บทที่6 การดูแลก่อนหลังผ่าตัด

การพยาบาลผปู้ ่ วย ก่อนและหลงั การผา่ ตดั ดร. ชลการ ทรงศรี

วตั ถุประสงค์ 1. มคี วามรู้ความเข้าใจเกยี่ วกบั การพยาบาลผู้ป่ วยก่อน และหลงั ผ่าตดั 2. ตระหนักถึงความสาคญั ของพยาบาลในการดูแล ผู้ป่ วยก่อนและหลงั ผ่าตดั 3. มเี จตคตทิ ดี่ ตี ่อการพยาบาลผู้ป่ วยก่อนและหลงั ผ่าตดั 4. นาความรู้ทไ่ี ด้จากการเรียนนาไปประยกุ ต์ใช้ในการ พยาบาลผู้ป่ วยก่อนและหลงั การผ่าตดั copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 2 9

การประเมินและเตรียมผู้ป่ วยก่อนผ่าตดั มิใชเ่ ร่ิมในวนั ท่ีผูป้ ่วยเขา้ รับการผา่ ตดั เทา่ นั้น ทาใหก้ ารระงบั ความรูส้ ึกเป็นไปไดอ้ ยา่ งราบร่ืน ปลอดภยั ชว่ ยลดภาวะแทรกซอ้ นทง้ั ในชว่ งกอ่ น ระหวา่ ง และหลงั ผา่ ตดั ลง

การประเมินและเตรียมผู้ป่ วยก่อนผ่าตดั โดยวตั ถุประสงค์ มีดงั น้ี 1. สรา้ งสมั พนั ธภาพท่ีดี 2. เตรียมผูป้ ่วยใหพ้ รอ้ มทง้ั ร่างกายและสภาพจิตใจ 3. ประเมินความเส่ียงของการผา่ ตดั และการใหย้ าระงบั ความรูส้ ึก 4. ใหข้ อ้ มูลผูป้ ่วย รวมถึงการขอใบยินยอม 5. สง่ั ยาใหผ้ ูป้ ่วยกอ่ นผา่ ตดั (premedication) 6. เตรียมวางแผนในการใหย้ าระงบั ความรูส้ ึก และการดูแลหลงั ผา่ ตดั

การประเมินและเตรียมผู้ป่ วยก่อนผ่าตดั  การประเมินผูป้ ่วย กอ่ นการรับผูป้ ่วยไวใ้ นรพ. ลดระยะการครองเตียง ลดการงดหรือเล่ือนผา่ ตดั เพ่ิมประสิทธิภาพในการจดั ตารางการผา่ ตดั และการ ใชห้ อ้ ง  ควรตรวจสอบและยืนยนั ความพรอ้ มครง้ั สุดทา้ ยในวนั กอ่ นการผา่ ตดั

การเตรียมผปู้ ่ วยระยะก่อนผา่ ตดั 1.การเตรียมทางด้านจติ ใจ (Psychological Preparation) 2. การเตรียมด้านร่างกาย (Physiological Preparation) copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 6 9

การเตรียมทางดา้ นจิตใจ (Psychological Preparation) 1. อธิบายถงึ สาเหตุทแ่ี พทย์ต้องทาผ่าตดั 2. อธิบายให้ทราบถึงสภาพของห้องผ่าตดั และบอกถึง บุคลากรทเี่ กยี่ วข้องในการดูแล 3. อธิบายให้ทราบถงึ สภาพภายหลงั การทาผ่าตดั เช่น ลกั ษณะแผล ความเจบ็ ปวด สายยางต่าง ๆ ทอ่ี าจมี copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 7 9

4. อธิบายการปฏบิ ัติตวั ภายหลงั ทาผ่าตดั พร้อมท้งั เหตุและผลของการกระทา เพ่ือให้ผู้ป่ วยให้ความร่วมมือ เช่นการงดนา้ งดอาหาร การพลกิ ตะแคงตวั การหายใจ การไออย่างถูกวธิ ี copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 8 9

5. เปิ ดโอกาสให้ผู้ป่ วยได้พูดคุยกบั ผู้ป่ วยทเ่ี คยได้รับการ ผ่าตดั ด้วยโรคเดยี วกนั และมีอาการดีขนึ้ เพ่ือให้ผู้ป่ วย เกดิ ความมั่นใจยงิ่ ขนึ้ 6. อธิบายให้ทราบถงึ ระเบียบและข้นั ตอนการช่วยเหลือ ถ้าผู้ป่ วยมปี ัญหาทางเศรษฐกจิ copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 9 9

