งานและกำลัง

งานและกาลัง วิทยาศาสตร์ ม.2

งาน

งาน งานในทางฟิสิกส์ คือ ผลคูณของแรงกับระยะทางท่ีวัตถุเคล่ือนท่ี ตามแนวแรง เกิดข้ึนเม่ือมีแรงกระทาต่อวัตถุ แล้วทาให้วัตถุมีการ เคล่ือนที่ไปในแนวเดียวกับทิศทางของแรงหรือมีการกระจัดตามแนว แรงน้ัน มีค่ามากหรือน้อยขึ้นอยู่กับขนาดของแรงและขนาดของการ กระจัดในแนวเดียวกับแรง เป็นปริมาณทางกายภาพท่ีมีเพียงขนาดไม่มี ทิศทางงานจงึ เปน็ ปรมิ าณสเกลาร์

งาน งานจะมคี ่า มาก หรอื น้อย ขึ้นอยกู่ บั ขนาดของแรงและขนาดของการกระจดั ในแนวเดียวกนั ������คานวณได้จาก W = Fs W คือ งาน มหี นว่ ยเปน็ นิวตนั เมตร N m หรือ จลู J F คือ ขนาดของแรงทีก่ ระทาต่อวตั ถุ มหี น่วยเป็น นวิ ตัน N S คอื ขนาดของการกระจดั ตามแนวแรง มีหนว่ ยเปน็ เมตร m งาน 1 จลู หมายถึง ปริมาณงานท่ีเกิดขึ้นจากการใช้แรง 1 นวิ ตัน กระทา ตอ่ วัตถุทาให้วัตถเุ คลอ่ื นท่ีไปไดร้ ะยะทาง 1 เมตร

การคานวณงานจะคานึงถงึ ทิศทางของแรงและทิศทางการเคล่ือนท่ขี องวัตถุ ถา้ ทศิ ทางของแรงและทิศทางการเคลื่อนทข่ี องวัตถุ มีทศิ ทางเดียวกนั คา่ ของงานทไ่ี ด้จะกาหนดให้เปน็ บวก ถ้าทิศทางของแรงและทิศทางการเคลือ่ นที่ของวัตถุ มีทศิ ทางตรงข้ามกนั ค่าของงานทไี่ ดจ้ ะกาหนดใหเ้ ป็นลบ

������ การยกน้าหนักทาใหเ้ กิดงานในเชงิ ฟิสิกส์ ������ ไม่เกดิ งาน เกิดงาน นักกีฬายกน้าหนักออกแรง นักกีฬายกน้าหนักออกแรง แบกตุ้มน้าหนักไว้บริเวณบ่า กระทาต่อตุ้มน้าหนักมากข้ึน โ ด ย ตุ้ ม น้ า ห นั ก ไ ม่ มี ก า ร ทาให้ตุ้มน้าหนักเคลื่อนที่ข้ึน เคล่ือนท่ี จึงถือว่าไม่เกิดงาน ไปเหนือศีรษะในทิศทาง ในทางฟิสกิ ส์ เดียวกับแรงท่ีมากระทา ทา ให้เกิดงานในทางฟิสิกส์

งานและกาลงั สถานการณ์ 1 คนดันตู้ สถานการณ์ 2 คนดันลังไม้ แตต่ ไู้ ม่เคลอื่ นที่ (ไมเ่ กดิ งาน) ให้เคลื่อนท่ี (เกิดงาน)

งานและกาลัง สถานการณ์ 3 คนลากลงั ไม้ สถานการณ์ 4 คนแบกกล่องไม้แลว้ เดินใน ให้เคลือ่ นท่ี (เกดิ งาน) แนวระดบั (ไม่เกิดงาน)

งานและกาลัง สถานการณ์ 5 คนแบกกล่องไมข้ ึ้นบนั ได สถานการณ์ 6 คนดึงกลอ่ งไมข้ ้นึ ในแนวด่งิ (เกิดงาน) (ไมเ่ กิดงาน)

