รายวิชสุขศึกษาพลศึกษา (ทช11002)

101 5 ่ีทงอ่ืรเ นาบาํจะรปญัมาสาย ญัคาํสะราส บัรหาํสชใอ่ืพเ วัรคบอรคนใชใวไีมะจรวคนคกุทนชาชะรป่ีทายนปเนาบาํจะรปญัมาสาย งสาํนงึจน้ันกาจงัลห ยวปบ็จเรากาอดิกเ่ีทาลวเ วัรคบอรคนใกิชามสงอขนตงอ้ืบเยวปบ็จเราหาอาทเรรบ ปไอตลาบายพนาถส งัวหดาค่ีทูรนยีรเรากลผ งอตกูถดไนาบาํจะรปญัมาสายชใรากีธิวะลแณุคพรรสยาบิธอ1. นาบาํจะรปญัมาสายชใรากกาจยารตนัองึถยาบิธอ2. ายชใรากบักวย่ีกเ ๆดิผ่ีทอ่ืชเมาวคงึถยาบิธอ3. าหอ้ืนเยาขบอข นาบาํจะรปญัมาสายชใรากีธิวะลแรากกัลห1 ่ีทงอ่ืรเ ายบักวย่ีกเดิผ่ีทอ่ืชเมาวคะลแ ายชใรากกาจยารตนัอ2 ่ีทงอ่ืรเ

102 5 ่ีททบ นาบาํจะรปญัมาสาย ีมงอตมไยดโดไยานหาํจะลแอ้ืซาหถรามาสปไว่ัทนชาชะรป่ีทนปเนาบาํจะรปญัมาสาย าคาร ีดพาภณุคีม่ีท ๆงาตายติลผดไขุสณราธาสงวรทะรก มรรกชัสภเรากคงอง่ึซ ยทพแกาจตาญุนอบใ ปไว่ัทนชาชะรปกแหใยานหาํจบัรหาํสนาฐรตามดไะลแ กูถ ๆก็ลเยวปบ็จเรากาอาษกัรชใ่ีทณารบโนผแอืรหนับุจจปนผแายนปเนาบาํจะรปญัมาสาย ปไรวคน้ึขีดมไรากาอวลแชใกาห นตนปเ งอพุพลผแ ดาบมคีมงอข งอทดวป ะษรีศดวป อไ นชเ ๆยอน ปไอตาษกัรรากบัรอ่ืพเยทพแาษกึรป กแดไวไีมรวคนาบาํจะรปญัมาสายงายอวัต ขไกแดวปกแาย1. พแกแาย2. ยาบะราย ยาถาย3. สไาํละลแราหาอะาพเะรกบัรหาํสาย4. ดรกดลาย- งดแาํ้นุตาธาย- รแอืลกเลาตาํ้นงผ- ุคงิหาหมรอจเงิท- นยีวเงิวมลกแะลแมดดูสบัรหาํสาย5. อคบ็จเกแ อไกแาย6. งันหวิผครโบัรหาํสาย7. ลผแาษกัราย8. ดสลผแสใาย- ลผแด็ชเลอฮอกลอแ- นาบาํจะรปญัมาสายชใรากีธิวะลแรากกัลห1 ่ีทงอ่ืรเ ายชใรากีธิวะลแกัลห ้ีนงัดายชใรากกัลหงึนาํครวคารเ ยัภดอลปมาวคดิกเหใอ่ืพเน้ันงัด ษทโะลแณุคง้ัทีมน้ันครโาษกัราย าํคมาตายชใรวคมไ ครโบักงรตงอตกูถายชใดไะจอ่ืพเ น้ันาทเ ยทพแง่ัสาํคมาตายชใ1. งิรจมาวคนิกเายณุคพรรสงจแจาอน้ันาณษฆโรากะารพเ าณษฆโ

103 าทราก ดีฉราก นิกราก นชเ ีธิวยาลหีมยากงารูสาขเายาํนะจรากกาจงอ่ืนเ ีธิวกูถหใายชใ2. งึจายชในอกน้ันงัด ๆน้ันายวัตงอขิตับมสณุคบักูยอน้ึข็กดใีธิวชใะจรากง่ึซ นตนปเ บ็นหเราก ดอยหราก ง้ัรคกุทชในอกดยีอเะลหใชใรากีธิวาษกึศ กาลฉนาองอตนปเาํจ กูถหใชใงอต ปไนิกเยอนอืรหกามมไงอตะจครโาษกัรายชใรากอืค ดานขกูถหใายชใ3. นิกรวคมไ็ก ง้ัรค3 ะลนัว ด็มเ1 ะลง้ัรคนิกหใ นชเ าษกัรรากนใีดลผหใะจงึจง่ัสยทพแ่ีทมาตดานข ีมะจก็ดเะาพฉเยดโนักงาตกตแ็กนคะลตแนใายชใรากะลแ นตนปเ ง้ัรค4-5 ะลนัวนปเม่ิพเอืรห ด็มเ2 ญหใูผกาจงาตกตแ่ีทชใรากดานข ีธิวยวดยากงารูสาขเายาํนรากอืรหายนาทะรปบัรรากนใาลวเงวช อืค าลวเกูถหใายชใ4. รากนใอพกามีมดอืลเสแะรกนใายงอขณามิรปหใอ่ืพเ นตนปเ ดีฉ าท บ็นหเ ดอยห นชเ ๆงาต ิตับิฏปรวคาลวเกูถหใายชใรากง่ึซ ดไครโาษกัรถรามาสนจปไนิกเยอนมไะลแษิพดิกเมไยดโาษกัรดับาํบ ้ีนงัด นอกนิกงอตราหาอนอกนาทะรปบัรหใดนหาํก่ีทาย ราหาอนอกายนาทะรปบัรราก- นิกหใ็กดใงวชนใายนิกมืลาถ ีดดไมึซดูดกูถายหใอ่ืพเยามหงุมดุจีมง่ึซ งมโว่ัช½ - 1 ยอนงายอราหาอ ีดดไมึซดูดกูถายหใาํทะจะารพเ งมโว่ัช2 ยอนงายอวลแปไนาผน้ันอ้ืมราหาองัลห ปไว่ัทยดโ” ราหาองัลห“ นาทะรปบัรหใดนหาํก่ีทาย ราหาองัลหายนาทะรปบัรราก- าขเมึซดูดกูถายหใอ่ืพเ ีทาน15 ยอนงายอวลแราหาอนิกกาจงัลหอืรห ีทนัทราหาองัลหนาทะรปบัรหใะจ ก็ลเสไาํลนใราหาอบักมวรดอืลเสแะรกูส น้ันายนิกหใ” นอนนอก“ นาทะรปบัรหใดนหาํก่ีทาย นอนนอกายนาทะรปบัรราก- นอนาขเนอก งมโว่ัช4 าวกาํ่ตมไวลแจ็รสเน็ยเอ้ืมราหาอนิกกาจงัลห พาภณุคมอ่ืสเายชใมไณามิรปะลแดินชง้ัทบรคายวัตีม่ีทายชใอืค นาฐรตามกูถหใายชใ5. นตนปเ ดใอ่ืมเุยาอดมห ดใอ่ืมเ ติลผาววไุบะร่ีท ป,นอืดเ,นัวกาจดไูดถรามาสง่ึซ ุยาอดมหอืรห ุยาอะลแ ดใศพเ รคใบักชใดใดินชาย าวชในอกดยีอเะลหใูดงอต อืค นคบักกูถหใายชใ6. ะวยัวอีมะจก็ดเ นชเ นักงาตกตแมาวคีมยัวะลตแศพเะลตแนคงอขยากงารนใ ๆงาตะวยัวอะารพเ ดใาทเ ะลแ กามญหใูผาวกว็รเายอตงอนสบอตะจก็ดเายบัรดไอ่ืมเ่ีทม็ตเมไตโบิตเญิรจเงัย่ีทยากงารนใ ๆงาต กรงาทดไก็ดเูสปไมแกาจนาผถรามาสดินชยาลหายะารพเยวดภรรคนใกราทงึถงึนาํคงอต็กภรรคีมีรตส ษศเิพนปเงัวะรดัมะรงอตงึจภรรคีมีรตสะลแก็ดเนใายชใรากดไรากิพามกออดอลค่ีทก็ดเหใาํทลผีมจาอ รวคน้ันาษกัรรากนใดใวัตายชใกอืลเะจง่ึซ นปเ่ีทครโบักงรตหใายชใ อืค ครโกูถหใายชใ7. อืรห น่ือนคงอขาลเกอบาํคมาตายชใอืรห ายอ้ืซรวคมไารเหใดัจนคนปเูรูผรกชัสภเอืรห ยทพแหใะจ นใลผดไมไอืรห ดไน้ันายกาจยารตนัอบัรดไหใาํทจาอครโบักกูถมไายชใกาหะารพเ าณษฆโาํคอ่ืชเงลห ดไนอซกรทแน่ือครโดิกเจาองัยะลแาษกัรราก

104 ีมยดโ ดอยหาย บ็นหเาย งผาย มีรค ง้ึผ้ีข กแดไ กอนยาภชใ่ีทาย กอนยาภชใ่ีทายชใราก8. ้ีนงัดรากีธิว รากาอีม่ีทณวเิรบอืรห ครโนปเ่ีทณวเิรบะาพฉเ ๆงาบงยีพเาทหใาทชใาย- ๆ าบเรากาอีม่ีทณวเิรบูถะลแาทหใ ดวนูถชใาย- งหแหใยดโาทะจ่ีทณวเิรบด็ชเะลแลผแดาอะสมาวคาํทรวคายยรโะจ่ีทนอก ยรโชใาย- งลหแนปเจาอ ลผแดปง็ขแนักะากเะจายงผะารพเงอืลหเาํ้นีม่ีทลผแอืรห ดสลผแ่ีทายยรโรวคมไ นอกยีสเ ดไลผแนใยาภครโอ้ืชเมสะส ชใหใาตดอยหายยดโ กูมจนพอืรหดอยห ูหดอยห าตดอยหายง้ัทีมะจ ดยหชใาย- อืรหงาลกณวเิรบดอยหหใ าตบักสัผมัสดอลหหใมไงอตะจดอยหาลวเะาพฉเยดโามหใ่ีทายดอยหดอลห นอืดเ1 นิกเนานชใวไบ็กเรวคมไ วลแชใดปเอ่ืมเายดอยหาย กาลฉนใวไดนหาํก่ีทนวนาํจมาตาตงาห นคยาลหนักมวรชใรวคมไะลแ าย งผาย ด็มเาย กแดไ นาทะรปบัรชใ่ีทายอืค นใยาภชใ่ีทายะลแกอนยาภชใ่ีทายชใราก9. ้ีนงัดชใรากีธิวีมยดโ าํ้น งลนืลกหใ วย้ีคเมาห่ีทายด็มเดินชดรกดลาย กแดไ นาทะรปบัรนอกวย้ีคเหใ่ีท ด็มเาย- น่ืลกึสูระจูดบัจ ๆงาบมลฟ บอืลคเ่ีทดินชะลแลาตาํ้นบอืลคเ่ีทดินชาย กแดไ ยลเปไ ดินชง่ึซ ง็ขแดินชะลแ นออดินชง้ัท ยลเปไงลนืลกหใวย้ีคเมาห่ีทายนปเ ลูซปคแาย- นักมวสงาข2 กอลปยวดบอกะรปะจง็ขแ มาตาํ้นม่ืดวลแนาทะรปบัรนอชสใงวต นชเ นักงาตกตแชใะลแดินชยาลหูยอีม งผาย- ชใะจ่ีทนอกวไดนหาํก่ีทรตามิรปดไหใดวขนใาํ้นยาละลงอต่ีทงผายะลแ นอกาํ้นยาละลามงวตดินชอืรห นัว7 นใยาภดมหหใายชใรวคะลแ วลแน็ยเหใง้ิทกุสมต่ีทม่ืดาํ้นนปเงอตชใามาํน่ีทาํ้น นาทะรปบัร วลแาํ้นมสผกาจงัลห ชใรากีธิว ายอ่ืชงึถกอบอ่ืพเายกาลฉีมะจดินชกุทายิตกป กาลฉนใาํนะนแาํคมาตายชใ10. ชใรากงอตารเ่ีทายนปเาว นอกยีสเดยีอเะลยดโจใาขเหในาองอตนปเาํจารเง่ึซ ๆ น่ือดยีอเะลยาระลแ วไาอเาํนะนแายกาลฉ่ีทมาตงอตกูถหใิตับิฏปะลแ มไอืรห ายะณษกัล ง่ึซดินชยาลหกีอีมทภเะรปะลตแนใมอาย าทาย นิกายง้ัทีม ทภเะรปยาลหีมายกาจงอ่ืนเ ายงอขทภเะรปะลแะณษกัลูรนยีรเงอตนปเาํจงึจ นักงาตกตแงัวะรรวคอขะลแรากีธิวีม

105 ายงอขทภเะรปกนแาํจราก ชใ่ีทราส งึถยามห าย าวยามหมาวคหใดไ. 2522 ศ.พ3 ่ีทบับฉ ายิตัญญับชาระรพมาต งุราํบรากนใชใง้ัทมวร วตัสะลแยษุนมงอขยวปบ็จเมาวคอืรหครโนักงอป าษกัรดับาํบ หะารคเิวรากนใ ้ีนงัด ทภเะรป6 นปเดไกนแาํจถรามาส ยวดจใติจะลแยากงารพาภขุสงารสมิรสเะลแ าย นชเ วตัสะลแนคนใง้ัทนับุจจปนผแครโาษกัรชใ่ีทาย งึถยามห นับุจจปนผแาย1. นตนปเ พแกแาย ดวปกแาย ะนวีชิฏปาย ขไดล ้ีนดินชายวตัสะลแนคนใง้ัทณารบโนผแครโาษกัรชใ่ีทาย งึถยามห ณารบโนผแาย2. พทเาย บจรรบุตาธาย งอทงทแลินาหมาย นชเ งอตกูถงายอณารบโนผแายบัราํตนปเนยีบเะทน้ึขงอตะจ นตนปเ มอหวยีขเาย ลคงม มไ้ีนทภเะรปายชใกาหะารพเ ษศเิพนปเชใรากมุคบวคงอต่ีทาย งึถยามห ยารตนัอาย3. นตนปเ นยีจเาอนยีหเน่ืลคกแกวพาํจาย ๆงาตดินชะนวีชิฏปาย นชเ ดไติวีชกแงึถยารตนัอีมจาองอตกูถ ดนหาํกง่ึซ ณารบโนผแะลแนับุจจปนผแนปเ่ีทง้ัทาย งึถยามห นาบาํจะรปญัมาสาย4. าย นีดินวักาฟลัซด็มเาย มลบัขาย งดแาํ้นุตาธาย นชเ นาบาํจะรปญัมาสายนปเาวายิตัญญับชาระรพนใวไ นตนปเ ลอมาตซเาราพด็มเาย อืลกเีด ยีซเีนกมแยาบะร นย่ีลปเอืรหมสผามาํนดไมไงัยง่ึซ รแอืรห วตัส ชืพกาจดไ่ีทาย งึถยามห รพไนุมสาย5. ีสนุจ มสราส อืลกเีด มอืลหเ ูงีด อืสเวย้ีขเ ดรแอน อืลกเะม มาขะม มยีทเะรก ขเะรจงาหนาว นชเ พาภส นตนปเ นปเศากะรปีรตนมฐัร่ีทณารบโนผแายอืรห นับุจจปนผแาย กแดไ ษศเิพมุคบวคาย6. ๆงาตทาสะรปบังะราย นชเ ษศเิพมุคบวคาย ายงอขบบแปูร ดุสงูสพาภิธทิสะรปีมหใะลแายชใรากกแกวดะสอ่ืพเ บบแปูรยาลหีมนับุจจปนใติลผ่ีทาย กแดไ ด็มเาย อไกแาย นชเ มลฟบอืลคเด็มเ ลอมาตซเาราพ นชเ าดมรรธด็มเายง้ัทีม ด็มเาย1. ดวปกแาย ครโณัวาย นชเ สไาํล่ีทวัตกตแายหใอ่ืพเ ษศเิพบอืลคเด็มเ นิมาตวไ นชเ ลาตาํ้นบอืลคเ นัมาํ้น กแดไนออดินชลูซปคแ ๆ งาตะนวีชิฏปาย กแดไ ง็ขแดินชลูซปคแ ลูซบคแาย2. งรแน่ิลกีมอืรหมขสรีมะารพเ ราหาอะาพเะรกนใยาละละจ้ีนายงอขมุหกอลป ีอนิมาติว าลปบัต ก็ดเดัวหขไกแาย มอ่ืชเาํ้นอไกแาย นชเ ดินชยาลหีม าํ้นาย3. ยวดอืลกเาํ้นง้ัทมวร ดวขนปเะลแ ๆ ก็ลเดอลหนปเาํท ดีฉาย4. มอาย กูมจดอยหาย ูหดอยหาย าตดอยหาย บ็นหเาย งผดบ งันหวิผาทง้ึผ้ีขายีมงัย้ีนกาจกอน ชใูผยามหงุมดุจบักูยอน้ึขายงอขบบแปูร

106 าษกัรบ็กเราก ายหใอ่ืพเ ยวดงอตกูถ่ีทาษกัรบ็กเรากีธิวงึถูรรวค็ก วลแงอตกูถ่ีทายชใรากีธิวงึถบารทารเอ่ืมเ ้ีนงัด าษกัรบ็กเรากีธิวีมยดโ ว็รเพาภณุคมอ่ืสเมไ าษกัรรากนใพาภณุคีม บัดะรนใูยอยดโ ก็ดเอืมกาจนพหใง้ัตรวค งึถมไปไาขเงอสดดแงสแ่ีท่ีทนใูยอง้ัตรวคายูต1. ะจนาทะรปบัรามาํนวลแมนขนปเาวกึนจาอก็ดเ ยวสีสีมดินชงาบายะารพเ งึถบิยหถรามาสมไก็ดเ่ีท ดไยารตนัอดิกเหใอก กาจงาหหใายบ็กเรวค กวดะสดไทเยาถศากาอ่ีท่ีทนใูยอง้ัตรวค น้ืช่ีทนใายูตง้ัตมไ2. มไนตะลแาํ้นงอห วัรคงอห อ่ืพเ ฑณัภชวเะลแ นใยาภชใาย กอนยาภชใาย กยแยดโ บยีบเะรนปเหใายูตดัจรวค3. ดิผายบิยหรากกาจยารตนัอ ดิผายบิยหรากกาจยารตนัอนักงอป งอตงึจพาภณุคมอ่ืสเะจ ดดแงสแกูถกาหดินชงาบายะารพเ งาวสงสแกูถหใมไาษกัรบ็กเ4. ่ีทนิลานีรดดอแ ายะลแ ะนวีชิฏปาย นิมาติวาย าตดอยหาย นชเ าชีสดวขนปเกัมงสแบึทดวขนใบ็กเ นใบ็กเหใาวจใาขเ่ีทนปเ็กวไงบดไมไกาลฉาถตแ ดัรคงรคเงายอวไดนหาํกกาลฉ่ีทมาตายบ็กเรวคญัคาํส ่ีทายาษกัรบ็กเราก ง็ขแชแปไายาํนมไอืรห ปไนิกเงูสิมูภหณุอ่ีทนใายบ็กเมไ ีดดไน้ืชมาวคนักงอป่ีท ่ีทม็ตเาษกัรรากนใลผหใะจง่ึซว็รเพาภณุคมอ่ืสเมไ็กายะลแ พาภิธทิสะรปีม่ีทายชใดไมอย งอตกูถ พาภสมอ่ืสเ่ีทายตกเงัสราก อตาหญปดิกเหใอกจาอะลแาษกัรรากงาทลผีมมไ ุยาอดมห่ีทาย งึถยามห พาภสมอ่ืสเาย งัยอืรหพาภสมอ่ืสเรากีมาวายงอขะณษกัลตกเงัสงอตะจ ดินชกุทฑณัภชวเะลแายชใรากนอก พาภขุส ้ีนปไอตงัดตกเงัสอขีมยดโ ศากาองอขน้ืชมาวคกูถอ่ืมเยางดไพาภสนย่ีลปเรากดิกเะจ่ีทายนปเ าดมรรธด็มเาย1. ูยอะากเกึลผีมายด็มเ มิดเกาจปไดิผน่ิลกีมายาวบพาถ นนแหใดปรวควลแายชใดวขดปเ่ีทง้ัรคกุทน้ันงัด ชใามาํนรวคมไพาภสมอ่ืสเายาวงดสแ ด็มเหใาํทะจ น้ืชมาวคอืรหนอรมาวคกูถาถยางงลปแนย่ีลปเะจ ลาตาํ้นบอืลคเดินชด็มเาย2. รวคมไ็กวาลกงัดพาภสบพาถ ดไนอรกตแรากดิกเง้ัรคงาบอืรห นักอมสเมไงาดะลแดีซ ยาละลีสม้ิยเาย ชใามาํน อืรหงอพะจลูซปคแ่ีทรากกาจดไตกเงัสถรามาสพาภสมอ่ืสเ่ีทลูซปคแดินชาย ลูซปคแาย3. ชใามาํนรวคมไปไนย่ีลปเีสีมะจ็กลูซปคแนใยาภายะลแ นักกาจกออกยแ

