พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยหู่ วั พระราชทานแก่ข้าราชการพลเรอื น เนื่องในโอกาสวนั ขา้ ราชการพลเรอื น ปพี ุทธศกั ราช ๒๕๕๐ งานของแผ่นดนิ น้นั เป็นงานสว่ นรวม มีผลเก่ียวเนอื่ งถึงความเจรญิ ขึ้น หรือเสือ่ มลงของบา้ นเมือง และสขุ ทุกข์ของประชาชนทกุ คน ขา้ ราชการผปู้ ฏิบัตบิ ริหารงานของแผ่นดิน จงึ ต้องส�ำนึกตระหนกั ในความรบั ผิดชอบทม่ี อี ยู่ และตั้งใจพยายามปฏิบตั หิ น้าที่โดยเต็มกำ� ลงั ความสามารถ ด้วยความเข้มแข็งสจุ รติ และด้วยปญั ญารู้คดิ พจิ ารณา วา่ สิง่ ใดเป็นความเจรญิ สง่ิ ใดเปน็ ความเส่อื ม อะไรเปน็ ส่งิ ท่ตี ้องท�ำ อะไรเป็นส่ิงทตี่ ้องละเว้นและก�ำจดั อยา่ งชัดเจน ถกู ตรง. พระต�ำหนักจิตรลดารโหฐาน วันท่ี ๓๑ มนี าคม พุทธศักราช ๒๕๕๐
สารจากปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ไ ด ้ จั ด ท� ำ ข ้ อ บั ง คั บ ว ่ า ด ้ ว ย จ ร ร ย า ข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวง ศึกษาธิการ พุทธศักราช 2552 ให้สอดคล้อง กบั บทบญั ญตั ติ ามรฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั ร ไทย พุทธศักราช 2550 และพระราชบัญญัติ ระเบียบข้าราชการพลเรือน พุทธศักราช 2551 โดยได้ประกาศให้บุคลากรในสังกัดได้ทราบโดยท่ัวกัน ตั้งแต่วันท่ี 23 กันยายน 2552 ซ่ึงข้อบังคับดังกล่าวประกอบด้วยจรรยาข้าราชการ หรือ ข้อก�ำหนดความประพฤติ กิริยาที่ควรปฏิบัติในหมู่คณะ 8 ประการ แนวปฏิบัติท่ัวไป และการบังคับใช้ โดยได้ระบุข้อพึงปฏิบัติไว้กว้าง ๆ เพ่ือให้ครอบคลุมถึงพฤติกรรมอันสมควรส�ำหรับบุคลากรในสังกัด ซึ่งใน ทางปฏบิ ัตจิ ริงอาจเกิดปัญหาในการตคี วาม และความเขา้ ใจทไ่ี ม่ตรงกนั ได้ ด้วยเหตุดังกล่าว จึงได้จัดท�ำคู่มือการปฏิบัติตามข้อบังคับส�ำนักงานปลัด กระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวง ศึกษาธกิ าร พุทธศกั ราช 2552 เลม่ น้ีขนึ้ คู่มือเล่มน้ีได้รวบรวมข้อพึงปฏิบัติและมาตรฐานความประพฤติ ทบี่ คุ ลากรในสงั กดั สำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ทกุ ระดบั ทกุ ตำ� แหนง่ พึงปฏิบัติในฐานะ “ข้าราชการผู้ปฏิบัติงานของแผ่นดิน” ตามข้อบังคับ ว่าด้วยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ พุทธศักราช 2552 ท่ีจะช่วยส่งเสริมให้บุคลากรในสังกัดได้ประพฤติ ปฏิบัติตนในทาง
ที่ดี ท่ีงาม เพ่ือเป็นเกียรติและศักด์ิศรีแห่งตนเองและวงศ์ตระกูลสืบไป ทั้งน้ี ขอขอบคุณคณะท�ำงานจัดท�ำคู่มือเล่มนี้ ซึ่งมาจากตัวแทนของ ทุกหน่วยงานที่ได้ร่วมกันระดมความคิดเห็น แลกเปลี่ยนเรียนรู้ซ่ึงกัน และกัน จนค่มู อื เลม่ นี้สำ� เรจ็ ลงได้ตามวัตถุประสงคท์ กุ ประการ ในฐานะปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ขอแสดงเจตนาที่มุ่งมั่นจะปฏิบัติ ตามข้อบังคับว่าด้วยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ พุทธศักราช 2552 อย่างจริงจัง และขอให้บุคลากรในสังกัดส�ำนักงาน ปลัดกระทรวงศึกษาธิการทุกท่าน จงมีความมุ่งมั่น ต้ังใจที่จะปฏิบัติตาม จรรยาข้าราชการทีไ่ ด้บญั ญัตขิ ้นึ นี้อย่างจรงิ จงั ด้วยเช่นกัน โดยยดึ ประโยชน์ ของประเทศชาติ และประชาชนเป็นส�ำคัญ ซ่ึงเชื่อมั่นว่า หากบุคลากร ในสงั กดั สำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร เปน็ ผยู้ ดึ มนั่ ในจรรยาขา้ ราชการ แล้ว ความดี ความงามทั้งหลายจะส่งผลให้การปฏิบัติงานราชการมีความ เจริญก้าวหน้าในหน้าท่ี ประสิทธิภาพ คุณภาพของงานเพ่ิมมากยิ่งขึ้น เป็นท่ีศรัทธาเช่ือถือของประชาชน สร้างภาพลักษณ์ท่ีดีให้กับส�ำนักงาน ปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร และน�ำพาใหป้ ระเทศชาตเิ จรญิ รงุ่ เรอื งอยา่ งยง่ั ยนื ต่อไป. (นายเฉลียว อยู่สมี ารกั ษ)์ ปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ กรกฎาคม 2553
การแถลงเจตนาของขา้ ราชการ พนกั งานราชการ ลูกจา้ งประจำ� และเจา้ หนา้ ที่ ส�ำนกั งานปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ ในการปฏิบัตติ ามขอ้ บงั คบั ส�ำนักงานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร วา่ ดว้ ยจรรยาขา้ ราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552 ามที่ส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการจัดให้มี ข้อบังคับส�ำนักงาน ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลัด ตกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552 และคู่มือการปฏิบัติตามข้อบังคับดัง กล่าว โดยมงุ่ ประสงค์ใหข้ า้ ราชการ พนักงานราชการ ลูกจ้างประจำ� และเจ้าหน้าที่ ของส�ำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ เปน็ คนดี มเี กยี รติและศกั ดิศ์ รี ขา้ พเจ้า ในฐานะบุคลากรของส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ได้ทราบถึงข้อบังคับ และคู่มอื ตลอดจนความมุ่งประสงค์ของจรรยาดังกล่าวแล้ว โดยหนังสือฉบับนี้ ข้าพเจ้าขอให้ถ้อยแถลงไว้ต่อ ส�ำนักงานปลัดกระทรวง ศกึ ษาธกิ าร ว่า นบั แตว่ นั ทแี่ ถลงนี้ 1) ข้าพเจ้าจะธ�ำรงและรักษาไว้ซ่ึงการปฏิบัติงานและประพฤติปฏิบัติตนให้ เป็นไปตามข้อบังคับส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยจรรยาข้าราชการ ส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2552 ไม่กระท�ำการใด ๆ อันเป็นการ ฝ่าฝืนหรือละเมิดข้อบังคับส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยจรรยา ขา้ ราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552 ไมว่ า่ สว่ นหนง่ึ หรอื ทง้ั หมด 2) ข้าพเจ้าจะสอดส่องดูแล หากพบเหน็ การกระท�ำใด ๆ อนั เป็นการฝา่ ฝืน หรือละเมิดข้อบังคับส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยจรรยาข้าราชการ สำ� นักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552 ข้าพเจา้ จะรายงานผู้บงั คบั บญั ชา หรือกลุม่ งานคุม้ ครองจรยิ ธรรม ส�ำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร 3) (ถา้ มีโปรดระบุ) ....................................................................................... .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. เพื่อเป็นการแสดงเจตนารมณ์ว่า ข้าพเจ้าจะถือและปฏิบัติตามข้อบังคับ สำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร วา่ ดว้ ยจรรยาขา้ ราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวง ศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552 ตลอดไป จงึ ไดล้ งลายมือชื่อไว้เปน็ หลักฐาน ลงชือ่ ........................................................................) (........................................................................) ต�ำแหนง่ ................................................................... วนั ที่ .........................................................................
สารบญั บทที่ 1 บทนำ� 7 ความเปน็ มาและความสำ� คญั 8 นิยามศพั ท์ 10 บทที่ 2 บทบาทหน้าทแ่ี ละแนวปฏิบัตขิ องข้าราชการ 11 ตามแนวทางจรรยาขา้ ราชการ 12 12 บคุ คลท่ีมีหน้าทีต่ อ้ งปฏิบัตติ ามขอ้ บงั คับ 15 ข้อแนะน�ำเกี่ยวกับการปฏิบตั ติ ามข้อบังคับ 15 การแจง้ การกระทำ� ทีอ่ าจจะฝา่ ฝนื หรอื ฝา่ ฝืนขอ้ บงั คับ 15 กระบวนการด�ำเนนิ การเมื่อไดร้ บั ข้อรอ้ งเรียน มาตรการคุ้มครองและบรรเทาความเสียหายให้กบั 16 ผู้แจง้ ผู้รอ้ งเรียนหรอื ผทู้ ่ีเกี่ยวขอ้ งในการแจ้ง การกระทำ� ทอ่ี าจจะฝ่าฝืนหรอื ฝา่ ฝืนข้อบงั คบั การกระทำ� ท่เี ข้าข่ายผดิ ข้อบังคบั บทที่ 3 การปฏิบตั ิตามข้อบังคบั สำ� นักงานปลัดกระทรวง 17 ศกึ ษาธกิ าร วา่ ดว้ ยจรรยาขา้ ราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวง 18 ศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552 26 ส่วนที่ 1 การยดึ มัน่ และยืนหยดั ท�ำในสิ่งท่ถี ูกต้อง ส่วนที่ 2 ความซื่อสตั ย์สจุ รติ และความรบั ผิดชอบ