++ โจทย์เสริม ++ วินัยออกแรงยกกล่องด้วยแรง 30 นิวตัน แล้วเดินข้ึนบันได 5 ข้ัน แต่ละข้ันสูง 20 เซนติเมตร งานที่วนิ ัยทาจากการยกกลอ่ งขึน้ บันไดมีค่าเท่าใด วิธที า จากโจทยอ์ อกแรงยกกล่อง (F) = 30 นวิ ตัน ความสูงของข้นั บันใด (S) = 5 x 20 = 100 ซม. = 1 เมตร จากสตู ร W = F x s = 30 x 1 = 30 จลู ตอบ วนิ ัยทางานจากการลากกลอ่ งได้ 30 จลู

++ โจทยเ์ สริม ++ 1. เดก็ ชาย A ออกแรงดันตู้ใหเ้ คล่ือนทไ่ี ปทางขวาดว้ ยแรง 50 นวิ ตัน ได้ขนาดของการกระจดั 2 เมตร ดังภาพ งานเนอ่ื งจากท่แี รงของเดก็ ชาย A ออกแรงดนั ตเู้ ป็นเทา่ ใด (ตอบ 100 จลู ) 50 นวิ ตนั 50 นิวตนั ตาแหนง่ เรม่ิ ตน้ ตาแหนง่ สุดทา้ ย

++ โจทยเ์ สรมิ ++ 1. เดก็ ชาย A ออกแรงดันตใู้ หเ้ คลอ่ื นทีไ่ ปทางขวาด้วยแรง 50 นวิ ตัน ไดข้ นาดของการกระจัด 2 เมตร ดงั ภาพ งานเน่อื งจากทแ่ี รงของเดก็ ชาย A ออกแรงดนั ต้เู ป็นเทา่ ใด (ตอบ 100 จูล) 50 นิวตนั 50 นิวตนั ตาแหน่งเรมิ่ ต้น ตาแหน่งสดุ ทา้ ย

++ โจทยเ์ สริม ++ 2. เด็กชาย A ออกแรงดันต้ใู หเ้ คล่อื นทไ่ี ปทางขวาด้วยแรง 50 นวิ ตนั ไดข้ นาดของการกระจัด 2 เมตร ดงั ภาพ พน้ื มแี รงเสยี ดทาน 5 นวิ ตนั งานเนื่องจากแรงลพั ธท์ ีก่ ระทาตอ่ ตเู้ ป็นเท่าใด (ตอบ 90 จลู ) 50 นวิ ตัน 50 นิวตัน F=5N F=5N ตาแหน่งเร่มิ ต้น 2M ตาแหน่งสุดท้าย

++ โจทย์เสริม ++ 2. เดก็ ชาย A ออกแรงดนั ตใู้ ห้เคลอื่ นทีไ่ ปทางขวาด้วยแรง 50 นิวตัน ได้ขนาดของการกระจดั 2 เมตร ดงั ภาพ พื้นมีแรงเสียดทาน 5 นิวตนั งานเนือ่ งจากแรงลพั ธท์ ีก่ ระทาต่อตู้เป็นเท่าใด (ตอบ 90 จูล) 50 นิวตนั 50 นิวตัน F=5N F=5N ตาแหน่งสดุ ท้าย ตาแหนง่ เริม่ ต้น 2M

++ โจทย์เสริม ++ 3. นักเรียนจัดห้องโดยเข็นตู้เก็บของด้วยแรง 50 นิวตัน จากมุมห้องด้านหน่ึงไปยังมุมห้องด้านตรงข้าม ได้ ระยะทาง 6 เมตร จากนั้นนกั เรยี นเปล่ยี นใจเขน็ ตูเ้ ก็บของกลับมาไวท้ ี่มมุ เดมิ ดว้ ยแรงเทา่ เดมิ งานเนื่องจาก แรงที่กระทาต่อตู้เก็บของเปน็ เท่าใด (ตอบ 600 จูล) 50 นิวตัน 50 นวิ ตัน 50 นิวตัน 6M 50 นิวตัน 6M