107 ดีฉาย ดอลหอืรหดวขนใุจรรบ่ีทายกาจูดยดโยางดไตกเงัสะจพาภสมอ่ืสเ่ีทดีฉาย ดีฉาย4. พาภสมอ่ืสเาวงดสแ้ีนปไอตะณษกัลีมาถ งผนปเดินช ปไนย่ีลปเายงอขีส- วกแดอลหงันผดิตะากเายงผ- ิตกปดิผนานยาละลาํทาลวเชใงอตะลแวัตะากเายงผ- นัตดุอม็ขเหใาํทายดีฉดอลหาขเายดูดอ่ืมเ- ้ีนงัดยางดไตกเงัสพาภสมอ่ืสเ่ีทสใาํ้นายงอขะณษกัล สใาํ้นาย5. มิดเกาจปไนย่ีลปเายงอขีส- ยวดนอกะตกตรากีมจาอะลแิตกปดิผนุขาย- วย้ีรปเดูบน่ิลกีมาย- ะณษกัลบพตกเงัสะจพาภสมอ่ืสเ่ีท นอกะตนวขแาํ้นายงอขะณษกัล นอกะตนวขแาํ้นาย6. ้ีนงัด มิดเกาจปไนย่ีลปเสระลแ น่ิลก ีสีม- กตแมไายขเง็ขแนอกะตีมายอืรห นักวยีดเอ้ืนเนปเมไดวขง้ัทาย ว ลแดวขายขเอ่ืมเ- ้ีนงัดีมชใรวคมไะลแพาภสมอ่ืสเ่ีทบ็นหเายงอขะณษกัล บ็นหเาย7. ดไมไบ็นหเนจมิดเปูรกาจะณษกัลดิผายด็มเ- ดไชใถรามาสมไนจยาละลวลหเาย- ้ีนงัดยางดไตกเงัส่ีทะณษกัลีมะจพาภสมอ่ืสเอ่ืมเ ง้ึผ้ีขาย8. ายอ้ืนเงอขวัตกยแรากีม- ิตกปดิผง็ขแายอ้ืนเ- ายอ้ืนเนใน้ึขดิกเาํดงาดดุจีมจาอะลแปไนย่ีลปเง้ึผ้ีขงอขีส- ายบักวย่ีกเดิผ่ีทอ่ืชเมาวคะลแ ายชใรากกาจยารตนัอ2 ่ีทงอ่ืรเ งอตกูถมไายชใาถ นักวยีดเะณขนใมสะามหเะลแงอตกูถงายอชใาถนชยโะรปีม่ีทง่ิสนปเาย ติวีชงึถยารตนัอีมจาอะลแยวปบ็จเรากกาจยาหมไหใาํท ตนัหมษทโีมะจ็ก ณามิรปนในักวยีดเดินชายนาทะรปบัรรากกาจดิกเ ดานขนิกเายชใรากกาจดิกเยารตนัอ1. ดไติวีชยีสเน้ัขงึถนจยากงารอตยารตนัอดิกเหใอกง่ึซ ดนหาํกยทพแ่ีทาวกกาม รากาอกาจกอน ุยาอดมหายนาทะรปบัรราก นชเ พาภณุคมอ่ืสเายชใรากกาจดิกเยารตนัอ2. ดไยารตนัอนปเกันหดุรทรากาอหใาํทจาองัย วลแ ยาหมไยวปบ็จเ

108 นานาลวเนปเนักอตดิตชใอ่ืมเดินชงาบาย นานาลวเนปเนักอตดิตายชใรากกาจยารตนัอ3. หใาํทจาอ ๆ นาน นักอตดิตายชใรากน้ันกาจกอน ยากงาร งอข ๆ งาตบบะรอตษิพนปเหใาํทมสะสจาอ ดินชงาบดวปกแาย นชเ ายดิตรากดิกเ มาตนวนาํจบรคมไายนาทะรปบัรรากกาจดิกเ ายอ้ืดรากดิกเนจายชใรากกาจยารตนัอ4. มไยาลาํทกูถยากงารนใครโอ้ืชเ่ีท ๆง้ัท น้ันดินชายชใกิลเ็กยวปูผ ครโกาจยาหะจนัทมไงัยอืรห ง่ัสยทพแ ลผดไมไาษกัรายหใาํท าย์ิธทฤนาตอตวัตบัรปน้ันครโอ้ืชเหใาํท ดมห งยีคเงาขลผีม ดินชงาบายายงอขงยีคเงาขลผงึถบารทมไยดโ ายชใรากกาจดิกเ่ีทยารตนัอ5. นอนงวงกึสูร ชใูผหใาํทงยีคเงาขลผีมตแ ๆงาตพแรากาอดละลแกูมาํ้นดลยวช ดัวหกแาย นชเ ยากงารอต ุตหเิตับุอดิกเหใอกะจ็ก ะนหาพนาย่ีขบัข อืรห รกัจงอ่ืรคเบักวย่ีกเนางาํทปไะลแ บารทมไชใูผาถ าซเมึซ ยางดไ ายชใรากาํนะนแอข วลแีดงายอนปเษทโะลแณุคกัจูร่ีทายชใรวค1. ครโงอขุตหเาสะลแรากาอมาตๆ วัตนปเายชใกอืลเ2. มาตบรคหในิกงอต็กวลแน้ึขีดรากาออ่ืมเะลแ) ุยาอมาตบยีทเ( ดานขดไหใายนิกรวค3. ะนวีชิฏปายมุลกะาพฉเยดโ ดินชะลตแายงอขาลวเะยะรดนหาํก ว็รเยดโอมหาหปไรวค น้ึขงรแนุรรากาอีมอืรห น้ึขีดมไรากาอวลแายชใอืรหายนิกอ่ืมเ4. จใยาห มวบาตงันห นัคน่ืผ งดแน่ืผษิพมลีม นชเ (พแรากาอีมวลแายชใอืรหายนิกอ่ืมเ5. อืรหยทพแาษกึรปรวคปไอตง้ัรคายชในอก ายพแิตัวะรปีม่ีทูผ อมหาษกึรปะลแายดุยหรวค) นนแบอห รกชัสภเ ดไจใวไะลแนักกัจูร่ีทายยาขนารกาจายอ้ืซรวค6. ่ีทายอืรห งอซาย ดุชายบิยหยาขนคหใายอ ๆวัตนปเรากงอต่ีทายอ่ืชกอบรวคายอ้ืซาลวเ7. มเาซกดเ นลโซโินด็รพเ (ดยอรีตสาขเ่ีทายะาพฉเยดโ, ดไยารตนัอนปเจาอะารพเ หใณุคพรรสกัจูรมไ ะนวีชิฏปายะลแ) นซโ อตยารตนัอีมมไ่ีทายชใกอืลเงอต งอเวัตมนยวดกูลงย้ีลเ่ีทงิญหะลแภรรคง้ัตงิญห ก็ลเก็ดเ8. งอทนใกราทอืรหก็ดเ ชใรวคมไภรรคง้ัตงิญห่ีทาย าลหเ1. ่ีรหุบ2. )ฯลฯ นีอรโฮเ นฝ นชเ( ดิตยพสเาย3. บัลหนอนาย4.

109 นิรพไสอแ5. )ฯลฯ นจเรดโนอแ,นรโรอตเสจเรปโ นจเรตโสอเ นชเ( ศพเนมโรอฮ6. )ฯลฯ นซโาธมเาซกดเ นลโซโินด็รพเ นชเ (ดยอรีตส7. าฟลัซ8. นีลคซไารตตเ9. )กัชมลครโาษกัรชใ( นิตนลแดไ10. 6 ) ีบนิมาติวชใหในปเาํจาถ( นยีจเาอสไน่ืลคกแาย11. ตอกรออเกวพดอืลเบัขาย12. ชใรวคมไงอเวัตมนยวดกูลงย้ีลเงิญห่ีทาย ษิพนปเกอพอคครโาษกัราย1. ตอกรออเกวพดอืลเบัขาย2. นิรพไสอแ3. ทาสะรปมอลกายะลแบัลหนอนาย4. าฟลัซ5. นีลคซไารตตเ6. ยาบะราย7. ดินเาํกมุคาย8. )งูสดอืลเนัดมาวคาษกัรชใ( นีพรอซเีร9. ชใรวคมไกราท่ีทาย นีลคซไารตตเ1. .ลอคินฟเมรแอลค2. .าฟลัซ3. นิรพไสอแ4. )กรแหาดปัส2 ุยาองวชนใ (พแกแดัวหกแาย5. กราทนใ(Imodium) มยีดเมโิอ นอืดเ6 าวกาํ่ตกราทนใ(Lomotill) ลิตมโลโ-ยีสเงอทกแาย6. ป1 าวกาํ่ต งอเนตาษกัรลแูดอ่ืพเายชใรากีธิว ้ีนงัดีมงอเนตาษกัรลแูดอ่ืพเายชใรากีธิว น้ึขีดมไรากาอกาห น้ัสะยะรนใงอเนตาษกัรายชใะลแ อพีด น้ันดินชายงอ่ืรเูรมาวคีมรวค1. ยทพแบพปไรวค

110 ายชใรากนชเ ๆวย่ีดเายวัตนปเบอกะรปนวสีม่ีทายชใกอืลเรวค ดินชยาลหมสผายชใรวคมไ2. ๆน่ือดินชายบักูยอมสผ่ีทายชใรวคมไ วยีดเงายอลอมาตซเาราพอืรหนิรพไสอแีม่ีทายชใรวค ดวปกแ ยทพแบพปไบัระลแีทนัทายดุยหหใายพแาวยัสงสะลแิตกปดิผรากาอดิกเกาห3. บักาํกายชใรากีธิวะลแายกาลฉีมมไ่ีทายอ้ืซงายอ4. ดาขนัอนปเอพีดายงอ่ืรเูรมาวคีมมไ่ีทูผกาจาํนะนแาํคงฟะลแอ่ืชเงลหงายอ5. งึถงอสดดแงสแีมมไะลแก็ดเอืมกาจลกไดิชดิม่ีทนใวไายบ็กเรวค6. ทบยาทมรรกจิก อนสเาํนะลแ อ่ืช5 ะลงายอามรพไนุมสายะลแนาบาํจะรปญัมาสายอ่ืชกอบนยีรเูผหใ1. นยีรเน้ัชานห ะลแนตงอ้ืบเขไกแีธิว บพยคเ่ีทายชใรากกาจยารตนัองึถกอบมุลกงบแนยีรเูผหใ2. นุอบอมาวคนักมวรยารปิภอ

111 6 ่ีททบ ยารตนัอดิตพสเราส ญัคาํสะราส ยารตนัอนจดอลตดิตพสเราสงอขะณษกัละลแ ทภเะรป าหญปบักวย่ีกเจใาขเมาวคะลแูรมาวคีม ดิตพสเราสดิตรากกาจ งัวหดาค่ีทูรนยีรเรากลผ ดไดิตพสเราสงอขทภเะรปกอบะลแยาบิธอ1. ดิตพสเราสดิตรากกาจยารตนัองึถกอบะลแยาบิธอ2. าหอ้ืนเยาขบอข ดิตพสเราสงอขะณษกัละลแ ทภเะรป ยามหมาวค1 ่ีทงอ่ืรเ ดิตพสเราสกาจยารตนัอ2 ่ีทงอ่ืรเ

112 6 ่ีททบ ยารตนัอดิตพสเราส ่ีทนยีรเกันะลแนุรยัวูมหนใ น้ึขงูสม่ิพเมนโวนแีมดิตพสเราสงอขดาบะรรพแรากาหญปนับุจจป ลผงส น้ึขกามบอสจวรตรากกแกาย ยาลหกาลห่ีทบบแปูรีมดาบะรรพแ่ีทดิตพสเราสยดโ งลยอนุยาอีม นักงอปอ่ืพเงัวะรดัมะระลแาษกึศรวคงึจ น้ึขกามดิตพสเราสงอขยัภอตงย่ีสเมาวคีมนชวายเะลแก็ดเหใ วาลกงัดยารตนัอ ดิตพสเราสงอขะณษกัละลแ ทภเะรป ยามหมาวค1 ่ีทงอ่ืรเ อืรห บูส ดีฉ รากยดโยากงารูสาขเพสเ่ีทมาต็กดใราส าววไยามหมาวคหใดไกลโยัมานอรากคงอ รากะรป4 ยากงาระลแจใติจอตลผีมหใาํทะจ มด จใติจะลแยากงารง้ัทรากงอตมาวคีมะจวลแดิตยพสเอ่ืมเ1. ยอ่ืรเน้ึขยพสเรากณามิรปม่ิพเงอตวลแายชใ่ีทูผ2. งดแงลอืรห นย่ีซเรากาอ าวกยีรเ่ีทายกิลเอืรหดอรากาอดิกเะจายชใดุยหอ่ืมเ3. พาภขุสอตยารลผดิกเ ๆนานปไชใ4. ดิตพสเราสงอขะณษกัละลแทภเะรป ูผยากงารอตีม่ีท์ิธทฤมาตทภเะรป4 นปเดไกออ ๆ งาตดินชดิตพสเราสงบแถรามาสารเ ้ีนงัด ยพสเ มึซงวง าชทาสะรป งงนึมงอมสหใาํท์ิธทฤีมะจ้ีนทภเะรป ทาสะรปดก์ิธทฤกออทภเะรป1. อืค ้ีนทภเะรปนใูยอดัจ่ีทดิตพสเราส ะณขว่ัชปไงอเวัตงอขวัตนปเมาวคดมห น่ิลก มขสรีม กุสนฝ าวกยีรเ าํดีสีมนจวย่ีคเามาํน นฝลผงอขงายกาจามาํท นฝ1.1 ีธิวยาลหดไยพสเถรามาส ีดดไาํ้นยาละล วยีขเน็มหเ ณมราอ าชนึมงอมสหใาํท ทาสะรปดก์ิธทฤกออ ดยอลาคลอแกาจ นฝงอขษทโ ดิต มรทโดุรทยากงาร กูผงอท ราหาออ่ืบเ ยากงาร่ีทดวป นอรบักบัลสกุลนขน็ยเกึสูร าชยอ่ืฉเจใติจะลแ ยางครโอ้ืชเ ดวป ลหไาตาํ้น วาห ยารุทนรุท นตเน่ืต ดิงหดุงห อืค ายดาขรากงอขงดสแ รากาอ ดอืลเนปเะราจจุอยาถ นยีจเาอ ยากงาร่ีท นฟรอม ลฟทคเดไาวีมคเงาทอ่ืชีมงึจ ีมคเงาทีธิวมรรกยดโนฝรอมกาจติลผ นีอรโฮเ1.2 อืคดินช2 ีม

113 มขสร วาขีสงผนปเะณษกัล ์ิธทุสิรบนีอรโฮเ- งวม งอืลหเ ูพมช ลาตาํ้นีส ด็รกเนปเะณษกัล มสผนีอรโฮเ- ฯลฯ นินิวคาย บัลหนอนาย นินกิรตส ูนหราสกวพนปเกัมมสผ่ีทราส- าทเ30-100 ณามะรปนฝาวกงรแยดโ นฝบักวยีดเนชเนปเ นีอรโฮเงอขษทโ ยากงารูสาขเยหเะรอไจใยาหดูสะลแดีฉรากยดโ ยากงารูสาขเพสเราก ดินชง้ัทีมทรเูติบราบดรกงอขธนัพุนอนปเ ทรเูติบราบกวพนใูยอดัจ บัลหนอนาย1.3 ีส าฟีลาตาน าวกยีรเกัมปไว่ัทนค ลานคโซเอืรห ลาทิบราบคโซเ กแดไ ว็รเ์ิธทฤกออะลแ าช์ิธทฤกออ งอืลหเีส าฟีส นชเ ๆงาตีสลูซปคแอืรห วาขีสด็มเนปเะณษกัลีม งดแจาศปอืรห งดแกไ งหแาลหเ งอืลหเ งดแีส ดูพ ามเนึมะจกามชใาถ งาลกนวสทาสะรปดก ์ิธทฤกออายนปเ บัลหนอนายงอขษทโ ะาลเะทบอช ดไงอเนตยาราํทถรามาสนจงรแนุรน่ิบาบ าลกมาวคดิกเ ดิงหดุงหณมราอ ซเซโนิดเ ดัชมไ นอลหทาสะรป สไน่ืลค ยาวะรกนวะรก ง็รกเวัต กุตะรกกัชรากาอีมะจายดาขอ่ืมเ วารวาก ทาวิว มไาลวเดอลตนตเน่ืตรากาอดิกเหใาํทะจ้ีนทภเะรป ทาสะรปนุตะรก์ิธทฤกออทภเะรป2. ูยอดัจ่ีทดิตพสเราส นอผกัพรากบัรดไมไยากงาระารพเงรแดมหะจ วลแาย์ิธทฤดมหอ่ืมเตแ นอนงวงกึสูร กแดไ้ีนทภเะรปนใ ีมบในสเตแ ยทไางงัดะรกบใยาลคบใะณษกัลีม งาลกดานขนตนืยมไนปเ มอทะรก2.1 นินิจารติมอ่ืช มอทะรกบใดิตพสเราส อ่ืรเงดแีส ีม สใมจแ งิรเารณมราอหใาํท ทาสะรปนุตะรก์ิธทฤกออ มอทะรกงอขษทโ นฝวัลกตแ ๆนานดไดดแงาลกูยอ ราหาอกายอมไ นานดไนางาํท น้ึขม่ิพเนทดอมาวคีมะลแ งรแวย่ีรเ ดไติจครโนปเจาอะลแ มรทโดุรทยากงาร กูผงอท งดแีส วาขีสด็มเะณษกัลีมทาสะรปนุตะรกายนปเ) าบายอืรหามาย( นีมาตตฟเมอแ2.2 ม่ืดงอ่ืรคเมสผอืรหนาทะรปบัรยดโยพสเ งผนปเจาอง้ัรคงาบ ลูซปคแนใุจรรบอืรห กามดูพ ่ีถจใยาห งูสติหลโนัดมาวค ว็รเนตเจใวัหหในุตะรกปไะจ ามายงอขษทโ นึม มอ่ืสเงอมสะลแทาสะรป าลนอออ้ืนเมาลก งัลาํกดมหะจยากงาร ๆ นานยพสเ น่ัสอืม งหแกาปฝมิร ยอลนอ่ืลเดิคมาวค จใติจงอขิตกปดิผมาวคีมะจยพสเูผดาลพดิผจในิสดัตหใาํท นอลหพาภดิกเจาอ งง งรแนุรงายอายนอถรากาอีมะจ ายดาขอ่ืมเ ดไมไิตสมุค นฝอพเ นิชยคเมาวคกาจดไดิตพสเหใาํทจาอตแ งรตยดโดิตพสเายชใมไ ทาสะรปมอลกาย2.3 ์ิธทฤีม่ีทดินช มพแีซาอดไ นชเ นออดินชง้ัทีมทาสะรปมอลกาย ๆยอ่ืรเน้ึขดานขม่ิพเะลแยอบายชใอ่ืมเ นตนปเ ลิราลมลเ ลิตกทแาล าวาครากงาทอ่ืช นีซาดรอโฮไะลแ นีซามรปโอลค นชเ งรแนุร