สว่ นท่ี 3 การปฏิบตั ิหน้าทด่ี ้วยความโปรง่ ใส 34 และสามารถตรวจสอบได้ 40 สว่ นที่ 4 การปฏบิ ัตหิ นา้ ทีโ่ ดยไม่เลือกปฏบิ ตั ิ 46 อย่างไมเ่ ปน็ ธรรม 52 ส่วนที่ 5 การมุง่ ผลสมั ฤทธิข์ องงาน 57 ส่วนที่ 6 การให้ความรว่ มมอื ในทางสรา้ งสรรค์ 62 ส่วนที่ 7 การมจี ติ มงุ่ บรกิ าร ส่วนท่ี 8 การดำ� รงชวี ติ ตามหลกั ปรัชญาของ 67 เศรษฐกิจพอเพยี ง 71 72 บทที่ 4 การน�ำจรรยาขา้ ราชการไปสู่การปฏบิ ตั ิ 78 ภาคผนวก 80 ข้อบงั คบั ส�ำนักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร 85 ว่าด้วยจรรยาข้าราชการ ส�ำนกั งานปลัด 87 กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552 กรอบแนวคิดท่ีเกยี่ วขอ้ ง ข้ันตอนการจดั ทำ� ขอ้ บงั คบั ค�ำส่งั แต่งตั้งคณะท�ำงานจัดทำ� ข้อบงั คับ รายช่ือคณะผู้ด�ำเนินการจัดท�ำคู่มอื
บทท่ี และคคววาามมสเป�ำคน็ ัญมา
บทนำ� กความเป็นมาและความส�ำคัญ ารท�ำงานราชการเป็นการกระท�ำเพ่ือประเทศชาติและประชาชน เป็นงานทม่ี ผี ลกระทบท้ังในปัจจบุ นั และอนาคตตอ่ สงั คมมากกวา่ ที่จะมีผลต่อตนเองและพวกพ้อง เป็นการลงทุนที่ไม่มีก�ำไร โดยตรงต่อผู้ท�ำและหน่วยงาน แต่จะมีผลดีต่อส่วนรวมและส่วนใหญ่เป็น ผลระยะยาว ดงั น้ัน อาชีพ “ข้าราชการ” ในทกุ ชาติ ทกุ สังคม จงึ ได้รบั ความ คาดหวังจากประชาชนในชาติว่าจะปฏิบัติงานปฏิบัติตน โดยยึดถือความ ถูกตอ้ งเปน็ ธรรม ซือ่ สัตย์ รบั ผดิ ชอบ เสยี สละ และมพี ฤติกรรมจรยิ ธรรม ในการทำ� งานสูง ส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการได้ตระหนักถึงความจ�ำเป็น ในอนั ทจี่ ะประกอบภารกจิ ใหส้ มั ฤทธผ์ิ ลอยา่ งมคี ณุ ธรรมตามความคาดหวงั ของประชาชนในสังคม รวมท้ังรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 279 ได้บญั ญตั ใิ หม้ าตรฐานทางจริยธรรมของ ผ้ดู �ำรงตำ� แหนง่ ทางการเมือง ขา้ ราชการ หรือเจ้าหน้าท่ขี องรฐั แตล่ ะประเภท 8 คู่มือการปฏบิ ัติตามขอ้ บังคับ วา่ ดว้ ยจรรยาข้าราชการสำ� นักงานปลัดกระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2552
ให้เป็นไปตามประมวลจริยธรรมท่ีกำ� หนดขึ้น ประกอบกับพระราชบัญญัติ ระเบยี บขา้ ราชการพลเรอื น พ.ศ. 2551 มาตรา 78 ก�ำหนดใหท้ กุ สว่ นราชการ ต้องจัดท�ำข้อบังคับว่าด้วยจรรยาข้าราชการของตนเองเพื่อเป็นมาตรฐาน ส�ำหรับให้ข้าราชการประพฤติปฏิบัติในการให้บริการสาธารณะอย่างมี ประสิทธิภาพ สอดคล้องกับหลักวิชาและจรรยาวิชาชีพ ส�ำนักงานปลัด กระทรวงศึกษาธิการจึงได้ประกาศข้อบังคับว่าด้วยจรรยาข้าราชการ ส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เม่ือวันที่ 23 กันยายน พ.ศ. 2552 ซึ่งมีเจตนารมณ์เพ่ือให้ข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เป็นข้าราชการของประชาชน ยึดม่ันในหลักคุณธรรม จริยธรรม มุ่งม่ัน ในการรักษามาตรฐานงาน ตามหลักวิชาและจรรยาวิชาชีพ โดยยึดถือ ประโยชน์สาธารณชนเปน็ สำ� คัญ ข้อบังคับน้ีจัดท�ำข้ึนโดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง คา่ นยิ มสรา้ งสรรค์ 5 ประการ ของสำ� นกั งาน ก.พ. คา่ นยิ มรว่ มของสำ� นกั งาน ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ มาตรฐานคุณธรรมจริยธรรมของข้าราชการ พนักงานราชการและลูกจ้าง สังกัดส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เพ่ือก�ำหนดเป็นจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ จ�ำนวน 8 ประการ ไดแ้ ก่ 1. การยึดมัน่ และยืนหยดั ทำ� ในสิง่ ทถ่ี กู ต้อง 2. ความซื่อสัตยส์ จุ รติ และความรับผิดชอบ 3. การปฏิบตั หิ น้าทีด่ ว้ ยความโปร่งใสและสามารถตรวจสอบได้ 4. การปฏบิ ตั หิ น้าทีโ่ ดยไม่เลอื กปฏิบัติอยา่ งไมเ่ ป็นธรรม 5. การมุ่งผลสมั ฤทธ์ขิ องงาน 6. การใหค้ วามร่วมมือในทางสร้างสรรค์ 7. การมีจิตมุง่ บรกิ าร 8. การดำ� รงชีวติ ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง 9ค่มู อื การปฏบิ ตั ิตามข้อบังคบั วา่ ด้วยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2552
ดังน้ัน เพื่อให้ข้าราชการได้มีความรู้ความเข้าใจและมีคู่มือส�ำหรับ นำ� ไปใชป้ ฏบิ ตั ิ จงึ จดั ทำ� คมู่ อื การปฏบิ ตั ติ ามขอ้ บงั คบั ส�ำนกั งานปลดั กระทรวง ศึกษาธิการว่าด้วยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552 ส�ำหรับชื่อบุคคล สถานภาพ และเหตุการณ์ที่สมมติขึ้นนั้น กเ็ พื่อใหเ้ กิดความเขา้ ใจในแนวทางการปฏิบตั ไิ ด้ชัดเจนมากยิ่งข้นึ นิยามศัพท์ “จรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ” หมายถึง แนวทางในการประพฤติปฏิบัติตนของข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวง ศึกษาธิการ เพ่ือให้การปฏิบัติหน้าที่มีประสิทธิภาพสูงสุด และด�ำรงตน ในสังคมอย่างเหมาะสม ทั้งนี้ เพือ่ ประโยชนส์ ุขของประชาชน “ข้าราชการ” หมายถงึ ขา้ ราชการพลเรือนสามัญ ในสงั กัดส�ำนกั งาน ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ “ข้อบังคับ” หมายถึง ข้อบังคับส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ วา่ ดว้ ยจรรยาข้าราชการสำ� นกั งานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552 “ข้อพึงระวัง” หมายถึง พฤติกรรมทคี่ วรหลีกเลย่ี งหรอื ไม่ควรกระทำ� 10 คมู่ อื การปฏบิ ัตติ ามขอ้ บงั คับ ว่าดว้ ยจรรยาขา้ ราชการส�ำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552
บทที่ ตแาลมะแแนนววทปาฏงบิ จตั รขิ รอยบงาทขขบา้้าารรทาาหชชนกกา้าาทรรี่ 11คมู่ ือการปฏบิ ัติตามขอ้ บังคับ ว่าดว้ ยจรรยาขา้ ราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552
บทบาทหนา้ ท่ี และแนวปฏบิ ัติของขา้ ราชการ ตามแนวทางจรรยาข้าราชการ เพื่อให้ข้อบังคับส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยจรรยา ข้าราชการส�ำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552 บรรลุตาม เจตนารมณ์ท่ีต้องการให้ข้าราชการพลเรือนสามัญในสังกัดเป็นคนดี มีเกียรติและศักดิ์ศรี ปฏิบัติหน้าที่ให้มีประสิทธิภาพสูงสุด และดำ� รงตน ในสังคมอย่างมคี วามเหมาะสม เป็นข้าราชการของประชาชน ยึดมนั่ ในหลกั คุณธรรมจริยธรรม มุ่งม่ันในการรักษามาตรฐานงาน ตามหลักวิชาและ จรรยาวิชาชีพ โดยยึดถือประโยชน์ของสาธารณะเป็นส�ำคัญ ส�ำนักงาน ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ จึงได้ก�ำหนดบทบาทหน้าท่ีและแนวปฏิบัติของ ข้าราชการ สำ� หรับใช้เปน็ แนวทางในการปฏิบตั ิ ดงั ต่อไปนี้ 1. บุคคลท่มี ีหน้าท่ีต้องปฏบิ ตั ิตามข้อบงั คับ ขา้ ราชการพลเรือนสามญั ในสงั กัดส�ำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ ทุกคน จะต้องปฏิบัติตามข้อบังคับอย่างเคร่งครัด โดยมีผู้บริหารระดับสูง และผบู้ ังคบั บญั ชาปฏบิ ตั ติ นเปน็ ตน้ แบบท่ดี ี 2. ขอ้ แนะน�ำเกี่ยวกับการปฏบิ ัติตามข้อบังคบั 2.1 ผบู้ รหิ ารระดบั สูง 1) สรา้ งและรกั ษาโครงสรา้ งพน้ื ฐานส�ำหรบั นโยบาย กระบวนงาน ข้อตกลงและการฝกึ อบรมต่าง ๆ ท่ีสอดคลอ้ งและสนบั สนนุ ต่อการปฏิบัติ ตามข้อบงั คบั อย่างต่อเนอ่ื ง 12 คูม่ อื การปฏิบัตติ ามข้อบังคบั ว่าด้วยจรรยาขา้ ราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552
