Elementy pracy biurowej w logistyce

Czasami pracownicy w ramach wykonywania obowiązków poznają informacjeświadczące o sprzecznej z prawem działalności pracodawcy, np. naruszaniuzagwarantowanych prawem pracy uprawnień innych pracowników. Pracodawca niemoże skutecznie zobowiązać pracownika do zachowania w tajemnicy takich informacji.Pracownik posiadający tego typu informacje, który został powołany na świadka przezsąd lub inny uprawniony organ, ma obowiązek ich ujawnienia, niezależnie od tego, doczego zobowiązał się wobec pracodawcy. Sens klauzul o zachowaniu poufności Jeżeli jednak klauzule poufności nie wprowadzają nowych elementów doukształtowanego prawem modelu ochrony istotnych informacji (ewentualnie tylkouszczegóławiają ustawowe pojęcie tajemnicy), to z punktu widzenia pracownika nie sąone istotne, gdyż nie nakładają na niego dodatkowych obowiązków. Dlaczego pracodawcy je stosują? Czasami jest to wynik pędu do produkowania jak największej ilości dokumentów,do zapełnienia pustych półek w szafkach działu kadr. Nie jest to zjawisko szkodliwe,aczkolwiek może powodować błędne mniemanie, jakoby tylko podpisanieodpowiedniego kwitu rodziło obowiązek zachowania w tajemnicy informacjipracodawcy, a brak kwitu oznaczał pełną swobodę w tej sprawie. Czasami jednak pracodawcy mają ku owej „papierologii” uzasadnione powody.Zdarza się, że w umowach ze swoimi kontrahentami sami zobowiązują się dozachowania w tajemnicy kwestii związanych z daną umową lub konkretnym projektem,jak również do zapewnienia, że tajemnicy dochowają ich pracownicy, współpracownicy,doradcy itp. Zatem dla pracodawcy uzyskanie od swoich pracowników specjalnegopisemnego zobowiązania do zachowania w tajemnicy tych konkretnych danych jestnajprostszym sposobem wykazania, że wykonał swoje obowiązki wobec kontrahenta. Warto też zwrócić uwagę na ustawową definicję tajemnicy przedsiębiorstwa(zacytowaną powyżej), która wymaga od pracodawcy podjęcia działań zmierzających dozachowania takich informacji w tajemnicy. Znów odpowiednie oświadczeniapracowników są prostym sposobem wykazania, że takie działania zostały podjęte. Dlapracodawcy przydatna jest także funkcja precyzująca tego typu klauzule i oświadczenia.Jeśli pracodawca wskazał pracownikowi, jakie konkretne informacje w jego firmiestanowią chronioną tajemnicę, łatwiej będzie mu wykazać winę pracownikaw przypadku jej naruszenia. Podsumowując – o ile oświadczenia czy klauzule o poufności nie zmieniająustawowych obowiązków zachowania tajemnicy (a rzadko, kiedy zmieniają), dlapracownika ich podpisanie nie jest żadnym ryzykiem. Wielokrotnie takie oświadczeniasą bardziej istotne w relacjach pracodawca-klient niż pracodawca-pracownik. Personal know-how Istotne jest odróżnienie chronionej tajemnicy pracodawcy lub przedsiębiorstwaod wiedzy, doświadczenia zawodowego i osobistych kwalifikacji pracownika, którenabył on w sposób naturalny trakcie zatrudnienia. Ta druga kategoria wiadomości(czasem zwana personal know-how), nie może być obwarowana ustawowym lubumownym obowiązkiem zachowania poufności.Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 5

Jeżeli pracodawca chce zapobiec wykorzystywaniu tego typu wiedzy przezpracownika poza firmą, musi się posłużyć konstrukcją zakazu konkurencji. Postanowienia dotyczące zachowania poufności często są elementem umowyo zakazie konkurencji i czasem trudno te dwie kwestie w praktyce rozdzielić – jednakświadomość ich odrębności jest wskazana. Przykładowo pracownik objęty dwuletnim zakazem konkurencji, po ustaniustosunku pracy, musi pamiętać, że po upływie tego okresu jest jeszcze przez rokzobowiązany do nieujawniania tajemnicy przedsiębiorstwa na podstawie ustawyo zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Omawiając kwestie tajemnicy, ważna jest kwestia informacji, które pracodawcychcą chronić przed swoimi pracownikami (przynajmniej niektórymi). Należy pamiętać,że pracownik, który