Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore ขมิ้นชัน

ขมิ้นชัน

Published by taew1989_21, 2022-06-01 08:05:37

Description: ขมิ้นชัน

Search

Read the Text Version

ช่อื วทิ ยาศาสตร์ : Curcuma longa Linn ช่ือท้องถิน่ : ขมิน้ แกง ขมน้ิ ชนั ขม้นิ หยอก ขมิ้นหัว ขมี้ ิน้ ตายอ สะยอ หม้ิน สว่ นทใ่ี ชเ้ ป็นยา : เหงา้ สรรพคุณ : เหง้ารสฝาดหวานเอียน แก้ไข้เบ่ือดี คลั่งเพ้อ แก้ไข้เรื้อรัง ผอม เหลือง แก้โรคผิวหนัง แก้ เสมหะและดลหิต แก้ท้องร่วง สมานแผล แก้ธาตุ พิการ ขับผายลม แก้ผื่นคัน ขับกล่ินและสิ่งสกปรก ในร่างกาย รักษาแผลใน กระเพาะอาหาร แก้ทอ้ งรว่ ง แก้บดิ รายงานวจิ ัยปจั จุบัน : จากการศึกษาพบว่าขม้ินมีฤทธ์ิขับลม รักษาอาการท้องอืดท้องเฟ้อ ปวดทอ้ ง แน่น จุกเสียด อาหารไมย่ อ่ ย ฆา่ เช้อื รา ปอ้ งกันตับอักเสบ รักษาสิว สภาพแวดลอ้ มทเ่ี หมาะสม : 1. ดิน ขมิ้นชอบดินรว่ นซุย pH ระหว่าง ๕ - ๗ มีการระบายน้าดี พื้นท่ีที่มีน้าขัง หรือมีความช้ืนสูงเกินไปหรือมีการระบายน้าไม่ดีจะท้าให้เหง้า ขม้ินเน่าเสียหายได้ ดังน้ัน ดินเหนียวหรือดินท่ีเป็นลูกรังและพ้ืนท่ีท่ีค่อนข้าง แห้งแลง้ จึงไมเ่ หมาะสมต่อ การปลกู ขม้นิ ขม้นิ สามารถปลูกบนพื้นที่ที่สูงต้ังแต่ ระดับน้าทะเลจนกระท่ังความสูง ประมาณ ๑,๓๕๐ เมตร ปลูกกันมากท่ีระดับ ความสูง ๔๕๐ - ๙๐๐ เมตร เหนอื ระดบั น้าทะเลปานกลาง 2. น้า ขม้ินชอบบริเวณพ้ืนท่ีท่ีความชื้นสูง ต้องการน้าฝนเพ่ือการ เจริญเติบโต ประมาณปีละ ๑,๐๐๐ - ๒,๐๐๐ มลิ ลเิ มตร หรือที่มีปริมาณน้าฝน