2) แสดงภาวะความเปน็ ผนู้ ำ� ทมี่ จี รยิ ธรรมอยา่ งสงู และเปน็ ตน้ แบบ ในการปฏิบตั ติ ามข้อบังคบั และใหค้ วามชดั เจนกบั ผู้ใต้บงั คับบญั ชาในการ ปฏบิ ัตติ ามขอ้ บงั คบั 3) ส่งเสริม สนับสนนุ บรรยากาศการทำ� งานให้เออ้ื ตอ่ การปฏิบตั ิ ตามข้อบังคับ ซ่ึงจะต้องมีการสื่อสารแบบสองทางที่เปิดเผยและซ่ือสัตย์ สำ� หรบั ทกุ คนในการพดู คยุ หรอื อภปิ รายในประเดน็ ทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั จรยิ ธรรม และมีความต่ืนตัวกับการตรวจสอบพฤติกรรมที่ไม่ถูกต้อง ส่งเสริม พฤตกิ รรมทมี่ ีจริยธรรม และด�ำเนนิ การกบั การไม่ปฏิบตั ติ ามขอ้ บงั คบั 4) ก�ำหนดนโยบายให้ผู้ใต้บังคับบัญชาได้เข้ารับการฝึกอบรม เกี่ยวกับขอ้ บังคบั อย่างสม่�ำเสมอ 2.2 ขา้ ราชการ 1) ศกึ ษาและทำ� ความเขา้ ใจข้อบงั คบั 2) มีส่วนร่วมในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในประเด็นท่ี เก่ยี วขอ้ งกบั ขอ้ บังคับ 3) ปฏิบตั ิตามขอ้ บังคบั 4) สนับสนุนและเสริมสร้างพฤติกรรมและบรรยากาศการท�ำงาน ทม่ี ีจริยธรรม 5) ในกรณที ไ่ี มม่ นั่ ใจวา่ สง่ิ ทตี่ นเองจะกระทำ� ลงไปเปน็ สง่ิ ทถ่ี กู ตอ้ ง เหมาะสมหรือไม่ ให้นำ� เร่ืองน้ันไปปรึกษากับผู้บังคับบัญชา หรือกลุ่มงาน คมุ้ ครองจริยธรรม 6) แจง้ ใหผ้ ้บู งั คับบัญชา หรือกลุ่มงานคมุ้ ครองจรยิ ธรรม ทราบ ถงึ การกระท�ำทอ่ี าจจะฝ่าฝนื หรือฝ่าฝนื ขอ้ บงั คับ 7) ใหค้ วามรว่ มมอื ในการตรวจสอบขอ้ เทจ็ จรงิ ตา่ ง ๆ กบั หนว่ ยงาน หรอื กลุ่มงานคมุ้ ครองจริยธรรม หรอื บุคคลท่ไี ด้รบั มอบหมาย 13คู่มือการปฏบิ ตั ติ ามข้อบงั คับ ว่าดว้ ยจรรยาข้าราชการส�ำนกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552
2.3 หน่วยงานบริหารและพฒั นาทรัพยากรบคุ คล 1) กำ� หนดวธิ กี ารใหข้ า้ ราชการไดร้ บั ทราบและเขา้ ใจขอ้ บงั คบั และ เม่ือมีข้าราชการมาบรรจุใหม่ ให้เจ้าหน้าท่ีผู้รับรายงานตัวแจ้งให้ข้าราชการ ดังกล่าวทราบเกีย่ วกับขอ้ บังคับ และให้ลงนามรับทราบไว้ดว้ ย 2) พัฒนากระบวนการท�ำงานด้านบริหารทรัพยากรบุคคลให้ สอดคล้องกบั ข้อบงั คบั และสง่ เสริมการปฏิบตั ติ ามข้อบังคับ 3) วางแผนและด�ำเนินการจัดการฝึกอบรมด้านจริยธรรมและ ข้อบังคับให้เป็นไปอยา่ งท่วั ถึง 4) ก�ำหนดให้มีการประเมินพฤติกรรมของข้าราชการในเรื่อง ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การปฏบิ ตั ติ ามขอ้ บงั คบั และเสนอใหน้ �ำขอ้ บงั คบั เปน็ สว่ นหนงึ่ ของการประเมินผลการปฏิบัติราชการ เพ่ือเล่ือนเงินเดือน เล่ือนต�ำแหน่ง และแตง่ ตงั้ ให้ด�ำรงตำ� แหน่งผ้บู รหิ ารระดบั ต่าง ๆ เป็นตน้ 2.4 กลุ่มงานคมุ้ ครองจรยิ ธรรม 1) ส่งเสรมิ สนบั สนนุ เก่ียวกับการปฏิบัตติ ามขอ้ บังคบั 2) ตีความและให้ค�ำปรึกษาเก่ียวกับข้อบังคับและมาตรฐาน พฤตกิ รรม เพอ่ื ใหก้ ารปฏิบตั ติ ามเปน็ ไปในทิศทางเดยี วกัน 2.5 ผ้บู ังคบั บญั ชา/หัวหน้าหน่วยงาน 1) ประพฤติตนเป็นตน้ แบบทดี่ ีด้วยการปฏิบัตติ ามขอ้ บงั คับ 2) ดูแลให้ผู้ใต้บังคับบัญชาได้รับการฝึกอบรมเกี่ยวกับข้อบังคับ อย่างท่วั ถึง 3) จัดให้มีองค์ความรู้ที่เก่ียวข้องกับข้อบังคับในสถานที่ท�ำงาน ซง่ึ ผู้ใตบ้ งั คบั บัญชาสามารถเขา้ ถึงได้ 4) ให้มีการสนทนาเกี่ยวกับหลักการหรือความถูกต้องในระหว่าง การบังคบั บญั ชา หรือในระหว่างการใหค้ ำ� แนะน�ำในการทำ� งาน เปิดโอกาส ใหม้ ีการแลกเปลยี่ นเรยี นรูร้ ะหว่างผูบ้ งั คบั บญั ชากบั ผู้ใตบ้ งั คบั บญั ชา 14 คมู่ ือการปฏิบัติตามขอ้ บงั คบั ว่าดว้ ยจรรยาขา้ ราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552
3. การแจง้ การกระทำ� ที่อาจจะฝ่าฝืนหรอื ฝ่าฝนื ข้อบงั คับ ข้าราชการท่ีพบเห็นการกระท�ำที่อาจจะฝ่าฝืนหรือฝ่าฝืนข้อบังคับ สามารถเลือกส่งขอ้ ร้องเรยี นไปยังบคุ คลดังต่อไปน้ี 3.1 ผบู้ งั คับบญั ชา 3.2 หัวหน้ากลุม่ งานคุม้ ครองจริยธรรม ส�ำนกั งานปลดั กระทรวง ศกึ ษาธิการ 3.3 สายดว่ น 1579 4. กระบวนการดำ� เนินการเมอื่ ไดร้ บั ข้อรอ้ งเรียน 4.1 รวบรวมขอ้ เท็จจริง ให้ผู้รับข้อร้องเรียนรวบรวมข้อเท็จจริงที่เกี่ยวข้องกับการ ฝา่ ฝนื หรอื อาจจะฝา่ ฝนื ขอ้ บงั คบั หรอื มอบหมายใหบ้ คุ คลทมี่ คี วามเหมาะสม ด�ำเนนิ การ 4.2 ประมวลผล กลนั่ กรองข้อมลู และด�ำเนินการ ผู้รับข้อร้องเรียนจะเป็นผู้ประมวลผลและกลั่นกรองข้อมูล เพ่อื พิจารณาขัน้ ตอนและวิธกี ารจดั การท่เี หมาะสมในแต่ละเร่ือง ดงั น้ี ดำ� เนนิ การดว้ ยตนเอง หรอื มอบหมายใหผ้ อู้ น่ื ดำ� เนนิ การแทน หากเห็นว่าเป็นเรอื่ งท่ีตนมีอำ� นาจทจ่ี ะกระท�ำได้ หรอื รายงานต่อบุคคลที่มีอ�ำนาจด�ำเนินการและเก่ียวข้อง ในเรอ่ื งนั้น ๆ เป็นผูด้ ำ� เนินการประมวลผลและกล่นั กรองข้อมลู 4.3 รายงานผล ให้ผู้รับข้อร้องเรียนมีหน้าที่รายงานผลตามข้อ 4.2 ให้ ผู้รอ้ งเรยี นทราบ 5. มาตรการคุ้มครอง และบรรเทาความเสียหายให้กับผู้แจ้ง ผู้ร้องเรียน หรือผู้ท่ีเก่ียวข้องในการแจ้งการกระท�ำท่ีอาจจะฝ่าฝืน หรอื ฝ่าฝืนข้อบงั คบั 15ค่มู อื การปฏิบตั ติ ามข้อบังคบั ว่าด้วยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552
ผู้แจ้ง ผู้ร้องเรียน หรือผู้ท่ีเก่ียวข้องในการตรวจสอบข้อเท็จจริง จะได้รบั ความคุ้มครอง ดงั นี้ 5.1 ผแู้ จง้ ผรู้ อ้ งเรยี น หรอื ผทู้ เ่ี กย่ี วขอ้ ง สามารถเลอื กทจ่ี ะเปดิ เผย หรือไม่เปิดเผยตนเองก็ได้ หากเห็นว่าการเปิดเผยนั้นจะท�ำให้เกิดความ ไม่ปลอดภัย หรือเกิดความเสียหายใด ๆ แต่หากมีการเปิดเผยตนเอง กจ็ ะทำ� ใหส้ ำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร สามารถรายงานความคบื หนา้ ช้ีแจงข้อเท็จจริงให้ทราบ หรือบรรเทาความเสียหายได้สะดวกและรวดเร็ว ย่ิงขน้ึ 5.2 ส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการถือว่าข้อมูลท่ีเก่ียวข้อง เป็นความลบั 5.3 ผู้ท่ีได้รับความเดือดร้อนเสียหายจะได้รับการบรรเทาความ เสยี หายด้วยกระบวนการที่เป็นธรรม 6. การกระท�ำที่เข้าข่ายผิดข้อบังคับ ให้หมายความรวมถึง การกระท�ำดังตอ่ ไปนี้ 6.1 แนะน�ำ สง่ เสรมิ หรอื สนับสนนุ ให้ผูอ้ ่ืนฝ่าฝนื ขอ้ บังคับ 6.2 ละเลย เพิกเฉย เมอ่ื พบเหน็ การฝา่ ฝืนขอ้ บังคบั 6.3 ไม่ให้ความร่วมมือหรือขัดขวางการสืบสวน สอบสวนหา ข้อเท็จจริง 6.4 การกระท�ำอันไม่เป็นธรรมต่อผู้อ่ืน เนื่องจากการที่ผู้นั้นแจ้ง การฝา่ ฝืนขอ้ บังคบั ท้ังนี้ หากข้าราชการผู้ใดฝ่าฝืนข้อบังคับ กรณีเป็นความผิดวินัย ให้ผู้บังคับบัญชาด�ำเนินการตามควรแก่กรณีตามกฎหมายหรือระเบียบ ว่าด้วยการนั้น กรณีมิใช่เป็นความผิดวินัยให้ผู้บังคับบัญชาตักเตือน รวมท้ังน�ำไปประกอบการพิจารณาแต่งต้ัง เลื่อนเงินเดือน หรือสั่งให้ ขา้ ราชการผูน้ ั้นไดร้ ับการพฒั นา 16 ค่มู ือการปฏิบตั ติ ามขอ้ บงั คบั ว่าดว้ ยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552
บทท่ี การปฏิบตั ิตามขอ้ บงั คบั สำ� นักงานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร วา่ ด้วยจรรยาขา้ ราชการสำ� นกั งาน ปลดั กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552 17คู่มอื การปฏิบัติตามข้อบังคับ ว่าด้วยจรรยาข้าราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552
ส่วนท่ี 1 การยดึ มน่ั และยนื หยดั ทำ� ในสิง่ ทถี่ ูกต้อง การปฏิบตั ติ ามข้อบังคับ ขอ้ 5 ข้าราชการพึงปฏบิ ตั ิหน้าท่โี ดยกลา้ ตา้ นทานอทิ ธพิ ลหรอื ผลประโยชนท์ มี่ าจากภายในหรอื ภายนอกหนว่ ยงาน กลา้ พดู และกระท�ำเพอ่ื รกั ษาผลประโยชนข์ องสว่ นรวม พฤติกรรมกล้ายึดม่ันและยืนหยัดท�ำในส่ิงท่ีถูกต้อง หมายถึง การ ปฏบิ ตั หิ นา้ ทขี่ องขา้ ราชการทก่ี ลา้ ตา้ นทานกบั อทิ ธพิ ลหรอื ผลประโยชนท์ งั้ ทม่ี า จากภายในหน่วยงานเองหรือจากภายนอก การยืนหยัดท�ำในส่ิงท่ีถูกต้อง เปน็ ธรรม และถูกกฎหมาย ยดึ มนั่ ในความถกู ตอ้ ง เทยี่ งธรรม หลักจรรยา และจริยธรรมโดยไม่โอนอ่อนตามอิทธิพลใดๆ กล้าพูดและกระท�ำเม่ือ พบเห็นการกระท�ำที่ไม่ถูกต้อง เพื่อรักษาผลประโยชน์ของส่วนรวม และ พยายามหลีกเล่ียงไปจากสถานการณ์ท่ีเสี่ยงต่อการกระท�ำผิด ซึ่งรวมถึง 18 คมู่ ือการปฏิบตั ติ ามข้อบังคบั วา่ ด้วยจรรยาข้าราชการสำ� นักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552
การขอความช่วยเหลือจากผู้มีอ�ำนาจมากกว่าเพ่ือป้องกันไม่ให้เกิด สถานการณ์ท่ีไม่ถูกต้องขึน้ จุดมุ่งหมาย เพื่อรักษาความเชื่อมั่นสาธารณะโดยต้องตัดสินใจ อย่างเทีย่ งธรรมไมม่ ีผลประโยชน์ทับซ้อน ขอ้ พึงปฏิบตั ิ (1) ภาคภูมิใจในความเป็นข้าราชการ ธ�ำรงศักดิ์ศรีด้วยความ ถกู ตอ้ ง ชอบธรรม อทุ ศิ แรงกายและแรงใจ ผลกั ดนั ภารกจิ หลกั ของตน และหน่วยงานใหบ้ รรลผุ ลเพ่ือสนับสนุนการพัฒนาชาติและสังคมไทย แนวปฏบิ ัติ 1) ต้องรักษาช่ือเสียงของตนและเกียรติศักด์ิของต�ำแหน่งหน้าท่ี ราชการของตนมิให้เส่ือมเสีย และไม่กระทำ� การใดๆ อันได้ชื่อว่า เปน็ ผู้ประพฤตชิ วั่ 2) ไมเ่ กรงกลวั ต่ออทิ ธพิ ล ยืนหยัดกระท�ำในส่งิ ถกู ตอ้ งและเป็นธรรม 3) คัดค้านการกระท�ำที่อาจเป็นความผิดของเพื่อนร่วมงานและ ผู้บังคบั บญั ชา 4) คัดค้านในส่ิงท่ีไม่ถูกต้อง กล้าแจ้งเหตุเม่ือพบการกระทำ� ผิดวินัย หรือจรรยาข้าราชการ และใหค้ วามร่วมมือเป็นพยาน 5) อุทิศเวลาของตนให้แก่ราชการ ไม่ละทิ้งหรือทอดทิ้งงานในหน้าที่ และไมเ่ บียดบังเวลาราชการไปประกอบอาชีพอน่ื 6) ปฏิบัติหน้าที่โดยยึดมั่นความถูกต้อง โปร่งใส เปิดเผยได้ ต่อผเู้ กี่ยวข้องทุกฝ่ายอยา่ งเป็นธรรม ขอ้ พงึ ระวัง 1) การกระท�ำที่น�ำมาซ่ึงความเส่ือมเสียช่ือเสียงและเกียรติศักดิ์ของ ต�ำแหนง่ หน้าท่ีของตน แมส้ ง่ิ น้ันจะไม่ผิดกฎหมาย 19คมู่ อื การปฏิบตั ิตามขอ้ บังคบั ว่าดว้ ยจรรยาข้าราชการสำ� นักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552
2) การกระท�ำท้ังปวงท่ีอาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อตำ� แหน่งหน้าท่ี ราชการของตน 3) การปฏิบัติงานในหน้าท่ีล่าช้าเกินกว่าระยะเวลาท่ีก�ำหนดหรือ เกนิ สมควร 4) การปฏบิ ัติงานในหน้าที่โดยขาดความรอบคอบระมัดระวงั กรณีตัวอยา่ ง สมชาย เปน็ กรรมการตรวจการจา้ ง พบวา่ งานกอ่ สรา้ ง อาคารที่ผู้รับจ้างส่งมอบงานงวดสุดท้ายนั้นไม่เป็นไปตาม รูปแบบรายการ คณะกรรมการตรวจการจ้างจึงสั่งให้ ผรู้ บั จา้ งแกไ้ ขงานใหถ้ กู ตอ้ ง ผรู้ บั จา้ งตอ้ งใชเ้ งนิ จำ� นวนมาก ท้ังยังจะต้องถูกปรับเนื่องจากเวลาล่วงเลยตามสัญญาแล้ว ผรู้ บั จา้ งไดเ้ สนอเงนิ จำ� นวนหนงึ่ แกส่ มชายเพอื่ ใหร้ บั มอบงาน แต่สมชายปฏเิ สธท่ีจะรบั เงินดังกลา่ ว (2) ปฏิบัติหน้าท่ีถูกต้องตามภารกิจหน้าท่ีอย่างชอบธรรม ไม่เบย่ี งเบนดว้ ยอคตหิ รอื ผลประโยชนส์ ่วนตน แนวปฏบิ ัติ 1) ไม่ใช้อ�ำนาจหน้าที่กระท�ำการท่ีเป็นคุณ หรือเป็นโทษต่อบุคคลใด เพราะชอบหรอื ไม่ชอบบุคคลนัน้ 2) ไม่เรียกรับหรือยอมจะรับทรัพย์สินในลักษณะเป็นสินจ้างรางวัล หรอื ผลประโยชน์อน่ื ใดอนั เกีย่ วเน่อื งกับการปฏบิ ตั ิหนา้ ที่ 3) ปฏบิ ัติหนา้ ท่ีด้วยความเสมอภาคและเที่ยงธรรม 20 คมู่ อื การปฏบิ ตั ติ ามข้อบังคบั ว่าด้วยจรรยาขา้ ราชการส�ำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552
4) ไมร่ บั หรอื ใหข้ องขวญั ของทรี่ ะลกึ อนั อาจกอ่ ใหเ้ กดิ อทิ ธพิ ลตอ่ การ ตัดสนิ ใจอยา่ งใดอย่างหนง่ึ โดยไม่เปน็ ธรรมในการปฏิบตั หิ นา้ ที่ ขอ้ พงึ ระวงั 1) การอาศัยหรือยอมให้ผู้อื่นอาศัยอ�ำนาจหน้าที่ราชการของตน ไม่ว่าทางตรงหรอื ทางออ้ มหาประโยชนใ์ หแ้ ก่ตนเองหรือผอู้ น่ื 2) การให้หรือรับของขวัญท่ีมีราคาเกินสมควร แม้เป็นการให้ตาม ประเพณี 3) ความสมั พนั ธส์ ว่ นตวั ทอี่ าจจะขดั แยง้ กบั ภาระหนา้ ที่ ความรบั ผดิ ชอบ กรณตี ัวอย่าง 1. สมบรู ณ์ เปน็ ประธานคณะกรรมการคดั เลอื กผจู้ ำ� หนา่ ย อาหารในศูนย์อาหารกระทรวงศึกษาธิการได้รับการร้องขอจาก ผมู้ พี ระคณุ ใหพ้ จิ ารณารบั นางศรเี ปน็ ผจู้ �ำหนา่ ยอาหารในศนู ยฯ์ ด้วย แต่สมบูรณ์ได้พิจารณาคุณสมบัติของผู้เสนอจ�ำหน่าย อาหารตามหลักเกณฑ์ทุกประการ โดยไม่ค�ำนึงถึงค�ำร้องขอ ของผ้มู พี ระคณุ แตอ่ ยา่ งใด 2. สมทรง เปน็ กรรมการสอบสวนทางวินัยนายสมบรู ณ์ แม้สมทรงจะมีอคติกับนายสมบูรณ์ แต่สมทรงก็พยายาม หาหลักฐาน ซึ่งน�ำมาสู่ความเป็นธรรมของนายสมบูรณ์ โดยไมน่ ำ� เร่ืองส่วนตวั มาเกย่ี วข้อง 3. สมยศ ปฏิเสธการรับเชิญจากผู้ประกอบการรายหน่ึง ให้ไปร่วมรับประทานอาหารในฐานะเจ้าหน้าที่ผู้ตรวจพิจารณา ผลได้ผลเสียของผู้ประกอบการ เพราะจะส่งผลต่อการปฏิบัติ อย่างไมช่ อบธรรมได้ 21คมู่ อื การปฏิบตั ิตามขอ้ บังคบั ว่าด้วยจรรยาขา้ ราชการส�ำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2552
(3) ดำ� เนนิ การปกปอ้ งผลประโยชนข์ องชาติ และคณุ ความดขี อง สาธารณะและประพฤตติ นเปน็ แบบอย่างทดี่ ีของประชาชน แนวปฏิบัติ 1) สอดส่องดูแลและเอาใจใสร่ ักษาประโยชนข์ องทางราชการ 2) เสยี สละประโยชน์สว่ นตัวเพื่อประโยชนส์ ว่ นรวม 3) ไมน่ ิ่งดูดายในกรณีพบเห็นการกระทำ� ท่ีเสยี หายตอ่ รฐั ราชการ และประชาชน 4) ประพฤติตนเปน็ แบบอยา่ งที่ดแี กป่ ระชาชนและชุมชน ขอ้ พึงระวงั 1) การใชเ้ วลาราชการ เงนิ ทรพั ยส์ นิ ของทางราชการไปเพอ่ื ประโยชน์ ส่วนตวั 2) การกระท�ำท่อี าจจะท�ำให้ผลประโยชน์สว่ นตวั ขัดต่อผลประโยชน์ ส่วนรวม 3) การยดึ ประโยชน์ของสว่ นราชการที่ตนสงั กัด มากกว่าประโยชน์ ของราชการโดยรวม กรณีตัวอยา่ ง สมชาย เป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐ พบเห็นรถยนต์ของ ส่วนราชการจอดอยหู่ น้าสถานบริการในเวลากลางคืน หลังจาก สถานบรกิ ารแหง่ นนั้ ปดิ บรกิ ารแลว้ เหน็ บคุ คลกลมุ่ หนงึ่ นงั่ รถยนต์ คันนนั้ ออกไป สมชายจงึ ท�ำหนังสือแจ้งไปยังสว่ นราชการทีเ่ ปน็ เจา้ ของรถยนต์คนั ดังกล่าวเพอ่ื ใหต้ รวจสอบข้อเทจ็ จรงิ 22 ค่มู ือการปฏบิ ัตติ ามขอ้ บงั คบั ว่าดว้ ยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2552
(4) ตดั สนิ ใจและกระทำ� การใดๆ บนพน้ื ฐานของหลกั การ กฎหมาย หลกั คณุ ธรรมทชี่ อบธรรม โดยยดึ เหตผุ ลของสาธารณะ ประเทศชาติ และมนษุ ยธรรม แนวปฏิบตั ิ 1) ปฏิบัตหิ นา้ ทตี่ ามหลกั วิชา หลักการ 2) ปฏิบัติหน้าท่ีราชการให้เป็นไปตามกฎหมาย มติคณะรัฐมนตรี ระเบียบแบบแผนของทางราชการ ข้อพึงระวงั 1) ระมัดระวังมิใหเ้ กิดความเสียหายแก่ราชการ 2) การรกั ษาประโยชน์ส่วนตนมากกวา่ ประโยชนส์ าธารณะ 3) ไมน่ ำ� ผลประโยชนส์ ว่ นตวั มาเกยี่ วขอ้ งกบั หนา้ ทรี่ าชการ กรณตี ัวอยา่ ง สมฤทัย เป็นผู้รับผิดชอบบัญชีลงเวลาปฏิบัติราชการ สมคะเนเปน็ เพอ่ื นสนทิ ไดโ้ ทรศพั ทใ์ หส้ มฤทยั ลงลายมอื ชอ่ื แทน เนื่องจากการจราจรติดขัดมากมาไม่ทัน สมฤทัยเห็นว่าการ กระท�ำดังกลา่ วไมถ่ กู ตอ้ งจงึ ปฏิเสธ 23คมู่ อื การปฏบิ ัตติ ามข้อบงั คบั ว่าดว้ ยจรรยาขา้ ราชการส�ำนกั งานปลัดกระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2552
(5) ปฏิบัติหน้าท่ีอย่างถูกต้องตามค�ำสั่งผู้บังคับบัญชา ทีถ่ กู กฎหมาย กฎเกณฑ์ เหตผุ ลอนั ชอบธรรมและกลา้ คดั ค้านค�ำส่ัง ท่ไี มช่ อบธรรม แนวปฏิบตั ิ 1) ปฏบิ ตั ติ ามคำ� สงั่ ของผบู้ งั คบั บญั ชาทสี่ ง่ั การ โดยชอบดว้ ยกฎหมาย และระเบยี บของทางราชการ 2) ปฏเิ สธค�ำส่งั ท่ีไม่ชอบด้วยกฎหมายและระเบียบของทางราชการ 3) กรณไี ม่เหน็ ดว้ ยกับค�ำส่งั ผู้บงั คับบัญชาให้เสนอความเห็นเปน็ หนงั สอื ให้ผบู้ งั คบั บญั ชาทบทวนค�ำส่ังน้ัน ข้อพงึ ระวัง 1) การไม่ให้เกยี รตผิ ูบ้ ังคบั บญั ชา 2) การรายงานเท็จ หรอื ปกปดิ ความจรงิ ตอ่ ผบู้ ังคับบญั ชา 3) การปฏบิ ตั ริ าชการอนั เปน็ การกระท�ำการขา้ มผบู้ งั คบั บญั ชาเหนอื ตน กรณีตวั อย่าง 1. สมรกั ษ์ ไดร้ บั คำ� สง่ั จากผบู้ งั คบั บญั ชาใหเ้ ขา้ รบั การอบรม ในเรอื่ ง วินยั และการรักษาวินยั แมส้ มรกั ษ์ จะเหน็ วา่ ตนเอง ไม่อยู่ในข่ายท่ีจะกระท�ำผิดวินัยเพราะเป็นคนเคร่งครัด ในกฎระเบียบมาโดยตลอด แต่เมื่อผู้บังคับบัญชาได้พิจารณา แล้วเห็นว่าตนเองเป็นผู้มีความเหมาะสมและเป็นค�ำสั่งที่ชอบ ด้วยกฎหมาย สมรักษจ์ งึ เขา้ รับการอบรมดังกลา่ ว 24 คูม่ อื การปฏิบัตติ ามข้อบังคับ วา่ ดว้ ยจรรยาข้าราชการส�ำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2552
