ป่าดิบชื้นแอมะซอน

ปา่ ดิบชื้นแอมะซอน ป่าดิบชื้นแอมะซอน เป็นป่าใบกว้างชื้นซึ่งป่าอะเมซอนผลิตออกซิเจนให้กับโลกประมาณ 20% และครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของแอ่งแอมะซอนในทวีปอเมริกาใต้ แอ่งนี้กินพื้นที่ 7 ล้านตาราง กิโลเมตร ซึ่งป่าดิบช้ืนแอมะซอนกินพืน้ ทีไ่ ป 5.5 ล้านตารางกิโลเมตร ภูมภิ าคนีร้ วมดินแดนที่เป็นของ 9 ประเทศ พื้นที่ป่าส่วนใหญ่ราวร้อยละ 60 อยู่ในประเทศบราซิล รองลงมา คือ ประเทศเปรู ร้อยละ 13 และประเทศโคลอมเบีย ร้อยละ 10 และมีพื้นที่เล็กน้อยในประเทศเวเนซุเอลา, ประเทศเอกวาดอร์, ประเทศโบลิเวีย, ประเทศกายอานา, ประเทศซูรินาม, และเฟรนช์เกียนา ป่าแอมะซอนเป็นเนื้อที่กว่า ครึ่งของป่าดิบชื้นที่ยังเหลืออยู่บนโลก[1] และเป็นป่าดิบชื้นเขตร้อนขนาดใหญ่ที่สุดและมีความ หลากหลายทางชีวภาพมากที่สุดในโลก มีต้นไม้ประมาณ 390 พันล้านต้นและมีพันธุ์ไม้กว่า 16,000 ชนิด ลกั ษณะท่ัวไปทางภมู ิศาสตร์

แอมะซอน (Amazon) ป่ามหัศจรรย์ของโลกก็เนื่องมาจากลักษณะสำคัญต่าง ๆ อย่างมากมาย เช่น ความหลากหลายทางชีวภาพ ขนาดพื้นที่และอีกมากมาย นับเป็นป่าที่ถูกยกให้เป็นป่าลึกลับและ เปน็ ปอดของโลก อนั เนื่องมาจากเป็นปา่ ดิบช้ืนเขตรอ้ นที่มีพืน้ ทีก่ ว้างใหญ่และสมบรู ณ์ที่สุดในโลก โดยมี อาณาเขตพื้นที่ประมาณ 5.5 ล้านตารางกิโลเมตร กินพื้นที่ประมาณ 9 ประเทศในทวีปอเมริกาใต้ คือ บราซิล เปรู โคลอมเบีย เวเนซุเอลา เอกวาดอร์ โบลิเวีย กายอานา ซูรินาม และเฟรนช์เกียนา โดย 60% ตั้งอยู่ในประเทศบราซิล และมีแม่น้ำที่ยาวเป็นอันดับ 2 ของโลกไหลผ่าน คือ แม่น้ำแอมะซอน ทิศตะวันตกของป่าคือภูเขาแอนดีส ส่วนทิศตะวันตกคือมหาสมุทรแอตแลนติก มีปริมาณน้ำตลอดปี เนือ่ งจากมีลกั ษณะพืน้ ทีเ่ ป็นแอ่งขนาดใหญร่ วมถึงแมน่ ำ้ ใต้ดินที่ชื่อวา่ แม่นำ้ ริโอแฮมซ่า ที่มี พืชและสัตวห์ ลากหลายสายพันธุ์ ปา่ แหง่ นีเ้ ป็นปา่ ที่ถือว่ามีระบบนิเวศทีส่ มบูรณ์สดุ ในตอนนี้ แหลง่ รวมพืชพันธ์ุนานาชนิด ทั้งชนิด ที่หายากและชนิดที่ยังรอการสำรวจและค้นพบอีกมากมาย จากข้อมูลการสำรวจและประมาณการ ของนักสำรวจ กล่าววา่ พบต้นไมป้ ระมาณ 390 พันล้านต้นและมีพันธ์ไุ ม้ประมาณ 16,000 ชนิด พื้นที่ ป่าส่วนใหญ่ปกคลุมด้วยป่าทึบ ต้นไม้สูงใหญ่จะมีใบขึ้นในส่วนที่สูงทีส่ ุดของลำต้น ทำให้แสงอาทิตย์ไม่ สามารถสอดสอ่ งไปยงั พืน้ ดินได้ ซึง่ คิดเป็นเปอร์เซ็นต์เพียง 1% เท่าน้ัน ดินในผนื แห่งน้จี ะมีลักษณะไม่ห น่าแน่น ทำให้ตน้ ไม้ตอ้ งหยั่งลึกรากลึกลงไปกินรัศมใี นวงกว้าง พืชพรรณหายากสามารถหาได้จากผนื ป่าแหง่ นี้ เชน่ ต้นไม้ระเบิด ที่เป็นต้นไม้ที่มกี ารขยายพนั ธ์ุ ที่โดยการระเบิดตัวเองกลายเปน็ เม็ดพันธ์ุ โดยสามารถขยายพันธุ์ด้วยแรงระเบิดไปได้ไกลถึง 150 ฟุต สัตวป์ า่ หายากก็สามารถพบได้ทีป่ ่าแอมะซอนได้เชน่ เดียวกนั ตัวอย่างสตั ว์ทีพ่ บในปา่ นเี้ ทา่ น้ันก็ อย่างเชน่ เคเมนหรอื ไคเมน สีขาว (Caiman) ซึ่งเป็นสตั ว์เลื้อยคลานกลุ่มเดียวกับจระเข้ ในป่าแห่งนี้จึงขึ้นชื่อว่าเป็นป่าที่รวบรวมสัตว์ดุร้าย รวมถึงมีพิษมากที่สุดในโลก เช่น มดหัว กระสุน ชื่อก็บอกถึงความเจ็บปวดราวกับถูกกระสุนปืนยิงได้เลย โดยความเจ็บนี้อาจเทียบได้ 30 เท่า

