แผนพัฒนาการศึกษาพื้นที่ชายแดน 2565 ศรีสะเกษ

คำนำ กระทรวงศึกษาธกิ าร มภี ารกจิ ในการพฒั นาทรัพยากรมนุษยข์ องประเทศ โดยสง่ เสริม สนบั สนนุ และกำกับดแู ลการศึกษาทุกระดบั และทกุ ประเภท กำหนดนโยบาย แผน และมาตรฐานการศึกษา สนับสนนุ ทรัพยากรเพื่อการศกึ ษา ส่งเสริมและประสานงาน การศาสนา ศลิ ปะ วัฒนธรรม และการกฬี า เพื่อการศึกษา รวมทั้งติดตาม ตรวจสอบ และประเมินการจัดการศึกษา ท้ังน้ี เพื่อให้นักเรียน นักศึกษา และประชาชน ไดร้ บั การศึกษาอย่างทวั่ ถึง มคี ุณภาพ และประกอบอาชีพได้ โดยในส่วนของการศึกษาในพื้นทชี่ ายแดน กระทรวง ศึกษาธิการได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของพ้ืนท่ีดังกล่าว ซึ่งเป็นส่วนหน่ึงท่ีสำคัญของการพัฒนาประเทศและ เป็นพื้นท่ีที่มีปัญหาต่าง ๆ ท่ีส่งผลต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษา อาทิ การอ่านเขียนภาษาไทยไม่คล่อง ความหลากหลายทางชาติพนั ธุ์ และความยากจน ประกอบกบั ยทุ ธศาสตร์ชาติ 20 ปี ซง่ึ มวี ิสยั ทศั น์ “ประเทศ มีความมั่นคง ม่งั คง่ั ยง่ั ยนื เป็นประเทศพฒั นาแล้ว ด้วยการพฒั นาตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง” มยี ทุ ธศาสตร์ท่ีเกี่ยวข้องกับภารกิจของกระทรวงศึกษาธิการและการพฒั นาประเทศ ได้แก่ ยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนา และเสริมสรา้ งศักยภาพคน การเสริมสรา้ งความสามารถในการแขง่ ขนั และความม่นั คง ซ่งึ กระทรวงศึกษาธิการ จะต้องเช่อื มโยงยุทธศาสตรช์ าติ 20 ปี มาสยู่ ทุ ธศาสตร์ทางด้านการศึกษาเพื่อดำเนินการพัฒนาการศกึ ษา ใหค้ รอบคลมุ ทุกกลมุ่ เปา้ หมายและทุกพนื้ ที่ของประเทศ ดังนน้ั สำนักงานศึกษาธิการจังหวัดศรสี ะเกษ จงึ ไดจ้ ัดทำแผนปฏบิ ตั ิราชการพัฒนาการศึกษาพ้ืนทช่ี ายแดน จงั หวัดศรสี ะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 เพ่ือเป็นกรอบแนวทางในการดำเนินงานพัฒนาพืน้ ที่ชายแดน ใหม้ ีประสทิ ธภิ าพ เกิดผลเปน็ รูปธรรม ซึง่ จะสง่ ผลใหน้ กั เรียน นักศึกษา และประชาชนในพน้ื ทชี่ ายแดน ไดร้ บั การศกึ ษาอย่างท่ัวถึง มีคุณภาพ มที ักษะอาชีพ และมีคณุ ภาพชวี ิตท่ดี ตี อ่ ไป สำนักงานศึกษาธิการจังหวัดศรสี ะเกษ กันยายน 2565 ก

สารบญั หนา้ คำนำ.......................................................................................................................................................... ก สารบญั ....................................................................................................................................................... ข บทสรปุ ผู้บริหาร...........................................................................................................................................ง สว่ นที่ 1 ข้อมูลเพื่อการพฒั นา....................................................................................................................1 1. สภาพทวั่ ไปของจงั หวัดศรีสะเกษ ............................................................................................................... 1 1.1 ความเปน็ มา........................................................................................................................................ 1 1.2 สัญลกั ษณป์ ระจำจังหวัดศรีสะเกษ ...................................................................................................... 2 1.3 บริบทท่เี กยี่ วข้องกับจังหวดั ศรสี ะเกษ.................................................................................................. 3 1.4 ข้อมูลด้านเศรษฐกจิ ............................................................................................................................ 6 1.5 ขอ้ มูลด้านการเกษตร .......................................................................................................................... 8 1.6 ขอ้ มูลด้านปศุสัตว์..............................................................................................................................11 1.7 ข้อมูลดา้ นอุตสาหกรรม.....................................................................................................................12 1.8 ขอ้ มลู ด้านบริการและการทอ่ งเทย่ี ว...................................................................................................14 2. การจดั การศึกษาในพืน้ ท่จี ังหวัดศรีสะเกษ................................................................................................24 2.1 ข้อมลู พื้นฐานดา้ นการศกึ ษา..............................................................................................................24 2.2 ขอ้ มูลด้านผลสมั ฤทธท์ิ างการศึกษา ...................................................................................................31 บทที่ 2 บริบทที่เกี่ยวข้องด้านการศกึ ษา .................................................................................................. 38 ยุทธศาสตรช์ าติ พ.ศ. 2561 - 2580.............................................................................................................38 ยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาประเทศ.....................................................................................................................39 แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแห่งชาติ 12 พ.ศ. 2560 - 2564..................................................................39 แผนการศกึ ษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560 - 2579 .................................................................................................40 นโยบายความม่ันคงแหง่ ชาติ พ.ศ. 2558 - 2564.........................................................................................43 แผนพฒั นาการศึกษาพนื้ ท่ีชายแดน (พ.ศ. 2560 - 2564) กระทรวงศกึ ษาธกิ าร...........................................44 แผนพัฒนาการศกึ ษา (พ.ศ. 2566 - 2570) จังหวดั ศรสี ะเกษ ......................................................................44 ข

สารบัญ (ต่อ) หน้า สภาพปญั หาการจัดการศึกษาของพื้นท่ี (SWOT Analysis)........................................................................45 1. สภาพจดุ เด่นและโอกาสทเี่ อ้ือต่อการพัฒนาการศึกษาพ้ืนทชี่ ายแดนจังหวัดศรสี ะเกษ .........................45 2. สภาพปัญหาและอุปสรรคท่มี ีตอ่ การพฒั นาการศกึ ษาพ้ืนท่ีชายแดนจงั หวัดศรสี ะเกษ ..........................46 บทท่ี 3 สาระสำคัญของแผนปฏิบตั ริ าชการพัฒนาการศกึ ษาพนื้ ทช่ี ายแดน จงั หวดั ศรสี ะเกษ .................. 49 1. วสิ ัยทศั น์..................................................................................................................................................49 2. พันธกจิ ....................................................................................................................................................49 3. เปา้ ประสงค์.............................................................................................................................................49 4. ประเดน็ ยทุ ธศาสตร์ .................................................................................................................................49 5. ตัวช้ีวัดและคา่ เป้าหมาย...........................................................................................................................50 บทที่ 4 โครงการ/งบประมาณ ทีส่ อดคล้องกับยทุ ธศาสตร์ ........................................................................ 54 โครงการตามยุทธศาสตร์ .............................................................................................................................. 54 ยุทธศาสตรท์ ่ี 1 ........................................................................................................................................54 ยทุ ธศาสตร์ท่ี 2 ........................................................................................................................................56 ยุทธศาสตรท์ ่ี 3 ........................................................................................................................................57 ยทุ ธศาสตร์ท่ี 4 ........................................................................................................................................58 ยุทธศาสตรท์ ่ี 5 ........................................................................................................................................59 ยทุ ธศาสตร์ท่ี 6 ........................................................................................................................................60 บทท่ี 5 การบรหิ ารแผนพัฒนาการศกึ ษาพ้ืนทช่ี ายแดนสูก่ ารปฏบิ ตั ิ......................................................... 61 ค

บทสรปุ ผ้บู รหิ าร สำนกั งานศึกษาธิการจังหวดั ศรสี ะเกษ ไดจ้ ัดทำแผนปฏิบัติราชการพฒั นาการศึกษาพน้ื ทช่ี ายแดนจงั หวดั ศรสี ะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 เพือ่ ใหส้ อดคลอ้ งและเชื่อมโยงกับยทุ ธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ. 2561 - 2580) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหง่ ชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) แผนพัฒนา การศกึ ษาจงั หวัดศรีสะเกษ ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 - 2570) จงั หวดั ศรีสะเกษมีความมงุ่ หมายให้นกั เรียน นกั ศึกษา และประชาชนมคี ุณภาพชวี ติ ทดี่ ขี ึน้ ได้รบั การศึกษาอย่างทั่วถึง มีคุณภาพ และเสมอภาค เป็นสังคม แหง่ การเรียนรู้ วิสัยทัศน์ \"มุ่งมั่นจัดการศึกษา อยา่ งมีคุณภาพ ทวั่ ถงึ เสมอภาค มีศกั ยภาพในการแข่งขนั มที ักษะ ในการดำรงชวี ติ ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง\" พันธกจิ 1) จดั การศึกษาให้กับผเู้ รียนและประชาชนอยา่ งทวั่ ถึง เสมอภาค และมคี ณุ ภาพ 2) เสรมิ สรา้ งศกั ยภาพให้ผู้เรียนและประชาชน มีทักษะอาชพี ทกั ษะชวี ติ มีศกั ยภาพในการแขง่ ขนั สอดคล้องกับบรบิ ทและความตอ้ งการพัฒนาของพ้ืนที่ชายแดน 3) เสริมสรา้ งคุณภาพชวี ติ ทดี่ ีใหแ้ ก่ผ้เู รยี น และประชาชนอยรู่ ่วมกนั อยา่ งมคี วามสุขตามหลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง เปา้ ประสงค์ 1) ผู้เรียนและประชาชนในพื้นท่ชี ายแดนไดร้ บั การศึกษาอยา่ งทวั่ ถึง เสมอภาคและมีคุณภาพ 2) ผ้เู รียนและประชาชนมีทักษะอาชพี มงี านทำ สอดคลอ้ งกบั บรบิ ทและความต้องการพัฒนา ของประชาชนในเขตพ้ืนทช่ี ายแดน 3) ผเู้ รยี นและประชาชนในพ้ืนทช่ี ายแดนมคี ุณภาพชวี ติ ท่ดี ี อย่รู ว่ มกันในสังคมพหุวัฒนธรรมได้ อยา่ งมีความสขุ ตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง ประเด็นยุทธศาสตร์ ยุทธศาสตร์ท่ี 1 การจดั การศึกษาเพื่อความมั่นคงของพื้นท่ีชายแดน ยุทธศาสตรท์ ่ี 2 การสร้างโอกาส ความเสมอภาค และความเท่าเทียมกันทางการศึกษา ยุทธศาสตรท์ ่ี 3 การผลิตและพัฒนากำลังคนด้านทักษะอาชีพ การมีงานทำและสร้างขีด ความสามารถในการแข่งขนั ยุทธศาสตรท์ ี่ 4 การพฒั นาศักยภาพผ้เู รียนและการสรา้ งสังคมแหง่ การเรยี นรู้ ยุทธศาสตร์ที่ 5 การจดั การศึกษาเพอื่ สรา้ งเสริมคุณภาพชวี ติ ท่เี ป็นมิตรกับสงิ่ แวดล้อม ยุทธศาสตรท์ ่ี 6 การพัฒนาประสทิ ธิภาพของระบบบรหิ ารจดั การศึกษาในพืน้ ท่ีชายแดน ง

เพ่ือให้การดำเนินการตามปฏบิ ตั ิราชการพฒั นาการศึกษาพื้นท่ีชายแดน ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 จงั หวัดศรีสะเกษ บรรลตุ ามวตั ถปุ ระสงค์ จึงได้กำหนดโครงการทรี่ องรับในแตล่ ะยทุ ธศาสตร์ พร้อมทง้ั วงเงินงบประมาณตัง้ แต่ปี 2565 โดยมียุทธศาสตร์ประกอบด้วย 6 ยุทธศาสตร์ มีจำนวนโครงการ ทัง้ หมด 52 โครงการ และงบประมาณทัง้ หมดจำนวน 17,280,000 บาท โดยมรี ายละเอียดดงั ตอ่ ไปน้ี ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 1 การจัดการศึกษาเพ่อื ความม่นั คงของพนื้ ที่ชายแดน มีจำนวนโครงการ 11 โครงการ และงบประมาณจำนวน 3,260,000 บาท ยทุ ธศาสตร์ที่ 2 การสร้างโอกาส ความเสมอภาค และความเทา่ เทียมกนั ทางการศึกษา มีจำนวน โครงการ 7 โครงการ และงบประมาณจำนวน 2,750,000 บาท ยทุ ธศาสตร์ที่ 3 การผลิตและพฒั นากำลังคนดา้ นทักษะอาชีพ การมงี านทำและสร้างขีด ความสามารถในการแขง่ ขัน มจี ำนวนโครงการ 9 โครงการ และงบประมาณจำนวน 2,870,000 บาท ยทุ ธศาสตร์ท่ี 4 การพัฒนาศักยภาพผ้เู รยี นและการสรา้ งสังคมแหง่ การเรียนรู้ มีจำนวนโครงการ 11 โครงการ และงบประมาณจำนวน 4,500,000 บาท ยุทธศาสตรท์ ่ี 5 การจัดการศึกษาเพอื่ สร้างเสริมคณุ ภาพชีวติ ที่เปน็ มิตรกับสงิ่ แวดล้อม มีจำนวน โครงการ 8 โครงการ และงบประมาณจำนวน 2,400,000 บาท ยุทธศาสตรท์ ่ี 6 การพัฒนาประสิทธภิ าพของระบบบริหารจัดการศึกษาในพื้นทช่ี ายแดน มีจำนวน โครงการ 6 โครงการ และงบประมาณจำนวน 1,500,000 บาท จ

บทท่ี 1 ข้อมูลเพื่อการพัฒนา 1. สภาพท่ัวไปของจงั หวดั ศรีสะเกษ 1.1 ความเป็นมา ทางประวัติศาสตร์ของจังหวัดศรีสะเกษ ก่อนสมัยกรุงศรีอยุธยาไม่ปรากฏหลักฐานแน่นอน มกี ารจดบันทึกไว้พอสงั เขป สว่ นมากไดจ้ ากคำบอกเลา่ ของผู้สูงอายุ เล่าต่อ ๆ กันมา เอาความแนน่ อนไม่ได้ นักประวัติศาสตร์และ นักโบราณคดีสันนิษฐานวา่ พ้ืนที่ภาคอสี าน ในปัจจบุ นั เคยเปน็ ท่ีอยู่ ของพวกละวา้ และลาว มีแว่นแควน้ อาณาเขตปกครองเรียกว่า “อาณาจักรฟนู นั ” ประมาณปี พ.ศ. 1100 พวกละว้าท่เี คยมีอำนาจ ปกครอง อาณาจักรฟูนนั เสื่อมอำนาจลง ขอมเข้ามามอี ำนาจแทน และอาณาจักรเจนละหรืออิศานปุระข้ึน พวกละว้าถอยร่นไปทางเหนือ ปล่อยให้พน้ื ทีภ่ าคอสี านรกร้างว่างเปลา่ เปน็ จำนวนมาก เขตพน้ื ที่จงั หวดั ศรสี ะเกษและจังหวัดใกลเ้ คยี ง จงึ ถูกทง้ิ ใหเ้ ป็นท่ีรกร้างและเป็นป่าดงขอม ได้แบ่งการปกครองเปน็ 3 ภาค โดยมีศูนย์การปกครองอยทู่ ่ีละโว้ (ลพบรุ )ี พมิ าย (นครราชสีมา) และสกลนคร มฐี านะเป็นเมืองประเทศราช ขนึ้ ตรงตอ่ ศูนย์กลางการปกครองใหญท่ นี่ ครวัด ในยคุ ที่ขอมเรืองอำนาจ ศรสี ะเกษนา่ จะเป็นดินแดน แห่งหน่ึงท่ขี อมใช้เปน็ เสน้ ทางไปมาระหวา่ งเมืองประเทศราช ดังกล่าวแลว้ เพราะปรากฏในโบราณสถาน โบราณวัตถขุ องขอม ซง่ึ กรมศิลปากรสำรวจในจังหวดั ศรีสะเกษ เมือ่ พ.ศ. 2512 จำนวน 15 แห่ง ไมร่ วมเขาพระวหิ ารซ่งึ เป็นเทวสถานของขอมทย่ี ิ่งใหญ่ แห่งหนง่ึ นอกจากนีย้ งั มปี ราสาทหนิ สระกำแพงใหญ่ สระกำแพงน้อย ปราสาทลุมพกุ ประสาทบา้ นทามจาน (บ้านสมอ) ปราสาทเยอ ปราสาทโดนตว็ ล (ช่องตาเฒา่ อ.กันทรลกั ษ)์ สันนิษฐานวา่ โบราณสถานเหลา่ นม้ี ีอายุ ประมาณ 1,000 ปีเศษ มีอยู่ตามทอ้ งท่ีอำเภอต่าง ๆ ของจงั หวดั ศรสี ะเกษ ขอมคงสรา้ งขึ้นเพอ่ื เป็นทีพ่ ักและ ประกอบพิธที างศาสนาระหวา่ งเดนิ ทางจากนครวัด นครธม ข้ามเทือกเขาพนมดงรัก มาสูศ่ นู ย์กลางการปกครอง ภาคอีสานท้งั 3 เมืองดงั กลา่ วแล้ว เมือ่ ขอมเส่อื มอำนาจลง ไทยเร่มิ มอี ำนาจครอบครองดินแดนเหลา่ น้ี ขณะเดยี วกนั จงั หวดั ศรสี ะเกษ มีสภาพเป็นป่าดงอย่นู านเพราะแม้แตส่ มัยกรงุ ศรีอยุธยาตอนกลางกม็ ิได้บนั ทึก กลา่ วถึงจงั หวัดศรีสะเกษ สนั นษิ ฐานวา่ เมอื งศรสี ะเกษถกู ยุบลงเป็นอำเภอขนึ้ กับเมอื งขุขันธ์ ซงึ่ เปน็ เมืองเก่ามาแต่เดิม พ.ศ. 2447 ยา้ ยท่ีต้ังเมืองขุขนั ธ์ (ซึ่งอยทู่ ี่บา้ นแตระ ตำบลห้วยเหนือ อำเภอขขุ นั ธป์ ัจจุบนั ) มาอยู่ทีต่ ำบลเมืองเกา่ (ปจั จบุ ัน คือตำบลเมืองเหนือในเขตเทศบาลเมอื งศรสี ะเกษในปจั จุบัน) และยงั คงใช้ชอื่ “เมืองขุขันธ”์ ยุบเมืองขุขันธ์เดมิ เป็นอำเภอหว้ ยเหนือ (อำเภอขุขนั ธ์ในปจั จบุ ันน)ี้ พ.ศ. 2459 กระทรวงมหาดไทย มีประกาศใหเ้ ปลยี่ นชือ่ เมอื ง ทุกเมืองเป็นจังหวัด เมืองขุขันธจ์ ึงเปน็ จงั หวัดขุขันธ์ เมือ่ วนั ที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2459 เปลี่ยนผ้วู า่ ราชการเมือง เป็นผู้ว่าราชการจังหวดั พ.ศ. 2481 มีพระราชกฤษฎีกา เปลี่ยนชอ่ื จงั หวดั ขุขนั ธ์ เป็นจังหวัดศรีสะเกษ ตั้งแต่บัดน้ัน เป็นตน้ มาจนถงึ ปัจจบุ ัน แผนปฏิบตั ริ าชการพัฒนาการศกึ ษาพน้ื ทชี่ ายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 1

