Sahkar Uday Issue 2 Malayalam

വർഷം-1, ലക്കം-2, മെയ് 2023 സർവരുടേയും സഹകരണം സർവതും നേട്ടം സഹകാർ ഉദയ് PACS കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം ഭാരതത്തിലെ സഹകരണപ്്രസ്ഥാനത്തിന് ഉത്തേജനം

ഉള്ളടക്ക പട്ടിക PACS കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം ഭാരതത്തിലെ സർവരുടേയും സഹകരണം സഹകരണപ്്രസ്ഥാനത്തിന് ഉത്തേജനം സഹകാർസർവതും നേട്ടം ഉദയ് കേന്ദദ്ര സഹകരണ, ആഭ്്യന്തരമന്ത്രി ശ്്രരീ അമിത് മെയ് 2023, ലക്കം-2, വർഷം-1 ഷാ സഹകരണപ്്രസ്ഥാനത്തെ പ്്രധാനമന്ത്രി ശ്്രരീ നരേന്ദദ്രമോ�ോഡിയുടെ… പത്്രരാധിപസമിതി (ചീഫ് എഡിറ്റർ) പേജ് നമ്പർ 05 സന്്തതോഷ് കുമാർ ശുക്ല പേജ് നമ്പർ 09 പേജ് നമ്പർ 10 എഡിറ്റർ രോ�ോഹിത് കുമാർ MPACS-കളുടെ മുദ്്ര യോ�ോജനയുടെ അസിസ്റ്റന്റ് എഡിറ്റർ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം ഉജ്ജജ്വലവിജയം അൻക് അഞ്്ജലിദീപ് ഏറ്റവുമാദ്്യയം പൂർത്തിയാക്കി പ്്രതിഫലിപ്പിക്കുന്ന ദീദി ഉത്തരാഖണ്ഡ് കഫേകൾ അംഗങ്ങൾ മാധവി എം വിപ്്രദാസ് മൊ�ൊത്തം 670 വിവിധോ�ോദ്ദേശ്്യ PACS-കളുടെയും സ്്ത്രരീകൾ ശാക്തീകരിക്കപ്പെട്ടവരും (MPACS) കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണപ്്രക്്രരിയ സ്്വയംപര്്യയാപ്്തരും ആകാതെ വിവേക് സക്്സസേന പൂർത്തിയാക്കുന്ന ആദ്്യസംസ്ഥാനമായി ഒരു രാജ്്യത്തിനും വികസിക്കാൻ ഹിതേന്ദദ്ര പ്്രതാപ് സിംഗ് മാറിയിരിക്കുകയാണ് ഉത്തരാഖണ്ഡ്. സാധിക്കുകയില്.്ല ദേശീയ പഞ്ചായത്തിരാജ് 2021-ൽ കേന്ദദ്ര സഹകരണ മന്ത്രാലയം ദിന ആഘോ�ോഷങ്ങളിൽ ദീദി റാഷിദ് ആലം ആരംഭിക്കുകയും പ്്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദദ്രമോ�ോഡി കഫേകളെപ്പറ്റി പരാമർശിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് നിർദ്ദേശങ്ങൾക്്കുും ഉദ്്ഘഘാടനം ചെയ്യുകയും ചെയ്്ത പ്്രരാഥമിക പ്്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദദ്രമോ�ോദി ഈ ആശയം പ്്രതികരണങ്ങൾക്്കുും കാർഷിക വായ്്പപാ സംഘങ്ങളുടെ (PACS) ഉയർത്തിക്കാട്ടിയപ്്പപോൾ പല സംസ്ഥാനങ്ങളും കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണ ക്്യയാാംപെയ്്നനിന്്ററെ ഈ ലക്ഷ്യം പ്്രരാവർത്തികമാക്കാൻ വേണ്ടി ബന്ധപ്പെടുക: ഭാഗമായിട്ടാണ് ഇത് സാധ്്യമാക്കിയത്. മുന്്നനോട്ടുവന്നു. [email protected] പേജ് നമ്പർ 13 പേജ് നമ്പർ 15 ജോ�ോയിൻറ് ജനറൽ മാനേജർ പാലുല്്പന്നങ്ങളുടെ അന്താരാഷ്ടട്ര (സഹകരണവികസനം) കേന്ദദ്രമാകാനൊ�ൊരുങ്ങി ഇന്തത്യ ഇഫ്കോ സദൻ, സി-1, ഡിസ്്ട്രരിക്റ്റ് സെൻറർ, പേജ് നമ്പർ 18 സാകേത് പ്ലേസ്, ന്്യയൂ ഡൽഹി 110017 നാനോ�ോ യൂറിയ വിളകളുടെ ഉല്്പപാദനം താഴെപ്പറയുന്നതിലും ഞങ്ങളെ 14.5% വർദ്ധിപ്പിച്ചു ബന്ധപ്പെടാം: Iffco.coop IFFCO_PR Iffco_coop ഇന്തത്യയെ ഉടൻ സ്്വയംപര്്യയാപ്്തതയിലെത്തിക്കാൻ നാനോ�ോ വളം പേജ് നമ്പർ 24 പേജ് നമ്പർ 27 സഹാറ നിക്ഷേപകരുടെ പണം: വിശദാംശങ്ങൾക്ക് അന്തിമരൂപം നല്്കകി മന്ത്രാലയം Publisher: Indian Farmers പേജ് നമ്പർ 30 ഇന്തത്യയുടെ കാർഷികമേഖലയ്ക്ക് Fertiliser Cooperative Ltd. ഉത്തേജനം താളടികൾ കത്തിക്കുന്നതിന് കരിമ്പ് കർഷകന്്ററെ വരുമാനം Printer: Royal Press ഇന്തത്യയുടെ ഫലപ്്രദവും ഇരട്ടിയാക്കുന്ന ഇഫ്കോ ബയോ�ോ- Okhla, New Delhi. പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദവുമായ ഡീകംപോ�ോസർ ബദൽ 2 Sahkar Uday May, 2023

സന്ദേശം പത്്രരാധിപരുടെ സന്ദേശം സഹകാർ ഉദയ്-യുടെ ആദ്്യലക്കത്തിന് നമ്മുടെ വായനക്കാരിൽ നിന്്നുും വളരെയധികം പിന്തുണയും പ്രോത്സാഹനവും ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. അത് ഞങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ പ്്രഭാവപൂർണ്ണമായ കഥകളും, സുപ്്രധാന സംഭവവികാസങ്ങളും ബന്ധപ്പെട്ട കാര്്യങ്ങളും പങ്കുവയ്ക്കാനുള്ള അംഗീകാരവും പ്രോത്സാഹനവും നല്്കകി. അതിനാൽ ഞങ്ങൾ സഹകാർ ഉദയ്-യുടെ രണ്ടാമത്തെ ലക്കം ഇപ്്പപോൾ അവതരിപ്പിക്കുകയാണ്. എല്്ലലാവരും ഒരു വ്്യക്തിക്കുവേണ്ടി, ഒരു വ്്യക്തി എല്ലല് ാവർക്്കുും വേണ്ടി എന്ന സമ്മുന്നത ആദർശത്്തതോടുകൂടിയ സഹകരണപ്്രസ്ഥാനം ഇന്തത്യയിൽ വലിയ വിജയം നേടുകയും രാജ്്യത്തുടനീളം ക്ഷീരവ്്യവസായം, വളനിർമ്മാണം, മറ്റ് കാർഷിക മേഖലകൾ എന്നിങ്ങനെ വിവിധമേഖലകളിൽ പല നാഴികക്കല്്ലല ുകളും താണ്ടുകയും ചെയ്്തതിരിക്കുന്നു. നമ്മുടെ രാജ്്യത്ത് ‘ധവളവിപ്ലവത്തിന്’ കരുത്തേകുന്നതിൽ സഹകരണസംഘങ്ങൾ ഒരു മുഖ്്യപങ്ക് വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. പല സംഘങ്ങളും ഒരു ബ്്രരാൻഡ് എന്ന നിലയിൽ വളർച്ച നേടിയവയുമാണ്. ഇന്തത്യയിലെ പഞ്ചസാര ഉല്്പപാദനത്തിന്്ററെ 40 ശതമാനവും സഹകരണസംഘങ്ങളുടെ സംഭാവനയാണ് എന്നുമാത്്രമല്,ല് ഗ്്രരാമീണമേഖലകളിൽ ബാങ്്കിിംഗും ധനകാര്്യസേവനങ്ങളും എത്തിക്കുന്നതിൽ അവ ഒരു പ്്രധാനപങ്ക് വഹിക്കുകയും ചെയ്്തതിട്ടുണ്ട്. ഈയിടെ ബഹുമാനപ്പെട്ട കേന്ദദ്ര ആഭ്്യന്തര, സഹകരണ മന്ത്രി ശ്്രരീ അമിത് ഷാ, ഇഫ്കോ(IFFCO) ഉല്്പപാദിപ്പിക്കുന്ന ലോ�ോകത്തെ ആദ്്യ നാനോ�ോ ഡിഎപി(ദ്്രരാവകവളം) ഉദ്്ഘഘാടനം ചെയ്യുകയുണ്ടായി. തന്്ററെ പ്്രസംഗത്തിൽ അദ്ദേഹം ഇഫ്കോയുടെ വിജയകരമായ പരിശ്്രമത്തെ അഭിനന്ദിക്കുകയും ദേശീയ സഹകരണപ്്രസ്ഥാനങ്ങൾക്ക് ഗവേഷണത്തിലും മറ്റ് പുതിയ മേഖലകളിലും കടന്നുചെല്്ലല ാൻ ഇതൊ�ൊരു പ്രോത്സാഹനമാണ് എന്ന് പറയുകയുമുണ്ടായി. ഇന്തത്യയുടെ സഹകരണമേഖലയിൽ നിന്്നുും നാനോ�ോ വളം ഉല്്പപാദിപ്പിക്കുന്ന ഒരു സംരംഭം ഉണ്ടായത് ഇന്തത്യയുടെ സഹകരണപ്്രസ്ഥാനം കൈവരിച്ചിട്ടുള്ള അഭൂതപൂർവ്വമായ വളർച്ചയെ ആണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ‘വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, വിജ്ഞാനം, പരിശീലനം’ എന്ന അന്തസ്സത്തയുടെ പ്്രകാശനമാകുക എന്നതാണ് സഹകരണപ്്രസ്ഥാനത്തിന്്ററെ ഏഴു പ്്രധാന പ്്രമാണങ്ങളിൽ ഒന്ന്. കൃത്്യവും, അർത്ഥപൂർണ്ണവും സത്്യവുമായ വിവരങ്ങൾ സഹകരണ മേഖലയിലുള്ള ഓരോ�ോരുത്തരിലേക്്കുും ഫലപ്്രദമായി എത്തിക്കുക എന്നതാണ് സഹകാർ ഉദയ് - യുടെ ലക്ഷ്യം. ഈ ലക്കത്തിൽ PACS-കളുടെ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം, ലോ�ോകത്തിലെ ആദ്്യ നാനോ�ോ വളം, കാലാവസ്ഥാ വ്്യതിയാനത്തിന്്ററെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്നതിൽ സഹകരണമേഖലയുടെ പങ്ക്, മറ്റ് പ്്രധാനവിഷയങ്ങൾ എന്നിവയെപ്പറ്റിയുള്ള വിശദമായ വിവരങ്ങളാണ് ഞങ്ങൾ കൊ�ൊണ്ടുവരുന്നത്. എപ്്പപോഴത്തേയും പോ�ോലെ നിങ്ങളുടെ പ്്രതികരണങ്ങളും അഭിപ്്രരായങ്ങളും ഞങ്ങൾ പ്്രതീക്ഷിക്കുന്നു. സ്്നനേഹാദരങ്ങൾ May, 2023 Sahkar Uday 3

സഹകരണ ശബ്ദം ഇവഈഉനനിപ്പലതി്ത്ല്ുകയ്വതസയബപുപിതംാുഹയദജടിനെകറന്കറപി്ി്ൂസൽരരസരടിവകണഹഹ്നസർമകിികനതകേകം്്ഖര്ഭരറുതണറതവണലനെ ിങയിമസഗ്ചപ്്്േങ്സുകരംളഖണചധബ്ുിംകൽലക്ാഘഫൊനന�നയ്മൊലധങനഏണലിമ്്്ങൽ്തങ്്ാ്കർൾടങയരികരിൾിപഒയക്ികപ്രനഇിെര്കട്ടുേ്്ടകനലടളകുുികര്ണപവദഭു്ിദയറ്കിുരട്ു.കതഞ്കാ്മ്ിണകുൾയോന്കഞ്്ു�ുനംോ.. ദി ഗവേസഷമസേഹണIFഹഖFംകലC,കഉകരOകേമരയനണ്ാളണദപർർദിത്ോരകതലസ�്്കു്ോആറംത്ംിലന്തിഘറ്പുിഭ്ളി്്ംറ്തപഗ്ങറിളയെൊ്്ടനി�്ങചതഅരൊൾഎര്ഴാച,ിിടനജന്ൽ്്ട്സുത്ണനസയിമ്്വതഎഹിസ്തട്.കത്അയെലകതവ്കയല്ല്രമാ്,്ിണുകംതക്ൊമപന്ഷ്തപ്ംരാി സഹകരണത്തിന്്ററെ 22-23 സാമ്പത്തികവർഷത്തിൽ അഭിവൃദ്ധിയിൽ IFFCO വളരെ മികച്ച ചുവടുറപ്പിച്ച് IFFCO പ്്രകടനം കാഴ്ചച്ചവച്ചു റെക്്കകോർഡ് വളർച്ചയാണ് എന്നറിയിക്കുന്നതിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയത്. 2022- സന്്തതോഷമുണ്ട്. 2023 സാമ്പത്തികവർഷത്തിൽ മികച്ച ഉല്്പപാദനവും IFFCOയുടെ ലാഭം 62 ശതമാനം വിപണനരംഗത്തെ കൂടി 3,053 കോ�ോടി രൂപ എന്ന അതിശയകരമായ റെക്്കകോർഡ് തുകയിൽ എത്തി. സഹകരണവും വഴി അഭിവൃദ്ധി എന്ന സ്്വപ്്നനം ബിഎൽ വർമ്മ IFFCO യാഥാർഥ്്യമാക്കുകയാണ്. IFFCO ഡയറക്്ടർ ബോ�ോർഡിനും കേന്ദദ്ര സഹകരണ സഹമന്ത്രി എംഡി @drusawasthi ക്്കുും മൊ�ൊത്തം ഭാരത സർക്കാർ ടീമിനും ഏറ്റവും വലിയ ലാഭം നേടി മികച്ച പ്്രകടനം കാഴ്്ച വച്ചതിന് IFFCO നാനോ�ോ യൂറിയയുടെയും അഭിനന്ദനങ്ങൾ. നാനോ�ോ ഡിഎപി ദ്്രരാവകവളത്തിന്്ററെയും ദിലീപ് സംഘാനി ജനപ്്രരീതി പ്്രതിദിനം വർദ്ധിച്ചുവരികയാണ്. കാർഷിക ചെയർമാൻ, IFFCO ഉല്്പപാദനത്തിലുള്ള വർദ്ധനവും, സാമ്പത്തികമേഖലയുടെ വളർച്ചയിൽ ഉല്്പന്നത്തിന്്ററെ ഗുണമേന്മയും സഹകരണസംഘങ്ങളുടെ സംഭാവന മലിനീകരണനിയന്തത്രണവും അളക്കുന്നതിന് സ്ഥിതിവിവരക്കണക്ക്‌ കണക്കിലെടുത്ത് കർഷകർ അത്്യയാവശ്്യമാണ്. രാജ്്യത്തുടനീളമുള്ള 8.5 ലക്ഷം സ്്വമേധയാ വലിയ അളവിൽ ഇവ സഹകരണസംഘങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങളും വാങ്ങിക്കുന്നുണ്ട്. സ്്വയംപര്്യയാപ്്തമായ ഏറ്റവും പുതിയ അറിവുകളും ലഭിക്കുന്നതിനുള്ള കാർഷികമേഖല എന്ന സങ്കല്്പപം നടപ്പിൽ ഏകജാലകസംവിധാനമാണ് നാഷണൽ കോ�ോപ്പറേറ്റീവ് വരുത്തിക്്കകൊണ്ട് സ്്വവാശ്്രയഭാരതം ഇപ്്പപോൾ യാഥാർഥ്്യമായിക്്കകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. ഡാറ്റാബേസ് ഡോ�ോ യു എസ് അവസ്്തതി സഹകരണ മന്ത്രാലയം MD, CEO IFFCO 4 Sahkar Uday May, 2023

കവർ സ്റ്റോറി PACS കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം: ഭാരതത്തിലെ സഹകരണപ്്രസ്ഥാനത്തിന് ഉത്തേജനം സഹകാർ ഉദയ് ടീം ■ ഓൺലൈൻ PACS വരുന്നതോ�ോടെ, കൂടുതൽ സുതാര്്യതയും വളർച്ചയും സാധ്്യമാകും സഹകരണപ്്രസ്ഥാനത്തെ കേന്ദദ്ര സഹകരണ, ആഭ്്യന്തരമന്ത്രി ശ്്രരീ അമിത് ഷാ ‘സഹകാർ സേ സമൃദ്ധി’ അഥവാ സഹകരണത്തിലൂടെ ■ പെട്ടന്നുള്ള ഗുണഫലങ്ങൾ സമൃദ്ധി എന്നതിലൂടെ ഗ്്രരാമീണഭാരതത്തെ പരിവർത്തനം ചെയ്യുക ■ വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 58000 PACS-കൾ എന്ന പ്്രധാനമന്ത്രി ശ്്രരീ നരേന്ദദ്രമോ�ോദിയുടെ ദർശനവുമായി യോ�ോജിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഉൽക്കർഷാപൂർണ്ണമായ ഈ മുന്നേറ്റത്തിനായി കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരിക്കുന്നു സഹകരണസംഘങ്ങളുടെ അടിത്തറയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന പ്്രരാഥമിക കാർഷിക വായ്്പപാ സംഘങ്ങളെ (Primary Agricultural Credit PACS-കൾ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരിക്കുന്നതിനായിട്ടുള്ള പ്്രപ്്പപോസലുകൾ Society, PACS) ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനായിട്ടുള്ള നടപടികൾ സർക്കാർ നൽകുകയും ചെയ്്തതിട്ടുണ്ട്. സ്്വവീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. എല്ലല് ാവരെയും സഹകരണസംഘങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തുന്നതിലും സാധാരണക്കാർക്ക് അനവധി ഗുണഫലങ്ങൾ നബാർഡിന്്ററെ ഒരു സർവേ റിപ്്പപോർട്ട് അനുസരിച്ച് മൊ�ൊത്തം ഒരു ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിലും PACS -കൾ ഒരു പ്്രധാന പങ്കുവഹിക്കുന്നു. ലക്ഷം PACS-കളിൽ 63000 എണ്ണം ഇപ്്പപോൾ സജീവമായിട്ടുണ്ട്. ഈ സാഹചര്്യത്തിൽ കേന്ദദ്രസഹകരണമന്ത്രാലയം PACS-കളുടെ അതിനാൽ കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെട്ട അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങൾ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണത്തിനായി വിശദമായ ഒരു പ്്രപ്്പപോസൽ കേന്ദദ്ര ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിനായുള്ള കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം വഴി PACS- ക്്യയാബിനറ്റിന് സമർപ്പിക്കുകയും അതിന് അംഗീകാരം ലഭിക്കുകയും കളുടെ ആധുനികവൽക്കരണത്തിന് തുടക്കമിട്ടിരിക്കുകയാണ്. ഈ ചെയ്്തതിട്ടുണ്ട്. 2022 ജൂൺ 29ന് 2516 കോ�ോടി രൂപ ഈ പദ്ധതിക്കായി നീക്കം സംസ്ഥാനങ്ങൾ സ്്വവാഗതം ചെയ്യുകയും 58000-ത്തിലധികം ക്്യയാബിനറ്റ് പാസ്സാക്കി. ഇത് ദേശീയതലത്തിൽ നടപ്പാക്കപ്പെടും. അതേ സമയം, നിർജ്ജീവമായിരിക്കുന്ന PACS- May, 2023 Sahkar Uday 5

കവർ സ്റ്റോറി സോ�ോഫ്റ്റ്വെയറിൽ സംസ്ഥാന ബൈലോ�ോകൾക്കു ശ്്രദ്ധ PACS ഓൺലൈൻ ആകുമ്്പപോൾ വിവിധ സേവനങ്ങൾ ലഭ്്യമാക്കുക എന്ന ഈ മുഴുവൻ പ്്രക്്രരിയയും സുഗമവും എളുപ്പവുമാക്കാനായി, ലക്ഷഷ്യത്്തതോടെ അതിനെ നബാർഡിന്്ററെ എല്്ലല ാവരുടെയും സൗകര്്യത്തിന് വേണ്ടി രാജ്്യത്തുടനീളം ഉപയോ�ോഗിക്കാവുന്ന, വിവിധ ഭാഷകളിൽ ഉള്ള ഒരു PACS-കൾ ഒറ്റ നോ�ോട്ടത്തിൽ സോ�ോഫ്റ്റ്വെയറിന് നബാർഡ് രൂപം കൊ�ൊടുക്കുന്നുണ്ട്. രാജ്്യത്തിന്്ററെ ഫെഡറൽ സംവിധാനത്തെ ബഹുമാനിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് ¶അ മ്പത്തിയെട്ടായിരം PACS-കളുടെ സംസ്ഥാനത്തിന്്ററെ ബൈലോ�ോകളെ കണക്കിലെടുത്ത് ക മ് പ്യൂട്ട ർ വ ൽ ക്ക ര ണ ത് തി ന ാ യ ി സംസ്ഥാനനിയമങ്ങൾക്ക് അനുസരിച്ച് പ്്രവർത്തിക്കാമെന്ന് സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ നിന്്നുും നബാർഡിന്്ററെ സോ�ോഫ്റ്റ്വെയർ ഉറപ്പുവരുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. പ്്രപ്്പപോസലുകൾ സ്്വവീകരിച്ചു. ¶സ ഹകരണപ്്രസ്ഥാനം വളർച്ചയിൽ വേഗത പ്്രരാപിക്കാൻ പോ�ോകുന്നു കളെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാനും ഔദ്യോഗികമായ കണക്കുപ്്രകാരം ഇതുവരെ ¶സ ാ മൂഹ്്യ- സ ാ മ്പ ത് തി ക സഹകരണമന്ത്രാലയം സംസ്ഥാനങ്ങളെ 417 കോ�ോടി രൂപ അനുവദിക്കുകയും ആ വ ാ സ വ്്യവ സ്ഥ യ ി ൽ നിരന്തരം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. PACS-കളുടെ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം നട ഗ്്രരാമപഞ്ചായത്തുകളുടെ പ്്രരാധാന്്യയം ക്്യയാബിനറ്റ് പാസ്സാക്കിയ ഈ 2516 കോ�ോടി പ് പി ൽ വ രു ത് തി ക്്കകൊ ണ് ടി ര ി ക്കു ക യു ം വർദ്ധിക്കാൻ പോ�ോകുന്നു. ചെയ്യുന്നു. ഈ ഫണ്ട് ഉപയോ�ോഗിച്ച് രൂപയിൽ 60 ശതമാനം തുക (1528 കോ�ോടി) ഡെസ്്കക്്ടടോപ്പ് കമ്പ്യൂട്ടറുകളും മറ്റ് അവശ്്യ ¶2.52 ലക്ഷം ഗ്്രരാമപഞ്ചായത്തുകളിൽ കേന്ദദ്ര സർക്കാർ വഹിക്കുമ്്പപോൾ 30 ഉപകരണങ്ങളും വാങ്ങുന്നതായിരിക്്കുും. 95000 എണ്ണത്തിൽ മാത്്രമേ PACS-കൾ ശതമാനം(736 കോ�ോടി) സംസ്ഥാന, കേന്ദദ്രഭരണ ഉള്ളൂ. സർക്കാറുകൾ ആയിരിക്്കുും വഹിക്കുക. അവശേഷിക്കുന്ന 10 ശതമാനം (252 കോ�ോടി) PACS-കളെ ജില്ല്ല ാ കേന്ദദ്ര ¶764 ജില്കല് ളിൽ 352 എണ്ണത്തിൽ നബാർഡ് വഹിക്്കുും. സഹകരണബാങ്കുകളുമായും (DCCB) മാത്്രമേ ജില്ല്ല ാ കേന്ദദ്ര സഹകരണ ബാങ്കുകൾ ഉള്ളൂ. സംസ്ഥാന സഹകരണ ബാങ്കുകളുമായും സജീവ PACS-കളെ നേരിട്ട് ബന്ധിപ്പിക്കുക എന്്നനൊരു പദ്ധതി കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരിക്കുന്നതിനു വേണ്ടിയുള്ള ശ്്രരീ അമിത് ഷാ തയ്യാറാക്കിയിട്ടുണ്ട്. PACS- ¶36 സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ, 34 എണ്ണത്തിൽ മാത്്രമേ സംസ്ഥാന സഹകരണ പ്്രപ്്പപോസലുകൾ അവസാനതീയതിക്കുമുമ്പ് കളുടെ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണത്തിന്്ററെ ഒന്്നാാം ബാങ്കുകൾ ഉള്ളൂ. സമർപ്പിക്കാൻ സംസ്ഥാനങ്ങളോ�ോടും ഘട്ടം ദ്്രരുതഗതിയിൽ നടന്നുവരികയാണ്. കേന്ദദ്രഭരണപ്്രദേശങ്ങളോ�ോടും ശ്്രരീ ശ്്രരീ അമിത് ഷാ തന്നെ സ്ഥിതിഗതികൾ ¶100 വർഷമായി പ്്രവർത്തിക്കുന്ന PACS-കളും ഇവിടെയുണ്ട്. ഷാ ആവശ്്യപ്പെട്ടു. ഈ വാഗ്്ദദാനം നേരിട്ടു വീക്ഷിക്കുന്നുണ്ട്. ഒരു PACS- അതുപോ�ോലെ ആയിരക്കണക്കിന് സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഉടനടി സ്്വവീകരിക്കുകയും നെ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരിക്കുകയും ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കുള്ളിൽ തന്നെ ഇന്്റർനെറ്റുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തുകയും കോ�ോടി രൂപ വായ്്പ കൊ�ൊടുക്കുന്ന PACS-കളും. 58,000-ത്തിൽ അധികം PACS-കൾ ഈ ചെയ്്തതുകഴിഞ്ഞാൽ അതിന്്ററെ എല്ലല് ാ പദ്ധതിക്കായി അപേക്ഷിക്കുകയും, അവ പ്്രവർത്തനങ്ങളും ഓൺലൈൻ ആയിരിക്്കുും. മന്ത്രാലയം അംഗീകരിക്കുകയും PACS- PACS രേഖകളെ ഡിജിറ്റൽവൽക്കരിക്കാനും കളുടെ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണത്തിനായുള്ള സാധിക്്കുും. തുക വിതരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്്തതു. 6 Sahkar Uday May, 2023

