วัฒนธรรมท้องถิ่น ป.4

บทเรยี นสำเร็จรูป กลมุ่ สำระกำรเรียนรู้สังคมศกึ ษำ ศำสนำและวฒั นธรรม ชั้นประถมศึกษำปที ่ี 4 เรื่อง วฒั นธรรมทอ้ งถ่ิน นำงสำวพรทิพย์ อ่มิ เช้อื อยู่ โรงเรยี นอนบุ ำลนครนำยก สำนกั งำนเขตพ้ืนทีก่ ำรศกึ ษำประถมศกึ ษำนครนำยก

บทเรยี นสำเรจ็ รปู กลุ่มสำระกำรเรียนรู้สงั คมศกึ ษำ ศำสนำและวฒั นธรรม ชน้ั ประถมศกึ ษำปีที่ 4 เร่อื ง วฒั นธรรมทอ้ งถนิ่

คำนำ บทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง วัฒนธรรมท้องถิ่น จัดทำขึ้นเพ่ือประกอบกำรเรียน กำรสอนรำยวิชำสังคมศึกษำ ศำสนำและวัฒนธรรม ช้ันประถมศึกษำปีท่ี 4 เพ่ือใหน้ ักเรยี นสำมำรถศึกษำหำควำมรู้ในเร่ืองควำมแตกต่ำงในด้ำนวัฒนธรรม เช่น กำรแต่งกำย ภำษำ อำหำร เป็นต้น ซ่ึงเป็นเอกสำรท่ีมุ่งให้ผู้เรียนได้ศึกษำค้นคว้ำ หำควำมรดู้ ้วยตนเอง เพอ่ื ให้เกดิ กำรเรยี นรูไ้ ดเ้ ต็มศกั ยภำพของผ้เู รยี น ผู้จัดทำหวังเป็นอย่ำงยิ่งว่ำ บทเรียนสำเร็จรูปเล่มน้ีจะเป็นประโยชน์ต่อผู้เรียน อำนวยควำมสะดวกต่อครูผู้สอน ช่วยส่งเสรมิ ใหเ้ ขำ้ ใจในควำมแตกต่ำงของวฒั นธรรม แตล่ ะภำคไดด้ ีขึ้น และสำมำรถนำควำมรคู้ วำมเขำ้ ใจไปปรับใชใ้ นชวี ิตประจำวันได้ นำงสำวพรทิพย์ อม่ิ เชือ้ อยู่ ครู โรงเรียนอนบุ ำลนครนำยก

คำแนะนำ กำรใช้บทเรยี นสำเรจ็ รูป บทเรียนสำเร็จรปู เรือ่ ง วฒั นธรรมท้องถ่ิน จดั ทำข้ึนเพ่อื ประกอบกำรเรยี น กำรสอนรำยวิชำสังคมศกึ ษำ ศำสนำและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษำปีที่ 4 กอ่ นที่ผเู้ รยี นได้ศกึ ษำบทเรยี นสำเรจ็ รูปนี้ ให้ผู้เรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรียน หลังจำกทผ่ี ้เู รยี นได้ศึกษำบทเรยี นสำเร็จรูปนี้ ใหผ้ ูเ้ รยี นทำแบบทดสอบหลงั เรยี น เพือ่ ประเมนิ ควำมรูค้ วำมเข้ำใจในเน้อื หำ ถำ้ ผูเ้ รียนเกดิ ปญั หำหรอื มขี ้อสงสัย ในสว่ นเนือ้ หำหรือแบบทดสอบ ใหป้ รึกษำครูผสู้ อนเพื่อขอคำแนะนำและชว่ ยเหลือ เป้ำหมำยกำรเรยี นรู้ เมอื่ เรยี นจบ ผู้เรียนจะมคี วำมรูค้ วำมสำมำรถดังน้ี 1. อธบิ ำยควำมแตกตำ่ งทำงวฒั นธรรมของกลุ่มคนในท้องถน่ิ (มฐ. ส 2.1 ป.4/4)

สำรบัญ เรือ่ ง หนำ้ คำนำ........................................................................................................ ก คำแนะนำกำรใชบ้ ทเรียนสำเรจ็ รูป.............................................................. ก เป้ำหมำยกำรเรยี นร.ู้ .................................................................................. ก สำรบญั .................................................................................................... ก แบบทดสอบกอ่ นเรียน............................................................................... ก วฒั นธรรมทอ้ งถนิ่ .................................................................................... ก ควำมหมำยและประเภทของวฒั นธรรมผ................................................ ก ควำมแตกตำ่ งทำงวัฒนธรรม............................................................... ก ภำคผนวก................................................................................................ ก บรรณำนกุ รม.......................................................................................... ก

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น เร่อื ง วัฒนธรรมท้องถิ่น คำชี้แจง ให้นกั เรียนเลอื กคำตอบทถ่ี ูกต้องที่สดุ เพียงข้อเดยี ว 1. ขอ้ ใดกลำ่ วถงึ ลักษณะของวัฒนธรรมไดถ้ กู ตอ้ งทสี่ ุด ก. เปน็ ส่งิ ดีงำม สำมำรถถำ่ ยทอดได้ มกี ำรเปลย่ี นแปลงอยูต่ ลอดเวลำ ข. เป็นสง่ิ ดีงำม ตอ้ งทันสมยั อย่เู สมอ มีกำรเปลย่ี นแปลงอยตู่ ลอดเวลำ ค. เป็นสงิ่ ดีงำม สำมำรถถำ่ ยทอดได้ เปน็ ทีย่ อมรบั ของทุกคนในชมุ ชน ง. เป็นท่ียอมรับของทกุ คนในชมุ ชน สำมำรถถ่ำยทอด ไดม้ ีกำรเปลยี่ นแปลงอย่ตู ลอดเวลำ 2. ขอ้ ใดเป็นวฒั นธรรมทำงวัตถทุ งั้ หมด ก. บำ้ นเรอื น โบรำณสถำน คำ่ นยิ ม ข. บ้ำนเรอื น โบรำณสถำน วัดวำอำรำม ค. บำ้ นเรอื น กำรเคำรพผูใ้ หญ่ วัดวำอำรำม ง. ควำมกตญั ญู โบรำณสถำน วัดวำอำรำม 3. อำหำรและกำรละเล่นพื้นเมืองในข้อใด ทไ่ี มส่ มั พันธ์กัน ก. ซุบหน่อไม้ – เซ้ิง ข. ตม้ ยำกุ้ง – ฟ้อนเลบ็ ค. แกงเขียวหวำน – ลิเก ง. แกงไตปลำ – รำมโนรำห์ 4. ข้อใดเปน็ วฒั นธรรมกำรกินของภำคเหนือ ก. สม้ ตำ ข. แกงไตปลำ ค. นำ้ พริกหนุ่ม ง. แกงเขียวหวำน 5. กำรทกั ทำยกนั ตำมวัฒนธรรมไทย คอื ขอ้ ใด ก. ยกมือไหว้ ข. แลบลนิ้ ให้กนั ค. พยกั หน้ำให้กัน ง. เอยี งหนำ้ หำกัน