ปัจจบุ นั จังหวดั ศรสี ะเกษ เป็นจงั หวัดหนึง่ ในภาคตะวันออกเฉยี งเหนือตอนล่าง ทมี่ ปี ระวตั ิ ความเปน็ มายาวนาน เคยเปน็ ชุมชนท่มี อี ารยธรรมรุ่งเรืองนานนับพันปี นบั แตส่ มยั ขอมเรืองอำนาจ และมชี นเผ่า ตา่ ง ๆ ได้แก่ ส่วย เขมร ลาว และเยอ อพยพมาตงั้ รกรากในบรเิ วณนตี้ ราบเทา่ ปัจจบุ ัน 1.2 สญั ลักษณป์ ระจำจงั หวัดศรสี ะเกษ คำขวญั ประจำจังหวัดศรีสะเกษ “แดนปราสาทขอม หอมกระเทียมดี มสี วนสมเดจ็ เขตดงลำดวน หลากล้วนวัฒนธรรม เลิศลำ้ สามัคค”ี ตราประจำจังหวัดศรสี ะเกษ รูปปราสาทหิน 7 ชน้ั และดอกลำดวนมีใบ 6 ใบ ปรางค์กู่ หมายถงึ ปราสาทหินและปรางค์กู่ ทม่ี ีจำนวนมากในจงั หวัด ดอกลำดวน หมายถึง ชอ่ื เดิมท่ีปรากฏในตำนานเมือง คือ เมืองศรีนครลำดวน ธงประจำจงั หวดั ศรีสะเกษ สสี ม้ - ขาว มีรปู ปราสาทหิน 7 ชั้น และดอกลำดวนมใี บ 6 ใบ อยูต่ รงกลางผืน ตน้ ไม้ประจำจังหวัดศรีสะเกษ ต้นลำดวน สรีระ รปู ร่างความสงู ของตน้ ลำดวน จะเป็นไม้ยืนตน้ สูงใหญ่ ทรงพุ่มรูปไข่ เฉลีย่ แล้วตน้ ลำดวนจะสงู ไดต้ ั้งแต่ 5-15 เมตร ข้นึ อย่กู ับการบำรุงต้นว่าสมบูรณม์ ากน้อยเพียงใด ดอกไม้ประจำจังหวดั ศรสี ะเกษ ดอกลำดวน เป็นพนั ธ์ไุ มม้ งคลพระราชทานประจำจังหวดั ศรีสะเกษ แผนปฏิบัติราชการพัฒนาการศึกษาพนื้ ท่ชี ายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 2

1.3 บริบททีเ่ ก่ียวข้องกบั จงั หวดั ศรสี ะเกษ 1) ท่ีตั้งและอาณาเขต จงั หวัดศรสี ะเกษ ตง้ั อยู่ทางตอนล่างภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือของประเทศไทย โดยตัง้ อยู่ ระหว่างเสน้ รุ้งที่ 14 – 15 องศาเหนือ และเสน้ แวงที่ 104 – 105 องศาตะวันออก อยู่สูงจากระดบั น้ำทะเล ประมาณ 662.6 ฟุต หา่ งจากกรุงเทพมหานคร 571 กโิ ลเมตร โดยทางรถยนต์ และ 515 กโิ ลเมตร โดยทางรถไฟมเี นื้อที่ทงั้ สิ้น 8,839,976 ตารางกโิ ลเมตร หรือ 5,524,985 ไร่ มีอาณาเขตติดตอ่ จังหวดั ใกลเ้ คยี ง ดงั นี้ ทศิ เหนอื เขตอำเภอราษีไศล อำเภอศลิ าลาด และอำเภอยางชุมน้อย ตดิ จงั หวัดร้อยเอด็ และ จงั หวดั ยโสธร ทศิ ใต้ เขตอำเภอขขุ ันธ์ อำเภอขนุ หาญ อำเภอภสู งิ ห์ และอำเภอกนั ทรลักษ์ ตดิ ราชอาณาจักรกัมพูชาโดยมเี ทอื กเขา พนมดงรักเป็นแนวกั้นเขตแดน ทิศตะวันออก เขตอำเภอกันทรลกั ษ์ อำเภอกันทรารมย์ และอำเภอโนนคูณ ติดจังหวดั อุบลราชธานี ทศิ ตะวนั ตก เขตอำเภออทุ ุมพรพิสยั อำเภอปรางค์กู่ อำเภอหว้ ยทับทนั และอำเภอบึงบูรพ์ ติดจังหวัดสุรินทร์ 2) ลักษณะภูมิประเทศ จงั หวดั ศรีสะเกษ มพี นื้ ท่ีสว่ นใหญ่เป็นท่รี าบสงู สลบั ทงุ่ นา มีภเู ขาและปา่ ไม้อย่ทู างตอนใต้ และ พ้ืนที่จะค่อย ๆ ลาดลงสู่ทิศเหนอื และทศิ ตะวันตก ซ่ึงเต็มไปดว้ ย ห้วย หนอง คลอง บงึ ต่าง ๆ ตลอดระยะทาง ท่ลี ำนำ้ มลู และลำนำ้ ชีไหลผา่ น สภาพดินรอ้ ยละ 60 เป็นลักษณะดินร่วนปนทรายที่มีการระบายน้ำดี แต่มีความ อุดมสมบรู ณ์ต่ำ และมีแนวชายแดนตดิ กับประเทศกมั พูชา ประมาณ 127 กม. (อำเภอกันทรลกั ษ์ 76 กม. อำเภอขนุ หาญ 18 กม. และอำเภอภูสิงห์ 33 กม.) 3) ลกั ษณะภูมิอากาศ จงั หวดั ศรสี ะเกษ มีลักษณะภูมอิ ากาศโดยท่ัวไปของจงั หวดั ศรสี ะเกษ มอี ากาศร้อนจัดในฤดรู อ้ น และค่อนขา้ งหนาวจัดในฤดูหนาว ส่วนฤดูฝนจะมีฝนตกหนักในเดือนกนั ยายน โดยเฉลี่ยแล้วในปีหนงึ่ ๆ จะมี ฝนตก 100 วัน ปริมาณฝนเฉลี่ย 1,200 – 1,400 มลิ ลเิ มตรตอ่ ปี อุณหภูมิต่ำสุดประมาณ 10 องศาเซลเซยี ส สงู สดุ ประมาณ 40 องศาเซลเซยี ส เฉล่ียประมาณ 26 – 28 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์เฉล่ยี รอ้ ยละ 66 – 73 แผนปฏบิ ัตริ าชการพัฒนาการศึกษาพนื้ ท่ีชายแดนจงั หวัดศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 3

4) เขตการปกครองจงั หวดั จงั หวดั ศรสี ะเกษ แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 22 อำเภอ 204 ตำบล 2,633 หมบู่ ้าน ตาราง 1 อำเภอ เนื้อท่ี ระยะทาง จงั หวัดศรีสะเกษ ลำดับ อำเภอ เนื้อท่ี (ตร.กม.) ระยะหา่ งจากตวั จังหวดั (กม.) 1 เมืองศรสี ะเกษ 576.366 0 2 ยางชมุ นอ้ ย 209.554 32 3 กนั ทรารมย์ 664.21 26 4 กันทรลกั ษ์ 1,236.58 63 5 ขุขันธ์ 914.306 49 6 ไพรบึง 248.845 42 7 ปรางค์กู่ 285.475 60 8 ขนุ หาญ 723.055 60 9 ราษไี ศล 504.858 38 10 อุทุมพรพสิ ยั 407.929 24 11 บงึ บูรพ์ 49.582 42 12 ห้วยทับทัน 194.586 37 13 โนนคณู 256.853 56 14 ศรีรตั นะ 236.684 37 15 นำ้ เกลย้ี ง 257.826 44 16 วงั หนิ 237.619 35 17 ภูสงิ ห์ 940.105 28 18 เมืองจันทร์ 95.838 40 19 เบญจลกั ษ์ 331.331 80 20 พยุห์ 225.458 21 21 โพธิ์ศรสี วุ รรณ 111.104 29 22 ศิลาลาด 131.812 53 ทีม่ า : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย แผนปฏิบัตริ าชการพฒั นาการศกึ ษาพ้ืนทช่ี ายแดนจงั หวัดศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 4

5) ประชากรในจงั หวัด จังหวัดศรีสะเกษ มปี ระชากรรวมทงั้ สิ้น 1,458,580 คน ชาย 726,306 คน หญิง 732,274 คน (ข้อมูล ณ ธันวาคม 2563) ความหนาแนน่ ของประชากร 165 คนต่อตารางกโิ ลเมตร แผนภาพท่ี 1 พรี ะมิดประชากร ศรีสะเกษ ปี 2565 พีระมิดประชากร ทม่ี า : ระบบสถติ ทิ างการทะเบยี น ข้อมลู ณ เดอื นพฤศจิกายน 2564 6) การใชท้ ดี่ นิ จงั หวดั ศรีสะเกษ มีลมุ่ น้ำมลู เปน็ พ้ืนทก่ี ารเกษตรกรรม และพน้ื ท่ีเศรษฐกิจ ซ่งึ ประกอบด้วย การปลูกข้าว ทำไรแ่ ละสวน รวมไปถึงชุมชนเมืองที่เร่ิมมีการขยายตวั ของกจิ กรรมตา่ ง ๆ และเปน็ ชมุ ชนทีม่ ี ความหนาแน่น จากการจำแนกพ้ืนที่การใช้ประโยชนท์ ดี่ ินด้วยภาพถ่ายดาวเทียม Landsat 5 TM พ้นื ที่เกษตรกรรม ปลูกขา้ วมีการลดลงในปี พ.ศ. 2552 และเพิ่มขน้ึ ในปี พ.ศ. 2557 จากการสำรวจภาคสนามพ้นื ที่ในลมุ่ น้ำมลู จะมเี ขื่อนราษีไศล ซ่งึ จะมีปริมาณน้ำใช้ตลอดปี ประชาชนส่วนใหญจ่ ะมกี ารปลูกขา้ วนาปี และนาปรังทำให้มี พื้นท่ีการเกษตรกรรมมาก สำหรับพชื สวนมีพืน้ ทมี่ ากในปี พ.ศ. 2552 แตล่ ดลงในปี พ.ศ. 2557 ซึง่ สว่ นใหญ่ จะทำการเกษตรปลกู พริก มะนาว กระเทียม และหอมแดง เป็นต้น ทำให้พ้ืนที่มีการเปลยี่ นแปลงตลอดเวลา ข้นึ อยกู่ ับสภาพพื้นที่และสภาพภมู ิอากาศซ่ึงเกษตรกรมกี ารปรบั ชนดิ ของการปลูกพชื ทำให้พื้นท่ีนา บางส่วนมี การจดั ทำสวนพริก หรอื พชื ระยะส้ันเพ่ือรอรบั การปลูกขา้ วในฤดูกาลต่อไป ทำใหม้ ีการประกอบอาชีพทาง การเกษตรกรรมอย่างต่อเนื่อง สำหรบั พื้นที่ชุมชน/สง่ิ ปลูกสรา้ งมีการขยายตวั และมมี ากข้ึน แผนปฏิบัตริ าชการพัฒนาการศึกษาพ้ืนท่ีชายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 5

ภาพท่ี 1 แผนท่ีสภาพการใช้ทดี่ ิน จังหวดั ศรสี ะเกษ ปี พ.ศ. 2562 ท่ีมา : กรมพฒั นาทีด่ นิ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 1.4 ข้อมูลดา้ นเศรษฐกจิ 1) ผลิตภัณฑม์ วลรวมจงั หวัดศรสี ะเกษและโครงสร้าง อัตราขยายตัวของ GPP และโครงสรา้ งการกระจายรายไดก้ ารผลิตจังหวดั ศรีสะเกษ อตั ราการขยายตวั แทจ้ ริง ปี 2561 รอ้ ยละ 3.4 ปี 2562 ร้อยละ -0.7 โครงสรา้ งเศรษฐกิจและขนาดเศรษฐกจิ มลู ค่าผลติ ภณั ฑ์มวลรวมจงั หวดั ในปี 2561 คิดเป็น 73,242 บาท และ ในปี 2562 คดิ เป็น 72,752 บาท โดยมขี ้อมูลตัวชีว้ ัดตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 12 ดังน้ี - อัตราการขยายตวั ทางเศรษฐกจิ ร้อยละ -0.7 ตอ่ ปี - มลู ค่าผลิตภัณฑม์ วลรวมเฉลี่ยต่อหวั (Per Capita) 75,182 ตอ่ คนต่อปี - สดั สว่ นคนจน รอ้ ยละ 11.92 - อัตราการวา่ งงาน ร้อยละ 0.38 - ผลิตภาพแรงงานเฉล่ยี 70,492 บาทต่อคนต่อปี - อัตราเงินเฟ้อทั่วไป รอ้ ยละ 1.62 - อัตราการขยายตัวของการลงทุนภาครัฐ รอ้ ยละ 9.8 แผนปฏบิ ตั ริ าชการพฒั นาการศึกษาพน้ื ท่ชี ายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 6

แผนภาพที่ 2 ขอ้ มลู ผลิตภณั ฑม์ วลรวมทกุ สาขา จงั หวดั ศรีสะเกษ ทม่ี า : เครอื่ งมอื วดั ระดบั การพฒั นา สำนกั งานปลัดกระทรวงมหาดไทย http://benchmark.moi.go.th/moibenchmarking2561/#cptt-_province-33 สบื ค้นเมอ่ื วนั ที่ 18 สิงหาคม 2564 แผนภาพท่ี 3 ข้อมูลผลติ ภัณฑม์ วลรวมรายสาขา ณ ราคาประจำปี จงั หวดั ศรสี ะเกษ ทมี่ า : แผนพฒั นาจงั หวัดปี พ.ศ. 2561 – 2565 (ฉบับทบทวนปี พ.ศ. 2565) จงั หวัดศรีสะเกษ แผนปฏบิ ตั ริ าชการพฒั นาการศกึ ษาพน้ื ท่ชี ายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 7

1.5 ข้อมูลด้านการเกษตร 1) ข้อมูลด้านการเพาะปลูก จงั หวัดศรสี ะเกษ มีการขบั เคลอ่ื นและขยายพืน้ ที่เกษตรอินทรยี ์ของจังหวดั ศรสี ะเกษ อยา่ งต่อเนอ่ื ง โดยตัง้ เปา้ หมายให้มีพื้นท่ผี ลิตสินค้าเกษตรอินทรยี ์ จำนวน 300,000 ไร่ ภายในปี 2562 โดยมีเปา้ หมายในการขบั เคล่อื นการดำเนินงาน ปี 2561-2562 เพ่ิมข้ึนอีก จำนวน 182,383 ไร่ โดยมขี ้อมูลผลการดำเนนิ งาน ดงั นี้ จังหวดั ศรสี ะเกษ ดำเนนิ การขับเคลอื่ นและพฒั นาเพ่ือยกระดับการผลติ สินค้าเกษตร สู่มาตรฐานเกษตรอินทรยี ใ์ นพ้ืนที่ 22 อำเภอ พน้ื ทีด่ ำเนนิ การท้ังสนิ้ 180,611 ไร่ ดงั นี้ พื้นทีท่ ่ีไดร้ บั การรบั รอง แล้ว 66,902 ไร่ และพนื้ ท่ีอยู่ในระยะปรบั เปลี่ยน 113,709 ไร่ คงเหลือพน้ื ทตี่ ้องดำเนินการขบั เคลื่อน 119,389 ไร่ จึงจะครบตามเป้าหมาย 300,000 ไร่ ตารางที่ 2 ข้อมูลด้านเกษตรอนิ ทรยี ์จังหวัดศรีสะเกษ ปี พ.ศ. 2564 ไดร้ บั การรบั รอง ปี 2562 ปี 2563 ปี 2564 รวมพื้นทีด่ ำเนนิ การ มาตรฐานแล้ว มาตรฐาน เกษตรกร เน้ือที่ เกษตรกร เนอ้ื ท่ี เกษตรกร เน้ือที่ เกษตรกร เนอื้ ท่ี เกษตรกร เนอ้ื ที่ ท่ีได้รบั (ราย) (ไร)่ (ราย) (ไร)่ (ราย) (ไร)่ (ราย) (ไร่) (ราย) (ไร)่ 3,440 18,772 12,006 58,795 PGS 4,231 21,320 2,528 12,904 1,807 5,799 36,918 40 40 5,464 Organic 1,740 20,050 2,947 16,054 737 774 Thailand อินทรยี ์ 1,505 24,780 - - 517 7,050 -- 2,022 31,830 สากล SDGsPGs 71 752 69 766 74 454 -- 214 1,972 -- 1,793 - GAP 1,793 - - - - - 3,480 18,812 21,499 129,515 รวม 9,340 66,902 5,544 29,724 3,135 14,077 ทมี่ า : สำนักงานเกษตรจังหวดั ศรสี ะเกษ แผนปฏิบัตริ าชการพฒั นาการศกึ ษาพื้นท่ีชายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 8

ตารางท่ี 3 ดา้ นการปลูกพชื เศรษฐกิจของจังหวัด ปกี ารผลิต 2562/63 ท่ี ชนิดสินค้า เกษตรกร พื้นท่ี พื้นท่ี พ้ืนทเ่ี ก็บ ผลผลติ ผลผลติ รวม ตน้ ทุนการ ราคา มลู ค่า เกษตร ท่ีปลูก เพาะปลกู เสียหาย เก่ียว (ไร่) เฉลี่ย (ตนั ) ผลติ เฉลี่ย เฉลย่ี ผลผลิตรวม (ครัวเรือน) (กก./ไร)่ (บาท/ไร)่ (บาท/ (ลา้ นบาท) (ไร)่ (ไร)่ กก.) 16,747.07 1 ขา้ วนาปี 235,558 3,000,799 18,744 2,982,035 405.23 1,208,399 3,725 13.86 16,516.18 13.86 ข้าวเจา้ 233,001 2,961,093 18,764 2,942,329 405.00 1,191,643 3,790 13.78 230.9 12.50 467.42 ข้าวเหนยี ว 6,396 39,706 - 39,706 422.00 16,756 3,660 2.17 905.16 0.59 144.72 ข้าวนาปรงั ** 6,924 73,927 317 73,610 508 37,394 3,560 17.15 1,541.70 15.00 1,099.73 2 มันสำปะหลัง 16,592 130,623 1,562 129,061 3,232 417,125 3,694 38.82 1,383.27 49.98 109.07 3 อ้อยโรงงาน 2,458 29,053 2,693 26,360 9,305.35 245,289 13,480 561.75 150 25.87 4 ยางพารา* 19,368 208,576 - 280,576 560 89,895.12 25,440 2.6 180.48 6.29 5 หอมแดง 6,931 24,393 - 24,393 3,005.60 73,316 37,200 6 พริก 7,261 10,210 - 10,210 3,490 35,633 26,000 7 กระเทยี ม 934 2,665 - 2,665 819 2,182 18,990 8 ทเุ รยี น 1,252 8,767 - 3,234 1,158 3,774.97 15,500 9 ปาล์มนำ้ มัน 1,266 9,803 - 8,533 1,346 9,949.63 7,470 10 ข้าวโพดเล้ยี งสตั ว์ 2,962 31,674 319 31,355 915 28,694 6,053.59 ท่มี า : ระบบสารสนเทศการผลติ ด้านการเกษตร Online ปีการผลิต 2563/64 สำนักงานเกษตรจงั หวัดศรีสะเกษ **ข้อมลู นาปรังปี 2563/64 *ราคายางก้อนถว้ ย 2) ข้อมลู การปลกู พืชเกษตรอนิ ทรยี ์ GAP จงั หวดั ศรสี ะเกษ มีพื้นทีช่ ลประทานเพอื่ การเกษตร ในปี 2563 จำนวน 200,279 ไร่ โดยลดลง จากปี 2562 มีพ้ืนที่ 517,848 ไร่ และปี 2561 จำนวน 474,640 ไร่ มปี ริมาณนำ้ ตน้ ทุนต่อความต้องการใชน้ ำ้ อยู่ ท่ี 190 ล้านลูกบาศกเ์ มตร ในขณะท่ีพืน้ ท่ีทำการเกษตรท้ังหมด 4,068,345 ไร่ มีพ้ืนท่ปี ลูกข้าวในปีการผลิต 2562/63 จำนวน 3,074,726 ไร่ แยกเป็นพ้ืนท่ีปลูกขา้ วเจา้ นาปี (ข้าวหอมมะลิ) 2,961,093 ไร่ ผลผลติ 1,191,643 ต้น พ้ืนที่ปลูกข้าวเหนียว 39,706 ไร่ ผลผลิต 16,756 ตัน พื้นที่ปลูกข้าวนาปรัง73,927 ไร่ ผลผลิต 37,394 ตัน ผลผลิตรวมทั้งสิ้น 1,245,793 ตัน โดยเป็นพ้ืนท่ีการผลิตข้าวหอมมะลิอินทรีย์แล้ว จำนวน 180,611 ไร่ เกษตรกร จำนวน 27,654 ราย แบง่ เป็นพ้นื ท่ีทีไ่ ด้รับการรับรองแลว้ จำนวน 66,902 ไร่ เกษตรกร 9,340 ราย และพน้ื ทอี่ ยูใ่ นระยะปรบั เปล่ียน ปีท่ี 1 จำนวน 18,812 ไร่ เกษตรกร จำนวน 3,480 ราย และระยะปรับเปลย่ี น ปที ่ี 2 จำนวน 14,077 ไร่ เกษตรกร จำนวน 3,135 ราย 3) ข้อมลู การสง่ เสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ จังหวัดศรีสะเกษ มกี ารส่งเสริมการเกษตรในรปู แบบแปลงใหญ่ตงั้ แตป่ ี 2558 – ปจั จุบนั ในพ้ืนท่ี 22 อำเภอ 204 ตำบล จำนวน 22 ชนดิ จำนวนแปลงท้ังสนิ้ 381 แปลง พืน้ ทีด่ ำเนินการ 298,145 ไร่ เกษตรกร 27,999 ราย ดังนี้ แผนปฏบิ ตั ริ าชการพฒั นาการศึกษาพ้ืนท่ีชายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 9

