชุมใหญ่ การเรี ยกประชุม การดาเนินการประชุม การบนั ทึกการประชุม ซ่ึงควรกาหนดหน้าที่ความรับผิดชอบและสิทธิของคณะกรรมการ เจา้ หนา้ ท่ีและสมาชิกโดยละเอียด 3.6 การบญั ชี - กาหนดให้มีสมุดบัญ ชี และใบเสร็จรับเงินต่าง ๆ ตามความจาเป็ น และเหมาะสม - กาหนดการรายงานทางบญั ชี ซ่ึงอาจเป็นระยะ 6 เดือน หรือ 1 ปี - หลกั การตรวจสอบทางบญั ชีของสหกรณ์ - หลกั การปรับปรุงและการดาเนินการทางบญั ชี - การกาหนดบทลงโทษท่ีเกี่ยวกบั การเงิน 3.7 เบด็ เตลด็ - การแกไ้ ขขอ้ ขดั แยง้ ต่าง ๆ - การแกไ้ ขขอ้ บงั คบั - เครื่องหมายของสหกรณ์ - การเกบ็ รักษาทรัพยส์ ินของสหกรณ์ - การเลิกสหกรณ์ 4. กำรประชำสัมพนั ธ์ 4.1 เผยแพร่ประชาสัมพนั ธ์ขอ้ บงั คบั และสาระสาคญั ของการดาเนินงานอ่ืนๆใหผ้ ทู้ ี่ เก่ียวขอ้ งทราบ

11 4.2 เชิญชวนผทู้ ี่สนใจสมคั รเป็นสมาชิก 5. ประกำศรับสมำชิก 5.1 นกั เรียนยนื่ ใบสมคั รเป็นสมาชิกสหกรณ์นกั เรียน (โรงเรียน.....) 5.2 จดั ต้งั สหกรณ์นักเรียนในโรงเรียนและรายงานผลการจดั ต้งั ต่อผูอ้ านวยการ สานกั งานเขตพ้นื ท่ี 5.3 รวบรวมหุน้ 6. กำรจดั อำคำร สถำนทแ่ี ละอปุ กรณ์ จดั ใหม้ ีอาคารสถานที่และอุปกรณ์ใหเ้ หมาะสมกบั ลกั ษณะ ประเภทและขนาดของ กิจกรรมสหกรณ์ที่โรงเรียนจดั เช่น หอ้ ง / มุม / อาคารเอกเทศ ฯลฯ 7. ประชุมใหญ่สมำชิกกจิ กรรมสหกรณ์ คณะกรรมการริเริ่มเชิญสมาชิกสหกรณ์นกั เรียนทุกคนเขา้ ร่วมประชุม 7.1 พิจารณาร่างขอ้ บงั คบั ของคณะกรรมการริเร่ิมเพ่ือประกาศเป็ นขอ้ บงั คบั ของ กิจกรรมสหกรณ์นกั เรียน 7.2 เลือกต้งั คณะกรรมการดาเนินการ โดยการเลือกต้งั ทว่ั ไป ซ่ึงสมาชิกทุกคนมี สิทธ์ิไดร้ ับการเลือกต้งั คณะกรรมการดาเนินการประกอบไปดว้ ยกรรมการอย่างน้อย 5 คน และอยา่ งมากไม่เกิน 25 คน (ถา้ เป็นสหกรณ์ตาม พรบ.สหกรณ์ จะไม่เกิน 15 คน) คณะกรรมการดาเนินการที่ได้รับการเลือกต้งั พิจารณาเลือกประธาน 1 คน รอง ประธาน 1 คน หรือ หลายคน เลขานุการ 1 คน เหรัญญิก 1 คน นายทะเบียนและผูช้ ่วยนาย ทะเบียนตาแหน่งละ 1 คน นอกน้นั เป็นกรรมการ กำรประชุมในสหกรณ์ 1. กำรประชุมกลุ่มในสหกรณ์มีสมาชิกจานวนมาก จะกาหนดให้มีกลุ่มสมาชิก ซ่ึงประกอบ ด้วยสมาชิกในพ้ืนที่ใกล้เคียงกนั ท่ีรู้จกั กนั ดี หรือกลุ่มของสมาชิกท่ีทางานใน แผนกเดียวกนั เพื่อประโยชน์ในการติดต่อส่ือสารระหว่างสหกรณ์กบั สมาชิกและในระหว่าง สมาชิกด้วยกันเอง การประชุมสมาชิกในกลุ่มเดียวกนั จึงกาหนดข้ึนเพื่อแลกเปล่ียนความ คิดเห็นการกาหนดแนวทางปฏิบตั ิของกลุ่ม เพ่ือประโยชน์ของทุกคนเป็ นส่วนรวม ตลอดจน

12 รับทราบเรื่องราวต่างๆ ของสหกรณ์ การประชุมกลุ่มจะมีมากนอ้ ยเพียงไรข้ึนอยูก่ บั ความตอ้ งการ ของกลุ่ม 2. กำรประชุมคณะกรรมกำรดำเนินกำร คือการประชุมผู้ที่ได้รับการเลือกต้ัง จากสมาชิกในที่ประชุมใหญ่ให้บริหารงานสหกรณ์ เป็ นการประชุมเพ่ือตดั สินใจ ควบคุม ตรวจสอบรับทราบผลการดาเนินงานของสหกรณ์ฝ่ ายจดั การของสหกรณ์ กาหนดแนวทางการ ดาเนินงานให้เป็ นไปตามแผนงานที่กาหนดไว้ คณะกรรมการดาเนินการจะประชุมไดต้ ามที่ จาเป็น แต่โดยปกติจะประชุมอยา่ งนอ้ ยเดือนละ 1 คร้ัง โดยในการประชุมจะตอ้ งประกอบดว้ ย คณะกรรมการ และฝ่ ายจดั การของสหกรณ์หรือท่ีปรึกษาของสหกรณ์ ท้งั น้ีข้ึนอยกู่ บั วาระและ ความจาเป็ น 3. กำรประชุมใหญ่ คือ การประชุมสมาชิกท้ังหมดเพื่อกาหนดนโยบายในการ บริหารงานสหกรณ์ การพิจารณาผลการดาเนินงานสหกรณ์ เลือกต้งั กรรมการ การจดั สรรกาไร สุทธิของสหกรณ์ตลอดจนวางแผนการดาเนินงานของสหกรณ์ ฯลฯ โดยปกติประชุม ปี ละ 1 คร้ัง เรียกว่า การประชุมใหญ่สามญั ประจาปี แต่คณะกรรมการดาเนินการและสมาชิกอาจนดั ประชุมใหญ่เท่าท่ีจาเป็ นเรียกว่า การประชุมใหญ่วิสามญั ในสหกรณ์ขนาดใหญ่ท่ีมีสมาชิก จานวนมาก การประชุมใหญ่อาจกาหนดใหม้ ีผูแ้ ทนสมาชิกมาร่วมประชุมแทนสมาชิกท้งั หมด โดยกาหนดสัดส่วนของจานวนสมาชิกต่อผูแ้ ทนตามความเหมาะสม การประชุมใหญ่ของ สหกรณ์น้ีเป็นการประชุมที่สาคญั และกาหนดไวใ้ นพระราชบญั ญตั ิสหกรณ์ การประชุมใหญ่ คือ การประชุมของสมาชิกสหกรณ์หรือผูแ้ ทนสมาชิกท้ังหมด การประชุมใหญ่น้ี จะตอ้ งจดั ใหม้ ีอยา่ งนอ้ ยปี ละ 1 คร้ัง ซ่ึงที่ประชุมใหญ่มีอานาจสูงสุดในการ พจิ ารณาวนิ ิจฉยั ปัญหาทุกอยา่ งที่เกิดข้ึน เก่ียวกบั กิจการสหกรณ์และรวมถึงในขอ้ ต่อไปน้ี 1. รับทราบเร่ืองการรับสมาชิกเขา้ ใหม่ และออกจากสหกรณ์ 2. กาหนดวงเงินซ่ึงสหกรณ์อาจกยู้ มื สาหรับปี หน่ึง ๆ 3. กาหนดค่าพาหนะและเบ้ียเล้ียงของกรรมการดาเนินงานและตาแหน่งอื่นตามท่ี เห็นสมควร 4. เลือกต้งั กรรมการดาเนินการ หรือถอดถอนกรรมการดาเนินการท้งั คณะหรือรายตวั

13 5. เลือกต้งั และถอดถอนผตู้ รวจสอบกิจการ 6. พจิ ารณาอนุมตั ิงบดุลและรายงานประจาปี 7. จดั สรรกาไรสุทธิประจาปี 8. พจิ ารณาแกไ้ ขเพ่มิ เติมขอ้ บงั คบั 9. พิจารณากาหนดนโยบายการดาเนินงาน เพื่อใหบ้ รรลุตามวตั ถุประสงคข์ องกิจกรรม สหกรณ์ 10. พจิ ารณารายงานของผตู้ รวจสอบกิจการ 11. พจิ ารณาขอ้ อุทธรณ์ของสมาชิก เกี่ยวกบั มติของคณะกรรมการดาเนินการ 12. พิจารณาอนุมตั ิแผนการดาเนินงานและงบประมาณประจาปี ของกิจกรรมสหกรณ์ 13. พิจารณาใหค้ วามร่วมมือและประสานงานกบั กิจกรรมสหกรณ์อื่น ๆ ดงั น้นั สมาชิกทุกคนตระหนกั ถึงความสาคญั ในการประชุมใหญ่ และร่วมประชุมทุกคร้ัง แผนภูมกิ ำรจดั ต้งั กจิ กรรมสหกรณ์นักเรียนในโรงเรียน ประชุมทาความเขา้ ใจ แตง่ ต้งั คณะกรรมการริเริ่มดาเนินการ คณะครู/นกั เรียน/และผเู้ ก่ียวขอ้ ง ประชาสมั พนั ธ์ คณะกรรมการริเร่ิมร่างขอ้ บงั คบั ประกาศรับสมาชิก ประชุมพิจารณาร่างขอ้ บงั คบั จดั ต้งั สหกรณ์รวบรวมหุน้ เลือกต้งั คณะกรรมการ ดาเนินการ คณะกรรมการดาเนินการ กิจกรรมสหกรณ์ จดั หาสถานที่/วสั ดุ/อุปกรณ์

14 กำรดำเนินกจิ กำรสหกรณ์นักเรียน เพื่อใหก้ ิจการสหกรณ์สามารถดาเนินการไดบ้ รรลุเป้าหมายไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพและ การควบคุมเป็ นไปตามหลกั ประชาธิปไตย สมาชิกจึงเลือกคณะบุคคลเป็ นตวั แทนของตน เรียกวา่ คณะกรรมการดาเนินการ ซ่ึงมีจานวนดงั ท่ีไดก้ ล่าวมาแลว้ ในการดาเนินกิจกรรมสหกรณ์น้นั คณะกรรมการดาเนินการจะพิจารณาเลือกผูจ้ ดั การ และเจา้ หนา้ ท่ีฝ่ ายต่างๆ จากสมาชิก ยกเวน้ ผจู้ ดั การอาจเลือกจากคณะกรรมการดาเนินการกไ็ ด้ เป็นผรู้ ับผดิ ชอบดาเนินงานตามแนวนโยบายของคณะกรรมการ ตามโครงสร้างการบริหารงาน ดงั ต่อไปน้ี แผนภูมโิ ครงสร้ำงกำรบริหำรกจิ กำรสหกรณ์นักเรียนในโรงเรียน ที่ประชุมใหญ่สมาชิก คณะกรรมการที่ปรึกษา ผตู้ รวจสอบกิจการ คณะกรรมการดาเนินการ ประธาน/ผจู้ ดั การ ฝ่ ายเงินทุน ฝ่ ายร้านคา้ ฝ่ ายส่งเสริมการผลิต ฝ่ ายการเงินและบญั ชี ฝ่ ายอ่ืน ๆ (ถา้ มี) การควบคุมการดาเนินกิจการสหกรณ์น้ัน สมาชิกสามารถตรวจสอบและควบคุมผลการ ปฏิบตั ิงานของคณะกรรมการการดาเนินงานไดจ้ ากการประชุมใหญ่