2. สมคดิ ปฏเิ สธทจี่ ะลงนามตรวจรบั พสั ดใุ นเอกสารตาม ทผี่ บู้ ังคบั บัญชาส่ังการ เนื่องจากสมคดิ เห็นวา่ ขณะตรวจรบั นัน้ ไม่มีพัสดุเลยและสมคิดก็ไม่ทราบมาก่อนว่ามีการนำ� พัสดุไปใช้ แล้ว 3. สมถวลิ ไดร้ บั คำ� สงั่ จากผบู้ งั คบั บญั ชาใหท้ ำ� ลายเอกสาร ราชการโดยอา้ งวา่ เอกสารดงั กล่าวผบู้ งั คับบัญชาชั้นสูงได้ส่งั ยุติ เร่ืองน้ีแลว้ ไมจ่ �ำเป็นต้องเกบ็ รักษาไว้ สมถวิลไดข้ อให้ผบู้ ังคับ บญั ชาทบทวนคำ� สงั่ ดงั กลา่ ว เพราะเหน็ วา่ เอกสารตอ้ งเกบ็ รกั ษา ไวต้ ามระเบยี บเพอ่ื ใชใ้ นการตรวจสอบและเอกสารนน้ั ยงั ไมเ่ กนิ 10 ปี หากท�ำลายจะเป็นการผิดระเบียบ 25คมู่ ือการปฏบิ ัติตามขอ้ บงั คับ ว่าดว้ ยจรรยาขา้ ราชการส�ำนกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552
สว่ นท่ี 2 ความซือ่ สตั ย์สุจรติ และความรับผดิ ชอบ การปฏิบัติตามขอ้ บงั คับ ขอ้ 6 ข้าราชการพึงปฏบิ ตั หิ น้าที่อย่างเต็ม ความสามารถ ด้วยการทุ่มเทก�ำลังกาย สติปัญญาและเวลาให้แก่ ทางราชการ ปฏิบัติงานได้ส�ำเร็จตรงตามก�ำหนดเวลา และตรงตาม การนัดหมาย มีความเสียสละในการปฏิบัติงาน ละเว้นจากการแสวงหา ประโยชน์ที่มิชอบโดยอาศัยต�ำแหน่งหน้าท่ีและไม่กระท�ำการอันเป็น การขัดแยง้ ระหวา่ งประโยชน์สว่ นตนและประโยชนส์ ่วนรวม ความซอื่ สตั ยส์ จุ รติ และความรบั ผดิ ชอบ เปน็ คณุ ธรรมและพฤตกิ รรม พน้ื ฐานของบคุ คล และเปน็ จรรยาบรรณทขี่ า้ ราชการทกุ คน ตอ้ งยดึ ถอื ปฏบิ ตั ิ อยู่ตลอดเวลา เพ่ือให้ตระหนักถึงฐานะและหน้าท่ี รวมทั้งผดุงเกียรติและ ศักดิ์ศรีของความเป็นข้าราชการ และเป็นส่วนสำ� คัญท่ีช่วยเสริมสร้างความ 26 คมู่ อื การปฏิบัติตามข้อบงั คับ ว่าดว้ ยจรรยาข้าราชการสำ� นักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552
โปร่งใสในการปฏิบัติหน้าท่ีราชการ หากข้าราชการขาดความซ่ือสัตย์สุจริต และความรบั ผดิ ชอบแลว้ ประชาชนหรอื สงั คมจะขาดความนา่ เชอ่ื ถอื มปี ญั หา อยตู่ ลอดเวลา และจะปฏบิ ตั หิ นา้ ทก่ี ารงานอนั ใดกไ็ มบ่ รรลผุ ล ทางตรงกนั ขา้ ม หากข้าราชการปฏิบัติหน้าท่ีด้วยความซ่ือสัตย์สุจริตและรับผิดชอบ ก็ย่อม จะทำ� ใหก้ ารบรหิ ารราชการแผน่ ดินบรรลุผล ตลอดจนสังคม ประเทศชาติ มีความม่นั คงสงบสขุ ขอ้ พึงปฏิบตั ิ (1) ไมค่ ดโกง หลอกลวงหรอื ทำ� ให้ผอู้ ่ืนเกดิ ความเข้าใจผดิ แนวปฏบิ ตั ิ 1) ไมเ่ บยี ดบงั ทรพั ยส์ นิ หรอื เวลาของราชการเพอื่ ไปแสวงหาประโยชน์ ของตน 2) ท�ำงานโดยยึดม่นั ในหลกั การมากกว่าน�ำความรูส้ กึ มาใช้ 3) มกี ระบวนการตดั สินใจและขน้ั ตอนในการทำ� งานท่ีชัดเจน 4) มหี ลกั เกณฑใ์ นการใชด้ ุลยพนิ จิ ที่โปร่งใส เปดิ เผยได้ 5) เปดิ เผยความจริง ไม่บดิ บงั อ�ำพราง ไม่หลอกลวง ขอ้ พึงระวัง 1) การแอบอา้ งผลงานของผอู้ น่ื มาเปน็ ผลงานของตน 2) การปฏิบตั โิ ดยมุ่งหวงั หรอื แสวงหาประโยชน์ 3) การปฏิบัตติ นต่อผ้มู สี ่วนได้สว่ นเสียอยา่ งไม่เป็นธรรม 4) การขาดความสำ� นึกและเขา้ ใจในหนา้ ที่ตามท่ีได้รับมอบหมาย 5) การละเลยกับข้อเท็จจริงที่ยุ่งยากหรือข้อพิจารณาท่ีเก่ียวข้อง เมอื่ จะต้องให้คำ� แนะน�ำหรอื ตัดสนิ ใจ 27ค่มู อื การปฏิบตั ิตามข้อบังคับ วา่ ดว้ ยจรรยาข้าราชการสำ� นักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552
กรณีตัวอยา่ ง 1. ประสิทธิ์ ขออนมุ ตั ิไปราชการ 5 วัน ประสทิ ธ์ปิ ฏบิ ัติ หน้าทร่ี าชการท่ีได้รบั มอบหมายเสร็จภายใน 3 วัน อีก 2 วนั ท่ีเหลือหากประสิทธ์ิจะพักอยู่ท่ีบ้านของตนเพื่อจะได้เบิกค่า เบี้ยเลี้ยงและค่าท่ีพักจนครบ 5 วนั กย็ ่อมได้ แต่ประสทิ ธไ์ิ ม่ทำ� เชน่ นัน้ กลบั มาปฏิบตั ิหนา้ ท่ีราชการตามปกติ 2. ประวิทย์ เดินทางไปราชการต้องมาข้ึนรถยนต์ของ ราชการท่ีกระทรวงศกึ ษาธกิ ารพรอ้ มกบั คณะ ในการไปราชการ คร้ังน้ีประวิทย์เดินทางไปและกลับระหว่างบ้านพักกับกระทรวง ศึกษาธิการโดยรถยนต์ของภรรยาซ่ึงท�ำงานที่กระทรวง ศึกษาธิการ ประวทิ ยจ์ ึงงดเบิกคา่ พาหนะ 3. ประพิศ ใช้เวลานอกราชการศึกษาระดับปริญญาโท การท�ำรายงานสง่ อาจารยผ์ สู้ อน ประพิศไมเ่ คยใชอ้ ุปกรณห์ รอื วัสดุของทางราชการเลย ไม่ว่าจะเป็นเครื่องปริ้นเตอร์หรือ กระดาษ (2) ปฏบิ ตั หิ นา้ ทด่ี ว้ ยความซอ่ื สตั ยส์ จุ รติ เทย่ี งตรงและเทย่ี งธรรม แนวปฏิบตั ิ 1) ในการตดั สนิ ใจต้องใชด้ ลุ ยพนิ จิ ด้วยความซอ่ื สัตย์ สจุ รติ ตรงไป ตรงมา ไมม่ ุง่ หวังหรือแสวงหาประโยชน์จากบคุ คลหรอื กล่มุ บคุ คล ใหเ้ ปน็ การตอบแทน 2) ปฏิบัติงานด้วยความถูกต้องได้มาตรฐานตามกฎระเบียบและ หลักเกณฑ์ทกี่ ำ� หนด 28 คู่มอื การปฏบิ ตั ิตามข้อบงั คบั ว่าดว้ ยจรรยาขา้ ราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552
3) พร้อมรบั ผดิ ชอบตอ่ การกระท�ำของตนทไ่ี ดร้ ับมอบหมาย 4) ปฏบิ ตั งิ านตามอำ� นาจหนา้ ทอี่ ยา่ งเตม็ ความสามารถ และรบั ผดิ ชอบ ในผลของงานทไี่ ดก้ ระท�ำไป ขอ้ พึงระวงั 1) การปฏิบัตงิ านโดยขาดหลกั ธรรมาภบิ าล 2) การปฏิบัติงานโดยไม่รักษาวนิ ัย 3) การแสวงหาผลประโยชน์ จากบคุ คลหรอื กลมุ่ บคุ คลทงั้ ทางตรงและ ทางออ้ ม กรณีตวั อยา่ ง กรรชัย ได้รับมอบหมายจากผู้บังคับบัญชาให้เป็นผู้รับ ผดิ ชอบในการด�ำเนนิ การ กรณมี ผี รู้ อ้ งเรยี นกลา่ วหาวา่ ขวญั ชยั ซงึ่ เปน็ เพอื่ นรว่ มงานกระทำ� ผดิ วนิ ยั กรรชยั ไดด้ ำ� เนนิ การเรอ่ื งนี้ อยา่ งตรงไปตรงมา โดยไมเ่ หน็ แกค่ วามเปน็ เพอื่ นและผลประโยชน์ ตอบแทนท่ีขวัญชยั ได้เสนอให้ (3) บรกิ ารประชาชน หนว่ ยงานของรฐั และรฐั บาลอยา่ งจรงิ ใจ ซอ่ื สตั ย์ ยตุ ธิ รรม แนวปฏิบัติ 1) ให้บรกิ ารแก่ผ้รู ับบรกิ ารและผมู้ ีสว่ นได้ส่วนเสียทุกครัง้ ท่มี าติดต่อ ด้วยความซ่ือสัตย์สุจริต ต้ังใจและเต็มใจอย่างยิ่ง โดยปราศจาก อคติ 29คมู่ อื การปฏบิ ัติตามข้อบงั คบั ว่าดว้ ยจรรยาข้าราชการส�ำนกั งานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552
2) ไมบ่ ดิ เบอื นขอ้ มลู อนั เปน็ เทจ็ แกผ่ รู้ บั บรกิ ารและผมู้ สี ว่ นไดส้ ว่ นเสยี ทม่ี ารับบริการ 3) ไมป่ ดิ บงั ขอ้ มลู ขา่ วสารเพอื่ ประโยชนส์ ว่ นตนใหไ้ ดร้ บั ผลตอบแทน จากบคุ คลอื่น ขอ้ พงึ ระวงั 1) การใหบ้ รกิ ารทจ่ี ะเออื้ ประโยชน์ใหแ้ ก่พวกพอ้ ง 2) การปฏิบัติหน้าท่ีไม่เต็มความสามารถ ขาดมาตรฐานและความ รบั ผดิ ชอบ กรณตี ัวอย่าง 1. ขวัญชยั เป็นผูร้ บั เหมามาขอข้อมลู เรือ่ งการสอบราคา ซอ้ื พสั ดุจาก สมจิตร ซง่ึ เปน็ เจา้ หนา้ ที่พสั ดุ สมจติ รได้ให้ขอ้ มูล เกย่ี วกบั การสอบราคาซอื้ พสั ดตุ รงกบั ความเปน็ จรงิ ไมบ่ ดิ เบอื น ขอ้ มลู อนั เปน็ เทจ็ แกข่ วญั ชยั ถงึ แมว้ า่ สมจติ รจะมเี รอ่ื งโกรธเคอื ง กับขวญั ชัยมากอ่ น 2. ขวญั ใจ เปน็ ขา้ ราชการมหี นา้ ทร่ี บั ผดิ ชอบเรอ่ื งการเรยี น ฟรี 15 ปี ของโรงเรยี น เมอื่ มผี ปู้ กครองนกั เรยี นมาประสานงาน ในเรือ่ งเรียนฟรี 15 ปี ขวัญใจจะตอ้ งชแี้ จงหลกั เกณฑ์ และ แนวทางปฏบิ ตั ใิ นเรอ่ื งนอ้ี ยา่ งเตม็ ใจ ไมม่ อี คติ พรอ้ มใหเ้ อกสาร ทเ่ี ก่ยี วข้องกับผู้ปกครองนักเรียน 30 คมู่ ือการปฏบิ ัตติ ามข้อบงั คับ วา่ ดว้ ยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552