๑,๒๐๐ - ๑,๔๐๐ มิลลิเมตรต่อปีในเวลา ๑๐๐ - ๒๐๐ วัน ฉะน้ันถ้าปลูกในที่ ทม่ี ปี ริมาณนา้ ฝนนอ้ ย ตอ้ งมีระบบการใหน้ ้า หรือชลประทานช่วย 3. อากาศ ขม้ินชันขึ้นได้ดีในสภาพอากาศร้อน ไปจนถึงอบอุ่น ท่ีมี ความช้นื และปรมิ าณนา้ พอเพียง การคดั เลือกพนั ธุ์ : ควรคัดเลือกพันธ์ุที่เหง้าสมบรูณ์มีอายุเก็บเกี่ยวระหว่าง ๗ - ๙ เดือน หรือต้ังแต่ ๗ เดือนขึ้นไป ท้ังหัวหรือแง่งควรมีตามากกว่า ๒ - ๕ ตาขึ้น ไป มีความแกร่ง ไมเ่ ล็กลีบ ปราศจากโรคและแมลงศัตรู การขยายพันธ์ุ : ขมิ้นชันใช้วิธีการขยายพันธ์ุแบบไม่ใช้เพศ โดยส่วนที่ใช้ขยายพันธุ์ คอื เหง้า การปลูก : ๑. ฤดูเพาะปลูก ส่วนมากจะอยู่ในช่วงฤดูฝนหรือก่อนฤดูฝน เล็กน้อย ประมาณเดือนเมษายนถึงเดือนพฤษภาคม การเพาะปลูกขม้ินในเขต ชลประทานจะใช้เวลางอกประมาณ ๑๕ วัน แต่ถ้าปลูกในท่ีราบอาศัยน้าฝนจะ ใช้เวลาประมาณ๑ เดือน จากน้ันอีกประมาณ ๕ - ๖ เดือน จะเป็นช่วงเวลา การเจริญเติบโตทางล้าต้นและใบ การเจริญเติบโตทางล้าต้นและใบนี้จะส้ินสุด ลงในราวเดือนกันยายนถึงเดือนตุลาคม ต่อไปจะเป็นการเจริญเติบโตของเหง้า และเรมิ่ ออกดอกในช่วงเดือนพฤศจิกายน แตข่ มิ้นบางต้นและบางปีเท่าน้ันท่ีจะ มีการออกดอก ซึ่งการออกดอกของขม้ินเป็นส่ิงที่ต้องการของเกษตรกร เพราะ มีผลท้าใหเ้ หง้าขมิ้นเจริญเติบโตและมีขนาดเล็กลง ดังน้ัน เกษตรกรจึงควรตัด ช่อดอกต้งั แต่ในระยะเร่ิมแรก ๒. การเตรียมดิน การเตรียมดินปลูกขม้ินชันจ้าเป็นต้องขุดหรอื ไถ พรวนเพ่ือให้ดินร่วนซุยขึ้น ถ้าเป็นพื้นท่ีท่ีมีวัชพืชมากและหน้าดินแข็งควรไถ พรวนไม่น้อยกว่า๒ คร้ัง คือ ไถดะ เพื่อก้าจัดวัชพืชและเปิดหน้าดินให้ร่วนซุย

แล้วตากดินไว้๑ - ๒สัปดาห์ เพื่อท้าลายไข่แมลง เช้ือโรคในดิน และไถแปร เพื่อกลับหน้าดินท้าให้ดินร่วนซุยและละเอียดขึ้น พร้อมกับเก็บเศษไม้และ วัชพืชออกจากแปลงใหห้ มด ถ้าเป็นดินเหนียวจดั ควรใส่ปุ๋ยหมักปุ๋ยคอก อัตรา ๑ ตนั /ไร่ เพ่ือปรับปรงุ สภาพดิน การเตรยี มดินควรไถพรวนก่อนต้นฤดูฝน ให้มี สภาพพรอ้ มปลกู ในต้นฤดูฝน ๓. การเตรียมพันธ์ุ ท่อนพันธ์ุท่ีใช้มี๒ ชนิด คือ แง่งแม่หรือหัวที่มี ลักษณะกลมหนา ส่วนอกี ชนิดหนึ่งคือ แง่งนิ้วมือมีลักษณะเรียวยาว ท่อนพันธุ์ ท่ีใช้นี้อาจจะใช้ทั้งท่อนยาว ๆ โดยไม่ต้องตัดหรือจะตัดเป็นท่อน ๆ ให้มีตาติด อยู่ประมาณ ๑ - ๒ ตา ก็ได้ท่อนพันธุ์ที่ได้จะน้าไปปลูกในแปลงทันทีหรือน้าไป เพาะก่อนก็ได้ แต่ถ้าท่อนพันธ์ุก่อนน้าไปปลูก ให้น้าท่อนพันธ์ุไปกองไว้ในท่ีร่ม ชื้นและเย็น น้ามูลสัตว์หรือโคลนตมคลุมทิ้งไว้ประมาณ ๓๐ วัน ท่อนพันธุ์จะ งอกแตกหน่อข้ึนมา สามารถน้าไปปลูกใน แปลงได้ในพ้ืนที่ ๑ ไร่ จะใช้ท่อน พันธุ์ประมาณ ๔๐๐ กิโลกรัม ท่อนพันธุ์ชนิดแง่งแม่ หรือหัวซ่ึงตัดเป็นท่อน ๆ ให้มีตาประมาณ ๑ - ๒ ตา จะให้ผลผลิตสูงกว่าการปลูก ด้วยวิธีอ่ืน ๆ ก่อน ปลูกแช่ท่อนพันธุ์ด้วยสารเคมีป้องกันเช้ือรา และแมลง เช่น แช่ ด้วยมาลาไธ ออน หรือ คลอไพรีฟอส ๑ - ๒ ช่ัวโมง ตามอัตราแนะน้า เพ่ือป้องกัน เพล้ีย หอย ๔. การเตรียมแปลง การเตรียมแปลงปลูก มี๒ รูปแบบ คือ ๔.๑ แปลงปลูกสภาพพื้นราบเหมาะสมกับพื้นที่ท่ีมีการระบายน้าดี ๔.๒ แปลง ปลูกสภาพยกสันร่อง หรือยกแปลงใหส้ ูงจากระดับดินเดิมและมี รอ่ งระบายน้า เหมาะกบั สภาพพ้ืนท่ีลุ่มหรือพ้ืนที่ราบต้่า มีการระบายน้าไม่ดีเมื่อปลูก พืชแล้ว อาจมีน้าท่วมขัง ท้าให้พืชเสียหายได้การยกสันร่อง ควรท้าสันนูนสูง ๒๐ - ๓๐ เซนติเมตร กว้าง ๔๕ - ๕๐ เซนติเมตร ในกรณียกแปลงปลูกขนาดที่ง่ายต่อ การ ดูแลรักษาควรกว้าง ๑๐๐ - ๑๕๐ เซนติเมตร สูง ๑๕ - ๒๐ เซนติเมตร ความยาวขนึ้ อยูก่ บั ความเหมาะสมและขนาดของพื้นท่แี ปลง

