คํานาํ ภูมปิ ญ ญาทองถิน่ หรือภมู ิปญญาชาวบาน หมายถงึ ความรขู องชาวบาน ในทอ งถน่ิ ซง่ึ ไดม าจากประสบการณแ ละความเฉลยี วฉลาดของชาวบา น รวมทง้ั ความรูที่สะสมมาต้ังแตบรรพบุรุษสืบทอดจากคนรุนหน่ึงไปสูอีกรุนหน่ึง ซึ่งใน ระหวางการสืบทอดก็มีการปรับประยุกต และเปลี่ยนแปลงจนอาจเกิดเปน ความรใู หมต ามสภาพการณท างสังคม วฒั นธรรมและสง่ิ แวดลอ ม ศูนยศ กึ ษาและพฒั นาวนศาสตรช ุมชนท่ี 10 เปนหนว ยงานที่มีภารกจิ ใน การรวบรวมภูมปิ ญ ญาทองถิ่นดานการใชป ระโยชนจากปา ไดท าํ การคดั เลือก ภูมิปญญาทองถ่ิน เร่ือง ใบไมสดชุบทอง ซ่ึงเปนการนําจุดเดนของวัสดุจาก ทรัพยากรธรรมชาติมาใชใหเกิดประโยชน และมีคุณคาเพ่ิมมากยิ่งขึ้น โดยการ แปรสภาพจากวัสดุเดิมใหมีสภาพแปลกใหมและมีเอกลักษณเฉพาะเปนของ ตนเอง เปนภูมิปญญาที่ผานกระบวนการศึกษา คิดวิเคราะห และความอดทน จนเกิดเปน “กลุมอาชีพปนกระดาษนิรันพร - พฤกษาศิลป” โดยนางพรสวรรค อินทนาศักด์ิ ประธานกลุมนิรันพร และอาจารยโชคคณวัฒน ภูระยา ท่ีปรึกษา และผูเช่ียวชาญดานสารเคมีการชุบเงิน ชุบทอง เปนผูถายทอดองคความรู ผลิตภัณฑใบไมสดชุบทองใหเปนท่ีรูจักมากยิ่งขึ้น ศูนยฯ หวังเปนอยางยิ่งวา เอกสารฉบับน้จี ะเปนประโยชนแกผ ทู ส่ี นใจตามสมควร ศนู ยศกึ ษาและพัฒนาวนศาสตรช มุ ชนท่ี 10 สงิ หาคม 2560
สารบญั 3 3 ใบไมสดชุบทอง 5 คณุ สมบตั ิของทองคาํ 6 ประวัตคิ วามเปน มาและแนวคดิ 11 วธิ ีการผลติ ใบไมส ดชุบทอง 11 รางวัลทไี่ ดรบั 12 สมาชิก 12 ประวตั กิ ารจดั ตั้งคณะกรรมการกลุม 13 กําลังการผลิตของกลมุ (แยกเปน รายผลิตภัณฑ) 14 สว นผสมของนํา้ ยาแตล ะชนดิ ท่ีใชในกระบวนการของใบไมสดชุบทอง ผูถ า ยทอดองคความรูภ ูมปิ ญญาทอ งถน่ิ
ใบไมสดชุบทอง ใบไมส ดชบุ ทอง เปนการนําทรัพยากรธรรมชาติมาใชใ หเ กิดประโยชนโ ดย ผานกระบวนการตางๆ ท่ีมนุษยเปนผูกําหนดและขีดเสนใตไว โดยการนําวัสดุ จากธรรมชาติ เชน ดอกไม ใบไม หรอื กิง่ ไม เปนตน มาผา นกระบวนการทางเคมี ระบบไฟฟา แลวนาํ มาชุบทองคําเพ่ือใหเกิดผลติ ภณั ฑทแ่ี ปลกใหม จะเหน็ ไดว า วสั ดทุ ไี่ ดจ ากธรรมชาตนิ น้ั จะมลี กั ษณะแตกตา งกนั ออกไป ไมว า จะเปน ใบไม กงิ่ ไม หรอื ดอกไมก ต็ าม ในทนี่ จ้ี ะใชใ บไมเ ปน วสั ดใุ นการประดษิ ฐเ ปน ผลติ ภณั ฑ เนอ่ื งจาก ใบไมแ ตล ะชนดิ นน้ั มลี กั ษณะเปน เอกลกั ษณข องตวั เอง ใบไมแ ตล ะชนดิ จะมลี ักษณะ แตกตางกนั ออกไป บางชนิดใบจะกลม บางชนดิ ใบจะยาว บางชนดิ ใบจะหยกั เปน ตน ซง่ึ เมอ่ื นาํ มาประดษิ ฐเ ปน ผลติ ภณั ฑแ ลว นนั้ จะไดผ ลติ ภณั ฑท ส่ี วยงามดเู ปน ธรรมชาติ นอกจากใบไมสดๆ แลว วัสดทุ ่สี ําคญั อีกช้ินหนึ่ง คือ “ทองคํา” (องั กฤษ : gold) คอื ธาตเุ คมีทม่ี หี มายเลขอะตอม 79 และสัญลกั ษณค อื Au (มาจาก ภาษาละตินวา aurum) จัดอยใู นกลมุ ธาตุโลหะมสี กุลชนิดหน่งึ ทองคําเปนธาตุ โลหะทรานซชิ ันสเี หลอื งทองมันวาว เนอ้ื ออนนมุ สามารถยดื และตเี ปนแผนได ทองคาํ ไมท ําปฏิกริ ยิ ากับสารเคมี สวนใหญทองคําใชเปนทนุ สํารองทางการเงนิ ของหลายประเทศ ใชป ระโยชนเปน เคร่ืองประดบั งานทันตกรรม และอปุ กรณ อเิ ล็กทรอนกิ ส คุณสมบัตขิ องทองคาํ คณุ สมบัตขิ องทองคํา คอื มคี วามแวววาวอยูเสมอ ทองคําไมท าํ ปฏิกิริยา กับออกซเิ จน ดังนัน้ เม่ือสัมผสั ถูกอากาศ สีของทองจะไมหมองและไมเกดิ สนมิ มีความออนตัว ทองคําเปนโลหะที่มีความออนตัวมากท่ีสุด ดวยทองคําเพียง ประมาณ 2 บาท เราสามารถยดื ออกเปนเสนลวดไดยาวถงึ 8 กิโลเมตร หรืออาจ ตีเปน แผน บางๆ ไดถงึ 100 ตารางฟตุ เปนตวั นาํ ไฟฟา ทด่ี ี ทองคําเปน โลหะชนิด หน่งึ ที่สามารถนําไฟฟาไดด ี และสะทอนความรอ นไดด ี ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§ 3
ทองคาํ บรสิ ทุ ธ์ิ ไมไ วตอ การเกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมี จงึ ทนตอ การผกุ รอ นและไมเ กดิ สนิมกับอากาศ แตทําปฏิกิริยากับสารเคมีบางชนิด เชน คลอรีน ฟลูออรีน น้ําประสานทอง คุณสมบัติเหลานี้ประกอบกับลักษณะภายนอกที่เปนประกาย จึงทําให ทองคาํ เปน ทห่ี มายปองของมนษุ ยม าเปน เวลานบั พนั ป โดยนาํ มาตมี ลู คา สาํ หรบั การ แลกเปลย่ี นระหวา งประเทศ และใชเ ปน วตั ถดุ บิ ทสี่ าํ คญั สาํ หรบั วงการเครอื่ งประดบั ทองคาํ ไดร บั ความนยิ มอยา งสงู สดุ ในวงการเครอ่ื งประดบั ทองคาํ เพราะเปน โลหะทม่ี คี า ชนดิ เดยี วทม่ี คี ณุ สมบตั พิ น้ื ฐาน 4 ประการ ซงึ่ ทาํ ใหท องคาํ โดดเดน และ เปน ทต่ี อ งการเหนอื บรรดาโลหะมคี า ทกุ ชนดิ ในโลก คอื 1.งดงามมนั วาว (lustre) สสี นั ทส่ี วยงามตามธรรมชาติ ผสานกบั ความมนั วาว กอ ใหเ กดิ ความงามอนั เปน อมตะ ทองคาํ สามารถเปลยี่ นเฉดสที องโดยการนาํ ทองคาํ ไปผสมกับโลหะทมี่ คี า อนื่ ๆ ชว ยเพิม่ ความงดงามใหแ กท องคําไดอีกทางหน่งึ 2.คงทน (durable) ทองคาํ ไมข นึ้ สนมิ ไมห มอง และไมผ กุ รอ น แมว า กาลเวลา จะผา นไปนานนบั 3000 ป กต็ าม 3.หายาก (rarity) ทองคาํ เปน แรท ห่ี ายาก กวา จะไดท องคาํ มาหนงึ่ ออนซ (31.167 gram) ตอ งถลงุ กอ นแรท มี่ ที องคาํ อยเู ปน จาํ นวนหลายตนั และตอ งขดุ เหมอื ง ลกึ ลงไปหลายสบิ เมตร จงึ ทาํ ใหม คี า ใชจ า ยทสี่ งู เปน เหตใุ หท องคาํ มรี าคาแพงตาม ตน ทนุ ในการผลติ 4.