ທິດສະດີດົນຕີເຫຼັ້ມ1

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ • ໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະສາມ ເຊື່ ນັ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະ 3/4 ແບ່ື ງກ່ື ຸມຈງັ ຫວະອອກໄດເ້ ປັນ 3 ກື່ ຸມ ເຊ່ື ນັ ດຽວກບັ ອດັ ຕາ ຈງັ ຫວະ 9/8 ແລະ 9/4 (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.65) • ໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະສ່ື ີ ເຊື່ ນັ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະ 4/4 ແບ່ື ງກ່ື ຸມຈງັ ຫວະອອກໄດເ້ ປັນ 4 ກື່ ຸມ ເຊື່ ນັ ດຽວກບັ ອດັ ຕາ ຈງັ ຫວະ 4/8, 12/8, 12/16 ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.66 ). ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.64 ການລວມກື່ ຸມຈງັ ຫວະແບບເທື່ າົ ໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະສອງ ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.65 ການລວມກ່ື ຸມຈງັ ຫວະແບບເທື່ າົ ໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະສາມ ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.66 ການລວມກ່ື ຸມຈງັ ຫວະແບບເທ່ື າົ ໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະສື່ ີ ສງັ ເກດການວາງຕໍາແໜື່ ງຂອງໂຕໂນດເພື່ ອືຼ ໃຫອ້ ່ື ານງ່ື າຍ ໃນການບນັ ທກໂນດຈ່ື ງຕອ້ ງຄໍານວນ ໄລຍະະຫື່ າງ ລະຫວ່ື າງໂນດຕວົ ໜື່ ງໄປຍງັ ໂນດຕວົ ຖດັ ໄປຕາມຈງັ ຫວະໃຫຍື່ ຫລຼື ຕາມກື່ ຸມຈງັ ຫວະລວມເຖງິ ຄ່ື າໂນດແຕ່ື ລະໂຕ ດວ້ ຍ ໂນດໂຕທໍາອດິ ຂອງຫອ້ ງເປັນໂນດເທງິ ຈງັ ຫວະທື່ ີ 1 ຈະຢ່ື ູໃກເ້ ສນັ້ ກນັ້ ຫອ້ ງທາງຊາ້ ຍມສືຼ ະເໝບີ ື່ ໍວ່ື າໂນດໂຕທໍາ ອດິ ຈະມຄີ ວາມຍາວເທ່ື າົ ໃດກຕໍ າມ ຈື່ ງພບົ ວື່ າຖາ້ ມໂີ ນດໂຕດຽວໃນຫອ້ ງຕາໍ ແໜື່ ງຂອງໂນດໂຕນນັ້ ກຕໍ ອ້ ງຢື່ ູທ່ື ຕີ ໍາແໜື່ ງ ຂອງຈງັ ຫວະທ່ື ີ 1 ບ່ື ໍແມື່ ນວາງໄວກ້ າງຫອ້ ງ ສ່ື ວນໂນດ ໂຕຖດັ ໆໄປໃຫແ້ ບື່ ງສ່ື ວນຂອງພນຼື້ ທື່ ໃີ ຫມ້ ສີ ດັ ສື່ ວນຕາມຄື່ າ ຈງັ ຫວະຢື່ າງເໝາະສມົ 42 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ແບບຝກຫດັ ທີ 3.6 ຈ່ື ງົ ລວມກ່ື ຸມຈງັ ຫວະໃຫຖ້ ກຼື ຕອ້ ງ ການທງັ ຫມດົ ກື່ ຸມຈງັ ຫວະທື່ ຖີ ກຼື ຕອ້ ງເຮດັ ໃຫສ້ ະດວກໃນການອື່ ານໂນດ ເພາະນກັ ດນົ ຕຣີຈະຄດິ ຕາມ ຈງັ ຫວະແລະ ຈງັ ຫວະໃຫຍ່ື ທື່ ຖີ ກືຼ ຕອ້ ງຕາມເຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ຈງັ ຫວະ ໃນກໍລະນທີ ່ື ຈີ ງັ ຫວະມຄີ ວາມຫຍຸງ້ ຍາກຂນ້ ເຊ່ື ນັ : ຈງັ ຫວະບື່ ລໍ ງົ ເທງິ ຈງັ ຫວະໃຫຍ່ື ຈງັ ຫວະຍາວເກນີ ຈງັ ຫວະໃຫຍ່ື ຈງັ ຫວະຍາວຂາ້ ມຫອ້ ງ ຫລືຼ ກລໍ ະນອີ ື່ ນືຼ ໆ ທ່ື ີ 3 ເຮດັ ໃຫບ້ ່ື ໍສາມາດລວມກື່ ຸມຈງັ ຫວະຕາມກດົ ດື່ ງັ ກ່ື າວຂາ້ ງຕນົ້ ໄດໃ້ ຫໃ້ ຊເ້ ຄື່ ອຼື ງໝາຍເຊ່ື ອືຼ ມສຽງ ເຂາົ້ ມາຊື່ ວຍເຊື່ ນັ : 4 ເປັນການບນັ ທກລກັ ສະນະຈງັ ຫວະທື່ ກີ ່ື ອມຈງັ ຫວະໃຫຍ່ື ເຮດັ ໃຫອ້ ່ື ານຍາກ ຄວນຂຽນຄນຼື ໃໝື່ ດື່ ງັ ນ:ີ້ 3 ເຊື່ ງິ ເຮດັ ໃຫໄ້ ດລ້ ກັ ສະນະຈງັ ຫວະເໝອຼື ນເດມີ ຢ່ື າງໃດກຕໍ າມ ການບນັ ທກໂນດໃນ 4 ປະຈບຸ ນັ ອານຸໂລມໃຫໃ້ ຊໄ້ ດທ້ ງັ 2 ແບບ. 2. ການລວມກື່ ຸມຈງັ ຫວະແບບບ່ື ໍເທື່ າົ ເປັນການລວມກື່ ຸມຈງັ ຫວະທ່ື ໃີ ຫຍື່ ກວື່ າຈງັ ຫວະໃຫຍື່ ເຮດັ ໃຫກ້ ື່ ຸມຈງັ ຫວະມີ ຂະໜາດບື່ ເໍ ທື່ າົ ກນັ ທງັ ໝດົ ໃນແຕື່ ລະຫອ້ ງ • ຖາ້ ຈາໍ ນວນຈງັ ຫວະໃຫຍ່ື ເປັນ 2 ເຊື່ ງິ ເກດີ ຂນ້ ໃນກໍລະນຂີ ອງອດັ ຕາຈງັ ຫວະສອງ ບ່ື ໍວື່ າ ຈະເປັນອດັ ຕາຈງັ ຫວະທໍາມະດາ ຫລຼື ອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ນອກຈາກຈະລວມກ່ື ຸມ ຈງັ ຫວະແບບເທື່ າົ ໃນຂໍ້ 1 ແລວ້ ຍງັ ສາມາດທງັ ຫມດົ ຫນ່ື ວຍຈງັ ຫວະໃນສ່ື ວນທໍາອດິ ຂອງຫອ້ ງໃຫໃ້ ຫຍ່ື ກວື່ າ 1 ຈງັ ຫວະໄດ້ ແລະ ສື່ ວນຫຼງັ ກຈໍ ະເຫຼອື ບ່ື ໍເຖງິ 1 ຈງັ ຫວະ ໃນກໍລະນນີ ສີ້ ່ື ວນທໍາອດິ ຂອງຫອ້ ງຕອ້ ງເປັນໂນດໂຕດຽວ ເຊື່ ງິ ມຄີ ື່ າຫລາຍກວ່ື າ ຈງັ ຫວະໃຫຍ່ື ເຊ່ື ນັ : ໂນດດໍາ ປະຈດຸ ໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ 2/4 ຫລໂຼື ນດດາໍ ໜື່ ງຂດີ ຈາໍ້ ໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ 2/8 (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.67) ຫຼກັ ຂອງການທງັ ຫມດົ ກລ່ື ຸມຈງັ ຫວະແບບບື່ ເໍ ທື່ າົ ໃນແຕ່ື ລະຫອ້ ງ ສາມາດ ນໍາໄປໃຊໄ້ ດກ້ ບັ ທຸກກໍລະນີ ສໍາລບັ ການແບ່ື ງກື່ ຸມຈງັ ຫວະທື່ ີ ສ່ື ວນທໍາອດິ ນອ້ ຍກວື່ າສື່ ວນຫຼງັ ນນັ້ ບ່ື ໍນຍິ ມົ ແມ່ື ນໃນ ປະຈບຸ ນັ ຈະອານຸໂລມໃຫໃ້ ຊໄ້ ດ້ ເຫດທື່ ບີ ື່ ໍນຍິ ມົ ໃຫກ້ ື່ ຸມຈງັ ຫວະໃນສ່ື ວນທໍອດິ ນອ້ ຍກວື່ າສື່ ວນຫຼງັ ກໍເພາະໃຫ້ ຄວາມຮູສ້ ກຂອງຈງັ ຫວະຂດັ (Syncopation) ຊ່ື ງຈະໄດ້ ອະທບິ າຍຕື່ໄໍ ປໃນຫວົ ຂໍທ້ ີ 3.11.1 43 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.67 ການທງັ ຫມດົ ກື່ ຸມຈງັ ຫວະທ່ື ໃີ ຫຍ່ື ກວື່ າ 1 ຈງັ ຫວະໃຫຍື່ ຂອງ 2/4, 2/8 • ຖາ້ ຈໍານວນຈງັ ຫວະໃຫຍ່ື ເປັນ 3 ຊ່ື ງເກດີ ຂນ້ ໃນກໍລະນຂີ ອງອດັ ຕາຈງັ ຫວະສາມ ບື່ ໍວ່ື າຈະເປັນອດັ ຕາຈງັ ຫວະທາໍ ມະດາ ຫລືຼ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ນອກຈາກຈະທງັ ຫມດົ ກລ່ື ຸມຈງັ ຫວະແບບເທ່ື າົ ໃນ ຂໍ້ 1 ແລວ້ ຍງັ ສາມາດ ທງັ ຫມດົ ຫນື່ ວຍຈງັ ຫວະໃນສ່ື ວນທາໍ ອດີ ຂອງຫອ້ ງເປັນ 2 ຈງັ ຫວະໃຫຍ່ື ແລະສ່ື ວນຫຼງັ ເປັນ 1 ຈງັ ຫວະໃຫຍ່ື ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.68 ) ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.68 ການລວມກ່ື ຸມຈງັ ຫວະຂອງອດັ ຕາຈງັ ຫວະສາມເປັນ 2 ຈງັ ຫວະໃຫຍື່ ແລະ 1 ຈງັ ຫວະໃຫຍື່ ແບບຝກຫດັ ທີ 3.7 ຈື່ ງົ ລວມກື່ ຸມຈງັ ຫວະໃຫຖ້ ກືຼ ຕອ້ ງ ໃຫພ້ ຈິ າລະນາໃຊເ້ ຄື່ ອືຼ ງໝາຍເຊ່ື ອືຼ ມສຽງ 44 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 3.9.2 ການແບື່ ງກ່ື ຸມຈງັ ຫວະຢຼືມ ເປັນການແບື່ ງກື່ ຸມຈງັ ຫວະບື່ ໍກງົ ຕາມຈງັ ຫວະໃຫຍື່ ຫລືຼ ອາດເປັນການແບື່ ງສື່ ວນ ແຍກຈງັ ຫວະທ່ື ບີ ື່ ໍກງົ ໄປກງົ ມາໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະທໍາມະດາ ເຊື່ ນັ : ການແບື່ ງກື່ ຸມ ຈງັ ຫວະໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ 2/4 ແທນທ່ື ຈີ ະເປັນການແບື່ ງກື່ ຸມຈງັ ຫວະອອກເປັນ 2 ກ່ື ຸມ ໆ ລະ 1 ຈງັ ຫວະ ກໍອາດເປັນການແບື່ ງຈງັ ຫວະທງັ ຫອ້ ງ ອອກເປັນ 3 ຫລຼື 5 ຈງັ ຫວະເປັນຕນົ້ ອກີ ກລໍ ະນໜີ ື່ ງເຊ່ື ງິ ເອນີ້ ວ່ື າ: ເປັນການແບື່ ງກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢືຼມເຊ່ື ນັ ກນັ ຄ:ືຼ ເຖງິ ວື່ າຈະໄດມ້ ກີ ານແບ່ື ງກື່ ຸມຈງັ ຫວະໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ 2/4 ອອກເປັນ 2 ກ່ື ຸມໆ ລະ 1 ຈງັ ຫວະຕາມປົກກະຕິ ແຕື່ ການແບື່ ງແຍກຫນ່ື ວຍຂອງຈງັ ຫວະໃຫຍື່ ບື່ ໍປົກກະຕິ ເຊື່ ນັ : ໂນດດໍາເຊ່ື ງິ ສາມາດແບື່ ງແຍກອອກເປັນໂນດດໍາໜ່ື ງຂດີ 2 ໂຕ ອາດຖກືຼ ແບ່ື ງເປັນໂນດດໍາໜ່ື ງຂດີ 3 ໂຕ ນນັ້ ໝາຍຄວາມວ່ື າ ໂນດດໍາໜື່ ງຂດີ 3 ໂຕ ໃນທ່ື ນີ ມີ້ ຄີ ື່ າເທື່ າົ ກບັ ໂນດ ດໍາ 1 ໂຕ ກື່ ຸມ ຈງັ ຫວະຢືຼມທ່ື ປີ ະກອບດວ້ ຍໂນດ 3 ໂຕ ເຊື່ ນັ ນເີ້ ອນີ້ ວ່ື າ: ໂນດສາມພະຍາງ (Triplet) ເຊື່ ງິ ເປັນໂນດ ຫຼາຍ ພະຍາງທື່ ພີ ບົ ຫລາຍທື່ ສີ ຸດ ຈາໍ ນວນພະຍາງກຄໍ ຼື ຈາໍ ນວນໂຕໂນດໃນກ່ື ຸມຈງັ ຫວະຢືຼມໂດຍບື່ ໍຕອ້ ງຄໍານງເຖງິ ຄື່ າ ຈງັ ຫວະທ່ື ແີ ທຈ້ ງິ ຂອງກຸມມຕວັ ໂນດ ໃນການບນັ ທກໂນດທ່ື ເີ ປັນກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢຼືມຕອ້ ງໃສື່ ໂຕເລກສະແດງ ຈາໍ ນວນ ໂຕໂນດກໍາກບັ ສະເໝີ ໂດຍຕວົ ເລກຈະປາກດົ ຢື່ ູກງົ ເຄ່ື ງິ ກາງຂອງເສນັ້ ລວບຂດີ ໂນດ ແລະ ບື່ ໍມເີ ສນັ້ ໂຄງກໍາກບັ ຢື່ ູ ດວ້ ຍ ຢ່ື າງໃດກຕໍ າມ ການໃຊຕ້ ວົ ເລຂກກໍາກບັ ຢ່ື ູທາງຫວົ ຂອງໂຕໂນດກໍເປັນໄປໄດເ້ ຊ່ື ນັ ກນັ ແຕ່ື ມກັ ສາ້ ງຄວາມສບັ ສນົ ເພາະນກັ ດນົ ຕຣີອາດຄດິ ວ່ື າເປັນຕວົ ເລກສໍາລບັ ການໃຊນ້ ວິ້ ສື່ ວນການໃຊເ້ ສນັ້ ໂຄງ້ ກໍ ອາດໝາຍເຖງິ ການບນັ ເລງ ສຽງຕື່ ໍເນ່ື ອຼື ງ ໃນກໍລະນທີ ື່ ກີ ື່ ຸມຈງັ ຫວະຢຼືມບ່ື ໍມຂີ ດີ ໂນດເຊື່ ງິ ເຮດັ ໃຫບ້ ່ື ໍສາມາດໃຊ້ ເສນັ້ ລວບຂດີ ໂນດເຊື່ ອຼື ມໂນດທງັ ກື່ ຸມເຂາົ້ ໄວນ້ າໍ ກນັ ໄດໃ້ ຫໃ້ ຊເ້ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍປີກກາໃຫຍື່ (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.69) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.69 ການບນັ ທກກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢືຼມໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະທໍາມະດາ ການແບ່ື ງກ່ື ຸມຈງັ ຫວະຢຼືມສາມາດເຮດັ ໄດໃ້ ນອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ເຊື່ ນັ ກນັ ເຊື່ ນັ : ໃນອດັ ຕາ ຈງັ ຫວະ 9/8 ເມ່ື ອືຼ ແບື່ ງກື່ ຸມຈງັ ຫວະອອກເປັນ 3 ກ່ື ຸມໆ ລະ 3 ຈງັ ຫວະແລວ້ ຕາມປົກກະຕໂິ ນດດໍາຈາໍ້ ເຊ່ື ງິ ເປັນຫນ່ື ວຍຂອງຈງັ ຫວະໃຫຍ່ື ສາມາດແບ່ື ງແຍກອອກເປັນໂນດດໍາໜື່ ງຂດີ ໄດ້ 3 ໂຕ ແຕ່ື ໃນການແບ່ື ງກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢືຼມ ຫນ່ື ວຍຂອງຈງັ ຫວະໃຫຍ່ື ອາດປະກອບດວ້ ຍໂນດດໍາໜ່ື ງຂດີ 4 ໂຕ ນນັ້ ໝາຍຄວາມວ່ື າ ໂນດດໍາໜື່ ງຂດີ 4 ໂຕໃນທ່ື ນີ ມີ້ ຄີ ື່ າເທ່ື າົ ກບັ ໂນດດໍາຈາໍ້ 1 ຕວົ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.70). ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.70 ການບນັ ທກໂນດສາໍ ລບັ ກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢຼືມໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ບນັ ຫາຂອງການບນັ ທກໂນດສໍາລບັ ກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢຼືມ ກໍຄືຼ ເມື່ ອືຼ ໃດຈະໃຊຕ້ ວັ ໂນດ້ ຊະນດິ ໃດ ຫລືຼ ໃຊໂ້ ນດດໍາ ຈກັ ຂດີ ວທິ ຄີ ດິ ກຄໍ ືຼ ໃຫອ້ ງິ ໂຄງສາ້ ງປົກກະຕຂິ ອງການແບ່ື ງແຍກຈງັ ຫວະ ແລວ້ ໃຫໃ້ ຊຊ້ ະນດິ ຂອງຕວົ ໂນດທ່ື ຢີ ື່ ູໃນ ລະດບັ ກື່ ອນໜາ້ ນນັ້ ເປັນຫຼກັ ເຊື່ ນັ : ໃນການແບ່ື ງແຍກຈງັ ຫວະສໍາລບັ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ທໍາມະດາ ໂນດດໍາຈະມຄີ ່ື າ ເທ່ື າົ ກບັ ໂນດດໍາໜ່ື ງຂດີ 2 ໂຕ ເຊື່ ງິ ເທື່ າົ ກບັ ໂນດດໍາສອງຂດີ 4 ໂຕ ຫລືຼ ໂນດດໍາສາມຂດີ 8 ໂຕ ຫລືຼ ໂນດດໍາສ່ື ຂີ ດີ 45 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 16 ໂຕ ດື່ ງັ ນນັ້ ,ເມື່ ອຼື ຕອ້ ງການໂນດ້ ສາມພະຍາງ ຫລືຼ ໂນດ 3 ໂຕ ທື່ ມີ ຄີ ່ື າເທື່ າົ ກບັ ໂນດດໍາ 1 ໂຕ ຕອ້ ງໃຊໂ້ ນດດໍາໜ່ື ງ ຂດີ ເພາະໂນດ 3 ໂຕ ຢ່ື ູໃນລະດບັ ເຊ່ື ງິ ຢື່ ູ ລະຫວື່ າງໂນດດໍາໜ່ື ງຂດີ ແລະ ໂນດດາໍ ສອງຂດີ ຈ່ື ງຕອ້ ງເລອືຼ ກໃຊໂ້ ນດດໍາ ໜື່ ງຂດີ ເນື່ ອືຼ ງຈາກໂນດດໍາໜ່ື ງຂດີ ຢື່ ູໃນລະດບັ ກື່ ອນໜາ້ ນນັ້ ແລະ ຍງັ ບື່ ໍເຖງິ ລະດບັ ທື່ ຈີ ະໃຊໂ້ ນດດໍາສອງຂດີ ໄດ້ ໃນ ທໍານອງ ດຽວກນັ ຖາ້ ຕອ້ ງການໂນດເຈດັ ພະຍາງ ຫລຼື ໂນດ 7 ໂຕ ທ່ື ມີ ຄີ ່ື າເທ່ື າົ ກບັ ໂນດ ດໍາຕອ້ ງໃຊໂ້ ນດດໍາສອງຂດີ ເພາະຍງັ ບ່ື ໍເຖງິ ລະດບັ ທ່ື ຈີ ະໃຊໂ້ ນດດໍາສາມຂດີ ໄດ້ ຖາ້ ຕອ້ ງການໂນດເກາົ້ ພະຍາງ ຫລືຼ ໂນດສບິ ເອດັ ພະຢາງຕອ້ ງໃຊ້ ໂນດດາໍ ສາມຂດີ ເພາະຍງັ ບື່ ໍເຖງິ ລະດບັ ທ່ື ຈີ ະໃຊໂ້ ນດດໍາສື່ ຂີ ດີ ໄດ້ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.71 ). ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.71 ໂຄງສາ້ ງປົກກະຕຂິ ອງການແບື່ ງແຍກຈງັ ຫວະໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະທໍາມະດາໃຊໂ້ ນດດໍາເປັນຫຼກັ ໃນ ການອາ້ ງອງີ ເພ່ື ອຼື ການບນັ ທກກ່ື ຸມຈງັ ຫວະຢຼືມ ການອາ້ ງອງີ ໂຄງສາ້ ງປົກກະຕດິ ື່ ງັ ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.71 ສາມາດໃຊໂ້ ນດ້ ຊະນດິ ອື່ ນຼື ທ່ື ບີ ່ື ໍແມ່ື ນໂນດດໍາ ເປັນຫຼກັ ກໄໍ ດ້ ເຊື່ ນັ : ໃຊໂ້ ນດຂາວເປັນຫຼກັ ກຈໍ ະໄດໂ້ ຄງສາ້ ງທ່ື ສີ ະແດງວ່ື າ ໂນດຂາວມຄີ ື່ າເທ່ື າົ ກບັ ໂນດດາໍ 2 ໂຕ ຫລືຼ ໂນດດາໍ ໜ່ື ງ ຂດີ 4 ໂຕ ຫລຼື ໂນດດໍາສອງຂດີ 8 ໂຕ ຫລືຼ ໂນດດໍາສາມຂດີ 16 ໂຕ ສະນນັ້ , ຖາ້ ຕອ້ ງການໂນດສາມພະຍາງ ຫລືຼ ໂນດ 3 ໂຕທ່ື ມີ ຄີ ື່ າເທື່ າົ ກບັ ໂນດຂາວຕອ້ ງໃຊ້ ໂນດດໍາ 3 ໂຕ ເພາະຍງັ ບ່ື ໍເຖງິ ລະດບັ ທ່ື ຈີ ະໃຊໂ້ ນດດໍາໜື່ ງຂດີ ໄດ້ ການ ບນັ ທກໂນດທ່ື ບີ ື່ ໍມຂີ ດີ ໂນດເຮດັ ໃຫບ້ ່ື ໍສາມາດໃຊເ້ ສນັ້ ລວບຂດີ ໂນດໄດ້ ຈ່ື ງຕອ້ ງໃຊເ້ ຄື່ ອຼື ງໝາຍປີກກາໃຫຍ່ື ຊື່ ວຍເພື່ ອຼື ໃຫໂ້ ນດທງັ ໝດົ ຢ່ື ູໃນກື່ ຸມດຽວກນັ ແລວ້ ຈ່ື ງໃສ່ື ໂຕເລກກາໍ ກບັ ຈາໍ ນວນໂຕໂນດໃນທ່ື ນີ ນັ້ ຖາ້ ຕອ້ ງການໂນດຫາ້ ພະຍາງ ທ່ື ມີ ີ ຄ່ື າເທ່ື າົ ກບັ ໂນດຂາວຕອ້ ງໃຊໂ້ ນດດໍາໜ່ື ງຂດີ ເພາະຍງັ ບື່ ໍເຖງິ ລະດບັ ທື່ ຈີ ະໃຊໂ້ ນດດໍາສອງຂດີ ໄດ້ ແລະຖາ້ ຕອ້ ງ 46 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ການໂນດເກາົ້ ພະຍາງຕອ້ ງໃຊໂ້ ນດດໍາສອງຂດີ ເພາະຍງັ ບື່ ໍເຖງິ ລະດບັ ທື່ ຈີ ະໃຊໂ້ ນດດໍາ ສາມຂດີ ໄດ້ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.72). ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.72 ໂຄງສາ້ ງປົກກະຕຂິ ອງການແບື່ ງແຍກຈງັ ຫວະໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະທາໍ ມະດາໃຊໂ້ ນດຂາວເປັນຫກຼັ ໃນ ການອາ້ ງອງີ ເພ່ື ອືຼ ການບນັ ທກກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢຼືມ ແບບຝກຫດັ ທີ 3.8 ກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢືຼມຕື່ໄໍ ປນີ້ ມຄີ ່ື າເທື່ າົ ກບັ ໂນດຊະນດິ ໃດໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະທໍາມະດາ ແບບຝກຫດັ ທີ 3.9 ຈື່ ງົ ແກໄ້ ຂກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢືຼມໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະທໍາມະດາໃຫຖ້ ກືຼ ຕອ້ ງ 47 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ດວ້ ຍຫຼກັ ການດຽວກນັ ນີ້ ສາມາດນາໍ ໄປໃຊກ້ ບັ ການແບື່ ງກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢຼືມໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ໄດບ້ ອກ ຄ:ຼື ໃນການແບື່ ງແຍກຈງັ ຫວະສໍາລບັ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ນນັ້ ໂນດດໍາຈາໍ້ ມຄີ ່ື າເທ່ື າົ ກບັ ໂນດດໍາໜ່ື ງຂດີ 3 ໂຕ ເຊື່ ງິ ເທ່ື າົ ກບັ ໂນດດາໍ ສອງຂດີ 6 ໂຕ ຫລໂືຼ ນດດາໍ ສາມຂດີ 12 ໂຕ ດື່ ງັ ນນັ້ ເມ່ື ອືຼ ຕອ້ ງການໃຊໂ້ ນດສອງພະຍາງ ຫລຼື ໂນດ 2 ໂຕ ທ່ື ມີ ຄີ ່ື າເທື່ າົ ກບັ ໂນດດໍາຈາໍ້ 1 ໂຕຕອ້ ງໃຊ້ ໂນດດໍາ ເພາະໂນດສອງພະຍາງຢ່ື ູໃນລະດບັ ເຊື່ ງິ ຢື່ ູລະຫວື່ າງໂນດດໍາຈາໍ້ ແລະ ໂນດດໍາ ໜື່ ງຂດີ ຈື່ ງຕອ້ ງຍງັ ໃຊໂ້ ນດດໍາເພາະຍງັ ບື່ ໍເຖງິ ລະດບັ ທື່ ຈີ ະໃຊໂ້ ນດດໍາໜ່ື ງຂດີ ໄດ້ ແຕ່ື ຖາ້ ຕອ້ ງການ ໃຊ້ ໂນດສ່ື ພີ ະຍາງ ຫລໂືຼ ນດ 4 ໂຕ ທື່ ມີ ຄີ ່ື າເທ່ື າົ ກບັ ໂນດດໍາຈໍາ້ 1 ໂຕ ຕອ້ ງໃຊໂ້ ນດດໍາໜ່ື ງຂດີ ເພາະໂນດສ່ື ພີ ະຍາງຢ່ື ູໃນ ລະດບັ ເຊ່ື ງິ ຢ່ື ູລະຫວື່ າງໂນດດໍາໜື່ ງຂດີ ແລະ ໂນດດໍາສອງຂດີ ຈ່ື ງສາມາດ ເລອືຼ ກໃຊໂ້ ນດດໍາໜ່ື ງຂດີ ໄດເ້ ນື່ ອືຼ ງຈາກ ໂນດດໍາໜ່ື ງຂດີ ຢ່ື ູໃນລະດບັ ກ່ື ອນໜາ້ ນນັ້ ແລະ ຍງັ ບື່ ໍເຖງິ ລະດບັ ທື່ ຈີ ະໃຊໂ້ ນດດໍາສອງຂດີ ໄດ້ ຖາ້ ຕອ້ ງການໂນດ້ ເຈດັ ພະຍາງທື່ ມີ ຄີ ່ື າເທ່ື າົ ກບັ ໂນດດໍາຈາໍ້ 1 ໂຕ ຕອ້ ງໃຊໂ້ ນດດໍາສອງຂດີ ເພາະຢັງບ່ື ໍເຖງິ ລະດບັ ທື່ ຈີ ະໃຊໂ້ ນດດໍາສາມ ຂດີ ໄດ້ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.73). ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.73 ໂຄງສາ້ ງປົກກະຕຂິ ອງການແບ່ື ງແຍກຈງັ ຫວະໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ໃຊໂ້ ນດ ດໍາຈາໍ້ ເປັນຫຼກັ ໃນ ການອາ້ ງອງີ ເພື່ ອຼື ການບນັ ທກກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢຼືມ 48 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ໃນທໍານອງດຽວກບັ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະທໍາມະດາ ການອາ້ ງອງີ ໂຄງສາ້ ງປົກກະຕເິ ຊື່ ນັ ນີ້ ສາມາດໃຊ້ ໂນດຊະນດິ ອ່ື ນຼື ທື່ ບີ ື່ ແໍ ມື່ ນໂນດດໍາຈາໍ້ ເປັນຫກຼັ ກໄໍ ດ້ ເຊ່ື ນັ : ໃຊໂ້ ນດຂາວຈາໍ້ ເປັນຫຼກັ ກຈໍ ະໄດ້ ໂຄງສາ້ ງທ່ື ສີ ະແດງວື່ າ ໂນດຂາວຈາໍ້ ມຄີ ່ື າ ເທື່ າົ ກບັ ໂນດດາໍ 3 ໂຕ ຫລືຼ ໂນດດາໍ ໜ່ື ງຂດີ 6 ໂຕ ຫລືຼ ໂນດດາໍ ສອງຂດີ 12 ໂຕ ສະນນັ້ ຖາ້ ຕອ້ ງການໂນດສ່ື ພີ ະຍາງ ທື່ ມີ ຄີ ື່ າເທື່ າົ ກບັ ໂນດຂາວຈາໍ້ ຕອ້ ງໃຊໂ້ ນດດາໍ 4 ໂຕ ເພາະຢັງບ່ື ເໍ ຖງິ ລະດບັ ທື່ ຈີ ະໃຊໂ້ ນດດາໍ ສອງຂດີ ໄດ້ ຖາ້ ຕອ້ ງການ ໂນດເຈດັ ພະຍາງ ທື່ ມີ ຄີ ື່ າເທ່ື າົ ກບັ ໂນດຂາວຈາໍ້ ຕອ້ ງໃຊໂ້ ນດດໍາໜື່ ງຂດີ ເພາະຍງັ ບ່ື ໍເຖງິ ລະດບັ ທ່ື ຈີ ະໃຊໂ້ ນດດໍາສອງ ຂດີ ໄດ້ ແລະຖາ້ ຕອ້ ງການໂນດສບິ ຫາ້ ພະຍາງທ່ື ມີ ຄີ ື່ າເທື່ າົ ກບັ ໂນດຂາວຈາໍ້ ຕອ້ ງໃຊໂ້ ນດດໍາສອງຂດີ ເພາະຢັງບ່ື ໍເຖງິ ລະ ດບັ ທື່ ຈີ ະໃຊໂ້ ນດ້ ໂນດດໍາສາມຂດີ ໄດ້ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.74 ). ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.74 ໂຄງສາ້ ງປົກກະຕຂິ ອງການແບ່ື ງແຍກຈງັ ຫວະໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ໃຊໂ້ ນດຂາວຈາໍ້ ເປັນຫກຼັ ໃນ ການອາ້ ງອງີ ເພື່ ອຼື ການບນັ ທກກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢືຼມ ສບັ ດນົ ຕທີ ່ື ໃີ ຊກ້ ບັ ໂນດ້ ຫຼາຍພະຍາງ ມດີ ື່ ງັ ນ:ີ້ • ໂນດສອງພະຍາງ (Duplet) • ໂນດສາມພະຍາງ (Triplet) • ໂນດສື່ ພີ ະຍາງ (Quadruplet) • ໂນດຫາ້ ພະຍາງ (Quintuplet) • ໂນດຫກົ ພະຍາງ (Sextuplet) • ໂນດເຈດັ ພະຍາງ (Septuplet) • ໂນດແປດພະຍາງ (Octaplet) • ໂນດເກາົ້ ພະຍາງ (Nonuplet) • ໂນດສບິ ພະຍາງ (Decuplet) 49 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ • ໂນດສດິ ເອດັ ພະຍາງ(Undecuplet) • ໂນດສບິ ສອງພະຍາງ (Dodecuplet) ແບບຝກຫດັ ທີ 3.10 ກື່ ຸມຈງັ ຫວະຢຼືມຕ່ືໄໍ ປນີ້ ມຄີ ື່ າເທື່ າົ ກບັ ໂນດຊະນດິ ໃດໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ແບບຝກຫດັ ທີ 3.11 ຈ່ື ງົ ແກໄ້ ຂກ່ື ຸມຈງັ ຫວະຢືຼມໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ໃຫຖ້ ກືຼ ຕອ້ ງ 50 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 3.10 ການໃສື່ ໝາຍພກັ ຕາມກ່ື ຸມຈງັ ຫວະ ຄວາມຮູກ້ ື່ ຽວກບັ ການແບື່ ງກ່ື ຸມຈງັ ຫວະ ແລະ ການລວມກື່ ຸມຈງັ ຫວະ ສາມາດນາໍ ໄປປະຍຸກໃຊກ້ ບັ ການຂຽນ ພກັ ສຽງໃຫຖ້ ກືຼ ຕອ້ ງຕາມຫຼກັ ການບນັ ທກຈງັ ຫວະໄດ້ ຫກຼັ ຂອງການໃສື່ ພກັ ສຽງກຄໍ ືຼ ໃຫໃ້ ສື່ ພກັ ສຽງໃຫຄ້ ບົ ທ່ື ລີ ະກື່ ຸມ ຈງັ ຫວະ ໂດຍຫຼກິ ລຽ້ ງການໃຊພ້ ກັ ສຽງຈາໍ້ ໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ທໍາມະດາ ສ່ື ວນໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ໃຊພ້ ກັ ສຽງ ຈາໍ້ ໄດ້ ເນ່ື ອຼື ງຈາກການຈາໍ້ ບ່ື ງົ ບອກຄວາມເປັນ ສາມສື່ ວນຂອງຫນື່ ວຍຈງັ ຫວະໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ດ່ື ງັ ນນັ້ , ເພ່ື ອຼື ຫຼກີ ລຽ້ ງຄວາມສບັ ສນົ ຈື່ ງນຍິ ມົ ໃຊພ້ ກັ ສຽງຈາໍ້ ໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະປະສມົ ເທ່ື າົ ນນັ້ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.75 ) ຖາ້ ໃນ ຫນື່ ວຍຈງັ ຫວະຖກຼື ແບ່ື ງແຍກ ອອກໄປອກີ ຕອ້ ງໃສ່ື ພກັ ສຽງໃຫຫ້ ນື່ ວຍແຍກແຕື່ ລະຫນ່ື ວຍສມົ ບູນເສຍກ່ື ອນ ແລວ້ ຈື່ ງໃສ່ື ພກັ ສຽງໃນຫນື່ ວຍຈງັ ຫວະທື່ ໃີ ຫຍື່ ຂນ້ ຕື່ໄໍ ປໄດ້ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.76 ). ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.75 ການໃສື່ ຕວັ ຢຸດໃຫຄ້ ບົ ເທ່ື ອຼື ລະກ່ື ຸມຈງັ ຫວະ ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.76 ການໃສື່ ພກັ ສຽງໃຫຫ້ ນື່ ວຍແຍກຂອງຈງັ ຫວະສມົ ບູນ ແບບຝກຫດັ ທີ 3.12 ຈື່ ງົ ໃສື່ ພກັ ສຽງໜາ້ ຫອ້ ງ ເພື່ ອຼື ໃຫຄ້ ບົ ຈງັ ຫວະຕາມອດັ ຕາຈງັ ຫວະທ່ື ີ ກາໍ ນດົ ໃຫ້ 51 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ແບບຝກຫດັ ທີ 3.13 ຈ່ື ງົ ໃສື່ ພກັ ສຽງກາງຫອ້ ງ ເພ່ື ອຼື ໃຫຄ້ ບົ ຈງັ ຫວະຕາມອດັ ຕາຈງັ ຫວະທ່ື ີ ກາໍ ນດົ ໃຫ້ 52 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ແບບຝກຫດັ ທີ 3.14 ຈ່ື ງົ ໃສື່ ພກັ ສຽງທາ້ ຍຫອ້ ງ ເພ່ື ອືຼ ໃຫຄ້ ບົ ຈງັ ຫວະຕາມອດັ ຕາຈງັ ຫວະທ່ື ີ ກາໍ ນດົ ໃຫ້ 53 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ແບບຝກຫດັ ທີ 3.15 ຈື່ ງົ ກາໍ ໜດົ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະທ່ື ເີ ໝາະສມົ Haydn. String Quartet in Eb major, Op. 76, No.6, II Chopin. Piano Concerto No.1 in Eb minor, Op.11, II Sibelius. Symphony No.5 in Eb major, Op.82, II Verdi. Nabucodonosor, Overture Saint-Saëns. Carnival des Animaux, the Swan Smetana. My Country No.2, the Moldau Stravinsky. Petrouchka, Dance of the Maskers 54 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ Dvořák. Symphony No.4 in G major, Op.88, II Tartini. Devil's Trill, Sonata for Violin and Piano Brahms. String Sextet in G major, Op.36, IV Purcell. Dido and Aeneas, Overture Weber. Der Freischütz, Overture Bach. English Suite No.5 in E minor, Passepied II Rimsky-Korsakov. Scheherazade, Op.35, IV Vivaldi. Trio Sonata in G minor, Op.1, No.1, III 55 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ Prokofiev. Piano Sonata No.7, Op.83, III Sibelius. Pelléas et Mélisande, Op.46, Pastorole Rachmaninov. Sonata in G minor, Op.19 for Cello and Piano Hindemith. Mathis der Mahler Symphony, I Rimsky-Korsakov. The Tsar's Bride, Overture 3.11 ການເນນັ້ ຈງັ ຫວະທ່ື ບີ ື່ ປໍ ົກກະຕິ ຈງັ ຫວະທ່ື ມີ ວີ ທິ ກີ ານເນນັ້ ຈງັ ຫວະບ່ື ໍປົກກະຕິ ຫລບືຼ ່ື ໍເນນັ້ ຕາມທໍາມະຊາດຂອງອດັ ຕາຈງັ ຫວະຈະ ເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ລດົ ຊາດທື່ ໜີ າ້ ສນົ ໃຈແປກອອກໄປ ເຊື່ ນັ : 3.11.1 ຈງັ ຫວະຂດັ (Syncopation) ຄືຼ ການເລອຼື ກເນນັ້ ຈງັ ຫວະເທງິ ຈງັ ຫວະເບາົ ໃນຂະນະທ່ື ີ ຈງັ ຫວະ ສໍາຄນັ ເຊ່ື ງິ ຄວນເນນັ້ ກລບັ ບື່ ໍເນນັ້ ຫລຼື ຖກືຼ ເຮດັ ໃຫດ້ ອ້ ຍຄວາມສໍາຄນັ ລງົ ວທິ ທີ ື່ ເີ ຮດັ ໃຫຈ້ ງັ ຫວະເບາົ ສໍາຄນັ ກວື່ າຈງັ ຫວະໜກັ ມີ 2 ວທິ ຄີ :ືຼ ການເນນັ້ ຈງັ ຫວະດວ້ ຍເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍເນນັ້ ສຽງ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.77) ແລະ ການໃຫຈ້ ງັ ຫວະ ເບາົ ຫລນິ້ ໃນຂະນະທ່ື ຈີ ງັ ຫວະໜກັ ບື່ ໍມໂີ ນດຫລນິ້ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.78 ) ຫລືຼ ອາດໃຊ້ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍເຊ່ື ອຼື ມສຽງເຊື່ ງິ ເຮດັ ໃຫຈ້ ງັ ຫວະໜກັ ບື່ ໍມໂີ ນດຫລນິ້ ກໍໄດ້ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.79 ) ຈງັ ຫວະຂດັ ເຮດັ ໃຫ້ ເກດີ ຄວາມຮູສ້ ກກື່ ຽວກບັ ການ ເນນັ້ ຈງັ ຫວະຜດິ ໄປຈາກເດມີ ຟັງເບ່ື ງິ ຂດັ ໆ ການເກດີ ຈງັ ຫວະຂດັ ອາດເກດີ ຂນ້ ໄດ້ ຫຼາຍເທື່ ອຼື ໃນເພງ ແຕື່ ຈະເກດີ ຊ່ື ວົ ຄາວ ເພາະຖາ້ ເກດີ ຈງັ ຫວະຂດັ ຢ່ື ູດນົ ຈະເຮດັ ໃຫຮ້ ູສ້ ກເໝອືຼ ນກາໍ ລງັ ປ່ື ຽນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ຫລືຼ ສບັ ສນົ ກບັ ການເນນັ້ ຈງັ ຫວະຂອງອດັ ຕາຈງັ ຫວະ. 56 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.77 ຈງັ ຫວະຂດັ ທ່ື ເີ ກດີ ຈາກການໃຊເ້ ຄື່ ອຼື ງໝາຍເນນັ້ ສຽງເທງິ ຈງັ ຫວະເບາົ ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.78 ຈງັ ຫວະຂດັ ທ່ື ເີ ກດີ ຈາກການໃຫຈ້ ງັ ຫວະເບາົ ຫລນິ້ ໃນຂະນະທື່ ຈີ ງັ ຫວະໜກັ ບ່ື ມໍ ໂີ ນດຫລນິ້ ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.79 ຈງັ ຫວະຂດັ ທ່ື ເີ ກດີ ຈາກການໃຊເ້ ຄື່ ອຼື ງໝາຍເຊື່ ອຼື ມສຽງເທງິ ຈງັ ຫວະໜກັ 3.11.2 ເລມໂິ ອລາ (Hemiola) ຄືຼ ການເນນັ້ ຈງັ ຫວະໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະສາມໃຫຮ້ ູສ້ ກຄາ້ ຍຄເືຼ ປັນອດັ ຕາຈງັ ຫວະສອງ ມທີ ່ື ໃີ ຊມ້ າຕງັ້ ແຕ່ື ຍຸກຟຼືນ້ ຟູສລິ ະປະວທິ ະຍາການ ( Renaissance Period; ຄ.ສ.14501600 ) ມກັ ເກດີ ຂນ້ ໃນຊື່ ວງເຄເດນຊງິ້ ຈະເຮດັ ໃຫຈ້ ງັ ຫວະກະຊບັ ຂນ້ ເຮມໂິ ອລາເກດີ ໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ສາມເທື່ າົ ນນັ້ ແລະ ມກັ ເກດີ ຂນ້ ປະມານ 2-3 ຫອ້ ງ ເຊ່ື ງິ ເປັນຊື່ ວງທື່ ຟີ ັງຄາ້ ຍຄຢືຼ ່ື ູໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະສອງ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.80 ). ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.80 ເຮມໂິ ອລາ ເຊ່ື ງິ ເຮດັ ໃຫອ້ ດັ ຕາຈງັ ຫວະສາມຟັງເປັນອດັ ຕາຈງັ ຫວະສອງ Schumann. Papillons 3.12 ການປະສມົ ຜສານອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ໂດຍປົກກະຕໃິ ນແຕ່ື ລະເພງນຍິ ມົ ໃຊອ້ ດັ ຕາຈງັ ຫວະດຽວກນັ ຕະຫລອດເພງ ແຕ່ື ໃນສດົ ວດັ ທື່ ີ 20 ເປັນຕນົ້ ມາ ບດົ ເພງຫາຼ ຍບດົ ມກີ ານປະສມົ ປະສານອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ເຊ່ື ງິ ມຢີ ື່ ູ 2 ວທິ ີ ໄດຄ້ :ຼື 57 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 3.12.1 ການປື່ ຽນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ເປັນການປື່ ຽນອດັ ຕາຈງັ ຫວະຈາກອດັ ຕາຈງັ ຫວະໜ່ື ງ ເປັນອກີ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະໜ່ື ງ ເຊ່ື ນັ : ເພງເລ່ື ມີ ໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ 2/4 ຕື່ ໍມາອກີ 50 ຫອ້ ງກໍປື່ ຽນເປັນ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະ 3/4 ແລະອາດ ປ່ື ຽນຕ່ື ໄໍ ປອກີ ເປັນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ 6/8 ບດົ ເພງໃນສດັ ຕະວດັ ທື່ ີ 20 ເປັນຕນົ້ ມາມກີ ານປື່ ຽນອດັ ຕາຈງັ ຫວະຄ່ື ອນ ຂາ້ ງຫລາຍ ບດົ ເພງຂອງສະຕຣາວນິ ສະກໃີ ນຕວົ ຢ່ື າງທື່ ຕີ ດັ ຕອນ ມານມີ້ ກີ ານປ່ື ຽນອດັ ຕາຈງັ ຫວະທຸກຫອ້ ງ ແລະ ກາໍ ໜດົ ຄວາມໄວໂດຍໃຫໂ້ ນດດາໍ ເທ່ື າົ ກບັ 112 ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.81 ). ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.81 ການປື່ ຽນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ Stravinsky. L'Histoire du Soldat, Triumphal March of the Devil 3.12.2 ການໃຊຫ້ າຼ ກອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ເປັນການນາໍ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະຫລາຍກວື່ າ 1 ອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ມາໃຊພ້ ຣອ້ ມ ກນັ ໃນແນວສຽງຕື່ າງ ໆ ແລະຢັງອາດມກີ ານປ່ື ຽນອດັ ຕາຈງັ ຫວະເຊ່ື ນັ ດຽວກບັ ໃນຫວົ ຂໍທ້ ື່ ີ 3.12.1 ໄປດວ້ ຍໃນ ແນວໃດແນວໜ່ື ງຫລຫຼື ລາຍກວ່ື າ 1 ແນວກໄໍ ດ້ ການໃຊຫ້ ຼາກອດັ ຕາຈງັ ຫວະເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ຄວາມຊບັ ຊອ້ ນໃນເລື່ ອືຼ ງ ຄວາມຮູສ້ ກດາ້ ນຈງັ ຫວະ ບດົ ເພງຂອງເຊນີ ແບຣກັ ໃນຕວົ ຢື່ າງນໃີ້ ຊອ້ ດັ ຕາຈງັ ຫວະ ຕ່ື າງກນັ ໃນຫອ້ ງທ່ື ີ 3-4 ໂດຍ ກ່ື ຸມເຄື່ ອືຼ ງລມົ ໄມ ້ (ຄລາຣເິ ນດັ ບາສຊູນ) ແລະ ຮາບຢ່ື ູໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ 12/8 ໃນຂະນະທື່ ກີ ື່ ຸມເຄື່ ອຼື ງສາຍ ( ໄວໂອ ລນິ ວໂິ ອລາ ດບັ ເບນີ ເບສ ) ຢ່ື ູໃນອດັ ຕາຈງັ ຫວະ 2/2 ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.82 ). ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.82 ການໃຊຫ້ າຼ ກອດັ ຕາຈງັ ຫວະ (ຫອ້ ງທື່ ີ 3-4) Schoenberg. Variations for Orchestra, Op.31 58 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 3.13 ລກັ ສະນະຈງັ ຫວະພເິ ສດ 3.13.1 ໂມດຈງັ ຫວະ (Rhythmic mode) ການໃຊລ້ ກັ ສະນະຈງັ ຫວະໃນຊື່ ວງທໍາອດິ ເປັນການ ໃຫ້ ຄວາມສນັ້ ຍາວກບັ ໂຕໂນດໃນລກັ ສະນະບື່ ໍເຄື່ ງັ ຄດັ ຄວາມສໍາພນັ ຂອງຄວາມສນັ້ - ຍາວຂອງໂຕໂນດ ບ່ື ໍຕາຍຕວົ ຄຼື ໃນສະໄໝຕ່ື ໍມາທື່ ດີ ນົ ຕຣໄີ ດພ້ ດັ ທະນາເຕມັ ທ່ື ແີ ລວ້ ຢ່ື າງໃດກຕໍ າມ ໃນຊື່ ວງປາຍຄຣດິ ສດັ ຕະວດັ ທື່ ີ 12 ໄດມ້ ກີ ານກາໍ ນດົ ຮູບແບບຂອງລກັ ສະນະຈງັ ຫວະທື່ ເີ ອນີ້ ວື່ າ: ໂມດຈງັ ຫວະ ໃນໂມດຈງັ ຫວະ ແຕື່ ລະແບບໄດສ້ ະທອ້ ນເຖງິ ອດິ ທິ ພນົ ຂອງສຽງສນັ້ ສຽງຍາວໃນພາສາກະວີ ຮູບແບບໂມດຈງັ ຫວະມີ 6 ແບບຄ:ືຼ 1. ໂມດຈງັ ຫວະທີ 1 (ຍາວ - ສນັ້ ) ເອນີ້ ວ່ື າ ໂທຣຄີ (Trochee) 2. ໂມດຈງັ ຫວະທີ 2 (ສນັ້ - ຍາວ) ເອນີ້ ວ່ື າ ອແິ ອມປ (Iamb) 3. ໂມດຈງັ ຫວະທີ 3 (ຢາວ-ສນັ້ -ສນັ້ ) ເອນີ້ ວ່ື າ ດສັ ທນິ (Dactyl) 4. ໂມດຈງັ ຫວະທີ 4 (ສນັ້ - ສນັ້ - ຍາວ) ເອນີ້ ວື່ າ ອະນາເປຣສ (Anapest) 5. ໂມດຈງັ ຫວະທີ 5 (ຍາວ - ຍາວ) ເອນີ້ ວື່ າ ສະປອນດີ (Spondee) 6. ໂມດຈງັ ຫວະທີ 6 (ສນັ້ -ສນັ້ -ສນັ້ ) ເອນີ້ ວ່ື າ ທຣບິ າສ (Tribach) ກ່ື ຸມຂອງໂມດຈງັ ຫວະທີ 1, 2, 6 ບ່ື ໍມໂີ ນດຈາໍ້ ໂດຍພນືຼ້ ຖານຂອງໂມດຈງັ ຫວະທື່ ີ 1 ແລະ 2 ກເໍ ປັນຄວາມ ສໍາພນັ ລະຫວ່ື າງຈງັ ຫວະສນັ້ - ຍາວ ສື່ ວນໂມດຈງັ ຫວະທື່ ີ 6 ເປັນການແບື່ ງຈງັ ຫວະຈາກໂມດທື່ ີ 1 ແລະ 2 ສໍາລບັ ກ່ື ຸມຂອງໂມດຈງັ ຫວະທື່ ີ 3, 4, 5 ເປັນກື່ ຸມທື່ ມີ ໂີ ນດຈາໍ້ ເຊື່ ງິ ເຮດັ ໃຫຄ້ ວາມສໍາພນັ ຂອງຄື່ າໂຕໂນດເປັນສາມຫລາຍ ກວ່ື າສອງນກັ ແຕື່ ງເພງໄດອ້ ງີ ໂມດຈງັ ຫວະໃນການຂຽນເພງ ແລະໃນເພງດຽວກນັ ກມໍ ກັ ມກີ ານ ປະສມົ ປະສານໂມດ ຈງັ ຫວະຫຼາຍໂມດເຂາົ້ ນໍາກນັ ຕາມຄວາມເໝາະສມົ ( ຕວົ ຢື່ າງທື່ ີ 3.83 ) ໃນຕວົ ຢື່ າງ ນຈີ້ າກການທ່ື ລີ ກັ ສະນະຈງັ ຫວະຖກຼື ກໍານດົ ໃນຮູບຂອງໂມດຈງັ ຫວະເຊ່ື ນັ ນີ້ ເຮດັ ໃຫກ້ ານໃຊລ້ ກັ ສະນະຈງັ ຫວະ ບ່ື ໍມຄີ ວາມຫຼາກຫຼາຍເທື່ າົ ທື່ ີ ຄວນ ຕ່ື ໍມາການໃຊໂ້ ມດຈງັ ຫວະຈື່ ງເຊ່ື ອຼື ມຄວາມນຍິ ມົ ລງົ ນກັ ແຕື່ ງເພງໃຊ້ ລກັ ສະນະຈງັ ຫວະຢື່ າງອດິ ສະຫລະ ຫລາຍຂນ້ ໂດຍກາໍ ນດົ ຮູບແບບຂອງລກັ ສະນະຈງັ ຫວະເອງໃນບດົ ເພງ. ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.83 ການໃຊໂ້ ມດຈງັ ຫວະ Perotin. Sederunt 59 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 3.13.2 ໂມທບີ ຈງັ ຫວະ (Rhythmic motif) ເປັນລກັ ສະນະຈງັ ຫວະທື່ ຜີ ູປ້ ະພນັ ເພງ ກາໍ ນດົ ໃຫເ້ ປັນ ລກັ ສະນະຈງັ ຫວະທ່ື ສີ າໍ ຄນັ ໃນບດົ ເພງບດົ ໜ່ື ງ ໂມທຟີ ນຈີ້ ະປາກດົ ຫລາຍເທື່ ອືຼ ໃນເພງເຊື່ ງິ ອາດຈະນາໍ ສະເໜໃີ ນຮູບ ຂອງທາໍ ນອງດວ້ ຍ ກຄໍ ຼື ເປັນໂມທຟີ ທງັ ທາໍ ນອງ ແລະ ຈງັ ຫວະ ໂມທຟີ ເປັນຫນື່ ວຍນອ້ ຍໆ ທື່ ສີ າໍ ຄນັ ໃນເພງ ແລະ ເປັນຕວົ ຂະຫຍາຍໃຫເ້ ພງທງັ ໝດົ ຟັງເບື່ ງິ ເປັນອນັ ໜ່ື ງອນັ ດຽວກນັ ໂມທຟີ ສໍາຄນັ ຊ່ື ງເປັນທ່ື ຮີ ູຈ້ ກັ ກນັ ດຄີ :ືຼ ໂມທຟີ ທື່ ີ ປະກອບດວ້ ຍໂນດ 4 ໂຕ ຈາກຊມິ ໂຟນໝີ າຍເລກ 5 ຂອງເບໂທເຟນ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.84 ) ໂມທີ ຟນເີ້ ມື່ ອືຼ ປາກດົ ຕງັ້ ແຕ່ື ເລື່ ມີ ຕນົ້ ເພງແລວ້ ກກໍ ບັ ມາອກີ ເປັນໄລຍະໆ ທງັ ໃນບດົ ບາທດສາໍ ຄນັ ແລະ ບດົ ບາດຮອງ ໂດຍ ຮກັ ສາກອບການຂນ້ - ລງົ ຂອງທໍານອງໄວ້ ກື່ ຄໍ ຼື ໂນດ 3 ໂຕທໍາອດິ ເປັນໂນດຊໍາ້ ແລວ້ ຕາມດວ້ ຍການກະໂດດລງົ ເປັນ ໄລຍະຄື່ ູ 3 ແມື່ ນບາງເທ່ື ອຼື ການກະໂດດຈະ ເປັນການກະໂດດຂນ້ ຄື່ ູ 3 ແຕ່ື ກຍໍ ງັ ຖວືຼ ່ື າເປັນເຄາົ້ ໂຄງເດມີ ແລະ ຖເຼື ປັນ ການກະໂດດໃນທດິ ທາງ ກງົ ກນັ ຂາ້ ມດວ້ ຍໄລຍະເທື່ າົ ເດມີ ໂມທຟີ ຈງັ ຫວະມຄີ ວາມສໍາຄນັ ຢື່ າງຫຍ່ື ງິ ໃນການເຊ່ື ອຼື ມຕື່ ໍ ຄວາມຄດິ ທງັ ໃນ ລະດບັ ນອ້ ຍແລະ ລະດບັ ໃຫຍ່ື ເຊື່ ນັ : ໂມທຟີ ຈງັ ຫວະໃນທໍານອງສນັ້ ໆ ຖວຼື ື່ າເປັນການໃຊໂ້ ມທຟີ ຈງັ ຫວະໃນລະດບັ ນອ້ ຍແຕື່ ກມໍ ຄີ ວາມສາໍ ຄນັ ພທໍ ື່ ຈີ ະທໍາໃຫທ້ ໍານອງເປັນໜື່ ງດຽວ ສື່ ວນໂມທຟີ ຈງັ ຫວະທື່ ໃີ ຊໃ້ ນຕວົ ຢື່ າງທີ 3.84 ນບັ ເປັນໂມທຟີ ຈງັ ຫວະໃນລະດບັ ໃຫຍື່ ຄ:ຼື ເປັນໂມທຟີ ຈງັ ຫວະທ່ື ໃີ ຊເ້ ປັນຄວາມຄດິ ສາໍ ຄນັ ຂອງທງັ ທື່ ອນ ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.84 ການໃຊໂ້ ມທຟີ ຈງັ ຫວະ Beethoven. Symphony No.5 in C minor, Op.67, I 60 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 3.13.3 ອອສຕນິ າໂຕຈງັ ຫວະ (Rhythmic ostinato) ເປັນຊ່ື ວງຂອງລກັ ສະນະຈງັ ຫວະທື່ ມີ ຄີ ວາມ ໜາ້ ສນົ ໃຈສະເພາະຕວົ ເກດີ ຂນ້ ໃນແນວໃດແນວໜື່ ງເຊ່ື ງິ ມກັ ເປັນແນວເບສ ແນວນຈີ້ ະຫລນິ້ ຊໍາ້ ກບັ ໄປກລບັ ມາ ຫຼາຍ ທ່ື ຽວ ເປັນຕວົ ຢືຼນພນຼື້ ໃນຂະນະທ່ື ແີ ນວອື່ ນືຼ ອາດຫລນິ້ ທໍານອງທ່ື ສີ ໍາຄນັ ກວື່ າ ຫລຼື ຫລນິ້ ແນວປະສານ ໂດຍ ທື່ ວົ ໄປ ອອສຕນິ າໂຕຈະລວມທງັ ທໍານອງ ແລະ ລກັ ສະນະຈງັ ຫວະດວ້ ຍ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.85) ໃນຕວົ ຢ່ື າງນທີ້ ໍານອງ ໃນ ແນວລ່ື ຸມຊໍາ້ ທຸກ 4 ຫອ້ ງ ເປັນກາຣນຊໍາ້ ທງັ ທໍານອງ ແລະ ຈງັ ຫວະ ສ່ື ວນທໍານອງໃນແນວບນດໍາເນນີ ໄປຢື່ າງ ອດິ ສະຫລະດວ້ ຍໂມທບີ ຈງັ ຫວະທື່ ມີ ແີ ບບແຜນ. ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.85 ການໃຊອ້ ອສຕນິ າໂຕຈງັ ຫວະ Soli Nitorem (Notre Dame Conductus with Caudae) 3.14 ການນບັ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງ ເມື່ ອືຼ ຈາໍ ນວນຈງັ ຫວະຄບົ ຕາມອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ຈະມເີ ສນັ້ ກນັ້ ຫອ້ ງ (Bar line) ເຊ່ື ງິ ສະແດງຈດຸ ສນີ້ ສຸດ ຂອງ ຫອ້ ງ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງເປັນຫນື່ ວຍວດັ ຄວາມຍາວຂອງເພງທື່ ແີ ນື່ ນອນທ່ື ສີ ຸດ ແລະ ເປັນທ່ື ນີ ຍິ ມົ ຫລາຍທ່ື ສີ ຸດ ໃນກ່ື ຸມນກັ ດນົ ຕຣີ ເຊ່ື ນັ : ເພງນມີ້ ີ 100 ຫອ້ ງ ຕອນ A ມີ 20 ຫອ້ ງ ເປັນຕນົ້ ເມື່ ອຼື ຮູຈ້ າໍ ນວນຫອ້ ງໃນ ແຕ່ື ລະຕອນກສໍ າມາດວິ ເຄາະໂຄງສາ້ ງ ແລະ ສດັ ສື່ ວນຂອງທື່ ອນ ຫລຼື ຂອງເພງໄດ້ ຢ່ື າງໃດກຕໍ າມ ການກາໍ ນດົ ຄວາມຍາວຂອງເພງທື່ ສີ າມາດ ສ່ື ສຼື ານກບັ ຄນົ ທື່ ວົ ໄປໄດ້ ຄ:ຼື ການກໍານດົ ເປັນນາທີ ເຊື່ ງ ແມ່ື ນຈະບ່ື ໍແນື່ ນອນເພາະຂນ້ ຢື່ ູກບັ ຜູບ້ ນັ ເລງ ແຕ່ື ກໍໃຊກ້ ນັ ເປັນທ່ື ຫີ ຼາກຫຼາຍ. ວທິ ກີ ານນບັ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງ ມີ 4 ກລໍ ະນຄີ :ືຼ 1. ເມື່ ອືຼ ຫອ້ ງທາໍ ອດິ ຈາໍ ນວນຈງັ ຫວະຄບົ ຕາມອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ໃຫນ້ ບັ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງຢ່ື າງກງົ ໄປ ກງົ ມາ ໂດຍນບັ ຫອ້ ງແຮກເປັນຫອ້ ງທ່ື ີ 1 ຈດຸ ທ່ື ມີ ເີ ສນັ້ ກນັ້ ຫອ້ ງທື່ ີ 1 ຖວຼື ່ື າຄບົ 1 ຫອ້ ງ ຈດຸ ທື່ ມີ ເີ ສນັ້ ກນັ້ ຫອ້ ງທື່ ີ 2 ຖວືຼ ່ື າຄບົ 2 ຫອ້ ງ ສງັ ເກດວື່ າເມ່ື ອືຼ ເລ່ື ມີ ຕນົ້ ເພງ ຫຼງັ ຈາກເຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ຈງັ ຫວະ ແລວ້ ຈະຍງັ ບື່ ໍມເີ ສນັ້ ກນັ້ ຫອ້ ງຈນົ ກວ່ື າຈະມຕີ ວັ ໂນດ ປາກດົ ( ຕວົ ຢ່ື າງທື່ ີ 3.86) ເສນັ້ ກນັ້ ຫອ້ ງມີ 2 ແບບ: ເສນັ້ ກນັ້ ຫອ້ ງຕາມປົກກະຕເິ ປັນເສນັ້ ດ່ື ຽວບາງ ສ່ື ວນເສນັ້ ກນັ້ ຫອ້ ງຄື່ ູ (Double bar) ປະກອບດວ້ ຍເສນັ້ ບາງ ແລະເສນັ້ ໜາກດນົ ກນັ ໃຊເ້ ພ່ື ອຼື ສະແດງຄວາມຈບົ ສມົ ບູນຂອງທໍາ ນອງ ຂອງທ່ື ອນ ຫລຼື ຂອງເພງ ຖາ້ ທໍານອງຖກືຼ ຕດັ ຕອນມາ ເສນັ້ ກນັ້ ຫອ້ ງເສນັ້ ສຸດທາ້ ຍຈະເປັນເສນັ້ ດື່ ຽວບາງຕາມ ປົກກະຕິ ສະແດງວື່ າຍງັ ບ່ື ໍຈບົ ຫລືຼ ຍງັ ມຕີ ື່ ໍ. ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.86 ການນບັ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງ ( ເທ່ື າົ ກບັ 4 ຫອ້ ງ ) ເມ່ື ອືຼ ຫອ້ ງທາໍ ອດິ ມຈີ າໍ ນວນຈງັ ຫວະຄບົ 2. ເມື່ ອຼື ຫອ້ ງທໍາອດິ ມຈີ ໍານວນຈງັ ຫວະບ່ື ໍຄບົ ຕາມອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ໃຫຖ້ ວືຼ ່ື າຫອ້ ງທໍາອດິ ເປັນເສດ ຈງັ ຫວະທ່ື ີ ເອນີ້ ວື່ າ ຈງັ ຫວະຢົກ (Anacrusis) ແລະໃຫຫ້ ອ້ ງຖດັ ໄປຊື່ ງມຈີ າໍ ນວນຈງັ ຫວະຄບົ ເປັນຫອ້ ງທື່ ີ 1 ໃນກລໍ ະນນີ ຈີ້ ະ 61 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ພບົ ວ່ື າ ຫອ້ ງສຸດທາ້ ຍຈະມຈີ າໍ ນວນຈງັ ຫວະບື່ ໍຄບົ ເຊື່ ນັ ກນັ ແຕ່ື ໃຫນ້ ບັ ຫອ້ ງສຸດທາ້ ຍດວ້ ຍ ເນ່ື ອືຼ ງຈາກເປັນຫອ້ ງທ່ື ມີ ຈີ າໍ ນວນຈງັ ຫວະເປັນຈາໍ ນວນເສດທື່ ເີ ຫຼອື ຂອງຫອ້ ງທາໍ ອດິ ເຊື່ ນັ : ຖາ້ ຫອ້ ງທາໍ ອດິ ຂອງ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະສາມມພີ ຽງ 1 ຈງັ ຫວະ ຫອ້ ງສຸດທາ້ ຍຈະມີ 2 ຈງັ ຫວະ ຄສືຼ າມາດລວມກນັ ແລວ້ ໄດ້ 3 ຈງັ ຫວະ ເຊື່ ງິ ເທ່ື າົ ກບັ 1 ຫອ້ ງນນັ້ ເອງ ( ຕວົ ຢ່ື າງ ທີ 3.87) ແຕື່ ຫລາຍເທື່ ອືຼ ທື່ ອີ າດພບົ ວ່ື າເສດຈງັ ຫວະຕອນເລື່ ມີ ຕນົ້ ກບັ ເສດຈງັ ຫວະຂອງຫອ້ ງສຸ ດທາ້ ຍ ເມື່ ອືຼ ທງັ ຫມດົ ກນັ ແລວ້ ໄດຈ້ າໍ ນວນຈງັ ຫວະບື່ ໍຄບົ ພໍດເີ ຊື່ ງິ ອາດຂາດຫລເືຼ ກນີ ກໄໍ ດ້ ຢື່ າງໃດກໍຕາມ ວທິ ກີ ານນບັ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງກໍ ຍງັ ຄງົ ເໝອຼື ນເດມີ ຄ:ືຼ ບື່ ໍນບັ ເສດ ຈງັ ຫວະຕອນເລື່ ມີ ຕນົ້ ເປັນຫອ້ ງທື່ ີ 1 ແລະ ໃຫນ້ ບັ ຫອ້ ງສຸ ດທາ້ ຍເປັນ 1 ຫອ້ ງຕາມ ປົກກະຕິ ບ່ື ໍວ່ື າຫອ້ ງສຸດທາ້ ຍ ຈະມຈີ າໍ ນວນຈງັ ຫວະເທ່ື າົ ໃດກຕໍ າມ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.88). ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.87 ການນບັ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງ (ເທ່ື າົ ກບັ 4 ຫອ້ ງ) ເມື່ ອຼື ເລ່ື ມີ ດວ້ ຍເສດຈງັ ຫວະ ແຕື່ ທງັ ຫມດົ ກບັ ຫອ້ ງສຸດ ທາ້ ຍແລວ້ ຄບົ ຈງັ ຫວະ ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.88 ການນບັ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງ (ເທື່ າົ ກບັ 4 ຫອ້ ງ) ເມື່ ອຼື ເລື່ ມີ ດວ້ ຍເສດຈງັ ຫວະ ແຕື່ ທງັ ຫມດົ ກບັ ຫອ້ ງສຸດ ທາ້ ຍແລວ້ ບື່ ຄໍ ບົ ຈງັ ຫວະ 3. ເມ່ື ອືຼ ມກີ ານໃຊເ້ ຄ່ື ອືຼ ງໝາຍຊໍາ້ ແມ່ື ນຈໍານວນຫອ້ ງຈະກາຍເປັນສອງເທ່ື າົ ໃນການບນັ ເລງຈງິ ແຕື່ ໃຫນ້ ບັ ຈໍາ ນວນຫອ້ ງຕາມປົກກະຕເິ ໝອືຼ ນກລໍ ະນທີ ື່ ີ 1 ຫລືຼ ກລໍ ະນທີ ່ື ີ 2 ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 3.89) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.89 ການນບັ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງ (ເທື່ າົ ກບັ 14 ຫອ້ ງ) ເມື່ ອຼື ມກີ ານໃຊເ້ ຄ່ື ອືຼ ງໝາຍ 4. ເມື່ ອືຼ ມກີ ານໃຊເ້ ຄ່ື ອືຼ ງໝາຍກບັ ຄນືຼ ໃຫນ້ ບັ ກບັ ຄນຼື ທື່ ໜີ ື່ ງເທື່ ອຼື ດຽວ ແລະ ຂາ້ ມກບັ ຄນືຼ ທື່ ສີ ອງໄປໂດຍ ບ່ື ໍນບັ ຫອ້ ງ ກລໍ ະນນີ ຄີ້ າ້ ຍກລໍ ະນທີ ື່ ີ 3 ຄມືຼ ກີ ານຊໍາ້ ທໍານອງ ແຕື່ ໃນກໍລະນທີ ່ື ີ 4 ການຫລນິ້ ທໍານອງເທ່ື ອືຼ ທ່ື ີ ຈະເຂາົ້ ປກບັ ຄນືຼ ທ່ື ໜີ ື່ ງ ແລະ ເມ່ື ອືຼ ຫລນິ້ ຢອ້ ນອກີ ເທ່ື ອືຼ ຈະເຂາົ້ ປະທຸນທື່ ສີ ອງ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.90) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 3.90 ການນບັ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງ (ເທື່ າົ ກບັ 14 ຫອ້ ງ) ເມື່ ອືຼ ມກີ ານໃຊກ້ ບັ ຄນືຼ 62 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ແບບຝກຫດັ ທີ 3.16 ຈື່ ງົ ນບັ ຈາໍ ນວນຫອ້ ງຂອງທໍານອງໃນແບບຝກຫດັ ທ່ື ີ 3.15 1.................... 2................... 3.................... 4................... 5....................... 6.................... 7................... 8.................... 9................... 10....................... 11.................... 12................... 13.................... 14................... 15.................... 16.................... 17................... 18.................... 19................... 20.................... ການບນັ ທກຈງັ ຫວະມຫີ ກຼັ ເກນທ່ື ຕີ ອ້ ງເຮດັ ຄວາມເຂາົ້ ໃຈ ບື່ ໍວ່ື າຈະເປັນເລື່ ອືຼ ງການກາໍ ນດົ ອດັ ຕາ ຈງັ ຫວະ ການ ເນນັ້ ຈງັ ຫວະ ການແບ່ື ງກື່ ຸມຈງັ ຫວະ ການໃສ່ື ຕວັ ຢຸດ ເຊື່ ງິ ລວ້ ນຈາໍ ເປັນຕອ້ ງສອດຄ່ື ອງກນັ ຢ່ື າງໃດກຕໍ າມ ໃນຄວາມ ເປັນຈງິ ຫກຼັ ເກນເຫື່ ຼາົ ນອີ້ າດໃຊກ້ ນັ ຢ່ື າງບື່ ເໍ ຄື່ ງັ ຄດັ ນກັ ຫລຼື ອາດມເີ ຫດ ຜນົ ອ່ື ນືຼ ປະກອບທື່ ເີ ຮດັ ໃຫກ້ ານບນັ ທກຈງັ ຫວະບ່ື ໍເປັນໄປຕາມກດົ ເຊ່ື ນັ ເຫດຜນົ ກື່ ຽວກບັ ການແບ່ື ງປະໂຫຍກ ເພງ ຫລືຼ ເຫດຜນົ ກ່ື ຽວກບັ ການປະຕບິ ດັ ເຄ່ື ອຼື ງ ດນົ ຕຣີ ເຊື່ ນັ : ການໃຊຄ້ ນັ ຊກັ ໃນການບນັ ເລງເຄື່ ອືຼ ງສາຍ ການຫາຍໃຈໃນການບນັ ເລງເຄ່ື ອືຼ ງລມົ ແລະ ອ່ື ນືຼ ໆ ກອໍ າ ດຈະເຮດັ ໃຫກ້ ານບນັ ທກຈງັ ຫວະບື່ ເໍ ໝາະສມົ ກບັ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະ ຕວົ ຢ່ື າງແນວໄວໂອລນິ ອາດພບົ ແທນທື່ ຈີ ະເປັນ ກດໍ ວ້ ຍເຫດຜນົ ກື່ ຽວກບັ ການໃຊຄ້ ນັ ເກອືຼ ບ ຫລືຼ ອາດເປັນການປ່ື ຽນການເນນັ້ ຈງັ ຫວະຊື່ ວົ ຄາວ ຈ່ື ງຄວນສງັ ເກດການບນັ ທກຈງັ ຫວະໃນ ບດົ ເພງດວ້ ຍ. ບດົ ເພງໃນສດັ ຕະວດັ ວດັ ທື່ ີ 20 ເປັນຕນົ້ ມາຈະໃຫຄ້ ວາມສໍາຄນັ ກບັ ລກັ ສະນະຈງັ ຫວະທ່ື ໜີ າ້ ສນົ ໃຈ ຫລາຍ ກວ່ື າບດົ ເພງໃນຍຸກກ່ື ອນໜາ້ ນຊີ້ ື່ ງໃຫຄ້ ວາມສໍາຄນັ ກບັ ແນວທໍານອງ ແລະ ສຽງປະສານຫລາຍກວ່ື າ ລກັ ສະນະຈງັ ຫວະໃນບດົ ເພງຍຸກໃໝ່ື ຈະຊບັ ຊອ້ ນ ລະອຽດ ແລະ ຫລນິ້ ຍາກ ມກີ ານາໍ ລກັ ສະນະຈງັ ຫວະ ແບບຕື່ າງ ໆ ມາປະຕດິ ປະຕ່ື ເໍ ປັນໂຄງສາ້ ງຈງັ ຫວະທື່ ໜີ າ້ ສນົ ໃຈຫລາຍຂນ້ ກວື່ າຢຸກອື່ ນຼື ທງັ ໃນແນວ ທໍານອງ ແລະ ແນວປະສານ ຫລອືຼ າດຈ ະນໍາລກັ ສະນະຈງັ ຫວະຫຼາຍແບບມາສະເໜພີ ອ້ ມກນັ ຫຼາຍແນວ ກໍໄດ້ ນອກຈາກນີ້ ຍງັ ມກີ ານໃຊຈ້ ງັ ຫວະໃນ ລກັ ສະນະທື່ ບີ ່ື ໍເປັນໄປຕາມທໍາມະຊາດ ທງັ ຫມດົ ເຖງິ ການປະສມົ ປະສານ ອດັ ຕາຈງັ ຫວະທ່ື ຊີ ບັ ຊອ້ ນດວ້ ຍວທິ ກີ ານ ຕ່ື າງ ໆ ຢື່ າງໃດກໍດີ ບື່ ໍວື່ າເລ່ື ອືຼ ງຂອງຈງັ ຫວະຈະພດັ ທະນາຈນົ ເຖງິ ຂນັ້ ຊບັ ຊອ້ ນພຽງໃດກຕໍ າມ ການໃຊຈ້ ງັ ຫວະທ່ື ມີ ີ ແບບແຜນ ມອີ ດັ ຕາຈງັ ຫວະ ແລະ ຈງັ ຫວະໃຫຍື່ ທ່ື ແີ ນື່ ນອນ ກຢໍ ັງຖເຼື ປັນມາດຕະຖານມາຈນົ ທຸກມນືຼ້ .ີ້ 63 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ບດົ ທີ ຂນັ້ ສຽງ ເມເຈີ ບນັ ໄດສຽງ (Scale) ໝາຍເຖງິ ໂນດ 5-12 38ທ່ື ລີ ຽງກນັ ຕາມລໍາດບັ ບນັ ໄດສຽງມຫີ ຼາຍ ຊະນດິ ແຕື່ ລະ ຊະນດິ ມໂີ ຄງສາ້ ງຕ່ື າງກນັ ເຊ່ື ງິ ເຮດັ ໃຫບ້ ນັ ໄດສຽງແຕ່ື ລະຊະນດິ ມສີ ຽງໂດຍລວມແຕກຕື່ າງກນັ ຄໍາວ່ື າ ສະເກນ (Scale) ມາຈາກພາສາອຕີ າລີ ສະເກນ (Scala) ເຊື່ ງິ ແປກງົ ໂຕວ່ື າ: ຂນັ້ ບນັ ໄດ ສະນນັ້ , ບນັ ໄດສຽງຈື່ ງຕອ້ ງເປັນ ໂນດທື່ ລີ ຽງກນັ ຕາມລາໍ ດບັ ຈາກຕ່ື າໍ ໄປສູງ ຫລືຼ ຈາກສູງໄປຕ່ື ໍາ ບນັ ໄດສຽງທື່ ເີ ປັນ ຫຼກັ ໃນດນົ ຕຣຕີ ະເວນັ ຕກົ ມີ 2 ປະ ເພດຄ:ືຼ ບນັ ໄດສຽງໄດອາໂທນກິ (Diatonic Scale) ແລະ ບນັ ໄດສຽງໂຄຣມາຕກິ (Chromatic Scale). ບນັ ໄດສຽງໄດອາໂທນກິ ເປັນບນັ ໄດສຽງທື່ ປີ ະກອບດວ້ ຍໂນດ 7 ໂຕລຽງຕາມລໍາດບັ ຕວົ ອກັ ສອນ ຄບົ ທງັ ເຈດັ ແຕື່ ໂນດໂຕທື່ ີ 1 ມກັ ຖກຼື ຊໍາ້ ອກີ ເທື່ ອືຼ ໜ່ື ງໃນຕອນທາ້ ຍເພື່ ອຼື ໃຫຄ້ ບົ 1 ຊື່ ວງຄື່ ູແປດ ບນັ ໄດ ສຽງໄດອາໂທນກິ ທ່ື ີ ສມົ ບູນຈ່ື ງປະກອບດວ້ ຍໂນດ 8 ໂຕ ຄໍາວ່ື າໄດອາໂທນກິ ເຄຍີ ປາກດົ ມາແລວ້ ເທ່ື ອຼື ໜື່ ງໃນບດົ ທ່ື ີ 2 ຫວົ ຂໍທ້ ່ື ີ 2.12 ເລ່ື ອືຼ ງຂນັ້ ຄື່ ູເຄື່ ງິ ສຽງ ຊື່ ງມທີ ງັ ແບບໄດອາໂທນກິ (ລຽງຕາມລໍາດບັ ໂດຍເຊ່ື ງິ ໂຕໂນດບ່ື ໍໃຊຕ້ ວົ ອກັ ສຣອນຊໍາ້ ) ແລະ ແບບໂຄຣມາຕກິ (ຊ່ື ໂຼື ຕໂນດໃຊຕ້ ວົ ອກັ ສອນຊໍາ້ ) ເຊື່ ນັ ກນັ ບນັ ໄດ ສຽງໄດອາໂທນກິ ຈື່ ງຕອ້ ງປະກອບດວ້ ຍໂຕໂນດ ທື່ ລີ ຽງຕາມລໍາດບັ ຕວົ ອກັ ສອນໂດຍບ່ື ໍຊໍາ້ ຊື່ ຕຼື ວົ ອກັ ສອນ ບນັ ໄດສຽງໄດອາໂທນກິ ມີ 2 ຊະນດິ ຄ:ືຼ ບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ແລະ ບນັ ໄດສຽງໄມເນບິ ນັ ໄດສຽງທງັ ສອງມຄີ ວາມສໍາຄນັ ຢ່ື າງຢື່ ິງໃນດນົ ຕຣີຕະເວນັ ຕກົ ຕງັ້ ແຕື່ ກ່ື ອນຄຣດິ ສດັ ຕະວດັ ທີ 17 ມາຈນົ ເຖງິ ທຸກມືຼ້ ນີ້ ໃນບດົ ນຈີ້ ະກ່ື າວເຖງິ ບນັ ໄດສຽງເມເຈເີ ທື່ າົ ນນັ້ ບນັ ໄດສຽງເມເຈເີ ປັນບນັ ໄດສຽງທ່ື ນີ ຍິ ມົ ໃຊຫ້ ລາຍ ທື່ ສີ ຸດ ມສີ ຽງເປັນ ໂດ ເຣ ມີ ຟາ ຊອນ ລາ ຊີ ໂດ ທື່ ຄີ ຸນ້ ເຄຍີ ກນັ ດ.ີ 4.1 ໂຄງສາ້ ງ ບນັ ໄດສຽງເມເຈປີ ະກອບດວ້ ຍໂນດ 7 ໂຕ ທື່ ມີ ໄີ ລຍະຫ່ື າງລະຫວື່ າງໂນດແຕ່ື ລະຄ່ື ູເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ( ເທ່ື າົ ກບັ 2 ເຄ່ື ງິ ສຽງ) ແລະ ຂນັ້ ເຄ່ື ງິ ສຽງ ດ່ື ງັ ນີ້ ໂນດໂຕທີ 1 ຫື່ າງຈາກໂນດໂຕທີ 2 ເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ໂນດໂຕທີ 2 ຫ່ື າງ ຈາກໂນດໂຕທີ 3 ເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ໂນດໂຕທື່ ີ 3 ຫ່ື າງຈາກໂນດໂຕທີ 4 ເປັນຂນັ້ ເຄ່ື ງິ ສຽງ ໂນດໂຕທ່ື ີ 4 ຫ່ື າງຈາກ ໂນດໂຕທ່ື ີ 5 ເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ໂນດໂຕທ່ື ີ 5 ຫື່ າງຈາກ ໂນດໂຕທ່ື ີ 6 ເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ໂນດໂຕທ່ື ີ 6 ຫ່ື າງຈາກໂນດ ໂຕທີ 7 ເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ແລະໂນດໂຕທີ 7 ຫື່ າງຈາກໂນດໂຕທື່ ີ 8 (1) ເປັນຂນັ້ ເຄ່ື ງິ ສຽງ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.1 ). ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.1 ໂຄງສາ້ ງຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ໂນດໂຕທີ 12 3 4 56 7 8 (ຊາໍ້ ໂນດໂຕທີ 1 ) ໄລຍະ ເຕມັ ເຕມັ ເຄື່ ງິ ເຕມັ ເຕມັ ເຕມັ ເຄື່ ງິ (ສຽງ) ໃນການເອນີ້້ ຊ່ື ບືຼ ນັ ໄດສຽງໂນດໂຕທໍາອດິ ຂອງບນັ ໄດສຽງຈະເປັນຊື່ ຂືຼ ອງບນັ ໄດສຽງເຊ່ື ນັ : ບນັ ໄດສຽງທ່ື ມີ ີ C ເປັນໂນດໂຕທາໍ ອດິ ກຄໍ :ຼື ບນັ ໄດສຽງ C ບນັ ໄດສຽງທື່ ມີ ີ A ເປັນໂນດໂຕທໍາອດິ ກຄໍ ຼື ບນັ ໄດສຽງ A ບນັ ໄດສຽງທ່ື ມີ ີ 64 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ Bb ເປັນໂນດໂຕທໍາອດິ ກໍຄຼື ບນັ ໄດສຽງ Bb ແລະບນັ ໄດສຽງທື່ ມີ ີ F# ເປັນ ໂນດໂຕທໍາອດິ ກໍຄືຼ ບນັ ໄດສຽງ F# ເປັນຕນົ້ ໂນດໂຕທໍາອດິ ແລະ ໂນດໂຕສຸດທາ້ ຍ ຫລຼື ໂນດ ໂຕທ່ື ີ 8 ຈະເປັນໂນດໂຕດຽວກນັ ເຊື່ ງິ ຫື່ າງກນັ 1 ຊ່ື ວງຄ່ື ູ ແປດ. ບນັ ໄດສຽງເມເຈເີ ຊື່ ງິ ເປັນທ່ື ຮີ ູຈ້ ກັ ກນັ ດີ ຄືຼ C ເມເຈີ ປະກອບດວ້ ຍໂນດ 7 ໂຕທ່ື ບີ ່ື ໍມີ ເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍຊບັ ຫລຼື ເຄື່ ອືຼ ງໝາຍແຟັສກໍາກບັ ເລຍີ ຄ:ືຼ C, D, E, F, G, A, B, (C) ເມ່ື ອຼື ກວດສອບໂຄງສາ້ ງຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ເຮດັ ໃຫຮ້ ູວ້ ື່ າໂຄງສາ້ ງຖກືຼ ຕອ້ ງ ດື່ ງັ ນຄີ້ :ືຼ ໂນດ C ເຊ່ື ງິ ເປັນໂນດໂຕທ່ື ີ 1 ຢ່ື ູຫື່ າງຈາກໂນດ D ຊື່ ງເປັນໂນດໂຕທີ 2 ເປັນ ຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ໂນດ D ຢ່ື ູຫື່ າງຈາກໂນດ E ເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງໂນດ E ຢື່ ູຫ່ື າງຈາກໂນດ F ເປັນຂນັ້ ເຄ່ື ງິ ສຽງໂນດ F ຢື່ ູ ຫ່ື າງຈາກໂນດ G ເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ໂນດ G ຢື່ ູຫື່ າງຈາກໂນດ A ເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ໂນດ A ຢ່ື ູຫື່ າງຈາກໂນດ B ເປັນ ຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ແລະໂນດ B ຢື່ ູຫ່ື າງຈາກໂນດ C ເປັນຂນັ້ ເຄ່ື ງິ ສຽງ (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.2). ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.2 ໂຄງສາ້ ງຂອງບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈີ ເຕມັ ເຕມັ ເຄື່ ງິ ເຕມັ ເຕມັ ເຕມັ ເຄ່ື ງິ 4.2 ເທທາຄ໋ອດ ໂນດ 8 ໂຕໃນຊ່ື ວງ 1 ຄ່ື ູແປດຂອງບນັ ໄດສຽງສາມາດແບື່ ງອອກໄດເ້ ປັນ 2 ສ່ື ວນເທື່ າົ ໆ ກນັ ເອນີ້ ວ່ື າ ເທທາ ຄ໋ອດ (Tetrachord) ແຕ່ື ລະບນັ ໄດສຽງຈ່ື ງປະກອບດວ້ ຍ 2 ເທທາຄ໋ອດ ແຕື່ ລະເທທາຄ໋ອດມໂີ ນດ 4 ໂຕ ໂນດ 4 ໂຕທໍອດິ ຄ:ືຼ ເທທາຄ໋ ອດລື່ ຸມ (Lower tetrachord) ແລະ ໂນດ 4 ໂຕຫຼງັ ຄ:ຼື ເທທາຄ໋ ອດເທງິ (Upper tetrachord) ໂຄງສາ້ ງຂອງເທທຣາຄໍຣດົ໌ີ ລຸມແລະ ເທທາຄ໋ອດເທງິ ຈະມຄີ ວາມສໍາຄນັ ຢ່ື າງຢື່ ິງໃນການສາ້ ງບນັ ໄດ ສຽງຕື່ າງ ໆ ໃນບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈີ ເທທາຄ໋ອດດລ່ື ຸມປະກອບດວ້ ຍໂນດ C, D, E, F ສື່ ວນເທທາຄ໋ອດເທງິ ປະກອບດວ້ ຍໂນດ G, A, B, C ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.3) ສງັ ເກດວື່ າ ເທທາຄ໋ອດລື່ ຸມ ແລະ ເທທາຄ໋ອດ ເທງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ມໂີ ຄງສາ້ ງຄກືຼ ນັ ຄ:ືຼ ເຕມັ ສຽງ ເຕມັ ສຽງ ເຄ່ື ງິ ສຽງ ໂດຍເທທາຄ໋ອດລື່ ຸມ ແລະ ເທທາຄ໋ອດ ເທງິ ເຊ່ື ອືຼ ມ ກນັ ດວ້ ຍຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ. ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.3 ບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈີ ສະແດງເທທາຂອດລື່ ຸມ ແລະ ເທທາຂອດເທງິ ເທທາຂອດລຸມ ເທທາຂອດເທງິ ເຕມັ ເຕມັ ເຄ່ື ງິ ເຕມັ ເຕມັ ເຕມັ ເຄ່ື ງິ ນອກຈາກໂນດ C ແລວ້ ບນັ ໄດສຽງເມເຈອີ າດເລື່ ມີ ທື່ ໂີ ນດໂຕໃດກໍໄດ້ ແຕ່ື ຕອ້ ງຖຮຼື ກັ ສາໂຄງສາ້ ງ ຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈທີ ່ື ຖີ ກືຼ ຕອ້ ງ ຄ:ຼື ເຕມັ ສຽງ ເຕມັ ສຽງ ເຄື່ ງິ ສຽງ ເຕມັ ສຽງ ເຕມັ ສຽງ ເຕມັ ສຽງ ຄຣື່ ງສຽງ ການທ່ື ບີ ນັ ໄດ ສຽງເມເຈເີ ລື່ ມີ ທື່ ໂີ ນດໂຕອ່ື ນຼື ນອກເໜອືຼ ຈາກໂນດ C ເຮດັ ໃຫຕ້ ອ້ ງໃຊເ້ ຄ່ື ອືຼ ງໝາຍ ຊຣາບ ແລະ ເຄື່ ອືຼ ງໝາຍແຟັສເຂາົ້ ມາຊື່ ວຍເພື່ ອືຼ ໃຫໂ້ ຄງສາ້ ງຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈຖີ ກືຼ ຕອ້ ງ. ວທິ ກີ ານຕາມຂນັ້ ຕອນເພື່ ອືຼ ໃຫໄ້ ດມ້ າຊ່ື ງບນັ ໄດສຽງເມເຈຕີ ່ື າງໆ ຄືຼ ການຍາ້ ຍເທທຣາຄ໋ອດເທງິ ມາເປັນເທທາ ຄ໋ອດລື່ ຸມ ດ່ື ງັ ນ:ີ້ 65 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 1. ໃຫບ້ ນັ ໄດສຽງ C ເມເຈເີ ປັນຫຼກັ ແລວ້ ຍາ້ ຍເທຄ໋ອດເທງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈລີ ງົ ມາເປັນເທທາຄ໋ອດ ລື່ ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງໃໝ່ື ເຊ່ື ງິ ໄດແ້ ກ່ື ບນັ ໄດສຽງ G ເມເຈີ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.4 ). 2. ເຕມີ ໂຕໂນດລງົ ໄປໃຫຄ້ ບົ 8 ໂຕ ຄ:ຼື ເຕມີ D, E, F, G 3. ກວດສອບໂຄງສາ້ ງຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈໃີ ຫຖ້ ກຼື ຕອ້ ງ ເຣ່ື ມີ ຕງັ້ ແຕື່ ໂນດຄື່ ທູ າໍ ອດິ ເຊ່ື ງິ ຕອ້ ງ ເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ G ກບັ A ເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງຢື່ ູແລວ້ ຄື່ ູຕ່ືໄໍ ປຄໂຼື ນດໂທື່ ີ 2 ແລະ 3 ຕອ້ ງເປັນ ຂນັ້ ເຕມັ ສຽງເຊື່ ນັ ກນັ A ກບັ B ກເໍ ປັນ ຂນັ້ ເຕມັ ສຽງຢື່ ູແລວ້ ໂນດໂຕທີ 3 ແລະ 4 ຄຼື B ກບັ C ຕອ້ ງ ເປັນຂນັ້ ເຄື່ ງິ ສຽງເຊ່ື ງິ ກໍຖກືຼ ຕອ້ ງຢ່ື ູແລວ້ ໂນດໂຕທ່ື ີ 4 ແລະ 5 ຕອ້ ງການຂນັ້ ຄື່ ເູ ຕມັ ສຽງລະຫວື່ າງ C ກບັ D ເຊ່ື ງິ ຖກຼື ຕອ້ ງຢື່ ູແລວ້ ໄນດດໂຕທີ 5 ແລະ 6 ຕອ້ ງການຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ເຊ່ື ງິ D ກບັ E ກໍເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງຢື່ ູແລວ້ ຄື່ ູຮອງສຸດທາ້ ຍລະຫວື່ າງໂນດໂຕທື່ ີ 6 ແລະ 7 ເຊື່ ງິ ຕອ້ ງເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ແຕື່ E ກບັ F ຫື່ າງກນັ ພຽງເຄື່ ງິ ສຽງ ຈື່ ງຕອ້ ງໃສ່ື ເຄ່ື ອຼື ງໝາຍຊບັ ທ່ື ຕີ ວັ F ເປັນ F# ເຮດັ ໃຫ້ E ກບັ F# ຫ່ື າງກນັ ເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງເພື່ ອືຼ ໃຫໂ້ ຄງສາ້ ງຖກືຼ ຕອ້ ງ ແລະ F# ກບັ G ໃນຄື່ ູສຸດທາ້ ຍກຫໍ ື່ າງກນັ ຄຣ່ື ງສຽງຊ່ື ງຖກືຼ ຕອ້ ງ ຕາມ ໂຄງສາ້ ງບນັ ໄດສຽງເມເຈໂີ ດຍສະຫລຸບໄດວ້ ່ື າ ມໂີ ນດທື່ ຕີ ອ້ ງປັບພຽງໂຕດຽວ ຄ:ືຼ ໂນດໂຕ ທີ 7 ເຊ່ື ງິ ຕອ້ ງປັບ ໃຫສ້ ູງຂນ້ ເຄ່ື ງິ ສຽງ ອນັ ທື່ ຈີ ງິ ໃນການກວດສອບໄລຍະະລະຫວ່ື າງໂຕໂນດບ່ື ຈໍ າໍ ເປັນ ຕອ້ ງກວດສອບເທທາຄ໋ອດດລື່ ຸມ ເພາະເປັນເທທາຄ໋ອດທ່ື ຍີ າ້ ຍມາຈາກເທທາຄ໋ອດເທງິ ຂອງບນັ ໄດ ສຽງເມເຈເີ ຊ່ື ງິ ເທທາຄ໋ອດລ່ື ຸມ ແລະ ເທທາຄ໋ອດ ເທງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈມີ ໂີ ຄງສາ້ ງທື່ ີ ຄກືຼ ນັ ຢື່ ູແລວ້ . 4. ດວ້ ຍຂະບວນການດື່ ງັ ກື່ າວເຮດັ ໃຫຮ້ ູວ້ ່ື າ ບນັ ໄດສຽງ G ເມເຈມີ ເີ ຄື່ ອຼື ງໝາຍຊບັ ຄຼື F# ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.4 ການຍາ້ ຍເທທາຄ໋ອດເທງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈີ ລງົ ມາເປັນເທທາຄ໋ອດລ່ື ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ G ເມ ເຈີ ເພ່ື ອຼື ໃຫໄ້ ດມ້ າເຊ່ື ງິ ບນັ ໄດສຽງ G ເມເຈີ C ເມເຈີ ເທທາຄ໋ອດ ເທງິ G ເມເຈີ ເທທາຄ໋ອດດລື່ ຸມ ເຕມັ ເຕມັ ເຕມັ ເຄື່ ງິ ຂນັ້ ຕ່ື ໍໆໄປໃຫປ້ ະຕບິ ດັ ເຊື່ ນັ ດຽວກບັ ຂນັ້ ຕອນຂາ້ ງຕນົ້ ຄ:ືຼ ຍາ້ ຍເທທາຄ໋ອດເທງິ ຂອງ ບນັ ໄດສຽງ G ເມເຈລີ ງົ ມາເປັນເທທາຄ໋ອດລື່ ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ D ເມເຈີ ກໍຈະໄດບ້ ນັ ໄດສຽງ D ເມເຈຊີ ເຊ່ື ງິ ມີ 2 ຊບັ ຄຼື F# ແລະ C# ໃຊຂ້ ະບວນການນຕີ້ ື່ໄໍ ປຈນົ ໄດບ້ ນັ ໄດສຽງ A ເມເຈເີ ຊ່ື ງິ ມີ 3 ຊບັ ຄ:ືຼ F#, C#, G# ໃນລັໍາດບັ ຕື່ໄໍ ປຈະເປັນບນັ ໄດສຽງ E ເມເຈເີ ຊື່ ງິ ມີ 4 ຊບັ ຄ:ືຼ F# C#, G#, D# ບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈຊີ ື່ ງມີ 5 ຊບັ ຄ:ຼື F#, C#, G#, D#, A# ບນັ ໄດສຽງ F# ເມເຈເີ ຊ່ື ງິ ມີ 6 ຊບັ ຄ:ຼື F#, C#, G#, D#, A#, E# ແລະ ບນັ ໄດສຽງ C# ເມ ເຈເີ ຊື່ ງິ ມີ 7 ຊບັ ຄ:ຼື F#, C#, G#, D#,, A#, E#, B#, ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.5) ສງັ ເກດວື່ າເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍຊບັ ຕອ້ ງລຽງລາໍ ດບັ ຈາກ F# ສະເໝີ ແລະ ນບັ ຂນ້ ໄປເປັນຄ່ື ູ 5 ກຈໍ ະໄດ້ C# ນບັ ຂນ້ ໄປອກີ ຄື່ ູ 5 ໄດ້ G# ເຊ່ື ນັ ນຕີ້ ື່ ໍໆ ໄປຈນົ ເຖງິ ຊບັ ສຸດທາ້ ຍ ຄຼື B# ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.5 ພາບລວມຂອງການສາ້ ງບນັ ໄດສຽງເມເຈທີ ່ື ມີ ເີ ຄື່ ອືຼ ງໝາຍຊບັ G ເມເຈີ 66 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ D ເມເຈີ A ເມເຈີ E ເມເຈີ B ເມເຈີ F# ເມເຈີ C# ເມເຈີ ບນັ ໄດສຽງເມເຈຂີ າ້ ງຕນົ້ ເປັນບນັ ໄດສຽງເມເຈທີ ່ື ໃີ ຊເ້ ຄື່ ອືຼ ງໝາຍຊບັ ສໍາລບັ ບນັ ໄດ ສຽງເມເຈທີ ່ື ໃີ ຊເ້ ຄື່ ອຼື ງໝ າຍແຟັສ ສາມາດໃຊກ້ ຣະບວນການຍາ້ ຍເທທາຄ໋ອດໄດເ້ ຊ່ື ນັ ດຽວກນັ ໂດຍເລື່ ມີ ຈາກການໃຊບ້ ນັ ໄດສຽງ B ເມເຈເີ ຊື່ ງິ ມີ 5 ຊບັ ເປັນຫຼກັ ແລວ້ ສະກດົ ໂຕໂນດທງັ ໝດົ ໃໝື່ ໃຫເ້ ປັນໂນດເອນັ ຮາໂມນກິ ກຈໍ ະໄດບ້ ນັ ໄດສຽງ Cb ເມເຈີ ເຊ່ື ງິ ມີ 7 ແຟັສ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.6 ) ດ່ື ງັ ນີ້ ຄ:ຼື ໂນດໂຕທີ 1 ຂອງບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈີ ຄ:ືຼ B ຈະກາຍເປັນ Cb ເພາະ B ແລະ Cb ເປັນໂນດເອນັ ຮາໂມນກິ ກຄໍ :ືຼ ເປັນໂນດໂຕດຽວກນັ ແຕື່ ສະກດົ ບື່ ໍຄກືຼ ນັ C# ເຊ່ື ງິ ເປັນໂນດໂຕທີ 2 ຈະ ກາຍເປັນ Db ໂນດ D# ຈະກາຍເປັນ Eb ) ໂນດ E ຈະກາຍເປັນ Fbໂນດ F# ຈະກາຍເປັນ Cb ໂນດ G# ຈະກາຍເປັນ A6 ໂນດ A# ຈະກາຍເປັນ B ) ແລະ ໂນດ B ຈະກາຍ ເປັນ Cb. ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.6 ການສະກດົ ໂນດເອນັ ຮາໂມນກິ ຈາກບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈີ ເປັນ Cb ເມເຈີ B ເມເຈີ 67 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ Cb ເມເຈີ ໃຊວ້ ທິ ກີ ານຍາ້ ຍເທທາຄ໋ອດເຊ່ື ນັ ດຽວກບັ ບນັ ໄດສຽງເມເຈທີ ່ື ໃີ ຊເ້ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍຊບັ ດ່ື ງັ ນີ້ ຄ:ືຼ ຍາ້ ຍເທທາຄ໋ອດເທງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ Cb ເມເຈລີ ງົ ມາເປັນເທທາຄ໋ອດລື່ ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ Gb ເມເຈີ ແລວ້ ເຕມີ ໂນດໃຫຄ້ ບົ 8 ໂຕ ເມ່ື ອຼື ກວດສອບໄລຍະເຕມັ ສຽງ ແລະ ເຄື່ ງີ ສຽງຕາມໂຄງສາ້ ງ ຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ເນດັ ໃຫຮ້ ູວ້ ື່ າ ເທທາຄ໋ອດລື່ ຸມຖກຼື ຕອ້ ງຕາມໂຄງສາ້ ງຢ່ື ູແລວ້ ສໍາລບັ ໂນດໂຕທີ 4 ກບັ 5 ຕອ້ ງເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ໂນດໂຕທີ 5 ຈ່ື ງຕອ້ ງເປັນ Db ລະຫວື່ າງໂນດໂຕທີ 5 ກບັ 6 ຕອ້ ງເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງເຊ່ື ນັ ກນັ ໂນດໂຕທີ 6 ຈື່ ງຕອ້ ງເປັນ Eb ລະຫວ່ື າງໂນດໂທື່ ີ 6 ແລະ ໂດໂຕທີ 7 ກຕໍ ອ້ ງເປັນຂນັ້ ເຕມັ ສຽງ ໂນດໂຕທີ 7 ຈື່ ງຕອ້ ງເປັນ F ເຊື່ ງິ ຈະເຮດັ ໃຫໂ້ ນດໂຕທີ 7 ກບັ 8 ຫື່ າງ ກນັ ເຄື່ ງິ ສຽງ ພໍດຕີ າມໂຄງສາ້ ງ ໂດຍສະຫລຸບ Gb ມີ 6 ແຟັສກໍຄ:ືຼ ມີ F ຕວົ ດຽວທື່ ບີ ່ື ໍມເີ ຄື່ ອືຼ ງໝາຍແຟັສ ກາໍ ກບັ ຢື່ ູ ສໍາລບັ ໃນລໍາດບັ ຕ່ື ໄໍ ປໃຫປ້ ະຕບິ ດັ ເໝອືຼ ນເດມີ ເຊ່ື ງິ ຈະເຮໃັ ຫໄ້ ດບ້ ນັ ໄດສຽງ Db ເມເຈເີ ຊ່ື ງິ ມີ 5 ແຟັສ ບນັ ໄດສຽງ Ab ເມເຈມີ ີ 4 ແຟັສ ບນັ ໄດສຽງ Eb ເມເຈມີ ີ 3 ແຟັສ ບນັ ໄດສຽງ Bb ເມເຈມີ ີ 2 ແຟັສ ບນັ ໄດສຽງ F ເມເຈມີ ີ 1 ແຟັສ ແລະ ບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈບີ ື່ ໍມີ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍແປງສຽງໃດໆ ກໍາກບັ ຢ່ື ູ (ຕວົ ຢື່ າງທື່ ີ 4.7) ສງັ ເກດວື່ າໃນຊຸດ ຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈທີ ່ື ມີ ເີ ຄື່ ອຼື ງໝາຍຊບັ ຈາໍ ນວນຂອງເຄ່ື ອຼື ງໝາຍຊບັ ຈະເພ່ື ມີ ຂນ້ ເທື່ ອືຼ ລະໜ່ື ງຈນົ ຄບົ 7 ຊບັ ແຕື່ ໃນຊຸດຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈທີ ື່ ໃີ ຊເ້ ຄື່ ອືຼ ງໝາຍແຟັສ ຈາໍ ນວນຂອງເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍແຟັສຈະລຸດລງົ ເທື່ ອຼື ລະໜື່ ງຈາກ 7 ແຟັສຈນົ ເຖງິ 1 ແຟັສ ແລະ ບື່ ມໍ ເີ ຄື່ ອຼື ງໝາຍແຟັສໃນທ່ື ສີ ຸດ. ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.7 ພາບລວມຂອງການສາ້ ງບນັ ໄດສຽງເມເຈທີ ່ື ມີ ເີ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍແຟັສ Cb ເມເຈີ Gbເມເຈີ Db ເມເຈີ Ab ເມເຈີ Eb ເມເຈີ 68 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ Bb ເມເຈີ F ເມເຈີ ໃນການລຽງລາໍ ດບັ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍແຟັສ ຕອ້ ງໄລ່ື ຈາກບນັ ໄດສຽງ F ເມເຈຍີ ອ້ ນຂນ້ ໄປຂາ້ ງເທງິ ເນື່ ອຼື ງຈາກບນັ ໄດ ສຽງ F ເມເຈມີ ີ 1 ແຟັສ ຄຼື B) ຈ່ື ງຖວືຼ ່ື າ ເຄ່ື ອຼື ງໝາຍ Bb ເປັນແຟັສທາໍ ອດິ ທື່ ເີ ກດີ ຂນຼື້ ແລະ ເມ່ື ອືຼ ໄລື່ ຂນ້ ໄປຕາມລາໍ ດບັ ຈະພບົ ວ່ື າແຟັສທ່ື ີ 2 ຄືຼ Eb ແຟັສທ່ື ີ 3 ຄຼື A6 ແຟັສ ທ່ື ີ 4 ຄືຼ D) ແຟັສທີ 5 ຄືຼ Gb ແຟັສທື່ ີ 6 ຄຼື C ) ແລະ ແຟັສສຸດທາ້ ຍຄຼື F) ໄລຍະຫື່ າງລະຫວ່ື າງ ເຄື່ ອືຼ ງໝາຍແຟັສທື່ ເີ ກດີ ຂນືຼ້ ຕາມລໍາດບັ ຄຼື 4 ຂນັ້ ໂຕໂນດ ຫລືຼ ຂນັ້ ຄ່ື ູ 4 ( ນບັ ໂນດໂຕທໍາອດິ ແລະ ໂຕສຸດທາ້ ຍດວ້ ຍ) ໃນຂະນະທ່ື ໄີ ລຍະຫື່ າງລະຫວ່ື າງເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍຊບັ ຄືຼ 5 ຂນັ້ ໂຕໂນດ ຫລືຼ ຂນັ້ ຄື່ ູ 5. 4.3 ກະແຈສຽງ ຄໍາວື່ າ ກະແຈສຽງ (Key) ມກີ ານໃຊສ້ ບັ ສນົ ກບັ ຄໍາວື່ າບນັ ໄດສຽງ (Scale) ຢ່ື ູສະເໝແີ ມ່ື ນ ທງັ 2 ຄໍາຈະມີ ຄວາມສໍາພນັ ກນັ ຢ່ື າງໃກຊ້ ດິ ເພາະຕອ້ ງໃຊເ້ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍແປງສຽງ ແຕື່ ກະແຈສຽງ ກໍຕື່ າງຈາກບນັ ໄດສຽງໃນແງື່ທື່ ວີ ່ື າ ບນັ ໄດສຽງມຄີ ວາມຫມາຍຈາໍ ກດັ ກວ່ື າ ກ່ື ຄໍ :ືຼ ບນັ ໄດສຽງ ໝາຍເຖງິ ໂນດ 7 ໂຕທ່ື ລີ ຽງຕດິ ຕ່ື ໍກນັ ຕາມໂຄງສາ້ ງສ່ື ວນ ການນໍາຫຼກັ ການຂອງບນັ ໄດສຽງໄປໃຊໃ້ ນບດົ ເພງ ຈະໃຊຄ້ ໍາວ່ື າກະແຈສຽງ ເຊື່ ນັ : ເພງນຢີ້ ່ື ູໃນກະແຈສຽງໃດ ຫລຼື ເພງນໃີ້ ຊກ້ ະແຈສຽງໃດທງັ ນເີ້ ພາະຄໍາວື່ າກະແຈສຽງບື່ ໍຈາໍ ກດັ ຢ່ື ູກບັ ໂນດ 7 ໂຕໃນບນັ ໄດສຽງເທື່ າົ ນນັ້ ແຕື່ ໝາຍລວມ ເຖງິ ຄວາມສໍາຄນັ ຂອງໂນດຫຼກັ ບາງໂຕໃນບນັ ໄດສຽງ ແລະ ໂນດໂຕອື່ ນຼື ໆ ທື່ ບີ ່ື ໍໄດຢ້ ່ື ູໃນບນັ ໄດສຽງ ແຕ່ື ມຫີ ນາ້ ທທີ ື່ ີ ສາມາດອະທບິ າຍໄດ້ ເຊ່ື ນັ : ໃນກະແຈສຽງ C ເມເຈພີ າບລວມຂອງກະແຈສຽງນີ້ ກໍຄ:ຼື ໂນດ C ເປັນໂນດທື່ ສີ ໍາຄນັ ທື່ ສີ ຸດ ແລະ ເປັນຫຼກັ ຂອງເພງ ໂນດທື່ ສີ ໍາຄນັ ຮອງລງົ ມາ ຄ:ຼື G ນອກຈາກນນັ້ ໂນດ້ F#, C# ຫລຼື ແມ່ື ນແຕ່ື G# ຊື່ ງບື່ ໍໄດຢ້ ື່ ູໃນບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈກີ ອໍ າດເປັນສື່ ວນຫນື່ ງ ຂອງກະແຈສຽງ C ເມເຈໄີ ດໃ້ ນການປະສານສຽງລະດບັ ສອງ (Secondary) ເຊື່ ງິ ຈະໄດສ້ ກສາຕື່ໄໍ ປ ໃນວຊິ າການປະສານສຽງ. 4.4 ເຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ ຈາກຂະບວນການຍາ້ ຍເທທາຄ໋ອດຂາ້ ງຕນົ້ ເຮດັ ໃຫຮ້ ູວ້ ື່ າ ບນັ ໄດສຽງເມເຈໃີ ດມີ ເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍຊບັ ຫລຼື ແຟັສຈໍ ານວນເທ່ື າົ ໃດ ແລະ ມຫີ ຍງັ ດວ້ ຍ ກື່ ຸມເຄື່ ອຼື ງໝາຍຊບັ ແລະ ແຟັສ ເຫ່ື ຼາົ ນກີ້ ໍຄຼື ເຄ່ື ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ (Key signature) ເຊ່ື ງິ ມຕີ ໍາແໜ່ື ງທ່ື ຕີ ງັ້ ຢື່ ູຫງຼັ ກະແຈ ແລະ ຢ່ື ູກື່ ອນເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ຈງັ ຫວະ ໃນການບນັ ທກໂນດ ເຄ່ື ອຼື ງ ໝາຍປະຈາໍ ຈງັ ຫວະຈະປາກດົ ເທ່ື ອືຼ ດຽວໃນບນັ ທດັ ທໍາອດິ ຂອງເພງ ແຕ່ື ເຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງຈະປາກດົ ຄ່ື ູກບັ ກະແຈທື່ ຕີ ນົ້ ບນັ ທດັ ຂອງທຸກບນັ ທດັ ສະເໝີ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງເຮດັ ໃຫໂ້ ນດທຸກໂຕໃນບນັ ທດັ ນນັ້ ຖກືຼ ປັບຕາມເຄື່ ອຼື ງໝາຍຊບັ ຫລືຼ ແຟັສທ່ື ປີ າກດົ ຢ່ື ູທື່ ຕີ ນົ້ ບນັ ທດັ ເຊື່ ນັ : ໃນກະແຈສຽງ G ເມເຈີ ມເີ ຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະ ແຈສຽງ ຄ:ຼື F# ໂນດ F ທຸກໂຕບ່ື ໍວື່ າຈະຢື່ ູໃນຊື່ ວງຄື່ ູແປດໃດ ໃນເພງນນັ້ ຈະກາຍເປັນ F# ທນັ ທີ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.8 ) ເປັນທື່ ໜີ າ້ ສງັ ເກດວ່ື າເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍຊບັ ຫລຼື ແຟັສທ່ື ມີ ຫີ ນາ້ ທ່ື ເີ ປັນເຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ ຈະມຜີ ນົ ຕ່ື ໂໍ ນດ ຊື່ ນືຼ ນັ້ ໆ ບື່ ໍວື່ າຈະຢ່ື ູ ໃນຊ່ື ວງຄື່ ູແປດໃດ ແລະ ມຜີ ນົ ຂາ້ ມຫອ້ ງທງັ ບນັ ທດັ ຜດິ ກບັ ເຄ່ື ອຼື ງໝາຍຊບັ ຫລືຼ ແຟັສທື່ ມີ ີ ຫນາ້ ທ່ື ີ ເປັນເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍແປງສຽງຈນົ ( ບດົ ທ່ື ີ 2 ຫວົ ຂໍທ້ ີ 2.10 ) ເຊ່ື ງິ ມຜີ ນົ ຕື່ ໍໂນດທື່ ມີ ເີ ຄື່ ອຼື ງໝາຍແປງສຽງກາໍ ກບັ ຢື່ ູ ທງັ ຫມດົ ໄປເຖງິ ໂນດໃນລະດບັ ສຽງດຽວກນັ ທື່ ຢີ ື່ ູໃນຊື່ ວງຄ່ື ູແປດດຽວກນັ ແລະ ຕອ້ ງຢື່ ູໃນຫອ້ ງດຽວກນັ ດວ້ ຍ ເວນັ້ ແຕື່ ຈະມກີ ານໃຊເ້ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍເຊື່ ອຼື ມສຽງລະຫວ່ື າງຫອ້ ງ. 69 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.8 ເຄ່ື ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງເຮດັ ໃຫໂ້ ນດທຸກຊື່ ວງຄ່ື ແູ ປດຖກືຼ ປັບ ເຄື່ ອືຼ ງໝາຍຊບັ ແລະ ແຟັສທື່ ປີ າກດົ ໃນເຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ ຈະມຕີ ໍາແໜື່ ງ ທ່ື ຕີ າຍຕວົ ເທງິ ບນັ ທດັ ຫາ້ ເສນັ້ ແລະພາບຂນ້ ລງົ ຂອງຕໍາແໜ່ື ງນອີ້ າດແຕກຕື່ າງກນັ ດວ້ ຍໃນກະແຈທື່ ຕີ ື່ າງກນັ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.9) ສງັ ເກດວ່ື າ ລໍາດບັ ຂອງເຄື່ ອຼື ງໝາຍຊບັ ຫລືຼ ແຟັສຈະຕາຍຕວົ ເຊ່ື ນັ ກນັ ເຊ່ື ນັ : F# ຈະເປັນຊບັ ທໍາອດິ ສະເໝບີ ່ື ໍວື່ າເຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະ ຈາໍ ກະແຈສຽງຈະມຈີ າໍ ນວນຊບັ ເທື່ າົ ໃດກຕໍ າມໃນຂະນະທ່ື ີ D# ຕອ້ ງເປັນຊບັ ລໍາດບັ ທີ 4 ສະເໝີ A# ເປັນຊບັ ລໍາ ດບັ ທີ 5 ສະເໝີ ແລະ B# ເປັນຊບັ ລໍາດບັ ທີ 7 ຫຼື ລາໍ ດບັ ສຸດທາ້ ຍສະເໝີ ໃນພວກຂອງແຟັສກໍເຊື່ ນັ ດຽວກນັ Bb ຈະເປັນແຟັສທໍາອດິ ສະເໝີ Ab ຢື່ ູໃນຕໍາແໜ່ື ງທີ 3 ສະເໝີ ແລະ Fb ຈະຢື່ ູໃນຕໍາແໜື່ ງສຸ ດທາ້ ຍ ຫລືຼ ແຟັສທີ 7 ສະເໝີ ແມ່ື ນໃນ ເພງທ່ື ມີ ໂີ ນດບ່ື ໍຄບົ ທງັ 7 ໂຕກໍຕອ້ ງໃຊເ້ ຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະຈໍາກະແຈສຽງທ່ື ກີ ໍານດົ ໄວຕ້ າຍໂຕສະເໝີ ເຊ່ື ນັ : ໃນທໍານອງທ່ື ຢີ ື່ ູໃນກະແຈສຽງ F ເມເຈທີ ໍານອງໜ່ື ງ ອາດບື່ ໍມໂີ ນດ Bb ປາກດົ ຢື່ ູເລຍີ ແຕ່ື ຕອ້ ງໃສື່ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍ Bb ທ່ື ເີ ຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງດວ້ ຍ. ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.9 ເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງໃນກະແຈຕື່ າງ ໆ ສ່ື ງິ ທ່ື ໜີ າ້ ສນົ ໃຈກື່ ຽວກບັ ຕໍາແໜ່ື ງຂອງເຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງກຄໍ ຼື ຖາ້ ລອງໄລື່ ເຄ່ື ອືຼ ງ ໝາຍປະຈາໍ ກະ ແຈສຽງທື່ ເີ ປັນຊບັ ຈາກຊາ້ ຍໄປຂວາ ຈະພບົ ວ່ື າມລີ ໍາດບັ ເໝອືຼ ນກບັ ເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງທ່ື ເີ ປັນແຟັສຖາ້ ໄລື່ ຈາກຂວາໄປຊາ້ ຍ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.10) ຄ:ຼື F# ຈະເປັນຊບັ ທໍາອດິ ໃນຂະນະທື່ ີ F) ຈະເປັນແຟັສສຸດທາ້ ຍ ແລະໃນ ທໍານອງດຽວກນັ B ຈະເປັນຊບັ ສຸດທາ້ ຍໃນຂະນະທ່ື ີ Bb ຈະເປັນແຟັສທໍາອດິ . ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.10 ປຽບທຽບຕາໍ ແໜື່ ງຂອງເຄ່ື ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງທື່ ເີ ປັນຊບັ ແລະ ແຟັສ ສະຫລຸບໄດວ້ ື່ າ ບນັ ໄດສຽງເມເຈອີ າດຈາໍ ແນກຕາມເຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງອອກໄດ້ ເປັນ 3 ປະເພດຄ:ຼື 1. ບນັ ໄດສຽງເມເຈຣີ ບົ໌ີ ຣະເພດທ່ື ບີ ື່ ໍມເີ ຄື່ ອຼື ງໝາຍຊບັ ຫລືຼ ແຟັສ ເຊື່ ງິ ມຢີ ່ື ູພຽງ 1 ບນັ ໄດສຽງ ໄດແ້ ກື່ ບນັ ໄດ ສຽງ C ເມເຈ.ີ 2. ບນັ ໄດສຽງເມເຈຣີ ບົ໌ີ ຣະເພດທື່ ມີ ເີ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງເປັນຊບັ ເຊ່ື ງິ ມຢີ ື່ ູ 7 ບນັ ໄດສຽງ ໄດແ້ ກ່ື ບນັ ໄດສຽງ G, D, A, E, B, F, C# ເມເຈີ 70 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 3. ບນັ ໄດສຽງເມເຈປີ ະເພດທື່ ມີ ເີ ຄ່ື ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງເປັນແຟັສ ຊື່ ງມຢີ ື່ ູ 7 ບນັ ໄດສຽງ ໄດແ້ ກ່ື ບນັ ໄດ ສຽງ F, Bb, Eb, Ab, Db, Gb, Cb ເມເຈ.ີ ສງັ ເກດວ່ື າ ບນັ ໄດສຽງທື່ ມີ ເີ ຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງເປັນແຟັສ ຈະມເີ ຄ່ື ອືຼ ງໝາຍ ແຟັສຕດິ ຢື່ ູທ່ື ຊີ ່ື ບຼື ນັ ໄດສຽງ ສະເໝີ ຍກົ ເວນັ້ F ເມເຈນີ ອກນນັ້ ຈະເປັນບນັ ໄດສຽງປະເພດຊບັ ທງັ ສນິ້ ສາໍ ລບັ C ເມເຈເີ ປັນບນັ ໄດສຽງດຽວທ່ື ບີ ່ື ໍ ມເີ ຄື່ ອືຼ ງໝາຍໃດໆກາໍ ກບັ ຢື່ ູ. ວທິ ທີ ື່ ສີ າມາດຫາບນັ ໄດສຽງກບັ ເຄ່ື ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ ໃຫໄ້ ດວ້ ່ື ອງໄວກວື່ າການກວດ ສອບໂຄງສາ້ ງຕາມຂນັ້ ຕອນ ກຄໍ :ຼື 1. ໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈປີ ະເພດຊບັ ຊບັ ສຸດທາ້ ຍຂອງເຄ່ື ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ ຈະເປັນໂຕດຽວກບັ ໂນດ ໂຕທ່ື ີ 7 ຂອງບນັ ໄດສຽງສະເໝີ ສະນນັ້ ຖາ້ ຮູເ້ ຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ ແລະ ຕອ້ ງການຫາວື່ າເປັນບນັ ໄດສຽງ ໃດ ໃຫເ້ ບ່ື ງິ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍຊບັ ສຸດທາ້ ຍແລວ້ ນບັ ຂນ້ ໄປເຄື່ ງິ ສຽງ ກໍຈະໄດໂ້ ນດໂຕທີ 8 ເຊ່ື ງິ ເທື່ າົ ກບັ ໂນດ້ ຕວັ ທ່ື ີ 1 ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.11 ) ເຊ່ື ນັ : ຖາ້ ຕອ້ ງການຮູວ້ ່ື າ ເຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງທື່ ມີ ີ 5 ຊບັ ເປັນຂອງບນັ ໄດສຽງໃດ ກເໍ ບ່ື ງິ ວື່ າ ຊບັ ສຸດທາ້ ຍຂອງ ເຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງເປັນ A# ເພາະສະນນັ້ A# ເປັນໂນດໂຕທີ 7 ເມື່ ອຼື ໄລ່ື ຂນ້ ໄປເຄື່ ງິ ສຽງ ຈະໄດ້ B ເປັນໂນດໂຕທີ 1 ຄາໍ ຕອບກຄໍ ຼື B ເມເຈມີ ີ 5 ຊບັ ແລະໃນທາງກງົ ກນັ ຂາ້ ມຖາ້ ຕອ້ ງການ ຮູວ້ ື່ າ B ເມ ເຈມີ ເີ ຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງຫຍງັ ດວ້ ຍ ກ່ື ອນອ່ື ນຼື ຕອ້ ງຮູວ້ ື່ າ B ເມເຈີ ເປັນບນັ ໄດສຽງປະເພດຊບັ ດື່ ງັ ໄດກ້ ື່ າວ ແລວ້ ຂາ້ ງຕນົ້ ແລວ້ ຈື່ ງເລື່ ມີ ໄລື່ ຕງັ້ ແຕ່ື F# ໄປຕາມລໍາດບັ ຈນົ ພບົ ໂນດໂຕທີ 7 ຂອງ B ເຊ່ື ງິ ໄດແ້ ກ່ື A# ກໍຈະໄດ້ ເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງຊ່ື ງປະກອບດວ້ ຍ F# ຈາກນນັ້ ນບັ ຂນ້ ຄື່ ູ 5 ເປັນ C#, G#, D#, A# ຕາມລໍາດບັ . ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.11 ບນັ ໄດສຽງເມເຈປີ ະເພດຊບັ ກບັ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ G ເມເຈີ D ເມເຈີ A ເມເຈີ E ເມເຈີ B ເມເຈີ F# ເມເຈີ 71 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ C# ເມເຈີ 2. ໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈປີ ະເພດແຟັສ ແຟັສຮອງສຸດທາ້ ຍຈະເປັນໂນດໂຕທີ 1 ສະເໝີ (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.12) ຍກົ ເວນັ້ ໃນກໍລະນຂີ ອງ F ເມເຈເີ ຊ່ື ງິ ຕອ້ ງຈາໍ ໄວວ້ ື່ າມີ 1 ແຟັສ ຄືຼ Bb ຕວົ ຢ່ື າງ ເຊ່ື ນັ : ຖາ້ ຕອ້ ງການຮູວ້ ່ື າບນັ ໄດສຽງ ໃດມີ 5 ແຟັສ ກໄໍ ລື່ ເບື່ ງິ ວ່ື າ ແຟັສ ທື່ ີ 4 ຄຫືຼ ຍງັ ເຊ່ື ງິ ຈະເປັນໂນດ ຕວົ ທີ 1 ຫລືຼ ຊ່ື ຂືຼ ອງບນັ ໄດສຽງເມເຈນີ ນັ້ ໆ ໃນທື່ ີ ນີ້ 5 ແຟັສດື່ ງັ ກລື່ າວປະກອບດວ້ ຍ Bb, Eb, Ab, Db, Gb ແຟລດົ ທື່ ີ 4 ຄຼື Db ສະນນັ້ ບນັ ໄດສຽງທື່ ມີ ີ 5 ແຟັສກຄໍ ຼື ບນັ ໄດສຽງ Db ເມເຈີ ແລະ ໃນທາງກງົ ກນັ ຂາ້ ມຖາ້ ຕອ້ ງການຮູເ້ ຄ່ື ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງຂອງ Db ເມ ເຈີ ກໍລອງເລື່ ມີ ໄລື່ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍແຟັສຕງັ້ ແຕ່ື Bb ນບັ ຂນ້ ຄື່ ູ 4 ໄດ້ Eb, Ab, Db ເຊື່ ງິ ເປັນຊ່ື ຂຼື ອງບນັ ໄດສຽງ ຕອ້ ງ ໄລ່ື ຕື່ໄໍ ປອກີ 1 ແຟັສຈ່ື ງຈະໄດເ້ ຄ່ື ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງທ່ື ສີ ມົ ບູນ ຄືຼ Gb ເພາະ ແຟນຕຮອງສຸດທາ້ ຍເປັນຊື່ ຂືຼ ອງ ບນັ ໄດສຽງ. ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.12 ບນັ ໄດສຽງເມເຈປີ ະເພດແຟັສກບັ ເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ F ເມເຈີ Bb ເມເຈີ Eb ເມເຈີ Ab ເມເຈີ Db ເມເຈີ Gb ເມເຈີ Cb ເມເຈີ 72 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ລວມຈາໍ ນວນບນັ ໄດສຽງເມເຈຈີ າກ 3 ປະເພດມທີ ງັ ໝດົ 15 ບນັ ໄດສຽງ ເຊື່ ງິ ໃນຈາໍ ນວນນມີ້ ີ ບນັ ໄດສຽງທ່ື ີ ມລີ ະດບັ ສຽງຊາໍ້ ກນັ ຢື່ ູ 3 ຄ່ື ູ ເອນີ້້ ວື່ າ: ບນັ ໄດສຽງເອນັ ຮາໂມນກິ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.13) ຄ:ຼື 1. ບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈີ ເຊ່ື ງິ ມີ 5 ຊບັ ກບັ Cb ເມເຈີ ເຊ່ື ງິ ມີ 7 ແຟັສ. 2. ບນັ ໄດສຽງ F# ເມເຈີ ເຊ່ື ງິ ມີ 6 ຊບັ ກບັ Gb ເມເຈີ ເຊື່ ງິ ມີ 6 ແຟັສ 3. ບນັ ໄດສຽງ C# ເມເຈີ ເຊື່ ງິ ມີ 7 ຊບັ ກບັ Db ເມເຈີ ເຊ່ື ງິ ມີ 5 ແຟັສ ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.13 ບນັ ໄດສຽງເອນັ ຮາໂມນກິ B ເມເຈີ Cb ເມເຈີ F# ເມເຈີ Gb ເມເຈີ C# ເມເຈີ Db ເມເຈີ ຈາໍ ນວນເຄ່ື ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງຂອງບນັ ໄດສຽງເອນັ ຮາໂມນກິ ຈະລວມກນັ ໄດ້ 12 ສະເໝີ ເຊື່ ນັ ບນັ ໄດສຽງທື່ ມີ ີ 7 ຊບັ ຈະມບີ ນັ ໄດສຽງເອນັ ຮາໂມນກິ ຊື່ ງມີ 5 ແຟັສ ແລະ ໃນທໍານອງ ດຽວກນັ ບນັ ໄດສຽງທື່ ມີ ີ 7 ແຟັສຈະມບີ ນັ ໄດສຽງເອນັ ຮາໂມນກິ ຊ່ື ງິ ມີ 5 ຊບັ ດວ້ ຍເຫດທື່ ຈີ ໍານວນ ເຄື່ ອືຼ ງໝາຍຊບັ ແລະ ແຟັສຕ່ື າງກນັ ເຊື່ ນັ ນີ້ ນກັ ແຕື່ ງເພງຈ່ື ງມກັ ເລອຼື ກໃຊເ້ ຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງທື່ ມີ ຈີ າໍ ນວນເຄື່ ອຼື ງໝາຍຊບັ ຫລຼື ແຟັສນອ້ ຍກວື່ າ ເຊື່ ນັ : ໃນກລໍ ະນທີ ື່ ຕີ ອ້ ງການລະດບັ ສຽງ ຂອງບນັ ໄດສຽງ C# ເມເຈເີ ຊ່ື ງິ ມີ 7 ຊບັ ນກັ ແຕື່ ງເພງກຈໍ ະນຍິ ມົ ເລອືຼ ກໃຊ້ Db ເມເຈີ ເຊ່ື ງິ ມພີ ຽງ 5 ແຟັສ ສໍາລບັ ນກັ ດນົ ຕຣີກໍເຊ່ື ນັ ກນັ ຈະບ່ື ໍນຍິ ມົ ອື່ ານເຄື່ ອືຼ ງໝາຍຊບັ ຫລືຼ ແຟັສທ່ື ມີ ຈີ ໍານວນ ຫລາຍເກນີ ຄວາມຈາໍ ເປັນເຖງິ ວ່ື າໃນຄວາມເປັນຈງິ ບນັ ໄດສຽງທື່ ພີ ບົ ຈະມເີ ຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະຈໍາກຸຍແຈສຽງຈໍານວນບື່ ໍ ເກນີ 7 ຊບັ ຫລືຼ 7 ແຟັສ ແຕ່ື ໃນທາງທດິ ສະດີ ອາດມບີ ນັ ໄດສຽງເມເຈທີ ່ື ນີ ອກົ ເໜອືຼ ຈາກທ່ື ວີ ື່ າມາແລວ້ ເຊື່ ນັ G# ເມເຈີ D# ເມເຈີ Fb ເມເຈີ ແລະ Bbb ເມເຈີ ເປັນຕນົ້ ໂດຍອາໄສການທຽບຄຽງ ກບັ ບນັ ໄດສຽງທື່ ຮີ ູຈ້ ກັ ໃນການ ສາ້ ງບນັ ໄດສຽງ G# ເມເຈກີ ສໍ າມາດທຽບກບັ G ເມເຈເີ ຊ່ື ງິ ມີ F# ເປັນເຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ ຖາ້ ຕອ້ ງການ ບນັ ໄດສຽງ G# ເມເຈຕີ ອ້ ງປັບໂນດທຸກໂຕ ຂອງບນັ ໄດສຽງ G ເມເຈຂີ ນ້ ເຄື່ ງິ ສຽງ ກຈໍ ະໄດໂ້ ນດ້ ທຸກໂຕເປັນຊບັ ບ ຍກົ ເວນັ້ F# ຕອ້ ງປັບເປັນ F# ດື່ ງັ ນນັ້ ເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງຂອງ G# ເມເຈີ ຈະປະກອບດວ້ ຍ Fx, C#, G#, Dt, A#, E#, B# ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.14) ສໍາລບັ D# ເມເຈກີ ໃໍ ຫທ້ ຽບກບັ D ເມເຈເີ ຊ່ື ງິ ມີ F# ແລະ C# ເປັນເຄ່ື ອືຼ ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ ສະນນັ້ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງຂອງ D ເມເຈຈີ ະ ປະກອບດວ້ ຍ Fx, Cx, G#, D#, A#, E#, B#, (ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.15) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.14 ບນັ ໄດສຽງ G# ເມເຈີ 73 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.15 ບນັ ໄດສຽງ D# ເມເຈີ ໃນບນັ ໄດສຽງປຣະເພດແຟັສໃຫໃ້ ຊວ້ ທິ ກີ ານຄດິ ເຊື່ ນັ ດຽວກນັ ໂດຍທຽບຄຽງກບັ ບນັ ໄດສຽງ ທ່ື ຄີ ຸນ້ ເຄຍີ ເຊ່ື ນັ Fb ເມເຈີ ກໃໍ ຫທ້ ຽບກບັ F ເມເຈເີ ຊື່ ງິ ມີ 1 ແຟັສ ໂນດທຸກໂຕຂອງບນັ ໄດສຽງ Fb ເມເຈຕີ ອ້ ງຕ່ື ໍາກວ່ື າໂນດ ໃນບນັ ໄດສຽງ F ເມເຈເີ ຄື່ ງິ ສຽງ ສະນນັ້ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈ ສຽງຂອງ Fb ເມເຈຈີ ະປະກອບດວ້ ຍ Bbb, Eb, Ab, Db Gb, Cb, Fb (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.16) ແລະ ໃນທໍານອງດຽວກນັ Bbb ເມເຈີ ກໍສາມາດປຽບກບັ Bb ເມເຈທີ ື່ ຄີ ຸນ້ ເຄຍີ ຢື່ ູແລວ້ ໂດຍໂນດ ທຸກໂຕຂອງ Bbb ເມເຈຈີ ະຕື່ ໍາກວື່ າໂນດໃນ Bb ເມເຈເີ ຄ່ື ງິ ສຽງ ສະນນັ້ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈ ສຽງຂອງ Bbb ເມເຈຈີ ື່ ງປະກອບດວ້ ຍ Bbb, Ebb, Ab, D, Gb, Cb, Fb ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.17 ). ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.16 ບນັ ໄດສຽງ Fb ເມເຈີ ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.17 ບນັ ໄດສຽງ Bbb ເມເຈີ ຮູບວງົ ກມົ ຕ່ື ໄໍ ປນສີ້ ະແດງພາບລວມ ແລະ ຄວາມສໍາພນັ ຂອງເຄື່ ອືຼ ງໝາຍປະຈໍາກະແຈສຽງ ທງັ ປະເພດຊບັ ແລະ ແຟັສຕະຫລອດຈນົ ຊື່ ບຼື ນັ ໄດສຽງເມເຈ.ີ ຕ່ື າໍ ລງົ ສູງຂນ້ ຄ່ື ູ 5 ເພເີ ຟັກ ຄ່ື ູ 5 ເພເີ ຟັກ ແບບຝກຫດັ ທີ 4.1 ຈ່ື ງົ ສາ້ ງບນັ ໄດສຽງເມເຈຕີ ່ືໄໍ ປນີ້ ໂດຍບື່ ໍໃຊເ້ ຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ 1. ບນັ ໄດສຽງ C# ເມເຈີ 2. ບນັ ໄດສຽງ Bb ເມເຈີ 74 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 3. ບນັ ໄດສຽງ Gb ເມເຈີ 4. ບນັ ໄດສຽງ G ເມເຈີ 5. ບນັ ໄດສຽງ F# ເມເຈີ 6. ບນັ ໄດສຽງ E ເມເຈີ 7. ບນັ ໄດສຽງ Cb ເມເຈີ 8. ບນັ ໄດສຽງ F ເມເຈີ 9.ບນັ ໄດສຽງ Db ເມເຈີ 10. ບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈີ ແບບຝກຫດັ ທີ 4.2 ຈ່ື ງົ ສາ້ ງບນັ ໄດສຽງເມເຈຕີ ື່ໄໍ ປນີ້ ໂດຍໃຊເ້ ຄື່ ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງ 1. ບນັ ໄດສຽງ A ເມເຈີ 75 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 2. ບນັ ໄດສຽງ Eb ເມເຈີ 3. ບນັ ໄດສຽງ Cb ເມເຈີ 4. ບນັ ໄດສຽງ Bb ເມເຈີ 5. ບນັ ໄດສຽງ D ເມເຈີ 6. ບນັ ໄດສຽງ Ab ເມເຈີ 7. ບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈີ 8. ບນັ ໄດສຽງ F# ເມເຈີ 9. ບນັ ໄດສຽງ Db ເມເຈີ 10. ບນັ ໄດສຽງ Gb ເມເຈີ ແບບຝກຫດັ ທີ 4.3 ເຄ່ື ອຼື ງໝາຍປະຈາໍ ກະແຈສຽງຕ່ືໄໍ ປນເີ້ ປັນຂອງບນັ ໄດສຽງ ເມເຈໃີ ດ 76 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ແບບຝກຫດັ ທີ 4.4 ເທທາຄ໋ອດ ຕື່ໄໍ ປນເີ້ ປັນສ່ື ວນຫນ່ື ງຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈໃີ ດ 1. Gb, Eb, F, Db ເປັນເທທຣາຄ໋ອດລື່ ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ .... ເມເຈີ ແລະ ເປັນ ເທທາຄ໋ອດເທງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ ... ເມເຈ.ີ 2. G, F#, D, E ເປັນເທທາຄ໋ອດລ່ື ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ .... ເມເຈີ ແລະ ເປັນ ເທທາຄອໍ ດເທງິ ຂອງບນັ ໄດ ສຽງ .....ເມເຈ.ີ 3. G, Bb, F, A ເປັນເທທາຄ໋ອດລື່ ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ ...... ເມເຈີ ແລະ ເປັນ ເທທາຄ໋ອດເທງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ.....ເມເຈ.ີ 4. F, G, Eb, Ab ເປັນເທທາຄ໋ອດລ່ື ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ ......ເມເຈີ ແລະ ເປັນ ເທທາຄ໋ອດ ເທງິ ຂອງ ບນັ ໄດສຽງ......ເມເຈ.ີ 5. C#, B, E, D# ເປັນເທທາຄ໋ອດລ່ື ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ ...... ເມເຈີ ແລະ ເປັນເທທາຄ໋ອດເທງິ ຂອງ ບນັ ໄດສຽງ ....... ເມເຈ.ີ 6. Gb, Cb, Bb, Ab ເປັນເທທາຄ໋ອດລື່ ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ ..... ເມເຈີ ແລະ ເປັນ ເທທາຄ໋ອດດເທງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ .... ເມເຈ.ີ 7. G#, A#, F#, B ເປັນເທທາຄ໋ອດລ່ື ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ ...... ເມເຈີ ແລະ ເປັນເທທາຄ໋ອດເທງິ ຂອງ ບນັ ໄດສຽງ ......ເມເຈ.ີ 8. A, D, C#, B ເປັນເທທາຄ໋ອດລື່ ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ.......ເມເຈີ ແລະ ເປັນເທທາຄ໋ອດເທງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ ....ເມເຈ.ີ 9. D#, F#, E#, C# ເປັນເທທາຄ໋ອດລື່ ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ ......ເມເຈີ ແລະ ເປັນເທທາຄ໋ອດເທງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ .....ເມເຈ.ີ 10. Bb, Eb, D, C ເປັນເທທາຄ໋ອດລື່ ຸມຂອງບນັ ໄດສຽງ....... ເມເຈີ ແລະ ເປັນ ເທທາຄ໋ອດເທງິ ຂອງ ບນັ ໄດສຽງ…..ເມເຈ.ີ ແບບຝກຫດັ ທີ 4.5 ຈື່ ງົ ເຕມີ ຄາໍ ໃນຊ່ື ອງວື່ າງ 77 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 1. ບນັ ໄດສຽງ F ເມເຈີ ແລະ A ເມເຈີ ມໂີ ນດທ່ື ຄີ ກຼື ນັ ໄດແ້ ກ່ື ………………… 2. ບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈີ ແລະ Bb ເມເຈີ ມໂີ ນດທ່ື ຄີ ກືຼ ນັ ໄດແ້ ກ່ື ……………… 3. ບນັ ໄດສຽງ Eb ເມເຈີ ແລະ B ເມເຈີ ມໂີ ນດທື່ ຄີ ກືຼ ນັ ໄດແ້ ກື່ ……………… 4. ບນັ ໄດສຽງ D ເມເຈີ ແລະ F# ເມເຈີ ມໂີ ນດທື່ ຄີ ກຼື ນັ ໄດແ້ ກ່ື ……………… 5. ບນັ ໄດສຽງ C# ເມເຈີ ແລະ A ເມເຈີ ມໂີ ນດທື່ ຄີ ກືຼ ນັ ໄດແ້ ກື່ ……………… 6. ບນັ ໄດສຽງ F ເມເຈີ ແລະ A6 ເມເຈີ ມໂີ ນດທື່ ຄີ ກືຼ ນັ ໄດແ້ ກື່ ………………. 7. ບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈີ ແລະ C ເມເຈີ ມໂີ ນດທ່ື ຄີ ກືຼ ນັ ໄດແ້ ກ່ື ……………….. 8. ບນັ ໄດສຽງ D ເມເຈີ ແລະ Eb ເມເຈີ ມໂີ ນດທ່ື ຄີ ກຼື ນັ ໄດແ້ ກ່ື ……………… 9. ບນັ ໄດສຽງ E ເມເຈີ ແລະ Db ເມເຈີ ມໂີ ນດທື່ ຄີ ກຼື ນັ ໄດແ້ ກື່ ………………. 10. ບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈີ ແລະ F ເມເຈີ ມໂີ ນດທື່ ຄີ ກືຼ ນັ ໄດແ້ ກ່ື ………………. ແບບຝກຫດັ ທີ 4.6 ຈ່ື ງົ ເຕມີ ຄໍາໃນຊື່ ອງວື່ າງ 1. ໂນດ G, E, C# ຢື່ ູໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ຕ່ືໄໍ ປນີ້ ຄຼື ………………………. 2. ໂນດ Bb, F, Gb ຢື່ ູໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ຕື່ໄໍ ປນີ້ ຄືຼ ……………………….. 3. ໂນດ D, E, A# ຢື່ ູໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ຕື່ໄໍ ປນີ້ ຄຼື …………………………. 4. ໂນດ E#, B, C# ຢ່ື ູໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ຕື່ໄໍ ປນີ້ ຄ…ືຼ …………………….. 5. ໂນດ C, F#, A ຢື່ ູໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ຕື່ໄໍ ປນີ້ ຄືຼ …………………………. 6. ໂນດ G, C, Db ຢ່ື ູໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈຕີ ່ືໄໍ ປນີ້ ຄຼື …………………………. 7. ໂນດ Gb, Eb, C ຢື່ ູໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈຕີ ື່ໄໍ ປນີ້ ຄືຼ ……………………….. 8. ໂນດ A, E, G# ຢື່ ູໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈຕີ ່ືໄໍ ປນີ້ ຄຼື …………………………. 9. ໂນດ F#, E#, C# ຢ່ື ູໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈຕີ ື່ໄໍ ປນີ້ ຄືຼ ………………………. 10. ໂນດ Cb, Db, Bb ຢ່ື ູໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈຕີ ່ືໄໍ ປນີ້ ຄ…ຼື …………………… ແບບຝກຫດັ ທີ 4.7 ຈື່ ງົ ເຕມີ ຄາໍ ໃນຊ່ື ອງວື່ າງ 1.ໂນດໂຕທີ 2 ຂອງບນັ ໄດສຽງ F# ເມເຈີ ຄຼື .................................... 2. ໂນດໂຕທີ 6 ຂອງບນັ ໄດສຽງ C# ເມເຈີ ຄຼື .................................... 3. ໂນດ້ ຕວັ ທີ 4 ຂອງບນັ ໄດສຽງ G ເມເຈີ ຄືຼ .................................... 4. ໂນດໂຕທີ 7 ຂອງບນັ ໄດສຽງ E ເມເຈີ ຄຼື .................................... 5. ໂນດໂຕທີ 5 ຂອງບນັ ໄດສຽງ A6 ເມເຈີ ຄືຼ .................................... 6. ໂນດໂຕທີ 2 ຂອງບນັ ໄດສຽງ G ເມເຈີ ຄືຼ .................................... 7. ໂນດໂຕທີ 4 ຂອງບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈີ ຄຼື .................................... 8. ໂນດໂຕທີ 6 ຂອງບນັ ໄດສຽງ D6 ເມເຈີ ຄືຼ .................................... 78 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 9. ໂນດໂຕທີ 7 ຂອງບນັ ໄດສຽງ A ເມເຈີ ຄືຼ .................................... 10. ໂນດໂຕທີ 7 ຂອງບນັ ໄດສຽງ F# ເມເຈີ ຄືຼ .................................... 11. ໂນດໂຕທີ 3 ຂອງບນັ ໄດສຽງ E ເມເຈີ ຄືຼ .................................... 12. ໂນດໂຕທີ 4 ຂອງບນັ ໄດສຽງ A ເມເຈີ ຄຼື .................................... 13. ໂນດໂຕທີ 2 ຂອງບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈີ ຄຼື .................................... 14. ໂນດໂຕທີ 3 ຂອງບນັ ໄດສຽງ Eb ເມເຈີ ຄືຼ .................................... 15. ໂນດຕວົ ທີ 6 ຂອງບນັ ໄດສຽງ Gb ເມເຈີ ຄຼື .................................... 16. ໂນດໂຕທີ 5 ຂອງບນັ ໄດສຽງ Ab ເມເຈີ ຄືຼ .................................... 17. ໂນດໂຕທີ 7 ຂອງບນັ ໄດສຽງ Bb ເມເຈີ ຄຼື .................................... 18. ໂນດໂຕທີ 6 ຂອງບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈີ ຄຼື .................................... 19. ໂນດໂຕທີ 5 ຂອງບນັ ໄດສຽງ F# ເມເຈີ ຄຼື .................................... 20. ໂນດໂຕທີ 2 ຂອງບນັ ໄດສຽງ Gb ເມເຈີ ຄືຼ .................................... 21.Db ເປັນໂນດໂຕທີ 4 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ......................ເມເຈີ 22. C ເປັນໂນດໂຕທີ 6 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ……………..ເມເຈີ 23. G# ເປັນໂນດໂຕທີ 5 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ……………ເມເຈີ 24. F# ເປັນໂນດໂຕທີ 7 ຂອງບນັ ໄດສຽງ……………ເມເຈີ 25. G ເປັນໂນດໂຕທີ 6 ຂອງບນັ ໄດສຽງ .................ເມເຈີ 26. D# ເປັນໂນດໂຕທີ 3 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ……………ເມເຈີ 27. E ເປັນໂນດໂຕທີ 5 ຂອງບນັ ໄດສຽງ …………….ເມເຈີ 28. A ເປັນໂນດໂຕທີ 3 ຂອງບນັ ໄດສຽງ……………ເມເຈີ 29. C# ເປັນໂນດໂຕທີ 7 ຂອງບນັ ໄດສຽງ……………ເມເຈີ 30. Bb ເປັນໂນດໂຕທີ 2 ຂອງບນັ ໄດສຽງ……………ເມເຈີ 31. Gb ເປັນໂນດໂຕທີ 4 ຂອງບນັ ໄດສຽງ……………ເມເຈີ 32. F ເປັນໂນດໂຕທີ 2 ຂອງບນັ ໄດສຽງ …………….ເມເຈີ 33. B ເປັນໂນດໂຕທີ 5 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ……………..ເມເຈີ 34. B ເປັນໂນດໂຕທີ 7 ຂອງບນັ ໄດສຽງ …………….ເມເຈີ 35. Cb ເປັນໂນດໂຕທີ 4 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ................. ເມເຈີ 36. D ເປັນໂນດໂຕທີ 6 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ……………ເມເຈີ 37.C ເປັນໂນດໂຕທີ 5 ຂອງບນັ ໄດສຽງ……………..ເມເຈີ 38. G ເປັນໂນດໂຕທີ 4 ຂອງບນັ ໄດສຽງ …………….ເມເຈີ 79 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 39. B# ເປັນໂນດໂຕທີ 7 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ............... ເມເຈີ 40. B ເປັນໂນດໂຕທີ 3 ຂອງບນັ ໄດສຽງ …………...ເມເຈີ 4.5 ຊ່ື ເືຼ ອນີ້ ທາງເທກັ ນກິ ຂອງໂຕໂນດ ບນັ ໄດສຽງໄດອາໂທນກິ ຊື່ ງປະກອບດວ້ ຍໂນດ 7 ໂຕ ຈະມຊີ ື່ ທຼື າງເທກັ ນກິ ເອນີ້ ໂນດແຕື່ ລະໂຕ ດື່ ງັ ນ:ີ້ 1. ໂນດໂຕທີ 1 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ເອນີ້ ວື່ າ ໂທນກິ (Tonic) 2. ໂນດໂຕທີ 2 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ເອນີ້ ວ່ື າ ຊຸບເປອຣັ໌ໂີ ທນກິ (Supertonic) 3. ໂນດໂຕທີ 3 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ເອນີ້ ວ່ື າ ມດີ ຽນ (Mediant) 4. ໂນດໂຕທີ 4 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ເອນີ້ ວ່ື າ ຊບັ ໂດມນິ ນັ ທັີ໌ (Subdominant) 5. ໂນດໂຕທີ 5 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ເອນີ້ ວື່ າ ໂດມນິ ນັ (Donminant) 6. ໂນດໂຕທີ 6 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ເອນີ້ ວື່ າ ຊບັ ມດີ ຽນ (Submediant) 7. ໂນດໂຕທີ 7 ຂອງບນັ ໄດສຽງ ເອນີ້ ວ່ື າ ໂນດລດີ ດງິ (Leading note ຫລຼື Leading tone) ( ຕວົ ຢ່ື າງທື່ ີ 4.18 ) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.18 ຊື່ ເືຼ ອໜີ້ ທາງເທກັ ນກິ ຂອງໂຕໂນດໃນບນັ ໄດສຽງໄດອາໂທນກິ C ເມເຈີ ໂທນກິ ມດີ ຽນຊບັ ໂດມນິ ນັ ໂນດລດີ ດງິ້ ຊບັ ມດີ ຽນ ຊຸ ບເປີໂທນກິ ໂດມນິ ນັ ໂທນກິ ຊື່ ເຼື ອນີ້ ໂນດເຫ່ື າຼົ ນໃີ້ ນລໍາດບັ ຕື່ າງ ໆ ເປັນສບັ ທາງເທກັ ນກິ ທ່ື ໃີ ຊກ້ ນັ ທ່ື ວົ ໄປໃນພາສາດນົ ຕຣີ ໂດຍສະເພາະໃນວິ ຊາທື່ ກີ ່ື ຽວຂອ້ ງກບັ ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ນກັ ດນົ ຕຣຕີ ອ້ ງຮູຈ້ ກັ ຊ່ື ເຼື ອນີ້ ທາງເທກັ ນກິ ຂອງໂຕ ໂນດເປັນຢ່ື າງດີ ຢື່ າງໃດກຕໍ າມ ເພື່ ອຼື ໃຫຈ້ າໍ ຊື່ ເຼື ອນີ້ ໂຕໂນດໄດງ້ ື່າຍຂນ້ ຄວນສກສາທື່ ມີ າຂອງຊ່ື ເຼື ອນີ້ ດ່ື ງັ ກ່ື າວຊ່ື ງມຫີ ກຼັ ການຄດິ ຕາມລາໍ ດບັ ດ່ື ງັ ນຄີ້ :ືຼ 1. ໂນດໂຕທີ 1 ເອນີ້ ວື່ າ ໂທນກິ (Tonic) ເພາະເປັນສຽງ (Tone) ທື່ ສີ ໍາຄຍັ ທ່ື ສີ ຸດຂອງ ບນັ ໄດສຽງ 2. ໂນດໂຕທີ 5 ເອນີ້ ວ່ື າ ໂດມນິ ນັ ເພາະເປັນໂນດທ່ື ມີ ຄີ ວາມສໍາຄນັ ຄໍາວື່ າ ໂດມນິ ນັ ທ (Dominant) ແປວ່ື າ ສໍາຄນັ ໂນດໂຕທື່ ີ 5 ນມີ້ ຄີ ວາມສໍາຄນັ ຮອງຈາກໂທນກິ 3. ໂນດຕວົ ທີ 3 ເອນີ້ ວ່ື າ ມດີ ຽນ ເພາະເປັນໂນດໂຕກາງລະຫວື່ າງໂທນກິ ແລະ ໂດມນິ ນັ ທ ຄໍາວ່ື າ ມດີ ຽນ (Mediant) ແປວ່ື າ ເຄ່ື ງິ ກາງ. 4. ໂນດໂຕທີ 4 ເອນີ້ ວື່ າ ຊບັ ໂດມນິ ນັ ເພາະເປັນໂນດໂຕທີ 5 (ໂດມນິ ນັ ) ຖາ້ ນບັ ຢອ້ ນລໍາດບັ ຈາກໂນດໂຕສຸດ ທາ້ ຍເຊ່ື ງິ ເປັນໂທນກິ ຄກືຼ ນັ ລງົ ມາ ຫລືຼ ນບັ ຢອ້ ນຈາກເທງິ ລງົ ລ່ື ຸມ ຄໍາວ່ື າ ຊບັ (Sub) ແປວ່ື າ ໃຕ ້ ຫລຼື ລ່ື ຸມ. 5. ໂນດໂຕທີ 6 ເອນີ້ ວື່ າ ຊບັ ມດີ ຽນ ເພາະເປັນໂນດໂຕທ່ື ີ 3 (ມດີ ຽນ) ຖາ້ ນບັ ຢ້ອນລໍາດບັ ຈາກໂນດໂຕສຸດ ທາ້ ຍເຊ່ື ງິ ເປັນໂທນກິ ຄກຼື ນັ ລງົ ມາ ຫລຼື ນບັ ຢອ້ ນຈາກເທງິ ລງົ ລ່ື ຸມ ໂນດໂຕນມີ້ ວີ ທິ ຄີ ດິ ເຊ່ື ນັ ດຽວກບັ ໂນດໂຕທີ 3 80 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 6. ໂນດໂຕທີ 2 ເອນີ້ ວ່ື າ ຊຸ ບເປີໂທນກິ ເພາະເປັນໂນດ້ ທ່ື ຢີ ່ື ູເໜອຼື ຖດັ ຈາກໂທນກິ ຄໍາວື່ າ ຊຸ ບເປີ (Super) ແປວື່ າ ເໜອືຼ 7. ໂນດໂຕທີ 7 ເອນີ້ ວື່ າ ໂນດລດີ ດງິ ເພາະເປັນໂນດທື່ ຈີ ະນໍາໄປສື່ ູໂທນກິ ຄາໍ ວື່ າ ລດີ (Lead) ແປວ່ື າ ນາໍ ຄຼື ນາໍ ໄປສື່ ູໂທນກິ . ແບບຝກຫດັ ທີ 4.8 ຈື່ ງົ ເຕມີ ຄາໍ ໃນຊື່ ອງວ່ື າງ 1. ມດີ ຽນຂອງບນັ ໄດສຽງ A ເມເຈີ ຄຼື ....................... 2. ໂດມນິ ນັ ຂອງບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈີ ຄຼື ....................... 3. ຊບັ ໂດມນິ ນັ ຂອງບນັ ໄດສຽງ F ເມເຈີ ຄຼື ....................... 4. ໂນດລດີ ດງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ Gb ເມເຈີ ຄ.ຼື ...................... 5. ຊຸບເປີໂທນກິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ E ເມເຈີ ຄືຼ ....................... 6. ມດີ ຽນຂອງບນັ ໄດສຽງ Db ເມເຈີ ຄຼື ....................... 7. ໂດມນິ ນັ ຂອງບນັ ໄດສຽງ G# ເມເຈີ ຄຼື ....................... 8. ຊບັ ມດີ ຽນຂອງບນັ ໄດສຽງ F ເມເຈີ ຄືຼ ....................... 9. ຊບັ ໂດມນິ ນັ ຂອງບນັ ໄດສຽງ Eb ເມເຈີ ຄຼື ....................... 10. ຊຸບເປີໂທນກິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ Bb ເມເຈີ ຄືຼ ....................... 11. Bb ເປັນໂດມນິ ນັ ຂອງບນັ ໄດສຽງ................ເມເຈີ 12. F# ເປັນມດີ ຽນຂອງບນັ ໄດສຽງ ................ເມເຈີ 13. C# ເປັນຊບັ ມດີ ຽນຂອງບນັ ໄດສຽງ ................ເມເຈີ 14. A ເປັນຊບັ ໂດມນິ ນັ ຂອງບນັ ໄດສຽງ ................ເມເຈີ 15. D ເປັນໂນດ້ ລດີ ດງິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ ................ເມເຈີ 16. A ເປັນໂດມນິ ນັ ຂອງບນັ ໄດສຽງ................ເມເຈີ 17. C# ເປັນຊຸບເປີໂທນກິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ................ເມເຈີ 18. F# ເປັນຊບັ ໂດມນິ ນັ ທກົ໌ີ ອງົ ບນັ ໄດສຽງ ................ເມເຈີ 19. C ເປັນມດີ ຽນຂອງບນັ ໄດສຽງ ................ເມເຈີ 20. G ເປັນຊຸບເປີໂທນກິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ................ເມເຈີ 4.6 ການຮອ້ ງໂນດໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ການຮອ້ ງທໍານອງອອກສຽງເປັນໂຕໂນດທື່ ນີ ຍິ ມົ ໃນປະຈບຸ ນັ ມີ 2 ລະບບົ ຄ:ຼື ລະບບົ ໂດຄງົ ທື່ ີ (Fixed Do) ແລະລະບບົ ໂດເຄ່ື ອືຼ ນທ່ື ີ (Movable Do) ທງັ 2 ລະບບົ ນໃີ້ ຊຄ້ ໍາຮອ້ ງໂນດວ່ື າ ໂດ ເຣ ມີ ຟາ ຊອນ ລາ ທີ ໃນ ລະບບົ ໂດຄງົ ທື່ ນີ ນັ້ ການຮອ້ ງໂນດເປັນໄປຢື່ າງກງົ ໄປກງົ ມາ ກໍຄຼື ໂນດ C ກໍອອກສຽງ ໂດ ໂນດ D ອອກສຽງ ເຣ ໂນດ E ອອກສຽງ ມີ ໂນດ F ອອກສຽງ ຟາ ໂນດ G ອອກສຽງ ຊອນ ໂນດ A ອອກສຽງ ລາ ແລະ ໂນດ B ອອກ ສຽງ ຊີ ຖາ້ ມໂີ ນດຕດິ ເຄື່ ອຼື ງໝາຍຊບັ ບ ໃຫອ້ ອກສຽງເປັນສະຫຼະອີ ເຊ່ື ນັ ໂດ - ຊບັ ອອກສຽງເປັນ ດີ ເຣ - ຊບັ 81 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ອອກສຽງເປັນ ຣີ ເປັນຕນົ້ (ຕວົ ຢື່ າງທ່ື ີ 4.19) ແຕ່ື ຖາ້ ຕດິ ເຄື່ ອືຼ ງໝາຍແຟັສໃຫອ້ ອກສຽງ ເອ ເຊື່ ນັ ມີ - ແຟັສ ອອກ ສຽງ ເມ ຊອນ - ແຟັສ ອອກສຽງ ເຊ ເປັນຕນົ້ ຢົກເວນັ້ ໂນດ ເຣ - ແຟັສ ໃຫອ້ ອກສຽງເປັນ ຣາ (ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.20) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.19 ການຮອ້ ງໂນດໃນລະບບົ ໂດຄງົ ທື່ ີ ( ຂາຂນ້ ) ໂດ ດີ ເຣ ຣີ ມີ ຟາ ຟີ ຊອນ ຊີ ລາ ລີ ຊີ ໂດ ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.20 ການຮອ້ ງໂນດໃນລະບບົ ໂດຄງົ ທື່ ີ ( ຂາລງົ ) ໂດ ຊີ ເຊ ລາ ເລ ຊອນ ເຊ ຟາ ມີ ເມ ເຣ ຣາ ໂດ ໂດ ທີ ເທ ລາ ເລ ໂຊ ເຊ ຟາ ມີ ເມ ເຣ ຣາ ໂດ ສໍາລບັ ໃນລະບບົ ໂດເຄ່ື ອຼື ນທື່ ີ ໂດ ຈະເປັນໂນດໂຕທໍາອດິ ຂອງ ບນັ ໄດສຽງ ຫລືຼ ໂນດໂທນກິ ສະເໝເີ ຊື່ ງິ ອາດເປັນໂນດໂຕໃດກໍໄດ້ ເຊ່ື ນັ : ໃນບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈີ ໂດ ກໍຄໂຼື ນດ C ສ່ື ວນໃນບນັ ໄດ ສຽງ G ເມເຈີ ໂດ ກໍຄໂືຼ ນດ G ເຣ ຈະເປັນໂນດໂຕທີ 2 ຂອງບນັ ໄດສຽງສະເໝີ ມເີ ປັນໂນດໂຕທື່ ີ 3 ຂອງບນັ ໄດສຽງສະເໝີ ເຊື່ ນັ ນເີ້ ຣື່ ອືຼ ຍໄປ ຈນົ ເຖງິ ໂຕທື່ ຈີ ະເປັນໂນດໂຕທີ 7 ຂອງບນັ ໄດສຽງສະເໝີ (ຕວົ ຢ່ື າງ ທ່ື ີ 4.21) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.21 ການຮອ້ ງໂນດໃນລະບບົ ໂດເຄ່ື ອຼື ນທື່ ີ C ເມເຈີ ໂດ ເຣ ມີ ຟາ ຊອນ ລາ ຊີ ໂດ G ເມເຈີ ໂດ ເຣ ມີ ຟາ ຊອນ ລາ ຊີ ໂດ ລອງປຽບທຽບການຮອ້ ງໂນດທງັ 2 ລະບບົ ຈະພບົ ວື່ າ ລະບບົ ໂດເຄື່ ອຼື ນທື່ ສີ ະດວກກວື່ າ ໃນການຫາລະດບັ ສຽງເຖງິ ວື່ າໃນການຮອ້ ງຕອ້ ງປັບຫາໂນດທື່ ບີ ່ື ກໍ ງົ ກບັ ລະບບົ ໂຕອກັ ສອນ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.22 ) ລະບບົ ໂດເຄື່ ອືຼ ນທື່ ຈີ ື່ ງ ເປັນນຍິ ມົ ຫລາຍກວື່ າໃນການຮຽນການສອນວຊິ າໂສດທກັ ສະໃນປະຈບຸ ນັ ແຕ່ື ໃນການຫລນິ້ ເຄື່ ອືຼ ງດນົ ຕຣີບາງ ຊະນດິ ໂດຍສະເພາະເຄ່ື ອືຼ ງສາຍ ຖາ້ ນກັ ດນົ ຕຣີສາມາດຮອ້ ງໂນດດວ້ ຍ ລະບບົ ໂດຄງົ ທື່ ໄີ ດ້ ຈະເຮດັ ໃຫກ້ ານຫາລະ ດບັ ສຽງໃນການຫລນິ້ ສະດວກກວ່ື າ ຢ່ື າງໃດກຕໍ າມ ອາດພບົ ວື່ າ ມກີ ານຮຽນການສອນດວ້ ຍລະບບົ ອ່ື ນຼື ເຊ່ື ນັ : ອອກ ສຽງອກັ ສອນໂຕໂນດຢື່ າງກງົ ໄປກງົ ມາ ໂນດ G ກຮໍ ອ້ ງ ອອກສຽງ ຈີ ໂນດ້ Db ກອໍ ອກສຽງ ດີ - ແຟັສ. ຕວົ ຢື່ າງທີ 4.22 ການຮອ້ ງໂນດໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ດວ້ ຍລະບບົ ໂດເຄ່ື ອືຼ ນທື່ ີ ແລະ ລະບບົ ໂດຄງົ ທ່ື ີ 82 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ B ເມເຈີ (ໂດເຄ່ື ອຼື ນທື່ )ີ ໂດ ເຣ ມີ ຟາ ຊອນ ລາ ຊີ ໂດ (ໂດຄງົ ທ່ື )ີ ຊີ ດີ ຣີ ມີ ຟີ ຊີ ລີ ຊີ Eb ເມເຈີ (ໂດເຄື່ ອືຼ ນທ່ື )ີ ໂດ ເຣ ມີ ຟາ ຊອນ ລາ ຊີ ໂດ (ໂດຄງົ ທ່ື )ີ ເມ ຟາ ໂຊ ເລ ເທ ໂດ ເຣ ເມ ໃນການຮອ້ ງທໍານອງເພງດວ້ ຍລະບບົ ໂດເຄື່ ອືຼ ນທ່ື ີ ຕອ້ ງຫາໂນດ້ ໂທນກິ ກື່ ອນ ແລວ້ ໃຫໂ້ ນດ້ ຕວັ ນນັ້ ເປັນໂດ ໃຊວ້ ທິ ກີ ານໄລື່ ບນັ ໄດສຽງຕາມລາໍ ດບັ ກຈໍ ະໄດໂ້ ນດໂຕອ່ື ນືຼ ໆ ທ່ື ຕີ ອ້ ງການ ເຊ່ື ນັ : ຕວົ ຢື່ າງທາໍ ນອງ ເພງດື່ ງັ ຕື່ໄໍ ປນີ້ (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.23) ຢ່ື ູໃນກະແຈສຽງ Bb ເມເຈີ ໂດ ແທນ Bb ເຣ ແທນ C ຊອນ ແທນ F ເປັນຕນົ້ . ຕວົ ຢ່ື າງທີ 4.23 ການຮອ້ ງທໍານອງເພງໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ດວ້ ຍລະບບົ ໂດເຄື່ ອືຼ ນທື່ ີ ຊອນ ຊອນ ລາ ຊີ ໂດ ໂດ ຊີ ລາ ຊອນ ໂດ ໂດ ມີ ເຣ ໂດ ເຣ ມີ ໂດ ບນັ ໄດສຽງເມເຈນີ ບັ ເປັນຈດຸ ເລື່ ມີ ຕນົ້ ຫຼກັ ທື່ ສີ ໍາຄນັ ໃນການເຮດັ ຄວາມເຂາົ້ ໃຈໃນຫວົ ຂໍຕ້ ່ື ໍ ໆ ໄປ ໃນຕໍາລາ ເຫລມັ້ ນຈີ້ ະໃຊບ້ ນັ ໄດສຽງເມເຈເີ ປັນພນຼື້ ຖານໃນການຄດິ ບື່ ໍວ່ື າຈະເປັນເລ່ື ອຼື ງຂອງບນັ ໄດ ສຽງໄມເນີິ ແລະ ບນັ ໄດ ສຽງອ່ື ນຼື ໆ ເລື່ ອຼື ງຂອງກະແຈສຽງ ຕະຫລອດຈນົ ເລື່ ອຼື ງຂອງຂນັ້ ຄື່ ູຊື່ ງຈະນໍາໄປ ສື່ ູເລື່ ອຼື ງໄທແອດ ຫລຼື ຄ໋ອດອນັ ເປັນ ພນຼື້ ຖານໃນວຊິ າການປະສານສຽງ ສະນນັ້ ການທໍາຄວາມເຂາົ້ ໃຈ ໃຫຖ້ ່ື ອງແທໃ້ ນເລື່ື່ ອືຼ ງຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈຈີ ່ື ງຈາໍ ເປັນຢື່ າງຍ່ື ງິ ກື່ ອນທ່ື ຈີ ະສກສາບດົ ຕ່ື ໍ ໆ ໄປ. 83 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ບດົ ທ່ື ີ ຂນັ້ ຄື່ ູ ຂນັ້ ຄື່ ູ (Interval) ໝາຍເຖງິ ໄລຍະຫ່ື າງລະຫວ່ື າງໂນດ 2 ໂຕ ເປັນຄວາມສາພນັ ລະຫວື່ າງໂນດ ທງັ ສອງທື່ ບີ ່ື ງົ ບອກທງັ ໄລຍະ ແລະ ລກັ ສະນະສຽງ ເມ່ື ອືຼ ຫລນິ້ ໂນດທງັ ສອງເທື່ ອືຼ ລະໂຕ ຫລືຼ ຫລນິ້ ພອ້ ມກນັ ກຈໍ ະ ເກດີ ເປັນຄ່ື ສູ ຽງ ໄລຍະຂນັ້ ຄ່ື ູເກດີ ຂນ້ ໄດສ້ ະເໝລີ ະຫວ່ື າງໂນດ 2 ໂຕ ແນວໆ ກຕໍ າມ ໂດຍບ່ື ໍມເີ ງ່ືອືຼ ນໄຂວ່ື າ ຕອ້ ງເປັນຄ່ື ູໂນດທື່ ມີ ໂີ ຄງ ສາ້ ງຫລືຼ ມຕີ ໍາແໜ່ື ງຢ່ື ູທ່ື ໃີ ດຢື່ າງໃດ ຂນັ້ ຄື່ ູເປັນສື່ ວນປະກອບສໍາຄນັ ຂອງ ໄທແອດ ແລະ ຄ໋ອດເຊື່ ກິ ື່ ຽວຂອ້ ງກບັ ການ ປະສານສຽງ ການວເິ ຄາະຂນັ້ ຄື່ ູເປັນຂນັ້ ຕອນໜ່ື ງໃນ ຂະບວນການປື່ ຽນກະແຈສຽງ ການຣຽບຣຽງສຽງປະສານ ຕະຫລອດຈນົ ການຂຽນແນວທາໍ ນອງ ສອດປະສານ ຂນັ້ ຄື່ ເູ ປັນພນືຼ້ ຖານສາໍ ຄນັ ໃນການສກສາທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີຕງັ້ ແຕ່ື ລະດບັ ຕນົ້ ຈນົ ເຖງິ ລະດບັ ສູງ ການທື່ ຈີ ະອະທບິ າຍວ່ື າໂນດ 2 ໂຕຂອງຂນັ້ ຄື່ ນູ ນັ້ ຫື່ າງກນັ ເປັນໄລຍະທາງເທ່ື າົ ໃດຕອ້ ງຄໍາ ນງເຖງິ 2 ສ່ື ວນ ໄດແ້ ກື່ ສ່ື ວນທື່ ເີ ປັນໂຕທາໍ ອດິ ແລະ ສ່ື ວນທ່ື ເີ ປັນຊະນດິ ຂອງຂນັ້ ຄື່ .ູ 5.1 ຂນັ້ ຄື່ ໃູ ນສ່ື ວນທື່ ເີ ປັນຕວົ ເລກ ຂນັ້ ຄ່ື ູໃນສື່ ວນທ່ື ເີ ປັນຕວົ ເລກຈະໄດມ້ າຈາກການນບັ ໄລຍະຫ່ື າງລະຫວ່ື າງໂນດທງັ ສອງຂອງຂນັ້ ຄື່ ູ ໂດຍ ໃຊຊ້ ື່ ຼື ອກັ ສອນໂຕໂນດເປັນຫຼກັ ການນບັ ຊ່ື ອືຼ ກັ ສອນຂອງໂຕໂນດ ໃຫນ້ ບັ ຢ່ື າງກງົ ໄປກງົ ມາ ບ່ື ໍວ່ື າໂນດ ໂຕໃດໂຕໜ່ື ງ ຫລຼື 84 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ໂນດທງັ 2 ໂຕຈະມເີ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍແປງສຽງກາໍ ກບັ ຢື່ ູ ຫລຼື ບ່ື ກໍ ຕໍ າມ ໃນການນບັ ໄລຍະຂນັ້ ຄື່ ູ ໃຫໃ້ ຊສ້ ະເພາະຊື່ ອຼື ກັ ສອນ ຂອງໂຕໂນດ ແລະ ຈະນບັ ໂນດທງັ 2 ໂຕລວມຢ່ື ູນາໍ . • ໂນດ D ກບັ G ໃຫນ້ ບັ D ເປັນໂນດໂຕທ່ື ີ 1 ແລວ້ ໄລື່ ຂນ້ ໄປຕາມລໍາດບັ ກໍຈະໄດ້ E ເປັນ ໂນດໂຕທີ 2 F ເປັນໂນດໂຕທ່ື ີ 3 G ເປັນໂນດໂຕທ່ື ີ 4 ສະນນັ້ , ໂນດ D ກບັ G ຈ່ື ງມຄີ ວາມສໍາພນັ ກນັ ເປັນຄ່ື ູ 4 ໃນຂະນະດຽວ ກນັ ຖາ້ ມເີ ຄ່ື ອືຼ ງໝາຍແປງສຽງທ່ື ໂີ ນດ D ຫລືຼ ໂນດ G ຫລືຼ ທງັ 2 ໂຕ ກຍໍ ງັ ນບັ ວ່ື າໂນດທງັ 2 ໂຕດື່ ງັ ກ່ື າວມໄີ ລຍະ ຫື່ າງກນັ ເປັນຂນັ້ ຄ່ື ູ 4 ຕວົ ຢື່ າງເຊ່ື ນັ : ໂນດ D ກບັ G# ໂນດ Db ກບັ G ໂນດ D# ກບັ G# ຫລືຼ ໂນດ Db ກບັ G# ກຫໍ ື່ າງກນັ ເປັນຄ່ື ູ 4 ເຊ່ື ນັ ດຽວກນັ ເພາະການນບັ ຂນັ້ ຄ່ື ູ ໃນສ່ື ວນທື່ ເີ ປັນໂຕເລກຈະໃຊສ້ ະເພາະຕວົ ອກັ ສອນຂອງ ໂຕໂນດມາຄດິ ເທ່ື າົ ນນັ້ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.1) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.1 ຄື່ ູ 4 ລະຫວ່ື າງໂນດ້ D ກບັ G • ໂນດ A ກບັ B ຫື່ າງກນັ ເປັນຄື່ ູ 2 ເພາະນບັ A ເປັນໂນດໂຕທື່ ີ 1 ແລະ B ເປັນໂນດໂຕທີ 2 ສະນນັ້ Ab ກບັ B ຫລືຼ A# ກບັ B ຫລືຼ Abb ກບັ Bb ຫລືຼ Ax ກບັ B# ກຫໍ ື່ າງກນັ ເປັນຄ່ື ູ 2 ເຊື່ ນັ ດຽວກນັ (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.2) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.2 ຄື່ ູ 2 ລະຫວ່ື າງໂນດ A ກບັ B ຂນັ້ ຄ່ື ູທື່ ກີ ວາ້ ງບື່ ເໍ ກນີ ຄື່ ູ 8 ເອນີ້ ວື່ າ ຂນັ້ ຄື່ ູທໍາມະດາ (Simple interval) ສ່ື ວນຂນັ້ ຄ່ື ູທື່ ມີ ຄີ ວາມກວາ້ ງ ຕງັ້ ແຕ່ື ຄື່ ູ 9 ຂນ້ ໄປ ເອນີ້ ວ່ື າ ຂນັ້ ຄື່ ປູ ະສມົ (Compound interval) ເຊ່ື ງິ ມວີ ທິ ນີ ບັ ເຊ່ື ນັ ດຽວກບັ ຂນັ້ ຄື່ ທູ ໍາມະດາ ຄ:ຼື ໃຫນ້ ບັ ໂນດທຸກໂຕລຽງຕາມລໍາດບັ ຊ່ື ຕືຼ ວົ ອກັ ສອນຂອງໂຕໂນດ ເຊ່ື ນັ : ໂນດ C-ກາງກບັ F ເທງິ ເສນັ້ ບນັ ທດັ ທ່ື ີ 5 ຫື່ າງກນັ ເປັນຄື່ ູ 11 ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.3 ) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.3 ຂນັ້ ຄ່ື ູປະສມົ ແບບຝກຫດັ ທີ 5.1 ຈື່ ງົ ລະບຸໄລຍະຫື່ າງຂອງຂນັ້ ຄ່ື ູເປັນຕວົ ເລກ 85 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ແບບຝກຫດັ ທີ 5.2 ຈື່ ງົ ບອກຣະຢະຫ່ື າງຂອງຂນັ້ ຄ່ື ູເປັນຕວັ ເລກ (2-7) ໂດຍໃຫອ້ ກັ ສອນໂຕທໍາອດິ ເປັນໂນດໂຕ ລື່ ຸມ 5.2 ຊະນດິ ຂອງຂນັ້ ຄື່ ູ ຂນັ້ ຄື່ ູມີ 5 ຊະນດິ ຄ:ຼື ເມເຈີ (Major) ໄມເນິ (Minor) ເພເີ ຟກ (Perfect) ດມິ ນິ ສິ (Diminished) ແລະອອກເມນເທດ (Augmented) ເຊື່ ງິ ໃຊຕ້ ວົ ຫຍໍ້ M, m, P, d, A ຕາມລໍາດບັ ເພື່ ອຼື ໃຫກ້ ານສກສາຂນັ້ ຄື່ ູ ເປັນໄປດວ້ ຍຄວາມເຂາົ້ ໃຈໂດຍບ່ື ໍຕອ້ ງອາໄສການທື່ ອງຈາໍ ຈື່ ງມຄີ ວາມຈາໍ ເປັນຕອ້ ງອງີ ກບັ ບນັ ໄດສຽງເມເຈເີ ຊື່ ງິ ໄດ້ ກື່ າວເຖງິ ຢື່ າງລະອຽດແລວ້ ໃນບດົ ທ່ື ີ 4 ການທາໍ ຄວາມເຂາົ້ ໃຈຈນົ ເກດີ ຄວາມ ຊໍານານໃນເລ່ື ອືຼ ງຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈີ ຈະເປັນພນືຼ້ ຖານສາໍ ຄນັ ຢື່ າງຢ່ື ິງໃນການສກສາເລ່ື ອືຼ ງຂນັ້ ຄື່ .ູ 5.2.1 ຂນັ້ ຄື່ ເູ ມເຈີ ແລະ ຂນັ້ ຄ່ື ເູ ພເີ ຟັກ ຖາ້ ໃຫບ້ ນັ ໄດສຽງເມເຈເີ ປັນຫກຼັ ໃນການຄດິ ຂນັ້ ຄື່ ູ ໂດຍອງີ ໂນດແຕື່ ລະໂຕກບັ ໂນດໂທນກິ ຫລືຼ ໂນດໂຕທາໍ ອດິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ ຈະເຮດັ ໃຫໄ້ ດຂ້ ນັ້ ຄື່ ູປະເພດເມເຈີ ຫລືຼ ເພເີ ຟັກເທື່ າົ ນນັ້ ກໍຄ:ຼື ໂນດໂຕ ທີ 1 ແລະ ໂນດໂຕ ທີ 2 ຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈຫີ ່ື າງກນັ ເປັນຄ່ື ູ 2 ເມເຈີ ໂນດໂຕ ທີ 1 ແລະ ໂນດໂຕ ທີ 3 ຫື່ າງກນັ ເປັນຄ່ື ູ 3 ເມເຈີ ໂນດໂຕ ທີ 1 ແລະ ໂນດໂຕ ທີ 4 ຫ່ື າງກນັ ເປັນຄ່ື ູ 4 ເພເີ ຟັກ ໂນດໂຕ ທື່ ີ 1 ແລະ ໂນດໂຕ ທ່ື ີ 5 ຫ່ື າງກນັ ເປັນຄ່ື ູ 5 ເພເີ ຟັກ ໂນດໂຕທື່ ີ 1 ແລະ ໂນດໂຕ ທີ 6 ຫື່ າງກນັ ເປັນຄ່ື ູ 6 ເມເຈີ ໂນດໂຕ ທີ 1 ແລະ ໂນດໂຕ ທີ 7 ຫື່ າງກນັ ເປັນຄື່ ູ 7 ເມ ເຈີ ໂນດໂຕ ທ1ີ ແລະໂນດໂຕ ທ່ື ີ 8 ຫື່ າງ ກນັ ເປັນຄື່ ູ 8 ເພເີ ຟັກ ເນ່ື ອຼື ງຈາກເມເຈີ ແລະ ເພເີ ຟັກເປັນຂນັ້ ຄື່ ູຫຼກັ ຈ່ື ງໃຊ້ ອກັ ສອນຫຍຕໍ້ ວົ ໃຫຍ່ື M ແລະ P ຕາມລໍາດບັ . ໃນບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈີ ຂນັ້ ຄ່ື ູທື່ ເີ ກດິ ຂນືຼ້ ລະຫວ່ື າງ C ກບັ D ເອນີ້ ວື່ າ ຄື່ ູ 2 ເມເຈີ ຂນັ້ ຄື່ ູ ລະຫວ່ື າງ C ກບັ E ຄຼື ຄ່ື ູ 3 ເມເຈີ ຂນັ້ ຄື່ ລູ ະຫວື່ າງ C ກບັ F ຄ:ືຼ ຄ່ື ູ 4 ເພເີ ຟັກ ຂນັ້ ຄື່ ູລະຫວ່ື າງ C ກບັ G ຄຼື ຄື່ ູ 5 ເພເີ ຟກ ຂນັ້ ຄື່ ູລະຫວ່ື າງ C ກບັ A ຄ:ຼື ຄ່ື ູ 6 ເມເຈີ ຂນັ້ ຄ່ື ລູ ະຫວື່ າງ C ກບັ B ຄຼື ຄ່ື ູ 7 ເມເຈີ ແລະ ຂນັ້ ຄ່ື ູລະຫວື່ າງ C ກບັ C ທື່ ຢີ ື່ ູສູງຂນ້ ໄປ 1 ຊື່ ວງຄ່ື ແູ ປດ ຄ:ືຼ ຄ່ື ູ 8 ເພເີ ຟັກ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.4) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.4 ຂນັ້ ຄື່ ໃູ ນບນັ ໄດສຽງ C ເມເຈີ 86 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ດວ້ ຍຫຼກັ ການດຽວກນັ ນີ້ ສາມາດໃຊກ້ ບັ ບນັ ໄດສຽງອ່ື ນືຼ ໆ ໄດ້ ເຊື່ ນັ : ໃນບນັ ໄດສຽງ A ເມເຈີ ຂນັ້ ຄື່ ູທື່ ເີ ກດິ ຂນືຼ້ ລະຫວ່ື າງ A ກບັ B ເປັນຄື່ ູ 2 ເມເຈີ ເພາະເປັນຂນັ້ ຄື່ ລູ ະຫວື່ າງໂນດໂຕ ທີ 1 ແລະ ໂນດໂຕ ທີ 2 ໃນບນັ ໄດສຽງ ເມເຈີ ຂນັ້ ຄື່ ູລະຫວື່ າງ A ກບັ C# (ໂນດໂຕທື່ ີ 3) ຄືຼ ຄື່ ູ 3 ເມເຈີ ຂນັ້ ຄ່ື ູລະຫວ່ື າງ A ກບັ D (ໂນດ້ ຕວັ ທື່ ີ 4) ຄ:ຼື ຄ່ື ູ 4 ເພເີ ຟັກ ຂນັ້ ຄ່ື ູລະຫວື່ າງ A ກບັ E (ໂນດໂຕທີ 5) ຄຼື ຄ່ື ູ 5 ເພເີ ຟັກ ຂນັ້ ຄ່ື ູລະຫວື່ າງ A ກບັ F# (ໂນດໂຕທີ 6) ຄ:ຼື ຄື່ ູ 6 ເມເຈີ ຂນັ້ ຄື່ ູລະຫວື່ າງ A ກບັ G# (ໂນດໂຕທີ 7) ຄຼື ຄ່ື ູ 7 ເມເຈີ ແລະ ຂນັ້ ຄ່ື ູລະຫວ່ື າງ A ກບັ A (ໂນດ ໂຕທີ 8) ທ່ື ຢີ ື່ ູສູງຂນ້ ໄປ 1 ຊື່ ວງຄື່ ແູ ປດ ຄ:ຼື ຄື່ ູ 8 ເພເີ ຟກ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.5 ) ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.5 ຂນັ້ ຄ່ື ໃູ ນບນັ ໄດສຽງ A ເມເຈີ ໃນບນັ ໄດສຽງ Bb ເມເຈກີ ເໍ ຊື່ ນັ ກນັ Bb ກບັ C ເປັນຄ່ື ູ 2 ເມເຈີ ເພາະເປັນໄລຍະຫື່ າງ ລະຫວ່ື າງໂນດໂຕທື່ ີ 1 ແລະ ໂນດໂຕທ່ື ີ 2 ຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈີ Bb ກບັ D ຫ່ື າງກນັ ເປັນຄ່ື ູ 3 ເມເຈີ Bb ກບັ Eb ເປັນຄ່ື ູ 4 ເພເີ ຟັກ Bb ກບັ F ຄ:ືຼ ຄື່ ູ 5 ເພເີ ຟັກ Bb ກບັ G ຄ:ືຼ ຄ່ື ູ 6 ເມເຈີ Bbກບັ A ຄືຼ ຄ່ື ູ 7 ເມເຈີ ແລະ ຂນັ້ ຄື່ ູລະຫວ່ື າງ Bb ກບັ Bb ທື່ ຢີ ື່ ູສູງຂນ້ ໄປ 1 ຊື່ ວງຄ່ື ແູ ປດ ກຄໍ :ືຼ ຄ່ື ູ 8 ເພເີ ຟັກ ( ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.6) ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.6 ຂນັ້ ຄື່ ູໃນບນັ ໄດສຽງ B ເມເຈີ 87 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ຈາກຕວົ ຢື່ າງທີ 5.4-5.6 ຈະເຫນັ ວື່ າ ບນັ ໄດສຽງເມເຈສີ າມາດເປັນຫກຼັ ໃນການຄດິ ຂນັ້ ຄື່ ູ 2 ຊະນດິ ຄ:ືຼ ຂນັ້ ຄ່ື ູເມເຈີ ແລະ ຂນັ້ ຄ່ື ູເພເີ ຟັກ ຂນັ້ ຄ່ື ູທງັ 2 ຊະນດິ ດື່ ງັ ກ່ື າວຈະເປັນຫຼກັ ໃນການຄດິ ຂນັ້ ຄ່ື ູ ອກີ 3 ຊະນດິ ທື່ ເີ ຫຼອື ເຊື່ ງິ ຈະ ກ່ື າວຕື່ໄໍ ປ ສາໍ ລບັ ຂນັ້ ຄື່ ທູ ື່ ບີ ່ື ໄໍ ດຍ້ ກົ ຕວົ ຢື່ າງ ແຕ່ື ມທີ ່ື ໃີ ຊ້ ແລະ ມຊີ ື່ ເືຼ ອນີ້ ຄ:ຼື ຄ່ື ູ 1 ເພເີ ຟັກ ຫລຼື ຂນັ້ ຄ່ື ູ ຢູນຊິ ນັ (Unison) ຂນັ້ ຄ່ື ູຢູນຊິ ນັ ກຄໍ ໄືຼ ລຍະລະຫວື່ າງໂນດໂຕໜື່ ງກບັ ໂນດໂຕດຽວກນັ ນນັ້ ຫລືຼ ເປັນ ໂນດຊາໍ້ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.7) ຂນັ້ ຄື່ ູຢູ ນຊິ ນັ ເກດີ ຂນ້ ໃນກໍລະນທີ ່ື ເີ ຄ່ື ອຼື ງດນົ ຕຣີ 2 ຊນິ້ ຫລນິ້ ໂນດໂຕດຽວກນັ ຫລືຼ ນກັ ຮອ້ ງທຸກຄນົ ຮອ້ ງໂນດໂຕດຽວກນັ ເອນີ້ ວ່ື າ ຫລນິ້ ເປັນຢູນຊິ ນັ ຫລືຼ ຮອ້ ງເປັນຢູນຊິ ນັ ກ ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.7 ຂນັ້ ຄ່ື ຢູ ູນຊິ ນັ ແບບຝກຫດັ ທີ 5.3 ຈື່ ງົ ບອກຊະນດິ ຂອງຂນັ້ ຄື່ ູ ໃຫຄ້ ດິ ໂດຍວທິ ສີ ມົ ມຸດໃຫໂ້ ນດໂຕລ່ື ຸມເປັນໂທນກິ ແບບຝກຫດັ ທີ 5.4 ຈື່ ງົ ຂຽນໂນດໂຕເທງິ ຂອງຂນັ້ ຄື່ ູ ໃຫຄ້ ດິ ໂດຍວທິ ສີ ມົ ມຸດໃຫໂ້ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນໂທນກິ ໂດຍສະຫລຸບ ຂນັ້ ຄື່ ູທື່ ເີ ກດິ ຂນຼື້ ໃນບນັ ໄດສຽງເມເຈເີ ຊື່ ງິ ໃຊວ້ ທິ ນີ ບັ ຈາກໂນດໂຕທ່ື ີ 1 ຫລໂຼື ທນກິ ຈະເຮດັ ໃຫ້ ເກດີ ຂນັ້ ຄ່ື ູ 2 ພວກ ຄ:ຼື 1. ຂນັ້ ຄ່ື ູເພເີ ຟັກ ໄດແ້ ກ່ື ຄ່ື ູ 1 ຄ່ື ູ 4 ຄື່ ູ 5 ຄື່ ູ 8 2. 2. ຂນັ້ ຄ່ື ູເມເຈີ ໄດແ້ ກ່ື : ຄ່ື ູ 2 ຄ່ື ູ 3 ຄ່ື ູ 6 ຄື່ ູ 7 ມກັ ມຄີ ໍາຖາມສະເໝວີ ື່ າ ເຫດໃດຄ່ື ູ 1 ຄື່ ູ 4 ຄື່ ູ 5 ແລະ ຄ່ື ູ 8 ຈື່ ງບື່ ໍເອນີ້ ວື່ າຂນັ້ ຄ່ື ູເມເຈີ ທງັ ໆ ທ່ື ີ ເກດີ ໃນບນັ ໄດ ສຽງເມເຈໃີ ນທໍານອງດຽວກບັ ຄື່ ູ 2 ຄ່ື ູ 3 ຄື່ ູ 6 ແລະ ຄ່ື ູ 7 ເຫດຜນົ ກຄໍ ຼື ຄ່ື ູ 1 ຄ່ື ູ 4 ຄື່ ູ 5 ແລະ ຄື່ ູ 8 ມຄີ ວາມສມົ ບູນ (Perfect) ຕາມຫຼກັ ທາງວທິ ະຍາສາດໃນເລ່ື ອຼື ງກື່ ຽວກບັ ສຽງ ໂອເວໂີ ທນ (Overtones) ກຄໍ ຼື ແຕ່ື ລະສຽງທ່ື ເີ ຮາົ ໄດຍ້ ນິ ຈະມລີ ະດບັ ສຽງອື່ ນຼື ໆ ຫຼາຍສຽງທ່ື ີ ບື່ ໍແມື່ ນລະດບັ ສຽງທື່ ເີ ຮາົ ໄດຍ້ ນິ ເທື່ າົ ນນັ້ ຊື່ ອນຢື່ ູດວ້ ຍ ໂດຍລະດບັ ສຽງທໍາ ອດິ ທ່ື ຊີ ື່ ອນຢ່ື ູນມີ້ ໄີ ລຍະສູງຂນ້ ຈາກ ລະດບັ ສຽງທ່ື ເີ ຮາົ ໄດຍ້ ນິ ເປັນຄ່ື ູ 8 ເພເີ ຟັກ ລະດບັ ສຽງຖດັ ໄປສູງຂນ້ ໄປອກີ ເປັນ 88 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ຄ່ື ູ 5ເພເີ ຟັກ ແລະ 4 ເພເີ ຟັກ ຫງຼັ ຈາກນນັ້ ະດບັ ສຽງທ່ື ຊີ ື່ ອນຢື່ ູຈະແຄບລງົ ເລອຼື້ ຍໆ ຈນົ ແຄບກວ່ື າເຄື່ ງິ ສຽງ ເຊ່ື ນັ : ໂນດ C ຕື່ ໍາເທງິ ເສນັ້ ນອ້ ຍທື່ ີ 2 ຂອງກະແຈເບດ ເຖງິ ວ່ື າລະດບັ ສຽງຈງິ ໆ ທື່ ເີ ຮາົ ໄດຍ້ ນິ ນນັ້ ຄຼື C ແຕ່ື ອນັ ທື່ ຈີ ງິ ແລວ້ ຍງັ ມີ ສຽງໂອເວໂີ ທນຊ່ື ອນຢື່ ູເຊື່ ງິ ເຮາົ ບື່ ໍໄດຍ້ ນິ ຄຼື C ໃນຊ່ື ວງຄ່ື ູແປດທື່ ສີ ູງຂນ້ ຫລຼື ຄື່ ູ 8 ເພເີ ຟັກ ນອກຈາກນນັ້ ຍງັ ມໂີ ນດ G ທ່ື ສີ ູງຂນ້ ອກີ ຄ່ື ູ 5 ເພເີ ຟັກ ແລະ C ທ່ື ສີ ູງຂນ້ ອກີ ຄ່ື ູ 4 ພເີ ຟັກ ຫຼງັ ຈາກນນັ້ ຈະເປັນຂນັ້ ຄ່ື ູເຊື່ ງິ ແຄບລງົ ຕາມລໍາດບັ ແລະ ບື່ ໍກງົ ລະດບັ ສຽງຂອງດນົ ຕຣີສາກນົ ນກັ ຈນົ ຍາກ ທ່ື ຈີ ະບອກລະດບັ ສຽງທື່ ແີ ທຈ້ ງິ ໄດ້ (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.8) ນບັ ວ່ື າ ຂນັ້ ຄື່ ູທາໍ ອດິ ໆ ທ່ື ກີ ່ື າວເຖງິ ມຄີ ວາມສາໍ ຄນັ ແລະ ສມົ ບູນທື່ ສີ ຸດຕາມຫຼກັ ວທິ ະຍາສາດ. ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.8 ໂອເວີ ໂທນຂອງໂນດ C ການຝກຄດິ ຂນັ້ ຄື່ ດູ ວ້ ຍການຫຍບັ ສຽງ ຫຼກັ ການຄດິ ຂນັ້ ຄ່ື ູເມເຈີ ແລະ ຂນັ້ ຄື່ ູເພເີ ຟັກ ໂດຍສມົ ມຸດໃຫໂ້ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນໂທນກິ ຂອງ ບນັ ໄດສຽງເມເຈນີ ນັ້ ເປັນວທິ ກີ ານທື່ ຖີ ກຼື ຕອ້ ງ ຢື່ າງໃດກໍຕາມ ໃນບາງກໍລະນອີ າດເກດີ ຄວາມຫຍຸ ງ້ ຍາກ ຖາ້ ໂນດໂຕລື່ ຸມເປັນໂນດທ່ື ີບ່ື ໍ ປາກດົ ວ່ື າເປັນໂທນກິ ຂອງບນັ ໄດສຽງເມເຈທີ ື່ ເີ ຄຍີ ຮູຈ້ ກັ ເຊ່ື ນັ : ຖາ້ ໂນດໂຕລ່ື ຸມເປັນ Dk, G#, Fb ຫລຼື Abb ຫລຼື ແມື່ ນແຕື່ ໃນກລໍ ະນທີ ື່ ໂີ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນໂທນກິ ຂອງບນັ ໄດສຽງ ເມເຈປີ ົກກະຕິ ແຕື່ ເບ່ື ງິ ຄວຼື ່ື າໂນດໂຕນນັ້ ຄື່ ອນຂາ້ ງຍາກ ທ່ື ຈີ ະຄດິ ເປັນໂທນກິ ຂອງບນັ ໄດສຽງນນັ້ ເຊື່ ນັ : F#, C#, Db ຫລືຼ Gb ວທິ ຄີ ດິ ລຽ້ ງເພື່ ອືຼ ໃຫງ້ ່ືາຍຂນ້ ກຄໍ ືຼ ໃຫຄ້ ດິ ໂນດໂຕນນັ້ ໂດຍບ່ື ໍມເີ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍ ແປງສຽງຕດິ ຢື່ ູ ແລວ້ ຈື່ ງຫຍບັ ສຽງພາຍຫຼງັ ເຊື່ ນັ ຖາ້ ໂຈດໃຫຫ້ າໂນດທ່ື ຢີ ື່ ູສູງກວ່ື າ F# ເປັນຄ່ື ູ 5 ເພເີ ຟັກ ລອງໃຊວ້ ທິ ປີ ່ື ຽນໂຈດໃຫເ້ ປັນ F ທ່ື ບີ ່ື ໍມເີ ຄື່ ອືຼ ງໝາຍຊບັ ກ່ື ອນ ຈະໄດຄ້ ໍາຕອບເປັນ C ເພາະ C ເປັນໂນດໂຕທ່ື ີ 5 ຫລືຼ ໂດມນິ ນັ ໃນບນັ ໄດສຽງ F ເມເຈີ ເມ່ື ອຼື ຮູວ້ ື່ າ C ຢ່ື ູສູງກວ່ື າ F ເປັນຄ່ື ູ 5 ເພເີ ຟັກ ໃຫຫ້ ຍບັ ສຽງໂນດທງັ 2 ໂຕຂນ້ ໄປເຄ່ື ງິ ສຽງ ຊະນດິ ຂອງຂນັ້ ຄື່ ູກຈໍ ະຍງັ ຄງົ ເດມີ ດື່ ງັ ນນັ້ C# ກຈໍ ະຢ່ື ູສູງກວ່ື າ F# ເປັນຄ່ື ູ 5 ເພີ ເຟັກເຊ່ື ນັ ກນັ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.9) ເມື່ ອືຼ ໄດຫ້ ຼກັ ເຊ່ື ນັ ນີ້ ຈະເຮດັ ໃຫຮ້ ູວ້ ື່ າ Cx ຢື່ ູສູງກວື່ າ Fx ເປັນຄ່ື ູ 5 ເພເີ ຟັກ ແລະ Cbb ຢ່ື ູສູງກວື່ າ Fbb ເປັນຄື່ ູ 5 ເພເີ ຟັກເຊື່ ນັ ກນັ . ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.9 ການຄດິ ຂນັ້ ຄ່ື ູດວ້ ຍວທິ ຫີ ຍບັ ສຽງ ແບບຝກຫດັ ທີ 5.5 ຈື່ ງົ ບອກຊະນດິ ຂອງຂນັ້ ຄື່ ູ ໃຫຄ້ ດິ ໂດຍວທິ ຫີ ຍບັ ສຽງ 89 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ ແບບຝກຫດັ ທີ 5.6 ຈ່ື ງົ ຂຽນໂນດ້ ຕວັ ເທງິ ຂອງຂນັ້ ຄ່ື ູ ໃຫຄ້ ດິ ໂດຍວທິ ຫີ ຍບັ ສຽງ ການຝກຄດິ ຂນັ້ ຄື່ ູຈາກຄບີ ອດ ເພື່ ອືຼ ໃຫເ້ ກດີ ຄວາມຊໍານານໃນການຄດິ ຂນັ້ ຄື່ ູ ແລະ ເພື່ ອືຼ ປະໂຫຍດໃນການຄດິ ຂນັ້ ຄື່ ູດວ້ ຍວທິ ີ ທດົ ສຽງ ຈ່ື ງ ຄວນຝກຄດິ ຂນັ້ ຄື່ ູເມເຈີ ແລະ ເພເີ ຟັກຈາກຄບີ ອດ ໂດຍຝກສະເພາະຂນັ້ ຄ່ື ູທື່ ມີ ໂີ ນດໂຕລ່ື ຸມເປັນຄຂີ າວ ຫລຼື ໂນດທື່ ີ ເປັນເນເຊຣີ ນັ ວທິ ກີ ານກຄໍ ືຼ ເລື່ ມີ ຈາກຄື່ ູແຮກທື່ ໂີ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນໂນດ C ຄື່ ູຕ່ືໄໍ ປໃຫໂ້ ນດໂຕລ່ື ຸມເປັນໂນດ D ຄື່ ູຕ່ືໄໍ ປ ໃຫໂ້ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນໂນດ E ໄລື່ ຂນ້ ໄປຕາມລາໍ ດບັ ຈນົ ໂຕ B ດື່ ງັ ນ່ື :ີ້ 1. ຄື່ ູ 2 ເມເຈຝີ ກຄ່ື ູ 2 ເມເຈທີ ງັ ໝດົ ທ່ື ມີ ໂີ ນດໂຕລ່ື ຸມເປັນໂນດຄຂີ າວໄດຄ້ :ືຼ C – D, E-F#, F-G, G-A, A-B, B - C# ຈໍາໄວວ້ ື່ າຄ່ື ູ 2 ເມເຈທີ ື່ ໂີ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນ E ຫລຼື 2 ໂນດໂຕເທງິ ຈະມເີ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍຊບັ ຕດິ ຢ່ື ູດວ້ ຍ ນອກນນັ້ ຈະເປັນເນເຊຣີ ນັ ເຊ່ື ນັ ດຽວກບັ ໂນດໂຕລື່ ຸມ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.10) ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.10 ຄື່ ູ 2 ເມເຈທີ ່ື ມີ ໂີ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນເນເຊຣີ ນັ 2. ຄື່ ູ 3 ເມເຈີ ຝກຄ່ື ູ 3 ເມເຈທີ ງັ ໝດົ ທ່ື ມີ ໂີ ນດໂຕລ່ື ຸມເປັນໂນດ້ ຄຂີ າວ ໄດແ້ ກື່ : C - E, D - F#, E - G#, F-A, G - B, A - C#, B - D ສງັ ເກດວ່ື າຄ່ື ູ 3 ເມເຈທີ ່ື ໂີ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນ D, E, A ຫລືຼ B ໂນດໂຕ ເທງິ ຈະມເີ ຄ່ື ອືຼ ງ ໝາຍຊບັ ຕດິ ຢື່ ູດວ້ ຍນອກນນັ້ ເປັນເນເຊຣີ ນັ (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.11) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.11 ຄື່ ູ 3 ເມເຈທີ ື່ ມີ ໂີ ນດໂຕລ່ື ຸມເປັນເນເຊຣີ ນັ 90 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ

ທດິ ສະດດີ ນົ ຕຣີ 3. ຄື່ ູ 4 ເພເີ ຟັກ ໄດແ້ ກ່ື C-F, D-G, E-A, F- Bb, G-C, A-D, B-E ຈໍາໄວວ້ ່ື າຄ່ື ູ 4 ເພເີ ຟັກທື່ ີ ໂນດໂຕລ່ື ຸມເປັນ F ໂນດໂຕເທງິ ຈະມເີ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍແຟັສຕດິ ຢ່ື ູດວ້ ຍ ນອກນນັ້ ເປັນ ເນເຊຣີ ນັ ທງັ ໝດົ ເຊ່ື ນັ ດຽວກບັ ໂນດ ໂຕລ່ື ຸມ (ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.12) ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.12 ຄື່ ູ 4 ເພເີ ຟັກທ່ື ມີ ໂີ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນເນເຊຣີ ນັ 4. ຄ່ື ູ 5 ເພເີ ຟັກ ໄດແ້ ກ່ື C-G, D-A, E-B, F-C, G-D, A-E, B-F# ສງັ ເກດ ຄື່ ູ 5 ເພເີ ຟັກທື່ ີ ໂນດໂຕລ່ື ຸມເປັນ B ໂນດໂຕເທງິ ຈະມເີ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍຊບັ ຕດິ ຢື່ ູດວ້ ຍ ນອກນນັ້ ເປັນ ເນເຊຣີ ນັ ທງັ ໝດົ ເຊື່ ນັ ດຽວກບັ ໂນດໂ ຕລ່ື ຸມ (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.13) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.13 ຄ່ື ູ 5 ເພເີ ຟັກທື່ ມີ ໂີ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນເນເຊຣີ ນັ 5. ຄື່ ູ 6 ເມເຈີ ໄດແ້ ກ່ື : C-A, D-B, E-C#, F-D, G-E, A-FE, B-G# ສໍາລບັ ຄ່ື ູ 6 ເມເຈຈີ ະ ພບົ ວື່ າ ຖາ້ ໂນດໂຕລື່ ຸມເປັນ E, A ຫລຼື B ໂນດໂຕເທງິ ຈະມເີ ຄ່ື ອຼື ງໝາຍຊບັ ຕດິ ຢ່ື ູດວ້ ຍ ນອກນນັ້ ເປັນເນເຊຣີ ນັ ເຊ່ື ນັ ດຽວກບັ ໂນດໂຕລ່ື ຸມ (ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.14) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.14 ຄື່ ູ 6 ເມເຈທີ ື່ ມີ ໂີ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນເນເຊຣີ ນັ 6. ຄ່ື ູ 7 ເມເຈໄີ ດແ້ ກື່ : C-B, D-C#, E-D#, F-E, G-F, A-G#, B-A# ໃນທ່ື ນີ ຄີ້ ື່ ູ 7 ເມເຈີ ທ່ື ໂີ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນ C ຫລືຼ F ໂນດໂຕເທງິ ຈະເປັນເນເຊຣີ ນັ ນອກນນັ້ ຈະມເີ ຄື່ ອຼື ງໝາຍຊບັ ຕດິ ຢື່ ູດວ້ ຍ (ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.15) ຢື່ າງໃດກໍຕາມ ໃນກລໍ ະນຂີ ອງຄື່ ູ 7 ເມເຈອີ າດບ່ື ໍມຄີ ວາມຈາໍ ເປັນຕອ້ ງຝກເພາະເປັນຄ່ື ູທື່ ງີ ື່າຍກໍຄໃືຼ ຫໃ້ ຊວ້ ທິ ີ ຫາໂນດຊ່ື ວງຄື່ ແູ ປດທ່ື ຢີ ່ື ູເໜອຼື ໂນດໂຕລື່ ຸມແລວ້ ລຸດລງົ ເຄື່ ງິ ສຽງ ກຈໍ ະໄດຄ້ ່ື ູ 7 ເມເຈີ ( ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.16) ຕວົ ຢ່ື າງທີ 5.15 ຄື່ ູ 7 ເມເຈທີ ື່ ມີ ໂີ ນດ້ ຕວັ ລຸມເປັນເນເຊຣີ ນັ ຕວົ ຢື່ າງທີ 5.16 ຄ່ື ູ 7 ເມເຈທີ ື່ ມີ ໂີ ນດໂຕລື່ ຸມເປັນເນເຊຣີ ນັ ໃຊວ້ ທິ ຫີ າໂນດ້ ຄ່ື ແູ ປດແລວ້ ລຸດລງົ ເຄ່ື ງິ ສຽງ 91 ແປພາສາໂດຍ: ປຕ ຈດິ ປະສງົ ແກວ້ ຫຼວງການ