1) วิตามินบีสิบสองเป็นผลึกสีแดงเข้ม ละลายได้ใน น้าและแอลกอฮอล์ สลายตวั ในสภาพเป็นกรด ดา่ งแกแ่ ละแสง 2) หนา้ ที่ของวติ ามนิ บีสบิ สองมีดงั นี้ (1) จาเป็นสาหรับการทางานของเซลล์ในไข กระดูก ระบบประสาทและระบบทางเดินอาหาร ทาให้เม็ด เลือดแดงมีอายุตามปกติ ใช้รักษาระบบเลือดผิดปกติ และ อาหารทางประสาทของคนไข้ท่ีเป็นโรคโลหิตจางเป็นพิษชนิด เพอรน์ เิ ชียส (2) ทางานร่วมกับโฟเลตในการผลิตเม็ดเลือด แดงทสี่ มบูรณ์
(3) ช่วยในกระบวนการเมตาบอลิซมึ ของโปรตีน ไขมัน และคาร์โบไฮเดรต (4) ทาหน้าท่ีเป็นโคเอนไซม์ในการเร่งปฏิกิริยา การสงั เคราะห์ DNA (5) ชว่ ยให้เหลก็ ทางานได้ดีขึ้น 3) วิตามินบีสิบสองพบในเน้ือสัตว์เท่าน้ัน ไม่พบใน พืชและผลไม้ ดังนั้นผู้ที่กินมังสวิรัติมักมีระดับของวิตามินบีสิบ สองในเลือดต่ากว่าปกติและมีโอกาสขาดได้ง่าย อาหารที่มี วิตามนิ บีสบิ สองมาก ไดแ้ ก่ ตับ ไต หัวใจ เนอื้ สัตว์ ไข่และนม
4) วิตามินบีสิบสองเป็นวิตามินชนิดเดียวที่ต้องการ เอนไซม์ในระบบทางเดินอาหารเพื่อช่วยในการดูดซึม เอนไซม์ ดังกล่าวมีลักษณะเป็นเมือกหล่ังออกมาจากกระเพาะอาหาร เรียกว่า อินทรินสิก แฟกเตอร์ (Insteinsic factor) วิตามินบี สิบสองจะเกาะกับสารน้ีแล้วดูดซึมเข้าสู่เซลล์ลาไส้เล็ก เม่ือเข้า สู่เลือดแล้วิตามินบีสิบสองจะแยกตัวจากโปรตีนและไปรวมกับ โปรตีนขนส่งที่ช่ือว่า ทรานส์โคบาลามิน(Transcobalamin) เพ่ือขนส่งไปยังอวัยวะต่างๆ ท่ีต้องการ อวัยวะท่ีมีวิตามินบีสิบ สองมากได้แก่ ตับ ไต หัวใจและสมอง ในร่างกายสามารถ สะสมวติ ามินนไี้ ดน้ อ้ ย
5) การขาดวิตามินบีสิบสองอาจเกิดจากโรค ทางเดินอาหารท่ีทาให้ดูดซึมอาหารลดลงหรือรับประทาน มังสวิรัติ การขาดวิตามินน้ีทาให้เกิดโรคโลหิตจางเป็นพิษชนิด เพอร์นิเชียส ทาให้ไขกระดูไม่สามารถผลิตเม็ดเลือดแดงให้ เจริญเติบโตได้เต็มท่ี ทาให้การขนส่งออกซิเจนผิดปกติ อาหาร ที่ปรากฏคือ ผวิ หนงั มสี ีเหลอื งอ่อนๆ คลน่ื ไส้ หายใจขัด ท้องอืด น้าหนักลด ล้ินอักเสบ มีความผิดปกติของระบบประสาทและ เดนิ ไม่ตรง เปน็ ต้น 4.2 วติ ามินซ(ี Ascorbic Acid) วิตามินซีมีช่ือทางเคมีว่า กรดแอสคอร์บิก ซึ่ง ascorbic แปลว่าเลือดไม่ออกตามไรฟัน โรคนี้เป็นกันมากในหมู่นักเดิน เร่ือท่ีไม่ได้ท่านผักและผลไม้ ทาให้เกิดเลือดออกตามไรฟันกัน มาก ส่งผลให้มีการเสียชีวิตเป็นจานวนมาก โรคน้ีรักษาได้โดย การให้ลูกเรือด่ืมน้าส้มหรือหน้ามะนาว ปัจจุบันเรียกโรคนี้ว่า ลักปิดลักเปิด
4.2.1 วิตามินซีมีลักษณะเป็นผลึกสีขาว มีรสเปรี้ยว ละลายได้ดีในน้า สลายตัวได้ง่ายเมื่อสัมผัสกับอากาศ ความ ร้อน แสงแดด ด่างและโลหะ เช่น ทองแดงและเหล็ก วิตามินซี สาบายตัวได้ง่ายเม่ือเทียบกับวิตามินอื่นๆ แต่คงตัวได้ดีสภาวะ เป็นกรด 4.2.2 หน้าท่ีของวิตามินซมี ีดงั นี้ 1) เป็นโคเอนไซม์ในกระบวนการสร้างคอลาเจน ถ้าร่างกายขาดวิตามินซีจะไม่สามารถสังเคราะห์คอลลาเจนได้ เมื่อเกิดบาดแผลจะหายช้า นอกจากนี้ยังทาให้เลือดออกตาม ไรฟนั ไดง้ ่าย
