หน่วยที่ 2 วัตถุดิบ ebook

หนว่ ยที่ 2 วัตถดุ บิ และการบนั ทกึ รายการ 2 ใ น ก า ร ผ ลิ ต สิ น ค้ า ข อ ง กิ จ ก า ร อุ ต ส า ห ก ร ร ม ก า ร ผ ลิ ต ทุ ก แ ห่ ง ล้ ว น จ ะ ต้ อ ง มี วั ต ถุ ดิ บ เป็ น อ ง ค์ ป ร ะ ก อ บ ห ลั ก ใ น ก า ร ผ ลิ ต สิ น ค้ า ดั ง นั้ น ต้ น ทุ น วัต ถุ ดิ บ จึง มี ค ว า ม ส า คั ญ อ ย่ า ง ม า ก ส า ห รับ ต้ น ทุ น สิ น ค้ า ท่ี ผ ลิต เส ร็จ ก า ร ว า ง แ ผ น ก า ร ค ว บ คุ ม วั ต ถุ ดิ บ ท่ี ดี จ ะ ช่ ว ย ใ ห้ กิ จ ก า ร ส า ม า ร ถ ป ร ะ ห ยั ด ต้ น ทุ น ใ น ส่ ว น น้ี ไ ด้ อ ย่ า ง ม า ก กิ จ ก า ร จึ ง จ า เป็ น ต้ อ ง มี ค ว า ม รู้ค ว า ม เข้ า ใ จ ถึ ง ค ว า ม ห ม า ย ข อ ง วัต ถุ ดิ บ ก า ร จัด ป ร ะ เภ ท วัต ถุ ดิ บ ก า ร รับ จ่ า ย วัต ถุ ดิ บ ตลอดจนการบนั ทกึ บญั ชแี ละคานวณตน้ ทนุ วตั ถุดบิ ไดถ้ ูกตอ้ ง 1. ความหมายและประเภทของวัตถุดบิ วัต ถุ ดิ บ ต า ม ม า ต ร ฐ า น ก า ร บั ญ ชี ฉ บั บ ท่ี 2 เร่ือ ง สิน ค้ า ค ง เห ลื อ ก า ห น ด ไ ว้ ว่ า วัต ถุ ดิ บ ถื อ เป็ น สิ น ท รัพ ย์ ห มุ น เวีย น อ ย่ า ง ห น่ึ ง ข อ ง กิ จ ก า ร และถอื เป็นสว่ นหน่งึ ของสนิ คา้ คงเหลอื วัต ถุ ดิ บ (materials) มี ค ว า ม ห ม า ย ต า ม ศัพ ท์ บั ญ ชี ห ม า ย ถึ ง ข อ ง ท่ี ซ้ื อ ม า เพ่ื อ ใช้ เป็ น ส่ ว น ผ ส ม ห รือ ส่ ว น ป ร ะ ก อ บ อั น ส า คั ญ ใน ก า ร ผ ลิ ต สิ น ค้ า สาเรจ็ รปู ดั ง นั้ น จึ ง ส รุ ป ไ ด้ ว่ า วั ต ถุ ดิ บ ห ม า ย ถึ ง วั ส ดุ ห รือ วัต ถุ ใ ด ๆ ท่ี น า ม า เป็ น ส่ ว น ผ ส ม ห รือ เป็ น ส่ ว น ป ร ะ ก อ บ ส า คั ญ ผ่ า น ก ร ะ บ ว น ก า ร ผ ลิต ใ ห้ ก ล า ย เป็ น สิ น ค้ า ส า เร็ จ รู ป ซึ่ ง สิ น ค้ า ส า เร็ จ รู ป แ ต่ ล ะ ช นิ ด จ ะ ใ ช้ วั ต ถุ ดิ บ แ ต ก ต่ า ง กั น อ อ ก ไป ห รือ ใช้ วัต ถุ ดิ บ ม า ก ก ว่า 1 ช นิ ด น อ ก จ า ก น้ี เร่ือ ง ข อ ง ป ริ ม า ณ ก า ร ใ ช้ วั ต ถุ ดิ บ ก็ ยั ง ม า ก น้ อ ย ต่ า ง กั น โ ด ย วั ต ถุ ดิ บ ใ ด ท่ี ใ ช้ ผ ลิ ต สิ น ค้ า ส า เร็จ รู ป ห รือ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ใ ด ๆ ใ น ป ริม า ณ ม า ก เม่ื อ มี ก า ร เที ย บ ก า ร คิ ด ต้ น ทุ น ข อ ง วัต ถุ ดิ บ กั บ ต้ น ทุ น ก า ร ผ ลิ ต แ ล้ ว มี สั ด ส่ ว น ท่ี เป็ น ส า ร ะ ส า คั ญ ต้ น ทุ น ข อ ง วัต ถุ ดิ บ รา ย ก า ร นั้น ถื อ เป็ น วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต รง ใน ท า ง ต รง กั น ข้ า ม

หนว่ ยที่ 2 วัตถดุ บิ และการบันทกึ รายการ 3 ห า ก ร า ย ก า ร วัต ถุ ดิ บ ใด ใ ช้ ป ริม า ณ น้ อ ย เม่ื อ คิ ด ต้ น ทุ น วัต ถุ ดิ บ แ ล้ ว พ บ ว่ า มี ส า ร ะ ส า คั ญ น้ อ ย ก ว่ า ม า ก จ ะ ถื อ ว่ า เป็ น วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม ดั ง นั้ น จ า ก ท่ี กล่าวมาขา้ งตน้ สามารถแบ่งวตั ถดุ บิ ได้ 2 ประเภท ดงั น้ี 1. วัต ถุ ดิ บ ท างต ร ง (Direct Materials) เป็ น อ ง ค์ ป ระก อ บ ห ลัก แ ล ะ ส า คัญ อ ย่ า ง ม า ก ใน ก า ร ผ ลิ ต สิ น ค้ า ส า เร็จ รู ป นั้ น โด ย ต ร ง โด ย ป ก ติ ต้ น ทุ น ข อ ง วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง จ ะ มี จ า น ว น สู ง เม่ื อ เที ย บ กั บ วัต ถุ ดิ บ ป ร ะ เภ ท อ่ื น ท่ี ใ ช้ ผ ลิ ต สิ น ค้ า ส า เร็ จ รู ป ห รื อ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ นั้ น ๆ จึ ง จ า เ ป็ น ต้ อ ง แ ย ก ก า ร จ ด บั น ทึ ก เป็ น ร า ย ก า ร ต้ น ทุ น วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง ต่ า ง ห า ก ห นึ่ ง ร า ย ก า ร แ ล ะ ฝ่ า ย ผ ลิ ต ยั ง ส า ม า ร ถ ค า น ว ณ ต้ น ทุ น ข อ ง วั ต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง ต่ อ ห น่ ว ย สิ น ค้ า ส า เร็ จ รู ป ท่ี ผ ลิ ต เส ร็จ ไ ด้ อ ย่ า ง ชั ด เจ น ตั ว อ ย่ า ง เช่ น ผ้ า แ ล ะ ลู ก ไ ม้ เป็ น วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง ใ น ก า ร ผ ลิ ต เส้ื อ ผ้ า ส า เร็จ รู ป ไ ม้ เห ล็ ก พ ล า ส ติ ก เป็ น วัต ถุ ดิบ ท า ง ต รง ใน ก า รผ ลิต เฟ อ ร์นิ เจ อ ร์ ผ ล ไ ม้ เป็ น วัต ถุ ดิบ ท า ง ต รง ใน การผลติ น้าผลไม้ กระดาษ เป็นวตั ถุดบิ ทางตรงในการผลติ หนังสอื 2 . วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม (Indirect Materials) ห รือ บ า ง กิ จ ก า ร อ า จ ใ ช้ ช่ือ บั ญ ชี วัส ดุ โรง ง า น เป็ น วัต ถุ ดิ บ ท่ี เป็ น ส่ ว น ป ร ะก อ บ ย่ อ ย ท่ี จ า เป็ น ต้ อ ง ใช้ ใน ก า ร ผ ลิ ต สิ น ค้ า ส า เร็จ รู ป ห รือ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ เม่ื อ เที ย บ ป ริม า ณ ก า ร ใช้ ห รือ คิ ด ต้ น ทุ น ข อ ง วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม แ ล้ ว มี สั ด ส่ ว น น้ อ ย ก ว่ า ต้ น ทุ น ข อ ง วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต รง ก า ร รับ รู้ต้ น ทุ น วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม จึง ถู ก น า ไ ป ร ว ม เป็ น ค่ า ใช้ จ่ า ย ใน ก า ร ผ ลิ ต ห รือ ค่ า ใ ช้ จ่ า ย ใ น โร ง ง า น ตั ว อ ย่ า ง เช่ น ด้ า ย ก ร ะ ดุ ม ซิ ป เป็ น วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม ใ น ก า ร ผ ลิ ต เ ส้ื อ ผ้ า ส า เ ร็จ รู ป ต ะ ปู ก า ว เป็ น วั ต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม ใ น ก า ร ผ ลิ ต เฟ อ ร์ นิ เจ อ ร์ น้ า ต า ล เป็ น วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม ใ น ก า ร ผ ลิ ต น้ า ผ ล ไ ม้ ก า ว ด้ า ย ท่ี ใ ช้ เข้ า เล่ ม เป็ น วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม ใ น ก า ร ผ ลิ ต หนงั สอื สิ น ค้ า ส า เร็จ รู ป ข อ ง กิ จ ก า ร ห น่ึ ง อ า จ เป็ น วัต ถุ ดิ บ ข อ ง อี ก กิ จ ก า ร ห น่ึ ง เช่ น น้ า ต า ล เป็ น สิ น ค้ า ส า เ ร็จ รู ป ข อ ง โ ร ง ง า น ผ ลิ ต น้ า ต า ล แ ต่ เป็ น วัต ถุ ดิ บ ข อ ง โร ง ง า น ผ ลิ ต น้ า ผ ล ไ ม้ ผ้ า เป็ น สิ น ค้ า ส า เร็จ รู ป ข อ ง โร ง ง า น ท อ ผา้ แตเ่ ป็นวตั ถุดบิ ของโรงงานตดั เสอ้ื สาเรจ็ รูป

หน่วยที่ 2 วตั ถดุ บิ และการบนั ทึกรายการ 4 2. การรบั จ่ายวตั ถดุ ิบ ก า ร รับ จ่ า ย วั ต ถุ ดิ บ ไ ม่ ว่ า จ ะ เ ป็ น วั ต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง ห รื อ วั ต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม เพ่ื อ ใ ห้ มี วัต ถุ ดิ บ เพี ย ง พ อ ส า ห รับ ก า ร ผ ลิ ต โด ย มี ต้ น ทุ น ต่ า ท่ี สุ ด จึงต้ อ ง มี ก า ร ว า ง ระบ บ แ ล ะก า รค ว บ คุ ม ท่ี เห ม า ะส ม ให้ ค รอ บ ค ลุ ม ใน เร่ือ ง ข อ ง ก า ร จัด ซ้ื อ วัต ถุ ดิ บ ก า ร ส่ ง คื น วัต ถุ ดิ บ ก า ร เก็ บ รัก ษ า วัต ถุ ดิ บ ก า ร ช า ร ะ ห น้ี ค่ า วัต ถุ ดิ บ แ ล ะ ก า ร เบิ ก ใช้ ใ ห้ เป็ น ไ ป อ ย่ า ง มี ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ซึ่ ง ใ น ทุ ก ขั้น ต อ น ก า ร ค ว บ คุ ม ต้ น ทุ น วั ต ถุ ดิ บ ใ ห้ เ ป็ น ไ ป อ ย่ า ง เ ห ม า ะ ส ม นั้ น มี วตั ถุประสงค์ 3 ประการ คอื 1 . เพ่ื อ รัก ษ า ร ะ ดั บ เ งิน ล ง ทุ น ใ น วั ต ถุ ดิ บ แ ล ะ ค่ า ใ ช้ จ่ า ย ใ น ก า ร จัด ห า เพ่ื อ ใ ห้ มี วั ต ถุ ดิ บ เพี ย ง พ อ ต่ อ ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร ทั น เว ล า ท่ี จ ะ น า ม า ใ ช้ เพอ่ื การผลติ 2 . เพ่ื อ รัก ษ า ร ะ ดั บ เ งิ น ล ง ทุ น ท่ี ต้ อ ง ใ ช้ ใ น ก า ร จั ด เ ก็ บ ส า ร อ ง วัต ถุ ดิ บ ค ง เห ลื อ ใ ห้ อ ยู่ ใ น ป ริ ม า ณ ท่ี เห ม า ะ ส ม ไ ม่ ม า ก เ กิ น ไ ป จ น ท า ใ ห้ วั ต ถุ ดิ บ เส่ื อ ม ส ภ า พ ห รื อ น้ อ ย เ กิ น ไ ป จ น ไ ม่ เพี ย ง พ อ เ พ ร า ะ ส่ ง ผ ล ต่ อ ค่าใชจ้ ่ายในการจดั เกบ็ 3. เพ่อื ใหก้ ารเบกิ ใชว้ ตั ถดุ บิ อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ ขนั้ ตอนพน้ื ฐานทวั่ ไปในการรบั จา่ ยวตั ถุดบิ สามารถแบ่งไดด้ งั น้ี 1 . ก า ร ข อ ซื้ อ โ ด ย ป ก ติ แ ล้ ว ใ บ ข อ ซ้ื อ จ ะ ถู ก จั ด ท า ข้ึ น โ ด ย แ ผ น ก ค ลั ง พั ส ดุ ทั้ ง น้ี เพ ร า ะ ค ลั ง พั ส ดุ จ ะ มี ก า ร ก า ห น ด ป ริ ม า ณ วั ต ถุ ดิ บ สู ง สุ ด ต่ า สุ ด ท่ี ค ว ร จ ะ มี ไ ว้ เม่ื อ มี ก า ร เบิ ก ไ ป ใช้ จ น วั ต ถุ ดิ บ มี ป ริม า ณ ถึ ง จุ ด ต่ า สุ ด แ ล้ ว แ ผ น ก ค ลั ง พั ส ดุ ก็ จ ะ ด า เนิ น ก า ร ข อ ซ้ื อ วัต ถุ ดิ บ เห ล่ า นั้น เข้ า ม า เพอ่ื ใหเ้ พยี งพอและทนั เวลาตอ่ การผลติ ใ บ ข อ ซื้ อ (Purchase Requisition/PR) แ บ บ ฟ อ ร์ ม ใ บ ข อ ซ้ื อ เป็ น เอ ก ส า ร ณ จุ ด เร่ิม ต้ น ข อ ง ก ร ะ บ ว น ก า ร จั ด ซ้ื อ เม่ื อ มี ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร จ า ก แ ผ น ก ง า น ต่ า ง ๆ ต้ อ ง ก า ร ให้ แ ผ น ก จัด ซ้ื อ ท า ก า ร จัด ซ้ื อ วัต ถุ ดิ บ ห รือ วัส ดุ ต่ า งๆ ห รือ จัด ห า ก า รบ ริก า รจ า ก ห น่ ว ย ง า น ภ า ย น อ ก โด ย ป ก ติ แ ผ น ก ค ลัง พั ส ดุ จ ะเป็ น ผู้ จัด ท า ใบ ข อ ซ้ื อ แ ล ะ ระบุ รา ย ล ะเอี ย ด ป ระเภ ท ช นิ ด ข อ ง วัต ถุ ดิ บ ป ริม า ณ ห น่ ว ย นั บ ต ล อ ด จ น วัน เว ล า ท่ี ต้ อ ง ก า ร ใช้ ห รือ ร ะ ย ะ เว ล า ส่ ง ม อ บ ใหช้ ดั เจน การจดั ทาใบขอซอ้ื ควรจะจดั ทาขน้ึ อย่างน้อย 3 ฉบบั โดย

หน่วยท่ี 2 วัตถดุ บิ และการบันทึกรายการ 5 ฉ บั บ ท่ี 1 เพ่ื อ ส่ ง ไ ป ยั ง แ ผ น ก จัด ซ้ื อ ให้ ท า ก า ร จัด ซ้ื อ วัต ถุ ดิ บ ท่ี ตอ้ งการ (ตน้ ฉบบั ) ฉ บั บ ท่ี 2 เพ่ื อ ส่ ง ไ ป ยัง แ ผ น ก บั ญ ชี ส า ห รับ ก า ร ต ร ว จ ส อ บ เม่ื อ มี การจดั ซ้อื และส่งมอบวตั ถุดบิ (สาเนา) ฉ บั บ ท่ี 3 แ ผ น ก ค ลั ง พั ส ดุ เก็ บ เ ป็ น ห ลั ก ฐ า น เ พ่ื อ อ้ า ง อิ ง ห รื อ ตรวจสอบภายหลงั (สาเนา) ตวั อยา่ งใบขอซื้อ ใบขอซื้อ บรษิ ทั ................................................................ เลขที่ ............... …………………………………………………………………. เล่มท.่ี ............. …………………………………………………………………. วนั ท่ี .............................................................. เรยี น แผนกจดั ซ้อื ดว้ ยแผนกผลติ ไดร้ บั คาสงั่ ผลติ งานเลขท.ี่ ..................เพ่อื ผลติ สนิ คา้ จงึ ขอใหแ้ ผนกจดั ซอ้ื เตรยี มวตั ถดุ บิ และวสั ดุดงั รายละเอยี ดดา้ นลา่ งน้ี ซ่งึ จะต้องใชภ้ ายในวนั ท.่ี ............................... ลาดบั รหสั รายการ จานวน หน่วย หมาย ท่ี นับ เหตุ รวม กรณุ าแจง้ กลบั โดย จงึ เรยี นมาเพ่อื ทราบและหากมเี หตขุ ดั ขอ้ งประการใด ผูข้ อซอ้ื .............................. ด่วน ผูอ้ นุมตั ิ ............................. รูปท่ี 2.1 ใบขอซอ้ื

หนว่ ยท่ี 2 วตั ถุดบิ และการบันทกึ รายการ 6 2. ก า ร สั่ง ซื้ อ ห ลั ง จ า ก ท่ี แ ผ น ก จั ด ซ้ื อ ไ ด้ รับ เ อ ก ส า ร ใ บ ข อ ซ้ื อ จ า ก แ ผ น ก ค ลั ง พั ส ดุ แ ล้ ว แ ผ น ก จั ด ซ้ื อ มี ห น้ า ท่ี ต ร ว จ ส อ บ ค ว า ม ถู ก ต้ อ ง ข อ ง ร า ย ล ะ เอี ย ด ต่ า ง ๆ ท่ี อ ยู่ ใน ใ บ ข อ ซ้ื อ โด ย ท า ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ป ริม า ณ ก า รสัง่ ซ้ื อ ท่ี เห ม า ะส ม คุ ณ ภ า พ ช นิ ด ห รือ ป ระเภ ท ข อ ง วัต ถุ ดิบ แ ล ะจ ะต้ อ ง ท า ก า ร คัด เลือ ก โด ย เป รีย บ เที ย บ ร า ค า แ ล ะ คุ ณ ภ า พ ข อ ง วัต ถุ ดิ บ จ า ก ผู้ ข า ย รว ม ไ ป ถึ ง ก า รข น ส่ ง เง่ือ น ไ ข ต่ า ง ๆ แ ล ะระย ะเว ล า ใน ก า รส่ งม อ บ เพ่ื อ จ ะไ ด้ เลอื กผขู้ ายทม่ี คี วามเหมาะสมและดาเนนิ การสงั่ ซ้อื ตอ่ ไป ใบ สั่ง ซื้ อ (Purchase Order/PO) แ ผ น ก จัด ซ้ื อ จ ะ จัด ท า ใบ สั่ง ซ้ื อ เ พ่ื อ ส่งใหก้ บั ผขู้ ายและแผนกงานต่างๆ ทเ่ี กยี่ วขอ้ ง ควรจดั ทาขน้ึ 5 ฉบบั ฉบบั ที่ 1 ส่งใหผ้ ูข้ ายเพอ่ื จดั สง่ วตั ถดุ บิ ตามรายละเอยี ดทสี่ ง่ั ซอื้ (ตน้ ฉบบั ) ฉบบั ที่ 2 สง่ ใหแ้ ผนกบญั ชี (สาเนา) ฉบบั ที่ 3 ส่งใหแ้ ผนกรบั สนิ คา้ เพอ่ื ใชใ้ นการตรวจรบั (สาเนา) ฉบบั ที่ 4 สง่ ใหแ้ ผนกคลงั พสั ดุ หรอื ฝ่ ายทขี่ อซอื้ (สาเนา) ฉบบั ที่ 5 แผนกจดั ซอื้ เก็บไวเ้ องเพอื่ เป็ นหลกั ฐาน (สาเนา)

หนว่ ยท่ี 2 วัตถดุ บิ และการบันทึกรายการ 7 ตวั อย่างใบสง่ั ซอื้ ใบสง่ั ซอื้ บรษิ ทั ................................................................ เลขท.ี่ .................. …………………………………………………………………. เลม่ ท.ี่ .................. …………………………………………………………………. อา้ งองิ ใบขอซอื้ เลขท.ี่ ................... วนั ที่ ......................................................................... ผูข้ าย............................................................................................................................................................ ทอี่ ย.ู่ ............................................................................................................................................................. กาหนดสง่ มอบ.........................................................เงอื่ นไขการส่ง มอบ……………………………….………………. เงอื่ นไขการชาระเงนิ ..................................................................................................................................... ลาดบั ที่ รายการ จานวน หน่วย ราคาต่อ จานวนเงนิ นบั หน่วย (จานวนเงนิ ตวั อกั ษร) รวมเงนิ ผสู้ ง่ั ซอื้ ..................................... ผูอ้ นุมตั ิ .................................... รูปท่ี 2.2 ใบสงั่ ซอ้ื

หน่วยที่ 2 วัตถุดบิ และการบนั ทึกรายการ 8 3 . ก า ร ต ร ว จ รับ ข อ ง เม่ื อ ผู้ ข า ย น า วัต ถุ ดิ บ ม า ส่ ง ต า ม วัน เว ล า ท่ี ก า ห น ด แ ผ น ก ต ร ว จ รั บ วั ต ถุ ดิ บ จ ะ ท า ห น้ า ท่ี ใ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ส ภ า พ ห รื อ คุ ณ ลั ก ษ ณ ะ ข อ ง วัต ถุ ดิ บ ป ริม า ณ ร า ค า โด ย เป รีย บ เที ย บ กั บ เอ ก ส า ร ใน ใบ ส่ ง ข อ ง ห รือ ใบ ก า กั บ สิน ค้ า ที ส่ ง ม า พ ร้อ ม กั บ วัต ถุ ดิ บ แ ล ะใบ สัง่ ซ้ื อ ห า ก ถู ก ต้ อ ง ค รบ ถ้ ว น ก็ จ ะ จัด ร า ย ง า น ก า ร รับ ข อ ง แ ต่ ถ้ า ต รว จ ส อ บ แ ล้ ว พ บ ส่ ว น ท่ี เสี ย ห า ย ช า รุ ด ห รือ ไ ม่ ต ร ง ต า ม ท่ี สัง่ ซ้ื อ ก็ จ ะ ต้ อ ง ส่ ง คื น ผู้ ข า ย ใน ขั้น ต อ น ถดั ไป ใ บ ต ร ว จ รั บ ข อ ง ห รื อ ร า ย ง า น ก า ร รั บ ข อ ง (Receiving Report/RR) เป็ น เอ ก ส า ร ท่ี แ ผ น ก ต ร ว จ รับ จัด ท า ข้ึ น ห ลั ง จ า ก ท่ี ท า ก า ร ต ร ว จ รับ วั ต ถุ ดิ บ เรีย บ ร้ อ ย แ ล้ ว โ ด ย จ ะ ร า ย ง า น ต า ม ป ริ ม า ณ ท่ี ไ ด้ รับ จ ริง ค ว ร จดั ทาอย่างน้อย 4 ฉบบั โดย ฉบบั ท่ี 1 เกบ็ ไวเ้ ป็นหลกั ฐานเพ่อื ตรวจสอบ (ตน้ ฉบบั ) ฉบบั ท่ี 2 สง่ ใหแ้ ผนกจดั ซอ้ื (สาเนา) ฉบบั ท่ี 3 สง่ ใหแ้ ผนกบญั ชี (สาเนา) ฉบบั ท่ี 4 ส่งใหแ้ ผนกคลงั พสั ดุ หรอื ฝ่ายทข่ี อซ้อื (สาเนา) ตวั อยา่ งใบตรวจรบั ของ ใบตรวจรบั ของ บรษิ ทั ........................................... เลขท.ี่ ......................... เลม่ ท.ี่ ........................ . วนั ท่ี ................................................................ ไดร้ บั จาก..................................................................................................................... อา้ งองิ ใบสงั่ ซอ้ื เลขท.่ี .................................อา้ งองิ ใบกากบั สนิ คา้ เลขท.่ี ..................... ปรมิ าณท่ี ปรมิ าณที่ จานวนที่ รายการ หมายเหตุ ไดร้ บั ยอมรบั ได้ ส่งคนื ผูต้ รวจรบั ..................................... ผูจ้ ดั เกบ็ เขา้ คลงั .............................

หนว่ ยที่ 2 วัตถดุ บิ และการบันทกึ รายการ 9 รูปท่ี 2.3 ใบตรวจรบั ของ 4 . ก า ร เ ก็ บ รั ก ษ า วั ต ถุ ดิ บ แ ผ น ก ค ลั ง พั ส ดุ จ ะ เ ป็ น ผู้ จั ด เ ก็ บ วัต ถุ ดิ บ ห ลัง จ า ก แ ผ น ก ต ร ว จ รับ ท า ก า ร ต ร ว จ รับ เรีย บ ร้อ ย แ ล้ ว โด ย จ ะ ต้ อ ง ท า ก า ร ค ว บ คุ ม จั ด เก็ บ รัก ษ า คุ ณ ภ า พ ข อ ง วั ต ถุ ดิ บ มิ ใ ห้ ช า รุ ด สู ญ ห า ย ห รือ เส่ื อ ม ส ภ า พ มี ป ริม า ณ เพี ย ง พ อ แ ล ะ ส ะ ด ว ก ต่ อ ก า ร เบิ ก วัต ถุ ดิ บ ไ ป ใ ช้ โด ย ก า ร จั ด เก็ บ นั้ น แ ผ น ก ค ลั ง พั ส ดุ จ ะ ต ร ว จ ค ว า ม เรีย บ ร้อ ย แ ล ะ ต ร ว จ นั บ วัต ถุ ดิ บ อี ก ค รั้ง เพ่ื อ บั น ทึ ก ล ง ใน บั ต รวัต ถุ ดิ บ ต า ม ป ระ เภ ท ช นิ ด ข น า ด ข อ ง วตั ถุดบิ นัน้ ๆ บั ต ร วั ต ถุ ดิ บ (Material Card) จ ะ ถู ก จัด ท า ต า ม ช นิ ด ป ร ะ เภ ท ข อ ง วั ต ถุ ดิ บ โ ด ย 1 ช นิ ด ต่ อ บั ต ร วั ต ถุ ดิ บ 1 ใ บ แ ผ น ก ค ลั ง พั ส ดุ จ ะ บั น ทึ ก รา ย ล ะเอีย ด ก า รรับ จ่ า ย แ ล ะย อ ด ค ง เห ลือ ล ง ใน บั ต รวัต ถุ ดิ บ ทั้งน้ี จ ะช่ ว ย ป้ อ ง ก า ร ก า ร สู ญ ห า ย ข อ ง วั ต ถุ ดิ บ ใ น ก ร ณี ท่ี กิ จ ก า ร ใ ช้ วิ ธี ก า ร บั น ทึ ก ร า ย ก า ร เก่ี ย ว กั บ วั ต ถุ ดิ บ ต า ม วิ ธี บั ญ ชี สิ น ค้ า ค ง เห ลื อ แ บ บ ต่ อ เน่ื อ ง จ ะ มี ก า ร เปิ ด บั ญ ชี คุ ม ย อ ด วัต ถุ ดิ บ ห รือ บั ญ ชี คุ ม วัต ถุ ดิ บ ซึ่ ง จ ะ มี บั ญ ชี เดี ย ว ท่ี ใช้ บั น ทึ ก ร า ย ก า ร ท่ี เก่ี ย ว ข้ อ ง กั บ วัต ถุ ดิ บ ไ ม่ ว่ า จ ะ มี วัต ถุ ดิ บ ก่ี ช นิ ด ส่ ว น ร า ย ล ะ เอี ย ด ต่ า ง ๆ จ ะ ถู ก บั น ทึ ก ใ น บั ต ร วั ต ถุ ดิ บ ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ย อ ด ค ง เห ลื อ วั ต ถุ ดิ บ ดู ไ ด้ จ า ก ย อ ด ค ง เห ลื อ ใ น บั ต ร วัต ถุ ดิ บ กั บ บั ญ ชี คุ ม ย อ ด วัต ถุ ดิ บ โด ย ย อ ด ค ง เห ลือ ใน บั ต รวัต ถุ ดิ บ ทุ ก ใบ รว ม กั น จ ะต้ อ ง เท่ า กั บ ย อ ด คงเหลอื ของบญั ชคี มุ ยอดวตั ถดุ บิ ดงั ตวั อยา่ งตอ่ ไปน้ี

หน่วยที่ 2 วัตถดุ บิ และการบันทกึ รายการ 10 บตั รวตั ถุดบิ บตั รวัตถุดบิ ชอื่ วัตถุดบิ …A…ประเภทวตั ถุดบิ ทางออ้ ม รหัส. 101... ช่อื วัตถุดบิ …B…ประเภทวัตถดุ ิบทางตรง รหสั . 102... จุดส่ังซอ้ื ..............จำนวนท่ีสง่ั ซือ้ ........... หนว่ ยนบั .......... จุดสั่งซอ้ื ..............จำนวนทีส่ ั่งซือ้ ........... หน่วยนับ.......... วนั ที่ รับ จ่าย คงเหลอื วนั ท่ี รับ จ่าย คงเหลือ 500 - 500 800 - 800 100 400 200 600 เจา้ หนก้ี ารคา้ บญั ชีคมุ ยอดวตั ถดุ ิบ 200 1,300 งานระหวา่ งทา 100 คา่ ใชจ้ า่ ยระหวา่ งผลติ 1,000 1,300 1,300 รปู ท่ี 2.4 ความสมั พนั ธข์ องบญั ชคี ุมยอดวตั ถดุ บิ กบั บตั รวตั ถดุ บิ ตวั อยา่ งบตั รวตั ถดุ ิบ บตั รวตั ถดุ ิบ ช่อื วตั ถุดบิ …………………………………………ประเภท ……………………………. รหสั ........................................ จุดสงั่ ซ้อื ....................................จานวนทส่ี งั่ ซ้อื ...........................................หน่วยนบั ................................ วนั เลข รบั จ่าย คงเหลอื เดอื ที่ จาน ราค จาน จาน ราคา จานว จาน ราคา จานว น ใบ วน าต่อ วน วน ต่อ นเงิน วน ต่อ นเงนิ ปี สา หน่ว หน่ว เงนิ หน่ว หน่ว คญั ย ย หน่ว หน่วย ยย ย รูปท่ี 2.5 บตั รวตั ถุดบิ

หนว่ ยที่ 2 วัตถดุ บิ และการบันทกึ รายการ 11 ตวั อยา่ งที่ 2.1 บรษิ ทั มง่ิ ขวญั อตุ สาหกรรม จากดั จดทะเบยี น ภาษมี ูลค่าเพมิ่ 7% มรี ายการเกย่ี วกบั วตั ถุดบิ ระหวา่ งเดอื น ม.ค. 25x1 ดงั น้ี 25x1 ม.ค. 1 มวี ตั ถุดบิ คงเหลอื ตน้ ปี ดงั น้ี วตั ถดุ บิ ก 20,000 หน่วยๆ ละ 10 บาท วตั ถดุ บิ ข 10,000 หน่วยๆ ละ 20 บาท วตั ถดุ บิ ค 5,000 หน่วยๆ ละ 5 บาท 10 เบิก วัตถุดิบ ก 15,000 ห น่ วย วัตถุดิบ ข 8,000 ห น่ วย และวัตถุดิบ ค 3,000 หน่วย ไปใช้ ในการผลติ 15 ซอ้ื วตั ถุดบิ เป็นเงนิ เชอ่ื จานวน 3 รายการ ดงั น้ี วตั ถดุ บิ ก 10,000 หน่วยๆ ละ 10 บาท วตั ถดุ บิ ข 10,000 หน่วยๆ ละ 20 บาท วตั ถุดบิ ค 2,000 หน่วยๆ ละ 5 บาท 16 สง่ คนื วตั ถุดบิ ก ใหผ้ ขู้ ายจานวน 1,000 หน่วย เน่อื งจากชารดุ 20 รับ คืน วัต ถุ ดิบ ค จ า น วน 1,0 00 ห น่ ว ย จ า ก แ ผ น ก ผ ลิต เน่ื อ ง จ า ก ใชผ้ ลติ ไมห่ มด

หน่วยที่ 2 วตั ถุดบิ และการบนั ทกึ รายการ 12 บตั รวตั ถดุ ิบ ช่อื วตั ถุดบิ วตั ถดุ บิ ก ประเภท วตั ถดุ บิ ทางตรง รหสั 101 จดุ สงั่ ซ้อื ....................................จานวนทสี่ งั่ ซ้อื ...........................................หน่วยนบั ................................ วนั เลข รบั จา่ ย คงเหลอื เดอื ที่ จาน ราค จานว จานว ราค จานว จาน ราคา จานว น ใบ วน าต่อ นเงนิ น าต่อ นเงิน วน ต่อ นเงนิ ปี สา หน่ว หน่ว หน่วย หน่ว 25x1 คญั ย ย หน่ว หน่วย ยย ม.ค. 20,000 10 200,000 20,000 10 200,000 1 10 15,000 10 150,000 5,000 10 50,000 15 10,000 10 100,000 15,000 10 150,000 16 (1,000) 10 (10,000) 14,000 10 140,000 ชอ่ื วตั ถุดบิ บตั รวตั ถดุ ิบ ประเภท วตั ถุดบิ ทางตรง รหสั 102 วตั ถดุ บิ ข จุดสงั่ ซอ้ื ....................................จานวนทสี่ งั่ ซอ้ื ...........................................หน่วยนบั ................................ วนั เลข รบั จ่าย คงเหลอื เดอื ที่ จาน ราค จานว จานว ราค จานว จาน ราคา จานว น ใบ วน าต่อ นเงนิ น าต่อ นเงนิ วน ต่อ นเงิน ปี สา หน่ว หน่ว หน่วย หน่ว 25x1 คญั ย ย หน่ว หน่วย ยย ม.ค. 10,000 20 200,000 10,000 20 200,000 1 10 8,000 20 160,000 2,000 20 40,000 15 10,000 20 200,000 12,000 20 240,000

หน่วยท่ี 2 วัตถดุ บิ และการบนั ทกึ รายการ 13 บตั รวตั ถดุ ิบ ชอ่ื วตั ถุดบิ ……………วตั ถุดบิ ค ประเภท วตั ถดุ บิ ทางออ้ ม รหสั ............103 จดุ สงั่ ซ้อื ....................................จานวนทสี่ งั่ ซ้อื ...........................................หน่วยนบั ................................ วนั เลข รบั จ่าย คงเหลอื เดอื ท่ี จาน ราค จานว จานว ราค จานว จาน ราคา จานว น ใบ วน าต่อ นเงนิ น าต่อ นเงิน วน ต่อ นเงิน ปี สา หน่ว หน่ว หน่วย หน่ว 25x1 คญั ย ย หน่ว หน่วย ยย ม.ค. 5,000 5 25,000 5,000 5 25,000 1 10 3,000 5 15,000 2,000 5 10,000 15 2,000 5 10,000 4,000 5 20,000 20 (1,000) 5 (5,000) 5,000 5 25,000 บญั ชคี ุมยอดวตั ถุดบิ 25x1 425,000 25x1 310,000 ม.ค. 1 คงเหลอื ยกมา ม.ค. 10 งานระหว่างทา 15 เจา้ หน้กี ารคา้ 310,000 ค่าใชจ้ ่ายในการผลติ 15,000 20 คา่ ใชจ้ ่ายในการผลติ 5,000 16 เจา้ หน้กี ารคา้ 10,000 405,000 740,000 740,000 ยอดคงเหลอื จากบตั รวตั ถดุ บิ ก 140,000 ยอดคงเหลอื จากบตั รวตั ถดุ บิ ข 240,000 ยอดคงเหลอื จากบตั รวตั ถดุ บิ ค 25,000 รวมยอดคงเหลอื 740,000

หนว่ ยที่ 2 วตั ถุดบิ และการบันทึกรายการ 14 5 . ก า ร เบิ ก วั ต ถุ ดิ บ มี แ ผ น ก ท่ี เ กี่ ย ว ข้ อ ง ไ ด้ แ ก่ แ ผ น ก ผ ลิ ต แ ผ น ก ค ลั ง วั ต ถุ ดิ บ แ ล ะ แ ผ น ก บั ญ ชี โ ด ย มี ขั้น ต อ น ใ น ก า ร เบิ ก วั ต ถุ ดิ บ ดงั น้ี แ ผ น ก ผ ลิ ต เม่ื อ ต้ อ ง ก า ร เบิ ก ใ ช้ วัต ถุ ดิ บ ผู้ ท่ี ไ ด้ รับ ม อ บ ห ม า ย จ ะ ท า ใบ เบิ ก วัต ถุ ดิ บ (Material Requisition) ระบุ รา ย ล ะเอี ย ด แ ผ น ก ง า น ท่ี ข อ เบิ ก ช นิ ด แ ล ะ จ า น ว น ข อ ง วัต ถุ ดิ บ ท่ี ต้ อ ง ก า ร เบิ ก เ พ่ื อ น า ไ ป ใ ช้ ใ น ง า น ใ ด แ ล ะ จ ะต้ อ ง มี ผู้ อ นุ มั ติ ก า ร เบิ ก ทุ ก ค รั้ง โด ย จัด ท า ใบ เบิ ก วัต ถุ ดิ บ จ า น ว น 3 ฉ บั บ เพ่ื อ ส่ ง ไ ป ใ ห้ กั บ แ ผ น ก ค ลั ง พั ส ดุ จ า น ว น 2 ฉ บั บ (ต้ น ฉ บั บ แ ล ะ ส า เน า 1 ฉบบั ) ส่วนสาเนาอกี 1 ฉบบั จะเกบ็ ไวเ้ ป็นหลกั ฐานทแ่ี ผนกผลติ แ ผ น ก ค ลั ง พั ส ดุ เม่ื อ ไ ด้ รับ ใบ เบิ ก วัต ถุ ดิ บ จ า น ว น 2 ฉ บั บ แ ล้ ว จ ะ ส่ ง วัต ถุ ดิ บ ต า ม รา ย ล ะเอี ย ด ใน ใบ เบิ ก วัต ถุ ดิ บ ไ ป ให้ แ ผ น ก ผ ลิต จ า ก นั้น ก็ จ ะ ส่ ง ส า เน า ใบ เบิ ก วัต ถุ ดิ บ ไ ป ให้ แ ผ น ก บั ญ ชี เพ่ื อ บั น ทึ ก ล ด ย อ ด วัต ถุ ดิ บ ใ น บั ญ ชี คุ ม ย อ ด วัต ถุ ดิ บ ส่ ว น ต้ น ฉ บั บ จ ะ เก็ บ ไ ว้ เป็ น ห ลัก ฐ า น เพ่ื อ บั น ทึ ก ล ด ยอดวตั ถุดบิ ในบตั รวตั ถุดบิ ต่อไป แ ผ น ก บั ญ ชี จ ะ น า ส า เน า ใบ เบิ ก วัต ถุ ดิ บ ท่ี ไ ด้ รับ จ า ก แ ผ น ก ค ลั ง พั ส ดุ ม า วิเค ร า ะ ห์ ว่ า วัต ถุ ดิ บ ท่ี เบิ ก ใช้ ไ ป เป็ น วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง ห รือ วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม เพ่ื อ บั น ทึ ก ล ด ย อ ด วั ต ถุ ดิ บ ใ น บั ญ ชี คุ ม ย อ ด แ ล ะ คิ ด เ ข้ า ง า น ระหว่างทา หรอื ค่าใชจ้ ่ายการผลติ

หนว่ ยท่ี 2 วตั ถุดบิ และการบนั ทึกรายการ 15 ตวั อยา่ งใบเบิกวตั ถดุ ิบ ใบเบิกวตั ถดุ ิบ บรษิ ทั ............................................................... เลขท.่ี ......................... ………………………………………………………… เล่มท.ี่ ........................ …………………………………………………… วนั ท่ี ................................................................ แผนกทขี่ อเบกิ .............................................................. ใชใ้ นงานเลขท.ี่ ........................ รหสั รายการ จานวน ราคาตอ่ จานวนเงนิ วตั ถุดบิ หน่วย ผูจ้ ดั สง่ .......................................... ผูข้ อเบกิ ........................................... ผูอ้ นุมตั .ิ ............................................ รูปท่ี 2.6 ใบเบกิ วตั ถุดบิ 6. การสง่ คืนวตั ถดุ ิบ สามารถแยกพจิ ารณาเป็น 2 กรณี คอื 1 ) ก า ร ส่ ง คื น วั ต ถุ ดิ บ ใ ห้ ผู้ ข า ย ห ลั ง จ า ก ก า ร ต ร ว จ รั บ วัต ถุ ดิ บ แ ล้ ว พ บ ว่ า วัต ถุ ดิ บ มี ส่ ว น ช า รุ ด เสีย ห า ย ห รือ มี ส ภ า พ ท่ี ใช้ ก า ร ไ ม่ ไ ด้ ไ ม่ ต ร ง ต า ม เง่ือ น ไ ข ใน ก า ร สั่ง ซ้ื อ ห รือ เสี ย ห า ย จ า ก ก า ร ข น ส่ ง แ ผ น ก ต รว จ รับ จ ะ ต้ อ ง ท า ก า ร ส่ ง คื น วั ต ถุ ดิ บ ใ ห้ แ ผ น ก จั ด ซ้ื อ เพ่ื อ ส่ ง คื น วั ต ถุ ดิ บ ใ ห้ กั บ ผู้ ข า ย โ ด ย แ ผ น ก จั ด ซ้ื อ จ ะ จั ด ท า ใ บ หั ก ห น้ี (Debit Memorandam) ส่ ง ใ ห้ ผู้ ข า ย แ ผ น ก ต รว จ รับ วัต ถุ ดิ บ จ ะ ต้ อ ง ท า ใบ ส่ ง คื น วัต ถุ ดิ บ อ ย่ า ง น้ อ ย จ า น ว น 3 ฉบบั โดย ฉบบั ท่ี 1 ส่งใหแ้ ผนกบญั ชี (ตน้ ฉบบั ) ฉ บั บ ท่ี 2 ส่ ง ใ ห้ แ ผ น ก จัด ซ้ื อ เพ่ื อ เป็ น ห ลั ก ฐ า น ใ น ก า ร จั ด ท า ใ บ หกั หน้ี (สาเนา)

หนว่ ยท่ี 2 วตั ถดุ บิ และการบันทกึ รายการ 16 ฉ บั บ ท่ี 3 เก็ บ ไ ว้ ท่ี แ ผ น ก ต รว จ รับ วัต ถุ ดิ บ เพ่ื อ เป็ น ห ลัก ฐ า น ก า ร ตรวจสอบ ในภายหลงั (สาเนา) ตวั อย่างใบส่งคืนวตั ถดุ ิบ ใบส่งคนื วัตถุดิบ เลขท.่ี .............. เลม่ ท่ี.............. วันท.่ี ............................................................... ไดร้ บั จาก.............................................................................................................................................. อ้างอิงใบกำกบั สินคา้ เลขท่ี................................................................................................................... ลำดบั รายการ จำนวน ราคาตอ่ จำนวนเงิน หมายเหตุ ท่ีสง่ คนื หนว่ ย สาเหตุทสี่ ่งคนื .......................................................................................................................................... ผู้ส่งคนื ...................................................... ผู้อนุมัติ....................................................... รูปท่ี 2.7 ใบส่งคนื วตั ถดุ บิ 2 ) ก า ร ส่ ง คื น วั ต ถุ ดิ บ ใ ห้ แ ผ น ก ค ลั ง วั ต ถุ ดิ บ ใ น ก ร ณี ท่ี แ ผ น ก ผ ลิ ต ห รือ แ ผ น ก ง า น ต่ า ง ๆ เบิ ก วัต ถุ ดิ บ ม า แ ล้ ว วัต ถุ ดิ บ ท่ี ไ ด้ รับ ไ ม่ ต ร ง กั บ ท่ี ไ ด้ ข อ เบิ ก ไ ป ห รือ เบิ ก ม า ก เกิ น ไ ป ใช้ ผ ลิ ต ไ ม่ ห ม ด จึ ง ต้ อ ง ส่ ง คื น วัต ถุ ดิ บ ส่ ว น ท่ี ไ ม่ ต ร ง ต า ม ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร ห รือ ส่ ว น ท่ี เกิ น ให้ กั บ แ ผ น ก ค ลั ง พั ส ดุ โด ย จั ด ท า เอ ก ส า ร ร า ย ง า น ก า ร น า ส่ ง คื น วั ต ถุ ดิ บ คื น ไ ป พ ร้ อ ม ด้ ว ย ซง่ึ ควรทาอย่างนอ้ ย 3 ฉบบั ดงั น้ี ฉบบั ท่ี 1 สง่ ใหแ้ ผนกบญั ชี (ตน้ ฉบบั ) ฉ บั บ ท่ี 2 ส่ ง ใ ห้ แ ผ น ก ค ลั ง สิ น ค้ า เ พ่ื อ เ ป็ น ห ลั ก ฐ า น ใ น ก า ร ตรวจสอบความถูกตอ้ งกบั วตั ถดุ บิ (สาเนา)

หนว่ ยท่ี 2 วัตถดุ บิ และการบนั ทึกรายการ 17 ฉ บั บ ท่ี 3 เก็ บ ไ ว้ ท่ี แ ผ น ก ต รว จ รับ วัต ถุ ดิ บ เพ่ื อ เป็ น ห ลัก ฐ า น ก า ร ตรวจสอบในภายหลงั (สาเนา) ตวั อย่างใบสง่ คืนคลงั พสั ดุ ใบส่งคนื คลงั พสั ดุ เลขท.ี่ ............................. เลม่ ท.่ี ............................ วนั ท.่ี .............................................................................. แผนกทสี่ ง่ คนื ...................................... ใชใ้ นงานเลขท.ี่ ................................... รหสั รายการ จานวน ราคาต่อ จานวนเงนิ วตั ถดุ บิ หน่วย สาเหตทุ สี่ ่งคนื ............................................................................................................................... ผูส้ ่งคนื ............................................. ผรู้ บั คนื ............................................. ผูอ้ นุมตั .ิ ............................................ รปู ท่ี 2.8 ใบส่งคนื คลงั พสั ดุ 7 . ก า ร จ่ า ย ช า ร ะ ค่ า วั ต ถุ ดิ บ เกิ ด จ า ก ก า ร ซ้ื อ วั ต ถุ ดิ บ เป็ น เงิน เช่ื อ เม่ื อ กิ จ ก า ร ไ ด้ รับ วัต ถุ ดิ บ เรีย บ ร้อ ย แ ล้ ว บ า ง ก ร ณี ผู้ ข า ย จ ะ จัด ส่ ง ใ บ ว า ง บิ ล เม่ื อ ใ ก ล้ ถึ ง ก า ห น ด ช า ร ะ ห น้ี แ ผ น ก บั ญ ชี ห รือ ก า ร เงิน จ ะ ต้ อ ง ต ร ว จ ส อ บ เอ ก ส า ร ท่ี เก่ี ย ว ข้ อ ง ด้ ว ย เช่ น ใ บ ข อ ซ้ื อ ใ บ สั่ง ซ้ื อ ใ บ ก า กั บ สิน ค้ า ก า รส่ ง คื น ให้ กั บ ผู้ ข า ย ส่ ว น ล ด ต า ม เง่ือ น ไ ข แ ล ะร ะ ย ะเว ล า ใน ก า ร

หน่วยที่ 2 วัตถดุ บิ และการบันทกึ รายการ 18 จ่ า ย ช า ระ ห น้ี ทั้ง น้ี จ ะ ไ ด้ จัด เต รีย ม ก า รจ่ า ย ช า ระ ห น้ี ค่ า วัต ถุ ดิ บ ไ ด้ ทั น ต า ม กาหนดเวลา 3. ก า ร บั น ทึ ก วั ต ถุ ดิ บ แ ล ะ ก า ร ค า น ว ณ วั ต ถุ ดิ บ ท่ี ใ ช้ ใ น ก า ร ผลิต วัต ถุ ดิ บ แ บ่ ง อ อ ก เป็ น 2 ป ร ะ เภ ท คื อ วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง แ ล ะ วตั ถุดบิ ทางออ้ ม การบนั ทกึ จงึ แบ่งได้ 2 วธิ ี คอื 1. ก า ร บั น ทึ ก วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง แ ล ะ วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม แ ย ก บั ญ ชี กั น โ ด ย วั ต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม บั น ทึ ก ใ น บั ญ ชี วั ส ดุ โ ร ง ง า น วิ ธี น้ี นิ ย ม ใ ช้ กั บ ก า ร บนั ทกึ ตามระบบสนิ คา้ คงเหลอื แบบสน้ิ งวด 2. บั น ทึ ก วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง แ ล ะ วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม ไ ว้ บั ญ ชี เดี ย ว กั น โ ด ย ใ ช้ ช่ื อ บั ญ ชี คุ ม วั ต ถุ ดิ บ วิ ธี น้ี นิ ย ม ใ ช้ กั บ ร ะ บ บ สิ น ค้ า ค ง เ ห ลื อ แบบต่อเน่อื ง ก า ร บั น ทึ ก บั ญ ชี วั ต ถุ ดิ บ ส า ม า ร ถ เ ลื อ ก ป ฏิ บั ติ ไ ด้ 2 ร ะ บ บ เช่ น เดี ย ว กั บ กิ จ ก า ร ซ้ื อ ข า ย สิ น ค้ า คื อ ก า ร บั น ทึ ก สิ น ค้ า ค ง เห ลื อ แ บ บ ส้ิ น งวด และการบนั ทกึ สนิ คา้ คงเหลอื แบบตอ่ เน่อื ง ดงั น้ี 3 .1 ก า ร บั น ทึ ก ร า ย ก า ร เ ก่ี ย ว กั บ วั ต ถุ ดิ บ ต า ม วิ ธี บั ญ ชี สิ น ค้ า ค ง เห ลื อ แ บ บ สิ้ น ง ว ด (Periodic Inventory Accounting) เป็ น วิ ธี ท่ี จ ะ บั น ทึ ก วัต ถุ ดิ บ เม่ื อ มี ก า ร ต ร ว จ นั บ ใ น วัน ส้ิ น ง ว ด บั ญ ชี โด ย ใ น ร ะ ห ว่ า ง ง ว ด ด า เ นิ น ง า น จ ะ ไ ม่ มี ก า ร บั น ทึ ก ก า ร เ ป ล่ี ย น แ ป ล ง ท่ี เ กิ ด ข้ึ น ใ น บั ญ ชี วัต ถุ ดิ บ ค ง เห ลื อ กิ จ ก า ร ไ ม่ ท ร า บ ก า ร เป ล่ี ย น แ ป ล ง ห รือ ย อ ด วั ต ถุ ดิ บ ไ ด้ อ ย่ า ง ต่ อ เน่ื อ ง ต ล อ ด เว ล า กิ จ ก า ร จ ะเปิ ด บั ญ ชี ซ้ื อ วัต ถุ ดิ บ บั ญ ชี ค่ า ข น ส่ ง เข้ า บั ญ ชี ส่ ง คื น วั ต ถุ ดิ บ (ส่ ง คื น ผู้ ข า ย ) แ ล ะ บั ญ ชี ส่ ว น ล ด รับ เ พ่ื อ ใ ช้ ส า ห รับ บั น ทึ ก ร า ย ก า ร ท่ี เ กิ ด ข้ึ น เ กี่ ย ว กั บ วั ต ถุ ดิ บ ดั ง นั้ น ก า ร ค า น ว ณ ต้ น ทุ น วั ต ถุ ดิ บ ท่ี ใ ช้ ใ น ก า ร ผ ลิ ต จ ะ ท า ไ ด้ ก็ ต่ อ เ ม่ื อ ท ร า บ ย อ ด วัต ถุ ดิ บ ค ง เห ลื อ จ า ก ก า ร ต ร ว จ นั บ ใน วัน ส้ิ น ง ว ด บั ญ ชี ก า ร ค า น ว ณ ต้ น ทุ น สิน ค้ า ท่ี ผ ลิ ต เส ร็จ ก็ ต้ อ ง ท รา บ ย อ ด ง า น ร ะห ว่ า ง ท า ค ง เห ลือ ป ล า ย ง ว ด แ ล ะ จ ะ ค า น ว ณ ห า ต้ น ทุ น ข า ย ไ ด้ ก็ ต่ อ เม่ื อ ท ร า บ ย อ ด สิ น ค้ า ส า เร็จ รู ป ค ง เห ลื อ ปลายงวดเชน่ เดยี วกนั

หน่วยท่ี 2 วัตถุดบิ และการบนั ทึกรายการ 19 3 .2 ก า ร บั น ทึ ก ร า ย ก า ร เ ก่ี ย ว กั บ วั ต ถุ ดิ บ ต า ม วิ ธี บั ญ ชี สิ น ค้ า ค ง เ ห ลื อ แ บ บ ต่ อ เ น่ื อ ง (Perpetual Inventory Accounting) เ ป็ น วิ ธี บั น ทึ ก สิ น ค้ า ท่ี แ ส ด ง ใ ห้ เ ห็ น ถึ ง ก า ร เ ค ล่ื อ น ไ ห ว ข อ ง วั ต ถุ ดิ บ ต่ อ เ น่ื อ ง ต ล อ ด เว ล า ตั้ง แ ต่ เม่ื อ เร่ิม ก า ร ผ ลิ ต จ น ก ร ะ ทั่ง ผ ลิ ต เส ร็จ โด ย จ ะ บั น ทึ ก ก า ร เป ล่ี ย น แ ป ล ง เ กี่ ย ว กั บ วั ต ถุ ดิ บ ไ ม่ ว่ า จ ะ เป็ น ก า ร ซ้ื อ วั ต ถุ ดิ บ ก า ร จ่ า ย ค่ า ข น ส่ ง เข้ า ก า ร ส่ ง คื น แ ล ะ ไ ด้ รับ ส่ ว น ล ด เงิน ส ด จ ะ บั น ทึ ก ไ ว้ ใ น บั ญ ชี คุ ม ย อ ด วัต ถุ ดิ บ ก า ร ค ว บ คุ ม วัต ถุ ดิ บ จ ะ ใ ช้ บั ญ ชี คุ ม ย อ ด วัต ถุ ดิ บ แ ล ะ ใ ช้ บั ต ร วัต ถุ ดิ บ เป็ น บั ญ ชี ย่ อ ย มี ก า ร บั น ทึ ก บั ญ ชี ต้ น ทุ น ข า ย ทุ ก ค รั้ง ท่ี มี ก า ร ข า ย สิ น ค้ า ซึ่ ง ก า ร บั น ทึ ก ต า ม วิ ธีก า ร บั ญ ชี สิ น ค้ า ค ง เห ลื อ แ บ บ ต่ อ เน่ื อ ง ท า ใ ห้ ท ร า บ ก า ร เป ล่ี ย น แ ป ล ง ข อ ง สิ น ค้ า ห รือ วัต ถุ ดิ บ อ ย่ า ง ต่ อ เน่ื อ ง ต ล อ ด เว ล า เห ม า ะ กั บ กิ จ ก า ร ข น า ด ใ ห ญ่ แ ล ะ ก า ร บั ญ ชี ต้ น ทุ น จ ะ นิ ย ม ใ ช้ วิ ธี น้ี เพ ร า ะ เป็ น วิธีท่ี ให้ ข้ อ มู ล ท่ี มี ป ร ะโย ช น์ ต่ อ ฝ่ า ย บ ริห า ร ซ่ึ ง เป็ น ก า ร ค ว บ คุ ม สิน ค้ า ท่ี มี ประสทิ ธภิ าพดกี วา่ ตารางที่ 2.1 การเปรยี บเทยี บการบนั ทกึ บญั ชที งั้ 2 วธิ ี รายการ การบนั ทกึ การบนั ทกึ วตั ถุดบิ คงเหลอื แบบ วตั ถุดบิ คงเหลอื 1. ซอ้ื วตั ถุดบิ สน้ิ งวด (Periodic แบบตอ่ เน่อื ง (Perpetual Inventory Accounting) Inventory Accounting) 2. จ่ายคา่ ขนสง่ จาก การซอ้ื ซ้อื วตั ถุดบิ xx คมุ วตั ถุดบิ xx วตั ถดุ บิ เงนิ สด/เจา้ หน้ี xx เงนิ สด/เจา้ หน้ี xx 3. ส่งวตั ถดุ บิ คนื ให้ ผขู้ ายกรณี คา่ ขนส่งเขา้ xx คมุ วตั ถดุ บิ xx เงนิ สด xx เงนิ สด xx ชารุดหรอื ไม่ตรง ตามเงอ่ื นไข เงนิ สด/เจา้ หน้ี xx เงนิ สด/เจา้ หน้ี xx สง่ คนื วตั ถดุ บิ xx คมุ วตั ถดุ บิ xx

หน่วยท่ี 2 วัตถดุ บิ และการบนั ทกึ รายการ 20 4. จา่ ยชาระหน้เี จา้ หน้ี เจา้ หน้ี xx เจา้ หน้ี xx จากการ เงนิ สด xx เงนิ สด xx ซอ้ื วตั ถุดบิ เป็นเงนิ เจา้ หน้ี xx เจา้ หน้ี xx เชอ่ื ไมไ่ ด้ เงนิ สด xx เงนิ สด xx ส่วนลดรบั xx คมุ วตั ถดุ บิ xx สว่ นลด 5. จา่ ยชาระหน้เี จา้ หน้ี ไม่บนั ทกึ บญั ชี คุมงานระหวา่ งทา xx จากการ คมุ วตั ถุดบิ xx ไม่บนั ทกึ บญั ชี ซ้อื วตั ถดุ บิ เป็นเงนิ คุมค่าใชจ้ ่ายการผลติ xx เชอ่ื ได้ ไม่บนั ทกึ บญั ชี คุมวตั ถดุ บิ xx สว่ นลด ไม่บนั ทกึ บญั ชี 6. เบกิ วตั ถุดบิ ทางตรง วตั ถุดบิ ปลายงวด xx คมุ วตั ถดุ บิ xx ไปใชใ้ น ตน้ ทนุ การผลติ xx คมุ งานระหว่างทา xx การผลติ 7. เบกิ วตั ถดุ บิ ทางออ้ ม คมุ วตั ถุดบิ xx ไปใช้ คมุ คา่ ใชจ้ ่ายการ ในการผลติ ผลติ xx 8. ส่งคนื วตั ถดุ บิ ทางตรงทเ่ี บกิ ไมบ่ นั ทกึ บญั ชี ไปใชค้ นื คลงั วตั ถดุ บิ ตน้ ทุนการผลติ xx ไม่บนั ทกึ บญั ชี 9. สง่ คนื วตั ถุดบิ วตั ถดุ บิ ตน้ งวด xx ทางออ้ มทเ่ี บกิ ไปใชค้ นื คลงั วตั ถดุ บิ 10. ตรวจนบั และ คานวณตน้ ทุน วตั ถุดบิ คงเหลอื ปลายงวด 11. บนั ทกึ ปิด วตั ถุดบิ คงเหลอื ตน้ งวดเขา้ ตน้ ทนุ การผลติ

หนว่ ยที่ 2 วัตถุดบิ และการบนั ทกึ รายการ 21 ตั ว อ ย่ า ง ท่ี 2 .2 ก า ร บั น ทึ ก ร า ย ก า ร เก่ี ย ว กั บ วัต ถุ ดิ บ ต า ม วิ ธี บั ญ ชี สิ น ค้ า คงเหลอื แบบสน้ิ งวดและวธิ บี ญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื แบบต่อเน่อื ง วนั ท่ี การบนั ทกึ การบนั ทกึ วตั ถุดบิ คงเหลอื แบบสน้ิ วตั ถดุ บิ คงเหลอื 25x1 รายการ งวด (Periodic Inventory แบบต่อเน่อื ง (Perpetual ม.ค. Inventory Accounting) Accounting) 5 ซ้อื วตั ถดุ บิ เป็นเงนิ ซ้อื วตั ถุดบิ 20,000 คุมวตั ถุดบิ 20,000 เช่อื 20,000 บาท ไม่ ภาษซี ้อื 1,400 ภาษซี อ้ื 1,400 รวมภาษมี ูลคา่ เพมิ่ 7% เง่อื นไข 2/10,n/30 เจา้ หน้ีการคา้ 21,400 เจา้ หน้ีการคา้ 21,400 8 ซอ้ื วตั ถุดบิ เป็นเงนิ ซอ้ื วตั ถดุ บิ 5,000 คุมวตั ถุดบิ 5,000 สด 5,000 บาท ไม่ ภาษซี ้อื 350 รวมภาษมี ูลคา่ เพมิ่ 5,350 ภาษซี ้อื 350 7% เงนิ สด เงนิ สด 5,350 10 จา่ ยค่าขนสง่ เขา้ ค่าขนส่งเขา้ 1,500 คมุ วตั ถุดบิ 1,500 วตั ถุดบิ 1,500 บาท เงนิ สด 1,500 เงนิ สด 1,500 11 สง่ วตั ถดุ บิ คนื ให้ เจา้ หน้ีการคา้ 1,070 เจา้ หน้ีการค้า 1,070 คมุ วตั ถดุ บิ 1,000 ผูข้ ายจากการซ้อื ภาษซี อ้ื 70 วนั ท่ี 5 ม.ค. สง่ คนื วตั ถดุ บิ 1,000 เน่อื งจากชารดุ 1,000 บาท ภาษซี อ้ื 70 14 จ่ายชาระหน้เี จา้ หน้ี เจา้ หน้ีการค้า 20,330 เจา้ หน้ีการค้า 20,330 เงนิ สด 19,950 เงนิ สด 19,950 จากการซอ้ื วตั ถุดบิ สว่ นลดรบั 380 คมุ วตั ถดุ บิ 380 วนั ท่ี 5 ม.ค. ไม่บนั ทกึ บญั ชี คมุ งานระหวา่ งทา 15,000 15 เบกิ วตั ถดุ บิ ทางตรง คุมวตั ถดุ บิ 15,000 ไมบ่ นั ทกึ บญั ชี ไปใชใ้ นการผลติ คมุ ค่าใชจ้ ่ายการผลติ 15,000 บาท 2,000 17 เบกิ วตั ถุดบิ ทางออ้ ม คมุ วตั ถุดบิ 2,000 ไปใชใ้ นการผลติ 2,000 บาท

หน่วยท่ี 2 วตั ถุดบิ และการบันทึกรายการ 22 วนั ท่ี การบนั ทกึ การบนั ทกึ วตั ถุดบิ คงเหลอื แบบสน้ิ วตั ถุดบิ คงเหลอื 25x1 รายการ งวด (Periodic Inventory แบบตอ่ เน่อื ง (Perpetual ม.ค. Inventory Accounting) Accounting) 18 ส่งคนื วตั ถุดบิ คุมวตั ถุดบิ 1,000 ทางตรงทเ่ี บกิ ไปใช้ ไม่บนั ทกึ บญั ชี คนื คลงั วตั ถดุ บิ คมุ งานระหว่างทา 1,000 บาท 1,000 19 ส่งคนื วตั ถุดบิ คุมวตั ถดุ บิ 500 ทางออ้ มทเี่ บกิ ไปใช้ คนื คลงั วตั ถดุ บิ 500 ไม่บนั ทกึ บญั ชี คมุ คา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ บาท 500 30 ตรวจนบั และ วตั ถดุ บิ ปลายงวด 13,500 คานวณตน้ ทนุ ต้นทุนการผลติ 13,500 วตั ถดุ บิ คงเหลอื ปลายงวด จานวน ไมบ่ นั ทกึ บญั ชี 13,500 บาท ต้นทนุ การผลติ 5,000 ไมบ่ นั ทกึ บญั ชี 30 บนั ทกึ ปิดวตั ถดุ บิ วตั ถุดบิ ตน้ งวด 5,000 คงเหลอื ต้นงวดซ่งึ มี จานวน 5,000 บาท 3.3 การคำนวณวตั ถดุ บิ ที่ใช้ในการผลติ (Cost of material Issued) เน่ื อ งจ า ก ก า รบัน ทึ ก บั ญ ชีเกี่ ย วกับ วัต ถุ ดิบ มี 2 ระบ บ ท า ให้ ก า ร ค า น ว ณ วั ต ถุ ดิ บ ท่ี ใ ช้ ใ น ก า ร ผ ลิ ต จึ ง มี วิ ธี ก า ร ค า น ว ณ ต า ม วิ ธี ก า ร บั น ทึ ก บญั ชี ดงั น้ี 1 ) ก า ร ค า น ว ณ วัต ถุ ดิ บ ท่ี ใ ช้ ใน ก า ร ผ ลิ ต ก ร ณี บั น ทึ ก วัต ถุ ดิ บ ต า ม วิ ธี บั ญ ชี สิ น ค้ า ค ง เห ลื อ แ บ บ ส้ิ น ง ว ด (Periodic Inventory Accounting) มี บั ญ ชี ท่ี เก่ี ย ว ข้ อ ง ป ร ะ ก อ บ ไ ป ด้ ว ย บั ญ ชี ซ้ื อ วัต ถุ ดิ บ บั ญ ชี ค่ า ข น ส่ ง เข้ า บั ญ ชี ส่ ง คื น แ ล ะ บั ญ ชี ส่ ว น ล ด รับ ก า ร ค า น ว ณ ต้ น ทุ น วั ต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง ห รือ วัต ถุ ดิ บ ท่ี ใ ช้ ใ น ก า ร ผ ลิ ต จ ะ ต้ อ ง ท ร า บ วั ต ถุ ดิ บ ค ง เห ลื อ ป ล า ย ง ว ด จ า ก ก า ร ต ร ว จ นั บ แ ล ะ ตี ร า ค า วัต ถุ ดิ บ ค ง เห ลื อ ต อ น ส้ิ น ง ว ด แ ล ะ ห า ก กิ จ ก า ร

หนว่ ยท่ี 2 วตั ถุดบิ และการบนั ทกึ รายการ 23 ไ ม่ ไ ด้ แ ย ก บั น ทึ ก บั ญ ชี วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม จ ะ ต้ อ ง น า ค่ า วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม ม า หั ก อ อ ก จ า ก วัต ถุ ดิ บ ท่ี ใ ช้ ใ น ก า ร ผ ลิ ต ด้ ว ย สู ต ร ใ น ก า ร ค า น ว ณ วัต ถุ ดิ บ ท่ี ใชใ้ นการผลติ มดี งั น้ี วตั ถดุ ิบท่ีใช้ วตั ถดุ ิบ ซื้อ วตั ถดุ ิบ ในการผลิต ต้นงวด วตั ถดุ ิบ ปลาย งวด สทุ ธิ ซอ้ื วตั ถดุ บิ สุทธิ = ซอ้ื วตั ถดุ บิ + ค่าขนสง่ เขา้ - สง่ คนื - ส่วนลดรบั รูปท่ี 2.9 แสดงการคานวณตน้ ทุนวตั ถุดบิ ทางตรงกรณีกจิ การแยก บนั ทกึ วตั ถุดบิ ทางออ้ ม หรอื วตั ถดุ บิ ทใี ชใ้ นการผลติ : วตั ถดุ บิ คงเหลอื ตน้ งวด xx บวก ซ้อื วตั ถุดบิ xx คา่ ขนส่งเขา้ xx หกั สง่ คนื xx xx ส่วนลดรบั xx xx xx วตั ถดุ บิ ทม่ี อี ยทู่ งั้ สน้ิ (วตั ถุดบิ ทม่ี ไี วเ้ พ่อื ผลติ ) xx หกั วตั ถุดบิ คงเหลอื ปลายงวด (ตรวจนบั และตรี าคา) xx วตั ถุดบิ ทใ่ี ชใ้ นการผลติ xx

หน่วยที่ 2 วัตถุดบิ และการบนั ทึกรายการ 24 ตั ว อ ย่ า ง ท่ี 2 .3 บ ริษั ท รุ่ ง อ รุ ณ ก า ร ผ ลิ ต จ า กั ด มี ข้ อ มู ล เก่ี ย ว กั บ วัต ถุ ดิ บ ดงั ต่อไปน้ี วตั ถุดบิ คงเหลอื 1 ม.ค. 25x1 25,000 บาท ซอ้ื วตั ถุดบิ ระหวา่ งงวด 80,000 บาท อากรขาเขา้ 1,000 บาท ค่าขนส่งเขา้ 5,000 บาท สง่ คนื 6,000 บาท ส่วนลดรบั 2,000 บาท วตั ถุดบิ คงเหลอื 31 ธ.ค. 25x1 ตรวจนบั และตรี าคาได้ 22,000 บาท การคานวณวตั ถุดบิ ทใ่ี ชใ้ นการผลติ ระหวา่ งปี 25x1 ไดด้ งั น้ี 25,000 วตั ถุดบิ คงเหลอื ตน้ งวด 80,000 บวก : ซ้อื วตั ถดุ บิ 1,000 อากรขาเขา้ 5,000 คา่ ขนส่งเขา้ 86,000 หกั : ส่งคนื 6,000 8,000 78,000 103,000 สว่ นลดรบั 2,000 22,000 81,000 วตั ถุดบิ ทม่ี อี ยทู่ งั้ สน้ิ หกั : วตั ถดุ บิ คงเหลอื ปลายงวด (ตรวจนบั และตรี าคา) วตั ถุดบิ ทใ่ี ชใ้ นการผลติ 2 ) ก า ร ค า น ว ณ วั ต ถุ ดิ บ ท่ี ใ ช้ ใ น ก า ร ผ ลิ ต ก ร ณี บั น ทึ ก วั ต ถุ ดิ บ ต า ม วิ ธี บั ญ ชี สิ น ค้ า ค ง เ ห ลื อ แ บ บ ต่ อ เ น่ื อ ง ( Perpetual Inventory Accounting) กจิ การจะสามารถทราบตน้ ทนุ ของวตั ถดุ บิ ไดด้ งั น้ี วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง ท ร า บ ไ ด้ โ ด ย ดู จ า ก ก า ร บั น ทึ ก บั ญ ชี คุ ม ย อ ด วัต ถุ ดิ บ ด้ า น เ ค ร ดิ ต ท่ี บั น ทึ ก เข้ า ง า น ร ะ ห ว่ า ง ท า ล บ ด้ ว ย ด้ า น เ ด บิ ต ง า น ร ะ ห ว่ า ง ท า (ก ร ณี ท่ี มี ก า ร ส่ ง คื น วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง ก ลั บ คื น ค ลั ง พั ส ดุ เม่ื อ ใ ช้

หนว่ ยท่ี 2 วตั ถดุ บิ และการบันทกึ รายการ 25 ผ ลิ ต ไ ม่ ห ม ด ) เป รีย บ เที ย บ กั บ ก า ร จ ด บั น ทึ ก ร า ย ก า ร จ่ า ย ใน บั ต ร วัต ถุ ดิ บ โดยจะเทา่ กบั ผลรวมในชอ่ งรายการจา่ ยทงั้ หมด วั ต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม ดู จ า ก บั ญ ชี คุ ม ย อ ด วั ต ถุ ดิ บ ช่ื อ บั ญ ชี ค่ า ใช้ จ่ า ย ใ น ก า ร ผ ลิ ต ด้ า น เค ร ดิ ต ล บ ด้ ว ย ด้ า น เด บิ ต (เน่ื อ ง จ า ก ก า ร ส่ ง คื น วัต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม ก ลั บ คื น ค ลั ง พั ส ดุ เม่ื อ ใ ช้ ผ ลิ ต ไ ม่ ห ม ด ) เป รีย บ เที ย บ กั บ บตั รวตั ถุดบิ ผลรวมชอ่ งรายการจา่ ยทงั้ หมด ตั ว อ ย่ า งที่ 2 .4 จ า ก โจ ท ย์ ต า ม ตัว อ ย่ า ง ท่ี 2 .1 บ ริษั ท มิ่ ง ข วัญ จ า กั ด มี ก า ร บั น ทึ ก บั ญ ชี ก า ร บั น ทึ ก รับ จ่ า ย ใน บั ต ร วัต ถุ ดิ บ แ ล ะ บั ญ ชี คุ ม วัต ถุ ดิ บ ดงั น้ี วนั ท่ี การบนั ทกึ วตั ถดุ บิ คงเหลอื แบบ การบนั ทกึ วตั ถุดบิ คงเหลอื สน้ิ งวด (Periodic Inventory แบบต่อเน่อื ง (Perpetual Inventory 25x 1 Accounting) Accounting) ม.ค . 10 งานระหว่างทา 310,000 15,000 ไม่บนั ทกึ บญั ชี ค่าใชจ้ า่ ยในการ ผลติ คุมวตั ถดุ บิ 325,000 15 ซ้อื วตั ถดุ บิ 310,000 คมุ วตั ถุดบิ 310,000 331,700 21,700 ภาษซี ้อื 21,700 10,000 ภาษซี อ้ื 331,700 เจา้ หน้ี 10,700 700 เจา้ หน้ีการคา้ 16 เจา้ หน้กี ารคา้ 10,700 เจา้ หน้กี ารค้า ส่งคนื วตั ถดุ บิ 10,000 คมุ วตั ถุดบิ 700 ภาษซี อ้ื ภาษซี ้อื 20 คุมวตั ถดุ บิ 5,000 ไมบ่ นั ทกึ บญั ชี คา่ ใชจ้ า่ ยในการผลติ 5,000

หน่วยที่ 2 วตั ถุดบิ และการบันทึกรายการ 26 บตั รวตั ถดุ ิบ ช่อื วตั ถุดบิ วตั ถุดบิ ก ประเภท วตั ถดุ บิ ทางตรง รหสั 101 จดุ สงั่ ซ้อื ....................................จานวนทสี่ งั่ ซ้อื ...........................................หน่วยนบั ................................ วนั เลข รบั จา่ ย คงเหลอื เดอื ที่ จาน ราค จานว จานว ราค จานว จาน ราคา จานว น ใบ วน าต่อ นเงนิ น าต่อ นเงิน วน ต่อ นเงิน ปี สา หน่ว หน่ว หน่วย หน่ว 25x1 คญั ย ย หน่ว หน่วย ยย ม.ค. 20,000 10 200,000 20,000 10 200,000 1 10 15,000 10 150,000 5,000 10 50,000 15 10,000 10 100,000 15,000 10 150,000 16 (1,000) 10 (10,000) 14,000 10 140,000 ชอ่ื วตั ถุดบิ บตั รวตั ถดุ ิบ ประเภท วตั ถดุ บิ ทางตรง รหสั 102 วตั ถดุ บิ ข จุดสงั่ ซอ้ื ....................................จานวนทส่ี งั่ ซอ้ื ...........................................หน่วยนบั ................................ วนั เลข รบั จ่าย คงเหลอื เดอื ท่ี จาน ราค จานว จานว ราค จานว จาน ราคา จานว น ใบ วน าต่อ นเงิน น าต่อ นเงนิ วน ต่อ นเงิน ปี สา หน่ว หน่ว หน่วย หน่ว 25x1 คญั ย ย หน่ว หน่วย ยย ม.ค. 10,000 20 200,000 10,000 20 200,000 1 10 8,000 20 160,000 2,000 20 40,000 15 10,000 20 200,000 12,000 20 240,000

หน่วยท่ี 2 วัตถดุ บิ และการบนั ทกึ รายการ 27 บตั รวตั ถุดบิ ช่อื วตั ถุดบิ ……………วตั ถดุ บิ ค ประเภท วตั ถดุ บิ ทางออ้ ม รหสั ............103 จดุ สงั่ ซ้อื ....................................จานวนทส่ี งั่ ซ้อื ...........................................หน่วยนบั ................................ วนั เลข รบั จา่ ย คงเหลอื เดอื ท่ี จาน ราค จานว จานว ราค จานว จาน ราคา จานว น ใบ วน าต่อ นเงนิ น าต่อ นเงิน วน ต่อ นเงนิ ปี สา หน่ว หน่ว หน่วย หน่ว 25x1 คญั ย ย หน่ว หน่วย ยย ม.ค. 5,000 5 25,000 5,000 5 25,000 1 10 3,000 5 15,000 2,000 5 10,000 15 2,000 5 10,000 4,000 5 20,000 20 (1,000) 5 (5,000) 5,000 5 25,000 บญั ชคี ุมยอดวตั ถดุ บิ 25x1 425,000 25x1 310,000 ม.ค. 1 คงเหลอื ยกมา ม.ค. 10 งานระหวา่ งทา 15 เจา้ หนก้ี ารคา้ 310,000 คา่ ใชจ้ า่ ยในการผลติ 15,000 20 คา่ ใชจ้ า่ ยในการผลติ 5,000 16 เจา้ หนีก้ ารคา้ 10,000 405,000 740,000 740,000 จากบตั รวตั ถดุ บิ วตั ถดุ บิ ก เป็นวตั ถุดบิ ทางตรง เบกิ ผลติ 150,000 บาท วตั ถุดบิ ข เป็นวตั ถดุ บิ ทางตรง เบกิ ผลติ 160,000 บาท วตั ถดุ บิ ทางตรงทใ่ี ชใ้ นการผลติ 310,000 บาท วตั ถุดบิ ค เป็นวตั ถดุ บิ ทางออ้ ม เบกิ ผลติ 15,000 บาท หกั รบั คนื เน่อื งจากใชผ้ ลติ ไม่หมด 5,000 บาท วตั ถุดบิ ทางออ้ มทใ่ี ชใ้ นการผลติ 10,000 บาท

หน่วยที่ 2 วตั ถุดบิ และการบันทึกรายการ 28 เอกสาร บญั ชยี อ่ ย บนั ทกึ บนั ทกึ แบบ แบบ ใบขอซอ้ื บตั รวตั ถดุ บิ Periodic Perpetual วตั ถุดบิ รบั จ่าย คงเหลอื Dr.คุมวตั ถุดบิ ใบสงั ่ ซอ้ื บตั รวตั ถุดบิ Cr.เจา้ หน้/ี เงนิ รบั จ่าย คงเหลอื สด ผขู้ าย รายงานการ Dr.ซ้อื รบั ของ Dr.งานระหวา่ งทา Cr.เจา้ หนี้/เงนิ คา่ ใชจ้ ่าย ใบกากบั สด สนิ คา้ ระหว่างผลติ Dr.คุมCวr.ตั คถุมุดวบิ ตั ถดุ บิ ใบเบกิ ไมบ่ นั ทกึ บญั ชี วตั ถุดบิ Cr.งานระหว่างทา ค่าใชจ้ า่ ย ใบสง่ คนื คลงั ไมบ่ นั ทกึ บญั ชี พสั ดุ ระหวา่ งผลติ รปู ท่ี 2.10 แสดงวงจรเอกสารและการบนั ทกึ บญั ชวี ตั ถุดบิ

หนว่ ยที่ 2 วตั ถุดบิ และการบนั ทึกรายการ 29 4. การคำนวณวตั ถุดิบคงเหลอื ในวนั ส้ินงวด ก า ร ต ร ว จ นั บ วัต ถุ ดิ บ ค ง เห ลื อ เป็ น สิ่ ง จ า เป็ น ส า ห รับ กิ จ ก า ร ไ ม่ ว่ า จ ะ เป็ น ก า ร บั น ทึ ก บั ญ ชี วัต ถุ ดิ บ ต า ม วิธีสิน ค้ า ค ง เห ลือ แ บ บ ส้ิน ง ว ด ห รือ วิธี สิ น ค้ า ค ง เห ลื อ แ บ บ ต่ อ เน่ื อ ง ทั้ ง น้ี กิ จ ก า ร จ า เป็ น ต้ อ ง ท ร า บ วัต ถุ ดิ บ ท่ี มี อ ยู่ จ ริ ง เพ่ื อ ต ร ว จ ส อ บ กั บ บั ต ร วั ต ถุ ดิ บ แ ล ะ บั ญ ชี คุ ม ย อ ด วั ต ถุ ดิ บ ว่ า ถู ก ต้ อ ง ต ร ง กั น ห รื อ ไ ม่ จ า ก นั้ น กิ จ ก า ร ต้ อ ง ท า ก า ร ตี ร า ค า วั ต ถุ ดิ บ ต า ม ม า ต รฐ า น ก า รบั ญ ชีฉ บั บ ท่ี 2 (ป รับ ป รุง พ .ศ . 2 5 5 8 ) กิ จ ก า รอ า จ ใช้ รา ค า ใด ราคาหน่งึ ดงั น้ี 1. ราคาทนุ 2 . ร า ค า ทุ น ห รือ รา ค า มู ล ค่ า สุ ท ธิท่ี จ ะ ไ ด้ รับ แ ล้ ว แ ต่ ร า ค า ใ ด จ ะ ต่ า ก ว่ า ก า ร ตี ร า ค า สิ น ค้ า ค ง เห ลื อ ล ด ล ง จ า ก ร า ค า ทุ น ใ ห้ เท่ า กั บ มู ล ค่ า สุ ท ธิ ท่ี จ ะ ไ ด้ รับ ส อ ด ค ล้ อ ง กั บ แ น ว ค ว า ม คิ ด ท่ี ว่ า สิ น ท รัพ ย์ ไ ม่ ควรแสดงมู ลค่ าตาม บั ญ ชี ท่ี สู งกว่ ามู ลค่ าท่ี คาดว่ าจะได้ รับจากการขายห รือประโยชน์ ท่ี จะได้ รับจาก การใช้ ก า ร ค า น ว ณ วัต ถุ ดิ บ ท่ี ใ ช้ ใ น ก า ร ผ ลิ ต ห รือ วัต ถุ ดิ บ ค ง เห ลื อ ใ น วัน ส้ิ น ง ว ด ท่ี นิ ย ม ใ ช้ กั น อ ย่ า ง แ พ ร่ ห ล า ย คื อ วิ ธี ร า ค า ทุ น ซึ่ ง เ ป็ น ร า ค า ท่ี กิ จ ก า ร ล ง ทุ น ไ ป เพ่ื อ ให้ ไ ด้ วัต ถุ ดิ บ ม า ใช้ ใ น ก า ร ผ ลิ ต กิ จ ก า ร อ า จ ะ เลื อ ก ใ ช้ วธิ ใี ดวธิ หี น่ึงตามสภาพความเหมาะสมของกจิ การ ดงั ตอ่ ไปน้ี 1. วธิ รี าคาเจาะจง (Specific Identification Method) 2. วธิ เี ขา้ ก่อนออกกอ่ น (First-In , First-Out Method) 3. วธิ ถี วั เฉลย่ี ถว่ งน้าหนกั (Weighted Average Method) 1 . วิ ธี ร า ค า เจ า ะ จ ง (Specific Identification Method) เป็ น วิ ธี ก า ร ค า น ว ณ ต้ น ทุ น วัต ถุ ดิ บ แ บ บ เจ า ะ จ ง ไ ด้ ใ น สิ น ค้ า ห รือ วัต ถุ ดิ บ แ ต่ ล ะ ร า ย ก า ร ว่ า วัต ถุ ดิ บ ท่ี เบิ ก ใ ช้ ห รื อ ท่ี ค ง เห ลื อ อ ยู่ ใ น วั น ส้ิ น ง ว ด เ ป็ น วั ต ถุ ดิ บ ท่ี ซ้ื อ ม า เม่ื อ ใด ร า ค า ใด วิธีน้ี เห ม า ะ กั บ สิ น ค้ า ท่ี แ ย ก ไ ว้ โค ร ง ก า ร ใด โค ร ง ก า ร ห นึ่ ง โ ด ย เฉ พ า ะ แ ล ะ สิ น ค้ า ห รื อ วั ต ถุ ดิ บ ท่ี ไ ม่ ส า ม า ร ถ สั บ เ ป ล่ี ย น กั น ไ ด้ เช่ น รถยนต์ เคร่อื งจกั ร เพชรพลอย

หนว่ ยท่ี 2 วตั ถุดบิ และการบนั ทกึ รายการ 30 ตวั อย่างท่ี 2.5 ตอ่ ไปน้ีเป็นขอ้ มลู การรบั -จ่ายวตั ถุดบิ ของบรษิ ทั รุง่ เรอื ง การผลติ จากดั เดอื นมกราคม 25x1 มดี งั น้ี วนั ที่ รายการ จานวนหน่วย ต้นทนุ / หน่วย ม.ค. 1 ยอดยกมา 3,000 100.- ม.ค. 11 ซอ้ื 2,000 105.- ม.ค. 15 เบกิ ใช้ 1,500 จากการซอ้ื วนั ท่ี 11 ม.ค. 20 ซอ้ื 2,500 110.- ม.ค. 26 เบกิ ใช้ 4,000 จากตน้ งวดยกมา 3,000 หน่วย ซอ้ื วนั ท่ี 20 อกี 1,000 หน่วย ม.ค. 29 ซอ้ื 3,000 95.- ก า ร ค า น ว ณ วัต ถุ ดิ บ ค ง เห ลื อ วิ ธี ร า ค า เจ า ะ จ ง โ ด ย ก า ร บั น ทึ ก บั ญ ชี สิ น ค้ า ค ง เห ลื อ แ บ บ ส้ิ น ง ว ด แ ล ะ วิ ธี สิ น ค้ า ค ง เห ลื อ แ บ บ ต่ อ เน่ื อ ง คานวณไดด้ งั น้ี รายการซ้อื เมอ่ื วนั ท่ี 11 จานวน 500 หน่วย ราคาหน่วยละ 105 บาท = 52,500.- รายการซอ้ื เมอ่ื วนั ที่ 20 จานวน 1,500 หน่วย ราคาหน่วยละ 110 บาท = 165,000.- รายการซ้อื เมอ่ื วนั ที่ 29 จานวน 3,000 หน่วย ราคาหน่วยละ 95 บาท = 285,000.- รวมวตั ถดุ บิ คงเหลอื 5,000 หน่วย เป็นเงนิ 502,500.- 2. วิ ธี เ ข้ า ก่ อ น อ อ ก ก่ อ น (First-In , First-Out Method) มี ส ม ม ติ ฐ า น ท่ี ว่ า สิ น ค้ า ค ง เห ลื อ ร า ย ก า ร ท่ี ซ้ื อ ม า ห รือ ผ ลิ ต ข้ึ น ก่ อ น จ ะ ข า ย อ อ ก ไ ป ก่ อ น จึง เป็ น ผ ล ให้ รา ย ก า รสิน ค้ า ค ง เห ลือ ท่ี เห ลือ อ ยู่ ณ วัน ส้ิน ง ว ด เป็ น สิน ค้ า ท่ี ซ้ื อ ม า ห รือ ผ ลิต ข้ึ น ใน ค รั้ง ห ลัง สุ ด ดัง นั้น วัต ถุ ดิ บ ท่ี ซ้ื อ ม า ก่ อ น จึง ถู ก เบิ ก ไ ป ใ ช้ ผ ลิ ต ก่ อ น ส่ ว น วัต ถุ ดิ บ ค ง เห ลื อ ป ล า ย ง ว ด จึ ง ค า น ว ณ จ า ก วตั ถดุ บิ ทซ่ี อ้ื มาครงั้ หลงั สดุ ยอ้ นขน้ึ ไปตามลาดบั ตวั อย่างที่ 2.6 ต่อไปน้เี ป็นขอ้ มลู การรบั -จา่ ยวตั ถุดบิ ของบรษิ ทั สนิ ไทย อุตสาหกรรม จากดั เดอื นมกราคม 25x1 มดี งั น้ี

หนว่ ยท่ี 2 วัตถุดบิ และการบันทึกรายการ 31 วนั ที่ รายการ จานวนหน่วย ต้นทนุ /หน่วย ม.ค. 1 ยอดยกมา 5,000 10.- ม.ค. 5 ซ้อื 8,000 12.- ม.ค. 12 เบกิ ใช้ 6,000 ม.ค. 21 ซอ้ื 8,000 11.- ม.ค. 28 เบกิ ใช้ 10,000 ม.ค. 30 ซ้อื 5,000 13.- ก า ร ค า น ว ณ วั ต ถุ ดิ บ ค ง เ ห ลื อ วิ ธี เ ข้ า ก่ อ น อ อ ก ก่ อ น โ ด ย ก า ร บนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื แบบสน้ิ งวด คานวณไดด้ งั น้ี รายการซอ้ื เมอ่ื วนั ท่ี 21 จานวน 5,000 หน่วย ราคาหน่วยละ 11 บาท = 55,000.- รายการซอ้ื เมอ่ื วนั ที่ 30 จานวน 5,000 หน่วย ราคาหน่วยละ 13 บาท = 65,000.- รวมวตั ถดุ บิ คงเหลอื 10,000 หน่วย เป็นเงนิ = 120,000.- การคานวณวตั ถดุ บิ คงเหลอื วธิ เี ขา้ กอ่ นออกกอ่ นโดยการ บนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื แบบตอ่ เนื่อง จะเป็ นไปตามรายการในบตั ร วตั ถดุ บิ ดงั นี้ บตั รวตั ถดุ ิบ ช่อื วตั ถุดบิ ประเภท รหสั จุดสงั่ ซ้อื ....................................จานวนทสี่ งั่ ซ้อื ....................................หน่วยนบั ............. วนั เลขท่ี รบั จา่ ย คงเหลอื เดอื น ใบสา จานวน ราคา จานวน จานวน ราคา จานวน จานวน ราคาต่อ จานวน ปี คญั หน่วย ต่อ เงิน หน่วย ต่อ เงิน หน่วย หน่วย เงิน หน่วย 25x1 หน่วย 5,000 10 50,000 10 50,000 5,000 10 50,000 ม.ค. 1 5,000 12 96,000 8,000 5 8,000 12 96,000 12 5,000 10 50,000 7,000 12 84,000 1,000 12 12,000 21 8,000 11 88,000 7,000 12 84,000 8,000 11 88,000 28 7,000 12 84,000 5,000 11 55,000 3,000 11 33,000 30 5,000 13 65,000 5,000 11 55,000 5,000 13 65,000 10,000 120,000

หนว่ ยท่ี 2 วตั ถดุ บิ และการบันทึกรายการ 32 ตน้ ทนุ วตั ถดุ บิ คงเหลอื 5,000 + 5,000 = 10,000 หน่วย จานวนเงนิ 55,000 + 65,000 = 120,000 บาท 3. วิ ธี ถั ว เฉ ล่ี ย ถ่ ว ง น้ า ห นั ก (Weighted Average Method) วิ ธี น้ี ต้ น ทุ น สิน ค้ า ค ง เห ลือ แ ต่ ล ะ ร า ย ก า ร จ ะ ก า ห น ด จ า ก ก า ร ถั ว เฉ ล่ีย ต้ น ทุ น ข อ ง สิน ค้ า ท่ี เห มื อ น กั น ณ วัน ต้ น ง ว ด กั บ ต้ น ทุ น ข อ ง สิ น ค้ า ท่ี เห มื อ น กั น ท่ี ซ้ื อ ม า ห รือ ผ ลิ ต ข้ึ น ใ น ร ะห ว่ า ง ง ว ด ซึ่ ง วิธี ก า ร ค า น ว ณ ต้ น ทุ น ถั ว เฉ ล่ี ย อ า จ ค า น ว ณ เป็ น ง ว ด ๆ ไ ป ห รื อ ค า น ว ณ ทุ ก ค รั้ง ท่ี ซ้ื อ ม า แ ล้ ว แ ต่ ส ถ า น ก า ร ณ์ ดั ง นั้ น ต้ น ทุ น วัต ถุ ดิ บ ท่ี เบิ ก ไ ป ใช้ แ ล ะ ค ง เห ลือ ต อ น ส้ิ น ง ว ด จึง เป็ น รา ค า ท่ี ถั ว เฉ ล่ี ย ระ ห ว่ า ง วัต ถุ ดิ บ ท่ี มี อ ยู่ ก่ อ น กั บ วัต ถุ ดิ บ ท่ี ไ ด้ รับ ม า ให ม่ โด ย น า ผ ล ร ว ม ข อ ง ร า ค า ต้ น ทุ น วัต ถุ ดิ บ ท่ี ซ้ื อ ม า แ ต่ ล ะ ค รั้ง คู ณ ด้ ว ย ป ริ ม า ณ ก า ร ซ้ื อ ห า ร ด้ ว ย จานวนหน่วยวตั ถุดบิ ทม่ี อี ยู่ทงั้ สน้ิ ตวั อยา่ งท่ี 2.7 ตอ่ ไปน้ีเป็นขอ้ มูลการรบั -จ่ายวตั ถุดบิ ของบรษิ ทั นาสมยั จากดั เดอื นมกราคม 25x1 มดี งั น้ี วนั ที่ รายการ จานวนหน่วย ต้นทุน/หน่วย ม.ค. 1 ยอดยกมา 800 50.- ม.ค. 8 ซ้อื 500 52.- ม.ค. 10 เบกิ ใช้ 600 ม.ค. 15 ซ้อื 1,000 48.- ม.ค. 25 เบกิ ใช้ 1,200 ม.ค. 30 ซ้อื 500 50.- การคานวณวตั ถดุ บิ คงเหลอื วธิ ถี วั เฉลย่ี ถ่วงน้าหนกั โดยการ บนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื แบบสน้ิ งวด คานวณไดด้ งั น้ี ม.ค. 1 ยอดยกมา 800 หน่วย หน่วยละ 50 บาท = 40,000 บาท ม.ค. 8 ซอ้ื 500 หน่วย หน่วยละ 52 บาท = 26,000 บาท ม.ค. 15 ซอ้ื 1,000 หน่วย หน่วยละ 48 บาท = 48,000 บาท ม.ค. 30 ซ้อื 500 หน่วย หน่วยละ 52 บาท = 26,000 บาท

หนว่ ยที่ 2 วตั ถดุ บิ และการบนั ทึกรายการ 33 วตั ถดุ บิ ทมี่ อี ยทู่ งั้ สน้ิ 2,800 หน่วย ต้นทุนรวม = 140,000 บาท ตน้ ทุนตอ่ หน่วย = 140,000 = 50 บาท 2,800 วตั ถดุ บิ คงเหลอื 1,000 หน่วย ตน้ ทนุ ถวั เฉลย่ี หน่วยละ 50 บาท = 1,000 x 50 = 50,000 บาท การคานวณวตั ถดุ บิ คงเหลอื วธิ ถี วั เฉล่ยี ถ่วงน้าหนัก โดยการ บนั ทกึ บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื แบบตอ่ เน่อื งตามรายการในบตั รวตั ถุดบิ ดงั น้ี บตั รวตั ถดุ ิบ ช่อื วตั ถุดบิ ประเภท รหสั จุดสงั่ ซ้อื ....................................จานวนทสี่ งั่ ซ้อื ...........................................หน่วยนบั ................................ วนั เลข รบั จา่ ย คงเหลอื เดอื ที่ จาน ราค จานว จานว ราค จานว จาน ราคา จานว น ใบ วน าต่อ นเงิน น าต่อ นเงนิ วน ต่อ นเงิน ปี สา หน่ว หน่ว หน่วย หน่ว 25x1 คญั ย ย หน่ว หน่วย ยย ม.ค. 800 50 40,000 800 50 40,000 1 8 500 52 26,000 1,300 50.77 66,000 10 600 50.77 30,462 700 50.77 35,538 15 1,000 48 48,000 1,700 49.14 83,538 25 1,200 49.14 58,968 500 49.14 24,570 30 500 50 25,000 1,000 49.57 49,570

หนว่ ยที่ 2 วตั ถดุ บิ และการบันทกึ รายการ 34 สรปุ เนื้อหาหน่วยที่ 2 วัต ถุ ดิบ ห ม า ย ถึ ง วัส ดุ ห รือ วัต ถุ ใด ๆ ท่ี น า ม า เป็ น ส่ ว น ผ ส ม ห รือ เ ป็ น ส่ ว น ป ร ะ ก อ บ ส า คั ญ ผ่ า น ก ร ะ บ ว น ก า ร ผ ลิ ต ใ ห้ ก ล า ย เ ป็ น สิ น ค้ า ส า เร็จ รู ป แ บ่ ง ต า ม ป ริม า ณ ก า ร ใช้ ผ ลิ ต สิ น ค้ า ส า เร็จ รู ป ไ ด้ 2 ป ร ะ เภ ท คื อ วตั ถุดบิ ทางตรง และวตั ถดุ บิ ทางออ้ ม ก า รรับ จ่ า ย วัต ถุ ดิบ ป ระก อ บ ไป ด้ วย 2 ขั้น ต อ น ห ลัก คือ (1) ก า ร จัด ห า วัต ถุ ดิ บ ป ร ะ ก อ บ ไ ป ด้ ว ย ก า รข อ ซ้ื อ ก า รจัด ซ้ื อ ก า ร ต ร ว จ รับ ข อ ง ก า ร ส่ ง คื น แ ล ะ ก า ร จ่ า ย ช า ร ะ ห น้ี ค่ า วั ต ถุ ดิ บ (2 ) ก า ร จั ด เ ก็ บ แ ล ะ ก า ร เบิ ก จ่ า ย วัต ถุ ดิบ ป ระก อ บ ไป ด้ วย ก า รจัด เก็ บ วัต ถุ ดิบ ก า รเบิ ก ใช้ วัต ถุ ดิ บ และการส่งคนื วตั ถดุ บิ คนื คลงั พสั ดุ ก า ร บั น ทึ ก ร า ย ก า ร เกี่ ย ว กั บ วัต ถุ ดิ บ เน่ื อ ง จ า ก วั ต ถุ ดิ บ ถื อ เป็ น สิ น ค้ า ป ร ะ เภ ท ห นึ่ ง ข อ ง กิ จ ก า ร ผ ลิ ต จึ ง ส า ม า ร ถ เลื อ ก ป ฏิ บั ติ ไ ด้ 2 วิ ธี เห มื อ น กั บ กิ จ ก า ร ซ้ื อ ข า ย สิ น ค้ า คื อ ก า ร บั น ทึ ก ร า ย ก า ร เกี่ ย ว กั บ วัต ถุ ดิ บ ตามวธิ บี ญั ชสี นิ คา้ แบบสน้ิ งวด และวธิ บี ญั ชสี นิ คา้ แบบต่อเน่อื ง ก า ร บั น ทึ ก วั ต ถุ ดิ บ ต า ม วิ ธี บั ญ ชี สิ น ค้ า แ บ บ ส้ิ น ง ว ด ค า น ว ณ วตั ถุดบิ ทใ่ี ชใ้ นการผลติ ไดด้ งั น้ี วัต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง ท่ี ใช้ ใน ก า ร ผ ลิ ต = วัต ถุ ดิ บ ค ง เห ลื อ ต้ น ง ว ด + (ซ้ื อ วัต ถุ ดิบ + ค่ าข น ส่ งเข้า – ส่ งคืน – ส่ วน ล ด รับ ) - วัต ถุ ดิบ ค งเห ลือ ป ล า ย งวด ก า ร บั น ทึ ก วั ต ถุ ดิ บ ต า ม วิ ธี บั ญ ชี สิ น ค้ า แ บ บ ต่ อ เ น่ื อ ง วั ต ถุ ดิ บ ท า ง ต ร ง แ ล ะ วั ต ถุ ดิ บ ท า ง อ้ อ ม ท่ี ใ ช้ ใ น ก า ร ผ ลิ ต ดู จ า ก บั ต ร วั ต ถุ ดิ บ ช่ อ ง รา ย ก า รจ่ า ย ทั้ง ห ม ด โด ย ต รว จ ส อ บ กั บ บั ญ ชี คุ ม วัต ถุ ดิ บ บั ญ ชี ง า น ระ ห ว่ า ง ทา และบญั ชคี ่าใชจ้ ่ายในการผลติ ก า ร ค า น ว ณ วั ต ถุ ดิ บ ค ง เ ห ลื อ ใ น วั น ส้ิ น ง ว ด กิ จ ก า ร ส า ม า ร ถ เลือ ก ใช้ วิธี รา ค า ทุ น ห รือ วิธี ร า ค า ทุ น ห รือ ร า ค า มู ล ค่ า สุ ท ธิท่ี จ ะไ ด้ รับ แ ล้ ว แ ต่ ร า ค า ใ ด จ ะ ต่ า ก ว่ า แ ต่ วิ ธี ร า ค า ทุ น เ ป็ น วิ ธี ท่ี นิ ย ม ใ ช้ ซ่ึ ง กิ จ ก า ร อ า จ จ ะ เลอื กใชว้ ธิ ใี ดวธิ หี น่ึงตามสภาพความเหมาะสม ดงั น้ี

หน่วยที่ 2 วัตถดุ บิ และการบันทกึ รายการ 35 1. วธิ รี าคาเจาะจง (Specific Identification Method) 2. วธิ เี ขา้ กอ่ นออกกอ่ น (First-In , First-Out Method) 3. วธิ ถี วั เฉลย่ี ถ่วงน้าหนกั (Weighted Average Method) .......................................... คาศพั ท์ท้ายบทที่ ควรทราบ คาศพั ท์ ความหมาย Cost of material Issued ตน้ ทนุ วตั ถดุ บิ ทใ่ี ชใ้ นการผลติ Direct Materials วตั ถุดบิ ทางตรง Indirect Materials วตั ถุดบิ ทางออ้ ม Material Card บตั รวตั ถดุ บิ Order Point จุดสงั่ ซอ้ื Periodic Inventory Accounting บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื แบบสน้ิ งวด Perpetual Inventory Accounting บญั ชสี นิ คา้ คงเหลอื แบบต่อเน่อื ง Purchase Order ใบสงั่ ซ้อื Purchase Requisition ใบขอซ้อื Receiving Report รายงานการรบั ของ Specific Identification Method วธิ รี าคาเจาะจง First-In , First-Out Method วธิ เี ขา้ ก่อนออกก่อน Weighted Average Method วธิ ถี วั เฉลย่ี ถ่วงน้าหนัก