"วันฉัตรมงคล" เผยแพร่โดย ห้องสมุดประชาชนอำเภอสามชุก

ห้องสมดุ ประชาชนอาเภอสามชกุ ศนู ยก์ ารศกษ วานอกระบบและการศษกวาตามอธศ ยาศยศ อาเภอสามชกุ จงศ หฦศดสพุ รรณบรุ ี

คฦามหมายของฦนศ ฉตศ รมงคล ฦศนฉตศ รมงคล (อา่ นฦ่า ฉศด-ตระ-มง-คล) มคี ฦามหมายตามพจนานุกรม ฦา่ พระราชพธิ ี ฉลองพระเศฦตฉศตร ทาในฦศนซ่งษ ตรงกบศ ฦศนบรมราชาภเิ วก ฦศนฉตศ รมงคล เป็นฦนศ ทรี่ าลกษ ถษงพระราชพิธบี รมราชาภเิ วก เป็นพระมหากวตศ รยิ ์ รชศ กาลที่ 10 แห่งราชฦงศ์จกศ รี และราชอาณาจศกรไทย ของพระบาทสมเดจ็ พระปรเมนทร รามาธิบดศี รีสนิ ทรมหาฦชริ าลงกรณ พระฦชิรเกล้าเจ้าอยหู่ ฦศ หลศงจากเสด็จขน้ษ เถลงิ ถฦลศ ยราช สมบตศ ิ ต่อจากพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภมู พิ ลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถ บพิตร เม่อื ฦศนที่ 13 ตลุ าคม พ.ศ. 2559 และดารงพระอิสรยิ ยศเปน็ “พระบาทสมเดจ็ พระฦชริ เกลา้ เจ้าอย่หู ฦศ ” หอ้ งสมุดประชาชนอาเภอสามชกุ

คฦามสาคญศ ของฦนศ ฉตศ รมงคล รฐศ บาลไทยและพสกนกิ ร จษงไดน้ ้อมเกลา้ น้อม กระหมอ่ ม จดศ งานพระราชพิธีฉลองพระเศฦตฉศตรหรือ รศฐพธิ ฉี ตศ รมงคล หรอื อาจเรียกฦา่ พระราชพธิ ฉี ศตรมงคล ซ่ษงกระทาในฦศนบรมราชาภิเวก ถฦายเมื่อฦนศ ที่ 4 พฤวภาคม พ.ศ. 2562 ทศง้ น้ี พระบาทสมเดจ็ พระฦชิรเกล้าเจ้าอยู่หศฦ ไดม้ ีพระปฐมบรม ราชโองการในพระราชพิธีบรมราชาภิเวกนศ้นฦ่า “เราจะสืบสาน รกศ วา และตอ่ ยอด และครองแผน่ ดนิ โดยธรรม เพ่ือประโยชนส์ ุขแหง่ อาณาราวฎรตลอดไป” ต้งศ แตน่ ศ้นเป็นต้นมา พสกนิกรชาฦไทยจงษ ไดถ้ อื เอาฦศนที่ 4 พฤวภาคม ของทกุ ปี เปน็ ฦนศ ฉศตรมงคล เพื่อนอ้ มราลกษ ถงษ ฦนศ สาคญศ น้ี หอ้ งสมดุ ประชาชนอาเภอสามชกุ

คฦามเปน็ มาของพระราชพธิ บี รมราชาภเิ วก การจดศ พระราชพธิ ีบรมราชาภิเวกน้ศน มีหลกศ ฐานปรากฏในหลศกศลิ าจารกษ ฦศดศรชี มุ ของพญาลไิ ท ฦ่า เริ่มตน้ มาตศ้งแตค่ รงศ้ พ่อขนุ ผาเมอื งไดอ้ ภเิ วกพอ่ ขุนบางกลางหาฦ หรือพ่อขนุ บางกลางทา่ ฦ ใหเ้ ป็นผู้ปกครองเมอื งสุโขทยศ จากนน้ศ ในสมศยกรุงรศตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลก มหาราช ได้ทรงฟน้ื ฟพู ระราชพิธีบรม ราชาภิเวกให้ถกู ต้องสมบรู ณ์ โดย พระมหากวศตริย์ทย่ี ศงมิไดท้ รงประกอบพระ ราชพธิ ีบรมราชาภิเวก จะไมใ่ ชค้ าฦา่ “พระบาท” นาหน้า “สมเดจ็ พระเจ้าอยู่หฦศ ” และคาสศ่งของพระองค์ก็ไม่เรียกฦ่า “พระบรมราช โองการ” และอีกประการหนงษ่ คือ จะยศงไมม่ กี ารใช้ นพปฎลเศฦตฉศตร หรอื ฉตศ ร 9 ชศ้น หอ้ งสมุดประชาชนอาเภอสามชุก

คฦามเปน็ มาของพระราชพธิ ฉี ตศ รมงคล ก่อนหน้ารศชสมยศ ของพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจ้าอยูห่ ฦศ พระราชพธิ ีฉตศ รมงคลถือเปน็ พธิ ีของเจา้ พนศกงานในพระราชฐาน ทม่ี หี น้าที่รศกวาเครอื่ งราชปู โภคและพระทฦารประตูฦศง ได้ จศดการสมโภชสงศ เฦยเคร่ืองราชปู โภคท่ีตนรกศ วาทุกปีในเดือนหก และเป็นงานสฦ่ นตศฦ ไมถ่ อื เปน็ งานหลฦง จนกระทศ่ง สมศยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยหู่ ฦศ เสดจ็ ขนษ้ ครองราชย์ ได้ทรงกระทาพิธีฉศตรมงคลขนษ้ เปน็ ครศ้งแรก ในฦนศ บรมราชาภิเวก เม่อื ฦนศ ที่ 15 พฤวภาคม พ.ศ. 2393 โดยมีพระราชดารฦิ ่า ฦนศ บรมราชาภิเวกเป็นมหามงคลสมยศ ท่ีคฦรแก่การเฉลมิ ฉลองในประเทศทีม่ พี ระเจา้ แผ่นดิน จงษ ถือ ให้ฦศนนศ้นเป็นฦนศ นศกขศตฤกวม์ งคลกาล และคฦรท่จี ะมกี ารสมโภช พระมหาเศฦตฉตศ รใหเ้ ป็นสฦสศ ดิมงคลแก่ราชสมบตศ ิ แต่เนือ่ งจาก เป็นธรรมเนยี มใหม่ ยากตอ่ การเข้าใจ อีกทง้ศ เผอญิ ที่ฦศน บรมราชาภิเวกไปตรงกบศ ฦนศ สมโภชเครอ่ื งราชูปโภคทมี่ ีแตเ่ ดิม พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หฦศ จษงทรงอธิบายฦ่า ฦศนฉตศ รมงคลเปน็ ฦศนสมโภชเคร่ืองราชูปโภค จงษ ไม่มใี ครติดใจสงสศย หอ้ งสมดุ ประชาชนอาเภอสามชุก

พระราชพธิ ฉี ตศ รมงคล ดศงน้นศ จงษ ไดม้ ีพระราชดาริจศดงานพระราชกุศลพระราชทานชื่อฦา่ \"ฉตศ รมงคล\" นี้ขน้ษ โดยได้มีการเฉลิมฉลองด้ฦยการนิมนต์พระสงฆ์มาสฦดเจรญิ พุทธมนต์ ในฦนศ ข้ษน 13 ค่า เดือน 6 รงุ่ ขษ้นมีการถฦายภตศ ตาหารแด่พระสงฆท์ พ่ี ระท่นี ง่ศ ดสุ ิตมหาปราสาทและพระทีน่ ่ศงไพศาลทศกวณิ ดฦ้ ยเหตนุ ีจ้ งษ ถอื ฦา่ การเฉลิมฉลองพระราชพธิ ฉี ศตรมงคล เรมิ่ มีในรชศ กาลของพระบาทสมเด็จ พระจอมเกล้าเจา้ อยูห่ ฦศ เปน็ คร้งศ แรก

พระราชพธิ ฉี ตศ รมงคลในรชศ กาลปจั จบุ นศ ในรศชกาลปจั จบุ นศ พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ ศฦทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จดศ งาน 3 ฦนศ นศ่นคอื ฦศนฉตศ รมงคล ตรงกบศ ฦนศ ท่ี 4 พฤวภาคม พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ ศฦ ทรงประกอบ พระราชพิธบี รมราชาภิเวก ประกอบด้ฦย สรงพระมรุ ธาภเิ วก ณ ชาลาพระทน่ี งศ่ จกศ รพรรดพิ ิมาน ทรงรบศ น้าอภิเวก ณ พระทนี่ ง่ศ อฐศ ทิศอุทมุ พรราชอาสน์ ทรงรศบเคร่ืองราชกกุธภณศ ฑ์ ขศตตยิ ราชฦราภรณ์ และพระแสง ณ พระทน่ี ่งศ ภทศ รบิฐ เล้ยี งพระ พระสงฆ์ดบศ เทียนชศย ณ พระทีน่ ่ศงอมรนิ ทรฦนิ ิจฉศย

พระราชพธิ ฉี ตศ รมงคลในรชศ กาลปจั จบุ นศ ฦศนท่ี 5 พฤวภาคม เป็นพระราชพธิ ีเฉลิมพระปรมาภไิ ธย พระนามาภิไธย สถาปนา พระฐานศนดรศศกดิพ์ ระบรมฦงศ์ และเสด็จพระราชดาเนนิ เลียบพระนครโดยขบฦนพยุหยา ตราสถลมารค จากพระทน่ี ่ศงอาภรณภ์ ิโมกขป์ ราสาท ฦศดบฦรนเิ ฦศฦหิ าร ฦศดราชบพิธ สถิตมหาสมี าราม และฦดศ พระเชตพุ นฦมิ ลมศงคลาราม ฦศนท่ี 6 พฤวภาคม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หศฦเสดจ็ ออก ณ สีหบศญชร พระท่ี นศง่ สุทไธสฦรรยปราสาท ให้ประชาชนเฝ้าฯ ถฦายพระพรชยศ มงคล เสดจ็ ออกให้ทูตานทุ ูต และกงสลุ ต่างประเทศเฝา้ ฯ ถฦายพระพรชศยมงคล ณ พระทนี่ งศ่ จกศ รมี หาปราสาท กจิ กรรมทคี่ ฦรปฏบิ ตศ ใิ นฦนศ ฉตศ รมงคล 1.ประดบศ ธงชาติตามอาคารบ้านเรอื นและสถานทร่ี าชการ 2.ร่ฦมทาบุญตศกบาตร ประกอบพิธที างศาสนา เพ่ือถฦายเปน็ พระราชกศุ ล 3.น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถฦายพระพรชยศ พร้อมเพรยี งกศน กลา่ ฦคาถฦายอาศริ ฦาท ราชสดุดี ถฦายชศยมงคลใหท้ รงพระเกวมสาราญ ทรงเจริญพระชนมพรรวายิ่งยนื นาน เป็นมหามิง่ ขฦญศ แกพ่ สกนกิ รชาฦไทยไปชศฦ่ กาลยงิ่ ยนื นาน ห้องสมดุ ประชาชนอาเภอสามชกุ

จดศ ทาโดย ห้องสมุดประชาชนอาเภอสามชุก ศนู ย์การศกษ วานอกระบบและการศษกวาตามอธศ ยาศศยอาเภอสามชุก สานศกงาน กศน.จศงหฦดศ สพุ รรณบุรี ขอขอบคณุ แหล่งทมี่ าของขอ้ มลู https://hilight.kapook.com/view/188122