การเตรียมดา้ นร่างกาย (Physiological Preparation) การเตรียมตัวก่อนการผ่าตดั (เตรียมทวั่ ไป) 1.ดูแลให้ผู้ป่ วยได้รับการตรวจร่างกายและตรวจทาง ห้องทดลองต่าง ๆ อย่างละเอยี ด 2.ดูแลให้ผู้ป่ วยได้รับอาหารและนา้ ทเี่ พยี งพอ บางรายอาจ ต้องให้สารอาหารทางหลอดเลือดดาในกรณีทที่ านเอง ไม่ได้ copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 10 9

3.ดูแลให้ผู้ป่ วยได้รับการพกั ผ่อนและการออกกาลงั กาย อย่างเหมาะสม 4. แนะนาและดูแลให้รักษาความสะอาดของร่างกาย 5. การยนิ ยอมให้แพทย์รักษาหรือทาผ่าตัด ผ้ปู ่ วยทุกคนต้องลงนามยนิ ยอมให้แพทย์ทาการผ่าตัด ผ้ปู ่ วยทจี่ ะสามารถลงนามยนิ ยอมได้ต้องอายเุ กนิ 18 ปี ถ้าเป็ นเด็กหรือผ้ปู ่ วยทไี่ ม่รู้สึกตัว ให้ผ้ปู กครองเป็ นผ้เู ซ็นแทน copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 11 9

6. คาแนะนาเกยี่ วกบั การปฏิบตั ิตวั หลงั การผ่าตดั เพ่ือให้ผู้ป่ วยได้มคี วามเข้าใจ และมเี วลาในการฝึ กหดั โดย ฝึ กหายใจโดย หายใจเข้าลกึ ๆ จนผนังท้องตึง นับ 1-5 แล้วจงึ หายใจออกทางปากช้า ๆ ทาซ้าประมาณ 15 คร้ัง เพ่ือให้ปอดขยายเต็มทปี่ ้องกนั ภาวะแทรกซ้อนของระบบทางเดินหายใจ copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 12 9

ฝึกการไออยา่ งมีประสิทธิภาพ (Effective cough ) ให้ผู้ป่ วยประสานมือท้งั 2 ข้างเหนือแผลผ่าตดั เพ่ือให้แผล อยู่น่ิงขณะไอ ลดอาการเจ็บขณะไอ หายใจเข้าเตม็ ท่ี ไอออกมาแรง ๆ 1-2 คร้ัง ทาให้เสมหะหลุดออกมา ### (ยกเว้น ผู้ป่ วยผ่าตดั ตา สมอง ไส้เล่ือน) ### copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 13 9

แนะนาให้ผู้ป่ วยลุกออกจากเตยี งให้เร็วทส่ี ุด (Early ambulation) ให้ลุกน่ังบนเตยี งหลงั ผ่าตดั 24 ช่ัวโมง วนั รุ่งขนึ้ ให้ลงน่ังข้างเตยี ง ลุกเดนิ รอบ ๆ เตยี ง เพ่ือป้องกนั การท้องอืด การเกดิ ลม่ิ ในหลอดเลือด copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 14 9

แนะนาการพลกิ ตะแคงตวั ทุก 1-2 ชั่วโมง เพื่อป้องกนั การเกดิ แผลกดทบั และท้องอืด copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 15 9

การเตรียมผปู้ ่ วยก่อนวนั ผา่ ตดั 1.การเตรียมระบบทางเดนิ อาหาร  งดอาหารและนา้ ดื่ม (N.P.O.) เพ่ือป้องกนั การอาเจยี น การสาลกั ขณะผ่าตัด หลงั เท่ยี งคืน ก่อนการผ่าตัด  ใส่ NG-tube อาจใส่ในรายทจี่ าเป็ นต้องผ่าตดั ลาไส้ หรือ ภายในช่องท้อง  การขบั อจุ จาระ ผู้ป่ วยควรได้รับการสวนอจุ จาระ เพ่ือทาให้ ลาไส้ว่าง ป้องกนั การอจุ จาระไหลออกมาเลอะเทอะในขณะ ผ่าตดั ซ่ึงเส่ียงต่อการตดิ เชื้อ copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 16 9