ตารางท่ี 4 ข้อมูลชนิด จำนวนแปลง จำนวนเกษตรกรเกษตรในรูปแบบแปลงใหญ่ ลำดบั ชนิด จำนวน (แปลง) เกษตรกร (ราย) พื้นที่ (ไร)่ 262,290 1 ขา้ ว 282 22,326 9,217 2 ยางพารา 14 769 236 4,898 3 มะนาว 1 59 46 4,494 4 มนั สำปะหลัง 10 506 970 78 5 กบ 1 46 2,056 3,763 6 ทุเรยี น 8 595 180 2,059 7 อ้อย 2 76 1,681 790 8 ดาวเรอื ง 1 39 3,846 47 9 พรกิ 17 898 105 346 10 หอมแดง 20 1,359 437 30 11 กระเทยี ม 1 64 311 265 12 โคพืน้ เมอื ง 6 308 13 โคนม 1 64 14 กระบือ 1 115 15 ข้าวโพดเล้ยี งสตั ว์ 7 363 16 ปลาตะเพียน 1 47 17 ไมด้ อกไม้ประดบั 2 91 18 เห็ดนางฟ้า 1 47 19 ถว่ั ลิสง 2 131 20 ผกั สมนุ ไพร 1 30 21 ไผ่ 1 31 22 มะม่วง 1 35 ทีม่ า : สำนกั งานเกษตรจงั หวดั ศรสี ะเกษ แผนปฏบิ ตั ริ าชการพัฒนาการศึกษาพ้นื ทชี่ ายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 10

1.6 ข้อมูลดา้ นปศุสตั ว์ จังหวัดศรสี ะเกษ มีเกษตรกรผู้เลยี้ งสัตว์ จำนวน 128,514 ครวั เรือน จำแนกสัตว์ไดเ้ ปน็ 8 ประเภท ประกอบดว้ ย โคเน้อื โคนม กระบอื สุกร ไก่ เปด็ แพะ และแกะ โดยมรี ายละเอยี ด ดงั น้ี ตารางที่ 5 ข้อมูลปศุสัตว์ ปี 2564 จำนวนเกษตรกรผูเ้ ลย้ี งสตั ว์ 128,514 ครัวเรือน จำนวนพ้นื ทปี่ ลูกหญา้ /พืชอาหารสัตว์ 3,692 ไร่ จำนวนสัตวเ์ ศรษฐกจิ หนว่ ย : ตัว โคเนื้อ 381,144 โคนม 8,359 กระบือ 95,532 สุกร 104,951 ไก่ 4,409,121 เป็ด 361,529 แพะ 4,216 แกะ 456 ที่มา : สำนักงานปศุสตั ว์จงั หวดั ศรสี ะเกษ (ข้อมลู ณ วันที่ 2 มถิ ุนายน 2564) ตารางที่ 6 การผลติ ปศุสตั ว์จังหวัดศรสี ะเกษ ในปี พ.ศ. 2564 ประเภทสตั ว์ ครัวเรอื น จำนวน (ตวั ) ผลผลติ (ตัน) ราคาผลผลติ เฉลี่ย มูลค่า (ล้านบาท) (บาท/กก.) 85 11,339,034,000 โคเนอ้ื เกษ7ต8,ร2ก3ร2 381,144 133,400.4 18 200,616,000 โคนม 145 8,359 3,343.6 90 386,904,600 75 7,871,322,500 กระบอื 22,674 95,532 42,989.4 49 324,070,320 67 72,666,860 สุกร 6,205 104,951 10,495.1 121 10,202,720 115 1,048,800 ไก่ 91,098 4,409,121 6,613.68 - 20,204,921,880 เปด็ 20,386 361,529 1,084.58 แพะ 254 4,216 84.32 แกะ 20 456 9.12 รวม 219,014 5,365,308 198,020.2 ที่มา : สำนกั งานปศุสตั ว์จังหวัดศรสี ะเกษ ณ เดอื น มถิ นุ ายน 2564 แผนปฏบิ ัติราชการพัฒนาการศกึ ษาพื้นท่ชี ายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 11

1.7 ข้อมูลด้านอตุ สาหกรรม จงั หวดั ศรีสะเกษ พ.ศ. 2562 มผี ลิตภัณฑ์มวลรวมทุกสาขา จำนวน 72,752 ล้านบาท เม่อื เทยี บกับ ปีท่ีผ่านมา ปี พ.ศ. 2561 จำนวน 73,242 ลา้ นบาท โดยรวมหดตวั คดิ เป็นรอ้ ยละ 0.7 โดยสาขาทมี่ ีผลิตภัณฑ์ มวลรวมมากเป็นอันดับ 1 ได้แก่ สาขาเกษตรกรรม การป่าไม้ และการประมง มีมูลค่า 19,522 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 26.83 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมทั้งหมด รองลงมาอันดับที่ 2 ได้แก่ สาขาการศึกษามีมลู คา่ 12,891 ล้านบาท คดิ เปน็ ร้อยละ 17.72 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมทั้งหมด และลำดับที่ 3 สาขาการขายสง่ และการขายปลกี การซ่อมยานยนต์และจักรยานยนต์ มีมลู ค่า 9,188 ล้านบาท คดิ เป็นรอ้ ยละ 12.63 ของผลิตภณั ฑม์ วลรวมท้ังหมด สำหรบั สาขาอุตสาหกรรม มีผลติ ภณั ฑม์ วลรวมเปน็ อันดับ 5 มลู ค่า 5,840 ลา้ นบาท คดิ เป็นร้อยละ 8.03 ของผลิตภณั ฑ์มวลรวมท้งั หมด และสาขาการทำเหมืองแรแ่ ละเหมอื งหิน มผี ลิตภณั ฑม์ วลรวมรวมเปน็ อันดบั 18 มีมูลคา่ 186 ลา้ นบาท คิดเป็นร้อยละ 0.26 ของผลติ ภัณฑ์มวลรวมทั้งหมด และรายได้ตอ่ หัวประชากรในปี 2562 มีรายได้ต่อหัวประชากร จำนวน 75,752 บาท ต่อคนต่อปีเมอื่ เทียบกบั ปที ีผ่ า่ นมา ปี 2561 มีรายได้ต่อหัว ประชากร จำนวน 74,732 บาท ตอ่ คนตอ่ ปลี ดลง คิดเปน็ ร้อยละ 0.6 ภาวการณ์ลงทนุ ด้านอุตสาหกรรมจงั หวดั ศรสี ะเกษ มีโรงงานท่ีได้รับอนุญาตประกอบกิจการโรงงาน อตุ สาหกรรม ตามพระราชบัญญตั โิ รงงาน (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2562 ข้อมูล ณ วนั ที่ 31 สงิ หาคม 2563 รวมท้ังสน้ิ 391 โรงงาน เงนิ ลงทุนรวม 13,287.64 ลา้ นบาท มกี ารจา้ งงาน 4,692 คน แยกตามจำพวก ของโรงงานได้ ดังน้ี ตารางที่ 7 จำนวนโรงงานแยกตามจำพวกโรงงาน จำพวกท่ี จำนวนโรงงาน เงนิ ลงทนุ (ลา้ นบาท) คนงาน (คน) 4.50 2 จำพวกท่ี 2 1 13,283.14 4,690 จำพวกที่ 3 390 13,287.64 4,692 รวม 391 ท่มี า : สำนกั งานอุตสาหกรรมจังหวัดศรสี ะเกษ พ.ศ. 2564 1) ขนาดของโรงงาน โรงงานสว่ นใหญ่ เปน็ โรงงานขนาดเลก็ (เงินลงทนุ ไม่เกนิ 50 ล้านบาท) จำนวน 347 โรงงาน คิดเปน็ ร้อยละ 86.32 ของจำนวนโรงงานทั้งหมด รองลงมาเป็นโรงงานขนาดกลาง (เงนิ ลงทนุ มากกว่า 50 ล้านบาท ถงึ 200 ลา้ นบาท) จำนวน 45 โรงงาน คดิ เปน็ รอ้ ยละ 11.19 ของจำนวนโรงงานทง้ั หมด และโรงงานขนาดใหญ่ (เงนิ ลงทุนมากกว่า 200 ล้านบาท) จำนวน 10 โรงงาน คิดเปน็ รอ้ ยละ 2.49 ของจำนวนโรงงานทง้ั หมด ตารางที่ 8 จำนวนโรงงานแยกตามขนาดโรงงาน ขนาดโรงงาน จำนวนโรงงาน เงนิ ลงทนุ (ล้านบาท) คนงาน (คน) 4,062.35 3,687 โรงงานขนาดเลก็ 347 3,482.03 867 6,549.42 548 โรงงานขนาดกลาง 45 14,093.80 5,102 โรงงานขนาดใหญ่ 10 รวม 402 ทมี่ า : สำนกั งานอุตสาหกรรมจงั หวดั ศรสี ะเกษ พ.ศ. 2564 แผนปฏบิ ตั ริ าชการพัฒนาการศึกษาพ้ืนท่ีชายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 12

ตารางที่ 9 จำนวนโรงงานแยกตามประเภทอตุ สาหกรรม ที่ ลำดับ/ ประกอบกจิ การ จำนวน เงินลงทุน คนงาน ประเภท (ลบ.) (คน) 1 58 (1) ทำผลิตภณั ฑ์คอนกรีต 53 908.73 376 2 9 (1) สขี า้ ว 47 2,524.27 666 126 3 9 (6) ทำมันเส้น 32 244.23 82 313 4 3 (4) ดูดทราย 24 49.09 101 395.57 38 5 14 ผลิตนำ้ แข็ง 22 731.11 97 52.35 206 6 2 (1) การต้ม น่ึงหรอื อบพชื หรอื เมลด็ พชื 20 238.11 274 110.33 7 3 (2) การขดุ หรือลอกกรวด ทราย หรอื ดิน 18 444.79 8 64 (12) ตัด เจาะ เชอ่ื มโลหะ/หลังคาเหลก็ รดี ลอน 17 9 34 (2) การทำวงกบ ขอบประตู หนา้ ตา่ ง สว่ นประกอบท่ีทำ 17 10 95 (1) ซดอ่้วยมไมเค้ าะ พน่ สรี ถยนต์ 14 ท่ีมา : สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวดั ศรสี ะเกษ พ.ศ. 2564 2) แหล่งทตี่ ั้งโรงงาน โรงงานอตุ สาหกรรม ส่วนใหญ่ตง้ั อยใู่ นเขตอำเภอเมืองศรสี ะเกษ 69 โรงงาน คดิ เปน็ ร้อยละ 17.16 ของจำนวนโรงงานทั้งหมด รองลงมา ได้แก่ อำเภอกนั ทรลักษ์ 68 โรงงาน คดิ เป็นร้อยละ 16.92 ของจำนวน โรงงานท้ังหมด อำเภอราษไี ศล 47 โรงงาน คดิ เป็นร้อยละ 11.69 ของจำนวนโรงงานทั้งหมด อำเภออทุ มุ พรพสิ ัย 33 โรงงาน คดิ เปน็ ร้อยละ 8.21 ของโรงงานทั้งหมด ตารางท่ี 10 ข้อมลู จำนวนโรงงานแยกรายอำเภอ จำนวนโรงงาน เงินลงทุน (ลา้ นบาท) คนงาน (คน) ท่ี อำเภอ 69 2,043.31 1,204 1 เมอื งศรสี ะเกษ 68 1,873.39 701 2 กนั ทรลกั ษ์ 47 723.21 374 3 ราษไี ศล 30 703.49 378 4 อทุ ุมพรพิสยั 24 1,498.97 508 5 ขนุ หาญ 33 642.56 297 6 ขุขนั ธ์ 22 602.57 324 7 กันทรารมย์ 9 453.10 78 8 ไพรบงึ 25 3,515.03 443 9 เบญจลกั ษ์ 11 85.66 66 10 พยหุ ์ 11 358.44 101 11 ห้วยทับทัน 6 10.77 26 12 ศิลาลาด 6 137.75 92 13 วังหิน 15 1,110.42 148 14 โนนคณู 2 5.16 5 15 โพธิ์ศรสี วุ รรณ แผนปฏิบัตริ าชการพฒั นาการศึกษาพ้นื ทช่ี ายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 13

ท่ี อำเภอ จำนวนโรงงาน เงนิ ลงทุน (ลา้ นบาท) คนงาน (คน) 16 ยางชุมนอ้ ย 7 164.16 116 17 ปรางค์กู่ 4 40.98 17 18 บึงบูรพ์ 1 1.10 60 19 ภสู งิ ห์ 5 37.45 70 20 ศรรี ตั นะ 5 9.50 15 21 น้ำเกล้ยี ง 2 21.66 12 22 เมอื งจนั ทร์ - - - 402 5,102 รวม 14,093.80 ทม่ี า : สำนักงานอตุ สาหกรรมจังหวดั ศรสี ะเกษ พ.ศ. 2564 1.8 ข้อมูลดา้ นบรกิ ารและการทอ่ งเที่ยว 1) ข้อมลู ดา้ นธุรกจิ และการคา้ ชายแดน จังหวดั ศรีสะเกษ เปน็ จังหวัดทม่ี ีอาณาเขตติดต่อกับราชอาณาจักรกัมพชู าและมจี ุดผ่านแดน ถาวรชอ่ งสะงำ อำเภอภูสงิ ห์ จังหวดั ศรสี ะเกษ ซ่งึ เปน็ จุดผ่านแดนถาวรท่ีเป็นเส้นทางสำคญั ในด้านการคา้ การลงทนุ และการท่องเทยี่ ว ซึ่งสถานการณ์การค้าชายแดนบริเวณจดุ ผ่านแดนถาวรชอ่ งสะงำ นับตงั้ แต่ปี พ.ศ. 2549 เป็นตน้ มาจนถึงปัจจบุ นั มีมูลค่าการค้าในแต่ละปีมแี นวโน้มเพิ่มสงู มาก โดยในปี พ.ศ. 2562 มมี ลู ค่ารวม 883.30 ล้านบาท (มลู คา่ การสง่ ออก 631.87 ลา้ นบาท มลู คา่ การนำเข้า 251.43 ลา้ นบาท ดุลการค้า 380.43 ลา้ นบาท) และในปี 2564 (มกราคม - กันยายน) มีมูลคา่ รวม 1,612.39 ลา้ นบาท (มูลคา่ การส่งออก 1,127.45 ล้านบาท มลู ค่าการนำเขา้ 484.94 ลา้ นบาท ดลุ การค้า 642.51 ล้านบาท) 2) ข้อมูลด้านการทอ่ งเทยี่ ว จงั หวัดศรีสะเกษ เป็นจังหวัดที่มคี วามหลากหลายของทรัพยากรดา้ นการทอ่ งเทยี่ ว ไมว่ ่าจะเป็น ทรัพยากรดา้ นการท่องเท่ียวทางประวัติศาสตร์ ทรัพยากรด้านการท่องเที่ยวทางวฒั นธรรมและประเพณี ทรพั ยากรดา้ นการท่องเทย่ี วทางศาสนา ทรพั ยากรดา้ นการทอ่ งเท่ียวทางธรรมชาติ ทรพั ยากรด้านการทอ่ งเท่ยี ว เชงิ เกษตร ทรัพยากรดา้ นการท่องเท่ยี วเพอื่ นันทนาการ และอน่ื ๆ อกี มากมาย กอปรกบั ร่องรอยความรุ่งเรือง ของอารยธรรมขอมโบราณและจากร่องรอยทางประวตั ิศาสตรท์ ป่ี รากฏ และพบเหน็ ไดท้ ่ัวพนื้ ทข่ี องจงั หวดั ศรีสะเกษ ถือเปน็ จดุ แข็งของจังหวัด อกี ท้งั ลักษณะทต่ี ั้งและภมู ิประเทศมีความสำคัญเป็นพิเศษ เนื่องจากมี พรมแดนติดต่อประเทศเพ่ือนบา้ น คือ ราชอาณาจกั รกัมพูชา ซง่ึ ถือเป็นโอกาสในการท่ีจะพัฒนาขีดความสามารถ และศักยภาพดา้ นการท่องเท่ียวของจงั หวดั ให้สามารถแข่งขนั และรองรับกระแสการท่องเที่ยวทมี่ ีแนวโนม้ ท่ีกำลังเปลี่ยนแปลง เน่ืองจากการเปลีย่ นแปลงพฤติกรรมของนักท่องเทย่ี ว และการเปลย่ี นแปลงเชิงรปู แบบ การท่องเที่ยว นอกจากน้ัน ยงั มีศักยภาพในการรองรับการท่องเท่ียวเชงิ กฬี า โดยในปี พ.ศ. 2561 จังหวัดศรสี ะเกษ ได้รับการคัดเลือกจากกระทรวงการท่องเทย่ี วและกีฬาใหเ้ ป็น 1 ใน 6 “เมืองกีฬา (Sport City)” ซ่ึงเปน็ ส่วนสำคญั ในการสรา้ งมลู ค่าเพิ่มทางเศรษฐกจิ จากการมุง่ พัฒนาเมืองอตุ สาหกรรมกฬี าแบบครบวงจร สามารถสร้าง มลู คา่ เพิ่มและเสรมิ สรา้ งเศรษฐกจิ ของจงั หวดั ในด้านการส่งเสริมอตุ สาหกรรมการกฬี า การกฬี าเพื่อการทอ่ งเที่ยว แผนปฏบิ ัติราชการพฒั นาการศึกษาพ้ืนท่ีชายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 14

สถานการณ์ด้านการท่องเท่ียวของจงั หวดั ศรีสะเกษ ในชว่ ง พ.ศ. 2560 – 2564 มจี ำนวน นักทอ่ งเทยี่ วเดินทางเข้ามาท่องเทีย่ วเพิ่มมากข้ึนอยา่ งต่อเน่ือง โดยในปี 2560 – 2562 จำนวนผเู้ ยีย่ มเยือน มีอตั ราการเตบิ โตเฉลีย่ กวา่ ร้อยละ 1.83 ตอ่ ปี (เฉลยี่ ปีละ 1,515,688 คน) สร้างรายได้จากการท่องเทีย่ ว ให้แก่จงั หวดั คดิ เป็นอตั ราการเติบโตเฉล่ียกวา่ รอ้ ยละ 5.10 ตอ่ ปี (เฉลย่ี ปลี ะ 2,074.88) แต่ในปี 2563 เปน็ ต้นมา จำนวนผู้เยี่ยมเยอื นลดตวั ลงเมือ่ เทียบกับปที ผ่ี ่านมา อนั เป็นผลเนื่องมาจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรค ตดิ เชื้อไวรสั โคโรนา 2019 (COVID – 19) ท่เี กดิ การแพรร่ ะบาดไปท่วั ประเทศไทย และรัฐบาลได้มกี ารยกระดับ มาตรการการปอ้ งกนั การแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรสั โคโรนา 2019 (COVID - 19) ส่งผลให้แหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว หลายแหง่ ปิดบริการชวั่ คราว รวมถงึ กิจกรรมทส่ี ่งเสริมการท่องเทย่ี วตอ้ งถกู เล่ือนหรืองดการจัดกิจกรรมออกไป อย่างไม่มีกำหนด อยา่ งไรกต็ าม เมือ่ สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคตดิ เช้อื ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID - 19) คลี่คลายและมกี ารผ่อนคลายมาตรการต่าง ๆ ลงตามลำดบั เพ่อื ฟืน้ ฟูภาคการท่องเท่ยี วใหก้ ลบั มาสรา้ งรายได้ และชว่ ยกระต้นุ เศรษฐกจิ โดยปี 2563 จังหวัดศรีสะเกษมีจำนวนผู้เย่ียมเยอื น 849,470 คน ซ่ึงทัง้ หมดเป็น ผู้เยย่ี มเยอื นชาวไทยและเป็นนกั ทศั นาจรมากกวา่ นกั ท่องเท่ยี ว ลดตวั ลงร้อยละ -44.84 เมอื่ เทียบกับปีทผี่ า่ นมา มรี ายได้จากการท่องเท่ยี ว 1,083.91 ล้านบาท ลดตวั ลงร้อยละ -49.97 เมื่อเทยี บกับปที ่ีผ่าน และในปี 2564 (มกราคม – สิงหาคม) มีจำนวนผ้เู ย่ยี มเยอื น 203,406 คน ลดตัวลงรอ้ ยละ -76.05 เมื่อเทียบกับชว่ งเวลา เดียวกันของปีทผ่ี า่ นมา มีรายไดจ้ ากการท่องเทยี่ ว 260.34 ล้านบาท ลดตัวลงรอ้ ยละ -75.98 ตารางท่ี 11 ข้อมูลสถิตแิ ละอัตราการขยายตัวของจำนวนนักทอ่ งเทีย่ ว จังหวัดศรีสะเกษ ระหวา่ งปี พ.ศ. 2560 – 2564 พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564(P)(ต.ค.-ส.ค.) พ.ศ. ชาวไทย ชาวตา่ ง ชาวไทย ชาวตา่ ง ชาวไทย ชาวตา่ ง ชาวไทย ชาวตา่ ง ชาวไทย ชาวตา่ ง ชาติ ชาติ ชาติ ชาติ ชาติ จำนวน 1,462,423 19,623 1,504,743 20,292 1,519,418 20,565 845,016 4,454 203,406 นกั ท่องเทย่ี ว 1,482,046 1,525,035 1,539,983 849,470 203,406 (คน) อัตราการ 1.57 3.40 2.89 3.41 0.98 1.35 -44.39 -78.34 -75.93 -100.00 ขยายตัว 1.60 2.90 0.98 -44.84 -79.05 ทมี่ า : กองเศรษฐกจิ การท่องเทย่ี วและกีฬา กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา เดือนสิงหาคม 2564 ตารางท่ี 12 ข้อมลู สถิติและอัตราการขยายตวั ของรายได้ จังหวัดศรสี ะเกษ ระหว่างปี พ.ศ. 2560 - 2564 พ.ศ. 2560 2561 2562 2563 2564(P)(ม.ค.-ส.ค.) รายได้ (ล้านบาท) 1,959.43 2,098.82 2,166.39 1,083.91 260.34 อัตราการขยายตวั 4.97 7.11 3.22 -49.97 -75.98 ที่มา : กองเศรษฐกจิ การท่องเท่ยี วและกฬี า กระทรวงการท่องเทย่ี วและกฬี า เดือนสิงหาคม 2564 แผนปฏบิ ตั ิราชการพัฒนาการศกึ ษาพืน้ ทชี่ ายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 15

ตารางท่ี 13 ปฏทิ นิ เทศกาล งานประเพณี และกิจกรรมจงั หวดั ศรีสะเกษ เดอื น กิจกรรม สถานท่ีจดั หมายเหตุ มกราคม งานเทศกาลปใี หมส่ เี่ ผ่าไทยศรีสะเกษ สนามศาลากลาง อ.เมอื งศรสี ะเกษ งานเทศกาลของดกี นั ทรารมยแ์ ละสมโภชนศ์ าลหลักเมอื ง สนามท่ีวา่ การอำเภอ เมอื งกนั ทรารมย์ งานทำบุญตกั บาตรสองแผ่นดิน จุดผา่ นแดนถาวรช่องสะงำ ต.ไพรพัฒนา อ.ภสู งิ ห์ งานเทศกาลหอมแดง กระเทียมดี ยางชุมน้อย สนามทีว่ า่ การอำเภอยางชุมน้อย งานประเพณี “หวังบุญเบกิ ฟ้า ขึ้น 3 คำ่ มหัศจรรยเ์ ดือน 3” ปราสาทปรางคก์ ู่ อ.ปรางคก์ ู่ งานประเพณบี ุญคณู ลาน งานกุ้มขา้ วใหญ่ อ.โนนคูณ เทศกาลดนตรีในสวนศรี เกาะกลางนำ้ หว้ ยนำ้ คำ อ.เมืองศรสี ะเกษ กุมภาพันธ์ งานประเพณบี ญุ เดอื น 3 นมสั การหลวงพ่อนาคปรกพนั ปี วัดสระกำแพงใหญ่ อ.อุทุมพรพิสัย งานสืบสานตำนานพนั ปี ประเพณไี หวพ้ ระธาตุ พระธาตบุ า้ นปราสาท อ.ห้วยทบั ทัน เทศกาลหอมแดง กระเทยี มดี อำเภอยางชุมน้อย อ.ยางชุมน้อย เทศกาลหอมแดง อำเภอวงั หิน อ.วงั หิน งานเทศกาลขา้ วโพดหวาน สนามหน้าทีว่ ่าการอำเภอศรีรตั นะ มีนาคม งานเทศกาลดอกลำดวนบานสืบสานประเพณสี เ่ี ผ่าไทย สวนสมเด็จศรนี ครนิ ทร์ ศรสี ะเกษ อ.เมอื งศรสี ะเกษ งาน “ลำดวนศรสี ะเกษไนท์รัน (Lamduan Sisaket สวนสมเด็จศรนี ครนิ ทรศ์ รสี ะเกษ Night Run)” อ.เมืองศรสี ะเกษ งานยอ้ นรำลกึ ปราสาทสระกำแพงใหญ่ วสิ ุวะสงกรานต์ วดั สระกำแพงใหญ่ ตามปฏทิ ิน แหง่ ศรพี ฤทเธศวร ขึ้น 2 คำ่ เดือน 5 อ.อทุ ุมพรพสิ ยั จนั ทรคตไิ ทย เมษายน งานเปลย่ี นผา้ ไตรสรรี ะสังขารหลวงปู่สรวง วัดไพรพัฒนา อ.ภสู งิ ห์ งานประเพณสี งกรานต์ ทกุ อำเภอ งานข้ึน 8 ค่ำ เดือน 6 บชู าพระพุทธชินราชไหว้ยอดทอง วัดศรีบงึ บูรพ์ อ.บึงบรู พ์ ปราสาทสายรุ้ง ทำบุญเลย้ี งช้าง สบื สานประเพณแี ขง่ เรอื ยาว จ.ศรีสะเกษ พฤษภาคม ฤดกู าลท่องเท่ยี วสวนผลไม้ และสวนทุเรยี นภูเขาไฟ อ.กันทรลักษ์ และ อ.ขุนหาญ งานประเพณบี ญุ บงั้ ไฟราษีไศล สนามทว่ี า่ การอำเภอราศไี ศล มถิ นุ ายน ฤดูกาลท่องเทย่ี วสวนผลไมแ้ ละสวนทเุ รยี นภเู ขาไฟ อ.กนั ทรลกั ษ์ และ อ.ขุนหาญ งานเทศกาลทุเรยี นภูเขาไฟศรสี ะเกษ สนามหน้าศาลากลาง ห้วงเดือน จงั หวดั ศรีสะเกษ มิ.ย.-ก.ค. งานเทศกาลทเุ รยี นภเู ขาไฟและของดศี รขี ุนหาญ อ.ขนุ หาญ งานเทศกาลผลไม้และของดีกนั ทรลกั ษ์ สนามหน้าทวี่ ่าการ อำเภอกนั ทรลักษ์ กรกฎาคม ฤดกู าลทอ่ งเทย่ี วสวนผลไม้และสวนทุเรยี นภเู ขาไฟ อ.กนั ทรลักษ์ และ อ.ขนุ หาญ กิจกรรม “Sisaket Night Run)” ว่ิงปิดเมอื ง อ.เมอื งศรีสะเกษ แผนปฏิบัติราชการพัฒนาการศึกษาพืน้ ทช่ี ายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 16

เดอื น กิจกรรม สถานที่จัด หมายเหตุ กิจกรรม “ทุง่ กบาลกะไบ TBK Trail Run” เขตรกั ษาพันธสุ์ ตั วป์ ่าพนมดงรัก อ.ขนุ หาญ สงิ หาคม การแข่งขันวอลเลยบ์ อล “ศึกลูกยางถ้วย ก อาคารวีสมหมาย อ.เมอื งศรีสะเกษ กนั ยายน ชงิ ถว้ ยพระราชทานสมเด็จพระกนษิ ฐาธริ าชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี” ปราสาทโดนตวล อ.กนั ทรลักษ์ สนามที่วา่ การอำเภอขขุ นั ธ์ หว้ งเดือน ประเพณบี วงสรวงปราสาทโดนตวล ก.ย.-ต.ค. งานประเพณีแซนโฎนตา สนามท่ีว่าการอำเภอขขุ นั ธ์ หว้ งเดอื น ตุลาคม งานประเพณีแซนโฎนตา ลำนำ้ มลู หลงั ทวี่ ่าการอำเภอ ก.ย.-ต.ค ราศไี ศล งานประเพณแี ขง่ เรือยาวราษไี ศล อทุ ยานแห่งชาติ เขาพระวหิ าร อ.กนั ทรลกั ษ์ พฤศจกิ ายน ฤดกู าลท่องเทยี่ ว “ค่ำดูดาว เขา้ ชมทะเลหมอก” ปราสาทสระกำแพงนอ้ ย ณ ผามออแี ดง อ.อทุ มุ พรพสิ ัย งานข้นึ 15 ค่ำ เดือน 12 ยอ้ นรำลกึ ปราสาท ทุกอำเภอในจังหวัด สระกำแพงนอ้ ย เกาะกลางนำ้ ห้วยน้ำคำ งานประเพณลี อยกระทง อ.เมอื งศรสี ะเกษ งานว่งิ “Sisaket Run Mini-Half Marathon” อทุ ยานแหง่ ชาติ เขาพระวหิ าร อ.กันทรลักษ์ ธันวาคม ฤดูกาลทอ่ งเทีย่ ว “ค่ำดูดาว เข้าชมทะเลหมอก” อทุ ยานแห่งชาติเขาพระวหิ าร ณ ผามออีแดง อ.กนั ทรลักษ์ งานวิ่งมินิ-ฮาลฟ์ มาราธอนเฉลมิ พระเกยี รตสิ ่ผู ามออีแดง อ.เมอื งศรสี ะเกษ การแขง่ ขันวงโยธวาทิตโลก ชิงถว้ ยพระราชทาน 3) เทศกาลและงานประเพณีท่สี ำคัญ เทศกาลดอกลำดวนและประเพณสี ีเ่ ผา่ ไทยศรีสะเกษ ในช่วงเดือนมนี าคมของแตล่ ะปี ดอกลำดวนซึ่งเป็นพันธ์ุไม้มงคลพระราชทานและเปน็ ต้นไม้/ดอกไมป้ ระจำจังหวดั ศรสี ะเกษ มขี ึน้ อยู่ตามธรรมชาติ โดยท่ัวไปโดยเฉพาะในสวนสมเดจ็ พระศรีนครินทรศ์ รีสะเกษ อนั เปน็ สวนสมเด็จพระศรีนครนิ ทร์แหง่ แรกของประเทศไทยทีม่ ี ตน้ ลำดวนมากกว่า 50,000 ต้น ได้ออกดอกบานสะพรง่ั สง่ กล่ิน หอมอบอวลไปท่ัวทั้งเมือง เปรียบเสมอื นเมืองในเทพนยิ าย จังหวัดศรีสะเกษไดร้ ่วมกบั มลู นิธสิ วนสมเด็จพระศรีนครินทร์, การท่องเทย่ี วแห่งประเทศไทย, องค์กรปกครองสว่ นท้องถิ่น ภาคเอกชน และส่วนราชการทุกหนว่ ยงานภายในจังหวดั ศรสี ะเกษ กำหนดจัดงานเทศกาล ดอกลำดวนบานสบื สานประเพณสี ี่เผ่าไทยศรสี ะเกษขึ้น ณ บริเวณสวนสมเด็จ พระศรีนครนิ ทร์ศรสี ะเกษ ในชว่ งเดือนมนี าคมของทุกปี แผนปฏิบตั ิราชการพฒั นาการศึกษาพ้นื ที่ชายแดนจงั หวัดศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 17

ความโดดเด่นของเทศกาลคือการแสดงประกอบแสง สี เสยี ง ชดุ ศรีพฤทเธศวร ซ่ึงเป็นการแสดง ท่ียอ้ นยคุ บอกเล่าตำนานของการสรา้ งเมืองศรีสะเกษ หรอื เมอื งศรนี ครลำดวน ในอดีตนับเปน็ การละครกลางแจง้ สมบรู ณแ์ บบทสี่ ดุ รายการหนึ่งของประเทศไทย ประกอบด้วย นกั แสดงจำนวนกว่า 1,000 คน และชุดการแสดง หลายรายการโดยเฉพาะระบำศรพี ฤทเธศวร ซึ่งเปน็ การแสดงนาฏยศิลป์ที่ได้รบั การออกแบบโดยกรมศิลปากร นอกจากน้ันยงั มีการแสดงดนตรี การฟ้อนรำและศลิ ปะพื้นบ้านของชน 4 เผ่าไทยศรสี ะเกษ ได้แก่ ลาว กูย เยอ และเขมร ซ่ึงเป็นกลมุ่ ชาติพนั ธุด์ ั้งเดิมที่ต้งั ถ่ินฐานอย่ใู นพนื้ ท่ีจงั หวัดศรีสะเกษ และระหว่างชมการแสดง นกั ท่องเทีย่ วจะไดส้ ัมผสั กับรสชาติอาหารพื้นเมอื งในบรรยากาศการรบั ประทานอาหารแบบ “พาข้าวแลง” หรอื การรับประทานอาหารม้ือคำ่ ท่ามกลางกลนิ่ หอมของดอกลำดวน เทศกาลงานทุเรยี นภเู ขาไฟ และของดศี รสี ะเกษ จงั หวัดศรสี ะเกษ ถือเปน็ แผน่ ดนิ ทองแห่งอสี านใต้ เน่อื งจากมีสภาพดนิ ที่อุดมสมบูรณ์ โดยเฉพาะเขตทีร่ าบลุ่มแม่น้ำมลู และเขตที่ราบลุ่มตอนกลาง ของจังหวัดในบรเิ วณที่เรียกว่า ดงภดู นิ แดง ทีม่ ีลักษณะดนิ เปน็ ดินรว่ นปนทรายสแี ดง (จงึ เรียกวา่ ดงดนิ แดง หรอื ภดู ินแดง) มีความอุดมสมบูรณ์สงู สามารถปลกู พืชเศรษฐกจิ สำคัญได้ ภดู ินแดงเปน็ ภเู ขาไฟเก่าทม่ี ีพ้ืนที่กวา้ งขวางอยู่ลึกเขา้ มาจาก แนวเทือกเขาพนมดงรัก ชายเขตแดนไทยกัมพชู าเป็นรอยต่อ ของอำเภอเบญจลักษ์ อำเภอน้ำเกลยี้ ง อำเภอศรีรัตนะ อำเภอขุนหาญ และอำเภอกนั ทรลกั ษ์ เขตนี้จึงเปน็ ยา่ นที่ ปลูกพืชสวนสำคัญ ๆ ไดผ้ ลดี เชน่ เงาะ ทุเรียน มงั คุด ลองกอง มะยงชดิ สะตอ ยางพารา ลำไย ลิ้นจ่ี มะปราง หวาน กระทอ้ น ส้มโอ มะม่วง โดยเฉพาะการผลิตเงาะและทุเรียน จงั หวดั ศรสี ะเกษถือเป็นแหง่ แรก และเป็น แหลง่ ใหญ่ท่ีสดุ ในภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ โดยมีพนื้ ทีป่ ลูกกวา่ 7,000 ไร่ เงาะท่ีผลิตเป็นพนั ธ์ุเงาะโรงเรียน ส่วนทเุ รยี นเป็นพนั ธ์ุหมอนทอง พันธ์ุชะนี จงึ เปน็ แหลง่ พืชสวนและผลไมอ้ ันเป็นผลติ ผลทางการเกษตร เพ่ือการสง่ ออกแหล่งใหญท่ สี่ ำคญั แห่งหนง่ึ ของประเทศไทย นอกจากน้นั ยังมีพชื ผลอนื่ ๆ ที่ออกผลตลอดทัง้ ปี ดงั นน้ั ในเดือนมิถนุ ายนของทุกปีจงั หวดั ศรีสะเกษ จึงกำหนดเป็นชว่ งเทศกาลเงาะทุเรียนภูเขาไฟ และของดศี รสี ะเกษ เพือ่ สง่ เสรมิ การท่องเท่ียวเชิงเกษตรและท่องเที่ยวเชิงนิเวศของจังหวัดรวมท้ังการเผยแพร่ช่ือเสียงของผลไม้ และพืชผลทางการเกษตรจากศรสี ะเกษ มีขบวนรถบุปผาชาติประดบั ดว้ ยผลไม้ กจิ กรรมคาราวานการทอ่ งเท่ียว ชมสวนและชมิ ผลไม้ไปตามสวนในพื้นทเี่ พาะปลูกสำคญั เช่น ในเขตอำเภอกนั ทรลักษ์และอำเภอขุนหาญ รวมทง้ั การจำหน่ายผลไม้และพืชผลทางการเกษตรคณุ ภาพ ราคายอ่ มเยา ผามออแี ดง ตั้งอยใู่ นพนื้ ที่อุทยานแหง่ ชาตเิ ขาพระวหิ าร ตำบลเสาธงชัย อำเภอกันทรลักษ์ จงั หวัดศรสี ะเกษ อยบู่ ริเวณ ใกล้เคยี งกับทางเดินข้นึ ปราสาทเขาพระวิหาร เป็นหนา้ ผาสงู ชัน ก้นั เขตแดนประเทศไทยกับประเทศกัมพชู า ตลอดแนวผามออแี ดง มรี ะยะทางประมาณ 300 เมตร เป็นจุดชมวิวที่มองเหน็ ทัศนียภาพ ของแผ่นดินประเทศกัมพชู าท่ีอย่ตู ำ่ ลงไปเปน็ มุมกว้าง มฝี ูงค้างคาว ในยามพระอาทิตยต์ กดิน บรเิ วณใกลเ้ คยี งมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติ ชมโบราณสถานสถูปครู่ ูปทรงส่เี หลี่ยมลูกบาศก์ สว่ นบนกลมขา้ งในเปน็ โพรงสำหรับบรรจสุ ิง่ ของสร้างดว้ ยหินทรายแดง ขนาดกว้าง 1.93 เมตร ยาว 4.2 เมตร แผนปฏิบัติราชการพฒั นาการศึกษาพนื้ ที่ชายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 18

ซึ่งเชอื่ กนั ว่า เป็นสญั ลกั ษณข์ องความอดุ มสมบรู ณ์ การเขา้ ชมผามออีแดง มีเส้นทางรถยนตเ์ ข้าถงึ เปน็ สถานท่ี รองรบั นกั ท่องเท่ียวในทุกฤดูกาล เปิดให้นักท่องเท่ยี วเข้าชมได้ทกุ วนั ตงั้ แตเ่ วลา 05.00 – 16.30 น. อตั ราค่าบริการเขา้ อุทยานแห่งชาติ ชาวไทย : ผู้ใหญ่ 40 บาท เด็ก 20 บาท ชาวต่างชาติ : ผใู้ หญ่ 400 บาท เด็ก 200 บาท จดุ ชมวิวผาพญากูปรี จุดชมววิ พญากูปรี ต้ังอยู่ริมถนนบา้ นแซรไปร - ช่องสะงำ ตำบลไพรพัฒนา อำเภอภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ ห่างจากจดุ ผา่ นแดนถาวรไทย กัมพชู า ช่องสะงำ ประมาณ 4 กิโลเมตร โดยจดุ ชมววิ พญากปู รี อย่บู ริเวณหนา้ ผาสูงบนเทือกเขาพนมดงรัก สามารถ มองเหน็ ววิ ทวิ ทัศน์ธรรมชาตขิ องตน้ นำ้ ห้วยสำรวยที่ก้นั ระหวา่ ง อำเภอภสู งิ ห์ จังหวดั ศรีสะเกษ และอำเภอบัวเชด จังหวดั สุรนิ ทร์ได้อยา่ งชดั เจนพร้อมท้ังจดั ตัง้ ศาลาไทยขน้ึ 3 หลัง เพอื่ ใหน้ กั ท่องเที่ยวได้นง่ั พกั ชมวิว และมบี ริการน้ำชากาแฟกปู รี ชงโดยทหารท่ีผ่านการอบรมมาแลว้ เมอ่ื นกั ทอ่ งเที่ยวเขา้ มา ท่องเทย่ี วบริเวณนี้เร่ิมต้นจากการท่ไี ปกราบไหว้สรีระสังขารของหลวงป่สู รวงที่วดั ไพรพฒั นา จากนนั้ จะมาชม จดุ ชมวิวพญากปู รี แล้วขน้ึ ไปเที่ยวทเ่ี มืองใหม่ช่องสะงำและไปท่จี ดุ ผา่ นแดนถาวรไทย - กัมพชู าชอ่ งสะงำ เพ่ือข้ามไปเท่ยี วในเขตประเทศกัมพชู าตอ่ ไป สวนสมเด็จพระศรีนครินทรศ์ รสี ะเกษ เปน็ สวนสาธารณะ เฉลมิ พระเกียรติสมเดจ็ พระศรีนครินทราบรมราชชนนี 80 พรรษา แหง่ แรกของประเทศไทย ต้งั อยูท่ ีต่ ำบลหนองครก อำเภอเมือง ศรีสะเกษ จงั หวัดศรสี ะเกษ ติดกบั บรเิ วณวทิ ยาลยั เกษตรและ เทคโนโลยีศรสี ะเกษ มีเน้ือท่ี 237 ไร่ ซง่ึ สมเด็จพระศรนี ครินทรา บรมราชชนนี พร้อมดว้ ยสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจา้ ฟา้ กลั ยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เสด็จเปน็ ประธานเปิดสวนแหง่ น้ี เมอ่ื วันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2524 บรเิ วณภายในมลี กั ษณะเป็นสวนป่าในเขตเมือง มีต้นลำดวนข้นึ อยู่หนาแนน่ เปน็ ดงใหญ่จำนวนกว่า 40,000 ต้น และดอกลำดวนยงั เปน็ ดอกไม้ประจำจงั หวดั ศรสี ะเกษ โดยจะผลดิ อกหอม อบอวลไปทัว่ สวนในราวเดอื นมีนาคมของทุกปี ภายในสวนสมเดจ็ พระศรีนครินทร์ศรีสะเกษ ยงั มีพระราชอนสุ าวรยี ์ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทางเขา้ สวนนอกจากน้ันในพืน้ ท่ียังมสี วนสัตว์ และสวนสาธารณะตกแต่ง สวยงาม ร่มรื่น เป็นแหล่งพักผอ่ นของประชาชนทัว่ ไป แผนปฏิบตั ริ าชการพฒั นาการศึกษาพ้นื ที่ชายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 19

สวนเฉลิมพระเกียรตพิ ระบาทสมเด็จพระเจ้าอยหู่ ัว 80 พรรษา (เกาะกลางนำ้ ห้วยนำ้ คำ) เปน็ สถานทเี่ ทีย่ วพกั ผอ่ นหย่อนใจของชาวจังหวดั ศรสี ะเกษ ตง้ั อยู่ท่ีถนนเลย่ี งเมือง ตำบลหนองครก อำเภอเมอื ง ศรสี ะเกษ ภายในบรเิ วณเกาะกลางน้ำได้ถูกปรับภมู ิทศั นใ์ หเ้ ป็นสวนสาธารณะแบบครบวงจรมกี ารแบง่ พื้นที่ ออกเปน็ สดั ส่วนซ่ึงประกอบด้วย “หอศรลี ำดวนเฉลมิ พระเกยี รติ” เป็นอาคารคอนกรตี เสรมิ เหล็ก 16 ช้ัน ความสงู 84 เมตร มรี ปู แบบ สถาปัตยกรรมขอมประยุกต์พรอ้ มระบบสาธารณูปโภค สร้างขึ้น เพ่อื ใหเ้ ป็นพิพธิ ภณั ฑ์การเรียนรู้แหง่ จังหวดั ศรีสะเกษ เป็นแหล่งการ เรยี นรู้แบบครบวงจร “ศูนย์แสดงพันธ์ุสตั วน์ ำ้ จังหวัดศรสี ะเกษ (SRI SA KET AQUARIUM)” สวรรค์โลกใตน้ ำ้ แดนมหัศจรรยแ์ หง่ เดยี วในอีสานใต้ เป็นอาคารแสดงพนั ธสุ์ ัตว์น้ำ ในการดูแลของเทศบาลเมืองศรีสะเกษ ซ่ึงมีแนวคิดมุ่งเน้นการพัฒนา ใหค้ วามรู้ สรา้ งความเพลดิ เพลนิ สง่ เสรมิ การท่องเท่ยี วแกเ่ ยาวชน นักเรียน นักศึกษาและประชาชนท่ัวไป นอกจากนนั้ ได้มีการพัฒนารอบ ๆ เกาะกลางน้ำ โดยทำถนนรอบเกาะสำหรบั เดินวง่ิ ออกกำลังกายและปั่นจักรยาน โดยในช่วงเยน็ จะมชี าวจงั หวัดศรีสะเกษ มาออกกำลังกายกนั มากเป็นพเิ ศษ ศาลเจ้าพอ่ หลักเมืองศรสี ะเกษ ต้งั อยู่บริเวณสีแ่ ยกถนน เทพาตดั กบั ถนนหลักเมือง ตำบลเมอื งเหนือ อำเภอเมืองศรีสะเกษ จงั หวัดศรีสะเกษ หา่ งจากศาลากลางจังหวดั เพยี งเล็กนอ้ ย เดิมมสี ภาพชำรดุ ทรดุ โทรมไม่เหมาะแกก่ ารประกอบพธิ ีกรรม ไม่เหมาะแกก่ ารประกอบพธิ กี รรมต่าง ๆ ตอ่ มา พ.ศ. 2529 ทางจังหวัดจึงได้ก่อสร้างศาลหลกั เมืองข้ึนใหม่ ศาลหลักเมืองศรีสะเกษ มลี กั ษณะเป็นสถาปตั ยกรรมยกฐานสงู หลังคาทรงไทยจตรุ มุข กรุด้วยหินอ่อนและกระจกสีอย่างงดงาม จ่ัวหน้าดา้ นทิศใตป้ ระดิษฐานตราสัญลักษณ์ “กาญจนาภเิ ษก” ซึ่งเป็นสัญลักษณ์เนื่องในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยูห่ วั ทรงครองสิริราชสมบตั ิ ครบ 50 ปี เสาหลกั เมืองทำด้วยไม้ชัยพฤกษ์ลกั ษณะเสาหัวเมด็ ทรงมณั ฑ์ นบั เปน็ ศาลหลกั เมืองท่ีสวยงามแหง่ หนงึ่ ในประเทศไทย วดั มหาพุทธาราม (วัดพระโต) เปน็ วดั เก่าแก่ ตั้งมาก่อนเมืองศรีสะเกษ โดยเดมิ เรียกว่า “วัดป่าแดง” ภายหลัง ไดถ้ ือเอาพระพุทธรปู โบราณศักดิ์สทิ ธิ์เปน็ สำคัญ จึงไดเ้ ปล่ียนเปน็ “วัดพระโต” ตามลักษณะของพระพทุ ธรูปแต่นั้นมา เมื่อปี พ.ศ. 2494 ได้เปลี่ยนชือ่ ใหม่เป็น “วดั มหาพุทธาราม” และได้เป็นวดั พัฒนาตัวอย่างมาโดยลำดับ เคยเป็นวดั ทีม่ เี จา้ คณะจังหวัดฝ่าย มหานิกายปฏิบัติศาสนกิจหลายรปู และปัจจุบันวดั มหาพุทธารามได้เปน็ สำนักปฏิบตั ธิ รรมประจำจังหวัดและยงั เป็น แหลง่ ทอ่ งเท่ียวท่สี ำคัญแห่งหนึ่งของจังหวดั ศรสี ะเกษ มวี หิ ารซงึ่ เป็นทป่ี ระดิษฐานพระพุทธรปู คบู่ ้านคเู่ มืองและ เป็นท่เี คารพสกั การะของชาวศรีสะเกษ คือ “หลวงพอ่ โต” ซึ่งเปน็ พระพุทธรปู องคใ์ หญ่ปางมารวิชัย มีความสูง จากฐานถงึ ยอดเกศ 6.85 เมตร หนา้ ตกั กว้าง 3.50 เมตร เดิมเป็นพระพุทธรูปศลิ าจำหลัก สนั นษิ ฐานวา่ เป็น พระพุทธรูปสมยั ขอมซึ่งมีอายุร่วมพนั ปี แต่มาสรา้ งเพ่ิมเติมขึน้ เมื่อใดไมป่ รากฏแนช่ ดั แผนปฏิบตั ริ าชการพัฒนาการศกึ ษาพืน้ ทช่ี ายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 20

ตึกขนุ อำไพพาณิชย์ หรือท่ชี าวเมืองศรสี ะเกษ เรยี กกนั ทัว่ ไปว่า “ตึกขนุ อำไพ” ตง้ั อยู่บรเิ วณตลาดใน (ตลาดเกา่ ) บนถนนอบุ ล ตําบลเมืองใต้ อำเภอเมอื งศรสี ะเกษ อย่หู า่ งจาก ศาลากลางจังหวดั ไปทางทิศตะวนั ออกประมาณ 4 กโิ ลเมตร อาคารหลังนี้เดิมเป็นบา้ นของขนุ อำไพ พาณิชย์ (ทองอนิ ทร์ นาคสีหราช) คหบดีชาวศรสี ะเกษ สร้างขึน้ เมื่อปี พ.ศ. 2468 ตอ่ มาเมื่อท่านเจ้าของบา้ นถึงแก่กรรมแลว้ จงึ ได้เปิดให้เชา่ เปน็ ที่พกั อาศัยและประกอบการค้าเปน็ เวลานานรว่ ม 40 ปี จนในปี พ.ศ. 2523 อาคารมสี ภาพชํารุดมาก อาจเป็นอนั ตรายต่อผู้พักอาศัยได้ ทางการ จงึ ประกาศเปน็ เขตหวงหา้ มตั้งแต่บัดนนั้ จนกระทัง่ กรมศลิ ปากร ไดเ้ ขา้ มาดำเนนิ การบูรณะ และขึ้นทะเบยี นเป็นโบราณสถานสำคัญของชาตใิ นปี พ.ศ. 2537 ปราสาทสระกาํ แพงใหญ่ ตั้งอย่ใู นบรเิ วณ วดั สระกําแพงใหญ่ ถนนประดิษฐ์ ประชาราษฎร์ หมู่ท่ี 1 ตาํ บลสระกําแพงใหญ่ อำเภออุทมุ พรพสิ ยั จงั หวัดศรีสะเกษ ใกล้กับสถานีรถไฟอทุ ุมพรพิสยั ห่างจากท่วี ่าการอำเภออทุ ุมพรพสิ ยั ไปทางทิศตะวนั ตก ประมาณ 2 กิโลเมตร ปราสาทสระกําแพงใหญ่สร้างขึ้น ในศาสนาฮนิ ดู และศาสนาพุทธ แบบมหายาน เพื่อเปน็ ท่ี ประดษิ ฐานเทวรูปจากการบูรณะของกรมศลิ ปากร เมื่อ พ.ศ. 2532 ได้ค้นพบ ปฏิมากรรมสำริดขนาดใหญ่ เฉพาะองค์สูง 140 เซนติเมตร และรวมความสงู ท้งั ฐาน 180 เซนตเิ มตร ศาสตราจารย์ หมอ่ มเจา้ สภุ ัทรดิศดิศกลุ ใหค้ วามเหน็ ว่าเปน็ รปู ของนันทิเกศวร หรอื นนั ทศวร ลักษณะพิเศษ คือ เปน็ สำริดกะไหล่ ทอง เดิมอาจจะต้ังอยู่ หน้าปราสาทหลังกลางภายในมุขหน้าปราสาท เพราะโดยปกตจิ ะประจำอยู่กับเทวาลยั ของพระอศิ วร ปฏมิ ากรรมช้นิ นเ้ี ป็นศลิ ปะขอมแบบบาปวนตอนปลาย นับเปน็ ปฏมิ ากรรมช้นิ เอกชนิ้ หน่ึงทพี่ บในประเทศไทย ปัจจบุ ันจัดแสดงพิพธิ ภณั ฑส์ ถานแห่งชาติพมิ าย จงั หวดั นครราชสีมา สภาพทว่ั ไปของปราสาทสระกําแพงใหญ่ ประกอบดว้ ยระเบียงคดรปู สเ่ี หล่ยี มผืนผ้าขนาดกวา้ ง 49 เมตร ยาว 67 เมตร ลอ้ มรอบกลมุ่ ปราสาทอฐิ และ บรรณาลัย รวมท้ังหมด 6 หลัง จากภาพถ่ายทางอากาศช้ใี ห้เห็นว่าปราสาทสระกาํ แพงใหญน่ ่าจะมชี มุ ชนรายรอบ อย่างหนาแน่นทางทิศตะวันออกเฉียงใตห้ า่ งออกไปประมาณ 400 เมตร มสี ระน้ำรปู ส่ีเหล่ยี มขนาดใหญ่ เรียกวา่ \"สระกําแพง\" สนั นษิ ฐานว่านา่ จะขุดข้ึนเมอ่ื ครั้งสร้างปราสาท ส่วนทางทิศตะวันออกมีลำห้วยเล็ก ๆ ไหลผ่าน คือ หว้ ยตาเหมา ซงึ่ เปน็ ลำห้วยสาขาที่แยกออกมาจากหว้ ยสำราญ 4) อตั ลักษณ์วิถีไทยของจังหวัด วัฒนธรรม หรือกิจกรรมทโี่ ดดเด่นเปน็ เอกลักษณข์ องพน้ื ท่ี จังหวัดศรสี ะเกษ มชี ุมชนหลายกลมุ่ ต้ังถ่นิ ฐานอาศยั อยรู่ ่วมกัน ท้งั นี้เปน็ ผลมาจากการอพยพ ย้ายครวั เข้ามาของคนในกลมุ่ ชาติพันธตุ์ ่าง ๆ ตั้งแตใ่ นอดตี ปัจจุบันยังคงปรากฏลักษณะเฉพาะทางกายภาพ และ วฒั นธรรมของกลุ่มคนเหลา่ น้ันอย่กู ลมุ่ คนดังกล่าวได้แก่ ชาวลาว ชาวเขมร ชาวกยู (หรอื ส่วยหรอื กวย) และเยอ แผนปฏิบตั ิราชการพัฒนาการศึกษาพ้ืนทช่ี ายแดนจงั หวัดศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 21

กลมุ่ ชาตพิ นั ธุไ์ ท - ลาว แบง่ ออกเป็น 2 สว่ นใหญ่ ๆ คือ 1. ชาวไทอสี านดงั้ เดมิ ทต่ี ้งั ถนิ่ ฐาน มานานแลว้ ไม่ตำ่ กวา่ 300 ปี ชาวลาวท่ีโยกยา้ ยถนิ่ มาจากประเทศลาวหรือฝงั่ ซ้ายแมน่ ำ้ โขง ตงั้ แตส่ มัยรัชกาลท่ี 1 เป็นต้นมา ท้งั 2 กลุ่มมีภาษาในการสื่อสารเปน็ ของตนเอง ท้ังภาษาพูดและภาษาเขยี น ไดแ้ ก่ อักษรไทยน้อยและ อักษรธรรมอสี าน ซง่ึ เป็น ตวั อักษรที่พฒั นามาจากตัวฝักขามในสมัยสโุ ขทัยพร้อมกบั การเข้ามาของศาสนาพุทธ ในดินแดนอสี าน สำเนียงภาษาพดู ของกลมุ่ ชาติพนั ธ์ชุ าวไท - ลาว จัดอย่ใู นตระกูลภาษาไท - กะได โดยชาว ไทอีสานด้งั เดมิ จะมสี ำเนียงพูดเปน็ ภาษาถิน่ อสี านถิน่ ใต้สำเนียงเดยี วกบั จังหวดั อุบลราชธานี อำนาจเจริญ และ ยโสธร สว่ นชาวลาวทโ่ี ยกยา้ ยมาทีหลงั จะมี 2 กลมุ่ คือ ชาวลาวเวยี งจันทนแ์ ละชาวลาวจาํ ปาสกั โดยสำเนียง ลาวเวียงพบไดม้ ากในตวั อำเภอเมืองศรสี ะเกษ อำเภอขุนหาญ และอำเภอขุขันธ์ ซ่ึงเป็นสำเนียงเดียวกับ นครหลวงเวยี งจันทนใ์ นประเทศลาว มีลักษณะการพดู เนบิ ช้าและเหน่อและภาษาลาวใต้ในแขวงจําปาสัก, ประเทศลาว มีสำเนียงการพดู ทีห่ ้วนส้นั การเข้ามาของชาวลาวฝ่ังซ้ายแม่น้ำโขงไมท่ ราบปีท่แี นช่ ดั แต่พบ การเคลื่อนย้ายครงั้ ใหญใ่ นสมัยรัชกาลท่ี 3 และรัชกาลท่ี 5 และยคุ สงครามกลางเมืองลาวคอมมวิ นสิ ต์ (พ.ศ. 2496 - 2518) ในจงั หวัดศรสี ะเกษ มคี วามแตกตา่ งจากสำเนยี ง ของกล่มุ ชาติพนั ธลุ์ าวในจงั หวัด ทางตอนบนของภาค ตะวนั ออกเฉียงเหนือ เน่ืองจากพนื้ ฐานการพฒั นาและถนิ่ ฐานเดิมท่ี แตกต่างกันไป โดยรวมแล้วกลมุ่ ภาษาไทกะไดในจังหวดั ศรีสะเกษ ถูกแบง่ ออกเป็น 3 สำเนยี ง คือ ไทอีสาน, ลาวเวยี ง, และลาวใต้ โดยหลอมรวมเปน็ วฒั นธรรมไท - ลาว ของชาวศรีสะเกษ อย่างไรกด็ ี มกั เรียกรวมกลมุ่ วัฒนธรรมกล่มุ นี้วา่ ชาวลาว บา้ นเรือน บา้ นของชาวลาวมลี ักษณะการก่อสร้างเหมือนกับบ้านเรอื นของชาวไทยอีสาน ท่ัว ๆ ไป คอื ลักษณะตวั บ้านทง้ั หลังสร้างดว้ ยไม้ หลงั คามงุ กระเบ้ือง มีห้องขนาดใหญ่ การแต่งกาย ผูช้ ายแตง่ กายด้วยกางเกงผา้ ฝ้ายขากระบอก เส้อื ผา้ ฝา้ ยคอกลม ผา้ ขาวมา้ คาดเอว ส่วนผู้หญิง นงุ่ ผ้าซิ่น เสอ้ื แขนกระบอกคอกลมหรอื กระโจมอก กลุ่มชาติพันธส์ุ ่วย (กูย หรือ กวย) ในเอกสารสมยั ต้นกรงุ รัตนโกสนิ ทร์เรียกชาวเขมรป่าดง มี เพยี งภาษาพูดเท่าน้ัน สำเนียงและคำศัพท์รว่ มหลายคำคล้ายภาษาขา่ ภาษาแส ภาษาโส้ ล้วนจดั อยู่ในตระกูลภาษาออสโตรเอเชียติก (มอญ-เขมร) ช่วยให้สามารถส่อื สารกนั ได้ ภาษากวยยงั เปน็ ภาษาพิเศษท่ีใชใ้ นการ ประกอบพิธกี รรมของหมอควาญชา้ ง สำหรบั การบวงสรวงก่อนการออก จับชา้ งป่า มีกลุ่มชาติพนั ธกุ์ วย ตั้งถ่ินฐานอยู่ในบางส่วนของอำเภอราษีไศล, อำเภอเมืองจันทร์, อำเภอหว้ ยทบั ทบั , อำเภออทุ ุมพรพิสัย, อำเภอปรางค์ก,ู่ อำเภอเมอื งศรสี ะเกษ, อำเภอน้ำเกลีย้ ง, อำเภอศรรี ัตนะ, อำเภอไพรบงึ , อำเภอขนุ หาญ และอำเภอกนั ทรลักษ์ การแตง่ กาย ผชู้ ายจะแต่งตวั ดว้ ยเสอื้ คอกลมผา่ หนา้ นงุ่ โสร่งสีสนั ตา่ ง ๆ หรือกางเกงขากว๊ ย สนั้ ผา้ ขาวมา้ คาดเอวหรือคล้องไหล่ สว่ นผ้หู ญงิ จะน่งุ ผ้าถงุ มีเชงิ หรอื ไมม่ กี ระดมุ ทำดว้ ยเงินเส้อื แขนกระบอก สีสนั ตา่ ง ๆ ผ้าเบยี่ งเป็นผ้าขาวม้าหรอื ผ้าลายลูกแกว้ สีครมี ดำ แผนปฏิบตั ริ าชการพฒั นาการศึกษาพ้ืนทช่ี ายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 22

กลมุ่ ชาติพันธุ์เยอ มีเพยี งภาษาพดู ซงึ่ มีคำศพั ทส์ ่วนใหญค่ ลา้ ยกบั ภาษากวยแต่มีสำเนยี ง ทแี่ ตกตา่ งและเพีย้ นไปจากภาษากวยตามสภาพแวดล้อม นักภาษาศาสตร์ให้ความเห็นว่าภาษาเยอคือภาษากวย ทม่ี คี วามใกลช้ ดิ กบั ภาษาลาว สว่ นภาษากวยคอื ภาษาเยอที่ใกลช้ ิดกับภาษาเขมร อย่างไรก็ตามภาษาเยอจดั เป็น ภาษาในตระกลู ภาษาออสโตรเอเชียติก (มอญ-เขมร) เช่นกัน โดยพบวา่ มีการพูดภาษาดังกล่าวน้ใี นบางพื้นที่ของอำเภอไพรบึง, อำเภอพยุห์, อำเภอศรรี ตั นะ, และอำเภอนำ้ เกลี้ยง การแตง่ กาย ผชู้ ายจะนงุ่ โสรง่ หรือผ้าสตี า่ ง ๆ เปน็ โจงกระเบน มีผา้ ขาวม้าคาดเอวหรือคลอ้ งไหล่เครื่องประดับมสี ร้อยคอรูปแบบต่าง ๆ สว่ นผูห้ ญิงจะแตง่ กายด้วยเสือ้ แขนกระบอกคอกลมหรือคอสีสันต่าง ๆ น่งุ ผา้ ถุงโจงกระเบน มีเส้ือสีสันตา่ ง ๆ แต่ไม่มีลวดลายด้านใน แต่มีตุ้มหูเปน็ เคร่ืองประดบั ท่ีสำคัญ กล่มุ ชาติพันธ์ุเขมร มีภาษาพูดที่จดั เปน็ ภาษาเขมรถน่ิ ไทย หรอื เขมรสูง (ขแมร์เลอ) เนื่องจาก มสี ำเนยี งและคำศัพท์หลายคำแตกต่างไปจากภาษาพูดของชาวเขมรในประเทศกัมพูชาซ่ึงจดั เปน็ ชาวเขมรลมุ่ หรอื เขมรตำ่ (ขแมร์ กรอม) อยา่ งไรก็ดจี ากผลการวิจัยของท้งั 2 สำเนยี งคือภาษา เขมรถ่ินไทยและภาษาเขมร ถน่ิ กมั พชู า ภาษาเขมรถนิ่ ไทยหรือเขมรสงู สามารถใชพ้ ูดสอ่ื สารกับชาวเขมรในประเทศกมั พชู าได้ แตภ่ าษาเขมรลุม่ ในประเทศกัมพชู ามักไมค่ ่อยเข้าใจภาษาเขมรสูง โดยในพืน้ ทจี่ ังหวดั ศรสี ะเกษมีกลมุ่ ชาติพนั ธุช์ าวเขมรสงู อาศยั อยู่หนาแน่นในอำเภอภสู งิ ห์, อำเภอขุขันธ์, อำเภอขนุ หาญ, อำเภอกันทรลักษ,์ รวมทั้งบางส่วนของอำเภอศรีรัตนะ อำเภอไพรบงึ , อำเภอปรางค์กู่, และอำเภอห้วยทับทัน ซ่ึงคิดเป็น สดั สว่ นประมาณรอ้ ยละ 20 ของประชากรท้งั จังหวดั การแต่งกาย ลักษณะการแตง่ กายของคนพ้ืนเมืองเขมร ชายแตง่ กาย ด้วยเส้ือคอกลมผ่าหนา้ นงุ่ โสรง่ สสี ัน ตา่ ง ๆ ผา้ ขาวมา้ คาดเอวหรอื คลอ้ งไหล่ ผ้าขาวมา้ ทใี่ ชล้ ายขาวดำเลก็ กว่าคนพื้นเมืองลาวใช้ สว่ นผู้หญงิ จะแตง่ กาย ด้วยการนุง่ ผ้าถุงลายตงั้ มีเชิงตามขวางสองชน้ั ชนั้ บนกวา้ ง ช้ันล่างแคบ ระหวา่ งรอยต่อคาบดว้ ยสีแดง เสือ้ ดำยอ้ ม มะเกลือ แขนกระบอกรดั รูป ตามรอยตะเขบ็ ถกั ด้วยสตี า่ ง ๆ ชายเสื้อผา่ ทัง้ สองดา้ น ยาวประมาณ 6 นวิ้ กระดมุ ทำดว้ ยเงิน ผา้ คล้องไหล่มสี สี นั ตา่ ง ๆ ผา้ คลอ้ งคอนิยมหยอ่ นชายผ้าขาวม้าขา้ งหนา้ สนิ คา้ พ้นื เมืองหรือของฝาก สินค้าระดบั OTOP ของจงั หวัดทนี่ กั ท่องเทยี่ วต้องแวะซือ้ เปน็ ของฝาก คือ หอม กระเทียม ท่ขี นึ้ ชื่อและจังหวัดศรีสะเกษ มพี ้ืนที่การปลกู หอม ปลูกกระเทียม จำนวน 731 ไร่ อำเภอทป่ี ลูก มาก 3 อันดบั ได้แก่ อำเภอยางชมุ นอ้ ย อำเภอวงั หิน และกันทรารมย์ แผนปฏิบตั ริ าชการพัฒนาการศึกษาพื้นทีช่ ายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 23

2. การจดั การศกึ ษาในพ้ืนทจ่ี งั หวัดศรีสะเกษ 2.1 ข้อมูลพืน้ ฐานดา้ นการศกึ ษา สถานศกึ ษาเป้าหมายพ้ืนที่ชายแดนในจงั หวัดศรสี ะเกษ ประจำปกี ารศึกษา 2565 แยกตามสงั กดั มีสถานศึกษา จำนวน 34 แห่ง ผู้เรียน จำนวน 17,551 คน บคุ ลากรทางการศึกษา จำนวน 610 คน ตารางท่ี 14 ข้อมลู พืน้ ฐานทางการศึกษากล่มุ เป้าหมายพื้นท่ีชายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ประจำปีการศึกษา 2565 จำแนกตามสังกดั ที่ ช่อื สถานศึกษา สงั กัด เขตพน้ื ท่ี จำนวน จำนวนผู้เรียน บุคลากร 1 ดงรักวิทยา อบจ. - 254 2 บา้ นภูมิซรอล สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 4 15 288 3 ไทยรฐั วิทยา 27 สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 4 12 144 4 บา้ นเสาธงชยั สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 4 18 97 5 บา้ นโศกขามปอ้ ม สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 4 9 95 6 บ้านพรทิพย์ สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 4 7 54 7 บ้านดา่ น สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 4 27 521 8 เกษตรประชาตาทวด สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 4 19 217 9 บา้ นโดนอาว สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 4 52 882 10 บ้านละลายมชี ัย สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 4 12 145 11 บา้ นทงุ่ ยาวคำโปรย สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 4 14 152 12 บ้านสามเสา้ สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 4 24 380 13 บ้านสำโรงเกยี รติ สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 4 43 725 14 บ้านหนองบวั เรณ สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 4 14 137 15 บ้านภูดนิ พัฒนา สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 4 17 136 16 หมบู่ ้านทบั ทิมสยาม 07 สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 4 7 61 17 หมบู่ า้ นป่าไม้หว้ ยจนั ทร์ สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 4 21 377 18 บา้ นตานวน สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 4 8 22 19 บ้านจองกอ สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 4 13 155 20 บา้ นนาตราว สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 3 19 263 21 บ้านจำปานวง สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 3 16 167 22 บา้ นแซรสะโบว สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 3 24 364 23 บา้ นวนาสวรรค์ สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 3 16 282 24 บ้านไพรพฒั นา สพฐ. สพป.ศรสี ะเกษ เขต 3 29 478 25 บ้านแซรไปร สพฐ. สพป.ศรีสะเกษ เขต 3 16 254 26 ภูมซิ รอลวทิ ยา สพฐ. สพม.ศรสี ะเกษ ยโสธร 35 457 แผนปฏบิ ัตริ าชการพัฒนาการศกึ ษาพ้ืนท่ชี ายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 24

ท่ี ช่ือสถานศึกษา สังกัด เขตพ้นื ท่ี จำนวน จำนวนผเู้ รยี น บคุ ลากร 27 มัธยมบกั ดองวทิ ยา สพฐ. สพม.ศรีสะเกษ ยโสธร 34 408 28 วิทยาลัยเทคนิคกันทรลักษ์ สอศ. 36 3,376 29 วิทยาลัยการอาชีพขนุ หาญ สอศ. 23 1,206 30 วิทยาลัยเทคโนโลยี สอศ. 30 819 หลวงปูส่ รวงวดั ไพรพฒั นา 31 ตชด.บ้านหนองใหญ่ ตชด. - 78 32 กศน.อำเภอกนั ทรลักษ์ กศน. - 2,120 33 กศน.อำเภอขุนหาญ กศน. - 1,086 34 กศน.อำเภอภูสงิ ห์ กศน. - 1,351 รวมท้ังสิน้ 610 17,551 ทมี่ า : ระบบฐานข้อมลู กลางกระทรวงศกึ ษาธกิ าร 2565 (Education Sandbox 2565) แผนภาพท่ี 4 ขอ้ มลู พื้นฐานทางการศึกษาเป้าหมายพื้นที่ชายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ปีการศกึ ษา 2565 จำแนกตามสงั กดั จากแผนภาพท่ี 4 แสดงร้อยละสถานศึกษาเป้าหมายพ้ืนทีช่ ายแดนในจังหวัดศรสี ะเกษปีการศึกษา 2565 พบวา่ มีสถานศึกษาสงั กดั สำนกั งานเขตพนื้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาศรสี ะเกษ เขต 4 (สพป.ศรีสะเกษ 4) มจี ำนวนสถานศกึ ษา 18 แหง่ คิดเปน็ ร้อยละ 52.94 ในปีการศกึ ษา 2565 รองลงมาไดแ้ ก่ สถานศกึ ษาสังกัด สำนกั งานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศึกษาศรสี ะเกษ เขต 3 (สพป.ศรสี ะเกษ 3) มจี ำนวนสถานศกึ ษา 6 แลฃห่ง คิดเปน็ ร้อยละ 17.65 ในปีการศึกษา 2565 และ สถานศึกษาสังกัดสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.) และ สถานศึกษาสังกดั สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา (สอศ.) มีจำนวน สถานศกึ ษาทัง้ ส้ิน 3 แหง่ คดิ เปน็ ร้อยละ 8.82 แผนปฏบิ ตั ิราชการพัฒนาการศกึ ษาพ้นื ที่ชายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 25

ตารางที่ 15 สถติ สิ ถานศึกษาเป้าหมายพนื้ ที่ชายแดนในจังหวดั ศรีสะเกษ ปีการศึกษา 2565 จำแนกตามสังกดั และรายอำเภอ จำนวนสถานศกึ ษาแตล่ ะสังกดั ในจังหวดั ศรสี ะเกษ ปีการศึกษา 2564 อำเภอ ในสงั กดั กระทรวงศึกษาธิการ นอกสงั กดั กระทรวงศึกษาธิการ รวม สพป.1-4 สพม.ศก ยส สศศ. สช. สอศ. กศน. อว. อปท. ศพด. พศ. ื่อนๆ กนั ทรลักษ์ 11 1 0 0 1 1 0 0 0 0 1 15 ขุนหาญ 7 1 0 0 1 1 0 0 0 0 0 10 ภูสิงห์ 6 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 8 เมืองศรีสะเกษ 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 รวมทั้งส้ิน 24 2 3 0 3 3 0 1 0 0 3 34 จากตารางที่ 15 พบว่า จำนวนสถานศกึ ษาเปา้ หมายพืน้ ทชี่ ายแดนจงั หวดั ศรสี ะเกษ เมื่อจำแนกตามรายอำเภอและสงั กดั อำเภอที่มีจำนวนสถานศกึ ษามากทีส่ ุด 3 อันดบั แรก ได้แก่ อำเภอกนั ทรลักษ์ มีจำนวนสถานศึกษาทั้งส้ิน 15 แห่ง รองลงมาได้แก่ อำเภอขนุ หาญ มจี ำนวนสถานศึกษาทง้ั สิ้น 10 แห่ง และ อำเภอภสู ิงห์ มจี ำนวนสถานศึกษาทั้งสนิ้ 8 แหง่ แต่หากนบั เฉพาะสถานศึกษาข้ึนพ้นื ฐานในระบบที่เปิดการเรียน การสอน อำเภอที่มีจำนวนสถานศึกษามากทีส่ ุด 3 อันดับแรก ได้แก่ อำเภอกนั ทรลักษ์ มีจำนวนสถานศึกษา 14 แหง่ รองลงมาได้แก่ อำเภอขุนหาญ มจี ำนวนสถานศึกษาท้ังสิน้ 10 แห่ง และอำเภอภูสิงห์ มีจำนวนสถานศึกษา 8 แห่ง แผนภาพท่ี 5 ขอ้ มูลพื้นฐานทางการศึกษาเป้าหมายพน้ื ท่ชี ายแดนในจงั หวัดศรสี ะเกษ ปีการศกึ ษา 2565 จำแนกตามสงั กัด จากแผนภาพท่ี 5 พบว่า อำเภอที่มจี ำนวนสถานศึกษาเป้าหมายพ้ืนท่ชี ายแดนในจังหวัดศรีสะเกษ มากที่สุด ไดแ้ ก่ อำเภอกันทรลักษ์ มจี ำนวนสถานศึกษาทั้งสิ้น 15 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 44 ของสถานศึกษาเป้าหมาย พนื้ ท่ชี ายแดนทงั้ หมดในจงั หวัดศรสี ะเกษ แบง่ เป็นสถานศึกษาในสงั กัดกระทรวงศึกษาธิการ จำนวนท้ังสิ้น 14 แห่ง สถานศึกษานอกสงั กดั กระทรวงศึกษาธกิ ารจำนวนท้ังสน้ิ 1 แหง่ รองลงมาได้แก่อำเภอขุนหาญ มีจำนวนสถานศึกษา แผนปฏิบตั ิราชการพฒั นาการศกึ ษาพ้นื ที่ชายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 26

ทั้งสนิ้ 10 แหง่ คิดเปน็ ร้อยละ 29 ของสถานศึกษาเป้าหมายพืน้ ท่ีชายแดนทงั้ หมดในจังหวดั ศรีสะเกษ แบง่ เป็น สถานศึกษาในสังกดั กระทรวงศกึ ษาธิการจำนวนท้งั สิน้ 10 แหง่ ไม่มสี ถานศึกษานอกสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ โดยอำเภอภูสิงห์ มีจำนวนสถานศกึ ษาท้ังสิ้น 10 แห่ง คิดเปน็ ร้อยละ 24 ของสถานศึกษาเปา้ หมายพ้นื ทช่ี ายแดน ทง้ั หมดในจังหวัดศรีสะเกษ แบ่งเปน็ สถานศึกษาในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการจำนวนทง้ั สิ้น 8 แห่ง ไมม่ ีสถานศึกษา นอกสังกดั กระทรวงศึกษาธิการ และอำเภอเมืองศรสี ะเกษมจี ำนวนสถานศึกษาอยู่ในลำดบั ที่ 4 มจี ำนวนสถานศึกษา ท้ังสิน้ 1 แหง่ คิดเปน็ ร้อยละ 3 ของสถานศกึ ษาเป้าหมายพ้ืนทีช่ ายแดนทัง้ หมดในจังหวดั ศรสี ะเกษ เป็นนอก สถานศึกษาในสงั กดั กระทรวงศึกษาธิการ จำนวนท้งั สิน้ 1 แห่ง และไม่มีสถานศึกษาสังกัดกระทรวงศกึ ษาธิการ ตารางท่ี 16 สถิตสิ ถานศึกษาเปา้ หมายพ้ืนทช่ี ายแดนในจังหวัดศรีสะเกษ ปีการศึกษา 2565 ในสังกดั จำแนกตามขนาดของสถานศึกษาแบบ 4 ระดับ จำนวนสถานศกึ ษา สงั กดั /หนว่ ยงาน ขนาด ขนาด ขนาดใหญ่ ขนาดใหญ่ รวม เลก็ กลาง 720-1,680 พเิ ศษ >1,680 ทง้ั สิ้น สพป.ศรสี ะเกษ เขต 3 121-719 สพป.ศรสี ะเกษ เขต 4 <120 0 0 6 สพม.ศรสี ะเกษ ยโสธร 6 2 0 18 สำนกั งานส่งเสรมิ การศกึ ษานอก 0 11 0 0 2 ระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั 5 2 2 1 3 (กศน.) 0 0 สำนักงานคณะกรรมการการ 0 3 อาชวี ศกึ ษา (สอศ.) รวมท้ังสิน้ 00 2 1 32 5 19 6 2 หมายเหตุ : นับเฉพาะสถานศกึ ษาข้นั พืน้ ฐานในระบบฯ จากตารางที่ 16 พบว่าสถานศึกษาขน้ั พืน้ ฐานเป้าหมายพืน้ ทช่ี ายแดนในจงั หวัดศรีสะเกษ ที่ทำการเปิดการเรยี นการสอน ตั้งแตร่ ะดบั กอ่ นประถมศึกษาจนถงึ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย มีจำนวนทง้ั สนิ้ 34 แห่ง เมอ่ื จำแนกสถานศึกษาออกเป็น 4 ขนาด ตามจำนวนผเู้ รยี น โดยมีรายละเอยี ดการแบ่งขนาดทงั้ 4 ขนาด ดังนี้ สถานศึกษาขนาดเลก็ มีจำนวนผูเ้ รยี นน้อยกวา่ 120 คน สถานศกึ ษาขนาดกลางมจี ำนวนผู้เรยี นมากกว่า 121 คน แต่ไมเ่ กิน 719 คน สถานศึกษาขนาดใหญ่มจี ำนวนผู้เรยี นมากกว่า 720 คน แต่ไมเ่ กิน 1,680 คน สถานศกึ ษาขนาดใหญพ่ ิเศษมีจำนวนผู้เรยี นมากกว่า 1,680 คน เม่อื จำแนกสถานศึกษาขัน้ พืน้ ฐานท้งั ในระบบของเปา้ หมายพนื้ ทชี่ ายแดนในจังหวัดศรสี ะเกษ ทม่ี ีจำนวนทง้ั สน้ิ 32 แห่ง พบว่า สถานศึกษาข้ันพ้ืนฐานในระบบของเป้าหมายพื้นที่ชายแดนในจังหวัดศรสี ะเกษ เป็นสถานศึกษาขนาดกลาง มีจำนวนสถานศึกษา ท้ังสิ้น 19 แห่ง หรือคิดเป็นร้อยละ 59.38 ของสถานศึกษา ข้ันพ้ืนฐานในระบบเป้าหมายพื้นท่ีชายแดนทั้งหมดในจังหวัดศรีสะเกษ มีสถานศึกษาข้ันพื้นฐานขนาดใหญ่ แผนปฏบิ ตั ิราชการพฒั นาการศึกษาพนื้ ที่ชายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 27

มีจำนวนสถานศึกษา ทั้งสิ้น 6 แห่ง หรือคิดเป็นร้อยละ 18.75 ของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในระบบเป้าหมาย พื้นท่ีชายแดนทั้งหมดในจังหวัดศรสี ะเกษ มีสถานศกึ ษาขั้นพืน้ ฐานขนาดเล็ก มจี ำนวนสถานศึกษา ทง้ั สน้ิ 5 แหง่ หรือคดิ เป็นร้อยละ 15.63 ของสถานศึกษาข้ันพ้ืนฐานในระบบเป้าหมายพื้นที่ชายแดนทง้ั หมดในจังหวัดศรสี ะเกษ และมีสถานศึกษาขนั้ พน้ื ฐานขนาดใหญ่พเิ ศษ มีจำนวนสถานศึกษา ทง้ั สนิ้ 2 แหง่ หรือคิดเป็นรอ้ ยละ 6.25 ของสถานศึกษาขัน้ พ้นื ฐานในระบบเป้าหมายพื้นท่ีชายแดนทงั้ หมดในจังหวัดศรีสะเกษ แผนภาพที่ 6 ร้อยละของสถานศกึ ษาขน้ั พื้นฐานในระบบของเป้าหมายพ้นื ที่ชายแดนในจังหวดั ศรีสะเกษ จำแนกตามขนาดของสถานศึกษา จากแผนภาพที่ 6 เม่ือจำแนกตามขนาดของสถานศึกษาแบบ 4 ขนาด พบว่า ร้อยละของ สถานศึกษาเปา้ หมายพนื้ ทชี่ ายแดนในจงั หวดั ศรีสะเกษ เป็นสถานศึกษาขนาดกลาง คดิ เป็นร้อยละ 59.38 ของสถานศึกษาทั้งหมดในจังหวดั ศรีสะเกษ รองลงมาเปน็ สถานศึกษาขนาดใหญ่ คดิ เปน็ ร้อยละ 18.75 เปน็ สถานศึกษาขนาดเล็กคดิ เป็นร้อยละ 17.63 และสถานศกึ ษาขนาดใหญ่พเิ ศษ คดิ เป็นร้อยละ 6.25 ตามลำดบั ตารางท่ี 17 ข้อมลู สถานศกึ ษาเป้าหมายพ้ืนทช่ี ายแดนในจังหวัดศรีสะเกษ ปีการศึกษา 2565 จำแนกตามสงั กดั และระดับท่ีเปดิ สอน ระดับท่ีเปิดสอน สงั กัด/หน่วยงาน ก่อนอนุบาล รวม อ.1-ป.6 อ.1-ม.3 อ.1-ม.6 ป.1-ป.6 ป.1-ม.6 ม.1-ม.3 ม.1-ม.6 ปวช.1-ปวช.3 ปวช.1-ปวส.2 ปวช.1-ทล.บ. ปริญญาต ีรข้ึนไป สพป.ศรีสะเกษ เขต 3 33 6 สพป.ศรสี ะเกษ เขต 4 11 6 1 18 สพม.ศรสี ะเกษ - ยโสธร 2 กศน. 2 3 สอศ. 3 3 อปท. 3 1 ตชด. 1 1 รวม 1 34 0 15 9 3 0 3 0 1 0 3 0 0 แผนปฏิบัตริ าชการพัฒนาการศกึ ษาพืน้ ทชี่ ายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 28

จากตารางที่ 17 สถานศึกษาเปา้ หมายพื้นที่ชายแดนในจังหวดั ศรีสะเกษ ท่เี ปิดสอนต้ังแต่ระดับ ก่อนอนบุ าล จนถงึ ระดบั อุดมศึกษา ปีการศึกษา 2565 จำแนกตามสังกัดและระดับท่ีเปดิ สอนพบว่า สามอันดับ ที่มีจำนวนสถานศึกษาเป้าหมายพนื้ ท่ชี ายแดนในจงั หวัดศรีสะเกษท่ี เปิดการเรียนการสอนมากท่ีสุด ได้แก่ ระดับอนบุ าลจนถึงระดบั ประถมศึกษาปีท่ี 6 มจี ำนวนสถานศกึ ษาทงั้ สิน้ 15 แหง่ รองลงมาคืออนบุ าลจนถึง ระดบั มธั ยมศึกษาปที ่ี 3 มจี ำนวนสถานศึกษาท้ังสิน้ 9 แห่ง โดยระดบั อนุบาลจนถึงมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 6 ประถมศึกษาปีจนถงึ ระดับมธั ยมศึกษาปีที่ 6 และ ระดับปวช.1 จนถงึ ระดบั ปวส.2 ซึ่งมจี ำนวนสถานศกึ ษา ท้งั สิน้ สถานศึกษาละ 3 แห่ง แผนภาพท่ี 7 เปรียบเทยี บร้อยละสถานศึกษาเป้าหมายพ้ืนทชี่ ายแดนในจังหวดั ศรสี ะเกษ จำแนกตามระดับที่เปิดสอน จากแผนภาพที่ 7 เม่ือจำแนกสถานศึกษาท่ีจัดการเรยี นการสอนตามระดบั ทเี่ ปิดสอน พบวา่ สถานศกึ ษาในจังหวัดศรสี ะเกษมีการเปดิ เรียนการสอนมากท่ีสุดได้แก่ ระดบั อนบุ าลจนถึงระดับ ประถมศึกษาปที ่ี 6 คิดเปน็ รอ้ ยละ 61.11 ของสถานศกึ ษาเป้าหมายพื้นทชี่ ายแดนท้ังหมดในจังหวดั ศรสี ะเกษ รองลงมาได้แกร่ ะดบั อนุบาลจนถึงระดบั มธั ยมศึกษาปีที่ 3 คดิ เป็นรอ้ ยละ 33.33 ของสถานศึกษาเป้าหมายพื้นท่ี ชายแดนท้งั หมดในจังหวัดศรีสะเกษและระดบั อนุบาลจนถึงระดับมธั ยมศึกษาปที ี่ 6 คิดเปน็ ร้อยละ 5.56 ของสถานศึกษาเปา้ หมายพน้ื ทช่ี ายแดนทงั้ หมดในจังหวดั ศรีสะเกษ แผนปฏิบัติราชการพฒั นาการศึกษาพื้นท่ีชายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 29

แผนภาพที่ 8 แผนภาพเปรยี บเทียบจำนวนผเู้ รยี นของเป้าหมายพน้ื ทีช่ ายแดนทั้งหมดในจังหวดั ศรสี ะเกษ ปกี ารศกึ ษา 2565 จำแนกตามระดับ ที่เปิดสอน จากแผนภาพที่ 8 แสดงสถติ ิผู้เรียนในชว่ งวัยเรียนอายุ 3 – 18 ปี ปีการศกึ ษา 2565 ของเปา้ หมายพื้นที่ชายแดนท้ังหมดในจังหวัดศรีสะเกษ ซึ่งมจี ำนวนทัง้ ส้ิน 17,551 คน เมื่อจำแนกตามระดบั ท่เี ปิดสอน พบวา่ จำนวนผูเ้ รียนทม่ี ากทส่ี ุดได้แก่ ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนตน้ มจี ำนวนทั้งสิ้น 4,758 คน รองลงมาไดแ้ ก่ระดบั ประถมศึกษาจำนวน 4,360 คน และระดับปวช. จำนวนทัง้ สิน้ 3,973 คน แผนปฏบิ ัตริ าชการพฒั นาการศกึ ษาพน้ื ทีช่ ายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 30

2.2 ข้อมูลดา้ นผลสมั ฤทธทิ์ างการศกึ ษา 1) ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดับชาติขนั้ พื้นฐาน (O-NET) ปกี ารศกึ ษา 2564 จังหวัดศรสี ะเกษ การจัดการศึกษาของสถานศกึ ษาเปา้ หมายในพ้นื ทจ่ี ังหวดั ศรีสะเกษ มผี ลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี น ของทกุ สถานศกึ ษาสรปุ จากผลการทดสองทางการศึกษาระดบั ชาตขิ ั้นพ้นื ฐาน (O-NET) ปีการศกึ ษา 2564 ในระดบั ประถมศึกษาปที ี่ 6 กล่มุ สาระการเรียนรู้ ไดแ้ ก่ วชิ าภาษาไทย สงั คมศึกษา ภาษาองั กฤษ คณิตศาสตร์ และวทิ ยาศาสตร์ ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขน้ั พ้ืนฐาน (O-NET) ปกี ารศึกษา 2564 สถานศกึ ษาจงั หวดั ศรสี ะเกษ จำแนกตามระดับการศึกษาและรายวิชา มรี ายละเอียดดังนี้ ตารางท่ี 18 แสดงคะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาติข้ันพนื้ ฐาน (O-NET) ปีการศึกษา 2564 กลุ่มสาระ ประถมศึกษาปีที่ 6 มธั ยมศกึ ษาปีที่ 3 มัธยมศกึ ษาปที ี่ 6 ประเทศ ภาค 14 ศรีสะเกษ ประเทศ ภาค 14 ศรีสะเกษ ประเทศ ภาค 14 ศรสี ะเกษ ภาษาไทย 50.38 47.76 48.77 51.19 46.86 46.73 46.40 44.87 45.24 สงั คมศกึ ษา - - - - - - 36.87 36.19 36.33 ภาษาอังกฤษ 39.22 33.91 34.10 31.11 30.1 30.02 25.56 22.63 22.40 คณิตศาสตร์ 36.83 33.91 34.10 24.47 22.20 21.92 21.28 18.71 18.46 วทิ ยาศาสตร์ 34.31 33.20 34.10 31.45 30.11 30.02 28.65 27.48 27.38 เฉลย่ี ทุกรายวชิ า 40.19 33.91 37.86 40.19 34.56 32.17 31.75 29.98 29.96 จากตารางที่ 18 แสดงคะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติข้ันพื้นฐาน (O - NET) ปีการศกึ ษา 2564 ของนักเรยี นช้นั ประถมศึกษาปีที่ 6 ชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 3 และชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 6 จังหวดั ศรีสะเกษ ต่ำกวา่ คะแนนเฉลย่ี ระดับประเทศ ทั้ง 5 กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ ดงั แสดงในแผนภาพท่ี 18 แผนภาพที่ 9 แสดงผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาตขิ ัน้ พนื้ ฐาน (O-NET) ปีการศึกษา 2564 ระดับช้นั ประถมศึกษาปีที่ 6, ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 3 และชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 6 จังหวัดศรีสะเกษเปรยี บเทียบกบั ผลการทดสอบระดับประเทศ แผนปฏบิ ตั ิราชการพฒั นาการศึกษาพื้นที่ชายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 31

จากแผนภาพท่ี 9 พบวา่ คะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาติขนั้ พื้นฐาน ระดบั ชาติ (O-NET) ของนักเรียนชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 6 ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 3 และชนั้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 6 จงั หวัดศรสี ะเกษ ตำ่ กวา่ คะแนนเฉลี่ยระดับประเทศท้ัง 5 กล่มุ สาระการเรียนรู้ ดังแสดงในแผนภาพที่ 9 ผลการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาตขิ ั้นพืน้ ฐาน (O-NET) ระดับชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 6 ปกี ารศึกษา 2564 จังหวดั ศรสี ะเกษ ตารางที่ 19 แสดงผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติข้ันพ้ืนฐาน (O-NET) ระดับชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 6 ปีการศึกษา 2564 สถานศึกษาเปา้ หมายพน้ื ที่ชายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ท่ี ชือ่ สถานศึกษา คะแนนเฉล่ยี คะแนนเฉลย่ี คะแนนเฉลีย่ คะแนนเฉล่ยี วชิ าภาษาไทย วิชา วชิ า วิชา ภาษาอังกฤษ คณิตศาสตร์ วทิ ยาศาสตร์ 1 เกษตรประชาตาทวด 42.90 30.70 40.77 30.29 2 ตชด.บา้ นหนองใหญ่ 40.78 29.51 32.40 31.67 3 ไทยรฐั วิทยา 27 44.98 29.49 33.16 38.28 4 บา้ นจองกอ 49.65 38.42 31.60 35.44 5 บ้านจำปานวง 50.70 39.38 37.71 32.00 6 บา้ นแซรสะโบว 48.55 26.75 36.25 43.90 7 บา้ นดา่ น 42.23 27.99 30.20 31.56 8 บ้านโดนอาว 39.27 27.84 29.58 33.30 9 บ้านตานวน 51.31 32.81 38.00 31.25 10 บ้านทุง่ ยาวคำโปรย 46.43 30.36 36.93 32.50 11 บา้ นนาตราว 39.63 32.81 32.04 28.33 12 บา้ นพรทพิ ย์ 49.06 31.25 33.13 27.50 13 บ้านไพรพัฒนา 41.13 28.66 30.78 30.43 14 บา้ นภดู นิ พัฒนา 46.16 31.43 29.68 33.97 15 บา้ นภมู ิซรอล 35.54 24.58 28.23 28.17 16 บ้านละลายมีชัย 53.41 34.77 36.41 35.94 17 บา้ นวนาสวรรค์ 46.85 27.34 33.96 33.83 18 บ้านโศกขามป้อม 44.60 31.25 33.13 32.50 19 บา้ นสามเสา้ 47.00 25.29 38.45 35.39 20 บา้ นสำโรงเกยี รติ 57.63 32.54 37.45 38.15 21 บ้านเสาธงชัย 40.58 29.76 32.85 28.81 22 บา้ นหนองบัวเรณู 56.31 34.56 35.42 40.29 23 หมบู่ ้านทับทิมสยาม 07 45.08 25.00 41.79 27.50 24 หมู่บา้ นปา่ ไม้หว้ ยจันทร์ 39.82 30.83 35.29 33.50 แผนปฏบิ ัตริ าชการพัฒนาการศึกษาพน้ื ท่ชี ายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 32

จากตารางท่ี 19 แสดงผลการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาตขิ น้ั พื้นฐาน (O-NET) ระดบั ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 6 ปีการศึกษา 2564 ของสถานศึกษาเปา้ หมายพื้นทีช่ ายแดนจงั หวดั ศรสี ะเกษ พบวา่ สถานศึกษาทม่ี ีคะแนนเฉลีย่ ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดับชาตขิ ้นั พน้ื ฐาน (O-NET) รายวชิ าภาษาไทยมากทสี่ ดุ 3 อันดับแรก ได้แก่ โรงเรียนสำโรงเกยี รติมคี ะแนนเฉล่ียรายวิชาภาษาไทย 57.63 คะแนน รองลงมาไดแ้ ก่ โรงเรียนบา้ นหนองบัวเรณ มผี ลคะแนนเฉล่ียรายวิชาภาษาไทย 56.31 คะแนน และ โรงเรยี นบ้านตานวนมคี ะแนนเฉลี่ยอยทู่ ี่ 53.41 คะแนน ซง่ึ หากเปรียบเทยี บคะแนนเฉล่ียวชิ าภาษาไทย ในระดับประเทศซง่ึ มีคะแนนเฉลี่ยอยู่ท่ี 50.38 คะแนน จะพบวา่ สถานศกึ ษาท้ัง 3 แหง่ มคี ะแนนเฉล่ียรายวชิ า ภาษาไทยสงู กว่าคะแนนเฉลีย่ ระดบั ประเทศ สถานศกึ ษาท่ีมีคะแนนเฉลี่ยผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาตขิ ้นั พืน้ ฐาน (O-NET) รายวชิ าภาษาองั กฤษมากทีส่ ุด 3 อนั ดบั แรก ได้แก่ โรงเรียนบ้านจำปานวงมคี ะแนนเฉลี่ยรายวชิ าภาษาอังกฤษ 39.38 คะแนน รองลงมาได้แก่ โรงเรียนบ้านจอกอ มผี ลคะแนนเฉลยี่ รายวชิ าภาษาอังกฤษ 38.42 คะแนน และ โรงเรียนบ้านละลายมีชยั มคี ะแนนเฉล่ยี อยู่ที่ 34.77 คะแนน ซง่ึ หากเปรยี บเทยี บคะแนนเฉล่ียวชิ าภาษาองั กฤษ ในระดบั ประเทศซงึ่ มีคะแนนเฉลี่ยอย่ทู ี่ 39.22 คะแนน จะพบวา่ มีเพียงโรงเรียนบ้านจำปานวงทมี่ ีคะแนนเฉล่ีย สงู กวา่ คะแนนเฉล่ยี ระดับประเทศ สถานศึกษาทมี่ ีคะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาติขั้นพ้นื ฐาน (O-NET) รายวิชาคณิตศาสตร์มากที่สุด 3 อนั ดบั แรก ได้แก่ โรงเรียนบา้ นทบั ทมิ สยาม 07 มีคะแนนเฉลยี่ รายวิชา คณิตศาสตร์ 41.79 คะแนน รองลงมาไดแ้ ก่ โรงเรยี นเกษตรประชาตาทวด มีผลคะแนนเฉลยี่ รายวิชา คณติ ศาสตร์ 38.42 คะแนน และโรงเรยี นบ้านละลายมีชยั มีคะแนนเฉลีย่ อยู่ที่ 34.77 คะแนน ซ่ึงหาก เปรียบเทยี บคะแนนเฉลย่ี วิชาคณติ ศาสตร์ ในระดบั ประเทศซง่ึ มีคะแนนเฉล่ียอยทู่ ่ี 39.22 คะแนน จะพบว่า มีเพียงโรงเรียนบา้ นจำปานวงท่มี คี ะแนนเฉล่ยี สงู กว่าคะแนนเฉลย่ี ระดับประเทศ สถานศกึ ษาทีม่ ีคะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาติข้ันพืน้ ฐาน (O-NET) รายวิชาวิทยาศาสตร์ มากท่ีสุด 3 อนั ดบั แรก ได้แก่ โรงเรียนบา้ นแซรสะโบว มคี ะแนนเฉล่ียรายวิชาวทิ ยาศาสตร์ 43.90 คะแนน รองลงมาได้แก่ โรงเรยี นไทยรัฐวิทยา 27 มีผลคะแนนเฉลย่ี รายวิชาวิทยาศาสตร์ 38.28 คะแนน และโรงเรยี นบา้ นสำโรงเกยี รติ มีคะแนนเฉลีย่ อยู่ท่ี 38.15 คะแนน ซ่งึ หากเปรียบเทียบคะแนนเฉลย่ี วชิ า วทิ ยาศาสตร์ ในระดับประเทศซง่ึ มีคะแนนเฉลี่ยอยู่ท่ี 34.31 คะแนน และพบวา่ สถานศึกษาทั้ง 3 แหง่ มคี ะแนนเฉลยี่ สงู กว่าคะแนนเฉล่ยี ระดบั ประเทศ แผนปฏบิ ตั ริ าชการพฒั นาการศึกษาพนื้ ท่ชี ายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 33

ตารางท่ี 20 แสดงผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพ้ืนฐาน (O-NET) ระดับชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 3 ปกี ารศกึ ษา 2564 สถานศึกษาเป้าหมายพ้ืนทีช่ ายแดนจังหวัดศรีสะเกษ ชื่อสถานศึกษา คะแนนเฉล่ีย คะแนนเฉล่ยี คะแนนเฉลีย่ คะแนนเฉลยี่ วิชาภาษาไทย วิชา วชิ า วชิ า ภาษาองั กฤษ คณติ ศาสตร์ วิทยาศาสตร์ 1 เกษตรประชาตาทวด 45.29 29.69 15.68 28.55 2 บ้านด่าน 34.42 20.49 19.53 25.75 3 บา้ นโดนอาว 45.94 28.13 19.82 28.95 4 บา้ นสามเสา้ 60.51 28.13 22.18 27.42 5 บา้ นเสาธงชัย 28.71 20.00 18.05 23.65 6 บ้านภูดินพฒั นา 38.15 25.63 25.9 26.43 7 บา้ นสำโรงเกยี รติ 50.38 26.9 21.48 31.5 8 หมบู่ ้านป่าไม้หว้ ย 46.02 21.56 19.13 22.38 9 บจัน้านทแร์ซรสะโบว 44.67 24.69 20.66 28.53 10 บ้านนาตราว 50.82 26.20 17.90 28.17 11 บา้ นไพรพฒั นา 47.26 26.42 22.78 31.34 12 ดงรกั วิทยา 40.31 27.34 20.02 29.66 13 ภูมิซรอลวทิ ยา 39.02 24.69 20.63 27.87 14 มธั ยมบกั ดองวิทยา 42.92 25.65 21.45 28.50 จากตารางท่ี 20 แสดงผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาตขิ ัน้ พ้ืนฐาน (O-NET) ระดับช้ัน มธั ยมศึกษาปที ี่ 3 ปีการศึกษา 2564 ของสถานศกึ ษาเปา้ หมายพืน้ ท่ชี ายแดนจังหวัดศรสี ะเกษ พบวา่ สถานศึกษาท่ีมีคะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขัน้ พื้นฐาน (O-NET) รายวิชาภาษาไทยมากทสี่ ดุ 3 อันดบั แรก ได้แก่ โรงเรยี นบา้ นสามเส้ามคี ะแนนเฉลีย่ รายวิชาภาษาไทย 60.51 คะแนน รองลงมาได้แก่ โรงเรยี นบา้ นนาตราว มีผลคะแนนเฉลยี่ รายวิชาภาษาไทย 50.82 คะแนน และ บ้านสำโรงเกียรติ มีคะแนนเฉลีย่ อยทู่ ่ี 50.38 คะแนน ซึง่ หากเปรียบเทียบคะแนนเฉลีย่ วชิ าภาษาไทยใน ระดบั ประเทศซ่ึงมีคะแนนเฉลีย่ อยู่ท่ี 51.19 คะแนน จะพบวา่ โรงเรยี นบา้ นสามเสา้ มคี ะแนนเฉลยี่ รายวิชา ภาษาไทยสงู กว่าคะแนนเฉลย่ี ระดบั ประเทศ สถานศึกษาทมี่ ีคะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติข้ันพื้นฐาน (O-NET) รายวชิ าภาษาองั กฤษมากท่ีสุด 3 อนั ดบั แรก ได้แก่ โรงเรยี นเกษตรประชาตาทวด มคี ะแนนเฉลยี่ รายวิชา ภาษาอังกฤษ 29.69 คะแนน รองลงมาได้แก่ โรงเรียนบ้านโดนอาว มผี ลคะแนนเฉลยี่ รายวิชาภาษาองั กฤษ 28.13 คะแนน และโรงเรียนบา้ นสามเสา้ มคี ะแนนเฉล่ียอยูท่ ่ี 28.13 คะแนน ซึง่ หากเปรยี บเทยี บคะแนนเฉล่ยี วชิ าภาษาองั กฤษ ในระดับประเทศ จะพบวา่ ทุกโรงเรยี นมีคะแนนเฉลย่ี รายวิชาภาษาองั กฤษต่ำกวา่ คะแนน เฉลยี่ ในระดับประเทศ แผนปฏบิ ัติราชการพฒั นาการศกึ ษาพืน้ ทช่ี ายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 34