15 อย่างไรก็ตาม การดาเนินกิจการสหกรณ์จะบรรลุวัตถุประสงค์ มีความม่ันคง และเจริญกา้ วหน้ามากน้อยเพียงใดน้ัน สมาชิกต้องตระหนักในบทบาท หน้าที่และความ รับผดิ ชอบที่พงึ มีต่อสหกรณ์ ดงั น้ี 1. สมำชิก 1.1 สิทธิของสมำชิก สิทธิของสมาชิก คือ อานาจท่ีสมาชิกจะกระทาการใด ๆ ไดใ้ นสหกรณ์หรือ ประโยชนท์ ี่สมาชิกจะไดร้ ับจากสหกรณ์ ดงั น้ี (1) มีสิทธิเขา้ ประชุมใหญ่ รวมท้งั การเขา้ ช่ือเรียกประชุมใหญ่วิสามญั รวมท้งั สิทธิในการเสนอความคิดเห็นและออกเสียงลงคะแนน (2) มีสิทธิไดร้ ับเลือกเป็นกรรมการ ประธานกลุ่ม หรือเลขานุการกลุ่ม (3) มีสิทธิสอบถามกิจการและขอดูขอ้ บงั คบั ระเบียบ รวมท้งั รายงานกิจการ งบดุลของสหกรณ์และเอกสารต่าง ๆ ของตนกบั สหกรณ์ (4) มีสิทธิในการใชบ้ ริการของธุรกิจสหกรณ์ 1.2 หน้ำทขี่ องสมำชิก หนา้ ท่ีของสมาชิก คือภารกิจที่สมาชิกตอ้ งปฏิบตั ิหรือกระทาตาม หากไม่ปฏิบตั ิ ตามแลว้ อาจจะไดร้ ับการลงโทษ หนา้ ท่ีมีดงั น้ี (1) ปฏิบตั ิตามระเบียบ ขอ้ บงั คบั และมติของที่ประชุม (2) เขา้ ร่วมประชุมทุกคร้ัง (3) อุดหนุนหรือทาธุรกิจกบั สหกรณ์ (4) ควบคุมดูแลกิจการสหกรณ์ (5) หมนั่ ศึกษาหาความรู้ ทาความเขา้ ใจระเบียบ ขอ้ บงั คบั และกฎหมายสหกรณ์ (6) ประพฤติตนเป็นคนดี

16 2. คณะกรรมกำรทป่ี รึกษำ คือ หวั หนา้ สถานศึกษา ครูผรู้ ับผดิ ชอบโครงการ ครูผรู้ ับผิดชอบเร่ืองการเงินของ โรงเรียนและครูผสู้ อนที่เกี่ยวขอ้ ง มีหนา้ ท่ีใหค้ าปรึกษาและเสนอแนะแก่สมาชิกคณะกรรมการ ดาเนินการ ผจู้ ดั การและเจา้ หนา้ ที่ทุกแผนก 3. คณะกรรมกำรดำเนินงำน คือ นักเรียนที่ไดร้ ับเลือกจากท่ีประชุมใหญ่ จานวนไม่น้อยกว่า 5 คน และไม่เกิน 25 คน โดยสมาชิกไวว้ างใจใหค้ วบคุมการดาเนินงานของสหกรณ์แทนตน มีหนา้ ท่ีดงั น้ี (1) ดาเนินการในเร่ืองรับสมาชิก และสมาชิกออกจากสหกรณ์ (2) ควบคุมการดาเนินงานของสหกรณ์ (3) กาหนดนโยบายการดาเนินงานของสหกรณ์ (4) ดาเนินการเรื่องการจา้ งและเลิกจา้ งพนกั งานสหกรณ์ (5) จดั ใหม้ ีการตรวจสอบหลกั ฐานทางบญั ชีและการเงิน (6) พจิ ารณางบจ่ายของสหกรณ์ แลว้ นาเสนอต่อที่ประชุมใหญ่เพอ่ื ขออนุมตั ิ (7) กาหนดระเบียบต่าง ๆ ของสหกรณ์ (8) จดั ทางบดุลเพื่อให้ผูต้ รวจสอบ กบั จดั ทารายงานประจาปี เพื่อเสนอที่ประชุม ใหญ่ในคราวท่ีเสนองบดุล (9) พจิ ารณาเร่ืองการฝากหรือเงินทุนของสหกรณ์ (10) วิเคราะห์และปฏิบัติตามคาน่ังหรือคาแนะนาของนายทะเบียนสหกรณ์ รองนายทะเบียนสหกรณ์ ผูต้ รวจการณ์สหกรณ์ ผูส้ อบบญั ชี พนกั งาน เจา้ หนา้ ที่ ซ่ึงนายทะเบียน มอบหมาย หรือเจา้ หนา้ ที่ส่งเสริมสหกรณ์ 4. ผู้ตรวจสอบกจิ กำร คือครูและนกั เรียนจานวนหน่ึง ท่ีไดร้ ับการเลือกต้งั จากท่ีประชุมใหญ่ใหต้ รวจสอบ กิจการท้งั ปวงของกิจกรรมสหกรณ์ แลว้ เสนอผลการตรวจสอบต่อท่ีประชุม คณะกรรมการ การดาเนินงานในคราวประชุมประจาเดือน แลว้ เสนอผลการตรวจสอบประจาปี ต่อท่ีประชุม ใหญ่สามญั ของสมาชิกสหกรณ์

17 5. ประธำน/ผู้จัดกำร คือ นกั เรียนท่ีไดร้ ับการแต่งต้งั จากคณะกรรมการดาเนินการ จะตอ้ งรับผดิ ชอบใน การบริหารงานให้บรรลุเป้าหมาย จึงตอ้ งเป็ นผูท้ ่ีมีความรู้ความสามารถเกี่ยวกบั การวางแผน การบริหารงานบุคคล การประสานงาน และการควบคุมงาน เป็นตน้ มีหนา้ ที่ดงั น้ี (1) ศึกษาและเสนอแนะคณะกรรมการเกี่ยวกับการวางนโยบาย ปฏิบัติตาม นโยบายท่ีวางไว้ (2) ปฏิบตั ิหนา้ ท่ีในการใหบ้ ริการประจาวนั และรับผดิ ชอบเร่ืองการเงินและบญั ชี (3) รักษาผลประโยชน์ ของสมาชิกในการดาเนินธุรกิจของสหกรณ์ (4) ส่งเสริมใหส้ มาชิกใชบ้ ริการของสหกรณ์ (5) จดั ใหม้ ีความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งสหกรณ์กบั สหกรณ์และกบั บุคคลภายนอก (6) รายงานผลการดาเนินงานใหค้ ณะกรรมการอยา่ งต่อเนื่อง อยา่ งนอ้ ยเดือนละ 1 คร้ัง (7) ควบคุมดูแลการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าท่ีผู้ปฏิบัติงานแผนกต่าง ๆ ให้มี ประสิทธิภาพ 6. ฝ่ ำยเงินทุน ฝ่ ายเงินทุน มีหนา้ ที่ดงั น้ี (1) จดั ใหม้ ีการออมทรัพย์ (2) พจิ ารณาใหส้ ินเช่ือกบั แผนกส่งเสริมการผลิต (3) ให้ความรู้ ข่าวสารและขอ้ มูลแก่สมาชิกสหกรณ์ในเรื่องเกี่ยวกบั การจดั การ การเงินและอ่ืนๆ 7. ฝ่ ำยร้ำนค้ำ ฝ่ ายร้านคา้ มีหนา้ ท่ี ดงั น้ี (1) จดั หาสินคา้ ตามที่สมาชิกตอ้ งการมาจาหน่ายใหแ้ ก่สมาชิก (2) รับซ้ือผลผลิตของสมาชิกไปจาหน่าย (3) ให้ความรู้ ข่าวสาร และขอ้ มูลแก่สมาชิกสหกรณ์ในเร่ืองเกี่ยวกบั การซ้ือขาย ดุลการคา้ ดุลการชาระเงิน ทุนสารอง การบญั ชี และอื่น ๆ

18 8. ฝ่ ำยส่งเสริมกำรผลติ ฝ่ ายส่งเสริมการผลิต มีหนา้ ท่ีดงั น้ี (1) ดาเนินการส่งเสริมใหส้ มาชิกทาการผลิต แปรรูปผลผลิต (2) ใหบ้ ริหารแก่สมาชิกในดา้ นวตั ถุ เคร่ืองมือ และอุปกรณ์ต่าง ๆ (3) จดั หาทุน และตลาดเพอ่ื รองรับสินคา้ (4) ใหค้ วามรู้ ข่าวสาร และขอ้ มูลแก่สมาชิก (5) ส่งเสริมใหส้ มาชิกมีความคิดสร้างสรรคใ์ นการสร้างผลผลิตของตนเอง

19 ประโยชน์ของสหกรณ์ สหกรณ์เป็ นเคร่ืองมือท่ีจะแกไ้ ขปัญหาของประชาชนไดอ้ ย่างมีประสิทธิภาพ และ ขบวนการสหกรณ์ที่เขม้ แข็งและมีการพฒั นาจนสามารถพ่ึงพาตนเองได้ จะมีบทบาทอย่าง สาคัญต่อสมาชิกท้ังในด้านเศรษฐกิจและสังคม แม้ว่าบทบาทน้ีจะแตกต่างกันไปตาม สภาพแวดล้อมของแต่ละประเทศ แต่ก็อาจกล่าวได้ว่าบทบาทท่ีสาคญั ของสหกรณ์ท่ีมีต่อ กระบวนการพฒั นาเศรษฐกิจและสงั คมโดยทวั่ ไปมีดงั น้ี บทบำทในกำรพฒั นำเศรษฐกจิ 1. สหกรณ์สามารถรักษาเสถียรภาพและตรึงราคาสินคา้ และบริการในระบบเศรษฐกิจ ในขณะเดียวกนั กช็ ่วยคุม้ ครองผลประโยชนข์ องเกษตรกรโดยยกระดบั ราคาสินคา้ ผลิตผลทาง การเกษตรใหส้ ูงข้ึนดว้ ยวธิ ีการดาเนินการธุรกิจแบบรวมกนั ขายและสามารถใหบ้ ริการสินคา้ ท่ี จาเป็นต่อการครองชีพและประกอบอาชีพโดยวธิ ีการรวมกนั ซ้ือ 2. แกไ้ ขปัญหาความไม่เป็นธรรมในการกระจายรายได้ โดยสามารถกระจายผลประโยชน์ ไปสู่ประชาชน เปิ ดโอกาสให้ประชาชนทว่ั ไปสามารถมีส่วนเป็ นเจา้ ของและควบคุมธุรกิจการคา้ อุตสาหกรรมและบริการของตนเอง ผลประโยชนท์ างเศรษฐกิจ จึงตกเป็นของประชาชน ซ่ึงเป็นส่ิง ท่ีไม่อาจหาได้ จากการดาเนินธุรกิจของเอกชน จึงอาจกล่าวไดว้ ่าสหกรณ์เป็ นโอกาสทางธุรกิจท่ี เป็นไปไดส้ าหรับประชาชนสามญั ทวั่ ไป บทบำทในกำรพฒั นำสังคม 1. ใหโ้ อกาสในการศึกษาแก่ประชาชน ท้งั ในดา้ นวิชาการต่าง ๆ นอกระบบโรงเรียน ตามหลกั การของสหกรณ์ที่ให้ความสาคญั ในเรื่องน้ี รวมไปจนถึงให้โอกาสในการเรียนรู้ถึง การร่วมกนั ดาเนินธุรกิจ ช่วยเหลือเก้ือกลู กนั 2. สร้างผูน้ าในระดบั ทอ้ งถ่ิน ฝึ กหดั ใหบ้ ุคคลมีความรับผิดชอบต่อส่วนรวม เขา้ ใจใน วธิ ีการของระบอบประชาธิปไตย รู้จกั ใชส้ ิทธิ รู้หนา้ ที่ เป็นแหล่งพฒั นาคนใหเ้ ขา้ ใจในระบอบ