๕. วธิ ีปลกู การปลูกขมิ้นนยิ มปลูกทั้งแบบยกรอ่ งและไม่ยกรอ่ ง แต่ ในเขตท่ีมี การชลประทานหรือมีน้าดีนิยมปลูกแบบยกร่อง เพื่อช่วยในการ ระบายน้า รอ่ งปลูก จะกว้างประมาณ ๕๐ - ๖๐ เซนติเมตร สูงประมาณ ๒๕ เซนติเมตร ความยาวไม่ จา้ กัดหรอื เป็นช่วง ชว่ งละประมาณ ๑๐ - ๒๐ เมตร ก็ ได้เพ่ือความสะดวกในการดูแล รักษา ใช้ระยะปลูกประมาณ ๑๕ x ๑๕ เซนติเมตร ให้ฝังท่อนพันธ์ุขม้ินลึกประมาณ ๕ - ๗ เซนติเมตร ใส่ปุ๋ยคอกหรือ ปุ๋ยหมัก รองก้นหลุมในอัตรา ๑ กระป๋องนม (ประมาณ ๒๕๐ กรัม) ต่อหลุม คลุกเคลา้ ใหเ้ ขา้ กบั ดนิ ก้นหลมุ นา้ หัวหรอื แง่งพันธุ์ที่ เตรยี มไว้ลงปลูก แล้วกลบ ดินกับหน้าประมาณ ๕ - ๑๐ เซนติเมตร ฉะนั้นในร่องหนึ่ง ๆ จะปลูกขม้ินได้ ประมาณ ๓ แถว การปฏบิ ัติดแู ลรกั ษา : ๑. การคลุมแปลง หลังจากปลูกเหง้าพันธ์ุแล้ว ควรใช้ฟางข้าวหรือ ใบหญ้าคาหรอื วัสดอุ ย่างอนื่ ท่มี ีคุณสมบตั ิเหมือนกันคลุมแปลงปลูก เพื่อลดการ ระเหยของน้าในดิน และช่วยรักษาความชื้นในดิน ซ่ึงจะมีผลดีต่อการงอกของ ขม้นิ ชนั ๒. การให้น้า ขมิ้นเป็นพืชที่ต้องการความชื้นสูง แต่ไม่ต้องการ สภาพทีช่ ืน้ แฉะ หลังจากปลกู เหง้าพันธ์ุแล้ว ควรรดน้าใหช้ ุ่มเพื่อรักษาความชื้น ของดนิ ให้เหมาะสมต่อ การงอก ล้าอย่างต่อเน่ืองในระยะเร่ิมปลูกจนถึงระยะที่ ต้นยังมีขนาดเล็กควรให้น้า อย่างสม้่าเสมอหรือให้น้าเม่ือเห็นว่าดินแห้ง โดย เม่ือพืชเร่มิ โตการใหน้ ้าควรลดลง หรือให้ตามความเหมาะสม โดยทั่วไปในฤดู ฝนที่มีฝนตกสม้่าเสมอไม่จ้าเป็นต้องให้ น้าเพิ่ม และควรระมัดระวังไม่ให้มีน้า ท่วมขังในแปลงปลูกนาน ๆ เพราะจา้ ท้าให้ต้น เน่าเสียหายได้และหยุดการให้