++ โจทย์เสริม ++ 3. นักเรียนจัดห้องโดยเข็นตู้เก็บของด้วยแรง 50 นิวตัน จากมุมห้องด้านหน่ึงไปยังมุมห้องด้านตรงข้าม ได้ ระยะทาง 6 เมตร จากนัน้ นกั เรยี นเปลย่ี นใจเข็นตู้เกบ็ ของกลับมาไว้ท่มี ุมเดิมด้วยแรงเท่าเดิม งานเนื่องจาก แรงที่กระทาต่อตูเ้ กบ็ ของเป็นเท่าใด (ตอบ 600 จูล) 50 นิวตัน 50 นวิ ตัน 50 นิวตัน 6M 50 นวิ ตัน 6M

การหางานในแนวด่ิง เกิดจากการเคลื่อนที่ของวัตถุลงในแนวดิ่งหรือการตกแบบอิสระจะมีแรงโน้มถ่วงของโลกมา กระทาต่อวัตถุท่ีมีมวล ทาให้เกิดงานเน่ืองจากแรงโน้มถ่วงของโลก งานที่เกิดข้ึนในกรณีนี้จึงเท่ากับผลคูณระหว่างแรง เน่ืองจากแรงโน้มถ่วงของโลกที่กระทาต่อวัตถุกับความสูงท่ีวัตถุเคล่ือนที่ลมาในแนวดิ่ง เมื่อวัดจากตาแหน่งอ้างอิง สามารถคานวณได้ จากสมการ W = mgh W คอื งานเนอ่ื งจากแรงโน้มถ่วง มหี นว่ ยเป็น นิวตัน เมตร N m หรือ จูล J F คอื มวลของวตั ถุ มหี นว่ ยเปน็ กิโลกรัม Kg g คือ ความเร่งตอ่ เนื่องจากแรงโน้มถ่วง มหี นว่ ยเปน็ เมตรต่อวนิ าท2ี m/s2 h คอื ความสงู ที่วดั จากตาแหน่งอ้างองิ มหี น่วยเป็น เมตร m

ตัวอยา่ งที่ 5.3 หน้า 49 ลูกมะพร้าว 2 ลูก มีมวลลูกละ 2 และ 3 กิโลกรัม ตามลาดับ ตกแบบอิสระลงมา จากต้นท่ีระดับความสูงเดียวกันซ่ึงสูงจากพ้ืน 15 เมตร อยากทราบว่างานเนื่องจากแรง โนม้ ถ่วงท่ีเกดิ ข้นึ มีขนาดเทา่ กบั กจี่ ูล (กาหนดให้ g = 10 m/s2 ) วธิ ีทา จากสมการ W = mgh มะพรา้ วลูกท่ี 1 ; W = 2 kg x 10 m/s2 x 15 m W = 300 J มะพร้าวลกู ท่ี 2 ; W = 3 kg x 10 m/s2 x 15 m W = 400 J ดังน้ัน งานเนื่องจากแรงโน้มถ่วงท่ีเกิดข้ึนกับมะพร้าวลูกที่ 1 และ 2 เท่ากับ 300 และ 450 จลู ตามลาดบั

ตัวอยา่ งที่ 5.4 หนา้ 49 จงหางานที่เกิดข้นึ กับวัตถุที่มีมวล 5 กโิ ลกรัม เทา่ กันสองช้ิน ซึ่งตกลงแบบอิสระมา จากทส่ี ูง เมอ่ื วดั จากพ้นื 5 เมตร และ 10 เมตร ตามลาดับ (กาหนดให้ g = 10 m/s2 )

กาลงั

กาลัง กาลงั คือ อัตราการทางานหรอื งานที่ทาได้ในหนงึ่ หน่วยเวลา โดยกาลงั เป็นปริมาณ สเกลาร์ สามารถคานวณหากาลังเฉล่ียได้จากสมการ P คอื กาลังเฉลย่ี มหี นว่ ยเป็น จลู ตอ่ วินาที ������/������ หรอื วัตต์ ������ P = W W คือ งาน มหี น่วยเปน็ นวิ ตนั เมตร ������ ������ หรือ จลู ������ t t คือ เวลา มีหนว่ ยเปน็ วนิ าที ������



กาลงั มา้ ������ ในอดตี มนษุ ยน์ ิยมใช้แรงงานจากสตั ว์ เช่น ม้า แทนการใช้แรงงานจากมนษุ ยห์ รอื เครอ่ื งจกั ร ปัจจบุ ันมีการเปรยี บเทียบการทางานของเครอ่ื งยนตใ์ นหนว่ ย กาลังม้า (horsepower; hp) หรอื ทน่ี ยิ มเรียกกนั ว่า แรงมา้ และเมื่อเทียบแรงมา้ กับระบบเอสไอ (SI unit) จะไดว้ า่ 1 แรงม้า เทา่ กบั 746 วตั ต์

กาลงั ปริมาณงานทที่ าได้ในหน่งึ หน่วยเวลา : กาลงั ม้า / กาลังเเรงมา้ ? บอกถงึ กาลังของเคร่อื งยนต์ มขี นาด 735.5 วตั ต์ : 1 กโิ ลวตั ต์ = 1000 วตั ต์

������ ������ คานวณไดจ้ าก P แทน กาลัง มหี น่วยเปน็ จลู ต่อวนิ าที (J/s) หรอื วัตต์ (w) W แทน งาน มีหนว่ ยเป็น จูล (J) T แทน เวลา มีหนว่ ยเป็น วินาที (s) ������เม่ือเคลื่อนท่ีด้วยความเร็วคงที่ ������������ P = W = FS = FV #S/T = V

กาลงั ในการทางานนอกจากจะพิจารณาจากงานแลว้ ยังพจิ ารณาจากพลงั งานอืน่ ๆ ได้ดว้ ย เชน่ พลงั งานความรอ้ น พลงั งานไฟฟา้

ตัวอย่างท่ี 5.5 หน้า 50 เด็กชายคนหนึ่งออกแรงขนาด 450 นิวตัน ลากกล่องให้เคล่ือนที่เป็นระยะทาง 15 เมตร ในเวลา 50 วนิ าที จงหากาลังเฉลยี่ ในการลากกล่องของเด็กชายคนน้ี

ตัวอยา่ งท่ี 5.6 หน้า 50 เด็กชายคนหนึ่งดึงถังน้าหนัก 150 นิวตัน ขึ้นจากบ่อน้าลึกลงไป 5 เมตร ด้วย อตั ราเร็วคงตวั เป็นเวลา 6 วนิ าที จงหากาลงั เฉล่ียในการดึงถงั น้าของเด็กคนน้ี

ตัวอย่างท่ี 5.8 หนา้ 50 ชายคนหน่ึงออกแรงขนาด 180 นิวตนั ผลักกล่องให้เคล่ือนที่ ถ้ากาลังเฉลี่ยที่ใช้ใน การผลักกล่องเท่ากับ 360 วัตต์ อยากทราบว่าในเวลา 20 วินาที ชายคนน้ีจะผลักกล่อง ให้เคล่ือนที่ได้ขนาดของการกระจดั เท่าใด

เครื่องกลอยา่ งงา่ ย

������ เคร่ืองกลอย่างง่าย ������ เครื่องกลเป็นอุปกรณ์ท่ีสร้างข้ึนเพื่อช่วยผ่อนแรง หรืออานวยความสะดวกในการทางาน โดยเม่ือมีแรงพยายาม หรือ แรงทใ่ี ห้กับเครอ่ื งกลเพียงเล็กน้อย กส็ ามารถเอาชนะแรงต้านทานที่ได้รับจากเครอื่ งกล หรอื แรงเน่ืองจากน้าหนักของวัตถทุ ี่กระทา ตอ่ เครอื่ งกลได้ โดยเครอ่ื งกลอยา่ งง่ายเป็นเครื่องกลทไี่ มซ่ ับซอ้ น เครื่องกลอยา่ งงา่ ย มี 6 ประเภท คาน รอก พืน้ เอียง ล้อกับเพลา ล่มิ สกรู

ความแตกตา่ งของมนุษย์และสง่ิ มชี ีวิตอ่ืนๆ ท่เี หน็ ไดช้ ัดอยา่ งหนึ่ง คือ การที่ มนุษย์สามารถนาสิ่งรอบตัวมาเป็นอุปกรณ์ เคร่ืองมือ เคร่ืองใช้ เครื่องกล ต่าง ๆ เพื่ออานวยความสะดวก หรือ ผอ่ นแรง ในการทางาน ไม่ใชเ้ คร่ืองกล ใช้เครือ่ งกล ออกเเรงอยา่ งน้อย ออกเเรงนอ้ ยกวา่ เท่ากับน้าหนกั ของวตั ถุ น้าหนกั ของวตั ถุ #ไมช่ ่วยผ่อนแรง #ชว่ ยผอ่ นแรง

������ เครอ่ื งกลอยา่ งง่าย ������ พื้นเอียง ล้อเเละเพลา คาน สกรู รอก ลิม่ เม่อื อกแรงกระทาตอ่ เคร่อื งกลเพื่อให้เกิดงาน งานทใี่ ห้กบั เครอื่ งกลมีขนาดเทา่ กับ ผลคณู ของแรงกบั ขนาดของการกระจัดตามแนวแรง

������ งานที่ ให้ กับเครื่องกล = งานที่ ได้ จากเครอื่ งกล ������ งานท่ีได้จากเคร่อื งกลอาจไมเ่ ทา่ กบั งานทใ่ี ห้กบั เคร่อื งกล งานที่ ให้ กับเคร่ืองกล < งานท่ี ได้ จากเคร่ืองกล เพราะมีการสูญเสียพลังงาน เน่ืองจากแรงเสยี ดทาน โดยพลังงานทส่ี ูญเสยี อาจเปล่ียนไปเปน็ พลังงานความรอ้ นหรือพลังงานเสยี ง

อปุ กรณใ์ นภาพใชห้ ลกั การเครือ่ งกลอยา่ งงา่ ยชนดิ ใดบา้ ง แนวคาตอบ อุปกรณ์ในภาพใช้หลกั การของคาน แนวคิด เพราะออกแรงทีป่ ลายด้ามจับเพือ่ ใหส้ ามารถ หมุนนอต ทาใหเ้ กลยี วหมนุ เลอ่ื นขน้ึ และลง แนวคาตอบ อปุ กรณใ์ นภาพใชห้ ลกั การของคาน แนวคดิ เพราะออกแรงท่ปี ลายดา้ มจบั เพอื่ ใหป้ าก กรรไกรเคลือ่ นทแี่ ลว้ สามารถตัดกระดาษได้

อปุ กรณใ์ นภาพใชห้ ลักการเคร่อื งกลอย่างง่ายชนิดใดบา้ ง แนวคาตอบ อุปกรณ์ในภาพใช้หลกั การของล่ิม แนวคิด เพราะออกแรงทหี่ ัวตะปเู พ่อื ใหป้ ลายตะปเู จาะ วัตถุ เช่น ไม้ ให้แยกออกจากกัน และตะปู เคล่ือนท่ี เข้าไปในเนื้อวตั ถุ แนวคาตอบ อุปกรณ์ในภาพใช้หลักการของล้อและเพลา แนวคิด เพราะออกแรงหมุนท่ีมือจับของอุปกรณ์ จะทา ให้ล้อและสกรูที่เช่ือมกันด้วยแกนเพลาหมุนไปพร้อมกัน เพือ่ ทาให้สกรูออกแรงกดเมลด็ กาแฟให้ละเอียด

คาน

คาน หลักการ คานเปน็ เครอื่ งกลอย่างง่ายท่พี บไดท้ ัว่ ไป โดยออกแรงที่ปลายดา้ นหนึ่ง เพ่ือให้วตั ถอุ กี ด้านเคลื่อนท่ี ทศิ ทางการ ทิศอทอากงขเเอรงงการ ระยะทางทีอ่ อกเเรง เคล่ือนท่ีของวัตถุ ทศิ อทอากงขเเอรงงการ ระยะทางท่ี วตั ถุเคลื่อนท่ี

ประเภทของคาน 3 12 เป็นคานที่มีจุดหมุนอยู่ เ ป็ น ค า น ท่ี มี แ ร ง เ ป็ น ค า น ท่ี มี แ ร ง ระหว่างแรงพยายาม (E) กับแรง ต้านทาน (W) อยู่ระหว่างจุดหมุนกับ พยายาม (W) อยู่ระหว่างจุดหมุนกับ ต้านทาน (W) ระยะระหว่างแรง แรงพยายาม (E) ระยะระหว่างแรง แรงต้านทาน (E) ระยะระหว่างแรง พยายามกับจุดหมุนจะมากกว่าระยะ พยายามกับจุดหมุนจะมากกว่าระยะ ต้านทานกับจุดหมุนจะมากกว่าระยะ ระหว่างแรงต้านทานกับจุดหมุนคาน ร ะ ห ว่ า ง แ ร ง ต้ า น ท า น กั บ จุ ด ห มุ น ระหว่างแรงพยายามกับจุดหมุนคาน ประเภทน้ีจึงช่วยผอ่ นแรง เช่นเดียวกับคานประเภทท่ี 1 คาน ประเภทน้ีไม่ช่วยผ่อนแรง แต่ช่วย ประเภทน้จี งึ ชว่ ยผ่อนแรง อานวยความสะดวกในการทางาน

คาน งานท่ใี ห้แกค่ านตรงด้านทอ่ี อกแรง จะเท่ากับงานท่ีได้จากคานดา้ นที่วัตถุเคลื่อนที่ ยิ่งระยะทางทีอ่ อกแรงมากกวา่ ระยะทางทว่ี ัตถเุ คล่อื นที่ ������ดังน้นั แรงที่กระทาตอ่ คานจะน้อยกวา่ แรงทีก่ ระทาตอ่ วัตถุ คานจึงช่วยผ่อนแรงได้ กลไกการทางานของคาน

คาน คาน เป็นเคร่ืองกลทีม่ ีลกั ษณะเป็นทอ่ นยาว มจี ดุ หมนุ (fulcrum) เพอื่ ทวีคูณแรงเชงิ กล เชน่ ค้อนงัดตะปู กรรไกร ตะเกยี บ หลักการของงานสามารถนามาอธิบายหลักการทางานของคานได้ ดังนี้ ตัวอยา่ งอปุ กรณท์ ใี่ ชห้ ลักการของคาน กรรไกร งานทใ่ี หก้ ับคาน = งานทค่ี านกระทาต่อวัตถุ Es = Wh Es = mgh กลไกการทางานของคาน คอ้ น รถเขน็ ทราย

คาน ในร่างกายมนษุ ย์ แรงต้านทาน แรงพยายาม แรงต้านทาน แรงพยายาม (W) (E) (W) (E) จดุ หมุน แรงพยายาม จดุ หมนุ แรงต้านทาน (E) (W) จดุ หมนุ แรงตา้ นทานจาก แรงพยายาม แรงพยายาม แรงต้านทานจาก แรงพยายาม แรงตา้ นทานจาก น้าหนกั ของศีรษะ จากกลา้ มเนือ้ จากกล้ามเนือ้ น้าหนกั ของร่างกาย จากกล้ามเน้อื น้าหนักของแขน จดุ หมนุ จุดหมนุ จุดหมนุ

ล่มิ

ลิ่ม เป็นเครื่องกลที่มีรูปร่างสามเหลี่ยม นิยมใช้ตอกลงในเน้ือวัตถุเพื่อ แยกวตั ถใุ ห้ออกจากกัน นามาประยุกต์ใชใ้ นชีวิตประจาวัน เชน่ ขวาน มีด สอ้ ม เมอื่ ออกแรงพยายาม E กระทาต่อลม่ิ ให้เคลื่อนท่เี ข้าไปในเนอ้ื วัตถุเป็นระยะ H ทา ให้วัตถุแยกออกจากกันเป็นระยะ L ซ่ึงภายในเน้ือวัตถุจะมีแรงต้านทาน W โดยหลักการของ งานสามารถนามาอธิบายหลกั การทางานของลิ่มได้ ดังน้ี งานท่ใี ห้กบั ล่มิ = งานทไ่ี ดจ้ ากลมิ่ EH = WL

หลกั การ..... เเรง เเรง ล่มิ มลี กั ษณะเปน็ สามเหลี่ยม ใชส้ าหรับแยกวัตถุออกจากกัน โดยออกแรงทฐ่ี านสามเหลย่ี ม ให้ลิม่ เขา้ ไปในเนื้อวตั ถุ แลว้ ทาใหว้ ตั ถุแยกออกจากกัน

งานท่ใี หแ้ กเ่ ครอ่ื งกล คือ งานในการทาให้ลม่ิ เคล่ือนเข้าไปในวัตถุ งานทไี่ ดจ้ ากเครอ่ื งกล คอื งานท่ีล่มิ แยกเนอ้ื วัตถอุ อกจากกัน ย่ิงลม่ิ มคี วามสูงของสามเหล่ยี มมากๆ ความสูง กจ็ ะทาให้ระยะทางในการออกแรงมาก ของล่ิม และชว่ ยผ่อนแรงในการแยกวัตถุไดม้ าก

รอก

เป็นเครื่องกลที่มีลักษณะเป็นล้อ หลักการ มเี ชอื กหรือเคเบิลพาดรอบลอ้ ชว่ ยอานวยความสะดวกในการเคลอ่ื นย้ายสงิ่ ของ รอกเปน็ เครอื่ งกลอยา่ งง่าย รอกเดย่ี วเปน็ เคร่อื งกลอย่างงา่ ย ที่มีลกั ษณะเปน็ วงกลม รอกเดี่ยวสามารถแบง่ ออกเป็น 2 ชนิด มแี กนหมุนที่ขอบเปน็ รอ่ งสาหรับพาดเชือก รอกเดี่ยวตายตัว ใชด้ งึ เเละยกวตั ถขุ ึ้นท่ีสูง รอกเด่ยี วเคลอื่ นท่ี

รอกเดี่ยว รอกพวง รอกเดย่ี ว เเบ่งออกเปน็ 2 ประเภท คือ เเรง ตายตวั เคล่อื นท่ี เเรง เเรง

������รอกเดีย่ วตายตัว เป็นรอกท่ีตรึงติดอยู่กับท่ีใช้เชือกหน่ึงเส้นพาดรอบล้อ โดยจะมีปลายข้างหนึ่งผูก ตดิ กบั วัตถุ ปลายอีกขา้ งหน่ึงใช้สาหรับดึง เม่ือดึงวัตถุข้ึนในแนวด่ิง แรงท่ใี ชด้ ึงจะมคี ่า เท่ากับน้าหนักของวัตถุ รอกเด่ียวตายตัวไม่ช่วยผ่อนแรง แต่สามารถอานวยความ สะดวกในการทางาน เช่น การชักธงชาติขนึ้ สูย่ อดเสา ������รอกเดี่ยวเคลอื่ นที่ เป็นรอกที่เคลอื่ นท่ีได้ขณะท่ใี ช้งาน วตั ถุผูกติดกับตัวรอกใชเ้ ชือกหนึง่ เส้นพาดรอบ ล้อโดยปลายขา้ งหน่ึงผูกติดกบั เพดาน ปลายอีกข้างหนึ่งใช้สาหรับดึง เม่ือดงึ วัตถุขึ้นใน แนวด่ิง แรงท่ีใช้ดึงมีค่าเท่ากับคร่ึงหน่ึงของน้าหนักของวัตถุ รอกเดี่ยวเคล่ือนที่เป็น เครอื่ งกลที่ช่วยผอ่ นแรง