20 ประชาธิปไตย ซ่ึงเป็นพ้ืนฐานท่ีดีของการเขา้ ไปมีส่วนร่วมในการเมืองระดบั ทอ้ งถ่ิน และการ ปกครองตนเองตามแนวทางของรัฐบาล 3. เสริมสร้างความเท่าเทียมกนั ในสังคม ดว้ ยหลกั การบริหารท่ีสมาชิกทุกคนมีสิทธิเสมอกนั จากบทบาทท้งั 2 ดา้ น ดงั กล่าว จึงอาจสรุปไดว้ ่า ประโยชน์ของสหกรณ์ท่ีมีต่อสังคม และประเทศชาติตามบทบาทท่ีโดดเด่นท้งั 2 ประการขา้ งตน้ มีดงั ต่อไปน้ี 1. การรวมกนั เป็ นสหกรณ์ ทาให้มีผลการต่อรอง ท้งั ในดา้ นการซ้ือ การขายสินคา้ ท่ี สมาชิกผลิตได้ ขจดั ความเอารัดเอาเปรียบของพอ่ คา้ คนกลาง แกป้ ัญหาราคาผลผลิตตกต่า 2. สหกรณ์เป็ นแหล่งจดั หาเงินมาให้สมาชิกกูย้ มื ไปลงทุนในการประกอบอาชีพหลกั ทาใหส้ มาชิกมีงานทามากข้ึน และมีรายไดส้ ูงข้ึน นอกจากจดั หาเงินทุนใหส้ มาชิกไดก้ ูย้ มื แลว้ สหกรณ์ยงั รับฝากเงินจากสมาชิกอีกดว้ ย 3. ทาให้ชุมชนมีความสามัคคี ปรองดอง อันจะนาความเจริญมาสู่ประเทศชาติได้ สหกรณ์ส่งเสริมใหส้ มาชิกรู้จกั การอยรู่ วมกนั โดยสนั ติ สหกรณ์เป็นวธิ ีการท่ีอุม้ ชูผทู้ ี่ยากจนให้ มีฐานะดีข้ึน โดยมิไดท้ าลายคนมงั่ มี จึงมีลกั ษณะเป็นสนั ตินิยม หรือส่งเสริมสันติภาพ 4. สหกรณ์ช่วยส่งเสริมความรู้ดา้ นการเกษตรต่อสมาชิก เช่น แนะนาใหส้ มาชิกรู้จกั การ ขยายการผลิต ดว้ ยวธิ ีการเกษตรสมยั ใหม่ ขายผลิตผลใหไ้ ดร้ าคาสูงข้ึน 5. สหกรณ์เป็ นตลาดของผูผ้ ลิต ซ่ึงโดยทว่ั ไปธุรกิจการคา้ หรือกิจการด้านการตลาด มกั จะตกอย่ใู นมือของบุคคลกลุ่มน้อย ซ่ึงมุ่งดาเนินการเพ่ือแสวงหากาไรอย่างเดียว โดยไม่ คานึงถึงผลตอบแทนอนั ยตุ ิธรรมแก่ลูกคา้ ดงั น้นั สหกรณ์จึงเขา้ มาทาหนา้ ที่น้ีเสียเอง เพื่อขจดั การเอารัดเอาเปรียบและการคา้ กาไรเกินควร 6. สหกรณ์ส่งเสริมความเสมอภาคกนั โดยใหท้ ุกคนมีสิทธิเท่าเทียมกนั ในการออกเสียง แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกบั กิจการสหกรณ์ ส่งเสริมระบอบประชาธิปไตย การดาเนินงานตาม หลกั ประชาธิปไตย สมาชิกคนหน่ึงมีสิทธ์ิออกเสียงไดเ้ พียงเสียงเดียวเท่าน้นั ไม่ว่าคนน้นั จะถือ หุน้ จานวนมากเพยี งใด ท้งั น้ี เพ่อื ป้องกนั การรวบอานาจ มีอภิสิทธ์ิเหนือกวา่ คนอื่นในสหกรณ์

21 7. สหกรณ์ฝึ กให้คนมีความรู้ มีประสบการณ์ สนบั สนุนดา้ นเงินทุน การผลิตควบคุม การใชเ้ งินทุนใหเ้ ป็นไปตามแผน รวมกนั ซ้ือปัจจยั การผลิตและรวมกนั ขายผลิตผลทาใหค้ นใน ชุมชนน้นั ๆ มีสภาพความเป็นอยทู่ ่ีดีข้ึน กจิ กรรมสหกรณ์แบบครบวงจร กิจกรรมสหกรณ์แบบครบวงจร หมายถึง การจดั กิจกรรมสหกรณ์ที่มีการดาเนินการ 3 กิจกรรม ไดแ้ ก่ กิจกรรมออมทรัพย์ กิจกรรมร้านคา้ และกิจกรรมส่งเสริมการผลิต โดยมี กิจกรรมใดกิจกรรมหน่ึงเป็นแกน ดงั แผนภูมิ ร้านคา้ สหกรณ์แบบครบวงจร ออม ส่งเสริม ทรัพย์ การผลิต รูปแบบและข้นั ตอนกำรจัดกจิ กรรม การดาเนินการจดั กิจกรรมสหกรณ์แบบครบวงจรใหไ้ ดผ้ ลดี โรงเรียนจาเป็ นจะตอ้ งมี ความรู้ ความเขา้ ใจเก่ียวกบั หลกั การ วธิ ีการและข้นั ตอนการปฏิบตั ิของกิจกรรมสหกรณ์ท้งั 3 กิจกรรม ดงั น้ี 1. กจิ กรรมออมทรัพย์ เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมใหส้ มาชิกออมทรัพย์ โดยการรับฝากเงินหรือระดมทุน (1) เพอ่ื ส่งเสริมใหส้ มาชิกรู้จกั ประหยดั และอดออม

22 (2) เพ่ือใหส้ มาชิกใหค้ วามร่วมมือและช่วยเหลือซ่ึงกนั และกนั (3) เพ่ือฝึกใหส้ มาชิกมีความซื่อสตั ยแ์ ละรับผดิ ชอบ 1.1 รูปแบบการออมทรัพย์ กิจกรรมการออมทรัพยแ์ ละเงินทุนสามารถดาเนินการไดใ้ น 2 รูปแบบ ดงั น้ี 1.1.1 การออมทรัพย์ เป็นการส่งเสริมใหส้ มาชิกนาเงินท่ีไดม้ าจากการหารายได้ พิเศษ เงินที่เหลือจากการใชจ้ ่ายประจาวนั เงินจากการจาหน่ายผลผลิตท่ีไดจ้ ากการเรียนการ สอน มาฝากกับสหกรณ์โดยให้ผลประโยชน์ตอบแทนในอัตราที่เหมาะสม ซ่ึงสามารถ ดาเนินการได้ 2 ลกั ษณะ คือ (1) รับฝากเงินสมาชิก จดั ใหม้ ีเอกสารหลกั ฐานต่าง ๆ ที่จาเป็นเพื่อฝึ กให้ สมาชิกเป็นคนละเอียด รอบคอบ และสามารถนาไปใชใ้ นชีวิตประจาวนั ได้ เช่น จดั ใหม้ ีสมุด เงินฝาก ใบฝากเงิน ใบถอนเงิน เป็นตน้ (2) ระดมเงินทุน โดยการขายหุน้ ใหแ้ ก่สมาชิกเพอ่ื นาเงินค่าหุน้ ที่ไดไ้ ปลง ทุนในกิจกรรมร้านคา้ สหกรณ์ควรส่งเสริมใหม้ ีการระดมทุนตลอดปี เพ่ือให้โอกาสสมาชิก สามารถซ้ือหุ้นไดต้ ามกาลงั ความสามารถของแต่ละคน และสหกรณ์สามารถมีทุนดาเนินการ เพิม่ มากข้ึน 1.1.2 การใหส้ มาชิกกยู้ มื เงินไปลงทุน เป็ นการส่งเสริมใหส้ มาชิกมีรายไดจ้ าก การฝึกปฏิบตั ิจริงในกิจกรรมการเรียนการสอนกลุ่มการงานอาชีพและเทคโนโลยี และจากการ ทาอาชีพพเิ ศษอ่ืน ๆ 1.2 วธิ ีการและข้นั ตอนการดาเนินงาน กิจกรรมการออมทรัพยแ์ ละเงินทุนมีวธิ ีการและข้นั ตอนการดาเนินการดงั น้ี (1) กาหนดระเบียบว่าดว้ ยการรับฝากเงิน การถอนเงิน เงินค่าหุ้น การปันผล เฉลี่ยคืน การกยู้ มื ไปลงทุน และอื่น ๆ ตามขอ้ บงั คบั ของกิจกรรมสหกรณ์ (2) แต่งต้งั คณะกรรมการ และเจา้ หนา้ ที่ดาเนินงาน (3) รับฝากเงินจากสมาชิก (4) รณรงคเ์ พื่อการระดมหุน้ ดว้ ยวธิ ีการต่าง ๆ เช่น

23 - จดั สปั ดาห์ออมทรัพย์ - รับฝากเงินในหอ้ งเรียน - ใหร้ างวลั สมาชิกที่มียอดเงินฝากตามเป้าหมาย (5) พิจารณาใหส้ มาชิกกยู้ มื เงินไปลงทุน 2. กจิ กรรมร้ำนค้ำ เป็ นกิจกรรมท่ีส่งเสริมให้สมาชิกไดฝ้ ึ กปฏิบตั ิจริงในการรวมกลุ่มเลือกซ้ือสินคา้ โดยมีวตั ถุประสงค์ 1. เพอ่ื ใหส้ มาชิกมีความร่วมมือร่วมใจกนั 2. เพอื่ ใหส้ มาชิกรู้จกั ประหยดั อดออมและใชจ้ ่ายส่ิงท่ีจาเป็น การดาเนินงานกิจกรรมร้านคา้ อาจมีวธิ ีการและข้นั ตอนดงั น้ี 1. แต่งต้งั คณะกรรมการหรือเจา้ หนา้ ที่ผดู้ าเนินการ 2. รวบรวมเงินทุนจากแหล่งเงินทุน ดงั น้ี - ค่าหุน้ - เงินออมทรัพย์ 3. จดั หาสินคา้ มาจาหน่ายตามความตอ้ งการของสมาชิก 4. รับซ้ือผลผลิตจากสมาชิกฝ่ ายส่งเสริมการผลิต เพื่อจาหน่ายให้แก่สมาชิกหรือ บุคคลภายนอก 3. กจิ กรรมส่งเสริมกำรผลติ เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมใหส้ มาชิกไดฝ้ ึ กปฏิบตั ิจริงในกิจกรรมการเรียนการสอนและ กิจกรรมพิเศษ โดยมีวตั ถุประสงค์ (1) เพอ่ื ปลูกฝังสมาชิกใหม้ ีนิสยั รักการทางาน (2) เพือ่ ปลูกฝังสมาชิกใหม้ ีความขยนั และอดทน มีความรับผดิ ชอบ รูปแบบกำรส่ งเสริมกำรผลติ กิจกรรมส่งเสริมการผลิต อาจดาเนินการได้ 2 รูปแบบ ดงั น้ี

