ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของวัยรุ่น

สุขศึกษาและพลศึกษา ม. 2 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 เรียนรู้ตวั เรา ปัจจัยท่ีมีอทิ ธิพลต่อการ เจริญเติบโต และพฒั นาการของวยั รุ่น

ปัจจยั ท่ีมีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตและพฒั นาการ ของวยั รุ่นมีอยู่ 2 ปัจจยั คือ ปัจจยั ภายในและปัจจยั ภายนอก ใครรู้บา้ งปัจจยั ท้งั สองส่วนคืออะไร

2. ปัจจยั ทม่ี อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเติบโตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2. ปัจจยั ทมี่ อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั รุ่น การเจริญเติบโตทางร่างกายและพฒั นาการของวยั รุ่นจะเป็นไปอยา่ งปกติหรือมี ขอ้ บกพร่องยอ่ มข้ึนอยกู่ บั อิทธิพลของปัจจยั ท่ีสาคญั 2 ส่วน คือ ปัจจัยภายใน ปัจจัยภายนอก

2. ปัจจยั ทม่ี อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2.1 ปัจจยั ภายใน ปัจจยั ภายในท่ีสาคญั ที่มีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตทางร่างกายและพฒั นาการของ วยั รุ่น ปัจจยั ดงั กลา่ วส่งผลกระทบท่ีสาคญั คือ พนั ธุกรรมและระบบการทางานของ ต่อมไร้ท่อ ภาพน้ีสมั พนั ธ์กบั พนั ธุกรรมอยา่ งไร

2. ปัจจัยทม่ี อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2.1 ปัจจัยภายใน พนั ธุกรรม (heredity) พนั ธุกรรมเป็นลกั ษณะต่าง ๆ ท่ีถูกถา่ ยทอดมาจากบรรพบุรุษ ลกั ษณะดงั กลา่ วถูกกาหนดไวใ้ นยนี ซ่ึงอยภู่ ายในโครโมโซม เช่น ลกั ษณะของรูปร่างหนา้ ตา ความสูง สีผวิ รวมท้งั ลกั ษณะและอาการท่ีผดิ ปกติ โรคบางโรคที่ถ่ายทอดทางพนั ธุกรรมได้

2. ปัจจยั ทมี่ อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเติบโตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2.1 ปัจจยั ภายใน การถา่ ยทอดทางพนั ธุกรรมของมนุษยเ์ กิดข้ึนเมื่อมีการผสมระหวา่ งเซลลส์ ืบพนั ธุ์ ของชายและเซลลส์ ืบพนั ธุ์ของเพศหญิง พนั ธุกรรมของพอ่ และแม่ ลกั ษณะที่ไดร้ ับการถ่ายทอดทางพนั ธุกรรม คือ ลกั ษณะ จะถูกถ่ายทอดไปยงั รุ่นลูก ทางกาย ไดแ้ ก่ ชนิดของกลุม่ เลือด สัดส่วนของร่างกาย ลกั ษณะใบหนา้ และความบกพร่องทางร่างกายบางอยา่ ง เช่น โรคตาบอดสี โรคเบาหวาน และโรคธาลสั ซีเมีย

2. ปัจจยั ทม่ี อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2.1 ปัจจยั ภายใน ต่อมไร้ท่อ (endocrine gland) เป็นต่อมที่ผลิตฮอร์โมนตา่ ง ๆ ท่ีมีคุณสมบตั ิพเิ ศษ เฉพาะเขา้ สู่ระบบไหลเวยี นโลหิต เพื่อใหฮ้ อร์โมนไหลผา่ นเขา้ ไปสู่อวยั วะต่าง ๆ ตอ่ มใตส้ มอง ตอ่ มไทรอยด์ ต่อมพาราไทรอยด์ ตอ่ มไทมสั ตบั ต่อมหมวกไต ตบั อ่อน ลูกอณั ฑะ รังไข่

2. ปัจจัยทมี่ อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2.1 ปัจจัยภายใน ต่อมไร้ท่อที่มีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตและพฒั นาการของวยั รุ่นท่ีสาคญั ต่อมใต้สมองหรือต่อมพทิ ูอทิ ารี ต่อมเพศ ต่อมไทรอยด์ ต่อมหมวกไต

2. ปัจจยั ทมี่ อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2.1 ปัจจยั ภายใน ตอ่ มใตส้ มองหรือต่อมพทิ ูอิทารี สร้างฮอร์โมนกระตุน้ การเจริญเติบโต ถา้ ต่อมน้ีผลิตฮอร์โมนกระตุน้ การเจริญเติบโต มากเกินไป จะส่งผลใหว้ ยั รุ่นมีร่างกายท่ีใหญ่โตผิดปกติ และถา้ หากผลิตออกมานอ้ ย เกินไปจะส่งผลใหว้ ยั รุ่นมีร่างกายที่เต้ีย แคระแกร็น นอ้ ย ปกติ มาก   ความสูง ความสูง

2. ปัจจยั ทมี่ อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2.1 ปัจจยั ภายใน ต่อมใตส้ มองหรือตอ่ มพทิ ูอิทารี สร้างฮอร์โมนกระตุน้ การเจริญเติบโตของตอ่ มเพศ ในเพศชายจะช่วยกระตุน้ ใหอ้ ณั ฑะ ผลิตตวั อสุจิ ส่วนในเพศหญิงจะมีฮอร์โมนช่วยกระตุน้ และเร่งการตกไข่จากรังไข่ ผลิตตวั อสุจิ เร่งการตกไข่  

2. ปัจจยั ทม่ี อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2.1 ปัจจยั ภายใน ต่อมเพศ ตอ่ มน้ีในเพศชาย คือ ลูกอณั ฑะ ส่วนในเพศหญิง คือ รังไข่ ต่อมน้ีจะควบคุมและ กระตุน้ ใหม้ ีการเจริญเติบโต และพฒั นาคุณลกั ษณะความเป็นเพศชายและเพศหญิง ใหเ้ ห็นอยา่ งชดั เจน โดยทาหนา้ ที่ 2 ประการ คือ 1. สร้างเซลลส์ ืบพนั ธุ์ 2. สร้างฮอร์โมนตา่ ง ๆ เพ่อื ควบคุมและกระตุน้ ใหม้ ีการเจริญเติบโต และมีพฒั นาการทางเพศท่ีเป็นไปตามปกติ

2. ปัจจยั ทมี่ อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเตบิ โตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2.1 ปัจจัยภายใน ต่อมไทรอยด์ เป็นต่อมที่มีขนาดใหญ่ท่ีสุดในร่างกายของมนุษย์ คือ มีขนาดยาว 4 เซนติเมตรและ กวา้ ง 1–2 เซนติเมตร ทาหนา้ ท่ีผลิตฮอร์โมนไทรอกซิน ซ่ึงมีอิทธิพลในการควบคุม การใชพ้ ลงั งานและการเผาผลาญอาหาร สาหรับเพศหญิงระหวา่ งมีประจาเดือนและ ในระยะต้งั ครรภต์ อ่ มน้ีจะขยายตวั ข้ึนเลก็ นอ้ ยซ่ึงไม่ถือวา่ เป็นความผิดปกติ

2. ปัจจยั ทมี่ อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเติบโตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2.1 ปัจจัยภายใน ต่อมหมวกไต เป็นต่อมที่ผลิตฮอร์โมนที่เก่ียวขอ้ งกบั การเจริญเติบโตของร่างกายและฮอร์โมนท่ี เก่ียวขอ้ งกบั พฒั นาการทางเพศ ฮอร์โมนที่สาคญั ไดแ้ ก่ กลโู คคอร์ติคอยด์ฮอร์โมน เป็นฮอร์โมนท่ีทาหนา้ ท่ีควบคุมเมแทบอลิซึม พลงั งาน และสารอาหารในร่างกาย มิเนราโลคอร์ติคอยด์ฮอร์โมน เป็นฮอร์โมนท่ีทาหนา้ ท่ีในการสร้างความสมดุลของน้า และแร่ธาตุในร่างกาย ฮอร์โมนเพศ ฮอร์โมนเพศที่ต่อมหมวกไตผลิตออกมาท่ีสาคญั เช่น แอนโดรเจน เอสโทรเจน และโปรเจสเตอโรน

2. ปัจจยั ทม่ี อี ทิ ธิพลต่อการเจริญเติบโตและพฒั นาการของวยั รุ่น 2. 3. 2.2 ปัจจัยภายนอก 1. สภาพของครอบครัว สภาพของชุมชน ภาวะทางด้าน และการอบรมเลยี้ งดู และส่ิงแวดล้อม ลกั ษณะนิสัยและ การปฏบิ ัตติ นของวยั รุ่น

บทสรุป การเจริญเติบโตทางร่างกายและพฒั นาการของวยั รุ่นจะเป็นไปดว้ ยความปกติหรือ มีขอ้ บกพร่องยอ่ มข้ึนอยกู่ บั อิทธิพลของปัจจยั ท่ีสาคญั 2 ส่วน ไดแ้ ก่ ปัจจยั ภายในและ ปัจจยั ภายนอก ซ่ึงปัจจยั ภายในท่ีสาคญั ไดแ้ ก่ พนั ธุกรรมและระบบการทางานของ ต่อมไร้ท่อ ปัจจยั ภายนอกท่ีสาคญั ไดแ้ ก่ สภาพของครอบครัวและการอบรมเล้ียงดู สภาพของชุมชนและสิ่งแวดลอ้ ม และภาวะทางดา้ นลกั ษณะนิสยั และการปฏิบตั ิตน ของวยั รุ่น