แผนการสอนการควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้า2/2564

2 D (PLC) 2 64 20104 9 562

3 3D 12 20104-2009 2562 ำ ำ .. ำ ำ

4 ใใ ใ ................................................................................................................................................................ .................................................... ื( ) ำ .............../................./................ ็ ...................................................................................................................................................................... .................................................... ื( ) ำ .............../................./................ ็ ...................................................................................................................................................................... .................................................... ื( ) .............../................./................  ใใ ็ ื .............................................................................................................................................................. ............................................. ื( ) ำ ฝ่ .............../................./...............  ใใ ื ............................................................................................................................................................. .............................................. ื( ) ำ ใำ ำ

5 รหัสวิชา 20104-2009 รายวิชา การควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้า ระดับชน้ั .......... ปวช.3 ..........................สาขาวชิ า.....ชา่ งไฟฟา้ กำลงั .................สาขางาน.............ไฟฟา้ กำลัง............. จำนวนช่วั โมง/สัปดาห์..........7..........ชั่วโมง จำนวน..............3...............หนว่ ยกิต 1. 1. เพ่ือใหร้ เู้ ขา้ ใจสญั ลักษณ์ท่ีใช้ในงานควบคมุ ตามมาตรฐานตา่ ง ๆ 2. เพอ่ื ใหเ้ ลือกวัสดุอุปกรณ์ท่ีใชใ้ นการควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้า 3. เพ่อื ให้มีทกั ษะเกี่ยวกับการควบคุมมอเตอรไ์ ฟฟา้ กระแสสลบั 4. เพือ่ ให้มีเจตคตแิ ละกิจนิสยั ท่ีดีในการปฏบิ ตั งิ าน มคี วามละเอียดรอบคอบ ปลอดภัย เปน็ ระเบยี บ สะอาด ตรงตอ่ เวลา มคี วามซ่ือสัตย์ และมีความรบั ผิดชอบ 2. 1. แสดงความร้เู ก่ียวกับสัญลักษณโ์ ครงสรา้ งและหลักการทำงานของการควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟา้ 2. เลอื กขนาดของสาย อุปกรณป์ ้องกัน คอนแทกเตอร์ในการควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้า 3. ต่อวงจรควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 1 เฟส และ 3 เฟส 3. ำ ศึกษาและปฏิบตั เิ ก่ยี วกับงานควบคุมมอเตอรไ์ ฟฟา้ สญั ลักษณ์ตามมาตรฐาน IEC DIN ANSI การออกแบบ วงจรควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ ตามมาตรฐาน IEC, DIN และ ANSI การเลอื กขนาดของสาย อุปกรณป์ ้องกัน คอนแทก เตอร์ หลกั การเรม่ิ เดนิ และควบคมุ ความเรว็ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสตรง มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลบั 1 เฟส และ 3 เฟส งานเขียนแบบวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟา้ ตามมาตรฐาน IEC DIN ANSI งานตอ่ วงจรเร่มิ เดินและงานต่อวงจรควบคุม การเรมิ่ เดนิ การกลับทางหมุน มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง งานต่อวงจรควบคุมการเร่ิมเดิน การกลับทางหมนุ มอเตอร์ ไฟฟ้ากระแสสลับ 1 เฟส การต่อวงจรควบคมุ สตาร์ทมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบ Direct start งานต่อวงจร ควบคมุ กลบั ทางหมนุ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบ Jogging Plugging และ After stop งานการต่อวงจร ควบคมุ สตารท์ มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลบั 3 เฟส แบบ Star - Delta แบบเรียงลำดับ

6 4. ื้ ื้ / 1. แสดงความรู้เกย่ี วกับสัญลักษณ์โครงสร้างและ ศึกษาเก่ยี วกบั หลกั การทำงานของการควบคุมมอเตอร์ไฟฟา้ 1. สญั ลักษณต์ ามมาตรฐาน IEC DIN ANSI 2. หลกั การทำงานของการควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้า 2. เลือกขนาดของสาย อุปกรณป์ อ้ งกนั คอนแทกเตอร์ 3. หลักการทำงานของวงจรสตารท์ มอเตอร์ไฟฟา้ ในการควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้า กระแสตรงและกระแสสลับ 3. ต่อวงจรควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลบั 1 เฟส 4. หลกั การทำงานของวงจรกลบั ทางหมนุ มอเตอร์ไฟฟา้ และ 3 เฟส กระแสตรงและกระแสสลบั 5. หลักการทำงานของวงจรสตาร์ทมอเตอร์แบบสตาร์- เดลตา้ 5. หลกั การทำงานของวงจรเรียงลำดบั ความเร็ว 6. หลกั การทำงานของวงจรเรียงลำดบั มอเตอร์ 7. หลกั การทำงานของวงจรสตาร์ทมอเตอรแ์ บบลด กระแส 1. การหาขนาดสายวงจรกำลังและวงจรควบคุม 2. การเลือกใช้อุปกรณ์ปอ้ งกัน 3. การหาขนาดคอนแทคเตอร์ 4. การใช้งานรีเลย์ช่วย (Auxiliary Relay) 1. ตอ่ วงจรสตารท์ มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลับ 2. ต่อวงจรกลับทางหมนุ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3. ต่อวงจรสตาร์ทมอเตอรแ์ บบสตาร์-เดลต้า 4. ตอ่ วงจรเรียงลำดับความเร็ว 5. ต่อวงจรเรยี งลำดับมอเตอร์ 6. ต่อวงจรสตาร์ทมอเตอร์แบบลดกระแส

7 20104-2009 ื ที่ เรอื่ ง เน้ือหา ช่ัวโมง รวม 1 สญั ลักษณ์และการ ทฤษฎี ปฏิบัติ 7 1.1 สัญลักษณ์ที่ใชใ้ นการเขียนแบบควบคมุ เคร่ืองกลไฟฟา้ 16 14 ควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ 1.2 การควบคุมเครอ่ื งกลไฟฟ้า 2 12 1.3 การเขยี นแบบวงจรควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ 7 2 ขนาดตวั นำและ 2.1 ส่วนประกอบของวงจรมอเตอร์ 16 14 อุปกรณ์ปอ้ งกนั 2.2 ขนาดของสายไฟฟ้าในวงจรมอเตอร์ 2 12 2.3 เครื่องปลดวงจรมอเตอร์ 14 3 อุปกรณ์ควบคมุ 2.4 เคร่ืองป้องกนั การลดั วงจร 2 12 เครื่องกลไฟฟ้า 2.5 เครือ่ งป้องกนั โหลดเกิน 2.6 เครือ่ งควบคุมมอเตอร์ 4 การควบคมุ มอเตอร์ 2.7 วงจรควบคุมมอเตอร์ ไฟฟา้ กระแสตรง 3.1 อปุ กรณ์ควบคุมเบื้องต้น 3.2 อุปกรณ์อน่ื ๆ 5 การควบคุมมอเตอร์ 4.1 สว่ นประกอบของมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสตรง ไฟฟ้ากระแสสลบั 1 เฟส 4.2 ชนดิ ของมอเตอรไ์ ฟฟา้ กระแสตรง 6 การควบคมุ มอเตอร์ 4.3 การควบคมุ ความเรว็ ของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง ไฟฟา้ กระแสสลับ 3 เฟส 4.4 การเริ่มเดินมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสตรง 4.5 การกลบั ทางหมุนมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 5.1 การเริ่มเดินมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 1 เฟส 5.2 วงจรกลับทางหมนุ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั 1 เฟส 6.1 มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส 3 18 21 6.2 การต่อขดลวดภายในมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส 6.3 การเร่ิมเดนิ มอเตอรไ์ ฟฟ้าโดยตรง 6.4 การเริ่มเดนิ มอเตอร์ไฟฟ้าด้วยวธิ กี ารลดแรงดนั ไฟฟ้า 6.5 การกลบั ทางหมนุ มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลบั 3 เฟส 6.6 การควบคมุ กลับทางหมุนดว้ ยแมกเนติกคอนแทกเตอร์

ที่ เร่ือง เนอ้ื หา 8 7 การเรม่ิ เดินมอเตอร์ 7.1 การเรม่ิ เดนิ มอเตอร์แบบสตาร์-เดลตา ชวั่ โมง ทฤษฎี ปฏิบัติ รวม แบบสตาร์-เดลตา และ 7.2 การเร่มิ เดินดว้ ยออโตท้ รานส์ฟอร์เมอร์ 2 12 14 การเริ่มเดนิ ด้วยออโต้ท 167 รานส์ฟอรเ์ มอร์ 2 12 14 8 การเริ่มเดนิ มอเตอร์ 8.1 การเร่ิมเดินมอเตอรด์ ว้ ยความต้านทาน 167 ด้วยความตา้ นทานและ 8.2 การเรม่ิ เดนิ มอเตอร์แบบวาวด์โรเตอร์ 167 การเร่มิ เดนิ มอเตอร์ 18 108 126 แบบวาวดโ์ รเตอร์ 9 การเริม่ เดนิ มอเตอร์ 9.1 การเรม่ิ เดนิ มอเตอรแ์ บบเรยี งลำดบั แบบเรียงลำดับ และ 9.2 การควบคุมมอเตอร์สองความเร็ว การควบคุมมอเตอร์ สองความเรว็ 10.1 โครงสรา้ งและหลกั การทำงานของ รีเลย์ช่วย (Auxiliary Relay) 10 การใช้งานรเี ลย์ช่วย (Auxiliary Relay) 10.2 วงจรและการนำไปใช้งานของรีเลย์ชว่ ย (Auxiliary Relay) สอบปลายภาคเรียน

9 ื้ 20104-2009 ื ืฤ 1 สญั ลักษณแ์ ละการ 1.1 เขียนสญั ลักษณ์และอธิบายความหมายได้ ควบคุมมอเตอรไ์ ฟฟ้า 1.2 บอกวิธกี ารควบคุมเคร่ืองกลไฟฟ้าได้ 1.3 บอกวิธีการเขยี นแบบวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้าได้ 1.4 ปฏิบตั กิ ารเขยี นสญั ลกั ษณ์ไดถ้ ูกต้อง 2 ขนาดตวั นำและอุปกรณ์ 2.1 บอกส่วนประกอบของวงจรมอเตอร์ได้ ป้องกนั 2.2 บอกวธิ ีการคำนวณขนาดสายไฟฟา้ ในวงจรมอเตอร์ได้ 2.3 บอกวิธีการคำนวณเคร่อื งป้องกันการลัดวงจรได้ 2.4 อธบิ ายเครื่องควบคมุ มอเตอร์และวงจรควบคมุ มอเตอร์ได้ 3 อุปกรณ์ควบคุม 3.1 บอกลักษณะอุปกรณค์ วบคุมมอเตอร์ชนิดต่างๆ ได้ เครื่องกลไฟฟ้า 3.2 บอกโครงสรา้ งสวติ ชป์ ่มุ กดและแมกเนติกคอนแทกเตอรไ์ ด้ 3.3 บอกหนา้ ท่ีการใชอ้ ปุ กรณค์ วบคมุ มอเตอร์ชนดิ ตา่ งๆ ได้ 3.4 ปฏิบตั กิ ารตรวจสอบอปุ กรณค์ วบคุมมอเตอรช์ นดิ ตา่ งๆ ได้ 4 การควบคุมมอเตอร์ 4.1 บอกส่วนประกอบของมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรงได้ ไฟฟ้ากระแสตรง 4.2 บอกชนิดของมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสตรงได้ 4.3 บอกวธิ ีการควบคุมความเรว็ และวิธีการกลบั ทางหมนุ มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรงได้ 4.4 บอกและเขยี นวงจรเรม่ิ เดินมอเตอรไ์ ฟฟา้ กระแสตรงได้ 4.5 ปฏิบัตกิ ารต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงได้ 5 การควบคมุ มอเตอร์ 5.1 บอกข้ัวมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 1 เฟสได้ ไฟฟา้ กระแสสลบั 1 5.2 เขียนวงจรขดลวดมอเตอรไ์ ด้ เฟส 5.3 เขยี นวงจรเรมิ่ เดินและวงจรกลับทางหมนุ มอเตอรด์ ้วยอุปกรณช์ นิด ตา่ งๆ ได้ 5.4 บอกการทำงานของวงจรเร่มิ เดนิ และวงจรกลับทางหมนุ มอเตอร์ ไฟฟา้ กระแสสลบั 1 เฟสได้ 5.5 ปฏิบตั ิการต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 1 เฟสได้ 6 การควบคุมมอเตอร์ 6.1 บอกอักษรกำกบั ขดลวดแตล่ ะชดุ และขัว้ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 ไฟฟา้ กระแสสลบั 3 เฟสได้ เฟส 6.2 อธิบายวธิ ีการตอ่ ขดลวดภายในมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟสได้

10 ืฤ 6.3 อธิบายวิธกี ารควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั ด้วยการเรม่ิ เดนิ โดยตรงและดว้ ยวธิ กี ารลดแรงดนั ไฟฟ้าได้ 6.4 อธิบายวธิ กี ารกลับทางหมุนมอเตอร์ได้ 6.5 เขียนวงจรควบคมุ การกลับทางหมนุ ด้วยแมกเนตกิ คอนแทกเตอร์ได้ 6.6 ปฏิบตั กิ ารตอ่ วงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟสได้ 7 การเร่มิ เดนิ มอเตอร์ 7.1 บอกเทคนิควธิ ีการเร่ิมเดินมอเตอรแ์ บบสตาร์-เดลตาได้ แบบสตาร์-เดลตา และ 7.2 บอกวธิ กี ารเริม่ เดนิ มอเตอร์ดว้ ยออโตท้ รานส์ฟอร์เมอร์ได้ การเริ่มเดนิ ด้วยออโตท้ 7.3 บอกขั้นตอนการเริ่มเดนิ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบสตาร์- รานส์ฟอรเ์ มอร์ เดลตาดว้ ยสวติ ช์ 3 ขัว้ สับ 2 ทางได้ถกู ต้อง 7.4 เขียนวงจรกำลงั และวงจรควบคมุ การเริ่มเดินมอเตอร์แบบสตาร์-เดล ตาโดยใชแ้ มกเนติกคอนแทก-เตอร์ทคี่ วบคุมดว้ ยมือและควบคุมอัตโนมัตไิ ด้ 7.5 เขียนวงจรกำลงั และวงจรควบคมุ การเร่ิมเดินมอเตอร์ด้วยออโต้ท รานส์ฟอรเ์ มอรไ์ ด้ 7.6 ปฏบิ ัตกิ ารตอ่ วงจรเร่มิ เดินมอเตอรแ์ บบสตาร์-เดลตา และด้วยออโตท้ รานส์ฟอรเ์ มอรไ์ ด้ 8 การเรม่ิ เดนิ มอเตอรด์ ้วย 8.1 เขียนวงจรกำลงั และวงจรควบคมุ การเริ่มเดินมอเตอร์ด้วยความ ความต้านทานและการ ต้านทานได้ถกู ต้อง เร่ิมเดินมอเตอร์แบบ 8.2 อธิบายลำดับการทำงานของวงจรกำลังและวงจรควบคมุ ได้ถกู ต้อง วาวดโ์ รเตอร์ 8.3 เขยี นวงจรกำลังและวงจรควบคุมการเริ่มเดินมอเตอร์แบบวาวด์โร เตอรไ์ ด้ 8.4 อธบิ ายลำดับการทำงานของการเริม่ เดินมอเตอร์แบบวาวด์โรเตอรไ์ ด้ 9 การเริม่ เดินมอเตอร์ 9.1 บอกวิธกี ารเร่มิ เดนิ มอเตอรแ์ บบเรียงลำดับได้ แบบเรยี งลำดบั และ 9.2 เขยี นวงจรและอธิบายการทำงานของวงจรควบคุมการเร่มิ เดนิ การควบคุมมอเตอรส์ อง มอเตอร์แบบเรยี งลำดบั ได้ ความเรว็ 9.3 สามารถนำรีเลย์หนว่ งเวลามาใชค้ วบคมุ ใหว้ งจรทำงานแบบอตั โนมตั ิ ได้ 9.4 เขียนวงจรกำลงั และอธิบายการทำงานของวงจรควบคุมมอเตอรส์ อง ความเร็วได้ 9.5 อธบิ ายการต่อวงจรขดลวดภายในมอเตอรส์ องความเร็วได้

ื 11 10 การใชง้ านรีเลยช์ ่วย ฤ (Auxiliary Relay) 9.6 ปฏิบัติการควบคมุ การเริ่มเดนิ มอเตอร์แบบเรียงลำดบั และการควบคุม มอเตอรส์ องความเรว็ ได้ 10.1 อธิบายส่วนประกอบตา่ งๆ ของการใชง้ านรีเลยช์ ว่ ย (Auxiliary Relay)ได้ 10.2 สามารถนำการใช้งานรีเลยช์ ่วย (Auxiliary Relay)ไปใชง้ านทำให้ วงจรทำงานสมบูรณม์ ายิง่ ขึน้ ได้

20104-2009 ำ 1. เพื่อให้รู้เข้าใจ 1. แสดงคว ามรู้ ศึกษาและปฏิบัติ 1. สัญลกั ษณแ์ ละการ สัญลักษณ์ทใี่ ช้ในงาน เกี่ยวกับสัญลักษณ์ เ ก ี ่ ย ว ก ั บ ง า น ควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟา้ ค ว บ ค ุ ม ต า ม โ ค ร ง ส ร ้ า ง แ ล ะ ควบคุมมอเตอร์ หลักการทำงานของ มาตรฐานต่าง ๆ การควบคมุ มอเตอร์ ไฟฟ้า สัญลักษณ์ ไฟฟา้ ตามมาตรฐาน IEC 2. ขนาดตัวนำและ DIN ANSI การเลือก อปุ กรณ์ป้องกัน ขนาดของสาย อุปกรณ์ป้อง กัน ค อ น แ ท ก เ ต อ ร์ 2. เพื่อให้เลือกวัสดุ 2. เลือกขนาดของ หลักการเริ่มเดิน 3. อปุ กรณ์ควบคุม อุปกรณ์ที่ใช้ในการ ส า ย อ ุ ป ก ร ณ์ แ ล ะ ค ว บ คุ ม เครือ่ งกลไฟฟา้ ค ว บ ค ุ ม ม อ เ ต อ ร์ ป้องกัน คอนแทก ความเร็ว มอเตอร์ เตอร์ในการควบคุม ไฟฟ้ากระแสตรง ไฟฟ้า มอเตอร์ไฟฟ้า ม อ เ ต อ ร ์ ไ ฟ ฟ้ า กระแสสลับ 1 เฟส

11 ำ ำ ( .) ฤ . ร 1 4 1.1 เขยี นสญั ลักษณ์และอธบิ ายความหมายได้ า 1.2 บอกวธิ ีการควบคุมเคร่ืองกลไฟฟ้าได้ 1.3 บอกวธิ กี ารเขียนแบบวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟา้ ได้ 1.4 ปฏิบัตกิ ารเขียนสญั ลักษณ์ได้ถูกต้อง 2 8 2.1 บอกส่วนประกอบของวงจรมอเตอรไ์ ด้ 2.2 บอกวิธีการคำนวณขนาดสายไฟฟ้าในวงจรมอเตอร์ได้ 2.3 บอกวธิ ีการคำนวณเครอ่ื งป้องกนั การลัดวงจรได้ 2.4 อธิบายเครือ่ งควบคุมมอเตอรแ์ ละวงจรควบคมุ มอเตอร์ ได้ 1 4 3.1 บอกลกั ษณะอปุ กรณค์ วบคมุ มอเตอรช์ นิดตา่ งๆ ได้ 3.2 บอกโครงสรา้ งสวิตช์ปุ่มกดและแมกเนตกิ คอนแทก เตอรไ์ ด้ 3.3 บอกหนา้ ที่การใชอ้ ปุ กรณค์ วบคุมมอเตอร์ชนิดต่างๆ ได้ 3.4 ปฏิบตั ิการตรวจสอบอุปกรณค์ วบคุมมอเตอรช์ นิดตา่ งๆ ได้

3. เพ่อื ให้มี 3 . ต่ อ และ 3 เฟส การต่อ 4. การควบคมุ มอเตอ ทักษะเกี่ยวกับการ ว ง จ ร ค ว บ คุ ม วงจรควบคุมการ ไฟฟา้ กระแสตรง ค ว บ ค ุ ม ม อ เ ต อ ร์ ม อ เ ต อ ร ์ ไ ฟ ฟ้ า เร่ิมเดนิ การควบคมุ กระแสสลับ 1 เฟส ไฟฟา้ กระแสสลับ และ 3 เฟส ความเร็ว การ 4. เพื่อให้มีเจตคติ ควบคุมแบบ และกิจนิสัยที่ดีใน เรียงลำดับ การ การปฏิบัติงาน มี กลับทิศทางการ 5. การควบคุมมอเตอ ความละเอียด หมุนด้วยวิธีต่างๆ ไฟฟา้ กระแสสลับ 1 เ รอบคอบ ปลอดภัย และการลดกระแส เป็นระเบียบ สะอาด ขณะเรมิ่ ตน้ ตรงต่อเวลา มีความ ซื่อสัตย์ และมีความ รบั ผิดชอบ 6. การควบคมุ มอเตอ ไฟฟ้ากระแสสลบั 3 เ

12 อร์ 2 8 4.1 บอกส่วนประกอบของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงได้ 4.2 บอกชนดิ ของมอเตอรไ์ ฟฟา้ กระแสตรงได้4.3 บอก อร์ 3 วธิ กี ารควบคุมความเรว็ และวิธีการกลับทางหมุนมอเตอร์ เฟส ไฟฟา้ กระแสตรงได้ 4.4 บอกและเขียนวงจรเร่ิมเดนิ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงได้ อร์ 3 4.5 ปฏบิ ัติการต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงได้ เฟส 8 5.1 บอกขัว้ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั 1 เฟสได้ 5.2 เขยี นวงจรขดลวดมอเตอร์ได้ 5.3 เขียนวงจรเร่มิ เดนิ และวงจรกลับทางหมนุ มอเตอร์ด้วย อุปกรณ์ชนดิ ต่างๆ ได้ 5.4 บอกการทำงานของวงจรเร่ิมเดินและวงจรกลบั ทาง หมุนมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลับ 1 เฟสได้ 5.5 ปฏบิ ตั ิการต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั 1 เฟสได้ 12 6.1 บอกอักษรกำกับขดลวดแตล่ ะชุด และขั้วมอเตอร์ไฟฟ้า กระแสสลบั 3 เฟสได้ 6.2 อธบิ ายวิธีการตอ่ ขดลวดภายในมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลับ 3 เฟสได้ 6.3 อธบิ ายวิธกี ารควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั ดว้ ย การเรม่ิ เดนิ โดยตรงและดว้ ยวธิ ีการลดแรงดนั ไฟฟ้าได้

7. การเร่ิมเดินมอเตอ แบบสตาร์-เดลตา แล การเร่ิมเดนิ ดว้ ยออโต รานสฟ์ อรเ์ มอร์

13 6.4 อธบิ ายวิธกี ารกลับทางหมุนมอเตอร์ได้ 6.5 เขียนวงจรควบคุมการกลบั ทางหมุนด้วยแมกเนตกิ คอน แทกเตอรไ์ ด้ 6.6 ปฏบิ ัติการตอ่ วงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลับ 3 เฟสได้ อร์ 2 8 7.1 บอกเทคนคิ วธิ กี ารเรมิ่ เดินมอเตอร์แบบสตาร์-เดลตาได้ ละ 7.2 บอกวิธีการเร่มิ เดินมอเตอรด์ ว้ ยออโตท้ รานส์ฟอรเ์ มอร์ ตท้ ได้ 7.3 บอกข้นั ตอนการเริ่มเดินมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบสตาร์-เดลตาดว้ ยสวติ ช์ 3 ขั้ว สบั 2 ทางได้ถูกต้อง 7.4 เขียนวงจรกำลังและวงจรควบคมุ การเร่ิมเดินมอเตอร์ แบบ สตาร์-เดลตาโดยใช้แมกเนติกคอนแทก-เตอร์ที่ควบคุมดว้ ย มือและควบคุมอตั โนมัติได้ 7.5 เขียนวงจรกำลังและวงจรควบคมุ การเริ่มเดนิ มอเตอร์ ดว้ ยออโต้ทรานส์ฟอร์เมอร์ได้ 7.6 ปฏิบตั ิการต่อวงจรเร่มิ เดินมอเตอร์แบบสตาร์-เดลตา และดว้ ยออโตท้ รานส์ฟอรเ์ มอร์ได้

8. การเร่มิ เดนิ มอเตอ ด้วยความต้านทานแล การเริ่มเดินมอเตอร์แ วาวดโ์ รเตอร์ 9. การเรม่ิ เดินมอเตอ แบบเรียงลำดับ และ ควบคมุ มอเตอรส์ อง ความเร็ว

14 อร์ 1 4 8.1 เขียนวงจรกำลงั และวงจรควบคมุ การเริ่มเดินมอเตอร์ ละ ด้วยความต้านทานได้ถูกต้อง แบบ 8.2 อธิบายลำดับการทำงานของวงจรกำลงั และวงจร ควบคมุ ได้ถกู ต้อง 8.3 เขียนวงจรกำลังและวงจรควบคมุ การเร่ิมเดินมอเตอร์ แบบวาวด์โรเตอร์ได้ 8.4 อธิบายลำดับการทำงานของการเร่มิ เดินมอเตอรแ์ บบ วาวดโ์ รเตอรไ์ ด้ อร์ 2 8 9.1 บอกวธิ กี ารเริ่มเดินมอเตอร์แบบเรยี งลำดับได้ ะการ 9.2 เขยี นวงจรและอธบิ ายการทำงานของวงจรควบคุมการ เร่ิมเดนิ มอเตอรแ์ บบเรียงลำดับได้ 9.3 สามารถนำรีเลย์หนว่ งเวลามาใชค้ วบคุมให้วงจรทำงาน แบบอัตโนมตั ิได้ 9.4 เขยี นวงจรกำลงั และอธบิ ายการทำงานของวงจร ควบคุมมอเตอรส์ องความเร็วได้ 9.5 อธิบายการต่อวงจรขดลวดภายในมอเตอร์สอง ความเรว็ ได้ 9.6 ปฏิบัติการควบคุมการเร่ิมเดนิ มอเตอรแ์ บบเรยี งลำดับ และการควบคมุ มอเตอร์สองความเรว็ ได้

10.การใช้งานรเี ลย์ช่ว (Auxiliary Relay) สอบปลายภาคเรยี น รวม ้้

15 วย 1 4 10.1 อธบิ ายส่วนประกอบต่างๆ ของการใช้งานรีเลย์ช่วย (Auxiliary Relay)ได้ 10.2 สามารถนำการใช้งานรีเลย์ช่วย (Auxiliary Relay)ไป ใช้งานทำใหว้ งจรทำงานสมบูรณม์ ายง่ิ ขึน้ ได้ 14 18 72 90

20104-2009 (Te ( /ื ฤ 1. สญั ลกั ษณแ์ ละการ 1. เขียนสญั ลกั ษณ์และอธบิ ายความหมายได้ ควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟา้ 2. บอกวิธกี ารเขยี นแบบวงจรควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ ได้ 2. ขนาดตวั นำและอุปกรณ์ 3. บอกวธิ ีการคำนวณขนาดสายไฟฟา้ ในวงจรมอเตอร์ได ป้องกัน 4. บอกวธิ กี ารคำนวณเคร่ืองป้องกันการลัดวงจรได้ 3. อุปกรณ์ควบคมุ เครอื่ งกล 5. บอกโครงสร้างสวติ ชป์ ุ่มกดและแมกเนติกคอนแทกเตอ ไฟฟา้ 6. บอกหน้าที่การใชอ้ ุปกรณ์ควบคุมมอเตอร์ชนดิ ตา่ งๆ ไ 4. การควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้า 7. บอกความแตกต่างของชนิดมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงไ กระแสตรง 8. บอกวธิ ีการควบคุมความเร็วและวิธีการกลบั ทางหมุนม กระแสตรงได้ 5. การควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ 9. เขยี นวงจรเริม่ เดินและวงจรกลับทางหมุนมอเตอร์ดว้ ย กระแสสลับ 1 เฟส 10. บอกการทำงานของวงจรเร่ิมเดินและวงจรกลับทางห กระแสสลบั 1 เฟสได้ 6. การควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟา้ 11. อธบิ ายวธิ ีการต่อขดลวดภายในมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแส กระแสสลบั 3 เฟส

16 est Blueprint) ฤ ฎ .) ใ 1 ำ ำ ฤ ้ำ ำ -ำ ใ ำใ ด้ 5 2 11 5 2 11 อร์ได้ 5 2 11 ได้ 5 2 11 ได้ 5 2 11 มอเตอร์ไฟฟ้า 5 2 11 5 2 11 5 2 11 ยอุปกรณช์ นิดตา่ งๆ ได้ 5 2 2 หมุนมอเตอร์ไฟฟ้า 5 2 11 สสลบั 3 เฟสได้ 5 2 2

7. การเริ่มเดินมอเตอรแ์ บบ 12. อธิบายวิธีการควบคุมมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั ดว้ ยก สตาร์-เดลตา และการเริม่ และดว้ ยวิธกี ารลดแรงดันไฟฟ้าได้ เดนิ ดว้ ยออโต้ทรานส์ฟอร์ 13. อธิบายวธิ กี ารกลบั ทางหมุนมอเตอร์ได้ เมอร์ 14. บอกเทคนิควธิ ีการเร่ิมเดินมอเตอร์แบบสตาร์-เดลตา 15. เขยี นวงจรกำลังและวงจรควบคุมการเริ่มเดนิ มอเตอร 8. การเรม่ิ เดินมอเตอร์ด้วย สตาร์-เดลตาโดยใชแ้ มกเนติกคอนแทก-เตอร์ทีค่ วบคุมด้ว ความตา้ นทานและการเร่มิ อตั โนมตั ไิ ด้ เดินมอเตอร์แบบวาวดโ์ ร 16. อธิบายลำดบั การทำงานของวงจรกำลังและวงจรควบ เตอร์ 17. เขยี นวงจรกำลังและวงจรควบคุมการเร่ิมเดินมอเตอร 9. การเรม่ิ เดินมอเตอร์แบบ เรยี งลำดับ และการควบคมุ 18. เขียนวงจรและอธิบายการทำงานของวงจรควบคุมกา มอเตอรส์ องความเร็ว แบบเรียงลำดบั ได้ 19. เขยี นวงจรกำลังและอธบิ ายการทำงานของวงจรควบ 10.การใช้งานรีเลยช์ ว่ ย ความเรว็ ได้ (Auxiliary Relay) 20. สามารถนำการใชง้ านรีเลย์ชว่ ย (Auxiliary Relay)ไป ทำงานสมบรู ณ์มาย่ิงข้ึนได้

17 การเร่มิ เดนิ โดยตรง 5 2 11 5 2 11 าได้ 5 2 11 รแ์ บบ 5 2 11 วยมือและควบคุม 2 11 บคุมได้ถูกต้อง 5 2 11 รแ์ บบวาวดโ์ รเตอรไ์ ด้ 5 11 ารเรม่ิ เดินมอเตอร์ 5 2 11 บคุมมอเตอร์สอง 52 2 ปใชง้ านทำใหว้ งจร 5 2 14 17 9 100 40

20104-2009 (Te ( / /ำ 1. เข้าใจ หลักการทำงานการควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้า 1. ปฏิบตั 2. ต่อวงจรมอเตอรไ์ ฟฟา้ กระแสตรงและกระแสสลบั วงจรควบคมุ ไฟฟา้ กร 3. เลือกวสั ดุอุปกรณใ์ นงานควบคมุ มอเตอร์ 2. ปฏบิ ัต 4. มกี จิ นสิ ยั ในการทำงานรว่ มกบั ผู้อ่นื ดว้ ยความประณีต รอบคอบ และปลอดภยั แบบสตา รานส์ฟอ 1. แสดงความรเู้ ก่ยี วกับสญั ลกั ษณโ์ ครงสร้างและหลักการทำงานของการควบคุม มอเตอรไ์ ฟฟา้ กระแสตรงและกระแสสลับ 2. เลอื กขนาดของสาย อุปกรณป์ อ้ งกนั คอนแทกเตอรใ์ นการควบคมุ มอเตอร์ 3. ต่อวงจรควบคุมมอเตอร์กระแสสลับ 1 เฟส และ 3 เฟส ำ ศึกษาและปฏิบตั ิเกี่ยวกบั ชนิดโครงสร้าง สว่ นประกอบและหลกั การทำงานของมอเตอร์ กระแสตรง มอเตอร์กระแสสลับ 1 เฟส และ 3 เฟส การเรมิ่ เดินมอเตอรก์ ารกลับทาง หมุน การตอ่ วงจรมอเตอรต์ ่าง ๆ สัญลักษณ์ ทีใ่ ชใ้ นงานควบคมุ การเลอื กขนาด สายไฟฟา้ และอุปกรณ์ปอ้ งกัน อปุ กรณ์ควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ การควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟ้า กระแสตรงและกระแสสลบั การตอ่ วงจรขดลวดสปลติ เฟสมอเตอร์และมอเตอร์ 3 เฟส

18 est Blueprint) ฏ ำำ .) ใ 4 ฤ ำใ ำ้ ใ ฏ ติการตอ่ วงจรควบคุมมอเตอร์ 1. ปฏบิ ตั กิ ารต่อวงจรกำลัง 30 6 ชม. ระแสสลบั 3 เฟสได้ 2. ปฏบิ ตั กิ ารต่อวงจรควบคุม 30 ติการต่อวงจรเร่มิ เดินมอเตอร์ 3. การทดสอบวงจร 40 าร์-เดลตา และด้วยออโต้ท อร์เมอร์ได้

ตอ่ วงจรการเริ่มเดนิ และกลับทางหมุนมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงและกระแสสลับ 1 เฟส และ 3 เฟส

19

20 20104-2009 6.1 6.1.1 พทุ ธพิสยั 20 คะแนน คะแนน 6.1.2 ทักษะพิสยั 60 คะแนน 6.1.3 คุณธรรม จริยธรรม 20 6.2 ้ ื / / ้ื ืื 1 อุปกรณ์ในวงจรควบคมุ มอเตอรด์ ้วยคอน 5 แบบทดสอบภาคทฤษฎี แทคเตอร์ 1 2 วงจรการสตารท์ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 10 แบบทดสอบการต่อวงจร และไฟฟ้ากระแสสลับ 2 3 การใชอ้ ปุ กรณ์ป้องกนั ในวงจรกำลังและ 5 แบบทดสอบการต่อวงจร วงจรควบคุม 3 4 วงจรการกลับทางหมุนมอเตอร์ 10 แบบทดสอบการต่อวงจร 4 5 การสตาร์ทมอเตอร์แบบสตาร์-เดลตา้ 10 แบบทดสอบการต่อวงจร 5 6 วงจรมอเตอร์หลายความเรว็ 10 แบบทดสอบการต่อวงจร 6 7 การควบคมุ มอเตอร์แบบเรียงลำดับ 10 แบบทดสอบการต่อวงจร 70 10 ฯ 20 100

21 /1 ื การควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้า 1 ื สญั ลักษณ์และการควบคุมมอเตอรไ์ ฟฟา้ 7 ื ื สัญลกั ษณ์และการควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟ้า ำ7 1. ำ การเขียนแบบวงจรควบคุมเครื่องกลไฟฟา้ มักจะเขยี นดว้ ยสญั ลักษณ์ หรือบางครั้งจะต้องเขียน ตวั อักษรกำกบั ไว้ดว้ ย เพอื่ ใชใ้ นการอา้ งองิ หรือเพื่อความสะดวกต่อการอธิบายลกั ษณะการทำงานของวงจร น้ันๆ ทส่ี ำคญั คือ วงจรกำลัง และวงจรควบคุม ซึ่งทง้ั สองวงจรนี้จะทำงานสัมพันธก์ ัน 2. ำ 1. รู้เก่ียวกบั สญั ลกั ษณ์และการควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้า 2. เขา้ ใจหลกั การควบคมุ เคร่ืองกลไฟฟา้ และการเขียนแบบวงจรควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ 3. / 1. เขยี นสัญลักษณ์และอธบิ ายความหมายได้ 2. บอกวิธกี ารควบคุมเคร่ืองกลไฟฟ้าได้ 3. บอกวธิ ีการเขียนแบบวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้าได้ 4. ปฏิบัตกิ ารเขียนสัญลักษณ์ได้ถูกต้อง ฤ 1. บอกวธิ ีการเขียนแบบวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้าได้ 2. ปฏบิ ตั ิการเขียนสัญลักษณ์ได้ถูกต้อง 4. ้ื / • ( ฤ ฎ) 1. สัญลกั ษณ์ทีใ่ ช้ในการเขียนแบบควบคมุ เครอื่ งกลไฟฟ้า 2. การควบคุมเครื่องกลไฟฟ้า 3. การเขียนแบบวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟา้ • (ฏ ) 1. เขยี นแบบวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้า 2. เขียนสัญลักษณ์

22 • / 3D / / / 12 เตรียมความพร้อมด้านวัสดุ อุปกรณ์ สอดคล้องกับงานและใช้วัสดุอุปกรณ์อย่างคุ้มค่า ประหยัด ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติงานได้ถูกต้องและสำเร็จภายในเวลาที่กำหนดอย่างมีเหตุผล ตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง สอนและฝึกหัดใหน้ กั เรียน นักศกึ ษา รจู้ กั การทำงานเปน็ กลุ่ม การรับ ฟังความคิดเห็นเหตุผลของผู้อื่นและปฏิบัติหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย ส่งเสริมกิจกรรมที่สร้างความสามัคคี เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ช่วยเหลือเกื้อกูล และรักใคร่ปรองดองในสถานศึกษา กระตุ้นและเปิดโอกาสให้นักเรียน นักศึกษากล้าที่จะแสดงความคิดเห็นในเรื่องต่างๆ เช่น กิจกรรมในชั้นเรียน กิจกรรมต่างๆ ของสถานศึกษา และกิจกรรมของชุมชน ปลูกจิตสำนึกให้นักเรียน นักศึกษา มีคุณธรรม จริยธรรม รู้รับผิดชอบชัว่ ดี มีความ ภมู ใิ จในความเปน็ ไทย ให้ความรเู้ ก่ยี วกับโทษภัยของยาเสพตดิ และการหลีกเลีย่ งห่างไกลยาเสพติดเพ่ือให้มี ภูมคิ ุ้มกนั อย่างยงั่ ยนื 5. ื ้ำ ้ ใั 1. ครูแจง้ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ หน่วยการเรียน 1. นกั เรียนจดบันทึกจดุ ประสงค์การเรียนรู้ ้ ฤฎ ้ 2. ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรยี น 2. นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรยี น 3. ครูบรรยายเน้อื หาประกอบแผน่ ใส/ power point 3. นักเรียนฟงั ครูบรรยายและจดบันทึก 4. ครใู ห้นกั เรยี นศึกษาเนื้อหาการเรยี นรู้ในหนังสอื 4. นักเรียนศกึ ษาหน่วยการเรียนท่ไี ด้รับ 5. ซกั ถามนักเรยี นเกยี่ วกบั เน้ือหาทเ่ี รียน มอบหมาย และตอบคำถาม ้ฏ ้ 6. ครใู หน้ กั เรยี นศึกษาใบงานการทดลองประจำหน่วยการ 6. นักเรยี นศกึ ษาใบงานการทดลองประจำ เรียนรู้ หนว่ ยการเรยี นรู้ 7. ครูใหน้ ักเรียนแบง่ กลมุ่ จัดเตรียมเครอ่ื งมือและอปุ กรณ์ 7. นักเรยี นจัดเตรียมเคร่ืองมือและอุปกรณ์ ตามใบงานการทดลอง 8. ครสู งั เกตการปฏิบัติงานและคอยใหค้ ำแนะนำ ้ ้ ำ็ อย่างใกลช้ ิด 8. นกั เรียนชว่ ยกันสรุปเนอื้ หาที่เรียนและจด บันทึก 9. ครูและนกั เรยี นร่วมกนั สรุปผลการเรยี นรู้

23 10. ครใู ห้นักเรียนปฏบิ ตั ติ ามใบงานการทดลองประจำ 9. นกั เรยี นปฏิบตั ติ ามใบงานการทดลอง หน่วยการเรียนรู้ ประจำหน่วยการเรียนรู้ เม่ือพบปญั หาให้ 11. ครคู อยสงั เกตลำดบั ขน้ั ตอนการทำงานและให้ สอบถามครผู ูส้ อน คำแนะนำเม่ือพบนักเรียนปฏบิ ัตไิ ม่ถูกต้อง 10. นักเรียนส่งผลการปฏิบัตงิ านให้ครตู รวจ 12. ครใู ห้นักเรยี นท่ปี ฏิบัติงานเสรจ็ แลว้ สง่ ตรวจที่โตะ๊ ตรวจ 11.นกั เรยี นทำแบบทดสอบหลงั เรียน งานเพื่อขอคำแนะนำและและประเมินผล13. ทำ 12. นกั เรียนชว่ ยกันสรุปเน้อื หาและจดบันทึก แบบทดสอบหลงั เรยี น ประกอบด้วยสาระเกีย่ วกบั เร่ืองท่เี รยี น 14. ครแู จง้ นโยบายสถานศึกษา 3D ของกระทรวงศกึ ษา ซึ่ง 13. นกั เรยี นจดบันทึกนโยบายสถานศกึ ษา เป็นกิจกรรมท่ีมุง่ ส่งเสริมพฒั นาผูเ้ รียนใหม้ ีคุณลักษณะที่ดี 3 D พร้อมกบั อภิปรายแนวทางนำไปปฏบิ ัติ งาม 3 ดา้ น คือ 1. ดา้ น ใช้ในชวี ติ ประจำวันและในรายวิชาท่เี รียน ประชาธิปไตย (Democracy) 2. ด้านคณุ ธรรม จรยิ ธรรม 14. นักเรยี นรบั ฟังและจดบนั ทึกหลกั ปรัชญา และความเป็นไทย (Decency) 3. ดา้ นภมู คิ ้มุ กันจากยาเสพ ของเศรษฐกจิ พอเพยี งโดยมีความรับผิดชอบ ตดิ (Drug – Free) และพยายามสบื คน้ ขอ้ มลู และปฏบิ ตั ิงานให้ 15. ครอู ธบิ ายหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อบรู ณา สำเรจ็ อย่างมีเหตุผล การเข้ากับกจิ กรรมการเรยี นการสอน ประกอบด้วย 1. 15. นกั เรียนชว่ ยกันทำความสะอาดเครอื่ งมอื ความพอประมาณ 2. ความมเี หตผุ ล 3. การมีภมู คิ มุ้ กนั ใน อุปกรณ์ จัดห้องเรียนให้เรียบรอ้ ย ตวั ทีด่ ี 16. ครซู ักถามนักเรียนว่ามีข้อสงสัยอะไรอีกหรือไม่17. ครู ให้นกั เรยี นทำความสะอาดห้องเรยี น ้ ำใ ้ ำใ 18. ครูใหน้ ักเรียนเขียนรายงานสรุปผลการเรยี นรู้ 16. นักเรยี นทำแบบสรุปผลการเรียนรู้ประจำ 19. ครูบันทึกหลังการสอน หน่วยการเรยี น 6. ื 6.1 หนังสือเรยี นวชิ าการควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้า 6.2 แผน่ โปสเตอร์ หรอื แผ่นใสแสดงลกั ษณะของอปุ กรณ์ควบคมุ เคร่อื งกลไฟฟา้ ชนดิ ตา่ งๆ 6.3 อุปกรณ์ควบคมุ เคร่ืองกลไฟฟา้ ที่เปน็ ของจรงิ 6.4 ใบงาน 6.5 แบบทดสอบเพอ่ื ประเมินผลหลังการเรยี นรู้ 6.6 นติ ยสาร วารสารท่ีเก่ียวกบั ไฟฟ้า 6.7 ห้องสมุด

24 6.8 อนิ เทอรเ์ นต็ 7. 7.1 ผลการสรุปความร้จู ากการทำกิจกรรมตรวจสอบความเขา้ ใจ 7.2 ผลจากการทำใบงาน 7.3 ผลการทำแบบทดสอบเพ่ือประเมนิ ผลหลงั การเรียนรู้ 8. 8.1เคร่อื งมอื ประเมนิ 1) กิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ 2) แบบประเมนิ ผลใบงาน 3) แบบทดสอบเพื่อประเมินผลหลังการเรียนรู้ 8.2 เกณฑ์การประเมิน 1) กจิ กรรมตรวจสอบความเข้าใจมีคุณภาพระดับพอใช้ข้ึนไป 2) แบบทดสอบเพ่ือประเมินผลหลังการเรียนรู้ ปรนัย และแบบทดสอบพจิ ารณาข้อถกู และข้อข้อผดิ จำนวน 10 ขอ้ ทำถูกต้อง 6 ขอ้ ขน้ึ ไป 3) คะแนนใบงานไมต่ ่ำกว่ารอ้ ยละ 60 ขึ้นไป 9. 9.1 ข้อสรปุ หลงั การจัดการเรียนรู้ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… 9.2 ปญั หาที่พบ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… 9.3 แนวทางแก้ปัญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………

25 1 จงตอบคำถามต่อไปนี้ 1. จงบอกความหมายของสัญลกั ษณต์ ่อไปน้ี 1.1 คอนแทกปกติเปดิ 1.2 คอนแทกปกติปิด 1.3 ทำงานด้วยมือ 1.4 คอยลข์ องคอนแทกเตอร์ 1.5 สวติ ชป์ ิด-เปดิ ธรรมดา ลอ็ กได้ ปกติปิด 1.6 หลอดสญั ญาณ 1.7 ฟิวส์ 1.8 มอเตอร์ไฟฟ้า

26 2. การควบคมุ ด้วยมือหมายถึงอะไร การใช้คนหรอื ผปู้ ฏบิ ัตงิ านเป็นผู้สง่ั 3. การควบคุมแบบกึ่งอตั โนมัตหิ มายถงึ อะไร การควบคมุ โดยใช้อปุ กรณเ์ ขา้ มาชว่ ยเพอ่ื ให้สามารถควบคมุ ได้ตามเป้าหมาย 4. แบบแสดงการทำงานมีกีแ่ บบ อะไรบา้ ง แบบแสดงการทำงานมี 2 แบบ คือ วงจรกำลัง และวงจรควบคุม 5. จงอธิบายความหมายของการเขยี นสญั ลกั ษณต์ อ่ ไปน้ี 5.1 F1 หมายถงึ ฟิวส์วงจรกำลัง 5.2 F2 หมายถงึ ฟวิ ส์วงจรควบคุม 5.3 F3 หมายถึง โอเวอร์โหลดรเี ลย์

27 /2 ื การควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้า 2-3 ื ขนาดตัวนำและอุปกรณ์ป้องกัน 14 ื ื ขนาดตวั นำและอปุ กรณ์ป้องกัน ำ 14 1. ำ มอเตอรไ์ ฟฟ้า (Electric Motor) หรือนิยมเรยี กท่ัวไปวา่ มอเตอร์ ถอื เป็นโหลดแบบพิเศษอยา่ งหนึ่ง เน่อื งจากการสตารต์ แตล่ ะคร้ังจะใช้กระแสไฟฟ้าค่อนขา้ งสูง จงึ จำเปน็ จะต้องมีขอ้ กำหนดเป็นการเฉพาะ ท้ังน้ี เพอื่ ใหม้ อเตอรท์ ำงานได้อย่างปลอดภยั ในที่นีจ้ ะอ้างอิงข้อกำหนดของสมาคมวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชปู ถมั ภ์ (ว.ส.ท.) 2. ำ 1. รู้เกยี่ วกบั ขนาดตัวนำและอปุ กรณ์ป้องกนั มอเตอร์ 2. เข้าใจข้อกำหนดและการควบคมุ มอเตอร์ด้วยวธิ กี ารที่ถูกต้อง 3. / 1. บอกสว่ นประกอบของวงจรมอเตอร์ได้ 2. บอกวิธีการคำนวณขนาดสายไฟฟ้าในวงจรมอเตอร์ได้ 3. บอกวธิ กี ารคำนวณเคร่ืองป้องกันการลัดวงจรได้ 4. อธิบายเครื่องควบคุมมอเตอร์และวงจรควบคุมมอเตอร์ได้ ฤ 1. บอกวิธกี ารคำนวณเคร่ืองป้องกันการลัดวงจรได้ 2. อธิบายเครื่องควบคุมมอเตอร์และวงจรควบคุมมอเตอร์ได้ 4. ้ื / • ( ฤ ฎ) 1. สว่ นประกอบของวงจรมอเตอร์ 2. ขนาดของสายไฟฟ้าในวงจรมอเตอร์ 3. เครื่องปลดวงจรมอเตอร์ 4. เคร่ืองปอ้ งกนั การลัดวงจร 5. เคร่ืองป้องกนั โหลดเกิน 6. เครอื่ งควบคุมมอเตอร์

28 7. วงจรควบคมุ มอเตอร์ • (ฏ ) 1. คำนวณหาขนาดสายไฟฟ้าในวงจรมอเตอร์ 2. เลอื กอปุ กรณป์ ้องกันมอเตอร์ • / 3D / / / 12 เตรียมความพร้อมด้านวัสดุ อุปกรณ์ สอดคล้องกับงานและใช้วัสดุอุปกรณ์อย่างคุ้มค่า ประหยัด ตาม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง ปฏบิ ตั งิ านไดถ้ ูกต้องและสำเรจ็ ภายในเวลาท่ีกำหนดอย่างมีเหตุผล ตามหลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สอนและฝึกหัดให้นักเรียน นักศึกษา รู้จักการทำงานเป็นกลุ่ม การรับฟังความ คิดเห็นเหตุผลของผู้อื่นและปฏิบัติหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย ส่งเสริมกิจกรรมที่สร้างความสามัคคี เออ้ื เฟอื้ เผ่อื แผ่ ชว่ ยเหลือเก้อื กูล และรกั ใคร่ปรองดองในสถานศึกษา กระตุน้ และเปดิ โอกาสใหน้ ักเรยี นนักศึกษา กล้าที่จะแสดงความคิดเหน็ ในเรือ่ งต่างๆ เช่น กิจกรรมในชั้นเรียน กิจกรรมต่างๆ ของสถานศึกษาและกิจกรรม ของชมุ ชน ปลูกจิตสำนกึ ใหน้ กั เรียน นักศกึ ษา มีคณุ ธรรม จริยธรรม ร้รู บั ผดิ ชอบชว่ั ดี มคี วามภูมใิ จในความเป็น ไทย ให้ความรู้เกี่ยวกับโทษภัยของยาเสพติด และการหลีกเลี่ยงหา่ งไกลยาเสพตดิ เพอื่ ใหม้ ีภมู คิ ุ้มกนั อย่างยั่งยนื 5. ื ้ำ ้ ใั 1. ครแู จง้ จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ หนว่ ยการเรียน 1. นกั เรยี นจดบนั ทึกจุดประสงค์การเรียนรู้ ้ ฤฎ ้ 2. ครใู หน้ ักเรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรยี น 2. นกั เรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรยี น 3. ครบู รรยายเนื้อหาประกอบแผ่นใส/ power point 3. นักเรียนฟังครบู รรยายและจดบันทกึ 4. ครใู ห้นกั เรียนศึกษาเน้ือหาการเรียนรใู้ นหนังสอื 4. นกั เรยี นศกึ ษาหน่วยการเรียนท่ีไดร้ บั 5. ซกั ถามนักเรยี นเกี่ยวกับเน้ือหาที่เรยี น มอบหมาย และตอบคำถาม ้ฏ ้ 6. ครใู ห้นกั เรยี นศึกษาใบงานการทดลองประจำหน่วยการ 6. นักเรยี นศกึ ษาใบงานการทดลองประจำ เรียนรู้ หนว่ ยการเรียนรู้ 7. ครใู หน้ กั เรียนแบ่งกลุ่มจดั เตรียมเครื่องมือและอุปกรณต์ าม 7. นกั เรยี นจดั เตรยี มเครื่องมือและอปุ กรณ์ ใบงานการทดลอง 8. ครูสังเกตการปฏบิ ัตงิ านและคอยใหค้ ำแนะนำ

29 อยา่ งใกลช้ ิด ้ ้ ำ็ 9. ครูและนักเรียนรว่ มกันสรปุ ผลการเรยี นรู้ 8. นกั เรยี นช่วยกนั สรุปเนอ้ื หาทเี่ รยี นและจด 10. ครใู หน้ ักเรียนปฏบิ ตั ิตามใบงานการทดลองประจำหนว่ ย บันทึก การเรียนรู้ 9. นักเรยี นปฏบิ ัติตามใบงานการทดลองประจำ 11. ครคู อยสงั เกตลำดับข้ันตอนการทำงานและให้คำแนะนำ หน่วยการเรยี นรู้ เมอื่ พบปญั หาให้สอบถาม เมือ่ พบนักเรยี นปฏบิ ัติไมถ่ ูกต้อง ครผู สู้ อน 12. ครูใหน้ กั เรยี นทีป่ ฏิบัตงิ านเสรจ็ แลว้ ส่งตรวจท่โี ตะ๊ ตรวจ 10. นกั เรียนสง่ ผลการปฏบิ ัติงานใหค้ รตู รวจ งานเพื่อขอคำแนะนำและและประเมินผล13. ทำแบบทดสอบ 11.นักเรียนทำแบบทดสอบหลงั เรียน หลงั เรียน 12. นกั เรียนชว่ ยกนั สรปุ เน้ือหาและจดบันทึก 14. ครแู จง้ นโยบายสถานศึกษา 3D ของกระทรวงศกึ ษา ซ่ึง ประกอบดว้ ยสาระเกีย่ วกบั เร่ืองท่เี รียน เป็นกิจกรรมท่มี ่งุ ส่งเสรมิ พัฒนาผเู้ รียนใหม้ ีคุณลักษณะทดี่ ีงาม 13. นักเรียนจดบันทึกนโยบายสถานศกึ ษา 3 ด้าน คอื 1. ดา้ น 3 D พร้อมกบั อภปิ รายแนวทางนำไปปฏิบตั ิ ประชาธิปไตย (Democracy) 2. ดา้ นคณุ ธรรม จรยิ ธรรม ใชใ้ นชีวติ ประจำวันและในรายวชิ าท่ีเรยี น และความเปน็ ไทย (Decency) 3. ดา้ นภมู ิคุ้มกันจากยาเสพ 14. นกั เรียนรับฟงั และจดบันทกึ หลกั ปรัชญา ตดิ (Drug – Free) ของเศรษฐกิจพอเพยี งโดยมีความรบั ผิดชอบ 15. ครูอธบิ ายหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงเพื่อบูรณา และพยายามสืบคน้ ขอ้ มูลและปฏบิ ตั งิ านให้ การเขา้ กับกจิ กรรมการเรียนการสอน ประกอบด้วย 1. ความ สำเร็จอย่างมเี หตุผล พอประมาณ 2. ความมีเหตุผล 3. การมภี มู ิคมุ้ กันในตวั ท่ดี ี 15. นักเรียนชว่ ยกันทำความสะอาดเครื่องมอื 16. ครซู กั ถามนกั เรียนวา่ มีข้อสงสัยอะไรอีกหรือไม่17. ครูให้ อุปกรณ์ จดั ห้องเรยี นให้เรียบรอ้ ย นักเรียนทำความสะอาดหอ้ งเรยี น ้ ำใ ้ ำใ 18. ครูให้นกั เรียนเขียนรายงานสรุปผลการเรยี นรู้ 16. นักเรยี นทำแบบสรปุ ผลการเรยี นรูป้ ระจำ 19. ครบู ันทกึ หลังการสอน หน่วยการเรยี น 6. ื 6.1 หนังสอื เรียนวิชาการควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ 6.2 แผน่ โปสเตอร์ หรอื แผ่นใสแสดงลักษณะของอปุ กรณ์ควบคุมเคร่ืองกลไฟฟา้ ชนดิ ต่างๆ 6.3 อปุ กรณ์ควบคมุ เครือ่ งกลไฟฟา้ ท่ีเปน็ ของจรงิ 6.4 ใบงาน 6.5 แบบทดสอบเพ่ือประเมินผลหลังการเรียนรู้

30 6.6 นติ ยสาร วารสารท่เี กี่ยวกับไฟฟา้ 6.7 ห้องสมุด 6.8 อนิ เทอร์เนต็ 7. 7.1 ผลการสรุปความรจู้ ากการทำกจิ กรรมตรวจสอบความเข้าใจ 7.2 ผลจากการทำใบงาน 7.3 ผลการทำแบบทดสอบเพอ่ื ประเมนิ ผลหลงั การเรยี นรู้ 8. 8.1เครือ่ งมือประเมนิ 1) กจิ กรรมตรวจสอบความเขา้ ใจ 2) แบบประเมินผลใบงาน 3) แบบทดสอบเพ่ือประเมินผลหลงั การเรยี นรู้ 8.2 เกณฑ์การประเมนิ 1) กิจกรรมตรวจสอบความเขา้ ใจมีคุณภาพระดับพอใช้ขน้ึ ไป 2) แบบทดสอบเพ่ือประเมินผลหลังการเรยี นรู้ ปรนยั และแบบทดสอบพจิ ารณาข้อถกู และขอ้ ข้อผดิ จำนวน 10 ข้อ ทำถูกต้อง 6 ข้อขึน้ ไป 3) คะแนนใบงานไม่ต่ำกว่ารอ้ ยละ 60 ขน้ึ ไป 9. 9.1 ข้อสรปุ หลังการจัดการเรียนรู้ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… 9.2 ปญั หาทพี่ บ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… 9.3 แนวทางแกป้ ัญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………

31 2ำ จงตอบคำถามต่อไปน้ี 1. จงบอกข้อกำหนดขนาดของสายไฟฟ้าในวงจรย่อยมอเตอร์เครื่องเดยี ว ขอ้ กำหนดขนาดของสายไฟฟ้าในวงจรย่อยมอเตอรเ์ ครอ่ื งเดียว คอื เมือ่ เปน็ มอเตอร์เหน่ียวนำทัว่ ไปตอ้ งมี คา่ ไม่ต่ำกว่า 125% ของกระแสไฟฟ้าเมื่อจา่ ยโหลดเตม็ ท่ี 2. สายไฟฟ้าป้อนสำหรับวงจรมอเตอร์อยา่ งเดยี วมขี ้อกำหนดอยา่ งไร สายไฟฟ้าปอ้ นสำหรับวงจรมอเตอร์อยา่ งเดยี ว มีข้อกำหนด คือ เท่ากับผลรวมของพิกดั กระแสเต็มท่ีของ มอเตอร์ทุกตวั ในวงจร บวกกับรอ้ ยละ 25 ของพกิ ัดกระแสเต็มที่ของมอเตอรต์ วั ท่ใี หญ่ที่สุด 3. จงหาขนาดกระแสของสายป้อนวงจรมอเตอร์ 3 เฟส จำนวน 4 ตวั มีพิกัดกระแสไฟฟ้า 12 A, 15.5 A, 22 A และ30 A ตามลำดับ 25 ขนาดกระแสของสายป้อนเท่ากับ 12 + 15.5 + 22 + 30 + (30  100 ) = 87 A 4. จงหาขนาดกระแสของสายป้อนซงึ่ จ่ายให้มอเตอร์สองตวั มพี กิ ัดกระแสไฟฟ้า 15.5 A และ 30 A และโหลดแสง สว่าง 3 เฟส ขนาด 20 kVA 20103 ขนาดกระแสของสายป้อนเทา่ กับ 15.5 + (1.25  30) + 3380 = 83.38 A 5. รีเลย์โหลดเกินทำหนา้ ทอ่ี ะไรในวงจรควบคุมมอเตอร์ รีเลยโ์ หลดเกนิ ทำหน้าทป่ี อ้ งกันมอเตอรไ์ มใ่ ห้เสียหายเนือ่ งจากสภาวะทีก่ ระแสสูงมากเกินพกิ ดั ท่ปี รับ ต้งั ไว้

32 /3 ื การควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้า 4 ื อปุ กรณ์ควบคุมเครอ่ื งกลไฟฟ้า 7 ื ื อุปกรณ์ควบคุมเครื่องกลไฟฟ้า ำ7 1. ำ กอ่ นที่จะออกแบบวงจรควบคุมมอเตอร์ให้สามารถทำงานไดต้ ามต้องการนั้น ผูเ้ รียนจะต้องร้จู กั และ ทำความคนุ้ เคยกบั วัสดุอปุ กรณต์ า่ งๆ ที่จำเปน็ ต่อการควบคุมมอเตอร์ ทงั้ นเ้ี พ่ือให้สามารถเลือกใช้อุปกรณ์ได้ อย่างเหมาะสมกบั สภาพวงจร 2. ำ 1. รูเ้ กี่ยวกับอปุ กรณค์ วบคุมเครอ่ื งกลไฟฟา้ 2. เข้าใจประโยชนก์ ารใช้งานของอปุ กรณ์ควบคุมมอเตอรช์ นิดต่างๆ 3. / 1. บอกลักษณะอุปกรณ์ควบคุมมอเตอรช์ นิดต่างๆ ได้ 2. บอกโครงสร้างสวิตช์ปุ่มกดและแมกเนติกคอนแทกเตอร์ได้ 3. บอกหน้าทก่ี ารใช้อุปกรณ์ควบคุมมอเตอรช์ นิดต่างๆ ได้ 4. ปฏบิ ัติการตรวจสอบอุปกรณ์ควบคุมมอเตอร์ชนิดต่างๆ ได้ ฤ 1. บอกหนา้ ทก่ี ารใช้อุปกรณ์ควบคุมมอเตอร์ชนิดต่างๆ ได้ 2. ปฏิบัติการตรวจสอบอุปกรณ์ควบคุมมอเตอร์ชนดิ ต่างๆ ได้ 4. ้ื / • ( ฤ ฎ) 1. อุปกรณ์ควบคุมเบื้องต้น 2. อปุ กรณอ์ น่ื ๆ • (ฏ ) 1. ตรวจสอบอปุ กรณ์ควบคุมมอเตอร์ชนิดต่างๆ 2. เลือกอุปกรณ์อปุ กรณ์ควบคมุ มอเตอร์

33 • / 3D / / / 12 เตรียมความพร้อมดา้ นวสั ดุ อุปกรณ์ สอดคล้องกบั งานและใชว้ สั ดุอุปกรณ์อย่างคมุ้ ค่า ประหยัด ตาม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติงานได้ถูกต้องและสำเร็จภายในเวลาที่กำหนดอย่างมีเหตุผล ตาม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สอนและฝึกหัดให้นักเรียน นักศึกษา รู้จักการทำงานเป็นกลุ่ม การรับฟัง ความคิดเห็นเหตุผลของผู้อื่นและปฏิบัติหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย ส่งเสริมกิจกรรมที่สร้างความสามัคคี เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ช่วยเหลือเกื้อกูล และรักใคร่ปรองดองในสถานศึกษา กระตุ้นและเปิดโอกาสให้นักเรียน นักศึกษากล้าที่จะแสดงความคิดเห็นในเรื่องต่างๆ เช่น กิจกรรมในชั้นเรียน กิจกรรมต่างๆ ของสถานศึกษา และกิจกรรมของชุมชน ปลูกจิตสำนึกให้นักเรียน นักศึกษา มีคุณธรรม จริยธรรม รู้รับผิดชอบชั่วดี มีความ ภูมิใจในความเป็นไทย ให้ความรู้เกี่ยวกับโทษภัยของยาเสพติด และการหลีกเลี่ยงห่างไกลยาเสพติดเพื่อให้มี ภูมคิ ุ้มกนั อยา่ งยั่งยืน 5. ื ้ำ ้ ใั 1. ครูแจง้ จดุ ประสงค์การเรียนรู้ หนว่ ยการเรียน 1. นกั เรียนจดบนั ทึกจุดประสงค์การเรยี นรู้ ้ ฤฎ ้ 2. ครใู ห้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรยี น 2. นักเรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรยี น 3. ครบู รรยายเน้ือหาประกอบแผน่ ใส/ power point 3. นกั เรยี นฟังครบู รรยายและจดบนั ทกึ 4. ครูใหน้ กั เรียนศึกษาเน้ือหาการเรียนรใู้ นหนงั สือ 4. นกั เรยี นศึกษาหนว่ ยการเรียนทไ่ี ด้รบั 5. ซักถามนักเรียนเกย่ี วกบั เนื้อหาทเี่ รียน มอบหมาย และตอบคำถาม ้ฏ ้ 6. ครูใหน้ กั เรียนศึกษาใบงานการทดลองประจำหนว่ ยการ 6. นกั เรยี นศึกษาใบงานการทดลองประจำ เรยี นรู้ หน่วยการเรยี นรู้ 7. ครูใหน้ ักเรยี นแบ่งกลุ่มจัดเตรียมเครื่องมือและอปุ กรณ์ตาม 7. นักเรยี นจัดเตรียมเครื่องมือและอุปกรณ์ ใบงานการทดลอง 8. ครูสงั เกตการปฏิบตั งิ านและคอยใหค้ ำแนะนำ อย่างใกลช้ ดิ ้ ้ ำ็ 9. ครแู ละนกั เรียนร่วมกันสรุปผลการเรียนรู้ 8. นกั เรียนชว่ ยกนั สรุปเนอ้ื หาทีเ่ รียนและจด บนั ทึก

34 10. ครใู หน้ กั เรยี นปฏิบัตติ ามใบงานการทดลองประจำหน่วย 9. นักเรยี นปฏบิ ตั ิตามใบงานการทดลอง การเรียนรู้ ประจำหนว่ ยการเรยี นรู้ เม่ือพบปัญหาให้ 11. ครูคอยสงั เกตลำดับข้ันตอนการทำงานและให้คำแนะนำ สอบถามครูผู้สอน เม่ือพบนักเรียนปฏิบัติไม่ถูกต้อง 10. นกั เรียนส่งผลการปฏิบตั ิงานให้ครูตรวจ 12. ครูให้นักเรยี นท่ีปฏิบัตงิ านเสรจ็ แล้วสง่ ตรวจทโี่ ต๊ะตรวจ 11.นกั เรยี นทำแบบทดสอบหลังเรียน งานเพื่อขอคำแนะนำและและประเมนิ ผล13. ทำแบบทดสอบ 12. นกั เรยี นช่วยกันสรปุ เนอื้ หาและจดบันทึก หลังเรียน ประกอบด้วยสาระเก่ียวกบั เร่ืองทีเ่ รียน 14. ครแู จง้ นโยบายสถานศึกษา 3D ของกระทรวงศึกษา ซ่ึง 13. นกั เรยี นจดบนั ทึกนโยบายสถานศึกษา เปน็ กจิ กรรมทีม่ ุ่งสง่ เสริมพัฒนาผู้เรียนใหม้ ีคณุ ลักษณะทด่ี ีงาม 3 D พรอ้ มกบั อภิปรายแนวทางนำไปปฏบิ ัติ 3 ดา้ น คอื 1. ดา้ น ใชใ้ นชวี ติ ประจำวนั และในรายวิชาทเ่ี รียน ประชาธปิ ไตย (Democracy) 2. ดา้ นคณุ ธรรม จรยิ ธรรม 14. นักเรยี นรบั ฟังและจดบนั ทึกหลักปรัชญา และความเป็นไทย (Decency) 3. ด้านภูมคิ ุม้ กนั จากยาเสพ ของเศรษฐกจิ พอเพยี งโดยมีความรบั ผิดชอบ ตดิ (Drug – Free) และพยายามสบื ค้นขอ้ มลู และปฏบิ ัติงานให้ 15. ครูอธิบายหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อบรู ณา สำเรจ็ อยา่ งมีเหตผุ ล การเข้ากับกจิ กรรมการเรียนการสอน ประกอบด้วย 1. ความ 15. นกั เรียนช่วยกนั ทำความสะอาดเครอื่ งมือ พอประมาณ 2. ความมเี หตุผล 3. การมภี มู คิ มุ้ กันในตวั ทดี่ ี อุปกรณ์ จัดห้องเรียนใหเ้ รียบร้อย 16. ครซู กั ถามนักเรยี นว่ามีข้อสงสัยอะไรอีกหรือไม1่ 7. ครใู ห้ นกั เรยี นทำความสะอาดหอ้ งเรยี น ้ ำใ ้ ำใ 18. ครใู หน้ ักเรยี นเขยี นรายงานสรปุ ผลการเรียนรู้ 16. นกั เรียนทำแบบสรุปผลการเรยี นรูป้ ระจำ 19. ครูบันทกึ หลังการสอน หนว่ ยการเรียน 6. ื 6.1 หนังสือเรยี นวชิ าการควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ 6.2 แผ่นโปสเตอร์ หรอื แผน่ ใสแสดงลักษณะของอุปกรณ์ควบคมุ เครือ่ งกลไฟฟา้ ชนดิ ต่างๆ 6.3 อุปกรณ์ควบคมุ เครอื่ งกลไฟฟ้าทเี่ ปน็ ของจริง 6.4 ใบงาน 6.5 แบบทดสอบเพ่ือประเมินผลหลงั การเรยี นรู้ 6.6 นติ ยสาร วารสารท่เี กีย่ วกับไฟฟา้ 6.7 หอ้ งสมุด 6.8 อินเทอรเ์ นต็

35 7. 7.1 ผลการสรปุ ความรู้จากการทำกิจกรรมตรวจสอบความเขา้ ใจ 7.2 ผลจากการทำใบงาน 7.3 ผลการทำแบบทดสอบเพอื่ ประเมนิ ผลหลังการเรียนรู้ 8. 8.1เครื่องมอื ประเมิน 1) กิจกรรมตรวจสอบความเขา้ ใจ 2) แบบประเมนิ ผลใบงาน 3) แบบทดสอบเพื่อประเมนิ ผลหลงั การเรียนรู้ 8.2 เกณฑ์การประเมิน 1) กจิ กรรมตรวจสอบความเข้าใจมีคุณภาพระดบั พอใช้ขน้ึ ไป 2) แบบทดสอบเพ่ือประเมินผลหลังการเรยี นรู้ ปรนยั และแบบทดสอบพิจารณาข้อถกู และข้อข้อผิด จำนวน 10 ขอ้ ทำถกู ต้อง 6 ขอ้ ข้นึ ไป 3) คะแนนใบงานไมต่ ่ำกว่าร้อยละ 60 ขึน้ ไป 9. 9.1 ขอ้ สรุปหลงั การจัดการเรียนรู้ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 9.2 ปญั หาที่พบ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 9.3 แนวทางแก้ปัญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………

36 3ื จงตอบคำถามต่อไปน้ี 1. สวติ ชป์ ุ่มกดมีลักษณะการทำงานอย่างไร ลกั ษณะการทำงานของสวิตช์ปุ่มกด คอื เม่ือกดแลว้ ทำงานหรือจะเปลี่ยนสภาวะช่ัวขณะ พอปล่อยมือออก ก็จะกลบั สภาวะเดิม 2. แมกเนติกคอนแทกเตอร์มีลักษณะการทำงานอย่างไร แมกเนติกคอนแทกเตอร์เป็นสวิตช์แม่เหล็ก ทำงานเป็นสวิตช์ปิด-เปิดโดยอาศัยแรงดันไฟฟ้าที่จ่ายเข้า คอยล์ ถ้าไมม่ ีแรงดันไฟฟ้ากจ็ ะไม่ทำงาน 3. หน้าสมั ผสั ของแมกเนตกิ คอนแทกเตอร์มกี ี่อยา่ ง อะไรบ้าง หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอรม์ ี 2 อย่าง คือ เมนคอนแทก และคอนแทกช่วย 4. อุปกรณต์ ่อไปนี้มีหน้าที่อย่างไรบ้าง 4.1 รีเลยช์ ่วย ใช้เป็นสวติ ชแ์ ม่เหล็กในวงจรควบคุม 4.2 โอเวอร์โหลดรเี ลย์ ทำหน้าที่ป้องกนั มอเตอร์ 4.3 รีเลยห์ น่วงเวลา ทำหน้าท่ีหน่วงเวลาในวงจรควบคุม 4.4 ฟวิ ส์ ทำหนา้ ทป่ี ้องกันสายตัวนำ ได้แก่ ฟวิ สว์ งจรกำลัง และฟิวสว์ งจรควบคมุ 5. Selector Switch และ Drum Switch ถกู นำมาใชใ้ นวงจรควบคุมมอเตอร์อยา่ งไร Selector Switch ถูกนำมาใช้เป็นสวิตช์สำหรับเลือกเส้นทางเดินของกระแสไฟฟ้า ส่วน Drum Switch ถูกนำไปใช้สำหรบั การเริ่มหมนุ หรอื กลบั ทางหมนุ มอเตอร์

37 /4 ื การควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้า 5-6 ื การควบคุมมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรง 14 ื ื การควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง ำ 14 1. ำ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสตรง (Direct Current Motor) หรือท่ีเรียกว่า ดซี มี อเตอร์ หมายถงึ เครื่องกล ไฟฟ้าชนดิ หนงึ่ ท่ีเปล่ียนแปลงพลงั งานไฟฟ้าเป็นพลังงานกล โดยถือวา่ เปน็ ตน้ กำลงั ทีม่ คี วามสำคญั อย่างมากใน โรงงานอุตสาหกรรม เพราะมีสมบตั ใิ นการปรบั ความเรว็ รอบการหมนุ ได้ต้งั แต่ความเร็วต่ำสุดจนถงึ สูงสุด เชน่ โรงงานทอผา้ โรงงานถลุงโลหะ เป็นตน้ 2. ำ 1. ร้เู กย่ี วกบั การควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 2. เขา้ ใจหลักการควบคุมความเร็ว การเรมิ่ เดิน และการกลับทางหมุนมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 3. / 1. บอกสว่ นประกอบของมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรงได้ 2. บอกชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงได้ 3. บอกวิธกี ารควบคุมความเร็วและวิธีการกลบั ทางหมุนมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรงได้ 4. บอกและเขียนวงจรเร่มิ เดินมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงได้ 5. ปฏบิ ตั ิการต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงได้ ฤ 1. บอกและเขียนวงจรเร่มิ เดินมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงได้ 2. ต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงได้ 4. ื้ / • ( ฤ ฎ) 1. สว่ นประกอบของมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรง 2. ชนิดของมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรง 3. การควบคุมความเรว็ ของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 4. การเรมิ่ เดินมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรง 5. การกลบั ทางหมุนมอเตอรไ์ ฟฟา้ กระแสตรง

38 • (ฏ ) 1. บอกและเขียนวงจรเริ่มเดินมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 2. ต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรง • / 3D / / / 12 เตรียมความพร้อมดา้ นวัสดุ อปุ กรณ์ สอดคลอ้ งกับงานและใชว้ ัสดุอุปกรณ์อย่างคุ้มค่า ประหยัด ตาม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติงานได้ถูกต้องและสำเร็จภายในเวลาที่กำหนดอย่างมีเหตุผล ตาม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สอนและฝึกหัดให้นักเรียน นักศึกษา รู้จักการทำงานเป็นกลุ่ม การรับฟัง ความคิดเห็นเหตุผลของผู้อื่นและปฏิบัติหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย ส่งเสริมกิจกรรมที่สร้างความสามัคคี เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ช่วยเหลือเกื้อกูล และรักใคร่ปรองดองในสถานศึกษา กระตุ้นและเปิดโอกาสให้นักเรียน นักศึกษากล้าที่จะแสดงความคิดเห็นในเรื่องต่างๆ เช่น กิจกรรมในชั้นเรียน กิจกรรมต่างๆ ของสถานศึกษา และกิจกรรมของชุมชน ปลูกจิตสำนึกให้นักเรียน นักศึกษา มีคุณธรรม จริยธรรม รู้รับผิดชอบชั่วดี มีความ ภูมิใจในความเป็นไทย ให้ความรู้เกี่ยวกับโทษภัยของยาเสพติด และการหลีกเลี่ยงห่างไกลยาเสพติดเพื่อให้มี ภูมิคุ้มกนั อยา่ งยัง่ ยืน 5. ื ้ำ ้ ใั 1. ครูแจ้งจดุ ประสงค์การเรยี นรู้ หนว่ ยการเรียน 1. นักเรยี นจดบนั ทึกจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ ้ ฤฎ ้ 2. ครใู หน้ กั เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน 2. นกั เรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรยี น 3. ครบู รรยายเนอ้ื หาประกอบแผ่นใส/ power point 3. นกั เรียนฟงั ครบู รรยายและจดบนั ทกึ 4. ครูใหน้ ักเรยี นศึกษาเน้ือหาการเรยี นรู้ในหนงั สือ 4. นักเรยี นศึกษาหนว่ ยการเรียนที่ไดร้ ับ 5. ซกั ถามนักเรยี นเกย่ี วกบั เนื้อหาท่ีเรยี น มอบหมาย และตอบคำถาม ้ฏ ้ 6. ครใู หน้ กั เรียนศึกษาใบงานการทดลองประจำหน่วยการ 6. นักเรยี นศกึ ษาใบงานการทดลองประจำ เรียนรู้ หน่วยการเรียนรู้ 7. ครใู หน้ ักเรยี นแบง่ กลมุ่ จัดเตรยี มเครือ่ งมือและอุปกรณต์ าม 7. นกั เรียนจดั เตรยี มเครื่องมือและอุปกรณ์ ใบงานการทดลอง 8. ครสู งั เกตการปฏิบัติงานและคอยให้คำแนะนำ อย่างใกล้ชดิ

39 ้ ้ ำ็ 9. ครแู ละนักเรียนร่วมกนั สรุปผลการเรียนรู้ 8. นกั เรยี นช่วยกันสรุปเนอ้ื หาที่เรียนและจด 10. ครใู ห้นักเรียนปฏิบตั ิตามใบงานการทดลองประจำหนว่ ย บนั ทกึ การเรียนรู้ 9. นกั เรียนปฏบิ ัตติ ามใบงานการทดลอง 11. ครูคอยสังเกตลำดับข้ันตอนการทำงานและใหค้ ำแนะนำ ประจำหนว่ ยการเรียนรู้ เมื่อพบปัญหาให้ เม่ือพบนักเรยี นปฏิบตั ิไมถ่ ูกต้อง สอบถามครูผสู้ อน 12. ครูให้นกั เรียนท่ีปฏบิ ัตงิ านเสรจ็ แล้วสง่ ตรวจทีโ่ ตะ๊ ตรวจ 10. นกั เรยี นส่งผลการปฏบิ ัตงิ านให้ครตู รวจ งานเพ่ือขอคำแนะนำและและประเมินผล13. ทำแบบทดสอบ 11.นกั เรยี นทำแบบทดสอบหลังเรียน หลังเรยี น 12. นักเรียนชว่ ยกนั สรุปเนอ้ื หาและจดบนั ทึก 14. ครูแจ้งนโยบายสถานศึกษา 3D ของกระทรวงศกึ ษา ซึ่ง ประกอบดว้ ยสาระเก่ียวกับเร่ืองท่ีเรยี น เป็นกิจกรรมที่มงุ่ สง่ เสริมพฒั นาผู้เรียนให้มคี ณุ ลักษณะที่ดีงาม 13. นกั เรียนจดบนั ทึกนโยบายสถานศกึ ษา 3 ดา้ น คอื 1. ดา้ น 3 D พรอ้ มกับอภปิ รายแนวทางนำไปปฏบิ ตั ิ ประชาธปิ ไตย (Democracy) 2. ด้านคณุ ธรรม จรยิ ธรรม ใช้ในชวี ิตประจำวนั และในรายวชิ าที่เรียน และความเปน็ ไทย (Decency) 3. ดา้ นภมู ิคุ้มกันจากยาเสพ 14. นักเรียนรับฟังและจดบนั ทึกหลักปรชั ญา ตดิ (Drug – Free) ของเศรษฐกิจพอเพยี งโดยมีความรบั ผดิ ชอบ 15. ครอู ธบิ ายหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงเพื่อบรู ณา และพยายามสบื คน้ ขอ้ มลู และปฏบิ ัติงานให้ การเข้ากับกิจกรรมการเรียนการสอน ประกอบด้วย 1. ความ สำเร็จอย่างมเี หตุผล พอประมาณ 2. ความมีเหตผุ ล 3. การมีภมู คิ ุ้มกันในตัวทดี่ ี 15. นกั เรียนช่วยกนั ทำความสะอาดเคร่ืองมอื 16. ครซู กั ถามนกั เรียนว่ามีขอ้ สงสยั อะไรอีกหรอื ไม่17. ครใู ห้ อปุ กรณ์ จัดห้องเรียนใหเ้ รยี บร้อย นกั เรยี นทำความสะอาดห้องเรียน ้ ำใ ้ ำใ 18. ครูใหน้ ักเรยี นเขียนรายงานสรปุ ผลการเรียนรู้ 16. นักเรียนทำแบบสรปุ ผลการเรยี นรปู้ ระจำ 19. ครูบนั ทึกหลังการสอน หนว่ ยการเรียน 6. ื 6.1 หนังสอื เรียนวิชาการควบคุมมอเตอร์ไฟฟา้ 6.2 แผ่นโปสเตอร์ หรอื แผน่ ใสแสดงลักษณะของอุปกรณค์ วบคุมเคร่อื งกลไฟฟ้าชนดิ ตา่ งๆ 6.3 อุปกรณ์ควบคุมเครอ่ื งกลไฟฟ้าทเี่ ป็นของจรงิ 6.4 ใบงาน 6.5 แบบทดสอบเพอื่ ประเมินผลหลังการเรียนรู้ 6.6 นิตยสาร วารสารทีเ่ กยี่ วกับไฟฟา้

40 6.7 หอ้ งสมุด 6.8 อนิ เทอรเ์ นต็ 7. 7.1 ผลการสรปุ ความรู้จากการทำกจิ กรรมตรวจสอบความเข้าใจ 7.2 ผลจากการทำใบงาน 7.3 ผลการทำแบบทดสอบเพ่อื ประเมินผลหลงั การเรยี นรู้ 8. 8.1เคร่อื งมือประเมิน 1) กจิ กรรมตรวจสอบความเขา้ ใจ 2) แบบประเมินผลใบงาน 3) แบบทดสอบเพ่ือประเมนิ ผลหลงั การเรียนรู้ 8.2 เกณฑ์การประเมิน 1) กิจกรรมตรวจสอบความเขา้ ใจมคี ุณภาพระดับพอใช้ขึ้นไป 2) แบบทดสอบเพ่ือประเมนิ ผลหลงั การเรยี นรู้ ปรนยั และแบบทดสอบพิจารณาข้อถูกและข้อขอ้ ผดิ จำนวน 10 ขอ้ ทำถกู ต้อง 6 ข้อขึ้นไป 3) คะแนนใบงานไมต่ ่ำกวา่ ร้อยละ 60 ขึ้นไป 9. 9.1 ขอ้ สรปุ หลงั การจัดการเรียนรู้ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 9.2 ปัญหาท่ีพบ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… 9.3 แนวทางแกป้ ัญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………

41 4 จงตอบคำถามต่อไปน้ี 1. มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรงมีสว่ นประกอบท่ีสำคัญอะไรบา้ ง มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงมสี ว่ นประกอบที่สำคัญ 2 ส่วน คือ ส่วนที่อยกู่ ับท่ี และสว่ นที่เคลอื่ นที่ 2. มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรงมีกี่ชนดิ อะไรบ้าง มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรงแบ่งออกได้ 3 ชนิด คือ ซีรีสม์ อเตอร์ชันตม์ อเตอร์ และคอมพาวดม์ อเตอร์ 3. การควบคมุ ความเรว็ ของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงมีวธิ กี ารอยา่ งไร 3.1 ลดกระแสไฟฟ้าท่ขี ดลวดอาร์เมเจอร์ 3.2 ลดกระแสไฟฟา้ ท่ีขดลวดสนามแมเ่ หล็ก 3.3 ลดแรงดนั ไฟฟ้าทีป่ อ้ นใหม้ อเตอร์ 4. การควบคุมความเรว็ ของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงแบบขนานมีวธิ กี ารอย่างไร 4.1 ปรับให้ความเร็วสูงขน้ึ โดยการใช้ความต้านทานปรับคา่ ได้ต่ออนุกรมกบั ชันต์ฟิลด์ กระแสในชันต์ฟิลด์ จะลดลง ความเรว็ จะเพิม่ สงู ขนึ้ 4.2 ปรบั ให้ความเร็วลดลง โดยการต่อความตา้ นทานปรับค่าได้อนุกรมกบั อารเ์ มเจอร์ ความเรว็ จะลดลง 5. การเร่ิมเดนิ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสตรงแบบขนานและแบบผสมมวี ิธกี ารอยา่ งไร ใหเ้ ขียนรปู ประกอบ ดว้ ย หลักการเริ่มเดินมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงแบบขนานและแบบผสม คือ ช่วงแรกให้มีความต้านทานต่อ อนกุ รมกบั อารเ์ มเจอร์ เม่อื มอเตอร์หมนุ ได้แล้วค่อยๆ ตัดความต้านทานนีอ้ อกไป