uzyskuje lub próbuje uzyskać informacje poufne, które nie są dlaniego dostępne z uwagi na zajmowane stanowisko (próbuje ściągnąć z serwera na swójkomputer pliki do oglądania, do których nie ma uprawnień – łamie zabezpieczenia itp.),dopuszcza się naruszenia obowiązków pracowniczych ze wszystkimi tegokonsekwencjami, nawet jeżeli uzyskanych informacji nie przekazał dalej. Z koleiodpowiedzialność za ujawnienie lub wykorzystanie informacji zdobytych nielegalnie,nie podlega ustawowym bądź umownym ograniczeniom, np. czasowym (te, bowiemdotyczą informacji, w których posiadanie pracownik wszedł zgodnie z prawem)2. 8.6 Wzór zobowiązania o zachowaniu tajemnicy służbowej Zobowiązanie Pracownika do zachowania Tajemnicy Zawodowej i Poufności 1. Pracownik zobowiązuje się do zachowania tajemnicy zawodowej i nierozpowszechniania bez zgody Pracodawcy, w jakiejkolwiek formie, wszystkich dostępnych mu informacji dotyczących Pracodawcy, do których będzie miał dostęp z tytułu wykonywania swoich obowiązków służbowych, a nieprzeznaczonych przez Pracodawcę do publicznego rozpowszechniania, zarówno w czasie trwania umowy o pracę, jak i po jej wygaśnięciu. 2. Informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa Pracodawcy obejmują w szczególności: poufne informacje o klientach, dokumentację roboczą, zbiory korespondencji oraz inne akta związane z klientami i firmami współpracującymi, a także „informacje wewnętrznego użytku”. Informacje wewnętrznego użytku to takie niepubliczne informacje, których ujawnienie mogłoby wpłynąć na wartość rynkową firmy Pracodawcy, jej klientów oraz na majątek i bezpieczeństwo podmiotów niebędących klientami Pracodawcy. 3. Pracownik nie będzie rozpowszechniał wiadomości, których rozpowszechnianie mogłoby naruszyć imię lub interes Pracodawcy, lub jego klientów. 4. Pracownik zobowiązuje niniejszym, iż w czasie trwania umowy o pracę, bez uprzedniej zgody Pracodawcy, nie będzie świadczył pracy w ramach2 http://www.itlaw.pl/ Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 6

stosunku pracy, ani usług w ramach stosunku zlecenia na rzecz podmiotuprowadzącego działalność konkurencyjną wobec Pracodawcy.5. Pracownik potwierdza niniejszym, że jest świadomy odpowiedzialności karnej za czyny nieuczciwej konkurencji określone w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.______________ _________ ___________ Miejscowość Data PracownikWzór nr 1 Zobowiązanie Pracownika do zachowania Tajemnicy Zawodowej i Poufności Źródło: www.wiol.com.pl/ Rysunek 8.3 Ochrona danych osobowychŹródło: http://www.komputerwfirmie.org/public/ochrona_danych.png Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 7

8.7 Przepisy ochrony danych osobowych „Dane osobowe” – to wszelkie informacje dotyczące osób prywatnych, ich cech oraz dotyczących ich okoliczności, które umożliwiają identyfikację tych osób, ich rodzin bądź członków gospodarstw domowych. Takie informacje mogą obejmować imiona i nazwiska, adresy e-mail, miejsce zamieszkania, numery telefonów, informacje dotyczące rozliczeń i kont, a także inne informacje związane z usługami i świadczeniem tych usług3. Pojęcie danych osobowych zdefiniowane zostało w art. 6 u.o.d.o. W świetle tegoprzepisu, danymi osobowymi są wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lubmożliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej, przy czym osobą możliwą dozidentyfikowania jest osoba, której tożsamość można określić bezpośrednio lubpośrednio – w szczególności przez powołanie się na numer identyfikacyjny albo jeden,lub kilka specyficznych czynników określających jej cechy fizyczne, fizjologiczne,umysłowe, ekonomiczne, kulturowe lub społeczne. Jak stanowi przywołany art. 6 ust. 1 u.o.d.o. – danymi osobowymi są wszelkieinformacje dotyczące osoby fizycznej, tj. informacje odnoszące się do wszystkichdziedzin życia osoby (życia rodzinnego, zawodowego, aktywności pozazawodowej,stanu