tmc_knowlege-54

การฆ่าตัวตาย ของคนไทย บทความโดย ศ.นพ.สมศักด์ิ โล่ห์เลขา ราชวทิ ยาลยั กมุ ารแพทย์แห่งประเทศไทย

การฆา่ ตวั ตายของคนไทย องค์การอนามัยโลกได้วางนโยบายที่จะลดอัตราการฆ่าตัวตายของทุก ประเทศลงร้อยละสิบระหว่างปี ค.ศ. 2013-2020 และจะต้องลดลงให้ได้ หนึ่งในสาม ในปี ค.ศ. 2030 ตาม UN Sustainable Development Goals ในปจั จุบันมีคนฆ่าตัว ตาย หน่ึงคนในทุก ๆ 40 วินาที หรือปีละ 800,000 ราย ซ่ึงอาจจะต่ากว่าท่ีเป็นจริง เพราะหลายคนไม่ได้แจ้งความจริง ส่วนคนท่ีพยายามฆ่าตัวตายจะมีมากกว่าคนท่ีฆ่า ตัวตายส่าเร็จประมาณ 20 เท่า ในประเทศไทยมีคนท่ีฆ่าตัวตายส่าเร็จปีละ 4,000 คน เป็นผู้ชายมากกว่าผู้หญิงสี่เท่า เฉล่ียคนไทยฆ่าตัวตายส่าเร็จวันละ 11-12 ราย ข้อมูล ขององค์การอนามัยโลกในปี พ.ศ. 2561 จาก 183 ประเทศ ประเทศไทยติดอันดับฆ่า ตัวตายสูงเป็นอันดับที่ 32 ของโลก เฉลี่ย 14.4 คนต่อประชากร 1 แสนคน คนไทยฆ่า ตัวตายสูงสุดในกลุ่มประเทศ อาเซียนด้วยกนั กลุ่มที่ฆ่าตัวตายสูงสุดมักจะเป็นผู้ที่อายุ เกิน 70 ปี เป็นผู้ชายมากกว่าผู้หญิง สองถึงส่ีเท่า ปัจจุบันท่ีน่าเป็นห่วงคือกลุ่มวัยรุ่น และคนหนมุ่ สาว อายรุ ะหว่าง 15-29 ปี ฆ่าตัวตายมีจ่านวนสูงถึง หน่ึงในสามของคนที่ ฆ่าตัวตายท้ังหมด และเป็นสาเหตุการตายอันดับสองของคนกลุ่มนี้รองจากอุบัติเหตุ โดยทั่วไปผู้ชายฆ่าตัวตายมากกว่าผู้หญิงยกเว้นในกลุ่มอายุ 15-19 ปีที่อตั ราการฆ่าตัว ตายของผ้หู ญงิ เทา่ กับของผู้ชาย

ถา้ เราจะลดอัตราการตาย จากการฆา่ ตวั ตาย เราตอ้ งหาสาเหตแุ ละป้องกัน ก่อนทเ่ี ขาจะลงมอื ทา มสี ง่ิ ทเ่ี ตอื นคนใกลช้ ดิ ให้ทราบว่า เขาคดิ จะฆ่าตวั ตาย เช่น

พดู ว่า “อยากตาย”

ดหู รอื คน้ หาวิธฆี า่ ตวั ตาย เชน่ ดใู นอนิ เตอรเ์ นต็ ถา้ ดโู ทรศพั ทข์ องเขาจะพบว่า เขาดเู รอื่ งน้หี รอื อา่ นวธิ กี ารอยู่ บางคนซื้อยาฆา่ แมลง ซื้ออาวุธปืนมาไว้ในบา้ น โดยไมม่ เี หตผุ ล

พดู หรอื บ่นวา่ “ชวี ิตหมดหวงั ไมร่ วู้ ่าจะอยูไ่ ปทาไม ไมม่ ีจดุ มุ่งหมาย”

พดู ในทศิ ทางที่บ่งบอกวา่ เขาตกอยู่ในความเจบ็ ปวด ทางร่างกายทที่ รมาน หรือโรคเรือ้ รงั ทรี่ กั ษาไมห่ าย

บน่ วา่ “เขาเปน็ ภาระแกผ่ ู้อ่นื ”

บน่ ว่า “ถงึ เขาตายไป ก็ไม่มีใครเดอื ดร้อน”

พฤติกรรมเปล่ียน ตดิ ยาเสพตดิ หรอื ตดิ สรุ า

นอนไม่หลบั

แยกตัวออกจากกลุ่ม หรอื มีความรสู้ กึ โดดเดย่ี ว ไมม่ เี พอ่ื น อยโู่ ดดเด่ยี ว พูดน้อยลง

ทา่ ทางกระวนกระวาย อยู่ไม่สุข

มอี ารมณแ์ ปรปรวน ผดิ ไปจากเดิม

แจกสมบตั ิให้คนอ่นื รวมทงั้ ของมคี า่ บอกลาเพื่อน และญาตสิ นิท บางคนเขยี นพนิ ัยกรรมไว้

คนทมี่ ีประวตั ิ พยายามฆ่าตัวตายมาก่อน หรอื มญี าตพิ ่ีนอ้ งฆา่ ตวั ตาย

คนทมี่ ีความเครียดทางอารมณ์ เชน่ สญู เสยี คนรกั หรอื สญู เสยี ความสมั พนั ธ์ กบั คนสนิท น้อยใจ ถกู ดดุ า่ ตาหนิ มปี ญั หาทางการเงิน

คนทเี่ ปน็ โรคซมึ เศรา้

ในระยะหลงั จะพบวัยร่นุ และคนหนมุ่ สาวโพสตข์ อ้ ความลงในสอื่ สงั คมกอ่ น ฆ่าตัวตาย เชน่ สัง่ เสยี ขอโทษ ลากอ่ น หรือพดู ถงึ ความตายไม่อยากอยตู่ อ่ ไปแลว้ บางคนโพสตต์ นเองหมดหวัง ล้มเหลว หรือร้สู กึ ผดิ บางคนโพสตถ์ งึ ความเจ็บปวด ทรมาน หรือโพสตว์ ่าตนเป็นภาระใหแ้ กผ่ อู้ ่ืน เมอื่ เราพบคนท่ีเราร้จู ักแสดงอาการหรอื โพสตข์ อ้ ความทบ่ี อกอาการเตอื นว่า เขาอาจจะฆา่ ตัวตาย เราควรเข้าไปช่วยเหลือด้วยความเตม็ ใจและจริงใจช ใหก้ ่าลังใจ สรา้ งความหวงั ยอมรับว่าเขามีปัญหาจริง ๆ ใหเ้ ขาเห็นวา่ ปญั หาตา่ ง ๆ แกไ้ ข และผา่ นไปได้ ให้คา่ ปรึกษา ปลอบใจช่วยคดิ หาทางแก้ไข ชักชวนใหเ้ ขาออกมาท่า กจิ กรรมนอกบา้ น อย่าให้อยคู่ นเดยี ว บอกใหญ้ าตเิ ขามาช่วยดูใกล้ชดิ ตดิ ต่อสายด่วนสุขภาพจิต 1323 ใหค้ าปรึกษา สือ่ มวลชนควรระมัดระวงั การให้ข่าวเพราะท่าใหเ้ กดิ การเลยี นแบบ

บทความโดย ศ.นพ.สมศกั ดิ์ โลห่ ์เลขา ประธานราชวทิ ยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย ราชวทิ ยาลัยกมุ ารแพทย์แห่งประเทศไทย