นาํ กลบั ไปใชไ ด (reuseable) ทองคาํ เหมาะสมทสี่ ดุ ตอ การนาํ มาทาํ เปน เครอื่ งประดบั เพราะทองคาํ มคี วามเหนยี วและออ นนม่ิ สามารถนาํ มาทาํ ขนึ้ รปู ไดง า ย อกี ทง้ั ยงั สามารถนาํ กลบั มาใชใ หม โดยการทาํ ใหบ รสิ ทุ ธิ์ (purified) ดว ยการหลอมได อกี โดยนบั ครงั้ ไมถ ว น ทองK คอื Karat กะรตั ทองทเี่ รยี กกนั งา ยๆ วา “K” เปน หนว ยวดั สว นผสมของ ทองในสว นตอ 1000 หรอื 100% กค็ อื 24K โดยหนว ย “K” จะมเี ปอรเ ซน็ ตท อง ตา งกนั ดงั น้ี - 8K, 8ct หรอื 33.3% - 9K, 9ct หรอื 37.3% - 10K, 10ct หรอื 41.6% 4 ãºäÁŒÊ´ªØº·Í§
- 12K, 12ct หรอื 50% - 14K, 14ct หรอื 58.5% - 18K, 18ct หรอื 75% - 22K, 22ct หรอื 91.6% (คนไทยเรยี กทอง 90 ชอบนาํ ทองชนดิ นม้ี าทาํ แหวน กรอบพระตา งๆ) - 24K, 24ct หรอื 100% หรอื ทองบรสิ ทุ ธ์ิ ในการผลติ ผลติ ภัณฑใบไมช ุบทองนั้น นยิ มใชทอง 24K หรอื ทองบรสิ ุทธ์ิ เปนหลกั ในกระบวนการผลติ เพอ่ื ใหเ กดิ ความสวยงาม ประวตั คิ วามเปนมาและแนวคิด เมอื่ ป 2548 ไดม ีการรวมตัวของสมาชิกกลุมนริ ันพร ในอาํ เภอสวนผง้ึ โดยคณุ พรสวรรค อนิ ทนาศกั ด์ิ ประธาน กลุมนริ ันพร ในระยะแรกเปนการนํากระดาษเหลอื ใช กลบั มาใชใ หมเ ปน ผลติ ภณั ฑห ลากหลาย เชน กรอบรปู แจกัน กลองกระดาษ เปนตน ตอมาไดมีการสังเกต เหน็ วา ในเขตพ้ืนท่อี ําเภอสวนผึง้ มตี นปอสามากมาย โดยเฉพาะบริเวณริมนํ้าลาํ ภาชี ชาวบา นนาํ ใบปอสา มาเปน อาหารเลย้ี งหมู คณุ พรสวรรค เหน็ วา ตน ปอสามีจาํ นวนมากจึงไดศ ึกษาการ ทํากระดาษสาและเขารับการฝกอบรมการทํากระดาษ เปนแผนเพ่ือจําหนาย สทู อ งตลาดตอไป ตอมาในป 2550 คณุ พรสวรรค ไดมกี ารรวมตวั ระหวา งสมาชิก ทเี่ ปน เยาวชนและสตรี เพือ่ พฒั นาผลิตภณั ฑใ หมคี วามหลากหลายและไดเขา รับ การอบรมการชุบแหวน สรอย โลหะและอื่นๆ โดยเฉพาะการนําใบไมสดมาชุบ ทองคํา 24 K และ ชุบทองคําขาว แพ็คติน่ัม โดยสถาบันพัฒนาฝมือแรงงาน ภาค 4 เปนผจู ัดอบรมใหค วามรู หลงั จากเขา รับการอบรมในครง้ั นน้ั ทาํ ใหไดรบั ความรเู ก่ยี วกับการชุบวัสดตุ า งๆ คณะกรรมการและสมาชกิ จึงไดท ําการศึกษา คนควาชิ้นงานใหม โดยการนําใบไมที่มีคุณสมบัติในการชุบทอง พบวาในเขต อาํ เภอสวนผงึ้ โดนเฉพาะเทอื กเขาตะเนาศรี จะพบใบหงสาลกั ษณะใบเลก็ ขอบหยัก ãºäÁŒÊ´ªºØ ·Í§ 5
ขนาดใบเหมาะกับการทําตางหู ใบรมฉัตรเหมาะในการทําเข็มกลัดติดหนาอก และตา งหู ใบทองเกา เปน ไมเ ลอ้ื ยชนดิ หนงึ่ ทม่ี ลี กั ษณะใบแฉกและหยกั เหมาะในการ ทาํ เขม็ กลดั และจแี้ ขวนคอ ภายใตค าํ แนะนาํ และฝก สอนของ อ.โชคณวฒั น ภรู ะยา ผูเช่ียวชาญดานสารเคมีการชุบเงิน ชุบทอง จากบริษัทธานินทร จนกระทั่ง สามารถพัฒนาสูตรน้ํายาเคมี รวมถึงกระบวนการในการชุบตางๆ จนสามารถ ผลติ ใบไมช บุ ทองตน แบบออกมาไดส าํ เรจ็ ในป 2551 ไดม กี ารสง่ั ผลติ ใบไมช บุ ทอง จํานวน 4,500 ใบ จากวิทยาลัยเทคนิคจังหวัดรอยเอ็ด เปนของชํารวยในพิธี งานแตง ซ่ึงนับวาเปนแรงบันดาลใจใหกับสมาชิกในกลุมและยังเปนการชวย เผยแพรประชาสัมพันธผลงานที่ดีของกลุมอีกชองทางหนึ่ง และในป 2552 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จเยี่ยมอําเภอสวนผึ้ง ทางกลุมคณะกรรมการและสมาชิกไดมีโอกาสเขาถวายภาพประสาทเมืองสิงห ผลิตจากการปนกระดาษภาพนูนและไดเห็นผลิตภัณฑใบไมชุบทองและผลงาน ตางๆ ของทางกลมุ จากนัน้ ไดม ีการติดตอ จากตัวแทนพระองคท า นฯ ไดประสาน เร่ืองสนับสนุนเขารวมโครงการตามพระราชดํารโิ ดยใชช่ือต้งั กลุมวา “กลุม อาชพี ปน กระดาษนริ นั พร - พฤกษาศิลป” วิธกี ารผลิตใบไมสดชบุ ทอง วธิ กี ารผลติ ใบไมส ดชบุ ทอง มีวธิ กี ารดังตอ ไปนี้ ลําดับท่ี 1 กระบวนการสารเคมี ทําการคัดเลือกใบไมสด เชน ใบผกากรอง ใบรม ฉัตร ใบรงุ ทอง เปนตน หรอื ใบไมท่มี ีลกั ษณะโดดเดนเฉพาะตวั โดยจะใชใบที่ 2 และ ใบท่ี 3 นบั จาก ยอดของก่ิงนั้น แลวนํามาลางดวยน้ําสะอาดหรือน้ํากลั่น แลวนําใบไมมาผาน กระบวนการทางเคมี โดยมวี ิธีการดงั น้ี 1.นําใบไมสดท่ีไดทําการคัดเลือกและลางดวยนํ้าสะอาดหรือนํ้ากล่ันแลว นําใบไมส ดมาแชใ นนา้ํ ยาดีบุกประมาณ 3 - 5 นาที (ขึน้ อยกู บั ชนิดของใบไมท ี่ มคี วามหนาบางไมเ ทา กัน) คนเบาๆ พลิกใบไมกลับไปกลับมา เมอื่ ครบกําหนด เวลานาํ ใบไมส ดทแ่ี ชใ นนาํ้ ยาดบี กุ นาํ มาลา งดว ยนา้ํ สะอาดหรอื นา้ํ กลนั่ จาํ นวน 3 ครง้ั 6 ãºäÁŒÊ´ªØº·Í§
เพอ่ื เปน การลางนาํ้ ยาดีบกุ กอ นนําไปแชใ นนา้ํ ยาชนดิ ตอไป 2.นําใบไมสดที่ทําการแชในนํ้ายาดีบุกแลว นํามาแชในน้ํายาแคททอรีน ประมาณ 3 - 5 นาที คนเบาๆ พลิกใบไมกลับไปกลับมา เมือ่ ครบกําหนดเวลานาํ ใบไมส ดทแ่ี ชใ นนาํ้ ยา แคททอรนี นาํ มาลา งดว ยนา้ํ สะอาดหรอื นา้ํ กลนั่ จาํ นวน 3 ครงั้ เพ่ือเปนการลา งนา้ํ ยาแคททอรนี กอนนําไปแชในนาํ้ ยาชนดิ ตอไป 3.นาํ ใบไมส ดทท่ี าํ การแชใ นนาํ้ ยาแคททอรนี แลว นาํ มาแชใ นนา้ํ ยาแอมโมเนยี ประมาณ 3 - 5 นาที คนเบาๆ พลกิ ใบไมก ลับไปกลบั มา เมอื่ ครบกาํ หนดเวลา นํา ใบไมส ดทแ่ี ชใ นนาํ้ ยาแอมโมเนยี นาํ มาลา งดว ยนาํ้ สะอาดหรอื นาํ้ กลน่ั จาํ นวน 3 ครง้ั เพอ่ื เปน การลา งนาํ้ ยาแอมโมเนยี กอ นนาํ ไปชบุ นาํ้ ยาสอ่ื ทองแดง (ขน้ึ อยกู บั ผิวของ ใบไมแตล ะชนดิ ซึ่งมีลักษณะตา งกนั เชน ใบมีขน ใบเรียบเปนมนั เปน ตน) 4.นําใบไมสดท่ีผานกระบวนการทางเคมีท้ัง 3 ข้ันตอนแลว นํามาชุบใน นํ้ายาส่ือทองแดง A ประกอบดวยจุลสี และฟอรมารีน โดยใชอัตราสวน น้ํายา 1 สว น น้ําสะอาด 2 สวน นาํ ใบไมส ดลงไปแชในนาํ้ ยาส่ือทองแดง A แชประมาณ 5 นาที คนเบาๆ พลิกใบไมกลับไปกลบั มา จะสงั เกตเห็นไดวา ใบไมส ดมสี เี ปลย่ี น ãºäÁÊŒ ´ªØº·Í§ 7