24 1. บูรณาการกบั กิจกรรมการเรียนการสอน ในกลุ่มสาระต่าง ๆ 2. กิจกรรมพิเศษเป็นกิจกรรมท่ีส่งเสริมใหส้ มาชิกหารายไดจ้ ากการทากิจกรรม พิเศษของแต่ละคนหรือแต่ละกลุ่ม ตามความสามารถ ท้งั ในโรงเรียนและท่ีบา้ น เช่น การเล้ียง สัตว์ การปลูกพชื ผกั การผลิตสินคา้ หตั ถกรรมต่าง ๆ วธิ กี ำรและข้นั ตอนกำรดำเนินงำน โรงเรียนอาจส่งเสริมใหส้ มาชิกมีผลิตผลของตนเองได้ ดงั น้ี (1) ครูผสู้ อนหรือครูประจาช้นั ร่วมกนั วางแผนการผลิตโดย - ฝึ กปฏิบตั ิจริงตามกิจกรรมการเรียนการสอนของแต่ละช้นั โดยอาจทา เป็นรายช้นั รายกลุ่ม หรือรายบุคคล ไดต้ ามความเหมาะสม - เลือกกิจกรรมการผลิตที่สมาชิกหรือกลุ่มสนใจ เช่น การเกษตร งาน หตั ถกรรม (2) เสนอรายละเอียดของงานโครงการ หรือกิจกรรมต่อกรรมการฝ่ ายการเงินทุน เพอ่ื ขอกเู้ งินมาลงทุน โดยมีครูประจาวชิ า ครูท่ีปรึกษาหรือผปู้ กครองเป็นผใู้ หค้ วามเห็นชอบ (3) ดาเนินการผลิตตามงานและกิจกรรมท่ีวางไว้ โดยมีครูท่ีปรึกษาให้ความ ช่วยเหลือติดตามดูแลการปฏิบตั ิงาน (4) จาหน่ายผลผลิตที่ไดใ้ ห้แก่ร้านคา้ ของสหกรณ์ โครงการอาหารกลางวนั หรือตลาดในชุมชน (5) ส่งคืนเงินยมื ใหแ้ ก่สหกรณ์ และแบ่งผลกาไรจากการผลิต (6) ประชาสัมพนั ธ์ใหส้ มาชิกนาเงินรายไดจ้ ากการผลิตไปฝากออมทรัพยห์ รือ เพิม่ หุน้ การบูรณาการกิจกรรมการเรียนการสอนกับกิจกรรมสหกรณ์ นักเรียน เพื่อสนองตอบ ต่อจุดหมายหลักสูตรดังกล่าว มีเจตนารมณ์ ที่จะส่ งเสริมให้ กิจกรรมสหกรณ์ นักเรียนใน โรงเรียนเป็ นห้องทดลองในการฝึ กปฏิบัติควบคู่ไปกับการเรียนรู้ตามหลักสูตร เพื่อเป็ นการ เสริมสร้ างเยาวชนให้ มีคุณลักษณะตามท่ีหลักสูตรกาหนดและสอดคล้องกับหลักการและ อุดมการณ์ สหกรณ์

25 ภำคผนวก

26 ตัวอย่ำงข้อบังคบั กำรจดั กจิ กรรมสหกรณ์นักเรียน ขอ้ 1. ชื่อ กิจกรรมสหกรณ์นกั เรียน (ชื่อโรงเรียน.......................................................................) สถานท่ีต้งั ชื่อโรงเรียน...................................ถนน......................................ตาบล ..................................... อาเภอ................................................................จงั หวดั .................................................................................. วตั ถุประสงค์ ขอ้ 2. กิจกรรมสหกรณ์ ประเภท........................................มีวตั ถุประสงค์ เพ่อื (1) ส่งเสริมความรู้ ทกั ษะในการเรียนรู้ระบบสหกรณ์โดยวธิ ีปฏิบตั ิจริง (2) ส่งเสริมความรู้ ความเขา้ ใจ การปกครองตามระบอบประชาธิปไตย โดยอาศยั วธิ ีการของสหกรณ์ (3) ส่งเสริมฐานะทางเศรษฐกิจและสังคมของสมาชิกโดยวธิ ีร่วมกนั ดาเนินการ เพอ่ื ประโยชน์ ดงั ตอ่ ไปน้ี ก. จดั หาของท่ีสมาชิกตอ้ งการมาจาหน่ายและรับซ้ือผลิตผลของสมาชิกพร้อมท้งั อานวยความสะดวกใหแ้ ก่สมาชิก ข. ส่งเสริมการผลิตและจาหน่ายผลผลิตของสมาชิก ค. แนะนา ส่งเสริมใหส้ มาชิกประหยดั ช่วยเหลือซ่ึงกนั และกนั และช่วยตนเอง (4) ร่วมมือกบั กิจกรรมสหกรณ์ของสถานศึกษาต่าง ๆ และสถาบนั ที่เกี่ยวกบั การสหกรณ์ ในอนั ที่จะเก้ือกูลช่วยเหลือซ่ึงกนั และกนั สมำชิกภำพ ขอ้ 3. สมาชิก สมาชิกของกิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียน ไดแ้ ก่ (1) ผรู้ ิเริ่มดาเนินการจดั กิจกรรมสหกรณ์ (2) ผทู้ ่ีสมคั รและไดร้ ับเลือกเขา้ เป็นสมาชิกตามขอ้ บงั คบั ขอ้ 4. คุณสมบตั ิของสมาชิก ผสู้ มคั รเขา้ เป็ นสมาชิกตอ้ งมีคุณสมบตั ิ ดงั ต่อไปน้ี (1) เป็นผเู้ ห็นชอบในวตั ถุประสงคข์ องกิจกรรมสหกรณ์ (2) เป็นนกั เรียนในโรงเรียนน้นั ๆ (3) ไม่เป็นคนวกิ ลจริต จิตฟ่ันเฟื อน ไม่สมประกอบ (4) เป็นผมู้ ีความประพฤติไม่เสียหาย ขอ้ 5. การรับสมาชิก ผสู้ มคั รเป็นสมาชิก ตอ้ งยนื่ ใบสมคั รตามท่ีกาหนด ถึงคณะกรรมการ ดาเนินการ เม่ือคณะกรรมการดาเนินการพิจารณาและตรวจสอบแลว้ เห็นวา่ มีคุณสมบตั ิถูกตอ้ งตาม ขอ้ บงั คบั ก็ใหร้ ับไวเ้ ป็นสมาชิก แลว้ รายงานการรับสมาชิกใหม่ใหท้ ่ีประชุมใหญส่ ามญั ทราบในการ ประชุมคราวถดั ไป

27 ข้อ 6. ค่าธรรมเนียมแรกเข้า ผู้สมัครต้องชาระเงินค่าธรรมเนียมแรกเข้าคนละ.....บาท ค่าธรรมเนียมน้ีถือเป็นรายไดข้ องกิจกรรมสหกรณ์ จะเรียกคืนไม่ได้ ขอ้ 7. การไดส้ ิทธิในฐานะสมาชิกและการปฏิบตั ิตามขอ้ บงั คบั เมื่อผเู้ ขา้ เป็ นสมาชิกลงลายมือใน ทะเบียนสมาชิก และชาระคา่ ธรรมเนียมแรกเขา้ กบั ท้งั ตอ้ งชาระคา่ หุน้ เตม็ หรือในงวดแลว้ จึงจะถือไดว้ า่ ไดส้ ิทธิในฐานะสมาชิก สมาชิกตอ้ งปฏิบตั ิตามขอ้ บงั คบั และระเบียบของกิจกรรมสหกรณ์ โดยเคร่งครัด ขอ้ 8. การขาดจากสมาชิกภาพ สมาชิกยอ่ มขาดจากสมาชิกภาพดว้ ยเหตุดงั ต่อไปน้ี (1) ตาย (2) ลาออก (3) ขาดคุณสมบตั ิตามขอ้ 4 (4) ตอ้ งคาพพิ ากษาใหล้ ม้ ละลาย (5) ถูกใหอ้ อกจากสมาชิกกิจกรรมสหกรณ์ (6) โอนหุน้ ที่ตนถือไปหมดแลว้ (7) จบช้นั สูงสุดของโรงเรียน ขอ้ 9. การลาออก สมาชิกท่ีประสงคจ์ ะลาออก ใหย้ นื่ หนงั สือขอลาออกต่อ คณะกรรมการ ดาเนินการ เมื่อไดร้ ับอนุญาตแลว้ จึงพน้ สภาพการเป็ นสมาชิก ขอ้ 10. การถูกใหอ้ อก สมาชิกอาจถูกใหอ้ อกเพราะเหตุใดเหตุหน่ึงดงั ต่อไปน้ี (1) ไมช่ าระค่าหุน้ ภายในเวลาท่ีกาหนด (2) เจตนาฝ่ าผืนขอ้ บงั คบั หรือระเบียบกิจกรรมสหกรณ์ (3) กระทาใด ๆ อนั เป็นเหตุใหเ้ กิดความเสียหาย หรือขดั ผลประโยชนข์ องกิจกรรม สหกรณ์เม่ือคณะกรรมการดาเนินการพิจารณาแลว้ สง่ั ใหอ้ อกโดยคะแนนเสียงสองในสามของที่ประชุม กรรมการดาเนินการ (4) ตอ้ งคาพิพากษาถึงท่ีสุดใหจ้ าคุก เวน้ แตค่ วามผดิ อนั ไดก้ ระทาโดยประมาทหรือ กระทาความผดิ ข้นั ลหุโทษ ขอ้ 11. การจาหน่ายชื่อออกจากทะเบียนสมาชิก ในกรณีท่ีสมาชิกออกจากกิจกรรมสหกรณ์ไมว่ า่ เพราะเหตุใด ๆ ใหค้ ณะกรรมการดาเนินการจดั ใหจ้ าหน่ายชื่อออกจากทะเบียนสมาชิกแลว้ เสนอเรื่อง สมาชิกออกใหท้ ่ีประชุมใหญ่คราวถดั ไปใหท้ ราบ โดยเฉพาะการใหอ้ อกตอ้ งรีบช้ีแจงเหตุผลดว้ ย ขอ้ 12. การชาระหน้ีสินของสมาชิกเม่ือถูกใหอ้ อก สมาชิกที่ถูกใหอ้ อกไมว่ า่ กรณีหกั เงิน ซ่ึง จะตอ้ งจ่ายใหแ้ ก่สมาชิกผนู้ ้นั เพอ่ื ชาระหน้ีได้ ทุนดำเนินกำร ขอ้ 13. ทุนดาเนินการ กิจกรรมสหกรณ์ อาจหาทุนดาเนินการโดยวธิ ีต่อไปน้ี (1) ออกหุน้ (2) กูย้ มื เงิน

