Απρίλιος 2016

1η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016, ΦΥΛΛΟ 462 ΜΗΝΙΑΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ, M' ΧΡΟΝΟΣ, 6 ευρώ, www.aagora.gr English SupplementΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΑΡΡΗΓΕΩΡΓΙΟΥΗ ελευθερία κινήσεωναπό τη Fairfax είναιεμπιστοσύνη και ευθύνη





1 Απριλίου 2016, Aρ. Φύλλου: 462 ISSN: 1105-9516Ιδιοκτήτης: Δ. ΡΟΥΧΩΤΑΣ & ΣΙΑ Ο.Ε. ASFALISTIKI AGORA ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1977Εκδότης: ΑΜΑΛΙΑ ΡΟΥΧΩΤΑ Μonthly Economic ΜΗΝΙΑΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣύμβουλος Έκδοσης: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΟΥΧΩΤΑΣ & Insurance Review ΔΗΜΉΤΡΑ ΚΑΖΑΝΤΖΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΑρχισυντάκτρια: ΣΟΥΛΑ ΚΟΡΜΑ Editor A. ROUCHOTA ΣυντάκτριαΛογιστής: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ 126 DIONISSOU Str., 151 24 Maroussi, Μέλος: της Ένωσης Athens - Greece ΜΑΡΙΝΑ ΠΕΤΡΟΥΛΑΚΗ ΔημοσιογράφωνΚωδ. ΕΛΤΑ 1062 Annual Subscription: a180 Art Director Ιδιοκτητών Τιμή Τεύχους: €6  Aτομική Συνδρομή: €55 Περιοδικού Τύπου, Εταιρική Συνδρομή: €150 Τηλ.: 210-6196879 210-6196942 ΝΙΚΗ ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΥ της FIPP FAEP και Συνδρομή Εξωτερικού: €180 Fax: 210-6196943, Υπ. Marketing της PresseΕΔΡΑ: Διονύσου 126, 151 24 Μαρούσι e-mail: [email protected] Internationale desΑ.Φ.Μ.: 082314452 TYΠΟΣ ΕΛΛΑΣ ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ Assurances (P.I.A.) Εκτύπωση Εβδομαδιαίο Newsletterwww.aagora.gr
Aσφαλιστική Αγορά  Aσφαλιστική Αγορά4 Editorial Ο Αλ. Σαρρηγεωργίου για τη Eurolife, ναι η δύναμή6 Χωρίς Τίτλο τη Fairfax και την αγορά μας. 50 Η Interasco τιμά Από τη δική μας Θεωρώντας ότι η επένδυση της καναδικής Fairfax στη Eurolife ERB εί- τους συνεργάτες Σκοπιά ναι μια θετική εξέλιξη γενικότερα για την ασφαλιστική μας αγορά, δώ- της.12 Η Interamerican σαμε το βήμα της «Α.Α.» στον Δ/ντα Σύμβουλο της Εταιρείας, για να 58 Make a σε νέο στρατη- μιλήσει για τις λεπτομέρειες και τις προοπτικές αυτής της σπουδαίας difference με το γικό προσανα- επένδυσης. Είναι η στρατηγική και η δουλειά χρόνων που έκαναν τη MDRT Ελλάδος. τολισμό. Eurolife ελκυστικό στόχο για τους ξένους επενδυτές, ισχυρίζεται ο 60 Επιθεώρηση Δ.14 Ασφαλίσεις Ζω- ίδιος και τον επιβεβαιώνει και η τελική συμφωνία μεταξύ της Τράπε- Κελεσίδη. ής: Αδιαμφι- ζας και του κ. Prem Watsa. 64 Επιθεώρηση Χρ. σβήτητοι πρω- Ωστόσο, ο κ. Σαρρηγεωργίου δυσκολεύεται να μιλήσει χωρίς να δια- Χρυσολόγου. ταγωνιστές οι φαίνεται πίσω από τα λεγόμενά του και η ιδιότητα του Προέδρου της 68 Mega Brokers: διαμεσολαβη- Ετήσιο Συνέδριο τές και η ασφά- ΕΑΕΕ, και αυτό είναι ένα Συνεργατών Ν. λιση Υγείας. επιπλέον bonus για τους Ελλάδος. Αφιέρωμα αναγνώστες της συνέντευ- 69 Νέα από τις Εται-16 MetLife Κεφά- ξης αυτής. ρείες λαια Κάλυψης. 84 Προϊόντα Άρθρο 20 88 English36 Σπουδαίος Λό- Supplement γος & Βαρύ Πα- 28 Ο κ. Π. Στρατής για τον 94 O ΣΥΝήΓΟΡΟΣ ράπτωμα ως λό- ρόλο του Πραγματογνώμονα επιλέγει: Ασφά- γοι καταγγελίας λιση Πιστώσεων συμβάσεως Η εξαγγελία του Αναπλ. και η ρήτρα ασφαλιστικών Υπουργού Οικονομικών, κ. «Αξιώσεις που διαμεσολαβη- Τρ. Αλεξιάδη, για τη δημι- θα προβλη- τών, του Στ. Κό- ουργία σώματος ανεξάρτη- θούν», του Θ. κιου. των εξειδικευμένων πραγμα- Κουτσούμπα. Θέμα τογνωμόνων, στάθηκε η 96 Από το περίπτε-42 Ο Έλληνας κα- αφορμή να απευθυνθούμε ρο της διεθνούς ταναλωτής στον έγκριτο πραγματογνώ- ασφαλιστικής “βλέπει” πλέον μονα κ. Π. Στρατή, προκειμέ- αγοράς αλλιώς την νου να σχολιάσει την πρόθε- ασφάλιση κα- ση του κ. Υπουργού. Η αφορμή αυτή, βέβαια, ήταν μια καλή ευκαιρία να Οι μόνιμες στή- τοικίας. του θέσουμε πολλά ερωτήματα γενικά περί των πραγματογνωμόνων της λες MDRT Views, Παρουσίαση ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς και να αναδείξουμε έτσι τον ρόλο και τη Αυτοβελτίωση, Βι-44 Η Ομάδα Αιγαί- συμβολή τους στη διαδικασία της ασφαλιστικής αποζημίωσης και στην βλία, Σπονδές ου στηρίζει τα έξωθεν καλή μαρτυρία του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης. στη Γνώση και τη “ξεχασμένα” Βελτίωση, Πολιτι- νησιά του Αιγαί- κή Αδεία “απου- ου. σιάζουν” λόγω48 Generali: Οι άν- πληθώρας επίκαι- θρωποί μας εί- ρης ύλης. Εκδόσεις Αγ. Κωνσταντίνου 43, Μαρούσι, Τηλ.: 210 61.27.502, Fax: 210 61.27.719 Βιβλιοπωλείο Υπεύθυνος: Μάκης Ρουχωτάς e-mail: [email protected]

(ΣΧΟΛΙΟ ΤΟΥ ΜΗΝΑ) (ΜΑΡΤΙΟΣ 2016) 3

(ΣΧΟΛΙΟ ΤΟΥ ΜΗΝΑ) Οι διαμεσολαβούντες πρέπει να γνωρίζουν Π ολύς λόγος έχει γίνει για την αξία των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών στον Θεσμό της Ασφάλισης και τις επιπτώσεις που προκαλούν στη δουλειά τους τα εναλλακτικά δίκτυα. Ύστερα από τις βαρυσήμαντες επί του θέματος δηλώσεις του επικεφαλής της κορυφαίας επί δεκαετίες ασφαλιστικής εταιρείας Interamerican, κ. Γιώργου Κώ- τσαλου, απ’ όπου προκύπτει ειλημμένη απόφαση για στροφή 1800 προς το αν- θρώπινο δίκτυο, τουλάχιστον για τις ασφαλίσεις Ζωής, αναδημοσιεύουμε το ακόλουθο κείμενο. Κείμενο από το οποίο προκύπτει ο σχεδιασμός και οι επιδιώξεις της τότε ηγε- σίας της Interamerican και τα αποτελέσματα, που είναι σε όλους γνωστά. Το εν λόγω κείμενο, το οποίο αναδημοσιεύουμε σήμερα για λόγους ιστορικούς - διδακτικούς, δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ, στις 4 Σεπτεμβρίου 2005, και το υπο- γράφει ο έγκριτος Δ. Χαροντάκης:« Νέα στρατηγική αναζητεί η InteramericanΠροσανατολίζεται σε αλλαγές τόσο προϊόντων είναι φθηνότερες ακόμη στών. Στόχος του μάλιστα είναι να αξιοποιήσει τους τελευταίους και πα-των προϊόντων του κλάδου ζωής όσο και ως 20%. Από την άλλη πλευρά, οι ραδοσιακά πιο “δυναμικούς” μήνες του έτους, έτσι ώστε να αυξήσει ικα-και του δικτύου πωλήσεων αλλαγές στο δίκτυο πωλήσεων συνε- νοποιητικά τις πωλήσεις του. Μάλιστα προκάλεσε αρκετές συζητή-Νέα στρατηγική για να ξεπεράσει τον χίζονται, ενώ επιλογή του ομίλου εί- σεις στην αγορά αλλά και μεταξύ των στελεχών του ομίλου η προ μηνών“σκόπελο” της ύφεσης στην ασφαλι- ναι να συνεργαστεί και με συμπληρω- δημιουργία της εταιρείας Best Line AE. Μέτοχοι της νέας εταιρείας είναιστική αγορά αναζητεί ο όμιλος της ματικά δίκτυα. ο κ. Δ. Κοντομηνάς κατά 70% και ηInteramerican. Και φαίνεται ότι τελι- Στο πλαίσιο αυτό εξάλλου δημιουργή- Interamerican (δηλαδή, η Eureko) κα- τά 30%. Η εταιρεία αυτή είναι θυγα-κώς προσανατολίζεται σε αλλαγές θηκε προσφάτως η εταιρεία Best Line τρική της Best Cards (πρώην Interamerican Cards ΑΕ), στην οποίατόσο των ασφαλιστικών προϊόντων AΕ, η οποία πρόκειται να λειτουργή- είναι ίδια η μετοχική σχέση των δύο εταίρων και αυτή επίσης είναι θυγα-του κλάδου ζωής όσο και του δικτύου σει ως εταιρεία δικτύου πωλήσεων. τρική της Demco AE, που είναι η προ- σωπική εταιρεία του κ. Κοντομηνά. Οπωλήσεων. Επισημαίνεται χαρακτηρι- Είναι προφανές ότι οι αλλαγές στη χαρακτήρας της νέας εταιρείας –πρό- κειται για εταιρεία δικτύου–, η οποίαστικά ότι το πρόβλημα της στρατηγική του ομίλου και ιδιαίτερα δεν έχει ακόμη ενεργοποιηθεί, είναι ευθέως ανταγωνιστικός προς το δί-Interamerican είναι το υψηλό κόστος αυτές που γίνονται στο δίκτυο σε μια κτυο του ομίλου και ώσπου να δο- θούν οι σχετικές καθησυχαστικέςλειτουργίας ως ποσοστό των πωλήσε- περίοδο εξαιρετικά δύσκολη (…) επη- »διαβεβαιώσεις είχε προκληθεί πολύων, το οποίο όμως δεν υπάρχουν πε- ρεάζουν δυσμενώς την ψυχολογία μεγάλη ανησυχία .ριθώρια να μειωθεί ακόμη περισσό- των πωλητών, όπως τουλάχιστον υπο-τερο χωρίς να δημιουργηθεί πρόβλη- στηρίζουν πηγές της αγοράς.μα στον όμιλο –αντιθέτως, το ποσο- Ειδικότερα, ο όμιλος Interamericanστό θα μειωθεί με την αύξηση των προσπαθώντας να δώσει ακόμη μεγα-πωλήσεων. λύτερη έμφαση στην ανάπτυξη τηςΗ αρχή έγινε με την τροποποίηση των ασφαλιστικής παραγωγής του στρέ-νοσοκομειακών προϊόντων του ομί- φεται πλέον και σε συμπληρωματικάλου. Σύμφωνα με τα νέα προϊόντα, δίκτυα πώλησης ασφαλιστικών προϊό-δεν καλύπτονται οι μικρές ζημιές πα- ντων. Αξίζει να σημειωθεί ότι ως τώ-ρά μόνο οι μεγάλες, γεγονός που αλ- ρα το μεγαλύτερο μέρος της παραγω-λάζει και τα τιμολόγια. Υπολογίζεται γής του –άνω του 90%– προέρχεταιότι οι τιμές των νέων νοσοκομειακών από το δίκτυο των δικών του ασφαλι-4 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

Τ ο περιοδικό «Ασφαλιστική Αγορά» παρακολουθεί ανελλιπώς και διαχρονικά τα θέματα που απασχολούν τον κορμό της ασφαλιστικής βιομηχανίας, δηλα- δή τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, και όχι μόνον τα εκθέτει αλλά και εκτί- θεται προκειμένου να τα προασπίσει. Πλέον δεν είμαστε μόνοι, γι’ αυτό και παραπέμπουμε στην τοποθέτηση - άρθρο του Προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, κ. Γιάννη Χατζηθεο- δοσίου, επί του θέματος, ύστερα από παράκληση που του διατυπώσαμε.« Οι ασφάλειες πωλούνται μόνο από τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητέςΗ ασφαλιστική αγορά προοδεύει, σβήτηση (άμεση και έμμεση) για την την απαραίτητη δομική δραστηριότη-ωριμάζει και εμφανίζει νέα ποιοτικά ασφαλιστική διαμεσολάβηση. τα της ασφαλιστικής διαμεσολάβη-και ποσοτικά στοιχεία. Η αγορά σήμερα έρχεται να μας επι- σης, η οποία και συντελεί στην απαι-Οι συντελεστές της και τα στελέχη βεβαιώσει. Αναδεικνύει την άξια και τούμενη από την κοινωνία διαρκήτης αρχίζουν να βλέπουν με διαφο- πολιτισμένη στάση που επιδείξαμε βελτίωση της ιδιωτικής ασφάλισης.ρετική οπτική, συγκριτικά με το πα- απέναντι σε κάθε αμφισβήτηση. Η πορεία μας εφεξής θα είναι διαφο-ρελθόν, πράγματα και καταστάσεις. Γίνεται συνειδητό με ευκρίνεια ότι οι ρετική. Είναι η κατάλληλη ώρα για ναΣτις εξελισσόμενες αλλαγές, εντάσ- ασφάλειες πωλούνται από τους κατανοήσουν οι ασφαλιστικές εται-σεται και η πραγματική αξία που ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές και ρείες ότι: όλες οι ασφάλειες (αυτοκι-αποδίδεται στον ρόλο της ασφαλιστι- κανείς δεν μπορεί να υποκαταστήσει νήτων, ζωής, γενικών) μπορούν νακής διαμεσολάβησης. αυτή την πραγματικότητα. πουληθούν ολοκληρωμένα μόνο απόΟ κλάδος ανακτά τη θέση του, μετά Το μοναδικό ισχυρό και πραγματικό τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβη-από αρκετό διάστημα κατά το οποίο κανάλι πώλησης των ασφαλειών τές. Αν σταματούσαν όλες οι επίμο-επιχειρήθηκε ποικιλοτρόπως να απο- ήταν, παραμένει και θα είναι η ασφα- νες και πολυδάπανες προσπάθειεςμειωθεί η αξία του ή να υποκαταστα- λιστική διαμεσολάβηση. ανάπτυξης εναλλακτικών καναλιώνθεί η εργασία των ασφαλιστικών δια- Η επικοινωνία, η στήριξη, η ενημέρω- πώλησης ασφαλιστικών προϊόντωνμεσολαβητών από άλλες μεθόδους. ση, η παρότρυνση, η εξήγηση, η συ- (internet, direct, κ.λπ.), τότε θα μπο-Σήμερα, το επάγγελμα αναγεννάται. μπαράσταση και πολλά ακόμα που ρούσαμε ενδεχομένως να δούμε τοΑναγνωρίζεται, επιβεβαιώνεται και συνοδεύουν ένα συμβόλαιο Ζωής, μεγάλωμα της ελληνικής ασφαλιστι-διακρίνεται η σημασία του στην πρό- καθώς και άλλα ασφαλιστήρια συμ- κής αγοράς.οδο της ιδιωτικής ασφάλισης. βόλαια, προσφέρονται από τους Οι εταιρείες, έως σήμερα, νομίζω ότιΗ αναγνώριση αυτή, προσφάτως, ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές. έχουν καταγράψει απώλειες από τιςαποτυπώθηκε και από τον κ. Γιώργο Οι ασφαλιστικές εταιρείες αναντίρ- επενδύσεις εκτός ασφαλιστικής δια-Κώτσαλο, η μακρόχρονη εμπειρία ρητα είναι ισχυρές και ο ρόλος τους μεσολάβησης. Πιστεύω πως τα πράγ-του οποίου αλλά και η ηγετική θέση μοναδικός. Αυτή τη μοναδικότητα ματα θα είχαν εξελιχθεί διαφορετικάτης εταιρείας του εκπέμπουν μηνύ- χαίρομαι που αρχίζουν πλέον να την για όλους, εάν είχαν εμμείνει στο ναματα για την αγορά. Η δημόσια τοπο- αναγνωρίζουν και στον ρόλο των άλ- στηρίξουν με προσοχή τον κλάδο τηςθέτησή του υπέρ των ασφαλιστικών λων συντελεστών-κρίκων της ιδιωτι- ασφαλιστικής διαμεσολάβησης.διαμεσολαβητών θεωρώ ότι συμπί- κής ασφάλισης. Το πλήρωμα του χρόνου ήλθε καιπτει με την έναρξη ενός νέου κύκλου Και είναι εμφανές πως οι πρακτικές πλέον η εμπειρία όλων των συντελε-στην ιδιωτική ασφάλιση. και οι συμπεριφορές που παρατηρού- στών της αγοράς αποτελεί μια καλύ-Κλείνει η περίοδος των τελευταίων νται πλέον, αναγνωρίζουν τη δυναμι- »τερη βάση για το μέλλον. Γιάννηςετών, που περιείχε περισσή αμφι- κή του επαγγέλματος. Αποδέχονται Χατζηθεοδοσίου .Τέλος, βαρύνουσα επί του θέματος είναι η θέση που διατυπώνει σε συνέντευξή του στο παρόν τεύχος μας ο κ. Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, ο οποίος, μεταξύ άλλων,αποφαίνεται τα εξής:«Δεν μπορείς να πουλήσεις ένα ιδιαίτερο νοσοκομειακό πρόγραμμα μέσα από τοinternet ή μέσα από την τράπεζα. Επίσης ο ασφαλιστής –και σε αυτό επιμένω– δεν εί-ναι παραγγελιοδόχος για να πουλάει αυτοκίνητο. Γιατί περί αυτού πρόκειται, όταν ηασφάλιση αυτοκινήτου είναι υποχρεωτική. Αυτό μπορεί να το κάνει το internet πολύικανοποιητικά. Ο επαγγελματίας ασφαλιστής πρέπει να είναι διαβασμένος. Εάν ο ασφα-λιστής έχει να προσφέρει κάποια επιπλέον πληροφορία ή καθοδήγηση στον πελάτητου, τότε και ο πελάτης σε εκείνον θα απευθυνθεί όταν έρθει η ώρα να ασφαλίσει καιτο αυτοκίνητό του, δεν θα πάει στο internet για να γλυτώσει λίγα ευρώ». (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 5

(ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ) O νέος Πρόεδρος του Δ.Σ. t Στις 3 Μαρτίου ανα- εξελέγη ο κ. Σταύρος νεται ότι η νέα Διοίκη- της Εθνικής Ασφαλιστικής, κοινώθηκαν οι αλλαγές Κωνσταντάς, μέχρι τώρα ση της Εθνικής Ασφαλι- κ. Χριστόφορος Σαρδελής. στη Διοίκηση της Εθνικής Γεν. Δ/ντής της Εταιρεί- στικής, και ο βασικός Μέ- Ασφαλιστικής, σύμφωνα ας, ο οποίος θα ασκεί τοχος της εταιρείας, ευ- Ο κ. Σταύρος Κωνσταντάς, Ανα- με απόφαση της Γενικής προσωρινά και καθήκο- χαρίστησε την απερχόμε-πληρωτής Δ/νων Σύμβουλος της Συνέλευσης και του Διοι- ντα Διευθύνοντος Συμ- νη Διοίκηση και ειδικότε- κητικού Συμβουλίου της ρα τους κ.κ. Δημόπουλο Εθνικής Ασφαλιστικής. βούλου. Δημήτριο, μέχρι τούδε Εταιρείας. Στο Διοικητικό Συμβούλιο Πρόεδρο, Μαυρόγαλο Πρόεδρος του Δ.Σ. της της Εθνικής Ασφαλιστι- Σπύρο, μέχρι τούδε Διευ- Εθνικής Ασφαλιστικής κής μετέχουν επίσης οι και μη εκτελεστικό μέλος θύνοντα Σύμβουλο, και αυτού εξελέγη ο κ. Χρι- κ.κ.: Παναγιωτόπουλο Φάνη, στόφορος Σαρδελής, μέ- Παύλος Μυλωνάς, Α΄ μέχρι τούδε Αναπληρωτή χρι τούδε ανεξάρτητο μη Αντιπρόεδρος, μη εκτε- Διευθύνοντα Σύμβουλο, εκτελεστικό μέλος του για τη γόνιμη συνεργασία Δ.Σ., σε αντικατάσταση λεστικό μέλος. στην Εθνική Ασφαλιστική του κ. Δημήτρη Δημόπου- Παναγιώτης Δασμάνο- και για τη σημαντική συμ- γλου, Β΄ Αντιπρόεδρος, βολή τους στην ανάπτυξη λου, αναπληρωτού μη εκτελεστικό μέλος. της εταιρείας κάτω από Δ/ντος Συμβούλου της Παναγιώτης Γεωργίου, μη ιδιαίτερα δύσκολες οικο- Εθνικής Τράπεζας, ο εκτελεστικό μέλος. νομικές συνθήκες. οποίος παραιτήθηκε από Αλέξανδρος Κατσιώτης, Τέλος, σημειώνεται ότι το τη θέση του Προέδρου ανεξάρτητο μη εκτελε- νέο Διοικητικό Συμβού- που κατείχε στην Εθνική λιο της Εθνικής Ασφαλι- Ασφαλιστική, για να επι- στικό μέλος. στικής δεσμεύτηκε να κεντρωθεί στα καθήκο- Νικόλαος Μήλιος, ανε- καταβάλλει κάθε προ- ντά του στην Εθνική Τρά- ξάρτητο μη εκτελεστικό σπάθεια, ώστε η εταιρεία να παραμείνει ηγέτιδα πεζα. μέλος. δύναμη στον χώρο, αντά- Αναπληρωτής Διευθύνων Τηλέμαχος Παλαιολόγος, ξια του ιστορικού της Σύμβουλος και εκτελε- μη εκτελεστικό μέλος. στικό μέλος του Δ.Σ. της Μιλτιάδης Σταθόπουλος, ονόματος. Εθνικής Ασφαλιστικής, μη εκτελεστικό μέλος. Στο σχετικό δελτίο Τύπου που εξεδόθη, επισημαί- t Ο κ. Philippe Donnet εί- θέσεις ανώτατης ευθύνης, του πορεία στην Generali Ο νέος CEO του Ομίλουναι o νέος CEO του Ομίλου σε σημαντικούς ασφαλιστι- και στη συνέχεια διετέλεσε Generali, κ. PhilippeGenerali, ενώ ο κ. Alberto κούς οργανισμούς παγκο- σε θέσεις senior Donnet.Minali, CFO του Ομίλου, κα- σμίως. Όπως αναφέρεται στο management σε εξέχουσεςτέχει πλέον και τη θέση του σχετικό δελτίο Τύπου, «υπό ιταλικές και πολυεθνικές Ο CFO του Ομίλου, κ.Γενικού Διευθυντή. την ηγεσία του κ. Donnet, η εταιρείες. Ως Γεν. Δ/ντής της Alberto Minali, κατέχειΤα παραπάνω ανακοινώθη- Generali Italia πέτυχε ρα- Generali θα αναλάβει την ευ- πλέον και τη θέση του Γε-καν στις 17 Μαρτίου, όταν το γδαία ενοποίηση των επιχει- θύνη των Δ/νσεων Οικονομι- νικού Διευθυντή.Διοικητικό Συμβούλιο της ρησιακών της δραστηριοτή- κών, Ασφάλισης & Αντασφά-Assicurazioni Generali σε των, καθώς και την ουσιαστι- λισης, Operations, Στρατηγι-συνεδρίασή του με προε- κή απλοποίηση και αναβάθ- κής & Επιχειρηματικής Ανά-δρεύοντα τον κ. Gabriele μιση των καναλιών διανομής, πτυξης, Marketing και DataGalateri di Genola, διόρισε των brands, των προϊόντων Analytics.ως CEO του Ομίλου τον κ. και της λειτουργικής και ορ- Ο κ. Philippe Donnet ορίζε-Philippe Donnet, παραδίδο- γανωτικής της δομής». ται, επίσης, Πρόεδρος τηςντας σε αυτόν όλες τις σχετι- Το Δ.Σ. προχώρησε επίσης Επιτροπής Επενδύσεων καικές διοικητικές αρμοδιότη- στον διορισμό του κ. Alberto Εκτελεστικός Διευθυντής,τες. Minali ως Γενικού Διευθυντή υπεύθυνος για την εποπτείαΟ κ. Philippe Donnet, 55 της Εταιρείας. των συστημάτων ελέγχουετών, κατείχε τη θέση του Ο κ. Alberto Minali, 50 ετών, διαχείρισης κινδύνου τουCountry Manager της CFO του Ομίλου και υπεύθυ- Ομίλου.Generali Italia από τον Ιούλιο νος για τη σύνταξη των οικο- Τέλος, σημειώνεται ότι απότου 2013. Διαθέτει πολυετή νομικών καταστάσεων από τις 17 Μαρτίου, ο κ. Minaliεπαγγελματική εμπειρία τον Σεπτέμβριο του 2012, κατέχει 207,270 μετοχέςστον ασφαλιστικό χώρο, σε ξεκίνησε την επαγγελματική Generali.6 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

t O κ. Joachim t Μετά από 27 χρόνια Δ/νοντα Συμβούλου, προ- στο Διοικητικό ΣυμβούλιοWenning είναι ο νέος στον Όμιλο και σχεδόν 17 κειμένου να συνεργαστεί τον Οκτώβριο του 2013,CEO της Munich Re, χρόνια ως Δ/νων Σύμβου- στενά με τους κ.κ. de επιβεβαίωσε το εύρος καικαθώς το Εποπτικό λος, ο κ. Henri De Castries, Castries και Duverne για την την ποιότητα που έχουν οιΣυμβούλιο της Munich Πρόεδρος και Δ/νων Σύμ- ολοκλήρωση του νέου στρα- ομάδες της ΑΧΑ και μαςRe αποδέχθηκε στη βουλος του Ομίλου ΑΧΑ, τηγικού πλάνου της ΑΧΑ, το βοήθησε να αναγνωρίσουμεσυνεδρίαση της 15ης ανακοίνωσε την απόφασή οποίο αναμένεται να δημο- μια νέα γενιά από ηγέτες. ΟΜαρτίου το αίτημα του να συνταξιοδοτηθεί και σιευθεί στις 21 Ιουνίου Denis κι εγώ είμαστε εξαι-του CEO κ. Nikolaus να αποχωρήσει από το Δ.Σ. 2016, διασφαλίζοντας, πα- ρετικά υπερήφανοι για τηνvon Bomhard να απο- την 1η Σεπτεμβρίου 2016.χωρήσει από το Δ.Σ. – Σε συνέχεια της υλοποί- Οι κ.κ. Thomas Buberl, Henri de ομάδα που καταφέραμεκαι, να παραιτηθεί ησης ενός ολοκληρωμέ- Castries και Denis Duverne. να χτίσουμε και να ανα-επίσης, από CEO– στις26 Απριλίου 2017, νου πλάνου διαδοχής ράλληλα, την ομαλή αλλαγή πτύξουμε.οπότε και θα πραγμα- από την επιτροπή Αντα- ηγεσίας.τοποιηθεί η Ετήσια Γε- μοιβών και Διακυβέρνη- «Ήταν ένα προνόμιο για Στο πλαίσιο της επιτυ-νική Συνέλευση του εμένα να διαδεχθώ τον χούς ολοκλήρωσης τηςΟμίλου. σης του Ομίλου, υπό Claude Bébéar και να ηγού-Ο κ. Joachim Wenning, μαι της ΑΧΑ όλα αυτά τα Φιλοδοξίας ΑΧΑ, και51 ετών, που θα ανα- την καθοδήγηση του κ. χρόνια. Θέλω να εκφράσωλάβει τα καθήκοντα Jean-Martin Folz, το Δ.Σ. την ευγνωμοσύνη μου στους πριν εισέλθουμε σετου CEO στις 27 Απρι- του Ομίλου αποφάσισε 166.000 ανθρώπους που ένα νέο στρατηγικό κύ- αποτελούν το πρόσωπο τηςΟ νέος CEO της Munich παμψηφεί, σε ειδική ΑΧΑ για τα 103 εκατομμύρια κλο, κατάλαβα ότι μεRe, κ. Joachim Wenning. πελάτες μας σε όλο τον κό- την υποστήριξη του Δι- συνεδρίαση που πραγ- σμο. Ο επαγγελματισμός και οικητικού Συμβουλίου,λίου 2017, ήταν υπεύ- η δέσμευσή τους ήταν πηγήθυνος για τις διεθνείς ματοποιήθηκε στις 19 δύναμης και κινητοποίησης αυτή είναι η καλύτερηεπιχειρηματικές δρα- Μαρτίου 2016, να δια- για μένα», είπε ο κ. Henri deστηριότητες αντασφά- χωρίσει τις λειτουργίες του Castries, προσθέτοντας: «Η στιγμή να ξεκινήσει ηλισης ζωής στο Δ.Σ. Προέδρου Δ.Σ. και του Δ/νο- υλοποίηση της διαδικασίαςτης Munich Re από τις ντος Συμβούλου, εγκρίνο- αλλαγής που ξεκίνησε μετά μετάβαση σε μια νέααρχές του 2009. ντας τις παρακάτω τοποθε- από αίτημα που κατέθεσα διοίκηση, η οποία γνωρίζωΉταν, επίσης, υπεύθυ- τήσεις με την αναχώρηση ότι θα οδηγήσει με επιτυχίανος για το ανθρώπινο του Henri de Castries την 1η την ΑΧΑ στα επόμενα βήμα-δυναμικό και Διευθυ- τα ανάπτυξής της. Παρόλοντής Εργασιακών Σχέ- Σεπτεμβρίου: που αφήνω τον Όμιλο με με-σεων της Munich Re Ο κ. Denis Duverne τοποθε- γάλη συγκίνηση, είμαι πολύαπό τον Οκτώβριο του τείται ως Μη Εκτελεστικός χαρούμενος και σίγουρος,2013. Κατά τη συνε- Πρόεδρος του Δ.Σ., ενώ ο κ. βλέποντας τον Thomas ναδρίαση του Εποπτικού Thomas Buberl τοποθετεί- αναλαμβάνει τη διοίκησηΣυμβουλίου της 15ης ται ως Δ/νων Σύμβουλος της της ΑΧΑ. Έχει την εμπειρία,Μαρτίου, ο διορισμός ΑΧΑ και Μέλος της Εκτελε- τα ηγετικά χαρακτηριστικάτου στο Διοικητικό στικής Επιτροπής του Ομί- και τις αξίες να αξιοποιήσειΣυμβούλιο παρατάθη- λου, αντικαθιστώντας τον κ. τις ευκαιρίες που προσφέ-κε έως τις 31 Δεκεμ- ρονται από έναν ταχύτατα βρίου 2021. Henri de Castries. εξελισσόμενο κόσμο, κάνο- Από τις 21 Μαρτίου 2016, ο ντας την ΑΧΑ μια Εταιρεία κ. Thomas Buberl τοποθετή- που θα είναι συνεχώς πιο θηκε στα κεντρικά γραφεία κοντά στους πελάτες της, οι του Ομίλου στο Παρίσι με οποίοι είναι το κλειδί για τη την ιδιότητα του Αναπλ. μακροχρόνια ανάπτυξή μας». t «Οι θέσεις της Νέας Δη- Από την πλευρά του, μοκρατίας για την ασφαλιστι- ο Πρόεδρος της ΕΑΕΕ, κή αγορά είναι ξεκάθαρες. Η κ. Αλέξανδρος Σαρρηγε- ιδιωτική ασφάλιση μπορεί να ωργίου, τόνισε ότι, με αποτελέσει τον τρίτο συμπλη- το κατάλληλο θεσμικό ρωματικό πυλώνα για το πλαίσιο, η Ιδιωτική ασφαλιστικό, καθώς η Ελλάδα Ασφάλιση μπορεί να παραμένει μία αγορά η οποία εί- συμβάλει σημαντικά στην ναι υποασφαλισμένη», δήλωσε, μεταξύ άλ- ανάπτυξη της οικονομίας. Υπογράμμισε, πα- λων, ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, ράλληλα, ότι είναι έτοιμη να προσφέρει λύ- κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, στη διάρκεια της σεις σε φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα, όπως συνάντησής του με τους εκπροσώπους εται- το ασφαλιστικό, λειτουργώντας συμπληρω- ρειών - μελών της ΕΑΕΕ, στις 24 Μαρτίου. ματικά προς την κοινωνική ασφάλιση. (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 7

(ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ) t Η πρωτοβουλία της Δι- στις κινήσεις και στα t H κα Μαριάννα Πο- και από την αγορά τηςοίκησης της ERGO εν ολο- λιτοπούλου αναλαμβά- Λιανικής Τραπεζικής θαμελεία και προεξάρχοντος αποτελέσματα. νει καθήκοντα Chief συμβάλουν στην επιτυ-του κ. Θεόδωρου Κοκκάλα, Θα τολμούσαμε να πούμε χημένη υλοποίηση τουνα συναντηθεί με μέλη του ότι ειδικά για την ERGO η Executive Officer της NN οράματος και της στρα- παρουσία στα “πράγματα” Hellas από την 1η Μαΐου τηγικής της ΝΝ, ενώ πα-ΣΕΜΑ, αποτελεί για μας του κ. Θεόδωρου Κοκκάλα, 2016 (η τοποθέτησή της ράλληλα θα ενισχύσουνμια ακόμη καλή ευκαιρία τελεί υπό την έγκριση περαιτέρω τη θέση τηςγια να υπογραμμίσουμε τα ιδιαίτερα τα τελευταία της Διεύθυνσης Εποπτεί-περιθώρια που υπάρχουν χρόνια λόγω Τουρκίας, ας Ιδιωτικής Ασφάλισης εταιρείας στην ελληνική μπορεί να χαρακτηριστεί της ΤτΕ), διαδεχόμενη αγορά».πάντοτε για τη βελτίωση σαν …αγαθό εν ανεπαρ- τον κ. Luis Miguel Αναφορικά με τον απερ-των επιδιώξεων ακόμη και κεία. Και επειδή ο εχθρός χόμενο κ. Luis Miguelμε αυτονόητες ενέργειες. του καλού είναι το καλύτε- Gomez, ο οποίος θα ανα- Gomez, σημειώνονται ταΑσφαλώς και οι δράσεις ρο, επιζητούμε συχνότερη λάβει νέο ρόλο στον εξής: «Ηγήθηκε με επι-των διευθύνσεων πωλή- εμφάνιση των ηγητόρων τυχία της ΝΝ Hellas ωςσεων είναι επαρκείς και πρωταγωνιστών του Ομί- Όμιλο ΝΝ (λεπτομέρειες Chief Executive Officerαποτελεσματικές, η συ- λου της ERGO στην ελληνι- για τα νέα του καθήκο- από το 2012. Οι ηγετι- κή ασφαλιστική αγορά, ντα δεν έχουν ακόμη κές του ικανότητες βοή-μπαράταξη όμως και η που τόσο ανάγκη έχει επώ- ανακοινωθεί). θησαν την ΝΝ Ηellas να παρουσία των ηγετών των νυμα στελέχη να επωμίζο- πορευθεί με επιτυχία Ομίλων και των εταιρειών νται και να διεκδικούν την Η κα Πολιτοπούλου με- την περίοδο της κρίσης ταβαίνει στην NN Hellas, και να αυξήσει τις δρα- είναι απαραίτητη και ανάπτυξη. προερχόμενη από την στηριότητές της κατα- προσδίδει υπεραξία και Εθνική Τράπεζα της Ελ- κτώντας τη 2η θέση σε λάδος, όπου διετέλεσε μερίδιο αγοράς στονO CEO της ERGO, κ. Θεόδωρος Κοκκάλας, General Manager Group ασφαλιστικό κλάδο Ζω- απευθυνόμενος στα μέλη του ΣΕΜΑ Retail Collections. Κατά ής και Υγείας στην Ελλά- τη διάρκεια της επαγ- δα». γελματικής της σταδιο- δρομίας ανέλαβε ανώτα- τες διευθυντικές θέσεις, όπως, μεταξύ άλλων, στην EFG Eurobank ως CEO Group Retail Collections από το 2005 έως το 2010, στην Credit Agricole Indosuez Luxembourg καθώς και στην Inchape Hellas Group. Όπως σημειώνε- ται χαρακτηριστικά στο σχετικό δελτίο Τύπου, «η γνώση της από τον οι- κονομικό κλάδο καθώς t Προοπτικές ανάπτυξης στους τη δραστηριότητά τους, ενώ αμέσως μένα, σύμφωνα με την έρευνα:κλάδους Ασφάλισης Υγείας και Ζω- μετά ακολουθεί ο κλάδος Ασφάλι- 4Το 89% των μελών του ΣΕΜΑ δη-ής διαβλέπουν οι μεσίτες ασφαλίσε- σης Αυτοκινήτων για το 11% των με- λώνουν ικανοποιημένα από τις δρά-ων, επισημαίνοντας μάλιστα ότι οι σιτών και κατά ένα αντίστοιχο ποσο- σεις του Συνδέσμου.εργασίες προερχόμενες από τις στό ο κλάδος Ασφάλισης Γενικής 4Το 80% των μελών του ΣΕΜΑ εκ-ασφαλίσεις Υγείας αποτελούν για Αστικής Ευθύνης. φράζουν την ικανοποίηση τους γιαένα μεγάλο μέρος της μεσιτικής Από την ίδια έρευνα αναδείχθηκε την προστασία και την προώθησηαγοράς την πιο επικερδή δραστη- και η θετική άποψη που έχει η συ- των επαγγελματικών συμφερόντωνριότητα. ντριπτική πλειονότητα των μεσιτών τους μέσα από δραστηριότητες τουΕιδικότερα, όπως προκύπτει από ασφαλίσεων για το έργο και τις Συνδέσμου.ποιοτική έρευνα την οποία διενήρ- πρωτοβουλίες τις οποίες αναλαμβά- 4Το 59% των μελών εκφράζουν τηνγησε για δεύτερη χρονιά για λογα- νει ο Σύνδεσμος, με στόχο τη στήρι- ικανοποίησή τους για την επιρροήριασμό του ΣΕΜΑ η KPMG, το 39% ξη του θεσμού της ιδιωτικής ασφά- που ασκεί ο ΣΕΜΑ προς την πολι-των μεσιτών δήλωσε ότι ο κλάδος λισης, καθώς και της ανάπτυξης των τεία, τις εποπτικές αρχές και τις Υγείας είναι ο πλέον επικερδής για μεσιτών ασφαλίσεων. Πιο συγκεκρι- ασφαλιστικές εταιρείες.8 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

t Εξαιρετική η πρωτοβουλία –και της ανθρώπινης ζωής και δραστη-ως ιδέα και ως προς την υλοποίησή ριότητας.της– της Groupama Ασφαλιστικής, να Σταθμοί στο ταξίδι της Ιστορίας τηςεκδώσει έναν συνοπτικό εικονογρα- Ασφάλισης είναι η Κίνα του 3000φημένο οδηγό για την Ιστορία της π.Χ., η Μεσοποταμία του 1750 π.Χ.Ασφάλισης! και ο Κώδικας του Χαμουραμπί, ο Νό-Με ελκυστικό, ευχάριστο και συνο- μος των Ροδίων, τα Ταμεία Αλληλεγ-πτικό τρόπο, με τη μορφή κόμικς, πα- γύης της Αθήνας του 5ου αιώνα π.Χ., ηρουσιάζεται η διαδρομή της Ασφάλι- Μεγάλη Πυρκαγιά του Λονδίνου τοσης στο πέρασμα των αιώνων: πώς 1666, το Καφενείο του Lloyd, κ.ο.κ.από μια απλή συμφωνία αμοιβαίας Ξεχωριστό “κεφάλαιο” της αναδρο-βοήθειας εξελίχθηκε σταδιακά και μής αποτελεί και η ιστορία των ασφα-έγινε το ασφαλιστικό συμβόλαιο που λίσεων στην Ελλάδα, εκκινώντας απόγνωρίζουμε σήμερα, ενώ παράλληλα το μακρινό 1789, όταν συστήνεται ηδιευρύνθηκε το πεδίο εφαρμογής πρώτη ασφαλιστική εταιρεία με ελλη- της, καλύπτοντας όλες τις εκφάνσεις νικά κεφάλαια στην Τεργέστη… t Όσο αυξάνεται η ζήτηση για ράπονα πηγάζουν από το γεγονός το ανταγωνισμό από τα ίδια ταασφάλιση πιστώσεων, τόσο φαίνεται ότι πολλοί ασφαλισμένοι διαπιστώ-ότι αυξάνουν και τα παράπονα των νουν, εκ των υστέρων, πολλές ασά- στελέχη των εταιρειών με τις οποίεςασφαλισμένων. φειες και ψιλά γράμματα στα συμ- συνεργάζονται. βόλαια που έχουν συνάψει απευθεί-Παράπονα που δεν έχουν ως αφετη- ας με τις εταιρείες, με αποτέλεσμα Όσοι από τους καταναλωτές δραστη-ρία το πολύ αυστηρό underwriting, να μην καλύπτονται τελικά οι ζημιές ριοποιούνται στις εξαγωγές αρχί-που ήταν πάντα οικεία πρακτική, ή τους. ζουν να βλέπουν ως σοβαρή εναλλα-τις λιγότερες καλύψεις και τα μικρό- κτική τον Οργανισμό Ασφάλισηςτερα όρια, που είναι δυσάρεστη Παράπονα, όμως, έχουν και αρκετοί Εξαγωγικών Πιστώσεων, το ίδιο καιασπτηόνρραογιοαρτάω. νΌσχιη.μδευρσιτνυώχνώσςυ, ντθαηπκαώ-ν ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές, οι οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές, οποίοι βιώνουν έναν υπόγειο αθέμι- που όλο και πιο συχνά τον προτεί- νουν στους πελάτες τους. (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 9

(ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ) (ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ) t Οι κ.κ. Δημήτρης Δημόπουλος και Σπύρος Μαυρό- γαλος δεν ανήκουν πλέον στη Διοίκηση της Εθνικής Ασφα- λιστικής. Οι δύο άνδρες, αν και δεν είχαν ασφαλιστική παιδεία και θητεία, κρινόμενοι εκ του αποτελέσματος, άφησαν θετικά ίχνη, παρά τις όποιες αντίθετες απόψεις, τις οποίες και σεβόμαστε. Η δική μας γνώμη είναι ότι ο κ. Δημόπουλος υπήρξε ο Πρόεδρος επί των ημερών του οποίου, αφενός, ο Όμιλος 2λδ0έρ0νιο8δατ–ςηΚςκάαΎριοδλΔροηαςμςήΣπταροΐηυαςςέ,ΡγΦοινωυεκχίω…ωτσνάτςιΜςπσρΣτάοπβέμοτοςσν,εαςΙεδ. ρικώόνυσμυονςέ-Δε- εισέπραξε κέρδη από την Εθνική Ασφαλιστική και, αφετέ- ρου, η Εταιρεία δεν πωλήθηκε. Όσον αφορά ιδιαιτέρως τον κ. Μαυρόγαλο, πέραν των όσων προσέφερε –και του αναγνωρίζεται– στην ΕΑΕΕ, προσέφερε και στη Διοίκηση της Εθνι-AΠΟ ΤΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ «Α.Α.» κής Ασφαλιστικής, όπου βέβαια δημι- Ο κ. Δημήτρης ούργησε άσπονδους φίλους αλλά και Δημόπουλος άσπονδους εχθρούς. Η Εταιρεία επί των ημερών Μαυρόγαλου απέκτησε Γενικό Διευθυντή Πωλήσεων, επανατοποθετήθηκε στον κλάδο αυτο- κινήτων, δημιούργησε νέα προϊόντα στους κλάδους Ζωής και Υγείας, εκσυγ- 1993 – Ο Νίκος χρονίστηκε τεχνολογικά, έγινε πιο εξω- χαρτοφυλάκιο, Βαμβουκάκης, 1ος Agency Manager σε στρεφής… με τον Παναγιώτη Καραλή (ΝΝ). Βεβαίως, θα περιμέναμε από τον κ. Μαυρόγαλο, όταν παύσει να κατέχει τον τίτλο του συμβούλου που έχει αυτή τη στιγμή και μέχρι το τέλος του Απριλίου, να αρθρώσει έναν απολογιστικό λόγο και να απαντήσει σε συγκεκριμένες “αυστηρές” κριτικές που έχουν διατυ- πωθεί. Θετική χωρίς αντίλογο ήταν η παρουσία του κ. Μαυρόγαλου στο Δ.Σ. της ΕΑΕΕ, 1τ9ω9ν4γ–ρΗαφηεγίεωσνίατοτυηςςσZτuοrΜicαhροΕύλσλιά. δος, στα εγκαίνια όπου πολλές προτάσεις του θα υλοποιη- 2000 – Ο Πάνος θούν στο αμέσως προσεχές διάστημα Δημητρίου, στην …αρχή και είμαστε βέβαιοι ότι υποστηρικτής της χιλιετίας. αυτών των προτάσεων θα είναι και ο νέ- ος Πρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Ασφα- λιστικής, κ. Χριστόφορος Σαρδελής, που θα μετέχει στο Δ.Σ. της Ενώσεως. Τέλος, αξιοσημείωτη είναι η αναβάθμι- Ο κ. Σπύρος ση του κ. Σταύρου Κωνσταντά σε Ανα- Μαυρόγαλος. πληρωτή Δ/ντα Σύμβουλο, ως γεγονός που αποδεικνύει την αντικειμενική και ορθή επιλογή διατήρησης της πα- ρουσίας του ανδρός, τότε αλλά και σήμερα. Ο κ. Κωνσταντάς, με θητεία σε τρεις πλέον διοικήσεις, ομόφωνα αξιολογείται και αξιοποιείται. 2001 – Δημήτρης Χατζηπαναγιώτου και Γαβριήλ Αντωνιά- t Οι εκτιμήσεις του Δ/νοντος Συμβούλου της δης, σε Ημερίδα του ΣΕΣΑΕ. Interamerican, κ. Γιώργου Κώτσαλου, για τη μη αποτελε- 10 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) σματικότητα της direct πώλησης των προϊόντων Υγείας, Ζωής και Σύνταξης ασφαλώς πρέπει να προβληματίσει και την ομοεθνή (ως προς τη μητρική) ανταγωνίστριά του ασφαλιστική εταιρεία, η οποία επιδίδεται με ιδιαίτερη ένταση στην προσπάθεια αυτή. Είναι ένα ακόμη θέμα που θα απασχολήσει ενδεχομένως την αναλαμβάνουσα την ηγεσία της εταιρείας αυτής, νέα διευθύνουσα σύμβουλο.

t t Αu-revoir, κύριε Woirhaye! «Ασφαλιστική Αγορά», ο κ. Woirhaye Woirhaye φιλελληνικούς χαρακτηρι- σμούς.Με αφορμή την ευγενική πρόσκληση είχε προβλέψει και δεσμευτεί: «Ο ελ- Ως προς τον ασφαλιστή Woirhaye και την ομάδα που διηύθυνε για να έχειτης διοίκησης της ασφαλιστικής εται- ληνικός λαός είναι ένας υπερήφανος σήμερα η Groupama στην Ελλάδα τα αποτελέσματα που ανακοίνωσε, έχου-ρείας Groupama Ασφαλιστικής, τη 16η λαός, που έχει κάθε λόγο να είναι. Σή- με να σημειώσουμε ότι όχι μόνον δενΜαρτίου, προκειμένου να ενημερω- μερα οι Έλληνες βιώνουν δύσκολες δημιούργησε ποτέ προβλήματα σε θέματα ανταγωνισμού καιθούμε για τα αποτελέσματα της Εται- στιγμές, που τους καθιστούν κάπως “ομαδοποίησης”, που άλλοι ομόλογοί του άλλων ομίλωνρείας και τις αλλαγές που επέρχονται ευαίσθητους, επιφυλακτικούς, ακόμα μεθόδευσαν μέχρις εξαντλή- σεως, αλλά αντιθέτως, σε πολ-στη διοίκησή της (διαβάστε λά θέματα και βασικά, όπως αυτό του Εγγυητικού Κεφαλαί-σχετικά στη στήλη Νέα από ου Ζωής, προσέτρεξε και συ- νέβαλε.τις εταιρείες), αισθανόμαστε Οι κ.κ. Bertrand Woirhaye Τέλος, η Groupama σήμερατην ανάγκη να σχολιάσουμε και Χρήστος Κάτσιος. έχει έναν πυρήνα διοικητικό αρκούντως ικανό να προστρέ-και να παρατηρήσουμε τα ξει και να βοηθήσει τον νέο επικεφαλής, κ. Χρήστο Κάτσιο,ακόλουθα: ώστε να συνεχιστεί ένα έργο που οραματίστηκε ο κ.Εν αρχή ην ο άνθρωπος… Η Woirhaye και οι συν αυτώ. Ο κ. Χρήστος Κάτσιος –καιεννιάχρονη παρουσία του κ. προς τιμήν του– δήλωσε ότι θεωρεί εαυτόν πρώτο μεταξύBertrand Woirhaye στο τιμόνι ίσων, επιβεβαιώνοντας τη συ- γκρότηση της ομάδας πουτης Groupama Ασφαλιστικής προαναφέραμε. Βεβαίως και ασφαλώς θετικά το χαιρετί-και η συμμετοχή του στην ζουμε. Αναμένεται και η έλευση τουΈνωση Ασφαλιστικών Εταιρει- κ. Laurent Thuillier, Βοηθού Γενι- κού Διευθυντή, από τα Κεντρικά, δείγ-ών Ελλάδος αυταπόδεικτα μα και αυτό της σοβαρότητας με την οποία ο Μέτοχος αντιμετωπίζει τηνκρίνεται ως επιτυχής. Ως επι- Εταιρεία στην Ελλάδα. Ευχόμαστε στον κ. Κάτσιο, στον κ.τυχής, αφενός, για τα συμφέ- Thuillier, στην κα Κωστάκη, στον κ. Ταταράκη, στην κα Βέργου και στον κ.ροντα της Εταιρείας και των Πάντο, αλλά και σε όλους ανεξαρτή- τως τους εργαζόμενους στηνμετόχων της και ταυτόχρονα Groupama, να κάνουν ορατή τη δια- φορά από τις ανταγωνίστριες εταιρεί-επιτυχής για τους εργαζόμε- ες τους, έστω κι αν θα πρέπει να περι- μένουν να βγει επιτέλους η έρημη χώ-νους και τους καταναλωτές ρα, που λέγεται Ελλάδα, από την οικο- νομική και ανθρωπιστική κρίση που τηπου εμπιστεύτηκαν την Εται- μαστίζει.ρεία.Η Εταιρεία που διοίκησε ο κ.Woirhaye, εκτός των άλλωνιδιαιτέρων βαρών που έφερε,έφερε και τα βάρη μιας ιστο-ρικής και μεγάλης ελληνικήςασφαλιστικής εταιρείας. Είχεπροσφέρει εργασία σε γενεέςΕλλήνων επαγγελματιών και είχε εξα- και καχύποπτους απέναντι σε οτιδή-σφαλίσει αντιστοίχων τις περιουσίες ποτε προέρχεται από χώρα του εξω-και τα συμφέροντα. τερικού. Ως ελληνογαλλική ασφαλι-Εξ όσων μπορούμε να γνωρίζουμε αλ- στική εταιρεία, το καταλαβαίνουμελά και για όσα μας επιτρέπεται να και το σεβόμαστε, προσπαθώντας νααναφερόμαστε, η υπό τον κ. Woirhaye το έχουμε κατά νου καθημερινά στηνηγεσία της Groupama στην Ελλάδα, άσκηση των επαγγελματικών μας δρα-χωρίς να θυσιάσει τίποτα από τον στηριοτήτων. Ας μην ξεχνάμε, όμως,επαγγελματισμό που διακρίνει τον ότι οι Γάλλοι έχουν πολλές φορές στα-διεθνή Όμιλο, επέλεξε ανθρώπινη θεί στο πλευρό των Ελλήνων σε δύ-προσέγγιση και σε ό,τι αφορά στη σκολες περιστάσεις».διατήρηση και σε ό,τι αφορά στην Σημειώνουμε ότι αυτά ελέχθησανανάπτυξη. στην αρχή μιας οικονομικής κρίσης,Στη μοναδική συνέντευξή του που δό- που το τέλος της ακόμα δεν το έχουμεθηκε σε περιοδικό στην Ελλάδα, ομι- δει… Ως εκ τούτου, δικαιούμεθα ναλώντας τον Οκτώβριο του 2010 στην αποδώσουμε στον ασφαλιστή t Ο κ. Δημήτρης Μαζαρά- κός Γραμματέας του Δ.Σ. της σωπος της εταιρείας στην κης, Αντιπρόεδρος και Δ/νων ΕΑΕΕ. Ο κ. Χριστόφορος Σαρ- ΕΑΕΕ, συμμετέχει ως μέλος Σύμβουλος της MetLife στην δελής, Πρόεδρος της Εθνικής στο Δ.Σ. και στην Εκτελεστική Ασφαλιστικής και νέος εκπρό- Επιτροπή της ΕΑΕΕ. Ελλάδα, ορίστηκε νέος Γενι- (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 11

(ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΣΚΟΠΙΑ) H Interamerican σε νέο στρατηγικό προσανατολισμό Της Αμαλίας ΡουχωτάH Εταιρεία κατορθώνει να διατηρεί από το 2006 τη 2η θέση στην ελληνική ασφαλιστική αγορά.Μια αγορά στην οποία, όμως, δεν υφίσταται συνεργασία μεταξύ των εταιρειών και των φορέων,που κάνουν την προσπάθειά τους ο καθένας μόνος. Tα παραπάνω επισήμανε ο Δ/νων Σύμβου-λος του Ομίλου Interamerican, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στις 21 Μαρτίου, ανα- κοινώνοντας τα μεγέθη της παρελθούσας χρονιάς, καθώς και τους στόχους και τον προσανατολισμό της Εταιρείας για την τριετία 2016 - 2018. Οι στρατηγικές επιλογές αποτελέσματα της Anytime ενισχύονται σμός του δικτύου agency, το οποίο φιλο- που ευοδώθηκαν και η γενναία και από τους υψηλούς δείκτες διατηρη- δοξεί να ενισχύσει με 2.000 νέους συ- σιμότητας που καταγράφονται στις νεργάτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι την αναθεώρηση… ασφαλίσεις αυτοκινήτου, ωστόσο, δεν περασμένη χρονιά, όπως αναφέρθηκε, η ήταν το ίδιο ικανοποιητικά τα αποτελέ- Εταιρεία προσέθεσε στις τάξεις της 352Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Κώ- σματα από τη διάθεση προϊόντων υγείας νέους πιστοποιημένους συνεργάτες. τσαλος, ήταν στρατηγική επιλογή μέσα από το κανάλι της Anytime. Αυτός Για την εκ νέου ανάπτυξη του δικτύου της Εταιρείας στην Ελλάδα, τα τε- ήταν προφανώς ο λόγος για τη γενναία Agency έχει εκπονηθεί από την Εταιρείαλευταία χρόνια, να μεταφέρει το βάρος αναθεώρηση του κ. Κώτσαλου: όχι direct το πρόγραμμα “Genesis”, που αφοράαπό τις ασφαλίσεις Ζωής στις Γενικές στις προσωπικές ασφαλίσεις και στις στο διάστημα 2016-2018. Με δεδομένοΑσφαλίσεις, και την επιλογή της αυτή δι- ασφαλίσεις ζωής. ότι οι ασφαλίσεις Υγείας αλλά και τακαιώνουν και οι οικονομικές εξελίξεις προϊόντα Σύνταξης μπορούν να προω-των τελευταίων ετών. Στρατηγική επιλο- Νέος στρατηγικός θούνται αποτελεσματικά κυρίως απόγή ήταν, επίσης, και η καθετοποίηση των προσανατολισμός τους πιστοποιημένους ασφαλιστικούςυπηρεσιών, με ενδεικτικά παραδείγματα Στους στόχους της εταιρείας περιλαμβά- συμβούλους, η Interamerican φιλοδοξείτη δημιουργία του Car Point (πρότυπη νονται η ενίσχυση της θέσης της στον μέσα από τους συνεργάτες αυτού του δι-μονάδα αποζημίωσης και επισκευής αυ- κλάδο της αστικής ευθύνης, η ενίσχυση κτύου να τριπλασιάσει τη νέα παραγωγήτοκινήτων), τη μετεγκατάσταση του των συνεργασιών με Brokers και ειδικά Υγείας μέχρι το 2018.Medifirst, αλλά και την ίδρυση διαγνω- όσους δραστηριοποιούνται εκτός κλά- Εστιάζοντας στις ασφαλίσεις Υγείας, ο κ.στικού στη Θεσσαλονίκη. δου αυτοκινήτου, καθώς και ο διπλασια- Κώτσαλος υπογράμμισε ότι το καθορι-Συνοψίζοντας τον σχολιασμό του κ. Κώ-τσαλου επί των παραγωγικών αποτελε-σμάτων της Interamerican την παρελ-θούσα χρονιά, σημειώνουμε τα εξής:στις Γενικές ασφαλίσεις, η Εταιρεία πέ-τυχε αύξηση σε όλους τους κλάδουςεκτός αυτοκινήτου. στον κλάδο Υγείας,σημείωσε καλές επιδόσεις, ενώ στιςασφαλίσεις Ζωής, συμπορεύτηκε με τηντάση της αγοράς, που ήταν πτωτική.Αναφερόμενος ειδικότερα στον κλάδοαυτοκινήτου, ο κ. Κώτσαλος σημείωσεότι παρατηρεί μεγάλες μετακινήσειςστόλων από ασφαλιστική σε ασφαλιστι-κή χωρίς αύξηση του αριθμού ασφαλι-σμένων οχημάτων, όπως προκύπτει απότον συνολικό αριθμό των ανασφάλιστων,που παραμένει αμείωτος. Όπως αναφέρ-θηκε χαρακτηριστικά, στις ασφαλίσειςαυτοκινήτου «η εταιρεία έπεσε θύμα τουανταγωνισμού», ο οποίος οδήγησε ταασφάλιστρα σε μεγάλη πτώση, η οποίασυνεχίζεται και σήμερα. Τα πολύ καλά12 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

στικό σημείο για την επίτευξη καλών μηλό, ενώ σε όσους εκφράζονται με επι- υπάρξουν και μέσα από συνεργασίες σεαποτελεσμάτων και κυρίως τον έλεγχο φυλάξεις και αρνητισμό για τη συμμετο- επίπεδο χαρτοφυλακίων, διαχείρισηςτου κόστους στον συγκεκριμένο κλάδο, χή των ασφαλιστικών εταιρειών στον υποχρεώσεων αλλά και μέσω των catείναι ο έλεγχος της 1ης στιγμής μετά το δεύτερο και τρίτο πυλώνα ασφάλισης, η bonds, που θα μπορούσαν και να υποκα-ατύχημα ή την ασθένεια που απαιτεί πε- διοίκηση της Interamerican σημειώνει ότι ταστήσουν την ασφάλιση σεισμού.ρίθαλψη. Εάν ο ασφαλισμένος έχει μπει όχι μόνο δεν κάνει χάρη όποιος δρομο-στο σύστημα, ο έλεγχος από εκεί και πέ- λογεί πρόσβαση των ασφαλιστών σε αυ- Στις ερωτήσειςρα είναι αδύνατος και το κόστος αυξάνε- τούς αλλά, αντίθετα, παρατηρεί πως των δημοσιογράφων…ται κατακόρυφα, όπως έχει διαπιστώσει ίσως δεν υπάρξει το αναμενόμενο ενδια- Εν κατακλείδι και συνοπτικά, παραθέ-η Εταιρεία από την εμπειρία της. Για τον φέρον από την πλευρά των ασφαλιστι- τουμε βασικά σημεία των απαντήσεωνλόγο αυτό, ο κ. Κώτσαλος προτείνει οι κών για τέτοιο ενδεχόμενο. Χαρακτηρι- του κ. Κώτσαλου στα ερωτήματα που τουασφαλιστικές εταιρείες να επικεντρω- στικά ο κ. Κώτσαλος ανέφερε: «Ίσως άλ- υποβλήθηκαν στη διάρκεια της συνέ-θούν στην πώληση ενός συστήματος λες εταιρείες δουν ενδιαφέρον σε αυτό. ντευξης Τύπου:υγείας, μέρος του οποίου θα είναι και η εμείς όχι». 4 Χαιρέτισε ως επίτευγμα της Εποπτεύ-ασφάλιση κι όχι μόνον ασφάλιση υγείας. Η “απάντηση” της αγοράς στο συνταξιο- ουσας Αρχής την εφαρμογή τουΩς προς τα προϊόντα που θα αποτελέ- δοτικό ήταν μέχρι πρότινος τα προϊόντα Solvency II.σουν την αιχμή του δόρατος το επόμενο Unit Linked. Σήμερα όμως, αφενός, οι 4 Διαμαρτυρήθηκε για την ύπαρξη πολ-διάστημα, η Interamerican θα επενδύσει απαιτήσεις που δρομολογούνται σε ευ- λών και διαφορετικών κέντρων ελέγχουστη νέα υπηρεσία στον κλάδο αυτοκινή- ρωπαϊκό επίπεδο ως προς τη συμβου- και ρύθμισης της λειτουργίας της ασφα-του \"Buy-the-mile\", η οποία βασίζεται λευτική υπηρεσία που θα παρέχεται από λιστικής αγοράς.στην ασφάλιση με βάση τα χιλιόμετρα τους ασφαλιστές ανεβάζουν πολύ τα επί- 4 Αναθεώρησε τις απόψεις του για τιςπου διανύει το όχημα (προαγορά χιλιομέ- πεδα ευθύνης και, αφετέρου, τα κεφά- δυνατότητες των direct πωλήσεων πέραντρων), στοχεύοντας σε ιδιοκτήτες δεύτε- λαια που θα απαιτούνται για την υποστή- των οχημάτων.ρων οχημάτων και εποχιακής χρήσης. Θα ριξη αυτών των προϊόντων καθιστούν αυ- 4 Εξήρε τον Κλάδο Βοηθείας, χαρακτη-προωθεί επίσης πολυασφαλιστήρια, τα τόν τον κλάδο ασφάλισης ασύμφορο για ρίζοντάς τον μοναδικό ασφαλιστικό κλά-οποία θα αποτελέσουν και τη βάση πάνω κάποιες εταιρείες. δο που επιτρέπει τη συχνότερη επαφήστην οποία η Εταιρεία θα στηρίξει την εί- Και ως προς τις αντασφαλιστικές συμβά- με τον πελάτη. Επιπρόσθετα, για τονσοδό της στις αγροτικές ασφαλίσεις, αλ- σεις ο κ. Κώτσαλος βλέπει αλλαγή των Κλάδο Άμεσης Ιατρικής Βοήθειας υπο-λά και προϊόντα τρίτης γενιάς, όπως η δεδομένων. Όπως ανέφερε, σήμερα, οι γράμμισε την κοινωνική αποστολή του,ασφάλιση ατόμων που βγαίνουν από ομα- αντασφαλιστικές συμβάσεις είναι πολύ τη στιγμή που οι αεροδιακομιδές απόδικά ασφαλιστήρια υγείας, λόγω συντα- ακριβές και δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την περιφέρεια και τη νησιωτική χώραξιοδότησης ή πρόωσης αποχώρησης. Το πως και οι αντασφαλιστές δεσμεύονται δεν καλύπτονται με επάρκεια από τηντελευταίο, μάλιστα, θα απευθύνεται σε και λειτουργούν με τους ίδιους κανόνες κρατική υποδομή.ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας και θα που επιβάλλει στην αγορά το Solvency II. 4 Προβληματίστηκε με το ποσοστόλειτουργεί με απαλλαγή για ό,τι καλύ- Η Interamerican “βλέπει” αλλαγές στο (10%) που κατέχουν οι ΕΠΥ στις ασφαλί-πτεται από τα ομαδικά ασφαλιστήρια. τοπίο των πέντε μεγάλων αντασφαλιστι- σεις οχημάτων. κών εταιρειών, οι οποίες τα τελευταία 4 Επιβράβευσε τα διοικητικά στελέχη Συνταξιοδοτικά και Unit Linked χρόνια είδαν τον κλάδο τους πολύ ισχυρό της Εταιρείας για τη συμμετοχή τους δεν αποτελούν προτεραιότητα κεφαλαιακά, κάτι που σε αυτόν τον χώ- στην αναμόρφωση της InteramericanΗ Ζωή, η Υγεία και οι Συντάξεις δεν απο- ρο μπορεί εύκολα να ανατραπεί μετά από ασφαλιστική εταιρεία Ζωής σε εται-τελούν, πάντως, πρώτη προτεραιότητα από μια μεγάλη ζημιά. Ωστόσο, δεν είναι ρεία Γενικών & Ζωής.για την Interamerican σήμερα. Λόγω της μόνο το ενδεχόμενο αυτό που μπορεί να Επισήμανε ότι η Interamerican κατορθώ-οικονομικής συγκυρίας, η Εταιρεία εκτι- φέρει αλλαγές. Κατά την εκτίμηση του κ. νει να διατηρεί από το 2006 τη 2η θέσημά ότι το ενδιαφέρον είναι ιδιαίτερα χα- Κώτσαλου, αλλαγές θα μπορούσαν να στην ελληνική ασφαλιστική αγορά. Τα μεγέθη της Interamerican με μια ματιά Κέρδη προ φόρων: €41,9 εκατ. (19,3 εκατ. ευρώ ζημιές το 2014). Επαναλαμβανόμενα κέρδη: €25,8 εκατ. (€19,4 εκατ. το 2014). Συνολικά μεικτά εγγεγραμμένα ασφάλιστρα: €341 εκατ. (€365 εκατ. το 2014), εκ των οποίων: Γενικές Ασφαλίσεις: €185 εκατ. (€195 εκατ. το 2014) Ασφαλίσεις Υγείας: €84 εκατ. (€87 εκατ. το 2014) Ασφαλίσεις Ζωής: €72 εκατ. (€83 εκατ. το 2014). Μερίδιο αγοράς: 9,5%. Combined Ratio: 84,4% στις Γενικές και 96,9% στην Υγεία. 511.000 συμβόλαια στο κλάδο Οχημάτων (+12.000 σε σχέση με το 2014) 1,1 εκατ. συμβόλαια στη Βοήθεια (Οδική και Άμεση Ιατρική). Δείκτης Φερεγγυότητας Εταιρείας Ζωής: 207% (αύξηση 44%) Δείκτης Φερεγγυότητας Εταιρείας Ζημιών: 377% (αύξηση 8%)(Δείτε την πλήρη παρουσίαση των αποτελεσμάτων στην ιστοσελίδα της «Α.Α.»:aagora.gr) (AΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 13

(ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΣΚΟΠΙΑ) Ασφαλίσεις Ζωής Αδιαμφισβήτητοιπρωταγωνιστές οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές και η ασφάλιση ΥγείαςΤο μέλλον της ασφαλιστικής αγοράς Ζωής περνά μέσα από τις ασφαλίσεις Υγείας, ενώ αδιαμφι-σβήτητοι πρωταγωνιστές παραμένουν οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές. Αυτό προκύπτει από τημελέτη που για δεύτερη χρονιά δημοσίευσε η Επιτροπή Ζωής, Υγείας και Συντάξεων της ΕΑΕΕ και περιλαμβάνει ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία για τους συγκεκριμένους κλάδους.  Όπως προκύπτει από τα ευρήματα Το Bancassurance συγκεντρώνει το εν- χείων από τον Ιανουάριο του 2016 και της μελέτης: διαφέρον του στην προώθηση προ- εφεξής σε σχέση με τις προηγούμενεςlΟ συνολικός κύκλος εργασιών των γραμμάτων Σύνταξης/Αποταμίευσης, σε περιόδους επηρεάζεται από την αλλαγή ποσοστό 97% (64% G, 36% U/L). στην ταξινόμηση των κλάδων ασφάλι- κλάδων Ζωής, Υγείας και Συντάξεων το σης που επήλθε με την εφαρμογή στο 2015 ανήλθε στα €1,8 δις, καταγρά- Ομαδικές Ασφαλίσεις ελληνικό δίκαιο της Οδηγίας Solvency II. φοντας μείωση κατά 4,3% σε σχέση Τα Ομαδικά Συνταξιοδοτικά κατέχουν Συγκεκριμένα, οι εργασίες του κλάδου με το 2014. Στο 1ο εξάμηνο του 2015, ποσοστό 34%, και ακολουθούνται από IV.2. «Ασφάλιση υγείας» των ασφαλίσε- ωστόσο, καταγράφηκε αύξηση 15% (η τα Ομαδικά Υγείας (29%), Credit Life ων Ζωής κατατάσσονται πλέον στους οποία ανατράπηκε στο 2ο εξάμηνο (19%), Ομαδικά Ζωής & Ατυχημάτων κλάδους 1. «Ατυχήματα» και 2. «Ασθέ- από την επιβολή των capital controls (18%). νειες» των ασφαλίσεων κατά Ζημιών. και συνεχίζεται ακόμα, όπως θα δού- Η προώθησή τους μέσω των διαφόρων Όπως προκύπτει από την έρευνα της ΕΑ- με παρακάτω). καναλιών εμφανίζει την ακόλουθη εικό- ΕΕ, στην οποία ανταποκρίθηκαν 56lΗ σωρευτική μείωση από το 2007 εί- να: σε ποσοστό 35% οι ομαδικές ασφα- ασφαλιστικές επιχειρήσεις, τόσο οι ναι της τάξης του 29% (ή €720 εκατ.). λίσεις προωθούνται μέσω Direct/Άλλα Ασφαλίσεις Ζωής όσο και οι ασφαλίσειςlΤο κατά κεφαλήν ασφάλιστρο ήταν Κανάλια και 33% μέσω Bancassurance, κατά Zημιών συνέχισαν και τον Ιανουά- €165, ενώ τα συνολικά ασφάλιστρα ενώ ποσοστά 24% και 9% κατέχουν, ριο 2016 την πτωτική τους τάση. Ειδικό- φτάνουν το 1% του ΑΕΠ. αντίστοιχα, τα Independent Agency και τερα, η συνολική παραγωγή ασφαλί-lΤο 76% των προγραμμάτων αφορά σε Τied/Career Agency. στρων ανήλθε στα €312.824.409,81, ατομικά συμβόλαια, ενώ το 24% σε Και στις ομαδικές ασφαλίσεις, μειωμένη κατά 9,9%. Οι Ασφαλίσεις Ζω- ομαδικά. Τied/Career Agency και Independent ής κατέγραψαν μείωση 12,4%, ενώ ηlΩς προς τον τύπο ασφάλισης, το 50% Agency εστιάζουν στην προώθηση προ- μείωση των ασφαλίσεων κατά ζημιών αφορά Σύνταξη/αποταμίευση, το 34% γραμμάτων Νοσοκομειακής Περίθαλ- ήταν της τάξης του 7,7% (-20,5% ο κλά- Νοσοκομειακή περίθαλψη, ενώ το ψης σε ποσοστά 47% και 53%, αντί- δος Αστικής ευθύνης οχημάτων, +2,0% 16% Λοιπές καλύψεις. στοιχα. οι Λοιποί κλάδοι κατά Ζημιών).lΩς προς τα κανάλια διανομής, 60% Το Bancassurance προωθεί Credit Life Λόγω των αλλαγών που προαναφέρθη- των ασφαλίσεων Ζωής προωθείται F2F σε ποσοστό 54%, ενώ τα Direct καν, ο κλάδος IV.2. ασφάλιση Υγείας (Career & Independent Agency), 31% Sales/Άλλα Κανάλια προωθούν προ- σχεδόν μηδενίζει από τον Ιανουάριο του από δίκτυα bancassurance και 9% από γράμματα Σύνταξης/Αποταμίευσης σε 2016 (-99,6%), ενώ αντιστοίχως ενι- direct και άλλα κανάλια. ποσοστό 57%. σχύεται η παραγωγή των αντίστοιχων κλάδων ασφαλίσεων κατά ΖημιώνΑτομικές Ασφαλίσεις Αλλαγές στην ασφάλιση (Ασθένειες: +500,2%). Μείωση κατέ-Τα πρωτεία κατέχει η νοσοκομειακή πε- υγείας λόγω Solvency γραψαν και οι υπόλοιποι κλάδοι ασφα-ρίθαλψη (35%) –η οποία διατίθεται σχε- Εξίσου ενδιαφέροντα, όμως, είναι και λίσεων Ζωής (κλάδος Ι. Ασφαλίσεων Ζω-δόν αποκλειστικά από τα Κανάλια F2F τα στοιχεία από τη μηνιαία έρευνα που ής: -6,4%, Ασφαλίσεις Ζωής συνδεδε-σε ποσοστό 97%– και ακολουθούν: Unit διεξάγει η ΕΑΕΕ μεταξύ των μελών της μένες με επενδύσεις: -18,6%), ως απο-Linked (24%), Επιβίωση/Μικτή (23%), σχετικά με την παραγωγή ασφαλίστρων. τέλεσμα της επιβολής των κεφαλαια-Προσόδων (9%), Συμπληρωματικές κα- Κι αυτό γιατί η συγκρισιμότητα των στοι- κών ελέγχων.λύψεις (5%) και Ισόβια/Απλή (4%).14 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)



ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΑΛΥΨHΣΑξιόπιστες απαντήσειςκαι πολυεπίπεδες λύσειςγια βασικές ανάγκεςασφάλισης Μετά από την απλή περιγραφή και ανάλυση που έγινε στο προηγούμενο τεύχος, όσον αφορά στις έννοιες «Βιοτικό Επίπεδο», «Ανάγκη», «Επιθυμία», «Αγαθά & Υπηρεσίες», αποδει- κνύεται περίτρανα η σπουδαιότητα ύπαρξης εισοδήματος, και σ’ αυτό εστιάζουμε στο δεύτερο μέρος του αφιερώματος της «Α.Α.» στα Κεφάλαια Κάλυψης Ζωής, με βασικό και κύριο αρωγό της προσπά- θειάς μας τη MetLife. Το εισόδημα δημιουργεί στον κάτοχο την απαιτούμενη αγοραστική δύναμη, για να είναι σε θέση να αποκτά αγαθά και υπηρεσίες, ικανοποιώντας έτσι τις ανάγκες και τις επιθυμίες του και υποστηρίζοντας με αξιοπρέ- πεια το εκάστοτε βιοτικό του επίπεδο.

Λογικό επακόλουθο όλων των προηγουμένων είναι η ανάγκη απόκτη- Και μόνο το γεγονός ότι, μέσω της ικανότητας πουσης εισοδήματος, έτσι ώστε να μπορεί να κινηθεί όλος αυτός ο μηχανι- έχει κάποιος να παράγει έργο, μπορεί με αξιοπρέ-σμός ικανοποίησης των αναγκών και επιθυμιών του κάθε ανθρώπου, πεια να υποστηρίζει καθημερινά το εκάστοτε βιο-που ζει και πορεύεται μέσα στη σύγχρονη κοινωνία. τικό επίπεδο, τόσο το δικό του όσο και της οικογε-Εισόδημα μπορεί να αποκτήσει κάποιος μέσα από διάφορες μορφές νείας του, αυτό από μόνο του είναι πολύ σημαντι-επένδυσης: κό, είναι μια τεράστια περιουσία –αρκεί, βέβαια,l Επένδυση της όποιας υπάρχουσας περιουσίας διαθέτει, στην εκά- να μπορεί να αξιοποιήσει την ικανότητά του.στοτε χρονική στιγμή: αποταμιευμένα χρήματα, κινητές αξίες (μετο- Όταν όλα όσα συμβαίνουν καθημερινά σε κάποιονχές, ομόλογα, κ.λπ.), ακίνητη περιουσία. είναι σύμφωνα με τις επιθυμίες και σύμφωνα μεΗ όποια απόδοση δημιουργεί εισόδημα. αυτά που σχεδίαζε ο ίδιος και επιζητούσε να συμ-l Επένδυση χρόνου που θα κάνει, για παραγωγή συγκεκριμένης μορ- βούν, τότε η ζωή του θα ήταν ένα ευχάριστο ταξί-φής έργου, το οποίο ανταλλάσσεται με εισόδημα. Απαραίτητη βέβαια δι στον χρόνο. Όμως, δυστυχώς, δεν είναι πάνταπροϋπόθεση για την αξιοποίηση αυτής της μορφής επένδυσης, είναι έτσι για όλους. Αποδεδειγμένα, υπάρχει ένας “πι-να διαθέτει την ικανότητα, για να μπορεί να παράγει το έργο. στός σύντροφος”, που ακολουθεί τον άνθρωπο σε όλα τα βήματα της ζωής μας: ο Κίνδυνος! Ικανότητα παραγωγής έργου: το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο του ανθρώπου Όταν η επέλευση του κινδύνου μηδενίζει την ικανότητα παραγωγής έργου Κατά την άποψη πολλών οικονομικών αναλυ- τών το σημαντικότερο περιουσιακό στοι- και απόκτησης εισοδήματος… χείο που διαθέτει ο άνθρωπος είναι η ικανότητα που έχει να παρά- Κίνδυνος είναι εκείνο το απρόβλεπτο, μελλοντικό, γει έργο. Μέσω αυτής της ζημιογόνο γεγονός που έρχεται και δημιουργεί ικανότητας μπορεί να άμεσα σοβαρά προβλήματα. Η επέλευση, για πα- δημιουργήσει τε- ράδειγμα, του κινδύνου μέσω μιας σοβαρής ασθέ- ράστια περι- νειας ή ενός ατυχήματος, δημιουργεί σοβαρά ουσία. προβλήματα στην υγεία και συγχρόνως συνθήκες ατομικού και οικογενειακού αποπροσανατολι- σμού, πανικού και χάους. Βασικός και κύριος προσανατολισμός για τον κα- θένα, σε μια τέτοια περίπτωση, είναι η όσο το δυ- νατόν πληρέστερη αξιοποίηση όλων των κατάλλη- λων μέσων, που θα οδηγήσουν στη γρηγορότερη επάνοδο στο άριστον της υγείας, όσο βέβαια αυτό κινείται σε επιτρεπτά για την ιατρική επιστήμη πε- δία και όρια –λογική και φυσιολογική αντίδραση. Πέραν όμως αυτού, ως άμεσο επακόλουθο, η επέλευση του συγκεκριμένου κινδύνου επιφέ- ρει και τη μείωση ή τον μηδενισμό της ικανό- τητας παραγωγής έργου, άρα και κατ’ επέ- κταση της απόκτησης εισοδήματος μέσω της εργασίας. Σύμφωνα με την ασφαλιστική επι- στήμη, ο Κίνδυνος ορίζεται ως η πιθανότητα που υπάρχει να συμβεί ένα γεγονός, που σαν συνέπεια θα έχει τη μείωση ή τον μηδενισμό της υπάρχουσας ή και της μελλοντικής περιουσίας κάποιου προσώπου ή την ανάγκη αυξήσεώς της, προ- κειμένου να αντιμετωπιστεί μια έκτακτη ανάγκη. Όσο απλό είναι να το περιγράφει κανείς, τόσο τρομακτικά ασύλληπτο είναι να το βιώνει: από ένα τυχαίο γεγονός και από τη μια στιγμή στκηυνράιόλλνηα,βέρνίασκάετοταμιοχ,ωμρίαίςοεικισοόγδέηνεμιαα.,νέαναμηννοιεκίονα- ι σε θέση να καλύπτει με αξιοπρέπεια τις ανά- γκες και τις επιθυμίες του βιοτικού του επι- πέδου, αλλά και να μην έχει τη δυνατότητα

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΑΛΥΨHΣνα αλλάξει την κατάσταση, τόσο από την πλευρά της αποκα- πρόβλημα, να ασχοληθεί σοβαρά, επιζητώντας κατάλληλουςτάστασης της υγείας όσο και από την πλευρά της απόκτησης τρόπους προσέγγισης, έτσι ώστε να αποκτήσει σαφή γνώσηεισοδήματος. αλλά και επίγνωση της όλης κατάστασης, που θα του επιτρέ-l Σε μια τέτοια λοιπόν θλιβερή κατάσταση, ποια είναι η λύ- ψουν να οδηγηθεί με αποτελεσματικό τρόπο στην αντιμετώ-ση; πισή του.l Με ποιο τρόπο, τουλάχιστον οικονομικά, δεν θα υπήρχε Όλοι οι άνθρωποι στη MetLife αυτό το γνωρίζουμε άριστα καικαμία επίπτωση στο βιοτικό του επίπεδο; γι’ αυτό η μεθοδολογία που ακολουθούμε πιστά στην όληl Πώς θα μπορούσε με αξιοπρέπεια να υποστηρίζει την κά- διαδικασία πώλησης όλων των ασφαλιστικών παροχών, είναιλυψη των αναγκών και επιθυμιών του; ο «Προβληματισμός και η Ανάλυση των Ασφαλιστικών Ανα-l Πώς θα μπορούσε η οικογένειά του να είναι εξασφαλισμέ- γκών του Πελάτη» και αυτό αποτελεί για μας «ακρογωνιαίονη οικονομικά, έτσι ώστε να μπορεί να συνεχίσει να ζει, χω- λίθο».ρίς να αντιμετωπίζει τις όποιες δυσβάσταχτες οικονομικές Δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην εκπαίδευση, έτσι ώστε νασυνέπειες; αποκτήσει ο κάθε συνεργάτης μας τόσο τις απαραίτητες γνώσεις όσο και τις δεξιότητες, που θα τον κάνουν άριστο Ο προβληματισμός και η επίγνωση της κατάστασης, εφαρμοστή αυτής της μεθοδολογίας, με απώτερο στόχο βέ- μέσω της ανάλυσης των ασφαλιστικών αναγκών βαια να μπορεί να οδηγεί τον συνομιλητή του, κάθε φορά, στο επίπεδο εκείνο που θα είναι σε θέση να συνειδητοποιεί Προς αναζήτηση των ιδανικών απαντήσεων αλλά και την εύ- ο ίδιος ποια ακριβώς είναι η ανάγκη του και για ποιο λόγο ρεση αποτελεσματικών λύσεων, και τι χρειάζεται να κάνει, έτσι ώστε να την καλύψει αποτε- μπορεί με μια πρώτη ματιά να λεσματικά. Μόνον τότε επιτυγχάνεται με αποτελεσματικό φαίνεται απλή η προσέγγιση τρόπο η αντιμετώπιση του προβλήματος, δίνοντας κάθε φο- των συγκεκριμένων ερωτη- ρά την ιδανική λύση. Σημαντικός επίσης σύμμαχος όλων αυ- μάτων, αλλά τελικά δεν εί- τών των προσπαθειών είναι και η νοοτροπία με την οποία ναι. Επιβάλλεται πρωτί- στως να προηγηθεί ο προσεγγίζεται η όλη αυτή διαδικασία. κατάλληλος προ- «Οι άνθρωποι δεν νοιάζονται για το πόσα γνωρίζει κάποι- βληματισμός. ος… μέχρι να γνωρίσουν για το πόσο νοιάζεται γι’ αυ- Επιβάλλεται να τούς». καταπιαστεί ο Η επέλευση ενός κινδύνου μπορεί να έχει σαν αποτέ- καθένας σε λεσμα την Απώλεια Ζωής κάποιου, μπορεί να οδηγή- βάθος με σει σε μια κατάσταση Μόνιμης και Ολικής Ανικα- το συγκε- νότητας για εργασία ή μίας Σοβαρής Ασθένει- κριμένο ας. ζήτημα - Η κάθε κατάσταση, εκ των πραγμάτων, οδηγεί στη δημιουργία σοβαρών προ- βλημάτων, και το κάθε πρόβλημα επι- φέρει τις δικές του απρόβλεπτες συνέ- πειες, με αποτέλεσμα να δημιουργού- νται διάφορες μη ελεγχόμενες επι- πλοκές στην πορεία του κάθε νοικο- κυριού. l Ποιος είναι, άραγε, ο βαθμός προετοιμασίας που έχει ο καθένας αλλά και το κάθε νοικοκυριό, έτσι ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αυτές τις μη ελεγχόμενες και αναπόφευκτες επιπλοκές; l Ποια είναι η αποτελεσματικότερη λύση; ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ18 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)



(ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ)20 (AΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου Δ/νων Σύμβουλος Eurolife ERBΗ ελευθερία κινήσεων από τη Fairfax είναι εμπιστοσύνη και ευθύνη Σε μια αγορά που σχεδόν όλα τα σχήματα είναι προς πώληση και ταυτόχρονα πολλοί,ίσως αδιανόητα πολλοί, ισχυρίζονται ότι αγοράζουν, θα περίμενε κανείς να έχουμε ιδιαίτερη δραστηριότητα ως προς τις εξαγορές και τις συγχωνεύσεις. Κι όμως, οι εξελίξεις αργούν, ενώ η φημολογία κυριαρχεί. Είναι, λοιπόν, μια πολύ θετική καταρχάς εξέλιξη η επισημοποίηση της επένδυσης της καναδικής Fairfax στη θυγατρική ασφαλιστική της Eurobank, Eurolife ERB Ασφαλιστική. Είναι ικανή αυτή η θετική εξέλιξη να συμπαρασύρει την ασφαλιστική αγορά ή έστω να διαμορφώσει ένα πιο αισιόδοξο κλίμα; Εμείς θεωρούμε πως ναι, γι’ αυτό και κρίνουμε ως απολύτως κατάλληλη τη χρονική συγκυρία, προκειμένου να δώσουμε το βήμα του περιοδικού στον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Εταιρείας, κ. Αλέξανδρο Σαρρηγεωργίου, για να μιλήσει για τις λεπτομέρειες και τις προοπτικές αυτής της σπουδαίας επένδυσης στην ελληνική ασφαλιστική αγορά. Είναι η στρατηγική και η δουλειά χρόνων που έκαναν τη Eurolife ελκυστικό στόχο για τους ξένους επενδυτές, ισχυρίζεται ο ίδιος και τον επιβεβαιώνουν και η τελική συμφωνία μεταξύ της Τράπεζας και του ανθρώπου που ίδρυσε και διοικεί τη Fairfax τα τελευταία 30 χρόνια, κ. Prem Watsa. Ωστόσο, ο κ. Σαρρηγεωργίου δυσκολεύεται να μιλήσει χωρίς να διαφαίνεται πίσω από τα λεγόμενά του και η ιδιότητα που τον συνοδεύει τα τελευταία χρόνια, του Προέδρου της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, και αυτό είναι ένα επιπλέον bonus για τους αναγνώστες της συνέντευξης αυτής. Συνέντευξη στην Αμαλία ΡουχωτάΚύριε Σαρρηγεωργίου, ποιος είναι ο κρίσης και ύφεσης, αποφάσισε να εμπι- επιτυχία και στη Fairfax. Ο κ. Watsa δεν νέος μέτοχος της Eurolife και τι ση- στευθεί την Ελλάδα και τις προοπτικές είναι ένας τυχαίος επενδυτής. Είναι ένας μαίνουν οι πρόσφατες εξελίξεις της. Η πρώτη εντύπωσή μου από τις επα- άνθρωπος πολύ άμεσος, μιλάμε τακτικά,για την εταιρεία, τους συνεργάτες και φές μου με τον ιδρυτή της, που παραμέ- χαίρουμε της εμπιστοσύνης του όλη ητους πελάτες της; νει ο ιθύνων νους της, τον Prem Watsa, ομάδα και όλοι οι CEOs των εταιρειώνΑ.Σ.: Η Fairfax είναι μια μεγάλη, διεθνής επιβεβαιώθηκε πολλές φορές έως σήμε- όπου έχει επενδύσει η Failrfax. Ποτέ στηνεπενδυτική εταιρεία με ασφαλιστικό χα- ρα και είναι ότι πρόκειται για έναν άν- καριέρα μου δεν είχα τέτοια ελευθερία.ρακτήρα, που ήδη είναι γνωστή στο ελλη- θρωπο με παγιωμένη φιλοσοφία ζωής, Είμαι ελεύθερος αλλά και υπεύθυνος, εί-νικό κοινό, κυρίως γιατί, σε μια περίοδο την οποία έχει διοχετεύσει με εξαιρετική ναι εξίσου μεγάλη και η ευθύνη. (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 21

(ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ) Για τον Όμιλο Eurolife ERB, η στρατηγική συμπόρευσημε τη Fairfax σημαίνει ότι κεφαλαιοποιούμε την ως τώρα πετυχημένη πορεία μας και αποκτούμε ένα στήριγμα για τις επόμενες στρατηγικές μας κινήσεις.Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η πεζα στον νέο μας κύριο μέτοχο, υπά- χη δεν συζητούν ως απλοί συνεργαζόμε-Fairfax είναι ένα επενδυτικό fund που κουσε κατά κύριο λόγο στους νόμους της νοι, αλλά ως άνθρωποι που γνωρίζουν ότιεπενδύει σε ασφαλιστικές εταιρείες και αγοράς. H Fairfax διαπίστωσε τις προο- έχουν κοινούς επαγγελματικούς στόχους.περιφερειακά κάνει κι άλλες επενδύσεις. πτικές της Eurolife κι αποφάσισε να επεν- Η δέσμευση σε έναν κοινό σκοπό, που ξε-Τις ασφαλιστικές, όμως, δεν τις πουλάει δύσει σε αυτές. Στο σχέδιο αναδιάρθρω- περνά την επαγγελματική συνεργασία, εί-ποτέ. Στα 30 της χρόνια δεν έχει πουλή- σης της τράπεζας περιέχεται, όπως γνω- ναι το μεγάλο κέρδος όλων μας από τηνσει ποτέ καμία ασφαλιστική. ρίζετε, η υποχρέωση απαλλαγής από μη οικοδόμηση του bancassurance όλα αυτάΜου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ότι η εται- τραπεζικές δραστηριότητες, η οποία τα χρόνια. Αυτό το πεδίο θα συνεχίσει,ρεία επενδύει και δεν πρόκειται να πάψει όμως προέρχεται από τις Βρυξέλλες κι όπως καταλαβαίνετε, να αποτελεί προνο-να επενδύει στην εντιμότητα και την ακε- έχει πανευρωπαϊκή ισχύ. Μιλούμε, λοι- μιακό χώρο στενής συνεργασίας, αμοι-ραιότητα των σχέσεων με όλους τους συ- πόν, για μια εξέλιξη που υπαγορεύτηκε βαία επωφελούς. Με μια φράση, Eurolifeνεργάτες της. Από εκεί και μετά, η Fairfax από τις επιδόσεις μας κι από το ενδιαφέ- και Eurobank έχουν συγκεκριμένο πεδίοείναι προσανατολισμένη στην παραγωγή ρον που προκαλέσαμε σε διεθνή επενδυ- κοινής δράσης και στο μέλλον, κυρίωςαποτελεσμάτων από τις θυγατρικές της, τικά funds. όμως είναι εταιρείες με κοινό DNA. Κι αυ-κι όχι στον τρόπο διοίκησής τους. Επίσης, τό ίσως είναι το πιο σημαντικό από όλα.είναι προσηλωμένη στο ομαδικό πνεύμα. Ποιο θα είναι το πλαίσιο συνεργασίας της Για να έρθω όμως και στο πιο πρακτικό«Είμαστε ομάδα», χωρίς εγωισμούς και Eurolife με την Τράπεζα σε βάθος χρό- κομμάτι της απάντησης, έχουμε μια πο-συγκρούσεις: αυτή είναι η Αρχή λειτουρ- νου; λυετή συμφωνία με την τράπεζα για τογίας της εταιρείας. Α.Σ.: Η Eurolife έχει καταγράψει μια εξαι- bancassurance. Η συμφωνία αυτή είναιΓια τον Όμιλο Eurolife ERB, η στρατηγική ρετικά επιτυχημένη πορεία τα τελευταία αποκλειστική από την πλευρά της τράπε-συμπόρευση με τη Fairfax σημαίνει ότι κε- 15 χρόνια, η οποία στηρίχτηκε κατ’ αρχήν ζας προς εμάς, ενώ παραμένει σήμεραφαλαιοποιούμε την ως τώρα πετυχημένη στη Eurobank. Μαζί καταφέραμε να δη- και μέτοχος στη Eurolife με ποσοστόπορεία μας και αποκτούμε ένα στήριγμα μιουργήσουμε και να αναπτύξουμε το κα- 20%.για τις επόμενες στρατηγικές μας κινή- λύτερο σύστημα τραπεζοασφαλειώνσεις. Αυτές θα ξεδιπλωθούν τόσο με (bancassurance) όχι μόνο στην Ελλάδα, Ποια είναι η εμπειρία του μετόχου απόαφορμή τις αναδιατάξεις στον χώρο της αλλά θα έλεγα σε ολόκληρη την Ευρώπη. σχήματα συνεργασίας τράπεζας μεελληνικής ασφαλιστικής αγοράς και ευ- Παράλληλα, μας επέτρεψε να αναπτύ- ασφαλιστική (bancassurance); Ποια είναιρύτερα στην περιοχή της Ευρώπης, όσο ξουμε κι άλλα, παραδοσιακά δίκτυα πω- τα δίκτυα πωλήσεων στα οποία έχει επεν-και με την περαιτέρω συνεχή βελτίωση λήσεων, που σήμερα αντιπροσωπεύουν δύσει και ποια θα προκρίνετε στην Ελλά-των προϊόντων μας, της ποικιλότροπης περίπου το 40% της παραγωγής μας κι δα;στήριξης των συνεργατών μας και υπο- αλληλοσυμπληρώνονται με το τραπεζικό Α.Σ.: Η Eurolife έχει να κερδίσει πολλάβοήθησης της δουλειάς τους, αλλά και δίκτυο. Αυτό είναι κάτι που το αναγνωρί- από την παρουσία της Fairfax στη μετοχι-του τρόπου αποτελεσματικής κάλυψης ζει η αγορά, κι εσείς το γνωρίζετε καλά, κή της σύνθεση, ωστόσο, έχει και να προ-των πελατών μας. αφού κινείστε μέσα σε αυτήν. Πρόκειται σφέρει πολλά ως εμπειρία με απτά απο- για μια “win-win” κατάσταση, δηλαδή τελέσματα. Θεωρώ ότι το bancassuranceΗ κατάληξη της συμφωνίας με τη Fairfax που έχει μόνο νικητές, μόνο ωφελούμε- που οικοδομήσαμε επί περίπου 15 χρό-αφορά μια συνεργασία εδραιωμένη σε νους. νια αποτελεί πρότυπο όχι μόνο για την Ελ-προοπτική ανάπτυξης της εταιρείας στην Αυτό που ίσως δεν γνωρίζει πολύς κό- λάδα, αλλά και για ολόκληρη την ευρω-Ελλάδα ή πρωτίστως αποτέλεσε μια απά- σμος, είναι ότι αυτή η συμπόρευση δημι- παϊκή ασφαλιστική αγορά.ντηση στις ανάγκες της Τράπεζας; ούργησε μια αξεπέραστη ψυχική σχέση Και άλλες τράπεζες έχουν δραστηριοποι-Α.Σ.: Η συμφωνία πώλησης του 80% των ανάμεσα στους δυο οργανισμούς. Τα στε- ηθεί στο bancassurance, όχι όμως με τονμετοχών του Ομίλου Eurolife από την τρά- λέχη της τράπεζας και τα δικά μας στελέ- τρόπο που το κάναμε εμείς. Δεν θα ακού-ΑΠΟ ΤΟ ANNUAL LETTER ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΕΤΟΧΟΥΣΟ κ. Prem Watsa για τη Fairfax:(…) Το 2015 ήταν η επέτειος στρα, λιγότερα από $10 εκατ. ασφαλιστικές μας εργασίες Year από το St. John’sτων 30 χρόνων της Fairfax. κεφάλαιο και λογιστική αξία είναι να γίνουν τόσο γνωστές University, κάτι που αποδέ-Και ήταν μια σπουδαία δια- ανά μετοχή ενάμισι δολάριο όσο οι επενδυτικές μας. Λοι- χθηκα εκ μέρους όλων τωνδρομή! Όπως γνωρίζετε, ξεκι- (…) Πριν λίγα χρόνια, στην πόν, στις αρχές του 2016 πέ- επικεφαλής ασφαλιστικώννήσαμε με μια μικρή ασφαλι- ετήσια συνάντηση μετόχων τυχε τον στόχο του, καθώς η δραστηριοτήτων του Ομίλουστική εταιρεία στον Καναδά μας, ο Andy Barnard είπε Fairfax και εγώ χριστήκαμε μας, παρόντων και παρελθό-με περίπου $10 εκατ. ασφάλι- πως ο στόχος του για τις ντων (…). Insurance Leader of the22 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

σετε αρνητικά σχόλια για βαρές συνεργασίες με μακρο-εμάς στην αγορά και έχουμε πρόθεσμη προοπτική και σεκι εμείς ευθύνη γι’ αυτό. Φυ- αυτές επενδύουμε.σικά δεν υποστηρίζω ότι δεν Η επιτυχία μας, λοιπόν, στονγίνονται και λάθη στον τρόπο τομέα του Bancassurance σεπου πουλάμε, όπως συμβαίνει συνδυασμό με την ανάπτυξηκαι με κάθε ασφαλιστή. Θα άλλων ασφαλιστικών δικτύωνπω, όμως, ότι εργαζόμαστε πέραν της τράπεζας, τα οποίαέτσι ώστε να παίρνουμε το με- επίσης αποτελούν συγκριτικόρίδιο αγοράς που μπορεί να πλεονέκτημα της εταιρείαςπάρει μια τράπεζα. Πιστεύω μας, αξιολογήθηκαν θετικάότι, πρώτον, κάθε δίκτυο έχει από τη Fairfax.κανόνες μέσα στους οποίους Με δεδομένο το μοντέλο διοί-πρέπει να κινείται και, δεύτε- κησης και λειτουργίας τηςρον, θα πάρει το κομμάτι της Fairfax, που βασίζεται στηναγοράς που του αναλογεί, αποκέντρωση, θα συνεχίσου-που του ταιριάζει. Δεν μπο- με την πετυχημένη συνταγήρείς να πουλήσεις ένα ιδιαίτε- που ακολουθούμε όλα αυτάρο νοσοκομειακό πρόγραμμα τα χρόνια, με συνεχή μελέτημέσα από το internet ή μέσα και προσαρμογή της δουλειάςαπό την τράπεζα. Επίσης ο μας στα νέα δεδομένα πουασφαλιστής –και σε αυτό επι- κάθε φορά εμφανίζονται.μένω– δεν είναι παραγγελιο-δόχος για να πουλάει αυτοκί- Πώς θα αντιμετωπίσει η εται-νητο. Γιατί περί αυτού πρόκει- ρεία την ελληνική “μόδα” τωνται, όταν η ασφάλιση αυτοκι- υποτιμολογημένων ασφαλί-νήτου είναι υποχρεωτική. Αυ- στρων;τό μπορεί να το κάνει το Α.Σ.: Είναι καίρια η ερώτησήinternet πολύ ικανοποιητικά. σας. Μου δίνετε την ευκαιρία Eurolife και Eurobank έχουν συγκεκρι-μένο πεδίο κοινής δράσης και στο μέλ- λον, κυρίως όμως είναι εταιρείες μεκοινό DNA. Κι αυτό ίσως είναι το πιο ση- μαντικό από όλα.Ο επαγγελματίας ασφαλιστής να θυμίσω το αυτονόητο, ότι ηπρέπει να είναι διαβασμένος. φερεγγυότητα μιας ασφαλι-Εάν ο ασφαλιστής έχει να στικής εταιρείας εδράζεταιπροσφέρει κάποια επιπλέον κυρίως στην κεφαλαιακή τηςπληροφορία ή καθοδήγηση επάρκεια. Είμαστε αξιόπιστοιστον πελάτη του, τότε και ο έναντι των πελατών μας, γιατίπελάτης σε εκείνον θα απευ- είμαστε παρόντες κι αποτελε-θυνθεί όταν έρθει η ώρα να σματικοί, όταν μας χρειάζο-ασφαλίσει και το αυτοκίνητό νται. Ο Όμιλος Eurolife σήμε-του. δεν θα πάει στο internet, ρα υπερκαλύπτει κατά 3 φο-για να γλυτώσει λίγα ευρώ. Οι ρές και παραπάνω τις ελάχι-ασφαλιστές που κυνηγάνε να στες απαιτήσεις του ευρωπαϊ-ασφαλίσουν απλά ένα ακόμη κού πλαισίου Solvency II,αυτοκίνητο τελείωσαν και δεν πράγμα που σημαίνει ότι κά-το έχουν καταλάβει. Στη νουμε σωστά τη δουλειά μαςEurolife αγαπάμε και τους κι έχουμε εξασφαλίσει και μεagents και το έχουμε αποδεί- το παραπάνω τα απαιτούμεναξει. Μέσα σε διάστημα 15 κεφάλαια, για να μπορούμεχρόνων το δίκτυο των agents να καλύπτουμε τις ανάγκεςέφτασε να αντιπροσωπεύει το των πελατών μας. Εάν η πολι-40% της παραγωγής μας. Μας τική που ακολουθήσαμε είναιενδιαφέρουν πάντοτε οι σο- προφανώς επιτυχημένη, δεν (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 23

(ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ)βλέπω τον λόγο να την αλλά- μέα, για αύξηση της ασφαλι-ξουμε. Προσωπικά δεν είμαι στικής συνείδησης των πολι-της άποψης ότι για να κερδί- τών. Δεν θα κουραστώ νασουμε ένα συμβόλαιο πρέ- λέω, για παράδειγμα, ότι εί-πει να κάνουμε... μειοδοτικό ναι πράξη σωφροσύνης έναςδιαγωνισμό. Φθηνό ασφάλι- εργαζόμενος να μεριμνά,στρο την εποχή της κρίσης μέσω της ιδιωτικής ασφάλι-και της ανέχειας, ναι, αλλά σης, για τη σύνταξή του. Σή-όχι τόσο φθηνό, ώστε να μερα πια αυτό δεν είναι πο-πλήττει τα αποτελέσματα, λυτέλεια. Είναι στοιχειώδηςτην κεφαλαιακή επάρκεια μέριμνα για τους κόπους τουκαι άρα την αξιοπιστία μιας και για τους ανθρώπους πουασφαλιστικής εταιρείας. στηρίζονται σε αυτόν, δηλα- δή την οικογένειά του. Αυτό,Η εμπειρία της Fairfax θα όντως, είναι ζήτημα ασφαλι-σας δώσει πρόσβαση σε και- στικής συνείδησης. Κι εδώ,νοτόμα για την ελληνική έχει χρέος και η Πολιτεία νααγορά προϊόντα και υπηρε- συνδράμει την προσπάθειασίες; Θα λέγατε ότι αυτό που αυτή, πολλώ δε μάλλον στιςχρειάζεται η ελληνική ασφα- μέρες μας, που δεν έχει πιαλιστική αγορά είναι περισσό- την πολυτέλεια να δίνει υψη-τερο καινοτόμα προϊόντα ή λές συντάξεις ή πλήρη ια-καινοτόμα προσέγγιση των τροφαρμακευτική κάλυψημεθόδων πωλήσεων υπαρχό- στους πάντες. Σε όλες τιςντων προϊόντων; ανεπτυγμένες χώρες, η ιδιω-Α.Σ.: Κυρία Ρουχωτά, η τική ασφάλιση είναι αρωγόςεμπειρία του νέου μας βασι- και συμπλήρωμα της κοινω- νικής. Εδώ, ακόμα πασχίζου- κού μετόχου θα είναι πο-Φθηνό ασφάλιστρο την εποχή της κρίσηςκαι της ανέχειας, ναι, αλλά όχι τόσο φθηνό,ώστε να πλήττει τα αποτελέσματα, την κε-φαλαιακή επάρκεια και άρα την αξιοπιστίαμιας ασφαλιστικής εταιρείας. λύτιμη για εμάς σε πολλά με για να κάνουμε κοινό κτή-επίπεδα, ασφαλώς και σε μα όλων τα αυτονόητα...αυτό που περιέχεται στηνερώτησή σας. Από εκεί και Ο στρατηγικός σχεδιασμόςπέρα, ειλικρινά δεν πιστεύω της Fairfax περιλαμβάνειότι η ελληνική ασφαλιστική προβλέψεις για τη διαμόρ-αγορά πάσχει από έλλειψη φωση της ελληνικής ασφαλι-προϊόντων. Εκεί που υπάρ- στικής αγοράς την επόμενηχουν περιθώρια βελτίωσης, πενταετία;είναι η συμπόρευση με τις Α.Σ.: Σκεφτείτε ότι και μόνηδιαρκώς και ραγδαία μετα- η πρωτοβουλία της Fairfaxβαλλόμενες ανάγκες του ση- να επενδύσει στις επιδόσειςμερινού Έλληνα πολίτη. Στο και στις προοπτικές του Ομί-δεύτερο σκέλος του ερωτή- λου Eurolife ERB φανερώνειματος, συμφωνώ ότι μπορεί τις θετικές της προβλέψειςνα υπάρχουν περιθώρια για για τα επόμενα χρόνια στηκαινοτόμες μεθόδους πωλή- χώρα μας. Άλλωστε, όπωςσεων, αρκεί να μη μας δια- σας είπα, η Fairfax έχειφεύγουν τα βασικά χαρα- εφαρμόσει ένα αποκεντρω-κτηριστικά ενός πωλητή. μένο μοντέλο εποπτείας τωνΕκεί που υπάρχουν πραγμα- θυγατρικών της. Εμπλέκεταιτικά πολλά περιθώρια, είναι προφανώς στη στοχοθεσία,η συνεργατική προσπάθεια αλλά αφήνει τοδημοσίου και ιδιωτικού το- management στις διοικήσεις24 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

Κάθε δίκτυο έχει κανόνες μέσα στους οποίους πρέπει να κινείται καιθα πάρει το κομμάτι της αγοράς που του αναλογεί, που του ταιριάζει. Δεν μπορείς να πουλήσεις ένα ιδιαίτερο νοσοκομειακό πρόγραμμα μέσα από το internet ή μέσα από την τράπεζα.που εμπιστεύεται και οι οποίες γνωρίζουν φανής θεωρώ η προοπτική τού να μεγα- φερεγγυότητας και τι σημαίνει εποπτείακαλύτερα τις ειδικές συνθήκες της αγο- λώσει η αγορά. Όμως έχουμε ένα αρνητι- από την Τράπεζα της Ελλάδος. Όχι όμωςράς, μέσα στην οποία δραστηριοποιού- κό κλίμα σε πολιτικό επίπεδο και η οικο- και ο πολύς κόσμος. Σε έρευνες που κά-νται. Τα σχέδια, όμως, που εκπονούνται νομική συγκυρία είναι κακή, ο κόσμος δεν νουμε και λέμε ότι μας εποπτεύει η ΤτΕ,για τις γειτονικές και όχι μόνο αγορές θα έχει χρήματα. Αυτά είναι τα δύο πολύ αρ- βλέπουμε ότι για τον πολύ κόσμο είναιέχουν ως όχημα τη Eurolife. νητικά πάνω στο τραπέζι. Σε αυτά τα δε- μια ακόμα τράπεζα, όπως η Eurobank ή ηΘα σας πω ενδεικτικά ότι αυτή τη στιγμή δομένα έρχεται να προστεθεί ότι υπάρ- Alpha Bank. Λένε, σας εποπτεύουν οιείμαστε η 7η σε κατάταξη εταιρεία στον χουν πολλοί ασφαλιστικοί όμιλοι στην Ελ- τράπεζες; Και γνωρίζουμε ότι σήμερα δενκλάδο Ζωής στη Ρουμανία. Στις γενικές λάδα και το solvency II πιέζει την αγορά έχουν καλή εικόνα για τις τράπεζες. Θαασφαλίσεις, επειδή δεν γράφουμε αυτο- προς την κατεύθυνση των ενοποιήσεων. πάρει καιρό να διορθώσουμε κάποιακίνητο, είμαστε και στη Ρουμανία μικροί. Άρα, και με δεδομένο ότι διανύουμε τους πράγματα. Πρέπει, όμως, να πω ότι ωςΚαταλαβαίνετε, επομένως, ότι αυτή η χώ- τελευταίους μήνες που έχει πια κανείς Ένωση βρισκόμαστε στα τελευταία στά-ρα μάς ενδιαφέρει και προφανώς θέλου- περιθώριο για να βρει τα κεφάλαια που δια για να φτιάξουμε ένα πολυετές συ-με να αναπτύξουμε τη δραστηριότητά απαιτούνται από το νέο πλαίσιο φερεγ- γκεκριμένο πρόγραμμα, με χρηματοδό-μας κι άλλο. Φυσικά μας ενδιαφέρουν γυότητας, αισθάνομαι ότι θα υπάρξει ση- τηση πέραν του ετήσιου budget μας, γιαεπενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα, αλ- μαντική δραστηριότητα ως προς τις συγ- την εξωστρέφεια του κλάδου. Πρέπει ναλά και εκτός Ελλάδος. Αυτή, άλλωστε, εί- χωνεύσεις και τις εξαγορές ακόμα και μέ- βγούμε να πούμε στον κόσμο τι κάνουμε.ναι η φιλοσοφία του μετόχου και ο μέτο- σα σε αυτή τη χρονιά. Αυτό δεν αφορά Αυτό δεν γίνεται μόνο με την Ημέρα Ιδιω-χος μας δίνει ανεξαρτησία να διερευνή- απαραίτητα εταιρείες. μπορεί να αφορά τικής Ασφάλισης και με το budget πουσουμε τις πιθανότητες. και χαρτοφυλάκια. έχει η Επιτροπή Δημοσίων Σχέσεων. Αυτό Τώρα, ως προς το γιατί ο κόσμος δεν έχει θα είναι δέσμευση του Δ.Σ. για πολλάΕίστε δηλαδή αισιόδοξος ως προς την πο- ακόμα στραφεί στην ιδιωτική ασφάλιση, χρόνια και θα περιλαμβάνει δράσεις μερεία της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς πιστεύω ότι η απάντηση είναι ότι η τσέπη συνέχεια, συνέπεια και στρατηγική.στο άμεσο μέλλον; Πώς εξηγείτε το ότι είναι άδεια. Όταν επανέλθουμε σε ανά-παρά τη διολίσθηση των κοινωνικών πα- πτυξη –και αυτό κάποια στιγμή θα γίνει, Θα επενδύσετε στην ενημέρωση του κα-ροχών στο κομμάτι της υγείας και των συ- διότι εγώ δεν πιστεύω ότι η Ελλάδα θα ταναλωτικού κοινού σχετικά με τον νέοντάξεων, η ασφαλιστική αγορά ακόμη δεν βουλιάξει–, τότε και ο καταναλωτής θα μέτοχο της εταιρείας; Θα δρομολογήσε-κατορθώνει να πείσει τους πολίτες να την στραφεί και στην ιδιωτική ασφάλιση. Σή- τε αλλαγές στην ονομασία της;επιλέξουν ως εναλλακτική; μερα, όμως, η τσέπη είναι άδεια και ως Α.Σ.: Όλα αυτά είναι ζητήματα που εξετά-Α.Σ.: Έχω πει και στο παρελθόν ότι τη χρο- αγορά μάς πλήττει ακόμα το θέμα της ζουμε με ταχείς ρυθμούς αυτή την περίο-νιά που πέρασε η αγορά μας μίκρυνε αλ- Ασπίδας. δο. Μην ξεχνάτε ότι η μεταβολή στη με-λά οι ευκαιρίες μεγάλωσαν. Είναι κατα- Εμείς γνωρίζουμε τι σημαίνει νέο πλαίσιο τοχική μας σύνθεση επήλθε μόλις προΑΠΟ ΤΟ ANNUAL LETTER ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΕΤΟΧΟΥΣΟ κ. Prem Watsa για τη Eurolife ERB:(... ) Στο τέλος του 2015 συμ- όσο και η διοικητική του Η Eurolife είχε καθαρά έσοδα σουμε την εξαγορά, αναμέ-φωνήσαμε στην εξαγορά του ομάδα και οι επιδόσεις τους. €48,4 εκατ. το 2015, το 45% νουμε και σε αυτή την περί-80% της Eurolife, μιας εται- Η εταιρεία έχει €306 εκατ. εγ- των οποίων προέρχονται από πτωση το ταμείο να αγοράσειρείας Ζωής, Περιουσίας και γεγραμμένα ασφάλιστρα τη Ζωή και το 55% από τις το 40% των μετοχών τηςΑτυχημάτων, η τρίτη μεγαλύ- (€248 εκατ. στις ασφαλίσεις Γενικές. Καλωσορίζουμε τον Eurolife, ώστε να μας βοηθή-τερη ασφαλιστική εταιρεία Ζωής και €58 εκατ. στις ασφα- Αλέξανδρο Σαρρηγεωργίου σει στη χρηματοδότηση τηςστην Ελλάδα, και η οποία δια- λίσεις Περιουσίας και Ατυχη- και την ομάδα των περισσό- εξαγοράς. Και στις δύο περι-νέμει τα προϊόντα της μέσω μάτων). Τα τελευταία 10 χρό- τερων από 300 εργαζόμενους πτώσεις πιστεύουμε ότι θα εί-του δικτύου της Eurobank, για νια ο κλάδος Περιουσίας και της Eurolife στην οικογένεια μαστε σε θέση να επανακτή-$347 εκατ. –περίπου στη λογι- Ατυχημάτων έχει Combined της Fairfax. Όπως κάναμε και σουμε τις μετοχές σε διάστη-στική της αξία. Τα τελευταία Ratio 60,0%, ενώ οι εργασίες στην περίπτωση της Brit, μα πέντε ετών, αφού θα έχου-χρόνια γνώρισα τον Αλέξαν- ασφαλίσεων Ζωής παραμέ- όπου η Omers* αγόρασε το με εξασφαλίσει ικανοποιητι-δρο Σαρρηγεωργίου και με νουν σταθερά κερδοφόρες με 30% από εμάς για να μας κές αποδόσεις στην Omers.εντυπωσίασε τόσο ο ίδιος βασικά προϊόντα Ζωής. βοηθήσει να χρηματοδοτή- (...)*επενδυτικό ταμείο δημοτικών υπαλλήλων Οντάριο. (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 25

(ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ)δύο μηνών κι ακόμα δεν έχουμε την τυπι- ασφάλισης η ολοκλήρωση της αλλαγής είναι η προσπάθεια εξεύρεσης πόρων καική επικύρωση από τις αρμόδιες Εποπτι- της μετοχικής μας σύνθεσης. Κι αυτό μας το άλλο είναι η προσπάθεια που γίνεταικές Αρχές. Ωστόσο, αυτά που ρωτάτε μας επιφορτίζει με ακόμα περισσότερες ευ- για να αναμορφωθούν τα εκπαιδευτικάαπασχολούν, κι εργαζόμαστε συστηματι- θύνες. προγράμματα. Δεν επιτρέπεται το ΕΙΑΣ νακά πάνω σε αυτά, χωρίς ακόμα να είμα- μην αποτελεί αξιόλογη και ελκυστική επι-στε έτοιμοι για τελικές αποφάσεις κι ανα- Θα ήθελα να κλείσουμε τη συζήτησή μας λογή για ανθρώπους με δυνατότητες πουκοινώσεις. Συγκεκριμένα, το πώς θα προ- με μια τοποθέτησή σας ως προς τις προ- εργάζονται στις ασφαλιστικές εταιρείεςχωρήσουμε με την ονομασία της εταιρεί- θέσεις της εταιρείας σας για τον επίσημο και θέλουν να επενδύσουν στην εκπαί-ας θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγο- εκπαιδευτικό φορέα της ελληνικής ασφα- δευση και την επιμόρφωσή τους.ντες, μεταξύ των οποίων και οι επόμενες λιστικής αγοράς, το ΕΙΑΣ. Αν το επίπεδο βελτιωθεί περαιτέρω καιστρατηγικές κινήσεις που θα κάνουμε Α.Σ.: Μας ενδιαφέρει πολύ το ΕΙΑΣ και το μιλάμε για ένα επιτυχημένο μοντέλο, οιστο μέλλον. παρακολουθούμε. Στην εταιρεία έχουμε εταιρείες θα στέλνουν περισσότερους διαπιστώσει σημαντική βελτίωση στο επί- συνεργάτες τους και θα είναι πιο θετικέςΤι έχετε εισπράξει από τις αντιδράσεις πεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών του. ως προς την οικονομική του ενίσχυση. Δυ-των συναγωνιστών-ανταγωνιστών σας με Έχουμε κι εμείς δικό μας εκπαιδευτικό στυχώς, διανύουμε περίοδο κρίσης, όπουτην ολοκλήρωση του deal με τη Fairfax; κέντρο και αυτό είναι ένα θέμα, διότι σε πολλές εταιρείες είναι ήδη πιεσμένεςΑ.Σ.: Κοιτάξτε, η ελληνική ασφαλιστική μεγάλες εταιρείες που έχουν μεγάλα από διάφορες υποχρεώσεις και δυσκο-αγορά είναι μια ευαίσθητη αγορά. Αφου- προγράμματα εκπαίδευσης, σε έναν βαθ- λεύονται να αναλάβουν κι άλλες οικονο-γκράζεται τα μηνύματα και σε μεγάλο μό μπορεί να λειτουργούν ανταγωνιστικά. μικές επιβαρύνσεις. Για εμένα το πρώτοβαθμό ξέρει να τα αποκωδικοποιεί. Η Παρόλα αυτά με ενθαρρύνει η βελτίωση βήμα ήταν η δουλειά που κάνει ο κ. Πα-προσωπική μου αίσθηση είναι ότι η ελλη- του ΕΙΑΣ και η πρόθεσή μας είναι να το πακωνσταντίνου, που βελτίωσε ήδη ση-νική ασφαλιστική αγορά αντελήφθη στα στηρίξουμε παραπάνω. Ο κ. Γιάννης Πα- μαντικά το επίπεδο. Σε αυτή την κατεύ-πραγματικά της μεγέθη την επίδραση που πακωνσταντίνου υπό την ηγεσία του Μιλ- θυνση πρέπει να συνεχίσει το ΕΙΑΣ και όχιθα ασκήσει τόσο στη δική μας εταιρεία, τιάδη Νεκτάριου έχει προσπαθήσει πολύ. δίνοντας έμφαση μόνο στο fundraisingόσο κυρίως στο σύνολο της ιδιωτικής Στο ΕΙΑΣ υπάρχουν δύο ζητήματα. Το ένα αυτή την περίοδο.ΑΠΟ ΤΟ ANNUAL LETTER ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΕΤΟΧΟΥΣΟ κ. Prem Watsa για την Ελλάδα:(... )Το 2015 ήταν πολύ τα- ρά τις τεράστιες αβεβαιότητες μετοχή της Eurobank. Με τις 77 λεπτά ανά μετοχή. Απί-ραγμένη περίοδος για την Ελ- στην Ελλάδα το 2015, η οικο- αβεβαιότητες του 2015, όπως στευτο! Και λένε ότι οι αγο-λάδα, καθώς έζησε ένα δημο- νομία παρέμεινε σε σταθερά τις αναφέρουμε παραπάνω και ρές είναι αποτελεσματικές!ψήφισμα, έλεγχο κεφαλαίων επίπεδα και η ανεργία μειώθη- τα capital controls, η ΕΚΤ Εξακολουθούμε να έχουμεπου επιβλήθηκαν στο τραπεζι- κε από 27,9% το 2013 στο υπέβαλε ξανά σε σοβαρά εμπιστοσύνη στη διοικητικήκό σύστημά της, ξανά εκλο- 24,6%. Η αγορά κατασκευής stress tests τις ελληνικές τρά- ομάδα της Eurobank, με τονγές, οι οποίες οδήγησαν σε κατοικιών μειώθηκε πάνω πεζες, κάτι που οδήγησε σε Φωκίωνα Καραβία ως Διευθύ-μια κυβέρνηση πλειοψηφίας από 90%, ενώ οι πωλήσεις μια πρόσθετη αύξηση κεφα- νοντα Σύμβουλο και τον Νίκογια το ΣΥΡΙΖΑ, και προσπα- αυτοκινήτων μειώθηκαν κατά λαίων ύψους €2.039 δις στην Καραμούζη Πρόεδρο.θούσε να αντεπεξέλθει σε μια 75%. Η οικονομία της Ελλά- τιμή του 1 λεπτού ανά μετοχή Οι άλλες ελληνικές επενδύ-άνευ προηγουμένου μετανά- δας έχει πιάσει πάτο και εάν –ναι, διαβάσατε σωστά: 1 λε- σεις μας –στην Grivalia, μεστευση προσφύγων από τη υπάρξει κάποια σταθερότητα πτό του ευρώ!! Σε αυτήν την επικεφαλής τον Γεώργιο Χρυ-Συρία. Ο πρωθυπουργός κ. Α. στο πολιτικό περιβάλλον, θα τιμή, μετά την έκδοση, η σικό, το Praktiker Ελλάδος,Τσίπρας διόρισε τον κ. Ευ- πρέπει να ανακάμψει έντονα, Eurobank πωλούσε στο 39% με επικεφαλής τον Ιωάννη Σε-κλείδη Τσακαλώτο Υπουργό όπως συνέβη με την Ιρλανδία της λογιστικής αξίας και 3,1 λαλμαζίδη, και τον ΌμιλοΟικονομικών. τα τελευταία χρόνια. φορές των ομαλοποιημένων Μυτιληναίου, με επικεφαλήςΠρόσφατα, ταξιδέψαμε με δέ- Σε αυτό το σκηνικό, ζήσαμε κερδών. Επενδύσαμε €350 τον Ευάγγελο Μυτιληναίο–κα θεσμικούς επενδυτές στην μια από τις μεγαλύτερες μη εκατ. για ένα μέσο συνολικό εξακολουθούν να τα πηγαί-Ελλάδα για μια ενημέρωση πραγματοποιηθείσες ζημίες κόστος 2,2 λεπτά ανά μετοχή, νουν καλά, σε ένα πολύ δύ-από τον Πρωθυπουργό και μας από τη συμμετοχή μας έναντι λογιστικής αξίας 2,5 σκολο οικονομικό περιβάλ-τον Υπουργό Οικονομικών. στην Eurobank. Όπως κατα- λεπτών ανά μετοχή και ομα- λον. Είμαστε πολύ τυχεροίΑν και στη ζωή δεν υπάρχουν γράφηκε στην περσινή μας λοποιημένου δείκτη που έχουμε τον Wade Burton,εγγυήσεις, φαίνεται ότι η ελ- ετήσια έκθεση, το 2014, ως τιμής/κέρδη 6,9 φορών. Μετά μέλος της Επενδυτικής μαςληνική κυβέρνηση και οι πο- μέρος μιας μεγάλης ομάδας από ενοποίηση των 100 προς Επιτροπής, να μας καθοδηγείλίτες της Ελλάδας έχουν σα- θεσμικών επενδυτών που 1, η Eurobank άρχισε να δια- στις ελληνικές επενδύσειςφώς απορρίψει την έξοδο από επένδυσαν €2,9 δις ώστε να πραγματεύεται στο 1 ευρώ μας. Ο Brad Martin επίσης,το ευρώ (και την επιστροφή μπορέσει η Eurobank να πε- ανά μετοχή. Νωρίς το 2016, η στο Διοικητικό Συμβούλιο τηςστη δραχμή) και εφαρμόζουν ράσει με επιτυχία το stress τράπεζα υποχώρησε στα 30 Eurobank, τον υποστηρίζειτο πρόγραμμα μεταρρυθμίσε- test της ΕΚΤ, επενδύσαμε λεπτά ανά μετοχή και τώρα καλά. Θα έρθει και η ώρα μαςων που απαιτεί η τρόικα. Πα- €400 εκατ. σε 31 λεπτά ανά διαπραγματεύεται σε περίπου στην Ελλάδα! (…) 526 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΨΗ www.aagora.gr Δεν επιπλέουμε, κολυμπάμε Εκδόσεις Δ. Ρουχωτάς & Σία Ο.Ε.

(ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ) Παναγιώτης Στρατής H αποτελεσματική διαχείριση ζημιών και η καλή εικόνα των εταιρειών εξαρτώνταικαι από τον πραγματογνώμονα28 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

Η εξαγγελία του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, κ. Τρύφωνα Αλεξιάδη, για τη δημιουργία σώματος ανεξάρτητων εξειδικευμένων πραγματογνωμόνων, στάθηκε η αφορμή να απευθυνθούμε στον έγκριτο πραγματογνώμονα κ. Παναγιώτη Στρατή, ζητώντας του να σχολιάσει την εν λόγω πρόθεση του κ. Υπουργού. Η αφορμή αυτή, βέβαια, ήταν μια καλή ευκαιρία να του θέσουμε πολλά ερωτήματα γενικάπερί των πραγματογνωμόνων της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς –και τελικά εκεί επικεντρώ- θηκε η συζήτησή μας: στον ρόλο τους, το νομοθετικό πλαίσιο, το επαγγελματικό περιβάλλον, τα προσόντα, τους κανόνες σύνταξης έκθεσης πραγματογνωμοσύνης, κ.λπ. Για μας ήταν και ευτυχής συγκυρία, γιατί μας δόθηκε η ευκαιρία να συνομιλήσουμε με ένανεξαιρετικά έμπειρο πραγματογνώμονα της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς –συμπλήρωσε ήδη40 χρόνια δραστηριοποίησης–, που χαίρει ευρύτατης εκτίμησης και αναγνώρισης, τόσο ο ίδιος προσωπικά όσο και το Γραφείο «Πασκάλ & Στρατής ΑΕ», του οποίου είναι μέτοχος.Ήταν, επίσης, ευτυχής συγκυρία, γιατί αξιοποιώντας τις γνώσεις και την εμπειρία του κ. Στρατή,μπορούμε να αναδείξουμε τον ρόλο του πραγματογνώμονα και τη συμβολή του στη διαδικασία της ασφαλιστικής αποζημίωσης και στην έξωθεν καλή μαρτυρία του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης. Συνέντευξη στην Αμαλία ΡουχωτάΚύριε Στρατή, πότε εμφανίστηκαν, τητα των οποίων δεν μπορούσε πλέον να στικό εγχείρημα της αναζήτησης των αι- ιστορικά, οι πρώτοι πραγματογνώ- αντιμετωπισθεί από κάποιον μεμονωμέ- τιών μίας ζημίας και της αποτίμησης αυ- μονες και πώς μετεξελίχθησαν πα- νο υπάλληλο - εκτιμητή. τής.ράλληλα με την ανάπτυξη των ασφαλιστι- Η ανάγκη δημιουργίας κλίματος αντικει- Στην Ελλάδα, δεν υπάρχει συγκεκριμένοκών εργασιών; μενικότητας μεταξύ των παθόντων ασφα- θεσμικό πλαίσιο που να διέπει τη λει-Π.Στρ.: Οι πραγματογνώμονες ή εμπειρο- λισμένων και των Ασφαλιστικών Εταιρει- τουργία των πραγματογνωμόνων και τηγνώμονες ιστορικά εμφανίζονται πριν ών, αλλά και ο όγκος των υποθέσεων κα- μορφοποίηση των εκθέσεων πραγματο-από 350 περίπου χρόνια, ταυτόχρονα τέστησε εκ των πραγμάτων αναγκαία την γνωμοσύνης που συντάσσουν.σχεδόν με την πραγματοποίηση των πρώ- ύπαρξη εξειδικευμένων - ανεξάρτητων Την απουσία συγκεκριμένου νομικούτων ασφαλιστικών εργασιών, ως αποτέ- ατόμων ή ομάδος ατόμων, που θα επι- πλαισίου επιχειρούσε να καλύψει το μέ-λεσμα και των πρώτων ζημιών που σημει- λαμβάνονταν της διερεύνησης και της χρι πρότινος ισχύον νομικό πλαίσιο τουώθηκαν. Οι πρώτοι πραγματογνώμονες εκτίμησης των υποθέσεων αυτών. ν.δ. 400/1970 (ΦΕΚ Α 10), όπου γινότανείναι οι ασχολούμενοι με τις ζημιές θα- Και το κενό, όπως ήταν φυσικό, καλύ- μία περιορισμένη αναφορά στις αρμοδιό-λασσίων ασφαλίσεων. φθηκε με την εμφάνιση των ανεξάρτητων τητες και τα καθήκοντα πραγματογνωμό-Μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του Λονδίνου γραφείων πραγματογνωμόνων, που νων που διορίζονταν από τις ασφαλιστι-το 1666, η οποία, όπως κάθε μαζική κα- έφθασαν να έχουν τη μορφή που όλοι μας κές επιχειρήσεις για την εκτίμηση πραγ-ταστροφή, λειτούργησε ως προτρεπτικός πλέον γνωρίζουμε. ματοποιηθείσας ζημίας και τον καθορι-παράγων για την ασφάλιση των περιου- Ο πραγματογνώμων ως εκτιμητής ζημιών σμό της οφειλόμενης αποζημίωσης. Ειδι-σιακών στοιχείων, την ανάπτυξη των και επιθεωρητής κινδύνων, σύμφωνα με κότερα, κατά το άρθρο 29 παρ. 1 του ωςασφαλίσεων κατά κινδύνων πυρός και την την υπάρχουσα εμπειρία και πρακτική, εί- άνω νομοθετικού διατάγματος, προβλε-επακόλουθη εμφάνιση ζημιών από πυρ- ναι ο επαγγελματίας που, είτε μεμονωμέ- πόταν η υποχρέωση των διοριζόμενωνκαγιά, παρουσιάζονται και οι πρώτοι να, είτε ως συνεργαζόμενος ή μέλος κά- από την ασφαλιστική επιχείρηση πραγ-πραγματογνώμονες που ασχολούνται με ποιας επιχείρησης, λειτουργεί μετά από ματογνωμόνων να κοινοποιούν στον ζη-την εκτίμηση των ζημιών του είδους αυ- ανάθεση συγκεκριμένης εντολής, από μία μιωθέντα ασφαλισμένο αντίγραφο τηςτού. ή περισσότερες Ασφαλιστικές Εταιρείες, συνταχθείσας έκθεσης, σχετικά με τηνΑπό διάφορες, όμως, αναφερόμενες πε- για να εκτιμήσει συγκεκριμένη ζημιά ή να εκτίμηση της ζημίας και τον καθορισμόριπτώσεις, φαίνεται ότι οι πρώτοι πραγ- επιθεωρήσει και προεκτιμήσει κάποιον της οφειλόμενης αποζημίωσης.ματογνώμονες ήταν απόλυτα εξαρτημέ- ήδη ασφαλισμένο ή προς ασφάλιση κίν- Η ίδια ακριβώς υποχρέωση εμπεριέχεταινοι από τις Ασφαλιστικές Εταιρείες ή τα δυνο. και στον νέο νόμο 4364/2016 (ΦΕΚ Α 13υπάρχοντα Ασφαλιστικά Γραφεία. 5.2.2016) για την προσαρμογή της ελλη-Η συνεχής ανάπτυξη των ασφαλιστικών Ποιο είναι το νομοθετικό πλαίσιο ορισμού νικής νομοθεσίας στην Οδηγίαεργασιών και η τεράστια επέκτασή τους και λειτουργίας των πραγματογνωμόνων; 2009/138/ΕΚ (γνωστή ως Φερεγγυότηταστην ασφάλιση όλου του φάσματος των O νέος νόμος 4364/2016 τι καινούργιο ΙΙ), με τον οποίο από την 1η Ιανουαρίουπαραγωγικών και οικονομικών εκδηλώ- φέρνει ως προς τις υποχρεώσεις και τον 2016 καταργήθηκε το ν.δ. 400/1970. Ει-σεων, αλλά και η προσφορά νέων προ- ρόλο τους; δικότερα, στο άρθρο 259 του νέου νόμουγραμμάτων ή η κάλυψη σχεδόν κάθε εί- Π.Στρ.: Στον τομέα της ιδιωτικής ασφάλι- επαναλαμβάνονται σχεδόν πανομοιότυ-δους πιθανού κινδύνου, είχε ως αποτέλε- σης, οι πραγματογνώμονες, κατόπιν εντο- πες οι διατάξεις των δύο πρώτων παρα-σμα έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό λής των ασφαλιστικών/αντασφαλιστικών γράφων του άρθρου 29 ν.δ. 400/1970,υποθέσεων, το εύρος και η πολυπλοκό- επιχειρήσεων, αναλαμβάνουν το ουσια- συμπεριλαμβανομένης συνεπώς και της (AΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 29

(ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ)υποχρέωσης των πραγματο- πραγματογνωμόνων σημειώνεται και από πραγματογνώμονες, για πα-γνωμόνων για κοινοποίηση το αυστηρότερο πλαίσιο κυρώσεων που ραβάσεις της ασφαλιστικήςτης έκθεσής τους στον ζημιω- εισάγεται με τον νέο νόμο 4364/2016. νομοθεσίας γενικώς και τουθέντα ασφαλισμένο. Σύμφωνα με το πλαίσιο του προϊσχύοντος συγκεκριμένου νόμου ειδικό-Σημαντική τροποποίηση, ν.δ., για τους πραγματογνώμονες προ- τερα. Οι διοικητικές μάλισταωστόσο, σημειώνεται με την βλεπόταν η επιβολή μόνο ποινικών κυ- κυρώσεις επιβάλλονται ανε-παράγραφο 3 του άρθρου ρώσεων (φυλάκισης τουλάχιστον ενός ξαρτήτως της εφαρμογής των259, όπου πέραν της ως άνω μηνός και χρηματική ποινή), εάν κατά την οικείων ποινικών διατάξεωνυποχρέωσης κοινοποίησης, ο εκτέλεση των καθηκόντων τους προέβαι- του νόμου και αντίστροφα.νέος νόμος προβλέπει και την ναν εν γνώσει τους σε ψευδείς εκτιμήσειςυποχρέωση των πραγματο- ή δηλώσεις προς όφελος του ασφαλιστή Ποια είναι τα απαραίτητα προ-γνωμόνων, είτε φυσικών είτε ή του ζημιωθέντος ασφαλισμένου (άρθρο σόντα για έναν πραγματογνώ-νομικών προσώπων, να 46). Στην ως άνω ποινική κύρωση, η οποία μονα - εκτιμητή ζημιών;ενεργούν αμερόληπτα, επαναλαμβάνεται πανομοιότυπη στον Π.Στρ.: Ο πραγματογνώμων,ανεξάρτητα και χωρίς νέο νόμο (άρθρο 258 παρ. 4), προστίθε- για την ορθή ενάσκηση των καθηκόντωνπροκατάληψη, με σκο- νται πλέον οι προβλεπόμενες στο άρθρο του, έχει ή οφείλει να έχει τα εξής απα-πό την εξέταση και 256 διοικητικές κυρώσεις που δύναται να ραίτητα προσόντα:εκτίμηση της δηλωθεί- επιβάλει η Εποπτική Αρχή και στους 4 Κοινή λογική.σας ζημίας ή/και απώ- 4 Καλή γνώση των ασφαλιστικών θεμά-λειας, σύμφωνα με τους των.γενικούς και ειδικούς 4 Ευρείες και επαρκείς γνώσεις.όρους του εκάστοτε 4 Δυνατότητα να καλύπτει με συνεργά-ασφαλιστηρίου συμβο- τες ή ειδικούς συμβούλους τις ειδικό-λαίου. τερες γνώσεις που δεν κατέχει ο ίδιος.Με την προσθήκη αυτή 4 Υψηλό βαθμό επαγγελματικής ευσυ-φαίνεται να αναβαθμίζε- νειδησίας.ται ουσιωδώς ο ρόλος του 4 Να είναι ακέραιος.πραγματογνώμονα στη 4 Να έχει καλή συμπεριφορά.διαδικασία της ασφαλιστικής 4 Να είναι αντικειμενικόςαποζημίωσης, καλούμενος εφεξής να και πλήθος άλλων ιδιοτήτων, που είναιασκεί τα καθήκοντά του σε πλήρη ανε- απαραίτητες για τη διεκπεραίωση τωνξαρτησία από την εντολέα του ασφαλι- υποθέσεων που αναλαμβάνει.στική επιχείρηση. Παρά το γεγονός, συ- Οπωσδήποτε, όμως, το μεγαλύτερο βά-νεπώς, ότι οι πραγματογνώμονες ενερ- ρος πέφτει στην εμπειρία, η οποία, όπωςγούν κατόπιν εντολής και για λογαριασμό με όλους τους επαγγελματίες, αποκτάταιμίας συγκεκριμένης ασφαλιστικής επι- συν τω χρόνω. Στους πραγματογνώμονες,χείρησης, υφίσταται πλέον ρητή νομοθε- όμως, ειδικά η απόκτηση εμπειριών κα-τική διάταξη που τους υποχρεώνει να θίσταται πιο εύκολη, δεδομένου ότι οασκούν τα καθήκοντά τους σε πλήρη ανε- γρήγορος ρυθμός της δουλειάς, η καθη-ξαρτησία από την εντολέα τους και κατ’ μερινή πληροφόρηση, η ενασχόλησήαμερόληπτη κρίση, βασιζόμενοι στα τους με πολλές και διαφορετικού είδουςπραγματικά δεδομένα της έρευνάς τους, ζημιές και η καθημερινή έρευνα της αγο-χωρίς να στρέφουν το αποτέλεσμα υπέρ ράς, τους βομβαρδίζουν με συνεχείςτης εντολέως τους ή του ασφαλισμένου, γνώσεις και εμπλουτίζουν τις εμπειρίεςμε την υποτίμηση ή υπερτίμηση της ζη- τους.μίας, αντίστοιχα.Περαιτέρω, η αναβάθμιση του ρόλου των Ποια είναι η συνήθης συγκρότηση τωνΟ Αναπληρωτής Υπουργός σης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελ- των εταιρειών), όσο και την ορθήΟικονομικών, κ. Τρύφων Αλε- επίλυση των προβλημάτων αποζη-ξιάδης, εξήγγειλε τη δημιουρ- λάδας και εντάσσεται, όπως ανέ- μίωσης». Κατά την άποψή μουγία σώματος ανεξάρτητων φερε, «στην πολιτική της κυβέρ- οποιαδήποτε εξαγγελία θεσμικούεξειδικευμένων πραγματο- νησης για τον εκσυγχρονισμό της παράγοντα που έχει ως βασικήγνωμόνων. Ποια είναι η δική ιδιωτικής ασφάλισης». πρόθεση την ορθή επίλυση τωνσας γνώμη για την πρόθεση προβλημάτων ασφαλιστικήςαυτή του κ. Υπουργού; Η αναφορά του κ. Υπουργού αποζημίωσης, δεν μπορεί παράΠ.Στρ.: Από ό,τι γνωρίζω η αφορά στη «δημιουργία σώματος να είναι κατ’ αρχάς καλοδε-εξαγγελία αυτή έγινε από τον κ. ανεξάρτητων εξειδικευμένων χούμενη.Υπουργό με ομιλία του στην Ετή- πραγματογνωμόνων, προκειμένου Όμως, η εξαγγελία αυτή είναισια Γενική Συνέλευση της Ένω- να στηρίζουν με το έργο τους τό- επιγραμματική και πέραν των σο τους επαγγελματίες πραγματο- γνώμονες (που είναι συνεργάτες30 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

γραφείων πραγματογνωμόνων; ρικούς ειδικούς, για ειδικές περιπτώσεις. τρόπο δεν θέλουν την άσχημη μεταχείρι-Π.Στρ.: Στη χώρα μας τα γραφεία των Πραγματογνώμονες μίας ειδικότητας, χω- ση των πελατών τους. Η καλή επαφή με-πραγματογνωμόνων, εκτός ολίγων εξαι- ρίς ανεξάρτητη επαγγελματική στέγη, ταξύ παθόντα και πραγματογνώμονα δί-ρέσεων, δεν λειτουργούν κατά τον ίδιο που ασκούν το επάγγελμα παράλληλα με νει στον τελευταίο τη δυνατότητα να λά-τρόπο που λειτουργούν στις περισσότε- άλλη απασχόληση, δεν μπορούν να αντα- βει στοιχεία και πληροφορίες, που υπόρες αναπτυγμένες χώρες. ποκριθούν στον κομβικό ρόλο συμμετο- διαφορετικές συνθήκες δεν θα του πα-Η συνήθης συγκρότηση των γραφείων χής των στην ομαλή διεκπεραίωση των ρέχονταν.πραγματογνωμόνων στις αναπτυγμένες υποθέσεων που θα τους ανατεθούν ούτε Και εν τέλει θα πρέπει σε όλους να γίνειχώρες αποτελείται από μόνιμα απασχο- μπορούν να εξυπηρετήσουν τις Ασφαλι- κατανοητό ότι η ύπαρξη αντίθετων από-λούμενους εκτιμητές – πραγματογνώμο- στικές Εταιρείες άμεσα και αποτελεσμα- ψεων και ερμηνειών ή ακόμη και η ορι-νες διαφόρων ειδικοτήτων, κυρίως μηχα- τικά σε περιοχές εκτός της έδρας των. στική διάσταση απόψεων, που οδηγεί σενικούς (μηχανολόγους – πολιτικούς μη- διαφωνία, δεν πρέπει να αποτελεί αιτίαχανικούς) ή αποφοίτους οικονομικών σχο- Πώς θα περιγράφατε τα «πρέπει» και διαπληκτισμών.λών, ενώ για τις εξειδικευμένες περιπτώ- «δεν πρέπει» μιας εμπεριστατωμένης έκ- Όμως, όσο καλό κλίμα κι αν επικρατήσεισεις χρησιμοποιούν κατά περίπτωση διά- θεσης πραγματογνωμοσύνης, ποια είναι στις σχέσεις πραγματογνώμονα - παθό-φορους ειδικούς: τα βήματα που ακολουθεί ο πραγματο- ντος και όσο καλή ενδεχομένως διάθεσηl Εξειδικευμένους ερευνητές για τις αι- γνώμων-εκτιμητής ζημιών μέχρι τη σύ- κι αν υπάρχει και από τις δύο πλευρές, νταξή της και πότε μια υπόθεση μπορεί υφίσταται πληθώρα υποθέσεων που δεν τίες επέλευσης των συμβάντων. να μην εξελιχθεί ομαλά; εξελίσσονται ομαλά, ανεξαρτήτως τηςl Ηλεκτρονικούς για την εξέταση ζημιών Π.Στρ.: Ο πραγματογνώμονας θα πρέπει καλής βουλήσεως όλων. να επιστρατεύσει εκείνες τις ιδιότητες, Η δυσμενής εξέλιξη των υποθέσεων έχει ηλεκτρονικών μηχανών και συσκευών, οι οποίες θα δημιουργήσουν ένα καλό κυρίως να κάνει με τους παρακάτω λό- κλάδος που έχει σημαντικές δυσκολίες κλίμα επαφής και συνεννόησης με τον γους: στην εκτίμηση. παθόντα, όχι μόνο διότι είναι ανθρώπινο l Την ανεπάρκεια των ασφαλισμένων κε-l Χημικούς μηχανικούς. χρέος του να συμπεριφέρεται σωστάl Ναυπηγούς. στον ζημιωθέντα ούτε διότι εκπροσωπεί φαλαίων.l Ειδικούς επί των τροφίμων. στη συγκεκριμένη περίπτωση τις Ασφα- l Την άγνοια των ασφαλισμένων για ταl Λογιστές – κοστολόγους με εξειδίκευ- λιστικές Εταιρείες, οι οποίες κατά κανένα ση στα ασφαλιστικά θέματα, αλλά ασφαλιστικά θέματα.και πολλούς άλλους επιστήμονες ή εμπει- l Την έλλειψη επαρκών στοιχείων, που θα Great Fire, London 1666: Λειτούργησε ως προτρεπτικός παράγων για την ασφάλιση των περιουσιακών στοιχείων και την ανάπτυξη των ασφαλίσεων κατά κινδύνων πυρός.προθέσεων που εξυπηρετεί κατά ντηθούν. Απλά αναφέρω ότι δεν θα είναιτον κ. Υπουργό η δημιουργία του Σε κάθε περίπτωση, πρέπει το θετικό για την ασφαλιστική αγο-σώματος ανεξαρτήτων εξειδικευ- όλο σχέδιο δημιουργίας του ρά το νέο σώμα ανεξάρτητωνμένων πραγματογνωμόνων, που νέου σώματος να τεθεί για εξειδικευμένων πραγματογνωμό-είναι η ταχεία και δίκαιη αντιμε- διαβούλευση, κατά την οποία νων, χωρίς αυστηρό πλαίσιο λει-τώπιση των διαφορών ασφαλι- όλοι οι εμπλεκόμενοι (άμεσα ή τουργίας, που να διασφαλίζει τηνσμένων με τις ασφαλιστικές εται- έμμεσα) φορείς είναι αναγκαίο όσο το δυνατόν αντικειμενικότε-ρείες και η ορθή επίλυση των να εκφέρουν τις απόψεις τους ρη αντιμετώπιση των ζημιών, χω-προβλημάτων αποζημίωσης, δεν (Ασφαλιστικές Εταιρείες, Μεσίτες ρίς παράλληλα να επιτρέπει καιγνωρίζουμε λεπτομέρειες και Ασφαλειών, Επιμελητήρια, Δικη- να υποστηρίζει την εκ μέρουςπροκύπτει πλήθος ερωτημά- γορικός Σύλλογος, Πραγματο- των ασφαλισμένων υποβολήτων που θα πρέπει να απα- γνώμονες, κ.λπ.). εξωπραγματικών απαιτήσεων. (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 31

(ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ) επιβεβαιώσουν τις υποβαλλόμενες ασφαλιστικών δηλαδή απατών, οι οποίες Επισημαίνεται ότι ο πραγματογνώμων θα απαιτήσεις. έχουν καταγραφεί από πάρα πολύ παλιά, πρέπει να καταβάλλει κάθε δυνατή προ-l Την άγνοια σε πολλές περιπτώσεις των αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν σημαντι- σπάθεια κατανόησης της υπόθεσης, να παθόντων για συγκεκριμένα θέματα, η κά αυξηθεί και εμφανίζονται υπό μορφή εξετάζει με λεπτομέρεια κάθε προσκομι- οποία τους καθιστά ενίοτε θύματα επι- πυρκαγιών ή κλοπών και σκοπό κυρίως ζόμενο στοιχείο, να αξιολογεί κάθε εξή- τήδειων συμβούλων. έχουν: γηση που του δίνεται, να προσπαθεί μεl Την ανακολουθία των υπαρχόντων στοι- Πρώτον, τον προσπορισμό ανόμου κέρ- υπομονή να αμβλύνει τις παρουσιαζόμε- χείων με την πραγματικότητα. δους. νες διαφωνίες, επεξηγώντας και αιτιολο-l Τη σκόπιμη διόγκωση των απαιτήσεων. Δεύτερον, την τακτοποίηση ή την προ- γώντας με σαφήνεια τις θέσεις του και γε-Αν μάλιστα σε περιπτώσεις ως τις προα- σπάθεια δημιουργίας άλλοθι ή επιχειρη- νικά να μην είναι η αιτία άσκοπων διαφω-ναφερόμενες, δεν υπάρχει αμοιβαία κα- μάτων, για την αντιμετώπιση φορολογι- νιών, αλλά το πρόσωπο εκείνο που ουσια-τανόηση, αλλά επικρατεί καχυποψία, γε- κών παραβάσεων ή εκκρεμοτήτων ή και στικά παρεμβαίνει για την ορθή εκτίμησηγονός που πάρα πολλές φορές συμβαίνει, τακτοποίηση ανοικτών λογαριασμών με- της ζημιάς, γεγονός που άλλωστε αποτε-αντιλαμβάνεται κανείς πόσο δυσκολεύει ταξύ συνεταίρων. λεί υποχρέωση και σκοπό της φιλοσοφίαςτο έργο του πραγματογνώμονα. Ως εκ τούτου ο πραγματογνώμων πρέπει του θεσμού των ασφαλειών.Στις προαναφερόμενες δυσκολίες των τουλάχιστον να φροντίσει για τη σύνταξηυποθέσεων δεν συμπεριλήφθηκαν οι πε- μιας σωστής και εμπεριστατωμένης έκθε- Μετά την ισχύ του ν. 4335/2015, η Έκθε-ριπτώσεις των σκοπούμενων ζημιών, των σης, ακολουθώντας τους εξής κανόνες: ση Πραγματογνωμοσύνης στις περιπτώ- σεις εκδίκασης υποθέσεων ασφαλιστικού ΠΡΕΠΕΙ: ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ: περιεχομένου ποιο ρόλο επιτελεί; 1 Να είναι αντικειμενικός και αμερόληπτος Να παρακάμπτει το αντικείμενο Π.Στρ.: Με τον Ν. 4335/2015 επήλθαν ου- ή την απόδειξη ή το συμπέρασμα σιαστικές τροποποιήσεις στον Κώδικα Πο- 2 Να μην παραλείπει να περιγράφει, Να είναι αόριστος λιτικής Δικονομίας, που αφορούν στον να αποδεικνύει, να συμπεραίνει τρόπο διεξαγωγής της Πολιτικής Δίκης και Να χάνεται σε επουσιώδεις τη Διαδικασία Εκτέλεσης. Οι τροποποιή- 3 Να είναι συγκεκριμένος, σύντομος, λεπτομέρειες, να τραβά σε μάκρος, σεις που επήλθαν, με πρόθεση την ταχύ- ακριβής, λιτός και περιεκτικός να επαναλαμβάνεται χωρίς τερη διαδικασία των υποθέσεων, επιφέ- να πραγματεύεται το θέμα ρουν μεγάλες αλλαγές στον τρόπο διεξα- 4 Να είναι απλός Να μην είναι κατανοητός ή να εμφανίζει σύγχυση 5 Να είναι διαυγής Να έχει προκατάληψη ή να του λείπει η ευθύτητα 6 Να επιζητά μια πρακτική κατάληξη Να λησμονεί τη χρησιμότητα της έκθεσης 7 Να αποδεικνύει με αυστηρό συλλογισμό Να αρκείται σε βεβαιώσεις και με σταθερά επιχειρήματα, ή εντυπώσεις ή σε κρίσεις καλά δομημένα που δεν στηρίζονται Να συντάσσει χωρίς μέθοδο, 8 Να έχει σχέδιο, να ταξινομεί τις ιδέες να παραθέτει μία σειρά σημειώσεις σε μια λογική σειρά Να παραμελεί τη μορφή ή να έχει ένα πολύ οικείο στυλ ή όχι ορθό 9 Να ξαναδιαβάζει για να διορθώνει λάθη, Να δίνει ανεπαρκείς εξηγήσεις αοριστίες ή επαναλήψεις10 Να αιτιολογεί το συμπέρασμα32 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

γωγής της δίκης (εκδίκαση αγωγής – κα- πραγματογνώμονα για την εκάστοτε υπό- του πραγματογνώμονα, προκειμένου νατάθεση μαρτύρων, κ.λπ.), ιδίως στα Πρω- θεση αποτελεί παράγοντα άρρηκτα συν- προκύπτει σχετική οικονομία. Αντιθέτως,τοβάθμια Δικαστήρια. δεδεμένο με την αποτελεσματική διαχεί- σε μεγαλύτερες σε ύψος και πολυπλοκό-Ειδικότερα, αναφορικά με τις αγωγές που ριση ζημιών, αλλά και την εικόνα της τητα υποθέσεις, προκρίνεται η ανάθεσηθα κατατεθούν μετά την 1η Ιανουαρίου Ασφαλιστικής Εταιρείας, καθότι πρόκει- σε μεγαλύτερα γραφεία ανεξαρτήτως γε-2016 στα Πολιτικά Δικαστήρια κατά την ται για τον συνεργάτη που έρχεται σε ωγραφικού περιορισμού, προκειμένου νατακτική διαδικασία (π.χ. αγωγές που αφο- άμεση επαφή με τους ασφαλισμένους/ ικανοποιούνται αρτιότερα τα ποιοτικάρούν αξιώσεις από σύμβαση ασφάλισης), πελάτες κατά την κρίσιμη, μεταξύ εται- κριτήρια χειρισμού της ζημιάς και να απο-ο Δικαστής παραλαμβάνει πλήρεις φακέ- ρείας και πελάτη, ώρα της ζημιάς. φεύγονται τυχόν δυσμενείς περιπλοκέςλους από τους διαδίκους μέσα σε τέσσε- Πέραν της αδιαπραγμάτευτης παραμέ- λόγω εντοπιότητας σε περιπτώσεις ζη-ρις μήνες από την κατάθεση της αγωγής τρου που αποτελεί το ηθικό σκέλος του μιών επαρχίας.και θα πρέπει να εκδώσει απόφαση μέσα συνεργάτη, η επιλογή του πραγματογνώ- (δ) Ποιοτικά - ποσοτικά στοιχεία πραγ-σε διάστημα οκτώ περίπου μηνών, με βά- μονα/γραφείου πραγματογνωμόνων, στο ματογνώμονα/γραφείου πραγματογνω-ση το κατατεθειμένο αποδεικτικό υλικό οποίο ανατίθεται έκαστη ζημία, βασίζε- μόνων(έγγραφα, ένορκες βεβαιώσεις, κ.λπ.), ται ή θα πρέπει να βασίζεται σε συνδυα- Βασικά στοιχεία των εκάστοτε συνεργα-χωρίς να προβλέπεται αναγκαίως η εξέ- σμένη αξιολόγηση ποσοτικών και ποιοτι- τών, τα οποία εξετάζονται και επικαιρο-ταση μαρτύρων, εκτός ειδικών περιπτώ- κών παραμέτρων, τόσο της ίδιας της ζη- ποιούνται ανά τακτά διαστήματα, είναι τασεων, όπου ο Δικαστής θα το αποφασίσει μιάς, όσο και των πραγματογνωμόνων/ ακόλουθα:και θα εκδώσει πράξη εξέτασης μαρτύ- γραφείων πραγματογνωμόνων, λαμβάνο- 4 Γενική ποιότητα παρεχομένων υπηρε-ρων για συγκεκριμένα θέματα απόδειξης. ντας υπ’ όψιν σε κάθε περίπτωση ορισμέ-Ευκόλως γίνεται αντιληπτό ότι, στις περι- νες βασικές θέσεις, που ορίζονται από σιών (ταχύτητα, συμπεριφορά). Τα ενπτώσεις εκδίκασης υποθέσεων ασφαλι- συμβατικές υποχρεώσεις ή διαδικασίες. λόγω στοιχεία προκύπτουν από την επι-στικού περιεχομένου που θα εκδικάζο- Οι ποσοτικές και ποιοτικές παράμετροι κοινωνία των διακανονιστών με τουςνται με την παραπάνω διαδικασία, βασι- ζημιάς και συνεργατών που αξιολογού- ασφαλισμένους και τους παραγωγούς,κό στοιχείο για τη διαμόρφωση κρίσης νται ή θα πρέπει να αξιολογούνται ανά καθώς και την υποβολή παραπόνων.από τον Δικαστή, είναι η Έκθεση Πραγμα- περίπτωση προ της ανάθεσης αναλύονται 4 Αριθμός απασχολουμένων - εύρος ειδι-τογνωμοσύνης, που θα έχει εξετάσει κά- ως ακολούθως: κοτήτων. Τα εν λόγω ποσοτικά στοιχείαθε προσκομισθέν στοιχείο ή στοιχείο που (α) Είδος ζημιάς εξασφαλίζουν την ικανότητα παροχήςσυγκεντρώθηκε κατά τις αυτοψίες και Εξετάζεται το είδος της ζημιάς (πυρκα- των απαιτούμενων υπηρεσιών σε σχέ-που θα αποδεικνύει με αυστηρούς συλ- γιά, κλοπή, διακοπή εργασιών, κ.λπ.) σε ση με το μέγεθος και την πολυπλοκό-λογισμούς και με σταθερά επιχειρήματα συνάρτηση με τις διαθέσιμες ειδικότητες τητα της ζημιάς. Εν γένει, επαρκώς στε-το αντικειμενικό και αμερόληπτο συμπέ- των συνεργατών, καθώς και τους τομείς λεχωμένα γραφεία με πλήρη κατά τορασμά της. δηλαδή, μία έκθεση ολοκλη- ειδίκευσης. Κρίσιμη παράμετρο αποτελεί δυνατόν κάλυψη ειδικοτήτων, μπορούνρωμένη, για την ανάγνωση της οποίας δεν το ιστορικό και η αποτελεσματικότητα να παράσχουν το απαιτούμενο επίπεδοθα χρειάζονται εξειδικευμένες γνώσεις του εκάστοτε πραγματογνώμονα/γρα- υπηρεσιών σε περισσότερες κατηγο-κατανόησής της. φείου πραγματογνωμόνων σε παλαιότε- ρίες ζημιών.Βεβαίως και στις εκδικάσεις αγωγών με ρες υποθέσεις του είδους ζημιάς. 4 Ιστορικό - αποτελεσματικότητα. Πρό-το παλαιό σύστημα, βασικό στοιχείο απο- (β) Φύση και ύψος ζημιάς κειται για ποσοτικό και ποιοτικό κριτή-τελούσε και η έκθεση πραγματογνωμο- Αξιολογείται η πολυπλοκότητα και το μέ- ριο, το οποίο ελέγχεται καθημερινά μεσύνης, πλην όμως οι ασάφειες, οι ελλεί- γεθος της ζημιάς (αρχική πληροφόρηση), τον έλεγχο των υποθέσεων, το επίπε-ψεις στοιχείων και γενικά η μη πληρότητα προκειμένου να προσδιορισθούν οι απαι- δο παρεχόμενης ενημέρωσης, τηνκαι κατανόηση επιχειρημάτων της, συ- τούμενες ειδικότητες, εμπειρία και γνώ- ανταπόκριση του συνεργάτη στο εκά-μπληρώνονταν, κατά το μέτρο του δυνα- σεις του πραγματογνώμονα/γραφείου στοτε επίπεδο απαιτουμένων υπηρε-τού, με τη μαρτυρική εξέταση του πραγ- πραγματογνωμόνων. Ζημιές με αυξημένη σιών και τις ειδικές συνθήκες των υπο-ματογνώμονα από τον Δικαστή και τους πολυπλοκότητα (π.χ. ζημιές σε πάγια θέσεων και, τέλος, με το επίπεδο καιπληρεξουσίους δικηγόρους των διαδί- στοιχεία και αποθέματα, συνδυαζόμενες την αρτιότητα των εκθέσεων. Σε ποσο-κων. με ενεργοποίηση συμβολαίου διακοπής τικό επίπεδο, η αποτελεσματικότητα εργασιών, ζημιές με προβληματικές συν- ελέγχεται βάσει του ποσοστού ολο-Πώς θα περιγράφατε τη συνήθη διαδικα- θήκες και θέματα κάλυψης) απαιτούν τη κλήρωσης των φακέλων, την ακρίβειασία επιλογής πραγματογνώμονα για ανά- συνεργασία ποικίλων ειδικοτήτων και ση- των προβλέψεων, τα προβλήματα (ήθεση εκτίμησης - επιθεώρησης ζημίας μαντικό βαθμό εμπειρίας, που συνήθως την έλλειψη αυτών κατά τον διακανο-από τις ασφαλιστικές εταιρείες; απαντώνται σε μεγάλα και οργανωμένα νισμό) και τις αποφάσεις των δικαστι-Π.Στρ.: Οι πραγματογνώμονες των κλά- γραφεία. Εκ νέου κρίσιμη παράμετρο κών υποθέσεων.δων περιουσίας και ευθύνης αποτελούν αποτελεί το ιστορικό και η αποτελεσμα- 4 Αναγνώριση. Ιδιαίτερης σημασίας πα-τους άμεσους συνεργάτες των Ασφαλι- τικότητα του εκάστοτε πραγματογνώμο- ράμετρο αποτελεί η σχέση του εκά-στικών Εταιρειών και αναγκαίους αρω- να/γραφείου πραγματογνωμόνων σε πα- στοτε πραγματογνώμονα/γραφείουγούς στην αποτελεσματική διεκπεραίωση λαιότερες υποθέσεις. πραγματογνωμόνων με την ασφαλιστι-φακέλων ζημιών, σε συνδυασμό με τη (γ) Γεωγραφική περιοχή κή αγορά (λοιπές συνασφαλιστικέςδιατήρηση υψηλού επιπέδου παρεχομέ- Σε περιπτώσεις μικρών ζημιών (σε ύψος εταιρείες, αντασφαλιστές, κ.λπ.), ηνων υπηρεσιών από μέρους της Ασφαλι- και πολυπλοκότητα) προτιμάται η ανάθε- οποία μπορεί, ιδίως σε σημαντικέςστικής Εταιρείας. Η κατάλληλη επιλογή ση με βαρύνον κριτήριο την εντοπιότητα υποθέσεις, να διευκολύνει την ομαλή εξέλιξη των υποθέσεων και την ανα- (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 33

(ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ) γκαία επικοινωνία, προωθώντας παράλ- λάνη, και υποστηρικτική γραμματεία 10 Η CLI μας παρέχει ένα πολύ μεγάλο εύ- ληλα την ταχύτερη και κοινά αποδεκτή ολοκλήρωση φακέλου. υπαλλήλων, ως επί το πλείστον ανωτάτης ρος δυνατοτήτων λήψεως υπηρεσιών4 Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελούν πραγ- ματογνώμονες/γραφεία πραγματογνω- εκπαίδευσης. στον τομέα έρευνας, εκτίμησης, διαχεί- μόνων, που παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες πέραν των ασφαλιστικών Η στελέχωση του γραφείου μας με τους ρισης και διακανονισμού ζημιών, αλλά εταιρειών και σε ιδιώτες εναντίον Ασφαλιστικών Εταιρειών, καθότι δημι- 21 συνεργάτες πραγματογνώμονες με και στον τομέα διαχείρισης κινδύνων. ουργείται έτσι θέμα ηθικής τάξης και σύγκρουσης συμφερόντων. επαγγελματικές ειδικότητες που καλύ- Το γραφείο μας επεδίωξε και σύναψεΟλοκληρώνοντας τη συζήτησή μας, θα θέ- πτουν απόλυτα όλες τις περιπτώσεις τη συμφωνία αυτή, διότι θέλαμε μέσωλαμε, κύριε Στρατή, να μας πείτε ποιαστοιχεία χαρακτηρίζουν και διαφοροποι- ασφαλιστικών κινδύνων έγινε συνειδητά συσσωρευμένης τεχνογνωσίας και τουούν το Γραφείο «ΠΑΣΚΑΛ & ΣΤΡΑΤΗΣ ΑΕ»,σε σχέση με τα άλλα Γραφεία της ελληνι- από μας, ώστε: δικτύου παροχής εξειδικευμένων υπη-κής ασφαλιστικής αγοράς;Π.Στρ.: Απαντώντας στην ερώτησή σας, θα l Ως επαγγελματικές ειδικότητες να κα- ρεσιών της CLI να ενισχύσουμε τις προ-ήθελα να αναφέρω ορισμένα στοιχεία πουαφορούν στο γραφείο στο οποίο είμαι μέ- λύπτουν επιστημονικά όλες τις ανάγκες σπάθειές μας για την παροχή ποιοτικό-τοχος, χωρίς παράλληλα να αναφερθώστα στοιχεία που το διαφοροποιούν, ανα- που προκύπτουν και αφορούν στη διερεύ- τερων υπηρεσιών.γκαζόμενος έτσι να κρίνω τα λοιπά γρα-φεία της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς. νηση αιτιών και εκτίμηση των ζημιών πά- Ήδη, τα τελευταία πέντε χρόνια, πραγ-Οι κρίσεις και συγκρίσεις αυτές μπορούννα γίνουν και γίνονται καθημερινά από τις σης φύσεως ασφαλιστικών καλύψεων ματογνώμονες του γραφείου μας συμ-Ασφαλιστικές Εταιρείες και αυτό αποτελείή θα μπορούσε να αποτελέσει κίνητρο για (εκτός αυτοκινήτων). μετείχαν σε αρκετά σεμινάρια της CLIτη βελτίωση λειτουργίας των.Στο γραφείο μας απασχολούνται 21 συ- l Ως αριθμός ατόμων να καλύπτουν τις που οργανώθηκαν στο εξωτερικό καινεργάτες πραγματογνώμονες, με επόπτεςτους τρεις μετόχους του γραφείου, Πανα- ανάγκες των ασφαλιστικών εταιρειών σε εντάσσονται σε SPG (Specialist Practiceγιώτη Στρατή, Νικόλαο Κατίκο, Γιάννη Γα- όλες τις περιοχές της Ελλάδος, χωρίς κα- Groups) του Ομίλου, ώστε να ενημερώ- μία άρνηση, ακόμη και για μεταβάσεις σε νονται διαρκώς για όλες τις νέες εξελί- δυσπρόσιτες περιοχές που η αμοιβή δεν ξεις του επαγγέλματός μας. καλύπτει ούτε κατ’ ελάχιστο το κόστος Πρόσθετα, σημειώνω ότι το γραφείο του γραφείου μας. μας διαθέτει πλήρη αλλά και εξειδι- l Επίσης ως αριθμός ατόμων να καλύ- κευμένη μηχανογραφική οργάνωση, η πτουν τις ανάγκες των ασφαλιστικών εται- οποία υποστηρίζει εσωτερικά τη λει- ρειών σε περιπτώσεις (εάν και όταν προ- τουργία του γραφείου αλλά και την ηλε- κύψουν) επέλευσης καταστροφικών κιν- κτρονική επικοινωνία με τις συνεργα- δύνων. ζόμενες Ασφαλιστικές Εταιρείες, με Από 1ης Οκτωβρίου 2010, το γραφείο μας πρωτοποριακές εφαρμογές, οι οποίες αποτελεί τον αποκλειστικό συνεργάτη του περιορίζουν τον όγκο των εγγράφων, ισχυρότατου και εγκυρότατου Διεθνούς μειώνουν την πρόσθετη απασχόληση Ομίλου Πραγματογνωμόνων του προσωπικού των Ασφαλιστικών CUNNINGHAM LINDSEY INTERNATIONAL Εταιρειών και διευκολύνουν με πληρό- (CLI) για την Ελλάδα, Αλβανία, FYROM και τητα και ταχύτητα τα αντίστοιχα τμήμα- Μαυροβούνιο. τα ζημιών τους. 5 Η κατάλληλη επιλογή πραγματογνώμονα για την εκάστοτε υπόθεση αποτελεί παράγοντα άρρηκτα συνδεδεμένο με την αποτελεσματική διαχείριση ζημιών, αλλά και την εικόνα της Ασφαλιστικής Εταιρείας, καθότι πρόκειται για τον συνεργάτη που έρχεται σε άμεση επαφή με τους ασφαλισμένους/πελάτες κατά την κρίσιμη, μεταξύ εταιρείας και πελάτη, ώρα της ζημιάς.34 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)



(ΑΡΘΡΟ) Σπουδαίος Λόγος & Βαρύ Παράπτωμα ως λόγοι καταγγελίας συμβάσεωςασφαλιστικών διαμεσολαβητών Του Στυλιανού X. Κόκιου*Ι. Το άρθρο 4 παρ. 4 του Ν. 1569/1985 προβλέπεται στο άρθρο αυτό και της 20) και, για πρώτη φορά, νομοθετήθηκεπερί «Διαμεσολάβησης στις συμβάσεις οποίας η υποχρέωση καταβολής ή η στέ- με το άρθρο 14 του νόμου 2170/1993, μετης ιδιωτικής ασφάλισης…», όπως αντι- ρησή της εξετάζεται στο παρόν, είναι η το οποίο προστέθηκε και Τρίτη παράγρα-καταστάθηκε το πρώτο εδάφιο του άρ- «αποζημίωση μετενέργειας», όπως την φος στο άρθρο 20 του ν. 1569/1985, ηθρου 36 παρ. 8 του Ν. 2496/1997, προ- χαρακτηρίζει ο καθηγητής Λ. Κοτσίρης σε οποία προέβλεπε: «3. Οι διατάξεις τηςβλέπει ότι: «Αν για οποιονδήποτε λόγο γνωμοδότησή του για τους Συντονιστές παραγράφου 4 του άρθρου 4 του παρό-λυθεί ή λήξει η πρακτοριακή σύμβαση, η ασφαλιστικών συμβούλων –αδημ.– και ντος νόμου εφαρμόζονται αναλόγως καιασφαλιστική επιχείρηση καταβάλλει στον μάλιστα διακρινόμενη σαφώς από την για τους συντονιστές ασφαλιστικών συμ-πράκτορα προμήθεια τριών ετών που αποζημίωση πελατείας που δικαιούται ο βούλων». Όμως από το 1997 με τον νόμοαναλογεί στην παραγωγή του, η οποία Συντονιστής με βάση το άρθρο 9 π.δ. 2496/1997 (άρθρο 36 παρ. 28) προστέ-εξακολουθεί, γι’ αυτό το διάστημα, να 219/91 και 14 παρ. 4 στ. ν 3557/07 ανα- θηκε αυτοτελής ρύθμιση (και όχι με πα-παραμένει στην επιχείρηση, στο μέτρο λόγως εφαρμοζομένων). ραπομπή) για το θέμα, όμοια με αυτήνπου θα την εδικαιούτο, αν δεν είχε λυθεί που προβλέπεται για τους ασφαλιστικούςή λήξει η σύμβαση. Δεν οφείλεται προ- Η ανωτέρω διάταξη εφαρμόζεται αναλο- πράκτορες. Η διάταξη αυτή, που έχειμήθεια, αν η σύμβαση λύθηκε με καταγ- γικά και επί ασφαλιστικών συμβούλων αριθμηθεί ως παρ. 3 του άρθρου 20 τουγελία εκ μέρους της ασφαλιστικής επι- (ΑΠ 105/2012, η οποία αναφέρει και τις ν. 1569/1985, προβλέπει ότι: «Αν γιαχείρησης που οφείλεται σε βαρύ παρά- ΑΠ 12/2009, 860/2008), καθώς και επί οποιονδήποτε λόγο λυθεί ή λήξει η σύμ-πτωμα του πράκτορα που συνεπάγεται των Συντονιστών Ασφαλιστικών Συμβού- βαση του συντονιστή με την ασφαλιστικήποινική ή αστική ευθύνη του ή αν λύθηκε λων. Για τον κλάδο αυτό των διαμεσολα- επιχείρηση, η ασφαλιστική επιχείρησημε πρωτοβουλία του πράκτορα». ( Η υπό βούντων (τους Συντονιστές) δεν υπήρχε καταβάλλει στον συντονιστή για χρονικόαίρεση αυτή αξίωση αποζημίωσης, που ρύθμιση με τον Νόμο 1569/1085 ( άρθρο διάστημα τριών ετών από την καταγγελία36 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

την προμήθεια που του αναλογεί στην πα- τή την καταγγελία…». των συναλλακτικών ηθών, «μη ανεκτή» (ήραγωγή ασφαλιστικών συμβούλων που εναλλακτικά «υπέρμετρα επαχθή» ήσυντονίζει, στο μέτρο που η παραγωγή ΙΙΙ. Από τις πιο πάνω κρίσεις της αρεοπα- «αδύνατη» ή «αφόρητη» ή «εξαιρετικάαυτή εξακολουθεί να παραμένει για το γιτικής απόφασης προκύπτει ότι γίνεται δυσχερή») για τον καταγγέλοντα τη συ-διάστημα αυτό στην επιχείρηση. Δεν εξομοίωση των εννοιών «σπουδαίος λό- νέχιση της σύμβασης. Ή αλλιώς, κατά τηνοφείλεται προμήθεια αν η σύμβαση λύ- γος» και «βαρύ παράπτωμα που συνεπά- πιο πάνω αναλυτική διατύπωση μιας από-θηκε με καταγγελία εκ μέρους της ασφα- γεται αστική και ποινική ευθύνη» (ιδία η φασης του Εφετείου Αθηνών, σπουδαίοςλιστικής επιχείρησης που οφείλεται σε απόφανσή της ότι «…οφείλεται σε βαρύ λόγος που δικαιολογεί την καταγγελίαβαρύ παράπτωμα του συντονιστή, το παράπτωμα….. δηλαδή έγινε για σπου- της σύμβασης μπορεί να είναι «είτε έναοποίο συνεπάγεται αστική ή ποινική ευ- δαίο λόγο»!) και τούτο εσφαλμένα, αφού μεμονωμένο περιστατικό, είτε ένας συν-θύνη του ή αν λύθηκε με πρωτοβουλία οι ανωτέρω έννοιες «σπουδαίος λόγος» δυασμός περιστατικών που κατ’ αντικει-του συντονιστή». και «βαρύ παράπτωμα», αποτελούν δύο μενική κρίση, σύμφωνα με τα κριτήρια διαφορετικές νομικά έννοιες, γνωστές της καλής πίστης, νοούμενης ως της ευ-ΙΙ. Η απόφαση του Αρείου Πάγου Α΄ Τμήμα στο Δίκαιο με διαφορετική αντιμετώπιση, θύτητας που πρέπει να διέπει όλες τις συ-με αριθ. 105/2012, ΝοΒ 60, 922, ασχο- προϋποθέσεις και έννομες συνέπειες. ναλλακτικές σχέσεις και ιδιαίτερα τιςλήθηκε με θέμα τη λύση της συμβατικής Η νομοθεσία περί ασφαλιστικών διαμε- σχέσεις των μερών της συγκεκριμένηςσχέσης μεταξύ ασφαλιστικού συμβούλου σολαβητών (και δη των πρακτόρων, σύμβασης, αλλά και των συναλλακτικώνκαι συντονιστή ασφαλιστικών συμβούλων ασφαλιστικών συμβούλων και συντονι- ηθών, ως των ειθισμένων στις συναλλα-και ασφαλιστικής επιχειρήσεως και, ερ- στών ασφαλιστικών συμβούλων) σαφέ- γές τρόπων ενέργειας πάλι στο πλαίσιομηνεύοντας τις σχετικές διατάξεις, έκρι- στατα διακρίνει τις δύο ανωτέρω έννοιες, της συγκεκριμένης σύμβασης, δεν καθι-νε ότι: αφού ο πρώτος ειδικός Νόμος 1569/85 στούν ανεκτή τη συνέχιση της σύμβασης«…Από τις ανωτέρω διατάξεις, σε συν- για ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές προ- και συνακόλουθα επιτρέπουν τη λύση τηςδυασμό με εκείνη του άρθρ. 700 ΑΚ, συ- έβλεπε ότι δεν οφείλεται προμήθεια αν συμβατικής δέσμευσης».νάγεται ότι η έννομη σχέση του ασφαλι- η σύμβαση λύθηκε για σπουδαίο λόγο Ακόμα, σύμφωνα με την ίδια συγγραφέα,στικού συμβούλου και του συντονιστή (χωρίς διευκρίνιση για αστικές ή ποινικές μια άλλη διατύπωση που εισάγει στονασφαλιστικών συμβούλων έχει εκ του νό- ευθύνες) και δώδεκα χρόνια μετά (ύστε- ορισμό και ένα νέο στοιχείο, σπουδαίομου χαρακτήρα μισθώσεως έργου, παρέ- ρα από επίμονα αιτήματα, απ’ όσο γνωρί- λόγο αποτελούν «το περιστατικό ή περι-χεται δε δικαίωμα στην εργοδότρια ζω, των Συνδικαλιστικών Οργανώσεων στατικά που καταφέρνουν τόσο σοβαρόασφαλιστική εταιρεία να καταγγείλει τη των ανωτέρω διαμεσολαβητών) μεταβλή- πλήγμα στον συμβατικό δεσμό, ώστε νασύμβαση καταβάλλοντας την οφειλόμε- θηκε η πρόβλεψη με τον Ν. 2496/1997 μην μπορεί να αξιωθεί από αυτόν που τοννη για το εκτελεσθέν έργο, αμοιβή και και αντί «σπουδαίου λόγου» ετέθη η πρό- επικαλείται η διατήρησή του σε ισχύ έωςτην επί πλέον ειδικώς προβλεπόμενη βλεψη «βαρύ παράπτωμα που συνεπάγε- τον χρόνο λήξης του, σύμφωνα με τις επι-προμήθεια τριών ετών, στο μέτρο που η ται αστικές ή ποινικές ευθύνες», το οποίο ταγές της καλής πίστης, λαμβανομένωνπαραγωγή του ασφαλιστικού συμβούλου μάλιστα, όπως αναφέρεται στην Εισηγη- υπόψη και των συναλλακτικών ηθών. Οή συντονιστή ασφαλιστικών συμβούλων τική Έκθεση του Νόμου, «ανάγεται στη παρεμφερής σπουδαίος λόγος είναι τοπαραμένει στην επιχείρηση για το διά- σφαίρα της επαγγελματικής δραστηριό- περιστατικό εκείνο που έχει τέτοια ση-στημα αυτό, εκτός αν η καταγγελία της τητας του πράκτορα» (ΝοΒ 1997 σελ. 599 μασία για τη λειτουργία της σύμβασης,σύμβασης από την εταιρεία οφείλεται σε αριθμός 8). Η ρύθμιση αυτή επιδιώχθηκε ώστε να μη δικαιολογείται κατά την καλήβαρύ παράπτωμα του αντισυμβαλλομέ- (από τις Συνδικαλιστικές Οργανώσεις) και πίστη ο λήπτης της καταγγελίας να αξιώ-νου της, συνεπαγόμενο αστική ή ποινική επετεύχθη, με τον σκοπό να καταστούν νει τη διατήρησή της» (σελ. 20 επ. όπουευθύνη του, δ η λ α δ ή έγινε για σπου- πιο συγκεκριμένες και δυσχερείς οι περι- και πλουσιότατη νομολογία. Η ανωτέρωδαίο λόγο, συνεπεία αθετήσεως τόσο ου- πτώσεις καταγγελίας, που θα στερούσαν εφετειακή απόφαση είναι η ΕφΑθσιωδών συμβατικών υποχρεώσεων εκεί- την αποζημίωση του Νόμου στον πράκτο- 149/1990 Αρχ.Ν 1990, 783 – η διατύπω-νου, ώστε να καθίσταται μη ανεκτή από ρα (Ασφαλιστικό Σύμβουλο και Συντονι- ση αφορούσε σε σύμβαση εργασίας).την εργοδότρια, σύμφωνα με τις αρχές στή Ασφαλιστή). Κατά δε τον Απ. Γεωργιάδη-Μιχ. Σταθό-της καλής πίστης, η συνέχιση της συμβά- πουλο ( ΑΚ τόμος ΙΙΙ, Ενοχικό Δίκαιο σελ.σεως…». ΙV. Ο Νόμος γνωρίζει και τις δύο έννοιες, 555), «μπορούμε …. κατά γενικό τρόπο«…Σύμφωνα με τα ανωτέρω, εφόσον ο ήτοι αυτή του «σπουδαίου λόγου» και, ως να ορίσουμε τον «σπουδαίο λόγο» σαν τοενάγων επέδειξε εν γένει αθέμιτη επαγ- ξεχωριστή, αυτή του «Βαρέως Παραπτώ- περιστατικό ή τον συνδυασμό περιστατι-γελματική συμπεριφορά υπήρχε πράγμα- ματος». κών και περιστάσεων, που κρινόμενατι σπουδαίος λόγος για την καταγγε- 1. Όπως αναφέρει η Παναγιώτα Σ. Ευ- αντικειμενικά, σύμφωνα με τα παραπάνωλία…», στρατίου στην εμπεριστατωμένη μελέτη κριτήρια, καθιστούν μη ανεκτή τη συνέ-«…με την ανωτέρω κρίση του για την της με τίτλο «Ο Σπουδαίος Λόγος για την χιση της συμβάσεως για έναν από τουςύπαρξη σπουδαίου λόγου καταγγελίας καταγγελία Διαρκών Συμβάσεων Ορισμέ- συμβαλλομένους και αδύνατη την εξακο-…το Εφετείο δεν στέρησε την προσβαλ- νου Χρόνου» (2010): λούθηση της συμβατικής του δέσμευσηςλομένη απόφασή του από νόμιμη βάση, «Σπουδαίος λόγος για την πρόωρη λύση – Καποδίστριας αρ. 17, Καρακατσάνης Ακαθόσον…» και μιας διαρκούς σύμβασης αποτελούν 273, Αγαλλόπουλος 306, ΑΠ 1168/76«Η αντίθετη με… αποτελούσε σπουδαίο πραγματικά περιστατικά, τα οποία κατ’ ΕΕΔ 35, 148, 1006/75 ΕΕΔ 35/127».λόγο καταγγελίας από αυτές αζημίως των αντικειμενική κρίση καθιστούν, στη συ- Τον «σπουδαίο λόγο» γνωρίζει το Δίκαιοσυμβάσεών τους με τον αναιρεσείοντα γκεκριμένη περίπτωση, σύμφωνα με την σε διάφορες ρυθμίσεις του, π.χ. 672.και εγκύρως προέβησαν συνεπώς σε αυ- καλή πίστη, λαμβανομένων υπόψη και 766, 725 παρ.1 εδ. β΄, 797 Α.Κ., 44 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 37

(ΑΡΘΡΟ)παρ.1γ και 33 παρ. 2 Ν. 3190/55, Π.Δ θεαυτές δεν αποτελούν βαρύ παράπτω- ως ανωτ. σελ. 86, 87 και αλλού).219/91 κ.λπ., στο δίκαιο «περί εμπορι- μα, σε συνδυασμό με άλλες ελαφρότερεςκών και αστικών μισθώσεων», θεμελιού- ή με το σύνολο των περιστατικών ή των VI. Από τα πιο πάνω συνάγεται ότι:μενο στα άρθρα 281, 288, 588, 672, 766 ειδικών συνθηκών κάτω από τις οποίες Oι έννοιες «σπουδαίος λόγος» και «βαρύΑ.Κ. –βλ. Π. Παρασκευάς «Πρακτική τελέστηκαν να αποτελούν βαρύ παρά- παράπτωμα» (που συνεπάγεται «αστικέςΕμπορικών Μισθώσεων», 2000 σελ. 236- πτωμα ή αντίθετα (βλ. Μπόσδα ΕλλΔνη 5, ή ποινικές ευθύνες», οι οποίες μάλιστα237, όπου σε υποσ. 21 παραπομπές σε σελ. 286)». ανάγονται στη σφαίρα της επαγγελματι-θεωρία και νομολογία. Βλ. και Απ. Γεωρ- l «Το γεγονός ότι η πράξη έγινε κάτω από κής δραστηριότητας του διαμεσολαβητή,γιάδη-Μιχ. Σταθόπουλο, ΑΚ τόμος ΙΙΙ, Ενο- το κράτος ερεθισμού είναι χωρίς σημασία κατά την Εισηγητική Έκθεση), στο δίκαιοχικό Δίκαιο σελ. 554). για τον αποκλεισμό του δικαιώματος ανα- της καταγγελίας της Σύμβασης των ασφα-2. Βαρύ παράπτωμα το οποίο μπορεί να κλήσεως της δωρεάς. Αν όμως η πράξη λιστικών διαμεσολαβητών (και δη τωνοδηγήσει στη λύση μιας σύμβασης υπάρ- αχαριστίας του δωρεοδόχου προκλήθηκε πράκτορα, ασφαλιστικού συμβούλου καιχει όταν: «1. (υπάρχει) Διαγωγή (πράξη ή από ερεθισμό, ο οποίος οφείλεται σε συντονιστή ασφαλιστικών συμβούλων)παράλειψη) αντικοινωνική. Η διαγωγή υπαιτιότητα του δωρητή, τότε θα εφαρ- (Ν. 1569/85, όπως ισχύει), δεν ταυτίζο-δεν είναι ανάγκη να είναι ποινικά κολάσι- μοσθεί η ΑΚ 300 \"περί συντρέχοντος νται και είναι διακριτές, διότι:μη, δεν είναι καν ανάγκη να είναι άδικη, πταίσματος\" - Πρ.Αθ.5137/1972 ΝοΒ 20, 1) Ο Νομοθέτης σαφέστατα διακρίνει,αρκεί με αντικειμενική εκτίμηση να απο- 1972, (Καράκωστας ως ανωτέρω σελ. 19) στην καταγγελία των συμβάσεων τωνδοκιμάζεται από την κοινωνία, να είναι και ανωτέρω ασφαλιστικών διαμεσολαβη-ανήθικη ή κοινωνικά απρεπής. 2. Η αντι- l «Για τούτο και επιβάλλεται τα δικαστή- τών, τον «σπουδαίο λόγο» από το «βαρύκοινωνική διαγωγή εκείνου που πράττει ρια να είναι αυστηρά στην κρίση τους για παράπτωμα», ως λόγο καταγγελίας,ή παραλείπει (πρέπει) α) να οφείλεται σε το βαρύ παράπτωμα που αποδεικνύει αφού η μία έννοια (βαρύ παράπτωμα) τουπαιτιότητά του και να είναι δυνατόν να αχαριστία του θετού τέκνου, δεδομένου 1997 αντικατέστησε την άλλη του Νόμουκαταλογισθεί και β) να στρέφεται «ευθέ- ότι η κύρωση στη συγκεκριμένη περίπτω- του 1985 (σπουδαίο λόγο) και προφανώςως» κατά ετέρου (άρθ. 505 ΑΚ «περί ανά- ση –η λύση της υιοθεσίας– είναι πολύ πιο όταν το 1997 θεσμοθετήθηκε το «βαρύκλησης της δωρεάς», κατά το οποίο ο δω- σοβαρή και με πολλές ηθικές και κοινω- παράπτωμα» ο Νομοθέτης δεν ήθελε ναρητής έχει δικαίωμα να ανακαλέσει τη νικές προεκτάσεις, από την ανάκληση της επαναλάβει την ίδια πρόβλεψη με «άλλαδωρεά αν ο δωρεοδόχος, πλην των άλ- δωρεάς (Παπαχρίστου ως ανωτ. σελ. 405 λόγια», αλλά ήθελε κάτι άλλο.λων, φανεί με βαρύ παράπτωμα αχάρι- αριθ. 6)» και τέλος 2) Η Νομοθεσία μας γνωρίζει και προ-στος - Φραγκίστας σε ΕρμΑΚ τόμος ΙΙΙ, l «Αρκεί και διαγωγή ανήθικος ή κοινωνι- βλέπει σε διάφορες έννομες σχέσεις καιΕνοχικό Δίκαιο-Ειδικό Μέρος-τμήμα πρώ- κά απρεπής», «Επίσης πρέπει να ληφθεί τον σπουδαίο λόγο και το βαρύ παρά-το, άρθ. 496-573 κεφ. ιγ’: Δωρεά υπό υπόψη, μήπως το παράπτωμα του δωρε- πτωμα ως διαφορετικές έννοιες.άρθ. 505 υπό το τίτλο «Βαρύ παράπτωμα οδόχου προεκλήθη εξ αναρμόστου δια- 3) Ο «σπουδαίος λόγος» είναι ευρύτερηως εκδήλωσις αχαριστίας» αριθμός 2 έως γωγής του δωρητή, ώστε τούτο να μη δύ- έννοια από αυτή του «βαρέως παραπτώ-6, Καράκωστας σε Απ. Γεωργιάδη-Μιχ. ναται να χαρακτηρισθεί ως βαρύ (Φρα- ματος που συνεπάγεται αστικές ή ποινι-Σταθόπουλο: ΑΚ τόμος ΙΙΙ, Ειδικό Ενοχικό, γκίστας ως ανωτέρω αριθμοί 3, 4)». κές ευθύνες», αφού:σελ. 19 υπό το άρθ. 505 ως και άρθ. 1587 α) στον ορισμό του σπουδαίου λόγου γί-ΑΚ., όπου ως λόγος λύσεως της υιοθεσίας V. Στο σημείο αυτό να επισημανθούν και νεται αναφορά σε «περιστατικά», πουπροβλέπεται και η αχαριστία, όπως ο λό- τα εξής: έχουν έννομες συνέπειες, ήτοι σε γεγο-γος αυτός προστέθηκε με το άρθ. 20 του Α. Κατά την πρόβλεψη της Ασφαλιστικής νότα που είναι δυνατόν:ν.δ., 4532/1966- Παπαχρίστου σε Απ. Γε- Νομοθεσίας δεν αρκεί μόνο το «βαρύ πα- είτε να αποδοθούν σε συμπεριφορά/δια-ωργιάδη-Μιχ. Σταθόπουλο: ΑΚ τόμος νΙΙΙ, ράπτωμα», αλλά αυτό πρέπει να συνεπά- γωγή προσώπου τινός (στην εξεταζόμενηΟικογενειακό Δίκαιο, 1993 σελ. 404 επ. γεται και αστική ή ποινική ευθύνη. υπόθεση του ασφαλιστικού διαμεσολα-υπό το άρθρ. 1587 ΑΚ.).Το «βαρύ παρά- Β. Κατά τον Γ. Μπαμπινιώτη (Λεξικό για βητή)πτωμα», γνωρίζει το Δίκαιο στο άρθ. 505 το Σχολείο και το Γραφείο 4ος τόμος Ν-Π (π.χ. όπως αναφέρει η ανωτέρω απόφα-ΑΚ (ανάκληση Δωρεάς), 1587 ΑΚ (λύση σελ. 768) παράπτωμα είναι «σοβαρό ση του ΑΠ 105/2012, που εξετάζει σπου-υιοθεσίας). σφάλμα (παράβαση νόμου/ηθικού κανό- δαίο λόγο καταγγελίας σε συμβάσεις τουΚατά την ερμηνεία του βαρέως παραπτώ- να κ.λπ.) πειθαρχικό/ηθικό» ασφαλιστικού διαμεσολαβητή με τηνματος ως λόγου αχαριστίας στις περιπτώ- και ασφαλιστική εταιρεία, αποδίδονται σεσεις της δωρεάς και υιοθεσίας, οι ανω- Γ. Η ανωτέρω αναφερθείσα συγγραφέας συμπεριφορά του ασφαλιστικού διαμε-τέρω συγγραφείς επισημαίνουν: Παναγιώτα Σ. Ευστρατίου, μελετώντας σολαβητή για να κριθούν αν πρόκειταιl «Κατά τις περιστάσεις και αυτή η περι- τον Σπουδαίο Λόγο αναφέρεται στην έν- για σπουδαίο τα εξής:φρονητική διαγωγή του δωρεοδόχου ένα- νοια παράπτωμα (66, 67, 68, 280 κ.λπ., l «ανάρμοστη και βλαπτική συμπεριφο-ντι του δωρητή δύναται να χαρακτηρισθεί χωρίς να δίνει συγκεκριμένο ορισμό του), ρά για τα συμφέροντα της εταιρείας καιως βαρύ παράπτωμα (Εφ. Πατρ. για τον χαρακτηρισμό μιας συμπεριφο- των συναδέλφων των»,131/1959 ΝΔΙΚ 15, 549)». ράς, ενέργειας ή παράλειψης, και μόνον l «η παραβίαση των εμπορικών συναλ-l «Η αντικοινωνική αυτή διαγωγή πρέπει («η διάπραξη ενός παραπτώματος σε πο- λακτικών ηθών και η επίδειξη απαράδε-να συνιστά παράβαση των κανόνων του λύ σύντομο χρόνο», «το ότι ο αντισυμ- κτης επαγγελματικής συμπεριφοράς»,δικαίου και των αντιλήψεων που επικρα- βαλλόμενος έχει και στο παρελθόν υπο- l «η παραβίαση των εμπορικών συναλ-τούν γύρω από την ηθική και την ευπρέ- πέσει σε παρόμοια παραπτώματα», «μό- λακτικών ηθών και την πρακτική των τρα-πεια (ΑΠ 351/1967 ΝοΒ 15, 1135)». λις αντιλήφθηκε το παράπτωμά του ο ερ- πεζικών και γενικών των εμπορικών συ-l «Δεν αποκλείεται πράξεις οι οποίες κα- γαζόμενος…» (Παναγιώτα Σ. Ευστρατίου, ναλλαγών, επιδεικνύοντας απαράδεκτη38 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

επαγγελματική συμπεριφορά» κ.λπ., β. στον ορισμό του βαρέως παραπτώμα- αντίθετα στέρηση της προβλεπόμενηςκ.λπ. και τος γίνεται πάντα αναφορά σε συμπερι- αποζημίωσης, με την έννοια της μη υπο-l«συνεπώς, με τα ανωτέρω, εφόσον… φορά/διαγωγή συγκεκριμένου προσώ- χρέωσης καταβολής της από την ασφαλι-επέδειξε εν γένει αθέμιτη επαγγελματι- που (και στην ασφαλιστική νομοθεσία του στική εταιρεία, θα υπάρξει μόνο (πέρακή συμπεριφορά υπήρχε πράγματι σπου- ασφαλιστικού διαμεσολαβητή). από την προβλεπόμενη από τον Νόμο-δαίος λόγος για την καταγγελία…») 4) Για τη στοιχειοθέτηση του «βαρέως πα- άρθρο 4 παρ. 4 και 20 παρ. 3 Νόμουείτε δεν έχουν σχέση με τη συμπεριφο- ραπτώματος» απαιτείται να υπάρχει συ- 1569/1985 όπως ισχύει στέρηση σε πε-ρά/διαγωγή του προσώπου προς το οποίο μπεριφορά/διαγωγή (πράξη ή παράλει- ρίπτωση λύσης της σύμβασης με πρωτο-απευθύνεται η καταγγελία (του ασφαλι- ψη) αντικοινωνική/ανήθικος [και μάλιστα βουλία του ασφαλιστικού διαμεσολαβη-στικού διαμεσολαβητή) ή ακόμα και με ακόμα περισσότερο, για το ισχυρό και νό- τή) όταν ο ασφαλιστικός διαμεσολαβητήςσυμπεριφορά τρίτου. μιμο της στέρησης της εκ του Νόμου απο- υποπέσει σε «βαρύ παράπτωμα που συ-(π.χ. αποτελούν σπουδαίο λόγο και γεγο- ζημίωσης, στη καταγγελία της σύμβασης νεπάγεται ποινική ή αστική ευθύνη» καινότα που δεν προέρχονται και δεν αφο- του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή η αντι- όχι αν μόνον επιδείξει συμπεριφορά, πουρούν κανένα από τους δύο αντισυμβαλ- κοινωνική/ανήθικος αυτή συμπεριφο- αποτελεί μεν σπουδαίο λόγο ή παράβασηλομένους, υπό την προϋπόθεση πάντοτε ρά/διαγωγή (πράξη ή παράλειψη) πρέπει συμφωνημένων τυχόν ρητρών της σύμ-ότι δημιουργούν κατάσταση που δεν επι- να συνεπάγεται και αστικές ή ποινικές ευ- βασης (έστω ουσιωδών), οι οποίες ρήτρεςτρέπει τη συνέχιση της συμβάσεως για θύνες], δεν αποτελούν όμως βαρύ παράπτωματον καταγγέλλοντα (βλ. Αγραφιώτη σε ενώ και σε πολλές περιπτώσεις δεν αποτε-Απ. Γεωργιάδη – Μιχ. Σταθόπουλο Α.Κ. για τη στοιχειοθέτηση του «σπουδαίου λούν ούτε καν σπουδαίο λόγο, όπως αυ-τόμος ΙΙΙ Ενοχικό δίκαιο σελ. 555 υπό το λόγου» δεν απαιτείται η συμπεριφορά/ τός ορίζεται.άρθρο 672 ΑΚ όπου παραπέμπει και σε διαγωγή (πράξη ή παράλειψη) να είναι Να σημειωθεί ότι συνήθης είναι ρήτραΑγαλλόπουλο και Καποδίστρια και Λιακό- αντικοινωνική/ανήθικος [και μάλιστα στις συμβάσεις των ασφαλιστικών διαμε-πουλο σε ιδίους ως ανωτ. σε τόμο IV Ειδι- ακόμα περισσότερο μπορεί να μην υπάρ- σολαβητών με την ασφαλιστική εταιρεία,κό Ενοχικό σελ. 71 όπου αναφέρεται ότι χει καν συμπεριφορά/διαγωγή] (βλέπε κατά την οποία «όλοι οι όροι της παρού-«συστηματικά σπουδαίους λόγους μπορεί ανωτέρω υπό IV και VI 3). σας σύμβασης είναι και συμφωνούνταινα συνιστούν είτε…….. είτε περιστατικά 5) Θεωρώ ότι η διάταξη του Ν. 1569/85 - ουσιώδεις, τυχόν δε παραβίασή τους δί-χειραφετημένα οποιασδήποτε προσωπι- όπως ισχύει, περί στερήσεως της προμή- δει το δικαίωμα στην εταιρεία να καταγ-κής συνδέσεως (π.χ. κακή πορεία των ερ- θειας των τριών ετών, σε περίπτωση κα- γείλει την παρούσα για σπουδαίο λόγο»,γασιών της εταιρείας) αναγόμενα είτε ταγγελίας της σύμβασης του ασφαλιστι- αναγορευομένων ούτω συμβατικά ωςστον κύκλο της δραστηριότητας της εται- κού διαμεσολαβητή με την ασφαλιστική σπουδαίων λόγων όλων των προβλέψεωνρείας είτε εκτός αυτού (βλ. Ν. Ρόκα Εμπ εταιρεία, είναι δημόσιας τάξης, καθόσον της σύμβασης (προβλέψεις που προφα-Εταιρίαι σ, 69, Γεωργακόπουλος Ι σ. 397- αφορά το ελάχιστο της αποζημίωσης που νώς δεν είναι όλες σπουδαίοι λόγοι, όπως398, Καυκά αρθρ. 766 παρ. 3 σ. 146 δικαιούται να λάβει ο ασφαλιστικός δια- αυτός ορίζεται)όπου και περιπτωσιολογία)», ενώ επίσης μεσολαβητής στη λύση της σύμβασής του (επίσης να σημειωθεί ότι τέτοιος όρος εί-η κακή πορεία των εργασιών μιας εται- με καταγγελία από την ασφαλιστική εται- ναι συνήθης και στις συμβάσεις μισθώσε-ρείας, που είναι σπουδαίος λόγος καταγ- ρεία. ως, όπου διατυπώνεται ως εξής: «Η πα-γελίας της, μπορεί να οφείλεται σε γεγο- Ούτω δεν είναι δυνατόν να υπάρξει συμ- ράβαση οποιουδήποτε των όρων της πα-νότα πέρα από το νομικό πρόσωπο της βατική παραίτηση από το δικαίωμά του να ρούσης μισθώσεως εκ μέρους της μισθώ-εταιρείας και τους εταίρους της, όπως αξιώσει την αποζημίωση αυτή, από μέ- τριας, που θεωρούνται όλοι ΟΥΣΙΩΔΕΙΣπροβλήματα οικονομικής ή τραπεζικής ρους του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή ……..παρέχει στην εκμισθώτρια το δικαί-κρίσης ή πτώχευσης πελατών της ή/και και αν υπάρξει αυτή θα είναι άκυρος, ενώ ωμα να καταγγείλει-λύσει την παρούσαπρομηθευτών της κ.λπ., ενώ επίσης η αντίθετα μπορεί να συμφωνηθεί, και να μίσθωση…»).έντονη διαταραχή των σχέσεων μεταξύ είναι έγκυρη, αποζημίωση για μεγαλύτε- 6) Σε κάθε περίπτωση θεωρώ ότι δικαστι-των εταίρων, που είναι επίσης σπουδαίος ρο χρόνο της τριετίας αλλά και για όταν κές αποφάσεις, οι οποίες όταν εξετάζουνλόγος καταγγελίας της εταιρείας, μπορεί υπάρχει βαρύ παράπτωμα που συνεπά- τον λόγο καταγγελίας μιας σύμβασηςνα οφείλεται σε γεγονότα πέρα από τους γεται αστικές ή ποινικές ευθύνες ή ακόμα ασφαλιστικού διαμεσολαβητή με ασφα-εταίρους, π.χ. κακές σχέσεις συγγενών και για όταν η σύμβαση λύθηκε με πρω- λιστική εταιρεία, με σκοπό να κρίνουν αντους με αντίκτυπο σ’ αυτούς, παρεξηγή- τοβουλία του διαμεσολαβητή. ο ασφαλιστικός διαμεσολαβητής δικαι-σεις και προβλήματα σε οικογενειακό και Κατά τα ανωτέρω: ούται ή μη την αποζημίωση που προβλέ-όχι εταιρικό επίπεδο, ενώ τέλος, σπου- Σε περίπτωση καταγγελίας από την ασφα- πει ο ν. 1569/1985 - ως ισχύει («αποζη-δαίοι λόγοι για την καταγγελία μπορεί να λιστική εταιρεία της σύμβασης με τον μίωση μετενέργειας»), θα πρέπει να εξε-είναι και ανυπαίτιοι λόγοι ως η στράτευ- ασφαλιστικό της διαμεσολαβητή για τάζουν και αποφαίνονται όχι μόνον αν ταση, η ασθένεια εταίρου κ.λπ., βλ. Ελ. Λε- σπουδαίο λόγο, ούτος δικαιούται να αξιώ- πραγματικά περιστατικά αποτελούν βαρύβαντή Το Δίκαιο των Εμπορικών Εταιρει- σει και η εταιρεία υποχρεούται να του κα- παράπτωμα αλλά και αν συνεπάγονταιών τόμος πέμπτος περί ΕΠΕ 1990 σελ. ταβάλλει την κατά Νόμο προβλεπόμενη την ποινική ή αστική ευθύνη του καταγ-2094) προμήθεια (αποζημίωση «μετενέργειας») γελλόμενου, άλλως στερούνται αιτιολο-ενώ ενώ γίας. 5* Ο Στυλιανός Χ. Κόκιος είναι Δικηγόρος παρ. Αρείω Πάγω, D.E.S Πανεπιστημίου Παρισίων ΙΙ, C.E.S.F Κολλεγίου Αόστας Ιταλίας,Νομικός Σύμβουλος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Συντονιστών Ασφαλιστικών Συμβούλων και Μέλος της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπήςγια τη μεταφορά στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας Περί Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών (Π.Δ 190/2006). (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 39

(ΘΕΜΑ)Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης αναγκαία προϋπόθεση για την έξοδο από την κρίσηΑπόσπασμα από την ομιλία του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννη Στουρνάρα, στην 83η Ετήσια Γενική Συνέλευση των Μετόχων – 25 Φεβρουαρίου 2016 2016: Έτος ρεαλισμού γράμματος και η ψήφιση των συμφωνη- της, αντιμετωπίζοντας με ρεαλισμό τα και προσαρμογής θέντων από τη Βουλή, η προσήλωση δικά της προβλήματα. Η χώρα που θα στην εφαρμογή του προγράμματος και μείνει ουραγός στις ευρωπαϊκές εξελί-Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπε- η ανάληψη πρωτοβουλιών για την εμπέ- ξεις θα είναι αυτή που εν τέλει θα υπο-ζας της Ελλάδος, οι οποίες περιλαμβά- δωση κλίματος πολιτικής και οικονομι- στεί τα βαρύτερα πλήγματα, στην περί-νονται στην παρούσα έκθεση, οι συνθή- κής σταθερότητας και την επιστροφή πτωση που το διεθνές περιβάλλον αλ-κες που θα επηρεάσουν την πορεία της στην κανονικότητα. Προκειμένου να λάξει προς το χειρότερο.ελληνικής οικονομίας το 2016 διαφαί- ανταποκριθεί και να προσαρμοστεί στιςνονται ευνοϊκότερες από ό,τι τον προη- αλλαγές του διεθνούς περιβάλλοντος, η Πρόσφατες μακροοικονομικέςγούμενο χρόνο. Αυτό επιτρέπει την πρό- Ελλάδα, καθώς είναι ενταγμένη στην εξελίξειςβλεψη ότι η ύφεση μπορεί να συγκρα- παγκοσμιοποιημένη οικονομία και εκτε-τηθεί και από το δεύτερο εξάμηνο του θειμένη στον διεθνή ανταγωνισμό, πρέ- Από το 2008 έως και το 2013 η ελληνικήέτους να υπάρξει ελαφρά ανάκαμψη, πει πρώτα να ισχυροποιήσει τη θέση οικονομία απώλεσε σωρευτικά το 26%υπό την προϋπόθεση όμως ότι διατηρεί- του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντοςται η πολιτική σταθερότητα και αίρεται (ΑΕΠ). Με εξαίρεση το 2014, όπου ση-η αβεβαιότητα που βλάπτει την επενδυ- μειώθηκε μια βραχύβια ανάκαμψη, ητική εμπιστοσύνη. οποία συνεχίστηκε και το πρώτο εξάμη-Η πρόβλεψη αυτή υπόκειται σε ισχυρές νο του 2015, η ελληνική οικονομία ει-αβεβαιότητες και υψηλούς κινδύνους, σήλθε εκ νέου σε ύφεση από το γ΄ τρί-που συνδέονται αφενός με τις διεθνείς μηνο του 2015 (-1,9%). Ο ρυθμός μετα-εξελίξεις και αφετέρου με την ταχύτη- βολής του ΑΕΠ παρέμεινε αρνητικός καιτα επαναφοράς της ελληνικής οικονο- το δ΄ τρίμηνο του έτους (-1,9%), ενώ γιαμίας στην κανονικότητα και την προσαρ- το σύνολο του 2015 διαμορφώθηκε σε -μοστικότητά της στις νέες συνθήκες. 0,7%. Προσδιοριστικοί παράγοντες τηςΣτην πρώτη κατηγορία, οι κίνδυνοι αφο- υποτροπής ήταν η πολιτική αστάθειαρούν την προσφυγική κρίση και τον τρό- από το τέλος του 2014, οι ατελέσφορεςπο με τον οποίο θα την αντιμετωπίσει η διαπραγματεύσεις με τους δανειστές τοΕυρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) στο σύνολό της, πρώτο εξάμηνο του 2015, η τραπεζικήτην έξαρση των γεωπολιτικών κινδύνων αργία και η επιβολή περιορισμών στιςστην ευρύτερη περιοχή, την επιβράδυν- τραπεζικές συναλλαγές και στην κίνησηση της μεγέθυνσης της παγκόσμιας οι- κεφαλαίων, καθώς και τα νέα μέτρα δη-κονομίας και την υπεραντίδραση των μοσιονομικής προσαρμογής στο πλαίσιοχρηματοπιστωτικών αγορών σε αυτό το της νέας συμφωνίας χρηματοδοτικής δι-ενδεχόμενο, μία ασιατική κρίση με επί- ευκόλυνσης, τα οποία κρίθηκαν ανα-κεντρο την Κίνα και, τέλος, την πιθανό- γκαία προκειμένου να επιτευχθούν οιτητα εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου αναθεωρημένοι δημοσιονομικοί στόχοι.από την ΕΕ. Οι εξελίξεις στο διεθνές πε- Οι αντοχές της ελληνικής οικονομίας καιριβάλλον θα μπορούσαν να ενισχύσουν του εγχώριου τραπεζικού συστήματοςτις φυγόκεντρες τάσεις στην ΕΕ και να δοκιμάστηκαν. Η οικονομία, ωστόσο,υπονομεύσουν την ευρωπαϊκή συνοχή, προέβαλε ισχυρές αντιστάσεις, με απο-σε μία συγκυρία που τα ισχυρότερα κρά- τέλεσμα οι επιπτώσεις να είναι ηπιότε-τη-μέλη της ευρωζώνης εμφανίζονται ρες σε σχέση με ό,τι αρχικά αναμενό-να έχουν ριζικά διαφορετικές προσεγγί- ταν.σεις για την αρχιτεκτονική της. Οι αντοχές αυτές συνδέονται με το γε-Στο εσωτερικό της χώρας, βασικές προ- γονός ότι –παρά τις επιμέρους καθυ-ϋποθέσεις για την ανάταξη της ελληνι- στερήσεις και αστοχίες– τα προγράμ-κής οικονομίας είναι η επίτευξη συμφω- ματα προσαρμογής, που εφαρμόστηκαννίας για την πρώτη αξιολόγηση του προ- στη χώρα μας από το 2010, κατάφεραν40 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

να περιορίσουν δραστικά τις μεγάλες δαπανών για δημόσιες επενδύσεις και Η θετική αξιολόγηση θα τονώσειμακροοικονομικές και δημοσιονομικές των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Μετά τηνανισορροπίες. Συγκεκριμένα: αναθεώρηση προς τα κάτω του στόχου την πραγματική οικονομία και θαl Περιορίστηκε το μεγάλο δημοσιονομι- σε πρωτογενές έλλειμμα 0,25% τουκό έλλειμμα και καλύφθηκαν τα 3/4 της ΑΕΠ, έναντι προγενέστερου στόχου για οδηγήσει στη διαπραγμάτευση γιαολικής προσαρμογής (τελικός στόχος για πλεόνασμα 3,0%, και τη λήψη πρόσθε-3,5% του ΑΕΠ πρωτογενές πλεόνασμα των δημοσιονομικών μέτρων, το 2015 την ελάφρυνση του χρέουςαπό το 2018, σε σύγκριση με έλλειμμα αναμένεται τελικά το πρωτογενές απο-10,1% του ΑΕΠ το 2009). τέλεσμα να είναι ισοσκελισμένο ή ελα- Η θετική ολοκλήρωση της αξιολόγησηςl Αντιμετωπίστηκαν το έλλειμμα στο φρά θετικό. (…)ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και η εκτιμάται ότι θα έχει σημαντική επίδρα-απώλεια ανταγωνιστικότητας και με- Η ολοκλήρωση της πρώτηςτριάστηκαν δυσκαμψίες και εμπόδια αξιολόγησης θα ενισχύσει ση στην πραγματική οικονομία για τουςστην αγορά εργασίας, οδηγώντας σε ενί- την προοπτική ανάκαμψηςσχυση των εξαγωγών. ακόλουθους λόγους:l Παρατηρήθηκαν επίσης τάσεις ανα- Το 2016, σε αντίθεση με το 2015, θαδιάρθρωσης των κλάδων παραγωγής μπορούσε να θεωρηθεί ως απαρχή μιας l Βελτιώνει δραστικά το κλίμα εμπιστο-υπέρ των εμπορεύσιμων αγαθών και νέας πορείας, που θα οδηγήσει τη χώραυπηρεσιών και γενικά υπέρ των πιο πα- στην έξοδο από την κρίση και σε διατη- σύνης, γεγονός που θα επιταχύνει τηνραγωγικών επιχειρήσεων σε κάθε κλάδο ρήσιμη ανάπτυξη. Οι προκλήσεις όμως,της οικονομίας. όπως προαναφέρθηκε, είναι πολλές και επιστροφή καταθέσεων στο ελληνικόΣε αντίθεση με τα μεγάλα βήματα της μεγάλες και πηγάζουν όχι μόνο απόδημοσιονομικής προσαρμογής τα προη- απρόβλεπτες εξελίξεις στο διεθνές πε- τραπεζικό σύστημα.γούμενα χρόνια, υπήρξαν καθυστερή- ριβάλλον, αλλά κυρίως από κινδύνουςσεις στις ιδιωτικοποιήσεις και στην που ενδέχεται να επηρεάσουν την εγχώ- l Οδηγεί στην επανένταξη των ελληνι-εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που θα ρια μακροοικονομική συγκυρία, όπως εί-ενίσχυαν την ανάπτυξη. Οι καθυστερή- ναι η καθυστέρηση της ολοκλήρωσης κών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρω-σεις αυτές οδήγησαν σε αντίστοιχες κα- της πρώτης αξιολόγησης του νέου στα-θυστερήσεις στην εμφάνιση των θετικών θεροποιητικού προγράμματος και η αδυ- σύστημα εξασφαλίσεις, η οποία θα επι-επιδράσεών τους στην ανάπτυξη και την ναμία εφαρμογής των δράσεών του.απασχόληση. Αυτές οι θετικές επιδρά- Ο ρυθμός μεταβολής του πραγματικού τρέψει την πολύ φθηνότερη χρηματοδό-σεις άρχισαν να καταγράφονται κατά τη ΑΕΠ εκτιμάται ότι τουλάχιστον το πρώτοδιάρκεια του 2014, με επιστροφή του εξάμηνο του έτους θα είναι αρνητικός, τηση των ελληνικών τραπεζών από τηνΑΕΠ σε θετικό ρυθμό μεταβολής τόσο κυρίως λόγω της μεταφερόμενης επί-για το σύνολο του 2014 (+0,7%) όσο και δρασης από το 2015. Όπως όμως έχει ΕΚΤ.για τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2015. Η ήδη αναφερθεί, υπάρχουν οι αντικειμε-ανάκαμψη αυτή θα είχε εδραιωθεί και νικές προϋποθέσεις για την ανακοπή της l Καθιστά δυνατή τη συμμετοχή των ελ-το συνολικό αποτέλεσμα για το 2015 και ύφεσης και την προσέγγιση θετικώντο 2016 θα ήταν με βεβαιότητα θετικό ρυθμών από το δεύτερο εξάμηνο του ληνικών κρατικών ομολόγων στο πρό-και ισχυρότερο, όπως άλλωστε προβλε- έτους. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, πρέ-πόταν, αν δεν είχε μεσολαβήσει η έξαρ- πει να συντρέξουν μια σειρά δράσεις γραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.ση της αβεβαιότητας από τους τελευταί- που θα αποτρέψουν τους κινδύνους καιους μήνες του 2014 μέχρι την ημερομη- θα ενισχύσουν την προοπτική ανάκαμ- l Επιταχύνει τις διαδικασίες χαλάρωσηςνία σύναψης της νέας συμφωνίας με ψης που είναι εφικτή.τους εταίρους στη Σύνοδο Κορυφής της Πρώτο και κρίσιμο βήμα για τις μελλο- –και τελικώς άρσης– των περιορισμών12ης Ιουλίου 2015. ντικές εξελίξεις είναι η επιτυχής ολο-Μετά την επίτευξη πρωτογενούς πλεο- κλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του στο τραπεζικό σύστημα και στην κίνησηνάσματος το 2013, ύψους 1,2% του ΑΕΠ, προγράμματος, η οποία βρίσκεται σεπου αποτέλεσε σημαντική υπέρβαση εξέλιξη. Αυτό απαιτεί, μεταξύ άλλων, κεφαλαίων.του στόχου για ισοσκελισμένο πρωτογε- την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης τουνές αποτέλεσμα, το 2014 παρατηρήθη- ασφαλιστικού συστήματος και την ευθυ- Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τηνκε δημοσιονομική επιδείνωση, λόγω της γράμμιση της φορολογίας του αγροτικούπολιτικοοικονομικής αβεβαιότητας στο εισοδήματος. Οι δράσεις αυτές δεν απο- επιτυχή ανακεφαλαιοποίηση των τραπε-τέλος του έτους. Πάρα ταύτα, το πρωτο- τελούν απλώς προαπαιτούμενα για τηνγενές αποτέλεσμα παρέμεινε θετικό αλ- αξιολόγηση του προγράμματος. Είναι ζών και την αποτελεσματικότερη διαχεί-λά μικρό σε μέγεθος, με σημαντική από- απαραίτητες για να εξασφαλίσουν τηκλιση από τον στόχο για πλεόνασμα βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων,ύψους 1,5% του ΑΕΠ. Μέσα στο 2015, τα ασφάλισης και του δημόσιου χρέους, κα-δημοσιονομικά μεγέθη κατέγραψαν με- θώς και για να αποκαταστήσουν την κοι- θα επαναφέρουν την κανονικότητα στηγάλες διακυμάνσεις όσον αφορά την νωνική και φορολογική δικαιοσύνη με-εξέλιξη των φορολογικών εσόδων, των ταξύ γενεών και μεταξύ ομάδων φορο- λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. λογουμένων. Αυτό σημαίνει διεύρυνση των δυνατοτή- των των τραπεζών να αντλήσουν ρευστά διαθέσιμα για τη διοχέτευσή τους σε δά- νεια προς την πραγματική οικονομία και, συνεπώς, ενίσχυση της πιστοδοτικής ικανότητας των πιστωτικών ιδρυμάτων, με αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους τραπεζικού δανεισμού για τις επιχειρή- σεις και τα νοικοκυριά. Οι ευνοϊκότερες συνθήκες χρηματοδότησης θα ενδυνα- μώσουν την ανάπτυξη. Μεσοπρόθεσμα, η επιτυχής ολοκλήρω- ση της πρώτης αξιολόγησης είναι απο- φασιστικής σημασίας, καθώς θα επιτρέ- ψει την έναρξη των συζητήσεων με τους εταίρους για την ανάληψη δράσεων πε- ραιτέρω ελάφρυνσης του δημόσιου χρέ- ους. Οι δράσεις, που είναι σκόπιμο να αναληφθούν, πρέπει να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους κα- τά τέτοιο τρόπο, ώστε οι ετήσιες χρημα- τοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου να δια- τηρούνται σε διαχειρίσιμα επίπεδα. Με- ταξύ άλλων, αυτό θα έχει ως άμεση συ- νέπεια τη δυνατότητα περαιτέρω χαλά- ρωσης του τελικού δημοσιονομικού στό- χου και θα απελευθερώσει πόρους, οι οποίοι θα κατευθυνθούν σε επενδύσεις, που θα ενισχύσουν το εγχώριο προϊόν και την απασχόληση. (…) 5 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 41

(ΘΕΜΑ)Ο Έλληνας καταναλωτής \"βλέπει\" πλέον αλλιώςτην ασφάλιση κατοικίας Σε μια σεισμογενή χώρα σαν την Ελλάδα, που η ιδιοκατοίκηση ξεπερνάει το 70%, η ασφάλισηκατοικίας παραδοσιακά είχε σχετικά χαμηλή ζήτηση, λόγω της έλλειψης ασφαλιστικής συνείδη- σης του Έλληνα καταναλωτή αλλά και της εσφαλμένης νοοτροπίας του. Πιο συγκεκριμένα: 4 Αισιοδοξία, τίποτα κακό δεν πρόκειται να συμβεί… 4 Άγνοια, έλλειψη γνώσης ότι υπάρχει το προϊόν. 4 Κόστος, το προϊόν θεωρείτο ιδιαίτερα ακριβό, μόνο για πολυτελείς κατοικίες. 4 Πίστη στην πολιτεία, ότι σε περίπτωση καταστροφικού σεισμού θα τους στηρίζει. Η νοοτροπία αυτή όμως σήμερα ανατρέπεται…Η οικονομική αστάθεια της χώρας, σε δεν υπάρχουν περιθώρια για επιπλέον περι- συνδυασμό με την κρίση και την έλ- λειψη εμπιστοσύνης του κόσμου κοπές. Η ασφάλεια σπιτιού έρχεται σαν πρα-στους θεσμούς, αλλάζει σημαντικά το τοπίοκαι οδηγεί καθημερινά όλο και περισσότε- κτική λύση για το μέσο νοικοκυριό, έτσιρους Έλληνες να αναζητούν πρακτικές λύ-σεις, έτσι ώστε να διασφαλίσουν τόσο την πε- ώστε, με ένα χαμηλό ετήσιο ασφάλιστρο, ναριουσία τους όσο και το επίπεδο ζωής τους.Ο καταναλωτής γίνεται πιο ενεργός και συ- εξασφαλίσει την ηρεμία και τη συνέχεια, τό-νειδητοποιεί ότι οφείλει να πάρει τον έλεγχοτης ζωής του στα χέρια του, ώστε να διασφα- σο σε περίπτωση καταστροφής, ατυχήματοςλίσει το μέλλον της οικογένειάς του με τον αλλά και κλοπής. Δεν είναι πολυτέλεια. εί-καλύτερο δυνατό τρόπο. Μέσα σε αυτό τοπλαίσιο, η ασφάλιση κατοικίας αρχίζει να γί- ναι ανάγκη!νεται όλο και πιο σημαντική στις προτεραιό-τητές του, τόσο σε συναισθηματικό επίπεδο Έτσι, για το μέσο νοικοκυριό, η διατήρησηόσο και σε πρακτικό επίπεδο.Τα συναισθήματα του κόσμου απέναντι στην της οικογενειακής ηρεμίας, η γνώση ότι σεασφάλεια του σπιτιού είναι ποικίλα και συνή-θως είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με το ίδιο περίπτωση απώλειας θα αποζημιωθεί χωρίςτους το σπίτι, π.χ. πόσο παλιό είναι, πώς τοαπέκτησαν, αν είναι συνδεδεμένο με δάνειο να αλλάξει τις προτεραιότητές του, αλλά καιή όχι, αλλά και από την καθημερινή τους ζωήμέσα σε αυτό. Σε κάθε περίπτωση, δεδομέ- η εξασφάλιση ότι η οποιαδήποτε απώλειανου ότι είναι ο προσωπικός τους χώρος, είναισημαντικό να νιώθουν μέσα σε αυτό ασφά- δεν θα το οδηγήσει σε αδιέξοδο ή σημαντι-λεια και ηρεμία.Σε πρακτικό επίπεδο, όλο και περισσότερο ο κές περικοπές, είναι κάποια από τα βασικάκαταναλωτής συνειδητοποιεί ότι σε περίπτω-ση απώλειας είναι μόνος του. Ούτε το κράτος κριτήρια του σήμερα.θα μπορέσει να τον στηρίξει αλλά ούτε και οιτράπεζες θα του δώσουν δάνειο να αποκατα- Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η AIG, ακούγονταςστήσει την οποιαδήποτε ζημιά. Έτσι, είτε ηζημιά θα παραμείνει, στο βαθμό που δεν τις ανάγκες του Έλληνα καταναλωτή, προ-εμποδίζει σημαντικά την καθημερινότητάτου, είτε θα αναγκαστεί να περιορίσει κάποια χωράει σε έκπτωση 20% στα συμβόλαιά της,άλλα έξοδα προκειμένου να την αποκατα-στήσει. Στη σημερινή όμως οικονομική πραγ- για να δώσει τη δυνατότητα σε ακόμα πε-ματικότητα, που το διαθέσιμο εισόδημα τουμέσου νοικοκυριού διαρκώς συρρικνώνεται, Η κα Σωτηρία Μαράκη, Head of ρισσότερα νοικοκυριά να ασφαλιστούν σε Personal Property, South Zone, EMEA, επισημαίνει σχετικά: «Με μια εταιρεία μεγάλη, σταθερή και σίγουρη, γνώμονα πάντα την καλύτερη εξυπηρέτηση του καταναλωτή, η που μπορούν να την εμπιστευτούν ότι κρα- AIG συνεχίζει να επενδύει στα προγράμματα ασφάλισης κατοι- τάει τις υποσχέσεις της και να τους διασφα- κίας, πραγματοποιώντας έκπτω- ση ύψους 20% στα νέα συμβό- λίσει την οικονομική τους γαλήνη, ηρεμία λαια με καθαρό ιστορικό ζη- μιών τελευταίας τριετίας, μέχρι και συνέχεια. και τις 15 Μαΐου. Στόχος της συγκεκριμένης ενέργειας εί- Πιο συγκεκριμένα, όπως ανακοίνωσε η Εται- ναι να διαθέσουμε νέες βελ- τιωμένες τιμές στους ασφαλι- ρεία την 1η Μαρτίου, θα παρέχει μέχρι και σμένους και να ενισχύσουμε τις εργασίες των συνεργατών τις 15 Μαΐου εκπτώσεις 20% στα τέσσερα μας, μέσω του νέου βελτιωμέ- νου τιμολογίου, διατηρώντας το προγράμματα κατοικίας της: ευρύ φάσμα καλύψεων και την υψηλή ποιότητα των υπηρεσιών, l Απλή (κύρια και εξοχική) που προσφέρει όλα αυτά τα χρόνια η AIG». l Διευρυμένη (κύρια και εξοχική) l Πλήρης (κύρια και εξοχική) l Συμφωνημένες αξίες (κύρια) Η έκπτωση παρέχεται στα τελικά ασφάλι- στρα κατοικίας για νέα συμβόλαια, με κα- θαρό ιστορικό ζημιών την τελευταία τριετία, και στόχος της AIG είναι να εξασφαλίσει τις καλύτερες δυνατές τιμές για τους κατανα- λωτές. 542 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)



(ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ) Ομάδα Αιγαίου“Κόντρα στον καιρό”… στηρίζει Μια συντροφιά από φίλους συνταξιδιώτες, οι περισσότεροι κάτοχοι φουσκωτών σκαφών, που είχαν περιπλεύσει το μεγαλύτερο μήκος της ελληνικής ακτογραμμής και επισκεφθεί τα περισ- σότερα νησιά μας, βρέθηκαν τέλη Απριλίου του ‘95 στα μικρά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.«Τα λιμάνια μισοάδεια, οι δρόμοι έρημοι, τα μαγαζάκια της παραλίας κλειστά, χωρίς τη βουή καιτην κίνηση των παραθεριστών... Είχε φουρτούνα, απαγορευτικό και οι άνθρωποι, μαζεμένοι στο μόνο καφενείο της πλατείας, να ανησυχούν για το καράβι που δεν ήρθε και μαζί με αυτό και οδάσκαλος, για τις δουλειές που λιγοστεύουν, τα ψάρια που μένουν στα ψυγεία περιμένοντας τοπλοίο, για την έλλειψη γιατρών, για το λιμάνι που δεν φτιάχνεται είκοσι πέντε χρόνια τώρα... Τί- ποτα δεν έμοιαζε ίδιο μ’ αυτό που είχαμε δει τόσες φορές», θυμούνται. Τότε ήταν που πήραν την απόφαση: «Θέλαμε να τα δούμε, να τα γνωρίσουμε ξανά. Θέλαμε να ζήσουμε την ερημιά τους, τη μοναξιά τους, τις ταλαιπωρίες τους αλλά και την επίμονη θέλησή τους και τον αγώνα τους να μείνουν εκεί, στον τόπο τους, να ζήσουν και να προκόψουν μαζί του». Στο τέλος εκείνου του ταξιδιού γεννήθηκε η Ομάδα Αιγαίου. 20.000 ναυτικά μίλια σε 22 χρόνια σκάφος Μηνάς Ε το έχει ναυπηγήσει η ληψη της πνευμονιοκκικής νόσου. Πα- για 22.000 νησιώτες ίδια η Ομάδα και είναι διαμορφωμένο και ράλληλα, εξετάζει κάθε χρόνο κατ’ οίκον άρτια εξοπλισμένο με μηχανήματα προ- όλα τα κατάκοιτα περιστατικά. Επιπλέον,ΗΟμάδα Αιγαίου 22 χρόνια τώρα, με ληπτικής ιατρικής, αλλά και ικανό να διε- διοργανώνονται από ειδικούς ιατρούς περισσότερα από 10 φουσκωτά, νεργεί θαλάσσιες διακομιδές ασθενών, ενημερωτικές ομιλίες σε θέματα πρόλη- που ανήκουν σε εθελοντές, ένα ακόμη και κάτω από αντίξοες συνθήκες. ψης και διανέμεται ενημερωτικό υλικόεξειδικευμένο πλωτό ασθενοφόρο σκά- Το ιατρικό τμήμα της Ομάδας Αιγαίου προληπτικού χαρακτήρα.φος και με πολλές δεκάδες εθελοντές, έχει πραγματοποιήσει ιατρικές εξετάσεις Η προσφορά ιατρικών υπηρεσιών αποτε-εκ των οποίων περισσότεροι από 40 ια- σε περισσότερους από 22.000 κατοίκους λεί μόνο μέρος του έργου που παράγει ητροί (20 και πλέον ειδικοτήτων), έχει κα- και πάνω από 6.500 από αυτούς έχουν Ομάδα του Αιγαίου, καθώς η βελτίωσηλύψει πάνω από 20.000 ναυτικά μίλια κι υποβληθεί επίσης σε αιματολογικές και των συνθηκών διαβίωσης των κατοίκωνέχει επισκεφθεί τα περισσότερα μικρά βιοχημικές εξετάσεις. Έχει, επίσης, προ- των νησιών είναι ένας ακόμα στόχος. Με-και ακριτικά νησιά του Αιγαίου Πελάγους. βεί σε πλήθος εμβολιασμών για την πρό- ταξύ άλλων, έχουν κατασκευασθεί καιΤο εξειδικευμένο πλωτό ασθενοφόρο44 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)

τα “ξεχασμένα” νησιά του Αιγαίουδωρηθεί στα νησιά μας ταχυ- μέτρο πάντα των δυνατοτήτωνδιυλιστήρια νερού, φίλτρα νε- μας», εξηγούν οι εθελοντές.ρού αντίστροφης ώσμωσης, Κι αυτό γιατί η Ομάδα είναιμονάδες αφαλάτωσης, δίκτυα αμιγώς εθελοντική χωρίς κα-υδροδότησης οικισμών, πολυ- νένα έμμισθο ή αμειβόμενογήπεδα basket - volley - μέλος.handball, γήπεδα ποδοσφαί- Τα λειτουργικά έξοδά της κα-ρου 5x5, παιδικές χαρές, κλει- λύπτονται εξ ολοκλήρου απόστά γυμναστήρια. Έχουν εξο- τους συμμετέχοντες εθελο-πλιστεί ιατρεία και κέντρα ντές, μέσω των συνδρομώνπληροφορικής, έχει προσφερ- τους και των όποιων περαιτέ-θεί εξοπλισμός τηλεϊατρικής ρω ενισχύσεων απαιτούνταικαι ασθενοφόρα οχήματα. από μέρους τους. Τα έσοδαΈχουν οργανωθεί μουσικές από δωρεές/χορηγίες διατίθε-συναυλίες και παραστάσεις νται αποκλειστικά και μόνο γιαθεάτρου σκιών. την πραγματοποίηση των κοι-Επιπλέον, σχολεία των νησιών νωφελών στόχων της Ομάδας.που επισκέφτηκε η Ομάδα Ένα ευρύ φάσμα ιδιωτών, εται-εξοπλίστηκαν με το εποπτικό, ρειών, φαρμακευτικών, πο-εκπαιδευτικό και ψυχαγωγικό λυεθνικών οργανισμών, ιδρυ-υλικό που της ζητήθηκε, αλλά μάτων, κ.λπ. στηρίζουν με δω-και πάνω από 7 τόνοι υλικού ρεές και χορηγίες την Ομάδα,έχουν μεταφερθεί και διανε- δείχνοντας εμπιστοσύνη στομηθεί στα νησιά μας, όλα αυ- έργο, τις διαδικασίες και τουςτά τα χρόνια. χειρισμούς της, και συμβάλλο- ντας σημαντικά στις προσπά- Δεν προσφέρουμε θειές της. φιλανθρωπίες... «Η αγάπη των Ελλήνων για«Η Ομάδα Αιγαίου δεν προ- τους ακρίτες, το έμπρακτο εν-σφέρει φιλανθρωπίες αλλά διαφέρον και η μεγάλη εμπι-κοινωνική αλληλεγγύη στους στοσύνη που δείχνουν στηνσυνανθρώπους μας. Προσπα- Ομάδα ανοίγει ρότα στα φου-θούμε να καλύψουμε βασικές σκωτά μας, για να επιτελέ-ανάγκες των ακριτών και πα- σουν την αποστολή της και δί-ραμένουμε στο πλευρό τους νει δύναμη και ελπίδα σε εμάςκαθ’ όλη τη διάρκεια του για να συνεχίσουμε το έργοέτους, έτοιμοι να ανταποκρι- της», επισημαίνουν τα μέληθούμε στα αιτήματά τους, στο της. (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016) 45

(ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ)Ο 22ος Διάπλους Αιγαίου ΠελάγουςΗ Ομάδα προετοιμάζεται ήδη για μία από τις κορυφαίες τολογικών και μικροβιολογικών εξετάσεων στους κα-εκδηλώσεις της, τον 22ο Διάπλου του Αιγαίου Πελάγους. τοίκους των νησιών. Θα δωρηθεί επίσης εκπαιδευτικόΘα ξεκινήσει την Πέμπτη 12 Μαΐου 2016 και θα διαρ- και παιδαγωγικό υλικό στα σχολεία των νησιών, συνο-κέσει 12 ημέρες, μέχρι και τη Δευτέρα 23 Μαΐου 2016, δευόμενο από έργα υποδομής.διανύοντας περισσότερα από 530 ναυτικά μίλια. Η Ομάδα πραγματοποιεί, επίσης, και μία Χειμερινή Απο-Προορισμός: Θύμαινα,Φούρνοι, Αγαθονή- στολή κατά τον μήνασι, Σύμη, Χάλκη, Νί- Οκτώβριο. Επιπλέ-συρος, Αστυπά- ον, κατά τη διάρ-λαια, Ίος, Ηρα- κεια του έτους, γί-κλειά, Κουφονήσι… νονται 3ήμερεςκουκίδες στον χάρ- επισκέψεις σε επι-τη του Αρχιπελά- λεγμένους προο-γους. ρισμούς, όπου οιΣκοπός: Η διενέρ- ιατρικές υπηρε-γεια ιατρικών, αιμα- σίες είναι υποβαθ- μισμένες. Επειδή κάθε βοήθεια είναι και χρήσιμη και ευπρόσδεκτη, εάν θέλετε να …συμμετέχετε σε αυτόν ή σε κάποιον επόμενο Διάπλου του Αιγαίου, με τη δωρεά, τη χορηγία σας ή όποιον άλλο τρόπο μπορείτε, επικοινωνήστε με την ΟΜΑΔΑ ΑΙΓΑΙΟΥ (www.omadaaigaiou.gr [email protected] | +30 22990 49615).46 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)



ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ) Οι άνθρωποί μας είναι η δύναμή μας Φόρο τιμής στην ακούραστη ομάδα της Generali αποτέλεσε η φετινή εκδήλωσηενημέρωσης προσωπικού, η οποία πραγματοποιήθηκε σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, στις 26 Φεβρουαρίου. Εκεί, οι 250 εργαζόμενοι της εταιρείας έδωσαν το «παρών» στην ετήσια συνάντησή τους, προκειμένου να ενημερωθούν για τη στρατηγική και τους στόχους της επόμενης χρονιάς. Ο κ. Πάνος Δημητρίου. Ο προσκεκλημένος ομιλητής κ. Jim Lawless.Η εκδήλωση φέτος πραγματοποιή- Έχουμε τη δύναμη, την πει- τελεσματικότεροι». θηκε σε ιδιαίτερα εορταστικό κλί- θαρχία και τη θέληση να μετα- Για την επίτευξη μα, καθώς η Generali συμπληρώ- σχηματίζουμε την εταιρεία, των στόχων αυτών η Generali εργάζε-νει 130 χρόνια σταθερής παρουσίας στην σύμφωνα με τις απαιτήσεις κά- ται, ήδη, για την ανάπτυξη νέωνελληνική αγορά. Την ιστορική αναδρομή θε εποχής». προϊόντων αλλά και τη σταδιακή ψηφιο-της επιτυχημένης της πορείας έκανε ο Δι- H Generali την τελευταία δε- ποίηση και απλοποίηση των διαδικασιών της, ώστε να παρέχει τη βέλτιστη εμπει-ευθύνων Σύμβουλος, κ. Πάνος Δημητρί- καετία καταγράφει μια σταθε- ρία στον πελάτη, ο οποίος εκτιμά την ορ- θή διαχείριση του χρόνου του και απορ-ου. «Η Generali αποτελεί μια ιστορική ρά ανοδική πορεία, επιτυγχάνο- ρίπτει καθετί πολύπλοκο. «Μια ανεξε- ρεύνητη αγορά υπάρχει εκεί έξω. Γνωρί-εταιρεία που αγκαλιάζει το αύριο και δε ντας όχι μόνο ποσοτικά αλλά και ποιοτι- ζουμε τι θέλουν οι πελάτες μας και θα εί- μαστε εκεί για να τους το προσφέρουμε.φοβάται να κά αποτελέσματα. Ωστόσο, Στόχος μας να κάνουμε τη ζωή τους πιο απλή και πιο εύκολη. “Simpler &ανοίξει νέα Ο κ. Πάνος Δημητρίου με τον κ. Π. Πα- όπως επεσήμανε ο κ. Δημη- Smarter”, όπως ορίζει και η φιλοσοφία του Ομίλου παγκοσμίως», τόνισε ο κ. Δη-κανάλια επι- παδημητρίου από τα γραφείο της τρίου: «Δεν μένουμε απλώς μητρίου.κοινωνίας με Generali στη Θεσσαλονίκη στα νούμερα. Στόχος μας εί-τους πελάτες ναι η πρωτοπορία. Σταθερά,και τους συ- θέτουμε τους στρατηγικούςνεργάτες της. μας στόχους ώστε να μηνΤο μυστικό προσαρμοζόμαστε απλώςτης επιτυχίας στις συνθήκες, αλλά να εί-είναι ότι μπο- μαστε διαμορφωτές αυτών.ρούμε να αλ- Γιατί θέλουμε να είμαστελάζουμε. Καλύτεροι, Ταχύτεροι, Απο-48 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016)