2) ช่วยในการเปล่ียนทริปโตแฟนเป็นเซโรโทนิน (Serotonin) ซ่ึงเปน็ สารประกอบประเภทฮอร์โมนที่ช่วยในการ หดตัวของกลา้ มเน้อื เรยี บเพม่ิ ความดนั โลหิต 3) ช่วยให้ผนังของเส้นเลือดฝอยแข็งแรง การขาด วติ ามินซมี ีผลใหเ้ สน้ เลือดเปราะแตกงา่ ย 4) ช่วยในการเปลี่ยนคอเลสเตอรอลเป็นกรดใน น้าดี ถ้าขาดวิตามินซีการเปลี่ยนแปลงจะลดลง ทาให้เสี่ยงต่อ การเกดิ โรคไขมันอุดตนั ในหลอดเลือดได้ 5) ช่วยต่านทานการติดเช้ือแบคทีเรียและลดการ แพ้สารต่างๆ ของร่างกายเพราะวิตามินซีช่วยการทางานของ เม็ดเลือดขาวท่ีทาหน้าท่ีป้องกันเชื้อต่างๆ ให้มีประสิทธิภาพดี ขน้ึ 6) ช่วยในการดูดซึมเหล็ก ช่วยให้เกลือเฟอร์ริก เปลีย่ นเป็นฟอร์รสั ทีร่ า่ งกายดูดซมึ ไดด้ ีข้นึ 7) ช่วยในเมตาบอลิซึมของกรดอะมิโนบางชนิด เชน่ เฟนลิ อะลานนี ทรปิ โตแฟนและไทโรซีน 8) ช่วยในการเปล่ียนโฟเลตเป็นกรดโฟลินิก ช่วย ปอ้ งกันโรคโลหติ จางชนิดเมด็ เลอื ดแดงมีขนาดใหญ่
4.2.3 อาหารที่มีวิตามินซีมากคือผักและผลไม้ โดยเฉพาะ ตระกูลส้ม มะนาว สับปะรด ฝรั่ง เนื่องจากมนุษย์ไม่สามารถ สังเคราะห์วิตามินซีได้ จึงต้องรับประทานจากอาหารเพ่ือ ป้องกันการขาด โดยปริมาณท่ีควรได้รับสาหรับเด็กคือ 45 มิลลิกรัม ผู้ใหญ่ 60 มิลลิกรัม หญิงต้ังครรภ์ 80 มิลลิกรัม และ หญิงใหน้ มบตุ ร 100 มลิ ลกิ รัม ตอ่ วนั 4.2.4 เมอ่ื รา่ งกายได้รบั วิตามินซใี นอาหารจะดูดซมึ บริเวณ ลาไส้เล็กเข้าสู่กระแสเลือดเพ่ือส่งไปยังตับและเน้ือเย่ือส่วน ตา่ งๆ ของร่างกาย เนื้อเย่ือที่มีวิตามินซีอยมู่ ากได้แก่ ตา ตับ ไต สมอง และต่อมหมวกไต โดยไตจะทาหน้าที่ควบคุมวิตามินซีใน
เลือด ถ้าร่างกายได้รับมากเกินไปจะขับออกทางปัสสาวะ ถ้า เนื้อเยื่อมีปริมาณวิตามินซีน้อยไตจะขับออกทางปัสสาวะน้อย แม้ว่าร่างกายจะขาดวิตามินซีอย่างมากก็ยังมีการขับวิตามินซี ออกทางปัสสาวะทกุ วัน 4.2.5 การขาดวิตามินซีทาให้เป็นโรคลักปิดลักเปิด ซึ่งเกิด ได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ อาการเริ่มต้นของการขาดวิตามินซีคือ อ่อนเพลีย น้าหนักตัวลดและเจ็บตามแขนขา ลักษณะที่ สังเกตเห็นได้คือ มีตุ่มแดงท่ีเกิดจากเส้นเลือดฝอยแตก จากน้ัน แจะเกิดอาการเหงือกบวมแดง เลือกออกและเหงือกช้าสีม่วง ถา้ ปลอ่ ยไวฟ้ นั จะหลุดง่าย
5.สรุป วิตามินเป็นสารประกอบอินทรีย์ซงึ่ มีสมบัติเฉพาะตัว และ จัดว่าเป็นสารอาหารชนิดหนึ่งท่ีร่างกายต้องการเพียงเล็กน้อย แต่หากขาดจะทาให้อวัยวะและการทางานต่างๆของร่างกาย ผดิ ปกติ วิตามินทาหน้าที่ควบคุมการเปลี่ยนแปลงของปฏิกิริยา เคมีในอาหาร เมตามบอลิซึมของสารอาหาร และเนื่องจาก ร่างกายไมส่ ามารถสงั เคราะห์วติ ามินได้ จึงจาเป็นตอ้ งได้รับจาก อาหาร วิตามินแบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มท่ีลายในไขมัน และ กลุ่มท่ีละลายในน้า กลุ่มท่ีละลายได้ในไขมันร่างกายสามารถ สะสมไว้ได้ในเนื้อเยื่อมัน แต่วิตามินท่ีละลายในน้าร่างกายไม่ สามารถสะสมไวไ้ ดจ้ งึ จาเป็นตอ้ งไดร้ บั จากอาหารในทุกๆ วนั
Search