3. ขวัญดี เปน็ ข้าราชการได้เสนอผลงานทางวชิ าการและ ผ่านการประเมินจนได้รับเล่ือนระดับเป็นช�ำนาญการพิเศษ ขวัญดีประทบั ใจเจ้าหน้าที่ท่ดี ำ� เนนิ การเร่อื งนมี้ าก เพราะดำ� เนิน การรวดเร็ว โทรศัพท์มาสอบถามความคืบหน้าก็ได้รับค�ำตอบ ทุกคร้ังด้วยความเต็มใจ ขวัญดีทราบว่าเจ้าหน้าท่ีที่ด�ำเนินการ เรอ่ื งนคี้ อื ขวญั ตา ขวญั ดจี งึ ซอื้ ผา้ ไหมมาฝากขวญั ตา แตข่ วญั ตา ปฏเิ สธท่ีจะรับผ้าไหมนนั้ โดยพูดว่า เปน็ การปฏบิ ัติหนา้ ทด่ี ว้ ย ความเต็มใจและการท่ีขวัญดีได้เล่ือนระดับสูงข้ึนเป็นเพราะ ความสามารถเอง (4) ให้ค�ำปรึกษาแนะน�ำผู้อ่ืนด้วยความซื่อสัตย์ ตรงไปตรงมา และให้ข้อมูลรายละเอียดที่ถูกต้องสมบูรณ์เก่ียวข้องกับการตัดสินใจ ของประชาชนและรฐั บาล แนวปฏิบตั ิ 1) ปฏิบัติหน้าทต่ี ่อผมู้ ีสว่ นไดส้ ว่ นเสยี ดว้ ยความเปน็ มติ ร มไี มตรจี ิต โดยไม่ปดิ บงั ข้อมูล 2) ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซ่ือสัตย์สุจริตอย่างเต็มก�ำลัง ความรู้ ความสามารถ 3) ใหค้ วามเคารพและใหเ้ กยี รตผิ มู้ าขอค�ำปรกึ ษา แนะน�ำทกุ คนอยา่ ง เสมอภาคเปน็ ธรรม และไม่เลอื กปฏิบัติ 4) ยึดม่ันในการให้ข้อมูล รายละเอียด แก่ผู้ขอค�ำปรึกษา โดยไม่ บิดเบือนข้อมูลจนเป็นเหตุท�ำให้ประชาชนหรือรัฐบาลตัดสินใจ ผิดพลาด 31คมู่ ือการปฏบิ ัตติ ามขอ้ บังคบั ว่าดว้ ยจรรยาข้าราชการสำ� นกั งานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552
ข้อพงึ ระวัง 1) การขาดสำ� นกึ ในบทบาทหนา้ ที่ของตนในการให้คำ� ปรกึ ษา แนะนำ� ตามขอบเขตทก่ี ฎหมายก�ำหนด 2) การให้ค�ำแนะน�ำปรกึ ษาทม่ี ผี ลกระทบต่อสว่ นรวม กรณตี ัวอยา่ ง สมยศ เปน็ ขา้ ราชการ มหี นา้ ทจี่ ดั ทำ� ขอ้ มลู การรบั นกั เรยี น ชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 1 ของโรงเรียน เม่อื มีผปู้ กครองนักเรียน ท่ีเข้าเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มาขอค�ำปรึกษาเร่ืองการรับ นักเรียนในปีการศึกษา 2553 สมยศให้ข้อมูลพร้อมเอกสาร ท่เี กี่ยวขอ้ งกบั ผู้ปกครองทมี่ าขอค�ำปรึกษา (5) ปฏบิ ตั หิ นา้ ทค่ี วามรบั ผดิ ชอบของตนอยา่ งเตม็ ความสามารถ แนวปฏิบัติ 1) ปฏิบัตงิ านท่ไี ดร้ บั มอบหมายให้เสร็จสมบูรณ์ตามก�ำหนดเวลา โดย ยดึ หลกั ผลลพั ธข์ องงานทเ่ี กดิ ผลดี และเปน็ ประโยชนต์ อ่ สว่ นรวม 2) ปฏิบัติงานให้บรรลุตามเป้าหมายโดยใช้วิธีการ กระบวนการที่ ถูกตอ้ งชอบธรรม 3) ปฏบิ ตั งิ านดว้ ยความรอบคอบ ใสใ่ จ ระมดั ระวงั รกั ษาและปกปอ้ ง ผลประโยชนข์ องทางราชการ 4) ปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ แม้ว่าจะอยู่ภายใต้สภาวะท่ีมี ทรพั ยากรจ�ำกดั 32 คมู่ ือการปฏบิ ตั ติ ามขอ้ บังคับ วา่ ด้วยจรรยาขา้ ราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2552
ขอ้ พึงระวงั 1) การขาดความรแู้ ละเขา้ ใจหลกั เกณฑ์ วธิ กี าร ระเบยี บ กฎ ขอ้ บงั คบั มติ กฎหมาย และนโยบาย 2) การไม่ให้ต�ำแหน่งหน้าท่ีหรืออิทธิพลของตนหรือผู้อ่ืน กดดัน ต่อการตัดสินใจใด ๆ ทเ่ี กยี่ วข้องกับงานในหนา้ ท่รี าชการ กรณีตัวอยา่ ง 1. สมศรี เป็นเจ้าหน้าทีต่ รวจสอบภายใน ไมค่ วรไปตรวจ สอบในหน่วยงานที่เคยปฏิบัติ เพราะอาจทำ� ให้เสียความเป็น กลางในการแสดงความเห็น หรืออาจมีการขัดหรือแย้งต่อ ประโยชน์ส่วนรวม หรอื ประโยชน์ทางราชการ หรือกระทบตอ่ ความมอี สิ ระในการปฏบิ ตั หิ น้าท่ี ผตู้ รวจสอบภายในควรอยู่ใน สถานะที่สามารถปฏิบัติงานโดยปราศจากความมีอคติและการ แทรกแซงจากบุคคลใดบุคคลหนึ่งหรือหน่วยงานใดหน่วยงาน หนึ่ง ไมว่ ่าโดยทางตรงหรอื ทางออ้ ม 2. สมหวัง สมยศ และสมศกั ด์ิ ไดร้ บั แตง่ ตัง้ เปน็ คณะ กรรมการคดั เลอื กบคุ ลากรทป่ี ฏบิ ตั หิ นา้ ทธี่ รุ การ ดงั นนั้ สมหวงั สมยศ และสมศักด์ิ ซ่ึงเป็นคณะกรรมการดังกล่าวจะต้องมี ความรู้และเข้าใจหลักเกณฑ์ วิธีการ ระเบียบในการคัดเลือก บคุ ลากรในต�ำแหนง่ ดังกล่าวเปน็ อย่างดี ทั้งนี้ เพือ่ ให้เกดิ ความ เปน็ ธรรมกบั บคุ ลากรทเ่ี ขา้ มาสมคั รคดั เลอื ก และไมใ่ หเ้ กดิ ความ เสียหายกับหน่วยงานที่รบั ผดิ ชอบ 33ค่มู ือการปฏบิ ตั ิตามขอ้ บังคับ วา่ ด้วยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552
สว่ นที่ 3 การปฏิบตั หิ นา้ ที่ดว้ ยความโปรง่ ใส และสามารถตรวจสอบได้ การปฏิบัติตามข้อบังคับ ข้อ 7 ข้าราชการพึงปฏิบัติงานอย่างมี แผนการด�ำเนินงาน สามารถอธิบายได้ในส่ิงท่ีตนปฏิบัติอย่างตรงไป ตรงมา มีการจัดหาข้อมูลข่าวสารจากหลายแหล่ง เพื่อประโยชน์ต่อ การท�ำงานและประกอบการตัดสินใจอย่างยุติธรรม มีการด�ำเนินการ เพื่อให้ประชาชนสามารถรับรู้ข้อมูลข่าวสารของหน่วยงานตามกฎหมาย ว่าด้วยขอ้ มลู ขา่ วสารของราชการ รวมท้ังเปดิ โอกาสให้ประชาชนสามารถ แสดงความคิดเหน็ และรอ้ งเรยี นได้ การปฏบิ ตั หิ นา้ ทดี่ ว้ ยความโปรง่ ใสและสามารถตรวจสอบได้ หมายถงึ การด�ำเนินงานและการตัดสินใจที่เปิดเผย การเปิดเผยข้อมูลทุกข้ันตอน ตามกฎหมายว่าด้วยขอ้ มูลขา่ วสารของราชการ และการประพฤตปิ ฏิบัตงิ าน 34 คู่มอื การปฏบิ ตั ติ ามข้อบังคับ ว่าดว้ ยจรรยาขา้ ราชการส�ำนกั งานปลัดกระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2552
อย่างมีคุณธรรมจริยธรรมจนเป็นที่ไว้วางใจ โดยมีความซื่อสัตย์สุจริต ตรงไปตรงมา โปร่งใสและตรวจสอบได้ ให้เกียรติและไม่เอาเปรียบผู้อื่น กระทำ� ตามสญั ญาและยดึ มน่ั ในจรรยาบรรณ ทง้ั นี้ เพอ่ื สรา้ งความไวว้ างใจ ซ่ึงกนั และกนั ของบคุ คลในชาติ ให้ประชาชนรูแ้ ละเขา้ ใจข้ันตอน / วธิ กี าร ดำ� เนนิ งาน และเปดิ โอกาสใหเ้ ขา้ มามบี ทบาท รว่ มกนั วางแนวทางแกไ้ ขปญั หา ในด้านตา่ ง ๆ ขอ้ พึงปฏบิ ัติ (1) ไมเ่ ปิดเผยขอ้ มูลข่าวสารของราชการที่เป็นความลับ หรือ โดยไม่มีอ�ำนาจหน้าท่ีหรือท่ีไม่ถูกต้อง เพ่ือเอ้ือประโยชน์ต่อตนเอง ผู้อน่ื หรือเป็นภัยตอ่ ประชาชนและประเทศ แนวปฏบิ ตั ิ ปฏิบัติตามกฎหมายว่าด้วยข้อมูลขา่ วสารของราชการอย่างเครง่ ครดั ข้อพงึ ระวัง ความปลอดภยั ของข้อมลู ข่าวสารของราชการ กรณีตัวอยา่ ง สมศกั ดิ์ ไดร้ บั มอบหมายใหต้ รวจสอบขอ้ เทจ็ จรงิ โครงการ ไทยเข้มแข็ง ซ่ึงได้จัดซ้ือวัสดุคอมพิวเตอร์ท่ีมีราคาแพงกว่า ราคามาตรฐาน แตค่ ณุ ภาพของวสั ดตุ ำ�่ กวา่ ทกี่ ำ� หนดโดยผถู้ กู รอ้ ง คือสมชาย ซึ่งเป็นเพ่ือนสนิทของสมศักด์ิ สมชายได้ขอข้อมูล การตรวจสอบเป็นการส่วนตัว สมศักดิ์จึงแนะน�ำให้สมชาย ย่นื ค�ำรอ้ งตามข้ันตอน / วธิ กี ารของทางราชการ 35ค่มู ือการปฏบิ ัตติ ามข้อบังคบั ว่าดว้ ยจรรยาขา้ ราชการส�ำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552
(2) พร้อมให้ฝ่ายต่างๆ เข้ามาตรวจสอบการด�ำเนินงาน ได้ทุกเวลา และพร้อมรับผิดชอบต่อความผิดพลาดท่ีเกิดขึ้น เพือ่ ดำ� รงไว้ซง่ึ ความไวว้ างใจและความม่นั คงของสาธารณชน แนวปฏบิ ัติ 1) จดั ให้มขี ้อมลู ขา่ วสารของราชการไวใ้ ห้ประชาชนเข้าตรวจดูได้ 2) เกบ็ ขอ้ มลู หลกั ฐานการปฏบิ ตั งิ านพรอ้ มใหต้ รวจสอบไดต้ ลอดเวลา 3) จัดให้มีช่องทางในการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสาร และเปิดโอกาสให้ ประชาชนเขา้ มาแสดงความคดิ เหน็ และขอ้ เสนอแนะผลการด�ำเนนิ งาน 4) น�ำข้อเสนอแนะหรือข้อร้องเรียนจากประชาชนหรือผู้เก่ียวข้อง มากำ� หนดแนวทางในการแกไ้ ข ข้อพงึ ระวัง 1) การเปดิ เผยในสิ่งท่ไี มค่ วรเปิดเผย 2) การอภิปราย ถกเถียง ข้อขัดแย้งเกี่ยวกับงานท่ียังไม่ได้ข้อยุติ ให้กบั บคุ คลภายนอกทราบ กรณตี ัวอยา่ ง 1. ส่วนราชการหน่ึงมีการก่อสรา้ งสนามเทนนิส ไดจ้ ดั ท�ำ ป้ายประกาศรายละเอียดการด�ำเนินงาน เพอ่ื ใหป้ ระชาชนทราบ และสามารถเข้ามาตรวจสอบการดำ� เนินงานได้ตลอดเวลา 2. อเนก อนันต์ และอ�ำนวย ได้รับแต่งต้ังให้เป็น คณะกรรมการตรวจสอบข้อเทจ็ จรงิ กรณี องอาจ หยุดราชการ โดยไมม่ เี หตุผลอนั ควร ปรากฏว่า อเนก อนนั ต์ และอำ� นวย นำ� เรอ่ื งทต่ี นไดร้ บั แตง่ ตง้ั ไปเปดิ เผยใหก้ บั เพอ่ื นขา้ ราชการทราบ ถอื วา่ การกระทำ� ของบคุ คลทงั้ สาม เปดิ เผยในสงิ่ ทไี่ มค่ วรเปดิ เผย 36 คมู่ อื การปฏบิ ัติตามขอ้ บังคบั วา่ ด้วยจรรยาข้าราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2552
(3) เปดิ เผยการด�ำเนนิ การอยา่ งมีเหตผุ ล เป็นขน้ั ตอน สามารถ แจ้งล�ำดับขั้นตอนการปฏิบัติงาน ผู้รับผิดชอบ และระยะเวลาในการ ปฏิบตั ิงานให้ผูต้ ิดต่อทราบ เพ่ือสามารถติดตามความรับผดิ ชอบได้ และหลกี เลี่ยงต่อการเกดิ ผลประโยชนท์ ับซอ้ น แนวปฏิบัติ 1) กำ� หนดขัน้ ตอนและระยะเวลาการใหบ้ ริการของบุคลากร ในแต่ละ กระบวนงานหรือในแต่ละเรอ่ื งให้ผรู้ บั บริการได้รับบริการทีม่ ี ประสิทธิภาพ 2) ประชาสัมพันธ์และเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารการด�ำเนินงาน ให้ประชาชนทราบ ข้อพึงระวงั 1) กรณีทไี่ ม่สามารถใหข้ อ้ มลู ได้ ต้องช้แี จงอยา่ งมีเหตุผล 2) ข้อมลู ที่เปดิ เผยขาดความถูกตอ้ ง ครบถ้วน ชัดเจน เปน็ ปัจจบุ นั กรณตี วั อยา่ ง 1. สมภพ มาย่ืนค�ำร้องขอจัดต้ังสถานศึกษาเอกชน โดยน�ำของก�ำนลั มาให้ศักดา และขอใหศ้ กั ดาด�ำเนนิ การจดั ตง้ั สถานศกึ ษาใหเ้ สรจ็ โดยเรว็ ศกั ดาชแ้ี จงวา่ การจดั ตง้ั สถานศกึ ษา มีข้อก�ำหนดตามข้ันตอนและระยะเวลา ซึ่งได้จัดท�ำเป็น มาตรฐานการให้บริการอยู่แล้ว ไม่สามารถด�ำเนินการข้าม ขั้นตอนได้จึงปฏเิ สธไม่รับของกำ� นลั น้ัน 37ค่มู อื การปฏิบัตติ ามขอ้ บังคับ วา่ ดว้ ยจรรยาขา้ ราชการสำ� นักงานปลัดกระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2552
2. นโยบายการเรียนฟรี 15 ปี ที่กระทรวงศึกษาธิการ ประกาศเป็นนโยบาย ก่อให้เกิดความเข้าใจผิดต่อผู้ปกครอง ท�ำให้มีการร้องเรียนเป็นจ�ำนวนมาก เจ้าหน้าที่จึงได้รวบรวม ปัญหา ข้อร้องเรียนมาน�ำเสนอต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวง ศึกษาธิการ ซ่ึงรัฐมนตรีได้กำ� หนดแนวทางการเรียนฟรีไว้แล้ว และเผยแพรใ่ ห้ประชาชนไดเ้ ข้าใจอย่างชดั เจน (4) ดูแลข้อมูลข่าวสารของราชการอย่างระมัดระวัง และ ใช้ประโยชนใ์ นทางท่ีถูกต้องเทา่ น้ัน แนวปฏิบัติ 1) ใช้ดุลยพินิจของเจ้าหน้าท่ีในการให้ข้อมูลข่าวสารของทางราชการ อย่างระมัดระวงั 2) รบั ผดิ ชอบเก็บรักษาขอ้ มูลขา่ วสารของราชการในทป่ี ลอดภยั ขอ้ พึงระวัง การเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร ที่อาจจะเอื้อประโยชน์ต่อบุคคลใด บคุ คลหนึ่งโดยเฉพาะ กรณีตวั อยา่ ง อุดม เป็นเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบเก่ียวกับการจัดสรร ทุนการศึกษา ได้ให้ข้อมูลแก่กองแก้วผู้มาติดต่อขอรับข้อมูล เกี่ยวกับการขอรับทุนการศึกษา ซ่ึงยังไม่ได้ประกาศให้ สาธารณชนรับทราบ โดยให้เหตุผลว่าเพ่ือน�ำข้อมูลดังกล่าว ไปเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ แต่กองแก้วกลับนำ� ข้อมูลดังกล่าว ไปใช้ เพื่อแสวงหาผลประโยชนแ์ ก่ตนเอง โดยการไปแอบอา้ ง เปน็ ผแู้ ทนของสว่ นราชการ ซงึ่ มอี ำ� นาจในการพจิ ารณาจดั สรรทนุ 38 ค่มู ือการปฏิบัติตามข้อบังคบั วา่ ด้วยจรรยาข้าราชการสำ� นกั งานปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552
(5) เปดิ เผยขอ้ มูลขา่ วสารแก่ผู้ร้องขอ ตามขั้นตอนที่องค์กร กำ� หนดและภายใต้ขอบเขตของกฎหมายทเ่ี กี่ยวขอ้ ง แนวปฏิบตั ิ 1) ศึกษาข้ันตอนการเปดิ เผยขอ้ มูลข่าวสารที่องคก์ รกำ� หนด 2) ปฏิบัติตามระเบียบ ข้อบังคับ ตาม พ.ร.บ.ข้อมูลข่าวสารของ ทางราชการ พ.ศ. 2540 3) ให้ข้อมูลข่าวสาร แก่ผู้ขอรับค�ำปรึกษา แนะน�ำอย่างถูกต้อง ครบถ้วน และทันเวลา ขอ้ พงึ ระวงั ขาดความรแู้ ละเข้าใจกฎหมายอย่างแท้จริง กรณตี วั อยา่ ง สมชาย ต�ำแหน่งนักวิชาการศึกษาช�ำนาญการพิเศษ มีประสบการณ์ท�ำงาน 30 ปี ได้ยืน่ ใบสมคั รเข้ารับการคดั เลือก ในต�ำแหน่งผอู้ �ำนวยการส�ำนกั ซ่ึงมีผู้สมคั รเข้ารับการคดั เลอื ก จำ� นวน 10 คน เมื่อประกาศผลการคดั เลือกปรากฏวา่ สมชาย ไมไ่ ดร้ บั คดั เลอื กในตำ� แหนง่ ดงั กลา่ ว จงึ รอ้ งขอตรวจสอบขอ้ มลู การคัดเลือกของคณะกรรมการว่าเพราะเหตุใดตนจึงไม่ได้รับ การคดั เลอื ก เจา้ หนา้ ทผี่ รู้ บั ผดิ ชอบจงึ เปดิ เผยขอ้ มลู ตามขน้ั ตอน และภายใต้ขอบเขตท่ีกฎหมายกำ� หนด 39คมู่ อื การปฏบิ ตั ิตามข้อบังคบั ว่าดว้ ยจรรยาข้าราชการสำ� นักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552
ส่วนท่ี 4 การปฏบิ ัติหนา้ ท่ีโดยไมเ่ ลือกปฏิบัติ อย่างไมเ่ ปน็ ธรรม การปฏิบัติตามข้อบังคับ ข้อ 8 ข้าราชการพึงปฏิบัติหน้าที่หรือให้ บริการแก่ผู้รับบริการอย่างเท่าเทียมกัน และให้บริการด้วยความสะดวก ถกู ต้อง รวดเร็วทันกับสถานการณ์ การปฏบิ ตั หิ นา้ ทโี่ ดยไมเ่ ลอื กปฏบิ ตั อิ ยา่ งไมเ่ ปน็ ธรรม หมายถงึ บรกิ าร ประชาชนดว้ ยความเสมอภาค เน้นความสะดวก รวดเรว็ ประหยัด และ ถูกต้อง ปฏิบัติต่อผู้มาขอรับบริการด้วยความมีน�้ำใจ เมตตา เอื้อเฟื้อ เป็นพฤติกรรมการท�ำงานให้บริการโดยเน้นความเสมอภาคเท่าเทียมกัน ให้บริการตามล�ำดับโดยไม่ค�ำนึงถึงเช้ือชาติหรือเครือญาติ เพื่อความ เสมอภาคเป็นธรรม อ�ำนวยความสะดวกแก่ผู้มารับบริการในมาตรฐาน 40 คมู่ อื การปฏบิ ตั ิตามข้อบังคับ ว่าดว้ ยจรรยาข้าราชการส�ำนักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552
เดียวกัน ไม่บริการพิเศษเฉพาะรายที่รู้จัก ให้บริการด้วยความรวดเร็ว ท่วั ถงึ ปราศจากอคติ ข้อพงึ ปฏบิ ตั ิ (1) ปฏิบัตติ ่อบคุ คลทัว่ ไป อย่างมเี หตุผล สุภาพและเทา่ เทยี มกนั แนวปฏบิ ตั ิ 1) ใหเ้ กยี รตปิ ระชาชน พดู จาสภุ าพ และรกั ษาผลประโยชนผ์ รู้ บั บรกิ าร 2) ปฏิบตั หิ น้าทีห่ รือให้บริการตามลำ� ดบั ของการมารับบรกิ าร 3) ต้องท�ำงานด้วยความเท่ียงธรรมและป้องกันไม่ให้สิทธิพิเศษ แก่บคุ คลใดบคุ คลหน่ึงเป็นกรณพี ิเศษ 4) ปฏิบัติให้เป็นไปตามกฎ ระเบียบ แบบธรรมเนียมในมาตรฐาน เดียวกนั กับทกุ คน 5) ไมก่ ระท�ำการใดทเี่ ป็นการช่วยเหลืออปุ ถัมภ์ เพือ่ ผลประโยชนห์ รอื เลอื กปฏบิ ตั ิ ข้อพึงระวัง 1) ระมัดระวังในการปฏิบัติหน้าที่ โดยให้บริการและช่วยเหลือผู้มี ส่วนไดส้ ว่ นเสียอยา่ งเทา่ เทียมกัน 2) การใช้ความสัมพันธส์ ว่ นตัว กรณตี วั อยา่ ง สมหญิง เป็นเจา้ หนา้ ทก่ี ารเงิน มีหนา้ ที่จา่ ยเงนิ ยมื ทดรอง ราชการ ในแตล่ ะวนั จะมขี า้ ราชการมาตดิ ตอ่ หลายราย ในจำ� นวน นั้นมีเพ่ือนสนิทอยู่ด้วย แต่สมหญิงก็ไม่ได้ลัดคิวให้เพ่ือน แต่อย่างใด ยังคงดำ� เนินการให้ข้าราชการแต่ละรายตามลำ� ดับ การยื่นเรอื่ งกอ่ น - หลงั 41คู่มอื การปฏิบัตติ ามขอ้ บงั คบั ว่าดว้ ยจรรยาข้าราชการสำ� นักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552
(2) ท�ำสง่ิ ทร่ี บั ผดิ ชอบใหส้ �ำเรจ็ ดว้ ยความเทยี่ งตรงและยตุ ธิ รรม แนวปฏิบัติ 1) ปฏิเสธระบบอุปถัมภ์โดยไม่กระท�ำการใดเพ่ือเป็นการช่วยเหลือ หรือเลอื กปฏิบตั อิ ย่างไมเ่ ป็นธรรม 2) ไม่ใช้อิทธิพลและไม่ตกอยู่ใต้อ�ำนาจท่ีไม่ถูกต้องของบุคคลใด เพ่อื ใหต้ นเองหรือบุคคลใดได้รบั สิทธิพเิ ศษหรือประโยชน์ใด ๆ 3) มีความส�ำนึกในบทบาทและหน้าท่ีอย่างตรงไปตรงมาโดยไม่เลือก ปฏบิ ตั ิ 4) ปฏบิ ตั หิ นา้ ทต่ี ามทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย โดยปราศจากการหาผลประโยชน์ เพือ่ ตนเองจากหนา้ ทีท่ ่ไี ดร้ บั ขอ้ พงึ ระวงั หลีกเล่ียงการใช้ความรู้สึกส่วนตัวในการปฏิบัติงานและปฏิบัติตาม นโยบาย กรณตี ัวอยา่ ง สมศรี เป็นข้าราชการช้ันผู้ใหญ่ ได้รับการร้องขอจาก เจ้านายเก่าซึ่งเป็นผู้มีพระคุณให้ฝากลูกชายเข้าเป็นพนักงาน ราชการในส่วนราชการ สมศรีได้ช้ีแจงหลักเกณฑ์ข้ันตอน ในการรับพนักงานราชการและให้เจ้านายไปด�ำเนินการ ตามหลักเกณฑ์และขั้นตอนท่ีส่วนราชการก�ำหนด โดยไม่ได้ ดำ� เนินการใหแ้ ต่อย่างใด 42 คมู่ อื การปฏบิ ัติตามขอ้ บังคบั วา่ ด้วยจรรยาขา้ ราชการสำ� นักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552
(3) ปฏิบัติหน้าท่ีตามหลักความสุภาพ มีน้�ำใจ เอ้ืออาทร ตอ่ ประชาชน เจา้ หนา้ ที่ในหน่วยงานของตนเองและหน่วยงานอ่ืน แนวปฏบิ ัติ 1) ปฏิบัติต่อประชาชนที่มาติดต่อด้วยความเป็นมิตร มีไมตรีจิต ช่วยเหลือเอือ้ อาทร 2) ปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ดี ้วยความสภุ าพเรียบร้อย ชว่ ยเหลอื กนั ในการปฏบิ ัติ หน้าทีร่ ะหว่างผู้รว่ มงานและบุคคล / หน่วยงานทีเ่ กยี่ วข้อง 3) มีน้�ำใจช่วยเหลือผู้อ่ืนในเรื่องท่ีอยู่ในวิสัยจะช่วยได้ โดยไม่ลังเล หรอื ต้องรอใหร้ ้องขอ ขอ้ พึงระวงั 1) การเลอื กปฏบิ ตั โิ ดยอาศัยความร้สู กึ หรอื ความสัมพันธ์ส่วนตัว 2) การปฏบิ ัตโิ ดยมีอคติ กรณีตวั อย่าง ขา้ ราชการหญงิ รายหนงึ่ มหี นา้ ทใี่ หบ้ รกิ ารทำ� บตั รประจำ� ตวั ข้าราชการ ปรากฏว่ามีข้าราชการบ�ำนาญ อายุมาก สุขภาพ ร่างกายไม่แข็งแรง เดินไม่สะดวก เธอจึงช่วยสงเคราะห์ จัดส่งเอกสารให้ทางไปรษณีย์ โดยข้าราชการบ�ำนาญผู้น้ัน ไม่ตอ้ งเดินทางมารบั อีกคร้งั ถอื วา่ ขา้ ราชการรายนป้ี ฏบิ ัตหิ นา้ ที่ ดว้ ยความมีน้�ำใจ เอ้ืออาทรผ้มู าติดต่อ 43คมู่ ือการปฏบิ ตั ติ ามขอ้ บงั คับ ว่าดว้ ยจรรยาขา้ ราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552
(4) ปฏิบัติงานเพ่ือให้บริการของรัฐมีประสิทธิผล ประชาชน สามารถเขา้ ถงึ บรกิ ารได้งา่ ย สะดวกและรวดเร็ว แนวปฏิบัติ 1) ปฏิบัติตนให้ตรงต่อเวลา และใช้เวลาให้เป็นประโยชน์ต่อทาง ราชการอย่างเตม็ ท่ี 2) ใช้ความรู้ความสามารถปฏิบัติราชการอย่างเต็มก�ำลังด้วยความ รอบคอบ รวดเร็ว โดยค�ำนึงถึงประโยชน์ของทางราชการและ ประชาชนเป็นสำ� คัญ 3) แจง้ ลำ� ดบั ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั งิ าน ผปู้ ฏบิ ตั งิ าน และระยะเวลาในการ ด�ำเนินการให้ผู้ติดต่อทราบ เพื่อผู้ติดต่อสามารถติดตามเร่ืองได้ 4) มคี วามกระตอื รือร้นและพรอ้ มทจ่ี ะใหบ้ ริการ ขอ้ พงึ ระวงั 1) ระบบหรอื ชอ่ งทางในการใหบ้ ริการต้องไม่ย่งุ ยากซบั ซ้อน 2) คำ� นงึ ถงึ ความแตกตา่ ง หลากหลายของผมู้ ารบั บรกิ าร อยา่ งเปน็ ธรรม กรณตี วั อย่าง สำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ไดจ้ ดั ท�ำทางลาดและ ห้องน้�ำส�ำหรับให้บริการแก่คนพิการ เพ่ืออ�ำนวยความสะดวก ในการเดินทางมาขอรับบรกิ าร 44 คมู่ อื การปฏบิ ตั ิตามขอ้ บงั คับ ว่าด้วยจรรยาข้าราชการสำ� นักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552
(5) ปฏบิ ตั ติ อ่ บคุ คลทว่ั ไปดว้ ยความยตุ ธิ รรม เสมอภาค ไมม่ อี คติ ล�ำเอียงด้วยปัจจัยด้านความแตกต่างหลากหลายเร่ือง เช่น จุดยืน ทางการเมือง ศาสนา เช้อื ชาติ เพศ และวัฒนธรรม แนวปฏบิ ัติ 1) ปฏิบัติหน้าที่บนพ้ืนฐานของความเสมอภาค เป็นธรรมโดยไม่ให้ ความรสู้ กึ สว่ นตวั ผลประโยชนห์ รอื อคตใิ ดๆ มามอี ทิ ธพิ ลท�ำใหเ้ กดิ การเลือกปฏบิ ตั ิ 2) ดำ� รงตนใหเ้ หมาะสมกบั ต�ำแหน่งหนา้ ทโี่ ดยรกั ษาความเปน็ กลาง ทางการเมอื ง ยดึ ประโยชนส์ ว่ นรวม และหลกี เลยี่ งการกระท�ำทอ่ี าจ ส่งผลต่อความเชื่อถอื ของสาธารณะ 3) คำ� นงึ ถงึ ความแตกตา่ ง หลากหลายของผมู้ ารบั บรกิ ารอยา่ งเปน็ ธรรม ขอ้ พึงระวัง ต้องไม่น�ำความสัมพันธ์ส่วนตัวที่ตนมีต่อบุคคลอื่นมาเป็นเหตุให้ใช้ ดุลยพินิจที่เป็นคุณหรือเป็นโทษหรือปฏิบัติต่อบุคคลนั้นต่างไปจาก บุคคลอื่น ด้วยความไม่เป็นธรรม เพราะความสัมพันธ์ส่วนตัว หรือความแตกต่างความเชอ่ื ทางศาสนา เชือ้ ชาติ เพศ และวฒั นธรรม กรณีตัวอย่าง สมศรี เปน็ ขา้ ราชการสำ� นักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ ปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ใี นพ้ืนท่ี ทม่ี ปี ระชาชนนบั ถือศาสนาและความเหน็ ทางการเมืองแตกต่างกับตน แต่สมศรีก็ได้ปฏิบัติหน้าท่ีอย่าง เต็มความสามารถบนพ้ืนฐานท่ีทุกคนต้องได้รับอย่างเสมอภาค และเท่าเทียมกัน โดยไม่เคยน�ำความแตกต่างในเร่ืองดังกล่าว มาเป็นอุปสรรคในการปฏบิ ัติหนา้ ที่แตอ่ ย่างใด 45ค่มู ือการปฏบิ ตั ิตามขอ้ บังคบั ว่าด้วยจรรยาข้าราชการส�ำนกั งานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552
สว่ นท่ี 5 การมงุ่ ผลสัมฤทธข์ิ องงาน การปฏิบัติตามข้อบังคับ ข้อ 9 ข้าราชการพึงปฏิบัติหน้าที่โดย มุ่งให้เกิดความส�ำเร็จในงานโดยค�ำนึงถึงผลลัพธ์ของงานเป็นหลัก ปฏิบัติงานอย่างรอบคอบ โดยใช้ทรัพยากรอย่างประหยัดและคุ้มค่า มกี ารตดิ ตามและประเมนิ เปน็ ระยะ มกี ารปรบั ปรงุ ผลงานและกระบวนการ ท�ำงานเพื่อให้งานมปี ระสทิ ธภิ าพยิง่ ขน้ึ การมุ่งผลสัมฤทธ์ิของงาน หมายถึง ทำ� งานให้แล้วเสร็จตามกำ� หนด เกิดผลดีต่อหน่วยงาน และส่วนรวม ใช้ทรัพยากรของทางราชการอย่าง คุ้มค่า เน้นการท�ำงานโดยยึดผลลัพธ์เป็นหลัก เป็นพฤติกรรมการท�ำงาน ให้แล้วเสร็จตามก�ำหนดโดยได้ผลลัพธ์ตามเป้าหมายและเกิดความคุ้มค่า มีการประสานงานกับทุกฝ่ายที่เก่ียวข้องเพื่อให้เกิดความเข้าใจในเป้าหมาย และเนอ้ื หาสาระของงานทต่ี รงกนั ปฏบิ ัตงิ านให้สอดคล้องกบั กฎ ระเบยี บ และกฎหมายท่ีเกย่ี วขอ้ ง โดยมงุ่ เป้าหมายของประชาชนและประเทศชาติ 46 คูม่ อื การปฏบิ ัตติ ามข้อบงั คับ วา่ ด้วยจรรยาขา้ ราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2552
ข้อพงึ ปฏบิ ัติ (1) ปฏิบัติงานด้วยความรอบคอบ ถูกต้อง ใส่ใจระมัดระวัง รกั ษาผลประโยชนส์ าธารณะอยา่ งเตม็ ความสามารถ แนวปฏิบัติ 1) ปฏบิ ตั หิ นา้ ทรี่ าชการอยา่ งเตม็ กำ� ลงั ความสามารถ ไมป่ ระมาทเลนิ เลอ่ และกระทำ� การใด ๆ โดยคำ� นงึ ถงึ ประโยชนข์ องสว่ นรวมเปน็ ส�ำคญั 2) ตัดสินใจในหน้าที่ราชการด้วยความถูกต้อง ชอบธรรม เพื่อรักษา ผลประโยชน์ของประชาชนและประเทศชาติ ขอ้ พึงระวงั 1) การไมค่ �ำนงึ ถึงกฎหมาย ระเบียบ แนวปฏบิ ัติทถ่ี กู ต้อง 2) การไมค่ ำ� นงึ ถงึ มาตรฐานตา่ งๆ ทเ่ี กยี่ วขอ้ ง เชน่ มาตรฐานสง่ิ แวดลอ้ ม มาตรฐานอุตสาหกรรม เปน็ ตน้ กรณีตวั อยา่ ง สมพล ได้รับมอบหมายให้จัดซ้ือจัดหาครุภัณฑ์บางชนิด และได้รับการแนะน�ำจากสมยศ ให้ไปซ้ือสินค้าจากร้านเอ เพราะมีของแถม โดยไม่ได้สืบหาข้อมูลเกี่ยวกับสินค้าหรือ มีการเปรียบเทียบกับร้านค้าอ่ืนๆ มาประกอบการตัดสินใจ สมพลจัดซื้อจัดหาจากร้านเอ และได้รับของแถม แต่เก็บของ แถมไว้เป็นของตนเอง ของแถมดังกล่าวมิได้น�ำมามอบให้แก่ ทางราชการ และของแถมดังกล่าวบางคร้ังก็มิได้เป็นประโยชน์ ต่อทางราชการ ถอื วา่ ไมม่ ีความรอบคอบ ไมถ่ ูกต้อง ไม่ใส่ใจ ระมัดระวัง ไม่รักษาผลประโยชน์ของทางราชการ ซึ่งอาจ มีบางร้านทม่ี ีสินค้าราคาต�่ำกวา่ แตค่ ุณภาพดกี วา่ 47ค่มู ือการปฏบิ ัติตามขอ้ บงั คบั วา่ ดว้ ยจรรยาขา้ ราชการสำ� นักงานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2552
(2) ปฏิบัติงานโดยใช้กลยุทธ์ป้องกันการทุจริต คอร์รัปชั่น ใช้งบประมาณอย่างซือ่ สตั ยป์ ระหยดั และคมุ้ ค่า แนวปฏบิ ตั ิ 1) ก�ำหนดมาตรการและแนวทางในการด�ำเนินการในเร่ืองต่างๆ ที่มี ความเส่ยี งวา่ จะเกิดการทุจรติ คอรร์ ปั ชน่ั 2) ดแู ล รกั ษา และใชท้ รพั ยส์ นิ ของทางราชการอยา่ งประหยดั ซอ่ื สตั ย์ และคุ้มค่า ขอ้ พึงระวัง 1) การใชท้ รพั ยากรของทางราชการไปในทางทไ่ี มเ่ หมาะสม และไมต่ รง ตามวัตถุประสงค์ 2) การใหบ้ ุคคลอนื่ อาศัยอำ� นาจหนา้ ทีข่ องตนหาประโยชน์ 3) การคำ� นงึ ถึงความค้มุ ค่าโดยไมอ่ ย่บู นพื้นฐานของความถูกต้อง ตามระเบียบกฎหมาย กรณตี ัวอย่าง สมนึก มีความประสงค์จะจัดหาชิ้นส่วนอุปกรณ์ คอมพวิ เตอร์เพ่ือปรับปรงุ ประสิทธิภาพของเคร่อื งคอมพิวเตอร์ ในสำ� นกั งาน แตร่ าคาในการปรบั เปลย่ี นอปุ กรณด์ งั กลา่ วสงู กวา่ การซื้อคอมพิวเตอร์เครื่องใหม่ สมนึกจึงได้เสนอเรื่องเพ่ือขอ จ�ำหน่ายคอมพิวเตอร์เคร่ืองเก่าและด�ำเนินการจัดซื้อจัดจ้าง เคร่ืองใหม่ตามระเบยี บ กฎหมายที่กำ� หนด 48 ค่มู อื การปฏิบัตติ ามข้อบงั คบั วา่ ด้วยจรรยาข้าราชการสำ� นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2552
Search