114 ยาหลวงักยาหหใทาสะรปมอลกถรามาส้ีนทภเะรปาย ทาสะรปมอลกายงอขษทโ ดไงอมสะลแทาสะรปอตยารตนัอีมจาอนปเาํจมาวคนิกเกามชใาถตแ ารศเมึซยาห ดิงหดุงห พาภน็หเนอลหทาสะรปรากาอดิกเหใาํทะจ้ีนทภเะรป ทาสะรปนอลห์ิธทฤกออทภเะรป3. ดไน่ือูผะลแงอเนตติวีชอตยารตนัอาํทจาอ ดไมไงอเวัตณมราอมุคบวค นวรปรปแณมราอ ววแูห าตงวล กแดไ้ีนทภเะรปดิตพสเราส นิซนบเนัมาํ้น นชเ ยางดไยหเะร ะาพฉเน่ิลกีม ีมคเยีรทนิอกวพนปเดัจ ยหเะรราส3.1 นตนปเยาวค้ีขด็หเ นีลาลลมเ ีดสอเลอแ รตสาศายทิววาก ดากนัมาํ้น รอกเกลแ รอนเนิท รากิพงอมสหใาํทงาลกนวสทาสะรปดก กแดไ ยหเะรราสงอขยารตนัอษทโ ตโบัต บสเกัอบัต บสเกัอตไหใาํท ราหาออ่ืบเ มึซงวง ารพาต ซเนิดเ ะษรีศนยีวเ ามเนึม มอ่ืสเาญญปิตส ดไยาตะลแ จใยาหดุยห ิตสดมห งลาชนตเจใวัหหใาํท ๆ กามมดดูส รากิพะลแ ทาสะรปดกง้ัทงายอยาลหยากงารอต์ิธทฤกออ้ีนทภเะรป งายอยาลห์ิธทฤกออทภเะรป4. ปไชใติจงาทะลแยากพาภขุสง้ัทมรทโมอ่ืสเมาวคดิกเ ดิผงลหรากาอีมหใาํทง่ึซ ทาสะรปนอลหะลแ กแดไ ้ีนทภเะรปดิตพสเราส ติจงาทรากาอีมะลแนอลหทาสะรปดิกเ ทาสะรปยาลาํทะจ ๆนาน บในใยาภ มลหแวยีรเกัยหบในปเะณษกัลีม นอรตขเนใยางน้ึขกุลมลชืพนปเ าชญัก ลอนิบานาครดโฮไะรตตเอ่ืชดิตพสเหใาํท่ีทราสีมงอเ้ีนงาย นตงอขน่ือนวสาวกกามงายีมกอดดอยะลแ ดิกเนในวสทาสะรปดก ทาสะรปนุตะรกง้ัท งายอยาลห์ิธทฤกออ าชญักงอขษทโ ยางงลปแนย่ีลปเณมราอ นสบัสดิคมาวค กวดะสมไจใยาห ว็รเนตเจใวัห น่ัสอ้ืนเมาลก นอลหทาสะรป ดไติจครโนปเจาอนานยพสเอ่ืมเ นอลหพาภดิกเ งายองอทดวปะลแะษรีศดวป ยาวะรกนวะรก ดิงหดุงหรากาอีมะจ าชญักดาขรากาอ ดไิตสดมหจาอะลแ งรแนุร ดิตพสเราสกาจยารตนัอ2 ่ีทงอ่ืรเ ้ีนงัดดไกนแาํจ มคงัสะลแ วัรคบอรค งอเนตอตยารตนัอนปเ่ีทดิตพสเราสงอขษทโ พาภขุส งลมอ่ืสเยากงารนใ ๆงาตบบะรงอขนางาํทรากหใาํท จใติจะลแยากงารอตษทโ1. ง่ัลคมุลคยาวะรกนวะรกิตกปมไณมราอ นวรปรปแพาภกิลคุบหใาํท งรแวย่ีรเีมมไ มอผยาผ มรทโดุรท ยากงารงอขนาทนาติมูภะลแ น็หเบพูผกแจยีกเงัร่ีทนปเ กรปกสวัตยอลป มึซารศเ างหเบยีงเง้ัรคงาบ งลดล มไมรทโดุรทพาภขุสอ่ืมเ ดิตพสเราสอ้ืซรากนใงอทนิงเงอืลปเน้ิส จิกฐษรศเงาทษทโ2. ลาบฐัระลแวัรคบอรค งอเนตงอขง้ัทงอทนิงเยีสเญูส ดไยารดาขหใาํท ดไนางาํทถรามาส

115 ลคคุบงอขจยีกเงัร่ีทนปเ าหญปีมหใาํท วัรคบอรคนใขุสมาวคนอทน่ับ มคงัสงาทษทโ3. อ่ืพเยพัรทงิชาฆะลแยาราํท นลปงึถนจปไ ยอนยมโขก็ลเกัลตแง้ัต มรรกาญชาอูสปไงาทนหนปเ ปไว่ัท รากนใถรามาสมาวครไกัมายดิตูผกาจงอ่ืนเ มคงัสงอขะราภนปเหใาํท ดิตพสเายอ้ืซปไนิงเรากงอต นางาํท นใะราภนปเ ูฟนฟะลแาษกัรดับาํบรากนใลาบฐัรงอขะราภนปเ งอรคกปรากงาทษทโ4. น้ึขม่ิพเอกพสเูผ่ีทมรรกาญชาอาหญปกาจงอ่ืนเ มารปบารปรากนใณามะรปบงยีสเงอต มารปบารปราก ดิตพสเราสดิตรากนักงอปะลแงย่ีลเกีลหรากนใปไว่ัทกัลห ีดงัวหะลแอืถบันาน่ีทูผะลแ ูรค ญหใูผิตาญ มแอพงอขนอสาํคงฟอ่ืชเ1. าหญปบ็กเรวคมไีดงัวหะลแอืถบัน่ีทญหใูผอืรห ูรค งอรคกปูผาษกึรปรวคาหญปีมอ่ืมเ2. ดชะรปรากอ่ืพเชใอืรห ยวชดิตพสเราสชใยดโน้ันาหญปมืลงาทาหอืรห วไน้ัน ดิตพสเายติลผอืรหยานหาํจูผ ดิตพสเราสดิต่ีทูผกาจลกไงาหหใงย่ีลเกีลห3. ญหใูผหใงจแรวค ติลผงลหแอืรห ยานหาํจนคบพอืรห ดิตพสเราสยพสเงัลาํกนคบพาถ4. นวดยดโบารท่ีทานหาจเอืรห มไ นิงเมืยหใมไ นชเ ดิตพสเราสดิต่ีทนอ่ืพเบักงอขวย่ีกเปไาขเอืมมวรมาวคหใมไงอต5. ดิตพสเราสดิตรากาษกัรงาทาหอ่ืพเ งอรคกปูผาษกึรปปไนอ่ืพเหใาํนะนแรวคตแ นตนปเ ่ีทนาถสมืยหใ ว็รเยดโ ดไะจ่ีทอ่ืพเ ดิตพสเราสงอขยารตนัอะลแษทโบักวย่ีกเ จใาขเมาวค ูรมาวคีมหใาษกึศ6. ดิตพสเง่ิสดิตรากกาจดิชลกใูผะลแงอเนตนักงอปถรามาส ยพสเรากบักวย่ีกเาลกงกเมาวคงดสแอืรห ๆ ดใาํนะนแาํคอืรห าณษฆโนวชกัชาํคอ่ืชเงลหมไ7. ดิตพสเราส น้ันาทเวไง่ัสยทพแกาจาํนะนแาํคบัรดไมไยดโ ดินชกุทยารตนัอายชใมไ8. บารทงอรคกปูผอืรหญหใูผหใงจแบีรงอตดิตพสเง่ิสดิตะจงอเนตาวยัสงสกาห9. ลคคุบหใยามหงุมดุจีมานสาศกุทะารพเ อืถบัน่ีทานสาศงอขนอสาํคกัลหนใน่ัมดึย10. ว่ัชมาวคนวเะละลแมางีดง่ิสตแิตฤพะรป ทบยาทมรรกจิก อข10 ะลนคามดิตพสเราสงอขษทโกอบนยีรเูผหใ1. มอรพ รไงายอาํนะนแาํคีมะจนยีรเูผ ดิตพสเายงอลดทะจดิคงัลาํกนยีรเูผงอขนอ่ืพเาถ2. ยารปิภอ อข5 ะลนคามดิตพสเายบักงย่ีลเกีลหหใงอเวัตลแูดะลแิตับิฏปีธิวกอบนยีรเูผ3.

116 7 ่ีททบ นิสยพัรทะลแติวีชนใยัภดอลปมาวค ญัคาํสะราส กาจดิกเ่ีท งอเนตงอขยพัรทะลแติวีชนใยัภดอลปมาวคาษกัรลแูดรากบักวย่ีกเจใาขเมาวค ูรมาวค ิตาชมรรธยัภกาจยัภะลแนาบนใ งาทนิดเรากนในัวาํจะรปติวีชชใรากกาจยารตนัอ งัวหดาค่ีทูรนยีรเรากลผ งอเนตงอขยพัรทะลแติวีชนใยัภดอลปมาวคาษกัรลแูดรากงาทวนแงึถยาบิธอถรามาส1. นัวาํจะรปติวีชชใรากกาจดิกเะจนัอยารตนัอนักงอปรากีธิวยาบิธอถรามาส2. าหอ้ืนเยาขบอข นัวาํจะรปติวีชนใดิกเจาอ่ีทยารตนัอ1 ่ีทงอ่ืรเ

117 7 ่ีททบ นิสยพัรทะลแติวีชนใยัภดอลปมาวค นปเะจาวมไ ยษุนมงอขยัภดอลปมาวคมาคกุค่ีทยามกกามงย่ีสเยัจจปีม นับุจจปนใติวีชงราํดราก น้ึขดิกเจาอนัอ ยารตนัองย่ีลเกีลหะลแนักงอปีธิว ุตหเาสงึถน้ึขงึถนจะวยัวอยีสเญูส รากิพ ยวปบ็จเมาวค น่ือูผะลแงอเนตงอขนิสยพัรทะลแติวีชนใยัภดอลปมาวคอ่ืพเ นัวาํจะรปติวีชนใดิกเจาอ่ีทยารตนัอ1 ่ีทงอ่ืรเ งาทยีสเญูสรากนปเะลแ ลาศาหมาคลูมีมปะลตแนใยษุนมงอขนิสยพัรทะลแติวีชยีสเญูสมาวค กแะราภนปเพาภลพพุทตแติวีชยีสเงึถมไจาอนคงาบ รากะรปยาลหุตหเาสกาจามงอ่ืนเนัอ ยวด จิกฐษรศเ ้ีนงัดมคงัสะลแวัรคบอรค งย่ีสเมาวคยัจจป มสะสรากดิกเนจ ยากงารงอขรากงอตมาวคนิกเราหาอราสบัรดไราก ราหาอคภโิรบราก1. ยวปบ็จเหใาํทนจราหาอราสดาขรากอืรห ครโดิกเหใาํทนิกเนัมขไงอขณามิรป นชเ ยารตนัอนปเ งาคกตีมคเราส ราหาอมสผีส ีสกอฟราส ซก็รเอบราส สรูชงผ นชเ ราหาอนในปมอลปง่ิสีมงัย้ีนกาจกอน คภโิรบรากนในชยโะรปชใปไวาลกงัดูรมาวคาํนะลแกันหะรตรวคงึจ ฯลฯ กไ ูมหอ้ืนเ าลป กัผนใ ราหาอ งอขมยินาคนปเตแติวีชอตนปเาํจมาวคีมมไ้ีนาลหเง่ิส ราหาอชใมไ่ีทราหาอคภโิรบราก2. พาภขุสมิรสเราหาอ งัลาํกูชาย นชเ อ่ืชเมาวค มคงัส ศพเงาทนบเงย่ีบเมรรกิตฤพศพเงาทนอสาํสมรรกิตฤพีม่ีทลคคุบ ศพเงาทธนัพมัสีมราก3. ดไติวีชอตะลแพาภขุสอตยีสเลผดิกเหใาํทจาอ่ีทมรรกจิกนปเ ติวีชงึถงรแยารยารตนัอีมง่ึซ ๆงาตบบแปูรานฒัพรากีมดไดิตพสเง่ิส ดิตพสเง่ิสพสเราก4. ตคานอยีสเหใาํทดิตพสเง่ิสชใ่ีทูผง่ึซ มรทโมอ่ืสเหใพาภขุสยาลาํท ะลแยากงารง้ัทยีสเญูสรากิติถสีมนนถชใถรชใรากกาจุตหเิตับุอ นนถชใถรชใราก5. ิตับิฏปงอตรวคนนถชใถรชใ น้ันงัด งูสารตัอนในิสยพัรท รจารจนอืมหเนนแานหมไะจาวมแ น้ึขม่ิพเาํ้นงาทรจารจีมนับุจจปนใ าํ้นงาทรจารจราก6. กาจนิสยพัรทะลแ ติวีชยีสเ บ็จเดาบรากดิกเมลอืรเหใาํทาํ้นงาทรจารจรากกาจุตหเิตับุอ าวบพตแ กบงาท น้ึขม่ิพเาํ้นงาทงาทนิดเราก อตยีสเลผีมมอยรากีธิวกัลหมาตงอตกูถมไิตับิฏปกาห ยากงัลาํกกออรากะลแาฬีกนลเราก7. ยากงัลาํกกออรากงัลหะลแนอกอ้ืนเมาลกดยียหเดืยรากีมรวคน้ันงัด พาภขุส

118 ครโงอขรากาอหใาํทจาอ าลวเกูถมไ ดานขกูถมไ ครโกูถมไ งอตกูถมไายชใาถ ายชใราก8. ดไติวีชอตยารตนัอดิกเหใาํท พาภสมอ่ืสเาย ทภเะรปดิผายชใรากอืรหน้ึขงรแนุร งอ่ืรคเ รอตเวิพมอค ทพัศรทโ นศัทรทโ าฟฟไชใงอ่ืรคเ นชเ นาบนใยาภณรกปุอชใราก9. ดิกเจาอ ติวีชนใยัภดอลปมาวคะลแพาภขุสบักงอขวย่ีกเนวสีม้ีนาลหเง่ิส ฯลฯ วาขงุหอมห าผกัซ ยวดชใรากนใดยีอเะลยารนาองอตรวคงึจ มหไงิลพเดิกเ ยาตตอ็ชาฟฟไ นชเ ยารตนัอ งาทาหงอตงึจ ติวีชนใยัภดอลปมไมาวคอตงย่ีสเ่ีทพีชาอยาลหีม พีชาอบอกะรปราก10. ฯลฯ อืมงุถ ธูบาทเงอร นักงอปกากานห นักงอปาตนวแ นชเ นักงอป ยษุนมงอขาํทะรกรากะารพเ งลวลเ่ีทพาภสนใูยองัลาํกมอลดวแง่ิสนับุจจป มอลดวแง่ิส11. ถรามาสมไกรปกสงอลคาํลาํ้นมแนใาํ้นนชเ ติวีชนใยัภดอลปมาวคะลแพาภขุสอตงรตยดโลผีม งอเน่ัน ุถตัวีม กามงออะลนุฝีมศากาอ ราหาอดาขหใาํท ดไมไาํ้นมแนใูยอยัศาอาํ้นวตัส ดไคภโิรบะลแม่ืดาํ้นชใ จใยาหนิดเงาทครโดิกเหใาํท ๆกามปไาขเจใยาหนปอืจเกันห มาวค นชเ บบแปูรยาลหีมยทไมคงัสนใน้ึขดิกเ่ีท ๆงาตงรแนุรมาวค งรแนุรมาวค12. งาทงยแดัขมาวค นชยโะรปลผนาดงยแดัขมาวค นุรยัวมุลกงอขงขแดัขมาวค วัรคบอรคนใงยแดัข นักนอืมหเยวดนัวาํจะรปติวีชนใยัภดอลปมไมาวคอตบทะรกลผีม้ีนาลหเง่ิส งอืมเราก ติวีชอตยัภงย่ีสเรากงย่ีลเกีลหะลแนักงอปราก ้ีนงัดกัลหีมนิสยพัรทะลแติวีชอตยัภงย่ีสเมาวคงย่ีลเกีลหะลแนักงอปราก รากงอ่ืรเ3 ่ีททบนใูยอดยีอเะลยาร ราหาอคภโิรบรากนใรากานชภโกัลหมาตนติตับิฏป1. รากานชภโะลแ ราหาอคภโิรบ ครโนักงอปรากีธิวะลแ ธนัพมัสศพเงาทอตดิตครโ งอ่ืรเาํนะนแาํคมาตนติตับิฏป2. ดิตพสเกาจงย่ีลเกีลหะลแนักงอปอ่ืพเนติตับิฏป3. งายอิตับิฏปงอตนนถชใถรชใรากอตยัภงย่ีสเรากงย่ีลเกีลหะลแนักงอปอ่ืพเนติตับิฏป4. ม่ืดงอ่ืรคเม่ืดมไ ยัภรินดัขม็ขเดัรงอตถรบัข นชเ รจารจรากบักวย่ีกเยามหฎกะลแ รจารจฎกมาตดัรคงรคเ ยามหฎก่ีทนิกเว็รเมาวคชใะลแ นอนงวงรากดิกเหใาํท่ีทายนาทะรปบัรมไ ถรบัขรากนอกรอฮอกลอแีม่ีท นใบัลหหใาํทจาอะารพเลกไงาทนิดเถรบัขนอกนอนดอมไดนหาํก ชใรากนใงัวะรดัมะรมาวคีม ยากงารนุอบองอตะจ ยากงัลาํกกอออืรหาฬีกนลเนอก5. ยัวมาตยากงัลาํกกออะลแ าฬีกณรกปุอ รากดิกเอ่ืมเ าํนะนแาํคมาติตับิฏปะลแชใรากอืรห นาทะรปบัรีธิวนาองอต ายชในอก6. ยทพแาษกึรปงอติตกปดิผ งอต ฯลฯ ดีม มตงุหซาก าฟฟไณรกปุอ นาบนใยาภกวดะสมาวคยวนาํอรกปุอชใราก7. ยัภีคคัอ ตอ็ชาฟฟไ ดูดาฟฟไนักงอปอ่ืพเ ดุราํชะลแบอสจวรตราก าษกัรบ็กเราก ชใีธิวาษกึศ