28 (3) สะสมเงินสารองและทุนอ่ืน ๆ (4) รับเงินอุดหนุนจากกรุงเทพมหานคร (5) รับบริจาคจากผมู้ ีจิตศรัทธา ขอ้ 14. การออกหุ้น กิจกรรมสหกรณ์ อาจออกหุน้ ใหแ้ ก่สมาชิกโดยไม่จากดั จานวนมีมูลคา่ หุน้ ละ .......... บาท ขอ้ 15. ขอ้ จากดั การถือหุน้ สมาชิกคนหน่ึงจะตอ้ งถือหุน้ อยา่ งนอ้ ยหน่ึงหุน้ แตล่ ะถือหุ้นเกินกวา่ หน่ึงในหา้ ของจานวนหุน้ ท้งั หมดไมไ่ ด้ และจะขอเพมิ่ หุน้ ในเวลาใด ๆ กไ็ ดโ้ ดยความเห็นชอบของ คณะกรรมการดาเนินการ ขอ้ 16. การชาระหุน้ ใหก้ ระทาโดยวธิ ีหน่ึงวธิ ีใดดงั ต่อไปน้ี (1) ชาระคราวเดียวครบมูลค่าหุน้ ทุกหุน้ ที่ถือ (2) ชาระเป็ นงวดรายเดือนใหค้ รบมูลค่าหุน้ ที่ถือไม่เกินสองงวด งวดแรกชาระในวนั ลง ลายมือชื่อในทะเบียน งวดที่สองชาระในหน่ึงเดือนนบั แต่วนั ท่ีชาระงวดแรก (3) กิจกรรมของสหกรณ์จะออกใบหุน้ ท่ีชาระคา่ หุน้ ครบมูลค่าแลว้ มอบใหส้ มาชิกถือไว้ เป็นหลกั ฐาน ขอ้ 17. การโอนหุน้ (1) สมาชิกจะโอนหุน้ แก่บุคคลอื่นไมไ่ ด้ เวน้ แต่โอนใหแ้ ก่สมาชิกในกิจกรรมสหกรณ์ เดียวกนั (2) การโอนหุน้ จะตอ้ งทาเป็ นหนงั สือตามที่กาหนด และคณะกรรมการดาเนินการอนุมตั ิ แลว้ จึงจะเสร็จสมบูรณ์ (3) หุน้ ที่โอนตอ้ งเป็นหุน้ ท่ีชาระค่าหุน้ ครบมูลค่าหุน้ แลว้ ขอ้ 18. การจ่ายคืนคา่ หุน้ ในกรณีท่ีสมาชิกขาดจากสมาชิกภาพตามขอ้ 8. ในกิจกรรมสหกรณ์ ปฏิบตั ิเก่ียวกบั การจ่ายค่าหุน้ คืน ดงั น้ี กรณีสมาชิกตาย ตกเป็นผไู้ ร้ความสามารถ หรือเสมือนไร้ความสามารถ หรือวกิ ลจริต ถา้ ทายาทเป็นสมาชิกของกิจกรรมสหกรณ์ น้นั อยแู่ ลว้ จะรับโอนหุน้ น้นั กไ็ ดถ้ า้ ทายาท ไมไ่ ดเ้ ป็นสมาชิกของ กิจกรรมสหกรณ์น้นั มีสิทธิคืนหุน้ โดยใหก้ ิจกรรมสหกรณ์คืนเงินซ้ือหุน้ ไวไ้ ด้ ในกรณีสมาชิกลาออก ถา้ สมาชิกไมอ่ าจโอนหุน้ ของตนใหแ้ ก่สมาชิกอื่นไดก้ ิจกรรม สหกรณ์ รับซ้ือไวไ้ ด้ ในกรณีท่ีสมาชิกถูกใหอ้ อกเมื่อพน้ กาหนดหน่ึงเดือนนบั แต่วนั ถูกใหอ้ อกสมาชิกน้นั ไม่ สามารถจดั การโอนหุน้ ใหแ้ ก่สมาชิกอื่นไดก้ รรมการจะเอาหุน้ น้นั ออกขายโดยเปิ ดเผย ไดเ้ งินเทา่ ใดจะหกั ชาระหน้ีซ่ึงสมาชิกน้นั มีอยตู่ ่อกิจกรรมสหกรณ์ถา้ ยงั มีเหลือใหค้ ืนแก่สมาชิกน้นั เม่ือมีการจา่ ยคืนค่าหุน้ สมาชิก ตอ้ งเวนคืนใบหุ้นใหแ้ ก่กิจกรรมสหกรณ์

29 ขอ้ 19. การกูย้ มื เงินกิจกรรมสหกรณ์ อาจกยู้ มื ไดโ้ ดยมีกาหนดเวลาอตั ราดอกเบ้ียตามท่ีคณะ กรรมการดาเนินการพิจาณาเห็นสมควรและใหค้ ณะกรรมการดาเนินการเสนอเรื่องการกูย้ มื เงินทุนใหท้ ่ี ประชุมใหญ่ทราบในการประชุมใหญ่คร้ังต่อไป ขอ้ 20. ความรับผดิ ชอบของสมาชิก สมาชิกตอ้ งรับผดิ ชอบเรื่องหน้ีสินของกิจกรรมสหกรณ์เพยี ง ไม่เกินจานวนเงินคา่ หุน้ ท่ียงั ใชไ้ ม่ครบมูลคา่ หุน้ ท่ีตนถือ กำรประชุมใหญ่ ขอ้ 21. การประชุมใหญ่สามญั (1) การประชุมใหญ่สามญั คร้ังแรกใหค้ ณะผรู้ ิเร่ิมจดั ต้งั กิจกรรมสหกรณ์นดั สมาชิก ประชุมภายใน 90 วนั นบั ต้งั แต่วนั ที่สถานศึกษาประกาศจดั ต้งั กิจกรรมสหกรณ์เพ่ือเลือกต้งั คณะกรรมการดาเนินการ (2) การประชุมใหญส่ ามญั ใหค้ ณะกรรมการดาเนินการนดั สมาชิกประชุมอยา่ งนอ้ ยปี ละคร้ัง ภายใน 90 วนั นบั แต่วนั สิ้นปี ปฏิทิน ขอ้ 22. การประชุมใหญว่ สิ ามญั คณะกรรมการดาเนินการอาจนดั สมาชิกประชุมใหญ่วสิ ามญั เมื่อใดกไ็ ด้ เมื่อมีเหตุอนั สมควร ขอ้ 23. การแจง้ กาหนดการประชุมใหญ่ คณะกรรมการดาเนินการจะตอ้ งแจง้ วนั เวลา สถานท่ีและ เร่ืองท่ีจะประชุมใหญ่ใหบ้ รรดาสมาชิกไดท้ ราบล่วงหนา้ ไม่นอ้ ยกวา่ 7 วนั ถา้ เป็นการประชุมด่วนอาจแจง้ ล่วงหนา้ ไดต้ ามสมควร ขอ้ 24. องคป์ ระชุมใหญ่ องคป์ ระชุมใหญท่ ้งั สามญั และวสิ ามญั ตอ้ งมีสมาชิกมาประชุมไม่นอ้ ย กวา่ หน่ึงในสามของจานวนสมาชิกท้งั หมด ขอ้ 25. อานาจหนา้ ท่ีของที่ประชุมใหญ่ ท่ีประชุมใหญ่มีอานาจหนา้ ท่ีพจิ ารณาวนิ ิจฉยั ปัญหาทุก อยา่ งท่ีเกิดข้ึนกบั กิจกรรมสหกรณ์ ซ่ึงรวมท้งั เร่ืองต่อไปน้ี (1) รับทราบเรื่องการรับสมาชิกเขา้ ใหม่ และการออกของสมาชิก (2) รับทราบเร่ืองการเงินของกิจกรรมสหกรณ์ (3) เลือกต้งั คณะกรรมการดาเนินการ (4) เลือกต้งั ผตู้ รวจสอบกิจการ (5) พิจารณางบดุล และรายงานประจาปี แสดงผลการดาเนินงานของคณะกรรมการ ดาเนินงาน (6) พิจารณารับจดั สรรกาไรสุทธิประจาปี (7) เรื่องอื่น ๆ ซ่ึงคณะกรรมการดาเนินการหรือสมาชิกเป็นผเู้ สนอ

30 คณะกรรมกำรดำเนินกำร ขอ้ 26. การเลือกต้งั คณะกรรมการดาเนินการ ใหท้ ่ีประชุมใหญ่เลือกต้งั สมาชิกข้ึนเป็นกรรมการ ดาเนินการ มีจานวนไมน่ อ้ ยกวา่ 5 คน และไมเ่ กิน 25 คน คณะกรรมกาดาเนินการชุดแรกใหท้ ่ีประชุมใหญ่ สามญั คร้ังแรก ตามขอ้ 21. (1) ดาเนินการเลือกต้งั ให้คณะกรรมการที่ได้รับเลือกต้ัง เลือกในระหว่างกันเอง ข้ึนเป็ นประธานหน่ึงคน รองประธานหน่ึงคนหรือหลายคน เลขานุการหน่ึงคน เหรัญญิกหน่ึงคน นายทะเบียนและผูช้ ่วยนาย ทะเบียนตาแหน่งละหน่ึงคน นอกน้นั เป็นกรรมการ ขอ้ 27. กาหนดเวลาอยใู่ นตาแหน่ง คณะกรรมการดาเนินการอยใู่ นตาแหน่งไดม้ ีกาหนดเวลา.....ปี เม่ือครบกาหนดแลว้ ถา้ ไม่มีการเลือกต้งั คณะกรรมการชุดใหม่ กใ็ หช้ ุดเดิมอยใู่ นตาแหน่งตอ่ ไป จนกวา่ จะ มีการเลือกต้งั ชุดใหม่ กรรมการท่ีพน้ จากตาแหน่งตามวาระอาจไดร้ ับเลือกต้งั ซ้าอีกได้ แต่ท้งั น้ีจะตอ้ งไม่เกิน 2 ปี ติดต่อกนั ขอ้ 28. การพน้ ตาแหน่ง กรรมการดาเนินการตอ้ งพน้ จากตาแหน่งเพราะเหตุดงั ต่อไปน้ี (1) ออกตามวาระ (2) เขา้ รับตาแหน่งหนา้ ที่อื่นในกิจกรรมสหกรณ์น้ีเวน้ แตต่ าแหน่งผจู้ ดั การ (3) ขาดจากสมาชิกภาพ (4) ท่ีประชุมใหญล่ งมติให้ถอดออกจากเป็นกรรมการ ขอ้ 29. ตาแหน่งท่ีวา่ งก่อนถึงคราวออกตามวาระ ถา้ มีตาแหน่งวา่ งลงก่อนถึงคราวออกตามวาระ ใหค้ ณะกรรมการดาเนินการท่ีมีตวั อยปู่ ระชุมดาเนินการไปจนกวา่ จะมีการประชุมใหญ่ แต่ถา้ เวลาใด จานวนกรรมการนอ้ ยกวา่ ที่จะเป็นองคป์ ระชุมได้ ใหค้ ณะกรรมการดาเนินการเรียกประชุมใหญ่วสิ ามญั เพอ่ื เลือกต้งั คณะกรรมการข้ึนแทนตาแหน่งท่ีวา่ ง กรรมการท่ีไดร้ ับเลือกแทนน้ีอยใู่ นตาแหน่งเพยี งเทา่ เวลาที่ผทู้ ี่ตนแทนน้นั ถึงจะอยไู่ ด้ ขอ้ 30. การประชุมและองคป์ ระชุม ใหค้ ณะกรรมการดาเนินการประชุมกนั เดือนละคร้ังเป็นอยา่ ง นอ้ ย ในการประชุมคณะกรรมการตอ้ งมีกรรมการมาประชุมไม่นอ้ ยกวา่ ก่ึงหน่ึงของจานวนกรรมการ จึงจะ เป็นองคป์ ระชุม ขอ้ 31. อานาจหนา้ ท่ีของคณะกรรมการดาเนินการ คณะกรรมการดาเนินการมีอานาจหนา้ ที่ใน การดาเนินกิจการท้งั ปวง ของกิจกรรมสหกรณ์ เพ่ือใหเ้ กิดผลดีแก่กิจกรรมสหกรณ์และดาเนินการตาม ระเบียบขอ้ บงั คบั และมติของท่ีประชุมใหญ่รวมท้งั เรื่องต่าง ๆ ดงั ต่อไปน้ี (1) ดาเนินการในเร่ืองการรับสมาชิก การชาระคา่ ธรรมเนียม การใหส้ มาชิกออก (2) พิจารณาใหส้ มาชิกถือหุ้น การชาระค่าหุ้น การออกใบหุน้ การโอนหุน้ การจา่ ยคืนหุน้ (3) กาหนดระเบียบตา่ ง ๆ ของกิจกรรมสหกรณ์ เสนอใหผ้ บู้ ริหารโรงเรียนเห็นชอบ