majątkowego itd.). Przepisy nie precyzują formy wyrażenia tych informacji, a zatem chodzio informacje wyrażone w jakiejkolwiek formie, tj. np. na piśmie, w nagraniu filmowymbądź dźwiękowym, na obrazie, w formie zapisu informatycznego. Forma, w którejinformacje o osobie zostały zawarte, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania informacjijako danych osobowych. Podstawowy warunek uznania informacji za dane osobowe jest taki, żeinformacja ta ma zawierać w sobie wiedzę dotyczącą osoby fizycznej:  już zidentyfikowanej – czyli konkretnej osoby o oznaczonej tożsamości;  możliwej do zidentyfikowania – czyli takiej, której tożsamość można ustalić (bezpośrednio lub pośrednio) w zestawieniu z innymi informacjami, dodatkowymi okolicznościami (wiedzą). Przykładowy katalog okoliczności, które może być pomocny przy identyfikacji(ustalenia tożsamości) osoby fizycznej zawarty został w treści art. 6 ust. 2 u.o.d.o. Jak się podkreśla – tożsamość osoby fizycznej oznacza nie tylko aktualne cechydanej osoby, ale też cechy i okoliczności dotyczące danej osoby z przeszłości, a takżei z przyszłości (zob. wyrok WSA z dnia 3 marca 2009 r., II SA/Wa 1495/08, Lex nr530464).3 http://www.f-secure.com/pl Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 8

Pojęcie „danych osobowych” dobrze zostało wyjaśnione przez Naczelny SądAdministracyjny (wyrok NSA z dnia 18 listopada 2009 r., OSK 667/09, Lex nr 588798): Dane osobowe – to zespół wiadomości (komunikatów) o konkretnym człowieku na tyle zintegrowany, że pozwala na jego zindywidualizowanie. Obejmuje, co najmniej informacje niezbędne do identyfikacji (imię, nazwisko, miejsce zamieszkania), jednakże do tego się nie ogranicza, gdyż mieszczą się w nim również dalsze informacje, wzmacniające stopień identyfikacji. Do informacji takich z pewnością należą zdjęcia osoby fizycznej, chociażby wykonane w przeszłości, umożliwiające jej identyfikację [...]. O zakwalifikowaniu danej informacji do kategorii danych osobowych decydują przede wszystkim obiektywne kryteria oceny, przy czym uwzględnić należy wszystkie informacje, w tym także pozajęzykowe (kontekst), do jakich dostęp mają osoby trzecie. Jak na to wskazuje Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok NSA z dnia 19 maja2011 r., I OSK 1079/10, Lex 990136), zakres danych na podstawie, których możnazidentyfikować daną osobę, jest szeroki. We wskazanym wyroku Sąd podkreśla też, że„Informacją dotyczącą osoby jest zarówno informacja odnosząca się do niej wprost, jaki taka, która odnosi się bezpośrednio do przedmiotów, czy urządzeń, ale poprzezmożliwość powiązania tych przedmiotów, czy urządzeń z określoną osobą pośredniostanowi informację także o niej samej.” Podkreślenia jednak wymaga, iż jeśli ustalenie tożsamości osoby na podstawieokreślonych informacji wymagałoby nadmiernych kosztów, czasu lub działań, to takichinformacji nie uważa się za dane osobowe (art. 6 ust. 3 u.o.d.o.). Wobec tego – danymi osobowymi są informacje:  dotyczące konkretnej osoby fizycznej (osoby o oznaczonej tożsamości);  dotyczące osoby fizycznej, której tożsamość stosunkowo łatwo określić przy uwzględnieniu posiadanego w tym zakresie zasobu informacji, dających możliwość ustalenia, o którą konkretnie osobę chodzi. Można powiedzieć, że dane osobowe to dane, które pozwalają nam stwierdzić, doktórej konkretnie osoby fizycznej dane te się odnoszą. Nie są natomiast danymiosobowymi informacje, których zakres nie pozwala na ich przypisanie do konkretnejosoby. Dane osobowe odnoszą się wyłącznie do danych osób fizycznych. Podkreślić teżnależy – co wynika z art. 1 ust. 1 u.o.d.o. – iż ochrona danych osobowych przysługuje bezwyjątku każdej osobie fizycznej, w tym oczywiście również dzieciom (uczniom szkół). Jeśli chodzi o spotykane często w praktyce szkolnej problemyz zakwalifikowaniem pewnych danych, jako danych osobowych, to wskazać należy, że:  filmy i zdjęcia z monitoringu szkoły stanowić będą dane osobowe, jeśli możliwe jest przypisanie utrwalonych na taśmach (zdjęciach) wizerunków do konkretnych osób (np. uczniów, pracowników danej szkoły). Jeśli możliwe jest ustalenie tożsamości osób, których wizerunek jest widoczny na przekazie z kamer monitoringu, to w takim przypadku zastosowanie znajdą przepisy u.o.d.o.;Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 9