കവർ സ്റ്റോറി ചെയ്്യുും. സഹകരണ മന്ത്രിയുടെ നിർദ്ദേശപ്്രകാരം നബാർഡ് ഈ പദ്ധതി നടപ്പിൽ വരുത്തുന്ന നോ�ോഡൽ PACS-കളുടെ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം ഏജൻസിയായി പ്്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. സഹകരണസംഘങ്ങളുടെ രൂപം രണ്്ടാാം ഘട്ടത്തിൽ എല്്ലലാ PACS-കളെയും തന്നെ മാറ്റി മറിക്കുകയും നമ്മുടെ ജില്ല്ല ാ കേന്ദദ്ര സഹകരണബാങ്കുകളുമായും കർഷകർക്ക് വലിയ തോ�ോതിൽ (DCCB) സംസ്ഥാന സഹകരണ ഗുണപ്പെടുകയും ചെയ്്യുും. ബാങ്കുകളുമായും നേരിട്ട് ബന്ധിപ്പിക്കുകയും കാരണം ഇവയുടെ അംഗങ്ങളിൽ അവയ്ക്ക് നബാർഡിലേക്ക് ഡിജിറ്റൽ അധികവും കർഷകരാണ്. ആക്്സസ് ലഭിക്കുകയും ചെയ്്യുും. കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണത്തിലൂടെ നമ്മുടെ സഹകരണസംഘങ്ങളെ റിസർവ് ബാങ്കിന്്ററെ നേരിട്ടുള്ള PACS-കൾക്ക് എന്തെല്ലല് ാമാണ് മേൽനോ�ോട്ടത്തിലായിരിക്്കുും PACS-കളുടെ ലഭിക്കുക? ശക്തിപ്പെടുത്താൻ എല്ല്ലാവരുടെയും എല്ല്ലാ സാമ്പത്തിക ഇടപാടുകളും നടക്കുക. സഹായം ആവശ്്യമാണ്. അതോ�ോടെ സഹകരണസംഘങ്ങളിലെ ¶ഡെസ്്കക്്ടടോപ്പ് കമ്പ്യൂട്ടർ അംഗങ്ങൾക്ക് നേരിട്ട് ആനുകൂല്്യങ്ങൾ ¶മൾട്ടി-ഫങ്്ഷണൽ പ്്രരിന്്ററുകൾ അമൃതകാലത്തിൽ (ഇന്തത്യയ്ക്ക് കിട്ടാൻ തുടങ്ങുകയും എല്ല്ലാ സഹകരണ ¶മൂന്നു മണിക്കൂർ നേരത്തേക്കുള്ള സ്്വവാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിന്്ററെ യൂണിറ്റുകളും പരസ്്പരം ബന്ധപ്പെടുത്തിയ പവർ ബാക്കപ്പ് സംവിധാനം നിലയിലാകുകയും ചെയ്്യുും. നബാർഡിന്്ററെ ¶ബ യോ�ോമെട്്രരിക് സ്്കകാനർ 75-ആം വർഷം) അതുമാത്്രമാണ് ഏക സോ�ോഫ്റ്റ് വെയർ ജൂൺ 2023 ¶മറ്റ് അനുബന്ധ ഉപകരണങ്ങൾ ഇന്തത്യയുടെ വിജയത്തിനുള്ള ഉറപ്പ.് നു മുമ്പ് പ്്രവർത്തനക്ഷമമാക്കാൻ സഹകരണമന്ത്രാലയം നിശ്ചയിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ അമൃതകാലത്തിൽ എല്്ലലാ അവഗണിക്കപ്പെട്ട ജനവിഭാഗങ്ങളെയും PACS-കൾക്ക് പരിശീലനം നല്്കകാൻ BIRD ശാക്തീകരിക്കുക എന്നതാണ് കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം കൂടാതെ, എല്ലല് ാ PACS നമ്മൾ ലക്ഷ്യം വയ്ക്കുന്നത്. ഇന്ന് രേഖകളും ഉടൻ ഡിജിറ്റൽവൽക്കരിക്കുന്ന ചെറുകിട കർഷകർ എല്ല്ലാ രീതിയിലും തായിരിക്്കുും. സഹകരണസംഘങ്ങളിലെ ലഭിച്ച ഒരു യുവ പ്രൊഫഷലിനെ ഏർപ്പെടുത്്തുും. അതുപോ�ോലെ PACS- ശാക്തീകരിക്കപ്പെടുന്നു. അംഗങ്ങൾക്ക് ഈ സോ�ോഫ്റ്റ്വെയർ കളുടെ എല്ല്ല ാത്തരം ചോ�ോദ്്യങ്ങൾക്്കുും ഉപയോ�ോഗിക്കുന്നതിനുള്ള പരിശീലനം പ്്രധാനമന്ത്രി ഉത്തരം നല്്കകുന്നതിനായി ഓരോ�ോ 200 മിസ്റ്റർ നരേന്ദദ്ര മോ�ോദി നല്്കകുന്നതിൽ നബാർഡ് ഒരു പ്്രധാന PACS-കൾക്്കുും ഒരു പ്്രത്്യയേക സംഘത്തെ പങ്കുവഹിക്്കുും. കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം നടപ്പിൽവരുത്തിക്കഴിഞ്ഞതിനു ശേഷമുള്ള ഏർപ്പെടുത്്തുും. സത്്യത്തിൽ കേന്ദദ്രത്തിലും സംസ്ഥാനങ്ങളിലും പ്രോജക്ട് മാനേജ്്മമെന്റ് രണ്ട് വർഷങ്ങളിൽ നബാർഡിന്്ററെ യൂണിറ്റുകൾ (PMUs) രൂപീകരിക്കുന്ന ലക്നൌവിലുള്ള ബാങ്കേഴ്സ് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് റൂറൽ ഡെവലപ്്മമെന്റ് (BIRD) കേന്ദദ്ര ഇംപ്ലിമെന്്ററിങ് ഏജൻസിയാണ് നബാർഡ്. മുഴുവൻ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണ സോ�ോഫ്റ്റ്വെയറുമായി ബന്ധിപ്പിക്്കുും. പരിശീലനവും പിന്തുണയും നൽകും. ഈ നടപടികളും പൂർത്തിയാക്കാൻ ഈ PMU- അങ്ങനെ ആ PACS-ന്്ററെ ബിസിനസ് സാധ്്യത വർദ്ധിക്കുകയും അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മുഴുവൻ പ്്രക്്രരിയയിലും PACS-കൾക്ക് കൾ സഹായിക്്കുും. പരിശീലനം നല്്കകുന്നതിനായി 20 PACS-കൾ ആളുകളുടെ ജീവിതം മെച്ചപ്പെടുകയും അടങ്ങുന്ന ഓരോ�ോ ക്്ളസ്റ്ററിനും പരിശീലനം May, 2023 Sahkar Uday 7

കവർ സ്റ്റോറി Convenient 2019-20 കാലഘട്ടത്തിൽ പ്്രരാഥമിക കാർഷിക Online വായ്്പപാ സംഘങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള മൊ�ൊത്തം Processes വിവരങ്ങൾ* സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ/ പിഎസിഎസ് സജീവമായ കേന്ദദ്രഭരണപ്്രദേശങ്ങളുടെ പിഎസിഎസുകളുടെ പേരുകൾ എണ്ണം Faster 1- ആന്്റമാൻ & നിക്്കകോബാർ 58 0 Loan 2- ആന്ധ്രാ പ്്രദേശ് 2046 2046 Higher PACS Disbursement 3- അരുണാചൽ പ്്രദേശ് 34 14 Efficiency in Computerization 4- ആസ്്സാാം 775 775 Operations 5- ബീഹാർ 8463 3779 6- ചണ്ഡീഗഡ് 17 0 More 7- ഛത്തീസ്്ഗഡ് 2028 2028 Transparency 8- ഡെൽഹി 0 0 9- ഗോ�ോവ 78 44 PMU-കളുടെ വിവിധ രൂപങ്ങൾ 10- ഗുജറാത്ത് 8823 6016 11- ഹരിയാന 769 646 സഹകരണപ്്രസ്ഥാനത്തിന്്ററെ ആദ്്യഘട്ടമായ പ്്രരാഥമിക കാർഷിക 12- ഹിമാചൽ പ്്രദേശ് 2175 810 വായ്്പപാ സംഘങ്ങൾ (PACS-കൾ) വളരെ വർഷങ്ങൾക്കു 13- ജമ്മു കാശ്്മമീർ 620 0 മുമ്പുതന്നെ ഭാരതത്തിൽ സ്ഥാപിതമായിട്ടുണ്ട്. ആസ്സാമിലെയും 14- ഝാർഖണ്ഡ് 1782 1782 ഛത്തീസ്്ഗഡിലെയും ആദിവാസി മേഖലകളെ വിദൂരഗ്്രരാമങ്ങളുമായി 15- കർണാടക 5481 5168 ബന്ധപ്പെടുത്തിക്്കകൊണ്ട് രൂപീകൃതമായതിനാൽ വിദൂരമേഖലാ 16- കേരളം 1643 1299 വിവിധോ�ോദ്ദേശ്്യ സംഘങ്ങൾ(LAMPS) എന്നാണ് PACS-കൾ 17- മധ്്യപ്്രദേശ് 4536 4536 അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. അതേസമയം തമിഴ്്നനാട്, കർണാടക പോ�ോലുള്ള 18- മഹാരാഷ്ടട്ര 20,788 20,788 ചില സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ കർഷക സേവന സംഘങ്ങൾ (FSS) എന്നാണ് 19- മണിപ്പൂർ 261 232 സഹകരണസംഘങ്ങൾ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. നൂറുവർഷം വരെ 20- മേഘാലയ 179 128 പഴക്കമുള്ള PACS-കൾ രാജ്്യത്തുണ്ട്. സംഘങ്ങളിലെ അംഗങ്ങൾക്ക് 21- മിസോ�ോറാം 153 30 കൃഷി, വിവാഹം, കുട്ടികളുടെ വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, അതുപോ�ോലുള്ള മറ്റ് 22- നാഗാലാന്റ് 1719 150 ആവശ്്യങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്ക് എളുപ്പത്തിൽ വായ്്പ ലഭ്്യമാക്കുക 23- ഒറീസ 2701 1239 എന്ന ലക്ഷഷ്യത്്തതോടെ പ്്രരാദേശികതലത്തിൽ ചെറിയ സാധ്്യതകളുമായി 24- പോ�ോണ്ടിച്ചേരി 53 0 രൂപം കൊ�ൊണ്ടവയാണ് അത്തരം സഹകരണ സ്ഥാപനങ്ങൾ. 25- പഞ്ചാബ് 3922 3367 26- രാജസ്ഥാൻ 6569 4050 ബാങ്കുകളുടെ അഭാവത്തിൽ ബാങ്്കിിംഗ് സേവനം 27- സിക്്കിിം 178 178 28- തമിഴ്്നനാട് 4525 007 ഒരു ബാങ്ക് അല്്ലലെങ്കിൽ പോ�ോലും ബാങ്ക് പോ�ോലെത്തന്നെയുള്ള 29- തെലങ്കാന 799 727 സൗകര്്യങ്ങൾ PACS-കൾ അംഗങ്ങൾക്ക് നല്്കകുന്നുണ്ട്. 30- ത്്രരിപുര 268 268 ഓരോ�ോരുത്തരുടേയും ആവശ്്യങ്ങൾ നിവർത്തിക്കാനായി 31- ഉത്തർ പ്്രദേശ് 8929 2330 അംഗങ്ങൾ മിച്ചം വയ്ക്കുന്ന തുക സഹകരണസംഘത്തിൽ 32- ഉത്തരാഖണ്ഡ് 706 8 നിക്ഷേപിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും എല്്ലലാ PACS-കളും ജില്്ലലാ 33- വെസ്റ്റ് ബംഗാൾ 7405 4173 കേന്ദദ്ര സഹകരണ ബാങ്കിൽ(DCCB) അംഗങ്ങളാണ്. തങ്ങളുടെ 95509 67251 ആവശ്്യങ്ങൾ നിവർത്തിക്കാനുള്ള തുക അവർ അവിടെ നിന്്നുും മൊ�ൊത്തം വായ്്പയെടുക്കുന്നു. കോ�ോർ ബാങ്്കിിംഗ് സംവിധാനങ്ങൾ(CBS) വഴി സംസ്ഥാന സഹകരണ ബാങ്കുകളുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള അംഗീകൃത ബാങ്കുകൾ ആണ് DCCB-കൾ. സംസ്ഥാന സർക്കാരുകളാണ് സംസ്ഥാന സഹകരണ നിയമങ്ങളാൽ നിയന്ത്രിക്കപ്പെടുന്ന ത്്രരിതല സഹകരണ സംഘങ്ങളുടെ ഭരണാധികാരികൾ. അതേ സമയം നബാർഡ് സഹകരണസംഘങ്ങൾക്ക് പണവും പിന്തുണയും നല്്കകുന്നു. കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരിച്ചു കഴിഞ്ഞാൽ PACS-കൾ നിശ്ചിത DCCB-കളുമായും സംസ്ഥാന പൊ�ൊതുമേഖലാ ബാങ്കുകളുമായും നേരിട്ട് ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്്കുും. സഹകരണസംഘങ്ങളുടെ അനന്തസാധ്്യതകൾ ജില്ക്ല ളിലും സഹകരണപ്്രസ്ഥാനത്തിന്്ററെ പ്്രവര്തത്തനം കൂടുതൽ സുസംഘടിതമാക്കേണ്ടതുണ്ട് എന്ന് സർക്കാർ വിശ്്വസിക്കുന്നു. ഇപ്്പപോൾ സംസ്ഥാനത്തെ 352 ജില്്കല ളിൽ മാത്്രമേ DCCB- രാജ്്യത്ത് മൊ�ൊത്തം 2.52 ലക്ഷം ഗ്്രരാമപഞ്ചായത്തുകൾ ഉണ്ട്. കൾ സ്ഥാപിച്ചിട്ടുള്ളൂ. എന്നാൽ രാജ്്യത്ത് മൊ�ൊത്തം ഇപ്്പപോൾ 764 ജില്്ലകൾ ഉണ്ട്. ഈ സാഹചര്്യത്തിൽ എല്്ലലാ ഗ്്രരാമങ്ങളും എന്നാൽ വെറും ഒരു ലക്ഷം PACS-കൾ മാത്്രമേ നിലവിലുളളൂ. മുൻഗണനാടിസ്ഥാനത്തിൽ ഈ വിടവ് ഇല്ല്ല ാതാക്കാൻ സർക്കാർ ജില്ലക് ളും സഹകരണസംഘങ്ങളുടെ ഗുണഫലങ്ങൾ ആഗ്്രഹിക്കുന്നു. അനുഭവിക്കുന്നുണ്ട് എന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുന്നതിനായി മറ്റുള്ള ¿¿¿ 8 Sahkar Uday May, 2023

നേട്ടം MPACS-കളുടെ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം ഏറ്റവുമാദ്്യയം പൂർത്തിയാക്കാൻ ഉത്തരാഖണ്ഡ് സഹകരണ ജന ഔഷധികളും ജന സുവിധാ കേന്ദദ്രങ്ങളും കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരിക്കപ്പെടുന്നു സഹകാർ ഉദയ് ടീം തങ്ങളുടെ മൊ�ൊത്തം 670 വിവിധോ�ോദ്ദേശ്്യ PACS-കളുടെയും (MPACS) കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണപ്്രക്്രരിയ പൂ ർ ത് തി യ ാ ക്കു ന്ന ആ ദ്്യസ ം സ് ഥാനമ ാ യ ി മാറിയിരിക്കുകയാണ് ഉത്തരാഖണ്ഡ്. 2021-ൽ കേന്ദദ്ര സഹകരണ മന്ത്രാലയം ആരംഭിക്കുകയും പ്്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദദ്രമോ�ോഡി ഉദ്്ഘഘാടനം ചെയ്യുകയും ചെയ്്ത പ്്രരാഥമിക കാർഷിക വായ്്പപാ സംഘങ്ങളുടെ (PACS) കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണ ക്്യയാാംപെയ്്നനിന്്ററെ ഭാഗമായിട്ടാണ് ഇത് സാധ്്യമാക്കിയത്. 2021 ഒക്ടോബർ 30ന് ഇന്തത്യയിൽ ആദ്്യമായി PACS- കളുടെ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം സഹകരണ മന്ത്രാലയത്തിന്്ററെ (MPACS), സഹകരണ കൂട്ടുകൃഷി, സ്ഥാപനത്്തതോടെ രാജ്്യത്ത് ജനസുവിധാ കേന്ദദ്രങ്ങൾ, ജന ഉത്തരാഖണ്ഡിൽ ആരംഭിച്ചു. പ്്രവർത്തിക്കുന്ന 63000 PACS- ഔഷധി കേന്ദദ്രങ്ങൾ എന്നിവയുടെ ഇപ്്പപോൾ ഈ സംസ്ഥാനത്തെ എല്ലല് ാ 670 PACS-കളും 307 കളുടെ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണപ്്രക് കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം ഉദ്്ഘഘാടനം രിയയ്ക്കു തുടക്കമിട്ടു കഴിഞ്ഞു. ചെയ്്തതുകൊ�ൊണ്ട് കേന്ദദ്രമന്ത്രി ശ്്രരീ ജില്്ലല ാ സഹകരണബാങ്കുകളും, സഹകരണ മേഖലയ്ക്കായുള്ള അമിത് ഷാ അറിയിച്ചതാണ് പല പൊ�ൊതു സംവിധാനങ്ങളും ക മ് പ്യൂട്ട ർ വ ൽ ക്ക ര ിക്കപ്പെ ട് ടു വിവിധ സംരംഭങ്ങളുടെ ഭാഗമായി ഇക്കാര്്യയം. വിശിഷ്ടവ്്യക്തികളും സർക്കാർ ഇപ്്പപോൾ ഒരു ദേശീയ ആ അവസരത്തിൽ കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. സഹകരണ ഡാറ്റാബേസും പുതിയ സന്നിഹിതരായിരുന്നു. ഇത് ഈ സംവിധാനത്തിന്്ററെ ദേശീയ സഹകരണ നയവും തയ്യാറാക്കിക്്കകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. സ ഹ ക ര ണ മന്ത്രാല യ ത് തി ന് ്ററെ സുതാര്്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും കൂടാതെ ഒരു ദേശീയ രൂപീകരണത്തിലൂടെ കുറച്ചു ഓൺലൈൻ പരിശോ�ോധനകൾ സാധ്്യമാക്കുകയും ചെയ്്യുും. സഹകരണ സർവകലാശാലയും ഭൂമി മാത്്രമുള്ള ചെറുകിട സ്ഥാപിക്കുന്നുണ്ട.് ഇതോ�ോടൊ�ൊപ്പം കർഷകരെയും പലതരം അവയുടെ സാമ്പത്തിക വിത്തുകളുടെ വിപണനത്തിനും വാണിജ്്യസ്ഥാപനങ്ങളേയും തമ്മിൽ പ്്രവർത്തനങ്ങളും വർദ്ധിക്്കുും. സഹകരണസംഘങ്ങൾക്കു കീഴിൽ ജൈവകൃഷിക്്കുും കാർഷിക ബ ന്ധ പ്പെടു ത് തി യ ി ര ി ക്കു ക യ ാ ണ് ഉല്പപ്പന്നങ്ങളുടെ കയറ്റുമതിക്്കുും പ്്രധാനമന്ത്രി മോ�ോദി. ഇപ്്പപോൾ, 95 ഔഷധി കേന്ദദ്രങ്ങളും ജന വേണ്ടി സംസ്ഥാനാന്തര PACS-കൾ വിവിധോ�ോദ്ദേശ്്യ സുവിധാ കേന്ദദ്രങ്ങളും ആരംഭിച്ച ആദ്്യ സംസ്ഥാനം കൂടിയാണ് സഹകരണ സംഘങ്ങൾക്്കുും രൂപം സ്ഥാപനങ്ങൾ ആകുന്നതിലൂടെ, കൊ�ൊടുത്തിട്ടുണ്ട.് സഹകരണസംഘങ്ങൾ വഴി ഉത്തരാഖണ്ഡ്. സഹകരണ ജന കർഷകരുടെ വരുമാനം ഔഷധി കേന്ദദ്രങ്ങളിലൂടെ 50 മുതൽ 90 ശതമാനം വിലക്കുറവിൽ ‘നൽ സെ ജൽ’ പദ്ധതി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ശക്തമായ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ PACS-കൾക്ക് ഒരു ചുവടുവയ്പ്പാണ് പ്്രധാനമന്ത്രി മരുന്നുകൾ ജനങ്ങൾക്ക് ലഭിക്്കുും. 95 മോ�ോദി നടത്തിയിരിക്കുന്നത്. ജന സുവിധാ കേന്ദദ്രങ്ങൾ വഴി 300-ൽ ഏൽപ്പിച്ചുകൊ�ൊടുക്കുന്നു: സ ഹ ക ര ണ മേ ഖ ല യ ി ൽ അധികം കേന്ദദ്ര, സംസ്ഥാന സർക്കാർ ഭാവിയിൽ PACS-കളുടെ ആരംഭിച്ചിട്ടുള്ള എല്ലല് ാ പദ്ധതികളും ഗ്്രരാമങ്ങളിൽ നേരിട്ടു ലഭ്്യമാകും. അതോ�ോടൊ�ൊപ്പം സംയോ�ോജിത വ ി വ ിധോ�ോദ് ദേ ശ്്യപ്്ര വ ർ ത്തന ങ്ങ ൾ സംരംഭങ്ങളും പുഷ്്കർ സിംഗ് ധാമി ഉ റ പ് പുവ രു ത്തു ന്ന ത ിന ാ യ ി നയിക്കുന്ന ഉത്തരാഖണ്ഡ് സർക്കാർ സഹകരണ സഞ്ചിത കൃഷിയുടെ ‘നൽ സെ ജൽ’ പദ്ധതി PACS- താഴേക്കിടയിൽ നടപ്പാക്കിയിട്ടുണ്ട.് മാതൃകയും ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ 95 വികസന ബ്്ലലോക്കുകളിൽ ആരംഭിച്ചു കൾക്ക് ഏല്്പപിച്ചുകൊ�ൊടുക്്കുും. അത് ദേവഭൂമിയിലെ ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ ഹരിദ്്വവാറിൽ ചെ റു ക ിട ക ർ ഷ ക ർ ക്്കുും കഴിഞ്ഞു. വിവിധോ�ോദ്ദേശ്്യ PACS-കൾ ഗുണകരമായിട്ടുണ്ട.് ¿¿¿ May, 2023 Sahkar Uday 9

മുൻഗാമി മുദ്്ര യോ�ോജനയുടെ ഉജ്ജജ്വലവിജയം പ്്രതിഫലിപ്പിക്കുന്ന ദീദി കഫേകൾ സഹകാർ ഉദയ് ടീം ജൽ, പിഎം സ്്വമിത്്വ, മുദ്്ര യോ�ോജന, കോ�ോടി സ്്ത്രരീകളും ഈ പദ്ധതി വഴി പഞ്ചായത്തി രാജ്, വനിതാ സ്്വയം പരസ്്പരം ബന്ധിതരായിരിക്കുന്നു. സഹായ സംഘങ്ങൾ (SHG), വനിതാ വേഗത്തിൽ പ്്രവർത്തനമാരംഭിക് സ്്ത്രരീകൾ ശാക്തീകരിക്കപ്പെട്ടവരും സംരംഭകത്്വവം തുടങ്ങിയ വിവിധ കുന്നതിനുവേണ്ടി ഓരോ�ോ SHG-ക്്കുും സ്്വയ ം പര്്യയാ പ് ്ത രു ം ആകാതെ ഒരു രാജ്്യത്തിനും പദ്ധതികൾ വലിയ രീതിയിൽ സർക്കാർ 20 ലക്ഷം രൂപ വരെ വളർച്ച പ്്രരാപിച്ചിട്ടുണ്ട.് ബാങ്ക് ഗാരണ്ടി ഇല്ല്ലാതെ വായ്്പ വികസിക്കാൻ സാധിക്കുകയില്്.ല നല്്കകുന്നുണ്ട.് ഈ പദ്ധതിയിലൂടെ ദേശീയ പഞ്ചായത്തിരാജ് ദിന ആഘോ�ോഷങ്ങളിൽ ദീദി പ്്രധാന മന്ത്രി മുദ്്ര യോ�ോജന(PMMY) സംസ്ഥാനത്തുടനീളം ദീദി കഫേകൾ യുടെ സഹായത്്തതോടെ തുറക്കുകയും അവിടെ സ്്ത്രരീകൾ കഫേകളെപ്പറ്റി പരാമർശിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് മധ്്യപ്്രദേശിലെ സ്്ത്രരീകൾ പല ചെറുകിട വ്്യവസായങ്ങൾ പ്്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദദ്രമോ�ോദി ഈ ആശയം ഉയർത്തിക്കാട്ടിയപ്്പപോൾ വിജയകരമായി സ്്വയംസഹായ ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്്തതിട്ടുണ്ട്. സംഘങ്ങൾ രൂപീകരിച്ചിട്ടുണ്ട.് അവർ പഞ്ചായത്തിലേക്ക് പല സംസ്ഥാനങ്ങളും ഈ ലക്ഷ്യം ഇപ്്പപോൾ മധ്്യപ്്രദേശിലെ 50 ലക്ഷം ത ി ര ഞ്ഞെടു ക്കപ്പെടു ക യു ം പ്്രരാവർത്തികമാക്കാൻ വേണ്ടി മുന്്നനോട്ടുവന്നു. സ്്ത്രരീകളും രാജ്്യത്തുടനീളമുള്ള ഒമ്പത് അവിടെയും അവരുടെ സ്ഥാനം “ വ നി ത ാ സ്്വയ ം സ ഹ ാ യ സംഘങ്ങൾക്്കുും സംരംഭകത്്വത്തിനും ഒരു മികച്ച ഉദാഹരണമാണ് ദീദി കഫേകൾ,” മധ്്യപ്്രദേശിലെ റേവയിൽ ദേശീയ പഞ്ചായത്തിരാജ് ദിന പരിപാടിയുടെ ഭാഗമായി വിവിധ പദ്ധതികൾ ഉദ്്ഘഘാടനം ചെയ്്തതുകൊ�ൊണ്ട് പ്്രധാനമന്ത്രി പറഞ്ഞു. പ്്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്്വത്തിൻകീഴിൽ ഹർ ഘർ 10 Sahkar Uday May, 2023