น้าในระยะท่ีต้นเรมิ่ มีใบสีเหลืองในฤดูแล้ง ซ่ึงเป็นช่วง ที่ขม้ินชันเข้าสู่ระยะพัก ตวั ๓. การใส่ปุ๋ย ควรเร่งใส่ปุ๋ยอนิ ทรีย์แต่ก็สามารถใช้ปุ๋ยวิทยาศาสตร์ แทนได้เช่น เดียวกัน ซึ่งการใส่ปุ๋ย N : P ที่ ๑๕ : ๑๐ ท้าใหไ้ ด้ผลผลิตและ ปริมาณสารเคอคิวมิน ในเหง้าเพิ่มมากข้ึน แต่ต้องระมัดระวังอย่าใหป้ ุ๋ยสัมผัส กับต้นขม้ินท้ังล้าต้นใต้ดินและ ล้าต้นเหนือดิน ปกติไม่ควรปลูกขมิ้นซ้าอยู่ในท่ี เดียวกันหลาย ๆ ครั้ง ท้ังน้ีเพื่อหลีก เล่ียงปัญหาการขาดแคลนความอุดม สมบรณู ข์ องดนิ ซงึ่ จะมผี ลท้าให้ผลผลติ ลดต้่าลง ระยะเวลาใส่ปยุ๋ ใสห่ ลงั การปลูก ๑ - ๒ ครั้ง ตามความ เหมาะสม คร้งั ที่ ๑ เมือ่ อายุประมาณ ๑ - ๒ เดอื น หรอื ขม้ินชนั ท่ปี ลูกมีการ งอก ๕๐ % ขน้ึ ไป ใสป่ ระมาณคร่งึ ช้อนแกง (ประมาณ ๑๕ กรัม) ตอ่ ต้น หรือ ประมาณ ๕ กโิ ลกรัมต่อไร่ คร้ังท่ี ๒ เมอ่ื อายปุ ระมาณ ๒ - ๔ เดอื น ใส่ ประมาณ ๑ ช้อนแกง (ประมาณ ๓๐ กรมั ) ต่อตน้ วธิ ใี ส่ปุ๋ย ควรใสห่ ่างจากโคน ตน้ ๘ - ๑๕ เซนติเมตร โดยขุดหลมุ ฝงั หรอื หวา่ นระหว่างแถวปลูกแล้วพรวน ดินกลบ หลังใสป่ ยุ๋ ทุกคร้งั ตอ้ งใหน้ า้ ทันที ๔. การก้าจัดวัชพืช ควรเอาใจใส่ดูแลก้าจัดวชั พชื อยา่ งสม่า้ เสมอ โดยเฉพาะในชว่ งแรกหลงั ต้นงอกและระยะทีต่ ้นยงั เลก็ กรณที มี่ วี ชั พืชข้ึนมาก ควรใช้จอบดายหญ้าและพรวนดินเข้าโคนตน้ ไปพร้อม ๆ กัน บริเวณโคนควรใช้ มอื ถอนวชั พืชจะดกี วา่ ใชจ้ อบดายหญ้า เพราะอาจจะท้าความเสยี หายให้พชื ท่ี เราปลกู ได้ ๕. การพรวนดิน ส่วนใหญแ่ ล้วจะพรวนดนิ และดายหญ้าไปพร้อม กันหรือพวนดินเม่อื หนา้ ดนิ แนน่ ดดู ซับนา้ ได้ช้า การพรวนดินจะท้าใหด้ ินร่วน ซยุ ดูดซมึ ซับนา้ และสารอาหารไดด้ ี ซึ่งจะชว่ ยใหร้ ะบบรากพชื ใช้นา้ และปุย๋ ได้ อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพมากข้นึ ๖. การป้องกันกา้ จัดโรคและแมลง