ไปจากเดมิ จากใบไมส ดทมี่ ีสเี ขียวจะคอยๆ เปลย่ี นกลายเปน สีทองแดง เมอื่ ครบ กําหนดเวลาหรือสังเกตวาไดส ที องแดงทว่ั ท้งั ใบไมแ ลว นาํ ใบไมข ึ้นมาลา งดว ยนา้ํ สะอาดหรอื นํ้ากลั่น จํานวน 3 ครง้ั เพ่อื เปน การลางนาํ้ ยาสอ่ื ทองแดงกอนนําไปสู กระบวนการขน้ั ตอ ไปเสร็จแลวนาํ ไปลงถังชุบระบบไฟฟา ลําดับท่ี 2 กระบวนการไฟฟา เมอ่ื ผา นกระบวนการทางเคมเี รยี บรอ ยแลว ขนั้ ตอนตอ ไปเปน การนาํ ใบไมส ด เขา สกู ระบวนการไฟฟา โดยมวี ิธีการดังนี้ 1.นาํ ลวดทองแดงมามดั ตดิ กบั ใบไมท เี่ ตรยี มไว เสรจ็ แลว นาํ ใบไมล งไปแชใ น นา้ํ ยาคอปเปอรซ ลั เฟต เพอ่ื ใหเ ปน โลหะ ใชเ วลาประมาณ 2 ชว่ั โมง เพอื่ เปน การเพ่มิ ความหนาของผลิตภณั ฑนน้ั ๆ แตท ้ังน้นั กข็ น้ึ อยูกับชนิดของใบไมแตละชนิด เชน ตา งหู จะใชเ วลาประมาณ 5 - 6 ชวั่ โมง เขม็ กลดั จะใชเ วลาประมาณ 8 ชวั่ โมง เมอ่ื แชใ บไมไ ดค รบตามกาํ หนดเวลา นาํ ใบไมส ดขนึ้ มาลา งนา้ํ สะอาดหรอื นาํ้ กลน่ั 3 ครงั้ เพอื่ เปน การลา งนาํ้ ยากอ น สกู ระบวนการตอ ไป แลว นาํ ใบไมไ ปผงึ่ แดดใหแ หง 2.เมอ่ื ผลติ ภณั ฑแ หงแลว นํามาชุบนํา้ ยาอกี ครั้งเพือ่ ใหใบไมส ดเปน โลหะ หรือทีเ่ รยี กกนั วาฟอรม ทองแดง ใชเวลาประมาณ 2 ชัว่ โมง เม่ือครบตามเวลาท่ี กาํ หนดนาํ ผลติ ภณั ฑข น้ึ มาลา งนาํ้ 3 ครง้ั กอ นนาํ ไปผงึ่ แดดใหแ หง ทาํ เชน นไี้ ปจนเรา สงั เกตเหน็ วา ผลติ ภณั ฑท เ่ี ราตอ งการนน้ั หนาพอสมควร หรอื ตามทเ่ี ราตอ งการ 8 ãºäÁÊŒ ´ªØº·Í§
3.เม่ือผลิตภัณฑแหงแลวนํามาบัดกรี เม่ือบัดกรีเสร็จเรียบรอยแลว นํา ผลติ ภัณฑท ี่ไดม าชุบในน้ํายาคอปเปอรซ ัลเฟตอกี ครง้ั โดยใชร ะยะเวลาประมาณ 1 ชว่ั โมง เมอื่ ครบตามกาํ หนดเวลา นาํ ผลติ ภณั ฑท ไ่ี ดน น้ั ขน้ึ มาตรวจสอบหารอยรวั่ ถา หากไมพบรอยรัว่ ใหนาํ ผลิตภณั ฑขนึ้ มาลา งน้าํ สะอาดหรือนํา้ กล่นั 3 ครั้ง เพือ่ ลา งนํ้ายาคอปเปอรซลั เฟต กอ นนาํ สกู ารชุบนํ้ายานเิ ก้ิลเงา แตถ าพบรอยรั่วให ทาํ การปด รอยรว่ั ใหเ รยี บรอ ย โดยการนาํ นา้ํ ยาทองแดงมาทาทบั บนใบไมท งั้ ดา นหนา และดา นหลงั หลงั จากนัน้ นําไปตากแดดใหแหง เสร็จแลว นํามาชบุ นํา้ ยาทองแดง อีกครงั้ เพื่อเปนการปด รอยรัว่ ใหส นทิ กอ นนาํ ไปสูกระบวนการตอไป 4.เมอ่ื ชบุ ผลติ ภณั ฑใ นนา้ํ ยาคอปเปอรซ ลั เฟตเสรจ็ เรยี บรอ ยแลว นาํ ผลติ ภณั ฑ ขน้ึ มาชบุ นํ้ายานิเกล้ิ เงาอกี ครึ่งชัว่ โมง โดยใชอณุ หภมู ไิ มเ กิน 45 องสาเซลเซียส เมอ่ื ครบตามกําหนดเวลา นาํ ผลติ ภัณฑทีไ่ ดขน้ึ มาตรวจดูความเรียบรอ ยแลวลา ง ในนาํ้ สะอาดหรือนาํ้ กลัน่ กอ นการนาํ ไปชุบทอง ลําดบั ที่ 3 กระบวนการชุบทอง เมอื่ ผา นกระบวนการไฟฟา เรยี บรอ ยแลว ถงึ ขนั้ ตอนในการชบุ ทอง เตรยี ม โหลแกวทองดา งและทองกรด โดยใชกระแสไฟฟา 4 โวลท นําผลิตภณั ฑที่ผาน กระบวนการชุบนิเก้ิลเงาแลวมาลางนํ้า นําผลิตภัณฑข้ึนมาชุบในโหลทองดาง ใชเวลาประมาณ 60 วินาที หรือสังเกตวาผลิตภัณฑมีทองชุบหนาเหมาะสม ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§ 9
แลวนํามาลา งนํ้าสะอาด เสรจ็ แลวนาํ มาชบุ ในโหลทองกรดอกี ครง้ั เพอื่ เปนการ เพมิ่ ความหนาและความเงางามของผลติ ภณั ฑ โดยใชเ วลาประมาณ 10 - 15 วนิ าที (ข้ึนอยูกับขนาดของใบไม) เม่ือไดผลิตภัณฑใบไมชุบทองตามที่ตองการแลว นํามาลางในน้ํากลนั่ อกี ครง้ั แลวนาํ ไปผง่ึ แดดใหแ หง เม่ือผลิตภัณฑแหงเรยี บรอย แลวนําผลิตภณั ฑทไ่ี ดใสก ลอ งท่ีเตรียมไว ชุบทอง 2 คร้ัง ทองกรดและทองดา ง เสรจ็ แลวนําไปผ่งึ แดดใหแ หง กอน นาํ ไปบรรจุในกลอ ง ในกระบวนการทั้ง 3 ข้ันตอน ประกอบดวย กระบวนการทางเคมี กระบวนการไฟฟา และกระบวนการชบุ ทองน้นั ทงั้ 3 ข้นั ตอนจะตองลางดว ย นา้ํ สะอาดหรอื นา้ํ กลนั่ ทกุ ครง้ั กอ นการนาํ ไปสกู ระบวนการในลาํ ดบั ถดั ไป เพอ่ื เปน การลา งนํา้ ยาหรือสารเคมีไมใ หต กคา งในผลติ ภณั ฑ ซึง่ สงผลใหผ ลติ ภณั ฑท ไ่ี ดม ี ความสวยและเงางาม จากนั้นนาํ มาผึ่งแดดใหแ หง เมอ่ื ผลติ ภณั ฑแหง ดีแลวนํา มาตกแตงรายละเอียดใหเรียบรอ ย กอ นนํามาบรรจใุ สกลอ งและพรอ มจําหนา ย สทู องตลาดตอไป 10 ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§
ราคา ตุม หู ทอง 24k คูละ 490 บาท ทองคําขาว คูล ะ 590 บาท เข็มกลดั ทอง 24k 490 บาท ทองคาํ ขาว 590 บาท จี้ ทอง 24k 490 บาท ทองคําขาวคู 590 บาท สถานทผี่ ลติ บานเลขท่ี 118 ซอยใจบาํ เพญ็ หมทู ่ี 1 ตาํ บลตะนาวศรี อาํ เภอสวนผ้งึ จงั หวดั ราชบรุ ี 70180 เบอรโ ทร. 083-313-7319 พกิ ดั : 13.5438,99.367 สถานท่จี ําหนา ย รานภฟู า หรือติดตอสั่งซื้อไดโดยตรงที่ กลุมนิรันพร - พฤกษาศิลป ตาํ บลตะนาวศรี อาํ เภอสวนผ้งึ จังหวดั ราชบุรี เบอรโทร. 083-313-7319 รางวลั ท่ไี ดร ับ ไดรับการรับรองคุณภาพผลิตภัณฑชุมชน จังหวดั ราชบุรีและไดร ับการคดั สรรเปนผลิตภณั ฑ โอท็อประดบั 4 ดาว ไดรับอนญุ าตใหใชตรา Ratchaburi Premium เลขทะเบยี น RB 0356020 เม่ือวันท่ี 11 ธันวาคม 2556 ตามประกาศจังหวดั ราชบุรี ลงวนั ที่ 6 กมุ ภาพันธ 2557 สมาชกิ เดมิ กอ ต้ัง จาํ นวน 10 คน ปจจบุ ันมสี มาชกิ จาํ นวน 35 คน ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§ 11
ประวัตกิ ารจดั ตั้งคณะกรรมการกลมุ เดมิ สมาชกิ กลมุ สว นใหญม อี าชพี ทางการเกษตร และรบั จา งทวั่ ไป เนอ่ื งจาก อําเภอสวนผ้ึงเปน พน้ื ทแ่ี หง การทําการเกษตร แตร ายไดไมพ อในการใชจ ายในการ ดาํ รงชวี ติ ครอบครวั ซง่ึ ปจ จบุ นั คา ใชจ า ยสงู และแตล ะครอบครวั มปี ญ หาทตี่ อ งสง ลกู หลานเรยี นหนงั สอื จงึ จาํ เปน ตอ งหาอาชพี เสรมิ และเพม่ิ รายไดใ หก บั ครอบครวั และไดมีโอกาสเขารบั การฝกอบรมวิชาชพี โดยนาํ กระดาษเกาทีไ่ มใชแลว มาทํา ประโยชน อาชีพแรกทท่ี าํ คือการปนกระดาษ ผลติ ภณั ฑทีไ่ ดคือกลอ งกระดาษ ทิชชูผลไม กรอบรูป การปนรูปตางๆ ตอมาในพ้ืนท่ีอําเภอสวนผ้ึงมีตนปอสาเปน จํานวนมาก ชาวบานมกั นําใบปอสามาเล้ียงหมู ทางกลุม จึงไดน าํ เปลือกของตน ปอสามาผลิตเปนแผนกระดาษสาและนําไปจําหนายเปนถุงกระดาษที่สวยงาม ผลผลิตในปจจุบันของกลุมสามารถสรางรายไดใหกับกลุมเปนอยางดีและเปน สนิ คา ทแี่ ตกตา งจากทอ งตลาด ไมม คี แู ขง ทางการคา คอื ผลติ ภณั ฑใ บไมส ดชบุ ทอง 24k และชบุ ทองคาํ ขาว สินคา ใบไมส ดชุบทองประกอบดว ย เข็มกลัด จ้ี ตา งหู เปน ตน สมาชกิ ในกลมุ จงึ ไดร ว มกนั จดั ตงั้ คณะกรรมการกลมุ ขน้ึ โดยทาํ การคดั เลอื ก สมาชิกในกลุมเพ่ือเปนแกนนําในการดําเนินกิจกรรมของกลุมตามความถนัด และประสบการณของคณะกรรมการ กาํ ลงั การผลิตของกลมุ (แยกเปนรายผลิตภัณฑ) ช่อื ผลิตภัณฑ ใบไมสดชุบทอง/ทองคาํ ขาวตอ เดือน จํานวน 50 ช้ินตอป จํานวน 1,500 ชน้ิ ชอ่ื ผลิตภัณฑ แผน กระดาษสาตอเดอื น จาํ นวน 100 แผนตอป จาํ นวน 3,00 แผน ชื่อผลิตภัณฑ กระถางกระดาษปน ตอเดอื น จํานวน 50 ชิ้นตอ ป จํานวน 600 ชน้ิ 12 ãºäÁÊŒ ´ªØº·Í§
สว นผสมของนาํ้ ยาแตล ะชนดิ ทใี่ ชใ นกระบวนการของใบไมส ดชบุ ทอง สวนผสมน้ํายาชุบทองแดงเงา คอปเปอรซ ัลเฟต 220 - 250 กรัม/ลิตร กรดกํามะถนั ชนิดเขม ขน 96% 33 ซีซี (1.84 กรมั ) นํ้ายาเงาทองแดง 33 ซีซ/ี ลติ ร ตัวลอแทง ทองแดงชนดิ พิเศษ กรองนํา้ ยาทาํ ความสะอาดดวยผงคารบอน 1 - 2 กรัม/ลิตร แรงเคลือ่ นไฟฟา 1 - 4 โวลท สวนผสมนํ้ายาชบุ นเิ กิล้ เงา 280 - 300 กรมั /ลติ ร นเิ ก้ลิ ซัลเฟต 50 - 60 กรมั /ลติ ร นิเกล้ิ คลอไรด 40 - 50 กรัม/ลติ ร กรดบอริค 10 ซีซี/ลิตร ยาพ้ืนนเิ ก้ิล 10 ซซี /ี ลติ ร ยาเงานิเกิ้ล 1 - 3 ซซี ี/ลติ ร ยากนั ตามด 45 - 50 องสาเซลเซียส ตวั ลอ แผน นเิ กลิ้ 1 - 2 กรัม/ลติ ร อุณหภูมิ ทําความสะอาดดว ยผงคารบอน ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§ 13
ส่อื ทองแดง A 45 กรัม/ลิตร คอปเปอรซลั เฟต 110 ซซี /ี ลติ ร ฟอมารนี 1 ลติ ร เติมนํ้ากลัน่ ใหไ ด 150 กรัม/ลติ ร สื่อทองแดง B 45 กรัม/ลติ ร โปรตสั เซยี มตราเตรท 60 กรมั /ลิตร โปรตัสเซียมไฮดรอ กไซด ½ กรัม/ลิตร โซดาแอช็ 1 ลติ ร EDTA เตมิ นํา้ กล่นั ใหไดพอดี ผถู า ยทอดองคค วามรภู มู ปิ ญญาทอ งถ่นิ นางพรสวรรค อนิ ทนาศักดิ์ เกดิ เมอื่ วนั ท่ี 23 เมษายน พ.ศ. 2513 ที่อยู บา นเลขที่ 118 ซอยใจบาํ เพญ็ หมทู ่ี 1 ตาํ บลตะนาวศรี อาํ เภอสวนผง้ึ จงั หวดั ราชบรุ ี 70180 เบอรโทร 083 – 3137319 วฒุ กิ ารศกึ ษา จบการศกึ ษาระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนตน มัธยมศกึ ษาปท่ี 3 โรงเรียนสวนผึ้งวิทยา อาํ เภอสวนผ้ึง จังหวดั ราชบรุ ี เมือ่ ป พ.ศ. 2530 ผลงาน - เปน วิทยากร อบรมที่ศนู ยการเรยี นรกู ารผลิตกระดาษสา/การผลิตใบไมส ด ชบุ ทอง - เปน วิทยากร อบรมท่วี ทิ ยาลยั เทคนคิ จงั หวดั รอ ยเอด็ รอยเอด็ - เปนวทิ ยากร อบรมใหกบั นกั เรยี นโรงเรยี นสวนผ้ึงวทิ ยา 14 ãºäÁŒÊ´ªØº·Í§
- เปน วิทยาการ อบรมใหนักศกึ ษา กศน. อําเภอสวนผึ้ง - เปน ผอู อกแบบสนิ คา เขา รบั การคดั สรร OTOP ระดบั 4 ดาว ป พ.ศ.2553 - เปน วิทยากร อบรมทม่ี หาวิทยาลยั ราชภัฏหมูบานจอมบึง - เปนวิทยากร อบรมที่อุสาหกรรมจังหวัดพิษณุโลก กลุมเครื่องเงิน เคร่ืองทองสโุ ขทยั - เปนวทิ ยากร อบรมที่จันทบุรี ตําบลเกาะบาง - เปนวิทยากร อบรมที่มหาวิทยาลัยนานาชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล สาขา ศาลายา - เปน วิทยากร อบรมที่มหาวทิ ยาลยั วลัยลักษณ นครศรีธรรมราช - เปน วิทยากร อบรมใหกลมุ สตรี นครราชสมี า นายโชคณวัฒน ภรู ะยา เกดิ เมอ่ื วันท่ี 1 สงิ หาคม พ.ศ. 2486 ทีอ่ ยู บานเลขที่ 118 ซอยใจบําเพ็ญ หมทู ี่ 1 ตาํ บลตะนาวศรี อาํ เภอสวนผง้ึ จงั หวดั ราชบรุ ี 70180 เบอรโทร 084 - 5692634 วฒุ ิการศกึ ษา จบการศกึ ษาระดบั มัธยมศึกษา มศ. 3 จากโรงเรยี นสวนผง้ึ วทิ ยา อาํ เภอสวนผง้ึ จงั หวดั ราชบรุ ี ผลงาน - เปน ผูเช่ียวชาญการเร่ืองสารเคมี/การชบุ ทอง/ชุบเงิน - เปนวิทยากร อบรมที่วิทยาลยั เทคนคิ จังหวัดรอยเอด็ - เปนวทิ ยากร อบรมที่จันทบรุ ี เกาะบาง - เปน วิทยากร อบรมทม่ี หาวทิ ยาลัยราชภัฏหมูบา นจอมบงึ - เปน วทิ ยากร อบรมทม่ี หาวทิ ยาลยั นานาชาติ มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล สาขาศาลายา - เปนวิทยากร อบรมทมี่ หาวทิ ยาลัยวลัยลกั ษณ นครศรีธรรมราช - เปนวทิ ยากร อบรมใหก ลุมสตรี นครราชสมี า ãºäÁÊŒ ´ªºØ ·Í§ 15
Search
Read the Text Version
- 1 - 20
Pages: