คนรุ่นใหม่กับอนาคตประเทศไทย

คนรุ่นใหม่ อนาคตกบั ประเทศไทย อนาคต โดย นายแพทยป์ ระเวศ วะสี ������������������ ���2.indd 1 1/28/2564 BE 4:59 PM

คนร่นุ ใหมจ่ ะมาแทนคนร่นุ เก่า ซึ่งเปน็ อนาคตของประเทศไทย คนร่นุ ใหมย่ ่งิ เก่งย่ิงดี อนาคตประเทศไทยย่งิ ร่งุ โรจน์ คนรนุ่ เก่าจึงควรถนอมรกั คนรุ่นใหม่ และสง่ เสริมให้เขาเกง่ และดี เขาก็คือลูกหลานของเรานนั่ เอง แต่ใหมไ่ มเ่ หมอื นเก่า เพราะสรรพสิ่งล้วนเปน็ อนิจจงั ตามพระพุทธด�ำ รสั ไม่มอี ะไรอยูค่ งที่ หรือนจิ จังโดยไมเ่ ปล่ียนแปลง ทเี่ ปล่ยี นกเ็ พราะมเี หตปุ จั จยั ที่ทำ�ให้เปล่ียน หรือความเป็นเหตเุ ป็นผล ทเี่ รียกวา่ อิทปั ปัจจยตา ไมม่ ีอะไรเกดิ ขน้ึ ลอยๆ โดยไม่มีเหตุ ๒ ������������������ ���2.indd 2 1/28/2564 BE 4:59 PM

การทล่ี ูกหลานไมเ่ ชื่อพ่อแม่ ครูบาอาจารยเ์ หมอื นเดิม ไมใ่ ช่เขาเป็นคนเลว ถ้าคิดวา่ ลกู เลว พ่อแม่จะมีความทกุ ข์สูงสดุ “ทาองพวุทิชธชศาาส”นาถอื วา่ ทุกขเ์ กดิ เพราะ คอื ความไม่รู้ ไมร่ คู้ วามจริง เคยอธิบายใหแ้ มท่ ม่ี คี วามทุกข์เพราะลูก หายทุกขท์ นั ทเี ม่ือรู้ความจริง ความจรงิ กค็ ือมเี หตุให้เปน็ เช่นนั้น ในสมยั โบราณผูเ้ ยาวไ์ ด้รบั ข้อมูลเฉพาะ จากพ่อแม่และครู จงึ เช่อื ฟงั พ่อแมแ่ ละครู สมยั ปัจจุบันขอ้ มลู มาจากทุกทิศทุกทาง อยา่ งหลากหลาย คนรนุ่ ใหมจ่ งึ ไม่เชอื่ พอ่ แมค่ รูบาอาจารยเ์ หมือนคนร่นุ เกา่ ๓ ������������������ ���2.indd 3 1/28/2564 BE 4:59 PM

ยงิ่ ยดั เยียด ย่งิ หา้ มปราม ยงิ่ อยากท�ำ เหมือนกนั ทัว่ โลก มนั เป็นเชน่ น้นั เอง เพราะมีเหตุปัจจยั ให้เปน็ เชน่ น้ัน - ตถาตา คจนดุ รุ่นอเกอ่ า่ กนบั จคนดุ รนุ่แใขหมง็ ม่ ที จ่ี ะเสริมกนั คนรนุ่ เกา่ มีประสบการณย์ าวแตอ่ นาคตสน้ั คนรุ่นใหม่อนาคตยาวแตป่ ระสบการณ์สนั้ มหาตมะคานธกี ลา่ ววา่ ... ถา้ คุณเรยี นจากต�ำ ราคุณไดค้ วามรู้ แตถ่ ้าคณุ เรยี นจากประสบการณค์ ณุ ได้ปญั ญา คนร่นุ เกา่ มีประสบการณ์ แซึง่ตเ่อปาน็ จแขหลาง่ ดเรยีพนลรทู้ งั างขปบั ญั เคญลาือ่ อนยส่าู่องวนเิ าศคษต ท่ีคนรุ่นใหมม่ มี ากกวา่ ๔ ������������������ ���2.indd 4 1/28/2564 BE 4:59 PM

ฉะนนั้ การเรยี นร้รู ่วมกัน ในการปฏิบัติในสถานการณ์จริง ระหวา่ งเกา่ กบั ใหม่ จะตอบโจทย์ไดท้ ง้ั หมด และนำ�ไปสู่ความสุขประดุจบรรลุนพิ พาน คนรุ่นเก่าก็ได้ถนอมรักลกู หลาน และเรยี นรูจ้ ากคนรุ่นใหม่ คนรุ่นใหมก่ จ็ ะได้เรียนรปู้ ระวตั ิศาสตร์ ของความล้มเหลว หรอื ส�ำ เรจ็ ของอดีต ทสี่ ำ�คัญ สมองส่วนวจิ ารณญาณสูงสุด ที่เรยี กวา่ Prefrontal cortex ของคนกอ่ นวัยเบญจเพสน้ี ยังพฒั นาไม่เต็มท่ี คนรนุ่ ใหม่ท่ียงั เยาวว์ ยั จึงถูกฮอร์โมนเร่งเรา้ ใหพ้ งุ่ ทะยาน อาจขาดความยบั ยงั้ ชั่งใจ กอ่ ความรนุ แรงได้งา่ ย ๕ ������������������ ���2.indd 5 1/28/2564 BE 4:59 PM

การเรยี นร้รู ว่ มกันในการปฏิบัติ (In-teractive learning through action) ในสถานการณจ์ ริง เป็นเครื่องมอื อันยงิ่ ใหญ่ ท่ีจะท�ำ ให้กา้ วขา้ มอปุ สรรคและขอ้ จ�ำ กดั ทุกเรอ่ื ง ทศิ ทางอนาคตประเทศไทย หลังโควดิ และของโลก จะไมเ่ หมอื นเดิมอีกตอ่ ไป ทศิ ทางเดิมท่ีล้มเหลวหมดยคุ ลงแลว้ ทศิ ทางใหมต่ ้องเรม่ิ ต้นการเห็นหรือทฐิ ิใหม่ “ทิฐ”ิ แปลว่าเห็น การเห็นใหม่คือเห็นความจริง ทิศทางเก่าของโลก เห็นผิด จงึ ลม้ เหลว ทว่ี า่ เหน็ ผดิ คือเห็นเปน็ ส่วนๆ หรอื เห็นบางสว่ น หรือเห็นแบบแยกสว่ น ความจรงิ คอื ธรรมชาตทิ ้งั หมดเชอ่ื มโยงเป็นองค์รวม (wholeness) หนง่ึ เดียวกนั (oneness) ๖ ������������������ ���2.indd 6 1/28/2564 BE 4:59 PM

เมอื่ เห็นแบบแยกส่วน ก็ท�ำ อะไรๆ แบบแยกส่วน ซึง่ นำ�ไปสูก่ ารเสียสมดุล โลกเสียสมดลุ หมดทกุ มิติ จึงวิกฤตและโควดิ จงึ มา ทิศทางอนาคต คือ การเหน็ ทั้งหมดและพัฒนาอยา่ งสมดลุ การจดั การอยรู่ ว่ มกนั อยา่ งสมดลุ ระหวา่ งคนกบั คน และระหวา่ งคนกับสงิ่ แวดล้อมในทุกระดับ ตง้ั แตช่ มุ ชนขนาดเล็กทคี่ นอย่รู ่วมกนั ดว้ ยความสุขไปจนถงึ ชมุ ชนขนาดใหญข่ ้นึ ตามลำ�ดับ ตามสมรรถนะของการจัดการให้มีความสมดุล การเรียนร้รู ว่ มกันในการปฏบิ ตั ิ ในสถานการณจ์ ริงระหวา่ งคนรุน่ เกา่ กับร่นุ ใหม่ หรือระหวา่ งทกุ ฝา่ ยจะท�ำ ใหเ้ กิดการเปลย่ี นแปลง อย่างลกึ ซ้ึง (transformation) ในทกุ มติ ิ ๗ ������������������ ���2.indd 7 1/28/2564 BE 4:59 PM

ท่ียิ่งทำ�ย่งิ รกั กนั มากข้นึ ยิ่งไวเ้ นอ้ื เชือ่ ใจกนั กนั มากขน้ึ ย่งิ เสมอภาคและมภี ราดรภาพมากข้นึ ยิ่งฉลาดมากขึ้น ยง่ิ ฉลาดรว่ มกันมากขน้ึ ยง่ิ เกิดนวัตกรรมและอัจฉริยภาพกลมุ่ มากขึ้น ยง่ิ สามารถฝ่าความยากไปส่คู วามสำ�เรจ็ มากขึ้น ย่งิ มคี วามสขุ มากข้ึนประดุจบรรลนุ ิพพาน แทนทจี่ ะมคี วามทุกขเ์ พราะคนรุ่นใหม่ กลับกลายเป็นความสุขร่วมกัน ประดจุ บรรลุนิพพาน เพราะความส้นิ ไปของ “อวิชชา” โดยแท้ ������������������ ���2.indd 8 1/28/2564 BE 4:59 PM