 ocena z zajęć edukacyjnych jest informacją odnoszącą się do konkretnego ucznia (tj. ucznia o oznaczonej tożsamości), dlatego też przetwarzanie tych informacji podlegało będzie rygorom u.o.d.o. Oprócz tego warto też wspomnieć o zakresie stosowania u.o.d.o. w przypadkuumieszczania danych osobowych w opracowaniach, pracach magisterskich itp.,przygotowywanych przez, np. pracowników. Trzeba tu mieć na uwadze dwie kwestie:  ochronie na podstawie u.o.d.o. podlegają dane osobowe, które są lub mogą być przetwarzane w zbiorach danych (przy zastrzeżeniu, że w przypadku przetwarzania danych w systemie informatycznym nie ma znaczenia, czy zbiór istnieje);  stosownie do art. 3 ust. 2 pkt 3 u.o.d.o. osoby fizyczne będą podlegały zakresowi stosowania u.o.d.o. tylko wówczas, jeśli przetwarzają dane osobowe w związku z działalnością zarobkową, zawodową lub dla realizacji celów statutowych. Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania, wydaje się, że nie ma przeszkód, byw opracowaniu (artykule, książce), zamieszczone zostały dane osobowe, gdyż danezawarte w artykule czy opracowaniu nie mają charakteru zbioru, a publikowane sąw formie nieuporządkowanej. Potwierdza to stanowisko Generalnego InspektoraOchrony Danych Osobowych, który wskazuje, iż „Informacji publikowanych w formienieuporządkowanej, a więc np. nazwisk, które wymienia się w artykułach – nie możnauznać za formę przetwarzania danych osobowych w zbiorze. Tym samym nie podlegająone przepisom ustawy o ochronie danych4”. Należy jednak podkreślić, iż pozyskanie danych do artykułu (opracowania,książki) ze zbioru podlegałoby rygorom u.o.d.o., w tym zwłaszcza art. 23 u.o.d.o. (por. teżart. 27 ust. 2 pkt 9 u.o.d.o.). Jak trafnie wskazuje Generalny Inspektor Ochrony DanychOsobowych, u.o.d.o. nie zawiera „zamkniętego katalogu informacji stanowiących daneosobowe”. Dlatego też przy rozstrzyganiu czy określona informacja lub informacjestanowią dane osobowe, w większości przypadków, nieuniknione jest dokonaniezindywidualizowanej oceny, przy uwzględnieniu konkretnych okoliczności oraz rodzajuśrodków czy metod potrzebnych w określonej sytuacji do identyfikacji osoby5. 8.8 Przepisy dotyczące ochrony danych osobowych Ustawa o ochronie danych osobowych ma na celu przede wszystkim chronićosoby fizyczne, których dane osobowe są lub mogą być przetwarzane przez różnepodmioty, instytucje, organizacje. Organizacje pozarządowe, tak samo, jak innepodmioty, w różnych sytuacjach mogą posiadać dane osobowe, czy to swoich członków,podopiecznych, darczyńców, czy współpracowników, pracowników. Ustawaszczegółowo określa zasady postępowania z tymi danymi, które posiada organizacja.Wskazuje warunki przetwarzania danych, czyli co musi zrobić organizacja, aby możnabyło powiedzieć, że legalnie, zgodnie z prawem, przetwarza te dane, a także określaprawa osób, których dane posiada. Ustawa ma zapobiegać sytuacjom nadużywaniadanych osób fizycznych, szczególnie wbrew ich woli i zmuszać tych, którzy te dane4 www.giodo.gov.pl5 www.oswiata.abc.com.pl Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 10

posiadają, do dbania o bezpieczeństwo tych danych. Ponadto w ustawie zostałyokreślone kompetencje organu do spraw ochrony danych osobowych, czyli GeneralnegoInspektora Ochrony Danych (tzw. GIODO). Bardzo ważne jest, aby mieć świadomość, żeposiadanie danych osobowych nakłada na organizacje (tak jak i na inne podmioty)szereg różnych obowiązków. Są to min.:  obowiązek ochrony tych danych (zabezpieczenia ich przed dostępem do nich osób trzecich);  obowiązek informacyjny wobec osób, których dane posiadamy (informowania, że mamy te dane i do jakich celów je wykorzystujemy);  obowiązek rejestracyjny (czyli zgłoszenia informacji o danych do rejestru prowadzonego przez GIODO). Pamiętajmy, że posiadając dane osobowe różnych osób, musimy je przedewszystkim chronić (dbać o ich bezpieczeństwo, aby nie dostały się w posiadanie innychosób i podmiotów, aby były aktualne itp.), a także spełnić szereg innych obowiązków,które nakłada ustawa. Obowiązek rejestracyjny nie zawsze będzie dotyczył organizacji,bo być może nie posiadamy danych, które wymagają zgłoszenia do GIODO, ale z całąpewnością posiadamy „jakieś” dane (czy to członków, pracowników), których niemusimy zgłaszać do GIODO, ale musimy im zapewnić ochronę6. 8.9 Akty prawne regulujące problematykę ochrony danych osobowych Prawo do ochrony danych osobowych jest jednym z elementów prawa doochrony własnej prywatności. Zasada ochrony danych osobowych znajduje swoje źródłow ustawie zasadniczej – w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.), która w art. 47 i art. 51 każdemu gwarantujeprawo do ochrony życia prywatnego i zakłada, iż zasady gromadzenia orazudostępniania informacji o osobie określać ma akt prawny rangi ustawy. Założenie to zostało zrealizowane poprzez wydanie ustawy z dnia 29 sierpnia1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926z późn. zm.) – dalej u.o.d.o. Należy jednak wskazać, iż u.o.d.o. nie jest jedynym aktemregulującym przedmiotowe kwestie. Sprawy dotyczące ochrony danych osobowychnormowane są także w innych ustawach, np.:  rozdział 4 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku praw Pacjenta (Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417 z późn. zm.);  art. 5 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.) - dalej u.d.i.p.;  art. 14 i 20 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2011 r. Nr 287, poz. 1687 z późn. zm.);6 http://www.ngo.pl/ Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 11

 art. 81 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.). Zauważyć trzeba, iż – o ile u.o.d.o. w sposób ogólny normuje ochronę danychosobowych – to inne ustawy odnoszą się szczegółowo do kwestii tej ochronyw wybranych konkretnych dziedzinach działalności. Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 5 u.o.d.o. w przypadku, gdy odrębne ustawyodnoszące się do przetwarzania danych przewidują dalej idącą ochronę niż u.o.d.o., tonależy stosować przepisy tych odrębnych ustaw. A zatem – jeśli jakaś ustawa (inna niżu.o.d.o.) przewiduje dla przetwarzania pewnych danych osobowych ochronę silniejsząniż u.o.d.o., to w tym zakresie należy stosować przepisy tej ustawy. Jeśli w konkretnymprzypadku trudno byłoby ustalić, która ustawa (u.o.d.o. czy też inna ustawa) daje dalejidącą ochronę w zakresie przetwarzania danych osobowych – przy rozstrzyganiu, któreprzepisy stosować w pierwszej kolejności – należy kierować się zasadą, że przepisyszczegółowe stosujemy w pierwszej kolejności, przed przepisami bardziejogólnymi (tu: najczęściej przed przepisami u.o.d.o.). Należy zwrócić też uwagę na to, iż pojęcia danych osobowych nie należyutożsamiać z pojęciem informacji niejawnych. Zgodnie z definicją zawartą w art. 6 ust. 1u.o.d.o. – danymi osobowymi są wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lubmożliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Natomiast informacje niejawne – toinformacje, których nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby lub mogłobyspowodować szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej albo byłoby z punktu widzenia jejinteresów niekorzystne (art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronieinformacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228) – dalej u.o.i.n. Zasady klasyfikowaniainformacji niejawnych do poszczególnych klauzul tajności określa art. 5 u.o.i.n. Daneosobowe i informacje niejawne są dwiema różnymi kategoriami informacji ustawowochronionych (zob. też art. 1 ust. 3 u.o.i.n.), choć ich zakresy niekiedy w pewnym stopniumogą się pokrywać. Jeśli określone dane stanowią zarówno dane osobowe w myślu.o.d.o., jak też informacje niejawne w rozumieniu u.o.i.n. – zastosowanie w takimprzypadku znajdzie reguła kolizyjna zawarta w art. 5 u.o.d.o. Jak się wydaje, w szkołach – w zakresie zasad i warunków ochrony danychosobowych – stosowana będzie przede wszystkim u.o.d.o., a ewentualne kolizjeprzepisów u.o.d.o. z innymi przepisami mogą się pojawić przy stosowaniu u.d.i.p. Wartow tym miejscu przytoczyć też zawarte w orzeczeniach Wojewódzkiego SąduAdministracyjnego w Warszawie wskazówki, pomocne przy stosowaniu u.o.d.o.:W wyroku z dnia 20 kwietnia 2006 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, iż„Naczelną zasadą ustawy nie jest zakaz przetwarzania danych osobowych, leczprzestrzeganie zakresu i trybu ich przetwarzania”. Z kolei w wyroku z dnia 21września 2005 r. WSA podkreślił, iż stosując u.o.d.o. „należy za każdym razem wyważaćdobra, które legły u jej podstaw [...]. W praktyce prawo do ochrony danych osobowychulega ograniczeniu z uwagi na interes publiczny lub usprawiedliwiony interes innychosób, czyli nie jest to prawo o charakterze absolutnym [...]. Ochrona dóbr jednych niemoże się odbywać kosztem naruszania praw innych7”.7 http://www.oswiata.abc.com.pl/ Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 12

8.10 Ochrona wizerunku Ochrona wizerunku (fotografii, zdjęcia itp.) będących niewątpliwie danymiosobowymi, choć o wymiarze biometrycznym przysługuje nam nie tylko dzięki zapisomustawy o ochronie danych osobowych. Także ustawa o prawie autorskim i prawachpokrewnych pozwala na ich prawna ochronę. Art. 81 tej ustawy w ust. 1 wymaga zgodyna rozpowszechnianie wizerunki osoby, którą przedstawia, lub na którym osoba sięznajduje. Jak można odczytać z sentencji zapadłych wyroków, osoba wyrażająca zgodę narozpowszechnianie (publikację) jej wizerunku, musi posiadać wszystkie dane związanez czasem, miejscem i formą mających nastąpić publikacji, także wiedzę o wizerunkachtowarzyszących i treściach komentarzy, bądź opisów. Okoliczności, kiedy trudno nam będzie ochronić swój wizerunek przedupublicznieniem:  wizerunek przedstawia nas w czasie wykonywania pełnionej funkcji publicznej, zwłaszcza politycznej lub samorządowej, społecznej lub zawodowej;  jeśli nasza osoba stanowi szczegół większej całości, np. w czasie meczu piłkarskiego zrobiono zdjęcie całemu sektorowi 1000 osób siedzących na widowni i między innymi także nam, ogólnie w czasie imprezy publicznej, jakiegoś zgromadzenia, lub jeśli jesteśmy częścią fotografowanego krajobrazu;  jesteśmy osobą powszechnie znaną. Rysunek 8.4 Paparazzi Źródło: http://reflectcw.blogspot.com/2013/03/eng-417-paparazzi-problem.html Jeśli nasz wizerunek jednak ukaże się, łamiąc zapisy ustawowe, możemydomagać się zakazu rozpowszechniania go, usunięcia ze stron internetowych (np.portali społecznościowych), emisji telewizyjnej itp. Możemy domagać się przeprosin,a także zadośćuczynienia, którego wysokość określi właściwy sąd.Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 13

Ustawa o prawie autorskim8 Art. 81.1. Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W brakuwyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówionązapłatę za pozowanie.2. Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku: 1) osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez niąfunkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych, 2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publicznaimpreza.8http://portal.uw.edu.pl/web/ado/ochrona-wizerunku Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 14

8.11 Literatura8.11.1 Literatura obowiązkowa  Gotkowska A., Ekspert Serwisu Prawo i Zdrowie, WoltersKluwer Polska;  Michalak A., Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa. Zagadnienia cywilnoprawne, Wolters Kluwert Polska, Kraków 2006;  Rusinek M., Tajemnica zawodowa i jej ochrona w polskim procesie karnym, Wolters Kluwert Polska, Warszawa 2007;  Ustawa z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 196, poz. 1631 z późn. zm.);  Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)8.11.2 Literatura uzupełniająca  Praca zbiorowa pod redakcją Mitury E., Organizacja pracy biurowej, Difin 2009.8.11.3 Netografia  http://portal.uw.edu.pl/web/ado/ochrona-wizerunku;  http://www.f-secure.com/pl;  http://www.itlaw.pl/;  http://www.ngo.pl/x/468727;  http://www.ngo.pl/x/468733;  www.giodo.gov.pl;  www.oswiata.abc.com.pl;  www.wiol.com.pl/.8.12 Spis rysunkówRysunek 8.1Strzeż tajemnicy państwowej ............................................................................................2Rysunek 8.2 Zakaz fotografowania...........................................................................................................3Rysunek 8.3 Ochrona danych osobowych .............................................................................................7Rysunek 8.4 Paparazzi................................................................................................................................ 138.13 Spis treści8 Zasady zachowania tajemnicy służbowej i przepisy dotyczące ochrony danychosobowych .........................................................................................................................................................2Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 15

8.1 Definicja tajemnicy służbowej ....................................................................................................................28.2 Zasady zachowania tajemnicy służbowej...............................................................................................38.3 Rodzaje informacji poufnych.......................................................................................................................48.4 Tajemnica pracodawcy a tajemnica przedsiębiorstwa.....................................................................48.5 Świadczenia pracowników o zachowaniu poufności ........................................................................48.6 Wzór zobowiązania o zachowaniu tajemnicy służbowej.................................................................68.7 Przepisy ochrony danych osobowych......................................................................................................88.8 Przepisy dotyczące ochrony danych osobowych .............................................................................108.9 Akty prawne regulujące problematykę ochrony danych osobowych .....................................118.10 Ochrona wizerunku ......................................................................................................................................138.11 Literatura..........................................................................................................................................................15 8.11.1 Literatura obowiązkowa .........................................................................................................................................15 8.11.2 Literatura uzupełniająca .........................................................................................................................................15 8.11.3 Netografia ......................................................................................................................................................................158.12 Spis rysunków.................................................................................................................................................15Kurs: Elementy pracy biurowej w logistyce 16