2.การเตรียมความสะอาดร่างกายทว่ั ไป กรณที ท่ี าเลบ็ ต้องล้างสี ออกเพื่อประเมินภาวะขาดออกซิเจน ขณะผ่าตดั ผู้ป่ วยทใ่ี ส่ฟันปลอม ขาปลอม ตาปลอม ต้องถอดเกบ็ ให้ เรียบร้อย copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 17 9

3. การตรวจสอบใบรายงานประจาตวั ผู้ป่ วย ป้ายข้อมือ H.N. 4. ดูแลให้ผู้ป่ วยได้รับการพกั ผ่อนอย่างเพยี งพอก่อนวนั ผ่าตดั copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 18 9

5. การเตรียมเฉพาะที่ การเตรียมผิวหนงั บริเวณผ่าตดั ควรเตรียมใหใ้ กล้ เวลาผ่าตดั ใหม้ ากท่ีสุดเท่าที่จะทาได้ เพ่ือลดการ เจริญเติบโตใหม่ของเช้ือโรค และการงอกของขน โดยมากมกั จะทาในตอนบ่ายหรือเย็นวนั ก่อนผ่าตดั copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 19 9

หลกั การ  โกนขน (clean & shave ) ตามตาแหน่งทท่ี าการผ่าตัด  ถ้าเป็ นบริเวณหน้าและศีรษะเตรียมผวิ หนังห่างจากจุดทผ่ี ่าตดั 1.5-2 นิว้ ฟุต  ถ้าเป็ นส่วนล่างใบหน้าลงไป เตรียมห่างจากจุดผ่าตัด 8-10 นิว้ ฟุต  ##### หลกี เลย่ี งการเกดิ รอยถลอกหรือแผลขณะโกน##### copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 20 9

การเตรียมบริเวณสาหรับผ่าตดั copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 21 9

 การผ่าตัดบริเวณทรวงอก (chest surgery) โกนขนและทาความสะอาดด้วยสบู่ ต้งั แต่กระดูกไหปลาร้าจนถึงสะดือ โกนขนรักแร้ท้งั 2 ข้าง และคร่ึงหลงั ของลาตวั ทจี่ ะทาการผ่าตดั copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 22 9

การผ่าตัดเต้านม (Mastectomy) เตรียมต้ังแต่บริเวณระดับไหปลาร้า ลงมาถึงสะดือ โกนรักแร้ท้งั 2 ข้าง และคร่ึงหลงั ของลาตัวด้าน ทจ่ี ะผ่าตัด กรณที ่ีทาการผ่าตัด เต้านม กล้ามเนื้อ และต่อม นา้ เหลือง(Radical Mastectomy) ออกด้วย ให้โกนขนแขนข้างทจ่ี ะ ผ่าตดั ถงึ ข้อศอก copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 23 9

การผ่าตดั ไส้เล่ือน (Inguinal hernia operation) โกนขนและทาความสะอาดด้วยสบู่ ต้งั แต่ระดบั สะดือจนถงึ ฝี เย็บ และต้นขาท้งั 2 ข้าง copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 24 9

การผ่าตดั ลาไส้ใหญ่และฝี เยบ็ (Rectal and Perineal surgery) เตรียมบริเวณระดบั สะดือจนถึงฝีเยบ็ และรอบทวารหนกั ถึงตน้ ขาท้งั 2 ขา้ ง และดา้ นหลงั ต้งั แต่ระดบั ตะโพก ถึงตน้ ขาท้งั 2 ขา้ ง copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 25 9

ผ่าตัดบริเวณศีรษะ โกนผมบริเวณ ผ่าตดั บริเวณหู โกนขนบริเวณรอบหู ศีรษะท้งั หมดcopyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved กว้าง ประมาณ7/22/201 1.5-226 นิว้ 9

การผ่าตดั หน้าท้อง การผ่าตัดไต (Abdominal surgery) เตรียมต้งั แต่ราวนมcopyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved (Kidney surgery)7/22/201 เตรีย27มต้งั แต่ราวนมจนถึง จนถงึ ฝี เยบ็ และต้นขาท้งั 2 ข้าง 9 ฝี เยบ็ และครึ่งหลงั ด้านท่ีจะผ่าตัด

การผ่าตัดบริเวณกระดูกไขสันหลงั บริเวณทเี่ ตรียมคือ ต้ังแต่ท้ายทอยมาถึงลาตวั ด้านหลงั และบริเวณก้นย้อย copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 28 9

การผ่าตดั บริเวณคอ เตรียมบริเวณต้งั แต่คางลง มาจนถงึ กระดูกไหปลาร้า และรอบคอท้งั หมด copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 29 9

6. เตรียมรับผปู้ ่ วยเมื่อกลบั จากการผา่ ตดั เม่ือส่งผู้ป่ วยไปห้องผ่าตดั แล้ว พยาบาลต้องเตรียมรับ ผู้ป่ วยเมื่อกลบั จากการผ่าตดั ของใช้ต่าง ๆ ทจี่ าเป็ นต้องใช้ กบั ผู้ป่ วย เช่น เครื่องดูดเสมหะ ออกซิเจน เป็ นต้น copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 30 9

การเตรียมผปู้ ่ วยส่งหอ้ งผา่ ตดั 1.ดูแลความสะอาดผวิ หนังทที่ าการผ่าตดั และร่างกายทวั่ ไปอกี คร้ัง 2.ตรวจวดั สัญญาณชีพ และลงบนั ทกึ ในใบรายงานผู้ป่ วย เตรียมใบรายงานประจาตวั ผู้ป่ วยและของใช้ทจี่ าเป็ นต้องเตรียม ไปพร้อมกบั ผู้ป่ วย 3.ดูแลให้ผู้ป่ วยถ่ายปัสสาวะ 4.ดูแลให้ได้รับยาก่อนไปห้องผ่าตดั copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 31 9

การใชย้ าระงบั ความรู้สึก (Anesthesia) 1. ยาระงบั ความรู้สึกชนิดทท่ี าให้หมดความรู้สึกท้งั ร่างกาย (General Anesthesia) ทาให้ผู้ป่ วยหมดสติ ไม่รู้สึกตวั เมื่อผู้ป่ วยรู้สึกตวั อาจมเี สมหะมาก จงึ ต้องระวงั อย่าให้เกดิ การอดุ ก้นั ทางเดนิ หายใจ  copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 32 9

2. ยาระงบั ความรู้สึกเฉพาะที่ (Regional or Local Anesthesia)  ทาใหผ้ ปู้ ่ วยสูญเสียความรู้สึกเฉพาะส่วนของร่างกายท่ีจะทาผา่ ตดั ไม่รู้สึกเจบ็ แต่รู้สึกชาตลอดเวลา วธิ ีการที่ใชบ้ ่อย คือ 1. การพ่นยาระงบั ความรู้สึกบนผวิ หนัง(Topical Anesthesia) 2. การฉีดใต้ผวิ หนงั (Infiltration Anesthesia) เช่นการฉีดยาชา 3. การฉีดยาเข้าไปทางไขสันหลงั (Spinal Anesthesia) copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved 7/22/201 33 9

การดแู ลผู้ป่ วยหลังผ่าตดั ดร.ชลการ ทรงศรี

วัตถุประสงค์ท่วั ไป 1. นักศึกษามีความรูค้ วามเขา้ ใจในหลกั การพยาบาลผูป้ ่วยหลงั ผา่ ตดั 2. นักศึกษาสามารถวางแผนการพยาบาลผูป้ ่วยหลงั ผา่ ตดั ไดถ้ ูกตอ้ ง และ ครอบคลุม 3. นักศึกษาสามารถนาความรูท้ ่ีไดไ้ ปประยุกตใ์ ชก้ บั ผูป้ ่วยหลงั ผา่ ตดั ไดถ้ ูกตอ้ งและเหมาะสม 4. นักศึกษาตระหนักถึงความสาคญั ของการพยาบาลผูป้ ่วยหลงั ผา่ ตดั ตอ่ การฟ้ืนฟสู ภาพร่างกายและจิตใจ โดยยึดหลกั ความเอ้ืออาทร

การพยาบาลผู้ป่ วยภายหลัง ผ่าตัด  เป้าหมายของการพยาบาลผูป้ ่วยหลงั ผา่ ตดั เพ่ือป้องกนั ภาวะแทรกซอ้ นหลงั ผา่ ตดั และเป็น การเสริมสรา้ งใหผ้ ูป้ ่วยมีสถานะทางสุขภาพท่ีดีท่ีสุดหลงั ผา่ ตดั  การวางแผนการพยาบาลผูป้ ่วยในระยะน้ีจะเป็นการแกไ้ ขปัญหาและตอบสนองความ ตอ้ งการของผูป้ ่วย ทงั้ ดา้ นร่างกาย จิตใจ ความตอ้ งการการเรียนรู้ และความตอ้ งการการ สนบั สนุนจากครอบครวั  การใหก้ ารพยาบาลตอ้ งคานึงถึงความเหมาะสมกบั สภาพร่างกายและจิตใจของผูป้ ่วย

การพยาบาลหลังผ่าตดั แบ่งออกเป็ น 2 ระยะ ระยะท่ี 1 การพยาบาลผูป้ ่วยหลงั ผา่ ตดั ทนั ทีหรือในระยะท่ีฟ้ืนจากการ ไดร้ ับยาระงบั ความรูส้ ึก (Immediate postoperative stage) ระยะท่ี 2 การพยาบาลผูป้ ่วยหลงั ผา่ ตดั ในระยะตอ่ มา (Extended postoperative stage or later postoperative stage)

การประเมนิ ทางการพยาบาล 1. ความรูส้ ึกของผูป้ ่วยตอ่ สภาวะความ เจ็บป่วยหลงั การผา่ ตดั 2. การประเมินทางดา้ นร่างกาย 3. ภาวะจิต สงั คม

1. ความรู้สึกของผู้ป่ วยต่อสภาวะความ เจบ็ ป่ วยหลังการผ่าตดั พยาบาลตอ้ งประเมินความรูส้ ึกของผูป้ ่วย พยาบาลจาเป็นตอ้ งใหค้ าแนะนา คาอธิบาย เก่ียวกบั การเปล่ียนแปลงหลงั การผา่ ตดั พยาธิสภาพของโรค แผนการรกั ษาของแพทย์ หรือส่ิงท่ีผูป้ ่วยคบั ขอ้ งใจ ไม่ มน่ั ใจ

2. การประเมนิ ทางด้านร่างกาย 2.1 การตรวจร่างกาย  การวดั สญั ญาณชีพ  ทุก 15 นาที 4 ครั้ง ทุก 30 นาที 2 ครั้ง ทุก 1 ชว่ั โมงจนปกติ จากน้ันทุก 4 ชว่ั โมง ใน 24 ชว่ั โมงแรกหลงั ผา่ ตดั  ทรวงอกและปอด  สงั เกตลกั ษณะการหายใจ ฟงั เสียงของการหายใจ  ตรวจนับอตั ราการหายใจ

2. การประเมนิ ทางด้านร่างกาย (ต่อ) อุณหภูมิ หลงั ผา่ ตดั ในระยะแรก อุณหภูมิของร่างกาย อาจ พบลดลงต่ากวา่ ปกติไดใ้ น 2 – 3 ชว่ั โมงแรก และ บางรายอาจมีอาการหนาวสน่ั ร่วมดว้ ย หลงั จากนนั้ ภายใน 24 – 48 ชว่ั โมง อาจจะมี อณุ หภูมิสูงกวา่ ปกติไดถ้ ึง 38 C หากมีไขห้ ลงั วนั ท่ี 3 ควรพิจารณาถึงการติดเช้ือ

2. การประเมนิ ทางด้านร่างกาย (ต่อ)  บริเวณแผลผา่ ตดั  สงั เกตเลือดออก หรือ discharge ซึมจากแผลผา่ ตดั หรือผา้ ปิด แผล บนั ทึกจานวน ลกั ษณะ แผลผา่ ตดั ท่ีเฝือกไว้ ถา้ มีเลือดซึม ใหท้ า เคร่ ื องหมายแสดงขอบเขตไว ้  ตรวจดูสีผิว ผ่ืน จา้ เลือด รอยถลอก รอยไหมบ้ ริเวณผิวหนังรอบๆ แผลผา่ ตดั หรือบริเวณท่ีถูกผูกรดั ขณะทาการผา่ ตดั  สงั เกตลกั ษณะสี จานวนของสารเหลวท่ีออกจากทอ่ ระบายตา่ งๆ  สงั เกตความผิดปกติของแผลผา่ ตดั เชน่ บวม แดง รอ้ น ปวด

2. การประเมนิ ทางด้านร่างกาย (ต่อ)  ระบบประสาท  ตรวจดู consciousness, orientation ของผูป้ ่วยหลงั ไดร้ ับ การผา่ ตดั โดยปกติผูป้ ่วยมกั จะรูส้ ึกตวั ดี ภายใน 24 – 72 ชว่ั โมง นอกจากนั้น ตรวจดูการเคล่ือนไหวของแขนขา รีแฟลกซ์ ตา่ งๆ กาลงั ความตึงตวั ของกลา้ มเน้ือ

2. การประเมนิ ทางด้านร่างกาย (ต่อ) ความเจ็บปวดแผลผา่ ตดั พยาบาลควรซกั ถามผูป้ ่วยหรือสงั เกตพฤติกรรม ความเจ็บปวดแผลผา่ ตดั เชน่ อาการซีด เหง่ือออก หนา้ ตาตึงเครียด นอนน่ิง ๆ ไมพ่ ยายามหายใจลึกๆ ไอ หรือขยบั ตวั ควรถามถึงตาแหน่งท่ีปวด ความรุนแรงของอาการ ปวด โดยใช้ Pain score และระบุสาเหตุท่ีทา ใหป้ วด เพ่ือประกอบการพิจารณาใหย้ าแกป้ วด

Pain score

Faces pain scale

2. การประเมนิ ทางด้านร่างกาย  (ตผิว่อหน)ัง  ตรวจดูลกั ษณะผิวหนัง เชน่ ซีด เขยี วคลา้ และความตึงตวั ของผิวหนัง  ทอ้ ง  ประเมินการเคล่ือนไหวของลาไส้ อาจประเมินทุก 4 – 8 ชว่ั โมง  เน่ืองจากผลการไดร้ ับยาระงบั ความรูส้ ึกทว่ั ร่างกาย การใชย้ าบางชนิด หรือ การผา่ ตดั ชอ่ งทอ้ งท่ีมีการกระทบกระเทือนกระเพาะอาหารและลาไส้  สงั เกตดูภาวะทอ้ งอืด การปวดทอ้ งจากลมเต็มทอ้ ง

2. การประเมินทางด้านร่างกาย (ต่อ)  การขบั ถา่ ยปสั สาวะ  สงั เกตสี จานวนของปัสสาวะท่ีไหลออกมาจากสาย สวนปสั สาวะท่ีตอ่ กบั ถุงปัสสาวะ ถา้ ออกนอ้ ยกวา่ 30 มิลลิลิตร/ชว่ั โมง ใหร้ ายงานแพทย์  (กคลBอ้ านlดโaูกปd่างร)dโปe่งพrอdงขiอsงtกeระnเพtาiะoปnสั ส:าวะเหนือหวั เหน่ามี  กถรา่ ณยปีทสั่ีผสูป้ า่ววยะไไมดไ่ เ้ดอค้งาภสายายในสว6นป–ัสส8าวชะว่ั ถโมา้ งไมหส่ ลางัมจาารกถ ไดร้ บั ยาระงบั ความรูส้ ึก ใหร้ ายงานแพทย์

2. การประเมนิ ทางด้านร่างกาย (ตคว่อาม)สมดุลของสารน้าและอิเล็คโตรไลท์ ผูป้ ่วยหลงั ผา่ ตดั มกั มีการสูญเสียเลือด สารเหลวและภายหลงั การผา่ ตดั ทางทอ่ ระบายตา่ งๆ หรือปฏิกิริยาตอบสนองตอ่ ความเครียดจากการ ผา่ ตดั การใหส้ ารเหลวและอิเล็คโตรไลทท์ ดแทนไมเ่ พียงพอ ประเมิน Intake – output fluid ประเมินอาการท่ีเกิดจากความไมส่ มดุลของอิเล็คโตรไลท์ เชน่ สบั สน กระหายน้า เย่ือบุตา่ งๆ แหง้ ผิวหนงั เห่ียวแหง้ เป็นรอยเห่ียวยน่ หรือบวม กดบุม๋ การเตน้ ของหวั ใจไมส่ ม่าเสมอ กลา้ มเน้ือออ่ นแรง ทอ้ งอืด ชกั เกร็ง

2. การประเมนิ ทางด้านร่างกาย 2.2(ตก่อาร)ตรวจทาง  การนับแยกชนิดของเซลลเ์ ม็ดเลือดขาว (White blood cell หอ้ งทดลอง differentiation)  CBC (Complete blood count)  การตรวจดูสณั ฐานวิทยาหรือลกั ษณะ รูปร่างของเซลลเ์ ม็ดเลือดแดง (Red  การตรวจนับจานวนเซลลเ์ ม็ดเลือดขาว blood cell (White blood cell morphology) count; WBC count)  จานวนเกร็ดเลือด (Platelet  การตรวจหาปริมาณฮีโมโกลบิน estimation) รวมถึงความ (Hemoglobin) ผิดปกติของเกร็ดเลือด  การตรวจหาปริมาณเม็ดเลือดแดงอดั แน่น (Hematocrit; Hct)