31 ผบู้ ริหารโรงเรียนเป็ นผรู้ ักษาการใหเ้ ป็นไปตามระเบียบน้นั (4) ควบคุมดูแลการจดั การทว่ั ไปใหเ้ ป็นไปตามวตั ถุประสงคข์ องกิจกรรมสหกรณ์ (5) เสนองบดุลและรายงานประจาปี ต่อที่ประชุมใหญ่ (6) พจิ ารณาจดั สรรกาไรสุทธิประจาปี (7) ดาเนินกิจการอื่น ๆ ใหเ้ ป็นไปตามวตั ถุประสงคแ์ ละเกิดผลดีแก่กิจกรรมสหกรณ์ ขอ้ 32. ประธานในที่ประชุม ในการประชุมใหญ่ หรือการประชุมคณะกรรมการใหป้ ระธาน คณะกรรมการดาเนินการ เป็ นประธานในท่ีประชุม ถา้ ประธานไมอ่ ยู่ ใหร้ องประธานทาหนา้ ที่ประธาน ถา้ ประธานและรองประธานไมอ่ ยู่ หรือไม่มี ใหท้ ่ีประชุมเลือกกรรมการคนหน่ึงข้ึนเป็นประธานในท่ี ประชุมเฉพาะการประชุมคราวน้นั ขอ้ 33. การรายงานการประชุม และรายงานใหผ้ บู้ ริหารโรงเรียนทราบทุกคร้ัง ขอ้ 34. การออกเสียง สมาชิกหรือกรรมการการออกเสียงในที่ประชุมไดค้ นละหน่ึงเสียง จะ มอบใหผ้ อู้ ื่นมาประชุมหรืออกเสียงแทนตนไม่ได้ กรรมกำรทปี่ รึกษำ ขอ้ 35. กรรมการท่ีปรึกษา ผบู้ ริหารโรงเรียน อาจต้งั กรรมการที่ปรึกษาข้ึนจานวนหน่ึง ตามท่ี เห็นสมควรก็ได้ กรรมการที่ปรึกษาตอ้ งไมเ่ ป็ นกรรมการดาเนินการ เจา้ หนา้ ที่หรือผจู้ ดั การของกิจกรรม สหกรณ์นกั เรียนน้นั ขอ้ 36. หนา้ ที่ของกรรมการที่ปรึกษา กรรมการท่ีปรึกษามีหนา้ ที่ใหค้ าปรึกษาและเสนอต่อ ผบู้ ริหารโรงเรียน และคณะกรรมการดาเนินการ เพ่อื ให้การดาเนินการของกิจกรรมสหกรณ์เป็ นไดด้ ว้ ย ความถูกตอ้ งเรียบร้อย ตรงตามวตั ถุประสงค์ และเกิดผลดีแก่กิจกรรมสหกรณ์ ผ้ตู รวจสอบกจิ กรรม ขอ้ 37. ผตู้ รวจสอบกิจกรรมสหกรณ์ที่ประชุมใหญ่อาจเลือกจากสมาชิกหรือจากบุคคลภายนอกท่ี เหมาะสมคนหน่ึง หรือหลายคน เป็นผตู้ รวจสอบกิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนประจาปี ผตู้ รวจสอบกิจกรรม สหกรณ์อยใู่ นตาแหน่งไดห้ น่ึงปี เม่ือครบกาหนดแลว้ ยงั ไม่มีการเลือกต้งั ผตู้ รวจสอบคนใหม่ ใหผ้ ตู้ รวจ สอบคนเดิมปฏิบตั ิหนา้ ท่ีไปพลาง ผตู้ รวจสอบกิจกรรมสหกรณ์อาจไดร้ ับเลือกต้งั อีกได้ ท่ีประชุมใหญ่ จะเลือกต้งั กรรมการดาเนินการแทนเจา้ หนา้ ท่ีประจาในกิจกรรมสหกรณ์ นกั เรียนเป็นผูต้ รวจสอบกิจกรรมไม่ได้ ขอ้ 38. อานาจหนา้ ที่ของผตู้ รวจสอบกิจกรรมสหกรณ์ ผูต้ รวจสอบกิจกรรมสหกรณ์มีอานาจ หนา้ ท่ีตรวจสอบกิจกรรมท้งั ปวงของกิจกรรมสหกรณ์แลว้ เสนอผลการตรวจสอบตอ่ ท่ีประชุม

32 คณะกรรมการดาเนินการในการประชุมประจาเดือน แลว้ เสนอผลการตรวจสอบประจาปี ตอ่ ที่ประชุมใหญ่ สามญั ของกิจกรรมสหกรณ์ ผ้จู ัดกำร ขอ้ 39. การแตง่ ต้งั ผจู้ ดั การ ใหค้ ณะกรรมการดาเนินการเป็นผแู้ ต่งต้งั ผจู้ ดั การโดยการคดั เลือก จากสมาชิกที่มีความรู้ ความสามารถ ความซ่ือสตั ยส์ ุจริต ความเหมาะสมแก่หนา้ ที่โดยความเห็นชอบจาก ผบู้ ริหารโรงเรียน การแตง่ ต้งั ผจู้ ดั การ ใหท้ าหนงั สือแต่งต้งั ไวเ้ ป็นหลกั ฐาน ใหผ้ นู้ ้นั รับทราบ และรับรองที่ จะปฏิบตั ิหนา้ ท่ีใหเ้ ป็ นไปตามขอ้ บงั คบั ระเบียบของกิจกรรมสหกรณ์ และมติของคณะกรรมการ ดาเนินการ ถา้ มีเหตุอนั ถึงถอดถอนผจู้ ดั การ ใหค้ ณะกรรมการดาเนินการเป็นผสู้ ั่งถอดถอนโดยความ เห็นชอบของผบู้ ริหารโรงเรียน ขอ้ 40. อานาจหนา้ ท่ีของผจู้ ดั การ ผจู้ ดั การมีอานาจหนา้ ท่ีและความรับผดิ ชอบในการจดั การ ทว่ั ไปในส่วนที่เกี่ยวขอ้ งกบั บรรดากิจกรรมสหกรณ์ท้งั ปวง และการบริหารกิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนและ อื่น ๆ ต่อไปน้ี (1) กาหนดหนา้ ที่ของเจา้ หนา้ ท่ีตามความจาเป็นของกิจกรรม (2) ควบคุมเจา้ หนา้ ที่ท้งั หลายของกิจกรรมสหกรณ์ จดั วางระเบียบเกี่ยวกบั การปกครอง และการปฏิบตั ิงานของเจา้ หนา้ ที่ตามท่ีเห็นสมควรท้งั น้ีตอ้ งไดร้ ับความเห็นชอบจากคณะกรรมการ ดาเนินการและผบู้ ริหารโรงเรียน (3) จดั การทวั่ ไปในส่วนที่เกี่ยวกบั กิจกรรมสหกรณ์น้นั ๆใหเ้ ป็นไปตามวตั ถุประสงค์ (4) เป็นธุระกวดขนั ในเร่ืองการออกใบรับ เรียกใบรับ หรือใบสาคญั ตลอดจนเก็บรักษา เอกสาร หลกั ฐานต่าง ๆ ของกิจกรรมสหกรณ์ ใหค้ รบถว้ นสมบูรณ์ (5) รับผดิ ชอบในการจดั ทาบญั ชี และทะเบียนต่าง ๆ ของกิจกรรมสหกรณ์ใหถ้ ูกตอ้ งและ เป็นปัจจุบนั อยเู่ สมอ (6) รับผิดชอบและตรวจตราการรับจา่ ยเงินของกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนใหเ้ ป็นการ ถูกตอ้ ง (7) รักษาเงินสดภายในจานวนที่คณะกรรมการดาเนินงานท่ีกาหนด เพ่ือสารองไวใ้ ชจ้ า่ ย ในกิจกรรมสหกรณ์ และจดั การส่งเงินส่วนที่เกินจานวนดงั กล่าวน้นั ฝากธนาคารตามท่ีคณะกรรมการ ดาเนินการกาหนด (8) ตรวจตาดูแลสถานที่สานกั งาน ทรัพยส์ ิน เครื่องใชอ้ ุปกรณ์ต่าง ๆ ตลอดจนสินคา้ ให้ อยใู่ นสภาพอนั ดีและปลอดภยั (9) จดั ทารายงาน กิจการและการบริการประจาเดือน เสนอต่อคณะกรรมการดาเนินการ

33 (10) เขา้ ร่วมประชุมใหญ่ และประชุมคณะกรรมการดาเนินการตามที่คณะกรรมการ ดาเนินการขอร้อง (11) ทาหนา้ ท่ีอื่น ๆ ตามที่ไดร้ ับมอบหมายจากคณะกรรมการดาเนินการเพอื่ ใหก้ ิจกรรม ในหนา้ ที่ของตนลุล่วงไปดว้ ยดี ขอ้ 41. การเปล่ียนตวั ผจู้ ดั การ ในกรณีท่ีมีการเปล่ียนตวั ผจู้ ดั การ ใหค้ ณะกรรมการดาเนินการจดั ใหม้ ีการตรวจสอบหลกั ฐานทางบญั ชีและการเงิน พร้อมท้งั ทรัพยส์ ินท่ีเหลือและจดั ทางบดุลแสดงฐานะ อนั แทจ้ ริงของกิจกรรมสหกรณ์ แลว้ ใหท้ าบนั ทึกการส่งมอบกนั ไวเ้ ป็นหลกั ฐาน ขอ้ 42. ผจู้ ดั การชว่ั คราว ถา้ กิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนยงั ไม่ไดต้ ้งั ผจู้ ดั การ ใหถ้ ือวา่ คณะกรรมการ ดาเนินการเป็ นผจู้ ดั การในระยะเวลาน้นั โดยคณะกรรมการมอบหมายใหก้ รรมการคนใดคนหน่ึงเป็น ผจู้ ดั การชวั่ คราว แต่ตอ้ งอยใู่ นความรับผิดชอบของคณะกรรมการดาเนินการ ขอ้ 43. ผปู้ ฏิบตั ิหนา้ ท่ีแทนผจู้ ดั การ ถา้ ผจู้ ดั การไม่อยู่ หรือไมส่ ามารถปฏิบตั ิหนา้ ท่ี หรือไม่ สามารถปฏิบตั ิหนา้ ท่ีไดใ้ หป้ ระธานกรรมการดาเนินการต้งั แต่เจา้ หนา้ ที่อ่ืนท่ีเห็นสมควรเป็นผปู้ ฏิบตั ิ หนา้ ท่ีแทน กำรลงลำยมือชื่อแทนกจิ กรรมสหกรณ์ ขอ้ 44. การลงลายมือช่ือแทนในกิจกรรมสหกรณ์ ใหป้ ระธานกรรมการหรือรองประธาน กรรมการร่วมกบั เลขานุการหรือเหรัญญิก อยา่ งนอ้ ย 2 คน มีอานาจลงลายมือชื่อแทนกิจกรรมสหกรณ์ นกั เรียนในเอกสารท้งั ปวงได้ ขอ้ 45. การดาเนินงาน แบ่ง 3 แผนก ดงั ต่อไปน้ี (1) แผนกเงินทุน มีหนา้ ท่ี 1. จดั ใหม้ ีการรณรงคเ์ รียกหุ้นจากสมาชิก 2. พิจารณาใหส้ ินเชื่อแก่แผนกส่งเสริมการผลิตแผนกร้านคา้ 3. ใหค้ วามรู้ ข่าวสาร ขอ้ มูลแก่สมาชิกสหกรณ์ในเองเก่ียวกบั การจดั การเงิน และอื่น ๆ (2) แผนกร้านคา้ มีหนา้ ที่ 1. จดั หาสินคา้ ตามที่สมาชิกตอ้ งการมาจาหน่ายใหแ้ ก่สมาชิก 2. รับซ้ือผลผลิตของสมาชิกไปจาหน่าย 3. ใหค้ วามรู้ ข่าวสารขอ้ มูลแก่สมาชิกในเร่ืองเก่ียวกบั การซ้ือ - ขาย ดุลการคา้ ดุลการชาระเงิน ทุนสารอง การบญั ชี และอื่น ๆ (3) แผนกส่งเสริมการผลิต มีหนา้ ท่ี 1. ส่งเสริมใหส้ มาชิกทาการผลิตเพอ่ื หารายได้ โดยการปฏิบตั ิจริงจากกิจกรรม ในกลุ่มการงานอาชีพและเทคโนโลยี เช่น การทาขนม เพาะปลูกและเล้ียงสตั ว์

34 2. ใหค้ วามรู้และข่าวสารขอ้ มูลแก่สมาชิกในเร่ืองต่าง ๆเช่ผลิตจาหน่ายสินคา้ การเล้ียงสัตว์ การเพาะปลูก การบารุงดิน การเพิ่มผลผลิต ฯลฯ กำรจัดสรรกำไรประจำปี ขอ้ 46. การจดั สารกาไรสุทธิประจาปี เม่ือสิ้นปี ปฏิทิน ใหค้ ณะกรรมการดาเนินการจดั ทางบดุล โดยมีผตู้ รวจสอบบญั ชี เสนอต่อท่ีประชุมใหญส่ ามญั ภายในวนั ที่ 31 มีนาคมซ่ึงนบั เป็ นวนั สิ้นปี ทางบญั ชี ขอ้ 47. การจดั สรรกาไรสุทธิของกิจกรรมสหกรณ์นกั เรียน ใหจ้ ดั สรรดงั ตอ่ ไปน้ี (1) เป็นเงินทุนสารองไมน่ อ้ ยกวา่ 10 % ของกาไรสุทธิ (2) เป็นคา่ บารุงสถานศึกษา 5 % ของกาไรสุทธิ แตไ่ ม่เกิน 1,000 บาท ขอ้ 48. การจดั สรรกาไรสุทธิส่วนที่เหลือ ตามขอ้ 47 ท่ีประชุมใหญ่อาจจดั สรรใหด้ งั ตอ่ ไปน้ี (1) จ่ายเป็นเงินปันผลแก่สมาชิก ไม่เกินร้อยละ 8 ต่อปี (2) จ่ายเป็นเงินเฉล่ียคืนแก่สมาชิก ตามส่วนธุรกิจที่สมาชิกไดก้ ระทากบั กิจกรรม สหกรณ์ในระหวา่ งปี (3) จ่ายเป็นโบนสั กรรมการและเจา้ หนา้ ท่ีไมเ่ กิน 10% ของกาไรสุทธิ (4) จา่ ยเป็นเงินทุนสาธารณประโยชนไ์ ม่เกิน 10% ของกาไรสุทธิ (5) จ่ายเป็นทุนรับโอนหุน้ ไมเ่ กิน 5 % ของกาไรสุทธิ (6) จ่ายเป็นทุนการศึกษาแก่สมาชิก ไมเ่ กิน 10% ของกาไรสุทธิ (7) จา่ ยเป็นเงินสวสั ดิการในสถานศึกษาไม่เกิน 10% ของกาไรสุทธิ (8) จ่ายเป็นทุนเพ่ือขยายกิจการของกิจกรรมสหกรณ์ ไม่เกิน 10% ของกาไรสุทธิ (9) เงินที่เหลือไดส้ มทบเป็ นทุนสารองท้งั สิ้น เงนิ สำรอง ขอ้ 49. ท่ีมาแห่งเงินสารอง นอกจากจดั สรรกาไรสุทธิตามขอ้ 48. แลว้ บรรดาหน้ีท่ีเจา้ หน้ียกให้ หรือเงินอุดหนุน หรือทรัพยส์ ินที่มีผยู้ กใหแ้ ก่สหกรณ์ ถา้ ผยู้ กใหม้ ิไดร้ ะบุไวเ้ พอ่ื การใดโดยเฉพาะ ให้ สมทบเป็นเงินสารองท้งั สิ้น กำรตรวจสอบกจิ กรรม ขอ้ 50. ผบู้ งั คบั บญั ชา ผบู้ ริหารโรงเรียน หรือผทู้ ี่ไดร้ ับมอบหมาย หรือผคู้ วบคุมดูแลโรงเรียน น้นั ๆ มีอานาจเขา้ ไปตรวจสอบกิจกรรมสหกรณ์ได้ ขอ้ 51. การตรวจสอบบญั ชี ใหห้ วั หนา้ สถานศึกษาแตง่ ต้งั เจา้ หนา้ ท่ีทาการตรวจสอบบญั ชีของ กิจกรรมสหกรณ์อยา่ งนอ้ ยปี ละคร้ัง

35 ขอ้ 52. ใหบ้ ุคคลภายนอกโรงเรียน เช่น เจา้ หนา้ สานกั งานเขตพ้ืนท่ี ศึกษานิเทศก์ เจา้ หนา้ ที่ท่ี ไดร้ ับมอบหมายจากผอู้ านวยการเขตพ้ืนท่ี มีหนา้ ท่ีศึกษาดูแลแนะนาช่วยเหลือตรวจสอบ การจดั กิจกรรม สหกรณ์นกั เรียนไดต้ ลอดเวลา ขอ้ 53. เอกสารต่าง ๆ ทะเบียนสมุดบญั ชี และเอกสารอ่ืน ๆ ที่เกี่ยวขอ้ งกบั การดาเนินงานของ กิจกรรมสหกรณ์จะตอ้ งจดั ทาเป็นปัจจุบนั และเกบ็ รักษาไว้ พร้อมท่ีจะใหผ้ มู้ ีอานาจในการตรวจสอบ ทา การตรวจสอบไดท้ นั ที กำรจำหน่ำยทรัพย์สินเม่ือยุบเลกิ ขอ้ 54. การจาหน่ายทรัพยส์ ินของกิจกรรมสหกรณ์เม่ือตอ้ งยบุ เลิกในกรณีกิจกรรมสหกรณ์ตอ้ ง ยบุ เลิก เงินและทรัพยส์ ินของกิจกรรมสหกรณ์ที่มีอยใู่ นวนั ชาระบญั ชี ถา้ ยงั มีเงินและทรัพยส์ ินท่ีปลอดจาก ภาระติดพนั เหลืออยเู่ ทา่ ใด ใหต้ กเป็นทรัพยส์ ินและเงินบารุงการศึกษาของโรงเรียนน้นั ๆ เบ็ดเตลด็ ขอ้ 55. ในกรณีที่ขอ้ บงั คบั น้ีมิไดก้ าหนดคาสัง่ และระเบียบเรื่องใดไวใ้ หถ้ ือวา่ กิจกรรมสหกรณ์ ตอ้ งปฏิบตั ิตามคาส่งั และระเบียบของโรงเรียนน้นั ขอ้ 56. ในกรณีที่ไมไ่ ดก้ าหนดระเบียบขอ้ บงั คบั เก่ียวกบั กิจกรรมสหกรณ์ใหใ้ ชร้ ะเบียบ ขอ้ บงั คบั ของกระทรวงศึกษาธิการที่เกี่ยวขอ้ ง มาใชบ้ งั คบั โดยอนุโลม

36 ตัวอย่ำงแบบฟอร์มวำระกำรประชุม กำรประชุมคณะกรรมกำรดำเนินกำร กจิ กรรมสหกรณ์นักเรียนในโรงเรียน............................. ชุดท.ี่ ........คร้ังท.ี่ .............../255.. วนั ท.ี่ ..................เดือน.............พ.ศ............ ณ...................................................................... วำระที่ 1 เร่ืองประธำนแจ้งให้ทรำบ 1.1. ประธานฯ แจง้ วา่ .......................................................................................... ........................................................................... ........................................................................................................................................................................ ....................................................................................................................................................................... มติท่ีประชุม ………………………………….. (รับทราบ) วำระที่ 2 เร่ืองรับรองรำยงำนกำรประชุมคร้ังทแี่ ล้ว ประธานฯ ไดม้ อบหมายใหเ้ ลขานุการเสนอรายงานการประชุมประจาเดือน.............................เม่ือ วนั ท่ี..............เดือน........................พ.ศ.......... จานวน.......................หนา้ ใหท้ ี่ประชุมพจิ ารณา รายละเอียด ตามเอกสารที่เสนอตอ่ ท่ีประชุมแลว้ เสนอเพื่อที่ประชุมรับรอง ……………………………………………………………………………………………………………… ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ มติที่ประชุม …………………………………..(รับรอง) วำระท่ี 3 เร่ืองเพื่อทรำบ 3.1. ................................................................................................................................................... 3.2. ................................................................................................................................................... 3.3. ................................................................................................................................................... มติท่ีประชุม …………………………………..(รับทราบ) วำระที่ 4 เร่ืองเพ่ือพจิ ำรณำ 4.1 ................................................................................................................................................... มติที่ประชุม …………………………………..(อนุมตั ิเป็ นเอกฉนั ทต์ ามเสนอ)

37 -2- 4.2 ................................................................................................................................................... มติที่ประชุม …………………………………..(อนุมตั ิเป็ นเอกฉนั ทต์ ามเสนอ) วำระท่ี 5 เรื่องอ่ืนๆ ............... .......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ มติท่ีประชุม ………………………………….. ลงช่ือ....................................ประธานกรรมการสหกรณ์ () ลงชื่อ.......................................เลขานุการ/ผจู้ ดบนั ทึก ()

ตวั อย่ำงแบบฟอร์มบนั ทกึ รำยงำนกำรประชุม 38 รำยงำนกำรประชุมคณะกรรมกำรดำเนินกำร ลายมือช่ือ กจิ กรรมสหกรณ์นักเรียนในโรงเรียน............................. ลายมือช่ือ ชุดท.่ี ........คร้ังท.ี่ .............../255.. ลายมือชื่อ วนั ท.่ี ..................เดือน.............พ.ศ............ ณ.................................................................................... ผู้เข้ำประชุม ท่ี ช่ือ-สกุล ตาแหน่ง 1. ..................................................... ประธานกรรมการ . 2. ..................................................... รองประธานกรรมการ . 3. ..................................................... เลขานุการ 4. ..................................................... เหรัญญิก . 5. ..................................................... กรรมการ 6. ..................................................... กรรมการ 7. ..................................................... กรรมการ 8. ..................................................... กรรมการ 9. ..................................................... กรรมการ 10. ..................................................... กรรมการ ผู้ไม่เข้ำประชุม ตาแหน่ง ท่ี ช่ือ-สกลุ กรรมการ กรรมการ 1. ..................................................... กรรมการ 2. ..................................................... 3. ..................................................... ผู้เข้ำร่วมประชุม ตาแหน่ง ที่ ชื่อ-สกุล ท่ีปรึกษาสหกรณ์ ..................... 1. ..................................................... ..................... 2. ..................................................... 3. .....................................................

39 -2- เริ่มประชุมเวลา.............น. เมื่อคณะกรรมการดาเนินการมาครบองคป์ ระชุม (นาย,นางสาว,เด็กชาย,เด็กหญิง .............................)ประธานกรรมการกล่าวเปิ ดประชุม แลว้ ดาเนินการประชุมตามวาระการประชุม ดงั ตอ่ ไปน้ี วำระที่ 1 เรื่องประธำนแจ้งให้ทรำบ 1.1. ประธานฯ แจง้ วา่ วนั น้ีมีผเู้ ขา้ ร่วมประชุม จานวน...............คน ประกอบดว้ ย .......................................................................................... .............................................................. 1.2. ประธานฯ แจง้ วา่ ขณะน้ีกิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียน......................................... มีจานวนสมาชิกรวม.............คน ................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ......................................................................................................................................................................... มติท่ีประชุม ………………………………….. (รับทราบ) วำระที่ 2 เร่ืองรับรองรำยงำนกำรประชุมคร้ังทแี่ ล้ว ประธานฯ ไดม้ อบหมายใหเ้ ลขานุการเสนอรายงานการประชุมประจาเดือน.............................เมื่อ วนั ท่ี..............เดือน........................พ.ศ.......... จานวน.......................หนา้ ใหท้ ี่ประชุมพิจารณา รายละเอียด ตามเอกสารท่ีเสนอตอ่ ท่ีประชุมแลว้ เสนอเพ่ือท่ีประชุมรับรอง ……………………………………………………………………………………………………………… ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ มติท่ีประชุม …………………………………..(รับรอง) วำระที่ 3 เร่ืองเพ่ือทรำบ 3.1. รับทราบผลการดาเนินงานรายรับ-รายจ่าย 3.2. ................................................................................................................................................... 3.3. ................................................................................................................................................... มติที่ประชุม …………………………………..(รับทราบ)

40 -3- วำระที่ 4 เรื่องเพื่อพจิ ำรณำ 4.1 เรื่องแต่งต้งั กรรมการผรู้ ับผดิ ชอบในแต่ละกิจกรรมท่ีประชุมมีมติแตง่ ต้งั กรรมการรับผดิ ชอบ ในแตล่ ะกิจกรรม ดงั ต่อไปน้ี กจิ กรรมร้ำนค้ำ รับผดิ ชอบตามวนั ในแต่ละสัปดาห์ ดงั น้ี วนั จนั ทร์................................................................................. วนั องั คาร................................................................................ วนั พธุ ..................................................................................... วนั พฤหสั บดี........................................................................... วนั ศุกร์................................................................................... กจิ กรรมออมทรัพย์ .......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ กจิ กรรมส่งเสริมกำรผลติ ............................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ มติที่ประชุม …………………………………..(อนุมตั ิเป็ นเอกฉนั ทต์ ามเสนอ) 4.2. เร่ืองพจิ ารณาจดั หาสินคา้ มาจาหน่าย ..............ประธานฯ..ไดเ้ สนอเก่ียวกบั การจดั หาสินคา้ มาจาหน่าย ดงั น้ี ....................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ มติท่ีประชุม …………………………………..(อนุมตั ิเป็ นเอกฉนั ทต์ ามเสนอ) 4.3 เรื่องพจิ ารณารับสมาชิกเขา้ ใหม่ และสมาชิกลาออก เลขานุการ แจง้ วา่ เดือนน้ีมีสมาชิกเขา้ ใหม่ จานวน........คน ดงั รายชื่อต่อไปน้ี 1............................................................................................................................... 2............................................................................................................................... ……………………………………………………………………………………. มติที่ประชุม …………………………………..(อนุมตั ิเป็ นเอกฉนั ทต์ ามรายชื่อขา้ งตน้ ) สมาชิกขอลาออก เลขานุการ แจง้ วา่ เดือนน้ีมีสมาชิกขอลาออก จานวน........คน ดงั รายช่ือต่อไปน้ี

41 -4- 1............................................................................................................................... 2............................................................................................................................... ……………………………………………………………………………………. มติท่ีประชุม …………………………………..(อนุมตั ิเป็ นเอกฉนั ทต์ ามรายช่ือขา้ งตน้ ) ประธานฯ แจง้ วา่ ขณะน้ีกิจกรรมสหกรณ์นกั เรียนในโรงเรียน.........................................มีจานวน สมาชิกรวม.............คน 4.4..................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ มติที่ประชุม …………………………………..(อนุมตั ิเป็ นเอกฉนั ทต์ ามเสนอ) วำระที่ 5 เรื่องอ่ืนๆ ............... .......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ มติท่ีประชุม ………………………………….. ลงช่ือ....................................ประธานกรรมการสหกรณ์ () ลงช่ือ.......................................เลขานุการ/ผจู้ ดบนั ทึก ()

42 ตวั อย่ำงใบสมคั รสมำชิก เข้ำเป็ นสมำชิกกจิ กรรมร้ำนค้ำสหกรณ์โรงเรียน........................................... เขียนท่ีโรงเรียน............................................. วนั ที่ ..................เดือน.............................พ.ศ. .............. ถึง คณะกรรมการดาเนินการกิจกรรมร้านคา้ สหกรณ์โรงเรียน....................................................................... ขา้ พเจา้ .............................................................ช้นั ....................อยบู่ า้ นเลขที่...................... ถนน.................................ตาบล........................................อาเภอ...............................จงั หวดั ........................ ไดท้ ราบขอ้ บงั คบั ของกิจกรรมร้านคา้ สหกรณ์โรงเรียน...................................................... โดยตลอดแลว้ ขอสมคั รเป็นสมาชิกของกิจกรรมร้านคา้ สหกรณ์และขอใหถ้ อ้ ยคาเป็นหลกั ฐานดงั ต่อไปน้ี ขอ้ 1. ขา้ พเจา้ เป็นผมู้ ีลกั ษณะถูกตอ้ งตามขอ้ บงั คบั ทุกประการ คือ 1.1 เป็นนกั เรียนปัจจุบนั ของโรงเรียน.................................................................... ขอ้ 2. ขา้ พเจา้ ขอถือหุน้ ของกิจกรรมร้านคา้ สหกรณ์ซ่ึงมีมูลค่าหุน้ ละ ...... บาท 2.1 ขอถือหุน้ จานวน.......................หุน้ 2.2 รับโอนหุน้ จาก......................................................สมาชิกเลขท่ี..................... จานวน...........................หุน้ ขอ้ 3. ขา้ พเจา้ สัญญาวา่ จะชาระค่าธรรมเนียมแรกเขา้ 5 บาท และคา่ หุน้ .....................บาท ทนั ทีท่ีไดร้ ับแจง้ ใหเ้ ขา้ เป็นสมาชิกได้ ขอ้ 4. เมื่อขา้ พเจา้ ไดเ้ ป็นสมาชิก จะปฏิบตั ิตามขอ้ บงั คบั ทุกประการ และจะพยายาม ส่งเสริมใหก้ ิจกรรมร้านคา้ สหกรณ์...............................................เจริญกา้ วหนา้ ยง่ิ ข้ึนไป ลงชื่อ.............................................................................. ผสู้ มคั ร

43 ตวั อย่ำงใบหุ้น เลขที่.................... เล่มที่...................... ใบหุน้ เลขที่.......... ใบหุน้ เลขท่ี...................................... ชื่อ........................ เลขทะเบียนสมาชิกที่.......................................................................เป็นผถู้ ือหุ้น จานวนหุน้ .....หุน้ กิจกรรมสหกรณ์ร้านคา้ โรงเรียน....................................................................... จานวน................หุน้ เลขหมายต้งั แต.่ .................................ถึง........................ มีมูลค่าหุน้ ละ.................................บาท ซ่ึงไดช้ าระเตม็ คา่ หุ้นแลว้ กิจกรรมสหกรณ์จึงไดท้ าใบหุน้ น้ีใหไ้ วต้ ามขอ้ บงั คบั โดยประทบั ตรา ของกิจกรรมสหกรณ์เป็ นสาคญั ณ วนั ที่..............เดือน.................................... พ.ศ. .......................................... .................................................... ..................................................... ประธานกรรมการ เหรัญญิก

44 ตวั อย่ำงบัตรสมำชิก ด้ำนหน้ำ สมาชิกเลขท่ี.................. กิจกรรมสหกรณ์ร้านคา้ โรงเรียน.................................................................. ชื่อสมาชิก..................................................................................................... ................................................ผจู้ ดั การ ................................................ ..............................................นายทะเบียน ลายมือชื่อผถู้ ือบตั ร ............................................วนั ที่ออกบตั ร ด้ำนหลงั ข้อปฏิบัติ 1. สมาชิกตอ้ งแสดงบตั รประจาตวั ของตนต่อเจา้ หนา้ ท่ี ของกิจกรรมสหกรณ์ทุกคร้ังที่มาติดต่อกบั สหกรณ์ 2. ถา้ บตั รประจาตวั สมาชิกคนใดสูญหายชารุดใชก้ ารไม่ได้ กิจกรรมสหกรณ์จะออกบตั รใหใ้ หม่ โดยคิดคา่ ธรรมเนียม ฉบบั ละ................................ บาท

45 ตัวอย่ำงทะเบียนหุ้น สมาชิก ใบหุน้ ชื่อ – สกลุ จานวนหุน้ ต้งั แต่ ถึง หมายเหตุ เลขที่ เล่มที่ เล่มที่ ที่ถือ เลขหมาย เลขหมาย

46 ตวั อย่ำงใบเสร็จรับเงิน ใบเสร็จรับเงิน เล่มท่ี............................. เลขที่.......................... กิจกรรมสหกรณ์ร้านคา้ โรงเรียน................................................................................... วนั ที่...............เดือน.........................................พ.ศ. ................. ไดร้ ับเงินจาก................................................................................................................. สมาชิกเลขที่................................................................................................................. ชาระคา่ หุน้ ...........................................หุน้ จานวนเงิน.........................................บาท . .....................................................................ผรู้ ับเงิน ตวั อย่ำงใบส่งเงนิ สหกรณ์ ใบส่งเงินสหกรณ์............................................. วนั ที่................เดือน....................................พ.ศ. ............. จากการจาหน่าย ............................................................เป็ นเงิน.............................บาท................สตางค์ จากการจาหน่าย............................................................ เป็ นเงิน.............................บาท................สตางค์ จากการจาหน่าย.............................................................เป็ นเงิน.............................บาท................สตางค์ รวมท้งั สิ้น............................บาท........................สตางค์ (ลงชื่อ) ........................................................ผสู้ ่งเงิน (............................................................) (ลงช่ือ) ........................................................ ผรู้ ับเงิน (............................................................)