119 งอตีมกาหะลแ ยอฝลูมะยข ศากาองาทะวาภลม งยีสเ น่ิลกีมหใมไ มอลดวแง่ิสลแูดราก8. ีธิวกูถงายอดัจาํกีธิวาห ชใราก นชเ พีชาองอขพาภสมาตงัวะรดัมะรงอตะจ งูสยัภงย่ีสเรากีมพีชาอบอกะรปราก9. ก็ลหเมอ่ืชเอืรหคออมไ นชเ ทามะรปมไงัวะรดัมะรงายอณรกปุออืมงอ่ืรคเชใราก ีธิวกูถ่ีทงลมแาฆาย ยัภีคคัอนักงอป ชิวสดป ลวาวดปจ็รสเชใกาจงัลห าฟฟไาตเกาจงาหมตงุหซากงาว ซากงัถลกใ นาบนใน้ึขดิกเจาอ่ีทยารตนัอ2 ่ีทงอ่ืรเ นาบนใุตหเิตับุองอขยามหมาวค าํ้น มหไฟไ มลกหกตดัลพราก นชเ นาบนใยาภน้ึขดิกเ่ีทุตหเิตับุอ อืค นาบนใุตหเิตับุอ1. นตนปเ มตงุหซกแกาจุตหเิตับุอบัรดไ ษิพราสบัรดไราก ดาบมคีมงอขกูถราก กวลนอร นาบนใยาภน้ึขดิกเะจ่ีทุตหเิตับุอนักงอปะจ่ีทถรามาสารเ นาบนใุตหเิตับุอนักงอปราก2. ้ีนงัด ิตับิฏปกัลห ยวด ณมราอาจเนคนปเมไ ดใง่ิสาํทมไ น็ยเจใ บอคบอร- ยางาหบยีบเะรนปเงายองอขบ็กเ นางาํทรากนใบยีบเะรีมนคนปเ- นาบนใาฟฟไชใงอ่ืรคเชใรากนในาบนใกิชามสกแงอตกูถงายอูรมาวคหใ- ีดพาภสนใูยอหใดุราํช่ีท ๆงาตชใงอ่ืรคเ อืมงอ่ืรคเ ณรกปุอมซแมอซน่ัมห- ก็ดเอืมกาจนพหใ นตนปเ งิลพเอ้ืชเ ีมคเราส าย นชเ ยาลหง้ัทยารตนัอนปเ่ีทง่ิสบ็กเ- ะรขุรข่ีท ดิมดืม่ีท น้ืชกร่ีท นชเ ดไยารตนัอีมจาอ่ีท ณวเิรบนใูยอปไาขเรากงย่ีลเกีลห- นตนปเ อบนปเมุลหนปเ ง้ัรคกุทชใรากงัลหสกแงัถดปงอต นาบนใยาภมตงุหสกแชใราก- กวดะสดไชใบิยหถรามาสะลแชใรากีธิวาษกึศงอต นาบนใวไงิลพเบัดงัถีม- ยอรบยีรเหใฟไบัดรวคะรพวหไปูธดุจกาจงัลห- งาทนิดเรากกาจน้ึขดิกเะจจาอ่ีทยารตนัอ3 ่ีทงอ่ืรเ บักง่ิยงายอนปเญัคาํสมาวคหใรวค งาทนิดเรากกาจอืรหนาบกอนุตหเิตับุอนักงอปราก ราก นิสยพัรทะลแติวีชนใยีสเยนูศรากดิกเหใอก นนถชใถรชใรากกาจุตหเิตับุอกาจงอ่ืนเรจารจราก ยัภดอลปมาวคอ่ืพเงอตกูถ่ีทิตับิฏปอขีม นปเาํจง่ิสนปเงึจรจารจฎกมาติตับิฏปรากยดโนักงอป งาทนิดเรากกาจุตหเิตับุอนักงอปรากนใิตับิฏปรวคอข งาทนิดเรากนใิตับิฏปอข1. ดัรคงรคเงายอรจารจฎกมาติตับิฏปะลแาษกึศรวค- าทเงาทงอขยาซดิชนิดเะลแาทเงาทนบนิดเรวค-

120 ดไามนวส่ีทถรน็หเดไะจอ่ืพเ ดุส่ีทกามนนถงอขาวขดิชนิดเหใาทเงาทีมมไาถ- น้ันนาพะสอืรห มาขงาทงรตนนถมาขรวค มาขนคนาพะสอืรหมาขงาทีม่ีทดใณวเิรบ- งาทมิรว้ัรอืรหนนถงาลกว้ัรมาขยาปนปายอ- ดไะจถรอ่ืพเ ๆนออีสอืรหวาขีสาผอ้ืสเสใมวสรวค นืคาํ่คาลวเนาบกอนกอองอตาถ- นจเดัชน็หเงอม งาทาํจะรปถรชใรากนใิตับิฏปรวคอข2. ว็รเดวรมาวคยวดถรน้ึขะลแ งาทาํจะรปถรยาปณวเิรบ ถรน้ึขอรรวค- นอกทินสหใดอจะลแ ยาปาขเถรหใอรรวค ถรกาจงลอืรหน้ึขะจอ่ืมเ- งัลห– นอกบัดาํลมาตงละลแน้ึขรวค ถรงลอืรหน้ึขนักงยแมไ- ดไามงลกตดัลพจาอะารพเ ถราคงัลหนบูยอปไน้ึขอืรห ถรงัลห ถรงาขนหโยอหมไ- าหรวค็กนืยงอตาถ ่ีทนปเหใง่ันะลแง่ัน่ีทาห นใงาขาขเดิชนิดเรวควลแถรนบน้ึขอ่ืมเ- งคน่ัมหใวย่ีนหเดึย่ีท ถรกอนกออยากงารงอขง่ึนหนวสดในวสน่ืยมไ- มาวคยวดถรบัข บัขูผหใมิรสเงสดูพอืรหยหแุยดูพมไะลแ บัขูผิธามสนวกบรมไ- ทามะรป ฟไถรราสยดโรากนใิตับิฏปรวคอข3. ฟไถรกาจงลอืรหน้ึขนักงยแมไ- ฟไถรงาตานหบอขนบง่ันอืรห าคงัลหนบง่ัน ถรงาขนหโยอหมไ- ฟไถรกอนกออยากงารงอขดในวสง่ึนหนวสน่ืยมไ- ฟไถรูตงาวหะรอตวัหณวเิรบนลเนืยมไะลแ ฟไถรูตงาวหะรามปไนลเนิดเมไ- มไะลแนิดเงาทงาวขดีก่ีทนปเหใงาวมไ ยอรบยีรเหใ่ีทาขเบ็กเดัจรวค ๆงาตะราภมัส- ดไนคกูถามนลหจาอ่ีทะณษกัลนใงูส่ีทนบวไบ็กเ รอฮอกลอแีม่ีทม่ืดมอ่ืรคเม่ืดมไ- ณาญญัสซโยาสงึดหใง่ิวดุยหมไฟไถราถ น้ึขุตหเิตับุอดิกเะจอืรหน้ึขดิกเุตหเิตับุอีมาถ- บารทฟไถราํจะรป่ีทานหาจเหใุตหเงจแอ่ืพเ ฟไถรูตงาข อืรเราสยดโรากนใิตับิฏปรวคอข4. ดึยง่ิสอืรหวารบัจรวค นอกทินสดอจะลแาทบยีทเาขเอืรเหใอรงอต อืรเงลน้ึขราก- อืรเงลอืรหน้ึขวาก่ีทะณขวย่ีนหเ บารกนบง่ันมไ อืรเบารกนบาทเกัพนืยมไ นลเอืรเบารกตไมไ ยอรบยีรเหใง่ัน่ีทาห- นลแอืรเงาวหะรดไาํ้นกตดัลพจาอะารพเ อืรเยาทวัหณวเิรบอืรห อืรเ

121 อืรเนบูยอะณขนลเ าํ้นาราทเ อืมชใมไ- อืรเงอขง่ึนหนาดดในาดูยอนักมุลกมวรง่ันมไอืรหมุลกะากเรวคมไ จใกตาลวเอ่ืมเ- ดไมละลแงยีอเอืรเหใาํทะจะารพเ มลอืรเุตหเิตับุอดิกเอ่ืมเีทงวทนัทดไชใบิยหะจ่ีทอ่ืพเ พีชูชงอ่ืรคเบ็กเ่ีทบารทรวค- ิตาชมรรธยัภกาจยารตนัอ4 ่ีทงอ่ืรเ ลกใณวเิรบมุลบาร่ีทอืรหาํ่ตบาร่ีทนใน้ึขดิกเะจกัมนัลพบัฉมวทาํ้นอืรหกาลหลหไาปาํ้น1. นจกามณามิรปีมมสะสาํ้นนวนาํจหใาํทนานาลวเนปเงอ่ืนเอตกันหกตนฝกาจงอ่ืนเน้ึขดิกเ าํ้นนตาขเูภ ยาลทงัพนอืรเนาบหใาํทว็รเดวรงายองาลงอ้ืบเาํ่ตบาร่ีทูสงลาบลหไ วหไมไบัซดูดมไนตะลแนิดน้ืพ ดไติวีชงึถยารตนัอดิกเหใาํทจาอะลแยาหยีสเ นวนาํจมสะสาํ้นณามิรปกาจน้ึขดิกเ่ีทยัภกทุองอขะณษกัลนปเงัขมวทาํ้นอืรหมวทาํ้น2. ยาหยีสเมาวคบัรดไานรไนวส นอืรเนาบราคาอมวทาขเาํ่ต่ีทงัยปไงูส่ีทกาจบานะรวนแนใาบลหไ่ีทกาม กาจามุตหเาสีม นานาลวเนปเงอ่ืนเอตกันหกตนฝกาจดิกเ่ีทญหใงอืมเตขเนใ งัขมวทาํ้นพาภสนปเอืรห ูยอ่ีทน้ืพีณรกงูสนุนหลเะทาํ้นดิกเอืรห าํ้นยาบะรงาทงาวขดีกงารสอกง่ิสีมอพีดมไาํ้นยาบะรรากบบะร ลเะทงฝยาชลกใ าํลูสงลลหไ่ีทงอ่ืนเอตกันหกตนฝกาจดิกเ่ีทกามนวนาํจาํ้นณามิรปกาจน้ึขดิกเ ง่ิลตนลาํ้น3. าํ้นะวาภสดิกเหใาํท นัทมไาํ้นกาปูสกอออืรห งาลนาดาํ้นมุลูสงลยาบะรนจกามณามิรปีมาํ้นมแอืรหาํ้น จาอนาพะสอืรห นนถ ยาหยีสเมาวคบัรดไนจ าํ้นงฝงอสมาตนอืรเนาบะลแ านรไ นวสมวทาขเง่ิลตนล มคานมคงาท ดุราํช นุฝตใุยาพ นอรนซโุยาพ น่ัชสรปเีด กแดไ นอรตขเนุมหุยาพ4. นใ่ีถดิกเะจยดโ นยาษมเนอืดเงึถมคานีมนอืดเงาวหะรดิกเะจกามนวส นอรูดฤุยาพ5. บัรหาํส าวกง้ัรคยอนดิกเราก กออนัวะตคาภะลแงาลกคาภนวส อืนหเงยีฉเกออนัวะตคาภะลแอืนหเคาภ วาอบอนอรศากาอะณษกัลีม่ีทงวชนใดิกเะจนอรูดฤุยาพยดโ กันยอบมไตแดไดิกเถรามาส็กตใคาภ หใาํท นักะทะปามดัพนีจศทเะรปนใงูสศากาอดกมาวคกาจน็ยเศากาอสแะรกีมวลแ นัวยาลหนักอตดิต กันงาวกมไ่ีทณวเิรบนใยาหยีสเมาวคาํทะจดไกตบ็หเกูลีมจาอะลแ งรแมลุยาพีมงอนะคาฟนฝดิกเ รตมเลโิกงาราต20-30 ณามะรป ิมานึสษกัยน่ืลคกาจยัภ6. ฏการปกัมง่ึซ กึลลเะทตขเนใูยอดินเาํกดุจีม่ีทน่ืลคมุลกอืรหน่ืลค อืค ิมานึสน่ืลค6.1 ตาบากกุออืรห ดุรทนิดนผแ มลถนิด ดิบเะรฟไาขเูภ ลเะทตใวหไนิดนผแ ญหใดานขวหไนิดนผแงัลห งฝยาช่ีทน้ืพูสาขเมถโาถะจ้ีนน้ึขดิกเ่ีทิมานึสน่ืลค กลโวิผนบรทุมสาหมอืรหลเะทน้ืพูสกต ญหใดานข ยัศาอูยอ่ีทนิสยพัรทะลแติวีชกแหใงวลหญหใงายอยาหยีสเมาวคงารส งรแนุระลแว็รเดวรมาวคยวดลเะท

122 าหมงอข์ิธทฤยวดปไยาตมละลแบ็จเดาบบัรดไจาอ่ีทยามกามนวนาํจยษุนมบัก ๆ มอรพ ปไศานิพงัพ่ีท นัลพบัฉงายอน้ึขดิกเ่ีทยัภิตับิพ ยัภนอืตเบบะระลแุตหเดิกเณาญญัส6.2 ึสน้ักงพแาํก นุป่ีญศทเะรป ะรุกามากงอืมเ่ีทตกเงัสราก ิมานึสน่ืลคนอืตเณาญญัส าํทะลแว็รเดวรงายองลดล่ีทลเะทาํ้นบัดะรตกเงัสหใ งฝูสาขเนอ่ืลคเน่ืลคงอขดุสาํ่ตดุจ่ีทะณขนุป่ีญนใิมาน 800 งึถกามจาอ้ีนยอถนรรากะยะร ยอนนัชดาลมาวคีมน้ันงฝยาชาถ งฝยาชกาจกออยอถนรลเะทบอขหใ าํ่ต่ีทณวเิรบ้ีนกาจกอน จในสมาวคยวดงฝยาช่ีทูยออรงคงัยจาอน้ึขดิกเะจ่ีทยารตนัองึถบารทมไ่ีทูผ รตมเ ะจปไดัถน่ืลคดอย่ีทนอกดไงลดลจาอ้ีนมวท่ีทาํ้น งฝะทะปาขเะจน่ืลคดอย่ีทนอกดไมวทาํ้นดิกเจาอ งึถกันหะรตหใาํทะจ่ีทญัคาํส่ีทง่ิสนปเงึจิมานึสน่ืลคบักวย่ีกเลูมอขบารทรากน้ันงัด ามาขเมาต่ีทนอ่ืลคเ น้ันงัด ดไกีอามมาตญหใกูลน่ืลคีมจาอ น้ันปไงลดลกรแง้ัรคนใาํ้นบัดะร่ีทีณรกนใ นชเงายอวัต ยารตนัอ น้ึขดิกเรากบัจจวรตะลแ ณรกายพอ่ืพเยัภนอืตเบบะรง้ัตดิตรากีมานึสดิกเรากอตงย่ีสเมาวคีม่ีทณวเิรบ ้ีนษกัยน่ืลคงอข ิมานึสน่ืลคกาจยัภาทเรรบะลแนักงอปรากนใิตับิฏปอข6.3 อ่ืมเนางยวนหกาจศากะรปอระลแดุส่ีทว็รเยดโงูส่ีทนใปไน้ึขพยพอบีรรวค อืค ิตับิฏปรวคอข ลเะทนใูยอนาทกาหยัภดอลปณรากนาถส ดปเรทุมสาหมนใูยอ่ีทะณขนใดไิมานึสน่ืลคงึถกึสูรถรามาสมไารเกาจงอ่ืนเ(1) ลเะทาํ้นบัดะรหใาํทถรามาสิมานึสน่ืลค่ีทน้ืพนใยัภนอืตเศากะรปีมะลแลเะทนใูยอกาหน้ันงัด มไงึจงฝยาชณวเิรบนใยารตนัอะลแงิยหเงุยนวรปรปแาํ้นสแะรกดิกเหใาํทะลแว็รเดวรงายองลปแนย่ีลปเ งฝาขเบัลกอืรเนลแรวค าณราจิพยดโ กึลาํ้นณวเิรบปไกอออืรเยายนอ่ืลคเถรามาสอพาลวเีมกาห(2) ยวด ๆ งาตบอชดิผบัร่ีทานหจานาํอีม่ีทนางยวนหกาจอืรเาทมุคบวคลแูดรากฑณกเกัลห าทูสาขเบัลกอืรเาํนราก ๆ งาตงยีคเงาขลผดิกเงัยจาอตแ วลแบงสณรากุตหเอ่ืมเ(3) นอกยีสเยัภดอลปมาวคบอสจวรตอ่ืพเอืรเาทยวนหบักอตดิตงอต อืมฝกาจดิกเ90 ะลยอราปฟไ นคงอขยางกัมทามะรปมาวคกาจดิกเาปฟไดิกเราก าปฟไ7. บัดมไยดโ่ีรหุบนกง้ิทอืรห ทินสหใฟไบัดมไวลแฟไงอกอกรากาํทาปนใปไกุรกุบูผ ะารพเยดโยษุนม งาทษิพลมหใอกนจดอลต ยวดกีอาปวตัสติวีชยาลาํทงัยวลแ มไาปบักหใยาหยีสเมาวคาํทะจาปฟไ นอก ยวดศากาองาทรจารจรากอตบทะรกลผีมะลแงา วกณวเิรบศากาอ อตงวลหญหใงายอยีสเญูสรากดิกเหใาํท ยษุนมงอขทามะรปมาวคดิกเะจกัม ยัภีคคัอ8. นใิตับิฏปรากกาจูดยดโ ยัภีคคัอดิกเหใมไนักงอปงัวะรดัมะรรวคงึจน้ันงัด นิสยพัรทะลแติวีช บ็กเราก ่ีรหุบนอกงอทราก าผดีรราก ะรพาชูบปูธดุจราก สกแชใราก มตงุหรากงอ่ืรเนใ นัวาํจะรปติวีช ยัภดอลป่ีทนใีมคเราสงิลพเอ้ืชเ

123 ทบยาทมรรกจิก งย่ีลเกีลหงาทมอรพดุส่ีทกามนัวาํจะรปติวีชอตีม่ีทงย่ีสเมาวคงึถยาบิธอนยีรเูผหใ1. าํนะนแาํคมอรพนัวะลตแนใน้ึขดิกเะจจาอ่ีทยารตนัอยารปิภอมุลกงบแนยีรเูผหใ2.

124 8 ่ีททบ ดิครากอ่ืพเติวีชะษกัท ญัคาํสะราส ดิครากอ่ืพเะษกัทะาพฉเยดโ ยษุนมติวีชบัรหาํสนปเาํจ่ีทะษกัทบักวย่ีกเจใาขเมาวค ูรมาวคีมราก วัรคบอรคนใติวีชงราํดะจ่ีทถรามาส วาลกงัดลคคุบหใยวชะจง่ึซ รากะรป10 ติวีชบัรหาํสนปเาํจ่ีท ขุสมาวคีมงายอมคงัสะลแ นชมุช งัวหดาค่ีทูรนยีรเรากลผ รากะรป10 ติวีชะษกัทงอขญัคาํสมาวค ยามหมาวคงึถจใาขเมาวคูรมาวคีม1. ดิครากนในปเาํจ่ีทติวีชะษกัทบักวย่ีกเูรมาวคีม2. าหอ้ืนเยาขบอข รากะรป10 ติวีชะษกัทงอขญัคาํสมาวค ยามหมาวค1 ่ีทงอ่ืรเ นปเาํจ่ีทติวีชะษกัท2 ่ีทงอ่ืรเ

125 8 ่ีททบ ดิครากอ่ืพเติวีชะษกัท หใาํท ว็รเดวรงายองลปแนย่ีลปเรากีม นับุจจปนใงอืมเรากะลแ จิกฐษรศเ มคงัสพาภสกาจงอ่ืนเ ่ีทรากง่ึซ วาลกงัด บีรงรเะลแ นัขง็ขแ่ีทณรากนาถสตใยาภดอรูยอหใติวีชงราํดอ่ืพเวัตบัรปงอตนชาชะรป รากะษกัท นชเ ติวีชนินเาํดรากนใะษกัทีมงอตนปเาํจ ขุสมาวคีมงายอดไมคงัสนใูยอหใวัตบัรปะจ นตนปเ ณาญณราจิวีมงายอดิครากะษกัท จในิสดัตรากะษกัท าหญปกแ รากะรป10 ติวีชะษกัทงอขญัคาํสมาวค ยามหมาวค1 ่ีทงอ่ืรเ ะษกัทนปเ่ีท ายทิวติจ มคงัสงิชเถรามาสมาวคอืรหะณษกัลณุค งึถยามห(Life skill) ติวีชะษกัท พาภิธทิสะรปีมงายอ ดไนัวาํจะรปติวีชนใน้ึขดิกเ่ีทๆงาตณรากนาถสญิชผเถรามาสลคคุบหใยวชะจ่ีท ตคานอนใวัตบัรปรากบัรหาํสมอรพมยีรตเะลแ รากะรป10 ีม ติวีชะษกัทงอขบอกะรปคงอ ะษกัทตแ ่ีทนาถสะลแมรรธนฒัวมาตนักงาตกตแมาวคีมะจติวีชะษกัทงอขบอกะรปคงอ รากนใญัคาํสจใวัหนปเอืถะลแ วไปุรสดไกลโยัมานอรากคงอง่ึซ ีมรวคนคกุท่ีทดุส่ีทนปเาํจ่ีทติวีช อืค ติวีชงราํด บักวย่ีกเจในิสดัตรากนใถรามาสมาวคนปเ(Decision making) จในิสดัตรากะษกัท1. ่ีทงอเนตงอขาํทะรกรากบักวย่ีกเจในิสดัตถรามาสลคคุบาถ นชเ บบะรีมงายอดไติวีชนใ ๆงาตวารงอ่ืรเ รากกาจดไ่ีทลผะลแกอืลเงาทนิมเะรปยดโ ติวีชนใยัภดอลปมาวคอืรห พาภขุสนาดมรรกิตฤพบักวย่ีกเ จใติจะลแยากงารง้ัทีด่ีทพาภขุสีมรากอตลผีมะจ็ก มสะามหเงอตกูถ่ีทงาทกอืลเจในิสดัต ่ีทาหญปบักรากดัจรากนใถรามาสมาวคนปเ(Problem Solving) าหญปกแรากะษกัท2. ตโญหใาหญปนปเมาลกุลจาอนจจใติจะลแยากงาทดยีรคเมาวคดิกเมไ บบะรีมงายอดไติวีชนใน้ึขดิกเ ขไกแนิกเ นวสนปเะจ่ีทดิครากนใถรามาสมาวคนปเ (Creative thinking) ครรสงารสดิครากะษกัท3. ะจ่ีทลผง้ัทมวรๆงาตกอืลเงาทาหนคอ่ืพเ ครรสงารสดิครากยดโาหญปขไกแะลแจในิสดัตรากนใยวช มสะามหเงายอดไนัวาํจะรปติวีชนใชใบัรปามณรากบสะรปาํนถรามาสะลแ กอืลเงาทะลตแนใน้ึขดิกเ ดิครากนใถรามาสมาวคนปเ(Critical thinking) ณาญณราจิวีมงายอดิครากะษกัท4. ติวีชนินเาํดรากอตลผีม่ีทารเวัตบอรูยอ่ีทณรากนาถสอืรหาหญปนิมเะรปะลแ ๆงาตลูมอขหะารคเิว

126 ถรามาสมาวคนปเ(Effective communication) พาภิธทิสะรปีมงายอราสอ่ืสรากะษกัท5. มรรธนฒัวบักมสะามหเงายอดไงอเนตงอขดิคกึนกึสูรมาวคงึถกอองดสแอ่ืพเงาทาทะลแดูพาํคชใรากนใ น่ืชมาวคงดสแราก รากงอตมาวคงดสแราก น็หเดิคมาวคงดสแรากนปเะจาวมไ ๆงาตณรากนาถสะลแ ฯลฯ ธสเิฏปราก อืลหเยวชราก นอืตเกัตราก งอรอตาจรจเราก งอรอขราก มช นปเ(Interpersonal relationship) ลคคุบงาวหะรพาภธนัพมัสงารสรากะษกัท6. นืยดไวไพาภธนัพมัสาษกัรถรามาสะลแ นักะลแนักงาวหะรีด่ีทธนัพมัสมาวคงารสรากนใถรามาสมาวค วาย ะลแกัจูราหนครากนใถรามาสมาวคนปเ(Self awareness) นตนใูรกันหะรตรากะษกัท7. หใยวชะจง่ึซ งอเนตงอขรากงอตมไ่ีทง่ิสะลแ รากงอตมาวคูร งอเนตงอขยีสเอข ีดอขูร นชเ งอเนตจใาขเ านฒัพรากงอขนาฐน้ืพนปเงัย้ีนะษกัทะลแ ๆงาตณรากนาถสอืรหดยีรคเมาวคบักญิชผเาลวเงอเวัตูรารเ น่ือูผจใน็หเกอน็หเมาวค จในิสดัตราก พาภธนัพมัสงารสราก ราสอ่ืสราก นชเ ๆน่ือะษกัท มาวคอืรหนอืมหเมาวคจใาขเรากนใถรามาสมาวคนปเ(Empathy) น่ือูผจใาขเรากะษกัท8. ฯลฯ พีชาอ วิผีส อ่ืชเมาวค านสาศ าษกึศรากบัดะร ยัว ศพเ ถรามาสมาวคนาดนใ ลคคุบงาวหะรงาตกตแ มาวคบัรดไอืรห าวกยอด่ีทน่ือลคคุบอืลหเยวชรากดิกเ ารเกาจงาต่ีทน่ือลคคุบบัรมอยถรามาสหใยวช สดอเอ้ืชเดิตูผ ดิตพสเายดิตูผ นชเ นอรดอืดเ ูรบัรรากนใถรามาสมาวคนปเ (Coping with emotion) ณมราอบักรากดัจรากะษกัท9. ณมราอบักรากดัจรากีธิวูร รไงายอมรรกิตฤพงดสแรากอตลผีมณมราอาวูร น่ือูผะลแงอเนตงอขณมราอ มสะามหเงายอดไจใติจะลแ ยากงารอตบลงาทลผงส่ีท กศโารศเมาวคะลแ ธรกโ ูรบัรรากนใถรามาสมาวคนปเ(Coping with stress) ดยีรคเมาวคบักรากดัจรากะษกัท10. ดยีรคเมาวคบัดะรมุคบวครากนใงาทวนแะลแ ดยีรคเมาวคยาลคนอผีธิวูร ดยีรคเมาวคงอข ุตหเาสงึถ พาภขุสนาดาหญปดิกเมไะลแมสะามหเงอตกูถ่ีทงาทนใปไมรรกิตฤพนบเงย่ีบเรากดิกเหใอ่ืพเ นปเาํจ่ีทติวีชะษกัท2 ่ีทงอ่ืรเ รากนใยวชะจ่ีทรากะรป3 ะษกัทีมวลแกนแาํจอ่ืมเ รากะรป10 ติวีชะษกัทงอขบอกะรปคงอกาจ อืค ขุสมาวคีมงายอดไมคงัสะลแวัรคบอรค งอเนตงอขติวีชงราํด สากอโาหรากงอขรากนวบะรกนปเจในิสดัตราก(Dicision making) จในิสดัตรากะษกัท1. จในิสดัตรากงบแดไะลแกอืลเงาท ๆยาลหูยอีม่ีทกอืลเงาทกอืลเรากะลแดไปไนปเ่ีทกอืลเงาทาหะจ่ีท อืคดินช2 นปเกออ มาตจในิสดัตรากนปเ(Program decision) านหงวลวไดนหาํก่ีทจในิสดัตราก1.1 บักวย่ีกเจในิสดัตรากนชเ(Routine) าํจะรปนางนปเยาลกนจามิตับิฏปยคเ่ีทนผแบบแ ฑณกเฏก บยีบเะร วไดนหาํกบบแจในิสดัตราก นตนปเ ยัศาอกัพนาบงารสกูลปราก พีชาอบอกะรปนุทงลราก อตนยีรเ

127 ณรากนาถสตใยาภจในิสดัตรากนปเะารพเ ยอนดไกอืลเงาทกอืลเน้ันลคคุบหใสากอโดปเะจ ้ีนานหงวล นอนนแ่ีท รากนปเ(Non – Program decision) านหงวลวไดนหาํกดไมไ่ีทจในิสดัตราก1.2 ลวงักมาวคงารส่ีทงอ่ืรเนปเงึจ บยีบเะรีมมไ ฑณกเฎกีมมไะลแ นอกามีมยคเมไ่ีทมหใงอ่ืรเนใจในิสดัต นชเยวดน้ึขดิกเะจ่ีทนอนนแมไมาวคะลแงย่ีสเมาวคงอ่ืรเงึถดิคงอตะจราหิรบูผง้ัรคงาบง่ึซ รวคมสอพจใ มหใวัตจิกรุธนในุทงละจ่ีทจในิสดัตราก ม่ิพเจิกรุธยายขะจ่ีทจในิสดัตราก มหในางนย่ีลปเจในิสดัตราก นตนปเ อืค้ีนงัดนปเดไกอองบแถรามาส จในิสดัตรากนอตน้ัข ะารพเ กามงายอญัคาํสมาวคีม่ีทกรแนอตน้ัขนปเ(Defing problem) าหญปุบะรราก1 ่ีทน้ัข ดไปไ ๆอตนอตน้ัขนใจในิสดัตรากนินเาํดะจงึจ งอตกูถดไาหญปุบะรงอตะจ ดไาหญปุบะรรากนปเ(Identify limiting factors) ยัจจปงอขดักาํจอขุบะรราก2 ่ีทน้ัข ง่ึซรกายพัรทกาจาณราจิพยดโ นางยวนหอืรหงอเนตงอข ๆงาตดักาํจอขงึถาณราจิพปไาํน วลแงอตกูถ ติลผรากนวบะรกงอขบอกะรปคงอนปเ ๆงาตกอืลเงาทานฒัพงอต่ีทนอต(Development alternative) กอืลเงาทานฒัพราก3 ่ีทน้ัข งลยอนหใาหญปกแรากนใดไปไนปเมาวคีมะลแพาภยกัศีม่ีทกอืลเงาทนปเรวค้ีนาลหเกอืลเงาทง่ึซามน้ึข ม่ิพเ ิตกปงาราตชใยดโาลวเงวลนางาํทรากม่ิพเ ษศเิพะกนางาํทรากม่ิพเ นชเ ดุสงูสนชยโะรปหใอืรห นตนปเ นางกันพนวนาํจ ๆงาตกอืลเงาทานฒัพรากาํทดไอ่ืมเ(Analysis the alterative) กอืลเงาทหะารคเิวราก4 ่ีทน้ัข น้ันกอืลเงาทาวาณราจิพรวค บอคบอรงายอนักบยีทเบยีรปเามกอืลเงาทะลตแงอขยีสเอขีดอขาอเาํนยดโ ามมาตรไะองอ่ืนเอตลผดิกเะจ ชใามาํนกาห รากาํทดไราหิรบูผอ่ืมเ(Select the best alternative) ดุส่ีทีด่ีทกอืลเงาทกอืลเราก5 ่ีทน้ัข กีอกอืลเงาทะลตแงอขยีสเอขะลแีดอขบยีทเบยีรปเรวคลคคุบ วลแ ๆงาตกอืลเงาทนิมเะรปะลแ หะารคเิว จในิสดัตงึจวลแ ง่ึนหง้ัรค (Problem solving) าหญปกแรากะษกัท2. ะลแูรมาวค าหญปงอขะณษกัลบักูยอน้ึข้ีนง้ัท ีธิวยาลหดไาํทจาอาหญปกแรากะษกัท ้ีนงัดธนัพมัสมาวคีมนอตน้ัขะลตแง่ึซ น้ันาหญปกแูผงอขณรากบสะรป นใทแงอถหใบพ่ีทาหญปบักจใาขเมาวคาํทงอตะจาหญปกแูผ าหญปจใาขเมาวคาํท2.1 อืค ๆงาตน็ดเะรป รไงายอาวมาถาหญป- งาบวลแดใลูมอขีม-

128 มไอืรหกีอมิตเม่ิพเดใลูมอขรากงอตอืรหขไนอ่ืงเีม- ะจราก น่ืรบารงายอปไนินเาํดปไอตนอตน้ัขหใยวชะจีดงายอาหญปหะารคเิวราก น็ดเะรปงึถงดสแนยีขเนยีรเูผหใดนหาํกรากยดโดไาํท ดใงยีพเยอนกามาหญปจใาขเนยีรเูผาวนิมเะรป าหญปบักงอขวย่ีกเ ่ีท ๆงาต ลูมอขชใยดโาหญปกแอ่ืพเนผแงาว ีธิวาหดิครากนปเะจ้ีนนอตน้ัข าหญปกแนผแงาว2.2 ะลแน้ันาหญปบักงอขวย่ีกเ่ีทูรมาวคะลแลูมอขบักบอกะรป1 ่ีทน้ัขนใวลแวไหะารคเิวดไ่ีทาหญปกาจ ็ก้ีนนอตน้ัข งอลดทรากยดโบอสจวรตงอตาหญป่ีทีณรกนใาหญปกแรากนผแงาวรากบอกะรปชใามาํน )นาฐิตมมสง้ัตราก( านหงวลดิกเะจ่ีทลผนเะคดาคยวดบอกะรปง่ึซ งอลดทรากนผแงาวรากนปเะจ าหญปกแรากลผนิมเะรปรากนใงาทวนแงึถมวรจาอะลแบอสจวรตอืรหงอลดท ีธิวดนหาํก นิมเะรปะลแาหญปกแอืมงลรากนปเะจ้ีนนอตน้ัข ลผนิมเะรปะลแาหญปกแรากนินเาํด2.3 ะจ็กงอตกูถดไาํทาหญปกแรากาถ รไงายอนปเลผดไอืรห มไอืรหงอตกูถดไ่ีทลผะลแาหญปกแรากีธิวาว น้ันาหญปกแรากาวบพาถตแ ๆน่ือาหญปกแรากนใชใปไบัรมอยะจานน้ันรากีธิวาวปไอตนิมเะรปรากีม 2 ่ีทน้ัขนใวลแวไดนหาํกดไ่ีทๆน่ือาหญปกแรากีธิวกอืลเปไบัลกนอยงอตะจ็กจ็รเาํสมาวคบสะรปมไ งอรพกบอขีมาวมหใาหญปจใาขเมาวคาํท ปไบัลกนอยงอตะจนยีรเกัน จ็รเาํสมาวคบสะรปมไงัยาถะลแ มหใาหญปกแรากนตม่ิรเดไะจอ่ืพเ อพงยีพเมไหใดนหาํกลูมอขนชเ ดใรากะรป รากีธิวนาดนใง้ัทาหญปกแรากงอขมวรพาภนิมเะรปรากนปเ าหญปกแรากบอสจวรต2.4 ๆดใาหญปกแรากนใ้ีนง้ัท ชใตกุยะรปปไาํนรากง้ัทมวร จในิสดัตรากะลแาหญปกแรากลผ าหญปกแ ยวดมคงัสะลแวัรคบอรคอตบทะรกลผงึถบอสจวรตงอต ถรามาสะจาวจใน่ัมมาวคีมงอตาหญปกแูผ มาต็กวลแามวาลก่ีทนอตน้ัขมาตนินเาํดะจาวมแ ะลแาลวเชใงอตาหญปงาบกาจงอ่ืนเ าหญปกแรากบักหใทเมุทะลแน่ัมงุมงอตง้ัทมวร ดไน้ันาหญปกแ ีมดไนยีรเูผหใรวค็กาหญปกแรากกาจาลยอ่ืนหเมาวคดิกเนยีรเูผาถ้ีนกาจกอน งูสงายอนปเมายายพมาวค พแมอยอืรหทแอทรวคมไ มหใาหญปกแดิคามบัลกงึจวลแ ยาลคนอผสากอโ  (Creative Thinking)ครรสงารสดิครากะษกัท3. ๆงาตะณษกัลณุคยวดบอกะรปะจครรสงารสม่ิรเิรดิคมาวคงอขญัคาํสะณษกัล3.1 อืค้ีนปไอตงัด ๆมหใดิควนแนปเดิกเหใงารสะลแ ะรสิอีม่ีทดิคมาวคนปเ(1) ดไปไนปเะจาน่ีทดิควนแนปเะลแ วัตยาตฑณกเฎกอืรห ดักาํจตขเบอขีมมไ(2) งอ่ืนเอต่ีทดิคมาวคดิกเหใงารสลกไวาก่ีทงอมรากยัศาอ่ีทดิควนแนปเ(3) นักดิคยอคมไะจปไว่ัทนคง่ึซ รากานตนิจงอขะณษกัลนใูยอ่ีทดิคมาวคนปเ(4) กอืลเงาทยาลหะลแ งาทศิทยาลหดไปไยาจะรกะจ้ีนดิคมาวคงอขบบะร(5) ปไว่ัทิตกปดิคมาวคกาจปไกออวนแกวหแะลแ กลปแะณษกัลนใูยอ่ีทดิคมาวคนปเ(6)

129 นปเ่ีทมหใกลปแ่ีทานฒัพรากีมะลแ มหใมรรกตัวน มหใฐษิดะรปง่ิสดิกเหใงารส(7) ครรสงารสะลแนชยโะรป น่ือูผะลแงอเนตอตยัภนปเอืรห ยาหยีสเมาวคดิกเหใอกมไะจ้ีนดิคมาวค(8) ครรสงารสดิคมาวคดิกเหใานฒัพะลแกฝงอตมไาํท3.2 ก็ดเยัวตแง้ัตมอรพมาวคีมะจารเนคยดโ ดไานฒัพะลแกฝถรามาสครรสงารสดิคมาวค ูสปไาํนอ่ืพเ ๆงาตม่ิรเิรดิคมาวคดิกเหในุตะรกะลแยวนาํออ้ือเหใรตูสกัลหดัจะจาษกึศมถะรปบัดะรูยอง่ึซ อืค้ีนงัด ครรสงารสงายอานฒัพราก ่ีทลคคุบนปเะจกัมครรสงารสดิคมาวคีม่ีทนค กอองดสแาลกดิคาลกลคคุบหใงารส1. ะจ่ีทอ่ืพเ ่ีทม็ตเงายอูสอต่ีทนคนปเะจะลแ นอกามนักดิครคใีมมไ่ีท ๆ มหใงาทวนแะลแรากีธิวอนสเาลก งอเนตงอขงอตกูถ่ีทน็หเดิคมาวคงดสแ ะจครรสงารสม่ิรเิรดิคมาวค มหใรากีธิวะลแมหใง่ิสูสปไลคคุบาํนะจ้ีนดิคมาวค2. ่ีทจเาํจงอ่ืรเกาจนพดุลหลคคุบหใะจ่ีทรากนใง่ึนหงายอนปเาํจง่ิสนปเงึจ มหใมรรกตัวน มหใง่ิสดิกเหใอก นัวกุทูยอบสะรปงอต ดิคมาวคงารสะจกาจกอน นุยหดืยะลแ งาวกมุมนใกลโงอม่ีทูผนปเลคคุบหใงารส3. ง่ิสงอมะจมแน้ันครรสงารสดิคมาวคีม่ีทูผ วลแๆมหใรากีธิวงารสะลแ ๆมหใง่ิสบพนคดไอืรหมหใ รไงายอปไงาตกตแดิคะจยดโๆน่ือนคนอืมหเมไะจาขเงอขดิคมาวคตแูยองอมนคกุท่ีทบักนักวยีดเ ปไๆว่ัทนคกาจงาตกตแ่ีทมุมงแนใงาขบอรๆงาตง่ิสูรบัระลแ งอม่ีทรากานตนิจมาตดิคมาวคนปเตขเบอข ะจครรสงารสดิคมาวคีม่ีทนค นัยขมาวคะาพเมบะลแ ่ีทบักูยอมไลคคุบหใงารส4. น็หเกายอ ูรกายอ นรอืรอืตะรกะลแนัยขมาวคีม นานดไนางาํทถรามาสิธามสีม กันหนางาํท่ีทูผนปเ อมสเูยอ ๆมหใง่ิสงอลดทะลแ าวคนค ดักาํจมาวคมาตะลแพาภสมาตาหญปขไกแรากนใถรามาสมาวคดิกเลคคุบหใงารส5. วนแาหดิคถรามาสดิคมาวคนใขไนอ่ืงเงารสรากีมมไะจครรสงารสดิคมาวคีม่ีทนค รกายพัรทงอข งอขดักาํจมาวคะลแครรสปุอตใยาภดไาหญปงอขมอลดวแพาภสมาตจในิสดัตะลแ าหญปขไกแงาท ”วจแ ตแ ว๋ิจ“ อืรห“Small and Beautiful” าว่ีทงอนาํทนใๆงาตรกายพัรท ยาบิธอรากนใถรามาสมาวคีมะจครรสงารสกัน ๆ มหใง่ิสดิกเะลแนางลผงารส6. ดไนชยโะรปดิกเหใาํทปไนตงอขาคีม่ีทดิคมาวคาํน น่ือูผหใจใาขเมาวคงารส ราสอ่ืส านฒัพรากนใงาทวนแนปเะลแอ่ืสนปเ้ีนามวาลก่ีทง่ิสชใะจครรสงารสดิคมาวคีม่ีทูผ ีดดไงอเนตงอขถรามาสมาวค

130 ครรสงารสดิคมาวคดิกเหใานฒัพรากีธิว3.3 ้ีนงัดงอเนตานฒัพะลแกฝงอตะจ งอเนตนใครรสงารสดิคมาวคดิกเหใานฒัพราก งอเนตะรสิอหใ(1) ๆงาตงัลาํกะารกเะลแ บอรก ฑณกเฎก ตขเบอขกอนกออนตาํน(2) บอคบอร ดยีอเะล ง้ึซกึลหใดิค(3) ณมราออืนหเูยอหใิตสะลแิธามสชใรากยัศาอ(4) มคงัสมยินาค ิตคอกาจศารป(5) ดไณราจิวษกาพิวาํคบัรมอย(6) ปไนิกเนจดิคมาวคดัรงรเามาลวเหใายอ(7) ดิคมาวคกาจรไาํกลผงัวหงุมมไ(8) งฟรากนใะษกัทีม(9) อมสเาํ่มสงายอดิคมาวคนฝกฝน่ัมห(10) ครรสงารสม่ิรเิรดิคมาวคดิกเหในุตะรกีธิว3.4 นชเิทาอ นุตะรกวัตนปเ่ีทูผ น้ันดไครรสงารสม่ิรเิรดิคมาวคดิกเลคคุบหในุตะรกราก ครรสงารสงายอดิคมาวคชใกฝ้ีนปไอต ๆงาตรากีธิวชใถรามาส าชญับบัคงับอืรห ูรค งอรคกปูผ มแอพ อืค าญญปชใรากดิกเหใยวนาํออ้ือเ ีด่ีทศากายรรบนใูยอยดโ ดไ ะรสิองายองอมสมดะรราก(1) ดิคมาวคณราจิวนยีขเราก(2) งาต– นอืมหเมาวคกยแราก(3) ยมไปุอามปุอราก(4) อืรคเมุลคมาวคีมราก(5) ครรสงารสดิคมาวคงอขครรสปุอ3.5 ขไกแณาญตาชญัสะลแนิชยคเมาวคชใ งอเนตนใจใน่ัมมไงอเนตกาจครรสปุอ(1) ะลแตขเบอขงารสบอช บอชดิผบัราลกมไ งย่ีสเาลกมไ ดาลพวัลก ๆมิดเบอตาํคนใจใอพ าหญป บอชมไ ีดดไง่ัสาํคมาตาํทถรามาส มาตูผนปเบอช น่ือูผงาอบอแบบแนยีลเบอช งอเนตหใฑณกเฎก ิตสีมมไ ิธามสีมมไ นุยหดืยรากกาจศารป จใดปเมไ ณรากบสะรปาหะาสเมไ ูรมาวคาหงวสแ น็ดเะรปกุทธสเิฏปะลแ ณราจิว ินหาํตงุม งฟบัรมอยมไน่ือลคคุบกาจครรสปุอ(2) สากอโดป งาถกาถ ยยเะายเ าฉจิอ รไาํกลผนนเ บัรมอยรากกาจศารป จใงัลาํกนอทน่ับรากีม มิรสเงสนุตะรกรากดาข(3) ๆน่ือรกายพัรท าลวเนาดดักาํจมาวคีม ปไนิกเนจ

131 ดิกเลคคุบหในุตะรก มิรสเงสอืรห ครรสงารสดิคมาวคีมงอเนตหใงารสะจราก น้ันงัด นักงอปรากบัก ๆมอรพ ยวนาํออ้ือเหใมอลดวแพาภสะลแมรรกจิกดัจรวคงึจ ครรสงารสม่ิรเิรดิคมาวค วลแามวาลก่ีทงัดครรสปุอดัจขะลแ อืค ณาญณราจิวีมงายอดิคราก(Critical thinking) ณาญณราจิวีมงายอดิครากะษกัท4. มาตงอตกูถงายอดไดใณรากวาภสอืรหนาฐกัลหกาจปุรสอขนิมเะรปะลแงารสรากนใถรามาสมาวค ้ีนงัดงายอ4 บอกะรปคงอีม งิรจนปเมาวค ตกเงัสรากนใถรามาสมาวค กแดไ ดิครากนใอืมงอ่ืรคเนปเชใบัรหาํสนตงอ้ืบเะษกัท4.1 กาจนาฐน้ืพนบปุรสอขนิมเะรปรากะลแญัคาํสะราสปุรสราก ะลแบบแปูราหนครากนใถรามาสมาวค ตกเงัสราก อืรห นาฐกัลห ะราสาหอ้ืนเบักวย่ีกเูรมาวค กแดไ ดิคงอต่ีทง่ิสบักวย่ีกเะาพฉเูรมาวค4.2 ๆงาตนาฐกัลห ลผุตหเาหงอต ดใงอ่ืรเนใอ่ืชเมไอืรหอ่ืชเะจาวจในิสดัตงอตอ่ืมเ นชเ งอขวย่ีกเ่ีทนาถส จในิสดัตรากบอกะรป ดิครากนวบะรกมาติตับิฏปหใมุคบวคะลแนตงอขดิคูรรากนวบะรกูร กแดไดิคูรราก4.3 นตนปเ ลผุตหเกัลหมาตาณราจิพ ญวรครคใ อจดจงอต นชเ น้ัน ดิคะจ่ีทานถรารปอืรหรากงอตมาวคกาจดิกเง่ึซ ดิครากนใชใ่ีทงัลพ งึถยามห จใงูจงรแ4.4 อ่ืชเหใาํท ๆน้ันลคคุบงอขดิครากนใยัสินะลแ ิตคตจเดนหาํกะจดิครากนใจใงูจงรแ ณาญณราจิวีมงายอ ง่ึนหงอ่ืรเดใงอ่ืรเนใอ่ืชเมไอืรห ทบยาทมรรกจิก 3 ยอนงายอ นัวาํจะรปติวีชนใชใปไาํนยคเนยีรเูผ่ีทดใอขนใติวีชะษกัทงึถยาบิธองจ1. บอกะรปงายอวัตกยมอรพะษกัท กามนัวาํจะรปติวีชนินเาํดรากนในปเาํจมาวคีม่ีทติวีชะษกัทยารปิภอมุลกงบแนยีรเูผหใ2. มุลกนใอนสเาํนะลแ ดุส่ีท

132 9 ่ีททบ พาภขุสนาดรากิรบนางบักพีชาอ พาภขุสนาดรากิรบนางยามหมาวค มิตเม่ิพเงอเวัตอตญัคาํสมาวคหใยดโ น้ึขกามนักงอเนตงอขพาภขุสลแูดรากีมารเนคนับุจจปนใ มาวคอตงอนสบอตอ่ืพเพาภขุสนาดรากิรบนางจิกรุธดิกเงึจ วลแูยอญัคาํสมาวคหใงอต่ีท4 ยัจจปกาจ นตเราก ะคยโกฝราก าปสาํทราก ยทไนผแดวนราก นชเ ทภเะรปยาลหีมง่ึซ นค ๆกุทงอขรากงอต งาทูลนปเอ่ืพเ ยทไนผแดวนราก นชเงายอวัตกยอขะจ้ีน่ีทนใ นตนปเ พาภขุสอ่ืพเศาลีลรากะลแ คิบรโอแ ปไอตดไพาภขุสนาดรากิรบนางบักพีชาอบอกะรปรากูสปไ ยทไนผแดวนราก ยทไนค ณารบโตแามดอทบืสะลแมสง่ัส่ีทยทไนคงอขาคาํ้ลนัอาญญปิมูภนปเ ยทไนผแดวนราก ดวน บีบรากยวดอ้ืนเมาลกยาลคนอผรากกัจูร ยวปบ็จเ ยอ่ืมเดวปอ่ืมเงอเนักอืลหเยวชรากีธิวูรนยีรเ นคกาจม่ิรเนุอบอ่ีทลูกอ้ืกเอืลหเยวชรากนปเดวนราก น่ือูผอืลหเยวชวไูรอืรห งอเนตงึดดัด ดยียหเ ดืย มสง่ัสรากกาจูรมาวคดอทยาถ รทาออ้ือเมาวคะลแกัรมาวคงหแสัผมัสอ่ืสยวดวัรคบอรคนใ นปเ่ีทรากีธิวีมะลแิตับิฏปรากนใกัลหีมง่ัทะรกนจ ง่ึนหนุรกีองัยปไง่ึนหนุรนคกาจณรากบสะรป มาวคยาลคนอผ นุอบอกึสูรมาวคงารส่ีทสัผมัสรากงอขะปลิศนปเดวนรากะลแ วัตะาพฉเณษกัลกอเ ีม่ีทปลิศะลแรตสาศง้ัทนปเงึจยทไนผแดวนราก จใติจะลแยากงารง้ัทน่ืชดสกึสูรารเหใาํท าลยอ่ืมเ นับุจจปนผแยทพแรากงอขยัมสนัทนัอียลโนโคทเงาทานหวากญิรจเมาวคาวมแ บัดาํลนปเามรากานฒัพ รากนใ น่ือกอืลเงาทาหงวสแะาสเงัย็กนคยาลหตแ กลโว่ัทนคงอขพาภขุสลแูดรากนใญัคาํสทาบทบีมะจ ลแูดรากบัรหาํส ง่ึนหกอืลเงาทกีอนปเ ยทไนผแดวนราก นักงาตกตแลผุตหเยวด งอเนตงอขพาภขุสลแูด ทาสะรปมอลกายะลแ ดวปกแายชใรากีมนับุจจป กาจงอ่ืนเ ๆ ยอ่ืรเน้ึขกามมยินมาวคบัรดไะลแ พาภขุส นใลผแดิกเ งอทดวปหใาํท นชเ งรแนุรงาขนอคดินชงาบดวปกแาย กาจนอซกรทแลผีมะลแ ดินชยาลห นตนปเ ดอืลเนปเนยีจเาอ ราหาอะาพเะรก

133 ยทไนผแดวนรากิตัวะรป ามนักอตบืสนอสง่ัสะจ ยทไงอขดวนรากะลแยทพแรากบักวย่ีกเูรมาวค น้ันณารบโยัมสนใ น้ันามนักดอทบืส่ีท ูรมาวคง่ึซ ๆ งาตูรมาวคาํจดจหในอสยอคง่ัสยอควลแ วไยษิศบัระจูรคยดโ ๆ ดอทนปเ ามนักดอทบืส่ีทยษิศะลแ ูรคงอขถรามาสมาวคมาต งาบปไกลปแดิผอืรห ยาหญูส น้ึขม่ิพเจาอ ยทไนผแยทพแราก ชาราหมณยารานะรพจ็ดเมส งอขยัมสชัร ายธุยอีรศงุรกยัมสนใ ราหทยาฝรากชาราขานิดกัศบยีนเาํทนใฏการป ยทไนผแดวนราก ง่ิยงายอะาพฉเยดโ กามงอืรเงุรญิรจเ รไ300 านิดกัศีม าวขยาฝดัลปนปเ์ิดกัศาดรรบหใ ดวนอมหมรกง้ัตงตแ รากีมหใดรปโงรท นอืรเลพะลแ ศทเะรป รบแูลาลตูฑชารงอขุตหเยามหดจกาจง่ึนหรากะรปกีอนาฐกัลห รไ400 านิดกัศีมยาซยาฝ ะจ็ก งลขไยวปรคใีมาถ น้ันมายสงุรกนใ\" าวมาวคีม มายสนิดนผแนใดวนอมหงอ่ืรเกึทนับ สศเง่ัรฝ \"บยียหเาทเชใวลแขไนคยากงารนบปไน้ึข ้ีนงาทญานาํชูผยดโ ดืยยาสนสเาํทม่ิรเ าชิวะลแราสกอเตแ ายธุยอยัมสกาจามดอทบืสดไยทไนผแยทพแราก รทนิสกโนตัรยัมสนใ ะรพอมหงยีพเอืลหเ ง่ึนหนวสยลชเนปเบัจกูถงัยง้ัท มารคงสะวาภงวชนใปไยาหญูส นวสงาบูรมาวค าท80 นตดัดีษาฤปูรนปมดะรหใดรปโงรท กลโาฬุจาฟดอยธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพ งอืมเวัหมาตูยอ่ีท บัดะรป ดยีอเะลงายอ ๆ งาตดวนดุจงดสแ พาภ60 นออนิหนผแนบงล ยทไดวนรากาชิวพรรสกึราจะลแ าษกึศดไนชาชะรปหใอ่ืพเ) ์ิธพโดัว( มาราลคงัมลมิวนพุตชเะรพดัวนใยาภาสเนบะลแ ยาราลาศงันผนบ นักว่ัทยดโ ฯาลกเดรปโาณุรกะรพงรท วัหูยอาจเาลกเง่ันะรพจ็ดเมสทาบะรพยัมสชัรนใ.2375 ศ.พ นใามอต รากีม ะหลโนปเนตดัดีษฤปูรอลห หใงรท มหใ) ์ิธพโดัว( มาราลคงัมลมิวนพุตชเะรพดัวะณรูบหใ ยทพแราการาํตะลแ ดวนราการาํตมวรบวรหใงรทะลแ มาราอบอรวไกึราจ รพไนุมสายาราํตงุรปบัรป ปไอตนชยโะรปดิกเหใชใปไูรมาวคาํนะลแ าษกึศปไว่ัทนชาชะรปหใรพแยผเอ่ืพเ ์ิธพโดัวนใกึราจ ะลแยทไดวนราการาํตะราํชรากีม วัหูยอาจเาลกเมอจะรพจ็ดเมสทาบะรพยัมส. 2397 ศ.พ นใ ะลแดวนอมหหใดรปโงรทะลแ กันาํสชารนใยทพแ อืรห” งวลหยทพแาราํต“ าวกยีรเยทไยทพแราก ดวนอมหีมงอต ดใงหแสาพะรปจ็ดสเมแ รวชะรปะรพงรทมายยวปบ็จเมาวคาษกัรรากยาวถ ายอมห ง้ัรคกุทนางยาวถ งวลหยทพแหใฯาลกเดรปโงรท วัหูยอาจเาลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพยัมส. 2499 ศ.พ นใ ยทพแาราํตาวกยีรเ ยทไาษาภนปเตฤกสนัสะลแ ีลาบาษาภ กาจยทพแาราํตลปแะลแ านยาคงัสรากาํท )งวลหบับฉ (หะารคเงสรตสาศ กันาํสชารกาจทาบทบดมหงึจ ดวนราก ยทไมคงัสนใามาขเกตนัวะตนผแยทพแรากอ่ืมเามอต รากีมอ่ืมเ นับุจจปลากชัรยัมสนใง้ัรคกีอูฟนฟามะลแ วัหูยอาจเาลกเฎุกงมะรพจ็ดเมสทาบะรพยัมสนใ งคงัยนาบวาชบบแงอเนักดวนรากนวส) ยทไนผแยทพแรากบัรหาํสยัลายทิว(ยัลายทิวชวเรุยาอง้ัตดัจ นับุจจปงึถนจษุรุบพรรบกาจามนักอตดอทบืส

134 ยทไนผแดวนรากงอขบบแ กแดไ บบแ2 นปเกอองบแยทไนผแดวนราก นใงูสน้ัชยานาจเะลแ ยิรตัษกาหมะรพยาวถอ่ืพเดวนรากนปเ กันาํสชารบบแดวนราก1. ยากงารสัผมัสดไะจดวนูผ่ีทอ่ืพเ ว้ินยาลปะลแ อืมมแวัหว้ิน อืมะาพฉเชใงึจ้ีนทภเะรปดวนราก กันาํสชาร ดนหาํกอขีม ยอรบยีรเพาภุสมาวคีมดวนรากนใชใ่ีทาทงวทะลแ ดุส่ีทยอนหใดวนรากบัรูผงอข งวลหอมหนปเงัวนใว้ัรนใูยอนางาํทดไะจ ้ีนนาดพีชาชิวงาทญาชวย่ีชเ่ีทูผ ยามกามนยีรเรากนใ งนหแาํตีมศยีมนอืดเนิงเีม งอขดวนรากนปเ\" นสเบัจ\" าวปไว่ัทนักกยีรเอืรห) ์ิดกัศยลชเบบแ( ปไว่ัทบบแดวนราก2. ๆน่ือะวยัวอบักมวรดวนอืมชใยดโ ติหลโงอขนยีวเวหไรากยวชะลแ อ้ืนเมาลกยาลคนอผอ่ืพเนชญัมาส ดวนรากนปเบัน กันกามดวนรากนใงอตีรีธิพอืรห นผแบบแีมมไปไว่ัทงาทาทยวด าทเะลแ าขเ กอศ นชเ ยทไมคงัสนใยาลหรพแงายอนักกัจูร่ีทนปเง่ึซ ยทไนผแดวนรากงอขทภเะรป กแดไ ทภเะรปยาลหดไกอองบแง่ึซ ยาลคนอผ ีดพาภขุสหใาํท ยทไนผแดวนราก นัมาํ้นดวน1. หใยวช ิตาชมรรธกาจมอหน่ิลกีม่ีท ์ิธทุสิรบ่ีทิตาชมรรธกาจดักส่ีทนัมาํ้นชใยดโยากงารดวนราก นชเ งลงาบาบเหใรากาอดับาํบรากนใชใ่ีทงาทะาพฉเ มอหน่ิลกยวด ดยีรคเยาลคะลแ ยาลคนอผ น่ืชดส งารปูรบัชะรกะลแ วิผงุราํบยวชงัย์ิธทุสิรบนัมาํ้น้ีนกาจกอน ูหดห ดยีรคเรากาอ บัลหมไนอนรากาอ ดวนรากกาจดิกเ่ีทนัมาํ้นงอขนอรมาวค ยากงารมาตนัมขไยาลส นายนอยหมไอ้ืนเมาลกหใาํท วัตยาบสาบเกึสูรหใยวช อ้ืนเมาลกะลแงันหวิผปไาขเกึล บาซมึซะจ ยาลคนอผดวน2. อตงรตยดโลผงสง่ึซ ณารบโยทไนผแบบแมาตะณษกัลขุสกูถ่ีทดวนรากนปเ ยาลคนอผดวนราก ยอ่ืมเดวปรากาอาษกัร าล่ีทอ้ืนเมาลกยาลค มลดอืลเงอขนยีวเลหไรากดิกเหใาํท จใติจะลแยากงาร ยาลคนอผจใติจ ารปเะรก้ีรปะรกพาภขุสหใยวช กอยดัขด็ลคเ ดยีรคเยาลค ยากงารมาต

135 าทเาฝดวน3. ะวยัวองัยปไนยีวเวหไรากบบะรหใยวช ยากงารนใลุดมสบัรปรากนปเ าทเดวน าทเาฝดวนราก ยากงารงอขลุดมสะวาภสบัรป ลลซเกาจกออยีสเงอขยาถบัขรากีมหใลผงส น้ึขีดดไยากงารนใยาภ ๆ งาต น้ึขีดมวรยดโพาภขุสหใาํท ทรอปสดวน4. นวสะาพฉเอ้ืนเมาลกงอขง็รกเรากาอดิกเหใาํทจาอ ปไนิกเนจมหโกัหงายอยากงัลาํกกออราก ยาลคนอผอ้ืนเมาลกหใยวช วาลกงัดอ้ืนเมาลกยาลคดวนรากนปเงึจ ทรอปสดวนราก าลรากาออืรห นสเบัจดวน5. ยากงารงอขดืผงัพงอขดิตดึยราก อตอขมาตอืรห ดุจะาพฉเยอ่ืมเดวปรากาอดับาํบอ่ืพเดวนราก ้ีนดินชดวนราก ๆงาตะวยัวอมาตปไดัวหะรก่ีทนสเาํลดอลตงลดกกันหาํ้นชใรากยดโ ยาลคนอผ าลเุทหใ นลแ่ีทดกงรแงอขายิริกิฏปงึถตกเงัสะลแ นานามดวนรากาํทดไง่ึซ ดวนูผงอขญาชวย่ีชเมาวคยัศาองอต ๆงาตะวยัวอมาตปไ ามรโอ– นัมขไยาลสดวน6. ยากงารงอขนวสกุทอ้ืนเมาลกยาลคนอผอ่ืพเ นัมาํ้นดวนรากนปเ บคะรป– ดวน7. อพกลขโ ดินช ๆ ยาลหงหแอืรหดสง้ัทรพไนุมสาอเาํนรากยดโ รพไนุมสบคะรปกูลชใรากนปเ มาตบคะรปปไาํนวลแ นอรมาวคอไยวดง่ึนน้ันกาจ บคะรปกูลนปเาํท าผยวดอห นักมวรกุลคะลแกลหแ ยาบสหใดยีรคเอืรหงึต่ีทอ้ืนเมาลกยาลคนอผอ่ืพเ ยากงาร นรกเมไ– ดวน8. ดวป่ีทะษรีศณวเิรบดุจดกะจยดโ ะษรีศดวปรากาอกแอ่ืพเดวนรากนปเ

136 ยทไนผแดวนรากีธิว มาวคีม ่ีทม็ตเลผดไ็กดวนรากะลแ ยอ่ืนหเมไดวนูผหใาํทะจ งอตกูถ่ีทยทไนผแดวนรากีธิว ีดงายอนปเดไดยีรคเงึตมาวคยาลคนอผ ีดพาภขุสีมดวนกูถูผหใาํทลผงส ยัภดอลปะลแกวดะส กแดไีธิวยาลหดไกอองบแง่ึซ ดกราก1. ดวนดกอืมมแวัหว้ินชใยดโอ้ืนเมาลกนบนางงัลพนสเนบดกกันหาํ้นชใรากนปเ มแวัหะลแว้ิน ดกวัตกันหาํ้นชใยดโ นางงัลพนสเงรตดกะลแ มลกงวนปเดกอืมาฝ ชใอืรห มลกงวนปเ งอขนยีวเลหไราก วัตยายขดอืลเดอลหวัตยาลคอ้ืนเมาลกหใาํท นสเดืยอ่ืพเดกรากาํท าทเาฝ าขเวัห อืม น้ึขีดๆงาตะวยัวองอขนางาํทรากทาสะรปบบะร ดอืลเ บีบราก2. อืมมแวัหว้ินชใถรามาส งรแกออรากยดโนักาหาขเอืมาฝม็ตเหใอ้ืนเมาลกบีบกันหาํ้นชใรากนปเ ยาลคนอผะลแ ดอืลเงอขนยีวเนุมหรากม่ิพเรากนปเ งรแกออรากม่ิพเอ่ืพเอืมนาสะรปรากอืรหยวช อ้ืนเมาลก บัส/บต/บุทราก3. หใะลแอ้ืนเมาลกงอขงึตรากยาลคนอผรากนปเ ๆ าบเอ้ืนเมาลก บัส/บต/บุทนปาํกะลแอืมชใ ยากงารกาจกออยีสเงอขดัจขยวชรากนปเะลแน้ึขีดนยีวเนุมหดอืลเ งึลคราก4. งึลคอืรหนอ่ืลคเอ้ืนเมาลกหในขแนุมหรากยดโอ้ืนเมาลกณวเิรบงึลคดกกันหาํ้นชใรากนปเ สัผมัสรากอตวไ่ีทณวเิรบบักชใกัม ยาลคนอผรากนใลผหใง่ึซ กอศอขชใรากาวกกามงรแชใ มลกงวนปเ อตอขอืรห กูดะรก นชเ ูถราก5. รากาอยาลคนอผยวชอ่ืพเอ้ืนเมาลกนบ มลกงวนปเามปไนวอืรห ามปไูถดวนกันหาํ้นชใยดโ ๆงาตอตอขมาตอืรห ดุจะาพฉเยอ่ืมเดวป

137 นุมหราก6. งอขวหไนอ่ืลคเรากหใยวช มลกงวนปเนวกูดะรกอตอขนุมหงรแกออะลแบัจอืมชใรากยดโ ยาลคนอผ น้ึขีดนางาํทอตอข ง้ิลกราก7. กันหาํ้นชใยดโ าขนตนชเ ๆญหใดัมอ้ืนเมาลกนใๆงรแดก งาลนอทนขแะลแกอศอขชใรากนปเ ดืยรากนปเงัยง้ัท ดวนรากงอต่ีทะวยัวอดอลตปไ่ีทนอ่ืลคเะลแ งอ่ืนเอตดกงรแดิกเหใาํท ง้ิลกนุมห ยวดอ้ืนเมาลก ายขเ/น่ัสราก8. ยาลคนอผ น้ึขีดดอืลเงอขนยีวเนุมหรากหใาํทยวชอ่ืพเ ดวนกูถูผงอขนขแอืรหาขายขเอืมชใ วัตนใปไอ้ืนเมาลก ดิบราก9. ปไกออยายขดืยหใอตอขบักอ้ืนเมาลกดิบงรแกออรากนปเตแ นุมหรากยาลคะณษกัล น้ึขีดวหไนอ่ืลคเ ยาลคดึยอตอข ๆ บอรน็อเนสเ ดืผงัผหใอ่ืพเ ดืยอ้ืนเมาลกหใาํท งยแทวนแนใ อตอขน่ัลราก10. นางาํทอตอขงอขวหไนอ่ืลคเรากหใอ่ืพเ น่ัลงัดงยีสเดิกเหใาํทว็รเงายออตอขดืยงรแกออรากนปเ น้ึขีด วัตดัดดืยราก11. อ้ืนเมาลกหใยวช วายงาทปไกออยายขดืยหใอตอขอ้ืนเมาลกดืยงรแกออรากนปเ าทเาฝชใยดโ วัตยาลคดืยน็อเนสเ ดอืลเงอขนยีวเลหไรากดุยหราก12. ง่ึรคณามะรปวไดกะณขว่ัชดอืลเงอขนยีวเลหไรากดุยหอ่ืพเาขนคโ่ีทรจพีชดุจ่ีทดกอืมาฝชใ น้ึขีดดอืลเงอขนยีวเลหไรากหใาํท าชยอลปๆยอควลแีทาน1 งึถ

138 ยทไนผแดวนรากูรนยีรเงลหแ รากิรบาํนรากีมงึจ น้ันงัด นับุจจปนใกามงายอนปเมยินมาวคบัรดไยทไนผแดวนรากกาจงอ่ืนเ ยทไศทเะรปกแหใดไยารงารส่ีทจิกรุธนปเยาลกง่ึซ าปสจิกรุธบักูคบวคจิกรุธนปเาํทามยทไนผแดวนราก ้ีนงัด ดยีอเะลยารีม ยทไนผแดวนรากรากจิกนินเาํดรากนใย่ีลฉเดไยารีมยดโ กามนวนาํจนปเ งมโว่ัช/ 2 ทาบ300-400 ย่ีลฉเยดโ วัตดวนราก งมโว่ัช/ทาบ150-250 ย่ีลฉเยดโ าทเาฝดวนราก งมโว่ัช/ 2 ทาบ300-350 ย่ีลฉเยดโ รพไนุมสบคะรปดวนราก งมโว่ัช/ 2 ทาบ600-800 ย่ีลฉเยดโ นัมาํ้นดวนราก งอขนปเพีชาอูสปไาํนญานาํชมาวคงารสะษกัทกฝาษกึศถรามาส็กจในส่ีทนยีรเูผกาห น้ันงัด นชเ นชมุชนใ ๆงาตูรนยีรเงลหแกาจ ดไงอเนต รคนาหมพทเงุรกตขเ ยทไนผแดวนรากูรนยีรเงลหแ ดปเาขาส3 อืรคเนในยีรเงรโีม) นยีตเาท( ฯนพุตชเะรพดัวณารบโนผแยทพแนยีรเงรโ1. ม่ิพเรากีมดไามอตะลแ 2505 ปตแง้ัตามยทไนผแดวนรากบักวย่ีกเนอสราก-นยีรเรากนาดรากิรบหใ ฯพทเงุรก รคนะรพตขเ ชาราหม.ถ 1 นฒัพญ็พเยอซ392/25-28 นับุจจปงึถนจามมหในยีรเรตูสกัลห : 02-622-3551, 02-221-3686รทโ10200 50 ยอซ บัก48 ยอซงาวหะร รากานฒัพนนถ สลพเามาริริสนาบ ิตาชานานนาบ2. .66 [0]2 722 6602 to 10รทโ มทก งวลหนวสตขเ .089-214-1118,รทโ54/4 นิธยโลหพาขาส ยทไนผแยทพแมคามสาปสมไนอืรเมรบอยนูศ3. 084-091-9511 10110 มทก ยตเงอลค นัตงอลค ทิวมุขุส.ถ26, ยอซ25/8 ยทไนผแถตัหาภษฤพนยีรเงรโ4. .66-2204-2922/3รทโ .มทก ีรุบนีมตขเ ีรุบนีมงวขแ166 งหแาํคมารนนถ12 ูมห13 ยทไนผแดวนรากนยีรเงรโ5. .02-917-4933 / 02-517-6818รทโ10510 นนถ18) กยแ9 (ยอซ นศวเินลชนาบูมห 530 นศวเินลช ยทไนผแยทพแรากานฒัพยนูศ6. .0-2911-0543, 0-2585-0995รทโ. 10900 มทก รกัจุตจวายดาล น่ืชาชะรป .มทก งาวขยวหตขเ กอนนสเมาสงวขแ48 วารพดาลยอซ505 บัซาํ้นยอดรากงรคโ7. .02-939-8167,02939-9939,02-513-9086รทโ พทเงุรก วายานนัคตขเ วายานนัคงว 4, ูมห138/157 ยทไณารบโนผแดวนมคามส8. พทเงุรก กัรงาบ. ศงวยิรุส.ถ163 Thai Ocean Bld. มายสฟออาปสนยีรเงรโ9. .02-634-1900,081-426-5843รทโ

139 63 ยอซ ทิวมุขุส. ถ 87/104 นวาทนริดเมโราคาอ1 น้ัช ฯพทเงุรก ่ีมดเาคอ มรศาวีช10. . 02-711-5270-3รทโ10110 พทเงุรก นัวมุทปตขเ 1 มาระรพ.ถ) าลากส1 ( ยอซ1 94-196 รวคแสมายสาขาส รอตเน็ซเ้ีตวิบสซเน๊ิรป11. . 02-253-3681รทโ10330 ฯพทเงุรก 10250 พทเงุรก ศวเะรปตขเ61 รากานฒัพ.ถ2/2 งอทงอืมเ.21 ซ333 าปส จญบเ12. . 02-722-2900รทโ นักีสงวขแ ติสงัร-ีดวาภิวนนถ ขุสิริศนาบูมห111/40 ยทไนผแมางมาวครตสาศชวเนับาถส13. 10120 ฯพทเงุรก งอืมเนอดตขเ 24, นิธยโลหพ.ซ) 177(30) ญหใมออกฝ(ยทไนผแยทพแมคามสาขาสกฝยนูศ ีลามยอลพ14. 10900 ฯพทเงุรก รกัจุตจตขเ, ลพมอจงวขแ, นิธยโลหพ.ถ งาลหงอทงัวงวขแ122 วารพดาล.ถ12/1 าปส ะลแมางมาวคพทเงุรกนยีรเงรโ15. . 02-9342-690 ,02-734-3290, 086-510-5078 , 086-322-5458รทโ10310 ฯพทเงุรก งาลหงอทงัวตขเ งาลกคาภตขเ ยทไนผแดวนรากูรนยีรเงลหแ ดปเาขาส3 อืรคเนในยีรเงรโีม) ายาลาศ( ฯนพุตชเะรพดัวณารบโนผแยทพแนยีรเงรโ1. ม่ิพเรากีมดไามอตะลแ 2505 ปตแง้ัตามยทไนผแดวนรากบักวย่ีกเนอสราก-นยีรเรากนาดรากิรบหใ ลฑณมธทุพ.อ ์ิดสัวสาหม.ต ีรศยัชรคน-ายาลาศ.ถ 1 ูมห87 นับุจจปงึถนจามมหในยีรเรตูสกัลห 04 งึถ.034-365-001 รทโ73120 มฐปรคน 50-89 มลยาสราคาอ) ะนฒัวงจแ-์ิธพโดัว( ฯนพุตชเะรพดัวณารบโนผแยทพแนยีรเงรโ2. 40 งึถ. 02-962-7338 รทโ11120 ีรุบทนน ด็รกเกาป ะนฒัวงจแ.ถ15 ะนฒัวงจแ-ด็รกเกาป.ซ 1 งึถ. 053-410-360 5 รทโ40  งึถ. 02-962-7338 รทโ ีนาธมุทป. จ งวลหงอลค. อ มาสงอลค. ต พีชาอกฝยนูศ ยทไนผแยทพแมคามส3. ีนาธมุทปดัวหงัจ งวลหงอลค ง่ึนหงอลค) ูนธอมห( ณารบโนผแดวนนาถส4. ๆงาตบบแนใดวนรากยวดปไมอรพบยีพเ่ีทนอผกัพรากงหแรกัจาณาอ ิตาชานานนวส5. ดวนรากนาดรากญานาํชูผบัก งมโว่ัช2 อืรห1 งยีพเาลวเ ครโาษกัรดับาํบ รากอ่ืพเิตับิฏปรากนจดอลต 71190 ีรุบนจญาก.จ งอืมเ. อ วับงอนห.ต4 ่ีทูมห 36/12 ณรากบสะรปยวดกามะลแพาภณุคีม่ีท . 081-9080-201, 081-6999-052, 034-633-356 รทโ ลชาศิน.ม) 47/78 ญหใมออกฝ( ยทไนผแยทพแมคามส าขาสกฝยนูศ ีลามยอลพ6. 73160 มฐปรคน.จ นารพมาส.อ ญหใมออ.ต มษกเรชพเ.ถ ลฑณมธทุพ.อ ์ิดสัวสาหม.ต ีรศยัชรคน-ายาลาศ 1 ูมห87 นัวตชเพาภขุสนยีรเงรโ7. 4 งึถ. 034-365-001 รทโ73170 มฐปรคน

140 ีรุบทนน. จ ด็รกเกาป. อ ด็รกเะากเ. ต งอทงธาสเดัวยทไนผแดวนพีชาอานฒัพมุลก8. ด็รกเกาป4 ทวเิมูภยอซ: 89/59 ยทไนผแยทพแราก าภนอมห กินิลคมรบอนับาถส9. . 081-8683-888, 02-583-3377, 083-4391-414รทโ11120 ีรุบทนน ด็รกเกาป. อ ด็รกเกาป.ต ยชไนตัรอห.ต งยีรเมาขะมงอลค.ถ 3 ูมห23/3-4 ยทไนผแดวนขุสตนันอนยีรเงรโ10. . 035-244-696, 086-126-0008รทโ13000 ายธุยอีรศรคนะรพ.จ ายธุยอีรศรคนะรพ.อ อืนหเคาภตขเ ยทไนผแดวนรากูรนยีรเงลหแ ดปเาขาส3 อืรคเนในยีรเงรโีม) มหใงยีชเ( ฯนพุตชเะรพดัวณารบโนผแยทพแนยีรเงรโ1. ม่ิพเรากีมดไามอตะลแ 2505 ปตแง้ัตามยทไนผแดวนรากบักวย่ีกเนอสราก-นยีรเรากนาดรากิรบหใ งอืมเ.อ กอืผเงาช.ต ศิทุอาชะรป. ถ านนาลดุมสนารงัลหยอซ7/1-2 นับุจจปงึถนจามมหในยีรเรตูสกัลห 1 งึถ. 053-410-360 รทโ มหใงยีชเ. จ มหใงยีชเงอืมเอภเาํอ กอืผเงาชลบาํต ตกรม17/6-7 ณารบโยทไดวน ม็อเีทอไ นยีรเงรโ2. . 053-218-632รทโ 50300 มหใงยีชเ งอืมเอภเาํอ ตกเดัวลบาํต นตัรวนวกแ4 ยอซ159/2 ยทไนผแดวนยติทาอนยีรเงรโ3. . 053-262-574รทโ มหใงยีชเ งอืมเอภเาํอ ยอมงาชลบาํต3 ยอซ ากเยอม งาชนนถ47 ยทไนผแดวนานนาลนยีรเงรโ4. . 053-232-547รทโ 50300 มหใงยีชเดัวหงัจ กออนัวะตตขเ ยทไนผแดวนรากยทไนผแดวนรากูรนยีรเงลหแ . 038-531-310รทโ ารทเงิชเะฉดัวหงัจ งกะปงาบอภเาํอ. นศก1. . 038-597-011รทโ ารทเงิชเะฉดัวหงัจ ตขเยัชมานสอภเาํอ. นศก2. 20110 ีรุบลช.จ าชารีรศอภเาํอ ะรพงาบลบาํต 9 ูมห52 าปส ดนอแ จาสสาม ะรุปีราว3. . 038-312-581รทโ 6) ยอซ( ์ิดกัศศยยอซ2 ยาสายทัพ นนถ437/48-50 ายทัพ ยทไนผแดวนรากานฒัพนยีรเ4. 6 งึถ. 038-414-115 5 รทโ20150 ีรุบลช.จ งุมะลงาบ.อ อืนหเงยีฉเกออนัวะตคาภตขเ ยทไนผแดวนรากยทไนผแดวนรากูรนยีรเงลหแ 41300 ยาคงอนห. จ งอืมเ. อ งอหงอส.ต งอืรเวาดนาบ พาภขุสอ่ืพเยทไนผแดวนมุลก1. . 089-6213-512รทโ ูภาํลวับงอนห.จ งาลกาน.อ งาชนาด.ต ูภาํลวับงอนหนชมุชยัลายทิว2. อต. 042-223-356 รทโ ีนาธรดุอดัวหงัจขุสณราธาสนางกันาํส ยทไนผแดวนติธาสยนูศ3. 042-249-692 รทโอืรห611

141 08-7908- รทโ34130 ีนาธชารลบุอ.จ ลผชืพรากะรต.อ นิพานลบาํต ยทไนผแยทพแมุลก4. 2733, 08-7958-4209 ตใคาภตขเ ยทไนผแดวนรากยทไนผแดวนรากูรนยีรเงลหแ ต็กเูภ, งอืมเ.อVichit, รติจิว.ต าฟาจเ.ถ 3 ูมห5/10 ทรอสีร พาภขุสะลแมรรธนฒัว าปส ขโุส . 076-26 3-222รทโ83000

142 ยทไนผแดวนจิกรุธ ๆ ยาลหบักน้ึขดิกเะจกัม ดยีรคเรากาออืรห ยากงารมาตดวปรากาอ บขยอ่ืมเาหญป นับุจจปนใ กตอค ๆ นานนางาํทง่ันรากกาจยอ่ืมเดวป นชเ ยัจจปยาลหกาจามุตหเาส น้ึขกามุยาอีมอ่ืมเะาพฉเยดโนค น้ึขกามดวนรากิรบชใรากงอตมาวคีม่ีทูผีมหใาํท้ีนาลหเง่ิส จิกฐษรศเาหญปกาจดยีรคเอืรห นอมห ยวดิตาชงาตวาชูมหนใปไกออวัตยายขตแกาห ยทไวาชคแะาพฉเูยอดักาํจมไดวนรากมยินมาวคง่ึซ รากงอตมาวคงอนสบอตอ่ืพเน้ึขดิกเงึจ ยทไนผแดวนจิกรุธ น้ันงัด นยีซเาอมุลกนใะาพฉเยดโ นตม่ิรเะจ่ีทนอกตแ งอเนตงอขจิกรุธบอกะรปรากงอต่ีทูผงอขง่ึนหกอืลเงาทนปเงึจ้ีนจิกรุธบอกะรปราก ดวนจิกรุธาํทจในส่ีทูผ นอกยีสเง้ึซกึลหใ้ีนจิกรุธนใจใาขเมาวคาํทะลแาษกึศรวครากบอกะรปูผ าํทอืมงล ้ีนงัด นาฐน้ืพิตับมสณุคะลแพาภยกัศีมรวค ยทไนผแ งึจรากบอกะรปูผ รากิรบจิกรุธนปเ ยทไนผแดวนรากาวกาจงอ่ืนเ รากิรบหใรากนใกัรจใีม1. ีด่ีทธนัพมัสยษุนมีม ะารเพไาจดูพ พาภุส จใงิรจ ยตัสอ่ืซมาวคีม รากิรบหใรากกัรจใีมงอต อืรหขไรากาอีมกาห งรแง็ขแหใยากงัลาํกกออน่ัมห อมสเูยอีด่ีทจใพาภขุส ยากพาภขุสีม2. ดไดวนกูถูผบักหใครโรพแจาองัยวลแีดลผดไมไะจกาจกอนะารพเ ดวนรากาํทรวคมไ ยาบสมไกึสูร ะลแดิชลกใสากอโ วัตอตวัตบบแรากิรบรากนปเดวนราก ะวีชาอามมัสีมะลแ มรรธลีศีม3. มาวคยวดปไนปเดวนรากหใงอตงึจ้ีนพีชาอบอกะรปูผ น้ันงัด าลวเดอลตูยอีมาคกูลยากงารสัผมัส อืค มรรธลีศีม จใ์ิธทุสิรบ ดไมไงอเวัตมุคบวคะจจาอะารพเ ดวนรากงัลหะลแนอกง้ัท ารุสม่ืดมไ ารุสม่ืดมไ• รวค่ีทาทเลผดไมไดวนรากหใาํทจาอะลแ นปเ่ีทขไนคอืรหดวนกูถูผมลโะทแดูพาํคชใอืรห มาลนวลายิริกงดสแมไยดโ ูชาจเมไ• มไ่ีทงอ่ืรเนใดวนกูถูผนวช้ีชายิริกงดสแรวคมไ็กงิญหูผนปเดวนูผาถอืรหยาชูผนปเดวนูผีณรก งิญหูผ รวคมสอพคแยุคดูพ ยอรบยีรเพาภุสมาวคยวดดวนงอต ธนัพมัสศพเบักวย่ีกเ่ีทงอ่ืรเะาพฉเยดโ มสะามหเ

143 มาต็กง้ัรคกีอามบัลกดวนกูถูผหใงวลอลอืรหขไงย้ีลเมไ งึถยามห งวลกอลหาจดูพมไ• อ่ืพเงวลอลชใิม น่ือีธิวยดโาษกัรรากบัรปไยวปูผหใาํนะนแะลแ งรตมาตปไกอบรวค็กลผดไมไาวน็หเาถ ญิรสเรรสศยภาล งอทนิงเ นชยโะรปลผงัวห ีณวเะรปาค่ีทนาถส นชเ มสะามหเมไ่ีท่ีทนาถสอืรห รจคโอ ่ีทนาถสนใดวนรวคมไดวนูผ• นตนปเ นันพรากนอบ าชาํ้นงรโ งายอมรบอกฝนาถสกาจมรบอกฝรากนาผอืรห ยทไนผแดวนรากนาดูรมาวคนาฐน้ืพีมรวค4. จิกรุธนใจใาขเมาวคีมรากบอกะรปูผหใาํทะจ วาลกงัดนาฐน้ืพะารพเ นัว15 – 45 อืรห. มช30 – 75 ยอน ทแงอถงายอ้ีน ีด่ีทลเาํทีมกาห้ีนจิกรุธะารพเ กวดะสมคานมคราก นจเดัช ยางดไน็หเงอม มสะามหเ่ีทลเาํทีม5. ง่ึนหนวสวลแปไจ็รเาํสมาวคบสะรปาวอืถ็ก รากบอกะรปราก ้ีนงัด ๆ งาตนางยวนหอตดิตงอตนปเาํจรากบอกะรปูผ น้ัน ยทไนผแดวนรากดปเนอก รากบัรดไะจรากิรบจิกรุธปไว่ัทยดโ จิกรุธง้ัตดัจนยีบเะทดจอ่ืพเ าครากจิกรุธานฒัพมรก• าษกึศถรามาสยดโ นยีบเะทดจงอตยวดมวรน่ือาคนิสยาขาถตแ ยชิณาพนยีบเะทดจงอตมไนวเกย www.thairegistration.com ่ีทอืรหwww.ismed.or.th ่ีทดไตาญุนออขดยีอเะลยาร กาจาษกึศยดโ ม่ิพเาคลูมีษาภะลแ นยีบเะทดจรากีษาภงาทรากนินเาํดอ่ืพเ รกาพรรสมรก• www.rd.go.th ้ีนง้ัท ะปลิศครโบอกะรปูผนปเตาญุนอบใบัระลแนยีบเะทดจอ่ืพเ ขุสณราธาสงวรทะรก• ะปลิศครโบอกะรปราก. บ.ร.พ มาต พาภถรรมสูฟนฟอืรห ครโยัฉจินิว ดับาํบอ่ืพเดวนรากนปเกาห .2542ศ.พ ณารบโมรรกชวเอืรหยทไนผแยทพแรากาขาส ตาญุนอบใบัระลแนยีบเะทน้ึขงอตดวนรากาํทูผ น้ันาทเวลแตาญุนอบใบัรดไ่ีทลาบายพนาถสนใรากนินเาํดงอตะลแ นอกพีชาชิวรากมรรกะณคกาจ งอตนปเาํจมไดวนรากาํท่ีทูผ ครโาษกัรรากอ่ืพเชใมไ ยอ่ืมเดวปรากาอาทเรรบอ่ืพเดวนรากนปเกาหตแ ่ีทดไอขาํคน่ืยถรามาสรากบอกะรปูผ ะปลิศครโรากบอกะรปูผตาญุนอบใบัระลแนยีบเะทน้ึข นางกันาํส่ีทน่ืยดัวหงัจงาตนใอืรห ขุสณราธาสงวรทะรกดัลปนางกันาํส ะปลิศครโบอกะรปรากงอก นปเ็กตแ รากิรบหใพีชาอนปเะจดวนรากจิกรุธมแ ดัวหงัจขุสณราธาสนางกันาํสอืรห อภเาํอขุสณราธาส นักนชเงูสบอชดิผบัรมาวคชใงอต่ีทพีชาอ

144 ยามหฎกงาทษทโ ตาญุนอบใีมมไตแ ครโาษกัรรากบบแดวนรากาํทะรกดวนูผกาหยามหฎกงาทษทโงลทบีม ะลแ บัรปง้ัทาํจง้ัทอืรห ทาบ30,000 นิกเมไบัรป ป3 นิกเมไกุคาํจดิผมาวคีมะจง่ึซ ะปลิศครโบอกะรป ษทโีมอืค ดิผมาวคีม็กตาญุนอบใีมมไยดโครโาษกัรดวนรากนปเาวาณษฆโยาปน้ึขตแดวนดไมไะจมแ บอชดิผบัรงอตดวนูผยามหฎกมาต บัรปง้ัทาํจง้ัทอืรห ทาบ40,000 นิกเมไบัรป ป2 นิกเมไกุคาํจ ลวมะรปมาตดิผมาวคีม จใติจ ยากงารกแยารตนัอดิกเน่ือูผหใาํทกาห้ีนงัด ดวนกูถูผกแยารตนัอดิกเกาห ดวนกูถูผกาห บัรปง้ัทาํจง้ัทอืรห ทาบ4,000 นิกเมไบัรป ป2 นิกเมไกุคาํจ295 ารตาม าญาอยามหฎก ุธนัพบืสะวยัวอ ทาสะรปนาม่ีทถรามาสมาวคยีสเ ดาขน้ิล กวนหูห ดอบาต อืค้ีนงัด สัหาสยารตนัอนปเ จิกบอกะรปถรามาสมไอืรห ติวีชดอลตงัรอ้ืรเยวปบ็จเอืรหพาภลพพุท วัตดิตรากิพติจ กูลงทแ านหบใ ดิกเวลแดวน นชเ ทามะรปยดโาํทะรกกาห ป10 งึถนอืดเ6 กุคาํจษทโงอต นัว20 าวกนิกเิตกปมาต ยวปูผดวนกาห บัรปง้ัทาํจง้ัทอืรห ทาบ6,000 นิกเมไบัรปอืรห ป3 นิกเมไกุคาํจษทโงอต สัหาสยารตนัอ ทาบ20,000 นิกเมไบัรป ป10 นิกเมไกุคาํจษทโงอต ทามะรปยดโรากาํทะรกาวอืถติวีชยีสเหใาํทวลแ จ็รเาํสมาวคบสะรปยทไนผแดวนจิกรุธหใาํท่ีทยัจจป นางกันพะลแงอเวัตอต าคกูลบักยตัสอ่ืซงอต1. นาราขเาคกูลีมอ่ืมเีดสัวสราก นชเ นางกันพกแหใาคกูลรากิรบรากนาดีด่ีทกึนาํสติจงารส2. รติมนปเงายอยาทกัทราก ่ีทาลวเมาตะลแนอตน้ัขกุทบรคดวนรากิรบหใยดโ ่ีทงคนาฐรตามดไหใรากิรบรากาษกัร3. ดนหาํก ปไนิกเนจงพแมไ่ีทนาถสาชเาค ยามหาปเาคกูลมุลกลกใ มสะามหเง้ัต่ีทลเาํท4. งอขดาอะสมาวคะลแ ดวนรากณรกปุอดาอะสมาวค ่ีทนาถสงอขดาอะสมาวคาษกัรรากีม5. าลวเดอลตีดูดหในางกันพ ทบยาทมรรกจิก ปขเงัสอพามยทไนผแดวนรากงอขิตัวะรปยาบิธอนยีขเนยีรเูผหใ1. งาบรไะอทภเะรป่ีกีมยทไนผแดวนรากงอขทภเะรปยาบิธอนยีรเูผหใ2. จใาขเอพาม ๆงาตบบแยทไนผแดวนรากีธิวยาบิธอนยีรเูผหใ3. งหแ4-5 ามยทไนผแดวนรากูรนยีรเรากลูมอขงลหแกอบนยีรเูผหใ4.

145 มรกุนาณรรบ ะราสมุลก นาฐน้ืพูรนยีรเรากะราสนยีรเอืสงันห. (2547). ญิรจเมไ านตนิจะลแ์ิดสัวสง่ิม้ีล ีดวาภิว ดักาํจ ค็มแพมิพกันาํสทัษิรบ: ฯพทเงุรก. าษกึศขุส าษกึศลพะลแาษกึศขุสูรนยีรเราก าษกึศมถะรปบัดะร ติวีชะษกัทานฒัพาชิวดวมห. (2551). ีทนลุกลไิวศิลเ าณีว ดักาํจ ราสตวนทัษิรบ: ฯพทเงุรก : ฯพทเงุรก าษกึศมถะรปบัดะร ติวีชะษกัทานฒัพาชิวดวมห. (2548). ะณคะลแูคนันอ ยัชิฒุว ดักาํจ1991 จิกณรรบพมิพกันาํสทัษิรบ : ีรุบทนน าษกึศมถะรปบัดะร ติวีชะษกัทานฒัพาชิวดวมห. (2547). งอทขงัสวกแ นฒัวุส ดักาํจ ยีดเีมิตลัม รติมยปทัษิรบ บัดะร1 ติวีชะษกัทานฒัพาชิวดวมห ลกไงาทนยีรเรากดุช.(2551) นับาถส,ลกไงาทาษกึศราก วารพดาล.คสกส พมิพงรโ: ฯพทเงุรก นตนอตาษกึศมยธัม 2552 นยายนัก9 ่ีทนัวhttp://www.siamhealth.net อตดิตดรโ ฯพทเงุรก นาบวาชอมหพมิพกันาํส นาบวาชอมหอืมูค(2544) พาภุนานาชาอ ิตรยีกเรุส.พน.ศร  (Creative Thinking)”ครรสงารสม่ิรเิรดิคมาวค“ มางีรศวกแ าภิน 2552 นยายนัก14 ่ีทนัวhttp://www.geocities.com/phichitnfc/KN2.htm นยายนัก14 ่ีทนัว: Critical Thinking http://www.swuaa.com/webnew/ ณาญราจิวีมงายอดิคราก 2552 2552 นยายนัก14 ่ีทนัวhttp://www.radompon.com/resourcecenter/?q=node/41 จในิสดัตราก (problem solving process) http://toeyswu.multiply.com/journal/item/6 าหญปกแรากนวบะรก 2552 นยายนัก14 ่ีทนัว ”นุรยัวนใวัตบัรปรากะลแรากานฒัพ. “ีตาปีรท วดเยิรุส. พน http://www.dekplus.org/update/index.html .ค.ม. 2545 -ค.ธ12 ( ่ีทบับฉ26 ่ีทป อมหลกใ.” ยากน่ิลกบังะรรากนอตน้ัข. “งจแคาน ศรเวายเ 2546) : 92-93 www.teenpath.net ลาบายพชาริริศรตสาศยทพแะณค รตสาศชวเติจาชิวคาภsiriraj e public library นในาลหรตุบะลแมแอพงาวหะรครรสงารสงายอศพเงอ่ืรเราสอ่ืสรากอ่ืพเ ยัภดอลปกัร จใดปเยุคอืมูค ยัภดอลปกัร จใดปเยุครากงรคโ ยดโ วัรคบอรค :ฯพทเงุรก. าษกึศศพเบักวย่ีกเปไว่ัทูรมาวค. ๗๓๕๒. ะณคะลแนิสะกิสาว ยีนทนัว ๔๗–๗๕ านห, รตสาศมรรธยัลายทิวาหมพมิพกันาํส

146 BAPP. ยากะรปดุจ. ๙๓๕๒. ยทไศทเะรปงหแติมินภุศิธินลูม อ่ืซงาบสดอเนักงอปรากงรคโ .๐๗-๗๕ านห, ยนเคาอพมิพรากยนูศ: ฯพทเงุรก .พปม. าฟีสงธพมิพกันาํส: ฯพทเงุรก. ยรรจศัหมติวีชีมง่ิส ยษุนมยากงาร .พปม, งอทพมิพพมิพกันาํส: ฯพทเงุรก. งิญหูผกินิลค ดุชายมวลกาจด็รกเ. ศงวามุส ธุวารว .๔ านห. ๑๔๕๒, ๔.ฉ ๒ ่ีทป. สวินามราฟ. ญัคาํสมไภรรคง้ัตรากบอสจวรตราก..าวรคใ The New Our Bodies, Ourselves: A Book by and for Women. The Boston Women’s Health Book Collective, New York: A Touchstone Book, 1992. The Good Housekeeping. The Good Housekeeping illustrated Guide to Women's Health. Kathryn Cox, Editor. New York: Hearst Books, 1995. Grace Chin. Menstrual Myths and Taboos. The Star vol. 4, No. 12 : 4, December 1997. ทลฮเบัฮ พมิพกันาํส,2553. ์ิดกัศยลชเบบแยทไดวนรากคินคทเ รากิตับิฏปงิชเมรบออืมูค: ีดจใ ลพวน รคนาหมพทเงุรก. นิซิดมเ รคนาหมพทเงุรก. ดูก คงิธ พมิพกันาํส, 2553, ดวน บอ บอ: งพแาตษงว ชุนายีรป http : //www.xn--13 cgebo 2b 4a 7q3a.com/ ยทไนผแดวน http : //www.prathyecity.com/N_panThai.doc ยทไนผแดวนจิกรุธ http : //www.women.sanook.com/800197/ ยทไนผแดวนจิกรุธ http : //www.library.dip.go.th/multim/edoc/09490.pdf ยทไนผแดวนจิกรุธ

147 าํทดัจูผะณค าษกึรป่ีท .นศก รากิธาขลเ งอืรเญุบ ฐิรสเะรปยาน1. .นศก รากิธาขลเงอร ณรรวุสม่ิอ ศยยัช.รด2. .นศก รากิธาขลเงอร ปาํจ รทนิรชัวยาน3. .นศก รตูสกัลหานฒัพรากนาดาษกึรป่ีท ะฮรทไวกแ ูยองอท.รด4. นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลกรากยวนาํอูผ ฒโฑุวฑณัต าณขกัรงาน5. งยีรเบยีรเะลแนยีขเูผ ตใคาภ. นศก นับาถส ูงะล รยีฑเณมยาน1. งุรปบัรปานฒัพะลแ รากิธาณรรบูผ กศทเินาษกึศยวนห ชวเรตสาศ ณรรพลวนงาน1.  )ยีนสเหงิส หงิส( าชดเรทนิดบนยีรเงรโ นทนันะตกุย านถรารปุสงาน2. นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก ษกัทิพณรรวุส ณรรพกนกงาน3. นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก งรตาํค นตัรวายเวาสงาน4. (PATH) ธพแรากคงอ ีวะรนยีวหเ านวาภวาสงาน5. (PATH) ธพแรากคงอ ษกัรุหายตัส ามษกวาสงาน6. ญานาํบรากชาราข ชินญิรจเ รพีรุสวาสงาน7. ญานาํบรากชาราข ยชิณาพาลหเ ีดวญญัธงาน8. ญานาํบรากชาราข บอชตติจมส รติจอ้ือเงาน9. ญานาํบรากชาราข มรรธตติจ าตินชวาสงาน10. นชเงาบตขเ นศก นางกันาํส ทนนอ้ืชเ คงนอวาสงาน11. นางาํทะณค นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก นโะมน่ัม ษงพรุสยาน1. นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก ปลิศนตัรีรศ คชโภุศยาน2. นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก ทนนามทป รพณรรววาสงาน3. นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก ฐษิดะรปลุก าญญิรศวาสงาน4. นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก านฒัวติจงอืลหเ รทนิรชพเวาสงาน5.

148 บับฉนตพมิพูผ นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก มสนเะค ีดวยปวาสงาน1. นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก านฒัวติจงอืลหเ รทนิรชพเวาสงาน2. นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก นฒัพิพษงวีวก ณรรวรกวาสงาน3. นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก าษิธมรรธ ีนิลาชวาสงาน4. นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก ีชนาบ ารศิลอวาสงาน5. กปบบแกออูผ นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก ปลิศนตัรีรศ คชโภุศยาน

149 2 ่ีทง้ัรคงุรปบัรปะลแานฒัพูผ าษกึรป่ีทะณค .นศก รากิธาขลเ งอืรเญุบ ฐิรสเะรปยาน .นศก รากิธาขลเงอร ณรรวุสม่ิอ ศยยัชยาน .นศก รากิธาขลเงอร ปาํจ รทนิรชัวยาน นอสรากนยีรเรากอ่ืสานฒัพนาดะาพฉเญาชวย่ีชเูผ ลุกอโรทนัจ ีนทัวงาน าษกึศรากงาทรพแยผเรากนาดะาพฉเญาชวย่ีชเูผ ทานนินิตาผ รพีลุชงาน กศทเินาษกึศยวนหานหวัห ลุกีธิวมรรธ ีลชญัองาน นยีรเงรโกอนาษกึศรากยวนาํอูผ ตตขเมาง ีนิธทุศงาน 2 ่ีทง้ัรคงุรปบัรปะลแานฒัพูผ นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก นโะมน่ัม ษงพรุสยาน นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก ปลิศนตัรีรศ คชโภุศยาน นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก ศงวทนัจ ศงพิตติกยาน นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก ง้ึอซแ รทนิณผวาสงาน นยีรเงรโกอนาษกึศรากานฒัพมุลก านฒัวติจงอืลหเ รทนิรชพเวาสงาน