แบบทดสอบกอ่ นเรียน (ต่อ) เรือ่ ง วัฒนธรรมท้องถน่ิ คำช้ีแจง ใหน้ ักเรียนเลือกคำตอบทถี่ ูกตอ้ งทสี่ ดุ เพียงขอ้ เดียว 6. ใครเป็นผ้รู กั ษำวฒั นธรรมไทย ก. เจใสเ่ สอื้ ลำยไปงำนศพ ข. เจนสวมหมวกในห้องเรยี น ค. โจแตง่ ชุดกฬี ำไปงำนแตง่ งำน ง. จนู แตง่ กำยสภุ ำพไปทำบุญท่ีวัด 7. ประเพณีพ้นื เมอื งในข้อใดท่สี ัมพนั ธก์ ับกำรแสดงหรอื กำรละเล่นพื้นเมือง ก. ประเพณสี ืบชะตำ–รองเง็ง ข. ประเพณบี ญุ บง้ั ไฟ–หนงั ตะลงุ ค. ประเพณีตักบำตรน้ำผง้ึ –เพลงเรือ ง. ประเพณสี ำรทเดือนสบิ –ฟ้อนเงีย้ ว 8. ขอ้ ใดเป็นวฒั นธรรมกำรละเล่นพน้ื เมอื งของภำคใต้ ก. ลเิ ก ข. หมอลำ ค. ฟอ้ นเลบ็ ง. มโนรำห์ 9. ข้อใดไมใ่ ช่กำรละเล่นพนื้ เมืองของภำคอีสำน ก. ฟ้อนเทยี น ข. เซ้งิ กระติบ ค. โปงลำง ง. หมอลำ 10. นกั เรยี นจะชว่ ยอนุรักษ์ประเพณใี นทอ้ งถิน่ ของนักเรยี นได้อย่ำงไร ก. ปฏิบัติตำมประเพณที ี่ดีงำม ข. สะสมภำพประเพณตี ่ำง ๆ ในทอ้ งถิน่ ค. เปล่ยี นรูปแบบประเพณีต่ำง ๆ ในทอ้ งถ่ิน ง. ดดั แปลงวฒั นธรรมทอ้ งถน่ิ ให้เข้ำกบั วัฒนธรรมอืน่ ๆ

วัฒนธรรมทอ้ งถน่ิ 1 ควำมหมำย ลักษณะ และประเภทของวฒั นธรรม 1. ควำมหมำยของวฒั นธรรม วฒั นธรรม หมำยถึง แบบแผนในกำรดำเนินชีวิตของคนในสังคม ท่ีปฏิบัติสืบต่อกันมำเป็นเวลำช้ำนำน และเป็นสิ่งท่ีแสดงถึงควำม เจรญิ ของมนุษย์ เชน่ ภำษำ กำรแตง่ กำย ประเพณี พธิ กี รรมต่ำง ๆ เปน็ ต้น 2. ลกั ษณะของวฒั นธรรม วัฒนธรรมมลี กั ษณะสำคัญ ดังนี้ 1) วฒั นธรรมเปน็ สง่ิ ทดี่ งี ำม ควรคำ่ แกก่ ำรนำไปประพฤติ ปฏบิ ตั ติ อ่ กันและสืบสำนต่อไปเชน่ เดก็ ต้องทำควำมเคำรพผ้ใู หญ่ด้วย กำรไหว้ กำรพูดจำไพเรำะออ่ นหวำน กำรแต่งกำยประจำทอ้ งถิ่น กำรมรี อยย้มิ พิมพใ์ จ อันเป็นเอกลักษณ์ของคนไทย ทไี่ ด้ช่ือว่ำ \"ยมิ้ สยำม\" กำรแต่งกำยและยมิ้ สยำม ท่ีมำ https://www.thaitravelcenter.com/article/charmthailand กำรแต่งกำยแบบไทยและกำรย้มิ เป็นวัฒนธรรมท่ดี งี ำมของชำติ

วฒั นธรรมทอ้ งถนิ่ 2) วัฒนธรรมสำมำรถถำ่ ยทอดได้ กำรสง่ั สมทำงวัฒนธรรมของ บรรพบรุ ุษ จะถูกถำ่ ยทอดสู่ลูกหลำน เพ่อื เปน็ กำรสืบสำนและ อนุรกั ษไ์ วส้ ืบตอ่ กันมำ เช่น พอ่ แมจ่ ะถำ่ ยทอดควำมรคู้ วำมชำนำญ เฉพำะเร่อื งเฉพำะทำงของครอบครวั สู่ลกู เพ่ือใช้เป็นหลกั กำรและ แนวทำงในกำรประกอบอำชีพในชวี ติ ประจำวันต่อไป แลว้ ลูกก็ ถำ่ ยทอดสรู่ นุ่ หลำนสืบต่อไปเรอ่ื ย ๆ ครูถำ่ ยทอดควำมรู้ นำฏศิลป์ ให้แกน่ กั เรยี น กำรสอนนำฏศิลป์ ทมี่ ำ https://www.khaosod.co.th/lifestyle/news_1024027 พ่อแมถ่ ำ่ ยทอด ควำมชำนำญใน กำรปน้ั หม้อดินเผำ ป้นั หม้อดนิ เผำ ท่มี ำ http://www.tumbonkhwao.go.th/gallery_detail.php?menuid=10&gallery_id=7

วฒั นธรรมทอ้ งถน่ิ 3) วฒั นธรรมมกี ำรเปล่ยี นแปลงอยตู่ ลอดเวลำ ปจั จุบัน วฒั นธรรมไทยมีกำรเปลย่ี นแปลงไปมำก ทงั้ ด้ำนชีวติ ควำมเป็นอยู่ และอำหำรกำรกนิ อนั เกิดจำกกำรหลัง่ ไหลของวัฒนธรรมตำ่ งชำติ เช่น กำรแต่งกำยตำมอย่ำงวัยรุน่ เกำหลีของวัยรุ่นไทย กำรนิยม รับประทำนอำหำรสำเรจ็ รปู นอกบำ้ นแทนกำรช่วยกนั ปรงุ อำหำรใน บำ้ น เป็นผลใหเ้ ด็กและผใู้ หญเ่ กิดควำมห่ำงเหินและไม่เขำ้ ใจควำมคดิ ซ่งึ กันและกนั ทำใหเ้ กดิ ช่องว่ำงระหว่ำงวยั มีผลต่อกำรเปลีย่ นแปลง ทำงวฒั นธรรมในดำ้ นกำรดำเนนิ ชีวติ แฟชั่นวยั รุ่นเกำหลี กำรไดว้ ัฒนธรรมกำรแต่งกำยของ วัยรนุ่ จำกประเทศเกำหลี ทีม่ ำ https://citly.me/1vyj5 กำรแรพ็ จำกตะวนั ตก รำยกำรแข่งขนั แร็พ ซึง่ ได้ วฒั นธรรม จำกประเทศตะวันตก ทม่ี ำ https://brandinside.asia/rap-is-now-rap-fever

วฒั นธรรมทอ้ งถนิ่ 3. ประเภทของวฒั นธรรม วฒั นธรรมไทยแบ่งเป็น 2 ประเภท ดังนี้ 1) วฒั นธรรมทำงวัตถุ เปน็ สิง่ ทสี่ รำ้ งขนึ้ จำกภมู ปิ ัญญำของ บรรพบุรุษและถ่ำยทอดควำมร้สู ืบตอ่ กนั มำ เชน่ เครอ่ื งมอื เครือ่ งใช้ โบรำณสถำน โบรำณวตั ถุ วดั วำอำรำม บ้ำนเรอื น เปน็ ตน้ ศิลำจำรกึ พ่อขนุ รำมคำแหง (ศิลำจำรกึ หลกั ที่ 1) สมัยสุโขทัย ศลิ ำจำรึกพ่อขนุ รำมคำแหง อยใู่ นสมยั สุโขทัย ทีม่ ำ https://www.posttoday.com/ เปน็ วฒั นธรรมทำงวัตถุ life/travel/312154 เมอื งโบรำณดงละคร สมัยทรำวดี เมืองโบรำณดงละคร จ.นครนำยก อย่ใู นสมัยทรำวดี เปน็ วัฒนธรรมทำงวัตถุ ที่มำ https://citly.me/d2Hpz

วฒั นธรรมท้องถน่ิ 2) วฒั นธรรมที่ไม่ใช่วัตถุ เป็นส่ิงทย่ี ึดถอื ปฏบิ ัตใิ นกำรดำเนิน ชวี ติ ของคนไทย เชน่ ภำษำถ่นิ กิริยำมรรยำท ระเบยี บแบบแผน ควำมเชอื่ ค่ำนิยม ศลี ธรรม จำรตี เป็นต้น ท่มี ำ https://travel.kapook.com/view251282.html กำรไหว้ขอพร กำรไหว้ขอพร เปน็ ควำมเชือ่ ทีว่ ำ่ จะไดร้ บั ส่งิ ดแี ก่ผู้ทม่ี ำขอพร ซง่ึ เปน็ วัฒนธรรมทไี่ ม่ใชว่ ตั ถุ ท่มี ำ https://citly.me/dkZzj ถ้ำพญำนำค “วัดมณีวงศ์” จ.นครนำยก ถ้ำพญำนำค “วัดมณีวงศ์” จ.นครนำยก เป็นสถำนทขี่ องผ้ทู ม่ี ีควำมเชอ่ื ในเร่อื งพญำนำค ซง่ึ เปน็ วฒั นธรรมทีไ่ ม่ใชว่ ัตถุ

วัฒนธรรมท้องถน่ิ กำรอยู่รว่ มกันในสงั คม เรำจำเป็นต้องปฏบิ ตั ิตำมแบบแผน วฒั นธรรมที่ดงี ำม เชน่ กำรปฏบิ ตั ติ นเปน็ พลเมืองดี แสดงควำม เคำรพต่อบคุ คลท่คี วรเคำรพ เคำรพกฎหมำยบำ้ นเมอื ง เขำ้ รว่ ม กิจกรรมตำมประเพณีของทอ้ งถิน่ ซ่ึงนอกจำกจะชว่ ยสรำ้ งควำม สำมัคคเี ป็นอันหนึ่งอันเดียวกันแล้ว ยังเสรมิ สรำ้ งควำมม่นั คงและ ควำมเจริญใหแ้ กส่ งั คมนั้น ๆ ด้วย

วฒั นธรรมท้องถนิ่ 2 ควำมแตกตำ่ งทำงวฒั นธรรม ประเทศไทยเป็นสังคมท่มี ีคนอยู่รว่ มกันมำกมำยหลำยเชอ้ื ชำติ หลำยภำษำ มีควำมเชอื่ ขนบธรรมเนียม ประเพณี และวถิ ีทำงใน กำรดำเนนิ ชวี ติ ที่อำจแตกตำ่ งไปจำกคนร่นุ ก่อน ๆ ดังนน้ั แตล่ ะ ทอ้ งถ่ินย่อมจะมลี ักษณะเฉพำะแตกตำ่ งกันไปตำมเชอื้ ชำติ ควำมเชอื่ ไม่ว่ำจะเป็น ภำษำ กำรแตง่ กำย อำหำรกำรกนิ กำรสรำ้ งท่ีอยู่อำศัย กำรประกอบอำชพี ตลอดจนขนบธรรมเนียม ประเพณี และคำ่ นยิ ม ต่ำง ๆ ในแตล่ ะท้องถนิ่ จงึ มวี ัฒนธรรมที่แตกตำ่ งกนั อยำ่ งเห็นได้ซดั ดังน้ี 1. วัฒนธรรมทำงภำษำ คนไทยทุกภำคทกุ ท้องถิน่ ไดส้ บื ทอดวฒั นธรรมทำงภำษำมำอย่ำง ต่อเนอื่ ง ผู้คนแมจ้ ะพูดภำษำไทย แตก่ จ็ ะมีสำเนียงแดกตำ่ งกนั ออกไป ในแดล่ ะภูมภิ ำค เรยี กว่ำ \"ภำษำถนิ่ \" เชน่ ภำษำไทยในทอ้ งถิ่น ภำคเหนอื จะตำ่ งจำกภำคตะวนั ออกเฉียงเหนอื และภำคใต้ แตก่ ็ สำมำรถใชส้ ่อื สำรทำควำมเขำ้ ใจกนั ได้

วฒั นธรรมท้องถนิ่ คำทกั ทำยภำษำถิน่ แตล่ ะภำค ภำคเหนอื ภำคตะวันออกเฉียงเหนือ สวัสดีเจ้ำ สบำยดบี ่ ภำคกลำง ภำคใต้ สวัสดี ว่ำพรอื ตวั อย่ำงภำษำถนิ่ ภำษำไทย ภำษำไทย ภำษำไทย ภำษำไทย ภำคกลง ภำคเหนอื ภำคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ภำคใต้ ผเี สอื้ แมงกำเบ้อ แมงบ้ี คำ้ งคำว แมงกะเบี้ย บง่ึ อีเก่ีย คา้ งคาว จระเข้ จก๊ั เข้ อเ่ี ข้ เข้ สับปะรด บะขะนดั บกั นดั ยำนัด มะละกอ บะกลว้ ยแตด้ บักหุ่ง ฟักทอง ลอกอ บะน้าแกว้ บักอึ น้ำเต้ำ คิดถึง กึดเติง คิดฮอด หวังเหวิด

วฒั นธรรมทอ้ งถน่ิ 2. วฒั นธรรมดำ้ นอำหำรกำรกนิ ในแตล่ ะทอ้ งถนิ่ จะมีกำรปรงุ อำหำร ซึ่งเปน็ วัฒนธรรมทส่ี บื ทอด กนั มำนำน โดยใชว้ ตั ถุดิบที่หำได้ในท้องถน่ิ ทแี่ ตกตำ่ งกัน และอำหำร ทีป่ รุงก็จะมรี สชำตแิ ตกต่ำงกันไปตำมรสนิยมของแต่ละภำค ภำคเหนอื เชน่ แคบหมู น้ำพรกิ หน่มุ ไส้อว่ั แกงโฮะ แกงฮงั เล ทีม่ ำ https://sou-dai.com/2019/11/06/39 ทมี่ ำ https://cooking.kapook.com/view205395.html น้ำพริกหนมุ่ และแคบหมู ไส้อ่ัว ทีม่ ำ https://www.youtube.com/ ที่มำ https://goodlifeupdate.com/healthy-food/ watch?v=MtZ3c0g9n_M 223122.html แกงโฮะ แกงฮงั เล

วัฒนธรรมท้องถนิ่ ภำคกลำง เชน่ ต้มยำก้งุ นำ้ พรกิ -ปลำทู แกงเขยี วหวำน ทม่ี ำ https://citly.me/29bU0 ท่ีมำ https://citly.me/qL46J นำ้ พริก-ปลำทู แกงเขยี วหวำน ภำคตะวันออกเฉียงเหนอื เชน่ ส้มดำ ซุปหนอ่ ไม้ ลำบ แกงออ่ ม ทมี่ ำ https://citly.me/mAQik ที่มำ https://citly.me/hjYGV ส้มตำ ซปุ หนอ่ ไม้ ทีม่ ำ https://citly.me/Trm5v ท่มี ำ https://citly.me/w0pbB ลำบหมู แกงอ่อม

วัฒนธรรมทอ้ งถน่ิ ภำคใต้ เชน่ แกงสม้ แกงไตปลำ ขำ้ วยำ น้ำบดู ู ขนมจีนปักษ์ใด้ ที่มำ http://www.foodtravel.tv/ ท่ีมำ https://cooking.kapook.com/view114796.html recipe.aspx?viewid=1060 ข้ำวยำ แกงไตปลำ ทม่ี ำ https://info.muslimthaipost.com/ ท่ีมำ https://www.posttoday.com/life/travel/393050 article/26281 ขนมจนี ปกั ษใ์ ต้ น้ำบดู ู

วัฒนธรรมทอ้ งถนิ่ 3. วัฒนธรรมดำ้ นกำรแตง่ กำย คนไทยในแตล่ ะภมู ิภำคมีแบบแผนในกำรแต่งกำยของตนเองมำชำ้ นำน และได้มีกำรเปล่ียนแปลงให้เหมำะสมดูสวยงำมไปตำมยุคตำม สมัย ขณะเดยี วกันก็ยังนิยมแต่งกำยตำมแบบสำกลนิยมกนั อยำ่ ง แพรห่ ลำยด้วย ที่มำ https://citly.me/3hZLw ทมี่ ำ https://citly.me/ikJZa กำรแต่งกำยภำคเหนือ กำรแต่งกำยภำค ตะวนั ออกเฉียงเหนอื ทม่ี ำ https://citly.me/FGNIu ทมี่ ำ https://citly.me/AiEkY กำรแต่งกำยภำคกลำง กำรแตง่ กำยภำคใต้

วฒั นธรรมท้องถน่ิ 4. วฒั นธรรมดำ้ นกำรแสดงและกำรละเล่นพน้ื เมอื ง วัฒนธรรมในกำรแสดงและกำรละเลน่ พืน้ เมืองในแต่ละภมู ิภำค ของไทย จะแตกตำ่ งกันออกไป ดังนี้ ภำคเหนือ เช่น ฟ้อนเลบ็ ฟ้อนเทียน ฟ้อนเง้ียว ทม่ี ำ https://citly.me/59KQ1 ท่ีมำ https://citly.me/hK3pj ฟอ้ นเลบ็ ฟอ้ นเงีย้ ว ภำคกลำง เช่น เพลงเรือ ลำตัด ลเิ ก เตน้ กำรำเคียว ที่มำ https://citly.me/WLvyH ทมี่ ำ https://citly.me/3xlJm เพลงเรอื ลำตัด

วฒั นธรรมทอ้ งถนิ่ ภำคตะวันออกเฉยี งเหนือ เชน่ หมอลำ เซงิ้ เครือ่ งดนตรีท่สี ำคญั คือ แคน ที่มำ https://citly.me/SsFI6 ท่มี ำ https://citly.me/c9Zj4 หมอลำ เซง้ิ ภำคใต้ เชน่ รำมโนรำห์ หนังตะลงุ รองเง็ง ลิเกฮูลู ท่ีมำ https://citly.me/ulCdE ทีม่ ำ https://citly.me/18LVj รำมโนรำห์ หนงั ตะลุง

วัฒนธรรมท้องถน่ิ 5. ประเพณพี นื้ เมือง ประเพณพี น้ื เมืองทเ่ี ด่น ๆ ของแต่ละภูมิภำค ได้แก่ ภำดเหนอื เช่น ประเพณสี ืบชะตำ เป็นพธิ ีท่จี ัดขึน้ เพอื่ ตอ่ อำยุ ให้แก่ตนเอง ญำติพีน่ ้อง และบำ้ นเมอื ง เพอื่ ใหเ้ กดิ ควำมเจริญรงุ่ เรอื ง และควำมเป็นสิริมงคล ท่มี ำ https://www.talingchun.go.th/tradition/detail/5/data.html ประเพณสี ืบชะตำ ประเพณีกำรสืบชะตำ ส่วนใหญจ่ ะทำพธิ ีเม่อื ขึ้นบำ้ นใหม่ เปิดรำ้ นใหม่ วนั ขน้ึ ปใี หม่ กรณีเจบ็ ปว่ ยไมส่ บำย หรือทำในชว่ งตำ่ ง ๆ ตำมควำมตอ้ งกำร หรอื ปลี ะ 1 ครงั้ เป็นตน้ ดวู ดี ีโอคลกิ หรือแสกน

วฒั นธรรมทอ้ งถน่ิ ภำคกลำง เชน่ ประเพณตี ักบำตรน้ำผึ้ง เป็นกำรถวำยเภสัชหรอื ยำแกพ่ ระสงฆ์ ในครง้ั สมยั พุทธกำล เมือ่ พระสงฆ์เกิดอำพำธ พระพทุ ธเจำ้ ทรงมีพทุ ธำนุญำตให้พระสงฆฉ์ นั นำ้ ผ้ึงได้ เพรำะถือว่ำ เป็นยำ จึงมธี รรมเนียมกำรถวำยน้ำผึง้ สบื ต่อกันมำจนถึงปัจจบุ นั ทม่ี ำ https://citly.me/alwuO ประเพณตี กั บำตรน้ำผ้ึง ประเพณีตักบำตรน้ำผ้งึ เปน็ ประเพณีที่มีข้นึ ในวันพระข้ึน 15 คำ่ เดือน 10 ของทุกปี เช่อื ว่ำกำรตกั บำตรดังกลำ่ วมอี ำนิสงสม์ ำกเพรำะพระสงฆ์จะเกบ็ นำ้ ผึ้งไว้ เพ่อื ใช้เป็นยำในครำวจำเปน็ เม่อื เกิดอำพำธ ดวู ดี โี อคลิกหรอื แสกน

วฒั นธรรมท้องถน่ิ ภำคตะวนั ออกเฉียงเหนอื เช่น ประเพณีบญุ บั้งไฟ เปน็ พธิ ีทจ่ี ดั ข้นึ เพือ่ ขอใหฝ้ นตกตอ้ งตำมฤดกู ำล ท่ีมำ https://travel.mthai.com/news/209699.html ประเพณีบญุ บั้งไฟ ประเพณบี ญุ บั้งไฟ เปน็ ประเพณสี ำคัญทท่ี ำกนั ในเดอื น 6 ชว่ งเขำ้ สู่ฤดูฝนซึ่งเปน็ ฤดูทำนำ จะมีกำรจุดบั้งไฟเพื่อบชู ำ เทพยดำ และส่ิงศกั ดส์ิ ิทธทิ์ ง้ั หลำย มคี วำมเชอ่ื วำ่ ทำใหพ้ ชื พันธุ์ธญั ญำหำรอุดมสมบรู ณ์ ดูวีดีโอคลิกหรอื แสกน

วัฒนธรรมทอ้ งถนิ่ ภำคใต้ เช่น ประเพณีสำรทเดือนสบิ เปน็ ประเพณีที่ได้รับ อิทธิพลมำจำกศำสนำพรำหมณ-์ ฮินดู เป็นกำรอุทิศส่วนกุศลใหแ้ ก่ ผ้ทู ี่ล่วงลับไปแลว้ ท่ีมำ https://www.thereporters.co/deepsouth/170920201252 ประเพณสี ำรทเดอื นสบิ ประเพณีสำรทเดอื นสบิ เป็นงำนบญุ ประเพณขี องคนภำคใต้ ของประเทศไทย โดยเฉพำะ ชำวนครศรธี รรมรำช โดยมจี ดุ มุ่งหมำยสำคญั เพือ่ เปน็ กำรอุทศิ ส่วน กศุ ล ให้แก่ดวงวิญญำณของบรรพชนและญำตทิ ีล่ ่วงลับ ซึง่ ได้รบั กำรปล่อยตัวมำจำก นรก ทต่ี นต้องจองจำอยู่ โดยจะเรมิ่ ปลอ่ ยตวั จำกนรกในทุกวนั แรม 1 คำ่ เดอื น 10 เพ่ือมำยงั โลกมนุษย์ ดูวดี ีโอคลิกหรือแสกน

วฒั นธรรมทอ้ งถน่ิ สำเหตทุ ที่ ำใหว้ ฒั นธรรมของทอ้ งถนิ่ แตกตำ่ งกนั กำรทแ่ี ตล่ ะภมู ิภำคของไทยมลี กั ษณะทำงวฒั นธรรมของท้องถิน่ แตกต่ำงกนั เนื่องมำจำกสำเหตุ ดงั ตอ่ ไปน้ี (1) ควำมหลำกหลำยทำงเชอ้ื ชำติ และศำสนำ ทำใหค้ นเรำมี ลักษณะทำงสังคม ชีวติ ควำมเป็นอยู่ ตคิ วำมเชือ่ ต่ำง ๆ แตกต่ำงกัน (2) ดวำมแตกต่ำงทำงภูมิศำสตร์ เชน่ ทำเลท่ตี ัง้ ถิน่ ทอ่ี ย่อู ำศัย สภำพลมฟำ้ อำกำศ ทำให้คนเรำมีลักษณะกำรดำรงชีวิตและ วฒั นธรรมทตี่ ำ่ งกนั (3) รปู แบบกำรดำเนินชีวิตทำงเศรษฐกิจ กำรประกอบอำชีพใน ภำคเกษตรกรรมและในภำคอตุ สำหกรรมย่อมมีควำมแตกต่ำงกัน เกยี่ วกบั วธิ ีกำรผลิต กำรดำเนินชวี ติ ของผูค้ นในสงั คมทำให้ควำมเช่อื และคำ่ นิยมทำงสังคมมคี วำมแตกต่ำงกนั ไปด้วย เชน่ คนในสังคม เกษตรกรรมยอ่ มมคี วำมผกู พันกับสภำพแวดล้อมทำงธรรมชำติ มำกกว่ำคนในสงั คมอตุ สำหกรรมทม่ี ักจะมคี วำมผกู พนั กบั วตั ถหุ รือ เทคโนโลยีตำ่ ง ๆ ดงั นนั้ เรำจำเป็นต้องยอมรับควำมแตกต่ำงของวัฒนธรรมในแต่ ละท้องถิ่น เพรำะวัฒนธรรมของท้องถนิ่ ใดยอ่ มบ่งบอกถึงควำมเจริญ และประวตั ิควำมเป็นมำของทอ้ งถิ่นน้ัน ซ่งึ คนในทอ้ งถน่ิ นน้ั ๆ ตำ่ งก็ มีควำมภำคภมู ิใจในวฒั นธรรมของตน ฉะน้นั เรำจึงไมค่ วรไปดถู ูก วัฒนธรรมประเพณขี องผอู้ ื่น เพรำะอำจทำให้เกิดควำมขัดแยง้ ขึ้นได้

วฒั นธรรมทอ้ งถน่ิ วัฒนธรรมในทอ้ งถน่ิ ต่ำง ๆ ของไทย มีควำมแตกตำ่ งกนั ไปตำม สภำพแวดล้อมและวิถชี ีวติ ของผูค้ นในท้องถนิ่ แตก่ ็สำมำรถจะอยู่ ร่วมกนั ไดอ้ ยำ่ งสันติสขุ ถำ้ ยอมรบั เขำ้ ใจ ศึกษำหำควำมรู้เก่ยี วกับ ควำมแตกต่ำงทำงวฒั นธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณีซงึ่ กนั และ กนั กำรรูจ้ ักทำควำมเข้ำใจเรือ่ งควำมแตกต่ำงทำงวฒั นธรรม จะมี ส่วนชว่ ยทำใหอ้ ยรู่ ่วมกนั ในสังคมไดอ้ ย่ำงสงบสขุ

ภำคอะไรเอย่ ?

ภำคอะไรเอ่ย ? คำทกั ทำย สบำยดบี ่

ภำคอะไรเอย่ ? คำทกั ทำย ว่ำพรือ

ภำคอะไรเอย่ ? วัฒนธรรมด้ำนอำหำร

ภำคอะไรเอย่ ? วัฒนธรรมด้ำนอำหำร

ภำคอะไรเอย่ ? วัฒนธรรมด้ำนอำหำร

ภำคอะไรเอย่ ? วัฒนธรรมด้ำนอำหำร

ภำคอะไรเอ่ย ? วฒั นธรรมด้ำนกำรแตง่ กำย

ภำคอะไรเอ่ย ? วฒั นธรรมด้ำนกำรแตง่ กำย

ภำคอะไรเอย่ ? วฒั นธรรมดำ้ นกำรแสดง และกำรละเลน่ พน้ื เมือง

ภำคอะไรเอย่ ? วฒั นธรรมดำ้ นกำรแสดง และกำรละเลน่ พน้ื เมือง

ภำคอะไรเอย่ ? วฒั นธรรมดำ้ นกำรแสดง และกำรละเลน่ พน้ื เมือง

ภำคอะไรเอย่ ? วฒั นธรรมดำ้ นกำรแสดง และกำรละเลน่ พน้ื เมือง

ภำคอะไรเอ่ย ? ประเพณีพ้นื เมอื ง

ภำคอะไรเอ่ย ? ประเพณีพ้นื เมอื ง

ภำคอะไรเอ่ย ? ประเพณีพ้นื เมอื ง

ภำคอะไรเอ่ย ? ประเพณีพ้นื เมอื ง

แบบทดสอบหลงั เรยี น เรอ่ื ง วฒั นธรรมทอ้ งถน่ิ คำชแ้ี จง ใหน้ ักเรยี นเลือกคำตอบที่ถกู ตอ้ งทสี่ ดุ เพียงข้อเดียว 1. ข้อใดกล่ำวถึงลกั ษณะของวฒั นธรรมได้ถูกตอ้ งทีส่ ดุ ก. เปน็ ส่ิงดงี ำม สำมำรถถ่ำยทอดได้ มกี ำรเปลยี่ นแปลงอยู่ตลอดเวลำ ข. เปน็ สง่ิ ดีงำม ตอ้ งทนั สมัยอยู่เสมอ มีกำรเปลยี่ นแปลงอยู่ตลอดเวลำ ค. เป็นสิ่งดงี ำม สำมำรถถ่ำยทอดได้ เป็นทย่ี อมรบั ของทกุ คนในชุมชน ง. เปน็ ท่ียอมรบั ของทุกคนในชุมชน สำมำรถถ่ำยทอด ได้มีกำรเปลี่ยนแปลงอยตู่ ลอดเวลำ 2. อำหำรและกำรละเล่นพ้นื เมืองในข้อใด ท่ีไม่สมั พันธก์ นั ก. ซบุ หน่อไม้ – เซ้งิ ข. ต้มยำกุง้ – ฟอ้ นเล็บ ค. แกงเขียวหวำน – ลิเก ง. แกงไตปลำ – รำมโนรำห์ 3. ขอ้ ใดเป็นวฒั นธรรมกำรกนิ ของภำคเหนอื ก. สม้ ตำ ข. แกงไตปลำ ค. น้ำพรกิ หนุ่ม ง. แกงเขยี วหวำน 4. ขอ้ ใดเป็นวฒั นธรรมทำงวตั ถทุ ้งั หมด ก. บ้ำนเรอื น โบรำณสถำน คำ่ นยิ ม ข. บ้ำนเรอื น โบรำณสถำน วัดวำอำรำม ค. บ้ำนเรอื น กำรเคำรพผู้ใหญ่ วัดวำอำรำม ง. ควำมกตัญญู โบรำณสถำน วัดวำอำรำม 5. กำรทกั ทำยกันตำมวัฒนธรรมไทย คือข้อใด ก. ยกมอื ไหว้ ข. แลบลิน้ ให้กัน ค. พยักหน้ำให้กนั ง. เอยี งหนำ้ หำกนั

แบบทดสอบหลงั เรยี น (ต่อ) เรอ่ื ง วัฒนธรรมท้องถน่ิ คำชแ้ี จง ใหน้ กั เรียนเลือกคำตอบทถ่ี ูกตอ้ งที่สุดเพยี งข้อเดียว 6. ใครเป็นผ้รู ักษำวัฒนธรรมไทย ก. เจใส่เสือ้ ลำยไปงำนศพ ข. เจนสวมหมวกในหอ้ งเรยี น ค. โจแต่งชุดกีฬำไปงำนแต่งงำน ง. จูนแต่งกำยสุภำพไปทำบุญทีว่ ัด 7. ขอ้ ใดเปน็ วฒั นธรรมกำรละเล่นพนื้ เมอื งของภำคใต้ ก. ลเิ ก ข. หมอลำ ค. ฟอ้ นเล็บ ง. มโนรำห์ 8. ประเพณีพื้นเมอื งในขอ้ ใดที่สมั พนั ธก์ บั กำรแสดงหรือกำรละเลน่ พ้นื เมือง ก. ประเพณีสืบชะตำ–รองเง็ง ข. ประเพณบี ุญบง้ั ไฟ–หนงั ตะลุง ค. ประเพณตี กั บำตรนำ้ ผง้ึ –เพลงเรอื ง. ประเพณีสำรทเดือนสิบ–ฟ้อนเง้ยี ว 9. นกั เรยี นจะช่วยอนุรกั ษ์ประเพณใี นทอ้ งถ่นิ ของนักเรยี นไดอ้ ยำ่ งไร ก. ปฏบิ ัตติ ำมประเพณีท่ีดีงำม ข. สะสมภำพประเพณตี ่ำง ๆ ในท้องถ่ิน ค. เปลีย่ นรปู แบบประเพณตี ่ำง ๆ ในทอ้ งถ่ิน ง. ดดั แปลงวฒั นธรรมทอ้ งถิ่นใหเ้ ข้ำกับวฒั นธรรมอน่ื ๆ 10. ข้อใดไม่ใชก่ ำรละเลน่ พนื้ เมืองของภำคอีสำน ก. ฟอ้ นเทียน ข. เซง้ิ กระตบิ ค. โปงลำง ง. หมอลำ

ภำคผนวก

เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรยี น เร่อื ง วัฒนธรรมท้องถน่ิ 1. ก 2. ข 3. ข 4. ค 5. ก 6. ง 7. ค 8. ง 9. ก 10. ก เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน เรื่อง วัฒนธรรมท้องถิ่น 1. ก 2. ข 3. ค 4. ข 5. ก 6. ง 7. ง 8. ค 9. ก 10. ก

บรรณำนกุ รม วริ ิยะ บุญยะนวิ ำสน์ และคณะ. (2561). หนังสอื เรยี นรำยวชิ ำพนื้ ฐำน สังคมศกึ ษำ ศำสนำและวฒั นธรรม ศำสนำ ศลี ธรรม จริยธรรม หนำ้ ทพี่ ลเมอื ง วัฒนธรรมและ กำรดำเนนิ ชวี ติ ในสงั คม เศรษฐศำสตร์ และภมู ศิ ำสตร์ ช้นั ประถมศกึ ษำปที ี่ 4. กรงุ เทพฯ : อักษรเจรญิ ทศั น์. ภำพกำรแตง่ กำยและยมิ้ สยำม. (ม.ป.ป.). สืบคน้ จำก : https://www.thaitravel center.com/article/charmthailand. (วนั ทีส่ ืบคน้ : 24 มิถนุ ำยน 2565). ภำพกำรแตง่ กำยภำคเหนอื . (ม.ป.ป.). สืบค้นจำก : https://citly.me/3hZLw. (วนั ท่ี สบื คน้ : 24 มิถนุ ำยน 2565). ภำพกำรแตง่ กำยภำคใต้. (ม.ป.ป.). สืบค้นจำก : https://citly.me/AiEkY. (วนั ท่ี สบื ค้น : 24 มิถนุ ำยน 2565). ภำพกำรแตง่ กำยภำคกลำง. (ม.ป.ป.). สืบคน้ จำก : https://citly.me/FGNIu. (วนั ที่ สบื คน้ : 24 มิถนุ ำยน 2565). ภำพกำรแตง่ กำยภำคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื . (ม.ป.ป.). สบื คน้ จำก : https://citly.me/ ikJZa. (วันที่สบื คน้ : 24 มถิ ุนำยน 2565). ภำพกำรแร็พจำกตะวนั ตก. (ม.ป.ป.). สืบค้นจำก : https://brandinside.asia/rap- is-now-rap-fever. (วนั ทีส่ ืบค้น : 24 มถิ นุ ำยน 2565). ภำพกำรไหวข้ อพร. (ม.ป.ป.). สืบค้นจำก : https://travel.kapook.com/view 251282.html. (วนั ทส่ี บื คน้ : 24 มิถุนำยน 2565). ภำพกำรสอนนำฏศลิ ป์. (ม.ป.ป.). สืบค้นจำก : https://www.khaosod.co.th/ lifestyle/news_1024027. (วนั ท่ีสืบคน้ : 24 มิถุนำยน 2565). ภำพแกงเขยี วหวำน. (ม.ป.ป.). สบื คน้ จำก : https://www.khaosod.co.th/lifestyle/ news_1024027. (วันท่สี ืบค้น : 24 มถิ ุนำยน 2565). ภำพแกงโฮะ. (2556). สืบค้นจำก : https://www.youtube.com/watch?v=MtZ3 c0g9n_M. (วันทส่ี ืบคน้ : 24 มถิ ุนำยน 2565). ภำพแกงไตปลำ. (ม.ป.ป.). สืบค้นจำก : http://www.foodtravel.tv/recipe.aspx? viewid=1060. (วนั ทส่ี ืบคน้ : 24 มิถนุ ำยน 2565). ภำพแกงออ่ ม. (ม.ป.ป.). สบื ค้นจำก : https://citly.me/w0pbB. (วันท่สี บื คน้ : 24 มิถนุ ำยน 2565).

บรรณำนกุ รม (ตอ่ ) ภำพแกงฮงั เล. (ม.ป.ป.). สืบคน้ จำก : https://goodlifeupdate.com/healthy- food/223122.html. (วันท่สี ืบคน้ : 24 มิถุนำยน 2565). ภำพขนมจนี ปกั ษใ์ ต้. (ม.ป.ป.). สบื ค้นจำก : https://www.posttoday.com/life/ travel/393050. (วนั ที่สืบค้น : 24 มถิ นุ ำยน 2565). ภำพขำ้ วยำ. (ม.ป.ป.). สืบคน้ จำก : https://cooking.kapook.com/view114 796.html. (วนั ท่ีสืบคน้ : 24 มถิ ุนำยน 2565). ภำพซปุ หนอ่ ไม้. (ม.ป.ป.). สืบคน้ จำก : https://citly.me/hjYGV. (วันทสี่ ืบคน้ : 24 มิถนุ ำยน 2565). ภำพเซง้ิ . (ม.ป.ป.). สบื คน้ จำก : https://citly.me/c9Zj4. (วนั ทส่ี บื คน้ : 24 มิถุนำยน 2565). ภำพถำ้ พญำนำค “วดั มณวี งศ”์ จ.นครนำยก. (ม.ป.ป.). สืบคน้ จำก : https://citly.me /dkZzj. (วันท่ีสบื คน้ : 24 มถิ นุ ำยน 2565). ภำพนำ้ บดู .ู (ม.ป.ป.). สืบค้นจำก : https://info.muslimthaipost.com/article/ 26281. (วนั ท่ีสบื คน้ : 24 มถิ ุนำยน 2565). ภำพนำ้ พรกิ -ปลำท.ู (ม.ป.ป.). สืบคน้ จำก : https://citly.me/29bU0. (วันท่สี ืบคน้ : 24 มิถนุ ำยน 2565). ภำพนำ้ พรกิ หนมุ่ และแคปหม.ู (ม.ป.ป.). สบื คน้ จำก : https://sou-dai.com/2019/ 11/06/39. (วนั ที่สืบคน้ : 24 มิถนุ ำยน 2565). ภำพประเพณตี กั บำตรนำ้ ผ้งึ . (ม.ป.ป.). สบื คน้ จำก : https://citly.me/alwuO. (วนั ที่ สืบคน้ : 24 มถิ ุนำยน 2565). ภำพประเพณบี ญุ บงั้ ไฟ. (ม.ป.ป.). สบื คน้ จำก : https://travel.mthai.com/news/ 209699.html. (วนั ที่สืบค้น : 24 มิถุนำยน 2565). ภำพประเพณสี ำรทเดอื นสบิ . (ม.ป.ป.). สบื ค้นจำก : https://www.thereporters.co/ deepsouth/170920201252. (วนั ท่ีสบื คน้ : 24 มิถุนำยน 2565). ภำพประเพณสี บื ชะตำ. (ม.ป.ป.). สบื คน้ จำก : https://www.talingchun.go.th/ tradition/detail/5/data.html. (วนั ที่สืบคน้ : 24 มถิ นุ ำยน 2565). ภำพปนั้ หมอ้ ดนิ เผำ. (ม.ป.ป.). สบื คน้ จำก : http://www.tumbonkhwao.go.th/ gallery_detail.php?menuid=10&gallery_id=7. (วนั ที่สืบค้น : 24 มิถุนำยน 2565).