เมื่อเทียบกับการถูกผึ้งต่อย เสือจากัวร์ ที่มีความดุร้ายรุนแรงจนสามารถทำกะโหลกของสัตว์ที่เป็น เหยื่อแตกออกเป็นเสี่ยง ๆ ได้ในพริบตา นอกจากนี้ยังมีสัตว์อื่น ๆ อีกมากมายเช่น กบลูกศรพิษ ที่มี ความสวยงามแต่มีพิษร้ายแรง รวมไปถึงสตั ว์น่ากลวั ทีเ่ รารู้จักกนั ดีอย่าง อนาคอนด้างูยักษ์ และปลาที่ดุ ร้ายที่สดุ อย่างปลาปิรนั ยา แมน่ ำ้ สายสำคญั ป่าแอมะซอนมีแมน่ ้ำสำคญั หลายสายไหลผ่าน เชน่ แม่นำ้ แอมะซอน ซึง่ ถือเปน็ แม่น้ำทีม่ คี วาม ยาวเป็นอนั ดับ 2 ของโลก โดยมีความยาวประมาณ 4,100 ไมล์ ซึ่งเป็นแม่น้ำสายสำคัญทีห่ ลอ่ เลี้ยงชีวติ ผคู้ นและสัตว์ป่าในกลุ่มลุ่มแมน่ ำ้ แอมะซอน กล่มุ ชาติพนั ธ์ุ จากข้อมูลนักสำรวจ ได้รายงานว่า ป่าแอมะซอนเปน็ บ้านเกิดของกลมุ่ คน 300 กลุ่ม รวมถึงยงั มี หลายชนเผา่ ทีค่ งยังเป็นชนเผา่ ทีป่ ิดตวั เองจากโลกภายนอก ไมต่ ิดต่อและรับคนต่างถิน่ เข้าพืน้ ทีโ่ ดย เด็ดขาด

