Trening kreatywności w bibliotece Agata Warywoda Laboratorium: Biblioteka Przyszłości
Dziś przydadzą się nam: ● flamastry/kredki/mazaki w 3 kolorach ● kilka kartek ● otwartość na błędy i eksperymenty :)
Czy pracownicy bibliotek są kreatywni?
Po co (jeszcze) uczyć się o kreatywności?
Żeby uporządkować procesy kreatywne i: ● poznać zasady kreatywnego/twórczego myślenia ● poznać elementy treningu kreatywności ● sprawdzić jak prowadzić efektywną burzę mózgów ● poznać metody twórczego rozwiązywania problemów ● stosować el. twórczego rozwiązywania problemów w pracy (nowa oferta, trudności w zespole itd.) ● wprowadzić do oferty całość lub elementy treningu kreatywności
Jakie słowa powinny znaleźć się w definicji KREATYWNOŚCI? www.menti.com Kod: 3294 2738
„ Kreatywność to zdolność człowieka do w miarę częstego generowania nowych i wartościowych wytworów (rzeczy, idei, metod działania itd.) Krzysztof J. Szmidt, “Trening kreatywności. Podręcznik dla pedagogów, psychologów i trenerów grupowych”, 2013.
T. Amabile i teoria komponentów kreatywności / komponentowy model twórczości (componential theory of creativity): ● kreatywność przyjmuje różne formy ● poziom kreatywności u tej samej osoby jest zmienny ● ważna rola motywacji wewnętrznej ● dzieci, kolaż i ocenianie/nagradzanie - motywatory zewnętrzne osłabiają poziom kreatywności
T. Amabile, Creativity and Motivation, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=YRnvox6_o2M
„ Nie jest tak, że kreatywność jest domeną geniuszy i wybitnie utalentowanych osób. “Zwykłe” osoby również są kreatywne. Kreatywność może przyjmować różne formy – od codziennych działań kreatywnych, po ważne wynalazki naukowe (...). T. Amabile, Creativity and Motivation, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=YRnvox6_o2M
Wyobraź sobie, że masz przeprowadzić proces kreatywny (np. burzę mózgów nad nową ofertą dla młodzieży) w swojej bibliotece. Według jakich zasad powinien przebiegać ten proces? Praca w grupach / Jamboard
Zasady kreatywności (wg. E. Nęcki) 1. zasada różnorodności 2. zasada odroczonego wartościowania 3. zasada racjonalnej irracjonalności 4. zasada kompetentnej niekompetencji - jak to się przekłada na pracę w bibliotece? 5. zasada ludyczności 6. zasada aktualności E. Nęcka, „TRoP... Twórcze rozwiązywanie problemów”, 1995.
Trening kreatywności: 1. Rozgrzewka twórcza 2. Myślenie pytajne 3. Myślenie kombinacyjne 4. Myślenie trasnformacyjne 5. Twórcze rozwiązywanie problemów
Trening kreatywności / 1. Rozgrzewka twórcza
● Ćwiczenie “Co można …?” Usłyszysz pytanie, odpowiedz na nie i zaproś kolejną osobę :) Staraj się nie powtarzać odpowiedzi, które już się pojawiły.
Co można otworzyć?
Co można zamknąć?
Co można policzyć?
Czego nie można policzyć?
Co da się zobaczyć?
Czego nie da się zobaczyć?
● Ćwiczenie “Płynnie myśleć” Zapisz na kartce nazwy wszystkich przedmiotów, które są spełniają jednocześnie 2 kryteria.
delikatne i zielone
błyszczące i śmieszne
gorące i niesmaczne
● Ćwiczenie “Płynnie myśleć” Pozwala uruchomić płynność myślenia - zdolność generowania w krótkim czasie wielu rozwiązań określonego problemu.
„ Znaczenie płynności w myśleniu twórczym jest bardzo duże, bo im więcej potrafimy wymyślić rozwiązań problemu, tym istnieje większe prawdopodobieństwo, że wymyślimy naprawdę twórczy pomysł (zaskakujący, oryginalny, nietypowy i sensowny zarazem). Krzysztof J. Szmidt, “Trening kreatywności. Podręcznik dla pedagogów, psychologów i trenerów grupowych”, 2013.
Po co w treningu kreatywności ROZGRZEWKA TWÓRCZA ?
Po co ROZGRZEWKA TWÓRCZA? 1. Koncentracja na przyszłych zadaniach twórczych 2. Klimat grupowy 3. Stymulowanie myślenia dywergencyjnego (rozbieżnego) - płynność, giętkość, oryginalność myślenia, odległe skojarzenia, przekształcanie tego co znane itd.
Trening kreatywności / 2. Ćwiczenie myślenia pytajnego
● Ćwiczenie “Pytania do obrazka” Za chwilę zobaczysz obrazek. Zapisz (na kartce papieru) jak najwięcej pytań, jakie nasuwają Ci się po zobaczeniu obrazka.
j
● Ćwiczenie “Pytania do obrazka” Policz ile zapisałaś/zapisałeś pytań zaczynających się od: 1) Kto? Co? Gdzie? Kiedy? Jak? W jaki sposób? PYTANIA ZBIERAJĄCE INFORMACJE (faktograficzne i proceduralne)
● Ćwiczenie “Pytania do obrazka” Policz ile zapisałaś/zapisałeś pytań zaczynających się od: 2) Dlaczego? Dlaczego nie? Czemu? PYTANIA ORGANIZUJĄCE INFORMACJE
● Ćwiczenie “Pytania do obrazka” Policz ile zapisałaś/zapisałeś pytań zaczynających się od : 3) Co jeśli? Co będzie dalej? Co się stanie gdy? Dokąd zmierza? Co by było gdyby? PYTANIA TWORZĄCE INFORMACJE (hipotetyczne i spekulatywne)
● Ćwiczenie “Pytania do obrazka” W myśleniu twórczym duże znaczenie ma zadawanie pytań HIPOTETYCZNYCH i SPEKULATYWNYCH, takich, które wykraczają poza daną sytuację problemową i istniejący zbiór informacji.
● Ćwiczenie “Pytania do bajki” Przypomnij sobie treść jakiejś znanej bajki a następnie wejdź w rolę kogoś, kto po raz pierwszy słyszy tę opowieść, nie zna kontekstu itd. Zapisz wszystkie pytania, dotyczące treści bajki, jakie przychodzą Ci do głowy.
● Ćwiczenie “Pięć pytań do … ” Odpowiedź brzmi - “las”. Sformułuj 5 pytań do tej odpowiedzi. Inne przykładowe zdania-odpowiedzi: Odpowiedź brzmi “12” Odpowiedź brzmi “Kraków” Odpowiedź brzmi “przyjaźń” Praca w grupach
Czym jest MYŚLENIE PYTAJNE? “ (...) część myślenia problemowego, związanego z procesem odkrywania, formułowania i reformułowania problemów.” Krzysztof J. Szmidt, “Trening kreatywności. Podręcznik dla pedagogów, psychologów i trenerów grupowych”, 2013.
Ta część treningu kreatywności pozwala rozwijać: 1. Zdolność dostrzegania problemów 2. Zdolność formułowania (trafnego definiowania problemu poprzez postawienie pytań określających ważne aspekty syt. problemowej) 3. Zdolność redefiniowania problemów
Po co w treningu kreatywności MYŚLENIE PYTAJNE ?
„ “(...) twórczość efektywna zawsze zaczyna się od pytań.” K. Sawyer, “Zig Zag : The Surprising Path To Greater Creativity”, 2013. ?
Trening kreatywności / 3. Ćwiczenie myślenia kombinacyjnego
● Ćwiczenie “Pary imion” 1. Stwórz listę rzeczy, których nazwy zaczynają się na kolejne litery w Twoim imieniu. 2. Twoja para - robi tak samo ze swoim imieniem. 3. Zastanówcie się - co łączy (co mają wspólnego) 2 sąsiadujące rzeczy w Waszych listach. Praca w parach
● Ćwiczenie “Pary imion”
● Ćwiczenie “Pola słow” Za chwilę zobaczysz dwa pola, w których znajdują się przypadkowe słowa. Wybierz z każdego z pól po 1 słowie i ułóż w oparciu o nie jakieś ciekawe zdanie. Napisz je na czacie :)
sobota ciepło zemsta symfonia nagroda Teresa śnieg piasek rozmowa zdumienie góra kucharz Bydgoszcz deser tramwaj filiżanka kibic lęk świt przebiśnieg
● Ćwiczenie “Tajemniczy stwór”
● Ćwiczenie “Tajemniczy stwór” Etap 1: Narysuj jednym mazakiem dowolną linie na kartce.
● Ćwiczenie “Tajemniczy stwór” Etap 2: Narysuj drugim mazakiem kolejną dowolną linię na kartce.
Search