โรคของขม้ินชัน ท่พี บไดแ้ ก่ โรคเหง้าและรากเน่า การใหน้ ้ามากเกินไป หรือเกิดจากการปลูก ซ้าท่ีเดิมหลาย ๆ คร้ัง ท้าใหเ้ กดิ การสะสมของเช้อื โรค การป้องกันก้าจัด โรคดังกล่าว เม่ือเกิดแล้วรักษายากในเบื้องต้น ควรถอนและท้าลายและควรป้องกันก่อนปลูก โดยการหมุนเวียน แปลงปลูก และใช้เหง้าพันธ์ทุ ปี่ ราศจากโรค แมลงศัตรพู ชื ได้แก่ ๑. แมลงดูดกินน้าเล้ียง (Scale insect หรือ Sucking insect) เช่น เพล้ีย หอย มักวางไข่ไว้ที่ผิวเปลือกเหง้าเห็นเป็นสะเก็ดสีขาว ดูดกินน้า เลี้ยงท้าความเสียหายแก่ต้นและเหง้า พบได้ท้ังในแปลงและในระยะหลังเก็บ เกีย่ ว ๒. หนอนหรอื แมลงกดั กนิ ใบ ซ่ึงจะมีผลกระทบต่อการ เจรญิ เตบิ โตของพชื การป้องกันก้าจดั ในเบ้อื งต้นควรทา้ ลาย การเกบ็ เกย่ี ว : การเก็บเก่ียว หลังการปลูกขม้ินได้ประมาณ ๗ เดือน ใบล่าง ๆ ของขมิน้ จะเรม่ิ เปลี่ยนเป็นสเี หลอื ง แสดงวา่ ขม้นิ เรมิ่ แก่แล้ว ให้ปล่อยขม้ินไว้ใน แปลงจนมีอายุประมาณ ๙ - ๑๐ เดือน จึงเร่ิมขุด ซ่ึงอยู่ในช่วงเดือน พฤศจกิ ายนถงึ เดอื นธันวาคม วิธีการขุด การขุดต้องพยายามไม่ให้จอบโดนเหง้า ถ้าดินแห้ง เกินไปในขณะท่ีจะขุดก็ให้รดน้าก่อนทุกคร้ัง เพ่ือให้สะดวกต่อการขุดและง่าย ต่อการเอาดนิ ออกจากหวั ขม้ิน เสรจ็ แล้วจึงตดั ใบ ราก และล้างน้าใหส้ ะอาด ผลผลิต ขม้ินกอหน่ึง ๆ จะมีหัวประมาณ ๒ - ๘ อัน และมีแง่งนิ้ว มือประมาณ๑๐ - ๔๐ อัน ให้ผลผลิตประมาณ ไร่ละ ๓,๒๐๐ - ๓,๕๐๐ กิโลกรัม ส้าหรับบนพ้ืนที่ท่ีมีการชลประทาน แต่ถ้าปลูกนอกเขตพ้ืนท่ี

