เรื่องด่วน

-๒- รายงานผลการรับฟงั ความคดิ เห็น และรายงานผลการวิเคราะห์ผลกระทบท่อี าจเกดิ จากร่างพระราชบญั ญตั ิ ส่วนที่ ๑ ข้อมูลพื้นฐานของร่างพระราชบญั ญัติ ๑. ร่างพระราชบญั ญตั ิประกอบรฐั ธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง (ฉบบั ที่ ..) พ.ศ. ....  กฎหมายใหม่  แกไ้ ขเพม่ิ เติม  ยกเลิก ๒. หลักการและเหตผุ ล ๒.๑ หลักการ แก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ ดงั ตอ่ ไปน้ี (๑) แกไ้ ขเพ่มิ เติมบทบญั ญัตเิ ก่ยี วกบั ข้อบังคบั พรรคการเมือง (แกไ้ ขเพม่ิ เติมมาตรา ๑๕) (๒) ยกเลิกเหตุสิ้นสุดสมาชิกภาพของสมาชิกพรรคการเมืองเนื่องจากไม่ชาระค่าบารุงพรรค การเมืองเปน็ เวลาสองปีติดต่อกัน (ยกเลกิ มาตรา ๒๗ (๓)) (๓) ยกเลิกบทบัญญัติเกีย่ วกับการกระทาอันเป็นการควบคุม ครอบงา หรือชี้นากิจกรรมของ พรรคการเมืองในลักษณะที่ทาให้พรรคการเมืองหรือสมาชิกขาดความเป็นอิสระ (ยกเลิกมาตรา ๒๘ และ มาตรา ๒๙) (๔) ยกเลิกบทบัญญัติเกี่ยวกับตัวแทนพรรคการเมืองประจาจังหวัด (ยกเลิกมาตรา ๓๕ และ แก้ไขเพ่มิ เตมิ มาตรา ๓๖) (๕) ยกเลกิ ตาแหน่งตวั แทนพรรคการเมืองประจาจังหวัดซ่งึ เป็นองค์ประชุมของทป่ี ระชุมใหญ่ ของพรรคการเมือง (แก้ไขเพ่ิมเติมมาตรา ๓๙) (๖) แก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติเกี่ยวกับการส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (แกไ้ ขเพม่ิ เตมิ มาตรา ๔๗ มาตรา ๔๘ และมาตรา ๔๙) (๗) ยกเลิกบทบัญญัติเกี่ยวกับการสรรหาผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ยกเลิกมาตรา ๕๐ มาตรา ๕๑ มาตรา ๕๒ มาตรา ๕๓ มาตรา ๕๔ มาตรา ๕๕ มาตรา ๕๖ และมาตรา ๕๗) (๘) ยกเลิกตาแหน่งตัวแทนพรรคการเมืองประจาจังหวัดที่ทาหน้าที่จัดทาบัญชีรับและ จ่ายเงินรวมทั้งจัดทาบัญชีรายชื่อพร้อมที่อยู่ของสมาชิกที่มีภูมิลาเนาในเขตจังหวัดที่ตนเป็นตัวแทน (แก้ไข เพ่ิมเติมมาตรา ๕๘) (๙) ยกเลิกตาแหน่งตัวแทนพรรคการเมืองประจาจังหวัดท่ีได้รับบริจาคเพื่อประโยชน์ในการ ดาเนินกิจกรรมของพรรคการเมอื ง (แกไ้ ขเพ่มิ เติมมาตรา ๘๔)

-๓- (๑๐) ยกเลิกการใช้จ่ายเงินที่พรรคการเมืองได้รับจัดสรรให้ใชป้ ระโยชน์ในการจัดทากิจกรรม ทางการเมอื งของตัวแทนพรรคการเมืองประจาจงั หวดั (แก้ไขเพิม่ เติมมาตรา ๘๔) (๑๑) แก้ไขเพิ่มเติมการกระทาที่เป็นเหตุให้ศาลรัฐธรรมนูญสั่งยุบพรรคการเมือง (แก้ไข เพิม่ เติมมาตรา ๙๒ วรรคหนึง่ (๓)) (๑๒) ยกเลิกบทกาหนดโทษสาหรับการกระทาความผิดของตัวแทนพรรคการเมืองประจา จังหวัด (แกไ้ ขเพมิ่ เติมมาตรา ๑๐๔ และมาตรา ๑๑๒) (๑๓) ยกเลิกบทกาหนดโทษ (ยกเลิกมาตรา ๑๐๘ มาตรา ๑๐๙ มาตรา ๑๑๓ มาตรา ๑๑๗ มาตรา ๑๑๘ มาตรา ๑๑๙ มาตรา ๑๒๐ และมาตรา ๑๒๑) ๒.๒ เหตุผล โดยที่พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการจัดตั้งพรรคการเมือง การดาเนินกิจกรรมของพรรคการเมือง และการส่งผู้สมัคร รับเลือกตั้งมีบทบัญญัติบางประการที่ไม่สอดคล้องกับการบริหารงานของพรรคการเมืองในปัจจุบัน สมควร แก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติเกี่ยวกับข้อบังคับพรรคการเมือง การกระทาอันเป็นการควบคุม ครอบงา หรือชี้นา กิจกรรมของพรรคการเมืองในลักษณะที่ทาให้พรรคการเมืองหรือสมาชิกขาดความเป็นอิสระ ตัวแทนพรรค การเมอื งประจาจังหวัด และการส่งผสู้ มัครรับเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เพอื่ ให้พรรคการเมืองสามารถ บริหารงานไดอ้ ยา่ งคลอ่ งตัวและมปี ระสิทธิภาพ จงึ จาเป็นต้องตราพระราชบญั ญัติประกอบรฐั ธรรมนญู นี้ ๓. ผู้เสนอรา่ งพระราชบัญญัติ  สมาชิกสภาผ้แู ทนราษฎร  ประชาชนเขา้ ชอ่ื เสนอกฎหมาย พนั ตารวจเอก ทวี สอดสอ่ ง สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรกับคณะ เป็นผู้เสนอ ส่วนท่ี ๒ การรับฟังความคิดเห็นและสรปุ ผลการรับฟังความคิดเห็น ๑. ข้อมูลประกอบการรบั ฟังความคดิ เห็น สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรผู้เสนอร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรค การเมืองเพื่อแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ ในส่วนท่ี เกี่ยวข้องกับการจัดตั้งพรรคการเมือง ข้อบังคับพรรคการเมือง การดาเนินกิจกรรมของพรรคการเมือง การ กระทาอันเปน็ การควบคุม ครอบงา หรือชี้นากจิ กรรมของพรรคการเมอื งในลักษณะที่ทาให้พรรคการเมืองหรือ สมาชิกขาดความอสิ ระ การสง่ ผสู้ มคั รรบั เลอื กตัง้ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทั้งแบบแบ่งเขตและแบบัญชีรายช่ือ ท้งั น้ี เพ่อื ใหพ้ รรคการเมืองสามารถบริหารงานได้อย่างคล่องตัวและมีประสิทธภิ าพ จงึ ไดเ้ สนอให้มีการแก้ไขใน เรอ่ื งดังต่อไปนี้ ๑. บทบัญญัติที่เกี่ยวกับข้อบังคับพรรคการเมือง ให้ตัดเรื่องตัวแทนพรรคการเมืองประจา จังหวัดออกไป ยกเลิกการเก็บค่าบารุงพรรคแบบตลอดชีพในอัตราไม่น้อยกว่า ๒,๐๐๐ บาทออกไปและค่า บารุงพรรคแบบรายปีในอัตราไม่น้อยกว่า ๑๐๐ บาท เป็นการเก็บค่าบารุงพรรคที่กาหนดให้จ่ายครั้งเดียวใน อัตราไมน่ ้อยกว่า ๕๐ บาทแทน ยกเลกิ บทบญั ญัติท่ีหา้ มพรรคการเมืองต้องไปกาหนดข้อบังคับในลักษณะที่ให้