മുൻഗാമി ഉറപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. SHG- കമ്മീഷൻ പഞ്ചായത്തുകൾക്ക് 70000 വളരെയധികം വിജയമായിരുന്നു. കളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട 17000 സ്്ത്രരീകൾ കോ�ോടി രൂപ മാത്്രമേ അനുവദിച്ചുള്ളൂ മുൻപ് ഇത് വെറും 13 പഞ്ചായത്ത് പ്്രതിനിധികളായി എന്്നുും അത് അപര്്യയാപ്്തമായിരുന്നു ലക്ഷമായിരുന്നു. കർഷകർക്കുള്ള തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. എന്്നുും ദേശീയ പഞ്ചായത്തിരാജ് ആനുകൂല്്യങ്ങൾക്്കുും സംസ്ഥാന ആഘോ�ോഷങ്ങളിൽ പ്്രസംഗിക്കുമ്്പപോൾ സർക്കാർ മുൻഗണന നല്്കകുന്നുണ്ട.് നഗരത്തിലെ സ്്ത്രരീകളെപ്്പപോലെ പ്്രധാനമന്ത്രി ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. പക്ഷേ പി എം കിസാൻ സമ്മാൻ നിധിക്കു ഗ്്രരാമങ്ങളിലെ സ്്ത്രരീകളും 2014-നു ശേഷം ഈ ഗ്്രരാന്റ് 2 ലക്ഷം കീഴിൽ ഏകദേശം 2.5 ലക്ഷം കോ�ോടി സ്്വയം പര്്യയാപ്്തരാകുന്നുണ്ട.് കോ�ോടി രൂപയായി വർദ്ധിച്ചു. കഴിഞ്ഞ രൂപ സർക്കാർ കർഷകരുടെ ബാങ്ക് ബാങ്ക് ഗാരണ്ടി കൂടാതെ SHG- 8 വർഷങ്ങളിൽ മോ�ോദി സർക്കാർ അക്കൗണ്ടുകളിലേക്ക് നേരിട്ടു കൾക്ക് സർക്കാർ വായ്്പ 30000 ത്തിൽ കൂടുതൽ പഞ്ചായത്ത് നല്്കകി. ഈ പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമായി അനുവദിക്കുന്നതിനാൽ സ്്ത്രരീകൾ കെട്ടിടങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുകയും മധ്്യപ്്രദേശിൽ മാത്്രരം ഏകദേശം ഇപ്്പപോൾ പുരോ�ോഗതിയുടെ പാതയിൽ രണ്ട് ലക്ഷത്തിലധികം 90 ലക്ഷം കർഷകർക്ക് 18500 ആണ്. സത്്യത്തിൽ മധ്്യപ്്രദേശിലെ ഗ്്രരാമപഞ്ചായത്തുകൾക്ക് ഒപ്റ്റിക്കൽ കോ�ോടി രൂപ ലഭിച്ചു. റേവയിലെ ദീദി കഫേകൾ വലിയൊ�ൊരു ഫൈബർ കണക്റ്റിവിറ്റി നൽകുകയും കർഷകർക്ക് ഈ ഫണ്ടിൽ നിന്ന് 500 വിജയമായിക്്കകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. ചെയ്്തതു. കോ�ോടി രൂപ ലഭിച്ചു. ജനഹൃദയങ്ങളിൽ അവർക്ക് ഒരു പ്്രത്്യയേകസ്ഥാനം ലഭിക്കുകയും പിഎം സ്്വമിത്്വ യോ�ോജന സ്ഥലങ്ങൾ ഒരു വികസിത ഇന്തത്യ എല്ല്ല ാ ജില്ലക് ളിലും അവ മാപ്പ് ചെയ്യുന്നതിലും പ്രോപ്പർട്ടി യാഥാർഥ്്യമാക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു സ്ഥാപിക്കപ്പെടുകയും കൂടുതൽ കാർഡുകൾ നൽകുന്നതിലും ശക്തമായ സംരംഭമായിരിക്്കുും ആളുകൾ അവയുമായി പക്ഷഭേദം ഒഴിവാക്കുന്നതിനായി മധ്്യപ്്രദേശിൽ ആരംഭിച്ച ഇൻക്ലൂസീവ് സഹകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഡ്രോൺ സാങ്കേതികവിദ്്യ വികസന പദ്ധതി. ‘സഹകാർ സേ ഉപയോ�ോഗിക്കുന്നു. രാജ്്യത്തെ 75000 സമൃദ്ധി’ എന്നു പ്്രഖ്്യയാപിക്കുക രണ്ട് സർക്കാർ പോ�ോർട്ടലുകൾ - ഗ്്രരാമങ്ങളിൽ ഇതിനകം പ്രോപ്പർട്ടി വഴി സഹകരണ സംഘങ്ങളിലൂടെ ഇ ഗ്്രരാമസ്്വരാജും ഗവണ്മെന്റ് കാർഡുകൾ നല്്കകിക്കഴിഞ്ഞു. എല്്ലലാ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും ഇ മാര്കക്കറ്റ് പ്ലേസും (ജെം) മധ്്യപ്്രദേശിലെ 60 ലക്ഷം വീടുകളിൽ സാർവത്്രരികമായ പുരോ�ോഗതിയാണ് പഞ്ചായത്തുകളുടെ പ്്രവര്തത്തനം പൈപ്പുവെള്ളം ഉറപ്പാക്കിയ കേന്ദദ്ര സർക്കാർ ലക്ഷഷ്യമിടുന്നത്. എളുപ്പമാക്കുന്നു. 2014-ൽ ഫിനാൻസ് പിഎം ഹർ ഘർ ജൽ യോ�ോജനയും ¿¿¿ സഹകാർ ഉദയ് ടീം കേന്ദദ്ര-സംസ്ഥാന സഹകരണത്തിന് മാതൃക സഹകരണാത്മക ഫെഡറലിസം പ്രോ ത് സാ ഹ ി പ് പി ക്കു ന്ന ത ിന ാ യ ി കേന്ദദ്രസർക്കാർ കൈക്്കകൊണ്ട ഒരു പ്്രധാന നടപടിയാണ് കേന്ദദ്രഭരണപ്്രദേശങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാന സൗകര്്യവികസനത്തിന് ഊന്നൽ നല്്കകുക എന്നത്. പടിഞ്ഞാറേ തീരദേശമേഖലയിലെ ദാമൻ, ദിയു, ദാദ്്ര, നഗർ ഹവേലി എന്നീ പ്്രദേശങ്ങളിൽ ഗോ�ോത്്രവർഗ്ഗക്കാരുടെ ജനസംഖ്്യ വളരെ ഉയർന്നതാണ്. കടലാണ് അവരുടെ പ്്രധാന ജീവിതമാർഗ്ഗം. ഇവിടങ്ങളിൽ വസിക്കുന്ന പാർശ്്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ജനങ്ങളുടെ ആവശ്്യങ്ങൾക്ക് ഉയർന്ന മുൻഗണന നല്്കകുകയും 4850 കോ�ോടി രൂപയുടെ പദ്ധതികൾ അവർക്കുവേണ്ടി ആവിഷ്്കരിക്കുകയും ചെയ്്ത ആദ്്യ സിൽവാസയിൽ 4850 കോ�ോടിയുടെ പദ്ധതികൾക്ക് പ്്രധാനമന്ത്രിയാണ് ശ്്രരീ നരേന്ദദ്ര മോ�ോദി. തുടക്കമിട്ട് പ്്രധാനമന്ത്രി ഗോ�ോത്്രവിഭാഗത്തിൽപ്പെട്ട ജനങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാന ആവശ്്യങ്ങൾ പൂർത്തീകരിക്കുന്നതിനായി പല ഗാർഹിക, ആരോ�ോഗ്്യ, വിദ്്യയാഭ്്യയാസ പദ്ധതികളും ഇവിടെ പൂർത്തിയാക്കിയിട്ടുണ്ട.് വർഷങ്ങൾ ആയിട്്ടുും ദാമൻ, ദിയു, ദാദ്്ര, കാരണം അവർക്ക് ഇവിടെ ഈ നഗർ ഹവേലി എന്നീ പ്്രദേശങ്ങളിൽ അവസരങ്ങൾ കിട്ടില്്ല.” ഇവിടെ നിർമ്മിച്ച ഒരു മെഡിക്കൽ കോ�ോളേജും നല്ലൊരു ആശുപത്്രരിയോ�ോ മെഡിക്കൽ കോ�ോളേജോ�ോ ഉണ്ടായിട്ടില്ല.് അവിടത്തെ മെഡിക്കൽ റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്്ടുും യുവാക്കൾക്കു ഡോ�ോക്്ടർ ആകണമെങ്കിൽ ദാദ്്ര, നഗർ ഹവേലിയിലെ സിൽവാസ്സയിൽ മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് പോ�ോകണം. 4850 കോ�ോടിയിലധികം രൂപയുടെ വിവിധ ഉദ്്ഘഘാടനം ചെയ്്തതിനുശേഷം ശ്്രരീ മോ�ോദി വികസന പദ്ധതികൾക്ക് പ്്രധാനമന്ത്രി പറഞ്ഞു, “സ്്വവാതന്ത്ര്യം ലഭിച്ച് ഇത്്രയും May, 2023 Sahkar Uday 11

സെൽഫ് റിലയൻസ് മോ�ോദി തറക്കല്ല്ലിടുകയും ഉദ്്ഘഘാടനം പരാമർശിച്ചു. അദ്ദേഹം പരാമർശിച്ചു. ചെയ്യുകയും ചെയ്്തതു. അവയിൽ 96 പദ്ധതികൾ - സിൽവാസ്സയിലെ നമോ�ോ ഈ കേന്ദദ്രഭരണപ്്രദേശത്തെ സേവനമനോ�ോഭാവം ഇവിടെ ഒരു മെഡിക്കൽ എഡ്്യയുക്കേഷൻ ആന്റ് വ്്യവസായങ്ങളും തൊ�ൊഴിലവസരങ്ങളും ജീവിതരീതിയാണെന്ന് പ്്രധാനമന്ത്രി പറഞ്ഞു. റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട,് സർക്കാർ വർധിപ്പിക്കാനുള്ള ഒരു മാർഗ്ഗമായി മഹാമാരിയുടെ കാലത്ത് പ്്രദേശത്തെ സ്്കകൂളുകൾ, ദാമനിലെ ഗവൺമെന്റ് അതിന്്ററെ പുതിയ വ്്യയാവസായികനയത്തെ മെഡിക്കൽ വിദ്്യയാർഥികൾ സന്നദ്ധതയോ�ോടെ എഞ്ചിനിയറിംഗ് കോ�ോളേജ്, വിവിധ മോ�ോദി പ്്രശംസിച്ചു. അദ്ദേഹം ഇങ്ങനെ ജനങ്ങളെ സഹായിച്ചുവെന്്നുും അദ്ദേഹം റോ�ോഡുകളുടെ, ബലപ്പെടുത്തൽ, വീതികൂട്ടൽ, പറഞ്ഞു, “5000 കോ�ോടി രൂപയുടെ പുതിയ ഓർമ്മിച്ചു. ഇവിടത്തെ തദ്ദേശീയരായ മത്സസ്യമാർക്കറ്റ്, ഷോ�ോപ്്പിിംഗ് കോ�ോംംപ്ലക്സ്, പദ്ധതികൾ ആരംഭിക്കാൻ എനിക്ക് അവസരം വിദ്്യയാർഥികൾ നടത്തിയിരുന്ന ഗ്്രരാമം ജലവിതരണപദ്ധതി മെച്ചപ്പെടുത്തൽ ലഭിച്ചു. ആരോ�ോഗ്്യയം, ഗൃഹനിർമ്മാണം, ദത്തെടുക്കൽ പദ്ധതിയെപ്പറ്റി തന്്ററെ ‘മൻ എന്നിവ - പ്്രധാനപ്പെട്ടതാണ്. ടൂറിസം, വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, നഗരവികസനം കി ബാത്തി’ൽ പരാമർശിച്ചിരുന്നതായി എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടവയാണ് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. പുതിയ മെഡിക്കൽ പ്്രധാനമന്ത്രി ആവാസ് ഈ പദ്ധതികൾ. അവ ജീവിതത്തിന്്ററെ കോ�ോളേജ് ആ പ്്രദേശത്തെ മെഡിക്കൽ യോ�ോജന(പിഎംഎവൈ)യുടെ ദിയുവിലെയും അനായാസത, ടൂറിസം, യാത്്രരാസൗകര്്യങ്ങൾ, സംവിധാനങ്ങളിൻമേലുള്ള സമ്മർദ്ദം സിൽവാസ്സയിലെയും നഗരവാസികളായ വാണിജ്്യയം എന്നിവ മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും കുറയ്ക്കുമെന്്നുും 300 കിടയ്കക്കകളുള്ള ഒരു ഗുണഭോ�ോക്താക്താക്കൾക്ക് അദ്ദേഹം ചെയ്്യുും.” മുൻപ് സർക്കാറിന്്ററെ പുതിയ ആശുപത്്രരി നിർമ്മിക്കുന്നുണ്ടെന്്നുും വീടുകളുടെ താക്്കകോൽ കൈമാറുകയും ദീർഘകാല വികസനപദ്ധതികൾ ഒരു പുതിയ ആയുർവേദ ആശുപത്്രരിക്കുകൂടി ചെയ്്തതു. കോ�ോളേജ് ക്്യയാമ്പസിന്്ററെ മാതൃക ഇടയ്ക്കുവച്ചു നിൽക്കുകയോ�ോ അനുമതി നല്്കകിയിട്ടുണ്ടെന്്നുും അദ്ദേഹം അദ്ദേഹം പരിശോ�ോധിക്കുകയും അക്കാദമിക് ഉപേക്ഷിക്കുകയോ�ോ ചെയ്്തതിരുന്നു കൂട്ടിച്ചേർത്തു. മെഡിക്കൽ കോ�ോളേജിനൊ�ൊപ്പം ബ്്ലലോക്കിലെ അനാട്ടമി മ്്യയൂസിയവും എന്ന് പ്്രധാനമന്ത്രി പരാതിപ്പെട്ടു. എഞ്ചിനിയറിംഗ് കോ�ോളേജും ഉദ്്ഘഘാടനം ഡിസക്ഷൻ റൂമും സന്ദർശിക്കുകയും തറക്കല്്ലലുകൾ കുന്നുകൂടുകയും പദ്ധതികൾ ചെയ്യുന്നതോ�ോടെ ഓരോ�ോ വർഷവും 300 ചെയ്്തതു. പൂർത്തിയാകാതിരിക്കുകയും ചെയ്്തതു. വിദ്്യയാർഥികൾക്ക് എഞ്ചിനിയറിംഗ് പക്ഷേ കഴിഞ്ഞ ഒമ്പത് വർഷങ്ങളിൽ പഠിക്കുവാനുള്ള അവസരം ലഭിക്കുമെന്്നുും മോ�ോദി സർക്കാറിന്്ററെ സേവനാധിഷ്്ഠഠിത പദ്ധതികളുടെ സമയബന്ധിതമായ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ദാമനിലെ നിഫ്റ്റ് സമീപനവും അർപ്പണമനോ�ോഭാവവും പൂർത്തീകരണത്തിലൂന്നിയ ഒരു പുതിയ സാറ്റലൈറ്റ് ക്്യയാാംപസ്, സിൽവാസ്സയിലെ മൂലമാണ് ദാമൻ, ദിയു, നഗർ ഹവേലിക്ക് പ്്രവർത്തനരീതി പരിണമിച്ചുവന്നു. ഗുജറാത്ത് നാഷണൽ ലോ�ോ യൂണിവേഴ്്സസിറ്റി അവരുടെ ആദ്്യ നാഷണൽ അക്കാദമിക് ക്്യയാാംപസ്, ദിയുവിലെ ഐഐടി വഡോ�ോദര മെഡിക്കൽ ഓർഗനൈസേഷൻ(നമോ�ോ) ഓരോ�ോ വർഷവും ഏകദേശം 150 ക്്യയാാംപസ് എന്നിവയെപ്പറ്റിയും അദ്ദേഹം മെഡിക്കൽ കോ�ോളേജ് ലഭിച്ചത്. കഴിഞ്ഞ യുവാക്കൾക്ക് വൈദ്്യശാസ്്ത്രരം പരാമർശിച്ചു. കഴിഞ്ഞ വർഷങ്ങളിൽ ഏതാനും വർഷങ്ങളിൽ കേന്ദദ്രസർക്കാർ പഠിക്കാനുള്ള അവസരം ഉണ്ടാകുമെന്്നുും മൂന്നു കോ�ോടിയിലധികം പാവപ്പെട്ട കേന്ദദ്രഭരണപ്്രദേശങ്ങൾക്ക് 5500 കോ�ോടി രൂപ പ്്രധാനമന്ത്രി മോ�ോദി പറഞ്ഞു. കുടുംബങ്ങൾക്ക് സർക്കാർ പക്കാ വീടുകൾ അനുവദിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് പ്്രധാനമന്ത്രി പറഞ്ഞു. സമീപഭാവിയിൽ ഏകദേശം 1000 നല്്കകിയിട്ടുണ്ടെന്്നുും അവയിൽ 15000 ഈ പ്്രദേശങ്ങളുടെ ഭൗതിക-സാമൂഹിക വൈദ്്യശാസ്്ത്്രവിദ്്യയാർഥികൾ ഈ വീടുകൾ സർക്കാർ തന്നെ നിർമ്മിച്ച് സൗകര്്യങ്ങളുടെ വികസനത്തിനുവേണ്ടി മേഖലയിൽ ഡോ�ോക്്ടർമാർ ആകും. നല്്കകിയവയാണെന്്നുും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ധാരാളം കാര്്യങ്ങൾ ചെയ്്തതിട്ടുണ്ട.് ഒന്്നാാം വർഷ മെഡിസിന് പഠിക്കുന്ന 1200-ത്തിൽ അധികം കുടുംബങ്ങൾക്ക് എൽഇഡി പ്്രകാശിതമായ റോ�ോഡുകൾ, ഒരു പെൺകുട്ടി തന്്ററെ കുടുംബത്തിൽ അവരുടെ സ്്വന്തം വീടുകൾ ലഭിച്ചുവെന്്നുും വീടുവീടാന്തരമുള്ള മാലിന്്യശേഖരണം, മാത്്രമല്ല്, ഗ്്രരാമത്തിൽ തന്നെ ആദ്്യമായി പിഎം ആവാസ് യോ�ോജനയ്ക്കു കീഴിൽ 100 ശതമാനം മാലിന്്യസംസ്്കരണം വൈദ്്യശാസ്്ത്രരം പഠിക്കുന്ന പെൺകുട്ടി സ്്ത്രരീകൾക്ക് തുല്്യ എണ്ണം വീടുകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്്ചുും അദ്ദേഹം താനാണ് എന്നുപറഞ്ഞ വാർത്തയും ലഭിച്ചുവെന്്നുും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ¿¿¿ 12 Sahkar Uday May, 2023

സെൽഫ് റിലയൻസ് ഇന്തത്യയെ ഉടൻ സ്്വയംപര്്യയാപ്്തതയിലെത്തിക്കാൻ നാനോ�ോ വളം സ്്വദേശീയ ഫാക്്ടറികളിൽ യൂറിയയുടെ ഉല്്പപാദനം വർദ്ധിച്ചതും നാനോ�ോ യൂറിയ പോ�ോലുള്ളവയുടെ കണ്ടുപിടുത്തവും യൂറിയയുടെ ഇറക്കുമതി കുറച്ചിട്ടുണ്ട്. വളം സ്്വയം ഉല്്പപാദിപ്പിക്കാൻ എന്്നുും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. സഹകാർ ഉദയ് ടീം സാധിക്കുകയും ചെയ്്യുും. 2021-2022 വർഷത്തിൽ യൂറിയയുടെ വളത്തിന്്ററെ കാര്്യത്തിൽ ഇന്തത്യ ഇറക്കുമതിയിൽ ഏഴു ലക്ഷം ടൺ വരെ സ്്വയ ം പര്്യയാ പ് ്ത ത യ ിലേ ക്ക് സഹകരണ മന്ത്രാലയം സെക്്രട്ടറി ശ്്രരീ കുറവുണ്ടായി. ഇഫ്കോയുടെ വിജയം ഗ്്യയാനേഷ് കുമാർ, ഇഫ്കോ ചെയർമാൻ നീങ്ങുകയാണ്. ഇഫ്കോ(IFFCO)യുടെ ശ്്രരീ ദിലീപ് സംഘാനി, മാനേജിംഗ് മറ്റ് ദേശീയ സഹകരണസംഘങ്ങൾക്്കുും ഡയറക്്ടർ ഡോ�ോ ഉദയ് ശങ്കർ അവസ്്തതി, നാനോ�ോ യൂറിയയും ഡിഎപിയും (ഡൈ എന്നിവർ കൂടാതെ മറ്റ് ചില ഗവേഷണത്തിന്്ററെയും വികസനത്തിന്്ററെയും വിശിഷ്ടവ്്യക്തികളും കോ�ോൺഫറൻസിൽ അമോ�ോണിയം ഫോ�ോസ്്ഫഫേറ്റ്) രാജ്്യത്തിന്്ററെ സന്നിഹിതരായിരുന്നു. മേഖലയിലേക്ക് കടന്നുവരാൻ വലിയ എല്്ലല ാ ഭാഗത്തുമുള്ള കർഷകരിൽ പ്രോത്സാഹനമാകുമെന്ന് ശ്്രരീ ഷാ എത്തുന്നുണ്ട് എന്നുറപ്പാക്കിയ പറഞ്ഞു. പ്്രധാനമന്ത്രി ശ്്രരീ നരേന്ദദ്രമോ�ോദിയുടെ 2021 ഓഗസ്റ്റിലാണ് നാനോ�ോ യൂറിയ ന േ തൃ ത്്വമി ക വ ി ന് ്ററെ യു ം ‘ലാബിൽ നിന്നു മണ്ണിലേക്ക്’ എന്ന മാർക്കറ്റിലിറക്കിയത്. 2023 മാർച്ച് ദര്്ശനത്തിന്്ററെയും ഫലമാണ് ഈ നയത്തിലൂടെ നാനോ�ോ വളങ്ങളും ആയപ്്പപോഴേക്്കുും നാനോ�ോ യൂറിയയുടെ പുതിയ നേട്ടം. നാനോ�ോ ഡിഎപി ശാസ്്ത്്രഗവേഷണവും കർഷകരിലേക്ക് 6.3 കോ�ോടി കുപ്പികൾ ഉല്്പപാദിപ്പിച്ചു. പുറത്തിറക്കുന്ന വേളയിൽ ഇത് നേരിട്ടെത്തിച്ച ഇഫ്കോയുടെ തരിരൂപത്തിലുള്ള യൂറിയ, ഡിഎപി ഇന്തത്യയുടെ കാര്്ഷഷികമേഖലയിൽ സംഭാവനയെ അഭിനന്ദിച്ച ശ്്രരീ ഷാ എന്നിവയെക്കാൾ ദ്്രവരൂപത്തിലുള്ള വിപ്ലവകരമായ ഒരു മാറ്റം ഇഫ്കോയുടെ അസാധാരണമായ യൂറിയയും ഡിഎപിയും കൂടുതൽ കൊ�ൊണ്ടുവരുന്ന ഒരു ചുവടുവയ്പ്പാകും നേട്ടത്തെയും അഭിനന്ദിച്ചു. സ്്വദേശീയ ഫലപ്്രദമായിരിക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹം എന്ന് കേന്ദദ്ര സഹകരണ, ആഭ്്യന്തരമന്ത്രി ഫാക്്ടറികളിൽ യൂറിയയുടെ കർഷകർക്ക് ഉറപ്പു നല്്കകി. ഗുജറാത്തിലെ ശ്്രരീ അമിത് ഷാ ഊന്നിപ്പറഞ്ഞിരുന്നു. ഉല്്പപാദനം വർദ്ധിച്ചതും നാനോ�ോ കലോ�ോൾ, കാണ്ടട്ല എന്നിവിടങ്ങളിലും കർഷകർക്ക് ഗുണകരമാകുന്നതിന് യൂറിയ പോ�ോലുള്ള കണ്ടുപിടുത്തങ്ങളും ഒറീസയിലെ പാരദ്്വവീപിലും ഇഫ്കോ പുറമെ ഇന്തത്യക്ക് ആവശ്്യമായ യൂറിയയുടെ ഇറക്കുമതി കുറച്ചു ഉല്്പപാദനയൂണിറ്റുകൾ സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. May, 2023 Sahkar Uday 13

