ความสัมพันธ์ของน้ำหนักและมวล

โรงเรยี นวัดเทพชมุ นมุ รายวิชาวทิ ยาศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 4 หน่วยท่ี 3 แรงและพลงั งาน บทท่ี 1 มวลและน้าหนัก เร่ือง ความสัมพนั ธ์ของน้าหนักและมวล ครผู ู้สอน นางสาววาชิตา สมบตั ิมาก (ครบู ิว)

ขน้ั กระตุ้นความสนใจ ถ้าสม้ มีขนาดผลละ 2 ขีด สม้ หนัก 1 กิโลกรัมจะมจี า้ นวนผล แตกต่างจากสม้ หนัก 2 กโิ ลกรมั ลักษณะใด

ข้นั สา้ รวจและคน้ หา น้าหนกั และมวลมคี วามสมั พันธ์กัน ลกั ษณะใด นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้จาก การปฏบิ ัตกิ ิจกรรมต่อไปนี้

กจิ กรรมที่ 1 สงั เกต น้ำหนกั และมวล ปัญหา น้ำหนกั และมวลมีควำมสมั พนั ธ์กนั ทกั ษะ หรือไม่ 1. กำรสงั เกต 2. กำรจดั กระทำและส่ือ อุปกรณ์ ควำมหมำยขอ้ มูล 3. กำรตีควำมหมำยขอ้ มูล และกำรลงขอ้ สรุป เคร่ืองชง่ั สปริงแบบแขวน 1 เคร่ือง ถุงทรำย 2 ถุง

ข้นั ตอน ใหน้ กั เรียนปฏิบตั ิตำมข้นั ตอนต่อไปน้ี 1. แขวนเคร่ืองชง่ั สปริงแบบแขวนในแนวด่ิง สงั เกตตำแหน่งเขม็ ช้ี 2บ3..แนเขพเควิ่มรนจ่ือถำงนุงชทวงั่ รนสำถปยุงร1ทิงแรถำบุงยกบทบั แ่ีมขขีมอววเนกลี่ยเทวข่ำกอนังเอคีกรค่ือรง้ังชลงั่ ะสป1รถิงุงแจบนบคแรขบวน2 ถุง สสงั งัเกเกตตแแลละะบบนั นั ททึกึกคผำ่ ลของแรงท่ีอ่ำนไดเ้ มื่อถุงทรำยอยนู่ ่ิง

บนั ทกึ ผล จานวนถุงทราย (ถุง) มวล (กรัม) ค่าของแรงทอี่ ่านได้ (นิวตนั ) 1 500 5 2 1,000 10

สรุปผล น้ำหนกั และมวลของถุงทรำยมีควำมสมั พนั ธ์กนั เม่ือมวลของถุงทรำยมีค่ำเพิม่ ข้ึน น้ำหนกั ของถุงทรำย จะมีค่ำเพิม่ ข้ึน

ขัน้ อธบิ ายความรู้ ค้นหาคาตอบ 1. กำรเพม่ิ จำนวนถุงทรำยเป็นกำรเพ่ิมมวลหรือไม่ สงั เกตจำก อะไร กำรเพิ่มจำนวนถุงทรำยเป็นกำรเพม่ิ มวล สงั เกตไดจ้ ำกเมื่อถุงทรำย เพิม่ จำนวนข้ึน ปริมำณทรำยจะเพิม่ ข้ึน (ปริมำณเน้ือสำรเพม่ิ ข้ึน)

ค้นหาคาตอบ 2. ค่ำที่อ่ำนไดจ้ ำกเคร่ืองชง่ั สปริงแบบแขวนสมั พนั ธ์กบั มวลของถุงทรำยลกั ษณะใด เมื่อมวลของถุงทรำยเพม่ิ ข้ึน เคร่ืองชงั่ สปริงแบบแขวนจะ แสดงคำ่ น้ำหนกั ที่วดั ไดเ้ พม่ิ ข้ึน

ค้นหาคาตอบ 3. น้ำหนกั และมวลของวตั ถุมีควำมสมั พนั ธก์ นั อยำ่ งไร เม่ือมวลของวตั ถุมีคำ่ เพมิ่ ข้ึน น้ำหนกั ของวตั ถุจะเพิ่มข้ึน

นักเรียนได้เรียนรู้อะไรบ้าง เรามาตรวจสอบความเข้าใจกนั 1. ถำ้ เพิ่มเน้ือสำรของวตั ถุจะส่งผลต่อน้ำหนกั ลกั ษณะใด น้ำหนกั เพ่มิ ข้ึน 2. น้ำหนกั และมวลมีควำมสมั พนั ธ์กนั ลกั ษณะใด น้ำหนกั เพ่ิม มวลเพ่มิ น้ำหนกั ลด มวลลด

นา้ หนักและมวลมีความสัมพนั ธ์กนั ลกั ษณะใด ข้นั ขยายความเขา้ ใจ

แนวคาถาม 1. ระยะห่ำงจำกศูนยก์ ลำงของโลกมีผลต่อน้ำหนกั ของวตั ถุหรือไม่ ลกั ษณะใด มีผลต่อน้ำหนกั กล่ำวคือ เม่ือวตั ถุอยหู่ ่ำงจำกศูนยก์ ลำงของโลก มำกข้ึน น้ำหนกั ของวตั ถุจะลดลง 2. ระยะห่ำงจำกศูนยก์ ลำงของโลกมีผลต่อมวลของวตั ถุหรือไม่ ลกั ษณะใด ไม่มีผลต่อมวลของวตั ถุ

ในอวกำศน้ำหนกั ของวตั ถุจะลดลง เกือบเป็นศูนยห์ รืออำจอยใู่ นสภำพ ไร้น้ำหนกั ได้

เร่ืองน่ารู้: แรงโน้มถ่วงของดวงจันทร์ ดวงจนั ทร์มีแรงโนม้ ถว่ ง นอ้ ยกวำ่ โลกถึง 6 เท่ำ เมื่อเรำ อยบู่ นดวงจนั ทร์เรำจะมีมวล เท่ำเดิม แต่น้ำหนกั นอ้ ยลง 82

นักเรียนได้เรียนรู้อะไรบ้าง เรามาตรวจสอบความเข้าใจกนั 1. ระยะห่ำงจำกศูนยก์ ลำงของโลกมีผลต่อน้ำหนกั เพรำะอะไร เพรำะเมื่อระยะห่ำงจำกศูนยก์ ลำงของโลกมำกข้ึน แรงที่โลกดึงดูดวตั ถุจะลดลง ทำใหน้ ้ำหนกั ลดลง 2. ถำ้ เรำอยบู่ นดวงจนั ทร์ น้ำหนกั และมวลจะ เปล่ียนแปลงหรือไม่ เพรำะอะไร มวลของเรำจะคงที่ แต่น้ำหนกั ของเรำลดลง เพรำะ ดวงจนั ทร์มีแรงโนม้ ถ่วงนอ้ ยกวำ่ โลก 6 เท่ำ

ขัน้ ตรวจสอบผล กจิ กรรมประจาหน่วย ทบทวนคาศัพท์และหลกั การทางวทิ ยาศาสตร์ กำรเปล่ียนแปลงมวลมีผลต่อน้ำหนกั ลกั ษณะใด กำรเปลี่ยนแปลงมวลมีผลต่อน้ำหนกั แบบแปรผนั ตรง คือ มวลเพิ่ม น้ำหนกั จะเพิ่ม

กจิ กรรมประจาหน่วย ทบทวนคาศัพท์และหลกั การทางวทิ ยาศาสตร์ เคร่ืองชงั่ สปริงแบบแขวนวดั น้ำหนกั ของวตั ถุได้ เพรำะอะไร เพรำะแรงโนม้ ถ่วงของโลกดึงดูดวตั ถุ ทำใหส้ ปริง ยดื ออกเท่ำกบั ขนำดของแรง

กจิ กรรมประจาหน่วย ทบทวนคาศัพท์และหลกั การทางวทิ ยาศาสตร์ นกั บินอวกำศเมื่ออยบู่ นโลกกบั ในอวกำศมีมวล และน้ำหนกั แตกต่ำงกนั หรือไม่ ลกั ษณะใด มวลของนกั บินอวกำศเท่ำเดิม แต่น้ำหนกั ของ นกั บินอวกำศเมื่ออยบู่ นโลกหนกั กวำ่ อยใู่ นอวกำศ

กจิ กรรมประจาหน่วย ทักษะสร้างเสริมความเข้าใจท่คี งทน ขนำดของวตั ถุมีผลต่อน้ำหนกั หรือไม่ เพรำะอะไร นกั เรียน คน้ หำคำตอบดว้ ยวธิ ีใด ขนำดของวตั ถุไม่มีผลต่อน้ำหนกั เพรำะขนำดไม่ใช่ปริมำณเน้ือ สำรของวตั ถุ เรำสำมำรถคน้ หำคำตอบได้ เช่น กำรนำแกว้ พลำสติกใสขนำดใหญ่ที่มีมวลนอ้ ย มำวดั น้ำหนกั เปรียบเทียบกบั แกว้ เซรำมิกท่ีมีขนำดเลก็ กวำ่ แต่มี มวลมำกกวำ่

กจิ กรรมไขปริศนา ตามหาดาว ?แรงโนม้ ถ่วงมี ?มวล มีหน่วย ?มวลและ ?ใครคือผู้ หน่วย คือ คือ น้ำหนกั มี คน้ พบแรง ควำมสมั พนั ธ์ โนม้ ถ่วงของ กนั อยำ่ งไร โลก

สรุป มวล มีผลต่อ น้ำหนกั ควำมสมั พนั ธ์ คือ มวลเพ่ิม มวลลด น้ำหนกั เพ่ิม น้ำหนกั ลด

สรุป แรงดงึ ดูดของโลก มีควำมสมั พนั ธ์กบั ระยะห่ำงจำกศูนยก์ ลำงของโลก คือ ระยะห่ำงมำก ระยะห่ำงนอ้ ย แรงดึงดูดนอ้ ย แรงดึงดูดมำก ส่งผลให้ ส่งผลให้ น้ำหนกั นอ้ ย น้ำหนกั มำก

ทบทวนบทเรียนบ่อยๆนะคะ นกั เรียน 91

92