-๔- บุคคลอื่นซึ่งไม่ได้เป็นสมาชิกพรรคเข้ามามีการควบคุม ครอบงา ชี้นา พรรคการเมือง หรือกระทาให้พรรคขาด ความเปน็ อิสระไม่วา่ ทางตรงหรือทางอ้อม การตัดอานาจของสมาชิกพรรคในการมีส่วนร่วมเพื่อพิจารณาข้อบังคับพรรคที่เกี่ยวกับ รายได้ของพรร อตั ราคา่ ธรรมเนียม และค่าบารงุ พรรค ๒. ยกเลกิ บทบัญญตั กิ ารขาดจากความเป็นสมาชิกพรรคเพราะเหตุไม่ชาระค่าบารงุ พรรคเป็น เวลาสองปตี ิดตอ่ กนั ๓. ยกเลิกบทบญั ญตั ทิ ีเ่ กี่ยวกับการที่พรรคการเมอื งยินยอมให้บุคคลซ่ึงมิใช่สมาชิกของพรรค เข้ามากระทาการในลักษณะควบคุม ครอบงา ชี้นาพรรค และบทบัญญัติที่ห้ามบุคคลอื่นที่ไม่ใช่สมาชิกพรรค กระทาการในลักษณะดังกล่าวด้วย ตามมาตรา ๒๘ และมาตรา ๒๙ ของพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนญู ว่าดว้ ยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ ๔. ตัดเรื่องตัวแทนพรรคการเมืองประจาจังหวัดในจังหวัดที่ไม่มีสานักงานใหญ่หรือสาขา พรรคการเมือง รวมถึงบทบาท หน้าที่และอานาจ และความรับผิดของตวั แทนพรรคการเมืองประจาจงั หวัด ที่ บัญญัติไว้ในมาตรา ๕๘ มาตรา ๖๗ มาตรา ๘๔ มาตรา ๑๐๔ มาตรา ๑๑๒ ของพระราชบัญญัติประกอบ รฐั ธรรมนูญว่าดว้ ยพรรคการเมอื ง พ.ศ. ๒๕๖๐ ๕. กาหนดให้พรรคการเมืองที่จะส่งผู้สมัครรับเลือกตั้ง จะต้องมีสาขาพรรคการเมืองในภาค นั้น ๆ อย่างน้อยหนึ่งสาขา ถึงจะมีสิทธิส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งแบบแบ่งเขตในเขตเลือกตั้งของภาคนั้น ๆ แทน การจะต้องมสี าขาพรรคหรือตัวแทนพรรคการเมืองประจาจังหวดั ท่ีมเี ขตพน้ื ท่รี ับผดิ ชอบในเขตพน้ื ทน่ี ั้น ๖. ให้คณะกรรมการบริหารพรรคและคณะกรรมการคัดเลือกผู้สมัครรับเลือกต้ัง เป็นผู้พิจารณาส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งทั้งแบบแบง่ เขตและแบบบัญชีรายชื่อ โดยให้คณะกรรมการคดั เลือกเสนอ รายชื่อบคุ คลซงึ่ ทป่ี ระชุมใหญ่สาขาพรรคให้ความเห็นชอบและรายชื่อบคุ คลอื่นที่เห็นสมควรตามลาดับต่อคณะ กรรมการบรหิ ารพรรค หรืออาจใหท้ ่ีประชมุ ใหญพ่ รรคการเมืองลงมติเลอื กผู้สมควรสง่ ลงสมัครรับเลือกตั้งเป็น สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรทัง้ แบบแบ่งเขตและแบบบัญชีรายชือ่ ทั้งนี้ ในส่วนของการส่งสมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อนั้นได้ตดั เร่ืองการคานึงผสู้ มัครรับเลือกต้ังจากภมู ิภาคตา่ ง ๆ และความเท่าเทียมระหวา่ งชายกับหญงิ ออกไปและยกเลิก กระบวนการสรรหาผู้สมัครรับเลือกตั้งแบบแบ่งเขตและแบบบญั ชีรายชื่อตามวิธีการและรูปแบบเดิมที่บัญญัติ ในมาตรา ๕๐ ถึงมาตรา ๕๗ ของพระราชบัญญตั ปิ ระกอบรฐั ธรรมนญู วา่ ดว้ ยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ ๗. ยกเลิกเหตุที่คณะกรรมการการเลอื กตั้งยื่นให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณายุบพรรคการเมือง เพราะเหตุที่พรรคการเมืองยินยอมหรือกระทาการใดอันทาให้บุคคลอื่นซึ่งมิใช่สมาชิกกระทาการอันเป็นการ ควบคมุ ครอบงา หรือชน้ี า กิจกรรมของพรรคการเมืองในลักษณะท่ีทาให้พรรคการเมืองหรอื สมาชิกขาดความ อิสระ ท้ังนี้ ไมว่ ่าโดยทางตรงหรือโดยทางออ้ ม ๘. ยกเลิกบทกาหนดโทษของการฝ่าฝืน มาตรา ๒๙ มาตรา ๓๐ มาตรา ๓๑ มาตรา ๓๕ มาตรา ๕๒ มาตรา ๕๓ มาตรา ๕๔ มาตรา ๕๕ มาตรา ๕๖ มาตรา ๕๗ วรรคสอง และมาตรา ๗๗ ของ พระราชบญั ญตั ิประกอบรฐั ธรรมนญู ว่าดว้ ยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐

-๕- ๒. ผูเ้ กี่ยวขอ้ งท่ีได้รับหรืออาจได้รบั ผลกระทบจากร่างพระราชบญั ญตั ิ ๑. พรรคการเมือง ตัวแทนพรรคการเมืองประจาจงั หวัดและสมาชกิ พรรคการเมือง ๒. คณะกรรมการการเลอื กตงั้ ๓. ศาลรฐั ธรรมนูญ ๓. ประเดน็ การรับฟงั ความคิดเห็น ๑. สมควรยกเลิกเร่ืองตวั แทนพรรคการเมืองประจาจังหวดั ในจังหวดั ที่ไมม่ สี านักงานใหญ่หรือ สาขาพรรคการเมือง และแก้ไขบทบัญญัติที่เกี่ยวข้อง เช่น บทบัญญัติว่าด้วยข้อบังคับพรรคการเมืองรวมถึง บทบาท หน้าที่และอานาจ และความรับผดิ ของตัวแทนพรรคการเมืองประจาจังหวัดหรือไม่ (ร่างฯ มาตรา ๓ มาตรา ๖ มาตรา ๗ มาตรา ๘ มาตรา ๙ มาตรา ๑๑ มาตรา ๑๒ มาตรา ๑๓ มาตรา ๑๕ มาตรา ๑๖) ๒. สมควรใหม้ กี ารเกบ็ ค่าบารงุ พรรคโดยจ่ายครง้ั เดียวในอัตราไม่น้อยกว่า ๕๐ บาท แทนการ เกบ็ ค่าบารงุ พรรคแบบตลอดชพี ในอตั ราไมน่ ้อยกวา่ ๒,๐๐๐ บาทหรือการเก็บค่าบารงุ พรรคแบบรายปีในอัตรา ไมน่ ้อยกว่า ๑๐๐ บาท ไว้ในบทบัญญัติวา่ ดว้ ยขอ้ บงั คับพรรคการเมอื งหรือไม่ (ร่างฯ มาตรา ๓) ๓. สมควรยกเลิกบทบัญญัติที่ตัดการมีส่วนร่วมของสมาชิกพรรคในการพิจารณาข้อบังคับ พรรคท่เี ก่ียวกับ รายได้ของพรรค อตั ราคา่ ธรรมเนียม และคา่ บารงุ พรรค (รา่ งมาตรา ๓) ๔. สมควรยกเลิกบทบญั ญตั ทิ หี่ ้ามพรรคการเมืองมีข้อบงั คบั พรรค หรือยนิ ยอมให้บุคคลอ่ืนซ่ึง ไม่ได้เป็นสมาชิกพรรคเข้ามามีการควบคุม ครอบงา ชี้นา พรรคการเมือง หรือกระทาให้พรรคขาดความเป็น อิสระไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อม และยกเลิกไม่ให้เป็นเหตุที่คณะกรรมการการเลือกตั้งยื่นให้ศาลรัฐธรรมนูญ พจิ ารณาเพ่ือยบุ พรรคการเมืองหรือไม่ (ร่างฯ มาตรา ๓ มาตรา ๕ มาตรา ๑๔) ๕. สมควรยกเลิกบทบัญญัติที่ห้ามบุคคลอื่นซึ่งไม่ได้เป็นสมาชิกพรรคกระทาการในลักษณะ การควบคุม ครอบงา ชี้นา พรรคการเมือง หรือกระทาให้พรรคขาดความเป็นอิสระไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อม หรอื ไม่ (ร่างมาตรา ๕) ๖. สมควรยกเลิกบทบัญญัติการขาดจากความเป็นสมาชิกพรรคเพราะเหตุไม่ชาระค่าบารุง พรรคเป็นเวลาสองปีตดิ ตอ่ กนั (รา่ งฯ มาตรา ๔) ๗. สมควรกาหนดใหพ้ รรคการเมืองทจ่ี ะส่งผู้สมัครรับเลอื กต้งั แบบแบง่ เขตในเขตเลอื กต้งั ใด ๆ ในภาคใดจะต้องมีสาขาพรรคการเมืองในภาคนั้น ๆ อย่างน้อยหนึ่งสาขา แทนการต้องมีสาขาพรรคหรือ ตัวแทนพรรคการเมืองประจาจังหวดั ที่มีเขตพ้ืนทีร่ บั ผดิ ชอบในเขตพ้ืนทนี่ น้ั หรอื ไม่(รา่ งมาตรา ๙) ๘. สมควรกาหนดให้การพิจารณาส่งผูส้ มัครรับเลือกตั้งทั้งแบบแบ่งเขตและแบบบญั ชีรายชื่อ เปน็ อานาจของคณะกรรมการบรหิ ารพรรคและคณะกรรมการคดั เลือกผู้สมัครรบั เลือกต้ัง หรอื อาจให้ที่ประชุม ใหญ่พรรคการเมืองลงมติเลือกผู้สมควรส่งลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทั้งแบบแบ่งเขต และแบบบญั ชีรายชือ่ แทนรปู แบบและวิธก๊ ารเดิม หรอื ไม่ (ร่างมาตรา ๙ มาตรา ๑๐) ๙. สมควรตดั เร่อื งการคานึงผูส้ มัครรบั เลือกต้งั จากภูมิภาคต่าง ๆ และความเทา่ เทียมระหว่าง ชายกับหญิงออกไปในการสง่ สมคั รรับเลอื กตัง้ สมาชกิ สภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชรี ายช่อื หรอื ไม่ (ร่างมาตรา ๙)

-๖- ๑๐. สมควรยกเลิกบทกาหนดโทษของการฝ่าฝืน มาตรา ๒๙ มาตรา ๓๐ มาตรา ๓๑ มาตรา ๓๕ มาตรา ๕๒ มาตรา ๕๓ มาตรา ๕๔ มาตรา ๕๕ มาตรา ๕๖ มาตรา ๕๗ วรรคสอง และมาตรา ๗๗ ของพระราชบัญญัตปิ ระกอบรัฐธรรมนูญว่าดว้ ยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ หรือไม่ (ร่างมาตรา ๑๗) ๔. ระยะเวลาและวิธีการการรับฟงั ความคดิ เหน็ ๔.๑ ระยะเวลาในการรับฟงั ความคิดเหน็ เปิดรับฟังต้ังแต่วนั ท่ี ๒๗ ธันวาคม ๒๕๖๔ ถึง ๗ กุมภาพนั ธ์ ๒๕๖๔ รวมระยะเวลา ๔๓ วนั ๔.๒ วิธีการรับฟังความคดิ เห็น (๑) ผ่านระบบเทคโนโลยีสารสนเทศของรัฐสภา www.parliament.go.th (๒) ส่งประเดน็ ไปรับฟงั ผ้ทู เ่ี ก่ยี วข้องโดยตรง ประกอบด้วย ๑. ศาลรฐั ธรรมนูญ ๒. คณะกรรมการการเลอื กตัง้ ๓. พรรคการเมือง ประกอบด้วย พรรคประชาธิปตั ย์

-๗- พรรคประชากรไทย พรรคความหวังใหม่ พรรคเครือขา่ ยชาวนาแหง่ ประเทศไทย พรรคเพอ่ื ไทย พรรคเพือ่ แผ่นดนิ ไทย พรรคชาติพฒั นา พรรคชาตไิ ทยพัฒนา พรรคอนาคตไทย พรรคภมู ิใจไทย พรรคสงั คมประชาธิปไตยไทย พรรคประชาสามัคคี พรรคประชาธปิ ไตยใหม่ พรรคพลงั ชล พรรคครูไทยเพ่ือประชาชน พรรคพลังสหกรณ์ พรรคพลังท้องถิ่นไทย พรรคถ่นิ กาขาวชาววไิ ล พรรครกั ษ์ผืนปา่ ประเทศไทย พรรคไทรักธรรม พรรคเสรีรวมไทย พรรครักษ์ธรรม พรรคเพอ่ื ชาติ พรรคพลังประชาธปิ ไตย พรรคภราดรภาพ พรรคพลงั ไทยรักชาติ พรรคเพอ่ื ชีวติ ใหม่ พรรคกา้ วไกล พรรคทางเลือกใหม่ พรรคมตปิ ระชา พรรคประชาภิวฒั น์ พรรคพลเมืองไทย พรรคสร้างอนาคตไทย พรรคพลังธรรมใหม่

-๘- พรรคไทยธรรม พรรคไทยศรวี ิไลย์ พรรครวมพลงั ประชาชาติไทย พรรคสยามพฒั นา พรรคเพอื่ คนไทย พรรคพลังปวงชนไทย พรรคเพ่ือชาติไทย พรรคพลังชาติไทย พรรคประชาชาติ พรรคแผน่ ดนิ ธรรม พรรคคลองไทย พรรคพลงั ประชารัฐ พรรคเศรษฐกิจใหม่ พรรคพลังสังคม พรรคเพื่อราษฎร พรรคพลงั ศรทั ธา พรรคเปน็ ธรรม พรรคพลงั เพื่อไทย พรรคประชาไทย พรรคกรีน พรรคสามัญชน พรรคภาคีเครอื ข่ายไทย พรรคราชสีห์ไทยดี พรรคเพื่อไทยพัฒนา พรรคพฒั นาชาตเิ จริญ พรรคคนงานไทย พรรคสร้างชาติ พรรคเพอ่ื อนาคตไทย พรรคเศรษฐกิจไทย พรรคเสน้ ทางใหม่ พรรคกา้ วใหม่ พรรคไทยรวมไทย พรรคกล้า

-๙- พรรครวมพลงั คนรุ่นใหม่ พรรคยทุ ธศาสตรช์ าติ พรรคสหประชารัฐ พรรคพลงั สังคมใหม่ พรรคไทยสรา้ งไทย พรรคมิติใหม่ พรรครวมไทยสร้างชาติ พรรคมวลชนสยาม พรรคเพ่ือประชาชน พรรคพลงั สยาม พรรคไทยรกั กัน พรรคไทยภกั ดี พรรคแนวทางใหม่ พรรคเสมอภาค พรรคไทยชนะ พรรคเพอื่ ไทรวมพลงั พรรคไทยสรา้ งสรรค ๕. สรุปผลการรบั ฟงั ความคิดเห็น ๕.๑ ขอ้ มูลทั่วไปผู้ร่วมแสดงความคดิ เหน็ จากระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศของรัฐสภา www.parliament.go.th จานวน ๑ ราย ซง่ึ เป็นเพศ ชาย มีอายุ ๖๑ ปี ขึ้นไป ระดับการศึกษาสูงกว่าปริญญาตรี มีความเกี่ยวข้องกับร่างพระราชบัญญัติในฐานะ เป็นตัวแทนพรรคการเมืองประจาจังหวัดหรอื สมาชกิ พรรคการเมือง ๕.๒ ผลการรับฟงั ผลการรับฟังผ่านระบบเทคโนโลยีสารสนเทศของรัฐสภา www.parliament.go.th และจาก ผลการรับจากการส่งประเด็นไปรับฟังผู้ที่เกี่ยวข้องโดยตรง จานวน ๓ ราย คือ สานักงานศาลรัฐธรรมนูญ สานักงานคณะกรรมการการเลือกตง้ั และพรรคเศรษฐกจิ ไทย

- ๑๐ - สรปุ ผลการรับฟังรายประเด็น ดังนี้ ๑. สมควรยกเลิกเรอื่ งตัวแทนพรรคการเมืองประจาจังหวัดในจงั หวัดที่ไม่มีสานักงานใหญ่ หรือสาขาพรรคการเมือง และแก้ไขบทบญั ญตั ิท่ีเก่ียวข้อง เช่น บทบัญญัติว่าด้วยขอ้ บังคับพรรคการเมอื ง รวมถึงบทบาท หน้าที่และอานาจ และความรับผิด ของตัวแทนพรรคการเมืองประจาจังหวัดหรือไม่ (ร่างฯ มาตรา ๓ มาตรา ๖ มาตรา ๗ มาตรา ๘ มาตรา ๙ มาตรา ๑๑ มาตรา ๑๒ มาตรา ๑๓ มาตรา ๑๕ มาตรา ๑๖) เห็นด้วย ไมเ่ ห็นด้วย เนือ่ งจากมสี าขาพรรคการเมืองอยู่แลว้ (www.parliament.go.th) สานกั งานคณะกรรมการการเลือกต้ัง ไมม่ ขี ้อเสนอแนะ ๒. สมควรให้มกี ารเก็บค่าบารุงพรรคโดยจา่ ยคร้ังเดียวในอัตราไม่น้อยกว่า ๕๐ บาท แทน การเก็บคา่ บารงุ พรรคแบบตลอดชีพในอัตราไม่น้อยกวา่ ๒,๐๐๐ บาทหรอื การเก็บค่าบารุงพรรคแบบรายปี ในอตั ราไม่น้อยกวา่ ๑๐๐ บาท ไวใ้ นบทบัญญตั ิว่าดว้ ยข้อบังคับพรรคการเมืองหรือไม่ (รา่ งฯ มาตรา ๓) เหน็ ดว้ ย ไม่เห็นด้วย - ประชาชนจะได้มสี ่วนร่วมกับพรรคการเมืองมาก ขน้ึ การชาระเงินในอตั ราสงู ทาใหป้ ระชาชน เดอื ดรอ้ น (www.parliament.go.th) สานกั งานคณะกรรมการการเลอื กตง้ั ไม่มขี ้อเสนอแนะ ๓. สมควรยกเลิกบทบญั ญัติทตี่ ัดการมีส่วนร่วมของสมาชิกพรรคในการพจิ ารณาข้อบังคับ พรรคทีเ่ กย่ี วกบั รายไดข้ องพรรค อตั ราคา่ ธรรมเนยี ม และคา่ บารงุ พรรค (รา่ งมาตรา ๓) เห็นดว้ ย ไมเ่ หน็ ด้วย -ประชาชนต้องการให้พรรคการเมืองเก็บค่าบารุง พรรคในอตั ราตา่ (www.parliament.go.th) สานกั งานคณะกรรมการการเลือกตงั้ ไมม่ ีข้อเสนอแนะ