സെൽഫ് റിലയൻസ് കലോ�ോൾ പ്ലാന്റ് ഇതിനകം ഉല്്പപാദനം ചെടിയിൽ മാത്്രമാണ് തളിക്കുന്നത് ആരംഭിച്ചു കഴിഞ്ഞു. ഈ വർഷം അഞ്ചുകോ�ോടി കുപ്പി നാനോ�ോ ഡിഎപി എന്നതിനാൽ ഉല്്പപാദനത്തിന്്ററെ ഉല്്പപാദിപ്പിക്കാൻ ആണ് ലക്ഷഷ്യമിടുന്നത്. ഇത് 25 ലക്ഷം ടൺ നാനോ�ോ യൂറിയക്ക് ഗുണമേന്മയും അളവും വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ സമമാണ്. 2025-26-ഓടെ ഇഫ്കോയുടെ മൂന്ന് ഡിഎപി പ്ലാന്്ററുകളിൽ ഇന്തത്യ അത് സഹായിക്കുന്നതോ�ോടൊ�ൊപ്പം ഭൂമിയെ മൊ�ൊത്തം പതിനെട്ടായിരം കോ�ോടി നാനോ�ോ ഡിഎപി കുപ്പികൾ ഉല്്പപാദിപ്പിക്്കുും സംരക്ഷിക്കുകയും മണ്ണിന്്ററെ ഗുണമേന്മ എന്നാണ് പ്്രതീക്ഷ. വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്്യുും എന്്നുും പറഞ്ഞു. അങ്ങനെ, രാസവളങ്ങൾ മണ്ണിൽ ഊർന്നിറങ്ങി കോ�ോടിക്കണക്കിനു ജനങ്ങളുടെ ആരോ�ോഗ്്യത്തെ ബാധിക്കുന്ന ഭീഷണിക്ക് അന്ത്യം കുറിക്കാൻ ഇത് സഹായിക്്കുും. കോ�ോൺഫറൻസിൽ പങ്കെടുക്കുന്നവരെ അഭിസംബോ�ോധന ചെയ്്തതുകൊ�ൊണ്ട് വളനിർമ്മാണം, പാലുൽപാദനം, ‘ജനങ്ങളാൽ വൻതോ�ോതിലുള്ള വിപണനം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഉല്്പപാദനം’(Mass Production by Mass- ഇന്തത്യ സ്്വയംപര്്യയാപ്്തത നേടുന്നതിന് es) എന്ന സഹകരണസംഘങ്ങളുടെ ഇഫ്കോ, KRIBHCO എന്നിവപോ�ോലുള്ള അടിസ്ഥാനമന്ത്രം അദ്ദേഹം സഹകരണസംഘങ്ങൾ നല്്കകുന്ന ആവർത്തിച്ചു. ഈ മന്ത്രം സംഭാവന വളരെ വലുതായിരിക്്കുും അനുസരിച്ച് പ്്രവർത്തിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് എന്ന് ശ്്രരീ ഷാ പറഞ്ഞു. സ ഹ ക ര ണ സ ം ഘ ങ്ങ ൾ ഉല്്പപാദനമികവിനൊ�ൊപ്പം, ഗവേഷണം, സഹകരണത്തിന്്ററെ അന്തസ്സത്ത ഉല്്പപാദനശേഷി, ഉല്്പപാദനക്ഷമത ഉയർത്തിപ്പിടിച്ചു എന്്നുും അദ്ദേഹം എന്നിവയുടെ കാര്്യത്തിലും ഇഫ്കോ പറഞ്ഞു. രാജ്്യത്തിന്്ററെ മൊ�ൊത്തം ഒരു മാതൃകയാണ്. ഇഫ്കോ ഇന്ന് 384 ലക്ഷം ടൺ വളത്തിൽ 132 നേടുന്ന ഓരോ�ോ ഒരു രൂപയിലും ലക്ഷം ടൺ ഉല്്പപാദിപ്പിച്ചത് വരുമാനനികുതി കഴിച്ചുള്ള 80 പൈസ സഹകരണസംഘങ്ങളാണെന്ന് അദ്ദേഹം നേരിട്ട് കർഷകരിലേക്ക് പോ�ോകുന്നു. ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. അതിൽ ഇഫ്കോ മാത്്രരം ഇത് ഇഫ്കോയുടെ വിജയഗാഥയുടെ 90 ലക്ഷം ടൺ വളം ഉല്്പപാദിപ്പിച്ചു. ഏറ്റവും വലിയ ഉദാഹരണമാണ് “ ഇഫ്കോ, KRIBHCO എന്നിവ എന്നദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. പോ�ോലുള്ള സഹകരണസംഘങ്ങൾ ഇന്തത്യയുടെ സ്്വവാശ്്രയത്്വത്തിന് വലിയ സംഭാവനകൾ നല്്കകിയിട്ടുണ്ട്,” ശ്്രരീ അമിത് ഷാ പറഞ്ഞു. നാനോ�ോ വളത്തെ ¿¿¿ വിപ്ലവകരമായ ഒരു ഉല്്പന്നം എന്ന് പ്്രകീർത്തിച്ച ശ്്രരീ ഷാ, ദ്്രവ ഡിഎപി 14 Sahkar Uday May, 2023

ധവളവിപ്ലവം യുടെ പ്്രസ്ഥാനങ്ങൾ ഒരു സുപ്്രധാനപങ്ക് വഹിക്കേണ്ടതുണ്ടെന്ന് മന്ത്രി പറഞ്ഞു. ആഫ്്രരിക്കയിലേതടക്കമുള്ള രാജ്്യങ്ങളിൽ ക്ഷീരവ്്യവസായം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിന് NDDB നല്്കകിയ സംഭാവനകളെ അദ്ദേഹം അഭിനന്ദിച്ചു. ഇന്തത്യയിൽ ഉല്്പപാദിപ്പിക്കുന്ന പാൽ ലോ�ോകത്തിന് നല്്കകുന്നതിന് ക്ഷീരമേഖലയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കർഷകരുടെ വരുമാനം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും പാലിന്്ററെയും പാൽ ഉല്്പന്നങ്ങളുടെയും കയറ്റുമതി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടതുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. ഈ പരിശ്്രമങ്ങളിലൂടെ മോ�ോദിജിയുടെ ‘വസുധൈവ കുടുംബകം’ എന്ന സ്്വപ്്നനം യാഥാർഥ്്യമാക്്കാാം. പാലുല്്പന്നങ്ങളുടെ അന്താരാഷ്ടട്ര കർഷകർക്ക് പ്്രഥമഗണന, സഹകരണ കേന്ദദ്രമാകാനൊ�ൊരുങ്ങി ഇന്തത്യ സ്്ട്രരാറ്റജി, ശാസ്്ത്രരീയ ക്ഷീരോ�ോൽപാദനം, കർഷകർ സ്്വവീകരിച്ചിട്ടുള്ള കന്നുകാലി ഗ്്രരാമീണവികസനത്തിൽ ക്ഷീരമേഖലയുടെ പങ്ക് വളരെ വളർത്തൽ നയങ്ങൾ, സഹകരണസംഘങ്ങളെ വലുതാണ് എന്നത് പലപ്്പപോഴും ഉയർത്തിക്കാട്ടപ്പെടുന്ന ഒരു ശാക്തീകരിക്കുന്നതിനും കർഷകരുടെ ജീവിതമാർഗ്ഗം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും കാര്്യമാണ്. NDDB നല്്കകിയ സംഭാവനകൾ, അതിന്്ററെ -പ്്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദദ്ര മോ�ോദി ഭാവിപരിപാടികൾ എന്നിവയെപ്പറ്റി NDDB ചെയർമാൻ ശ്്രരീ ഷായ്ക്ക് വിശദീകരിച്ചുകൊ�ൊടുത്തു. അതിനുശേഷം ചെയർമാൻ അടക്കമുള്ള ഡയറക്്ടർ ബോ�ോർഡ് അംഗങ്ങൾ സഹകരണമന്ത്രിയുടെ സഹകാർ ഉദയ് ടീം മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾക്കു നന്ദി പറയുകയും ബോ�ോർഡ് മീറ്്റിിംഗിൽ പാലിന്്ററെ പാക്കറ്റ് ക്ഷീരമേഖലയുടെ വികസനത്തിന് നിർമ്മാണത്തിന്്ററെ സൂക്്ഷ്്മമായ ക്ഷീരസഹകരണസംഘങ്ങളുടെ സാധ്്യതകൾ വശങ്ങൾ ശ്്രരീ ഷായെ ധരിപ്പിക്കുകയും പരിപൂർണ്ണപിന്തുണ വാഗ്്ദദാനം ചെയ്യുകയും വ്്യയാപിപ്പിക്കേതുണ്ട് എന്ന് ഇന്തത്യയുടെ ക്ഷീരവ്്യവസായത്തിന് ദേശീയ ക്ഷീര വിവിധോ�ോല്്പന്ന സഹകരണസംഘങ്ങൾക്്കുും ചെയ്്തതു. വികസന ബോ�ോർഡ് (NDDB) നല്്കകിയ സഹകരണമേഖലയിലെ എല്ലല് ാ NDDB ചെയർമാൻ ശ്്രരീ മനീഷ് ഷാ, സെക്്രട്ടറി ഉല്്പന്നങ്ങൾക്കുമായി ഒരൊ�ൊറ്റ ബ്്രരാൻഡ് (സഹകരണം) ശ്്രരീ ഗ്്യയാനേഷ് കുമാർ, സംഭാവനകളെ പ്്രകീർത്തിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് വികസിപ്പിച്ച് കൊ�ൊണ്ടുവരുവാൻ അദ്ദേഹം ജോ�ോയിന്റ് സെക്്രട്ടറി (സഹകരണം) ശ്്രരീ ഭാരതസർക്കാറിന്്ററെ സഹകരണവകുപ്പ് പങ്കജ് കുമാർ ബൻസാൽ, NDDB ഡയറക്്ടർ മന്ത്രി ശ്്രരീ അമിത് ഷാ അഭിപ്്രരായപ്പെട്ടു. ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്്തതു. സഹകരണ ബോ�ോർഡ് അംഗങ്ങൾ, ഭാരതസർക്കാറിന്്ററെ ഉല്്പന്നങ്ങളുടെ കയറ്റുമതിക്ക് ഇത് വളരെ കന്നുകാലി വളർത്തൽ ക്ഷീരവ്്യവസായ ക്ഷീര സഹകരണസംഘങ്ങളെ സഹായകമാകും, അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ജൈവ വകുപ്പ് അഡീഷണൽ സെക്്രട്ടറി ശ്്രരീ വർഷ ശാക്്ത്തതീകരിക്കുകയും വിപുലീകരിക്കുകയും ജോ�ോഷി, ഗുജറാത്ത് കോ�ോപ്പറേറ്റീവ് മിൽക്ക് ഓരോ�ോ പഞ്ചായത്തിലും ഗ്്രരാമത്തിലും ഉല്്പന്നങ്ങളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും മാർക്കറ്്റിിംഗ് ഫെഡറേഷൻ ചെയർമാൻ സംസ്്കരിച്ച പാലിന് മെച്ചപ്പെട്ട മൂല്്യയം ഷമൽഭായ് ബാലാഭായ് പട്ടേൽ, ഹിമാചൽ അവ സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടതിന്്ററെ ലഭിക്കുന്നതിനും കൂടി അത് സഹായകമാകും. സ്റ്റേറ്റ് കോ�ോപ്പറേറ്റീവ് മിൽക്ക് പ്രൊഡ്്യയൂസർ ആവശ്്യകത അദ്ദേഹം ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. ഫെഡറേഷൻ ലിമിറ്റഡ് ചെയർമാൻ നിഹാൽ ക്ഷീരമേഖലയിൽ രണ്ടു ലക്ഷം പ്്രരാഥമിക ക്ഷീരവ്്യവസായത്തിൽ ഉപയോ�ോഗിക്കുന്ന ചന്ദ് ശർമ, കാമധേനു യൂണിവേഴ്്സസിറ്റി യന്തത്രങ്ങളുടെ കാര്്യത്തിൽ സ്്വയംപര്്യയാപ്്തത വൈസ് ചാൻസലർ ഡോ�ോ എൻഎച്ച് സഹകരണസംഘങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുന്നതുമായി നേടാനുള്ള പ്്രവർത്തനങ്ങൾക്കു മുൻകൈ കേലാവാല എന്നിവർ കേന്ദദ്രമന്ത്രി മിസ്റ്റർ ബന്ധപ്പെട്ട വിശകലനയോ�ോഗത്തിലാണ് ഷായെ സ്്വവാഗതം ചെയ്്തതു. അദ്ദേഹം ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞത്. എടുക്കാൻ NDDB-യോ�ോട് അദ്ദേഹം ആവശ്്യപ്പെട്ടു. അതിന്്ററെ കീഴിലുള്ള ¿¿¿ കമ്പനിയായ IDMC ലിമിറ്റഡ് നിർമ്മിക്കുന്ന ക്ഷീരമേഖലയിലെ സഹകരണസംഘങ്ങൾക്ക് ക്ഷീരോ�ോൽപ്പന്ന നിർമ്മാണയന്തത്രങ്ങളുടെ ആ മേഖലയിൽ ഇന്തത്യയെ ആഗോ�ോളതലത്തിലേക്ക് ഉയർത്താനാകുമെന്ന് അദ്ദേഹം കയറ്റുമതി വർദ്ധിപ്പിക്കേണ്ട ആവശ്്യകതയും അദ്ദേഹം ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. ഗ്്രരാമീണവികസനത്തിൽ ഈ ലക്ഷഷ്യങ്ങൾ നേടുന്നതിന് NDDB- ക്ഷീരമേഖലയ്ക്ക് ഒരു വലിയ പങ്കുണ്ട.് പ്്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദദ്രമോ�ോദി പലപ്്പപോഴും അത് ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചിട്ടുമുണ്ട.് സത്്യത്തിൽ, സ്്വന്തമായി ഭൂമിയില്ല്ലാത്ത ഗ്്രരാമീണ കർഷകരുടെ ഏറ്റവും വലിയ ജീവിതമാർഗ്ഗം കാലിവളർത്തലും ക്ഷീരമേഖലയുമാണ്. ഇത് കണക്കിലെടുത്ത് ശ്്രരീ അമിത് ഷാ അതിന് പരമപ്്രരാധാന്്യയം കൊ�ൊടുക്കുകയും ക്ഷീരമേഖലയിൽ രണ്ടുലക്ഷം പ്്രരാഥമിക കാർഷിക വായ്്പപാ സംഘങ്ങൾ (PACS) രൂപീകരിക്കാൻ തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്്തതു. ഈ തീരുമാനം നടപ്പിലാക്കേണ്ട ചുമതല ദേശീയ ക്ഷീരവികസന ബോ�ോർഡിനെ(NDDB) യാണ് ഏൽപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. May, 2023 Sahkar Uday 15

ചിത്്രരം മാറ്റുന്നു സഹകരണ വിദ്്യയാലയങ്ങൾ സർക്കാർ മുൻഗണന നൽകും. വിദ്്യയാഭ്്യയാസരംഗത്തെ പഞ്ചായത്ത് തലത്തിൽ PACS റെജിസ്്ട്രരേഷൻ മാറ്റിമറിക്്കുും: ബിഎൽ വർമ്മ നടത്തുന്നതിനുള്ള സൗകര്്യങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കേണ്ടതിനെക്കുറിച്്ചുും പൊ�ൊതുജനങ്ങൾക്ക് സുഗമമായ വിദ്്യയാഭ്്യയാസ അനുഭവത്തിനായി ഗുണകരമാകുന്നതിനുവേണ്ടി ജമ്മു സംസ്ഥാനതല സഹകരണ വിദ്്യയാലയങ്ങളിൽ ആധുനികസൗകര്്യങ്ങൾ സജ്ജമാക്കുമെന്ന് ശ്്രരീ വർമ്മ കാശ്്മമീരിൽ സഹകരണസംഘങ്ങളുടെ കൂട്ടിച്ചേർത്തു. എണ്ണം വർദ്ധിപ്പിക്കേണ്ടതിനെപ്പറ്റിയും അദ്ദേഹം സംസാരിച്ചു. യുവാക്കളെ ആകർഷിക്കുവാനായി സഹകരണ വകുപ്പിന്്ററെ അമിത് ഷാ എന്നിവരുടെ മികവുറ്റ വിവിധ പദ്ധതികളെപ്പറ്റി പൊ�ൊതുജനങ്ങൾക്ക് സഹകാർ ഉദയ് ടീം മാർഗ്ഗദർശനത്തിനു കീഴിൽ ഇതിന് വ്്യക്തമായ അവബോ�ോധം നൽകേണ്ടുന്നതിന്്ററെ സഹകരണം എന്ന ആശയത്തിന് രാജ്്യത്ത് ഒരു രൂപം ലഭിച്ചു എന്്നുും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ആവശ്്യകതയും അദ്ദേഹം ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. പ്്രചാരണം നല്്കകുക എന്ന ലക്ഷഷ്യത്്തതോടെ പ്്രവർത്തനനിരതമായ വിവിധ സംഘങ്ങൾക്ക് തൊ�ൊഴിലവസരങ്ങൾ നല്്കകുക എന്നതും പ്്രവർത്തിക്കുന്ന സഹകരണ വിദ്്യയാലയങ്ങളുടെ പെട്രോൾ പമ്പുകളും ഗ്്യയാസ് ഏജൻസികളും കേന്ദദ്രസർക്കാറിന്്ററെ മറ്്ററൊരു സുപ്്രധാന എണ്ണത്തിൽ പല സംസ്ഥാനങ്ങളിലും വർദ്ധനവ് നല്്കകുക എന്നതിനായിരിക്്കുും ഗ്്രരാമീണ മുൻഗണനയാണ്. ഇതിനായി പല ഉണ്ടായിക്്കകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. ജമ്മു മേഖലയിൽ പ്്രഥമപരിഗണന. ഗ്്രരാമങ്ങളിൽ നടപടികളും സർക്കാർ കൈക്്കകൊണ്ടിട്ടുണ്.ട് കാശ്്മമീരിൽജില്്ലലാതലസഹകരണവിദ്്യയാലയങ്ങൾ സംഭരണകേന്ദദ്രങ്ങളും ധാന്്യപ്പുരകളും ഈ പശ്ചാത്തലത്തിൽ പല തലങ്ങളിലായി സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള ശുപാർശയെ സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് ആവശ്്യമായ സഹായവും സർക്കാർ തൊ�ൊഴിൽമേളകൾ സംഘടിപ്പിക്കുകയും വടക്കുകിഴക്കൻ മേഖലാവികസനം, സഹകരണസംഘങ്ങൾ വഴി സർക്കാർ നൽകും. യുവജനങ്ങൾക്ക് നിയമന അറിയിപ്പുകൾ സഹകരണം എന്നിവയുടെ സഹമന്ത്രി ഇന്തത്യയിൽ വിദ്്യയാഭ്്യയാസത്തിനു കൂടുതൽ ലഭ്്യമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇന്തത്യയിലെ ശ്്രരീ ബി എൽ വർമ്മ അഭിനന്ദിച്ചു. ഓരോ�ോ ഉത്തേജനം നല്്കകുക, തുല്്യതയും ലഭ്്യതയും ആദ്്യ ദേശീയ സഹകരണ സർവകലാശാല ജില്യല് ിലും സഹകരണ വിദ്്യയാലയങ്ങൾ ഉറപ്പുവരുത്തുക എന്നീ ലക്ഷഷ്യങ്ങൾക്കായി സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള പ്്രവർത്തനങ്ങളിലൂടെ സ്ഥാപിക്കുന്നതിന്്ററെ ആവശ്്യകത ഓരോ�ോ ജില്ലയ് ിലും സഹകരണ രാജ്്യത്തെ സഹകരണപ്്രസ്ഥാനത്തെ ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയ അദ്ദേഹം, ഈ സ്്കകൂളുകളിൽ വിദ്്യയാലയങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് ഊന്നൽ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്ന പ്്രവർത്തനങ്ങളിലും ലബോ�ോറട്ടറികൾ, ലൈബ്്രറികൾ, സ്്മമാർട്ട് നൽകിക്്കകൊണ്ട് വിദ്്യയാഭ്്യയാസമേഖലയിലും സർക്കാർ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുകയാണ്. ക്ലാസ്്ററൂമുകൾ, ഏറ്റവും മികച്ച ആധുനിക സഹകരണസംഘങ്ങൾ സ്ഥാപിക്്കുും. പ്്രസ്ഥാനത്തെ വ്്യയാപിപ്പിക്കുന്നതിൽ സൗകര്്യങ്ങൾ എന്നിവ ലഭ്്യമാക്കുമെന്്നുും സുഗമമായ വിദ്്യയാഭ്്യയാസ അനുഭവത്തിനായി സർക്കാറിന്്ററെ ഇ-മാർക്കറ്റ് പ്ലേസ് (ജെം) പറഞ്ഞു. സംസ്ഥാനതല സഹകരണ വിദ്്യയാലയങ്ങളിൽ പോ�ോർട്ടലും വലിയൊ�ൊരു പങ്കുവഹിക്കുന്നു സമൂഹത്തിൽ അവസരങ്ങൾ നിഷേധിക്കപ്പെട്ട ആധുനിക സൗകര്്യങ്ങൾ ലഭ്്യമാക്കുമെന്്നുും എന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട.് പല ജനവിഭാഗങ്ങളുടെ പ്്രശ്്നങ്ങൾക്ക് പരിഹാരം ശ്്രരീ വർമ്മ പറഞ്ഞു. എല്ല്ല ാ സഹകരണസംഘങ്ങൾക്്കുും തങ്ങളുടെ കാണുക എന്ന ലക്ഷഷ്യത്്തതോടെയുള്ള വിഭാഗങ്ങളുടെയും തുല്്യമായ പങ്കാളിത്തം ഉല്്പന്നങ്ങൾ വിൽക്കാൻ അത് ഒരു വേദിയും സഹകരണമുന്നേറ്റത്തിന്്ററെ പുത്തൻ ഉണർവിന് ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിനായി സ്്ത്രരീകളെയും നല്്കകുന്നു. രാജ്്യയം സാക്ഷ്യം വഹിക്കുകയാണെന്്നുും, യുവാക്കളെയും സഹകരണസംഘങ്ങളുമായി പ്്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദദ്ര മോ�ോദി, ആഭ്്യന്തരമന്ത്രി ബന്ധപ്പെടുത്തുക എന്നതിന് തുടർന്്നുും ¿¿¿ 16 Sahkar Uday May, 2023

PACS ശക്തിപ്പെടുത്തുക PACS-ന് പെട്രോൾ പമ്പ്, എൽപിജി ഡീലർഷിപ്പ് ലൈസൻസ് - എഥനോ�ോൾ ബ്ലെൻഡഡ് പെട്രോൾ (EBP) പ്രോഗ്്രരാമിന് കീഴിൽ എഥനോ�ോൾ വിൽക്കുന്നതിന് സഹകരണ പഞ്ചസാര മില്ലല് ുകൾക്ക് മുൻഗണന നൽകും - PACS-കൾക്ക് ചില്്റല വ്്യയാപാരസ്ഥാപനങ്ങൾ സ്്വന്തമായി നടത്താൻ അനുമതി നൽകും സഹകാർ ഉദയ് ടീം വില ഉറപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള നടപടി ക ൾ ക് കാ യ ി സഹകരണ സംഘങ്ങളെ അ പേ ക് ഷി ച് ചുകൊ�ൊ ണ്ട് ശക്തിപ്പെടുത്താൻ വേണ്ടി നിലവിൽ കേന്ദദ്ര സഹകരണ മന്ത്രി പെട്രോൾ, ഡീസൽ ഡീലർഷിപ്പ് അമിത് ഷായ്ക്ക് ഒരു ലൈസൻസ് ഉള്ള പ്്രരാഥമിക കാര്്ഷഷിക കത്തയയ്ക്കുകയുണ്ടായി. വ ാ യ് ്പപാ സ ം ഘ ങ്ങ ൾ ക്ക് ( P A C S ) അവരുടെ ബൾക്ക് കൺസ്്യയൂമർ പമ്പുകളെ ചില്ല്റ വ്്യയാപാരസ്ഥാപനങ്ങൾ PACS-കളെ എൽപിജി ഡ ീ ല ർ ഷ ി പ് പി ന് ആക്കിമാറ്റാനുള്ള ഒറ്റത്തവണ അ ർ ഹ ര ാ ക് കാ ൻ ഓപ്്ഷൻ നൽകും. ഇന്തത്യയുടെ സ ഹ ക ര ണ സ ം ഘ ങ്ങ ളെ വേണ്ടി പെട്രോളിയം മന്ത്രാലയം നിയമങ്ങളിൽ ശക്തിപ്പെടുത്തുക എന്ന മാറ്റം വരുത്തുമെന്ന് ലക്ഷഷ്യത്്തതോടെയാണ് സർക്കാർ ഈ തീരുമാനം എടുത്തിരിക്കുന്നത്. സ ഹ ക ര ണ മന്ത്രാല യ ം അറിയിച്ചു. ഇത് പ്്രകാരം പെട്രോൾ പമ്പ്, എൽപിജി ഡീലർഷിപ്പ് ഒരു മോ�ോഡൽ ബൈലോ�ോ ലൈസൻസുകൾ എടുക്കുന്നതിനുള്ള സൗകര്്യയം PACS-കൾക്കു നൽകും. ത യ് യാ റ ാ ക് കി യ ി ട് ടുണ്ട് . അ ത ിലൂടെ അതിനുശേഷം, എല്്ലലാ പ്്രരാഥമിക രാജ്്യത്തുടനീളമുള്ള ഒരു സഹകരണസംഘങ്ങൾക്്കുും പെട്രോൾ പമ്പുകളും എൽപിജി ഡീലർമാരും ലക്ഷത്തിലധികം PACS- കൾ ഗ്്രരാമീണ സാമ്പത്തിക ആയി പ്്രവർത്തിക്കാൻ സാധിക്്കുും. വ ി ക സ ന ത് തി ന് PACS കേന്ദദ്ര സഹകരണ മന്ത്രി അമിത് ഷാ, അടിത്തറപാകും. കൂടാതെ, PACS-കളെ കമ്പ്യൂട്ടർവൽക് will be പെട്രോളിയം, പ്്രകൃതിവാതകമന്ത്രി കരിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു able to ഹർദീപ് സിംഗ് പുരിയുമായി നടത്തിയ കൂടിക്കാഴ്്ചയിലാണ് കേന്ദദ്രസർക്കാർ പദ്ധതി LPGdistribute നടപ്പിൽ വരുത്തുന്നുണ്ട്. ഈ തീരുമാനമെടുത്തത്. ഇത് ഇതിനു കീഴിൽ ഒരു സ്്വകാര്്യകമ്പനികളുമായി സഹകരണ പ്്രകാരം പുതിയ പെട്രോൾ, ഡീസൽ പഞ്ചസാര മില്ലല് ുകൾ പങ്കാളിത്തത്തിൽ ഡീലർഷിപ്പുകൾ നല്്കകുമ്്പപോൾ PACS- പൊ�ൊതു ദേശീയ സോ�ോഫ്റ്റ് ഏർപ്പെടുന്നു എന്്നുും പെട്രോളിയം വെയർ PACS- മന്ത്രാലയം ഉറപ്പുവരുത്്തുും. നു മുൻഗണന ലഭിക്്കുും. ഇതുകൂടാതെ കളെ നബാർഡുമായി എൽപിജിയുടെ വിതരണം ¿¿¿ ഏറ്റെടുക്കാനും PACS-നു സാധിക്്കുും. ബ ന്ധ പ്പെടു ത്്തുും . എഥനോ�ോൾ ബ്ലെൻഡിംഗ് May, 2023 Sahkar Uday 17 കേന്ദദ്രസർക്കാർ ഇതിന് അനുമതി പ്രോഗ്്രരാമിന് കീഴിൽ നല്്കകിക്കഴിഞ്ഞു. എഥനോ�ോൾ വിൽക്കുന്നതിന് സഹകരണ പഞ്ചസാര ഇതിനായി നാഷണൽ കോ�ോപ്പറേറ്റീവ് മില് ്ലലുക ൾ ക്ക് ഫെഡറേഷൻ ഓഫ് ഇൻഡ്്യ പ്്രസിഡണ്ട് ദിലീപ് സംഘാനി വിവിധോ�ോദ്ദേശ്്യ പ്്ര ഥ മപ ര ി ഗ ണ ന നല്്കകാനുള്ള തീരുമാനവും സഹകരണ സംഘങ്ങൾ നടത്തുന്ന എടുത്തുകഴിഞ്ഞു. PACS-കൾക്ക് ഡീസൽ പമ്പുകൾക്ക് ഡീസൽ നല്്കകുമ്്പപോൾ മറ്റ് വാണിജ്്യയാധിഷ്്ഠഠിത സ്്വന്തമായി ചില്റല് വ്്യയാപാരസ്ഥാപനങ്ങൾ ആരംഭിക്കാനും സാധിക്്കുും. ഡീസൽ പമ്പുകൾക്ക് നല്്കകുന്ന അതേ എഥനോ�ോൾ വാങ്ങുന്നതിനായി മറ്റ്