ชลประทานหรืออาศัยน้าฝนจะให้ผลผลิตต้่ากว่านี้ ส่วนผลผลิตจากการปลูก ขม้นิ ชัน เปน็ พืชแซมไรอ่ ื่น ๆ จะไดผ้ ลผลติ สดประมาณ ๒๐๐ - ๓๐๐ กิโลกรัม/ ไร่ นอกจากนี้ผลผลิตของขม้ินยังข้ึนอยู่กับระยะห่างของการปลูกพันธ์ุและ แหล่งปลกู ด้วย การท้าความสะอาด คัดแยกหัวและแง่งออกจากกัน ตัดรากและ ส่วนต่าง ๆ ท่ีไม่ต้องการทิ้ง อาจใช้แปรงช่วยขัดผิว คัดเลือกส่วนที่สมบรูณ์ ปราศจากโรคและแมลง น้ามาล้างด้วยน้าสะอาดหลายๆ คร้ัง จากน้ันคัดแยก ส่วนของผลผลิตที่จะน้าไปทา้ แหง้ และเกบ็ รักษาไว้ทา้ หัวพันธตุ์ อ่ ไป การเก็บรักษาเหง้าพันธุ์หรือเหง้าสด การเก็บเกี่ยวขมิ้นชันจะเก็บ เก่ียวในช่วงฤดูแล้ง และจะเร่ิมปลูกใหม่ในต้นฤดูฝน จะมีระยะท้ิงช่วงห่าง ประมาณ ๒ - ๓ เดือน ดงั นน้ั การเก็บรกั ษาท่เี หมาะสมจะช่วยลดหรือหลีกเล่ียง ความเสียหายของเหง้าพันธ์ุได้ โดยวางเหง้าพันธ์ุผ่ึงไว้ในที่ร่ม สะอาด ปราศจากเชื้อโรค แมลงและสัตว์ต่าง ๆรบกวน มีอากาศถ่ายเทสะดวก พื้นที่ เกบ็ แห้งและปราศจากความช้ืน การท้าให้แห้ง กระท้าได้โดยน้าขม้ินไปต้มตากให้แห้งและขัด เปลือกให้สะอาด เวลาท่ีใช้ต้มประมาณ ๑ - ๖ ชั่วโมง ขึ้นอยู่กับปริมาณขม้ิน การต้มมีวัตถุประสงค์เพื่อท้าให้เซลล์ของขม้ินตายและป้องกันการระเหยของ น้า เม่ือน้าไปตากแห้งแง่งขม้ินจะมีลักษณะตึงสวยและเก็บได้นาน ขม้ินท่ีต้ม เสรจ็ แล้วจะมีเน้ืออ่อนนุ่ม สีเหลืองเข้ม บางแห่งนิยมแช่ขมิ้นในน้าปูนใสก่อนท่ี จะน้าไปตากแห้ง เพื่อให้มีความแห้งอย่างสม้่าเสมอ จึงต้องใช้เวลาพอสมควร ซ่ึงปกติจะใช้เวลาประมาณ ๑ - ๒ สัปดาห์ อัตราการท้าแห้ง ผลผลิตสด : ผลผลติ แหง้ เท่ากับ ๖ : ๑ การบรรจุและการเก็บรักษา ขม้ินชันที่แห้งแล้วควรบรรจุใน ภาชนะทสี่ ะอาดปิดใหส้ นทิ เกบ็ ในท่แี ห้งสะอาด หากยังไม่ได้นา้ ออกมาผงึ่ ในท่ี ร่มทกุ ๓ - ๔ เดือนไม่ควรเกบ็ วตั ถดุ บิ ขมิน้ ชนั ไวน้ าน เพราะจากการศึกษา

พบวา่ ปริมาณน้ามันหอมระเหยจะลดลงประมาณ ๒๕ % เมื่อเกบ็ ไว้นาน ๒ ปี การจ้าหน่าย การค้าขมิน้ ระหวา่ งประเทศจะแบง่ ขมน้ิ ออกเป็น ๓ ชนดิ คอื ขม้นิ ชนิดนวิ้ มอื ชนดิ ทงั้ เหงา้ และชนิดแตกหัก ซง่ึ ขมิ้นชนิดนิ้วมือมีคุณภาพดี ท่สี ดุ ราคาจ้าหนา่ ย หวั สดอยรู่ ะหวา่ งกิโลกรมั ละ ๖ - ๒๐ บาท ขนึ้ อยู่ กับปรมิ าณการผลติ สว่ นหวั ขม้ินแห้งหั่นแลว้ ๑๒๐ - ๑๕๐ บาท/กโิ ลกรมั คท่ีมา : http://puparn.rid.go.th/nineteen%20MENU/e ightteen.pdf


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook