Prosiding Kolokium PP Kali Ke-2

PROSIDING KOLOKIUM 1

© Hak Cipta Terpelihara INSTITUT AMINUDDIN BAKI : PROSIDING KOLOKIUM PEMIMPIN PERTENGAHAN KALI KE-2 Penaung: Datuk Dr. Amin bin Senin Penasihat: Dato’ Sulaiman bin Wak Pengerusi: Mistirine bt. Radin Timbalan Pengerusi: Mazlan bin Samsuddin Setiausaha: Abdul Mu’;ti bin Ahmad Dr Abang Hut bin Abang Engkeh Timbalan Setiausaha: Hamsiah bt. Mohd Dahalan Penolong Setiausaha: Dr Redzuan bin Jantan Dayang Rahanah bt. Awang Mashor Noor Zamimi bt. Mohd Zahari Bendahari: Zalina bt. Zainal Urus Setia: Edmund Shah bin Tambi KOLOKIUM PEMIMPIN PERTENGAHAN Nor Amimah bt. Omar AJK Pelaporan : Ketua Editor: Dr Ahmad Rafaai bin Ayudin Penyunting : Minhad bin Mohtah Afidah bt. Ahmat Sahari Ong Siu Gek Dr Aswandi bin Laman Segala isi kandungan prosiding ini meliputi seluruh aktiviti dan pengisian slot sepanjang Kolokium Pemimpin Pertengahan Kali Ke-2 pada 23hb Oktober hingga 25hb Oktober di Institut Aminuddin Baki, Cawangan Sarawak 2

YBHG DATO’ SULAIMAN BIN WAK TIMBALAN KETUA PENGARAH PELAJARAN MALAYSIA (TKPPM) Menanda tangani Buku Pelawat Untuk Majlis Perasmian Kolokium dan Tapak Pameran ___________________________ 3

TEKS BACAAN DOA USTAZ DR. ASWANDI BIN LAMAN ___________________________ ‫َر ُسْولِنَا‬ ‫َعلَى‬ ُ‫َوال َّسلاَم‬ ‫الَّرِحْيِم‬ ‫بِنِْع َمتِاِهلأتَبِِتمِِّْمُْسَيِاملَاولَّصَلعِهالَلِـاىلَّحَراْءَْأحَلُِتِهِن‬ ‫ال ِذ ْي‬ ِ‫لله‬ ‫الْـ َح ْم ُد‬ ُ‫وأ َواْصل َّحَصالباِهَة‬،َ Ya Allah Bagi-Mu segala puji dan puja, Kurniakanlah kami lisan yang lembut basah, mengingati dan menyebut nama-Mu, hati yang penuh segar mensyukuri nikmat- Mu serta badan yang ringan menyempurnakan ketaatan kepada perintah-Mu. Ya Allah Engkaulah Penguasa Langit dan bumi, kami merafakkan kesyukuran di atas keizinan-Mu untuk kami berkampung selama 3 hari di Kolokium Pemimpin Pertengahan Kali Ke-2. Kami juga bersyukur kerana Engkau mengizinkan kami menghadirkan diri dan emosi, mudahan dapat menyelesaikan kolokium ini dengan jayanya. Ya Allah, Qaadhial Hajat, Sesungguhnya engkau Maha Mengetahui bahawa kami di sini untuk menimba ilmu bagi mengembangkan lagi potensi kami sebagai hamba yang Engkau redhai. Berkatilah dan rahmatilah kolokium ini. Kurniakanlah kepada kami ilmu yang bermanfaat, sinarilah hati kami dengan cahaya dan hidayah-Mu. Semoga dengannya kami mudah menerima ilmu dan mengamalkannya. Ya Munzilar Rahmat wa Ya Fatihal Barakat, Kembangkanlah lembayung dan gelombang rahmat-Mu kepada kami, ibu bapa kami, keluarga dan anak- anak kami, guru-guru kami, anak-anak didik kami di sekolah, sahabat-sahabat seperjuangan dalam bidang pendidikan. َ‫ َولاَ َْتَع ِل الّلَُهَّم فِْيـنَا َولاَ َمَعنَا َولاَ َم ْن يـَْتـبَـُعنَا َشِقّيًا َولا‬، ‫ َوتَـَفُّرقَـَنَا ِم ْن بـَْع ِدِه تـََفُّرقاً َم ْع ُصْوًما‬، ‫اَلّلَُهَّم ا ْجَع ْل ََجَْعنَا َه َذا ََجًْعا َمْرُحْوًما‬ ‫ َمطُْرْوًدا َولاَ َْمُرْوًما‬. ‫نَةًَواَْوْقِلَنَْام ُدََعِلََِّلِذاَرَبِِّبالاّنَلاَعرالَِمْ َي‬،‫َو َصّلَِىَرّبـَانَللاهُءَاَعتِلَنَاىَُِفمَ ّاَمل ٍّدُدنْـَيَواَعلََحى َسءنََاةلًِِه ََووِفَص اْلحبأِِهِخََروِةَسّلََحَم َس‬ 4

1SLOT UC APAN ALU-ALUAN PENGARAH, INSTITUT AMINUDDIN BAKI PN. MISTIRINE RADIN Timbalan Pengarah Khidmat Latihan Menjalankan Tugas Pengarah IAB 55

YBhg. Dato Sulaiman bin Wak, Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia YBrs. En. Abdul Mu’ti bin Ahmad Ketua Pusat, Pusat Pembangunan Pengurusan Pendidikan YBrs. Ustaz Hossein bin Malik Ketua Sektor Pendidikan Islam (SPI), Jabatan Pendidikan Negeri Sarawak Para pensyarah, Para pembentang dan Sidang hadirin yang dihormati. Pihak IAB mengucapkan setinggi-tinggi penghargaan kepada Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia (TKPPM), YBhg. Dato’ Sulaiman bin Wak kerana dapat hadir untuk merasmikan Kolokium Pemimpin Pertengahan Kali Ke-2 sekaligus menyampaikan ucaptama kepada para peserta kolokium. Kehadiran Dato’ Sulaiman memberi kami inspirasi dan semangat untuk meneruskan sumbangan kepada kemajuan pendidikan negara. Saya juga mengucapkan tahniah kepada semua ahli jawatankuasa yang bersungguh-sungguh merealisasikan pengurusan kolokium ini. Selaras dengan anjakan kelima dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM), yang berhasrat memastikan kepimpinan berprestasi tinggi ditempatkan di setiap sekolah maka timbul pertanyaan: Siapakah pemimpin berprestasi tinggi ini?. IAB telah memberi definisi jelas tentang pemimpin berprestasi tinggi ini, iaitu : Pemimpin berwawasan dan mampu membawa perubahan yang berimpak tinggi ke arah kecemerlangan organisasi melalui keterampilan personal dan profesional. Kursus Leadership Courses for Middle Leaders (LCML), digubal khusus bagi membangunkan kompetensi Guru Kanan Mata Pelajaran (Ketua Bidang) dan Ketua Panitia, malahan telah diperluaskan kepada Setiausaha Sekolah Rendah, Setiausaha Sekolah Menengah dan Ketua Unit di Pejabat Pendidikan Daerah. Pemimpin pertengahan merupakan perantara dan penghubung di antara pemimpin sekolah (Pengetua / Guru Besar) dengan guru-guru. Terdapat dua faktor penting yang menjadi penyebab pemimpin pertengahan dapat menjadi pemangkin terhadap budaya pembelajaran bermakna di sekolah kerana GKMP dan KP sangat rapat dengan guru-guru dan mempunyai akses yang baik kepada pengurusan tertinggi sekolah sehingga membolehkan pemimpin pertengahan memainkan peranan sebagai perantara dalam pengoperasian sekolah. Tema yang dipilih pada kali ini amat tepat kerana menerusi perkongsian amalan terbaik bagi setiap sub tema yang telah ditetapkan dapat menyuburkan proses pembelajaran bermakna dan menjadi sesi percambahan minda. Pengisian sepanjang tiga hari kolokium ini, akan melibatkan ucaptama 1 dan 2, pembentangan kajian tentang keberkesanan kursus LCML 2017, pembentangan amalan terbaik oleh 12 orang pembentang yang telah dipilih, serta forum ilmiah yang mengupas tema kolokium ini. Akhir kata, semoga kolokium ini menjadi platform terbaik pencerahan ilmu yang dapat diaplikasi di sekolah nanti, bagi menambahbaik dan memperkenalkan pembaharuan di peringkat sekolah. Sekali lagi saya mengucapkan terima kasih kepada Dato Sulaiman bin Wak yang dapat hadir merasmikan kolokium ini serta pihak urus setia yang bekerja keras menjayakan kolokium ini SEKIAN, TERIMA KASIH. 6

2SLOT UCAPTAMA 1 & MAJLIS PERASMIAN PEMBUKAAN KOLOKIUM PEMIMPIN PERTENGAHAN KALI KE-2 YBhg. DATO’ SULAIMAN BIN WAK Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia *TKPPM) Sektor Pembangunan Profesional Keguruan. YBrs. Pn Mistirine Radin, Timbalan Pengarah Khidmat Latihan Menjalankan tugas Pengarah IAB. YBrs. Ustaz Hossein bin Malik Ketua Sektor Pendidikan Islam (SPI), Jabatan Pendidikan Negeri Sarawak YBrs. En. Abdul Mu’ti bin Ahmad Ketua Pusat, Pusat Pembangunan Pengurusan Pendidikan YBrs. Dr. Abang Hut bin Abang Engkeh Pengarah IAB Cawangan Sarawak Para pensyarah, para pembentang dan sidang hadirin yang dihormati. 7

OBJEKTIF PERKONGSIAN Objektif perkongsian pada hari ini ialah: 1. Mengemukakan agenda penting pendidikan negara ke arah menjadi negara maju pada tahun 2020 2. Mengemukakan keperluan perubahan di bilik darjah bagi memenuhi 6 aspirasi murid 3. Menerangkan inisiatif membangunkan Pendidikan berkualiti 4. Menyatakan perbandingan kualiti pendidikan dengan negara Singapura dan Finland 5. Mengemukakan langkah reformasi pendidikan di Malaysia AGENDA PENTING Peranan warga pendidik amat penting bagi memastikan kejayaan program transformasi pendidikan yang berupaya menggerakkan anjakan paradigm seperti proses transformasi minda bagi membolehkan generasi baharu mendapat manfaat, berdaya saing dan dapat berdikari dalam usaha membangunkan negara menuju negara maju menjelang 2020. PERUBAHAN DI BILIK DARJAH MELALUI PENERAPAN 6 ASPIRASI MURID Kemahiran Memimpin Kemahiran Dwibahasa Kemahiran Etika dan Berfikir Kerohanian Pengetahuan Identiti Nasional ENAM ASPIRASI MURID Key factor success for our system ialah The Teachers. Outcomes sekolah diserlahkan melalui pencapaian murid-murid. Hal ini demikian, kerana gurulah personel yang terdekat dengan murid-murid manakala yang memimpin guru-guru ialah Guru Kanan Mata Pelajaran dan Ketua Panitia. Justeru ilmu yang diterima dalam kolokium ini, perlu dikongsikan agar dapat dimanfaatkan. Segala isu yang diketengahkan, misalnya isu beg berat tidak boleh diselesaikan oleh menteri, sebaliknya pihak sekolah sendirilah yang mempunyai kapasiti berdasarkan konteks yang dihadapi untuk menyelesaikannya. Semuanya ini berpangkal kepada inisiatif guru-guru. Langkah penurunan kuasa (empowerment) perlu dilaksanakan oleh pemimpin sekolah agar semua guru merasa tanggungjawab bersama untuk mengatasi apa juga isu yang berlaku di sekolah. Untuk 8