ബമ്പർ വിളവെടുപ്പ് നാനോ�ോ യൂറിയയുടെ വിജയകഥ ചുരുളഴിയുന്നു നാനോ�ോ യൂറിയ വിളകളുടെ ഉല്്പപാദനം 14.5% വർദ്ധിപ്പിച്ചു എസ് പരംജോ�ോതി നാനോ�ോ യൂറിയയുടെ പ്്രയോ�ോഗം ഉല്്പപാദനച്ചെലവ് കുറയ്ക്കുകയും ലാഭം ഒരേക്കറിന് 7360 രൂപ വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്്മമാർട്ട് തരിരൂപത്തിലുള്ള യൂറിയ കൃഷിക്്കുും കാലാവസ്ഥാ മാറ്റത്തെ ചെറുക്കുന്നതിനും നാനോ�ോ യൂറിയ സുസ്ഥിരമായ ഒരു ഓപ്്ഷൻ ആണ്. അത് ചെടികൾക്ക് ആവശ്്യമായ ഉപയോ�ോഗിക്കുന്നതിന് പകരം നാനോ�ോ നൈട്്രജൻ നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. നാനോ�ോ തരികളുടെ വലുപ്പം യൂറിയ (ദ്്രരാവകം) തളിച്ച് കൃഷി ഏതാണ്ട് 20-25 നാനോ�ോമീറ്റർ ആയതിനാൽ അവ സാധാരണ തരി രൂപത്തിലുള്ള യൂറിയയേക്കാൾ 10000 ഇരട്ടി കൂടുതൽ പ്്രദേശത്ത് കൂടുതൽ ലാഭകരമാക്കിക്്കകൊണ്ട് എസ് പ്്രയോ�ോഗിക്കാനാകും എന്നതാണ് ഇതിന്്ററെ ഏറ്റവും വലിയ ഗുണം. മണികണ്്ഠൻ അസാമാന്്യമായ ഒരു നേട്ടം കൈവരിച്ചിരിക്കുകയാണ്. ഇത് രണ്ടു ദശാബ്ദങ്ങളായി കൃഷിയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മണികണ്്ഠന് ചെലവ് കുറയ്ക്കുക മാത്്രമല്്ല ജില്ല്ലാ സഹകരണവകുപ്്പുും അദ്ദേഹത്തിന്്ററെ കൂട്ടത്തിലുള്ള ഇഫ്കോയും (Indian Farmers Fertiliser ഇത് പല കർഷകർക്്കുും നാനോ�ോ യൂറിയ അവരുടെ കൃഷിസ്ഥലങ്ങളിൽ പലർക്്കുും ഈ പുതിയ രീതി Cooperative Limited, IFFCO) ചേർന്ന് ഉപയോ�ോഗിക്കാൻ പ്്രചോ�ോദനം നല്്കകി. പ്്രയോ�ോഗിക്കാനുള്ള പ്്രചോ�ോദനം സംഘടിപ്പിച്ചിരുന്നു. നാനോ�ോ യൂറിയ നൽകുകയും ചെയ്്തതു. തമിഴ്്നനാട്ടിലെ 90% കമ്്പപോസ്റ്റ് ഉപയോ�ോഗക്ഷമതയോ�ോടു അരിയല്്ലല ൂർ ജില്്ലയിലാണ് കൂടി ചെടിക്ക് സ്ഥിരമായ പോ�ോഷണം ഇതിനെത്തുടർന്ന് മണികണ്്ഠൻ മണികണ്്ഠൻ താമസിക്കുന്നത്. നൽകും. അതേസമയം പരമ്പരാഗത തൻറെ ഒരേക്കർ ഈ സ്ഥലത്ത് നാനോ�ോ നാനോ�ോ യൂറിയയേയും അതിന്്ററെ രീതിയിലുള്ള യൂറിയ 30 ശതമാനം യൂറിയയും ബാക്കിയുള്ള മൂന്നേക്കർ ഗുണഫലങ്ങളെയും സംബന്ധിച്ച ഒരു ബോ�ോധവൽക്കരണപരിപാടി ഉലഗന്ത ക്ഷമതയെ നൽകുകയുള്ളൂ. സ്ഥലത്ത് പരമ്പരാഗത രീതിയിലുള്ള ചോ�ോഗം ഗ്്രരാമത്തിൽ അരിയല്ല്ല ൂർ നാനോ�ോ യൂറിയ കൂടുതൽ പ്്രകൃതി യൂറിയ എം ഒ പി യോ�ോടു കൂടിയും സൗഹൃദമായ ഒരു മാർഗമാണ്. ഉപയോ�ോഗിക്കാനുള്ള ആഗ്്രഹം കൊ�ൊണ്ടുപോ�ോകാനും എളുപ്പമാണ്. പ്്രകടിപ്പിച്ചു. ഒരു മാസത്തിനുശേഷം 18 Sahkar Uday May, 2023

ബമ്പർ വിളവെടുപ്പ് വരുന്ന സമയത്ത് ചെടികളിൽ നല്്ല ആണ്.ചെടികൾക്ക് ആവശ്്യമായ കതിരുകൾ വളരുന്നുണ്ടെന്ന് ആ നൈട്്രജൻ അത് നൽകുകയും കർഷകൻ നിരീക്ഷിച്ചു. അതുപോ�ോലെ ചെയ്യുന്നു.നാനോ�ോ യൂറിയ കണങ്ങളുടെ തന്നെ നാനോ�ോ യൂറിയ ഉപയോ�ോഗിച്ച വലുപ്പം 20-25 നാനോ�ോമീറ്റർ വിളകൾ കൂടുതൽ കാലം പച്ചയായി മാത്്രമാണ് എന്നുള്ളതുകൊ�ൊണ്ട് അവ നിൽക്കുന്നുണ്ടെന്്നുും അദ്ദേഹം തരിരൂപത്തിലുള്ള യൂറിയയേക്കാൾ കണ്ടു. ഇത് കൂടുതൽ വിളവ് 10000 ഇരട്ടി സ്ഥലത്ത് ഫലപ്്രദമാകും ലഭിക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹത്തിൻറെ എന്നതാണ് ഇതിന്്ററെ ഏറ്റവും വലിയ ആത്മവിശ്്വവാസത്തിന് ശക്തി പകർന്നു. ഗുണം. അതുകൊ�ൊണ്ട് നാനോ�ോ യൂറിയ തരിരൂപത്തിലുള്ള യൂറിയയേക്കാൾ ഒരു ഏക്കർ നെൽകൃഷിയിൽ ചെലവ് കുറഞ്ഞതുമാണ്. വിള നിന്്നുും അദ്ദേഹം 36 ചാക്ക് ധാന്്യയം ഉല്്പപാദനം വർദ്ധിപ്പിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് ഉൽപാദിപ്പിച്ചു. ഓരോ�ോ ചാക്കിലും അത് കർഷകരുടെ വരുമാനം 65 കിലോ�ോ നെല്ല്് സംഭരിക്്കാാം. വർദ്ധിപ്പിക്കുക മാത്്രമല്്ല, മൊ�ൊത്തം ഭക്ഷഷ്യധാന്്യ ഉൽപാദനം 2340 ഉല്്പപാദനച്ചെലവും കുറയ്ക്കുന്നു. ആയിരുന്നു. ശരാശരി ഉല്്പപാദനമായ 2110 കിലോ�ോയെക്കാൾ 130 കിലോ�ോ പ്്രകൃതിയുടെ ജൈവവൈവിധ്്യയം കൂടുതലാണിത്. 5.88 ശതമാനം ഉയർന്ന നിലനിർത്തുന്നതിനും മണ്ണിരകളെ വിളവാണ് ഇത് കാണിക്കുന്നത്. നശിപ്പിക്കുന്ന രാസവളങ്ങൾ നാനോ�ോ യൂറിയ തളിച്ച സ്ഥലത്ത് പോ�ോലെ യാതൊ�ൊരു ദോ�ോഷഫലവും 1260 കിലോ�ോ ധാന്്യ ഉല്്പപാദനം ഉണ്ടാകാതിരിക്കാനും വേണ്ടിയാണ് രേഖപ്പെടുത്തി. പരമ്പരാഗത യൂറിയ നാനോ�ോ യൂറിയ ഉല്്പപാദിപ്പിക്കുന്നത്. ഉപയോ�ോഗിച്ച കൃഷിസ്ഥലത്ത് 1200 മണ്ണിരകൾ പ്്രകൃതിദത്ത വളം കിലോ�ോ ആണ് രേഖപ്പെടുത്തിയത്. ഉ ൽ പ് പാ ദ ി പ് പി ക്കു ന്ന ത ിന ാ ൽ ഇത് 14.54 ശതമാനം വർദ്ധനവ് അവയുടെ നിലനില്പ് വളരെ കാണിക്കുന്നു. മണ്ണിൻറെ മികച്ച പ്്രധാനമാണ്. അതുകൊ�ൊണ്ട് ആരോ�ോഗ്്യത്തിനും സ്ഥിരമായ യൂറിയ ഉപയോ�ോഗിക്കുന്നത് വഴി ഭാവിക്്കുും വേണ്ടി നാനോ�ോ യൂറിയ മണ്ണ്, വായു, ജലം എന്നിവയുടെ ഇഫ്കോ പ്്രതിനിധി 500 മില്ലല് ി നാനോ�ോ ഉപയോ�ോഗിക്കാൻ മണികണ്്ഠൻ ഗുണമേന്മ സംരക്ഷിക്കപ്പെടുക യൂറിയയും 500 മില്ലല് ി സാഗരികയും തൻറെ സഹകര്ഷ‍ കരെ ഇപ്്പപോൾ മാത്്രമല്ല് ഉൽപ്പന്നത്തിന്്ററെ ഉപയോ�ോഗിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തെ ഉപദേശിക്കുന്നു. ഈ രീതിയിൽ ഗുണമേന്മ വർദ്ധിക്കുകയും ഉപദേശിച്ചു. സാഗരികയിൽ 18 തങ്ങളുടെ പൂർവികരുടെ കാർഷിക കർഷകരുടെ ലാഭത്തിൽ വർദ്ധനവ് ശതമാനം പൊ�ൊട്ടാഷ് ആണ്. ഒരാഴ്്ച വ്്യവസായത്തെ രക്ഷിക്കുവാനും ഉണ്ടാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഭൂഗർഭ നാനോ�ോ യൂറിയ തളിച്ച് കഴിഞ്ഞപ്്പപോൾ അവർക്ക് സാധിക്്കുും. ജലത്തിൻറെ ഗുണമേന്മയിലും ഇത് ആ കർഷകൻ വീണ്്ടുും തൻറെ ഗുണകരമായ സ്്വവാധീനം ചെലുത്തുന്നു. കൃഷിസ്ഥലം പരിശോ�ോധിക്കുകയും നാനോ�ോ യൂറിയയുടെ പ്്രയോ�ോഗം സുസ്ഥിരമായ വികസനത്തിലേക്ക് ഉൽപ്പാദനച്ചെലവ് കുറയ്ക്കുകയും വലിയ അളവിലുള്ള വളർച്ചയും ലാഭം ഏക്കറിന് 7360 രൂപ വീതം നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്്യുും. സ്്മമാർട്ട് പച്ചപ്്പുും കാണുകയും ചെയ്്തതു. ഫാമിംഗിനും കാലാവസ്ഥാവ്്യതിയാനം (മുതിർന്ന ഫീൽഡ് റെപ്്രസന്്ററേറ്റീവ്, തടയുന്നതിനും തീർച്ചയായും നാനോ�ോ തിരുച്ചി) അപ്്പപോൾ മണികണ്്ഠൻ തൻറെ യൂറിയ ഒരു സുസ്ഥിര ഓപ്്ഷൻ സഹകര്ഷ‍ കരോ�ോട് നാനോ�ോ യൂറിയ ഉപയോ�ോഗിച്ച ശേഷം അടുത്ത 20 ദിവസങ്ങളിൽ തൻറെ കൃഷിസ്ഥലത്ത് ¿¿¿ നാനോ�ോ യൂറിയ തളിച്ച ഇടത്ത് പരമ്പരാഗത യൂറിയ തളിച്ച ഭാഗവുമായി താരതമ്്യയം ചെയ്യുമ്്പപോൾ കൂടുതൽ വളർച്ചയും പച്ചപ്്പുും കാണുകയുണ്ടായി എന്ന് അറിയിച്ചു. മുപ്പതാം ദിവസം ഒരേക്കർ കൃഷി സ്ഥലത്ത് മണികണ്്ഠൻ 500 മില്ലല് ി നാനോ�ോ യൂറിയയും 500 മില്്ലലി സാഗരികയും ഉപയോ�ോഗിച്ചു. രണ്്ടാാം തവണ തളിച്ച് 45 ദിവസങ്ങൾക്ക് ശേഷം ആ കർഷകൻ വീണ്്ടുും നാനോ�ോ യൂറിയയുടെയും സാഗരികയുടെയും പ്്രയോ�ോഗം ആവർത്തിച്ചു. രണ്്ടാാം തവണ നാനോ�ോ യൂറിയ തളിച്ചതിനുശേഷം കതിർ May, 2023 Sahkar Uday 19

സംരംഭം കാലാവസ്ഥാ വ്്യതിയാനത്തിന്്ററെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്നതിനായി സാമൂഹികമായ പ്്രവർത്തനത്തിന് ആരംഭമിട്ട് ഇഫ്കോ : ക്ലൈമറ്റ് ആക്ഷൻ സാമൂഹിക പിന്തുണയിൽ ഇഫ്‌കോ�ോയുടെ തനത് കാലാവസ്ഥാ വ്്യതിയാന ലഘൂകരണ സംരംഭം സഹകാർ ഉദയ് ടീം എല്ലല് ാ രാജ്്യങ്ങളേയും സമ്മർദ്ദത്തി പുറമെ നീർത്തട പരിപാലനം, കാലാവസ്ഥാ വ്്യതിയാനത്തിന്്ററെയും ലാക്കിയിരിക്കുന്നു. ഇത് തുടർന്നാൽ പോ�ോഷകാഹാര-സാമ്പത്തിക സുരക്ഷ, പ്്രകൃതിവിഭവങ്ങൾ അതിവേഗം വരുംതലമുറകൾക്ക് ഒന്്നുുംതന്നെ ഉപജീവനമാർഗം, വിത്തുൽപാദനം, ഇ ല് ല്ല ാ ത ാ കു ന്ന ത ി ന് ്ററെ യു ം ബാക്കിയുണ്ടാകില്്ല. IFFDC പോ�ോലുള്ള ക ാ ർ ഷ ി ക - ഉ പ ക ര ണ ങ്ങ ള ുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ഇന്തത്യൻ സഹകരണ സ്ഥാപനങ്ങൾ കാലാവസ്ഥാ വിതരണം, സിഎസ്ആർ, ക്രോസ് ഫാർമേഴ്സ‌് ഫെർട്ടിലൈസർ വ്്യതിയാന ബോ�ോധവൽക്കരണത്തിലും കട്്ടിിംഗ് ഇടപെടലുകൾ തുടങ്ങിയ കോ�ോഓപ്പറേറ്റീവ് ലിമിറ്റഡ് (ഇഫ്‌കോ�ോ) ഗ്്രരാമതല സഹകരണ സംഘങ്ങൾ വഴി പ്്രവർത്തനങ്ങളും IFFDC ആരംഭിച്ചു. ആവാസവ്്യവസ്ഥയെയും തരിശുഭൂമി പ്്രരാദേശിക ആവാസവ്്യവസ്ഥയുടെ മേൽ വികസനത്തെയും സന്തുലിതമാക്കാൻ കാലാവസ്ഥാ വ്്യതിയാന ഉണ്ടാക്കുന്ന സാമൂഹിക വനവൽക്കരണവും കാലാവസ്ഥാ വ്്യതിയാനവും ലക്ഷഷ്യമിട്ടുള്ള ഒരു പുതിയ കാർഷിക- നാശനഷ്ടങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിലും ഒരു സാമൂഹിക വനവൽക്കരണ സംരംഭം നിർണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. വിഭാവനം ചെയ്്തതിരിക്കുകയാണ്. കർഷകരുടെയും ഗ്്രരാമപഞ്ചായത്തുകളുടെയും ഇന്തത്യൻ അഗ്്രരികൾച്ചറൽ ഫോ�ോറസ്്ട്രരി കാലാവസ്ഥാ വ്്യതിയാനത്തിന്്ററെ ഗവൺമെന്്ററിന്്ററെയും ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഡെവലപ്‌മെന്റ് കോ�ോഓപ്പറേറ്റീവ് ദൂഷ്്യഫലങ്ങൾ ലഘൂകരിക്കാൻ IFFCO തരിശായതും നാമമാത്്രവുമായ ലിമിറ്റഡ് (IFFDC) പോ�ോലുള്ള സഹകരണ പ്്രവർത്തിക്കുന്നത് ഇതാദ്്യമായിട്ടല്.ല് ഭൂമികളിൽ സ്്വമേധയാ ഉള്ള സംഘങ്ങളുടെയും പ്്രരാദേശിക 1986-1987 കാലഘട്ടത്തിൽ വനവൽക്കരണം നടത്തുന്നതിനുള്ള സമൂഹങ്ങളുടെയും പിന്തുണയോ�ോടെ ഉത്തർപ്്രദേശ്, മധ്്യപ്്രദേശ്, രാജസ്ഥാൻ പരിപാടികൾ വികസിപ്പിച്ച് കാലാവസ്ഥാ ഉത്തർപ്്രദേശ്, ഉത്തരാഖണ്ഡ്, മധ്്യപ്്രദേശ്, എന്നിവിടങ്ങളിൽ കാർഷിക-സാമൂഹിക വ്്യതിയാനത്തിന്്ററെ പ്്രത്്യയാഘാതങ്ങൾ രാജസ്ഥാൻ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഈ വനവൽക്കരണത്തിലൂടെ പരിസ്ഥിതി കുറയ്ക്കുന്നതാണ് IFFDC നടത്തുന്ന സംരംഭം ആരംഭിച്ചുകഴിഞ്ഞു. പുനരുദ്ധാരണവും തരിശുഭൂമി അഗ്രോഫോ�ോറസ്്ട്രരി പ്രോഗ്്രരാാം. ഇതിൽ, വികസനവും - എന്ന പേരിൽ സമാനമായ ബന്ധപ്പെട്ട കമ്മ്യൂണിറ്റികളെ പ്്രരൈമറി കാലാവസ്ഥാ വ്്യതിയാനം, വനവിസ്്തതൃതി ഒരു സംരംഭം IFFDC ആരംഭിച്ചിരുന്നു. അഗ്രോ ഫോ�ോറസ്്ട്രരി കോ�ോഓപ്പറേറ്റീവ് കുറയൽ, കാലാവസ്ഥാവ്്യതിയാനം ഇതിനെത്തുടർന്ന്, കാർഷിക-സാമൂഹിക സൊ�ൊസൈറ്റികളായി (PFFCS) ഒന്നിച്ചു സസ്്യജന്തുജാലങ്ങളിൻമേൽ ഉണ്ടാക്കുന്ന വനവൽക്കരണം, കാലാവസ്ഥാ ചേർക്കുന്നു. ആവശ്്യമായ സാങ്കേതിക- പ്്രതികൂല സ്്വവാധീനം, വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന വ്്യതിയാനം എന്നിവയുമായി സാമ്പത്തിക സഹായം, കൂടാതെ മനുഷ്്യ ജനസംഖ്്യ എന്നിവ ഭൂമിയിലെ ബന്ധപ്പെട്ട പ്്രവർത്തനങ്ങൾക്കു ശേഷി വർദ്ധിപ്പിക്കൽ, നെറ്റ്വ‌ ർക്്കിിംഗ്, 20 Sahkar Uday May, 2023

സംരംഭം ഇഫ്കോയുടെ IFFDC-യുടെ അഗ്രോ-ഫോ�ോറസ്്ട്രരി സംരംഭങ്ങളുടെ ശ്്രമങ്ങൾ ഫലങ്ങൾ ലക്ഷഷ്യമിടുന്നത് Ü29,400 ഹെക്്ടറിലധികം തരിശുഭൂമി ഉത്്പപാദിപ്പിക്കുന്നു. ഇപ്്പപോൾ 11.63 ദശലക്ഷം മരങ്ങളുള്ള Üമണ്്ണണൊലിപ്പ് കുറയ്ക്കുന്നതിലൂടെ (i) പ്്രകൃതിവിഭവ വനങ്ങളായി മാറിയിരിക്കുന്നു. മാനേജ്‌മെന്്ററിലൂടെ പ്്രതിവർഷം 134,000 ടൺ മണ്ണ് കാലാവസ്ഥാ Üവനവൽക്കരണ പ്്രവർത്തനങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കാനും ഇത് സഹായിച്ചു. വ്്യതിയാനത്തിന്്ററെ ഗ്്രരാമസമൂഹത്തിന് ഏകദേശം 5.15 Üഉത്തർപ്്രദേശിലെ തരിശുഭൂമി ഇപ്്പപോൾ പ്്രത്്യയാഘാതങ്ങൾ ദശലക്ഷം തൊ�ൊഴിൽദിനങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു. കൃഷിയോ�ോഗ്്യമായ ഭൂമിയാക്കി ലഘൂകരിക്കുക; ഒപ്പം മാറുകയും കർഷകർ അവിടെ വിളകൾ (ii) ഗ്്രരാമതല സഹകരണ ÜIFFDC-യുടെ സഹായത്്തതോടെ PFFCS കൃഷി ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. സംഘങ്ങൾ വഴി നിശ്ചിത വളർത്തിയെടുത്ത വനങ്ങളിൽ 1.76 Üഇത്തരത്തിൽ വനവൽക്കരിച്ച ലക്ഷഷ്യങ്ങൾ കൈവരിക്കാൻ ദശലക്ഷം ടൺ നെറ്റ് കാർബൺ തരിശുഭൂമികളെ വൈവിധ്്യമാർന്ന ശ്്രമിക്കുക സീക്്വസ്‌ട്്രരേഷൻ നടക്കുന്നതായി സസ്്യജന്തുജാലങ്ങളുള്ള ജൈവ കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. വൈവിധ്്യ വനങ്ങളാക്കി മാറ്റിക്്കകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. Üഈ വനങ്ങൾ കന്നുകാലികൾക്ക് പ്്രതിവർഷം 21,555 ടൺ പുല്ല് വിപണനം, വിഭവസമാഹരണം നാമമാത്്ര-ചെറുകിട കർഷകരുമാണ്. ഉന്നാവോ�ോ തുടങ്ങി നിരവധി എന്നിവയ്ക്കുവേണ്ട സഹായങ്ങൾ ഗ്്രരാമീണ സമൂഹങ്ങളിലെ ദരിദ്്രരും ജില്്ലകളിലും ചെടിനടൽ പ്്രവര്തത്തനം എന്നിവ നല്്കകി IFFDC കർഷകരെ അധഃസ്ഥിതരുമായ വിഭാഗങ്ങളുടെ നടത്തി. ഇവിടെ, മണ്ണിന്്ററെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതാണ് PFFCS. ഗുണനിലവാരം കുറവായതിനാൽ ഗ്്രരാമതല വനവൽക്കരണ സഹകരണ വനവൽക്കരണ സഹകരണ സംഘങ്ങളിലെ വ ാ ണ ിജ്്യയാടി സ് ഥാന ത് തി ലു ള്ള സംഘങ്ങളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കൽ സ്്ത്രരീകളുടെ പങ്കാളിത്തത്തിന് പ്്രത്്യയേക കാർഷിക പ്്രവർത്തനങ്ങൾ ഉത്തർപ്്രദേശ്, മധ്്യപ്്രദേശ്, രാജസ്ഥാൻ, ഊന്നൽ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. മൊ�ൊത്തം സാധ്്യമായിരുന്നില്ല്. വനനശീകരണവും ഉത്തരാഖണ്ഡ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ അംഗങ്ങളിൽ 32 ശതമാനം അവരാണ്. കാലാവസ്ഥാ വ്്യതിയാനവും പതിറ്റാണ്ടുകൾ പഴക്കമുള്ള തരിശുഭൂമി പ്്രകൃതിയെ പ്്രതികൂലമായി ബാധിച്ച വനവൽക്കരണത്തിനായി IDFFC ഉദയ്്പപൂർ, ചിത്്തതോർഗഡ്, രാജ്്സമന്ദ് ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ നൈനിറ്റാൾ, ചമ്പാവത്ത് തിരഞ്ഞെടുത്തു. ഇതിന് പിന്നാലെയാണ് എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന രാജസ്ഥാനിലെ എന്നീ സ്ഥലങ്ങളും പദ്ധതിയിൽ രാജസ്ഥാനിലെ പഞ്ചായത്ത് ഭൂമിയും വരൾച്ച ബാധിത ജില്ല്കളിലാണ് IFFDC യുടെ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഉത്തർപ്്രദേശിലും ഉത്തരാഖണ്ഡിലും പരിപാടി ആരംഭിച്ചത്. മധ്്യപ്്രദേശിൽ വ്്യക്തികളുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള തിരഞ്ഞെടുത്ത ജില്ക്ല ൾ സാഗർ, ടികംഗഡ്, പങ്കാളിത്ത ഗ്്രരാമീണ വിലയിരുത്തൽ ഭൂമിയും മധ്്യപ്്രദേശിലെ റവന്്യയൂ ഛത്തർപൂർ എന്നിവയായിരുന്നു. (പിആർഎ) രീതിയിലൂടെ വൈവിധ്്യമാർന്ന ഭൂമിയും ഏറ്റെടുക്കുന്നത്. പങ്കാളിത്ത മധ്്യ ഇന്തത്യയിലെ ബുന്ദേൽഖണ്ഡിലെ വൃക്ഷ ഇനങ്ങളെ സമൂഹം സാമൂഹിക വനവൽക്കരണത്തിനായി, കടുത്ത വരൾച്ചാ സാധ്്യതയുള്ള പ്ലാന്്ററേഷനായി തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്. തരിശുപ്്രദേശങ്ങളിലെ നിർദ്ദിഷ്ട പ്്രദേശവും വനവൽക്കരണത്തിനായി ലഭ്്യമായ ഭൂമി, മണ്ണിന്്ററെ തരം, കമ്മ്യൂണിറ്റികളെ 152 പ്്രരാഥമിക തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഉത്തർപ്്രദേശിലെ ജലവിതാനത്തിന്്ററെ ആഴം, മണ്ണിന്്ററെ കാർഷിക-വന സഹകരണ സംഘങ്ങളായി സുൽത്താൻപൂർ, അമേഠി, റായ്്ബറേലി, ഫലഭൂയിഷ്്ഠത, പ്്രയോ�ോഗത്തിലുള്ള (PFFCS) ക്്രമീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. IFFDC പ്്രയാഗ്‌രാജ്, പ്്രതാപ്്ഗഡ്, കൗശാംബി, നടീൽ രീതികൾ, ജലസ്രോതസ്സുകൾ രൂപീകരിച്ച പ്്രരാഥമിക കാർഷിക- എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് വന സഹകരണ സംഘങ്ങളിൽ (ACS) വനവൽക്കരണത്തിനായുള്ള ചെടികൾ ഏകദേശം 19,331 അംഗങ്ങളുണ്ട്. ഇതിൽ തിരഞ്ഞെടുത്തത്. IFFDC യുടെ 36 ശതമാനം ഭൂരഹിതരും 53 ശതമാനം മാർഗനിർദേശത്്തതോടെ PFFCS ന്്ററെ നേതൃത്്വത്തിൽ സമൂഹത്തിലെ May, 2023 Sahkar Uday 21

സംരംഭം IFFDC സംരംഭങ്ങൾ അധഃസ്ഥിതരായ ജനങ്ങൾക്ക് പോ�ോഷണവും സാമ്പത്തിക സുരക്ഷയും നൽകുന്നു ആദിവാസി, അധഃസ്ഥിത സമൂഹങ്ങൾക്ക് പോ�ോഷകാഹാരസംബന്ധവും സാമ്പത്തികവുമായ സുരക്ഷ നൽകുന്നതിനായി ആദിവാസി കുടുംബങ്ങളുടെ ഭൂമിയിൽ IFFDC ചെറുകിട തോ�ോട്ട വികസന പദ്ധതികൾ നടപ്പിലാക്കുന്നുണ്ട്. ഈ ചെറിയ തോ�ോട്ടങ്ങൾ ആദിവാസി കുടുംബങ്ങൾക്ക് പോ�ോഷകസമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണത്തിന്്ററെ ലഭ്്യതയും അധിക വരുമാനവും വർദ്ധിപ്പിച്ചു. സംയോ�ോജിത നീർത്തടങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള മണ്ണ്-ജല സംരക്ഷണ പ്്രവർത്തനങ്ങളിലൂടെ ഏകദേശം 17,480 ഹെക്്ടർ ഭൂമി തിരിച്ചുപിടിച്ചു. ജലസ്രോതസ്സുകൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനായി 261 ചെക്ക് ഡാമുകൾ, 1117 കുളങ്ങൾ, 326 LDPE ടാങ്കുകൾ എന്നിവ നിർമ്മിക്കുകയും 1,213 കിണറുകളുടെ ആഴം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്്തതു. ഗ്്രരാമീണ സമൂഹങ്ങളുടെ ഭക്ഷണവും ഉപജീവന സുരക്ഷയും ഉറപ്പാക്കുന്നതിനുള്ള ഫലപ്്രദമായ ശ്്രമമാണ് നീർത്തട പദ്ധതി. അംഗങ്ങളാണ് മണ്്ണണൊരുക്കൽ, നടൽ, സിങ്ക് സൃഷ്ടിക്കേണ്ടതുണ്ട.് കഴിഞ്ഞ പരമ്പരാഗതവുമായ സസ്്യങ്ങൾ അഞ്ച് വർഷത്തിനിടെ IFFDC 0.60 സംരക്ഷണം, പരിപാലനം എന്നിവ ദശലക്ഷത്തിലധികം തൈകൾ കർഷകർക്ക് നട്ടുപിടിപ്പിക്കുകയും ചെയ്്തതു. നൽകിയിട്ടുണ്ട.് നടത്തിയത്. ഇതിന്്ററെ ഫലമായി 500 ലധികം ഗ്്രരാമങ്ങളിലായി 29,421 ഹെക്്ടർ വനവൽക്കരണത്തിന്്ററെ വേഗത തരിശുഭൂമി ഫലഭൂയിഷ്്ഠമായ ഭൂമിയായി വർദ്ധിപ്പിക്കുക എന്ന ലക്ഷഷ്യത്്തതോടെ മാറി. വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന IFFCO-ഗോ�ോൾഡൻ ജൂബിലി പരമ്പരാഗത സസ്്യവർഗ്ഗങ്ങളുടെ സംരക്ഷണം ഉദ്്യയാനത്തിൽ തദ്ദേശീയ ഇടതൂർന്ന തരിശുഭൂമിയിൽ വിജയകരമായി വനങ്ങളുടെ ദ്്രരുതഗതിയിലുള്ള വളർത്തുന്നതിനായിനല്ല് ഗുണനിലവാരമുള്ള രാജ്്യത്തിന്്ററെ ജൈവവൈവിധ്്യയം വികസസനം സാധ്്യമാക്കുന്നതിനായി തൈകൾ ഉറപ്പാക്കുന്നതിന്, സ്്വയം സഹായ സംരക്ഷിക്കുന്നതിന് അപൂർവവും IFFDC, മിയാവാക്കി രീതി (ഒരു ജാപ്പനീസ് സംഘങ്ങൾ രൂപീകരിച്ച് PFCS തലത്തിൽ വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്നതുമായ (Rare, രീതി) അവതരിപ്പിച്ചു. മണ്ണിന്്ററെ അവസ്ഥ നഴ്്സറികൾ ഉണ്ടാക്കിയിട്ടുണ്ട.് ഒരു Endangered and Threatened RET) വൃക്ഷ മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും നാടൻ, പരമ്പരാഗത പഠനമനുസരിച്ച,് അധിക കാർബൺ സിങ്ക് ഇനങ്ങളെ തിരികെ കൊ�ൊണ്ടുവരേണ്ടതുണ്ട്. മരങ്ങൾ നാല്-ടയർ സമ്പപ്രദായത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കുകയും കർഷകരുടെ വരുമാനം IFFCO യുടെ മാർഗനിർദേശപ്്രകാരം ഇടതൂർന്നു നടുകയുമാണ് ഈ രീതിയിൽ വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്ന IFFDC, വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന ചെയ്യുന്നത്. അതായത്, ഇലച്ചാർത്ത്, ഇരട്ട ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കുന്നതിനായി വൃക്ഷ ഇനങ്ങളെ സംരക്ഷിക്കാനുള്ള മരം, ഉപവൃക്ഷം, കുറ്റിച്ചെടികൾ. റിസർച്ച് കൂടുതൽ വനവും വനവൽക്കരണവും ശ്്രമങ്ങൾ നടത്തുകയും ലസോ�ോഡ ആന്റ് ഡെവലപ്്മമെന്്ററിന് കീഴിൽ വഴി 2030-ഓടെ ഇന്തത്യ 2.5 മുതൽ 3 (കോ�ോർഡിയ മൈക്്സ), മഹുവ, ഖിർണി 153 ജീനോ�ോടൈപ്പുകളെ നാല് റിസർച്ച് ബില്്യൺ ടൺ വരെ അധിക കാർബൺ തുടങ്ങിയ 100-ലധികം തദ്ദേശീയവും ട്്രയലുകൾക്ക് വിധേയമാക്കുന്നുണ്ട്. ¿¿¿ 22 Sahkar Uday May, 2023

പ്്രത്്യയേക ലേഖനം PACS-ൽ അംഗങ്ങളുടെ ഇടപെടൽ മെച്ചപ്പെടുത്തൽ ഡോ�ോ മനീഷ പലിവാൾ സഹകരണത്തിന്്ററെ അന്തസ്സത്തയ്ക്കു കേന്ദദ്രബിന്ദുവായി അവ ആവശ്്യമായ പ്രോത്സാഹനം പ്്രവർത്തിക്കുന്നു. മുൻഗണന നൽകാനുള്ള പരിശ്്രമങ്ങൾ നല്്കകുന്നതിനും മാറുന്ന ആവശ്്യകതകൾ ആരംഭിച്ചുകൊ�ൊണ്ടാണ് ‘സബ്്കകാ മനസ്സിലാക്കുന്നതിന് PACS-ലെ സാത്ത്, സബ്്കകാ വികാസ്, സബ്്കകാ ഇന്തത്യയുടെ ഭരണഘടന പ്്രകാരം അംഗങ്ങളെ തയ്യാറാക്കുന്നതിനുമുള്ള വിശ്്വവാസ്’ എന്ന പ്്രധാനമന്ത്രി ശ്്രരീ ‘സഹകരണം’ എന്നത് ഒരു സംസ്ഥാന ശേഷി ഈ പദ്ധതിക്കുണ്ട്. നരേന്ദദ്രമോ�ോദിയുടെ കാഴ്്ചപ്പാട് വിഷയമായതിനാൽ വിവിധ സാക്ഷാത്്കരിക്കാനുള്ള സഹകരണ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ നിർദ്ദിഷ്ട നിയമങ്ങൾ/ PACS അംഗങ്ങളുടെ ഇടപെടൽ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള വഴികൾ മന്ത്രാലയത്തിന്്ററെ പ്്രയാണം ചട്ടങ്ങൾക്ക് കീഴിലാണ് സഹകരണ തുടങ്ങിയത്. അതിന്്ററെ ഭാഗമായി 2021 സ്ഥാപനങ്ങൾ പ്്രവർത്തിക്കുന്നത്. 8 സുതാര്്യതയും ഉത്തരവാദിത്തവും ജൂലൈ 6-ന് ഒരു പ്്രത്്യയേക മന്ത്രാലയം ഇതുവരെ, പരിമിതമായ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക സ്ഥാപിതമായി. ഈ പുതിയ മന്ത്രാലയം പ്്രവർത്തനങ്ങളിൽ മാത്്രമായിരുന്നു 8 അംഗങ്ങളുടെ പങ്കാളിത്തം അതിന്്ററെ പ്്രവർത്തനം പൂർണ്ണമായും PACS-കൾ ഏർപ്പെട്ടുകൊ�ൊണ്ടിരുന്നത്. വർദ്ധിപ്പിക്കുക സ ഹ ക ര ണ മേ ഖ ല യ് ക് കാ യ ാ ണ് അത് അവരുടെ ബിസിനസ്സ് 8 സാമ്പത്തിക വിദ്്യയാഭ്്യയാസം നൽകുക സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. കേന്ദദ്രതലത്തിൽ വളർച്ചയ്്ക്്കുും വ്്യയാപനത്തിനും 8 ഉചിതമായ ഉൽപ്പന്നങ്ങളും ഒരു പുതിയ മന്ത്രാലയം തടസ്സമായി. കമ്മ്യൂണിറ്റി തലത്തിൽ സേവനങ്ങളും നല്്കകുക രൂപീകരിക്കുന്നത്തിലൂടെ പ്്രധാനമായും വിവിധ തലങ്ങളുള്ള വിവിധോ�ോദ്ദേശ്്യ 8 സ ാങ്കേതികവിദ്്യയുടെ ഉപയോ�ോഗം ലക്ഷ്യം വച്ചത് സഹകരണ ബിസിനസ് യൂണിറ്റുകളായി ഇവയെ മാതൃകയിലൂടെ ഇന്തത്യയുടെ അഭിവൃദ്ധി മാറ്റേണ്ട സമയം അതിക്്രമിച്ചിരിക്കുന്നു. PACS-ന്്ററെ ഡിജിറ്റലൈസേഷൻ കൈവരിക്കുക എന്നതായിരുന്നു - അംഗങ്ങളുടെ പങ്കാളിത്തം ‘സഹകാർ സേ സമൃദ്ധി’. സഹകരണ മന്ത്രാലയം PACS- മ െ ച്ചപ്പെടു ത്തു ന്ന ത ിലേ ക്ക് കൾക്കായി മോ�ോഡൽ ബൈ-ലോ�ോയുടെ നയിക്കുമ്്പപോൾ അവരുടെ ഇടപെടൽ ഇന്തത്യ വസിക്കുന്നത് അതിന്്ററെ കരട് തയ്യാറാക്കുകയും ഉചിതമായ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിന് സുതാര്്യത ഗ്്രരാമങ്ങളിലാണ്. ചരിത്്രപരമായി, മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തി നടപ്പാക്കുന്നതിനായി മെച്ചപ്പെടുത്തുക, അംഗങ്ങളുടെ സഹവർത്തിത്്വത്തിന്്ററെ തത്തത്വത്തിൽ സംസ്ഥാനങ്ങൾക്്കുും കേന്ദദ്രഭരണ പങ്കാളിത്തം വർദ്ധിപ്പിക്കുക, അധിഷ്്ഠഠിതമായിട്ടാണ് ഗ്്രരാമങ്ങൾ പ്്രദേശങ്ങൾക്്കുും നൽകുകയും സാമ്പത്തിക വിദ്്യയാഭ്്യയാസം നൽകുക, പ്്രവർത്തിക്കുന്നത്. മെച്ചപ്പെട്ട ചെയ്്തതു. PACS-കളെ ഊർജ്ജസ്്വലമായ പ്്രസക്തമായ ഉൽപ്പന്നങ്ങളും ഭാവിക്കായി വിവിധ സാമൂഹിക- വിവിധോ�ോദ്ദേശ്്യ ബിസിനസ് സേവനങ്ങളും വാഗ്്ദദാനം ചെയ്യുക, സാമ്പത്തിക, ജനകേന്ദ്രീകൃത സ്ഥാപനങ്ങൾ ആക്കിമാറ്റുക സാങ്കേതികവിദ്്യ പ്്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തുക പരിഷ്്കകാരങ്ങളിൽ നിന്്നുും ഗുണഫലങ്ങൾ എന്ന ലക്ഷഷ്യത്്തതോടെയാണ് എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു ബഹുമുഖ സൃഷ്ടിക്കാനുള്ള അപാരമായ ശേഷി ഇത് ചെയ്്തത്. PACS-കളുടെ സമീപനം ആവശ്്യമാണ്. സഹകരണ ഈ ഗ്്രരാമങ്ങൾക്കുണ്ട്. പ്്രവർത്തനത്തിൽ പ്രൊഫഷണലിസവും മന്ത്രാലയത്തിന്്ററെ വിവിധ സുതാര്്യതയും ഉത്തരവാദിത്തവും സംരംഭങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കുന്നതിന്്ററെ പ്്രരാഥമിക കാർഷിക വായ്്പപാ കൊ�ൊ ണ്ടു വ രു ന്ന ത ിനു ള്ള വേഗത കണക്കിലെടുത്താൽ, ശ്്രരീ സംഘങ്ങൾ(PACS) എന്നറിയപ്പെടുന്ന വിവിധ വ്്യവസ്ഥകൾ ഈ അമിത് ഷായുടെ കീഴിലുള്ള മന്ത്രാലയം ഗ്്രരാമതലത്തിൽ പ്്രവർത്തിക്കുന്ന, കരടിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. - ഇന്തത്യയുടെ ആദ്്യത്തെ സഹകരണ സമൂഹത്തിന്്ററെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതും ഗവൺമെന്്ററിന്്ററെ PACS മന്ത്രിയുടെ മികവുറ്റ നേതൃത്്വവം - അംഗങ്ങൾ നയിക്കുന്നതുമായ ക മ് പ്യൂട്ട ർ വ ൽ ക്ക ര ണ പ ര ിപ ാ ടി PACS-ലൂടെ കർഷക അഭിവൃദ്ധി സഹകരണ യൂണിറ്റുകൾ ഇന്തത്യയിൽ അവയുടെ ബിസിനസ്സ് പ്്രക്്രരിയകളേയും കൈവരിക്കുന്നതിനുള്ള തടസ്സങ്ങൾ എണ്ണത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതലുള്ള ഇടപാടുകളേയും ഡിജിറ്റൽവൽക്കരിച്ച് ഇല്്ലലാതാക്കുന്നതിനായി സംസ്ഥാനങ്ങളും സ ഹ ക ര ണ സ് ഥാപന ങ്ങ ള ാ ണ് . അവയെ കൂടുതൽ കാര്്യക്ഷമത കേന്ദദ്രഭരണ പ്്രദേശങ്ങളും സഹകരണ കർഷകർക്്കുും ഗ്്രരാമീണ സമൂഹങ്ങൾക്്കുും ഉള്ളവരാക്്കുും. മേഖലയിലെ എല്ല്ലാ പങ്കാളികളുമായി വായ്്പയും മറ്റ് സേവനങ്ങളും നൽകുന്ന അഭിപ്്രരായങ്ങളാരാഞ്്ഞുും സഹകരിച്്ചുും ഇന്തത്യയിലെ പ്്രധാന കമ്മ്യൂണിറ്റി- PACS കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം പ്്രവർത്തിക്കുമെന്ന് പ്്രതീക്ഷിക്്കാാം. തല ധനകാര്്യ സ്ഥാപനങ്ങളാണ് ക ാ ലഘട്ട ത് തി ന് ്ററെ PACS-കൾ. 95000-ത്തിലധികം ആവശ്്യമായിരുന്നെങ്കിലും, അത് (പ്രൊഫസർ, ശ്്രരീ ബാലാജി യൂണിവേഴ്്സസിറ്റി, പൂനെ) സഹകരണസംഘങ്ങളും ഇന്തത്യയുടെ ഏറെ നാളായി നീട്ടിക്്കകൊണ്ടുപോ�ോയ 90 ശതമാനം സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒരു വികസന ഇടപെടലായിരുന്നു. സാന്നിധ്്യവുമായി, രാജ്്യത്തിന്്ററെ സമൂഹത്തിലെ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക സഹകരണ വായ്്പപാപ്്രസ്ഥാനത്തിന്്ററെ വളർച്ചയുടെ ചാലകശക്തികളായവർക്ക് ¿¿¿ May, 2023 Sahkar Uday 23

വിജയ കഥ ഇഫ്‌കോ�ോ സാങ്കേതികവിദ്്യയുടെ മധുരം നുണഞ്ഞ് മാണ്ഡഡ്യയിലെ കർഷകർ ഇന്തത്യയുടെ കാർഷികമേഖലയ്ക്ക് ഉത്തേജനം കരിമ്പ് കർഷകന്്ററെ വരുമാനം ഇരട്ടിയാക്കുന്ന ഇഫ്കോ ബയോ�ോ-ഡീകംപോ�ോസർ കർഷകരുടെ വരുമാനം ഇരട്ടിയാക്കുകയെന്ന പ്്രധാനമന്ത്രി ശ്്രരീ നരേന്ദദ്ര മോ�ോദിയുടെ സ്്വപ്്നനം സാക്ഷാത്്കരിക്കുന്നതിന് ഇഫ്‌കോ�ോയുടെ പ്്രശംസനീയമായ പരിശ്്രമം ഗണ്്യമായ സംഭാവന നൽകുകയാണ്. അഞ്്ജലി അൻക്്ദദീപ് കർണാടകയിലെ മൈസൂരിനടുത്തുള്ള മാണ്ഡഡ്യയിലെ കർഷകരുടെ കാര്്യമെടുക്്കാാം. ഇഫ്കോ ഒരു നൂതന ഉൽപ്പന്നമായ ഇഫ്കോ ബയോ�ോ 500 മില്്യൺ മെട്്രരിക് ടൺ കരിമ്പ് അവരെപ്്പപോലെ പലർക്്കുും പഞ്ചസാര ഡീ-കമ്്പപോസർ കർഷകർക്ക് ഉൽപ്പാദിപ്പിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് ലോ�ോകത്തെ ഏറ്റവും ഉൽപ്പാദനം പല വെല്ല്ല ുവിളികളും നൽകിയിരിക്കുകയാണ്. വലിയ പഞ്ചസാര ഉൽപാദക രാജ്്യമായ നിറഞ്ഞതാണ്. കൃഷി ചെയ്യാൻ ഇന്തത്യൻ കൗൺസിൽ ഓഫ് അഗ്്രരികൾച്ചറൽ റിസർച്ചുമായി ബ്്രസീലിനെ മറികടന്ന് ഇന്തത്യ റെക്്കകോർഡ് സമയമെടുക്കുന്ന വിള എന്നതിനുപുറമെ, എത്്ര സഹകരിച്ച് വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുകയാണ്. പഞ്ചസാരയുടെ പഞ്ചസാര സംസ്്കകാരിച്ചെടുക്കാൻ സാധിക്്കുും പുസ ഇഫ്‌കോ�ോ ബയോ�ോ ഡീകംപോ�ോസർ ഈ പ്്രത്്യയേക ഏറ്റവും വലിയ ഉപഭോ�ോക്താവു കൂടിയായ എന്നതിന് യാതൊ�ൊരു ഉറപ്പുമില്ല.് കരിമ്പിന്്ററെ പ്്രശ്്നനം പരിഹരിക്കുക ഇന്തത്യയ്ക്ക് പഞ്ചസാര കയറ്റുമതിയുടെ ഓരോ�ോ വിളവിൽ നിന്്നുും ഒരു കിലോ�ോഗ്്രരാമിന് എന്ന ലക്ഷഷ്യത്്തതോടെയാണ് കാര്്യത്തിൽ രണ്്ടാാംസ്ഥാനവുമുണ്ട.് 10 ശതമാനം അല്്ലലെങ്കിൽ 100 ഗ്്രരാാം അല്്ലലെങ്കിൽ രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത‌ ിരിക്കുന്നത്. അതിൽ കുറവ് പഞ്ചസാര മാത്്രമേ ലഭിന്നുള്ളൂ. പഞ്ചസാര ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന പക്ഷേ ഈ ലക്ഷഷ്യത്തിലെത്തിച്ചേരാനുള്ള മറ്റ് രാജ്്യങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് ഈ ശതമാനം പ്്രയാണം അത്്യന്തം ക്ലേശകരമായിരുന്നു. വളരെ കുറവാണ്. 24 Sahkar Uday May, 2023

വളരെയധികം വിഭവങ്ങൾ ആവശ്്യമുണ്ട് റിപ്്പപോർട്ടുകൾ അനുസരിച്ച് എന്നുപറയുന്നതിൽ തെറ്റില്ല.് എന്നാൽ കരിമ്പ് ഒരു കിലോ�ോ പഞ്ചസാര കർഷകർക്ക് പഞ്ചസാര ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കാൻ മാത്്രമല്ല്, കരിമ്പ് നീരും ശർക്കരയും ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കാൻ ശരാശരി ഉപയോ�ോഗിച്ച് വിവിധ തരം എഥനോ�ോൾ 210 ലിറ്റർ വെള്ളം ഉത്്പപാദിപ്പിക്കാനും കഴിയും. പെട്രോളിൽ എഥനോ�ോൾ കലർത്തുന്നതിനുള്ള ഫലപ്്രദമായ വേണ്ടിവരും. ശുദ്ധീകരിച്ച സർക്കാർ പദ്ധതികൾ കാരണം, ഇന്ന് രാജ്്യത്ത് പഞ്ചസാരയ്ക്കാണെങ്കിൽ കരിമ്പ് വിളകൾക്ക് വലിയ ഡിമാൻഡാണ്. ഇത് 1780 ലിറ്ററാണ്. അതിനാൽ, ഒരു പഞ്ചസാര മില്ല്ല ുകൾക്ക് വിളകൾ വിൽക്കാൻ കിലോ�ോ പഞ്ചസാര ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്നതിന് കഴിയാത്ത കർഷകർക്ക് ഇപ്്പപോൾ അവ വളരെയധികം വിഭവങ്ങൾ ആവശ്്യമുണ്ട് എഥനോ�ോൾ ഉത്്പപാദകർക്ക് വിൽക്കാനാകും. എന്നുപറയുന്നതിൽ തെറ്റില്.ല് ലോ�ോകമെമ്പാടും പഞ്ചസാരയുടെ ആവശ്്യകത വർധിച്ചതോ�ോടെ, പഞ്ചസാര കയറ്റുമതിയിൽ ഇന്തത്യ വൻ കുതിച്ചുചാട്ടം നടത്തുകയാണ്. പഞ്ചസാര വ്്യവസായത്തിനും കർഷകർക്്കുും ഉയർന്ന ലാഭവും ഉയർന്ന വരുമാനവും ലഭിക്കാൻ പോ�ോകുകയാണ് എന്നാണ് യന്തത്രങ്ങൾ ഉപയോ�ോഗിച്ചാണ് വിളവെടുപ്പ് പൂർത്തിയായതിന് ശേഷം അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഇതിനർത്ഥം. വെട്ടിമാറ്റിയത്. കർഷകർക്കായി ഇഫ്‌കോ�ോ വിജയഗാഥ രണ്്ടാാം ഘട്ടത്തിൽ ഇഫ്കോയുടെ നൂതന രചിച്ചതെങ്ങനെ? ശരിയായ മാലിന്്യ സംസ്്കരണത്തിന്്ററെ ഉൽപ്പന്നമായ ഇഫ്കോ ബയോ�ോ ഡീ കംപോ�ോസർ ഗുണങ്ങളെക്കുറിച്ച് മാണ്ഡഡ്യയിലെ കർഷകർക്ക് നൽകി. ഇന്തത്യൻ കൗൺസിൽ കർഷകർക്്കുും അറിവുണ്ടായിരുന്നില്്.ല അവർ ഓഫ് അഗ്്രരികൾച്ചറൽ റിസർച്ചുമായി വിളവെടുപ്പിന് ശേഷമുള്ള വിളകളുടെ സഹകരിച്ച് വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത പുസ അവശിഷ്ടങ്ങൾ കത്തിച്ചുകളയുകയായിരുന്നു ഇഫ്‌കോ�ോ ബയോ�ോ ഡീകംപോ�ോസർ ഈ പ്്രത്്യയേക പതിവ്. 2007-ൽ ഇഫ്‌കോ�ോ, മാണ്ഡഡ്യയിലെ പ്്രശ്്നനം പരിഹരിക്കുന്നതിനുവേണ്ടിയാണ് കൃഷി വിജ്ഞാന കേന്ദദ്രവുമായി രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത‌ ിരിക്കുന്നത്. (കെവികെ) സഹകരിച്ച,് കരിമ്പ് കർഷകരെ ഇഫ്‌കോ�ോ മാർക്കറ്റിന്്ററെ എല്ല്ലാ ബോ�ോധവൽക്കരിക്കുന്നതിനായി സത്‌നൂർ ചില്റല് വ്്യയാപാരകേന്ദദ്രങ്ങളിലും ഇഫ്‌കോ�ോ ഗ്്രരാമം ദത്തെടുത്തു. ആധുനിക മാലിന്്യ വിപണനകേന്ദദ്രങ്ങളിലും സൊ�ൊസൈറ്റികളിലും സംസ്്കരണത്തിന്്ററെ പ്്രയോ�ോജനങ്ങൾ ഈ ഉൽപ്പന്നം ലഭ്്യമാണ്. കൂടാതെ iffcobazar. റിപ്്പപോർട്ടുകൾ അനുസരിച്ച് ഒരു കിലോ�ോ അവർക്കു പരിചയപ്പെടുത്തുകയും in ൽ നിന്ന് ഓൺലൈനായും ഇത് വാങ്ങാൻ പഞ്ചസാര ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കാൻ ശരാശരി ഇഫ്കോ കരിമ്പ് അവശിഷ്ട പുതയിടൽ പറ്്റുും. കുപ്പിക്ക് വെറും 20 രൂപയ്ക്ക് ഇത് 210 ലിറ്റർ വെള്ളം വേണ്ടിവരും. ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്്തതു. വളരെ ലാഭകരവുമാണ്. ശുദ്ധീകരിച്ച പഞ്ചസാരയ്ക്കാണെങ്കിൽ ഈ ബയോ�ോ ഡീകംപോ�ോസർ വെള്ളവും ഇത് 1780 ലിറ്ററാണ്. അതിനാൽ, ഒരു ആദ്്യഘട്ടത്തിൽ കർഷകർ ട്്രരാഷ് കട്ടർ ശർക്കരയും ചേർന്ന ഒരു ലായനിയിൽ കിലോ�ോ പഞ്ചസാര ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്നതിന് കലർത്തുന്നു. ഈ ലായനി പിന്നീട് ബയോ�ോമാസ് ഉള്ള കൃഷിസ്ഥലങ്ങളിൽ തളിക്കുന്നു. പ്്രയോ�ോഗിച്ച് 40 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ വിളകളുടെ അവശിഷ്ടം കമ്്പപോസ്റ്റായി മാറുകയും മണ്ണിൽ പോ�ോഷകങ്ങൾ നിറയ്ക്കുകയും ചെയ്്യുും. കെവികെ മാണ്ഡഡ്യ നടത്തിയ ഗവേഷണത്തിൽ ഇതിന്്ററെ പ്്രയോ�ോഗം മൂലം ഏക്കറിന് 5-6 ടൺ എന്ന അളവിൽ വിളവ് വർധിച്ചതായി കണ്ടെത്തി. സന്്തതോഷത്്തതോടെ പുഞ്ചിരിച്ചുകൊ�ൊണ്ട,് സത്‌നൂർ ഗ്്രരാമത്തിലെ കർഷകനായ ബോ�ോർ ഗൗഡ പറഞ്ഞു, “ഈ സാങ്കേതികവിദ്്യ മണ്ണിന്്ററെ ആരോ�ോഗ്്യയം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ഉൽപാദനക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്്തതു.” ¿¿¿ May, 2023 Sahkar Uday 25

നൈപുണ്്യ പരിശീലനം നിപുണരായ പ്രൊഫഷണലുകളെ സൃഷ്ടിക്കാനൊ�ൊരുങ്ങി നാഷണൽ കോ�ോഓപ്പറേറ്റീവ് യൂണിവേഴ്്സസിറ്റി സഹകാർ ഉദയ് ടീം l ദേശീയതല സഹകരണ സർവകലാശാലയിൽ സ്്പപെഷ്്യലൈസ്ഡ് പഠനം ഇന്തത്യയുടെ സഹകരണ മേഖല l PACS മുതൽ ഏറ്റവും ഉയർന്ന തലത്തിൽ വരെയുള്ള സഹകരണ സംഘങ്ങളുടെ ആവശ്്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുക എന്നതാണ് ലക്ഷ്യം കാലത്തിനനുസരിച്ച് പുരോ�ോഗമിക്കുന്നുണ്ട് നിലവിലുള്ള സഹകരണ സംഘങ്ങളിലെയും പരിശീലന എന്നുറപ്പാക്കുന്നതിന് ഇപ്്പപോഴും കേന്ദദ്രങ്ങളിലെയും പഠന, ഗവേഷണ പ്്രവർത്തനങ്ങൾ ഭാവിയിലും നമുക്ക് വിദഗ്ദദ്ധരായ ഏകോ�ോപിപ്പിക്കുന്നതിനും നിലവാരം ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിനുമുള്ള ഒരു അപെക്സ് ബോ�ോഡിയായി സർവകലാശാല പ്്രവർത്തിക്്കുും. പ്രൊഫഷണലുകളെ ആവശ്്യമുണ്ട.് സഹകരണ മേഖലയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിവിധ കോ�ോഴ്്സസുകളിൽ ഈയൊ�ൊരു ആവശ്്യയം മുൻനിർത്തിയാണ് ബിരുദവും ഡിപ്്ലലോമയും നൽകും. കേന്ദദ്ര സഹകരണ മന്ത്രാലയം ലോ�ോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സർവകലാശാല ഇന്തത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കുന്നത്. ദേശീയ വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, പരിശീലനം, ഗവേഷണം, വികസനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിഷയങ്ങൾ എന്നിവ കൈകാര്്യയം ചെയ്യുന്ന ഒരു സവിശേഷ വിദ്്യയാഭ്്യയാസ ദ്്രരുതഗതിയിൽ നടന്നുവരികയാണ്. മുൻനിരയിലുള്ള സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ സ്ഥാപനമായിരിക്്കുും സഹകരണ വിവിധ സ്ഥലങ്ങളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന സ്ഥാപിക്കുന്നതായിരിക്്കുും. സർവകലാശാല. മാനേജ്‌മെന്റ്, മേൽനോ�ോട്ടം, വിവിധ സ്ഥാപനങ്ങളിൽ ദേശീയ ഭരണനിർവ്വഹണം, സാങ്കേതികവിദ്്യ, സഹകരണ പരിശീലന കൗൺസിലാണ് പ്്രവർത്തനങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ വിവിധ പരിശീലന പ്്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുന്നത്. സഹകരണ മേഖലകളിൽ പഠിതാക്കൾക്ക് ഇതിൽ മേഖലാ തലത്തിൽ അഞ്്ചുും ദേശീയ സഹകരണ സർവകലാശാല ഇവിടെ വൈദഗ്ദ്ധ്യം നേടിയെടുക്കാനാകും. സംസ്ഥാന തലത്തിലുള്ള 14-ഉം പ്്രരീമിയർ അതിന്്ററെ ലക്ഷഷ്യങ്ങൾ പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങളുണ്ട.് ചണ്ഡീഗഡ്, കൈവരിക്കുന്നതിനായി സഹകരണ ക്്യയാബിനറ്റ് യോ�ോഗം ബാംഗ്ലൂർ, കല്്യയാണി, ഗാന്ധിനഗർ, വിദ്്യയാഭ്്യയാസ പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ആ ശ ങ്ക യ റ ി യ ിച്ച ത ിനെ ത്തുട ർ ന്ന് പട്‌ന എന്നിവിടങ്ങളിൽ അഞ്ച് പ്്രധാന അഖിലേന്ത്യാ ശൃംഖലയും സ്ഥാപിക്്കുും ദേശീയ സഹകരണ സർവകലാശാല പ്്രരാദേശിക സഹകരണ മാനേജ്‌മെന്റ് എന്്നുും സഹകരണ മന്ത്രാലയം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടുകളുണ്ട.് ഭോ�ോപ്പാൽ, അറിയിച്ചിട്ടുണ്ട.് നിലവിലുള്ള സഹകരണ മന്ത്രാലയം ഭുവനേശ്്വർ, ചെന്നൈ, ഡെറാഡൂൺ, സഹകരണ സ്ഥാപനങ്ങളിലെയും ത്്വരിതപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട.് സമാനമായ ഗുവാഹത്തി, ഹൈദരാബാദ്, ഇംഫാൽ, പരിശീലന കേന്ദദ്രങ്ങളിലെയും സംസ്ഥാനതല സഹകരണ ജയ്്പപൂർ, കിന്നൗർ, ലഖ്്നനൗ, മധുരൈ, പഠന, ഗവേഷണ പ്്രവർത്തനങ്ങൾ സർവ്വകലാശാലകൾ സ്ഥാപിക്കുന്നതിനായി നാഗ്്പപൂർ, പൂനെ, തിരുവനന്തപുരം ഏകോ�ോപിപ്പിക്കുന്നതിനും ഗുണനിലവാരം സംസ്ഥാന സർക്കാരുകൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങൾ ഉറപ്പു വരുത്തുന്നതിനുമുള്ള ഒരു താല്്പര്്യമുന്നയിക്കുന്നതിലേക്്കുും ഇത് സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട.് സഹകരണ മേഖലയിലെ അപെക്സ് ബോ�ോഡിയായി സർവകലാശാല നയിച്ചു. സഹകരണ മേഖലയെക്കുറിച്ചുള്ള എല്ല്ല ാ തലങ്ങളിലുമുള്ള ആളുകൾക്കായി പ്്രവർത്തിക്്കുും. സഹകരണ അവബോ�ോധം വർദ്ധിപ്പിക്കാനും ഈ സ്ഥാപനങ്ങളിൽ പരിശീലന മേഖലയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിവിധ സഹകരണ മേഖലയിൽ കൂടുതൽ പരിപാടികൾ സംഘടിപ്പിക്കുന്നു. കോ�ോഴ്്സസുകളിൽ ബിരുദവും ഡിപ്്ലലോമയും പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങൾ തുടങ്ങാനും ഈ നൽകും. സർവ്വകലാശാല സഹായിക്്കുും. സമാനമായ നാഷണൽ കോ�ോ-ഓപ്പറേറ്റീവ് സഹകരണ സർവ്വകലാശാല മാണദണ്ഡങ്ങൾ ഉപയോ�ോഗിച്ചായിരിക്്കുും യൂണിവേഴ്സ‌ ിറ്റിയുമായി അഫിലിയേറ്റ് ലോ�ോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ അവ സ്ഥാപിക്കുക. ഇത്തരം സഹകരണ ചെയ്‌തിരിക്കുന്ന സ്ഥാപനങ്ങളുടെ സർവകലാശാലയായിരിക്്കുും. വൈകാതെ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് ആധുനിക വിഭവങ്ങൾ ശൃംഖല സഹകരണ സംഘങ്ങളിലെ നിലവിൽ വരുന്ന സംസ്ഥാനതല ലഭ്്യമാക്കാനും പദ്ധതിയുണ്ട.് ജീവനക്കാരുടെയും ബോ�ോർഡ് സഹകരണ സർവ്വകലാശാലകളുടെ കേന്ദദ്ര സഹകരണ മന്ത്രാലയത്തിനു അംഗങ്ങളുടെയും പ്്രവർത്തനശേഷി സ്ഥാപനത്തിൽ ശ്്രദ്ധ പുലർത്തണമെന്്നുും കീഴിലുള്ള എല്ല്ല ാ സ്്വയംഭരണ സഹകരണ വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും കഴിവുകൾ സംസ്ഥാന സർക്കാരുകളോ�ോട് സംഘങ്ങളും സർവകലാശാലയുടെ കീഴിൽ വ ി ക സ ി പ് പി ക്കു ന്ന ത ിനു മ ാ യ ി ആവശ്്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട.് അധ്്യയാപനത്തിനും പ്്രവർത്തിക്്കുും. മന്ത്രാലയ തലത്തിൽ പ്്രവർത്തിക്്കുും. ഡയറി, ഫിഷറീസ്, റൂറൽ പരിശീലനത്തിനുമൊ�ൊപ്പം വിദ്്യയാഭ്്യയാസ നടത്തുന്ന അവലോ�ോകന യോ�ോഗങ്ങളിൽ ക്്രരെഡിറ്റ്, കോ�ോ-ഓപ്പറേറ്റീവ് ലോ�ോ, കോ�ോ- ഗവേഷണ വികസന മാനദണ്ഡങ്ങൾ പോ�ോരായ്്മകളും ആവശ്്യങ്ങളും കണ്ടെത്തി ഓപ്പറേറ്റീവ് ടെസ്ററ്ററിംഗ് തുടങ്ങി വിവിധ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനായും സഹകരണ പരിഹരിച്ച് ഈ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ വിഷയാധിഷ്്ഠഠിത സ്്പപെഷ്്യലൈസ്ഡ് സർവകലാശാല പ്്രവർത്തിക്്കുും പ്്രവർത്തന മേഖല കൂടുതൽ സ്്കകൂളുകൾ ബന്ധപ്പെട്ട മേഖലകളിൽ ¿¿¿ കാര്്യക്ഷമമാക്കുന്നതിനുള്ള നടപടികൾ 26 Sahkar Uday May, 2023

ആശ്്വവാസം പണം തിരികെ നൽകുന്നതിനുള്ള നടപടിക്്രമങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച് സഹാറയുടെ ഉന്നത ഉദ്യോഗസ്ഥരിൽ നിന്്നുും സഹകരണ സെക്്രട്ടറി വിവരങ്ങൾ തേടുകയും ചെയ്്തതു. റീഫണ്ട് നടപടികൾ എത്്രയും വേഗം ആരംഭിക്കുന്നതിന് സമഗ്്രമായ ഒരു നടപടിയും മന്ത്രാലയം ചർച്ച ചെയ്്തതു. പ്്രക്്രരിയ വേഗത്തിലാക്കാൻ വേണ്ടി സഹാറയുടെ സഹകരണ സംഘങ്ങളിലെ നിക്ഷേപകരിൽ നിന്ന് വിശദമായ വിവരങ്ങൾ ഇതിനകം തേടിയിട്ടുണ്ട്. PACS കമ്പ്യൂട്ടറൈസേഷൻ പ്്രധാനമന്ത്രി ശ്്രരീ നരേന്ദദ്രമോ�ോദിയുടെ ‘സഹകാർ സേ സമൃദ്ധി’ എന്ന ആശയം നടപ്പിലാക്കാനായി സഹകരണ മന്ത്രാലയം രാജ്്യത്തുടനീളം പ്്രരാഥമിക കാർഷിക വായ്്പപാ സംഘങ്ങളുടെ (PACS) കമ്പ്യൂട്ടർവൽക്കരണം നടത്തിക്്കകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. അതിന്്ററെ സഹാറ നിക്ഷേപകരുടെ പണവുമായി പുരോ�ോഗതി വിലയിരുത്തുന്നതിനായി കേന്ദദ്ര ബന്ധപ്പെട്ട വിശദാംശങ്ങൾക്ക് സഹകരണ-ആഭ്്യന്തര മന്ത്രി ശ്്രരീ അമിത് മന്ത്രാലയം അന്തിമരൂപം നല്്കകുന്നു ഷാ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി നിരവധി തവണ യോ�ോഗങ്ങൾ നടത്തി. തയ്യാറാക്കിയ കർമ്മ പദ്ധതി നടപ്പാക്കുന്നതു സംബന്ധിച്ച് സഹകാർ ഉദയ് ടീം സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി നടത്തിയ വിശദമായ കോ�ോടതി ഉത്തരവിട്ടിരിക്കുന്നത്. ചർച്ചകളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. സർക്കാരിന്്ററെ മുൻഗ‌ ണനയിലുള്ള കേന്ദദ്ര സഹകരണ സെക്്രട്ടറി ശ്്രരീ ഗ്്യയാനേഷ് ഹാർഡ്‌വെയർ മുതൽ സോ�ോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ കുമാറിന്്ററെ അധ്്യക്ഷതയിൽ സഹകരണ വിവിധ പദ്ധതികളുടെ നടത്തിപ്പ് മന്ത്രാലയവും സഹാറ ഗ്്രരൂപ്പ് പ്്രതിനിധികളും വരെയുള്ള അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങൾ കൂടിയ ഉന്നതതല യോ�ോഗത്തിൽ സുപ്്രരീീം സഹകരണ മന്ത്രാലയം നിരന്തരം കോ�ോടതി വിധി നടപ്പാക്കുന്നത് സംബന്ധിച്ച് സംസ്ഥാനങ്ങൾക്ക് നൽകുന്നുണ്ട്. പല അദ്ദേഹം ചർച്ച ചെയ്്തതു. നിക്ഷേപകരുടെ നിരീക്ഷിച്ചുവരികയാണ്. സഹാറ സംസ്ഥാനങ്ങളും ഇതിനകം തന്നെ PACS ഗ്്രരൂപ്പിനു കീഴിലുള്ള നാല് സഹകരണ കമ്പ്യൂട്ടറൈസേഷൻ 100 ശതമാനവും സംഘങ്ങളിൽ നിന്ന് നിക്ഷേപകരുടെ പൂർത്തിയാക്കിയിട്ടുണ്ട്. പണം തിരികെ ലഭിക്കുന്നത് സംബന്ധിച്ച് ¿¿¿ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അവലോ�ോകന യോ�ോഗങ്ങൾ നടത്തിവരികയാണ്. PACS ബൈലോ�ോകൾക്ക് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ പിന്തുണ സഹാറ ഗ്്രരൂപ്പ് സൊ�ൊസൈറ്റികളോ�ോട് PACS-നായി തയ്യാറാക്കിയ ബൈലോ�ോകൾക്ക് സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ നിന്ന് പിന്തുണ ലഭിക്കുന്നു. PACS ബൈലോ�ോകളിൽ ഏകീകരണം കൊ�ൊണ്ടുവരുന്നതിനായി, നിക്ഷേപകരുടെ പണം തിരികെ നൽകാൻ കേന്ദദ്ര സഹകരണ മന്ത്രാലയം ദേശീയ തലത്തിൽ മാതൃകാ ബൈലോ�ോകൾ തയ്യാറാക്കി സംസ്ഥാനങ്ങൾക്ക് അയയ്ക്കുകയുണ്ടായി. മന്ത്രാലയത്തിൽ ആവശ്്യപ്പെട്ടുകൊ�ൊണ്ടുള്ള ചരിത്്രപരമായ ചേർന്ന ഒരു യോ�ോഗം ഇതിന്്ററെ പുരോ�ോഗതി വിലയിരുത്തി. ഉത്തർപ്്രദേശ്, അസം, ആന്ധ്രാപ്്രദേശ്, ഒഡീഷ, രാജസ്ഥാൻ, മണിപ്പൂർ, പശ്ചിമ ബംഗാൾ, ഒരു ഉത്തരവ് അടുത്തിടെ സുപ്്രരിിംകോ�ോടതി അരുണാചൽ പ്്രദേശ്, സിക്്കിിം, ഉത്തരാഖണ്ഡ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ മാതൃകാ ബൈലോ�ോ നടപ്പാക്കിക്കഴിഞ്ഞു. മധ്്യപ്്രദേശ്, ഹിമാചൽ പ്്രദേശ്, ഗുജറാത്ത,് എടുക്കുകയുണ്ടായി. ഇതിനായി പഞ്ചാബ്, ഹരിയാന എന്നിവിടങ്ങളിൽ നടപ്പാക്കൽ പ്്രക്്രരിയ ഇപ്്പപോഴും തുടരുകയാണ്. ചെറിയ ഭേദഗതികളോ�ോടെ മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലും മാതൃകാ സഹകരണ മന്ത്രാലയം മുൻകൈ ബൈലോ�ോകൾ നടപ്പാക്കുന്നതിനുള്ള ചർച്ചകൾ പുരോ�ോഗമിക്കുന്നു. അവലോ�ോകന യോ�ോഗത്തിൽ, സെക്്രട്ടറി ശ്്രരീ.ഗ്്യയാനേഷ് കുമാർ PACS മോ�ോഡൽ ബൈലോ�ോകളുടെ എടുത്ത് പ്്രവർത്തിച്ചതും അതിനുശേഷം വിവിധ തലങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യുകയും സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഉന്നയിച്ച എല്ല്ലാ ചോ�ോദ്്യങ്ങൾക്്കുും വിശദമായ ഉത്തരങ്ങൾ നൽകുകയും ചെയ്്തതു. വന്ന സുപ്്രരീീം കോ�ോടതിയുടെ ഉത്തരവും നിക്ഷേപകരുടെ പണം തിരികെ ലഭിക്കുന്നതിന് വഴിയൊ�ൊരുക്കി. അടുത്ത ഒമ്പത് മാസത്തിനുള്ളിൽ ഏകദേശം 10 കോ�ോടി നിക്ഷേപകർക്ക് 5,000 കോ�ോടി രൂപ തിരികെ നൽകാനാണ് സഹാറ ഗ്്രരൂപ്പിനോ�ോട് May, 2023 Sahkar Uday 27

നയ നിർമാതാവ് ആകാശത്്തതോളം ഉയരാൻ സഹകരണ സംഘങ്ങൾക്ക് സർക്കാർ നല്്കകുന്ന ഉത്തേജനം ജിതേന്ദദ്ര തിവാരി ‘നേഷൻ ഫസ്റ്റ്’ എന്ന ആശയം ഓരോ�ോ ഇന്തത്യൻ പൗരനും വിജയകരമായി അംഗീകരിച്ചതിന് അഭിനന്ദിക്കേണ്ടത് പ്്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദദ്ര മോ�ോദിയുടെയും കേന്ദദ്ര ആഭ്്യന്തര സഹകരണ മന്ത്രി അമിത് ഷായുടെയും നയങ്ങളെയാണ്. ആരോ�ോഗ്്യയം, വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, ആഭ്്യന്തര സുരക്ഷ, എന്നീ മേഖലകളിൽ നയപരമായ തളർച്ചയും ആഗോ�ോളതലത്തിൽ അധികാര ധ്്രരുവീകരണവും മൂലം ഇന്തത്യ വിഷമിക്കുകയായിരുന്നു എന്നത് ഒരു വസ്്തതുതയാണ്. മോ�ോദിജിയുടെ ദീർഘവീക്ഷണമുള്ള നേതൃത്്വവും ശ്്രരീ അമിത് ഷായുടെ കഠിനമായ പരിശ്്രമവും കൊ�ൊണ്ട,് നയപരമായ തളർച്ചയെ ഇന്തത്യ മറികടക്കുകയും മുൻകാല സർക്കാരുകൾ സൃഷ്ടിച്ച എണ്ണമറ്റ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക പ്്രശ്‌നങ്ങൾ മറികടക്കാൻ വിവിധ മേഖലകളിൽ സുപ്്രധാന തീരുമാനങ്ങൾ കൈക്്കകൊള്ളുകയും ചെയ്്തതു. അതുകൊ�ൊണ്ടാണ് ബഹുമാനപ്പെട്ട അമിത് ഭായ് ഷായെ ‘ചാണക്്യൻ’, ‘വികസനവീരൻ’ അല്്ലലെങ്കിൽ ‘ഇരുമ്പ് മനുഷ്്യൻ’ തുടങ്ങിയ രൂപകങ്ങൾക്ക് പകരം ‘നയനിർമ്മാതാവ്’ എന്ന് ഞാൻ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. ശ്്രരീ അമിത് ഷായാണ് നാഗരിക ദർശനനയങ്ങളുടെ പുതിയ യുഗത്തിന് തുടക്കമിട്ടത്. ‘തീരുമാനം എടുക്കുന്ന സർക്കാർ’ നയത്്തതോടെ ഭീകരതയ്‌ക്കെതിരായ നിന്ന് മുക്തിനേടിയിരിക്കുകയാണ്. എന്ന നരേന്ദദ്ര മോ�ോദി സർക്കാരിന്്ററെ സർജിക്കൽ സ്‌ട്്രരൈക്ക് വിജയകരമായി മറ്്ററൊരു പ്്രധാന സുരക്ഷാ ഭീഷണി -- പ്്രതിച്ഛായക്കു അത് മാറ്റുകൂട്ടി അദ്ദേഹം നടത്തി. അതിർത്തി കടന്നുള്ള നുഴഞ്ഞുകയറ്റം എന്നതാണ് യാഥാർത്ഥ്യം. മൂന്്നാാം എന്ന പ്്രശ്്നവും -- ശ്്രരീ ഷായുടെ പൊ�ൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിന് ഒരു വർഷം തീവ്്രവാദത്തിന്്ററെ മൂലകാരണമായ മാസ്റ്റർസ്്ടട്്രരോക്കായ പൗരത്്വ ഭേദഗതി മാത്്രമേ അവശേഷിക്കുന്നുള്ളൂ എങ്കിലും ആർട്ടിക്കിൾ 370 ഉം 35 എയും നിയമത്്തതോടെ അവസാനിച്ചു. സർക്കാരിലുള്ള പൊ�ൊതുജനങ്ങളുടെ റദ്ദാക്കിയത് തന്തത്രപരമായ ഒരു പ്്രക്ഷുബ്ധമായ വടക്കുകിഴക്കൻ വിശ്്വവാസം അചഞ്ചലമായി നിൽക്കുന്നു പ്്രവൃത്തി മാത്്രമായിരുന്നില്ല്, മറിച്ച് സംസ്ഥാനങ്ങളും കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് എന്നത് ഈ പ്്രതിച്ഛായയുടെ ഫലമാണ്. ‘രണ്ട് തലകളും രണ്ട് കൊ�ൊടികളും വർഷങ്ങളായി സർക്കാരിന് വലിയ യഥാർത്ഥത്തിൽ, ആഭ്്യന്തര രണ്ട് ഭരണഘടനകളും ഒരു രാജ്്യത്ത് വെല്ലല് ുവിളി ഉയർത്തുകയായിരുന്നു. സുരക്ഷയുടെ തീവ്്രപ്്രശ്്നനം പ്്രവർത്തിക്കില്’്ല എന്ന് പറഞ്ഞ നക്്സലൈറ്റ് അക്്രമങ്ങളെ പരിഹരിക്കാൻ കഠിനമായ ഇച്ഛാശക്തി ജനസംഘത്തിന്്ററെ സ്ഥാപകൻ ശ്്യയാമ വിജയകരമായി അടിച്ചമർത്തിയതിന്്ററെ ആവശ്്യമായിരുന്നു. അതിനാൽ, 2019 പ്്രസാദ് മുഖർജിക്കുള്ള വിനീതമായ മുഴുവൻ ക്്രരെഡിറ്റുകൂടി ലെ പൊ�ൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ് വിജയത്തിന് പ്്രണാമം കൂടിയായിരുന്നു. വൈകാതെ ആഭ്്യന്തരമന്ത്രിക്ക് അവകാശപ്പെട്ടതാണ്. ശേഷം അമിത് ഷായ്ക്ക് സുപ്്രധാനമായ ആളുകൾ അദ്ദേഹത്തെ ‘ആധുനിക ആഭ്്യന്തര മന്ത്രാലയം ലഭിച്ചു. ശ്്രരീ ഇന്തത്യയുടെ ഉരുക്ക് മനുഷ്്യൻ’ എന്ന് ഇന്തത്യയിൽ സഹകരണ പ്്രസ്ഥാനം ഷാ ഉടൻ തന്നെ തകരാറുകൾക്കു വിളിക്കാൻ തുടങ്ങി. കാശ്്മമീരിന്്ററെ ഇല്ല്ല ാതായിക്്കകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഒരു തടയിടുന്ന പ്്രവർത്തനങ്ങൾക്കു തുടക്കം പ്്രത്്യയേകപദവിറദ്ദാക്കിയതോ�ോടെതാഴ്വ‌ ര കാലമുണ്ടായിരുന്നു. എന്നാൽ ആദ്്യ കുറിച്ചു. കൃത്്യമായി നിർവചിക്കപ്പെട്ട കുറച്ചുകാലമായി ഭീകരവാദത്തിൽ സഹകരണ മന്ത്രി ശ്്രരീ അമിത് ഷാ അതിനെ 28 Sahkar Uday May, 2023

