สังคมศึกษา ม.ต้น

142 กจิ กรรมทา ยบทที่ 3 เศรษฐศาสตร กิจกรรมที่ 1 ใหผ ูเรียนตอบคําถามตอ ไปนี้ เพอ่ื เสรมิ ความรจู ากในหนังสอื เรียน โดยถามจากผรู ู 1.1 ใหผเู รยี นศึกษาคน ควาเร่อื ง สถานการณเ ศรษฐกจิ ไทยปจ จบุ นั เปน อยา งไร มจี ุดออ น จดุ แข็ง อยา งไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................................................................... 1.2 เพื่อปอ งกนั ถูกเอาเปรียบการใชสนิ คาหรือรบั บริการทา นมวี ธิ ปี องกันหรอื แกไ ขอยา งไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..................................................................................... กิจกรรมท่ี 2 ถา ผูเรียนเปน ผูผลิตในระบบเศรษฐกจิ ทา นคดิ วา ทา นจะผลติ อะไรในชมุ ชนท่ีคาดวา จะมีผลกาํ ไรเพียงพอตอการดําเนินชวี ิต และจะใชป จ จยั การผลิตและกระบวนการผลติ อยางไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................ กจิ กรรมที่ 3 ใหผเู รยี นตอบคําถามตอไปนี้ 3.1 เศรษฐศาสตร หมายถึง วิชาทวี่ า ดว ยการศกึ ษาอะไร มคี วามสาํ คญั อยา งไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ...................................................................................................

143 3.2 ความตอ งการ (Wants) ในวชิ าเศรษฐศาสตรห มายถึงอะไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................................................................... 3.3 คุณธรรมของผผู ลิตมอี ะไรบา ง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................................................................... 3.4 ระบบเศรษฐกจิ แบบผสมหมายถงึ อะไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................... กจิ กรรมที่ 4 จงเลอื กคําตอบที่ถูกที่สุดเพยี งคําตอบเดยี ว 1. วชิ าเศรษฐศาสตรส วนใหญเปนเรอ่ื งเก่ยี วกับส่ิงใด ก. การผลิตสนิ คา ข. การใหบ รกิ าร ค. การใชท รัพยากร ง. การทาํ มาหากนิ ในชวี ติ ประจาํ วัน 2. การแขงขันทางการคา จะกอใหเ กิดผลดที างเศรษฐกจิ อยางไรบา ง ก. พอคาจะไดกาํ ไรจากการขายสนิ คา ข. ปอ งกนั ไมใหรฐั บาลเขา ไปควบคมุ ในกจิ การคา ค. ชว ยปองกนั การคากําไรเกินควร ง. ประชาชนใชส นิ คา มากข้ึน

144 3. ขอ ใดท่แี สดงวา ผูบ รโิ ภคนาํ วชิ าเศรษฐศาสตรมาใชในชวี ิตประจําวนั ก. ซอื้ สนิ คาเฉพาะท่ีจาํ เปนและราคาไมแ พง ข. กกั ตนุ สินคา เม่อื รวู าจะขนึ้ ราคา ค. เลือกซอื้ สนิ คาท่ีถกู ที่สดุ ง. ซอ้ื สินคาจากการโฆษณา 4. ขอใดอธบิ ายความหมายของ “ระบบเศรษฐกจิ ” ไดถ ูกตอ งมากทสี่ ดุ ก. สงั คมที่มแี นวปฏบิ ตั ิทางเศรษฐกจิ ภายใตรูปแบบเดยี วกัน ข. สงั คมทอ่ี นุญาตใหเ อกชนเปนเจาของปจจยั การผลติ ค. สงั คมทใ่ี ชกลไกของราคาเขา มาแกไ ขปญหาเศรษฐกจิ ง. สงั คมที่มกี ารผลิตภายใตก ารควบคุมของรฐั บาล 5. ประเทศไทยตอ งกูเงนิ จากสถาบันการเงนิ ระหวางประเทศ เพอื่ มาแกไ ขสภาวะเศรษฐกจิ จาก สถาบนั การเงนิ ในขอใด ก. โอเปค (OPEC) ข. ไอ เอ็ม เอฟ (IMF) ค. อีซี (EC) ง. อาเซยี น (ASEAN) กิจกรรมที่ 5 ใหผ เู รยี นพดู คุยกับเพ่ือนและสรุปสาระสาํ คัญของการศึกษาเอกสารเร่ืองประชาคมเศรษฐกจิ อาเซียนในแบบบันทึกที่กําหนด แบบบันทกึ 1. ใหสรุปความสาํ คญั ของประเทศไทยท่ไี ดร ับจากการเปนประเทศสมาชกิ ประชาคม เศรษฐกจิ อาเซียน ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... 2. กิจกรรมทางเศรษฐกิจใดบางที่ประเทศตอ งเขารว มกับประชาคมเศรษฐกิจอาเซยี น ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ......................................................................................................................................

145 3. ใหอธบิ ายถึงประโยชนที่ประเทศไทยจะไดร บั จากการเปน สมาชิกประชาคมเศรษฐกจิ อาเซยี น 1 ขอ ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ......................................................................................................................................

146 บทที่ 4 การเมืองการปกครอง สาระสําคญั รัฐธรรมนูญเปนหัวใจสําคัญของระบอบประชาธิปไตย กลาวคือ เปนกฎหมายสูงสุด วาดวยการจัด ระเบียบการปกครองโดยยึดมั่นหลักการปกครองระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริยเปนประมุข มรี ปู แบบการปกครองแบบอาํ นาจอธปิ ไตย ซ่ึงเปน อาํ นาจสงู สดุ ในการปกครองประชาชนและการใชอาํ นาจตอง เปนไปตามรัฐธรรมนูญ โดยมบี ทบญั ญตั ิกฎหมายรองรบั ประชาชนจงึ ตองมีหนาที่ปฏิบตั ติ นตอบานเมืองตามท่ี กําหนดไวใ นกฎหมายรฐั ธรรมนญู ผลการเรยี นรทู ่คี าดหวงั 1. อธิบายสาระสําคญั ของรฐั ธรรมนญู และการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย ทรงเปนประมุข 2. ตระหนักในปญ หาการไมปฏบิ ัติตามกฎหมาย 3. มีสว นรว มสง เสรมิ และสนบั สนุนทางการเมอื งการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมพี ระมหากษตั ริยทรงเปนประมุข ขอบขายเนือ้ หา เรอื่ งท่ี 1 การเมืองการปกครองท่ีใชอยใู นปจจุบันของประเทศไทย 1.1 การปกครองในระบอบประชาธิปไตย 1.2 รฐั ธรรมนูญของไทย 1.3 กฎหมายและหนาทขี่ องพลเมอื ง เรอ่ื งท่ี 2 เปรยี บเทยี บรปู แบบทางการเมอื งการปกครองระบอบประชาธิปไตยและระบอบอ่ืน ๆ

147 เร่อื งท่ี 1 การเมอื งการปกครองท่ใี ชอยูในปจ จุบนั ของประเทศไทย ประเทศไทยไดยึดหลักการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยเปนประมุข มีรัฐธรรมนูญการปกครองแผนดินมาตั้งแตพุทธศักราช 2475 จนถึงรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พทุ ธศักราช 2550 เปน แนวทางสําคัญตลอดมา 1.1 การปกครองในระบอบประชาธปิ ไตย การปกครองในระบอบประชาธิปไตย หมายถึง การปกครองท่ีประชาชนมีอํานาจสูงสุดหรือแบง การปกครองของประชาชนโดยประชาชนและเพ่ือประชาชน อันมีพระมหากษัตริยเปนประมุขและทรงอยู ใตร ฐั ธรรมนูญ หลักการสําคัญของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย เปาหมายของการปกครองระบอบประชาธิปไตยเพื่อจัดระเบียบการอยูรวมกันของผูคนใน ลักษณะทเี่ อื้ออาํ นวยประโยชนตอ ประชาชนทกุ คนในรฐั ใหความคมุ ครองสิทธแิ ละเสรีภาพอยา งเสมอภาคและ ยุตธิ รรม มหี ลักการสําคัญ ดงั น้ี 1. มีรัฐธรรมนูญเปนกฎหมายสูงสุดท่ีใชในการปกครองประเทศ ซึ่งไดกําหนดความสัมพันธ ระหวางสถาบันการเมือง การปกครองและประชาชน รวมถึงสิทธเิ สรีภาพและหนา ที่ของประชาชนทุกคน 2. มีอํานาจสูงสุดในการปกครอง คือ อํานาจอธิปไตย ประกอบดวย อํานาจนิติบัญญัติ อํานาจ บริหารและอํานาจตุลาการในระบอบประชาธิปไตย ประชาชนมีอํานาจสูงสุดในการปกครองประเทศและ การใชอาํ นาจตองเปนไปตามรัฐธรรมนูญที่กําหนด 3. การปกครองระบอบประชาธิปไตยใหถือวาเสียงขางมากหรือเหตุผลของคนสวนใหญเปนมติ ท่ีตอ งยอมรบั 4. มคี วามเสมอภาค โดยประชาชนทกุ คนมีสิทธิเทาเทียมกนั ในทกุ ๆ ดาน เพราะทุกคนอยูภายใต การปกครองของรฐั ธรรมนญู ฉบบั เดยี วกนั รูปแบบของการปกครองในระบอบประชาธปิ ไตย รูปแบบของการปกครองในระบอบประชาธิปไตย แบงอํานาจในการบริหารประเทศออกเปน 3 สวน รวมเรยี กวา “อาํ นาจอธิปไตย” ประกอบดวย 1. อํานาจนิติบัญญัติ พระมหากษัตริยทรงเปนผูใชพระราชอํานาจนิติบัญญัติผานทางรัฐสภา ซงึ่ เปนอํานาจที่ใชใ นการตรากฎหมาย ควบคุมการบริหาราชการแผนดินของฝายบริหารและกําหนดนโยบาย ใหฝายบริหารปฏิบัติ สถาบันทางการเมืองที่เก่ียวของกับอํานาจนิติบัญญัติ ไดแก รัฐสภา ประกอบดวย สภาผูแทนราษฎรและวุฒิสภา และใหถือวารัฐสภาเปนตัวแทนของประชาชนทั้งประเทศและเปนผูรักษา ผลประโยชนของประชาชน 2. อํานาจบริหาร พระมหากษัตริยทรงเปนผูใชพระราชอํานาจบริหารผานทางรัฐบาลหรือ คณะรฐั มนตรี มหี นาทใ่ี นการวางนโยบาย กําหนดเปา หมายดาํ เนินกิจการตาง ๆ ของรัฐ เพื่อบําบัดทุกขบํารุง สุขของประชาชน ดว ยเหตุน้ีอาํ นาจบริหารจงึ มีความสําคัญตอ ระบบการปกครองของรฐั

148 3. อํานาจตุลาการ พระมหากษัตริยท รงเปน ผูใ ชพระราชอํานาจตุลาการฝายทางศาล มีอํานาจ หนา ที่รกั ษาความยุตธิ รรมตามทกี่ ฎหมายกาํ หนด รกั ษาเสรีภาพของบุคคล ปองกนั และแกไขมิใหบุคคลลวงล้ํา เสรภี าพตอ กัน ตลอดจนคอยควบคมุ มิใหเ จา หนา ทขี่ องรฐั ใชอ ํานาจเกินขอบเขต การกําหนดใหมีการแยกใชอํานาจอธิปไตย 3 สวน และมีสถาบัน รัฐสภา รัฐบาลและศาล คอยรบั ผดิ ชอบเฉพาะสว น ท้ังนเ้ี ปนไปตามหลกั การประชาธปิ ไตยทไ่ี มตอ งการใหมกี ารรวบอาํ นาจ แตตอ งใหม ี การถวงดุลอํานาจซึ่งกันและกัน เปนการปองกันมิใหเกิดการใชอํานาจแบบเผด็จการ ยกตัวอยางเชน ถาให คณะรัฐมนตรใี ชอํานาจนติ ิบัญญัติและอํานาจบริหาร คณะรัฐมนตรีก็อาจจะออกกฎหมายที่ไมสอดคลองกับ ความตองการของประชาชน และเม่ือนํากฎหมายนั้นมาบังคับใชก็จะไมเกิดประโยชนตอทุกฝายโดยเฉพาะ ประชาชน ดังนน้ั การบริหารประเทศไทยท้ัง 3 สถาบันจึงเปนหลักประกันการคานอํานาจซ่ึงกันและกันและ ประการสําคัญเปนการปอ งกนั การใชอํานาจเผด็จการ ความสมั พนั ธร ะหวางรฐั บาลกบั ประชาชนในระบอบประชาธิปไตย ดังไดกลาวแลววา การปกครองแบบประชาธิปไตย ประชาชนเปนผูมีอํานาจสูงสุด มีสิทธิเสรีภาพ และหนา ทต่ี ามกฎหมายกําหนด ท่ีสําคัญคอื ประชาชนเลือกผูแทนราษฎรซ่ึงสังกัดพรรคการเมืองและรัฐบาล มาจากผแู ทนราษฎรตามทก่ี ําหนดไวใ นกฎหมายรัฐธรรมนญู ดงั นั้น รัฐบาลกับประชาชนจึงมีความเก่ียวพันกัน ตลอดเวลา กลาวคอื รฐั บาลก็มีหนาที่ออกกฎหมายบรหิ ารประเทศตามเจตนารมณข องประชาชน จงึ ตอ งอาศัย ความสัมพันธกับประชาชนอยางใกลชิด เชน คอยสํารวจตรวจสอบปญหาและความตองการของประชาชน อยเู สมอและตอ งปฏบิ ัติตอประชาชนอยา งเสมอภาคกนั ทกุ คน ขณะเดียวกันประชาชนก็ตองประพฤตปิ ฏิบตั ติ น ตอบา นเมืองตามท่กี าํ หนดไวในกฎหมายรัฐธรรมนูญเหมือนกัน จงึ อาจกลา วไดวา ความสมั พนั ธระหวา งรัฐบาล กบั ประชาชนในระบอบประชาธิปไตย จึงเปน ไปในลักษณะการปกครองทตี่ อ งพ่งึ พาอาศยั ซง่ึ กนั และกนั การใชอ ํานาจอธิปไตยของประชาชนตามระบอบประชาธิปไตย อาํ นาจอธิปไตยเปนอํานาจสูงสุดในการปกครองประเทศตามระบอบประชาธิปไตย ประชาชน สามารถใชอ ํานาจอธปิ ไตยของตนได 2 วธิ ี คอื 1. โดยทางตรง หมายถงึ การใชอ ํานาจอธิปไตยดว ยตนเองโดยตรง จะใชไ ดกบั รฐั เล็ก ๆ ท่มี ี ประชากรไมม าก

149 2. โดยทางออ ม หมายถึง การใชอํานาจอธิปไตยโดยผานผูแทนของประชาชน เน่ืองจากจํานวน ของประชากรในประเทศมีมาก ไมส ามารถใหทุกคนใชอํานาจอธิปไตยไดดวยตนเอง จึงตองมีการเลือกผูแทน ของประชาชนไปใชอํานาจอธิปไตยในการปกครองประชาชน ปจจุบันมีหลายประเทศทั่วโลกท่ีใชวิธีนี้รวมท้ัง ประเทศไทยดว ย ขอดีของการปกครองระบอบประชาธิปไตย 1. ประชาชนมสี ทิ ธิเสรีภาพในการดาํ รงชวี ติ ในทุก ๆ ดา น ทงั้ การเมอื งการปกครอง การประกอบ อาชีพ สทิ ธิในทด่ี นิ ครอบครองทรพั ยส ิน การนบั ถือศาสนาและอน่ื ๆ โดยไมละเมดิ กฎหมาย 2. ประชาชนทุกคนมีสิทธเิ สรีภาพในดานตาง ๆ อยางเทาเทยี มกนั ไมวาจะร่ํารวย ยากจน รา งกาย สมบูรณหรอื พิการเพราะทุกคนตองปฏิบัตติ ามกฎหมายเชน เดียวกนั 3. ประชาชนมีความกระตือรือรนในการประกอบอาชีพ เพราะสามารถประกอบอาชีพตาม ความตอ งการของตน ทําใหเ ศรษฐกจิ ของประเทศสามารถพัฒนาไปสูค วามเจริญได 4. รฐั บาลไมส ามารถผูกขาดอาํ นาจได เนอื่ งจากประชาชนเปน ผคู ัดเลอื กรฐั บาลและหากไมพอใจ ยังสามารถถอดถอนรัฐบาลได ดังนั้นรัฐบาลจึงตองมีความสามารถในการบริหารราชการแผนดินและมี จรยิ ธรรมในการทํางาน 5. มีความรุนแรงระหวางประชาชนและรัฐบาลในระดับนอย เนื่องจากกฎหมายใหอํานาจ ประชาชนในการคัดเลือกรัฐบาลและการชุมนุมเรียกรองโดยสันติวิธี มีการเจรจาอยางมีเหตุผล อีกท้ังมี หนว ยงานท่รี องรับกรณพี พิ าทระหวา งรัฐและเอกชน เชน ศาลปกครอง เปน ตน 6. ในกรณีทม่ี ปี ญ หาตอ งแกไขจะตองใหความสําคัญกับเสียงสวนใหญแ ละเคารพเสียงสวนนอ ย

150 1.2 รฐั ธรรมนูญของไทย รัฐธรรมนูญ หมายถึง กฎหมายสูงสุดในการปกครองประเทศท่ีออกโดยฝายนิติบัญญัติ คือ รัฐสภา ซึ่งมีบทบัญญัติกําหนดหลักการสําคัญตางๆ เชน รูปแบบการปกครอง การใชอํานาจอธิปไตย ความสมั พนั ธระหวางสถาบนั การปกครอง ตลอดจนสิทธิเสรภี าพและหนาทีข่ องประชาชน ความสาํ คัญของรฐั ธรรมนูญ รัฐธรรมนูญเปนกฎหมายหลักท่ีสําคัญท่ีสุด มีรูปแบบการปกครองในระบอบประชาธิปไตย ทเ่ี รียกวา อํานาจอธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษัตริยเปน ประมุข ปกครองในระบบรัฐสภา การบริหารประเทศหรือ การออกกฎหมายยอมตอ งดําเนินการภายในกรอบของบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญ บทบัญญัติแหงกฎหมายใด ถาขดั แยงกบั รฐั ธรรมนญู ยอ มไมม ผี ลบังคบั ใช ประเภทของรัฐธรรมนญู 1. รัฐธรรมนูญลายลกั ษณอักษร เปนรฐั ธรรมนูญที่เขียนไวเปนลายลักษณอักษรท่ีชัดเจน ดังเชน รัฐธรรมนูญของประเทศไทยและประเทศสหรฐั อเมริกา 2. รัฐธรรมนูญจารีตประเพณี เปนรัฐธรรมนูญท่ีไมไดเขียนไวเปนลายลักษณอักษรอยางชัดเจน ครบถวนในเอกสารฉบับเดียวและไมไดบัญญัติไวในรูปของกฎหมาย เชน ขนบธรรมเนียมประเพณีในการ ปกครองตา ง ๆ ประเทศอังกฤษเปน ประเทศหนงึ่ ท่ีมีรัฐธรรมนูญประเภทน้ี วิวฒั นาการรัฐธรรมนญู ของประเทศไทย นับต้ังแตประเทศไทยไดมีการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย ตั้งแต พทุ ธศกั ราช 2475 มาเปน การปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยเปนประมุขจนถึงปจจุบัน มีการเปล่ียนแปลงแกไ ขและประเทศใชร ฐั ธรรมนูญและรัฐธรรมนญู การปกครองแลวรวม 18 ฉบับ ทั้งนี้เพ่ือให เหมาะสม สอดคลองกับสถานการณในประเทศในแตละยุคสมัย อยางไรก็ตามรัฐธรรมนูญท่ีมีมาทุกฉบับมี หลกั การสาํ คญั เหมอื นกันคือ ยึดมั่นการปกครองระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริยเปนประมุข และแตละฉบับจะสะทอนใหเห็นถึงรูปแบบและวิธีการของการปกครองของประเทศเปนอยา งดี สาํ หรับ

151 รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พทุ ธศักราช 2550 ฉบบั ที่ 18 โดยรฐั ธรรมนูญฉบบั นไี้ ดยึดตามแนวทางและ แกไขจดุ ออนของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 เพื่อใหประชาชนไดรับประโยชนจาก รัฐธรรมนญู นีร้ วม 4 ประการ คอื 1. คุมครอง สง เสริม ขยายสทิ ธิและเสรีภาพของประชาชนอยางเต็มท่ี 2. ลดการผกู ขาดอาํ นาจรฐั และเพ่ิมอํานาจประชาชน 3. การเมืองมคี วามโปรงใส มคี ุณธรรมและจริยธรรม 4. องคกรตรวจสอบมีความอสิ ระ เขม แข็งและทาํ งานอยา งมีประสทิ ธิภาพ รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ประกาศใชเม่ือวันท่ี 24 สิงหาคม 2550 ประกอบดวยหมวดตาง ๆ ดังน้ี หมวดท่ี 1 บททั่วไป มาตรา 1 - 7 หมวดที่ 2 พระมหากษัตริย มาตรา 8 - 25 หมวดท่ี 3 สิทธิและเสรีภาพของชนชาวไทย มาตรา 26 - 69 หมวดท่ี 4 หนา ท่ีของชนชาวไทย มาตรา 70 - 74 หมวดที่ 5 แนวนโยบายพื้นฐานแหง รัฐ มาตรา 75 - 87 หมวดที่ 6 รฐั สภา มาตรา 87 - 162 หมวดท่ี 7 การมีสวนรวมทางการเมืองโดยตรงของประชาชน มาตรา 163 - 165 หมวดที่ 8 การเงนิ การคลังและงบประมาณ มาตรา 166 - 170 หมวดที่ 9 คณะรฐั มนตรี มาตรา 171 - 196 หมวดท่ี 10 ศาล มาตรา 197 - 228 หมวดท่ี 11 องคกรตามรฐั ธรรมนูญ มาตรา 229 - 258 หมวดที่ 12 การตรวจสอบการใชอํานาจรัฐ มาตรา 259 - 278 หมวดท่ี 13 จริยธรรมของผดู าํ รงตาํ แหนงทางการเมอื งและเจาหนา ท่ขี องรฐั มาตรา 279 - 280 หมวดท่ี 14 การปกครองสวนทอ งถิ่น มาตรา 281 - 290 หมวดท่ี 15 การแกไ ขเพมิ่ เตมิ รัฐธรรมนูญ มาตรา 291 บทเฉพาะกาล มาตรา 292 - 309 1.3 กฎหมายและหนา ทขี่ องพลเมือง กฎหมาย คือ ขอบังคับทง้ั หลายของรัฐหรือประเทศที่ใชบังคับความประพฤติของบุคคล ซ่ึงผูใด จะฝาฝนไมปฏิบัติตามจะตองมีความผิดและตองถูกลงโทษ กฎหมายจึงมีความสําคัญตอบทบาทของทุก ๆ สงั คม ทั้งในดานใหค วามคุม ครองและถกู ลงโทษตามเหตุการณ

152 ความสําคญั ของกฎหมาย แยกไดเปน 2 ประการหลกั คือ 1. กฎหมายเปรียบเสมือนเปนเคร่ืองมือบริหารประเทศโดยตรง เชน กฎหมายรัฐธรรมนูญ เปนหลักเกณฑสําคัญในการวางรูปแบบโครงสรางและกลไกการบริหารงาน และกฎหมายปกครอง เปน กฎหมายที่จัดระเบียบการปกครองประเทศหรือการบรหิ ารรัฐ เปนตน 2. กฎหมายเปนเครื่องมือในการรักษาความสงบเรียบรอยในสังคมใหสมาชิกในสังคม สามารถ อยูรวมกันไดดวยความสงบสุข เชน กฎหมายอาญา กฎหมายแรงงาน กฎหมายคุมครองผูบริโภค เปนตน ซึ่งกฎหมายเหลานีน้ อกจากจะมงุ เนนใหป ระโยชนส ุขแกประชาชนแลว ยงั ปอ งกนั การกระทาํ ท่ีเปนผลราย มิให มีการรงั แก เอาเปรยี บซึง่ กันและกนั ผูทก่ี อใหเกิดผลภยั กระทาํ การไมด ีถอื วา กระทําตนไมถกู ตองตามกฎหมาย ตองถกู ลงโทษ เพือ่ มิใหผ อู ืน่ เอาเย่ียงอยา งและเพื่อความสงบสุขของคนสว นใหญในสังคม กฎหมายเปน ขอบงั คบั ทปี่ ระชาชนตองปฏบิ ัติตาม ผูใดจะฝาฝนไมปฏิบัติตามไมได กฎหมายจึงมี ความเกี่ยวของกับการดําเนินชีวิตของมนุษยตั้งแตเกิดจนตาย ดังนั้น ประชาชนจึงมีความจําเปนตองรูและ เขา ใจถึงประโยชนของกฎหมาย ดงั นี้ 1. ไดร จู กั ระวังตน ไมพลาดพลัง้ กระทาํ ความผิดอันเน่อื งมาจากไมร ูกฎหมาย 2. รจู ักการปองกันไมใ หผ ูอ ่นื เอาเปรียบและถูกโกงโดยไมร ูก ฎหมาย 3. เหน็ ประโยชนในการประกอบอาชีพ เพราะหากมีความรูในหลักกฎหมายท่ีเก่ียวของกับการ ประกอบอาชพี ของตน ยอ มจะปองกนั ความผิดพลาดอันเนื่องมาจากความไมรูกฎหมายได 4. เปนประโยชนในทางการเมอื งการปกครอง เชน เมื่อประชาชนรูในสทิ ธิ หนา ที่ ตลอดจนปฏิบตั ิตน ตามหนาทอ่ี ยา งครบถวนก็จะทาํ ใหส ังคมสงบสุข ปราศจากความเดอื ดรอน บา นเมืองก็จะสงบสขุ ดว ย ประเทศไทยมีการปกครองระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริยเปนประมุข มีรัฐธรรมนูญ เปนกฎหมายสูงสุดของประเทศ หนาที่ท่ีสําคัญของประชาชนทุกคนคือ ตองประพฤติปฏิบัติตนใหถูกตองตาม ขอบังคับของกฎหมายและตองมีความเคารพยําเกรงตอกฎหมาย หลีกเล่ียงการกระทําที่ละเมิดขอบังคับของ กฎหมาย เพ่ือใหสังคมไทยเปนสังคมท่ีปกครองโดยกฎหมายอยางแทจริง ดังนั้นการปกครองในระบอบ ประชาธปิ ไตยจึงมคี วามสําคญั ตอ การดํารงชีวิตของประชาชนชาวไทยและตระหนกั ถึงคุณคา ของประชาธิปไตย ซ่ึงกลา วโดยสรุปได ดังน้ี

153 ประชาชนชาวไทยทุกคนเปนสมาชิกในสังคมประชาธิปไตย จึงตองมีคุณลักษณะประจําตัวและ พงึ ปฏบิ ตั ิในสง่ิ ตอไปนี้ 1. คิดและปฏบิ ัติดวยความเปนประชาธิปไตย 2. ตระหนักวาตนเปน สวนหน่ึงของสังคมดวยการมีสวนรว มในกจิ การตา ง ๆ และเมอ่ื มีปญหาควร ชว ยกนั แกไ ขดว ยการใชเหตุผลและยอมฟงความคดิ เหน็ ของผูอ นื่ 3. เปน ผนู ําและผูต ามท่ีดีของสังคม ตามบทบาทและหนาท่ีของตน 4. ยดึ ม่ันในวัฒนธรรม จารตี ประเพณแี ละพัฒนาตนเองและสังคมอยเู สมอ คณุ คาของประชาธิปไตย 1. คุณคาทางการเมืองการปกครอง เชน ประชาชนสามารถเลือกบุคคลท่ีเปนตัวแทนปกครอง ตวั เองไดดว ยการใชส ทิ ธิลงคะแนนเสียงเลอื กผแู ทนราษฎร 2. คณุ คาทางเศรษฐกิจ เชน มีสิทธเิ สรภี าพในการซือ้ ขายจากการผลิต การบริการ โดยไดรับการ คุมครองจากรัฐอยา งเปน ธรรม 3. คณุ คา ทางสงั คม เชน ไดรบั ความคุมครองจากรฐั ทงั้ ชีวติ และทรัพยส นิ ภายใตกฎหมายเทาเทยี มกัน การปกครองระบอบประชาธิปไตยเปนลักษณะการปกครองเพื่อความสงบสุขของประชาชน โดยแทจรงิ การดําเนนิ ชวี ติ ของบคุ คลจะเปนไปอยา งสงบสขุ ไดน้ัน ตองมีความเขาใจ ตระหนักถึงความสําคัญ และเหน็ คุณคาของประชาธปิ ไตยเปนแนวทางดําเนนิ ชวี ิตประจําวัน

154 กจิ กรรมเร่ืองที่ 1 การเมืองการปกครอง ใหนกั ศึกษาเลอื กคาํ ตอบขอทถ่ี กู ตอ งที่สดุ เพียงขอ เดียวในขอคําถามดงั ตอ ไปน้ี 1.การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยแบบรฐั สภาเปด โอกาสใหฝายบริหารควบคมุ ฝา ยนิติบญั ญัติไดด ว ยวธิ ใี ด ก. ยบุ รฐั สภา ข. ลงมติไมไววางใจ ค. ยบุ สภาผูแทนราษฎร ง. แตง ตัง้ วุฒิสมาชิกใหม 2. บทบาทและหนา ท่ขี องรัฐสภาคือขอ ใด ก. ออกกฎหมายควบคมุ รัฐบาลและประชาชน ข. ยบั ยง้ั กฎหมายและอภิปรายลงมติไมไววางใจ ค. ถวายคําแนะนําแกพระมหากษตั รยิ ในการตรากฎหมายฉบับตาง ๆ ง. ออกกฎหมายและควบคมุ การบรหิ ารราชการแผน ดินของราชการ 3. คําวา “อาํ นาจอธิปไตย” ตามที่บญั ญัติไวใ นกฎหมายรฐั ธรรมนูญหมายความวา อยา งไร ก. อํานาจสงู สุดของรัฐสภาในการรา งกฎหมาย ข. อํานาจสูงสุดของประชาชนในการบรหิ ารประเทศ ค. อํานาจสูงสดุ ของฝา ยบรหิ ารในการปกครองประเทศ ง. อํานาจสงู สุดของคณะรฐั มนตรใี นการบริหารประเทศ 4. หัวใจสําคัญของระบบการปกครองแบบประชาธิปไตยคอื ขอ ใด ก. ประชาชน ข. การเลอื กตั้ง ค. รัฐธรรมนญู ง. พรรคการเมอื ง 5. การจดั ระเบยี บสงั คมเกีย่ วขอ งกับสถาบนั ใดมากทสี่ ุด ก. สถาบนั ศาสนา ข. สถาบันการศึกษา ค. สถาบนั ครอบครัว ง. สถาบนั การปกครอง

155 6. ขอใดคืออาํ นาจของรฐั สภา ก. ศาล ข. บริหาร ค. ตุลาการ ง. นิติบญั ญตั ิ 7. การปกครองแบบรฐั สภา ผูทด่ี ํารงตาํ แหนงหัวหนารัฐบาลคอื ใคร ก. องคมนตรี ข. นายกรัฐมนตรี ค. ประธานวุฒิสภา ง. ประธานรัฐสภา 8. ผูทีม่ ีหนา ทใี่ ชอาํ นาจในการบริหารคอื ใคร ก. นายกรัฐมนตรี ข. คณะรัฐมนตรี ค. ประธานวุฒสิ ภา ง. ประธานรัฐสภา 9. ผทู ีม่ ีหนา ทีต่ ราพระราชบัญญัติคือใคร ก. คณะรฐั มนตรี ข. นายกรฐั มนตรี ค. สภาผแู ทนราษฎร ง. พระมหากษตั รยิ  10. การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยผทู ีม่ อี ํานาจสูงสดุ คอื ใคร ก. พระมหากษัตริย ข. นายกรัฐมนตรี ค. ผูบ ญั ชาการเหลาทพั ง. ประชาชนชาวไทย 11. วัฒนธรรมในการทํางานแบบใดทจ่ี ะสงเสริมใหม คี วามเจรญิ กา วหนาของการปกครองในระบอบ ประชาธิปไตยเพิ่มมากขน้ึ ก. การทํางานคนเดียว ข. การทาํ งานเปน ทีม ค. การทาํ งานตามที่ตนถนัด ง. การทํางานกบั คนที่ชอบพอกัน

156 12. รัฐธรรมนูญจะประกอบไปดวยสว นตาง ๆ หลายสวน สวนใดท่ีมีผลโดยตรงตอ อํานาจอธิปไตยของ ประชาชน ก. หมวดทัว่ ไป ข. หมวดหนา ท่ีของปวงชน ค. หมวดแนวนโยบายพนื้ ฐานแหง รฐั ง. หมวดสทิ ธิและเสรภี าพของประชาชนชาวไทย 13. สทิ ธขิ องปวงชนตามกฎหมายรัฐธรรมนูญในการมสี วนรว มทางการเมอื งระดับทองถิ่นคอื ขอใด ก. การเลือกตงั้ สมัชชาแหง ชาติ ข. การเลอื กตง้ั สมาชิกวฒุ สิ ภา ค. การเลือกต้ังสมาชิกสภาผูแ ทนราษฎร ง. การเลือกต้ังผวู า ราชการกรงุ เทพมหานคร 14. สิทธเิ สมอภาคทางกฎหมาย หมายถึงอะไร ก. ประชาชนทุกคนมสี ิทธ์ิออกกฎหมายเหมือนกัน ข. ประชาชนทุกคนมสี ิทธิ์รับรกู ฎหมายโดยเทาเทยี มกัน ค. ประชาชนทกุ คนมีสทิ ธิไ์ ดร บั สวสั ดิการจากรัฐโดยเทา เทยี มกนั ง. ประชาชนทกุ คนมสี ทิ ธไ์ิ ดร ับการคมุ ครองตามกฎหมายโดยเทาเทยี มกนั 15. เพราะเหตใุ ดจึงตองมีการจํากดั สิทธขิ องประชาชนใหอยูภายใตกฎหมาย ก. เพ่อื รกั ษาความมัน่ คงของชาติ ข. เพือ่ รักษาความสงบสุขของบา นเมอื ง ค. เพื่อปองกันไมใ หเกดิ การละเมดิ สทิ ธิซงึ่ กันและกัน ง. ถูกทุกขอ 16. กฎหมายจราจรทางบกไดเพิ่มโทษสงู แกผฝู า ฝน ในลักษณะใด ก. เมาสรุ า ข. ขับรถฝา ไฟแดง ค. ขบั รถโดยประมาท ง. ขบั รถโดยไมม ีใบอนุญาตขบั ข่ี 17. สทิ ธิเสรภี าพถูกควบคุมโดยขอ ใด ก. รัฐบาล ข. จริยธรรม ค. กฎหมาย ง. เจา หนาที่ตํารวจ

157 18. ใครคือบคุ คลไดรับความคุมครองสิทธแิ ละเสรภี าพจากรฐั ก. ประชาชน ข. ขา ราชการ ค. เด็กและคนชรา ง. ถูกทกุ ขอ 19. ตามรัฐธรรมนญู ประชาชนไมม ีสิทธใิ นดา นใด ก. การนับถอื ศาสนา ข. การวารายผูอนื่ ค. การประกอบอาชพี ง. การเลือกทอ่ี ยูอาศยั 20. ตามรัฐธรรมนญู ของไทยสิทธิในดานใดของมนุษยจะไดรบั การปกปอ งเปน พิเศษ ก. สิทธสิ วนบุคคล ข. การเมอื งการปกครอง ค. สิทธิดา นการพดู ในท่ีสาธารณะ ง. สทิ ธดิ านการถือครองทรพั ยสิน กจิ กรรมเร่ืองที่ 2 ใหนักศึกษาตอบคาํ ถามโดยอธบิ ายใหเขาใจดงั น้ี 1. เพราะเหตุใดระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตยจึงถือวา เหมาะสมทีส่ ุดในปจ จบุ ัน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ........................................................................ 2. รัฐธรรมนญู กาํ หนดใหป ระชาชนมีสว นรวมในทางการเมืองอยางไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .....................................................................................

158 3. รัฐธรรมนูญที่เปนลายลักษณอักษร มีลักษณะแตกตางกับรัฐธรรมนูญที่ไมเปนลายลักษณอักษร อยางไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .................................................................................................... เรื่องท่ี 2 เปรียบเทียบรปู แบบทางการเมอื งการปกครองระบอบประชาธิปไตยและระบอบอน่ื ๆ ระบอบการเมืองการปกครอง หมายถึง การจัดระบบใหคนสวนใหญในสังคมสามารถดําเนินชีวิต อยูรวมกันไดอยางมีระเบียบแบบแผน มีความสัมพันธกันอันกอใหเกิดขอตกลงอันดีงามรวมกัน บังเกิด ความผาสุกและความสามัคคีในสังคม ซึง่ แบงออกเปน 2 รปู แบบ คือ 1. ระบอบการเมอื งการปกครองแบบประชาธปิ ไตย 2. ระบอบการเมืองการปกครองแบบมีประธานาธบิ ดีเปนประมขุ ระบอบการเมอื งการปกครองแบบประชาธิปไตย ประชาธิปไตยเปน ระบบการปกครองทปี่ ระเทศสว นใหญใ นโลกนิยมใชเ ปนหลกั ในการจัดการปกครอง และบริหารประเทศ รวมท้งั ประเทศไทยซง่ึ ใชม านานกวา 70 ปแ ลว การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยเกิดจาก ความศรัทธาในคุณคาของความเปนมนุษยและเช่ือวาคนเราสามารถปกครองประเทศได จึงกําหนดให ประชาชนเปนเจาของอํานาจในการปกครอง ซ่ึงถือวาการเมือง การปกครองมาจากมวลชน รูปแบบการ ปกครองแบบประชาธปิ ไตย แบง ออกเปน 2 ประเภท คือ 1. ระบอบประชาธิปไตยแบบมีพระมหากษัตริยเปนประมุข รัฐธรรมนูญและการปกครองของไทย ทุกฉบับกําหนดไวอยางชัดแจงวา เทิดทูนพระมหากษัตริยเปนสถาบันสูงสุด ดํารงอยูในฐานะอันเปนที่เคารพ สกั การะผูใดจะละเมิดมิได รัฐธรรมนูญกําหนดวา ผูใดจะกลาวหาหรือฟองรองพระมหากษัตริยในทางใด ๆ มิได พระราชอํานาจของพระมหากษัตริยจึงมีกําหนดไวในรัฐธรรมนูญ โดยปกติรัฐธรรมนูญกําหนดให พระมหากษตั รยิ เ ปนผูใ ชอ าํ นาจอธปิ ไตย ซ่งึ เปน ของประชาชนโดยใชอํานาจนิติบัญญัติผานทางรัฐสภา อํานาจ บริหารผานทางคณะรัฐมนตรีและอํานาจตุลาการผานทางศาล การกําหนดเชนนี้หมายความวา อํานาจตาง ๆ จะใชในพระปรมาภิไธยของพระมหากษัตริยซึ่งในความเปนจริง อํานาจเหลานี้มีองคกรเปนผูใช ฉะนั้น การท่ีบัญญัติวาพระมหากษัตริยเปนผูใชอํานาจนิตบิ ัญญัติ อํานาจบริหารและอาํ นาจตุลาการผานทางองคกร ตาง ๆ น้ันจึงเปน การเฉลมิ พระเกียรติ แตอ าํ นาจที่แทจริงอยูที่องคกรที่เปนผูพิจารณานําขึ้นทูลเกลาฯ ถวาย เพ่ือพระมหากษตั รยิ ทรงลงพระปรมาภิไธย

159 อยางไรก็ตาม แมก ระทงั่ พระมหากษตั รยิ ใ นระบอบรัฐธรรมนูญ จะไดร บั การเชิดชูใหอยเู หนอื การเมอื ง และกําหนดใหมผี ูรับสนองพระบรมราชโองการในการปฏบิ ัติการทางการปกครองทุกอยา ง แตพระมหากษัตริย กท็ รงมีพระราชอาํ นาจบางประการท่ีไดร บั การรับรองโดยรัฐธรรมนูญและเปนพระราชอํานาจที่ทรงใชไดตาม พระราชอธั ยาศัยจรงิ ๆ ไดแ ก การตง้ั คณะองคมนตรี การพระราชทานเคร่ืองราชอิสริยาภรณ เปน ตน พระราชอาํ นาจท่ีสง ผลกระทบตอการเมืองการปกครองอยา งแทจรงิ คอื พระราชอํานาจในการยับยั้ง รา งพระราชบญั ญัติ ในกรณีท่ีพระมหากษัตริยทรงไมเห็นดวยกับรางพระราชบัญญัติที่ผานการเห็นชอบของ รัฐสภามาแลว และนายกรัฐมนตรนี ําขึน้ ทลู เกลาฯ ถวายเพื่อพระมหากษตั ริยทรงลงพระปรมาภิไธยประกาศใช ก็อาจใชพระราชอาํ นาจยับยั้งเสียก็ได ซึ่งรัฐสภาจะตองนํารางพระราชบัญญัติที่ถูกยับย้ังนั้นไปพิจารณาใหม แตใ นทางปฏบิ ตั ไิ มปรากฏวา พระมหากษัตริยทรงใช พระราชอาํ นาจน้ี 2. ระบอบประชาธปิ ไตยแบบมีประธานาธิบดีเปนประมุข ระบบน้ีไดถูกสรางข้ึนมานานกวา 200 ป แลว โดยมีประเทศสหรัฐอเมริกาเปนแมแบบ ซึ่งมีบทบาทสําคัญทางการเมือง คือ ประธานาธิบดี จะเปน ทั้งผูนําทางการเมืองและเปนผูนําประเทศ ประธานาธิบดีมาจากการเลือกตั้งของประชาชนทั่วประเทศ โดยผานคณะผูเลือกต้ัง สวนสมาชิกวุฒิสภาจะมาจากการเลือกตั้งของประชาชนแตละมลรัฐและ สมาชกิ สภาผแู ทนราษฎรมาจากการเลือกต้ังของประชาชนในแตละเขตเลือกตั้ง มีการบริหารประเทศโดยมี รองประธานาธบิ ดแี ละรฐั มนตรีรวม

160 ปจ จบุ ันมีระบอบการเมอื งการปกครองแบบประชาธิปไตยแบบมีประธานาธิบดีเปนประมุข เรียกวา ระบบก่ึงประธานาธิบดี ซ่ึงมีมาเม่ือประมาณ 40 ปน้ี โดยมีประเทศฝร่ังเศสเปนแมแบบ ระบบนี้ประชาชน จะเปนผเู ลอื กตงั้ ประธานาธบิ ดแี ละผแู ทนราษฎรโดยตรง แตการเลือกวุฒิสภาจะเลือกโดยสมาชิกสภาผูแทน ราษฎร สมาชิกสภาจังหวัดและผูแทนสภาเทศบาลจะเปนผูเลือกแทนประชาชน ประธานาธิบดีจะเปนท้ัง ประมขุ และผูนําประเทศที่สําคัญท่ีสุด แตจะไมมีตําแหนงรองประธานาธิบดี จะมีนายกรัฐมนตรีเปนผูจัดตั้ง คณะรฐั มนตรี โดยมคี วามเหน็ ชอบและไววางใจจาก สภาผูแทนราษฎรและสภาผูแทนราษฎรน้ีมีอํานาจปลด นายกรัฐมนตรีหรือรัฐมนตรีได แตนายกรัฐมนตรีไมมีสิทธิ์ยุบสภา ผูมีอํานาจยุบสภา คือ ประธานาธิบดีและ คณะรัฐมนตรีสามารถเสนอรางกฎหมายไดเ หมอื นระบบรัฐสภาโดยทวั่ ไป ระบอบการเมอื งการปกครองแบบเผดจ็ การ การปกครองแบบเผด็จการ เปนระบบการเมืองที่รวมอํานาจแบบเบ็ดเสร็จไวที่ผูนําคนเดียวหรือ คณะเดียวใหอํานาจการตัดสินใจที่รัฐ การปกครองและการบริหารประเทศใหความสําคัญกับรัฐมากกวา ประชาชน รวมท้ังประโยชนที่รัฐจะไดรับ ประชาชนเปรียบเสมือนเปนสวนประกอบ ของรัฐเทาน้ัน และท่ี สําคัญรัฐจะตอ งสงู สุดและถกู ตอ งเสมอ การปกครองแบบเผด็จการ แบงออกเปน 2 รูปแบบ คือ แบบอํานาจ นิยมและแบบเบด็ เสรจ็ นยิ ม เผด็จการแบบอํานาจนิยม หมายถึง การใหอํานาจแกผูปกครองประเทศเปนสําคัญ ประชาชนไมมี สว นรว มและรับรูความเปนไปของบานเมือง จะรูก็ตอเมื่อผูนําหรือคณะผูปกครองประเทศมีความตองการให รับรูเ ทา นน้ั โดยถือวา เร่อื งการเมืองเปนเร่อื งเฉพาะของผูป กครองประเทศเทานั้น ประชาชนจะเขาไปเกี่ยวของ ไดในกรณีที่ผูปกครองตองการสรางความชอบธรรมในบางเรื่องและบางสถานการณ แตก็เปนไปโดยจํากัด ประชาชนตอ งอยูใตก ารปกครองและจะตองฟง คาํ สั่งอยา งเครง ครัด แตประชาชนจะไดรับสิทธิเสรีภาพในการ นับถือศาสนา สําหรับเรือ่ งทางเศรษฐกิจและสังคมทั่วไป ผูปกครองท่ีมักจะเปดโอกาสใหประชาชนไดดําเนิน กจิ การตาง ๆ ไดอยา งเต็มท่ี แตตอ งระมดั ระวังไมใ หก ระทบอํานาจของผปู กครอง ลักษณะการปกครองแบบอํานาจนิยม 1. อํานาจทางการเมืองเปนของผูนํา มุงหมายที่จะควบคุมสิทธิเสรีภาพของทางการปกครองของ ประชาชนเปน สําคญั 2. การบริหารประเทศดําเนินไปอยางมีเอกภาพ รวมอํานาจไวที่รัฐบาลกลาง ประชาชนไมมีสวนรวม ในการปกครองประเทศ 3. ประชาชนตอ งปฏิบตั ิตามคําสง่ั ของผนู ําอยางเครง ครัดและตอ งไมดําเนนิ การใด ๆ ทขี่ ดั ขวางนโยบาย ของผนู าํ 4. ควบคมุ ประชาชนดวยวิธีการลงโทษอยา งรุนแรงแตกม็ กี ารใชก ระบวนการยุติธรรมอยูบาง 5. ลักษณะการปกครองแบบนี้ปจจุบันยังใชกันอยูหลายประการ ท้ังในทวีปอเมริกาใต แอฟริกาและ เอเชยี

161 เผด็จการแบบเบด็ เสรจ็ นิยม หมายถงึ รฐั บาลจะใชอํานาจอยา งเต็มท่ี ควบคุมกิจกรรมทัง้ ดานการเมอื ง เศรษฐกจิ และสังคมของประชาชนทุกคน แสดงใหเ หน็ ถึงประชาชนไมมสี ิทธเิ สรภี าพอันใด ระบบเผด็จการแบบนี้ ยังแบง รูปแบบออกไดอ กี 2 รปู แบบ คือ 1. ระบบเผดจ็ การแบบเบด็ เสร็จนิยมของพวกฟาสซสิ ต รูปแบบของระบบนีจ้ ะเหน็ การใชอ าํ นาจ รฐั ควบคมุ กิจกรรมตาง ๆ ของประชาชนอยางทวั่ ถึง นโยบายสง เสริมชาตินิยมเปนไปอยา งรนุ แรงและสรา งความ แข็งแกรง เพือ่ แสดงถงึ ความยิ่งใหญข องชาติ 2. ระบบเผด็จการแบบเบ็ดเสร็จนิยมคือการปกครองแบบคอมมิวนิสต รูปแบบของระบบเนน การใชอํานาจรัฐควบคุมกิจกรรมตาง ๆ ของประชาชนอยางท่ัวถึง คลายกับพวกฟาสซิสตแตจะเชิดชูชนชั้น กรรมาชีพและทําลายลางชนชน้ั อน่ื ๆ ใหห มดสนิ้ รวมทัง้ ชนชน้ั อื่น ๆ ทุกสังคมทั่วโลก เปาหมายตองการใหมี สงั คมโลก มีการปกครองแบบคอมมวิ นิสต ลกั ษณะการปกครองแบบเผด็จการเบ็ดเสรจ็ นยิ ม 1. สรา งศรัทธาใหป ระชาชนยึดมน่ั ในระบบการปกครองและผูนําอยา งมั่นคงและตอ เน่ืองตลอดไป 2. ควบคุมการดําเนินกจิ กรรมตา ง ๆ ของประชาชนทั้งดานการเมือง เศรษฐกิจและสังคม ประชาชน ไมมสี ิทธิเสรีภาพใด ๆ ทัง้ ส้ิน 3. ประชาชนตองเชื่อฟง คาํ สง่ั ของผูน ําอยางเครงครดั จะโตแ ยง ไมได 4. มีการลงโทษอยางรนุ แรง 5. รฐั บาลมอี ํานาจอยา งเต็มท่ี กจิ การในดานการเมอื ง เศรษฐกิจ สังคม ศาสนา วัฒนธรรม และการศกึ ษาจะตอ งอยูภายใตก ารควบคุมของรัฐ 6. มีการโฆษณาชวนเชอ่ื และอบรมประชาชนในรปู แบบตา ง ๆ 7. ลักษณะการปกครองแบบนี้ ปจจุบันยังใชกันอยูหลายประเทศ เชน โซเวียตรัสเซีย สาธารณรัฐ ประชาชนจีน สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เขมร เวียดนามและเยอรมนี เปนตน แตสังคมในโลก ปจ จุบัน การแขงขันเศรษฐกิจสูงสงผลใหประเทศตาง ๆ เหลาน้ีพยายามผอนคลายกฎเกณฑลงมีความเปน ประชาธิปไตยเพม่ิ ขึน้ เพ่ือใหม ีความสามารถในทางเศรษฐกจิ

162 เปรียบเทยี บขอดี ขอ เสยี ของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยและการปกครองระบอบเผด็จการ ขอ ดขี องการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย ขอ ดีของการปกครองระบอบเผด็จการ 1. ประชาชนทกุ คนมคี วามเทา เทยี มกัน 1. รัฐบาลมคี วามเขม แขง็ ในดา นกฎหมาย 2. รฐั บาลมคี วามมั่นคงเปน ปกแผน 3. การตดั สินใจในกจิ การตาง ๆ เปนไปอยา ง 2. ประชาชนทกุ คนมีสทิ ธิเสรภี าพในทกุ ๆ ดา น เพราะทกุ คนตอ งปฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย รวดเรว็ เชนเดยี วกนั 3. รฐั บาลไมส ามารถผกู ขาดอาํ นาจไดเ นือ่ งจาก ประชาชนเปน ผคู ดั เลอื กรฐั บาลและหากไม พอใจยงั สามารถถอดถอนรฐั บาลได 4. การแกไขปญ หาตา ง ๆ ยดึ ถือแนวทางสนั ตวิ ธิ ีมี การเจรจาอยา งมเี หตผุ ลและมหี นว ยงานรองรบั กรณีพพิ าทระหวางรฐั และเอกชน เชน ศาลปกครอง ขอ เสยี ของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย ขอเสยี ของการปกครองระบอบเผดจ็ การ 1. การแกไ ขบา นเมืองบางครง้ั มคี วามลา ชา 1. ประชาชนไมม สี ว นรว มในการปกครอง เนอื่ งจากมกี ระบวนการหลายขัน้ ตอนทต่ี อง 2. ไมค ํานงึ ถงึ ความตองการของประชาชน ผานความเห็นชอบซง่ึ บางคร้ังอาจแกไ ขได 3. รฐั บาลและประชาชนไมมคี วามสมั พันธก ัน ไมทันเวลา อยา งใกลช ดิ 2. ในบางประเทศประชาชนสว นใหญยงั ขาด 4. ประชาชนไมไ ดรบั ความเปนธรรมเทาทค่ี วร ความรใู นดา นการเมอื งการปกครอง 5. ผูนําอาจใชอํานาจเพื่อประโยชนส ว นตน ในกรณีคดั เลอื กผแู ทนบรหิ ารอาจไมเ หมาะสม จะสง ผลกระทบตอ รฐั บาลได และพวกพองได 6. การบรหิ ารประเทศอยทู ี่ผูน าํ หรอื คณะเพยี ง 3. ในการเลอื กตง้ั แตล ะครงั้ จาํ เปน ตอ งใชเ งนิ เปน จาํ นวนมากดงั นั้นประเทศยากจนจงึ เหน็ วา เปน กลมุ เดยี ว การตดั สินใจ การแกไ ขปญ หาอาจ การเสยี เงินโดยไมก อ ใหเ กดิ ประโยชนแ ละควร ผดิ พลาดไดงา ย นําเงนิ ไปใชใ นการพฒั นาประเทศสง เสริมให 7. ประชาชนไมม ีอสิ ระในการประกอบอาชพี ประชาชนมงี านทาํ หรือชว ยเหลือประชาชน อยางเตม็ ทส่ี ง ผลใหค วามเปนอยขู อง ทยี่ ากจน ประชาชนไมค อ ยดแี ละอาจทําใหไ มม คี วามสขุ

163 กจิ กรรมที่ 3 ใหนกั ศกึ ษาตอบคาํ ถามตอ ไปน้ี โดยอธบิ ายใหเ ขา ใจและไดใ จความทส่ี มบรู ณ 1. รูปแบบการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยแบบมพี ระมหากษตั ริยเ ปน ประมขุ รฐั ธรรมนญู การปกครองของไทยทกุ ฉบบั กาํ หนดสาระไวอ ยา งไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..................................................................................... 2. การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยระบบประธานาธิบดีมลี กั ษณะการปกครองอยา งไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..................................................................................... 3. การปกครองระบอบประชาธิปไตยของทุกประเทศจะมีรปู แบบการปกครองแตกตางกัน แตห ลกั การใหญ ๆ จะมีเหมือนกันคืออะไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ...................................................................................... 4. ใหน กั ศึกษาบอกขอ ดีและขอ เสยี ของการปกครองระบอบประชาธิปไตยและการปกครองระบอบ เผดจ็ การ ขอดี ของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย 1. .......................................................................................................................... 2. .......................................................................................................................... 3. ..........................................................................................................................

164 ขอ เสยี ของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย 1. .......................................................................................................................... 2. .......................................................................................................................... 3. .......................................................................................................................... ขอ ดี ของการปกครองระบอบเผดจ็ การ 1. .......................................................................................................................... 2. .......................................................................................................................... 3. .......................................................................................................................... ขอ เสยี ของการปกครองระบอบเผดจ็ การ 1. .......................................................................................................................... 2. .......................................................................................................................... 3. .......................................................................................................................... กจิ กรรมที่ 4 ใหน ักศกึ ษาเลือกคาํ ตอบท่ถี กู ตอ งทสี่ ดุ เพยี งขอ เดยี วในขอ คาํ ถามตอ ไปน้ี 1. หนา ท่ขี องคนไทยทตี่ อ งดํารงความเปน ไทย คอื ขอใด ก. การปอ งกนั ประเทศ ข. เคารพสทิ ธเิ สรีภาพของผูอนื่ ค. การรับราชการทหารและเสยี ภาษอี ากร ง. ดํารงไวซ งึ่ ชาติ ศาสนาและพระมหากษตั ริย 2. ขอ ใดไมใ ชสทิ ธขิ องประชาชนชาวไทยทก่ี ฎหมายรฐั ธรรมนญู บัญญัติไว ก. สทิ ธใิ นทรพั ยส นิ ข. สิทธทิ างการเมอื ง ค. สิทธเิ สนอเรอ่ื งราวรองทกุ ข ง. สิทธิทจี่ ะไดร ับสวสั ดกิ ารเมอื่ สงู อายุ 3. ประชาชนทุกคนมสี ทิ ธแิ ละเสรีภาพเพยี งใด ก. ไมมีขอบเขตจาํ กดั ข. มีจาํ กัดโดยอาํ นาจของผปู กครอง ค. มีจาํ กดั โดยขอ บญั ญตั ขิ องกฎหมาย ง. มีจํากดั ตามฐานะของแตล ะบุคคล

165 4. พฤตกิ รรมในขอ ใดทแ่ี สดงวาประชาชนยงั ไมต ระหนกั ถงึ สทิ ธแิ ละหนาที่ของตนเอง ตามระบอบประชาธปิ ไตย ก. ลงุ บญุ มี ฟงขา วสารการเมอื งจากวทิ ยกุ อ นนอนทกุ คืน ข. นายออ น รวมเดินขบวนประทว งนโยบายปรบั คาจา งแรงงาน ค. สมหญงิ เขียนบทความลงหนงั สอื พมิ พเ สนอวธิ ีแกป ญ หายาเสพติด ง. สมชาย ไมไ ปลงคะแนนเลอื กตงั้ สมาชิกสภาผแู ทนราษฎรเพราะไมว าง 5. เพราะเหตใุ ดการปกครองแบบประชาธปิ ไตยจงึ ไดร บั ความนยิ มมากกวา การปกครอง แบบอนื่ ก. พระมหากษตั ริยท รงเปนประมุข ข. มกี ารจดั ตง้ั พรรคการเมอื งไดหลายพรรค ค. มกี ารเลอื กตง้ั ผนู าํ ฝา ยบรหิ ารเขา ไปปกครองประเทศ ง. ประชาชนมโี อกาสทจี่ ะเขาไปมสี ว นรวมในการปกครอง 6. ความมีอสิ ระในการกระทาํ ของบคุ คลโดยไมขดั ตอกฎหมายคืออะไร ก. สิทธิ ข. หนาที่ ค. อํานาจ ง. เสรภี าพ 7. ลกั ษณะการสง เสรมิ การปกครองแบบประชาธปิ ไตยทีด่ ีคือขอ ใด ก. เปด โอกาสใหป ระชาชนแสดงออก ข. ใหก ารศกึ ษาแกป ระชาชนอยา งเต็มท่ี ค. ใหม กี ารเลือกตงั้ สม่ําเสมอเปน ประจาํ ง. สงเสรมิ รายไดป ระชาชนอยา งตอเนอ่ื ง 8. นกั ศึกษาคดิ วาการเมอื งเปน เรือ่ งของใคร ก. คณะรฐั มนตรี ข. รัฐสภาเทานน้ั ค. ประชาชนทุกคน ง. พรรคการเมอื งเทาน้ัน 9. ขอความใดกลาวถกู ตอ ง ก. ประเทศจนี และลาวมรี ะบบการปกครองแตกตา งกนั ข. ประเทศรสั เซยี กบั จนี มรี ะบบการปกครองแตกตางกนั ค. ประเทศไทยและประเทศองั กฤษมรี ะบอบการปกครองเหมือนกัน ง. ประเทศอังกฤษและประเทศสหรฐั อเมริกามรี ะบบการปกครองแตกตา งกนั

166 10. ขอ ใดเปน เรอื่ งทพ่ี ระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช (รัชกาลท่ี 9) ทรงใหค วามชว ยเหลอื ประชาชนมากทสี่ ดุ ก. สนบั สนุนใหม ีอาชพี ข. ใหท นุ การศึกษาเด็กยากจน ค. ใหย ารกั ษาโรค ชวยเหลือผปู ว ย ง. แสวงหาแหลง นา้ํ เพือ่ การเกษตร

167 แนวเฉลยกิจกรรม บทท่ี 1 ภูมิศาสตรกายภาพทวปี เอเชีย กิจกรรมที่ 1.1 ลักษณะทางภูมิศาสตรกายภาพของประเทศในทวปี เอเชยี 1) ใหผเู รยี นอธบิ ายจุดเดนของลกั ษณะภมู ปิ ระเทศในทวปี เอเชยี ท้งั 5 เขต 1. เขตท่ีราบตาํ่ ตอนเหนอื สว นใหญอยใู นเขตโครงสรางแบบหินเกา มีลักษณะภูมิประเทศเปนท่ีราบ ขนาดใหญ มีแมน้ําออบ แมน้ําเยนิเซ และแมนํ้าลีนาไหลผาน แตไมคอยมีผูคนอาศัยอยู เพราะเน่ืองจากมี ภูมิอากาศหนาวเยน็ มากและทําการเพาะปลูกไมไ ด 2. เขตที่ราบลุมแมนํ้า มีลักษณะภูมิประเทศเปนที่ราบและมักมีดินอุดมสมบูรณ เหมาะแก การเพาะปลูก สวนใหญอยูท างเอเชียตะวันออก เอเชยี ใต และเอเชียตะวนั ออกเฉียงเหนือ ไดแก ที่ราบลุม ฮวงโห แยงซี จีน สินธุ คงคา พรหมบตุ ร ในประเทศปากีสถาน อินเดยี และบงั กลาเทศ ที่ราบลุมแมน้ําไทกริส ยูเฟรทีส ในประเทศอิรัก ท่ีราบลุมแมนํ้าโขงตอนลาง ในประเทศกัมพูชาและเวียดนาม ท่ีราบลุมแมน้ําแดง ในประเทศเวียดนาม ท่ีราบลุมแมน้ําเจาพระยา ในประเทศไทย ที่ราบลุมแมนํ้าสาละวินตอนลาง ท่ีราบลุม แมน าํ้ อิระวดี ในประเทศสาธารณรัฐแหงสหภาพพมา 3. เขตเทอื กเขาสูง เปน เขตเทือกเขาหินใหม เทอื กเขาสูงเหลานสี้ วนใหญเปนเทอื กเขาทแ่ี ยกตัวไปจาก จุดรวมทีเ่ รยี กวา ปามีรนอต ตอนกลางประกอบไปดวยที่ราบสูง มีเทือกเขาที่แยกไปทางทิศตะวันออก ไดแก เทอื กเขาหิมาลัย เทอื กเขาอาระกันโยมา และเทือกเขาท่ีมีแนวตอเนื่องลงมาทางใต มีบางสวนท่ีจมหายไปใน ทะเล และบางสว นโผลข ้ึนมาเปน เกาะ ในมหาสมทุ รอนิ เดยี และมหาสมทุ รแปซิฟก ถัดจากเทอื กเขาหิมาลยั ขน้ึ ไป ทางเหนือ มเี ทอื กเขาท่ีแยกไปทางตะวนั ออก ไดแก เทอื กเขาคุนลนุ เทอื กเขาอัลตินตัก เทือกเขานานชาน และ แนวทแี่ ยกไปทางทิศตะวันออกเฉยี งเหนือ ไดแก เทือกเขาเทียนชาน เทือกเขาอัลไต ฯลฯ เทือกเขาท่ีแยกไป ทางทศิ ตะวันตก แยกเปนแนวเหนือและแนวใต แนวเหนอื ไดแ ก เทือกเขาฮินดูกูช เทอื กเขาเอลบูชร สวนแนว ใต ไดแ ก เทอื กเขาสุไลมาน เทอื กเขาซากรอส 4. เขตที่ราบสูงตอนกลางทวีป เปนท่ีราบสูงอยูระหวางเทือกเขาที่หินใหม ไดแก ที่ราบสูงทิเบต ซงึ่ เปนทร่ี าบสูงขนาดใหญและสงู ทส่ี ุดในโลก ท่รี าบสูงยนู นาน ทางใตข องประเทศจีน และทีร่ าบสูงท่ีมีลกั ษณะ เหมอื นแอง ช่อื ตากลามากนั ซง่ึ อยรู ะหวา งเทือกเขาเทยี นชานกับเทอื กเขาคุนลุน แตอยูสูงกวาระดับน้ําทะเล มาก และมีอากาศแหงแลง เปน เขตทะเลทราย 5. เขตท่รี าบสงู ตอนใตและตะวนั ตกเฉยี งใต เปนท่รี าบสูงตอนใต และตะวันตกเฉียงใต ไดแก ทีร่ าบสูง ขนาดใหญทางตอนใตของทวีปเอเชีย ซึ่งมีความสูงไมมากเทากับท่ีราบสูงทางตอนกลางของทวีป ท่ีราบสูง ดังกลาว ไดแก ที่ราบสูงเดคคาน ในประเทศอินเดีย ที่ราบสูงอิหราน ในประเทศอิหราน และอัฟกานิสถาน ท่รี าบสงู อนาโตเลีย ในประเทศตรุ กีและทรี่ าบสูงอาหรบั ในประเทศซาอุดีอาระเบยี 2) ภมู อิ ากาศแบบใดที่มีหมิ ะปกคลมุ ตลอดป และพืชพรรณทีป่ ลกู เปน ประเภทใด ภูมอิ ากาศแบบทุนดรา (ขัว้ โลก) พชื พรรณธรรมชาติเปนพวกตะไครนา้ํ และมอสส

168 กิจกรรมท่ี 1.2 การเปลย่ี นแปลงสภาพภมู ศิ าสตรก ายภาพ 1) ใหผูเรียนอธิบายวาการเกิดแผนดินไหวอยางรุนแรงจะสงผลกระทบตอประชากรและสิ่งแวดลอม อยา งไรบาง - ประชาชนไดรบั ความเดือดรอน อาจถึงขั้นเสียชีวติ หรือบาดเจบ็ สาหสั ขาดท่ีอยูอ าศัย - ประชาชนปว ยเปนโรคจิตเวช ซ่งึ เกิดขน้ึ กับเหยื่อภยั พิบตั ทิ กุ ชนดิ - อาคารและสิ่งกอ สรา งตา ง ๆ เสยี หาย - อาชีพการใหบ รกิ าร เชน คา ขาย ฯลฯ 2) ใหบ อกความแตกตางและผลกระทบท่เี กิดตอ ประชากรและสิ่งแวดลอมของพายุฝนฟาคะนอง พายุ หมุนเขตรอน และพายุทอรน าโด 1. พายุฝนฟาคะนอง มีลักษณะเปนลมพัดยอนไปมา หรือพัดเคล่ือนตัวไปในทิศทางเดียวกัน อาจเกิดจากพายุทอ่ี อนตัวและลดความรุนแรงของลมลง หากสภาพแวดลอมตางๆ เหมาะสม กจ็ ะเกิดฝนตก ผลกระทบ คือ อาจจะถกู ฟา ผา เกดิ นํา้ ทวมขงั 2. พายหุ มุนเขตรอนตา ง ๆ เชน เฮอรริเคน ไตฝุน และไซโคลน ซึ่งลวนเปนพายุหมุนขนาดใหญ เชนเดยี วกัน จะเร่มิ ตนกอตัวในทะเล หากเกดิ เหนือเสน ศูนยส ตู ร จะมที ิศทางการหมุนทวนเขม็ นาฬิกา และหาก เกดิ ใตเ สน ศนู ยส ูตรจะหมุนตามเขม็ นาฬกิ า โดยมีช่อื ตางกันตามสถานท่เี กดิ ผลกระทบ คือ ฝนตกชุก นํ้าทวม ประชาชนอาจไดรับบาดเจ็บหรือเสียชีวิต อาคารบานเรือน ทรพั ยสนิ และสาธารณูปโภคตา ง ๆ เสียหาย ถา พายุมคี วามเรว็ สงู ก็จะทําใหส ง่ิ กอ สรา งและอาคารบา นเรือนพัง เสยี หาย ราบเปน หนากลอง 3. พายทุ อรน าโด เปนช่ือเรียกพายุหมนุ ทเี่ กดิ ในทวีปอเมรกิ า มขี นาดเนอื้ ทเี่ ล็กหรือเสน ผา ศูนยก ลาง นอ ย แตหมุนดวยความเร็วสงู หรอื ความเรว็ ที่จดุ ศูนยกลางสงู มากกวา พายหุ มุนอ่นื ๆ กอความเสียหายไดร ุนแรง ในบริเวณทพ่ี ดั ผาน เกดิ ไดท ้ังบนบกและในทะเล ผลกระทบ คือ ประชาชนอาจไดรบั บาดเจ็บหรือเสยี ชีวิต สง่ิ กอ สรางและอาคารบา นเรอื นพงั เสยี หาย ราบเปนหนากลอง 3) คลืน่ สนึ ามิสงผลกระทบตอส่งิ แวดลอ มมากมายหลายอยา งในความคิดเหน็ ของผูเรียนผลกระทบดานใด ทีเ่ สียหายมากท่ีสุด พรอมใหเหตุผลประกอบ ผลกระทบตอชีวิตของประชากรและทรพั ยส นิ ท่ีอยูอ าศยั เพราะเมือ่ เกดิ เหตุการณแลว ประชาชนจะรสู ึก กลวั วา จะเกดิ เหตุการณแ บบน้ีอีกในอนาคต ทําใหเกิดวิตกจรติ การสูญเสยี ชวี ติ ของญาติมิตร ครอบครวั ภูมทิ ัศน ในการประกอบอาชพี เปลย่ี นแปลงไปเพราะทกุ อยางโดนกวาดตอ นลงทะเลไปในเวลาฉับพลนั เปน การสญู เสยี ครง้ั ยง่ิ ใหญ ดังน้ันผูท ี่อาศัยอยใู นบรเิ วณนี้ จงึ มคี วามวิตกจรติ อยูตลอดเวลา กิจกรรมที่ 1.3 วธิ ีใชเ คร่อื งมอื ทางภูมิศาสตร 1) ถา ตองการทราบระยะทางจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนง่ึ ผเู รยี นจะใชเ ครือ่ งมอื ทางภมู ิศาสตรชนดิ ใด แผนท่ี

169 2) ภาพถา ยจากดาวเทียม มปี ระโยชนใ นดานใดบาง ใหข อ มูลพื้นผวิ ของเปลือกโลก ทาํ ใหเ ห็นภาพรวมของการใชพื้นที่ และการเปล่ียนแปลงตาง ๆ ตามที่ ปรากฏบนพ้นื โลก ซง่ึ เหมาะแกก ารศกึ ษาทรพั ยากรผวิ ดนิ เชน ปาไม การใชประโยชนจากดิน หิน และแร 3) แผนท่ี มีประโยชนใ นดา นใดบาง 1. ดา นการเมืองการปกครอง เพ่ือใชศ ึกษาสภาพทางภมู ิศาสตรและนํามาวางแผนดําเนินการ เตรียมรับ หรือแกไ ขสถานการณที่เกดิ ขน้ึ ได 2. ดานการทหาร ในการพจิ ารณาวางแผนทางยุทธศาสตรข องทหาร ตองหาขอ มลู หรือขาวสารที่เก่ียวกับ สภาพภมู ิศาสตร และตําแหนง ทางสิ่งแวดลอม 3. ดานเศรษฐกจิ และสังคม ดา นเศรษฐกิจ ใชงานในการวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแหง ชาติ ใชเ ปนขอ มูลพื้นฐานเพือ่ ใหทราบทาํ เลทต่ี ้ังสภาพทางกายภาพ แหลงทรัพยากร 4. ดา นสงั คม สภาพแวดลอ มทางสังคมมกี ารเปลย่ี นแปลงอยเู สมอ การศกึ ษาสภาพการเปลี่ยนแปลงตอง อาศัยแผนทเ่ี ปน สําคัญ และอาจชว ยใหก ารดาํ เนนิ การวางแผนพฒั นาสงั คมเปน ไปในแนวทางทถี่ กู ตอง 5. ดา นการเรยี นการสอน แผนท่เี ปนตัวสง เสรมิ กระตนุ ความสนใจ และกอ ใหเ กิดความเขา ใจในบทเรยี นดี ขึน้ ใชเ ปนแหลง ขอ มลู ทงั้ ทางดา นกายภาพ ภมู ภิ าค 6. ดานสง เสรมิ การทอ งเท่ยี ว แผนที่มีความจําเปน ตอ นักทอ งเทยี่ วในอันท่จี ะทาํ ใหรูจ กั สถานทท่ี องเทยี่ ว ไดง า ย สะดวกในการวางแผนการเดนิ ทางหรือเลอื กสถานท่ีทอ งเที่ยวตามความเหมาะสม 4) ถาตองการทราบวาประเทศไทยอยูพกิ ดั ภูมศิ าสตรท เี่ ทาไหร ผูเรียนจะใชเ ครอื่ งมือทางภูมศิ าสตรชนดิ ใด ไดบ า ง แผนที่ และลกู โลก กิจกรรมท่ี 1.4 สภาพภูมศิ าสตรกายภาพของไทยท่ีสงผลตอทรัพยากรตาง ๆ และสง่ิ แวดลอม 1) ใหผูเ รียนอธบิ ายวาสภาพภมู ศิ าสตรข องประเทศไทย ทง้ั 6 เขต มีอะไรบาง และแตละเขตสวนมาก ประกอบอาชพี อะไร 1. เขตภูเขาและหุบเขาทางภาคเหนือ ลักษณะภมู ปิ ระเทศเปนภูเขาและเทือกเขา จะทอดยาวในแนว หรือใตสลับกับท่ีราบหุบเขา โดยมีท่ีราบหุบเขาแคบ ๆ ขนานกันไป อันเปนตนกําเนิดของแมนํ้าลําคลอง หลายสาย ทาํ ใหเกดิ ทรี่ าบลมุ แมน ํ้า ซึง่ อยูร ะหวางหบุ เขาอันอุดมสมบรู ณไปดวยทรพั ยากรธรรมชาติ ภมู อิ ากาศ คลา ยคลึงกบั ภมู ิอากาศทางตอนใตข องเขตอบอุน ของประเทศทมี่ ี 4 ฤดู ประกอบอาชีพเพาะปลูก เล้ียงสตั ว และ ทาํ เหมอื งแร 2. เขตเทือกเขาทางภาคตะวนั ตก ลักษณะภูมิประเทศเปนพ้ืนท่ีแคบ ๆ ทอดยาวขนานกับพรมแดน ประเทศพมา สว นใหญเปนภูเขา มแี หลงทรัพยากรแรธ าตุ และปา ไมข องประเทศ มีปรมิ าณฝนเฉลี่ยตา่ํ กวา ทุกภาค ประชากรสว นใหญอยูในเขตท่รี าบลุมแมนํา้ และชายฝง ลักษณะภูมิอากาศ โดยท่ัวไปมีความแหงแลง มากกวาในภาคอ่ืน ๆ ประกอบอาชีพปลูกพืชไรและการประมง

170 3. เขตที่ราบของภาคกลาง ลกั ษณะภูมิประเทศสว นใหญเปนทร่ี าบลมุ แมน้ําอันกวางใหญ มีลักษณะเอียงลาด จากเหนอื ลงมาใต เปนที่ราบทม่ี คี วามอุดมสมบรู ณม ากท่สี ุดเพราะเกิดการทับถมของตะกอน ประกอบอาชีพ การเกษตร (ทํานา) 4. เขตภูเขาและท่ีราบบรเิ วณชายฝง ทะเลตะวันออก ลกั ษณะภมู ิประเทศเปนเทือกเขาสูงและที่ราบ ซ่ึงสวนใหญเปนทีร่ าบลกู ฟกู และมแี มนํา้ ทีไ่ หลลงสอู าวไทย แมน ้ําในภาคตะวันออกสวนมากเปน แมน า้ํ สายสนั้ ๆ ซง่ึ ไดพ ดั พาเอาดินตะกอนมาทง้ิ ไว จนเกดิ เปนทร่ี าบแคบ ๆ ตามทีล่ มุ ลักษณะชายฝง และมีลักษณะภูมิประเทศ เปนเกาะ อาว และแหลม ลักษณะภูมิอากาศมีลมมรสุมตะวันตกเฉียงใตจาก อาวไทย จึงทําใหมีฝนตกชุก หนาแนน บางพน้ื ทีป่ ระกอบอาชีพการประมง ทําสวนผลไม ปจ จบุ นั มีการทําสวนยางพารา 5. เขตที่ราบสูงภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ลักษณะภูมิประเทศเปนท่ีราบสูงขนาดต่ําทางบริเวณ ตะวนั ตกของภาคจะมภี เู ขาสูง ทางบริเวณตอนกลางของภาคมีลกั ษณะเปนแองกระทะ มีแมน้ําชีและแมน้ํามูล ไหลผา น ยังมีทีร่ าบโลงอยูหลายแหง โดยมแี นวทวิ เขาภพู านทอดโคง ยาวคอนไปทางตะวันออกเฉียงเหนือของ ภาค ถดั เลยจากแนวทวิ เขาภพู านไปทางเหนอื มแี องทรดุ ตา่ํ ของแผนดิน ประกอบอาชีพทาํ นา การประมงน้ําจืด 6. เขตคาบสมทุ รภาคใต ลกั ษณะภูมิประเทศเปนคาบสมทุ รยืน่ ไปในทะเล มเี ทือกเขาทอดยาวในแนว เหนอื ใต ทเ่ี ปน แหลงทับถมของแรดีบกุ บริเวณชายฝง ทะเล ทั้งสองดา นของภาคใตเปนท่ีราบมีประชากรอาศัย อยูหนาแนน ภาคใตไดรับอิทธิพลความชื้นจากทะเลทั้งสองดาน มีฝนตกชุกตลอดป และมีปริมาณฝนเฉล่ียสูง ประกอบอาชพี ยางพารา ปาลม นาํ้ มนั การประมง 2) ผเู รียนคดิ วา ประเทศไทยมที รัพยากรอะไรท่มี ากท่ีสดุ บอกมา 5 ชนดิ แตล ะชนดิ สงผลตอ การ ดําเนินชวี ิตของประชากรอยา งไรบาง ปา ไม ประชากรประกอบอาชพี ทาํ เฟอรน ิเจอร ทาํ ของปาขาย แรด บี กุ ประชากรประกอบอาชพี อตุ สาหกรรมเหมืองแร ลกิ ไนต ประชากรประกอบอาชีพ อตุ สาหกรรมเหมืองแร พลอย ประชากรประกอบอาชพี การเจยี รนัยพลอย ทรัพยากรสตั วน ้ํา ประชากรประกอบอาชีพ การประมง กิจกรรมที่ 1.5 ความสาํ คญั ของการดํารงชวี ติ ใหส อดคลองกบั ทรพั ยากรในประเทศ 1) ใหผ เู รียนอธบิ ายวาในภาคเหนือของไทยประชากรจะอาศัยอยูหนาแนนในบริเวณใดบาง พรอมให เหตุผล และสวนมากจะประกอบอาชพี อะไร ประชากรสวนใหญอาศัยอยหู นาแนน ตามท่รี าบลมุ แมนํ้า ประกอบอาชพี ทํานา ทําไร 2) ผูเรยี นคิดวาภาคใดของไทย ทส่ี ามารถสรา งรายไดจ ากการทอ งเที่ยวมากที่สดุ พรอมใหเหตุผลและ สถานทที่ อ งเทยี่ วดงั กลาวคืออะไรบาง พรอมยกตัวอยา ง ภาคใตแ ละภาคตะวนั ออก เพราะมีชายฝง ทะเลทีง่ ดงาม มีเกาะแกงมากมาย มกี ารบริการท่ปี ระทบั ใจ ภาคเหนอื มปี า ไม มีวฒั นธรรมดัง้ เดมิ คอื จังหวัดเชยี งใหม เชยี งราย

171 3) ปจ จัยใดทที่ าํ ใหม ปี ระชากรอพยพเขามาอาศัยอยูใ นภาคตะวันออกมากข้นึ การเจริญเติบโตของเขตอุตสาหกรรมมาบตาพุด และทาเรือนํ้าลึกเพ่ือขนสงลงทะเลและมีแหลง ทอ งเท่ียวอันงดงาม 4) ทวปี ใดท่ีกลา วกนั วาเปน ทวปี “แหลงอารยธรรม” เพราะเหตใุ ดจงึ กลาวเชนน้นั ทวปี เอเชียเพราะเปน ดินแดนทค่ี วามเจรญิ เกดิ ขึน้ กอนทวีปอื่นๆ ประชากรรจู กั และตง้ั ถน่ิ ฐานกันมากอ น อารยธรรมทสี่ ําคญั ๆ คอื อารยธรรมจีน อินเดยี ขอม 5) ในทวีปเอเชยี ประชากรจะอาศยั อยูกันหนาแนนบรเิ วณใดบา ง เพราะเหตุใด รมิ ชายฝง ทะเลและท่ีราบลุมแมน ํ้าตาง ๆ เชน ลุมแมนํ้าเจาพระยา ลุมแมนํ้าแยงซีเกียง ลุมแมนํ้าแดง และลุมแมนํ้าคงคา และในเกาะบางเกาะท่ีมีดินอุดมสมบูรณ เชน เกาะของประเทศฟลิปปนส อินโดนีเซีย และญป่ี นุ แนวเฉลยกจิ กรรม บทท่ี 2 ประวตั ศิ าสตรท วปี เอเชยี คาํ ชีแ้ จง ใหผ ูเรยี นเขียนเครือ่ งหมายถูก () หนา ขอ ความทถี่ ูกและเขยี นเคร่ืองหมายผิด () หนาขอความท่ีผิด .............. 1. ประเทศจีนเปนประเทศในแถบภูมภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกที่มีพน้ื ที่ใหญท ี่สุดในโลก ............ 2. ประเทศอินเดียเปน ประเทศประชาธิปไตยทม่ี ีประชากรมากท่ีสุดในโลก ............ 3. กษัตริยพมาท่ีสามารถรวบรวมประเทศใหเปนปกแผนเดียวกันไดสําเร็จเปนครั้งแรก คือ พระเจาอโนรธา กษัตริยเมอื งพยู ............ 4. พระเจา ตะเบง็ ชะเวต้ี กษตั รยิ พมา ทสี่ ามารถตีกรงุ ศรอี ยุธยาแตกในป พ.ศ. 2112 ............ 5. ประเทศอนิ โดนเี ซียเปนประเทศท่เี ปนหมูเกาะทใี่ หญท ส่ี ดุ ในโลก ............ 6. สงครามเจ็ดป (Seven Years’ War) เปน สงครามทเี่ กดิ ขน้ึ ในฟลิปปน สจนทาํ ใหญีป่ ุนเกิด การสูญเสียมากท่สี ุด ............ 7. ประเทศญป่ี ุนไดช่อื วา “ดินแดนแหงพระอาทิตยอุทยั ” ............ 8. ยุคศกั ดินา หมายถงึ ยคุ ทจี่ กั รพรรดเิ ปน ใหญที่สดุ ในญีป่ นุ ............ 9. การทิ้งระเบดิ ท่ีเมืองฮิโรชิมาและนางาซากิ ทําใหญีป่ ุนตองยอมแพสงครามโลกคร้ังท่ี 1 ............ 10. ญ่ปี ุนเปนประเทศหนง่ึ ท่ีตอตา นสหรฐั เมรกิ าสงกองกาํ ลงั ทหารไปสูรบในอริ กั ............ 11. ประเทศสาธารณรฐั ประชาธิปไตยประชาชนจนี มีการลงทุนในประเทศไทยเปน อนั ดบั 2 รองจากญป่ี นุ ............ 12. กลุม ICS เปนกลมุ ชนช้นั กรรมกรที่องั กฤษคัดเลอื กใหท ํางานในอนิ เดยี และพมา ............ 13. ประเทศไทยตกเปน อาณานิคมของชาติตะวนั ตกและทาํ ใหเสยี ดนิ แดนไปถึง 14 ครัง้ ............ 14. สงครามเดียนเบยี นฟูเปนสงครามทีป่ ระเทศไทยรวมมือกับฝรงั่ เศสขบั ไลจีนฮอออกจาก เวียดนามจนสาํ เร็จ

172 ............ 15. สงครามเยน็ ทาํ ใหเ กิดการแบง สถานภาพกลุมประเทศเปน 3 กลุม ไดแก กลมุ ประเทศ มหาอํานาจ กลุม ประเทศกําลงั พัฒนา และกลุมประเทศดอ ยพฒั นา เฉลยกิจกรรมทายบท .... …. 1. …. …. 2. …. …. 3. …. …. 4. …. …. 5 . .... …. 6. …. …. 7. .... …. 8. .... …. 9. …. …. 10. …. …. 11. .... …. 12. …. …. 13. …. …. 14. .... …. 15. แนวเฉลยกจิ กรรม บทที่ 3 เศรษฐศาสตร กจิ กรรมที่ 3.1 เศรษฐศาสตร หมายถงึ วชิ าทว่ี าดว ยการศกึ ษาอะไร มคี วามสําคัญอยา งไร เศรษฐศาสตร หมายถงึ การเลอื กใชทรพั ยากรทมี่ ีจาํ กัดและหายากในการผลิตสินคาและบริการใหมี ประสทิ ธิภาพมากทีส่ ุด ซึ่งรวมถึงการกระจายสินคาและบริการเพ่ือใหความเปนธรรมและความอยูดีกินดีของ ประชาชนท้งั ในปจจุบนั และอนาคต กิจกรรมท่ี 3.2 ความตอ งการ (Wants) ในวิชาเศรษฐศาสตรหมายถงึ อะไร ความตอ งการ (Wants) ในวชิ าเศรษฐศาสตร หมายถึง ความปรารถนาทจ่ี ะไดส ิง่ ตา ง ๆ มาบริโภค เพอ่ื ตอบสนองความจําเปนในการดาํ รงชวี ิตและเพ่อื อํานวยความสะดวกตาง ๆ กิจกรรมท่ี 3.3 คณุ ธรรมของผูผลิตมีอะไรบา ง คุณธรรมของผผู ลิตมี ดงั น้ี 1. ความขยัน เปนความพยายามมุมานะท่ีจะประกอบการในการผลิตและบริการใหประสบผลสําเร็จ อยางไมยอทอตอปญ หาอุปสรรค 2. ความซ่ือสัตย โดยเฉพาะซื่อสัตยตอผูบริโภค เชน ไมคากําไรเกินควร ไมโฆษณาสินคาเกินความ เปนจริง ไมป ลอมปนสินคา ไมผ ลิตสินคาทไ่ี มไดคณุ ภาพ หรอื สนิ คา ทผี่ ดิ กฎหมาย 3. ความรบั ผดิ ชอบ ในการผลติ สินคา และบริการเพ่อื สนองตอความตองการของผูบริโภค รับผิดชอบ ตอ ความเสียหายอนั เกดิ จากการผลิตและบริการ 4. พัฒนาคุณภาพสนิ คา ใหเปน สนิ คา และบริการเปนที่พงึ พอใจของผบู รโิ ภค 5. ดูแลสังคม แบง สว นกาํ ไรทไี่ ดรับคืนสูสังคม เชน ทํากิจกรรมเพ่ือสวนรวม ชวยเหลือผูดอยโอกาส ในรูปแบบตาง ๆ กิจกรรมท่ี 3.4 ระบบเศรษฐกจิ แบบผสมหมายถึงอะไร ระบบเศรษฐกิจแบบผสม หมายถึง ระบบเศรษฐกิจท่ีเกิดข้ึนจากปญหาและขอบกพรองของระบบ เศรษฐกิจแบบเสรีนิยมและสังคมนิยม โดยมีกลไกราคาเปนตัวกําหนด มีการวางแผนจากรัฐบาลสวนกลาง บางสว นใหเ อกชนตดั สนิ ใจดําเนินกจิ กรรมเอง

173 กจิ กรรมท่ี 4 จงเลอื กคาํ ตอบทถี่ กู ท่สี ุดเพียงคําตอบเดยี ว 1. ง 2. ค 3. ก 4. ค 5. ข แนวเฉลยกจิ กรรม บทท่ี 4 การเมอื งการปกครอง กจิ กรรมท่ี 1 1. ค 2. ก 3. ข 4. ก 5. ง 6. ง 7. ข 8. ข 9. ง 10. ง 11. ข 12. ง 13. ง 14. ง 15. ง 16. ก 17. ค 18. ง 19. ข 20. ก กิจกรรมที่ 2 1. เพราะเหตใุ ดระบอบการปกครองแบบประชาธปิ ไตยจึงถอื วาเหมาะสมทีส่ ดุ ในปจจุบนั แนวตอบ เปนระบอบการปกครองที่ยอมรับสิทธิเสรีภาพและความเสมอภาคของประชาชน เปดโอกาสให ประชาชนทุกคนมีสวนรวมในการใชอํานาจปกครองประเทศอยางท่ัวถึงและมีกลไกท่ีมีประสิทธิภาพในการ ปอ งกนั การผกู ขาดอาํ นาจทางการเมืองของคนกลุมใดกลุมหน่ึง 2. รฐั ธรรมนญู กาํ หนดใหป ระชาชนมีสว นรวมในทางการเมืองอยา งไร แนวตอบ ใหประชาชนกําหนดนโยบายการตัดสินใจทางการเมือง การวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจ สังคมและ การเมือง รวมถงึ การตรวจสอบการใชอ าํ นาจของรฐั 3. รัฐธรรมนญู ที่เปน ลายลักษณอักษร มีลักษณะแตกตางกับรัฐธรรมนูญท่ีไมเปนลายลักษณอักษร อยางไร แนวตอบ รัฐธรรมนูญที่เปนลายลักษณอักษร เปนรัฐธรรมนูญที่รวบรวมกฎหมายการปกครองประเทศไวใน เอกสารฉบับเดยี ว สวนรฐั ธรรมนญู ทีไ่ มเ ปน ลายลักษณอกั ษร มลี กั ษณะเปน รฐั ธรรมนูญที่อาศัยจารีตประเพณี ทป่ี ฏบิ ตั ิสบื ตอกันมาเปน กฎหมาย กิจกรรมที่ 3 1. รปู แบบการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยแบบมีพระมหากษัตรยิ เปนประมุข รฐั ธรรมนญู การ ปกครองของไทยทกุ ฉบบั กาํ หนดสาระไวอยา งไร แนวตอบ พระมหากษตั ริยดํารงอยูในฐานะอันเปน ทีเ่ คารพสักการะ ผูใดจะละเมดิ และกลาวหาหรอื ฟองรอง ในทางใดๆ มไิ ด

174 2. การปกครองระบอบประชาธปิ ไตย ระบบประธานาธิบดี มีลกั ษณะการปกครองอยางไร แนวตอบ ผูที่มีบทบาทสําคัญทางการเมือง คือ ประธานาธิบดี เปนท้ังผูนําทางการเมืองและเปนผูนําประเทศ มาจากการเลือกตั้งของประชาชน บริหารประเทศรวมกับรองประธานาธิบดีและคณะรัฐมนตรี มีประเทศ สหรฐั อเมริกาเปน แมแ บบ 3. การปกครองระบอบประชาธิปไตยของทุกประเทศ จะมีรูปแบบการปกครองแตกตางกัน แตห ลักการใหญ ๆ จะมเี หมอื นกันคืออะไร แนวตอบ ประชาชนปกครองตนเอง โดยประชาชนทุกคนมสี ทิ ธเิ สรภี าพและความเสมอภาคภายใตก ฎหมาย ซ่งึ บญั ญตั ขิ ้นึ ตามเสยี งสวนใหญข องประชาชน 4. ใหบอกขอ ดี ขอเสีย ของการปกครองระบอบประชาธิปไตยและการปกครองระบอบเผดจ็ การ แนวตอบ ขอดี ขอ ดี ของการปกครองระบอบประชาธิปไตย ของการปกครองระบอบเผดจ็ การ 1. ประชาชนทกุ คนมีความเทาเทียมกนั 1. รัฐบาลมคี วามเขมแขง็ ในดานกฎหมาย 2. รัฐบาลมีความม่นั คงเปนปกแผน 2. ประชาชนทกุ คนตอ งปฏบิ ตั ิตามกฎหมาย 3. การตดั สนิ ใจในกจิ การตา งๆ เปนไป และมสี ทิ ธเิ สรภี าพในทกุ ๆ ดา น อยา งรวดเร็ว อาจเกิดการผิดพลาด 3. การแกไขปญ หาตางๆ ยดึ ถอื แนวทาง ไดง าย สันตวิ ธิ ี มีการเจรจาอยา งมเี หตผุ ล ฟงเสยี งขา งมาก ขอ เสีย ขอ เสีย ของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย ของการปกครองระบอบเผดจ็ การ 1. การแกไ ขบา นเมอื ง บางเรอื่ งอาจมีความ 1. ประชาชนไมมสี ิทธิเขา รวมในการ ลา ชาหลายข้นั ตอน ปกครอง 2. ประชาชนสวนใหญย งั ขาดความรใู นดา น 2. ไมค ํานงึ ถงึ ความตอ งการของ การบริหารประเทศ ประชาชน 3. ประชาชนขาดความสขุ รฐั บาลและ ประชาชนไมม ีความสมั พันธก นั อยา ง ใกลชิด กิจกรรมท่ี 4 1. ง 2. ก 3. ค 4. ง 5. ง 6. ง 7. ก 8. ง 9. ค 10. ง

175 บรรณานุกรม กรมวชิ าการ กระทรวงศกึ ษาธิการ. คูมอื การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนประวตั ิศาสตร ประวตั ศิ าสตร ไทย :จะเรยี นการสอนกนั อยางไร. กรงุ เทพฯ : กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. การรวมตัวทางเศรษฐกจิ ของอาเซยี น เอกสารเผยแพรอ อนไลน กรมอาเซยี น กระทรวง การตางประเทศ (ออนไลน) . เขา ถึงไดจ าก www.mfa.go.th/asean/asean_web/docs/ asean_economy.doc การศกึ ษาทางไกล. สถาบนั . กรมการศึกษานอกโรงเรียน. ชดุ การเรยี นทางไกล ระดบั มธั ยมศึกษตอนตน หมวดวิชาพัฒนาสงั คมและชุมชน. กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พค ุรสุ ภาลาดพราว, 2546. การศึกษานอกโรงเรยี น, กรม. ชุดการเรียนทางไกล หมวดวชิ าพัฒนาสงั คมและชมุ ชน ระดับมธั ยมศกึ ษา ตอนตน. พฤษภาคม 2540. โกเมน จริ ฐั กลุ , รศ.ดร.และเสรี ลีลาลัย, รศ. หนังสอื เรียน ส.504 สงั คมศกึ ษา ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 5. กรงุ เทพฯ : ไทยวฒั นาพานชิ จาํ กดั . ขอ มูลทวั่ ไปของอาเชยี น. (ออนไลน) . เขา ถึงไดจาก : http://www.mfa.go.th/web/1694.php เวบ็ ไซต กองอาเชยี น กระทรวงตา งประเทศ คิม ไชยแสนสุข, รศ.และศนั สนยี  วรรณาวกูร. ชุดปฏิรปู การเรียนรหู ลกั สูตรการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พ.ศ. 2544 กลุมสาระการเรยี นรู สวนศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ชวงช้นั ท่ี 4 สาระ 3 เศรษฐศาสตร. กรุงเทพฯ : สํานกั พมิ พป ระสานมติ ร, 2545. เคน จันทรวงษ สรุปเขมลยุ โจทยค ลังขอสอบสังคม ศาสนาและวัฒนธรรม สํานกั พมิ พ SCIENEC CENTER, มปป. เครือขา ยเรารกั พระเจาอยูหวั . 2554. “พระราชกรณยี กจิ ดานการเกษตรและการยกระดับสภาพชีวติ ความเปนอยูของประชาชน”. (online). http://www.xn--12co9drbac8a9as5aiidh8iseilnpa.com/ conten/index.php?page=content&type-view&cat=3&id=74 and_%20literature.php. สืบบคน วนั ที่ 2 กรกฎาคม 2557. _____________. “พระราชกรณยี กจิ พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภมู ิพลอดุลยเดช มหาราชดา นการศึกษา”. (online). http://king.kapook.com/job_duties_international_relations.php. สบื คน วันที่ 2 กรกฎาคม 2557. _____________. “พระราชกรณยี กจิ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดลุ ยเดช มหาราชดานภาษาและวรรณกรรม”. (online). http://king.kapook.com/job_duties_language_and_%20literature.php.

176 สบื คน วนั ท่ี 2 กรกฎาคม 2557. เครอื ขายกาญจนาภิเษก. 2557. “พระราชประวตั พิ ระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดลุ ยเดช มหาราช”. (online). http://kanchanapisek.or.th/biography/hmk.th.html. สบื คนวันที่ 2 กรกฎาคม 2557. ชาญ นพรัตน และสิทธา มีชอบธรรม หมวดวิชาพฒั นาสงั คมและชมุ ชน ระดับมัธยมศกึ ษาตอนตน ตามหลกั เกณฑแ ละวิธกี ารจดั การศกึ ษานอกโรงเรียน หลักสตู รการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2544 บริษัท ปยมติ ร มัลติมิเดีย จํากัด, 2546. แชน ปจจสุ านนท, พลเรือตร.ี กรณีพพิ าทระหวา งประเทศไทย ฝร่ังเศส และการรบทป่ี ากนํ้า เจาพระยา สมยั รศ. 112. กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พครุ สุ ภา. 2519. ถนอม พนั ธมุ ณี. หนังสือเรยี นหลกั สตู รการศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน พ.ศ. 2544 หมวดวิชาพัฒนาสงั คมและชุมชน ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน. พิมพคร้งั ท่ี 2. กรุงเทพฯ : เสนาธรรม, มปป. นายชาตชิ าย มกุ สง. 2556. ขบวนการเสรไี ทย. (online). http://www.kpi.ac.th/wiki/index.php/ ขบวนการเสรไี ทย. สบื คน วนั ท่ี 3 กรกฎาคม 2557. นชิ า แกวพาณิช. เสริมสาระการเรียนรูพ้นื ฐานสงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม ม.3 : สํานักพมิ พ เดอะบุคส จํากดั , 2551. “แนวพระราชดาํ ริดานการศึกษา”. (online). http://obec.go.th/sites/obec.go.th/ files/document/attachment/17892/183229.pdf ประชาคมอาเซยี น (ASEAN Community) เอกสารเผยแพรและสอ่ื ประชาสมั พนั ธ กรมอาเซียน กระทรวง การตางประเทศ (ออนไลน) . เขาถงึ ไดจ าก : http://www.mfa.go.th/ internet/document/1808.doc) ประโยชนท ่ไี ทยไดรับจากการเขา รวมกลมุ อาเซียน. (ออนไลน) . เขา ถงึ ไดจาก : http://www.mfa.go.th หนงั สอื “มารูจกั อาเซยี นกันเถอะโดยกรมอาเซียน กระทรวงการตางประเทศ ประเวศ วะสี. เศรษฐกิจพอเพียงและประชาสังคม : แนวทางผลิตฟนฟูเศรษฐกิจสงั คม. กรงุ เทพฯ พิมพด ,ี 2544. ปยพร บญุ เพ็ญ. หลกั เศรษฐศาสตร 3200-0101, 005-110-103. กรุงเทพฯ: บริษทั บณั ฑติ สาสน จาํ กัด, มปป. พัชรยี า ฉตั รเท. เอกสาร เรือ่ งคลืน่ สึนามกิ บั ผลกระทบสงิ่ แวดลอ ม เพญ็ ศรี ดกุ , ศ.ดร. 2539. ความสมั พันธระหวางสยามกบั ฝรงั่ ในคริสตศ ตวรรษที่ 11. กรงุ เทพฯ. เพ็ญสุรัตน หอมเย็น และคณะ. คมู อื เตรยี มสอบ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ม.1-2-3 : บรษิ ัท ไทเนรมติ กจิ อนิ เตอรโ ปรเกรสซีฟ จาํ กัด, 2537. เพญ็ สรุ ตั น หอมแยม และคณะ. คูมือเตรียมสอบ สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม ม.1-2-3 กรงุ เทพฯ : ไฮเดดพับลชิ ชงิ่ จาํ กดั , “มปป.”