- ๑๑ - ๔. สมควรยกเลิกบทบัญญัติที่ห้ามพรรคการเมืองมีข้อบังคับพรรค หรือยินยอมให้บุคคล อื่นซึ่งไม่ได้เป็นสมาชิกพรรคเข้ามามีการควบคุม ครอบงา ชี้นา พรรคการเมือง หรือกระทาให้พรรคขาด ความเป็นอสิ ระไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อม และยกเลิกไม่ให้เป็นเหตุทีค่ ณะกรรมการการเลือกตั้งยื่นใหศ้ าล รัฐธรรมนูญพจิ ารณาเพอ่ื ยุบพรรคการเมอื งหรือไม่ (ร่างฯ มาตรา ๓ มาตรา ๕ มาตรา ๑๔) เห็นด้วย ไม่เหน็ ดว้ ย - เห็นด้วย โดยไม่มีการแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม (www.parliament.go.th) สานักงานคณะกรรมการการเลอื กต้ัง ไม่มีข้อเสนอแนะ ๕. สมควรยกเลิกบทบัญญัติที่ห้ามบุคคลอื่นซึ่งไม่ได้เป็นสมาชิกพรรคกระทาการใน ลักษณะการควบคุม ครอบงา ชี้นา พรรคการเมือง หรือกระทาให้พรรคขาดความเป็นอิสระไม่ว่าทางตรง หรือทางออ้ ม หรือไม่ (ร่างมาตรา ๕) เห็นด้วย ไม่เหน็ ด้วย - เห็นด้วย โดยไม่มีการแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม (www.parliament.go.th) สานักงานคณะกรรมการการเลือกตง้ั ไมม่ ีขอ้ เสนอแนะ ๖. สมควรยกเลิกบทบัญญัติการขาดจากความเป็นสมาชิกพรรคเพราะเหตุไม่ชาระค่า บารงุ พรรคเปน็ เวลาสองปีตดิ ต่อกัน (รา่ งฯ มาตรา ๔) เห็นดว้ ย ไมเ่ ห็นดว้ ย - เห็นด้วย โดยไม่มีการแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม (www.parliament.go.th) สานกั งานคณะกรรมการการเลือกตง้ั ไม่มขี อ้ เสนอแนะ ๗. สมควรกาหนดใหพ้ รรคการเมืองที่จะส่งผูส้ มัครรับเลือกตั้งแบบแบ่งเขตในเขตเลือกต้ัง ใด ๆ ในภาคใดจะตอ้ งมีสาขาพรรคการเมืองในภาคนัน้ ๆ อย่างน้อยหนึ่งสาขา แทนการต้องมีสาขาพรรค หรือตัวแทนพรรคการเมืองประจาจังหวดั ทีม่ เี ขตพ้ืนท่รี ับผดิ ชอบในเขตพนื้ ทนี่ ้ัน หรือไม่ (รา่ งมาตรา ๙) เหน็ ดว้ ย ไมเ่ ห็นดว้ ย - เห็นด้วย โดยไม่มีการแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม (www.parliament.go.th) สานักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง ไมม่ ีขอ้ เสนอแนะ

- ๑๒ - ๘. สมควรกาหนดให้การพิจารณาส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งทั้งแบบแบ่งเขตและแบบบัญชี รายช่อื เปน็ อานาจของคณะกรรมการบริหารพรรคและคณะกรรมการคัดเลือกผสู้ มัครรบั เลือกตั้ง หรืออาจ ใหท้ ีป่ ระชุมใหญพ่ รรคการเมอื งลงมตเิ ลือกผู้สมควรส่งลงสมคั รรับเลือกตง้ั เปน็ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทั้ง แบบแบง่ เขตและแบบบญั ชรี ายชื่อแทนรปู แบบและวธิ ๊การเดมิ หรอื ไม่ (รา่ งมาตรา ๙ มาตรา ๑๐) เหน็ ดว้ ย ไมเ่ หน็ ดว้ ย - เห็นด้วย โดยไม่มีการแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม (www.parliament.go.th) สานกั งานคณะกรรมการการเลือกตัง้ ไมม่ ีขอ้ เสนอแนะ ๙. สมควรตัดเรื่องการคานึงผู้สมัครรับเลือกตั้งจากภูมิภาคต่าง ๆ และความเท่าเทียม ระหว่างชายกับหญิงออกไปในการส่งสมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อหรือไม่ (รา่ งมาตรา ๙) เหน็ ด้วย ไม่เหน็ ด้วย - เห็นด้วย โดยไม่มีการแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม (www.parliament.go.th) สานกั งานคณะกรรมการการเลอื กต้งั ไมม่ ขี ้อเสนอแนะ ๑๐. สมควรยกเลิกบทกาหนดโทษของการฝ่าฝนื มาตรา ๒๙ มาตรา ๓๐ มาตรา ๓๑ มาตรา ๓๕ มาตรา ๕๒ มาตรา ๕๓ มาตรา ๕๔ มาตรา ๕๕ มาตรา ๕๖ มาตรา ๕๗ วรรค สอง และมาตรา ๗๗ ของพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ หรือไม่ (ร่างมาตรา ๑๗) เห็นด้วย ไม่เหน็ ดว้ ย - เห็นด้วย โดยไม่มีการแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม (www.parliament.go.th) สานกั งานคณะกรรมการการเลอื กตั้ง ไม่มขี ้อเสนอแนะ ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม การตราบทบัญญัติแห่งกฎหมายเป็นหน้าที่และอานาจของฝ่ายนิติ บัญญัติซึ่งต้องเป็นไปตามรัฐธรรมนูญและต้องคานึงถึงสิทธิและเสรีภาพของประชาชนและพรรคการเมือง (สานกั งานศาลรัฐธรรมนูญ)

- ๑๓ - ส่วนที่ ๓ รายงานผลการวเิ คราะหผ์ ลกระทบอันเกิดจากร่างพระราชบญั ญตั ิ ๑. ความเปน็ มา สภาพปัญหา ความจาเป็นที่จะต้องตราพระราชบญั ญัติ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๔๕ บัญญัติให้ประชาชนมี สทิ ธิและเสรภี าพในการรวมกลมุ่ กนั เพื่อจัดตั้งพรรคการเมอื ง ตามหลักเกณฑ์และวธิ กี ารทกี่ ฎหมายบญั ญัติ ซ่ึงก็ คอื พระราชบัญญัตปิ ระกอบรฐั ธรรมนูญวา่ ดว้ ยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ นอกจากน้ีรฐั ธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย มาตราดังกล่าว ยงั ไดบ้ ัญญัตใิ ห้พระราชบัญญัติ ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ อย่างน้อยต้องมีบทบัญญัติเกี่ยวกับการบริหารพรรค การเมือง ซ่ึงต้องกําหนดใหเ้ ป็นไปโดยเปดิ เผยและตรวจสอบได้ เปิดโอกาสให้สมาชิกมสี ่วนร่วมอยา่ งกว้างขวาง ในการกําหนดนโยบายและการส่งผู้สมัครรับเลือกตั้ง และกําหนดมาตรการให้สามารถดําเนินการโดยอิสระ ไม่ถูกครอบงำหรือชี้นําโดยบุคคลซึ่งมิได้เป็นสมาชิกของพรรคการเมืองนั้น รวมทั้งมาตรการกำกับดูแลมิให้ สมาชิกของพรรคการเมืองกระทําการอนั เปน็ การฝา่ ฝืนหรือไม่ปฏิบตั ิตามกฎหมายเก่ยี วกับการเลอื กต้งั อย่างไรก็ตามจากการใช้บังคับพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ มาระยะหนงึ่ พรรคการเมือง สมาชิกพรรคการเมอื ง พบปญั หาดังนี้ 1. ปญั หาการจัดต้ังพรรคการเมือง พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวา่ด้วยพรรคการเมือง พ.ศ.2560 มาตรา 9 ซึ่งให้ บุคคลซึ่งมีอุดมการณ์ทางการเมืองเดียวกัน มีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามจำนวนไม่นอ้ยกว่าห้าร้อย สามารถร่วมกันจัดตั้งพรรคการเมือง โดยต้องมีทุนประเดิมไม่น้อยกว่าหน่ึงล้านบาท ซึ่งเก็บจากผู้ร่วมจัดต้ัง พรรคการเมืองทกุ คนคนละไมน่ ้อยกวา่หนึ่งพนั บาทแตไ่ ม่เกนิ คนละห้าหม่ืนบาท ปัญหาที่ตามมาภายหลังนายทะเบียนพรรคการเมืองรับจดทะเบียนพรรคการเมืองแล้ว ภายในหนึ่งปีพรรคการเมืองน้ันต้องหาสมาชิกเพิ่มให้ไดห้ ้าพันคน และภายในสีป่ ีต้องจาํ นวนสมาชิกไม่น้อยกว่า หนึ่งหมื่นคน และจัดให้มีสาขาพรรคการเมืองในแต่ละภาคภาคละหนึ่งสาขา โดยสาขาพรรคการเมืองแต่ละ สาขาต้องมีสมาชิกที่มีภูมิลำเนาอยู่ในเขตพื้นที่ที่รับผิดชอบของสาขานั้นตั้งแต่ห้าร้อยคนขึ้นไป ซึ่งหากพรรค การเมืองไม่สามารถดำเนินการได้ตามที่กำหนดก็ต้องสิ้นสภาพไป ซึ่งเป็นปัญหากับพรรคการเมืองขนาดเล็กที่ เกดิ จากการรวมตวั กันของประชาชนที่มีอดุ มการณ์ทางการเมืองเดยี วกัน 2. ปญั หารายได้ของพรรคการเมืองและอัตราคา่ ธรรมเนยี มและค่าบำรงุ พรรคการเมือง พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวา่ด้วยพรรคการเมือง พ.ศ.2560 มาตรา 15 (15) รายได้ของพรรคการเมืองและอัตราค่าธรรมเนียมและค่าบำรุงพรรคการเมือง ต้องเรียกเก็บจากสมาชกิ ปีละไม่ ต่ำกว่าหนึ่งร้อยบาท หรือพรรคการเมืองอาจกําหนดให้เรยี กเก็บค่าบํารงุ พรรคการเมืองจากสมาชิกแบบตลอด ชีพตามอัตราที่กําหนดในข้อบังคับก็ได้ แต่ต้องไม่น้อยกว่าสองพันบาท โดยสมาชิกที่ไม่ได้ชำระค่าบำรุงพรรค การเมืองตอ้ งสนิ้ สดุ สมาชิกภาพลง ปัญหานี้ถูกมองว่าทำให้กระทบต่อสิทธิเสรีภาพในการจัดตั้งพรรคการเมือง เพราะการที่ต้อง ซำระค่าธรรมเนียมไม่น้อยกว่าปีละหนึ่งร้อยบาท เป็นการเพิ่มภาระให้กับประชา และถ้าไม่ชำระก็ต้องสิ้นวุด สมาชิกภาพซึ่งทำให้ความตั้งใจในการมีส่วนร่วมทางการเมือง การใช้สิทธิและเสรีภาพในการรวมกลุ่มกันเป็น พรรคการเมืองถูกทำลายลง 3. ปญั หาเรอ่ื งการห้ามบุคคลอืน่ ซง่ึ มใิ ชส่ มาชิกครอบงำ ชีน้ ำ พรรคการเมือง พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวา่ด้วยพรรคการเมือง พ.ศ.2560 มาตรา 15 วรรคสาม ที่ห้ามมิให้พรรคการเมืองกําหนดข้อบังคับในลักษณะที่เป็นการให้บุคคลอื่นซึ่งมิใช่สมาชิกกระทําการอันเป็น การควบคุม ครอบงำ หรือชี้นํา กิจกรรมของพรรคการเมืองในลักษณะที่ทําให้พรรคการเมืองหรือสมาชิกขาด

- ๑๔ - ความอสิ ระไมว่ า่ โดยตรงหรือโดยอ้อม และมาตรา ๒๘ ท่ีห้ามพรรคการเมืองยินยอมหรือกระทําการใดอันทําให้ บุคคลอื่นซึ่งมิใช่สมาชิกกระทําการอันเป็นการควบคุม ครอบงำ หรือชี้นํา กิจกรรมของพรรคการเมืองใน ลักษณะทีท่ ําให้พรรคการเมอื งหรือสมาชิกขาดความอสิ ระ ทั้งนี้ ไมว่ ่าโดยทางตรงหรอื โดยทางออ้ ม ในเรื่องนี้ถูกมองว่าการที่พรรคเปิดโอกาสให้บุคคลซึ่งมิได้เป็นสมาชิกของพรรคการเมือ ร่วม แสดงความคิดเห็น ร่วมกำหนดแนวทางของพรรคการเมือง ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่พรรคการเมืองจะรับฟังความ คิดเหน็ จากประชาชน แตอ่ าจจะเป็นเหตใุ หพ้ รรคการเมอื งถกู ยุบได้ จากปัญหาดังกล่าวจึงสมควรแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรค การเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ ตามประเด็นที่ได้เสนอมาในร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรค การเมือง (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... โดยเฉพาะในประเด็นในส่วนที่เกี่ยวข้องกับค่าธรรมเนียมและค่าบำรุงพรรค การเมือง การส่งผู้สมัครรับเลือกตั้ง การสรรหาผู้สมัครรับเลือกตั้งแบบแบ่งเขตเลือกตั้งและแบบบัญชีรายช่ือ และประเด็นการหา้ มยินยอมหรือกระทําการใดอันทําให้บุคคลอืน่ ซึ่งมิใชส่ มาชิกกระทําการอันเป็นการควบคมุ ครอบงำ หรือชี้นํา กิจกรรมของพรรคการเมืองในลักษณะที่ทําให้พรรคการเมืองหรือสมาชิกขาดความอิสระ ท้งั น้ี ไมว่ า่ โดยทางตรงหรอื โดยทางอ้อม ๒. ความสอดคล้องของรา่ งพระราชบัญญัติ  รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๔๕ บุคคลย่อมมเี สรภี าพในการรวมกันจัดตั้งพรรคการเมืองตามวถิ ีทางการปกครอง ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตรยิ ท์ รงเป็นประมขุ ตามทกี่ ฎหมายบญั ญัติ กฎหมายตามวรรคหน่ึงอย่างน้อยต้องมีบทบญั ญัติเกีย่ วกับการบรหิ ารพรรคการเมือง ซึ่งต้อง กาหนดให้เป็นไปโดยเปิดเผยและตรวจสอบได้ เปิดโอกาสให้สมาชิกมีส่วนร่วมอย่างกว้างขวางในการกาหนด นโยบายและการสง่ ผู้สมคั รรับเลือกตั้ง และกาหนดมาตรการใหส้ ามารถดาเนินการโดยอสิ ระไม่ถูกครอบงาหรือ ชี้นาโดยบุคคลซึ่งมิได้เป็นสมาชิกของพรรคการเมืองนั้น รวมทั้งมาตรการกากับดูแลมิให้สมาชิกของพรรค การเมอื งกระทาการอันเปน็ การฝ่าฝืนหรือไม่ปฏบิ ตั ิตามกฎหมายเก่ียวกบั การเลือกตั้ง มาตรา ๑๓๐ ใหม้ ีพระราชบญั ญตั ิประกอบรัฐธรรมนญู ดังต่อไปน้ี (๔) พระราชบญั ญตั ปิ ระกอบรฐั ธรรมนญู วา่ ดว้ ยพรรคการเมือง ๓. ประโยชนท์ ่ีประชาชนและสงั คมจะได้รบั ร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... มีบทบัญญัติหลายประการที่จะช่วยส่งเสริมการรวมตัวกันของประชาชนผู้มีอุดมการณ์ทางการเมือง และร่วม จัดตั้งพรรคการเมืองได้ง่าย และดาเนินกิจกรรมพรรคการเมืองได้ง่าย ไม่ต้องกังวลกับประเด็นเ รื่องเงินบารุง พรรค การต้องจัดหาสมาชิกเพิ่มเติม การจัดตั้งสาขาพรรค ซึ่งจะช่วยส่งเสริมให้ประชาชนมีส่วนร่วมในทาง การเมืองมากยงิ่ ขึน้

- ๑๕ - ๔. ความสมั พนั ธ์หรือความใกลเ้ คยี งกบั กฎหมายอืน่ - ๕. ผลกระทบโดยรวมที่อาจเกดิ ขึน้ จากกฎหมาย ๑ ผลกระทบด้านเศรษฐกิจ การแกไ้ ขบทบัญญตั ิเร่ืองค่าธรรมเนยี มสมาชิกพรรคการเมือง เป็นการชว่ ยลดภาระค่าใช้จ่าย ทั้งในรูปแบบรายจ่ายประจาปีหรือรายจ่ายแบบตลอดชีพของประชาชนที่มีอุดมการณ์ทางการเมืองที่มีความ ประสงค์จะเปน็ สมาชิกพรรคการเมอื งใดพรรคการเมืองหนงึ่ หรือกอ่ ตั้งพรรคการเมือง ในส่วนของพรรคการเมืองแมจ้ ะได้รับผลกระทบในเชิงท่ีรายได้จากค่าธรรมเนียมพรรคลดลง แต่พรรคการเมอื งยังมชี อ่ งทางในการหารายได้เข้าพรรคการเมืองตามท่ีกฎหมายบัญญตั ิให้อานาจไว้ชอ่ งทางอื่น ท่มี าทดแทนได้ ๒. ผลกระทบด้านสังคมและสง่ิ แวดล้อม - ๓. ผลกระทบอ่ืนทส่ี าคญั คือ ผลกระทบดา้ นกฎหมาย สาระสาคัญของร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... แม้จะมีข้อดีที่เป็นการช่วยส่งเสริมสิทธิและเสรีภาพของประชาชนในการมีส่วนร่วมทางการเมือง แต่อยา่ งไรก็ตาม มขี ้อที่เหน็ วา่ จะเป็นท่ีมผี ลกระทบตอ่ การตราเปน็ กฎหมาย คอื (๑) ร่างมาตรา ๓ ที่แก้ไขเพิ่มเติมมาตรา ๑๕ วรรคสอง ที่ตัด (๑๕) ซึ่งเป็นหน่ึงในหลายเรือ่ ง ที่ต้องให้สมาชิกมีส่วนร่วมอย่างกว้างขวางในการพิจารณา ซึ่งใน (๑๕) คือ ส่วนร่วมของสมาชิกพรรคในการ พิจารณาขอ้ บงั คบั พรรคทีเ่ กย่ี วกับ รายไดข้ องพรรค อตั ราค่าธรรมเนียม และคา่ บารงุ พรรค (๒) ร่างมาตรา ๓ มาตรา ๕ มาตรา ๑๔ ที่เสนอให้ยกเลิกบทบัญญัติที่ห้ามพรรคการเมืองมี ข้อบังคับพรรค หรือยินยอมให้บุคคลอื่นซึ่งไม่ได้เป็นสมาชิกพรรคเข้ามามีการควบคุม ครอบงา ชี้นา พรรค การเมือง หรือกระทาให้พรรคขาดความเป็นอิสระไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อม และยกเลิกไม่ให้เป็นเหตุท่ี คณะกรรมการการเลอื กตง้ั ยน่ื ให้ศาลรฐั ธรรมนูญพจิ ารณาเพื่อยบุ พรรคการเมือง ทั้งสองประเด็นที่กล่าวมา หากร่างพระราชบัญญัตินี้รัฐสภาพิจารณาตราเป็นกฎหมาย บทบัญญัติดังกล่าวจะไม่ปรากฎอยู่ในพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. ๒๕๖๐ อีกต่อไป ย่อมหมายความว่ากฎหมายว่าด้วยพรรคการเมืองไม่มีเนื้อหาที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย มาตรา ๔๕ กาหนดเนื้อหาเชิงบังคับถึงสิ่งที่ต้องมีอยู่ในกฎหมายว่าด้วยการดังกล่าว ซึ่งน่าจะส่งผลให้ ร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... อาจมีความขัดแย้งกับ รฐั ธรรมนูญแหง่ ราชอาณาจกั รไทยได้

- ๑๖ - ๖. การกาหนดให้มีระบบอนุญาต อนมุ ัติหรือการใช้ดลุ พินจิ ของเจ้าหนา้ ที่  มี  ไม่มี ๗. การกาหนดให้มีระบบคณะกรรมการ  ไม่มี  มี ๘. บทกาหนดโทษ  ไมม่ ี  โทษทางอาญา  โทษทางปกครอง  โทษปรบั เปน็ พนิ ยั  โทษอปุ กรณ์ ส่วนท่ี ๔ การเปิดเผยรายงานผลการรับฟังความคิดเห็นและรายงานผลการวิเคราะห์ผลกระทบอนั เกดิ จาก ร่างพระราชบญั ญตั ิ คณะกรรมการรับฟังความคิดเห็นและวิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากร่าง พระราชบัญญตั ิทเี่ สนอโดยสมาชิกสภาผ้แู ทนราษฎรหรือผู้มสี ทิ ธิเลือกตั้ง ได้เปิดเผยรายงานผลการรับฟังความ คิดเห็นและรายงานผลการวิเคราะห์ผลกระทบอันเกิดจากร่างพระราชบัญญัติ ทางเว็บไซต์รัฐสภา www.parliament.go.th แลว้ ตง้ั แตว่ นั ท่ี ๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๕ คณะกรรมการรับฟังความคดิ เหน็ และวเิ คราะห์ผลกระทบท่ีอาจเกิดข้นึ จากร่างพระราชบัญญตั ิที่เสนอโดยสมาชิกสภาผ้แู ทนราษฎรหรือผู้มีสิทธิเลือกตั้ง สานกั งานเลขาธิการสภาผแู้ ทนราษฎร





































รายงานผลการรบั ฟงั ความคดิ เหน็ และรายงานผลการวิเคราะห์ ผลกระทบท่อี าจเกดิ จากรา่ งพระราชบัญญตั ิ สว่ นท่ี ๑ ข้อมูลพื้นฐานของร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ ๑. รา่ งพระราชบัญญัติประกอบรฐั ธรรมนญู วา่ ด้วยการเลือกตงั้ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ฉบับท่ี ..) พ.ศ. .... กฎหมายใหม่  แก้ไขเพิ่มเตมิ  ยกเลิก ๒. หลักการและเหตผุ ล ๒.๑ หลักการ แก้ไขเพ่ิมเติมพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทน ราษฎร พ.ศ. ๒๕๖๑ ๒.๒ เหตผุ ล โดยที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับท่ี ๑) พุทธศักราช ๒๕๖๔ กาหนดใหม้ ีสมาชกิ สภาผู้แทนราษฎรจานวนหา้ ร้อยคนซึ่งมาจากการเลอื กต้ังแบบแบ่งเขตเลือกต้ังจานวนสี่ร้อย คนและมาจากการเลือกตั้งแบบบัญชีรายช่ือจานวนหน่ึงร้อยคน โดยใช้บัตรเลือกตั้งแบบละหน่ึงใบ และ เปล่ยี นแปลงหลักเกณฑ์การคานวณจานวนสมาชกิ สภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชรี ายช่อื ทีแ่ ตล่ ะพรรคการเมืองจะ ได้รับให้เป็นสัดส่วนที่สัมพันธ์กันโดยตรงกับจานวนคะแนนรวมท่ีแต่ละพรรคการเมืองได้รับเลือกตั้งรวมกันทั้ง ประเทศ และกาหนดให้หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการสมัครรับเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบ บัญชีรายช่ือ การออกเสียงลงคะแนน การนบั คะแนนการรวมคะแนน การประกาศผลการเลือกต้ัง และการอื่น ท่ีเก่ียวข้องให้เป็นไปตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เพ่อื ใหก้ ฎหมายประกอบรฐั ธรรมนูญวา่ ด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสอดคล้องกับ บทบัญญัติของ รัฐธรรมนูญข้างตน้ จึงจาเปน็ ตอ้ งตราพระราชบญั ญตั ิประกอบรฐั ธรรมนูญนี้ ๓. ผู้เสนอร่างพระราชบัญญัติ  สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร  ประชาชนเขา้ ชอื่ เสนอกฎหมาย นายชลน่าน ศรแี กว้ สมาชิกสภาผ้แู ทนราษฎร กับคณะ เป็นผเู้ สนอ ส่วนท่ี ๒ การรับฟงั ความคิดเหน็ และสรุปผลการรับฟังความคิดเหน็ ๑. ขอ้ มูลประกอบการรับฟังความคิดเห็น โดยท่ีรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๑) พุทธศักราช ๒๕๖๔ กาหนดให้มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจานวนหา้ ร้อยคนซ่ึงมาจากการเลือกตั้งแบบแบ่งเขตเลอื กต้ังจานวนสี่ร้อย คนและมาจากการเลือกต้ังแบบบัญชีรายชื่อจานวนหนึ่งร้อยคน โดยใช้บัตรเลือกตั้งแบบละหนึ่งใบ และ

-2- เปลีย่ นแปลงหลกั เกณฑก์ ารคานวณจานวนสมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรแบบบญั ชรี ายชือ่ ที่แต่ละพรรคการเมืองจะ ได้รับให้เป็นสัดส่วนท่ีสัมพันธ์กันโดยตรงกับจานวนคะแนนรวมที่แต่ละพรรคการเมืองได้รับเลือกตั้งรวมกันทั้ง ประเทศ และกาหนดให้หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการสมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบ บัญชีรายชอ่ื การออกเสียงลงคะแนน การนบั คะแนนการรวมคะแนน การประกาศผลการเลือกต้ัง และการอื่น ท่ีเกี่ยวข้องให้เป็นไปตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เพื่อให้กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสอดคล้ องกับบทบัญญัติของ รัฐธรรมนูญ จึงต้องแก้ไขเพ่ิมเติมพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทน ราษฎร ดงั ต่อไปนี้ 1. แก้ไขบทนยิ ามคาวา่ \"เขตเลอื กตั้ง\" เพ่ือใหส้ อดคลอ้ งกบั รูปแบบการเลอื กต้ัง (รา่ งมาตรา ๓) ๒. แก้ไขเพ่ิมเติมมาตรา ๑๑ เพื่อให้สอดคล้องกับจานวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขต เลอื กตง้ั และแบบบญั ชรี ายชื่อที่เปลย่ี นแปลง (ร่างมาตรา ๔) ๓. แก้ไขเพ่ิมเติม (๔) ของมาตรา ๑๒ เก่ียวกับการย่ืนบัญชีรายช่ือของผู้สมัครแบบบัญชีรายช่ือ (ร่าง มาตรา ๕) ๔. แกไ้ ขเพ่ิมเติม (๑) ของมาตรา ๑๙ เพิ่มคณะกรรมการประจาหนว่ ยเลอื กตั้ง (ร่างมาตรา ๖) ๕. แก้ไขเพ่ิมเติมมาตรา ๒๖ การคานวณสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรท่ีแต่ละจังหวัดจะพึงมีและการแบง่ เขต (รา่ งมาตรา ๗) ๖. เพ่ิมความเป็นมาตรา ๓๐/๑ กาหนดให้การออกเสียงลงคะแนนใช้เขตเลือกต้ังและที่เลือกต้ังของ การเลอื กตง้ั แบบแบ่งเขต (ร่างมาตรา ๘) ๗. แก้ไขเพม่ิ เตมิ มาตรา ๓๖ เก่ยี วกับการแจ้งรายช่ือผมู้ สี ิทธเิ ลอื กตั้ง (ร่างมาตรา ๙) ๘. แก้ไขเพ่ิมเติมมาตรา ๔๘ เก่ียวกับหมายเลขท่ีจะใช้ออกเสียงลงคะแนนแบบบัญชีรายช่ือและแบบ แบง่ เขตเลอื กตงั้ เพ่อื ให้ใชห้ มายเลขเดียวกนั (ร่างมาตรา ๑๐) ๙. แก้ไขเพ่ิมเติมมาตรา ๕๓ กรณีมีการเลือกต้ังใหม่ก่อนประกาศผลการเลือกตั้ง เนื่องจากผู้ท่ีได้ คะแนนในลาดับท่ีจะได้รับเลือกตั้งเป็นผู้ไม่มีสิทธิสมัครรับเลือกต้ัง โดยตัดเร่ืองการคานวณสมาชิกสภาผู้แทน ราษฎรแบบบัญชีรายช่ือออก (รา่ งมาตรา ๑๑) ๑๐. แก้ไขเพ่ิมเติมมาตรา ๕๔ กรณีพบเหตุการกระทาตามมาตรา ๕๓ หลังประกาศผลการเลือกตั้ง โดยตัดเรอื่ งการคานวณสมาชกิ สภาผู้แทนราษฎรแบบบญั ชีรายชอ่ื ออก (ร่างมาตรา ๑๒) ๑๑. แก้ไขเพิ่มเติมมาตรา ๕๖ เพ่ือให้สอดคล้องกับจานวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขต เลอื กต้งั และแบบบญั ชรี ายช่ือที่เปลยี่ นแปลง (ร่างมาตรา ๑๓) ๑๒. เพ่ิมความเป็นสว่ นท่ี ๓/๑ มาตรา ๖๑/๑ มาตรา ๖๑/๒ และมาตรา ๖๑/๓หมายเลขที่จะใช้ออก เสียงลงคะแนนแบบบญั ชีรายช่ือและแบบแบ่งเขตเลอื กตั้ง (ร่างมาตรา ๑๔) ๑๓. แกไ้ ขเพม่ิ เติมมาตรา ๗๓ เพอ่ื ให้สอดคลอ้ งกับรปู แบบการเลือกต้ัง (รา่ งมาตรา ๑๕) ๑๔. แก้ไขเพ่ิมเติมมาตรา ๘๔ กาหนดให้การออกเสียงลงคะแนนให้ใช้บัตรเลือกตั้งสองใบแยกเป็น บตั รเลือกตงั้ แบบแบง่ เขตเลอื กต้งั และบัตรเลอื กตงั้ แบบบญั ชรี ายช่อื (ร่างมาตรา ๑๖)

-3- ๑๕. แก้ไขเพิ่มเติมมาตรา ๙๑ โดยกาหนดวิธีการออกเสียงลงคะแนนให้ทาเครื่องหมายกากบาท แยก ตามประเภทของบตั รเลือกต้ัง (รา่ งมาตรา ๑๗) ๑๖. แก้ไขเพ่ิมเติมมาตรา ๙๓ กาหนดให้ผู้มีสิทธิเลือกต้ังนาบัตรที่ลงคะแนนแล้วใส่ลงในหีบบัตรตาม ประเภทของบตั รเลือกต้ัง (ร่างมาตรา ๑๘) ๑๗. แกไ้ ขเพม่ิ เติมมาตรา ๙๙ เพ่ือให้สอดคล้องกับการใชบ้ ัตรเลอื กตัง้ สองใบ (ร่างมาตรา ๑๙) ๑๘. แกไ้ ขเพิม่ เติมมาตรา ๑๑๗ เพือ่ ให้สอดคลอ้ งกับการใชบ้ ตั รเลอื กตง้ั สองใบ (รา่ งมาตรา ๒๐) ๑๙. แก้ไขเพิ่มเติม (๔) (๕) และ (๖) ของมาตรา ๑๑๘ เก่ียวกับบัตรดีบัตรเสีย เพ่ือให้สอดคล้องกับ การใชบ้ ตั รเลอื กตัง้ สองใบ (ร่างมาตรา ๒๑) ๒๐. แกไ้ ขเพิ่มเติมมาตรา ๑๒๒ กรณผี ลการนับคะแนนไมต่ รงกบั จานวนบัตรเลือกตั้งท่ีออกเสยี ง (รา่ ง มาตรา ๒๒) ๒๑. แก้ไขเพ่ิมเติมมาตรา ๑๒๓ เกี่ยวกับการรวมผลคะแนน การประกาศผลการรวมคะแนน เพื่อให้ สอดคลอ้ งกับการใช้บตั รเลอื กตง้ั สองใบ (รา่ งมาตรา ๒๓) ๒๒. แก้ไขเพิ่มเติมมาตรา ๑๒๖ กรณีมีการเลือกต้ังใหม่เน่ืองจากไม่มีผู้สมัครรายใดได้รับเลอื กต้ัง โดย ตัดเรือ่ งการคานวณสมาชกิ สภาผ้แู ทนราษฎรแบบบัญชรี ายชือ่ ออก (ร่างมาตรา ๒๔) ๒๓. แก้ไขเพิ่มเติมมาตรา ๑๒๘ โดยกาหนดวิธีการคานวณสัดส่วนจานวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แบบบญั ชรี ายช่อื ให้สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญ และการใช้บัตรเลอื กต้งั สองใบ (ร่างมาตรา ๒๕) ๒๔. แกไ้ ขเพ่ิมเตมิ มาตรา ๑๒๙ กาหนดเร่ืองการประกาศผลการเลือกต้ังแบบบญั ชีรายชื่อ (ร่างมาตรา ๒๖) ๒๕. แก้ไขเพ่ิมเติมมาตรา ๑๓- เพ่ือให้สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญและวิธีการคานวณสมาชิกสภาผู้แทน ราษฎรแบบบัญชีรายชอ่ื ทีเ่ ปลี่ยนแปลง (รา่ งมาตรา ๒๗) ๒๖. ยกเลกิ มาตรา ๑๓๑ (รา่ งมาตรา ๒๘) ๒๗. ยกเลิกความในวรรคหนึ่งของมาตรา ๑๓๒ เก่ียวกับการดาเนินการกรณีการเลือกต้ังมิได้เป็นไป โดยสจุ รติ และเที่ยงธรรม ก่อนประกาศผลการเลอื กตงั้ (ร่างมาตรา ๒๙) ๒. ผูเ้ กี่ยวขอ้ งทไ่ี ด้รบั หรืออาจไดร้ บั ผลกระทบจากร่างพระราชบญั ญตั ิ ๑. พรรคการเมือง ๒. คณะกรรมการการเลอื กตงั้ ๓. กระทรวงมหาดไทย ๓. ประเดน็ การรับฟังความคิดเหน็ ๑. สมควรแกไ้ ขบทนิยามคาว่า “เขตเลือกตงั้ ” เพือ่ ใหส้ อดคลอ้ งกับรูปแบบการเลือกตงั้ หรือไม่ ๒. สมควรแก้ไขเพิ่มเตมิ มาตรา ๑๑ เพ่ือใหส้ อดคล้องกบั จานวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขต เลือกต้ัง และแบบบญั ชรี ายชื่อท่ีเปลยี่ นแปลง หรือไม่ ๓. สมควรแก้ไขเกย่ี วกับการย่นื บญั ชรี ายชื่อของผ้สู มคั รแบบบญั ชรี ายช่อื หรอื ไม่ ๔. สมควรแก้ไขโดยเพ่มิ คณะกรรมการประจาหนว่ ยเลอื กตง้ั หรอื ไม่

-4- ๕. สมควรแก้ไขหลักเกณฑ์การคานวณสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรท่ีแต่ละจังหวัดจะพึงมีและการแบ่ง เขต หรอื ไม่ ๖. สมควรกาหนดให้การออกเสียงลงคะแนนใช้เขตเลือกต้ังและที่เลือกตั้งของการเลือกตั้งแบบแบ่ง เขต หรอื ไม่ ๗. สมควรแก้ไขเกี่ยวกับการแจ้งรายช่อื ผ้มู ีสทิ ธเิ ลือกตง้ั หรือไม่ ๘. สมควรแก้ไขเก่ียวกับหมายเลขท่ีจะใช้ออกเสียงลงคะแนนแบบบัญชีรายช่ือและแบบแบ่งเขต เลอื กตัง้ เพื่อให้ใช้หมายเลขเดียวกัน หรอื ไม่ ๙. สมควรแก้ไขกรณีมีการเลอื กตั้งใหม่ก่อนประกาศผลการเลือกตงั้ เน่ืองจากผู้ท่ีได้คะแนนในลาดบั ท่ี จะได้รับเลือกตั้งเป็นผู้ไม่มีสิทธิสมัครรับเลือกต้ัง โดยตัดเรื่องการคานวณสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชี รายชอื่ ออก หรอื ไม่ ๑๐. สมควรแกไ้ ขกรณีพบเหตุการกระทาตามมาตรา ๕๓ หลงั ประกาศผลการเลือกต้ังโดยตัดเร่ืองการ คานวณสมาชกิ สภาผู้แทนราษฎรแบบบญั ชีรายชอ่ื ออก หรอื ไม่ ๑๑. สมควรแก้ไขเพ่ิมเติมมาตรา ๕๖ เพ่ือให้สอดคล้องกับจานวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่ง เขตเลือกตง้ั และแบบบัญชีรายชอ่ื ทีเ่ ปล่ียนแปลง หรอื ไม่ ๑๒.สมควรเพิ่มความเป็นสว่ นที่ ๓/๑ มาตรา ๖๑/๑ มาตรา ๖๑/๒ และมาตรา ๖๑/๓ หมายเลขที่จะ ใช้ออกเสยี งลงคะแนนแบบบัญชีรายช่อื และแบบแบง่ เขตเลอื กตั้ง หรอื ไม่ ๑๓.สมควรแกไ้ ขเพมิ่ เตมิ มาตรา ๗๓ เพอื่ ให้สอดคล้องกบั รูปแบบการเลือกตงั้ หรอื ไม่ ๑๔. สมควรกาหนดให้การออกเสยี งลงคะแนนให้ใช้บัตรเลือกตั้งสองใบแยกเป็นบัตรเลือกตั้งแบบแบ่ง เขตเลือกต้ังและบัตรเลือกตัง้ แบบบญั ชรี ายช่อื หรอื ไม่ ๑๕. สมควรกาหนดวิธีการออกเสียงลงคะแนนให้ทาเคร่ืองหมายกากบาท แยกตามประเภทของบัตร เลือกต้ัง หรือไม่ ๑๖. สมควรกาหนดให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งนาบัตรท่ีลงคะแนนแล้วใส่ลงในหีบบัตรตามประเภทของบัตร เลือกตั้ง หรือไม่ ๑๗. สมควรแก้ไขเพ่ิมเตมิ มาตรา ๙๙ เพอื่ ใหส้ อดคลอ้ งกบั การใชบ้ ตั รเลือกตั้งสองใบ หรอื ไม่ ๑๘. สมควรแก้ไขเพ่มิ เติมมาตรา ๑๑๗ เพือ่ ใหส้ อดคลอ้ งกับการใชบ้ ัตรเลือกต้งั สองใบ หรอื ไม่ ๑๙. สมควรแก้ไขเกี่ยวกบั บตั รดีบัตรเสยี เพื่อให้สอดคลอ้ งกับการใช้บัตรเลือกต้ังสองใบ หรือไม่ ๒๐. สมควรแกไ้ ขกรณีผลการนับคะแนนไม่ตรงกบั จานวนบัตรเลอื กต้งั ท่ีออกเสยี ง หรือไม่ ๒๑. สมควรแก้ไขเก่ียวกับการรวมผลคะแนน การประกาศผลการรวมคะแนน เพ่ือให้สอดคล้องกับ การใชบ้ ัตรเลือกตง้ั สองใบ หรือไม่ ๒๒. สมควรแก้ไขกรณีมีการเลือกตั้งใหม่เน่ืองจากไม่มีผู้สมัครรายใดได้รับเลือกตั้ง โดยตัดเร่ืองการ คานวณสมาชิกสภาผแู้ ทนราษฎรแบบบญั ชีรายช่ือออก หรือไม่ ๒๓. สมควรแก้ไขกาหนดวิธีการคานวณสัดส่วนจานวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายช่ือให้ สอดคลอ้ งกบั รัฐธรรมนญู และการใชบ้ ัตรเลอื กตัง้ สองใบ หรือไม่ ๒๔. สมควรแก้ไขขอ้ กาหนดกาหนดเรื่องการประกาศผลการเลือกตั้งแบบบญั ชีรายช่ือ หรอื ไม่

-5- ๒๕. สมควรแก้ไขวธิ ีการคานวณสมาชิกสภาผแู้ ทนราษฎรแบบบญั ชรี ายช่ือท่เี ปลย่ี นแปลง หรือไม่ ๒๖. สมควรยกเลิกมาตรา ๑๓๑ หรอื ไม่ ๒๗. สมควรยกเลิกเก่ียวกับการดาเนินการกรณีการเลือกตั้งมิได้เป็นไปโดยสุจริตและเท่ียงธรรม ก่อน ประกาศผลการเลือกตั้ง หรอื ไม่ ๒๘. ข้อคดิ เห็นและข้อเสนอแนะอนื่ ๆ (ถา้ ม)ี ๔. ระยะเวลาและวธิ ีการการรับฟงั ความคดิ เหน็ ๔.๑ ระยะเวลาในการรบั ฟงั ความคดิ เห็น ต้ังแตว่ นั ท่ี ๒๘ ธันวาคม ๒๕๖๓ ถึงวันที่ ๒๔ มกราคม ๒๕๖๕ รวมระยะเวลา จานวน ๒๗ วัน ๔.๒ วิธีการรับฟังความคดิ เห็น (๑) ผ่านระบบเทคโนโลยีสารสนเทศของรฐั สภา www.parliament.go.th (๒) ส่งประเดน็ ไปรบั ฟังผทู้ เ่ี กย่ี วข้องโดยตรง ประกอบด้วย ๑. สานักงานคณะกรรมการการเลอื กตั้ง ๒. กระทรวงมหาดไทย ๓. พรรคการเมือง จานวน ๘๔ พรรคการเมือง ประกอบด้วย  พรรคประชาธปิ ตั ย์  พรรคประชากรไทย  พรรคความหวังใหม่  พรรคเครือข่ายชาวนาแหง่ ประเทศไทย  พรรคเพอื่ ไทย  พรรคเพ่ือแผ่นดินไทย