membolehkan anak murid survive maka generasi hari ini perlu dikembangkan dengan segala kemahiran dan potensi mereka. Inilah cabaran kepada guru-guru. Melalui 6 aspirasi ini semuanya tersurat dengan lengkap melibatkan domain kognitif, afektif dan psikomotor. Kerajaan tidak mahu ada yang tidak mencapai tahap minimum. Kalau masih ada murid yang tidak boleh membaca, maka itu ialah kesalahan kita. Sekolah Menengah jangan salahkan Sekolah Rendah demikian sebaliknya sekolah rendah jangan meletaakkan tanggungjawab kepada sekolah menengah. Setiap daripada kita mesti atasi isu ini. Kenalpasti masalah dan selesaikan. We don’t have a much time. Apa langkah kita mewujudkan keseimbangan ilmu dan akhlak? Kalau bercerita tentang bahasa, timbul pertanyaan adakah murid kita tidak menguasai Bahasa Inggeris?. Sebenarnya ada beberapa aspek penting dalam bidang bahasa, iaitu tata bahasanya, pemahaman, karangan dan komunikasi. Yang jarang diaplikasikan ialah communicate in English. Sebab itu jugalah, Menteri mahu wujudkan Speaker Corner serta menggerakkan inisiatif membudayakan amalan membaca.. Prestasi diukur melalui produk. Kalau murid mencapai keputusan cemerlang, itu menjadi petanda kecemerlangan gurunya. Sekolah boleh merancang pelbagai aktiviti dengan matlamat melahirkan Insan yang seimbang dan harmonis. Jika TOV murid-murid pada asalnya cemerllang tiba-tiba menurun dan merosot., tentu sekali ada yang tak kena - something wrong. Produk sekolah amat penting sebagai ukuran kejayaan.. Kita boleh mengelola dengan baik tetapi kita tidak semestinya dapat produce hasil dengan baik. Kita boleh meniru Singapura yang telah membawa perubahan besar dalam konteks Pendidikan mereka Persoalan-persoalan berikut perlu kita tekankan: 1. Siapakah calon guru? Mereka mestilah cemerlang akademik. Sebab itulah di Malaysia kita putuskan calon guru dalam kalangan pelajar cemerlang 5-7A 2. Adakah kita ambil kira waktu untuk guru bergerak dari satu point ke satu point. Ada guru yang terlajak mengajar hingga guru mata pelajaran berikutnya, terpaksa menunggu.. Hal ini menyebabkan guru yang lambat itu terganggu. 3. Kita mahu guru boleh bergerak pantas. Physically Fit. Sebab itu kita wujudkan Ujian Kecergasan Calon Guru di IPG.. Ketika saya menerajui SPP ada calon guru yang datang temu duga melebihi berat badan. Guru sebegini tentulah tidak fit. 4. Apakah sasaran latihan guru? Kita hendak memastikan guru yang dilatih adalah guru yang berprestasii cemerlang, 5. Apakah prospek untuk kerjaya guru? Kita ada ramai guru yang tidak berpeluang naik pangkat, maka inisiatif diambil bagi laluan kenaikan pangkat berasaskan time base dengan konsep 8 : 8 : 5 : 3. Selain daripada itu, akses Pendidikan diperluaskan agar guru-guru dapat menyambung pelajaran ke peringkat tertiary education : every teacher can learn MEMPERKASA SEKOLAH KEBANGSAAN Bangunkan kebitaraan namun jangan lupa aspek-aspek yang lain, kerana Pendidikan sifatnya menyeluruh dan holistik. Inisiatif memperkasakan SK dengan menawarkan mata pelajaran Bahasa Mandarin dan 9

Tamil adalah baik, namun apa yang yang berlaku? SJKC dan SJKT meningkatkan amalan terbaik di sekolah-sekolah mereka. Hasrat SK untuk menarik lebih ramai ibu bapa Cina dan India menghantar anak- anak mereka ke Sekolah Kebangsaan belum mencapai kejayaan. Adalah lebih bagus jika kita tawarkan kedua-dua bahasa itu untuk anak-anak kita. China dan India merupakan negara yang mempunyai ramai penduduk, maka jika mendapat pasaran di kedua-dua negara tersebut tentulah dapat menjana keuntungan. Maka untuk tujuan tersebut, kita perlu memastikan anak- anak kita menguasai bahasa asing. Kena terapkan every teacher could be a good teacher dan every school become a good school. Kalau sekolah menghasilkan produk berkualiti, ramai ibu bapa yang akan mendaftar anak-anak mereka tetapi jika tidak, tentu sekali ramai yang akan keluar dan berpindah ke sekolah lain. Banyak sekolah boleh dijadikan contoh kerana menarik ramai ibu bapa menghantar anak-anak mereka kerana yakin dengan kualiti pendidikan yang diberikan seperti SMK Jalan Empat, SMK Aminuddin Baki, SMK Sri Aman, Kolej Abdillah dan Kolej Tuanku Hj Bujang yang banyak menghasilkan produk berkualiti. Keadaan yang serupa perlu dikembangkan kepada semua sekolah untuk menjadi cemerllang dan menjadi tumpuan ibu bapa. Kita gerakkan headcount supaya setiap guru dapat track pencapaian murid-muridnya. Tidak boleh banding dan beza-bezakan murid-murid. PERHIMPUNAN PAGI SMK JALAN EMPAT, BANDAR BARU BANGI RAKAN KONGSI SEKOLAH Semua rakan kongsi sekolah perlu digembelingkan bagi memastikan sekolah mencapai kejayaan. Inilah yang dilakukan di Finland. Penglibatan secara kolaboratif sebegini telah menjana banyak idea-idea pembaharuan dan mengangkat martabat Pendidikan Finland hingga menjadi sistem pendidikan terbaik dunia. Untuk muncul menjadi sekolah yang berjaya, maka sekolah memerlukan partners. Siapakah rakan kongsi sekolah? 10

Agensi Persekutuan Ibu Bapa Agensi Negeri Murid-murid Kesatuan Guru Institusi Kajian Rakan Sosial Pemegang Taruh SENARIO PENDIDIKAN DI SINGAPURA Bagaimana isu pendidikan diatasi di Singapura agar keseluruhan landskap berubah? Perubahan dalam pendidikan keguruan Program persediaan untuk melahirkan guru novis juga perlu berubah. Guru mesti mengubah kepercayaan mereka iaitu “Every child can learn”. KEMAJUAN PENDIDIKAN DI FINLAND Key Factors Success School: Teachers Every teacher “Good Teacher” Every school “Good School” Every parent “Good Contributor” Every child “Getting holistic education given all the Opportunities” Sejak 1990 Finland telah mencapai kecemerlangan Pendidikan namun apabila tinjauan dibuat terhadap murid-murid, dapatan yang diperolehi ialah: “Murid memberi tahu jika diberi pilihan mereka tidak mahu ke sekolah kerana tidak menyeronokkan”. Rentetan daripada dapatan ini, reformasi sistem Pendidikan di Finland telah dilaksanakan dengan sasaran utama untuk mengaplikasi konsep Fun Learning and Fun Schooling. Kerangka Sekolah Masa Depan di Finland mestilah : 1. Menggunakan aktiviti untuk menjadikan pembelajaran menyeronokkan 2. Pembelajaran digital menggunakan perkhidmatan cloud 3. Pelaksanaan menyeluruh konsep pembelajaran abad ke 21 4. Sekolah sebahagian daripada dunia digital maka perubahan perlu berlaku dalam kalangan guru dan latihan keguruan untuk mengaplikasi aplikasi digital 5. Melibatkan penglibatan penuh komuniti dalam konteks pembelajaran Dunia digital masa kini telah mengubah alam pendidikan dengan konsep amalan yang berpaksikan teknologi dan komunikasi rentas sempadan menerusi aplikasi multi media dan penerapan amalan 11

pedagogi yang menggalakkan pembelajaran aktif murid namun dalam masa yang sama dapat meningkatkan minat dan keseronokan mereka ketika belajar. REFORMASI PENDIDIKAN DI MALAYSIA Sistem yang baik jika tidak dibuat environmental scanning maka tidak akan berjaya. Apakah yang kita laksanakan sekarang betul? Apa yang kita laksanakan, hendaklah berlandaskan kepada Falsafah Pendidikan Kebangsaan. Semak balik, ada atau tidak teks Falsafah Pendidikan Kebangsaan di sekolah?. FPK sebenarnya bukan sekadar pernyataan tetapi cara kerja kita dan apa yang hendak dicapai. Kita hendak lahirkan insan yang seimbang dan menyeluruh dari segi jasmani, emosi, rohani dan intelektual supaya insan itu pertama-tamanya berupaya membela nasib dirinya. Apabila nasib diri dapat dipelihara maka nasib bangsa juga dapat dibela. Sehubungan dengan itu, nilai kemanusiaan (humanity) dan kewarganegaraan (citizenship) adalah penting dalam kerangka pendidikan. Berfikir dan Belajar Pembudayaan Untuk Belajar Kompetensi, Interaksi dan Penglibatan, Nilai Menjaga kebajikan Pengaruh dan Kemanusiaan & diri dan orang lain, Pembinaan Masa Kewarganegaraan menguruskan aktiviti Depan Lestari harian dan mementingkan keselamatan Literasi Pelbagai Kompetensi Tentang Kompetensi TMK Bidang Kerjaya dan Keusahawanan Sustainable Development Goals (SDP) – Selaras dengan usaha negara untuk mencapai Wawasan 2020 dan IR 4.0, Falsafah Pendidikan Negara akan menjadi rujukan utama. Kita mestilah yakin agar tidak timbul masalah. Guru tidak boleh lagi kekal selesa tanpa membuat perubahan kerana zaman bergerak pantas, guru berubah mengikut perubahan teknologi. Banyak perkara yang perlu diubah mengikut perubahan yang berlaku. Belajar untuk belajar (Learning to learn). Kita melatih murid untuk belajar dan mencari ilmu. Murid perlu dilatih dan dibimbing agar mereka tahu bagaimana meneroka dan mencari maklumat. Mengimbas kembali ketika zaman 1980-an (sebelum penggunaan computer), jika ada guru yang mempunyai portable typewriter mereka adalah guru yang hebat. Itulah rakan karib guru untuk taip soalan atas stensil dan jika ada sebarang pembetulan, pemadan stensil (warnanya pink) digunakan, kemudian soalan akan dicetak dan di staple . Semuanya dibuat sendiri, namun tiada sebarang complaint. Sebab 12

itulah guru sekarang amat bertuah dah jauh sekali bebannya. Justeru itu, saya tidak gemar dengan istilah beban tugas guru. JANGKAAN PERTUMBUHAN GURU • Menguasai opsyen dan kaedah murid belajar Guru mesti mempunyai multi skill bagi mengembangkan potensi murid. • Peka dengan perbezaan setiap individu dengan repertoire pedagogi melangkaui sempadan dengan mempelba-gaikan kaedah dan seni mengajar dan memberikan bimbiingan • Penilaian berterusan sepanjang masa instruksional – Penilaian formatif • Menggalakkan kemahiran berfikir aras tinggi setiap murid – Bagaimana membudayakannya? Bagaimana murid menunjukkan keadaan dia berfikir? Apa yang murid buat ketika berfikir? • Kembangkan nilai dan tindakan kolaboratif dalam kalangan murid Kelemahan murid-murid kita ialah mereka takut untuk bertanya. Guru-guru mesti risau andainya murid-murid kita tidak bertanya. Kiita mesti risau kerana mereka tidak berfikir. Kita mesti pastikan murid kita selalu bertanya, bertanya dan bertanya. Guru-guru kena latih murid-murid dan raikan semua murid- murid agar menunjukkan peningkatan. KONSEP KESAKSAMAAN, KESAMARATAAN DAN KEADILAN Kesaksamaan Kesamarataan Keadilan Mana yang kurang kena dibantu.. Sekolah yang kurang upaya dipertingkatkan keupayaannya. Untuk menjadikan adil dalam semua perkara maka selesaikan masalah yang menjadi barrier iaitu yang menghalang kemajuan dan pertumbuhan kemenjadian murid-murid. RUMUSAN Perbandingan kemajuan Pendidikan di Singapura dan Finland memberi kita inspirasi dan pandu arah bahawa alam pendidikan perlu diteroka dengan lebih luas. Masa instruksional di Finland sebenarnya lebih pendek dari di Malaysia tetapi prosesnya efektif berbanding negara kita. Rumusannya ialah: “Teachers do not necessarily mind teaching in schools with more demanding student populations as long as the environment is conducive to learning, the school climate is positive, and adequate resources are available”. Wujudkan persekitaran yang kondusif untuk belajar. Ingat kata-kata Michael Fullan: • “It’s always about doing; always about specific doing. Human capital is not the main driver, social capital is” • “All children can learn” • “All teachers can learn” • “Reduce bad variations through increased collaborative processes and shared visions” 13