ปา่ ทีม่ คี วามมหศั จรรยแ์ ละมีความสวยงามจากธรรมชาติเป็นอย่างมาก ทำให้แอมะซอนเปน็ แหล่งทอ่ งเที่ยวทีน่ ่าสนใจจากคนทั่วโลกจากหลาย ๆ กลุม่ เช่น นกั สำรวจ นักธรณีวิทยา นักวิทยาศาสตร์ รวมไปถึงนักท่องเที่ยว มนี กั ทอ่ งเที่ยวจำนวนมากยอมจ่ายเงนิ ให้กับไกดท์ ้องถิ่น เพื่อ เดินทางไปสมั ผสั พืชพรรณหายากและสตั ว์ป่าหายากเหล่านี้ แตท่ ีเ่ ป็นเรือ่ งที่ไมน่ ่ายินดีกค็ ือ การบกุ รกุ และการรกุ ล้ำอาณาเขตจากกลุ่มนกั ลงทุนและแสวงหาผลประโยชน์จากธรรมชาติ ก็มงุ่ หวงั เข้าไปทีผ่ ืน ป่าแหง่ นเี้ ชน่ กัน ติดตามอ่านกันได้ในตอนที่ 2 น้ี ป่าแอมะซอนกลายเปน็ แหล่งท่องเทีย่ วเชิงธรรมชาติที่ใหญ่ทีส่ ดุ ของโลก มรี ายงานบนั ทึก ทกุ ปีมี นกั ทอ่ งเทีย่ วเดินทางไปมากกว่า 700 ล้านคน ซึง่ ชว่ ยกระตุ้นใหเ้ กิดการจา้ งงานและสร้างรายได้ให้แก่ ชาวบ้านในท้องถิ่นได้เปน็ อยา่ งดี และด้วยความที่มีพ้ืนที่ขนาดใหญ่ และเริ่มมนี กั ทอ่ งเที่ยวจำนวนมาก เริม่ สนใจพนื้ ทีป่ า่ แห่งนีเ้ ปน็ จำนวนมาก กเ็ ลยทำให้พืน้ ทีป่ า่ แห่งนีก้ ลายเป็นที่หมายตาของนกั ลงทุนและ แสวงหาผลประโยชน์

เมื่อนกั ท่องเทีย่ วเริม่ สนใจเข้าพืน้ ที่ปา่ การบกุ รุกเพือ่ สรา้ งส่งิ ปลกู สร้างกเ็ ริ่มเกิดข้ึนอย่าง ต่อเนือ่ งเพือ่ รองรับนักทอ่ งเที่ยวที่เข้าไปยงั ปา่ แหง่ นี้ และน่นั จึงเป็นทีม่ าของการตดั ไม้ทำลายพืน้ ที่ปา่ นน่ั เอง มีรายงานว่า ในชว่ ง 50-60 ปีทีผ่ ่านมา มกี ารทำลายปา่ ไปถึง 17% - 20 % ของพื้นที่ปา่ ท้ังหมด และมีการปลกุ คืนพืน้ ที่เพียง 3 % เท่าน้ัน ซึ่งเทียบไม่ได้กนั เลยกบั ความเสียหายทั้งหมด กลมุ่ นกั วิจัยทีช่ ื่อว่า Global Forest Watch ในมหาวิทยาลยั แมรีแลนด์ (University of Merryland) ได้รายงานว่า ในปี 2018 กิจกรรมต่าง ๆ ของมนษุ ย์เป็นเหตใุ ห้เกิดการสูญเสียพืน้ ปา่ หลายแห่งในโลก รวมไปถึง ป่าแอมะซอนแห่งนี้ เมื่อไมก่ ีป่ ีมานี้ นายทุนแสวงหากำไรได้จดั ต้ังโครงการสำรวจ-ขุดเจาะน้ำมัน ในบริเวณที่อยู่ อาศยั ของชนพืน้ เมอื งแอมะซอน แตก่ เ็ ป็นเรือ่ งที่น่ายินดีทีว่ า่ ชนเผ่าพืน้ เมอื งแอมะซอนชนะคดีพิพาทนี้ โดยศาลระบวุ ่าชาวพื้นเมืองวาโอรานี่มีสทิ ธิตามกฎหมายรัฐธรรมนญู ของเอกวาดอร์ในการครอบครอง ทีด่ นิ ทีอ่ าศยั มาตั้งแต่บรรพบุรุษ ซึ่งรัฐจะต้องการคุ้มครองโดยไมม่ ีขอ้ แม้ ทีผ่ ่านมามีการบุกรุกทำลายผืนป่าแอมะซอนอย่างต่อเนอ่ื ง จากการแผว้ ถางปา่ เพื่อแปลงเป็น พืน้ ทีเ่ กษตรกรรม รวมถึงการตัดไม้และสำรวจแรธ่ าตุอยา่ งผิดกฎหมาย ความเสียหายของป่าแห่งน้ีเปรียบได้กบั การทำลายปอดของโลก ถึงเวลาแล้วหรอื ยงั ทีเ่ ราควร ชว่ ยกนั ปกป้องผนื ปา่ ซึง่ เปน็ ปา่ สำคัญของโลกแหง่ นี้