ผึ้งและแมลงเศรษฐกิจ

4. ลปิ บาล์มไขผงึ้ ส่วนผสม อุปกรณ์ 1) ไขผ้ึง 15 กรมั 1) เตาไฟฟ้า หรือเตาแกส๊ 2) วาสลีน 20 กรัม 2) ภาชนะส�ำหรบั ตุ๋น เช่น หมอ้ หรอื กาสแตนเลส 3) น�ำ้ มันมะพร้าว 10 กรัม 3) ภาชนะส�ำหรบั ใส่สว่ นผสม 4) นำ้� มันละหงุ่ 40 กรมั 4) ขวดบรรจุ 5) สแี ละกลิ่นตามชอบ วิธีทำ� 1. ชัง่ ส่วนผสมทัง้ หมดเตรยี มไว้ นำ� ไขผ้ึงตุน๋ จนละลาย ตามด้วยวาสลีน 2. นำ� น้ำ� มันมะพร้าว น�้ำมนั ละหงุ่ ใส่ลงในส่วนผสมขอ้ ท่ี 1 3. น�ำส่วนผสมทั้งหมดรวมกัน เตมิ สี กลนิ่ ตามชอบ แลว้ คนใหล้ ะลาย 4. เทใส่ภาชนะ ทงิ้ ไวใ้ หเ้ ย็นแลว้ ปดิ ฝา 112 34 95

5. น�้ำผงึ้ ผสมมะนาว อปุ กรณ ์ 80 กรมั 1) เตาไฟฟา้ หรือเตาแก๊ส ส่วนผสม 80 กรัม 2) ภาชนะส�ำหรบั ต้ม เช่น หม้อต้มสแตนเลส 1) นำ�้ ผ้งึ 10 กรัม 2) นำ�้ ตาลทราย 3) เกลอื 4) น�้ำต้มสุก 5) น�้ำมะนาว 6) ดอกอัญชนั สด วธิ ที ำ� 1. นำ� นำ้� ตม้ สกุ แบง่ ออกเปน็ 2 ส่วน โดยส่วนท่ีหนึ่งตัง้ ทิง้ ไวใ้ ห้เยน็ สว่ นทส่ี องไปต้มดอกอัญชนั 2. น�ำส่วนผสมขอ้ ที่ 1 และ 3 มาผสม และคนให้ละลายเปน็ เนอ้ื เดยี วกัน 3. น�ำส่วนผสมทัง้ หมดรวมกัน แลว้ เตมิ น้�ำมะนาว ชิมรสชาตติ ามชอบ 4. รบั ประทานพรอ้ มน�้ำแขง็ ก้อน 12 34 96

ตัวอย่างการแปรรูปผลติ ภัณฑ์จากชันโรง 1. พรอพอลิสน�้ำ สว่ นผสม อุปกรณ์ 1) พรอพอลิส 100 กรมั 1) ขวดแก้ว 2) เอทิลแอลกอฮอล ์ 100 กรัม 2) ภาชนะบรรจุ วธิ ีท�ำ 1. น�ำพรอพอลสิ จ�ำนวน 100 กรมั มาสกดั ดว้ ยเอทลิ แอลกอฮอล์ 95% อัตราส่วน 1 : 1 2. ใสส่ ว่ นผสมทง้ั 2 อยา่ งลงในขวดแกว้ ขนาด 16 ออนซ์ โดยเขยา่ สว่ นผสมทง้ั 2 อยา่ ง จนกวา่ พรอพอลิสจะละลาย 3. รอใหพ้ รอพอลสิ ตกตะกอน ซง่ึ ใชเ้ วลาประมาณ 2 - 4 สปั ดาห์ จะไดน้ ำ้� พรอพอลสิ ทมี่ สี นี ำ�้ ตาลเขม้ ถงึ ดำ� นำ� นำ�้ พรอพอลสิ ดงั กลา่ วมากรอกใสภ่ าชนะเพอ่ื ใชป้ ระโยชน์ ต่อไป คุณสมบัตขิ องพรอพอลิสสตู รน�้ำ : บรรเทาอาการผนื่ คนั เจ็บคอ ไอ แผลรอ้ นใน ลดอาการภูมแิ พ ้ 1 3 2 1 97

2. พรอพอลสิ บาล์ม ส่วนผสม อปุ กรณ์ 1) กากพรอพอลิส 200 กรมั 1) ภาชนะบรรจุ 2) นำ้� มันมะกอก 100 กรัม วิธีทำ� 1. นำ� กากพรอพอลสิ ทเ่ี หลอื จากการแปรรปู พรอพอลสิ สตู รนำ้� มาตากแหง้ เพอ่ื ระเหย แอลกอฮอล์ 2. น�ำกากพรอพอลสิ จ�ำนวน 200 กรมั มาผสมกบั น�้ำมนั มะกอก ในอตั ราส่วน 2 : 1 3. คนใหท้ วั่ จนเปน็ เนอ้ื เดยี วกนั นำ� พรอพอลสิ บาลม์ ตกั ใสภ่ าชนะเพอื่ ใชป้ ระโยชนต์ อ่ ไป คุณสมบตั ขิ องพรอพอลสิ สูตรบาลม์ : บรรเทาอาการคัน เหมาะสำ� หรบั ทาแผลชนิดตา่ งๆมคี ุณสมบัตชิ ่วยสมานแผล ทำ� ให้ ไมแ่ สบรอ้ นบริเวณแผล 98

99

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114

ทปี่ รึกษา นางพรรณพมิ ล ชญั ญานวุ ตั ร อธิบดีกรมส่งเสรมิ การเกษตร นายนำ�ชยั พรหมมชี ัย รองอธิบดีกรมส่งเสรมิ การเกษตร นายวิทยา อธปิ อนนั ต ์ รองอธบิ ดกี รมส่งเสริมการเกษตร นายสรุ พล จารพุ งศ ์ รองอธิบดีกรมสง่ เสรมิ การเกษตร นายพรชัย พีระบูล ผู้อำ�นวยการสำ�นักพัฒนาการถ่ายทอดเทคโนโลยี นายสงกรานต์ ภักดีคง ผูอ้ ำ�นวยการสำ�นกั ส่งเสรมิ และจัดการสินคา้ เกษตร นางอรสา ดสิ ถาพร ผเู้ ชย่ี วชาญดา้ นส่งเสรมิ และจัดการการผลติ ไมด้ อกไมป้ ระดับ และพืชสมนุ ไพร สำ�นักสง่ เสริมและจดั การสนิ คา้ เกษตร นางนดิ า สกั กทตั ตยิ กลุ ผู้อำ�นวยการสว่ นส่งเสริมและเผยแพร่ เรยี บเรยี ง นางอรสา เสนวี งศ์ ณ อยธุ ยา นกั วิชาการเกษตรชำ�นาญการ นางอัจนา ชำ�นาญศลิ ป์ ผูอ้ ำ�นวยการกลุม่ สง่ เสริมการเล้ยี งผ้งึ และแมลงเศรษฐกิจ • จ้งิ หรีด • ดว้ งสาคู • ผึง้ พันธ์ุ • การแปรรปู ผลติ ภณั ฑ์ • ผง้ึ โพรง นางสาวภัทรมาศ พานพ่มุ นักวิชาการเกษตรชำ�นาญการ • คุณค่านำ้ �ผง้ึ และผลติ ภัณฑจ์ ากผงึ้ พันธ์ุ • ชันโรง • คร่งั • ข้อมูลสภาพแวดลอ้ มท่ีเหมาะสม ตอ่ การเจริญเติบโต และใหผ้ ลผลติ ของผ้ึง และแมลงเศรษฐกิจ

จดั ทำ� นางอมรทพิ ย์ ภริ มย์บรู ณ์ นางสาวอัจฉรา สุขสมบูรณ์ นายพงษ์เพชร วงศ์โสภา นางสาวอำ�ไพพงษ์ เกาะเทยี น นางสาวรัฐฐา ศรีญาณลักษณ์ กลมุ่ ส่อื ส่งเสริมการเกษตร สว่ นส่งเสรมิ และเผยแพร่ สำ�นักพฒั นาการถา่ ยทอดเทคโนโลยี กรมสง่ เสรมิ การเกษตร ISBN : 978-974-403-954-5