Jangan hanya bercakap, akhirnya tidak berbuat apa-apa. Jadi, ambil tindakan. Semua kanak-kanak boleh belajar. Berkongsi visi dan sama-sama difahami. Jadikan satu misi untuk bersama menggembelingkan tenaga menjayakan sekolah. Apa-apa sahaja boleh digerakkan jika kita bergerak bersama-sama. Ambillah semua yang dianggap baik dari negara luar untuk kebaikan pendidikan di negara kita. Dengan lafaz Bismillahir Rahmanir Rahim, saya merasmikan pembukaan Kolokium Pemimpin Pertengahan Kali Ke-2 pada tahun 2018. MEMUKUL GONG SEBAGAI SIMBOLIK PERASMIAN PEMBUKAAN KOLOKIUM 14

3SLOT UCAPTAMA 2 YBhg. USTAZ HOSSEIN BIN MARIP Ketua Sektor, Sektor Pendidikan Islam (SPI), Jabatan Pendidikan Negeri Sarawak Terima kasih kepada moderator En Rusli bin Wahab MODERATOR UCAPTAMA 2 : EN. RUSLI BIN WAHAB 15

YBhg. Dato’ Sulaiman bin Wak, Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia, Sektor Pembangunan Profesionalisme Keguruan YBrs Pn Mistirine Radin, Timbalan Pengarah Khidmat Latihan, Menjalankan Tugas Pengarah IAB YBrs En. Abdul Mu’ti bin Ahmad, Ketua Pusat Pembangunan Pengurusan Pendidikan YBrs. Dr Abang Hut bin Abang Engkeh, Pengarah IAB Cawangan Sarawak Sidang hadirin semuanya. PENGENALAN Sekolah adalah tempat membentuk karakter anak-anak kita. Apa yang ingin kita hasratkan ialah kemenjadian murid yang berkualiti. Kepimpinan bertanggungjawab, organisasi yang kondusif, program yang berfokus dan hal ehwal murid yang terpelihara. PENGALAMAN LEPAS Saya tidak mempunyai pengalaman pentadbiran ketika dilantik sebagai pengetua. Hal ini menjadi satu cabaran. Penolong Kanan, Guru Kanan Mata Pelajaran dan Ketua Panitia banyak membantu, merekalah yang menjadi tulang belakang dan mesti dipegang terlebih dahulu terutama sekali pemimpin pertengahan yang sangat memberi impak kepada sekolah kerana mereka amat rapat dengan barisan guru-guru yang melaksanakan kepimpinan instruksional di bilik darjah. Ketika saya memimpin SMKA Pesantren misalnya, banyak cabaran yang perlu saya tempuhi untuk membangunkan sekolah namun Berjaya digembelingkan menggunakan kekuatan dalaman yang ada hingga muncul sebagai sekolah agama cemerlang. KUPASAN TEMA KOLOKIUM Tema yang dipilih pada kolokium kali ini, iaitu Pemimpin Pertengahan Pemangkin Budaya Pembela- jaran Bermakna adalah amat tepat. Hal ini mengungkapkan perlu wujudnya kerjasama semua peringkat dalam hiraki pendidikan bagi mencapai hasrat PPPM yang telah digariskan. Pemimpin sekolah perlu berusaha untuk melahirkan sekolah berkualiti serta berupaya mengambil inisiatif berkesan untuk melahirkan kualiti kemenjadian murid. Pemimpin sekolah dapat memainkan peranan secara berkesan seandainya dibantu oleh pemimpin pertengahan dan guru-guru secara berterusan dan konsisten. Peranan pemimpin pertengahan adalah paling mencabar kerana mereka dituntut memimpin, mengurus dan mengajar. Hal ini tentu sekali memerlukan kemahiran guru yang bersifat multitask dan all rounders. Pemimpin pertengahan perlu terus konsisten dan komited dengan tugas-tugas utama mereka kerana menjadi menjadi rujukan kepada semua ahli panitia. Pemimpin pertengahan juga seharusnya menjadi pembimbing yang efektif kepada guru-guru novis. Selain itu, mereka juga memikul tugas yang mencabar untuk membawa perubahan dan pembaharuan dalam amalan pedagogi dan pengurusan kepanitiaan, agar segala program yang dirangka dan dirancang benar-benar memberi impak kepada kecemerlangan pengurusan sekolah dan kemenjadian murid. Pemimpin pertengahan juga perlu mengetahui punca kuasa sebagai guru kanan mata pelajaran dan ketua panitia mata pelajaran. Pemimpin pertengahan yang baik, kurang bergantung kepada kuasa formal tetapi lebih banyak dipengaruhi oleh kuasa non formal. Ketua Panitia yang berwibawa menunjukkan kompetensi yang tinggi dalam mata pelajaran (competency of subject matter based). FOKUS PEMBELAJARAN KOLOKIUM Kolokium ini memberi peluang kepada pemimpin pertengahan membuat refleksi kendiri bagi melihat semula amalan profesional dan melazimkan amalan double look learning bagi mewujudkan budaya pembelajaran bermakna di sekolah dengan membandingkan situasi semasa dengan norma kerja yang 16

biasa serta sentiasa mencari justifikasi bagi memastikan tindakan dan amalan terbaik dilaksanakan. Menilai kembali impak yang diperolehi daripada usaha yang dilaksanakan. Kolokium ini bertujuan membentuk profil kepimpinan pemimpin bagi tujuan mengenal pasti potensi pemimpin sekolah yang berfokus kepada kemahiran dan kapasiti memimpin yang menuntut usaha profesional melibatkan refleksi individu sekaligus memberi impak kepada refleksi organisasi. Kolokium ini adalah medan Leaders Development kepada semua individu peserta sebagai pelaburan memperkembangkan modal peserta yang bakal menjadi pemimpin masa hadapan. Hal ini penting bagi memastikan sekolah mempunyai barisan pemimpin berkualiti, memperkembangkan jalinan inter personal dan perancangan penggantian kepimpinan sebagai proses melahirkan sekolah berkualiti. Hal ini menjadi satu titik permulaan untuk mengaplikasikan ilmu dan kemahiran di sekolah masing-masing. Pelan Strategik, Pelan Taktikal dan Pelan Operasi yang berkesan menjadi titik tolak penting kepada kecemerlangan proses implementasi yang hendak diterapkan. Justeru itu, perkongsian amalan terbaik yang diketengahkan menerusi kolokium ini boleh mencetuskan banyak idea-idea dan pencerahan baharu dalam kalangan peserta bagi memikirkan kecemerlangan sekolah. Pemimpin pertengahan perlu mewujudkan program yang berterusan dengan memanfaatkan konsep jalinan dan jaringan. Melalui PLC, perkembangan ilmu dapat diterjemahkan dalam bentuk yang lebih praktis. Khusus untuk memperkembangkan kapasiti organisasi secara kolektif agar memberi impak kepada kemenjadian murid. PP menjadi pemangkin budaya pembelajaran bermakna melalui pelbagai usaha dan kegiatan yang melibatkan kegiatan menyebarluaskan ilmu dan menjadikan sekolah Learning Center Leadership. Penilaian di bilik darjah dan pemantauan berterusan perlu berfokus kepada perkembangan yang berlaku di bilik darjah. Perlu dilaksanakan pengesanan pembelajaran iaitu assessment for learning dan assessment as learning. Diagnostik pembangunan kapasiti guru perlu dilakukan untuk memantapkan keberkesanannya. RUMUSAN Sekolah hendaklah mempunyai ciri-ciri kepercayaan, dialog prestasi, komunikasi dan perbincangan yang berterusan . Semua peserta mesti menggunakan perkongsian yang diperolehi bagi merangka tindakan kecemerlangan sekolah masing-masing. Semoga kehadiran tuan-tuan memberi impak kepada kecemerlangan sekolah. 4SLOT PEMBENTANGAN KAJIAN YBrs. DR ZOOLAIHA BT. ABDUL RAHMAN Tejuk Kajian : Keberkesanan dan Impak Kursus LCML 2017, YBrs Pn Mistirine Radin, Timbalan Pengarah Khidmat Latihan Menjalankan Tugas Pengarah IAB YBrs En. Abdul Mu’ti bin Ahmad, Ketua Pusat Pembangunan Pengurusan Pendidikan YBrs. Dr Abang Hut bin Abang Engkeh, Pengarah IAB Cawangan Sarawak Sidang hadirin semuanya. OBJEKTIF KAJIAN 1. Mengenalpasti tahap pengetahuan dari dimensi penilaian pembelajaran 2. Mengenalpasti tahap kemahiran kepimpinan ketika menjalankan inovasi di sekolah 3. Mengukur tahap efikasi kendiri dalam kalangan peserta LCML selepas FuFT 4. Menyatakan bentuk pemantauan yang dilaksanakan 5. Mengenalpasti tahap efikasi kendiri dalam menjalankan tugas 17

6. Mengenalpasti impak pelaksanaan tugasan LCML terhadap Pembangunan Kendiri peserta kursus PEMBENTANGAN KAJIAN OLEH DR ZOOLAIHA BT. ABDUL RAHMAN KERANGKA KAJIAN Model Input – Proses – Output (IPO) berdasarkan model Kickpatrick. Input merujuk kepada kandungan kursus LCML, manakala proses ialah Ujian Pra, Pasca dan FUFT manakala output (outcomes) merujuk kepada perubahan tingkahlaku selepas mengikuti kursus. Kerangka kajian juga merujuk kepada Model Pengurusan dan Kepimpinan Pemimpin Pertengahan IAB METODOLOGI Metodologi kajian ini berbentuk kuantitatif melalui pengumpulan data Ujian Pra dan Ujian Pasca dan turut disokong oleh data-data kualitatif. PERSAMPELAN Sampel kajian dipilih secara rawak berstrata (Stratified Random Sampling) yang melibatkan 100 orang Guru Penolong Kanan (LCML1), 103 Peserta LCML (LCML2) dan 500 orang Ketua Panitia (LCML3) INTRUMEN KAJIAN Intrumen soal selidik yang digunakan dalam kajian ini merangkumi tiga instrument iaitu LCML1, LCML2 dan LCML3. SENARIO KAJIAN Kajian ini merupakan siri kedua. Kajian pertama telah dilaksanakan pada tahun 2016 dan telah dibentangkan manakala kajian yang dibentangkan pada hari ini ialah kajian kedua yang menilai keberkesanan kursus LCML 2017. DAPATAN KAJIAN 1. Majoriti peserta menunjukkan peningkatan apabila merujuk perbandingan markah Ujian Pra dan Ujian Pasca iaitu: i. Peserta Sekolah Rendah : 90% ii. Peserta Sekolah Menengah : 88% 18

2. Penurunan markah setelah Ujian Pasca berbanding Ujian Pra perlu dilaksanakan penambahbaikan terhadap item ujian 3. Terdapat tiga dimensi yang diukur dalam kajian ini iaitu : Pengetahuan, Kemahiran & Efikasi Kendiri 4. Dapatan kajian rintis dengan kajian sebenar menunjukkan pengetahuan peserta dalam melaksanakan langkah-langkah menggunakan Kanvas Strategi Analisis Data didapati meningkat. 5. Guru Penolong Kanan memberikan nilai yang tinggi terhadap peserta sepanjang membuat penilaian dan pemantauan. 6. Berdasarkan penilaian terhadap hasil kerja peserta, pelaksanaan pengumpulan data, analisis data dan pelaksanaan tugasan menggunakan Kanvas Strategi Analisis Data, Model ARRAS & Model DEFFRAAC 7. Peserta perlu dibimbing secara berterusan untuk memantapkan lagi penyediaan Pelan Pembangunan Kendiri agar perubahan yang hendak digerakkan menjadi lebih jelas. Semasa penyeliaan FuFT, penekanan terhadap Pelan Pembangunan Kendiri menggunakan BMY perlu ditekankan 8. Peserta juga didapati semakin mahir dalam mengumpul data dan mendapatkan maklumat dan mempunyai pengetahuan bagaimana mencari maklumat. 9. Dalam lapan langkah Kanvas Strategi Analisis Data, peserta bersikap selektif mengikut pilihan mereka. Dalam erti kata lain, tidak semua langkah yang dikemukakan dalam kanvas tersebut diaplikasikan. Alasannya ialah: i. Penggunaan langkah-langkah yang tidak dipilih itu dianggap kurang penting ii. Peserta mempunyai strategi sendiri yang telah mereka laksanakan iii. Peserta kurang faham cara melaksanakannya iv. Menganggap semua langkah yang dipaparkan dalam kanvas hanya untuk kegunaan sendiri dan bukan untuk dikongsi v. Mempunyai dan memiliki efikasi kendiri yang tinggi vi. Peserta menunjukkan kesediaan untuk memperbaiki amalan dan meningkatkan pengetahuan mereka dalam menggunakan langkah-langkah dalam kanvas vii. Peserta menganggap mereka tidak mempunyai bakat dalam memimpin viii. Peserta tidak berminat dalam bidang pengurusan dan kepimpinan ix. Peluang seharusnya diberikan kepada guru-guru yang lebih muda x. Tugas yang diberikan hendaklah sesuai dengan kepakaran xi. Pemimpin sekolah telah memberikan respon yang positif terhadap peserta LCML ketika menjalankan aktiviti dan menjayakan langkah intervensi xii. Taklimat dan sesi perkongsian telah dijayakan oleh peserta menerusi pelbagai aktiviti. xiii. Peserta dapat mengaplikasi kursus LCML yang telah diikuti mengikut tugasan berdasarkan kanvas dan menjadi role model sebagai pemimpin pertengahan. xiv. Peserta juga telah mendapat pendedahan membentangkan kertas kerja dalam pelbagai seminar dan bengkel xv. Membudayakan penggunaan Bussiness Model You dan Kanvas Strategi Analisis Data. 19

5SLOT PEMBENTANGAN AMALAN TERBAIK 1 Cikgu Norliah binti Gapar, SK Rancha Rancha, Wilayah Persekutuan Labuan Tajuk : Pemimpin Pertengahan Penggerak Ke Arah Kualiti PdPC MODERATOR PEMBENTANGAN 1-3 : EN HAIROLHAMZI BAHRODDIN BERSAMA PEMBENTANG BIODATA Berpengalaman mengajar selama 23 tahun dan memiliki opsyen Bahasa Melayu dan aktif dengan guru-guru Bahasa Melayu peringkat daerah dan negeri sehingga memberi kelebihan kepada beliau apabila dilantik menjadi Jurulatih Utama Negeri Sabah. Beliau juga terkenal sebagai penceramah bagi bengkel Teknik Menjawab Soalan Bahasa Melayu Pemahaman peringkat negeri Sabah. Berasaskan kepakaran yang ada, Cikgu Norliah juga telah diamanahkan menjadi Pengerusi Teknik Pertandingan Bercerita peringkat negeri Sabah. Atas segala sumbangan dan jasa bakti yang diberikan, pada tahun 2018 Cikgu Norliah dianugerahkan sebagai Tokoh Guru Inspirasiku peringkat negeri Sabah. YBrs Pn Mistirine Radin, Timbalan Pengarah Khidmat Latihan Menjalankan Tugas Pengarah IAB YBrs En. Abdul Mu’ti bin Ahmad, Ketua Pusat Pembangunan Pengurusan Pendidikan YBrs. Dr Abang Hut bin Abang Engkeh, Pengarah IAB Cawangan Sarawak YBrs. Hj Edmund Shah bin Tambi, Timbalan Pengarah IAB Cawangan Sarawak Sidang hadirin semuanya. LATAR BELAKANG SEKOLAH Sekolah ini merupakan sekolah gred B yang hanya mempunyai seramai 36 orang. Rata-rata guru di sekolah ini memiliki ijazah, mempunyai pengalaman mengajar 10 hingga 31 tahun serta terdapat juga guru yang merupakan pemeriksa kertas. Hal ini tentunya memberi kelebihan kepada SK Rancha-Rancha dan menjadi elemen kekuatan dalaman yang dapat dimanfaatkan. Enrolment murid di sekolah ini ialah 20

396 orang manakala guru-guru seramai 37 orang. Guru Bahasa Melayu pula seramai 8 orang. Kebitaraan SK Rancha Rancha ialah Bahasa Melayu dan Tarian. LATAR BELAKANG PANITIA Panitia Bahasa Melayu, Sekolah Kebangsaan Rancha-Rancha, mempunyai 7 orang guru yang sangat komited, pro aktif dan berfikiran terbuka dalam usaha meningkatkan kecemerlangan mata pelajaran Bahasa Melayu yang mencatatkan keputusan 100& bagi aspek pemahaman dan penulisan ketika keputusan UPSR 2017 diumumkan. Kejayaan ini, tidak lain dan tidak bukan kerana sumbangan padu tanpa jemu oleh adiwira Panitia Bahasa Melayu iaitu: Pn. Fauziah En. Nurul Amin Pn Norfadzilawaty Pn. Sarimah Pn. Midah Pn. Rositah Pn.Setia MENGENAL PASTI ISU Merujuk kepada persoalan dalam Kanvas Strategi : Mengapa?, maka keputusan UPSR 2016 yang dikeluarkan telah menimbulkan persoalan iaitu mengapa tidak mencapai 100% iaitu hanya 93.4%. Saya dan ahli-ahli panitia membuat perbincangan untuk memikirkan apakah langkah yang boleh diambil agar perkara tersebut tidak lagi berulang kepada calon-calon UPSR 2017. Berdasarkan kekuatan Panitia Bahasa Melayu yang mempunyai barisan guru-guru hebat, tentu sekali hasrat untuk mencapai 100% dapat dicapai dan bukan sesuatu yang mustahil. KANVAS STRATEGI ANALISIS DATA Langkah pertama yang diambil ialah membuat perkongsian dengan Guru Besar tentang perancangan yang dibuat untuk mengatasi isu terlibat disamping menerangkan tentang struktur kursus LCML. Perkongsian juga turut dilaksanakan dengan Guru Penolong Kanan Akademik bagi menerangkan program-program yang telah dirancang. PERKONGSIAN KANVAS STRATEGI DI SK RANCHA-RANCHA 21

OBJEKTIF 1. Memastikan PdPC berkualiti menerusi amalan pedagogi guru yang menarik 2. Mewujudkan iklim pembelajaran yang menyeronokkan 3. Murid-murid dapat menguasai pengetahuan dan kemahiran HASIL ANALISIS DATA Nama Guru 4.1.1 4.2.1 4.2.2 4.3.1 4.4.1 4.4.2 4.5.1 4.6.1 A 3 3 3 3 3 4 3 3 B 4 4 3 3 4 4 4 4 C 3 3 3 3 4 4 4 3 D 3 3 3 2 3 4 4 3 E 4 3 4 3 4 4 3 4 F 4 4 3 4 3 4 3 4 G 3 3 3 3 4 4 4 3 H 4 4 4 3 4 4 4 3 3.5 3.0 3.7 4.0 3.6 MIN 3.75 3.25 3.75 Berdasarkan hasil analisis data di atas, elemen 4.3.1 berada pada tahap yang paling rendah dan mewujudkan jurang yang lebar. Lihat rajah berikut. GRAF ANALISIS JURANG 4.3.1 Guru membimbing murid secara professional dan terancang. 4.2.2 Guru mengawal suasana pembelajaran secara professional dan terancang 4.2.1 Guru mengawal proses pembelajaran 4.4.1 Guru merancang pelaksanaan PdPC 4.4.2 Guru mendorong minda murid Berdasarkan kelima-lima elemen di atas, saya telah berbincang dengan anggota Panitia ketika menyemak semula program dalam borang SpeCT dengan mewujudkan program yang dinamakan Boleh Ba Kalau Biskita serta mengekalkan program lain yang telah dirancang iaitu bengkel teknik menjawab soalan, bengkel pembinaan jadual spesifikasi item (JSI), sifar LINUS dan Minggu Bahasa. Boleh ba kalua biskita membawa maksud Boleh! Kalau kita mahu. Borang One Page Project Manager (OPPM) telah digunakan untuk memantau pelaksanaan program guru-guru yang telah dipertanggungjawabkan. Apakah tujuan program dilaksanakan? Tujuannya ialah melonjakkan kemahuan murid untuk Berjaya (seandainya mereka ada kemahuan). Persoalannya 22

bagaimana?. Jawapannya ialah dengan cara mengubah cara belajar murid ketika PdPC iaitu proses instruksional berlangsung. Sepanjang langkah intervensi ini dijalankan, segala kekuatan dan kelemahan dinilai dan dibuat penambahbaikan. Kaedah yang digunakan ialah pencerapan, pemerhatian dan latihan. Langkah intervensi yang digunakan dalam program Boleh Bah Kalau Biskita untuk murid-murid Tahun 6 ialah Kunci dan Penbaris Ajaib. Berikut ialah keterangan ringkas intervensi tersebut yang bertujuan memandu arah murid-murid mencari jawapan berdasarkan soalan yang diberikan guru. • Apa? Mendapatkan kata kunci (keywords) jawapan • Mengapa? Menemukan jawapan yang tepat dan betul • Siapa? Guru akan memberikan tunjuk ajar dan bimbingan • Bila? Dilaksanakan ketika proses instruksional dalam bilik darjah Borang impak program ke atas murid-murid disediakan disamping sistem ganjaran turut diperkenalkan bagi memotivasi murid-murid dan memberi penghargaan kepada mereka. Impak utama program ini telah meningkatnya kualiti PdPC guru dan menjelmakan kejayaan UPSR 100 %. Semasa semester 1, 5 orang murid tidak menguasai kemahiran penulisan, namun pada semester 2 semuanya sudah menguasai Bahasa Melayu. Demikian juga elemen pemahaman dalam kalangan murid-murid. Kemenjadian murid juga berlaku dalam beberapa aspek iaitu: 1. Kehadiran murid meningkat mendadak kerana minat mereka dengan aktiviti Bahasa Melayu 2. 90% murid-murid menyertai aktiviti Ko-Akademik 3. Murid-murid berani dan yakin memberikan pendapat serta membantu rakan-rakan 4. Meningkatkan motivasi guru-guru 5. Mendapat anugerah Panitia terbaik 2017 6. Mendapat jemputan sebagai penceramah 7. Anugerah Tokoh Guru Inspirasiku 2018 8. Mencapai objektif PdPC Berkualiti 9. Menangani isu yang telah dikenalpasti RUMUSAN Jika mahu mencapai sasaran, kita mesti membimbing ahli-ahli panitia dalam menterjemahkan idea kepada peringkat implementasi, menjadi penggerak kepada ahli-ahli Panitia. Harus pandai mengurus kerja berpasukan dengan mengaplikasi 14 kompetensi Pemimpin Pertengahan. Setiap ahli Panitia perlu dihargai. Mesti pandai tunjuk cara kepada ahli-ahli Panitia. Sebagai Ketua biar bijak berbicara, Persis seorang wira, Pandai tunjuk cara, Agar gagah bak perwira, Maka lahirlah adiwira. 23

PEMBENTANGAN AMALAN TERBAIK 2 Cikgu Sia Chai Ting @ Nursiah, SJKC Pei Yin, Membakut, Sabah Tajuk : Pemimpin Pertengahan Pemangkin PdPC Bahasa Inggeris Berkualiti BIODATA Cikgu Sia Chai Ting @ Nursiah merupakan Ketua Panitia Bahasa Inggeris di SJKC Pei Yin, Membakut, Sabah (Gred DG42). Sepanjang perkhidmatan sebagai guru, telah berkhidmat di empat buah sekolah iaitu Sekolah Kebangsaan Golong (2006-2007), Sekolah Kebangsaan Pekan Beluran (2008-2010), Sekolah Kebangsaan Batandok, Beaufort (2011 – Julai 2013) dan kini di SJKC Pei Yin (bermula Julai 2013). Merupakan pemegang Diploma Perguruan Malaysia (2005) dan Ijazah Sarjana Muda Pendidikan Dengan Kepujian dalam bidang TESL. Pernah menerima Anugerah Perkhidmatan Cemerlang pada tahun 2005 dan menjadi pembentang dalam Mini Simposium : Perkongsian Amalan Terbaik pada tahun 2015. Turut terlibat sebagai panel penggubal Modul Penulisan Bahasa Inggeris SJKC peringkat daerah Beaufort, Panel penggubal soalan berpusat Bahasa Inggeris UPSR (SK & SJKC) peringkat daerah Beaufort (2016 – 2017). Turut berperanan sebagai Jurulatih Utama (JU) KSSR Bahasa Inggeris (Tahun 4 dan 5), Jurulatih Utama Kebangsaan KSSR Bahasa Inggeris Tahun 6, Setiausaha Pasukan Gerak Saga Bahasa Inggeris Zon Membakut dan penceramah teknik menjawab Bahasa Inggeris UPSR bagi daerah Beaufort dan di Kawasan sekitar. Boleh dihubungi melalui no tel: 016-810 9679, e-mel: [email protected]. CIKGU SIA CHAI TING @ NURSIAH YBrs Pn Mistirine Radin, Timbalan Pengarah Khidmat Latihan, Menjalankan Tugas Pengarah IAB YBrs En. Abdul Mu’ti bin Ahmad, Ketua Pusat Pembangunan Pengurusan Pendidikan YBrs. Dr Abang Hut bin Abang Engkeh, Pengarah IAB Cawangan Sarawak YBrs. Hj Edmund Shah bin Tambi, Timbalan Pengarah IAB Cawangan Sarawak Sidang hadirin semuanya. 24

LATAR BELAKANG SEKOLAH SJKC Pei Yin hanyalah sebuah sekolah yang kecil, terletak di Pekan Membakut, Sabah. Sekolah ini mempunyai 20 orang guru manakala jumlah enrolment murid ialah seramai 185 orang sahaja. Bahasa Inggeris boleh dikatakan bahasa yang ketiga selepas bahasa kebangsaan dan bahasa ibunda. Masa yang diperuntukkan untuk mata pelajaran Bahasa Inggeris mengikut ketetapan yang telah dibuat oleh Kementerian Pendidikan Malaysia, namun tidak memadai sedangkan jangkaan yang diberikan tinggi. Bahasa Inggeris boleh dikatakan mata pelajaran yang bermasalah di sekolah ini. Ahli Panitia Bahasa Inggeris hanya 2 orang iaitu Cikgu Yong Ti Tian (Bukan opsyen / 4 tahun pengalaman) dan Cikgu Bernard Lee ( Opsyen / 1 tahun pengalaman). Kedua-duanya merupakan guru novis dan mempunyai pengalaman mengajar belum mencecah 5 tahun. Ada ketikanya masih gugup ketika berhadapan dengan murid-murid. Selaku Ketua Panitia Bahasa Inggeris, saya amat bertuah mendapat pendedahan Kanvas Strategi Analisis Data di Institut Aminuddin Baki Sabah melalui kursus LCML. Ketika kursus, data analisis panitia telah dibawa bersama. Apabila dibuat analisis, 16 % orang murid tidak menguasai bahagian pemahaman manakala 38 % tidak menguasai penulisan. TINJAUAN DATA AWAL Berdasarkan keputusan ujian Bahasa Inggeris pada bulan Mei, dapatan yang diperolehi ialah seperti berikut: I. Pemahaman Bahasa Inggeris 100 Peratus Kelulusan : 22.7% 80 60 40 20 0 1Z 1X 2Z 3Z 3X 4Z 4X 5Z 6Z 6X % LULUS II Penulisan Bahasa Inggeris 100 80 60 40 20 0 1Z 1X 2Z 3Z 3X 4Z 4X 5Z 6Z 6X % LULUS Peratus Kelulusan : 32.97% FOKUS IMPLEMENTASI Tujuan: Menangani isu pencapaian murid-murid Tahun 6 dalam mata pelajaran Bahasa Inggeris. 25

Objektif: Meningkatkan kompetensi guru Bahasa Inggeris dalam aspek pedagogi abad ke 21 dan aplikasi TMK (ICT) dalam pembelajaran dan pemudahcaraan (PdPC). ANALISIS JURANG – MENGENALPASTI ISU GB GURU 44 4 4 4 4 4 4 4 33 3 2 22 2 2 1 0 4.1.1 4.2.1 4.2.2 4.3.1 4.4.1 4.4.2 4.5.1 4.6.1 Berdasarkan analisis jurang di atas, terdapat empat (4) elemen yang menunjukkan jurang paling besar iaitu 1. 4.2.1: Guru mengawal proses pembelajaran secara profesional dan terancang 2. 4.2.2: Guru mengawal suasana pembelajaran secara profesional dan terancang 3. 4.4.1: Guru mendorong minda murid dalam melaksanakan aktiviti pembelajaran secara profesional dan terancang MERANCANG PROGRAM – MENGGUNAKAN BORANG SPeCT Menggunakan borang SPeCT, saya bersama rakan-rakan guru dalam Panitia mengenalpasti dan menilai kembali program-program yang telah dirancang sama ada dihapuskan, ditambah, dikurangkan atau diwujudkan. Berdasarkan perbincangan yang dibuat, ada satu program yang telah dihapuskan iaitu lesson demonstration, tiada program yang ditambah dari segi kualiti atau kuantiti, ada satu program yang dikurangkan dari segi bilangan pelaksanaan iaitu bengkel pembinaan item soalan, Jadual Spesifikasi Ujian dan Teknik Pemarkahan manakala empat program dikekalkan iaitu Kursus Dalaman Bersiri (ICT in Class), Pencerapan SKPMg2.0, English Week dan Kelas Tambahan Murid Tahap 2. Dua program diwujudkan sebagai intervensi yang akan dilaksanakan bagi mengatasi isu daripada analisis jurang yang telah dibuat. Dua program yang diwujudkan itu ialah: 1. Peer Learning Coaching On The Go & Instructional Rounds (IR) 2. Bengkel Pembelajaran Abad Ke-21 kepada guru-guru PLC biasanya dilakukan secara formal dan berbincang di tempat yang khusus namun hal ini banyak membataskan Ketua Panitia untuk mendapatkan maklumat secara jujur daripada guru-guru. Melalui On The Go, perbincangan di buat secara santai dan tidak formal di mana juga berlakunya pertemuan antara guru-guru panitia dengan saya. Perbincangan seperti ini lebih santai dan dapat mencungkil banyak perkara sekaligus merapatkan lagi hubungan dengan guru-guru. Untuk program 1,2,3 dan dua program yang dikemukakan, boring pemantauan OPPM telah digunakan sebagai progress tracking dan memantau status pelaksanaan program berdasarkan tempoh masa yang telah ditetapkan 26

Isu / Cabaran Dalam Alat Semakan Program Sekolah Program Kecemerlangan Penambahbaikan Sekolah (Susun Ikut Jurang Terbesar) Eliminate Raise Sekolah Yang Dilaksanakan (Hapuskan) (Tambah) (Berdasarkan Standard yang dikenal pasti) Guru mengawal 5 1 Kursus Dalaman Bersiri proses pembelajaran (ICT Iin Class) secara profesional 4.2.1 dan terancang Reduce Create 2 Pencerapan SKPMg2 (Kurangkan) (Wujudkan) 6 PLC On The Go (1 kali shj) Guru mengawal & Instructional 3 English Week suasana pembelajaran secara Round (IR) profesional dan 4.2.2 terancang Bengkel Pembelajaran 4 Kelas Tambahan Murid Abad Ke-21 Tahap 2 (Guru-guru) Guru mendorong Sustain (Kekalkan) 5 Lesson Demonstration minda murid dalam 4.4.1 melaksanakan aktiviti Bengkel pembinaan pembelajaran secara Item soalan, JSU dan profesional dan 1, 2 , 3 , 4 terancang 6 pemarkahan. (Guru BI Daerah Beaufort) BORANG SPeCT PLC ON THE GO Guru-guru ahli panitia sukar ditanya tentang masalah di dalam kelas. Mereka jarang hendak berkongsi masalah yang dihadapi ketika mengawal situasi pembelajaran murid kerana akan mendedahkan kelemahan mereka. Sesi PLC ialah sesi perkongsian masalah. PLC tidak formal yang berlangsung secara On The Go tidak mempunyai tempat spesifik, dapat berlangsung anywhere dan anytime (waktu dan tempat yang tidak spesifik). Perbincangan dibuat secara ringkas (5 hingga 15 minit). Perbincangan boleh berlaku ketika berjalan di koridor, makan minum di kantin dan berada di bilik guru. Ketika berjalan perbualan boleh berlaku tentang sesuatu yang memberi impak dan manfaat. Catatan ringkas dibuat malahan dengan input daripada perbincangan ini, boleh memberi idea kepada guru untuk mengambil tindakan segera apabila mengawal proses instruksional. Saya bertemu dengan Cikgu Bernard dan mencadangkan kepada beliau bagaimana kawalan kelas dapat dilaksanakan. Saya minta dia tulis kaedah kawalan yang dilaksanakan dalam ruangan refleksi. Apabila guru-guru melihat perbincangan santai yang dibuat menunjukkan perubahan kepada kawalan kelas guru-guru Bahasa Inggeris, maka PLC On The Go ini juga telah berjangkit kepada Panitia lain. Guru-guru makin menerima pembudayaan amalan perkongsian secara PLC On The Go ini. PLC secara tidak langsung berkembang di sekolah ini. Kebaikannya, perbincangan seperti ini dapat meredakan tekanan guru novis namun penyelesaian masalah menjadi lebih pantas. Guru boleh menerapkan terus kaedah yang diusulkan dan dibincangkan. Tiada stress dan tiada tekanan. Selain ruangan refleksi dalam RPH, catatan juga boleh dibuat menggunakan Borang PMD ketika Instruksional Rounds dilakukan. 27

PLC ON THE GO PASCA PELAKSANAAN PLC ON THE GO Pelaksanaan PLC On The Go telah berjaya dilaksanakan dan memberi impak kepada peningkatan motivasi kendiri guru malahan pihak PPD juga menunjukkan kepercayaan yang lebih tinggi serta menaikkan reputasi sekolah dan guru-guru SJKC Pei Yin. Guru-guru Bahasa Inggeris juga kian terampil dan memiliki keyakinan yang tinggi. Menerusi perbincangan yang dilaksanakan juga, kompetensi guru-guru makin meningkat terutama dalam kawalan kelas. Hubungan antara Ketua Panitia dengan guru-guru Bahasa Inggeris juga menjadi semakin baik. IMPAK KEPADA MURID Pencapaian Bahasa Inggeris murid-murid juga kian meningkat dalam aspek pemahaman dan penulisan. Kemahiran penulisan menjadi lebih ketara kerana perubahan cara guru mengajar malahan murid-murid di ajar belajar cara belajar (Learn how to learn). Murid-murid juga terlibat aktif dalam kegiatan Ko Akademik. Ini membuktikan jika murid diberi kepercayaan, mereka pasti akan berjaya. Dalam melaksanakan peranan saya sebagai pemimpin pertengahan, kata-kata Tom Peters jadi pegangan, iaitu: Leaders don’t create followers, they create more leaders. 28

PEMBENTANGAN AMALAN TERBAIK 3 Cikgu Jackson Lodius, SK Tanjung Labian, Lahad Datu, Sabah. Tajuk Kajian : Pemimpin Pertengahan Membudayakan Kemenjadian Murid BIODATA Cikgu Javkson Lodius telah berkhidmat selama 15 tahun di Sekolah Kebangsaan Tanjung Labian, Lahad Datu Sabah. Merupakan pemegang Diploma Perguruan Malaysia dan berkelulusan Sarjana Muda Pendidikan Sekolah Rendah Dengan Kepujian dalam Bahasa Inggeris serta memiliki Sarjana Pendidikan bagi Bahasa Inggeris sebagai Bahasa Kedua (TESL). Sepanjang perkhidmatan sebagai guru, telah menetrima Anugerah Perkhidmatan Cemerlang (2008), Anugerah Khas Wira Pendidikan (2013), Anugerah Khas PPD (2013) dan Anugerah Khas PPD (2018). Selain daripada itu, turut menyumbang pemikiran dalam pembinaan instrument Bahasa Inggeris untuk daerah Lahad Datu dan membina modul pembelajaran Bahasa Inggeris bersama guru- guru cemerlang di daerah Lahad Datu. LATAR BELAKANG SEKOLAH SK Tanjung Labian yang terletak di Pekan Lahad Datu, Sabah biarpun berada dalam Zon Panas di bawah kawalan ESSCOM, namun keadaan keselamatan di Kawasan sekitar sekolah terjamin. Sekolah ini mempunyai 239 orang murid dan 116 orang Sekolah ini merupakan sekolah Gred A Pedalaman dan mempunyai fb iaitu fb SekolahKebangsaanTanjungLabian. Panitia Bahasa Inggeris SK Tanjung Labian, Lahad Datu hanya dianggotai oleh 3 orang sahaja iaitu Cikgu Jackson Lodius selaku Ketua Panitia yang telah berkhidmat selama 15 tahun dan guru opsyen serta dua orang ahli Panitia iaitu Cikgu Nurbayah Dullah, guru opsyen (19 tahun pengalaman) serta Cikgu Mohd Farhanezam bin Nerjoh juga guru opsyen namun baharu 1 tahun pengalaman (guru novis). Sesuai dengan motto sekolah iaitu Ketekunan Punca Kejayaan, maka falsafah yang sama turut diterapkan dalam etos kerja Panitia Bahasa Inggeris. PROGRAM INTELLIGENT LINUS BAHASA INGGERIS (i-LBI) Dengan merujuk lapan langkah Kanvas Strategi Analisis Data (KSAD), isu kritikal telah dikenalpasti menerusi rujukan sumber dan analisis jurang berdasarkan borang Standard 4, SKPMg2.0. Isu kritikal yang dikenal pasti ialah meningkatkan dan memantapkan kemahiran pengajaran dan pembelajaran guru dalam meningkatkan pencapaian LINUS Bahasa Inggeris (LBI) bagi mencapai 4 objektif, iaitu: 1. Meningkatkan kemahiran & penggunaan ICT guru dalam PdPc guru LBI 2. Meningkatkan kreativiti & inovasi guru PdPc LBI 3. Meningkatkan motivasi guru LBI 4. Meningkatkan tahap kompetensi guru dalam PdPc LBI ANALISIS JURANG SKPMg2.0 4.6.1 4.4.1 4.2.2 Penglibatan Diri Murid Murid Mendorong Minda Murid Kawalan Suasana Dalam PdPC o Peluang mendapatkan Pembelajaran kemahiran memimpin o Pembelajaran Kolaboratif o Mengawal komunikasi murid- o Kaitkan isi pelajaran dengan o Menggalakkan kegiatan murid penyoalan kehidupan o Mengawal tingkahlaku murid- o Membuat keputusan atau o Menyuburkan soalan-soalan murid berbentuk kreatif & kritis menyelesaikan masalah 29

ANALISIS JURANG Langkah penting yang hendak digarap ialah bagaimana melibatkan murid-murid secara aktif dalam kegiatan pembelajaran dan bagaimana mendorong minda murid-murid menerusi kegiatan penyoalan yang menggunakan elemen kreatif dan kritis. ANALISIS DATA SARINGAN 1 – LINUS Berdasarkan analisis data saringan 1 – LINUS, murid-murid Tahun 1 yang yang berjaya melepasi LINUS ialah 51.3%, murid-murid Tahun 2 berjaya mencapai 73.7% manakala murid-murid Tahun 3 ialah 67.7%. 20 28 21 Tahun 1 Tahun 2 Tahun 3 SCHOOL PROGRAMME CHECK TOOLS (SPeCT) Apabila murid-murid tidak menguasai kemahiran 3M sudah pasti akan berlaku antara guru. Tuding menuding akan berlaku. Semakan kembali program panitia perlu dilaksanakan menggunakan borang SPeCt dengan mewujudkan Bengkel PAK21, TST dan Instructional Rounds. IR digunakan untuk program 30

ILBS manakala OPPM digunakan untuk memantau dan mengurus program. Kelebihan OPPM ini mudah diteliti dan senang untuk disemak adakah program telah dilaksanakan atau sejauhmana perkembangan program. SCHOOL PROGRAMME CHECK TOOLS (SPeCT) ONE PAGE PROJECT MANAGER (OPPM) INSTRUCTIONAL ROUNDS (IR) Salah satu tugasan utama yang disenaraikan dalam OPPM untuk mengatasi isu kritikal ialah Instructional Rounds (IR) yang dilaksanakan melalui cerapan PdPC dalam tempoh yang singkat bagi menilai kekuatan dan kelebihan amalan pedagogi yang digunakan. Melalui IR ini, boring PMD digunakan sebagai dokumen rujukan untuk membuat penambahbaikan. IR bagi iLBI ini dilaksanakan dalam dan luar kelas, melibatkan semua guru-guru Bahasa Inggeris dengan tujuan untuk pemantapan PdPC, meningkatkan motivasi guru, meninjau penggunaan TMK (ICT) dan mewujudkan suasana pembelajaran yang mengaplikasikan ciri-ciri belajar kreatif dan inovatif. Selepas IR dilaksanakan, sesi sumbangsaran dilaksanakan untuk memberikan maklum balas dan dapatan. IMPLIKASI PROGRAM i-LBI TERHADAP GURU 1. Mewujudkan PdPC guru yang berkualiti 2. Meningkatkan motivasi guru-guru dalam memimpin proses pembelajaran 3. Merangsang guru agar lebih kreatif dan inovatif ketika mengendalikan kegiatan belajar murid- murid 31

4. Meningkatkan kemahiran dan penggunaan TMK dalam PdPC 5. Keputusan Ujian Saringan 2 LINUS menunjukkan keputusan yang memberangsangkan. UJIAN SARINGAN 2 LINUS Tahun 1 Tahun 2 Tahun 3 ANALISIS KEPUTUSAN UJIAN SARINGAN 2 LINUS IMPLIKASI PROGRAM i-LBI Program i-LBI telah memberi impak yang cukup positif terhadap peningkatan penguasaan literasi dan numerasi dalam kalangan murid-murid dan telah menyumbang kepada usaha meningkatkan kemahiran 3M dalam kalangan murid-murid. Tahun1 Tahun 2 Tahun 3 Pencapaian Akhir IMPLIKASI i-LBI HARAPAN YANG DISANDARKAN Kepada murid-murid Tahun 1-3 (Tahap 1) diharapkan mereka dapat menguasai kemahiran 3M + Menaakul, Kemahiran Asas TMK, Sosioemosi, Kerohanian, Fizikal, Kognitif, Sikap & Nilai manakala kepada murid-murid tahun 4 – 6 (Tahap 2), mereka dapat menguasai kemahiran 3M + Menaakul, Kemahiran Asas TMK, Sosioemosi, Kerohanian, Fizikal, Kognitif, Sikap & Nilai. Selari dengan perkembangan terkini dalam pendidikan negara berdasarkan kenyataan yang dikeluarkan oleh Menteri Pendidikan Malaysia, YB Dr Maszlee bin Malik, maka kemahiran yang disasarkan kepada murid-murid ditambah 1 M lagi menjadi 5 M: 32

“Namun, tanpa mengetepikan kepentingan 3M ini, saya melihat perlunya menambah lagi satu M, iaitu manusiawi. Manusiawi bererti pendidikan memanusiakan manusia”. (Dr. Maszlee Malik, Sinar Harian 1 Oktober, 2018) SESI SOAL JAWAB PEMBENTANGAN AMALAN TERBAIK 1 – 3 SOALAN 1 Bagaimana hendak melahirkan lebih ramai pemimpin pertengahan yang berwibawa Jackson : Saya sendiri generasi pertama LCML, manakala Pn Nursiah generasi kedua. Peserta-peserta LCML boleh memainkan peranan untuk sebar luaskan Kanvas Strategi di sekolah. Secara tidak langsung memberi pencerahan kepada panitia yang lain, seterusnya ke peringkat daerah. Hal ini tentunya akan membuka mata semua pihak tentang kelebihan kursus ini. Norliah : Bermula dari pihak sekolah hendaklah memberi peluang menjadi Ketua Panitia agar dapat menonjolkan bakat mereka dan dibimbing oleh rakan – rakan yang telah mengikuti kursus LCML. Nursiah : Semua ex peserta LCML ada pengetahuan dan pengalaman yang boleh disebar luaskan. Di peringkat sekolah boleh disebarkan kerana di bawah kawalan. Untuk peringkat daerah, bersedia dipanggil memberi perkongsian supaya sama-sama naik dan bukan untuk menyaingi dan mencantas. SOALAN 2 Hasil perkongsian yang dibuat, jelas sekali menunjukkan impak positif LCML Cabaran besar KP di sekolah rendah dan menengah tentunya berlaku untuk mengaplikasikan Kanvas Strategi Analisis Data yang dikemukakan. Bagaimana anda menghadapinya. Jackson : Ahli panitia saya hanya 3 orang. Dengan berat hati apabila hendak melakukan sesuatu yang baru, orang lain sukar hendak mengikut kita. Bagaimana nak ajak follow? Pertama sekali, berkawan dengan mereka. Jangan cari perbezaan, cari persamaan. Saya tertarik dengan soalan cikgu. Kenapa KP menjadi SU. Sepatutnya KP bukan SU. Orang yang dibawahnya akan membentuk JK. As a teamwork. Cari persamaan bukan perbezaan Norliah : Saya juga guru tahun 6 dan memegang jawatan KP. Kita berbalik kepada Model ARRAS dan DEFFRAAC dengan mengutamakan komunikasi yang berhemah, bertolak ansur dan agihan yang sama rata. Nursiah : Little Bit Confiuse. Apa yang saya faham bagaimana jika KP juga SU. Betulkan? KP tidak semestinya SU. Dalam sekolah yang kecil hal ini tidak dapat dielakkan. KP juga perlu memainkan peranan sebagai SU. Saya perlu kerja lebih keras, Just do it. Kita laksanakan dengan sehabis baik. 33

6SLOT PEMBENTANGAN AMALAN TERBAIK 4 Cikgu Norlyziah bt. Ali Hussein, SMK SANZAC, Kota Kinabalu, Sabah Tajuk : Peningkatan Kompetensi Guru Geografi Menengah Rendah BIODATA Cikgu Norlyziah bt. Ali Hussein merupakan guru opsyen Geografi dan berpengalaman mengajar selama 16 tahun. Sepanjang perkhidmatan sebagai seorang guru telah mendapat Anugerah Perkhidmatan Cemerlang (APC) pada tahun 2008, 2012 dan 2016. Selain daripada itu, kejayaan lain yang diraih ialah: 1. Anugerah Guru Inovatif Kumpulan • Johan peringkat negeri Sabah (2017 & 2018) • Naib Johan peringkat kebangsaan (2017 & 2018) 2. Anugerah Inovasi Usahawan Muda Tempat Ketiga Peringkat Kebangsaan (2016) 3. Anugerah Kajian Tindakan Penyelidikan Pendidikan Peringkat Kebangsaan (2016) YBrs En. Abdul Mu’ti bin Ahmad, Ketua Pusat Pembangunan Pengurusan Pendidikan YBrs. Dr Abang Hut bin Abang Engkeh, Pengarah IAB Cawangan Sarawak YBrs. Hj Edmund Shah bin Tambi, Timbalan Pengarah IAB Cawangan Sarawak Sidang hadirin semuanya. PENGENALAN Langkah pertama dalam Kanvas Strategi Analisis Data ialah mengenalpasti isu. Isu diperoleh daripada hasil pencerapan dan pengumpulan data menggunakan borang SKPMg2.0 Standard 4. Data yang dikumpul telah dianalisis untuk mengenalpasti jurang yang paling besar. Hasilnya, 3 isu yang menunjukkan jurang paling besar telah dikenalpasti iaitu: 1. Guru kurang melaksanakan Pembelajaran Abad Ke-21 2. Aktiviti PdPC tidak melibatkan semua murid 3. Murid-murid tidak aktif dalam PdPC MENGAPA? – MATLAMAT / OBJEKTIF Berdasarkan isu-isu yang telah dikenal pasti, matllamat utama ialah “Meningkatkan Kompetensi Guru Mata Pelajaran Geografi Menengah Rendah” agar dapat menjayakan pembelajaran Abad ke 21 dengan melibatkan semua murid secara aktif dan menerapkan 4K iaitu komunikatif, kolaboratif, pemikiran kritis dan kreatif. Justeru itu, objektif yang hendak dicapai ialah: 1. Meningkatkan pengetahuan kemahiran guru dan membudayakan PAK 21 2. Menggalakkan budaya perkongsian amalan terbaik antara guru 3. Mempertingkatkan kaedah pengajaran guru 34

ANALISIS DATA SKPMg2.0 GURU GEOGRAFI MENENGAH RENDAH Berdasarkan dapatan yang diperolehi, jurang terbesar yang dikenalpasti ialah 4.6.1. Rujuk graf berikut : JURANG TERBESAR: 4.6.1 MURID SEBAGAI PEMBELAJAR AKTIF LANGKAH INTERVENSI Setellah isu utama dikenalpasti, maka semakan kembali program Panitia dilakukan untuk melihat tindakan dan inisiatif yang sesuai bagi meningkatkan penglibatan aktif murid dalam kegiatan pembelajaran. Justeru itu, dua inisiatif telah diwujudkan , lima program telah dihapuskan dan empat program sedia ada dikekalkan. Program yang diwujudkan ialah: 1. Peer Learning Coaching (PLC) untuk tujuan inovasi PdPC dan menerapkan elemen PAK21 2. Melaksanakan Instructional Rounds (IR) bagi mendapatkan gambaran lebih jelas PdPC berkualiti Manakala lima program yang dihapuskan ialah ceramah teknik menjawab Geografi SPM, Kelas tambahan Geografi SPM, Bengkel skema pemarkahan Geografi SPM, Modul berfokus Geografi SPM dan nota hebat Geografi SPM yang dianggap tidak relevan kerana fokus intervensi untuk mata pelajaran Geografi Menengah Rendah. Program yang terus dikekalkan ialah Mari Belajar Geografi, Lesson Study dan Tatap Geo Bah. 35

SCHOOL PROGRAMME CHECK TOOLS (SPeCT) BORANG “ONE PAGE PROJECT MANAGER” Untuk memantau perjalanan program dan guru-guru yang dipertanggungjawabkan dalam menggerakkan program agar mencapai objektif yang telah digariskan, borang OPPM digunakan. Penggunaan borang OPPM memudahkan langkah pemantauan di buat secara lebih berkesan. ONE PAGE PROJECT MANAGER LANGKAH INTERVENSI UNTUK MENINGKATKAN PEMBELAJARAN AKTIF MURID Perkongsian PLC bersama ahli-ahli Panitia Geografi telah dilaksanakan untuk membincangkan langkah inovasi dalam PdPC dengan mempelbagaikan kaedah bagi mewujudkan PdPC Geografi Menengah Rendah yang berkualiti agar menyeronokkan murid-murid dan dapat merangsang penglibatan aktif mereka seoanjang proses pembelajaran. Pameran perkongsian amalan PAK 21 Geografi turut dikongsikan bagi menonjolkan impak kegiatan belajar berteraskan 4K kepada murid-murid yang melibatkan aspek komunikasi berkesan, kolaboratif, pemikiran kritis dan kreatif bagi mewujudkan suasana pembelajaran yang kondusif kepada murid-murid. Berikut ialah gambar-gambar berkaitan. 36

PERKONGSIAN PLC INOVASI AHLI-AHLI PANITIA GEOGRAFI PERKONGSIAN AMALAN PEMBELAJARAN ABAD KE 21 (PAK21) INSTRUCTIONAL ROUNDS DAN PENGISIAN BORANG PLUS-MINUS-DELTA Untuk meningkatkan lagi amalan PdPC Geografi yang berkesan, langkah Instructional Rounds turut dilaksanakan bagi mengenalpasti kekuatan dan kelemahan serta langkah penambahbaikan yang boleh di 37

laksanakan setelah selesai mengamati amalan PdPC guru yang disasarkan. Perbincangan dilakukan untuk mengisi dan melengkapkan borang PMD. Sumbangsaran yang dilaksanakan memberi input dan idea untuk tujuan memperbaiki mutu PdPC guru-guru yang lain. KELIHATAN MURID-MURID AKTIF KETIKA INSTRUCTIONAL ROUNDS DILAKSANAKAN Pasca aktiviti intervensi yang dilaksanakan, mendapati jurang yang pada awalnya melebar kini menjadi kian mengecil dan mendekati standard yang telah ditetapkan sebagaimana dibuktikan berdasarkan dapatan skor pencerapan yang telah dilaksanakan setelah intervensi dilakukan. Analisis Pasca Jurang SKPMg2 Guru-guru Geografi Menengah Rendah SMK SANZAC 4.5 4 3.5 3.8 3.8 3.8 4 4 3 3.4 2.5 3 3 Skor 2 4.1.1 1.5 4.2.1 4.2.2 1 4.3.1 4.4.1 0.5 4.4.2 4.5.1 4.6.10 Skor Unjuran Skor Sebenar ANALISIS PASCA JURANG SKPMg2.0 GURU-GURU GEOGRAFI 38

IMPAK PROGRAM Kesimpulannya, inisiatif yang diambil bagi mengatasi isu yang telah dikenalpasti menunjukkan impak yang positif kepada guru-guru dan murid-murid. Impak Kepada Guru 1. Kaedah pengajaran menjadi lebih baik 2. Peranan guru menjadi pembimbing 3. Pembelajaran berpusatkan murid 4. Murid-murid dilibatkan secara aktif dalam pembelajaran 5. Guru-guru mengamalkan amalan pedagogi PAK21 6. Pembelajaran berkonsepkan Project Based Learning (PBL) diketengahkan Impak Kepada Murid 1. Murid-murid dapat menjawab dengan lebih cepat 2. Jawapan Ujian Pasca semua betul berbanding Ujian Pra 3. Pencapaian murid 100% 4. Murid-murid aktif terlibat dalam aktiviti hands on 5. Keadaan kelas lebih terkawal 6. Murid-murid memberikan kerjasama 7. Murid-murid lebih yakin menjawab soalan 8. Minat dan motivasi murid juga kian meningkat 9. Murid-murid dapat menyelesaikan masalah 10. Murid-murid berani mengemukakan pertanyaan RUMUSAN Melalui inisiatif meningkatkan kualiti PdPC guru-guru menerusi amalan pedagogi yang berkesan dengan membudayakan amalan PAK21 telah memberi impak positif kepada proses pembelajaran murid menjadi lebih berkesan dan menyeronokkan sekaligus meningkatkan motivasi dan meningkatkan kecemerlangan mereka dalam mata pelajaran Geografi peringkat Menengah Rendah. 39

PEMBENTANGAN AMALAN TERBAIK 5 Cikgu Farhan bin Ahmad, SK Bebuloh, Wilayah Persekutuan Labuan, Sabah Tajuk : Pemimpin Pertengahan Membudayakan Kemenjadian Murid BIODATA Cikgu Farhan memulakan perkhidmatan sebagai seorang guru pada tahun 2014 di Sekolah Kebangsaan Batu Keling, Belaga kemudian pada tahun 2017 hingga sekarang berkhidmat di SK Bebuloh, Wilayah Persekutuan Labuan. Berkelulusan Sarjana muda Sains dengan kepujian dalam bidang Pendidikan Jasmani dan Bahasa Inggeris. Menjadi peserta cemerlang LCML 2017 dari Wilayah Persekutuan Labuan. YBrs En. Abdul Mu’ti bin Ahmad, Ketua Pusat Pembangunan Pengurusan Pendidikan YBrs. Dr Abang Hut bin Abang Engkeh, Pengarah IAB Cawangan Sarawak YBrs. Hj Edmund Shah bin Tambi, Timbalan Pengarah IAB Cawangan Sarawak Sidang hadirin semuanya. LATAR BELAKANG SEKOLAH KEBANGSAAN BEBULOH Sekolah Kebangsaan Bebuloh merupakan sekolah Gred B yang mempunyai 564 orang murid dan 35 orang guru. Hanya terdapat 3 orang guru yang menjadi Panitia Sains iaitu saya sendiri selaku Ketua Panitia dan dua orang guru lagi, iaitu Pn. Azian Munirah Ismail dan En. Mohd Adil bin Maarof. Kedua-duanya merupakan guru novis. PEMBENTANGAN AMALAN TERBAIK : EN FARHAN AHMAD PENGENALAN Saya berpendapat jika kita takut dan tidak berani untuk memperkenalkan sesuatu perkara baharu yang telah diketahui baik dan positif, maka tentu sekali hal ini akan merugikan. Apapun juga pandangan orang lain tolak ke tepi dahulu, yang penting program yang baik itu perlu diperkenalkan, namun cara 40

memperkenalkannya biar mengujakan dan bukan rutin yang biasa dibuat seperti LADAP, kerana untuk mengumpulkan guru-guru dan memberikan penerangan tentang perkara baharu, perkara biasa yang lazim didengar ialah guru-guru akan menolak dan menganggap perkara baharu tersebut membebankan. Justeru itu, saya telah memiikirkan bagaimana mempengaruhi guru-guru untuk mengaplikasi langkah- langkah yang terdapat dalam Kanvas Strategi namun dengan cara yang tidak disedari dan menarik minat mereka tanpa sebarang tekanan. Untuk menjayakan hasrat ini, maka satu program saya ketengahkan di SK Bebuloh, Wilayah Persekutuan Labuan iaitu Propaganda. Setelah mengikuti kursus LCML, saya didedahkan dengan cara pengumpulan data. Saya mengumpul data dengan merujuk buku-buku murid, Rancangan Pengajaran Harian guru, headcount. Data awal HC menunjukkan 74% murid lulus, 26% tidakk menguasai tahap minima. Semakan buku murid menunjukkan 70% murid gagal menjawab soalan berformat UPSR, 100 % guru menulis RPH mengikut ketetapan yang telah dibuat dan 95% murid hadir ke sekolah. Saya perlu memaklumkan kepada semua guru dengan pendekatan soft landing iaitu menggunakan pendekatan propaganda. Ada guru yang akan setuju dan tidak setuju. Hal ini penting kerana dapat meningkatkan kecemerlangann murid-murid. MENGURUS PERUBAHAN Pendekatan iklan digunakan untuk mempromosikan kepada guru-guru tentang elemen-elemen yang terdapat dalam Kanvas Strategi Analisis Data (KSAD) seperti SPeCT, OPPM dan sebagainya. Perolehan data awal yang dibuat menggunakan beberapa dokumen sedia ada, iaitu: Headcount Buku Murid RPH Buku Ked. 74% lulus 70% gagal Dihasilkan Peratus dan 26% menjawab mengikut kedatangan soalan format standard murid tidak memuaskan menguasai UPSR 4.1.1 TINJAUAN DATA AWAL Mengapa ada murid yang belum menguasai tahap minimum?. Antara sebab-sebab yang telah dikenal pasti, ialah: guru novis tidak mempunyai keyakinan ketika mengajar, murid-murid masih lemah dalam membaca, menulis dan mengira (3M) termasuk lemah dalam menaakul, lemah juga dalam menjawab soalan mengikut format UPSR dan murid-murid tidak menunjukkan minat terhadap mata pelajaran Sains. Dalam mengurus pasukan, pendekatan ARRAS serta 7 daripada 14 kompetensi kepimpinan diaplikasikan untuk mengendalikan Panitia. OPPM sangat bagus dan ringkas serta memudahkan urusan Panitia. Ketika saya balik dari Kursus, UPSR tinggal lagi sebulan. Guru-guru sedang sibuk. Tiba-tiba saya umumkan nak buat benda baharu. Pada saya, OPPM ialah ringkasan kerja yang dibuat di sekolah. Bermula dari waktu iru, saya menjalankan gerak kerja untuk menyebarkan apa yang telah saya perolehi daripada kursus LCML. 41

KOMPETENSI YANG DITERAPKAN PROPAGANDA MENGURUS PERUBAHAN Mengiklankan SPeCT dan OPPM yang memudahkan kerja guru. Tunjukkan benda dan perkara yang positif idea berkenaan. Pengiklanan yang baik akan mempengaruhi orang lain dan menjadikan mereka percaya. Saya komersialkan kedua-duanya dengan menggunakan poster menggunakan kata-kata yang menarik minat untuk membaca dan mengetahui. Perkataan Propaganda dipilih kerana sesuai dengan tujuan pelaksanaan program ini, iaitu: mempamerkan maklumat yang bertujuan MEMUJUK penonton untuk MENERIMA IDEA atau SEBAB TERTENTU, selalunya dengan menggunakan bahan yang BERAT SEBELAH atau dengan meyentuh EMOSI 42

43

BENGKEL OPPM BERSAMA GURU-GURU – IMPAK DARIPADA IKLAN MENARIK MINAT GURU Benda yang bagus jika tidak pandai dalam penmasaran, guru-guru tidak akan berminat. Kena prove perkara tersebut efektif. Pemberitahuan juga diberitahu dalam group whattsapp. Pemberitahuan disampaikan dalam keadaan yang tidak serius. Guru-guru mula memerhati dan ingin mengetahui. Bengkel OPPM dan PiNTaS dilaksanakan untuk memberi kefahaman kepada guru-guru bagaimana pemantauan berkesan dan perancangan strategik dapat dilaksanakan secara berkesan. Setelah itu, kaji selidik diedarkan kepada guru-guru untuk mendapatkan maklumbalas menggunakan google docs. Rata- rata memberikan maklum balas positif. Menerusi propaganda sebegini, guru tertarik terhadap produk sekaligus mengingatkan guru untuk selalu menggunakannya sehingga mendapat kesan yang positif. ANALISIS JURANG Soal selidik yang menggunakan item SKPMg2.0 Standard 4 diedarkan kepada guru-guru Panitia Sains. Dapatan menunjukkan jurang yang paling tinggi ialah 4.2.2 iaitu Guru mengawal suasana pembelajaran secara profesional dan terancang. 4.3.1 4.4.1 4.4.2 4.5.1 4.6.1 4.2.2 ANALISIS JURANG BERDASARKAN DAPATAN SOAL SELIDIK GURU 4.1.1 4.2.1 44

LANGKAH INTERVENSI Dapatan menunjukkan jurang terbesar ialah 4.2.2 iaitu guru mengawal suasana pembelajaran secara profesional dan terancang. Justeru itu, langkah-langkah diambil untuk meningkatkan kemahiran guru dalam mengawal suasana pembelajaran dengan menawarkan konsep pembelajaran yang lebih berpusatkan murid dan menjadikan suasana pembelajaran lebih kondusif, iaitu: 1. Intructional Rounds : Perkongsian dan pembelajaran amalan terbaik bagi mengatasi kelemahan dalam mengawal suasana pembelajaran dalam bilik darjah 2. Kongsi IT : Perkongsian dapatan positif sesi PdPC terus kepada kumpulan social Telegram 3. RPH PAK21 : Penulisan Rancangan Pengajaran Harian mengikut format terkini dengan memasukkan elemen 4K (Komunikatif, Kolaboratif, Kritis dan Kreatif) 4. Penilaian : Menilai semula setiap program yang telah dilaksanakan (Post Mortem) PENULISAN RPH PAK 21 SESI PERKONGSIAN AMALAN TERBAIK 45

PENGISIAN BORANG SPeCT : MENYEMAK SEMULA PROGRAM PANITIA BORANG SPeCT Enam program yang telah diputuskan dalam borang SPeCT telah dipindahkan dalam borang pemantauan program OPPM dengan menentukan objektif yang hendak dicapai, tempoh masa program yang hendak dilaksanakan dalam bentuk Carta Gantt, guru-guru yang bertanggungjawab mengurus dan mengelola program serta jumlah peruntukan untuk melaksanakan program. Menerusi borang OPPM ini langkah pemantauan menjadi lebih jelas, kerana semua maklumat tertera dalam sekeping borang dan cara menjejaki status serta perkembangan pelaksanaan program juga menjadi lebih mudah. Hal ini amat membantu tugas pemimpin pertengahan melalui penggunaan borang ini. OPPM : MENINGKATKAN % LULUS MP SAINS MURID-MURID TAHUN 2 46

PELAKSANAAN SESI INSTRUCTIONAL ROUNDS Konsep Instructional Rounds ialah pemerhatian PdPC dalam bilik darjah dengan mengenalpasti guru yang akan diperhatikan untuk memerhati bagaimana kawalan kelas dilaksanakan dan elemen pedagogi diterapkan. Proses instructional rounds ini bolehlah dikatakan satu proses belajar yang boleh memberi input dan ilmu bagaimana meningkatkan kualiti PdPC. Pelaksanaannya boleh dibahagikan kepada tiga fasa iaitu : Fasa Bil Aktiviti 1. Penentuan guru yang akan diperhatikan ketika Instructional Rounds Pra Pelaksanaan 2. Mengenalpasti dan berbincang aspek-aspek yang akan diperhatikan 3. Penentuan tarikh (jadual) pemerhatian di buat Semasa Pelaksanaan 1. Pemerhatian terhadap suasana pembelajaran dan amalan pedagogi guru 2. Pengisian borang PMD di bahagian Plus dan Minus Pasca Pelaksanaan 1. Perbincangan dapatan pemerhatian 2. Pengisian ruangan DELTA tentang langkah penambahbaikan guru dan murid PELAKSANAAN INSTRUCTIONAL ROUNDS PLUS MINUS • Guru yang berpengalaman • Bahan Bantu Belajar tidak menarik • Dapat membuat kawalan kelas Berpusatkan guru • Gagal menarik minat murid GURU Set Induksi yang menarik • Arahan yang jelas DELTA Guru memberi ganjaran kepada murid MURID Murid bermotivasi kerana diberi ganjaran Mengelola aktiviti bersifat hands on Melibatkan pergerakan murid : Gallery Walk PENGISIAN BORANG PLUS-MINUS-DELTA RUMUSAN Penggunaan set induksi yang menarik telah meningkatkan perhatian murid-murid terhadap pelajaran yang hendak disampaiikan di tambah pula dengan arahan jelas yang diberikan oleh guru. Disamping itu, penggunaan sistem ganjaran telah meningkatkan motivasi murid-murid dalam menjalankan aktiviti. Murid-murid juga lebih aktif dan menunjukkan minat yang tinggi apabila kegiatan gallery walk dilaksanakan. Murid-murid juga dapat menyiapkan tugasan apabila diberi tempoh masa yang tertentu. Tindakan seterusnya yang perlu dilaksanakan ialah: ❑ Melihat perubahan murid melalui pemerhatian daripada hasil kerja, tingkah laku dan keputusan peperiksaan. ❑ Mengaplikasikan amalan terbaik guru Idola. ❑ Sekiranya jurang berjaya ditutup, isu seterusnya akan diselesaikan. ❑ Menyelesaikan isu seterusnya mengikut Kanvas Strategi iaitu 4.4.1 . 47

PEMBENTANGAN AMALAN TERBAIK 6 Cikgu Syahrul Azinar bin Abdul Rahman, SM Sains Kuching Utara, Kuching Tajuk : Pemerkasaan PdPC Sains Kesinambungan Menengah Rendah dan Menengah Atas BIODATA Cikgu Syahirul Azinar bt. Abdul Rahman merupakan Guru Kanan Mata pelajaran Sains Matematik di SBP Sekolah Menengah Sains Kuching Utara atau ringkasnya SAKURA. Berpengalaman mengajar mata pelajaran Kimia selama 16 tahun. Sepanjang perkhidmatan, telah mendapat tiga kali Anugerah Perkhidmatan Cemerlang iaitu pada tahun 2006, 2012 dan 2017. Juga menyumbang khidmat bakti sebagai penceramah teknik menjawab soalan Kimia SPM. YBrs En. Abdul Mu’ti bin Ahmad, KP Pembangunan Pengurusan Pendidikan YBrs. Dr Abang Hut bin Abang Engkeh, Pengarah IAB Cawangan Sarawak YBrs. Hj Edmund Shah bin Tambi, Timbalan Pengarah IAB Cawangan Sarawak Sidang hadirin semuanya. LATAR BELAKANG SEKOLAH Sekolah Menengah Sains Kuching Utara merupakan salah sebuah Sekolah Berasrama Penuh yang terdapat di Kuching, Sarawak. SMS Sakura telah dibuka pada 1 Januari, 2013 merupakan sekolah berprestasi tinggi (SBT) Gred A yang mempunyai 609 orang murid dan 57 orang guru dengan jumlah anggota khidmat pengurusan (AKP) seramai 14 orang. Pada tahun 2015, Sekolah telah menduduki ranking 8 dari 67 buah SBP dengan GPS : 1.67. Jabatan Sains dan Matematik telah ditubuhkan serentak dengan penubuhan sekolah yang menaungi 4 panitia mata pelajaran dengan jumlah guru ialah seramai 9 orang. Sekolah ini juga mempunyai 12 buah Makmal Sains dan 5 orang pembantu makmal. Guru-guru di bawah Jabatan Sains dan Matematik ialah: Pn. Nurmarziana (Fizik/Sains), Cik Aminah (Sains), Cik Azinawati (Sains), Datin Hjh Rosni (KP Biologi), Pn. Adilah (Sains/Biologi), Cik Aliaa (KP Kimia), Dr. Suraiya (KP Sains) dan Pn. Saripah (KP Fizik). GURU-GURU JABATAN SAINS & MATEMATIK 48

KURSUS LCML DAN NEXT STEP Saya telah terpilih sebagai peserta Kursus Kepimpinan Pemimpin Pertengahan (LCML) di Institut Aminuddin Baki Cawangan Sarawak untuk ambilan 3, pada 24 – 29 September, 2017. Pencerahan ilmu dan kemahiran yang diterima sepanjang kursus ini tentang pembangunan kendiri, pengurusan tugas- tugas utama dan pasukan telah banyak membuka minda saya untuk memainkan peranan secara lebih berkesan sebagai GKMP. Tindakan seterusnya setelah selesai mengikuti latihan ini ialah mengadakan sesi perkongsian berkaitan kepimpinan pemimpin pertengahan, iaitu: Tarikh Pihak yang menerima perkongsian Perkara 02 Okt, 2017 Pengetua Penerangan tentang LCML 03 Okt, 2017 Pengurusan Tertinggi Sekolah Penerangan kepada GPK & GKMP 10 Okt, 2017 Panitia Sains, Kimia, Fizik & Biologi Penerangan tentang peranan ML PEMERKASAAN PDPC SAINS : KESINAMBUNGAN MENENGAH RENDAH & MENENGAH ATAS Untuk menjayakan program pemerkasaan PdPC Sains ini, murid-murid Tingkatan 1 (2017) dijadikan kumpulan rawatan yang dilanjutkan hingga Tingkatan 2 (2018). Program ini melibatkan 3 orang guru Sains yang mengajar Menengah Rendah dan Menengah Atas. Persoalan yang timbul - kenapa mata pelajaran Sains?. Hal ini demikian, kerana tiga sebab utama, iaitu: 1. Sekolah SAKURA ialah Sekolah Menengah Sains 2. Motto Sekolah : Prestasi mata pelajaran Sains mesti cemerlang 3. Gred purata sekolah (GPS) bergantung kepada mata pelajaran elektif Kesinambungan Menengah Rendah kepada Menengah Atas ada asasnya, kerana seringkali guru- guru menengah rendah melepaskan tanggungjawab untuk mencemerlangkan murid-murid kepada guru- guru Menengah Atas (pass baton). Hal ini tidak terhenti begitu sahaja, apabila berlaku kemerosotan akademik atau masalah pembelajaran, guru-guru Menengah Atas seringkali menyalahkan guru-guru Menengah Rendah kerana masih ada murid-murid yang bermasalah dalam pembelajaran (dosa silam). Terdapat juga mata pelajaran elektif di peringkat Menengah Rendah yang kemudiannya menjadi beban kepada pencapaian murid di peringkat SPM (elektif beban teras). Justeru itu, guru-guru Menengah Atas terpaksa bekerja keras untuk menggilap semula murid-murid yang berhadapan dengan masalah pembelajaran mereka agar berada di landasan yang betul (over haul). KANVAS STRATEGI ANALISIS DATA 49

MENGAPA? Objektif Umum • Merancang dan melaksanakan program penambahbaikan berdasarkan keperluan guru • Mengenal pasti kekuatan dan kelemahan serta membuat penambahbaikan kualiti guru dalam PdPc Sains. • Memastikan keberkesanan program diselia dan dipantau Objektif Khusus • Prestasi subjek Sains Menengah Rendah • Prestasi subjek Sains Tulen Menengah Atas • Prestasi guru dalam PdPc ANALISIS JURANG SKPMg2.0 Instrumen Analisis Standard 4 Keputusan SKPMg2.0 Ujian Kekuatan, Kelemahan, Peluang dan Cabaran Hasil dapatan analisis SKPMg2.0 kepada lima orang Guru Sains iaitu Che’ Nur Adilah bt. Che’ Arif, Pn Nurmarziana bt. Madhi, Cik Syarifah Aminah bt. Wan Idrus, Dr Suraiya bt. Mohamad dan Cik Azrinawati Jinep Jiheng, maka analisis jurang telah dikenal pasti isu kritikal yang perlu ditangani, iaitu: 1. Guru mendorong minda murid-murid dalam melaksanakan aktiviti pembelajaran 2. Murid-murid melibatkan diri secara aktif dalam proses pembelajaran 3. Guru melaksanakan penilaian Isu yang dikenalpasti ialah kurangnya factor dorongan guru dalam melaksanakan aktiviti pembelajaran, keterlibatan murid-murid dalam proses pembelajaran belum sepenuhnya aktif dan standard penilaian guru-guru masih perlu dibuat penambahbaikan dengan menyediakan JSU dan analisis item. Rentetan daripada itu, saya bersama-sama dengan Panitia Mata Pelajaran dan guru-guru merancang program bagi mengatasi isu yang dikenalpasti. MERANCANG PROGRAM Program-program yang sedia ada disemak semula bagi memastikan sesuai dengan kumpulan sasaran. Dua program telah diwujudkan iaitu Kursus Motivasi Untuk Kaunselor sekolah dan Program Mentor Mentee bagi membing guru-guru untuk menjayakan tugas dan menjalankan peranan dengan lebih berkesan. 50