SÁCH EBOOK ÂM NHẠC 4

Bé GI¸O DôC Vµ §µO T◊O Hoµng Long (Chñ biªn) - Lª Minh Ch©u - Hoµng L©n Lª §øc Sang - NguyÔn Hoµnh Th«ng - Lª Anh TuÊn 4¢M NH◊C (T∏i b∂n l«n th¯ ch›n) NHµ XUÊT B¶N GI¸O DôC viÖt nam

B¶n quyÒn thuéc Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc ViÖt Nam - Bé Gi¸o dôc vµ §µo t◊o. 01-2014/CXB/89-1062/GD M· sè : 1H406T4

1. ≠n tËp 3 bµi h¸t - Quèc ca V iÖt Nam - Bµi ca ®i häc - Cïng móa h¸t d∂íi tr¨ng 3

2. ≠n tËp k˙ hiÖu ghi nh◊c - Khu«ng nh◊c : - Kho¸ Son : Kho¸ Son ®Æt ë ®Çu khu«ng nh◊c, bflt ®Çu tõ dßng nh◊c thø 2. - Tªn nèt nh◊c : §« - Rª - Mi - Pha - Son - La - Si. §« Rª Mi Pha Son La Si - H˘nh nèt nh◊c : Nèt trflng Nèt ®en Nèt mãc ®¬n DÊu lÆng ®en C©u hái vµ bµi tËp 1. Gäi tªn c¸c nèt nh◊c trªn khu«ng sau ®©y (tªn nèt vµ h˘nh nèt) : 2. ViÕt lªn khu«ng nh◊c cã kho¸ Son c¸c nèt nh◊c sau : - §«, Rª, Mi víi h˘nh nèt ®en. - Pha, Son, La víi h˘nh nèt trflng. - Mi, Son, La, Si víi h˘nh nèt mãc ®¬n. 4

BµI EM Y£U HOµ B˘NH Em yªu hoµ b˘nh T∂¬i vui - V õa ph¶i Nh◊c vµ lêi : NguyÔn §øc Toµn 5

Mét cuéc sèng hoµ b˘nh, yªn vui vµ h◊nh phóc lµ niÒm mong ∂íc cña mäi ng∂êi trªn Tr¸i §Êt. C¸c b◊n nhá cña chóng ta ®Òu mong muèn nh∂ vËy. Bµi h¸t Em yªu hoµ b˘nh cña nh◊c sÜ NguyÔn §øc Toµn ®· nãi lªn t˘nh c¶m vµ lßng kh¸t khao ®ã cña c¸c em. C©u hái vµ bµi tËp 1. Em h·y kÓ tªn mét vµi bµi h¸t viÕt vÒ chñ ®Ò hoµ b˘nh. 2. Häc thuéc bµi h¸t Em yªu hoµ b˘nh. 1. ≠n tËp bµi h¸t : Em yªu hoµ b˘nh - TËp thÓ h¸t, c¸ nh©n h¸t. - Chia thµnh c¸c nhãm h¸t ®èi ®¸p. 2. Bµi tËp cao ®é vµ tiÕt tÊu a) V˚ tr˙ c¸c nèt §«, Mi, Son, La trªn khu«ng nh◊c §« Mi Son La b) LuyÖn tËp tiÕt tÊu c) LuyÖn tËp cao ®é vµ tiÕt tÊu 6

B◊n ¬i lflng nghe Tha thiÕt, hån nhiªn D©n ca Ba-na S∂u tÇm, d˚ch lêi : T« Ngäc Thanh Bµi h¸t B◊n ¬i lflng nghe lµ d©n ca d©n téc Ba-na, mét trong nh÷ng d©n téc ˙t ng∂êi ë miÒn ®Êt T©y Nguyªn. Bµi h¸t nh∂ gîi nªn mét bøc tranh t∂¬i ®Ñp vÒ miÒn ®Êt nµy. 7

KÓ chuyÖn ©m nh◊c tiÕng h¸ t ®µ o th˚ huÖ Ngµy x∂a, ë th«n §µo §Æng, x· Trung NghÜa, huyÖn Tiªn L÷, tØnh H∂ng Yªn cã c« §µo Th˚ HuÖ h¸t rÊt hay, næi tiÕng mét vïng. TiÕng h¸t m∂ît mµ nh∂ t¬ lôa, trong trÎo, ngät ngµo nh∂ tiÕng suèi cña c« ®· tõng ®em l◊i niÒm vui, h◊nh phóc cho d©n lµng. N¨m Êy, giÆc Minh trµn sang x©m chiÕm n∂íc ta, chóng ko ®Õn lËp ®ån tr◊i n¬i c« ë. Chóng c∂íp bãc, tµn s¸t d©n lµng rÊt d· man. Nam thanh niªn ph¶i trèn ®i hÕt. Cßn l◊i ®µn bµ vµ con g¸i, bän giÆc bflt hä vµo ®ån ®Ó hÇu h◊ chóng. D∂íi ngän roi cña giÆc, §µo Th˚ HuÖ ®· ph¶i th∂êng xuyªn lao ®éng cùc nhäc, kh«ng nh÷ng thÕ cßn ph¶i ca h¸t cho chóng nghe. Lßng c« v« cïng c¨m giËn, nh∂ng kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c, c« ®µnh nghiÕn r¨ng ch˚u ®ùng vµ tù nhñ sÏ dïng tiÕng h¸t cña m˘nh ®Ó t◊o c¬ héi tr¶ thï cho quª h∂¬ng, lµng xãm. Ch⁄ng bao l©u, tiÕng h¸t quyÕn rò cña §µo Th˚ HuÖ ®· c¶m ho¸ bän giÆc, lµm cho chóng si mª. Råi tõ yªu th˙ch ®Õn chç tin cËy, chóng ®· cho c« ®∂îc lµm mét nhiÖm vô ®Æc biÖt, ®ã lµ tèi tèi ®i thflt d©y miÖng nh÷ng tói v¶i chèng muçi mµ chóng vÉn th∂êng chui vµo n»m ngñ, ®Ó råi s¸ng h«m sau c« l◊i cëi tói cho chóng chui ra. Thêi c¬ ®· ®Õn, HuÖ t˘m c¸ch ®∂a mÊy thanh niªn trai lµng vµo ®ån. Ban ngµy, c« gÇn gòi bän giÆc, h¸t vµ chuèc r∂îu cho chóng uèng say mÒm. Ban ®ªm, c« cïng mÊy anh trai lµng khªnh tõng chiÕc tói ngñ cã nh÷ng tªn giÆc say kh∂ít nm dÇn xuèng dßng s«ng c◊nh ®ån cho tr«i mÊt x¸c. 8

Cuéc chiÕn ®Êu thÇm lÆng ko dµi ngµy nµy qua ngµy kh¸c cho tíi khi tªn chØ huy ph¸t hiÖn ra sè qu©n cña chóng b˚ hao hôt kh¸ nhiÒu. Nã kh«ng hiÓu v˘ sao nªn v« cïng lo sî. Nã ngê r»ng cã quû thÇn ¸m h◊i nªn tøc tèc ra lÖnh cho qu©n rót hÕt khái lµng. Khi c« §µo Th˚ HuÖ mÊt, nh©n d©n ë ®©y ®· lËp ®Òn thê ®Ó ghi nhí c«ng ¬n ng∂êi con g¸i ®· ®em tiÕng h¸t gãp phÇn gi¶i phãng quª h√¬ng m˘nh. Vµ còng tõ ®©y th«n nµy ®∂îc ®æi tªn lµ th«n §µo. Theo V ¨n Nh©n, s¸ch H¸t - Nh◊c 4, 1994 C©u hái vµ bµi tËp 1. Em h·y kÓ tªn mét vµi bµi h¸t viÕt vÒ T©y Nguyªn. 2. Häc thuéc bµi h¸t B◊n ¬i lflng nghe vµ tËp thÓ hiÖn t˘nh c¶m cña bµi. 1. ≠n tËp bµi h¸t : B◊n ¬i lflng nghe - Tr˘nh bµy bµi h¸t theo nhãm vµ c¸ nh©n. - TËp thÓ hiÖn ®éng t¸c phô ho◊. 2. Giíi thiÖu h˘nh nèt trflng 3. Bµi tËp tiÕt tÊu 9

1. TËp ®äc nh◊c - LuyÖn tËp cao ®é : - LuyÖn tËp tiÕt tÊu : T§N sè 1 : Son La Son 10

2. Giíi thiÖu mét vµi nh◊c cô d©n téc §µn nh˚ §µn tam §µn tø §µn t˘ bµ §µn nh˚ (cã 2 d©y), ®µn tam (cã 3 d©y), ®µn tø (cã 4 d©y), ®µn t˘ bµ (cã 4 d©y). C©u hái vµ bµi tËp 1. §äc nh◊c, h¸t lêi vµ gâ ®Öm theo nh˚p bµi T§N sè 1. 2. TËp chp nh◊c bµi T§N sè 1. 11

1. ≠n tËp bµi h¸t : Em yªu hoµ b˘nh - Tr˘nh bµy bµi h¸t b»ng h˘nh thøc ®¬n ca, song ca, tèp ca. - H¸t kÕt hîp vËn ®éng phô ho◊. 2. ≠n tËp bµi h¸t : B◊n ¬i lflng nghe - H¸t tËp thÓ, nhãm, c¸ nh©n. - TËp biÓu diÔn tr∂íc líp. 3. ≠n tËp T§N sè 1 - ≠n tËp cao ®é. - §äc nh◊c, h¸t lêi vµ gâ ®Öm theo ph¸ch bµi T§N sè 1. 12

Trªn ngùa ta phi nhanh V ui, rén r· Nh◊c vµ lêi : Phong Nh· 13

Víi ©m ®iÖu rén r·, vui t∂¬i, tiÕt tÊu s«i næi, bµi h¸t Trªn ngùa ta phi nhanh cña nh◊c sÜ Phong Nh· gîi lªn h˘nh ¶nh nh÷ng em b ®ang phi ngùa b¨ng qua nói ®åi, s«ng suèi, hiªn ngang v∂ît lªn ph˙a tr∂íc. Bµi ®äc thªm n¨ ng khiÕu k˘ diÖu cña loµ i chim Tõ l©u, con ng∂êi ®· biÕt ©m nh◊c cã sù t¸c ®éng t˙ch cùc vÒ mÆt sinh l˙ tíi mét sè gièng vËt. ë loµi vËt cã c¸nh, chóng ta kh«ng ngít lêi ca ngîi tiÕng g¸y “®éng ®Õn trêi ®Êt” cña gµ trèng, tiÕng hãt mu«n mµu mu«n vÎ cña s¬n ca, ho◊ mi, kh¶ n¨ng bflt ch∂íc tiÕng ng∂êi cña vÑt, s¸o,... Nh∂ng kh«ng ˙t ng∂êi cho r»ng, ®ã chØ hoµn toµn lµ vÊn ®Ò b¶n n¨ng, chø ch∂a lµ n¨ng khiÕu ©m nh◊c ®∂îc. Tr∂íc kia, t«i còng nghÜ nh∂ vËy, nh∂ng mÊy sù kiÖn kÓ sau ®©y ®· më trong t«i mét h∂íng suy nghÜ kh¸c : 1. Kho¶ng vµi n¨m nay, cã con gµ trèng ë v∂ên nhµ t«i h»ng ngµy ®· g¸y lªn mét nt nh◊c thó v˚. T«i chó ˝ vµ x∂íng ©m dÔ dµng thµnh nèt nh◊c : M˘ - La - §è - La - M˘. So s¸nh vµo ®µn pi-a-n« nhµ t«i th˘ khíp nh∂ in. §iÒu ®ã kh⁄ng ®˚nh gµ nhµ nghe trÎ con häc ®µn pi-a-n« vµ x∂íng ©m theo ®µn h»ng ngµy, nªn ®· bflt ®óng giäng cña c©y ®µn. 14

2. Sau ®ã ˙t l©u, mét con chim ®Õn hãt, nã ®Ëu cao qu¸ nh∂ng nghe nã hãt mét nt døt kho¸t tõng tiÕng cã thÓ x∂íng lªn râ rµng lµ : Rª - Mi - Pha (th¨ng) - Son - La. Thö vµo ®µn pi-a-n« l◊i rÊt ®óng. Nh∂ vËy cã nghÜa lµ : gµ trèng vµ con chim l◊ kÓ trªn ®Òu nghe ®µn cña nhµ t«i nªn ®· hãt theo giäng cña ®µn ®ã. Theo Lª Yªn - T◊p ch˙ ¢ m nh◊c C©u hái vµ bµi tËp 1. Em h·y kÓ tªn mét vµi bµi h¸t cña nh◊c sÜ Phong Nh·. 2. Häc thuéc bµi h¸t Trªn ngùa ta phi nhanh. 15

1. ≠n tËp bµi h¸t : Trªn ngùa ta phi nhanh - Tr˘nh bµy bµi h¸t b»ng h˘nh thøc ®¬n ca, song ca, tèp ca. - H¸t kÕt hîp vËn ®éng phô ho◊. 2. TËp ®äc nh◊c - LuyÖn tËp cao ®é : - LuyÖn tËp tiÕt tÊu : 16

T§N sè 2 : Nflng vµng C©u hái vµ bµi tËp 1. TËp ®äc nh◊c, h¸t lêi vµ kÕt hîp gâ ®Öm theo nh˚p bµi T§N sè 2. 2. TËp chp nh◊c bµi T§N sè 2. 17

Kh¨n quµng thflm m·i vai em Nh˚p nhµng - V ui t∂¬i Nh◊c vµ lêi : Ng« ngäc b¸u 18

Bµi h¸t Kh¨n quµng thflm m·i vai em víi t˙nh chÊt nh˚p nhµng, vui t∂¬i, thÓ hiÖn niÒm vui s∂íng, tù hµo cña c¸c em thiÕu nhi ®∂îc mang trªn vai chiÕc kh¨n quµng t∂¬i thflm. C©u hái vµ bµi tËp 1. H·y nãi c¶m nhËn cña em vÒ bµi h¸t Kh¨n quµng thflm m·i vai em. 2. Häc thuéc bµi h¸t Kh¨n quµng thflm m·i vai em. 19

1. ≠n tËp bµi h¸t : Kh¨n quµng thflm m·i vai em - Häc thuéc bµi h¸t. - H¸t ®óng giai ®iÖu, lêi ca vµ tËp diÔn c¶m. 2. TËp ®äc nh◊c - LuyÖn tËp cao ®é : - LuyÖn tËp tiÕt tÊu : T§N sè 3 : Cïng b∂íc ®Òu Nh◊c vµ lêi : Ph◊m Kim C©u hái vµ bµi tËp 1. So s¸nh 6 nh˚p ®Çu vµ 6 nh˚p sau cã ®iÓm nµo gièng vµ kh¸c nhau. 2. TËp chp bµi T§N sè 3. 20

Cß l¶ D©n ca ®ång b»ng Bflc Bé V õa ph¶i - Phãng kho¸ng Cß l¶ lµ mét ®iÖu d©n ca rÊt phæ biÕn ë nhiÒu tØnh ®ång b»ng Bflc Bé. Nh©n d©n ®· dùa theo c©u th¬ lôc b¸t ®Ó s¸ng t¸c thµnh bµi ca nµy. T˙nh chÊt cña bµi h¸t vui t∂¬i, trong s¸ng, thÓ hiÖn tinh thÇn l◊c quan cña ng∂êi n«ng d©n trong lao ®éng s¶n xuÊt. Khi h¸t, phÇn ®Çu do mét ng∂êi h¸t, phÇn sau tÊt c¶ cïng h¸t. Nghe nh◊c Nghe bµi Trèng c¬m, d©n ca ®ång b»ng Bflc Bé. C©u hái vµ bµi tËp 1. H·y kÓ tªn nh÷ng bµi d©n ca mµ em biÕt. 2. Häc thuéc bµi Cß l¶. 21

1. ≠n tËp bµi h¸t : Cß l¶ - Bµi nµy gåm 2 phÇn : PhÇn x∂íng : mét em h¸t “Con cß ... ra c¸nh ®ång”. PhÇn x« : tÊt c¶ h¸t “T˘nh t˙nh tang ... nhí hay ch¨ng”. - Bµi h¸t cã thÓ h¸t víi c©u th¬ lôc b¸t kh¸c, v˙ dô : Trªn trêi cã ®¸m m©y xanh ë gi÷a m©y trflng xung quanh m©y vµng. 2. TËp ®äc nh◊c - LuyÖn tËp cao ®é : - LuyÖn tËp tiÕt tÊu : 22

T§N sè 4 : Con chim ri C©u hái vµ bµi tËp 1. T˘m trong bµi T§N sè 4, chuçi ©m thanh nµo ®i lªn, ®i ngang, ®i xuèng. 2. TËp h¸t bµi Cß l¶ vµ thÓ hiÖn mét vµi ®éng t¸c phô ho◊. 23

1. ≠n tËp 2 bµi h¸t : Trªn ngùa ta phi nhanh, Kh¨n quµng thflm m·i vai em - Tr˘nh bµy 2 bµi h¸t b»ng h˘nh thøc ®¬n ca, song ca, tèp ca. - H¸t kÕt hîp vËn ®éng phô ho◊. 2. ≠n tËp bµi h¸t : Cß l¶ - H¸t cã phÇn “x∂íng” vµ “x«”. - PhÇn x∂íng : mét em h¸t “Con cß ... ra c¸nh ®ång”. - PhÇn x« : tÊt c¶ h¸t “T˘nh t˙nh tang ... nhí hay ch¨ng” kÕt hîp vç tay hoÆc gâ ®Öm. - Cã thÓ h¸t víi c©u th¬ lôc b¸t kh¸c. 3. Nghe nh◊c Nghe bµi Ru em, d©n ca X¬-®¨ng (T©y Nguyªn). Bµi h¸t do ®˚a ph∂¬ng tù chän hoÆc bµi h¸t trong phÇn Phô lôc. 24

1. ≠n tËp 5 bµi h¸t - Em yªu hoµ b˘nh - B◊n ¬i lflng nghe - Trªn ngùa ta phi nhanh - Kh¨n quµng thflm m·i vai em - Cß l¶ 25

2. ≠n tËp TËp ®äc nh◊c T§N sè 1 : §äc nh◊c, h¸t lêi kÕt hîp gâ ®Öm theo ph¸ch bµi T§N sè 1. T§N sè 2 : §äc nh◊c, h¸t lêi kÕt hîp gâ ®Öm theo ph¸ch bµi T§N sè 2. T§N sè 3 : §äc nh◊c, h¸t lêi kÕt hîp gâ ®Öm theo ph¸ch bµi T§N sè 3. T§N sè 4 : §äc nh◊c, h¸t lêi kÕt hîp gâ ®Öm theo ph¸ch bµi T§N sè 4. 26

Nh˚p nhµng Chóc mõng Nh◊c Nga Lêi V iÖt : HOµNG L¢N Chóc mõng lµ bµi h¸t kh¸ quen thuéc ®èi víi ng∂êi d©n Nga. Bµi h¸t cã giai ®iÖu nh˚p nhµng, uyÓn chuyÓn diÔn t¶ t˘nh c¶m th©n thiÕt, Êm ¸p cña nh÷ng ng∂êi b◊n trong ngµy vui gÆp mÆt. 27

Mét sè h˘nh thøc tr˘nh bµy bµi h¸t §¬n ca Song ca Tam ca Tèp ca C©u hái vµ bµi tËp 1. KÓ tªn mét vµi bµi h¸t thiÕu nhi n∂íc ngoµi mµ em biÕt. 2. Häc thuéc bµi h¸t Chóc mõng. 28

1. ≠n tËp bµi h¸t : Chóc mõng - Häc thuéc bµi h¸t. - H¸t ®óng giai ®iÖu, lêi ca vµ tËp h¸t diÔn c¶m. 2. TËp ®äc nh◊c - LuyÖn tËp cao ®é : - LuyÖn tËp tiÕt tÊu : t®n sè 5 : Hoa b ngoan (Tr˙ch) Nh◊c vµ lêi : Hoµng V¨n YÕn C©u hái vµ bµi tËp 1. H¸t thuéc bµi Chóc mõng vµ thÓ hiÖn mét vµi ®éng t¸c phô ho◊. 2. TËp chp bµi T§N sè 5. 29

Bµn tay mÑ Nh◊c : Bïi §˘nh Th¶o V õa ph¶i - Tha thiÕt Lêi : T◊ H÷U Y£N MÑ lµ tiÕng gäi ®Çu tiªn khi em b tËp nãi. Tr¶i qua biÕt bao gian nan vÊt v¶, mÑ ®· nu«i nÊng, ch¨m sãc d◊y b¶o chóng ta nªn ng∂êi. NhiÒu bµi th¬ ®Ñp, bµi h¸t hay ®· ca ngîi c«ng ¬n cña ng∂êi mÑ. Bµi h¸t Bµn tay mÑ lµ mét trong sè ®ã. C©u hái vµ bµi tËp 1. Häc thuéc bµi h¸t Bµn tay mÑ. 2. KÓ tªn mét vµi bµi h¸t viÕt vÒ t˘nh mÑ con. 30

1. ≠n tËp bµi h¸t : Bµn tay mÑ - Häc thuéc bµi h¸t. - H¸t ®óng giai ®iÖu, lêi ca vµ tËp h¸t diÔn c¶m. 2. TËp ®äc nh◊c - LuyÖn tËp cao ®é : - LuyÖn tËp tiÕt tÊu : t®n sè 6 : Móa vui (Tr˙ch) Nh◊c vµ lêi : L∂u H÷u Ph∂íc C©u hái vµ bµi tËp 1. NhËn xt vÒ sù gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a hai khu«ng nh◊c ë bµi T§N sè 6. 2. TËp h¸t bµi Bµn tay mÑ vµ thÓ hiÖn mét vµi ®éng t¸c phô ho◊. 31

Chim s¸o Nhanh, vui D©n ca Kh¬-me (Nam Bé) S∂u tÇm : §Æng NguyÔn Chim s¸o lµ d©n ca cña ®ång bµo Kh¬-me (Nam Bé). Bµi h¸t cã giai ®iÖu vui t∂¬i, nhÑ nhµng, lêi ca méc m◊c, gi¶n d˚, miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn t∂¬i ®Ñp cña mét miÒn quª. Trong bµi h¸t, tõ “®om boong” nghÜa lµ qu¶ ®a. 32

Bµi ®äc thªm TiÕng s¸ o cña ng√êi tï S¬n La ch˘m trong s∂¬ng mï. Rõng nói ©m u. Nhµ tï víi nh÷ng hÇm s©u d∂íi lßng ®Êt l◊i cµng ©m u h¬n, thiÕu h⁄n ¸nh s¸ng, thiÕu c¶ kh˙ trêi. Cuéc sèng n¬i ®©y t∂ëng chõng chØ cã roi vät, xiÒng g«ng vµ tiÕng kªu la rªn xiÕt... Cã ai ngê ®ã ®©y vÉn vang lªn tiÕng s¸o trong trÎo yªu ®êi. §ã lµ tiÕng s¸o cña Chµng Tiªu - mét ng∂êi tï ch˙nh tr˚. Anh Tiªu tham gia C¸ch m◊ng trong phong trµo Thanh niªn Cøu quèc, b˚ thùc d©n Ph¸p bflt giam cïng c¸c chiÕn sÜ Céng s¶n... Sèng trong kh«ng kh˙ ngét ng◊t cña nhµ tï, l◊i cã chót n¨ng khiÕu ©m nh◊c, anh thÊy ph¶i ®em l◊i niÒm vui cho c¸c tï nh©n ch˙nh tr˚. Trong khi ®i lao ®éng khæ sai, anh ®· t˘m trong rõng nh÷ng ®o◊n nøa tèt ®Ó lµm nh÷ng c©y s¸o, thæi cho anh em nghe. Mäi ng∂êi yªu qu˝ anh vµ rÊt th˙ch nghe tiÕng s¸o cña anh. Ngoµi c©y s¸o ra, anh cßn t◊o ®∂îc mét dµn nh◊c víi ®µn bÇu, ®µn tø, nh˚ vµ c¶ b¨ng-gi«, vi-«-l«ng n÷a. Toµn lµ nh÷ng nh◊c cô do anh em tù t◊o. VÊt v¶ lflm ! Ph¶i dïng ®Õn t«n míi gß ®∂îc khung ®µn vi-«-l«ng, ®µn b¨ng-gi« cho ban nh◊c. ChiÒu chiÒu, nh÷ng tï nh©n l◊i cïng nhau hoµ nh◊c. ¢m thanh vang lõng, tiÕng trong, tiÕng ®ôc lµm cho cuéc sèng ë nhµ tï s«i næi h⁄n lªn, xua ®i nh÷ng nçi cùc nhäc ®au ®ín h»ng ngµy. ¢m nh◊c tiÕp søc cho hä bÒn bØ ®Êu tranh víi kÎ thï, tin t∂ëng vµo ngµy mai t∂¬i s¸ng. Theo V¨n Nh©n, s¸ch H¸t - Nh◊c 4, 1994 C©u hái vµ bµi tËp 1. KÓ tªn nh÷ng bµi d©n ca Nam Bé mµ em biÕt. 2. H·y nãi c¶m nhËn cña em khi ®äc c©u chuyÖn TiÕng s¸o cña ng√êi tï. 33

1. ≠n tËp bµi h¸t : Chim s¸o - Tr˘nh bµy bµi h¸t b»ng h˘nh thøc ®¬n ca, song ca, tèp ca. - H¸t kÕt hîp vËn ®éng phô ho◊. 2. ≠n tËp T§N sè 5, sè 6 a) T§N sè 5 : §äc nh◊c, h¸t lêi kÕt hîp gâ ®Öm theo ph¸ch bµi T§N sè 5. b) T§N sè 6 : §äc nh◊c, h¸t lêi kÕt hîp gâ ®Öm theo ph¸ch bµi T§N sè 6. 1. ≠n tËp 3 bµi h¸t : Chóc mõng, Bµn tay mÑ, Chim s¸o - Tr˘nh bµy bµi Bµn tay mÑ theo h˘nh thøc ®¬n ca, song ca, h¸t theo nhãm nhá. - Tr˘nh bµy bµi Chóc mõng vµ Chim s¸o b»ng c¸ch h¸t : lÜnh x∂íng, ®èi ®¸p, hoµ giäng. - TËp h¸t kÕt hîp ®éng t¸c phô ho◊. 2. Nghe nh◊c Bµi L˙ c©y b«ng, d©n ca Nam Bé. 34

Chó voi con ë B¶n §«n H¬i nhanh - V ui Nh◊c vµ lêi : Ph◊m Tuyªn 35

B¶n §«n lµ mét ®˚a danh ë ph˙a T©y tØnh §flk Lflk (T©y Nguyªn), tõ xa x∂a n¬i ®©y cã nghÒ thuÇn d∂ìng voi rõng ®Ó phôc vô ®êi sèng cña nh©n d©n. Chó voi con trong bµi h¸t cña nh◊c sÜ Ph◊m Tuyªn thËt dÔ th∂¬ng vµ gÇn gòi víi c¸c em nhá. Bµi ®äc thªm Thêi niªn thiÕu cña S«-pa nh Frª-®ª-r˙ch S«-panh - nh◊c sÜ thiªn tµi ng∂êi Ba Lan sinh n¨m 1810 ë ngo◊i « thµnh phè V¸c-sa-va vµ mÊt n¨m 1849 t◊i Pa-ri, n∂íc Ph¸p. Cuéc sèng cña S«-panh tuy ngfln ngñi nh∂ng «ng ®· ®Ó l◊i cho ®êi nhiÒu t¸c phÈm ©m nh◊c næi tiÕng. S«-panh béc lé tµi n¨ng ©m nh◊c tõ lóc cßn nhá, lªn ba tuæi ®· nhí vµ ®µn ®∂îc nh÷ng b¶n nh◊c mµ ng∂êi mÑ th∂êng ch¬i. T¸m tuæi, S«-panh cã kh¶ n¨ng biÓu diÔn xuÊt sflc tr∂íc c«ng chóng vµ s¸ng t¸c nh÷ng b¶n nh◊c næi tiÕng. Tõ ®ã, cËu ®∂îc coi lµ thÇn ®ång ©m nh◊c. 36

Sèng trong ng«i nhµ réng r·i nªn gia ®˘nh S«-panh cho mét sè häc sinh còng tr◊c tuæi cËu ë trä. Bän trÎ ®Õn tõ c¸c vïng l©n cËn vµ theo häc ë thñ ®« V¸c-sa-va. C¸c buæi tèi, S«-panh th∂êng cïng mÑ ch¬i ®µn cho bän trÎ nµy th∂ëng thøc. NhiÒu buæi cËu ®µn c¸c b¶n d©n vò ®Ó chóng nh¶y móa. LÇn kh¸c, cËu l◊i kÓ nh÷ng c©u chuyÖn tù s¸ng t¸c råi dïng ®µn pi-a-n« diÔn t¶ néi dung c©u chuyÖn. Mét h«m, bän trÎ n« ®ïa, ngh˚ch ngîm, lµm x¸o ®éng c¨n nhµ vèn yªn tÜnh. Muèn bän trÎ lÆng yªn, S«-panh liÒn kÓ c©u chuyÖn vÒ mét bän c∂íp hung ¸c. Chän ng«i lµng yªn b˘nh, bän c∂íp tÊn c«ng vµ ®èt ph¸ rÊt tµn b◊o. Nh÷ng thanh niªn trong lµng dòng c¶m chiÕn ®Êu chèng l◊i, bän c∂íp thua vµ ph¶i th¸o ch◊y. Chóng chØ cßn con ®∂êng duy nhÊt lµ trèn vµo mét hang s©u d∂íi ch©n nói. Trong hang tèi t¨m, l◊nh lÏo, ®ã ®©y Èn hiÖn nh÷ng h˘nh thï k˘ d˚. Bän c∂íp võa ®ãi võa mÖt, l¨n ra ®Êt råi nhanh chãng ngñ thiÕp ®i. §Õn cao trµo c©u chuyÖn, S«-panh dïng ®µn miªu t¶ khung c¶nh d∂íi hang s©u b»ng nh÷ng ©m thanh run rÈy. Th˙nh gi¶ nh∂ nghe thÊy tiÕng thÇm th˘ cña khu rõng ®◊i ngµn, lµn giã r˘ rµo xao ®éng thæi ngoµi cöa hang, tiÕng kªu r¶ r˙ch cña c«n trïng vµ tiÕng ng¸y ®Òu ®Òu cña bän c∂íp. Cuèi cïng th˘ kh«ng chØ bän c∂íp mµ nh÷ng ng∂êi nghe chuyÖn còng b˚ tiÕng ®µn ru ngñ lóc nµo kh«ng hay. §Õn ®©y, S«-panh rãn rn ra khái phßng t˘m bè mÑ råi chØ cho hä thÊy c¶nh t∂îng kh¸c th∂êng Êy. CËu trë l◊i bªn c©y ®µn vµ bÊm m◊nh hai tay xuèng hµng ph˙m. ¢m thanh vang lªn chãi tai, bän trÎ giËt m˘nh tØnh giÊc. Tr∂íc nh÷ng khu«n mÆt cßn ng¬ ng¸c, S«-panh nhÑ nhµng kÓ tiÕp, cËu nãi ®ã lµ tiÕng st ®¸nh xuèng c©y cæ thô, lµm nã gÉy gôc, lÊp k˙n cöa hang. Råi trËn m∂a d÷ déi ®æ xuèng, n∂íc ngËp ®Çy hang, bän c∂íp kh«ng cßn ®∂êng ra nªn b˚ chÕt ®uèi hÕt. c©u chuyÖn vµ c¸ch kÓ ®éc ®¸o cña S«-panh ®· in s©u vµo tr˙ nhí cña nhiÒu ng∂êi tõng sèng trong ng«i nhµ ®ã. C©u hái vµ bµi tËp 1. Häc thuéc bµi Chó voi con ë B¶n §«n. 2. B¶n §«n lµ ®˚a danh thuéc tØnh nµo ? 37

1. ≠n tËp bµi h¸t : Chó voi con ë B¶n §«n Tr˘nh bµy bµi h¸t b»ng h˘nh thøc ®¬n ca, song ca, tèp ca. 2. TËp ®äc nh◊c - LuyÖn tËp cao ®é : - LuyÖn tËp tiÕt tÊu : T§N sè 7 : §ång lóa bªn s«ng C©u hái vµ bµi tËp 1. §äc nh◊c vµ tËp h¸t lêi bµi T§N sè 7. 2. TËp chp bµi T§N sè 7. 38

ThiÕu nhi thÕ giíi liªn hoan V ui - Nh˚p nhµng Nh◊c vµ lêi : L∂u H÷u Ph∂íc 39

Dï sèng ë ®©u trªn tr¸i ®Êt, cuéc sèng cña c¸c em nhá lu«n hån nhiªn vµ trong s¸ng. Trong nh÷ng ngµy héi vui, tuy kh¸c nhau vÒ mµu da vµ tiÕng nãi nh∂ng c¸c em cïng nflm chÆt tay nhau trong t˘nh th©n ¸i, kÕt ®oµn. Bµi h¸t ThiÕu nhi thÕ giíi liªn hoan cña nh◊c sÜ L∂u H÷u Ph∂íc lµ mét trong nh÷ng bµi h¸t hay nãi vÒ t˘nh h÷u ngh˚ cña trÎ em trªn toµn thÕ giíi. C©u hái vµ bµi tËp 1. Häc thuéc vµ tËp tr˘nh bµy bµi ThiÕu nhi thÕ giíi liªn hoan. 2. Em h·y kÓ tªn mét vµi bµi h¸t cña nh◊c sÜ L∂u H÷u Ph∂íc mµ em biÕt. 40

1. ≠n tËp bµi h¸t : ThiÕu nhi thÕ giíi liªn hoan Tr˘nh bµy bµi h¸t b»ng h˘nh thøc h¸t theo nhãm nhá kÕt hîp ®éng t¸c minh ho◊. 2. TËp ®äc nh◊c - LuyÖn tËp cao ®é : - LuyÖn tËp tiÕt tÊu : T§N sè 8 : BÇu trêi xanh (Tr˙ch) Nh◊c vµ lêi : NGUYÔN V¡N QUú 41

C©u hái vµ bµi tËp 1. Häc thuéc hai lêi bµi ThiÕu nhi thÕ giíi liªn hoan. 2. T§N sè 8 vµ ghp lêi. ≠n tËp 2 bµi h¸t : Chó voi con ë B¶n §«n, ThiÕu nhi thÕ giíi liªn hoan. - Tr˘nh bµy hai bµi h¸t b»ng h˘nh thøc ®¬n ca, song ca, tèp ca. - H¸t kÕt hîp vËn ®éng phô ho◊. 42

Bµi ®äc thªm NghÖ sÜ nh©n d©n ®Æng th¸ i s¬n §Æng Th¸i S¬n sinh ra vµ lín lªn trong mét gia ®˘nh cã truyÒn thèng ©m nh◊c. Cha cña §Æng Th¸i S¬n lµ nh◊c sÜ §Æng §˘nh H∂ng, mÑ lµ Nhµ gi¸o Nh©n d©n, NghÖ sÜ ∂u tó Th¸i Th˚ Liªn, nguyªn Chñ nhiÖm khoa ®µn pi-a-n« Nh◊c viÖn Hµ Néi. Bµ ®· d◊y §Æng Th¸i S¬n häc ®µn tõ lóc 4-5 tuæi. NghÖ sÜ §Æng Th¸i S¬n tõng lµ häc sinh cña Tr∂êng ¢m nh◊c ViÖt Nam (nay lµ Nh◊c viÖn Hµ Néi). Trong thêi k˘ kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu n∂íc, Tr∂êng ¢m nh◊c ViÖt Nam ph¶i s¬ t¸n vÒ n«ng th«n. BiÕt bao nhiªu khã kh¨n, thiÕu thèn, vÊt v¶ trong thêi chiÕn tranh nh∂ng §Æng Th¸i S¬n ®· v∂ît qua tÊt c¶. Sau ®ã, nghÖ sÜ ®∂îc ®µo t◊o tiÕp ë Nh◊c viÖn Trai-cèp-xki, M¸t-xc¬-va. Tõ ®©y §Æng Th¸i S¬n ®∂îc chän ®i dù cuéc thi biÓu diÔn ©m nh◊c quèc tÕ mang tªn nh◊c sÜ S«-panh ë Ba Lan n¨m 1980. Cuéc thi cø 5 n¨m tæ chøc mét lÇn. §Æng Th¸i S¬n lµ ng∂êi ch©u ¸ ®Çu tiªn ®o◊t gi¶i nhÊt ë cuéc thi nµy. N¨m ®ã, nghÖ sÜ võa trßn 22 tuæi. Cho ®Õn nay, §Æng Th¸i S¬n ®· ®i biÓu diÔn vµ gi¶ng d◊y ë nhiÒu n∂íc. ë ®©u, tiÕng ®µn cña nghÖ sÜ còng lµm rung ®éng hµng ngµn tr¸i tim nh÷ng ng∂êi yªu ©m nh◊c trªn thÕ giíi. Nhµ n∂íc ViÖt Nam ®· trao tÆng Hu©n ch∂¬ng Lao ®éng H◊ng NhÊt vµ danh hiÖu NghÖ sÜ Nh©n d©n cho §Æng Th¸i S¬n. 43

1. ≠n tËp 2 bµi T§N sè 7, sè 8 - §äc nh◊c vµ h¸t lêi bµi T§N sè 7 kÕt hîp gâ ®Öm theo nh÷ng c¸ch ®· häc. - §äc nh◊c vµ h¸t lêi bµi T§N sè 8 kÕt hîp gâ ®Öm theo nh÷ng c¸ch ®· häc. - TiÕt tÊu sau ®©y cã trong bµi T§N sè mÊy ? - H·y gâ l◊i tiÕt tÊu trªn vµ ®äc nh◊c. 2. Nghe nh◊c Nghe b¨ng, ®Üa mét sè bµi h¸t ®· häc trong ch∂¬ng tr˘nh. Bµi h¸t do ®˚a ph∂¬ng tù chän hoÆc bµi h¸t trong phÇn Phô lôc. 44

1. ≠n tËp 5 bµi h¸t - Chóc mõng - Bµn tay mÑ - Chim s¸o - Chó voi con ë B¶n §«n - ThiÕu nhi thÕ giíi liªn hoan 45

2. ≠n tËp TËp ®äc nh◊c T§N sè 5 : §äc nh◊c, h¸t lêi kÕt hîp gâ ®Öm theo ph¸ch bµi T§N sè 5. T§N sè 6 : §äc nh◊c, h¸t lêi kÕt hîp gâ ®Öm theo ph¸ch bµi T§N sè 6. T§N sè 7 : §äc nh◊c, h¸t lêi kÕt hîp gâ ®Öm theo ph¸ch bµi T§N sè 7. T§N sè 8 : §äc nh◊c, h¸t lêi kÕt hîp gâ ®Öm theo ph¸ch bµi T§N sè 8. 46

Phô lôc mét sè bµi h¸t dïng ®Ó bæ sung, thay thÕ hoÆc dïng cho ngo◊i kho¸ - VÇng tr¨ng cæ t˙ch (Nh◊c : Ph◊m §¨ng Kh∂¬ng - Lêi : Th¬ §ç Trung Qu©n) - Em h¸t gäi MÆt Trêi (NguyÔn Thu˝ LiÔu) - Kh¨n quµng thflp s¸ng b˘nh minh (Tr˚nh C«ng S¬n) - Tæ quèc tin yªu chóng em (Hoµng Hµ) - BiÓn quª em (D©n ca Nam Bé) - GiÊc m¬ cña b (Xu©n Giao) - Mïa xu©n vÒ (D©n ca Dao) 47

VÇng tr¨ng cæ t˙ch V õa ph¶i - Nh˙ nh¶nh Nh◊c : Ph◊m §¨ng Kh∂¬ng Lêi : Th¬ §ç Trung Qu©n 48

Em h¸t gäi MÆt Trêi Phong c¸ch T©y Nguyªn Nh◊c vµ lêi : NguyÔn Thu˝ LiÔu 49