177 ไพฑูรย พงศะบุตร และวนั ชัย ศริ ริ ัตน. หนังสือเรียนสงั คมศึกษา ส.504 สงั คมศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 5. กรงุ เทพมหานคร : บรษิ ัท โรงพิมพไ ทยวัฒนา พานิชย จํากดั , 2537. มานติ กติ ตจิ งู จติ และสุรพล เอีย่ มอูทรัพย. กลุม สาระการเรยี นรู สังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม ชว งชน้ั ท่ี 3 : แสงจันทรก ารพมิ พ, 2546. ราชบัณฑิตสถาน. ใตรมพระบารมี จักรนี ฤบดนทิ ร สยามนิ ทราธริ าช. 2547. รจุ เิ รจ โลหารชุน และคณะ. หนังสือเรียนชุดการศึกษานอกโรงเรยี น (กศน.) หมวดวิชาพัฒนาสงั คมและ ชมุ ชน. (สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม) ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนตน. กรุงเทพฯ : ประสานมิตร (ปมส.), 2549. วิถีพเี ดีย สารนกุ รมเสรี. มปผ. “พระราชกรณียกิจดา นความมน่ั คงภายในประเทศ”. (online). http://th.wikipedia.org/wikicite_note_-1. สบื คนวันที่ 2 กรกฎาคม 2557. วไิ ล ทรงโฉม, หมวดวิชาพัฒนาสงั คมและชมุ ชน ระดับมัธยมศึกษาตอนตน การศกึ ษานอกโรงเรยี น : บรษิ ัท สามเจรญิ พาณิชย (กรุงเทพฯ) จาํ กดั , 2546. ศิริพร ดาบเพชร คมคาย มากบวั และประจกั ษ แปะ สกลุ . ประวตั ศิ าสตรไ ทย ม.4-ม.6. พิมพคร้ังท่ี 1. กรุงเทพฯ : อกั ษรเจรญิ ทศั น สมนกึ ปฏปิ ทานนท และคณะ. คูมอื เตรียมสอบสังคมศึกษา ชวงช้ันที่ 3 (ม.1-ม.3) กรุงเทพฯ : ภมู บิ ัณฑติ การ พิมพ, 2537. สมสวย เห็นงาม และคณะ. ติวเขม กอ นสอบ สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ชว งช้ันที่ 3 : บริษทั ฐานบณั ฑิต จาํ กัด กรุงเทพฯ, 2537. สารานุกรมไทยสาํ หรับเยาวชน โดยพระราชประสงคใ นพระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู วั . ไทยกับ สงครามโลกครั้งท่ี สอง. (online).http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/ book.php”book=4&chap=9&page=t4-9-infodetail06.htmel สืบคน วนั ท่ี 3 กรกฎาคม 2557. สํานักขา วเจา พระยา. “พระราชกรณยี กจิ ดานการศาสนา”. (online). 2553. http://www.chaoprayanews.com สบื คน วันที่ 2 กรกฎาคม 2557. สํานักงานการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. ประวัติศาสตร ชัน้ มธั ยมศึกษาปท ่ี 3. กรงุ เทพฯ : สกสค ลาดพรา ว. 2555. _____________. ประวตั ิศาสตร เลม 1 ประวัติศาสตรไทย ชน้ั มธั ยมศึกษาปท่ี 4-6. พมิ พครัง้ ท่ี 1. กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พ สกสค ลาดพราว. _____________. เอกสารการสอนชดุ ประวตั ิศาสตรไ ทย. พมิ พค รัง้ ที่ 5. นนทบุรี : มหาวิทยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธริ าช.

178 สโุ ขทยั ธรรมาธริ าช , มหาวทิ ยาลัย. เอกสารการสอนชุดประวัติศาสตรไ ทย. พิมพครงั้ ท่ี 8. นนทบุรี : มหาวิทยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช. 2552. _____________. เอกสารการสอนชุดประวตั ศิ าสตรสงั คมและการเมืองไทย. พิมพค รั้งท่ี 30. นนทบุรี : มหาวิทยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช. 2551. สพุ ิชฌาย สวสั ดริ าษฎร และกลุ ธดิ า รตั นโกศล. หมวดวชิ าพัฒนาสังคมและชุมชน ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน : บรษิ ทั สาํ นักพิมพ ลองไลฟ เอ็ด จาํ กดั นนทบุร,ี 2549. อภนิ นั ท จันตะนี และชัยยศ ผลวฒั นา. ระบบเศรษฐกจิ ไทยและการสหกรณ. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพ พิทกั ษ อกั ษร, 2538. อภนิ ันท จันตะน.ี เอกสารคาํ สอนเศรษฐศาสตรม หภาค 1. ภาควิชาเศรษฐศาสตร คณะวทิ ยาการจัดการ สถาบันราชภัฏพระนครศรอี ยุธยา. กรงุ เทพฯ : สํานักพมิ พ พทิ ักษอักษร, 2538. เอกสาร “ประชาคมเศรษฐกิจอาเซยี น” ฉบบั ประชาชน โดยกรมเจรจาการคา ระหวา งประเทศ กระทรวงพาณิชย. http://earthquake.usgs.gov/ http://www.thaigoodview.com http://www.vcharkarn,com/varticle/33610 http://www.bloggang.com http://www.thaipr.net http://www.thai.cri.cn http://www.thaigoodview.com http://th.wikipedia.org http://rirs3.royin.go.th/dictionvary,asp http://www.thaigoodview.com/node/76621 http://www.mwit.ac.th

179 คณะผูจ ดั ทาํ ทปี่ รกึ ษา บุญเรอื ง เลขาธิการ กศน. อิ่มสุวรรณ รองเลขาธิการ กศน. 1. นายประเสรฐิ จําป รองเลขาธิการ กศน. 2. ดร.ชยั ยศ แกวไทรฮะ ทีป่ รกึ ษาดา นการพฒั นาหลกั สตู ร กศน. 3. นายวชั รนิ ทร ตัณฑวฑุ โฒ ผอู าํ นวยการกลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 4. ดร.ทองอยู 5. นางรักขณา ผเู ขยี นและเรยี บเรียง 1. นางสาวสดุ ใจ บุตรอากาศ สถาบัน กศน. ภาคเหนือ 2. นางสาวพมิ พาพร อนิ ทจักร สถาบนั กศน. ภาคเหนอื 3. นางดษุ ณี เหลีย่ มพันธุ สถาบัน กศน. ภาคเหนือ 4. นางดวงทพิ ย แกวประเสริฐ สถาบัน กศน. ภาคเหนอื 5. นายนพิ นธ ณ จนั ตา สถาบัน กศน. ภาคเหนือ 6. นางอุบลรัตน มีโชค สถาบัน กศน. ภาคเหนอื 7. นางกรรณิการ ยศตอื้ สถาบนั กศน. ภาคเหนือ 8. นางณิชากร เมตาภรณ สถาบนั กศน. ภาคเหนือ ผบู รรณาธกิ ารและพัฒนาปรบั ปรงุ 1. นางพรทิพย เข็มทอง กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น 2. นางสาวพิมพาพร อนิ ทจักร สถาบัน กศน. ภาคเหนือ 3. นางสาวสุรัตนา บรู ณะวิทย สถาบนั กศน. ภาคตะวันออก 4. นางสาวสปุ รีดา แหลมหลกั สถาบนั กศน. ภาคตะวันออก 5. นางสาวสาลินี สมทบเจรญิ กลุ สถาบัน กศน. ภาคตะวนั ออก 6. นายอุดมศักดิ์ วรรณทวี สํานกั งาน กศน. อ.โขงเจยี ม 7. นายเรืองเวช แสงรตั นา สํานักงาน กศน. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื 8. นางพัฒนสุดา สอนซือ่ ขาราชการบาํ นาญ 9. นางธัญญาวดี เหลาพาณชิ ย ขาราชการบาํ นาญ 10. นางพรทิพย เขม็ ทอง กลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 11. นางสาววรรณพร ปท มานนท กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 12. นายเรอื งเดช แสงวฒั นา สถาบนั กศน. ภาคตะวันนออกเฉียงเหนอื 13. นางมยรุ ี สวุ รรณเจริญ สถาบนั กศน. ภาคใต

180 14. นางสาวสรุ ตั นา บรู ณะวิทย สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออก 15. นางสาววาสนา โกสยี วัฒนา สถาบนั การศึกษาทางไกล 16. นางธญั ญาวดี เหลา พาณิชย ขา ราชการบํานาญ 17. นางพรทพิ ย เขม็ ทอง กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น ผพู ฒั นาและปรบั ปรงุ ครงั้ ที่ 2 ศึกษานเิ ทศกเชี่ยวชาญ ขาราชการบาํ นาญ 1. นางสาวสดุ ใจ บุตรอากาศ ครชู ํานาญการพิเศษ 2. นางพรทิพย เขม็ ทอง กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 3. นางบุษบา มาลนิ ีกุล กลุม พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน 4. นางพรทิพย พรรณนติ านนท 5. นางสาวกรวรรณ กวีวงษพพิ ัฒน กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น คณะทาํ งาน ม่นั มะโน กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น ศรรี ัตนศิลป กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 1. นายสุรพงษ ปทมานนท กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 2. นายศุภโชค กุลประดิษฐ 3. นางสาววรรณพร เหลอื งจิตวฒั นา กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 4. นางสาวศรญิ ญา กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 5. นางสาวเพชรนิ ทร กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน ผพู ิมพต นฉบบั คะเนสม กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน เหลืองจติ วัฒนา 1. นางปย วดี กวีวงษพ ิพัฒน กลุม พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน 2. นางสาวเพชรินทร ธรรมธษิ า 3. นางสาวกรวรรณ บานชี 4. นางสาวชาลนี ี 5. นางสาวอริศรา ผอู อกแบบปก นายศภุ โชค ศรีรัตนศิลป

181 คณะผูจัดทํา เนอื้ หา เพิม่ เติม เรอื่ ง “พระราชกรณยี กิจของพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช และสมเดจ็ พระนางเจาสริ กิ ติ ิ์ พระบรมราชนิ นี าถ ทส่ี ง ผลตอ การเปลีย่ นแปลงของประเทศไทย” ท่ปี รกึ ษา สกลุ ประดิษฐ เลขาธิการ กศน. ทบั สพุ รรณ รองเลขาธกิ าร กศน. 1. นายการณุ จําจด รองเลขาธกิ าร กศน. 2. นายชาญวทิ ย งามเขตต ผอู าํ นวยการกลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น 3. นายสุรพงษ 4. นางศุทธนิ ี ผูเขยี น เรียบเรยี ง จากการประชุม ครงั้ ที่ 1 1. นายปณณพงศ ทาวอาจ สาํ นกั งาน กศน. จงั หวัดสโุ ขทัย กศน.อาํ เภอสวรรคโลก จงั หวัดสโุ ขทัย 2. นายจิรพงศ ผลนาค กศน.อาํ เภอบางแกว จังหวดั พทั ลงุ กศน.อาํ เภอจะนะ จังหวัดสงขลา 3. นายวรวฒุ ิ จริยภคั รดิกร กศน.อาํ เภอคลองหลวง จงั หวัดปทมุ ธานี กศน.อาํ เภอวังนอย จงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา 4. นายรอศกั ดิ์ เหะเหรม็ โรงเรยี นสตรวี ิทยา 2 ในพระอปุ ถมั ภ สมเดจ็ พระศรีนครินทราบรมราชชนนี 5. นางสาวประภารสั ม พจนพมิ ล 6. นางสาววนั ทนา จะระ 7. นายรุจน หาเรอื นทรง ผเู ขยี น เรียบเรยี ง และ บรรณาธกิ าร จากการประชุมคร้งั ท่ี 2 1. นายสันติ อิศรพนั ธุ กศน.อาํ เภอโพธาราม จงั หวดั ราชบุรี 2. นางสาวประภารสั ม์ิ พจนพมิ ล กศน.อาํ เภอคลองหลวง จงั หวดั ปทมุ ธานี คณะทาํ งาน 1. นายสุรพงษ มัน่ มะโน กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 2. นายศุภโชค ศรรี ตั นศลิ ป กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน 3. นางสาวสลุ าง เพช็ รสวา ง กลุม พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 4. นางสาวเบ็ญจวรรณ อาํ ไพศรี 5. นางสาวทิพวรรณ วงศเรือน 6. นางสาวชมพนู ท สังขพ ิชัย



182 คณะผปู รับปรุงขอ มูลเกยี่ วกบั สถาบันพระมหากษัตรยิ  ป พ.ศ. 2560 ทป่ี รึกษา จาํ จด เลขาธกิ าร กศน. หอมดี ผูตรวจราชการกระทรวงศกึ ษาธกิ าร 1. นายสุรพงษ ปฏบิ ตั หิ นาทรี่ องเลขาธกิ าร กศน. 2. นายประเสริฐ สุขสเุ ดช ผูอาํ นวยการกลุมพัฒนาการศึกษานอกระบบ และการศกึ ษาตามอธั ยาศยั 3. นางตรนี ชุ กศน.เขตมนี บรุ ี กรงุ เทพมหานคร ผปู รบั ปรุงขอมลู กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย นางเพญ็ ลดา ชื่นโกมล กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย กลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั คณะทาํ งาน กลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั กลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย 1. นายสุรพงษ มั่นมะโน กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั 2. นายศภุ โชค ศรรี ตั นศลิ ป กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย 3. นางสาวเบญ็ จวรรณ อําไพศรี 4. นางเยาวรัตน ปน มณีวงศ 5. นางสาวสุลาง เพ็ชรสวา ง 6. นางสาวทิพวรรณ วงคเ รือน 7. นางสาวนภาพร อมรเดชาวัฒน 8. นางสาวชมพนู ท สงั ขพ ิชยั