നയ നിർമാതാവ് വൻതോ�ോതിൽ ജനകീയമാക്കിയതോ�ോടെ ലോ�ോകത്തെ പ്്രമുഖ സംഘടനയായ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. കാർഷിക സഹകരണമേഖലയ്ക്ക് ഒരു പുതുജീവൻ ഇന്തത്യൻ ഫാർമേഴ്സ‌് ഫെർട്ടിലൈസർ മേഖലയിൽ നാനോ�ോ യൂറിയ ഇന്തത്യയുടെ കൈവന്നു. ‘സഹകാർ സേ സമൃദ്ധി’ എന്ന കോ�ോഓപ്പറേറ്റീവ് ലിമിറ്റഡ് മാത്്രമല്ല്, ആഗോ�ോള കൃഷിയുടെയും മന്ത്രം യാഥാർഥ്്യമാക്കാൻ സർക്കാർ (ഇഫ്‌കോ�ോ) സഹകരണ പ്്രസ്ഥാനത്തെ അവസ്ഥയും ദിശയും നിശ്ചയിക്കാൻ താഴെക്കിടയിലുള്ള കർഷകരുമായി മുന്്നനോട്ട് കൊ�ൊണ്ടുപോ�ോകാനുള്ള പോ�ോകുകയാണ്. പ്്രധാനമന്ത്രിയുടെ ചേർന്നു പ്്രവർത്തിക്കുന്നു. ഒരു മോ�ോദി സർക്കാരിന്്ററെ സ്്വപ്്നനം പ്്രചോ�ോദനവും ആഭ്്യന്തരമന്ത്രിയുടെ പുതിയ ദേശീയ സഹകരണ നയം സാക്ഷാത്്കരിക്കാൻ വേണ്ടി കഠിനമായി നേതൃത്്വമികവുമാണ് ഒരു രൂപീകരിക്കുന്നതിനായി ശ്്രരീ അമിത് ഷാ പരിശ്്രമിക്കുകയാണ്. സഹകരണസംഘമായ ഇഫ്കോയെ അകമഴിഞ്ഞു പ്്രവർത്തിക്കുകയാണ്. ആഗോ�ോളതലത്തിൽ സമാനതകളില്്ലലാത്ത ദേശീയ സഹകരണ സർവ്വകലാശാല നിലവിൽ, കാർഷികോ�ോൽപ്പന്നങ്ങളുടെ ഒരു നേട്ടം കൈവരിക്കാൻ സഹായിച്ചത്. തുറക്കുന്നതിനൊ�ൊപ്പം സഹകരണ ഒരു പ്്രമുഖ നിർമ്മാതാവ് കൂടിയാണ് നാനോ�ോ യൂറിയയ്ക്ക് ലോ�ോകമെമ്പാടും പഠനം സ്്കകൂൾ പാഠ്്യപദ്ധതിയിൽ ഇന്തത്യ. ആഗോ�ോളതലത്തിൽ പ്്രതി-ഏക്കർ ആവശ്്യക്കാരേറെയാണ്. ശ്്രരീ ഷായെ ഉൾപ്പെടുത്തുന്ന കാര്്യവും സർക്കാർ കാർഷിക ഉൽപ്പാദനക്ഷമതയിലും ഉദ്ധരിച്ചാൽ, ‘ഇത് മുഴുവൻ രാജ്്യത്തിനും പരിഗണിക്കുന്നുണ്ട.് വാസ്്തവത്തിൽ, നമ്മുടെ രാജ്്യയം മുൻനിരയിലാണ്. അഭിമാന നിമിഷമാണ്.’ നാനോ�ോ അതിനായുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ ഇതിനകം സുസ്ഥിരവും പ്്രവർത്തനനിരതവുമായ യൂറിയയ്ക്ക് ഇന്ന് ആഗോ�ോളതലത്തിൽ തുടങ്ങിക്കഴിഞ്ഞു. ഒരു സർക്കാർ ഭരിക്കുന്നതിന്്ററെ വലിയ ഡിമാൻഡാണ്. ശ്്രരീ ഷായുടെ സ ഹ ക ര ണ ാ ധ ി ഷ് ്ഠ ഠി ത അധികനേട്ടവും കഴിഞ്ഞ വർഷങ്ങളിൽ വാക്കുകളിൽ, ‘രാജ്്യയം മുഴുവനും സാമ്പത്തിക വികസന മാതൃക രാജ്്യത്തിന് ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട.് ഇത് അഭിമാനത്തിന്്ററെ നിമിഷമാണ്’. പ്രോ ത് സാ ഹ ി പ് പി ക്കു ന്ന ത ിനു ം കാലത്തിന്്ററെ പരീക്ഷണങ്ങളെയും യൂറിയയ്ക്ക് ശേഷം, നാനോ�ോ താഴെത്തട്ടിൽ അതിന്്ററെ വ്്യയാപനം ചെറുതും വലുതുമായ എല്ല്ലാ രൂപത്തിലുള്ള ഡിഎപിയും ഇപ്്പപോൾ ശ ക് തി പ്പെടു ത്തു ന്ന ത ിനു മ ാ യു ള്ള വെല്ല്ലുവിളികളെയും ഇന്തത്യ വ ി ക സ ി പ് പിച്ചെടു ത് തി ര ി ക്കുന്നു . നിരവധി നടപടികൾ 2023-24 ലെ വിജയകരമായി അതിജീവിച്ചിരിക്കുന്നു. യൂറിയയും ഡിഎപിയും ബജറ്റിൽ ഉൾക്്കകൊള്ളിച്ചിട്ടുണ്ട.് ഇന്തത്യയുടെ ഭരണസംവിധാനവും ദ്്രരാവക രൂപത്തിൽ ലഭ്്യമായ പ്്രരാഥമിക കാർഷിക വായ്്പപാ കാലത്തിന്്ററെ പരീക്ഷണത്തെ ഏകരാജ്്യയം ഇന്തത്യയാണ്. കാർഷിക സംഘങ്ങളെ (PACS) ഗ്്രരാമങ്ങളിലുടനീളം അതിജീവിച്ചു. അസ്ഥിരതയുടെ സമ്പദ്‌വ്്യവസ്ഥയെ ശാക്തീകരിക്കാനും വ്്യയാപിപ്പിക്കാനുള്ള ശക്തമായ കാലത്ത് ശക്തമായി ഉറച്ചുനിന്നുകൊ�ൊണ്ട് സ്ഥാപിക്കാനും കർഷകർക്ക് ഇരട്ടി നടപടികളും സ്്വവീകരിച്ചുവരുന്നു. അത് നമ്മുടെ ജനാധിപത്്യത്തിന് വരുമാനം നേടിക്്കകൊടുക്കാനുമുള്ള സഹകരണ പ്്രസ്ഥാനം ഇന്തത്യയിൽ കൂടുതൽ ശക്തമായ ഒരു അടിത്തറ പ്്രധാനമന്ത്രി മോ�ോദിയുടെ ദർശനപരമായ പുതിയതല്്ലലെങ്കിലും അതിനെ നല്്കകിയിരിക്കുകയാണ്. പ്്രധാനമന്ത്രി സമീപനത്തിന്്ററെ അനന്തരഫലമാണ് കൂടുതൽ ഉയരങ്ങളിലെത്താൻ മോ�ോദിയുടെ പരിശ്്രമത്തിലൂടെ മാത്്രമാണ് കാർഷിക മേഖലയിലെ ഇന്തത്യയുടെ സഹായിക്കുന്നതിനായിട്ടാണ് ഈ അടുത്ത കാലത്ത് ഇന്തത്യയുടെ ഏറ്റവും ഈ അത്ഭുതകരമായ നേട്ടങ്ങൾ. ഈ മന്ത്രാലയം രൂപീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. വലിയ ബ്്രരാൻഡായി ‘മെയ്ക്ക് ഇൻ രീതിയിൽ രാജ്്യത്തെ സേവിക്കുന്നതിന് സഹകരണ സംഘങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു ഇന്തത്യ’ മാറിയത്. മാനേജിംഗ് ഡയറക്്ടർ ഡോ�ോ. യു.എസ്. ദീർഘകാലം പ്്രവർത്തിച്ചിട്ടുള്ള രാസവളങ്ങളുടെ ഉപയോ�ോഗം അവസ്ത‌ ിയുടെ മാർഗനിർദേശത്തിന് പരിചയം ശ്്രരീ ഷായ്ക്കുണ്ട.് വലിയ പരമാവധി കുറയ്ക്കാനുള്ള കീഴിൽ ഇഫ്‌കോ�ോ ഒരു സുപ്്രധാന പങ്ക് നഷ്ടം നേരിട്ടിരുന്ന അഹമ്മദാബാദ് പ്്രധാനമന്ത്രിയുടെ ആഹ്്വവാനത്തിൽ വഹിക്കുന്നു. ജില്ലല് ാ സഹകരണ ബാങ്കിനെ അദ്ദേഹം നിന്ന് പ്്രചോ�ോദനം ഉൾക്്കകൊണ്ട,് ഇഫ്‌കോ�ോ (ഇഫ്‌കോ�ോ ഓഫീസേഴ്സ‌് അസോ�ോസിയേഷൻ പ്്രസിഡന്റ്) ¿¿¿ പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ച് ലാഭത്തിലാക്കി. ലോ�ോകത്തിലെ ആദ്്യത്തെ നാനോ�ോ വളം ‘ഇഫ്‌കോ�ോ നാനോ�ോ യൂറിയ (ദ്്രരാവകം)’ May, 2023 Sahkar Uday 29

ഗവേഷണം താളടികൾ കത്തിക്കുന്നതിന് ഇഫ്കോ ബയോ�ോ- ഇന്തത്യയുടെ ഫലപ്്രദവും ഡീകംപോ�ോസർ പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദവുമായ പിന്നെ കർഷകന് അടുത്ത ബദൽ വിളവെടുപ്പിനായി പാടം ഒരുക്കണം. താളടികൾ ഇത് പാർശ്്വഫലങ്ങളിൽ നിന്ന് മണ്ണിനെ രക്ഷിക്കുകയും കത്തിക്കുന്നത് കാർബൺ ഡൈ കാലാവസ്ഥ മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്്യുും ഓക്്സസൈഡ് (CO), കാർബൺ മോ�ോണോ�ോക്്സസൈഡ് (CO2) സഹകാർ ഉദയ് ടീം പോ�ോലുള്ള ദോ�ോഷകരമായ വാതകങ്ങളും നൈട്്രജൻ മലിനീകരണത്തിന്്ററെയും കാലാവസ്ഥാ ഓക്്സസൈഡുകൾ (NOx) പോ�ോലുള്ള മാരക വ്്യതിയാനത്തിന്്ററെയും ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ, വിഷവാതകങ്ങളും പുറത്തുവിടുന്നു. ഇത് പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദ മാലിന്്യ നിർമാർജന വായുവിന്്ററെ ഗുണനിലവാരം മോ�ോശമാക്കുകയും മണ്ണിൽ ബദലുകൾ കാലഘട്ടത്തിന്്ററെ ആവശ്്യമാണ്. അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ജൈവ കാർബണിനെ ഇന്തത്യയിൽ ഓരോ�ോ വർഷവും 650 ദശലക്ഷം ഇല്ല്ല ാതാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് ചെയ്യാതിരുന്നാൽ ടൺ വിള അവശിഷ്ടങ്ങൾ അല്്ലലെങ്കിൽ കത്തിനശിക്കപ്പെടുന്ന ഈ ജൈവ ഘടകങ്ങൾക്ക് മണ്ണിന്്ററെ താളടികൾ ഉത്്പപാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്നുണ്ട.് ഗുണമേന്മ വർധിപ്പിക്കാൻ കഴിയുമായിരുന്നു. അരിയുടെയും ഗോ�ോതമ്പിന്്ററെയും ഉൽപാദനത്തിലെ വർദ്ധനവ് വിള അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ അളവിലും വർദ്ധനവിനും കാരണമാകുന്നുണ്ട.് മറ്റ് മാർഗവുമില്്ല എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് വിളകളെ അപേക്ഷിച്ച് ഗോ�ോതമ്പിന്്ററെയും കർഷകരെ എത്തിക്കുന്നു. പിന്നെ അരിയുടെയും കൃഷി കർഷകർക്ക് കർഷകന് അടുത്ത വിളവെടുപ്പിനായി ഗണ്്യമായ സാമ്പത്തിക നേട്ടങ്ങൾ നൽകുന്നു. പാടം ഒരുക്കണം. താളടികൾ കത്തിക്കുന്നത് അതിനാൽ, ഈ വിളകൾക്ക് അവർ കാർബൺ ഡൈ ഓക്്സസൈഡ് (CO), മുൻഗണന നൽകുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, കാർബൺ മോ�ോണോ�ോക്്സസൈഡ് (CO2) വിളകൾ കൊ�ൊയ്യാൻ മെക്കാനിക്കൽ പോ�ോലുള്ള ദോ�ോഷകരമായ വാതകങ്ങളും ഹാർവെസ്റ്റർ ഉപയോ�ോഗിച്ചുകഴിഞ്ഞാൽ, നൈട്്രജൻ ഓക്്സസൈഡുകൾ (NOx) കുറഞ്ഞത് അഞ്ച് സെന്്ററീമീറ്റർ നീളമുള്ള പോ�ോലുള്ള മാരക വിഷവാതകങ്ങളും ചെടിയും വലിയ അളവിൽ വൈക്്കകോലും പുറത്തുവിടുന്നു. ഇത് വായുവിന്്ററെ വയലിൽ അവശേഷിക്കുന്നു. ഈ ജൈവ ഗുണനിലവാരം മോ�ോശമാക്കുകയും മണ്ണിൽ മാലിന്്യയം അല്്ലലെങ്കിൽ വിള അവശിഷ്ടം അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ജൈവ കാർബണിനെ പുതിയ വിളകളുടെ നേരത്തെയുള്ള ഇല്ലല് ാതാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് കൃഷിക്ക് തടസ്സം സൃഷ്ടിക്കുന്നു. ഗോ�ോതമ്പ് വിളവെടുപ്പിനും ചെയ്യാതിരുന്നാൽ കത്തിനശിക്കപ്പെടുന്ന ഈ പുതിയ നെല്ല് നടുന്നതിനുമിടയിൽ വളരെ ജൈവ ഘടകങ്ങൾക്ക് മണ്ണിന്്ററെ ഗുണമേന്മ കുറച്ച് സമയമേ കർഷകർക്ക് ഒരു ടൺ താളടികൾ കത്തിച്ചാൽ 400 ലഭിക്കുന്നുള്ളൂ. ഈ സമയ വർധിപ്പിക്കാൻ കഴിയുമായിരുന്നു. കിലോ�ോ കാർബൺ, 5.5 കിലോ�ോ നൈട്്രജൻ, പരിമിതിയും മെക്കാനിക്കൽ 2.3 കിലോ�ോ ഫോ�ോസ്്ഫറസ്, 24 കിലോ�ോ കൊ�ൊയ്ത്തുയന്തത്രങ്ങൾ ഒരു സൂക്്ഷ്്മജീവ പ്്രക്്രരിയയിലൂടെ പൊ�ൊട്ടാഷ്, 1.2 കിലോ�ോ സൾഫർ എന്നിവ ഉണ്ടാക്കുന്ന അമിതമായ നഷ്ടപ്പെടും എന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അളവിലുള്ള വിള ഈ ധാന്്യച്ചെടികളുടെ കുറ്റികളെ ഈ നഷ്ടത്്തതോടൊ�ൊപ്പം, കുറ്റിക്കാടുകൾ അവശിഷ്ടങ്ങളും കത്തിക്കുന്നത് മനുഷ്്യർക്്കുും മൃഗങ്ങൾക്്കുും ധാന്്യച്ചെടികളുടെ കുറ്റികൾ ഗുണനിലവാരമുള്ളതും പരിസ്ഥിതി മറ്റ് ജീവജാലങ്ങൾക്്കുും വലിയ ദോ�ോഷം കത്തിക്കുകയല്ല്ല ാതെ ചെയ്യുന്നു. ഈ ഗുരുതരപ്്രശ്്നത്തിനുള്ള മറ്്ററൊരു മാർഗവുമില്ല് എന്ന സൗഹൃദവുമായ വളമാക്കി പരിഹാരം വിളകളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ അവസ്ഥയിലേക്ക് കർഷകരെ വിഘടിപ്പിച്ച് ജൈവമൂലകങ്ങളാക്കി മാറ്റുക എത്തിക്കുന്നു. മാറ്റുക എന്നതാണ് ഒരു മികച്ച എന്നതാണ്. ഇതുമൂലം പ്്രകൃതിക്്കുും സമ്പദ്്വ്്യവസ്ഥയ്്ക്്കുും വലിയ ഗുണങ്ങൾ മാർഗം. എന്നിരുന്നാലും, നെല്ലല് ിന്്ററെ ഉണ്ടാകും. വൈക്്കകോലിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ലിഗ്്നനോസെല്്ലല ുലോ�ോസുകളും ഉയർന്ന C/N അനുപാതവും കാരണം അത് അഴുകുന്നത് സമയമേ കർഷകർക്ക് ലഭിക്കുന്നുള്ളൂ. ദോ�ോഷകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഈ സമയ പരിമിതിയും മെക്കാനിക്കൽ കാർഷിക മേഖലയിലെ ഈ പ്്രശ്‌നങ്ങൾക്കു കൊ�ൊയ്ത്തുയന്തത്രങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്ന പരിഹാരമായി ഇഫ്‌കോ�ോ ബയോ�ോ- അമിതമായ അളവിലുള്ള വിള ഡീകംപോ�ോസർഎന്നഒരുരാസലായനിഇഫ്‌കോ�ോ ഗോ�ോതമ്പ് വിളവെടുപ്പിനും പുതിയ നെല്ല് അവശിഷ്ടങ്ങളും ധാന്്യച്ചെടികളുടെ തയ്യാറാക്കിയിട്ടുണ്ട.് ഇത് കർഷകർക്്കുും നടുന്നതിനുമിടയിൽ വളരെ കുറച്ച് കുറ്റികൾ കത്തിക്കുകയല്ലല് ാതെ മറ്്ററൊരു കാലാവസ്ഥയ്്ക്്കുും പ്്രയോ�ോജനകരമാണെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട.് 30 Sahkar Uday May, 2023

കർഷകർക്്കുും ജീവനക്കാർക്്കുും പ്്രഥമസ്ഥാനം നാനോ�ോ യൂറിയയും നാനോ�ോ ഡിഎപിയും ജനകീയമാക്കാൻ നല്്കകുന്ന സഹകരണ മേഖലയെ കേന്ദദ്ര സഹകരണ ഗുജ്‌കോ�ോമസോ�ോൾ ഇഫ്‌കോ�ോയുമായി കൈകോ�ോർത്തു. ഇഫ്‌കോ�ോ, സഹമന്ത്രി ബി എൽ വർമ്മ അഭിനന്ദിച്ചു. ശ്്രരീ ഗുജ്‌കോ�ോമസോ�ോൾ ചെയർമാൻ ദിലീപ് സംഘാനി, ഇഫ്‌കോ�ോ റാവൽനാഥ് കോ�ോഓപ്പറേറ്റീവ് ഹൗസിംഗ് ഫിനാൻസ് മാനേജിംഗ് ഡയറക്്ടർ ഡോ�ോ യു എസ് അവസ്്തതി, ബോ�ോർഡ് സൊ�ൊസൈറ്റിയുടെ പൂനെ ബ്്രരാഞ്ച് ഉദ്്ഘഘാടനം ചെയ്യാൻ അംഗം ജയേഷ് റഡാഡിയ, ഗുജറാത്ത് കോ�ോ-ഓപ്പറേറ്റീവ്, ശ്്രരീ ബി എൽ വർമ്മ അടുത്തിടെ പൂനെയിൽ ക്്രരിബ്‌കോ�ോ ഡയറക്്ടർ പരേഷ് പട്ടേൽ, ഇഫ്‌കോ�ോ മാർക്കറ്്റിിംഗ് എത്തിയിരുന്നു. ഹെഡ് യോ�ോഗേന്ദദ്ര കുമാർ തുടങ്ങിയവർ ചടങ്ങിൽ പങ്കെടുത്തു. നാഷണൽ അഗ്്രരികൾച്ചറൽ കോ�ോഓപ്പറേറ്റീവ് മാർക്കറ്്റിിംഗ് ഫെഡറേഷൻ ഗ്്രരാമപ്്രദേശങ്ങളിലെ ജലസേചന സൗകര്്യങ്ങൾ ഓഫ് ഇന്തത്യയുടെ (നാഫെഡ്) മില്റല് ്റ് എക്്സ്പപീരിയൻസ് സെന്്റർ വർധിപ്പിക്കുന്നതിനായി ചെക്ക് ഡാമുകളും ചെറിയ ഡൽഹി ഹാത്തിൽ കേന്ദദ്ര കൃഷി മന്ത്രി ശ്്രരീ നരേന്ദദ്ര സിംഗ് തോ�ോമറും അണക്കെട്ടുകളും ഉപയോ�ോഗിച്ച് തരിശുനിലങ്ങൾ നാഫെഡ് മാനേജിംഗ് ഡയറക്്ടർ രാജ്്ബബീർ സിംഗും ചേർന്ന് ഉദ്്ഘഘാടനം വീണ്്ടുും വനവൽക്കരണം നടത്താനുള്ള ഒരു കാമ്പയിൻ ചെയ്്തതു. ഇഫ്‌കോ�ോയും ഐഎഫ്എഫ്‌ഡിസിയും ഏറ്റെടുത്തു. ഉത്തർപ്്രദേശിലെ മാലിക്്മമൗവിലെ പ്്രരൈമറി ഫാം ഫോ�ോറസ്്ട്രരി ഇന്തത്യൻ കൗൺസിൽ ഓഫ് ഫോ�ോറസ്്ട്രരി റിസർച്ച് ആൻഡ് കോ�ോഓപ്പറേറ്റീവ് സൊ�ൊസൈറ്റിയുടെ (പിഎഫ്എഫ്‌സിഎസ്) എജ്്യയുക്കേഷൻ (ഐസിഎഫ്ആർഇ) ഡയറക്്ടർ ജനറൽ എ വനിതാ സ്്വയം സഹായ സംഘാംഗങ്ങൾ, തേനീച്ച എസ് റാവത്ത് (ഐഎഫ്എസ്) ഡെറാഡൂണിലെ ഫോ�ോറസ്റ്റ് വളർത്തുന്നവർ. തേനീച്ചപ്പെട്ടികൾ നിരീക്ഷിക്കുന്നു. റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ (എഫ്ആർഐ) നാഫെഡ് ബസാർ സ്റ്റോർ ഉദ്്ഘഘാടനം ചെയ്്തതു. May, 2023 Sahkar Uday

IFFCO Nano Urea (Liquid) and IFFCO Nano DAP (Liquid) IFFCO Nano’s Vow, Profit more, Price Low. Indian Farmers Fertiliser Cooperative Limited IFFCO Sadan, C-1, District Centre, Saket Palace, New Delhi-110017 Postal Registration No.: DL(S)-18/3580/2023-25 Published on 29-05-2023 Applied for RNI Registration/Exempted for Six Months vide ADG Posts Letter No.22-1/2023-PO, dt.21-04-2023