ສາຎາລະຏະລັ ຑະຉາຎິຑະໄຌ ຑະຉາຉຏົ ລາວ ສຏັ ຌິພາຐ ຬກະລາ ຑະຉາຎິຑະໄຌ ຬກະພາຐ ວັ ຎະຏະຍາວຬຏ ................................. ກະຉວງສກຶ ສາຎິກາຏ ລະ ກລິ າ ກມົ ສາ້ ງຄູ ວຎິ ະຊາໄລຄຫູ ຼວງຏາ້ ຬກະສາຏຐຏັ ຊາຊຑະກຬຐກາຏສຬຏ(powerpoit) ວຉິ າ:ວັ ຎະຏະຎາລາວ-ຬາຉຽຏ ຌງ່ ເຊ: ຑຌ ຏຬ້ ຊສງກວ້ ໄຉຊະຈກັ ສກົ ອຽຏ2019 - 2020
ຍຈົ 1ີ ທາປຑ ຌ ຊາຌກຽທໆ ກຍັ ທຈັ ະຌາ າ໋ ຘຄັ ຓົ ຖາທແຖະບາຆຽຌ I. ຎະນທຈັ ທາຓເຎຌັ ຓາຂ ບຄບາຆຽຌ ບກຘໆ ຄບຓິ ນກບາຆາຆ1ຽ9ຽຄ6ໃຌຉ7ນ. ບໆເີ ບຄົຍກຌີາາຄທຌກໆ າຈບໆຘຄັກກາຎຓໆ າະທະເໄຈຓົ ຈປ ຍໄຍັ ຌັກຈາຎາຌຎະຘກະາຆບຄາຉຍຆຄັຓ າຂຈີ ຌຶ5 ບໃຎາຌະຆທເຉີ ຌັ າຈເທເີຂຌັ 8າົ ປໆ ທຓ: ໄ, ຓາເຖງເຆງ, ບຌິ ໂ ຈເຌເຆງ, ຘ ຄິ ກະໂ ຎແຖະຒຖິ ຍິ ຎຌິ
- ຎະເຈຍ ຕຌາງໄ ຈເ ຂາົ ເຎຌັ ຘະຓາຆິ ທຌັ ີ 8 ຘຄິ ນາ1984. - ຎະເຈນທຽຈຌາຓໄຈເ ຂາົ ເຎຌັ ຘ ະຓາຆກິ ທຌັ ີ 8 ຓຄັ ກບຌ 1995. - ຎະເຈຖາທໄ ຈເ ຂາົ ເຎຌັ ຘ ະຓາຆກິ ໄຈເ ຂາົ ເຎຌັ ຘ ະຓາຆກິ 23ກ໋ ຖະກຈົ 1997. - ຎະເຈຓ ຽຌຓາໄຈເ ຂາົ ເຎຌັ ຘ ະຓາຆກິ 23ກຖ໋ ະກ ຈົ 1997. - ຎະເຈກາ໋ ຎເງໄ ຈເ ຂາົ ເຎຌັ ຘະຓາຆກິ 28 ກຖ໋ ະກຈົ 1999.
ເຑໆ ບເຖໆ ຄັ ກາຌຂ ະນງາງຉທົ າຄຈາ ຌ ເຘຈຊະກຈິ -ຘຄັ ຓົ ແຖະກາຌຑຈັ ະຌາ າຄຈ າ ຌທ ຈັ ະຌາາ໋ ໃ ຌຑ າກຑຌ . ຈຎະຘຄົ ຂ ບຄກ າຌຘາ ຄຉຄັ ບຄົ ກາຌບ າຆຉີ າເທຌັ ບບກຆຽຄ ໃຉຂ ຌຶ ເຑໆ ບ ເຑໆ ບຘ ໆ ຄົ ເຘໆ ຓີ ກາຌປໆ ທຓຓ ຆໆ ທງເນບ ເຑໆ ບຘໆ ຄົ ເຘຓີ ທ ຽກຄາຌກ າຌຌົ ທາ ເຆໆ ຄິ ກຌັ ແຖະກຌັ ແ ຖະເຎຈີ ກທ າຄກາຌ ກຽໆທກຍັ ບາຆຉີ າເທຌັ ບບກຆຽຄໃຉ( າ ຖ ະນທໆ າຄຎະເຈຘ ະຓາຆກິ ບ າຆີ ບາຆບີ າະເຌ) ແ ຖະປກັ ຘາກ າຌ ປໆ ທຓຓ ດໆ າຄຘ ະຌຈິ ແ ໜຌ ກຍັ ບຄົ ກາຌ ຉາເທຌັ ບບກຆຽຄໃ ຉ. ຖະນທໆ າຄຎະເຈແ ຖະຑາກຑຌ .
ຘະຓາຓົ ຈໆ ຄັ ກໆ າທຌ ງີ ຄັ ໄ ຈ ຈັ ຉ ຄັ ະຌະກາ໋ ຓະກາຌຊາທ ບຌແຖະະຌະກາ໋ ຓະກາຌ ຑເິ ຘຈຖທຓຓີ 13ະຌະ: •ະຌະກາ໋ ຓະກາຌຊາທບຌທໆ າຈທ ງບານາຌແຖະກະເຘຈ. •ະຌະກາ໋ ຓະກາຌຊາທບຌທໆ າຈທ ງກາຌຂຌົ ຘໆ ຄົ ຘຌິ າ າຄະເ. •ະຌະກາ໋ ຓະກາຌຊາທບຌທໆ າຈທ ງກາຌຂຌົ ຘໆ ຄົ າຄບາກາຈແຖະຑຌົ ຖະເປບຌ. •ະຌະກາ໋ ຓະກາຌຊາທບຌທໆ າຈທ ງກາຌຂຌົ ຘໆ ຄົ ແຖະໂຖະຓົ ຓະຌາຓົ . •ະຌະກາ໋ ຓະກາຌຊາທບຌທໆ າຈທ ງກາຌາ ແຖະບຈຘານະກາ໋ . •ະຌະກາ໋ ຓະກາຌຊາທບຌທໆ າຈທ ງທິ ະງາຘາຈແຖະເຉກັ ໂຌໂຖຆ.ີ •ະຌະກາ໋ ຓະກາຌຊາທບຌທໆ າຈທ ງກຈິ ະກາ໋ ຘຄັ ຓົ ແ ຖະທຈັ ະຌາ ໋າ. ••ະະກຌ ະາ໋ ຓກະາ໋ ຓກະາຌກຊາຌາທຊບາທຌບທໆ ຌາຈທໆທາຈງທຘ ໆ ງຓໆກທາຌຌຆຌົໆ ບ.ຄ ຽທໆ . •ະຌະກາ໋ ຓະກາຌຊ າທບຌທໆ າຈ ທ ງກາຌຄັ . •ະຌະກ າ໋ ຓະກາຌຊາທບຌທໆ າຈທ ງກາຌ ຓົ ຓະຌາຓົ ແຖະຍ໋ຖກິ າຌ າຖະບຌ າຄບາກາຈແຖະບຉຌງິ ຓົ . ••ະະຌຌະະກກ າາ໋໋ ຓຓະະກກາາຌຌຊຊ າາທທບບຌຌຑຎເິ ະຘຘຈາຌແ ນຄາໆ ຄຌຑ ະເິ ຘຌຈາ. າຌກ າຄແຖະເາົ ໜາ ໆ ກີ າຌເຄຌິ .
ຌຍັ ແຉໆ ຎ ີ ຘ 1967ຓາ ຌົ ປບຈຎ ີ ຘ 2004ຘະຓາຓົ ຍຌັ ຈາຎະຆາຆ າຈບາຆຉີ າ ເທຌັ ບ ບກຆຽຄໃຉໄ ຈ ຈັ ກບຄຎ ະຆຓຘຈງບຈບ າຆຽຌຂຌຶ ເຊຄິ 10ຄັ : •ກບຄຎ ະຆຓຘຈງບຈ ຄັ ຎະຊຓົ ຓ ະຖໄຈ ຈັ ຂ ຌຶ ໆ ເີ ກາະຍ ານີ ຎະເຈບຌິ ໂຈເຌງ ເຆງໃຌເຈບຌກໆ ຓຑ າ 1967 ເຆໆ ຄິ ໃ ຌໂ ບກາຈຈໆ ຄັ ກໆ າທຎະເຈຘະຓາຆກິ ຄັ 5 ໄ ຈ ຖຄົ ຌ າຓໃ ຌ”ຘຌົ ຘິ ຌັ ງາໄ ຓຉີ ຈິ ແ ຖະກາຌປໆ ທຓຓ ໃຌບາຆບີ າະເຌ”ແ ຖະໃຌ ຊະແ ນໆ ຄກາຌຈ ໆ ຄັ ກໆ າທທໆ າຈທ ງ ທາຓຎ ບຄຈ ບຄບ າຆຽຌຄັ ຘບຄເບກະຘາຌໄ ຈຍ ໆ ຄົ ຍບກເຊໆ ຄິ ຈຎະຘຄົ ຂ ບຄບາຆຽຌແຌໃຘໆ ຎ ກົ ຎ ກັ ປກັ ຘາຘ ຌັ ຉຑິ າຍແ ຖະຘະຊຽຌຖະ ຑາຍໃຌຑ າກຑຌ ຆກງກ າຌເຉງີ ໂຉ າຄຈາ ຌເຘຈຊະກຈິ - ຘຄັ ຓົ ແ ຖະ ເຑຓີ ະທີ ທາຓຎາຈຊະໜາດາກປໆ ທຓຓກ ຍັ ຌຌາຆາຈໆ ປີ ກັ ນບຓຘຌັ ຉຑິ າຍ, ກບຄ ຎະຆຓຈໆ ຄັ ກໆ າທໄຈຘ າ ຄຉ ຄັ ກ ບຄເຖຂາຎະາ໋ ເຆໆ ຄິ ຓຂີ ະໜາຈກະຈັ ປ ຈັ ຂຌຶ ໆ ີ າກ າ ຉາ ຎະເຈບ ຌິ ໂ ຈເຌເຆງ ເຑໆ ບເປຈັ ທຽກຄາຌຈາ ຌຍ ໋ຖນິ າຌ ແ ຖະ ຆໆ ທງຎ ະຘາຌ ຄາຌກ າຌເໆ ບຌໄນທຉໆ າຄຂບຄບາຆຽຌ.
•ກບຄຎ ະຆຓຘ ຈງ ບຈບາຆຽຌ ຄັ ີ 2ໄຈຊ ກ ຈັ ຂຌຶ ໆ ກີ ທົ ຖາຖ ໋າເຎີ ຎະເຈຓາເຖເຆງໃຌເຈບຌຘຄິ ນາ 1977ເຑໆ ບຖ ະຌກຶ ເຊຄິ ທ ຌັ ຘາ ຄ ຉຄັ ບ າຆຽຌຍົ ປບຍ 10 ຎີ ແ ຖະ ຉຖີ າາທາຓຍີ ໜາ ໃຌກ າຌຏຌັ ຂະນງາງຓ ຉິ ຉິ ໆ າຄ. •ຒກຖີ ບຍິ ຄຎຎຌິ ະຆໃຓຌຘເຈຈບງຌບຈບຌັ າຆທຽາຌ19ຄັ8 7ີ 3ກບໄຄຈຎ ະຈຆັ ຂຓຌຶ ຄັ ໆຌຓີ ີ ະໄຌຈຖີຓ າກີ າຎຌະຆເກຈງ ປຊໆ ທະແຓນຓ ຄກາາຄຌຈາ ໆຌຌີ ເະຘຈບຊຌະນກທຈິ ຄຓ ະຍຌຌັ ຖີ ຈາາຎແະຖເະຈ ຘໄະຈຓຘ າາ ຆຄແກິ ຏໄຌຈຈຖ ໋າຄົ ເຌຌາຌີ ຓຄໃາຌຌ ຂບຄບາຆຂີ ຌຶ , ໄຈຓ ກີ າຌຖ ຄົ ຌ າຓໃ ຌບ າງຘຌັ ງາຈ ຈັ ແ ກ ” ຘຌົ ຘິ ຌັ ງາ ໄຍຓຌັ ຉຈິາຌຈິ ບ ກແຎຖະະເກຈາຌໆປດີ ໆ ໆທຌຓບຓກໃຑຌາກບ ຑາຆຌ ບີ ບາາຆະຘີ ເາຌຓາ”ຈ ເເຂຑໆາົບປຎໆ ທຈີ ຓໂເບຎກຌັ າຑຈາໃນີ ຂບຄຘ ຌົ ຘິ ຌັ ງາຈໆ ຄັ ກໆ າທໄຈ.
•ກບຄຎະຆຓຘ ຈງ ບຈບ າຆຽຌຄັ ີ 4ໄຈຊ ກຈັ ຂ ຌຶ ໆ ຘີ ຄິ ຎ ະໂຎໃຌ ເຈບຌ ຓຄັ ກບຌ 1992 ຍຌັ ຈານ ທົ ໜາ ຖຈັ ຊະຍາຌບ າຆຽຌໄ ຈປ ໆ ທຓ ຖຄົ ຌາຓໃຌຊ ະແນຄກາຌ ຘຄິ ກະໂ ຎ 1992 ແ ຖະ ໃຌຘງັ ງາກບຍ. ເຑໆ ບເຑໆ ຓີ ະທກີ າຌປໆ ທຓຓ າຄຈ າ ຌເຘຈຊະກຈິ ຂບຄບາຆຽຌ. ໜໆ ຄ ໃຌຏ ຌົ ຘ໋າເຖຈັ ບຌັ ຘ໋າຌັ ຂ ບຄກບຄຎ ະຆ ຓໃ ຌຄັ ຌ ີ ແ ຓໆ ຌກ າຌຉ ຈັ ຘຌິ ໃຘາ ຄຉຄັ ”ເຂຈກ າຌາ ເຘຖບີ າຆຽຌ”ຑາງໃຌກ າ໋ ຌຈົ 15ຎ.ີ
•ກບຄຎະຆຓຘ ຈງ ບຈບາຆຽຌຄັ ໆ ີ 5ໄ ຈຊ ກກັ ຂ ຌຶ ໆ ີ ຍາຄກບກຎະ ເຈໄ ໃ ຌເຈບຌ ຌັ ທາ 1995. ຍຌັ ຈານ ທົ ໜາ ຖຈັ ຊະຍາຌບ າຆຽຌ ໄຈບ ບກຊ ະແ ນຄກາຌ ຍາຄກບກ 1995 “ຘະແຈຄ ຈຎະຘຄົ ະໃ ນ ກຎ ະເຈໃຌບ າຆບີ າະເຌ ເຂາົ ເຎຌັ ຘະຓາຆກິ ບ າຆຽຌ ກາ ທເຂາົ ຘຈັ ຉະທຈັ ີ 21ແ ຖະດຌດຌັ ທາຓຉຈັ ຘຌິ ໃ ຂ ບຄຍ ຌັ ຈາຎະເຈຘະ ຓາຆກິ ໆ ີ ະເຑໆ ຓີ ະທປີ ໆ ທຓຓ າຄຈ າ ຌກາຌເຓບຄ-ເຘຈຊະກຈິ ແ ຖະ ທຆິ າກາຌ ໃຌໂ ບກາຈກບຄຎ ະຆຓຘຈງບຈບາຆຽຌຄັ ຌີ ໄຈຓ ກີ າຌຑຍົ ຎະຄັ ຎະນທຈັ ຘາຈ ຖະນທໆ າຄຍ ຌັ ຈາຎ ະຓກຖຈັ ແ ຖະ ນທົ ໜາ ຖຈັ ຊະຍາຌຂ ບຄ 10 ຎະເຈບາຆບີ າະເຌ ເຆໆ ຄິ ໄ ຈຑ ບ ຓກຌັ ຖ ຄົ ຌ າຓ ໃຌຘຌົ ຘິ ຌັ ງາທໆ າຈ ທ ງເຂຈຎບຈບ າທຈຌ ທິ ເງໃຌບ າຆບີ າະເຌ”.
•ກບຄຎ ະຆຓຘຈງບຈບາຆຽຌຄັ 6ີ ໄຈ ຈັ ຂ ຌຶ ດໆ ໆ ປີ ໆ າໂຌງ ຘາາຖະຌະຖ ຈັ ຘຄັ ຓົ ຌງິ ຓົ ນ ທຽຈຌາຓໃ ຌຄັ ທຌັ ີ 15-16ຌັ ທາ 1998. ກບຄຎະຆຓຈໆ ຄັ ກໆ າທໄ ຈຊ ະແນຄກາຌປໆ າໂຌງ ແ ຖະ ແຏຌກາຌ ຎະຉຍິ ຈັ ປໆ າໂຌງ ເຆໆ ຄິ ໄຈເ ທາົ ເຊຄິ ກ າຌ ຖຄົ ຌຶ ແ ຖະຌະໂ ງຍາງບ າຆຽຌ ກຽໆທກຍັ ເຖໆ ບຄ ທາຓຘ ະຈທກຘຌິ າ ແຖະ ຎຽໆຌຊຽຍ ຍຌິ ຆໆ ທົ າທ, ກາຌຉ ກົ ຖຄົ ເຖໆ ບຄກາຌຍ໋ຖກິ າຌແ ຖະກາຌປ ຍັ ປເ ຆໆ ຄິ ກຌັ ແຖະກຌັ .
•ກບຄຎ ະຆຓຘ ຈງ ບຈບ າຆຽຌຄັ ໆ ີ 7 ໄ ຈຊ ກ ຈັ ຂ ຌຶ ໆ ເີ ຓບຄຍາຈາ ເຆຕເີ ຍກາທຌັ ຎະເຈ ຍຕຌາງ( Bandar Ceri Begawan, Bruei)ໃຌທຌັ ີ 5-6ຑະ ກິ 2001ໃ ຌທາຖະຈໆ ຄັ ກໆ າທເຑໆ ຌິ ໄ ຈ ຈັ 3 ກບຄຎ ະຆຓຘຈງບຈຖ ທຓຄັ ” ASEAN+1” ແຖະ ກບຄຎະຆຓ” ASEAN+3”ຄັ ີ 5ຂຌຶ , ໄຈຊ ະແ ນຄກາຌປໆ ທຓຓກຍັ ໂ ຖກເບຈຘ ໊ , ຊະແນຄກາຌປໆ ທຓກ ຌັ ຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຉາ ຌກາຌກໆ ກ໋ າຌປ າ ງຓຍີ ຈົ ຖ າງ ຄາຌຂ ບຄກຓໆ ທໄິ ຘຈັ ບາຆຉີ າເທຌັ ບບກ(East Asia Vision Group) ແ ຖະຌບກຌກີ ບຄຎ ະຆຓງ ຄັ ໄ ຈຘ ໆ ຄົ ເຘໆ ຓີ ຑທົ ຑຌັ ປໆ ທຓຓາຄ ຈາ ຌເຘຈຊະກຈິ ບ າຆຽຌຽຌີ ດໆ າຄໃກຘ ຈິ .
•ກບຄຎະຆຓຘ ຈງ ບຈບາຆຽຌຄັ 8ີ ຈັ ຂຌຶ ໆ ຑີ ະຌຓົ ເຎຌັ ຎະເຈກ າ໋ ຎເງ. •ກບຄຎ ະຆຓຘຈງ ບຈບ າຆຽຌຄັ 9ີ ຈັ ຂຌຶ ໆ ເີ ກາະຍານີ ຎະເຈບຌິ ໂຈເຌເຆງ(Bali Indonasia) ເຓບທ ຌັ 7ີ ຉຖາ 2003 ໃຌກ ບຄ ຎະຆຓຈໆ ຄັ ກໆ າທໄຈ ຈັ ກບຄຎ ະຆຓ ” ASEAN+3” ຄັ ີ 7 ຂຌຶ (ບາຆຽຌ, ຌີ , ງໆ ຎີ ໆ ຌ ແຖະ ເກາົ ນີ )ຌບກາກຌ ຌກີ ໄ໋ ຈຊ ະແນຄກາຌ ປໆ ທຌແ ຖະຂຉ໋ ກົ ຖຄົ ປໆ ທຓກ ຌັ ໂ ຈງຘະເຑາະຖ ະນທໆ າຄບາຆຽຌກຍັ ຘຎ ຌີ , ງໆ ຎີ ໆ ຌ, ເກາົ ນີ ແຖະບຌິ ເຈງຉໆ ຓບ ກີ .
•ກບຄຎ ະຆຓຘ ຈງ ບຈບ າຆຽຌຄັ 1ີ 0ຈັ ຂຌຶ ໆ ທີ ຽຄຌັ ( ຘຎຎຖາທ) ໃຌຖະນທໆ າຄທ ຌັ ີ 29-30 ຑະ ກິ 2004 ກບ ຄຎະຆຓຈໆ ຄັ ກໆ າທໄ ຈ ຎກຶ ຘານາຖກ ຽໆທກຍັ ທາຓໜຌັ ຄົ , ຆຓຆ ຌົ ບ າຆຽຌ, ຘຈຊະກຈິ ຆຓ ບກຆາຌາົ ຆຌບຽຑາຌຆທົ ກຽຑຌຍັຌັ ,ບປໆຈົ ທກຘຓາະຌຓຉຑຖາຈັ ຖະນ,ີ ະທບຌໆ າາາຄຆກບຽບາຌຆຄກຽຌຍັຌຶ ກຌບຍທັິາຆຆຘຽແິ ຌຎຖ,ຌຌີຍ,ແຌັ ຖນບະາາຆກຍຽາຌຌຌັ ນກາຍາັ ເບງຘໆ ຌໆ ຎງີ ໆຖຌ,,ີ ໃຌກ ບຄຎ ະຆ ຓຈໆ ຄັ ກໆ າທເຑໆ ຌິ ກໄ໋ ຈເ ຎຈີ ກ ບຄຎ ະຆຓບ າຆຽຌ” ASEAN+3”ຂຌຶ ຉ ໆ ຓບ ກີ .
III.ໂຄປໆ າຄກ າຌຈັ ຉຄັ ຂ ບຄບ າຆຽຌ. 1.ນທົ ໜາ ຖຈັ ຊະຍາຌບາຆຽຌ. 2.ເຖຂາກິ າຌໃນງໆ . 3.ກບຄເຖຂາບາຆຽຌ. 4.ກບຄເຖຂາບາຆຽຌແນໆ ຄຆາຈ.
•ຍຌັ ຈາຎະເຈຘະຓາຆກິ ບາຆຽຌ. 1. ຍຕໄຌ 10. ກາ໋ ຎເາງ 3. ຘຎຎຖາທ 6. ຒຖິ ຍິ ຎຌິ 2. ບຌິ ໂຈເຌ 4. ຓາເຖເຆງ 8. ໄ ເຆງ 7. ຘຄິ ກະໂຎ 5. ຓຽຌຓາ 9. ນທຽຈຌາຓ
V. ຎະເຑຈທຈັ ະຌາາ໋ ໆ ີ ຄົ ຉທົ ໃ ຌຖາທແຖະບາຆຽຌ. ທາຓໜາງແຖະທາຓຘາ໋ ຌັ ຂບຄທຈັ ະຌາາ໋ •ທາຓໜາງຂບຄທຈັ ະຌາາ໋ ຏທຈະັ ຖຈິ ະຉຌະາຑຌາ໋ັ ”າຄຈາ ຌແທຓຈັໆ ຌຊຌແຖໆ າະບຌັ ຈຖິ ໃທຓງໆ ຓີ ບະຈຌແຈນໄໆ ຄຈກຎ າະຌຈຘຈິ ະຘຘາຓົ ຄຂຍຌຶຌັ ຓຈາາ ໃຌຂະຍທຌທທິ ຈັ ຂບຄຎະນທຈັ ຈຘາຈ ນ ບາຈເທາົ ໄຈທ ໆ າ ທຈັ ະຌາາ໋ ແຓໆ ຌຏຌົ ຖທຓຂບຄທາຓະເຖຌີ ຄບກຄາຓ ນ ຘໆ ຄິ ໆ ຄີ າຓໆ ີ ຌົ ໃຌ ຘຄັ ຓົ ຌຌັ ໄຈຘ າ ຄຂຌຶ ແຖະຘະຘຓົ ຊໆ າງບຈຓາປບຈຎະຍຌັ .
•ທທຈັາຓຘະ໋າຌາຌັ ຂ໋າບເຎຄຌທັ ຈຘັ ໆ ຄິ ທະຈັ ຌແາາ໋ກ.ຌໆ າຂບຄຓທຌຓະຌຈໃຌຆາຈ, ແຓໆ ຌບຄົ ຎະກບຍຘາ ຄໆ ຘີ າ໋ ຌັ າຄຈາ ຌຘຌິ ຖະຎະໆ ຆີ ໆ ທງຑຈັ ະຌາ າຄຈາ ຌຈິ ໃ, ເຐກິ ຐຌົ ແຌທຈິ , ກາຌຎະຑຈຶ ຎະຉຍິ ຈັ ເຑໆ ບຘາ ຄຌົ ໃນກ າງເຎຌັ ຑຌົ ຖະເຓບຄຈ,ີ ຓີ ທາຓະເຖຌີ ກາ ທໜາ ເຆໆ ຄິ ຘາຓາຈ ຈ໋າຖຄົ ຄົ ຉທົ ດໆ ປໆ ທຓກຍັ ຘຄັ ຓົ ໄຈດ ໆ າຄໜຌັ ຄົ . ທຈັ ະຌາ໋າຓຍີ ຈົ ຍາຈຘ໋າຌັ ໃຌກາຌຎະກບຍຘາ ຄຌົ ໃນກ າງເຎຌັ ຌົ ກາ ທໜາ ຘທີ ໄິ ຖ ດໆ າຄຉໆ ໋ເຌໆ ບຄໃຌຎະນທຈັ ຘາຈກາຂະນງາງຉທົ ຂບຄຘຄັ ຓົ ບໆ ຌ.
ທຈັ ະຌາາ໋ າຄຈາ ຌທຈັ ຊ
ທຈັ ະຌາາ໋ າຄຈາ ຌຈິ ໃ. ແຓໆ ຌຑາກຘໆ ທຌໆ ຍີ ໆ ໋ຘາຓາຈເຍໆ ຄິ ເນຌັ ໄຈ ແຖະຘ໋າຑຈັ ໄຈ ເຑາະທໆ າຓຌັ ແຓໆ ຌຌໆ ານຌຌະາ໋ າຄຈາ ຌຈິ ໃໂຈງແຓໆ ຌ ກາຌຊໆ ເບາົ ຈາ ຌຂຄົ ເຂຈທາຓປ, ຘະຉຎິ ຌັ ງາຂບຄຓທຌຓະຌຈ ເຆຄິ ຖທຓຓຖີ ະຈຍັ ຌິ ຉະຌາກາຌ, ຈິ ຘະຈຎີ ຌັ ງາ, ທາຓຘ໋າຌກຶ ກຽໆທກຍັ ກຈົ ໜາງ, ຌຘຓົ ຍຈັ ກາຌຘຈິ ຘບຌແຖະກາຌຘກຶ ຘາ, ຌັ ງາາ໋ , ຘຖິ ະຎະ, ແຖະບໆ ຌ.........
ໂຄຘາ ຄຂບຄທຈັ ະຌາາ໋ ຎະກບຍຓີ 3 ຎະກາຌ: ຖະຍຍົ ກາຌຏະຖຈິ ນຖະຍຍົ ກາຌບບກແປຄຄາຌ ຖະຍຍົ ທາຓຘ໋າຑຌັ ຖະຍຍົ ທາຓເຆໆ ບຊ
VI.ຘຌັ ງາຖ ກັ ຂບຄຆ າຈຖາທແ ຖະບາຆຽຌ. 6.1.ຄຆາຈ.
ຄຆາຈໄຈຎ ະຉຍິ ຈັ ໜາ ໆ ຂີ ບຄຉຌົ : 1. ຘະແຈຄຎາກຈົ ຉທົ ຉຌົ ຂບຄຆາຈຖາທດໆ ໃຌໆ ີ ກແນໆ ຄໆ ຓີ ີ ຄຆາຈຖາທ, ໃນ ຘະຉຘິ ໋າຌກຶ ແກໆ ຖກນາຌຖາທກເທຖາທໆ າຉຌົ ຌຌັ ຓຆີ າຈ, ເຎຌັ ເາົ ຂບຄຎະເຈ ຆາຈແ ຄິ . 2. ຑຘິ ຈ, ຘະແຈຄທໆ າຆາຈຖາທຓເີ ບກະຖາຈຓບີ ໋າຌາຈບະຎິ ະໄຉຎກົ ບຄຉຌົ ເບຄ, ເຎຌັ ເາົ ຉຌົ ເບຄ, ຓຘີ ຈິ ເິ ຘຖຑີ າຍຎະຆາຎິ ະໄຉ, ຘະເໝຑີ າຍເໆ າົ ຽຓ ກ3.ຍັ ຆຆກັາຈບຄໆ ,ຌໂຌກຓ ຌຆາ າທຈ,ໃຎຌໂກຖຎກໆ ຌັ .ຈິ ໃ \" ຖກຖາທ! \", ໂຈງປຍເບກະຖກັ ບຌັ ຈີ ຑເິ ຘຈຂບຄຄຆາຈເບຄ, ໃນຉ ໆ ຌຉທົ ຓຘີ ະຉປິ ເ ຓໆ ບຄີ ຘະເໜທີ ໆ າ: ຉຌົ ະຄຈົ , ະ ນກີ ເທຌັ ກາຌາ໋ ຆໆ ທົ , ກໆ ກ໋ າ໋ າ໋ ເຂຌັ ຄັ ຘຌິ ຄັ ຎທຄ; ຉຌົ ະກະ໋າແຉໆ ທາຓຈຓີ ີ 4.ຌກແກະໆຉຉຌຌົ ຎແກຖຎະໆ ຌັ ແກຈິ ໆ ຏໃບ ໆ ຌ.ະນາຌ, ຉ໋ານທຈ, ຌກັ ກຖິ າຉະນບຈປບຈຎະຆາຆຌົ ຍຌັ ຈາເຏໆ າົ ໃນປ ກຶ ເນຓີ , ນາ ທນຌັ , ກາ ກໆ ຌັ , ຍກຍຌຘຆ ຌົ , ຑາກຑຽຌຑະງາງາຓຉໆ ໋ ໜາ ບຎະຘກັ ຉໆ ໋ໜາ ທາຓນງຄ ງາກໃນກ າຌຈ໋າຖຄົ ຆທີ ຈິ , ຉໆ ໋ໜາ ຘຈັ ຉ ...... ຌົ ກາ໋ ໄຈ ທາຓຘ໋າເຖຈັ ແຖະໄຆຆະຌະ.
6.1.2ທາຓໜາງຂບຄ ຄຆາຈບາຆຽຌ. ຄຂບຄບາຆຽຌແຓໆ ຌຘຌັ ງາຖກັ ຂບຄກາຌຎະຘຓົ ຎະຘາຌຂບຄ10 ຎະເຈຘະຓາຆກິ ຑາງໃຉ ໋າຂທຌັ “One Vision, One Identity, One Community” ນ \"ນຌໆ ຄຶ ທໄິ ຘຈັ \". ນຌໆ ຄຶ ເບກະຖກັ ນຌໆ ຄຶ ຎະຆາຓົ \"
6.3. ຈບກໄ ຓຎ ະາ໋ ຆ າຈ. 6.3.1ຈບກໄຓຎ ະາຆາຈຖ າທແ ຖະບາຆຽຌ. 1) ຍຕໄ ຌຈ າຕຘຆາຖາຓ(Negara Brunei Darusslam) ຈບກຆ ິ ຓຎ໋( simpor) ຈບກໄຓຎ ະາ໋ ຆ າຈຍ ຕໄ ຌກ໋ ຈບກຆິ ຓຎ໋( simpor)ນປີ ກັ ກ ຌັ ໃ ຌບກີ ຆໆ ໜໆ ຄ: ຈບກຘ າ ຌຆະທາຈບກໄຓຎ ະາ໋ ບ ຄຊໆ ຌິ ຍໄ ຌໆ ຓີ ກີ ຍີ ຂ ະໜາຈໃນງໆ ຘີ ເນບຄຊາ ຍາຌເຉຓັ ໆ ແີ ຖທ ກຍີ ຈ ບກ ະ ຓຖີ ກັ ຘະຌະ ຌັ ປ ໆ ຓົ ຑຍົ ເນຌັ ໄ ຈຉ າຓ ແຌຓຆໆ ທແຓງໆ ຎຌໆ ຌິາ໋ ຎໆ ທົທົ ໄຍຎາຈໃ ຌແຍຏຕຊໄຌາ ນຓາກຆີ ໃຍັ ຏຑໄະຈ ໄຎຎະເຈຍຕໄຌ ະຑຍົ ເນຌັ ໄ ຈ າກ ະຌະຍ ຈັ ໃ ຍ1ໂ ຈຖ າຂບຄຎ ະເຈ ຍຕໄ ຌແຖະຄາຌໃ ຌຘຖິ ະຎ ະຑຌ ເຓບຄ ບກີ ຈ ທ ງ.
1)ຖາຆາບາຌາກັ ກ າ໋ ຎເງ( Kingdom of Cambodia): ຈບກຖ໋າຈທຌ ( Rumdul) ກາ໋ ຎເງຓຈີ ບ ກໄ ຓຎ ະາ໋ ຆາຈເຎຌັ ຈບກຖ໋າຈທຌ( Rumdul)ຈບກໄຓຘ ີ າ ງຎ ຌົ ເນບຌ ທຌກຍີ ຈບກໜາຍຶ ແຖະແ ຂຄເຖກັ ຌ ບ ງຓກີ ໆ ຌິ ນບຓເດຌັ ຊກຈັ ເຎຌັ ຈ ບກໄຓຓ ຄຌຆ ະຌຈິ ໜໆ ຄ ເຑາະໝາງເຊຄິ ທາຓຘ ຈົ ຆໆ ຌນບຓ ນທຌແຖະເຎຌັ ຈບກໄຓຘ ໋າຖຍັ ຘຍ ຑາຍຘ ະຉີ ທິ ຎີ ກຊີ ກຉບ ຄຉບ ຄຎກ ໄທໃ ຌຈິ ຉາເທຌັ ຉກົ ຘຽຄເໜບຂບຄ ເປບຌໆ ຘີ ໋າຌັ ຉບ ຄຎກໃຌທ ຌັ ຑ ຈບ ກີ .
3. ຘາາຖະຌະຖ ຈັ ບຌິ ໂ ຈງເຌເຆງ( Repubic of Indonesia) ຈບກໄ ຓ ຖາຉີ ນMoon Orchid ຈບກໄຓຎ ະາ໋ ຆາຈບ ຌິ ໂຈເຌ Mຈຌຘເຆາບາoງຓຌກoາກnຈໆ ຘີທແຈOຈງຉບໂrໄກຈກcຓກhງກໆiຄິຆທdໆ ຍໆີ ແ໋ຈງາຖບໄເຌຆຓະກໄໆ ຄິຖຈຌດເຎໆາຈຌັໄ ຉຌັຌຈົີ ຈຌົ ເຊຄິ 2-6ເຈບຌໂຈງ ຈເບໆ ບກເໆະາົ ຌຍຌາັ ຌຑຽຄັ ຌຌຈີຎ ບຖີ ກະກ2ທ-3ງ ໄຓຖ າຉຘີ າຓາຈ ະເຖຌີ ເຉຍີ ໂຉໄຈຈ ໃີ ຌບາກາຈຆ ຌ ໆ ຄຑຍົ ເນຌັ ໄຈຄ ໆາງໃຌຑ າກຑ ຌ ໆ ຉີ ໆ ໋າ ຂບຄຎ ະເຈບຌິ ໂຈເຌເຆງ.
4)ຘາາຖະຌະຖຈັ ຎະຆາຎິ ະໄຉຎະຆາຆຌົ ຖາທ( Peoples Democratic Republic) ຈບກາ໋ ຎາ( Dok champa) ຈບກໄຓຎ ະາ໋ ຆ າຈຖ າທເປາົ : ຈບກ າ໋ ຎາ(Dok champa)ຈບກ າຎາ ຖາທຓ ຘີ ຘີ ຌັ ນຖາກນາງຘະເຑາະ ເາະຄົ ເຎຌັ ຑຽຄແ ຉໆ ຘ ຂີ າທເໆ າົ ຌຌັ ເຆຌັ : ຘເີ ນບຄ, ຘຍີ ທົ , ຘແີ ຈຄນຘີ ໂຌບໆ ບຌຉໆ າຄໆ ຓີ ກີ ໆ ຌິ ນບຓນ ທຌ ຆທຌຈ ຓົ ຓຖີ ໋າຉຌົ ແຖະໃ ຍຘທງຄາຓ , ໂ ຈງຈ ບກາຎາຖາທຌ ຌັ ເຎຌັ ຉທົ ແຌຂ ບຄທາຓຘ ກແ ຖະທາຓ ຄິ ໃ, ເຎຌັ ຉຌົ ຈບກໄ ຓຓ ຄຌໆ ຄຌງິ ຓົ ໃຆດ ໆ າຄນ ຖທຄນາງເຑໆ ບຎ ະຈຍັ ຎະຈາ ໃຌຄາຌຑ ິ ຉີ ໆ າຄຖທຓຄັ ເຎຌັ ຑທຄ ຓາໄຖເຑບປຍັ ແຂກບ ກີ ຈ ທ ງ.
5)ຎະເຈຓາເຖເຆງ( Malaysia)ຈບກໃ ໝໆ ນ Bunga Raya ຘ໋າຖຍັ ຎະເຈຓາເຖເຆງຌຌັ ຓຈີ ບ ກ ໄຓຎ ະາ໋ ຆ າຈເຎຌັ ໃໝໆ (Bunga Raya) ໃ ຌຑາຘາບ ຄຊ ໆ ຌິ ເບຌີ ທໆ າ ຈບກຍນຄາຖກັ ຘະຌະກຍີ ຈບກເຎຌັ ຘ ີ ແຈຄຓເີ ກຘບຌງ ໆ ຌກ າງບບກຓາເຆໆ ຄິ ຊກ ຈັ ໃ ນເ ຎຌັ ຘຌັ ງາຖກັ ຂບຄຎະເຈ ຓາເຖເຆງເຑບເຘຓີ ຘ າ ຄທາຓເຎຌັ ຎກຶ ແຏຌແຖະທາຓບຈົ ຌົ ໃ ຌຆາຈ ໂຈງເຆໆ ບທໆ າ ະຘໆ ຄົ ເຘຓີ ໃນຘ ຄຘໆ ຄົ ແຖະ ຘະນຄໆາຄາຓຖທຓຄັ ງຄັ ຘ າຓາຈເບາົ ໄຎ ໃຆໃ ຌ າຄກາຌແ ຑຈແ ຖະທາຓຄາຓ ໄຈບ ກີ ຈທ ງ.
6)ຘາາຖະຌະຖຈັ ຒ ຖິ ຍິ ຎຌິ ( Republic of thephilippines) ຈບກຑຈແ ກທ ນ Sampaguita Jasmine ຈບກໄຓຎ ະາ໋ ຆາຈຒ ຖິ ຍິ ຎ ຌິ : ຈບກຑຈແກທ Sampaguita Jasmineຈບກຓຘີ ຂີ າທກຍີ ຈບກເຎຌັ ປ ຍຈ າທຓກີ ໆ ຌິ ກ ບຓ ຍາຌຘໆ ຄົ ກໆ ຌິ ໃ ຌຉບຌກ າຄຌຊ ເຎຌັ ຘ ຌັ ງາຖ ກັ ຂ ບຄ ທາຓຍ໋ຖຘິ ຈ , ຖຽຍຄໆາງບໆ ບຌຌ ບ ຓຊໆ ບຓຉ ຌົ ຖທຓເຊຄິ ທາຓເຂຌັ ແຂຄບ ກີ ຈທ ງເງີ ຊ ກເບາົ ຓາໃຆຘ ະເນີ ຓຘະນບຄໃ ຌຉ໋າຌາຌເຖໆ ບຄເຖໆ າົ ຖທຓຄັ ຍຈົ ເຑຄຂ ບຄຒ ຖິ ຍິ ຎຌິ ຌາ໋ ບກີ .
7)ຘາາຖະຌະຖ ກັ ຘ ຄິ ກະໂ ຎ( Republic of Singapore) ຈບກກ ທ ງໄ ຓແ ທຌ ຈາ ນ Vanda Miss Joaguim ຎະເຈຘຄິ ກະໂ ຎຓຈີ ບກກທ ງໄຓ ແທຌຈ າ Vanda Miss Joaguimເຎຌັ ຈ ບກໄຓຎ ະາຆ າຈ ໂຈງຈ ບກກທ ງໄຓແ ທຌຈ າ ຉຄັ ຆໆ ຉ າຓ ຏJເຎoຎ ຌັ aະgຘໆ uປີຓົ imຑກັ ຌັ ນາ:ຈັງVເຎaໆ ຘີຌັ nຈຈdໃບaຌກMຎກະiທs ເsງໄຈຓຘ ຄິ ໆ ີ ກະໂຎຓຘີ ຓີ ໆ ທຄຘ ຈົ ຘທງຄາຓແຖະ ເຍໆ ຄັ ຍ າຌດໆ ຉ ະນບຈຎ ີ ໂຈງຊກຈັ ໃນເ ຎຌັ ຈ ບກໄ ຓຎ ະາ໋ ຆາຈຘ ຄິ ກະໂ ຎ ຓາຉ ຄັ ແຉໆ ຎ ີ 1981.
8)ຖາຆາບາຌາກັ ໄ ( kingdom of Thailamd): ຈບກຌນ Ratchaphruek ຈບກໄຓຎ ະາ໋ ຆາຈຂບຄໄ ກ໋ : ຈບກຌນ ໃຌຑ າຘາໄ ເບຌີ ຈບກຕາຆຑຕກຶ (Ratchaphruek) ໆ ຓີ ຘີ ເີ ນບຄຘ ທງຄາຓເຓບເຍໆ ຄັ ຍາຌແຖທ ໃນ ທາຓປ ຘ ກຶ ບຍົ ບໆ ຌຊເຎຌັ ຘຌັ ງາຖ ກັ ຂບຄ ທາຓຓ ກີ ຽຈຘກັ ຘີ ໂຈງຓີ ທາຓເຆໆ ບທໆ າຘີ ເນບຄບ າຖໆ າຓຂ ບຄຈ ບກຌຘແີ ນໆ ຄຑະຑ ຈ ະຘ າຈຘະໜາແຖະທາຓປໆ ຄເປບຄຖທຓ ຄັ ງ ຄັ ເຎຌັ ຘຌັ ງາຖກັ ແນໆ ຄທາຓຘາຓກັ ຎີ ບຄ ຈບຄຂ ບຄຌົ ໃຌຆາຈບ ກີ ຈ ທ ງໂ ຈງຈບກຌ ະເຍໆ ຄັ ຍາຌໃ ຌໄ ຖງະເຈບຌກຓຑາ-ເ ຓຘາ ເຆໆ ຄິ ເຎຌັ ໄຖງະຍຌກ ຈຘຄົ ກາຌຓີ ຈເຈໆ ຌັ ເທຖາ ເຍໆ ຄັ ຍາຌ ກ າຌຖໆ ຌົ ໃ ຍບບກຌົ ໝຈົ ຉຌົ ແ ຖະ ເນບໄທຑ ຽຄແຉໆ ຘ ເີ ນບຄບະຖໆ າຓຂບຄຈບກເໆ າົ ຌຌັ .
9)ຘາາຖະຌະຖຈັ ຘ ຄັ ຓົ ຌ ງິ ຓົ ນ ທຽຈຌາຓ( The socialist Republic of Vietnam): ຈບກຍ ທົ ນLotus ຎະເຈນ ທຽຈຌາຓຓຈີ ບ ກໄຓ ໆ ີ ຌົ ຖາທເປາົ ປ ກັ ກ ຌັ ຈີ ຌຌັ : ຈບກຍ ທົ (Lotus) ເຎຌັ ຈບກໄຓ ຎະາ໋ ຆາຈໂຈງຈບກຍ ທົ ເຎຌັ ໆ ີ ປ ກັ ກ ຌັ ໃຌຌາຓ“ ຈບກໄ ຓ ແນໆ ຄປໆ ຄບ າຖ ຌ ” ເຎຌັ ຘ ຌັ ງາຖ ກັ ຂກຈຑບບຌບັ ກຄຌແຍຖແທທົ ະຖາຓະກໆ ຄຍຓເາຑ໋ຖຌກັ ຄຘເິກຍຑຈໆໆ ຄາຌິ ທໂເຖຓເທຊກບາຄິໃຓຄໃຌຂຏຌແບກຍຄຄໆຈົຈ ີ ຆາທນ ທຽຈຌາຓດໆ ເຖໆ ບງ.
10)ຘາາຖະຌະຖຈັ ແນໆ ຄຘ ະຑາຍຓຽຌຓາ( Republic of the Union of Myanmar)ຈບກຈໆ ນ paduak ຈບກໄຓຎ ະາ໋ ຆາຈຂບບຄຓຽຌຓາ : ຈບກຈໆ (paduak) ເຎຌັ ຈບກ ໄຓ ຑີ ຍົ ເນຌັ ນ າງໃ ຌຎ ະເຈຓ ຽຌ ຘຎຓໆ ຄະົາກຓຓໆ ຌິ າຘີຌນເີ ເນບຈຓບບຄຌໃຌເ໋າຓຉບຘຌົ ບາຖກະຈເຈຆບໆ ຐຄິ ກເຌົຎແຌັ ຖ ະ ເເໄຆນຖໆ ບຓີງທະຘໆ າຈະຈຽນທບບກກຄຎຍັຈໆໃີຎໝະຘເໆ ຂຌັ ຌຶຈງຓາເຖຆຽໆ ກຄັິຌຓຂຓຽບາຌຘຄຓະາ ແຖທະາຓເແຎຂຌັ ຄຈແບປກຄໄຓທ າໆ ຂຓີ າຈຌົ ຍໆ໋ໄ ຈາຌໃ ຌ ຑິ ີ າຄຘ າຘະໜາຂບຄຆ າທຑະຓາ .
6.4 ບານາຌນ ກັ . 6.4.1 ບານາຌນກັ ຂ ບຄຖ າທ ກໆ າທແຂຉາໆຌຘກະຌໄັ ໝຘຍຍຓປາາເຌຊຄິ ຌົຖກາທທຌັຓຌເີ ຂທີ ໆ າົາ ໜ: ຌຽບທຌໂຈເປງບໃຌຆປຓ າຎຌຌັເຎເໆຂາົ ແາົ າ໋ຌບ,າກນຌິາຌເຂາົ ໜຌົ ຓຽທີ ໋າາ໋ ຎາແຈກ, ແກຄ ໜໆ ໋ໄຓໃ ຘໆ ຏກັ ຂະແງຄ, ງາຓຓແ ຖຄກຌິ ຎຌົ ຎາຈກຌາແຖະຘຓົ ຎາ ຌບັ ງຖຓົ ຑຈັ ເດຌັ ບ ງໃຉຊ ຽຌາຌບັ ງນທົ ຌາຌົ ຖາທກຌົ ໄຈງ ຌິ າ໋ ເທາົ ຌກີ ໆ ໋ ຍໆ ໋າ໋ ເຎຌັ ຍບກທໆ າຌແີ ຓໆ ຌບານາຌກາຌກຌິ ຂບຄຌົ ຖາທຆາຈ. ບານາຌຖ າທເຎຌັ ບານາຌຂ ບຄຎ ະເຈຖາທແຖະຑາກຉາເທຌັ ບບກຆຽຄເໜບຂ ບຄຎະເຈໄ ແຖະເຆໆ ຄິ ແຉກຉໆ າຄາກນ າຌນ າຌຉາເທຌັ ບ ບກຆຽຌໃ ຉບ ໆ ຌ ບານາຌຖາທຓ ບີ ຈິ ຑິ ຌົ ແ ກໆ ບ ານາຌໃຌຑາກຉາເທຌັ ບບກຆຽຌເໜບຂບຄໄ ເຎຌັ ດໆ າຄ ນທຄນ າງແຖະບຈິ ຑິ ຌົ ຂບຄບ ານາຌຖ າທກແ໋ ຏໆ ຖາຓໄຎປ ບຈຎ ະເຈກາ໋ ຎເງ ແຖະຑາກເໜບຂບຄໄ ບານາຌນ ກັ ຂບຄຖ າທໄ ຈແ ກໆ ເຂາົ ໜຽໆທຆໆ ຄຎະປ ຍັ ຎະາຌ ຈທ ງກ າຌໃຆຓ ໃ ຌ ທາຓເຎຌັ ຄິ ຌົ ຖ າທະກ ຌິ ເຂໜົ ໆ ຽທນາງກທໆ າບານາຌກໆ ຓບໆ ຌ ໃຌໂຖກ. ເຂາົ ໜຽໆທຊທໆ າເຎຌັ ຘໆ ຄິ ຘ໋າຌັ ຍີ ໆ ຄົ ຍ ບກເຊຄິ ກ າຌເຎຌັ ຌົ ຖາທນຖາງຌົ ເບຌີ ຉ ຌົ ເບຄທໆ າ: ຖກເຂາົ ໜຽໆທຆໆ ຄແ ຎທໆ າເຈກັ ນຖກນຖາຌຂບຄເຂາົ ໜຽທໆ , ຂໆ າ, ນທົ ຘໄີ ແຖະຎາແຈກເຎຌັ ຘໆ ທຌຎ ະກບຍໆ ຘີ ໋າຌັ ໃຌບານາຌຖາທ.
ບານາຌຖາທໆ ຓີ ຆີ ໆ ຘຽຄໆ ີ ຘຈ : ຖາຍ(laap)ໂ ຈງ ຌາ໋ ຆ ຌີ ຘຈັ ໆ ງີ ຄັ ຈຍິ ຓາ ຎະຘຓົ ເຂາົ ກຍັ ເໆ ບຄເຈ ແຖະນາຌນ ຖກັ ຂ ບຄຖ າທ ບກີ ດໆ າຄໜໆ ຄ: ຉ໋າໝາກ ນໆ ຄ( Tam mak Hoong) ໂຈງຌາໝາກ ນໆ ຄຓາຉ ໋າຖ ຄົ ຑ ບ ຓກຍັ ໝາກ ເຑຈັ , ກະຽຓ, ໝາກ ເຂບຘຓົ , ຓະຌ າທແ ຖະ ບໆ ຌຉ໋າໝາກນໆ ຄນບກີ ຆໆ ໜໆ ຄໆ ປີ ກັ ກ ຌັ ຈີ : ຘຓົ ຉ໋າ
ບານາຌຖ າທະຓີ ທາຓແ ຉກຉໆ າຄກຌັ ໄຎຉ າຓແຉໆ ຖ ະຑາກຂບຄຎະເຈຖ າທ ແຖະງຄັ ຓ ບີ ຈິ ຑິ ຌົ ຂ ບຄບ ານາຌຐ ຕໆ ຄັ ເຘຈເຆໆ ຄິ ເງີ ເຎຌັ ເາົ ບານາຌຌິ ຓົ ງ ຄັ ຖຄົ ເນບດໆ ແ ຖະງຄັ ເຎຌັ ໆ ຌີ ງິ ຓົ ໃ ຌ ຖໆ າຖີ ທາທໂຈງໆ ຌີ ຘາ໋ ະເຂເຑາົ ໜາະຓົເຂເຎາົ ຄັ ໆ ຐຎີ ຕາເໆ ຄັຉເຘ ນຈຓເຂາາົ ດຈັ ໃຘຉ ໆ າຄເຆໆ ຌັ : ໝງໆ ,໋ ໝງບຄ, ແໆ ທຍ້ບຄ, ຏກັ ຘຈົ ຆໆ ຄກແ໋ ຉກຉໆ າຄກ ຌັ ໄຎຉາຓແຉຖະຑາກ. ເຂາົ ໆ ຎີ າເຉງ ຄັ ເຎຌັ ໆ ຌີ ງິ ຓົ ໃ ຌຎ ະເຈແ ຊຍບ ຌິ ໂ ຈ ຌີ ດໆ າຄນ ທຽຈຌາຓແຖະກາ໋ ຎເງບກີ ຈທ ງ
ຌົ ຖາທຓກັ ກຌິ ບານາຌນາງຆະຌຈິ ຆໆ ຄ ຉຌົ ຏະຖຈິ ໄຈ ແຖະນາ ຓາໄຈຉ າຓ໋າຓະຆາຈ ຉະນບຈບານາຌໆ ຌີ າ໋ ຓາ າກຉໆ າຄຎະເຈ. ບານາຌນກັ ໄຈແ ກໆ : ເຂາົ , ຎາ, ຏກັ , ຆຌີ ....... ບານາຌໆ ຌີ າ໋ ຓາາກ ຉໆ າຄຎະເຈເຆໆ ຌັ : ບເານໆ ບາຄຌກະະຎເ້ບຖຄ,, ໝາກ ໄຓ. .... ເຑໆ ບໃນຏ ຍ໋ຖໂິ ຑກຆໄ ຈຉ າຓໃ.
ບານາຌ ຑຌ ເຓບຄຌງິ ຓົ ກຌິ ຉຖາຓົ ຍ,,ຎກໆ ຌົ ບ ,ງຎ,ຄີ ຂ, ທຉົ ,໋າໝ າກນໆ ຄ, ແກຄໜໆໄ໋ ຓ, ຘຓົ ຏກັ ....ຆໆ ຄຓຆີ ໆ ຘຽຄກທໆ າ ໝໆ ແຓໆ ຌຖາຍ. ບານາຌເບກະຖກັ ບ ຄຊໆ ຌິ ແຓໆ ຌ ເບາະນາຓ, ແ້ທ ຍໆ ບຄ, ໄແຏຌຂບຄ ນທຄຑະຍາຄ, ຏຍຏກັ , ໝກົ ໄ ແຓໆ ຌຆາທຆ໋າເໜບ, ທຄັ ທຽຄ......
6.4.2ບານາຌນ ກັ ຂບຄຆາຈບາຆຽຌ ກາຌກໆ ຉ໋ ຄັ ກ ໆ ຓບາຆຽຌນຘ ະຓາຓົ ຎະຆາຆາຈແກໆ ຄເບເຆຉ າເທຌັ ບ ບກຆຽຄ ໃຉ ໆ ຓີ ຎີ ະເຈຘ ະຓາຆກິ : ໄ , ບຌິ ໂ ຈເຌເຆງ, ຓາເຖເຆງ, ຒຖິ ຍິ ຎ ຌິ , ຘຄິ ກະ ໂຎ, ຍຕໄຌ, ນທຽຈຌາຓ, ຑະຓາ , ຖາທແຖະກາ໋ ຎເງຌບກາກເຎຌັ ກາຌ ຖທຓຉທົ ກຌັ ເຑໆ ບຆໆ ທງຑຈັ ະຌາຎ ະເຈໃຌຑ ຓຓ ຑີ າກຈຽທໆ ກຌັ ແຖທ ງຄັ ກ ໆ ໃ໋ ນ ເກຈີ ກາຌແຖກຎຽໆຌາຄຈ າ ຌທຈັ ະຌາາ໋ ໂຈງຘ ະເຑາະ ເຖໆ ບຄຂບຄບານາຌກາຌ ກຌິ . ດໆ າຄນທຄນເຌາໆ ບງຄໆ າຄກເປດຈັໆ ໃໃຌນຂໆ ເຄົຓເຂຌຈບບານາຆາຌຽຌໆຓໜີ ຆີ າ ຍັກຑຌິ ະແງຖາກະບຓຌຎີ ະໆ ຓີ ໂ ນີ ທງາຈຓຉບໆ ໋ຘຈຂຓົ ະຘຑຓົາຍຍຌ ໃນເ ຖບກກຌິ ດໆ າຄນ ທຄນາງຈໆ ຄັ ຌ ຌັ ຓ າປ ກັ ກ ຍັ ເຓຌບານາຌເຈຈັ ຂບຄຆາຈ ບາຆຽຌຄັ 10ຎະເຈ:
1) ຖາຆາບ າຌາກັ ໄ ( ຉຓົ ງາ໋ ກ ຄ ) ຉຓົ ງາ໋ ກຄ (Tom Yam Goong)ເຎຌັ ບ ານາຌ ໆ ປີ ກັ ກ ຌັ ຈ ດີ ໆ ແຖທ ທໆ າຉຓົ ງາ໋ ກຄ ເຎຌັ ບານາຌາທໆ ເີ ໜາະ ຘ໋າຖຍັ ປຍັ ຎ ະາຌກ ຍັ ເຂາົ າ ທປບ ຌກໆ ຌິ ນບຓຂບຄຘ ະໝຌໄຑ ໆ ເີ ຎຌັ ຘໆ ທຌຎະກບຍ ໃຌຉ ຓົ ງ າ໋ ກ ຄ ຌບກາກ ະເປຈັ ໃ ນປ ຘ ກຶ ຘຈົ ຆໆ ຌແຖທ ງຄັ ຆໆ ທງກ ະຉຌ ກ າຌະເຖຌີ ບາ ນາຌໄຈເ ຎຌັ ດໆ າຄຈີ ແ ຖະເຌໆ ບຄ າກທໆ າຉຓົ ງາ໋ ກຄ ຓ ຖີ ຈົ ຆ າຈຘຓົ ແຖະເຏຈັ ເຎຌັ ນກັ ເປຈັ ໃນປ ຍັ ຎະາຌແຖທ ຍໆ ໋າທໆ ຄເປຈັ ໃນ ຉຓົ ງ າ໋ ກ ຄ ເຎຌັ ບ ານາຌໆ ງີ ບຓປຍັ ທາຓ ຌງິ ຓົ ໃ ຌ ໆ ທົ ກຑາກຂ ບຄຎ ະເຈໄຖທຓ ເຊໆ ຄິ ຆາທຉໆ າຄຆາຈ, ຉໆ າຄຆາຈເບຄກ ຉ໋ ຈິ ບກົ ຉ ຈິ ໃໃຌ ທາຓແ ຆຍຂບຄຉ ຓົ ງາ໋ ກຄ ເຆຌັ ຈຽທ ກຌັ .
2) ຎະ ເຈກ າ໋ ຎເງ( ບາຓ່ບກ) ບາຓ່ບກ(Amok)ເຎຌັ ບານາຌາທ ງບຈຌງິ ຓົ ຂບຄກ າ໋ ຎເງຓຖີ ກັ ຘະຌະ ເຌາ ບງ ຎນ ໆາຓ໋ ຘກົຈົ ຂບຖຄທໄກໂໝຈາງກເຎເຑຌັ ຈັ ກາເຌໆ ບຌ ຄາ໋ ແໂເແຌຈກບງຄຌຎກກແາາຖແໄ໋ ຌຈຖະຌທ ຘກາ໋ ໄໆທະບຎຌາຌຈຘິ ຄແເາຖຆຖເນໆບຄທ ຌກຈຓບໃາໆກຘເເີ ປໆປເຌຈັຈັາບໃກໃນໄນກຘະໆ ໃກຌົ ຆ ໃຌຎະເຈກາ໋ ຎເງຌ ງິ ຓົ ປ ຍັ ຎ ະາຌ ຎາເຌໆ ບຄ າກຘະຑາຍຑ ຓຓ ຎີ ະເຈ ຂບຄກ າ໋ ຎເງຓແີ ນໆ ຄຌາ໋ ບຈຓົ ຘຓົ ຍຌ ເປຈັ ໃ ນຎ າເຎຌັ ບານາຌ ໆ ປີ ຍັ ຎະາຌ ໄຈຄ ໆາງຌຌັ ເບຄ.
3) ຎະເຈຍ ຕໄຌ( ບ໋າຍງຈັ ). ບ໋າຍຕງຈັ (Ambuyat) ເຎຌັ ບ ານາຌ ງບຈຌງິ ຓົ ຂ ບຄຍຕໄຌຓຖີ ກັ ຘະຌະເຈໆ ຌັ ດໆ ໆ ແີ ຎຄ ະໜຽໆທຂຌາ ງເຂາົ ຉຓົ ນໂ ່ກ ໂຈງຓ ແີ ຎຄ ຘ າເຎຌັ ຘໆ ທຌຎ ະຘຓົ ນກັ ຉທົ ແຎຄ ບ ໋າຍຕງຈັ ເບຄຍໆ ໋ຓຖີ ຈົ ຆ າຈແຉໆ ທາຓ ແຆຍ ະດໆ ໆ ີ ຓິ ກຍັ ຆ່ບຈ,ໝາກໄ ຓຓ ຖີ ຈົ ຆາຍຘ ຓົ ຌບກາກຌງີ ຄັ ຓເີ ໆ ບຄ ຽຄບກີ 2ຎ-ຄີ 3ນຆເະຌຌບ ຈິ ເຈຆໆ ຌັ :ຄັ ຏຌກັ ກີ ຘາຌຈົ ປ, ຍັເຌຎບ ະນໆ ໃ໋ າຍຌຉບໆ ໋ບາຍຄ ງຈັ ໃ ນໄ ຈຖ ຈົ ຆ າຈຉບ ຄປ ຍັ ຎ ະາຌຉ ບຌ ປບ ຌໆ ຄ ະຈີ ຘີ ຈ.
4. ຎະເຈຑ ະຓາ ( ນຖໆ າເຑຈັ ). ບານາຌເຑໆ ບຘຂະຑາຍ ໆ ຂີ າຈຍໆ ໋ໄ ຈ ຂບຄຎ ະເຈຑະຓາ າ ງກຍັ ໝ ຽຄຈ໋າຈ ໋າຂບຄຎະເຈໄ ເຎຌັ ບານາຌໆ ເີ ປຈັ າກໃ ຍຆາຈ ທ ງກ າຌ ຌາ໋ ຓ າໝກັ ປຍັ ຎະາຌກຍັ ກະຽຓຽທໆ , ຊໆ ທົ ຆ ະຌຈິ ຉໆ າຄ, ກຄ ແ ນຄ , ຄາ, ໝາກຑາ ທໆ ທົ ເຆໆ ຄິ ນຖໆ າ ເຑຈັ ະເຎຌັ ບານາຌໆ ຘີ ໋າຌັ ໃ ຌ ໂບກາຈຑ ເິ ຘຈນທຌັ ຘ໋າຌັ ຂບຄຎະ ເຈຑ ະຓາ ຊາ ຂາຈໄຎຊທໆ າຂາຈ ທາຓຘຓົ ຍຌແ ຍໄ ຎເຖງີ ກ ທ໋ ໆ າໄຈ.
5. ຎະເຈຒ ຖິ ຍິ ຎຌິ (ບະໂຈໂ ຍ) ບະໂຈໂ ຍ( Adobo)ເຎຌັ ບານາຌງບຈຌ ງິ ຓົ ຂບຄຎ ະເຈຒຖິ ຍິ ຎ ຌິ ເປຈັ າກຆຌີ ໝນ ເຌບ ໄ ກໆ ໆ ຏີ ໆ າຌກ າຌຓ ກັ ແ ຖະຎ ຄແ ຉໆ ຄແຖທ ໂຈງະຌາ໋ ໃຆຌ າ໋ ຘຓົ ຘ າງຆ, ຌາ໋ ຎາ, ກະຽຓນຌັ ເຎຌັ ຉໆ ບຌໜບ ງຈໃຍກ ະ ທາຌ. ໝາກເຏຈັ ໄຈ໋າຌາ໋ ໄຎເປຈັ ໃນຘ ກ ໃຌເຉາົ ບ ຍົ ນຈແຖທ ຌ າ໋ ຓ າປຍັ ຎ ະາຌ ໃກຌຍັ ຉເຂບາົຌບາ ທະຈປ ຈບີ ບຌານ. າຌ າຌຌເີ ຎຌັ ໆ ຌີ ງິ ຓົ ໃຌຌ ກັ ໝໆ ເຈຌີ າຄເຌໆ ບຄ າກທໆ າຘໆ ທຌຎ ະຘຓົ ຂບຄບ ະໂຈໂຍຘ າຓາຈເກຍັ ປກັ ຘາໄ ຈຈ ຌົ ເ ໝາະຘ໋າຖຍັ ເກຍັ ໄ ທເ ຎຌັ ບ ານາຌຖ ະນທໆ າຄ ກາຌເຈຌີ າຄເຆຄິ ຎຈັ ຍຌັ ບ ະໂຈໂຍໄ ຈ ກາງເຎຌັ ບານາຌງບຈຌ ງິ ຓົ ໆ ຌີ າ໋ ຓາປຍັ ຎະາຌກ ຌັ ໄຈ ກ ີ ກເທຖາ
5. ຎະເຈຘ ຄິ ກາໂ ຎ( ຖກັ ຆ າ) ຖກັ ຆ າ( Laksa)ບານາຌຖຆໆ ຂບຄຎະເຈຘຄິ ກະໂຎຖກັ ຆາຓີ ຖກັ ຘະຌ ະ າ ງກຍັ ກ ທ ງຉ້ທງຉຓົ ງາ໋ ໃ ຘໆ ກ ະິ ເປຈັ ໃ ນຖ ຈົ ຆ າຈເຂຓັ ຂຌາ ງກ ຍັ ເຂາົ ຆບງຂ ບຄໄ ໂຈງຖກັ ຆ າະຓ ຘີ ໆ ທຌຎ ະຘຓົ ຂບຄກຄ ແນຄ , ໜາກເຏຈັ , ກຄ ຉຓົ ແຖະນບງແ ຄເໝາະ ຘ໋າຖຍັ ຌົ ໆ ຓີ ກັ ປຍັ ຎ ະາຌ ບານາຌະເຖເຎຌັ ດໆ າຄຈ ີ ດໆ າຄໃຈ ກຉ໋ າຓຖກັ ຆ າຓ ີ ຄັ ແ ຍຍ ໃີ ຘໆ ກະິ ແ ຖະຍ໋ໃ ຘໆ ກ ະິ ແຉໆ ແຍຍ ໃີ ຘໆ ກະິ ະເຎຌັ ຌີ ງິ ຓົ ນາງ ກທໆ າ.
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117