สถานศกึ ษาทมี่ ีคะแนนเฉล่ียผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาติขน้ั พื้นฐาน (O-NET) รายวิชาคณิตศาสตร์มากท่ีสุด 3 อันดบั แรก ไดแ้ ก่ โรงเรยี นบ้านภูดินพัฒนา มีคะแนนเฉล่ียรายวิชาคณติ ศาสตร์ 25.9 คะแนน รองลงมาไดแ้ ก่ โรงเรยี นบ้านไพรพัฒนา มีผลคะแนนเฉลย่ี รายวิชาคณติ ศาสตร์ 22.78 คะแนน และโรงเรียนบ้านสามเส้า มีคะแนนเฉลี่ยอย่ทู ่ี 22.18 คะแนน ซง่ึ หากเปรียบเทยี บคะแนนเฉล่ยี วิชาคณิตศาสตร์ ในระดับประเทศซงึ่ มีคะแนนเฉล่ยี อยู่ท่ี 24.47 คะแนน จะพบว่า มเี พยี งโรงเรียนบา้ นภูดินพฒั นาทม่ี ีคะแนนเฉล่ยี สงู กวา่ คะแนนเฉลีย่ ระดับประเทศ สถานศกึ ษาทีม่ ีคะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาตขิ ั้นพื้นฐาน (O-NET) รายวชิ าวิทยาศาสตร์ มากที่สุด 3 อันดบั แรก ไดแ้ ก่ โรงเรียนสำโรงเกียรติ มคี ะแนนเฉลีย่ รายวชิ าวิทยาศาสตร์ 31.5 คะแนน รองลงมาได้แก่ โรงเรียนบา้ นไพรพัฒนา มผี ลคะแนนเฉล่ยี รายวิชาวิทยาศาสตร์ 31.34 คะแนน และโรงเรยี นบ้านดงรกั วทิ ยา มีคะแนนเฉลย่ี อยู่ท่ี 29.66 คะแนน ซ่ึงหากเปรยี บเทยี บคะแนนเฉลี่ยวิชา วทิ ยาศาสตร์ ในระดบั ประเทศซ่ึงมีคะแนนเฉล่ยี อยู่ที่ 31.45 คะแนน และจะพบว่า มีเพียงโรงเรยี นสำโรงเกยี รติ ทมี่ คี ะแนนเฉลี่ยสูงกวา่ คะแนนเฉลยี่ ระดับประเทศ ตารางท่ี 21 แสดงผลการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาติขัน้ พื้นฐาน (O-NET) ระดับชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 6 ปีการศึกษา 2565 จังหวดั ศรีสะเกษ คะแนน คะแนน คะแนนเฉลีย่ คะแนน คะแนนเฉล่ีย ชอ่ื สถานศกึ ษา เฉล่ียวชิ า เฉล่ยี วิชา วชิ า เฉล่ียวชิ า วชิ า ภาษาไทย สังคม ภาษาอังกฤษ คณติ ศาสตร์ วทิ ยาศาสตร์ 1 ดงรักวทิ ยา 39.24 36.37 17.57 17.43 25.51 2 บา้ นโดนอาว 39.27 32.19 21.04 15.97 30.96 3 ภมู ิซรอลวิทยา 50.54 37.97 21.88 18.60 25.75 4 มัธยมบักดองวิทยา 41.64 34.86 21.65 18.64 25.74 จากตารางที่ 21 แสดงผลการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ระดบั ชั้น มธั ยมศึกษาปที ่ี 6 ปีการศึกษา 2565 ของสถานศกึ ษาเป้าหมายพ้ืนที่ชายแดนจงั หวดั ศรสี ะเกษ พบว่า สถานศกึ ษาทีม่ ีคะแนนเฉลยี่ ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาติขัน้ พนื้ ฐาน (O-NET) รายวชิ าภาษาไทยมากทีส่ ดุ 3 อนั ดับแรก ได้แก่ โรงเรยี นภูมิซรอลวิทยา มีคะแนนเฉลยี่ รายวชิ าภาษาไทย 50.54 คะแนน รองลงมาได้แก่ โรงเรียนมธั ยมบกั ดองวทิ ยา มีผลคะแนนเฉล่ยี รายวิชาภาษาไทย 41.64 คะแนน และ โรงเรยี นบ้านโดนอาว มคี ะแนนเฉล่ียอยูท่ ่ี 39.27 คะแนน ซ่ึงหากเปรยี บเทียบคะแนนเฉล่ียวชิ าภาษาไทยใน ระดับประเทศซ่ึงมีคะแนนเฉลี่ยอยูท่ ี่ 46.40 คะแนน จะพบวา่ มีเพียงโรงเรยี นภูมิซรอลวิทยาทีม่ ีคะแนนเฉลี่ย รายวิชาภาษาไทยสงู กวา่ คะแนนเฉล่ียระดับประเทศ สถานศกึ ษาท่มี ีคะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาตขิ ้ันพน้ื ฐาน (O-NET) รายวิชาสงั คมศกึ ษามากทส่ี ุด 3 อนั ดบั แรก ไดแ้ ก่ โรงเรยี นภมู ซิ รอลวิทยา มีคะแนนเฉลยี่ รายวิชาสงั คมศกึ ษา 37.97 คะแนน รองลงมาได้แก่ โรงเรยี นดงรกั วิทยา มีผลคะแนนเฉลย่ี รายวชิ าสงั คมศกึ ษา 36.37 คะแนน และ โรงเรยี นมัธยมบกั ดองวิทยา มีคะแนนเฉลี่ยอยู่ท่ี 34.86 คะแนน ซึง่ หากเปรยี บเทียบคะแนนเฉลย่ี วิชาสังคม แผนปฏบิ ตั ิราชการพัฒนาการศึกษาพ้นื ทีช่ ายแดนจงั หวดั ศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 35

ศึกษาในระดบั ประเทศซ่งึ มีคะแนนเฉล่ียอยู่ท่ี 36.87 คะแนน จะพบว่า มีเพียงโรงเรียนภมู ซิ รอลวทิ ยาที่มคี ะแนน เฉล่ยี รายวชิ าสังคมศึกษาสูงกวา่ คะแนนเฉลี่ยระดับประเทศ สถานศึกษาทมี่ ีคะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดับชาติขน้ั พน้ื ฐาน (O-NET) รายวิชาภาษาอังกฤษมากท่ีสุด 3 อันดบั แรก ไดแ้ ก่ โรงเรียนภูมซิ รอลวทิ ยา มคี ะแนนเฉลี่ยรายวชิ าภาษาอังกฤษ 21.88 คะแนน รองลงมาไดแ้ ก่ โรงเรียนมธั ยมบักดองวทิ ยา มผี ลคะแนนเฉล่ยี รายวิชาภาษาอังกฤษ 21.65 คะแนน และโรงเรียนบา้ นโดนอาว มคี ะแนนเฉล่ียอยู่ที่ 21.04 คะแนน ซ่ึงหากเปรียบเทียบคะแนนเฉลย่ี วิชา ภาษาอังกฤษในระดับประเทศซ่งึ มีคะแนนเฉล่ียอยทู่ ี่ 25.56 คะแนน จะพบวา่ สถานศึกษาทงั้ 3 แห่ง ไมม่ ีโรงเรยี นใดที่มีคะแนนเฉลีย่ รายวิชาภาษาองั กฤษสูงกว่าคะแนนเฉลย่ี ระดบั ประเทศ สถานศึกษาที่มีคะแนนเฉลยี่ ผลการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาตขิ ั้นพ้นื ฐาน (O-NET) รายวชิ าคณติ ศาสตร์มากท่สี ุด 3 อนั ดับแรก ได้แก่ โรงเรียนมัธยมบักดอง มีคะแนนเฉล่ยี รายวชิ าคณิตศาสตร์ 18.64 คะแนน รองลงมาได้แก่ โรงเรียนภมู ซิ รอลวิทยา มผี ลคะแนนเฉล่ียรายวชิ าคณติ ศาสตร์ 18.60 คะแนน และโรงเรียนดงรักวิทยา มีคะแนนเฉลี่ยอยทู่ ี่ 17.43 คะแนน ซ่ึงหากเปรียบเทยี บคะแนนเฉลี่ยวิชาคณิตศาสตร์ ในระดบั ประเทศซ่งึ มีคะแนนเฉล่ยี อยทู่ ่ี 21.28 คะแนน จะพบว่า สถานศึกษาทั้ง 3 แห่ง ไม่มีโรงเรยี นใดทมี่ ี คะแนนเฉลยี่ รายวชิ าคณิตศาสตร์กว่าคะแนนเฉลีย่ ระดับประเทศ สถานศึกษาท่มี ีคะแนนเฉลี่ยผลการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาตขิ นั้ พนื้ ฐาน (O-NET) รายวชิ าวิทยาศาสตรม์ ากท่ีสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ โรงเรียนบา้ นโดนอาว มคี ะแนนเฉล่ยี รายวชิ าวทิ ยาศาสตร์ 30.96 คะแนน รองลงมาไดแ้ ก่ โรงเรียนภมู ิซรอลวทิ ยา มีผลคะแนนเฉล่ยี รายวิชาวทิ ยาศาสตร์ 25.75 คะแนน และโรงเรยี นมธั ยมบักดองวทิ ยา มีคะแนนเฉล่ยี อยู่ที่ 25.74 คะแนน ซึ่งหากเปรยี บเทียบคะแนนเฉลี่ยวิชา วทิ ยาศาสตรใ์ นระดบั ประเทศซ่งึ มคี ะแนนเฉล่ยี อย่ทู ี่ 28.65 คะแนน จะพบว่า มีเพยี งโรงเรยี นบา้ นโดนอาว ทมี่ คี ะแนนเฉลี่ยรายวิชาวิทยาศาสตรส์ ูงกว่าคะแนนเฉล่ียระดบั ประเทศ ตารางที่ 22 แสดงผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาติด้านอาชีวศกึ ษา (V-NET) ปีการศกึ ษา 2564 กับปกี ารศึกษา 2562 และปีการศึกษา 2563 คะแนนเฉล่ยี (ปกี ารศกึ ษา) ช่อื สถานศกึ ษา ระดับ ปวช.3 2562 2563 2564 วทิ ยาลยั การอาชพี ขขุ ันธ์ -- - วทิ ยาลัยการอาชีพขนุ หาญ ** 30.90 30.90 40.21 วิทยาลัยการอาชพี ศรีสะเกษ 39.79 39.79 36.43 วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยศี รีสะเกษ -- - วทิ ยาลัยเทคนคิ กันทรลกั ษ์ ** - - 45.28 วทิ ยาลยั เทคนคิ กันทรารมย์ - - 39.49 วิทยาลยั เทคนคิ ศรีสะเกษ 39.79 39.79 39.13 วิทยาลัยเทคโนโลยบี รหิ ารธุรกจิ รกั ไทย ขุขนั ธ์ -- - วทิ ยาลยั เทคโนโลยพี ณิชยการราษีไศล 32.13 32.13 32.93 แผนปฏบิ ัตริ าชการพัฒนาการศกึ ษาพ้นื ทชี่ ายแดนจงั หวัดศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 36

คะแนนเฉลีย่ (ปีการศึกษา) ช่ือสถานศกึ ษา ระดบั ปวช.3 2562 2563 2564 วทิ ยาลัยเทคโนโลยีพาณิชยการปรางคก์ ู่ 34.50 34.50 33.44 วทิ ยาลยั เทคโนโลยีและการจดั การราษีไศล -- 40.66 วทิ ยาลัยเทคโนโลยีศรสี ะเกษ 33.45 วิทยาลยั เทคโนโลยศี รสี ะเกษบริหารธรุ กิจ 34.46 34.46 43.48 วทิ ยาลยั เทคโนโลยหี ลวงปสู่ รวงวดั ไพรพัฒนา ** 32.94 32.94 วทิ ยาลยั สารพัดชา่ งศรีสะเกษ - วิทยาลัยอาชีวศึกษาจลุ มณีศรีสะเกษ -- 39.65 -- 37.81 -- วิทยาลัยอาชีวศึกษาจุลมณีอุทุมพรพิสยั -- - วทิ ยาลยั อาชีวศึกษาศรีสะเกษบริหารธรุ กจิ - - 36.46 วทิ ยาลัยอาชีวศึกษาสมั มาสิกขาศีรษะอโศก -- - ** หมายถงึ สถานศกึ ษาทเี่ ป็นเปา้ หมายพ้ืนท่ชี ายแดน จากตารางที่ 22 สถานศึกษาทเี่ ข้ารว่ มทดสอบทางการศึกษาระดับชาตดิ า้ นอาชีวศึกษา (V-NET) ในปีการศึกษา 2562 และปีการศกึ ษา 2563 มีจำนวน 7 แหง่ และในปกี ารศึกษา 2564 มสี ถาบันทีเ่ ขา้ รว่ ม ทดสอบเพิม่ อีก 6 แห่ง มีสถาบนั ที่เขา้ ร่วมทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาติดา้ นอาชีวศึกษา (V-NET) มีท้ังหมด จำนวน 13 แหง่ สถานศึกษาทีม่ ีคะแนนเฉลย่ี ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติด้านอาชีวศกึ ษา (V-NET) ที่มคี ะแนนเฉลยี่ มากท่ีสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ วิทยาลยั เทคนคิ กันทรลักษ์ มคี ะแนนเฉลยี่ 45.28 คะแนน รองลงมาได้แก่ วิทยาลัยเทคโนโลยีศรีสะเกษบริหารธรุ กิจ มีคะแนนเฉลี่ย 43.48 คะแนน และวทิ ยาลัยเทคโนโลยี และการจัดการราษีไศล มีคะแนนเฉล่ีย 40.66 คะแนน แผนปฏิบัตริ าชการพฒั นาการศึกษาพนื้ ทีช่ ายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 37

บทท่ี 2 บรบิ ททเ่ี กี่ยวข้องดา้ นการศึกษา สำนกั งานศึกษาธกิ ารจังหวัดศรสี ะเกษ ได้นำยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561 - 2580) แผนพัฒนาเศรษฐกิจ และสงั คมแห่งชาติ ฉบับท่ี 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) แผนการศกึ ษาแห่งชาติ (พ.ศ. 2560 - 2579) นโยบายความม่ันคงแห่งชาติ (พ.ศ. 2558 - 2564) แผนพัฒนาการศึกษาพน้ื ที่ชายแดน (พ.ศ. 2560 - 2564) กระทรวงศกึ ษาธกิ าร แผนพัฒนาการศึกษา (พ.ศ. 2566 - 2570) จังหวัดศรีสะเกษ เพื่อกำหนดเป็นกรอบ แนวทางในการจัดทำแผนปฏิบตั ริ าชการพัฒนาการศึกษาพื้นทชี่ ายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 โดยมรี ายละเอียด ดังน้ี ยทุ ธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561 - 2580 วิสัยทัศน์ “ประเทศไทยมีความมนั่ คง ม่ังคัง่ ยง่ั ยืน เปน็ ประเทศพฒั นาแล้ว ด้วยการพัฒนาตามหลัก ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง” เป้าหมายการพฒั นาประเทศ คอื “ประเทศชาติมั่นคง ประชาชนมีความสขุ เศรษฐกิจพัฒนาอย่าง ต่อเน่ือง สังคมเปน็ ธรรม ฐานทรพั ยากรธรรมชาติยั่งยืน” ความม่ันคง หมายถึง การมีความมน่ั คงปลอดภัยจากภัยและการเปล่ยี นแปลง ทั้งภายในประเทศและ ภายนอกประเทศในทุกระดบั ทง้ั ระดบั ประเทศ สงั คม ชุมชน ครัวเรอื นและปัจเจกบคุ คล และมีความม่นั คง ในทกุ มิติ ท้ังมิติทางการทหาร เศรษฐกิจ สังคม สง่ิ แวดล้อม และการเมือง เชน่ ประเทศมีความม่ันคงในเอกราช และอธิปไตย มีการปกครองระบอบประชาธิปไตยท่ีมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข สถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์ มีความเข้มแขง็ เป็นศนู ย์กลางและเป็นท่ียดึ เหนีย่ วจติ ใจของประชาชน มรี ะบบการเมืองท่มี น่ั คง เปน็ กลไกท่นี ำไปสู่การบรหิ ารประเทศทีต่ ่อเน่ืองและโปร่งใสตามหลักธรรมาภิบาล สังคมมีความปรองดองและ ความสามัคคี สามารถผนกึ กำลงั เพอื่ พัฒนาประเทศ ชุมชนมคี วามเข้มแข็ง ครอบครวั มคี วามอบอุ่น ประชาชน มคี วามมัน่ คงในชีวิต มีงานและรายได้ทม่ี นั่ คงพอเพียงกับการดำรงชวี ิต มีการออมสำหรบั วัยเกษียณ ความมน่ั คง ของอาหาร พลงั งานและน้ำ มีทอ่ี ยู่อาศัย และความปลอดภัยในชีวิตและทรพั ย์สนิ ความม่ังคั่ง หมายถึง ประเทศไทยมกี ารขยายตวั ของเศรษฐกจิ อยา่ งต่อเน่อื งและมคี วามย่ังยืนจนเขา้ สู่ กลุ่มประเทศรายได้สูง ความเหล่ือมล้ำของการพัฒนาลดลง ประชากรมีความอยู่ดี มีสุขได้รับผลประโยชน์ จากการพัฒนาอย่างเทา่ เทยี มกนั มากขนึ้ และมกี ารพัฒนาอย่างท่วั ถึงทุกภาคส่วน มคี ุณภาพชวี ิตตามมาตรฐาน ขององค์การสหประชาชาติ ไม่มีประชาชนที่อยู่ในภาวะความยากจน เศรษฐกิจในประเทศมีความเข้มแข็ง ขณะเดียวกันต้องมีความสามารถในการแข่งขันกับประเทศต่าง ๆ ท้ังในตลาดโลกและตลาดภายในประเทศ เพ่ือใหส้ ามารถสรา้ งรายไดท้ ั้งจากภายในและภายนอกประเทศ ตลอดจนมีการสรา้ งฐานเศรษฐกจิ และสังคม แหง่ อนาคตเพื่อให้สอดรับกับบริบทการพัฒนาท่ีเปลี่ยนแปลงไป และประเทศไทยมีบทบาทท่ีสำคัญในเวทีโลก และมีความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและการค้าอย่างแน่นแฟ้นกับประเทศในภูมิภาคเอเชีย เป็นจุดสำคัญของ การเชื่อมโยงในภูมภิ าค ทั้งการคมนาคมขนส่ง การผลิต การค้า การลงทุน และการทำธุรกิจ เพ่ือให้เป็นพลัง ในการพัฒนา นอกจากน้ียังมีความสมบูรณ์ในทุนท่ีจะสามารถสร้างการพัฒนาต่อเนื่องไปได้ ได้แก่ ทุนมนุษย์ ทุนทางปัญญา ทุนทางการเงิน ทุนท่ีเป็นเคร่ืองมือเคร่ืองจักร ทุนทางสังคม และทุนทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม แผนปฏิบัตริ าชการพฒั นาการศกึ ษาพืน้ ทีช่ ายแดนจงั หวัดศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 38

ความย่ังยืน หมายถึง การพัฒนาท่ีสามารถสร้างความเจริญ รายได้และคุณภาพชีวิตของประชาชน ให้เพม่ิ ข้ึนอยา่ งตอ่ เน่อื ง ซึ่งเป็นการเจริญเตบิ โตของเศรษฐกจิ ทอี่ ยู่บนหลักการใช้การรกั ษาและการฟืน้ ฟูทรัพยากร ธรรมชาติอยา่ งย่งั ยืน ไม่ใชท้ รัพยากรธรรมชาตจิ นเกินพอดี ไมส่ ร้างมลภาวะต่อสงิ่ แวดลอ้ มจนเกนิ ความสามารถ ในการรองรบั และเยยี วยาของระบบนิเวศ การผลิตและการบริโภคเป็นมติ รกบั สง่ิ แวดล้อมและสอดคลอ้ งกบั เปา้ หมายการพฒั นาที่ยั่งยนื ทรัพยากรธรรมชาติมคี วามอุดมสมบูรณ์มากขึน้ และส่ิงแวดล้อมมีคุณภาพดีข้ึน คนมีความรับผิดชอบต่อสังคม มคี วามเอ้ืออาทร เสยี สละเพื่อผลประโยชน์ส่วนรวม รัฐบาลมีนโยบายที่มุ่งประโยชน์ สว่ นรวมอยา่ งยั่งยืน และให้ความสำคญั กับการมีสว่ นร่วมของประชาชน และทกุ ภาคสว่ นในสงั คมยดึ ถอื และ ปฏบิ ัติตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งเพื่อการพัฒนาอยา่ งสมดลุ มีเสถยี รภาพและยง่ั ยนื โดยมีเปา้ หมายการพฒั นาประเทศ คือ“ประเทศชาติมั่นคง ประชาชนมีความสุข เศรษฐกจิ พัฒนา อย่างต่อเน่ือง สงั คมเป็นธรรม ฐานทรพั ยากรธรรมชาตยิ ่ังยืน” โดยยกระดับศักยภาพของประเทศในหลากหลายมิติ พัฒนาคนในทกุ มิตแิ ละในทุกช่วงวยั ให้เป็นคนดี เก่ง และมีคุณภาพ สรา้ งโอกาสและความเสมอภาคทางสงั คม สร้างการเติบโตบนคุณภาพชวี ติ ทเ่ี ปน็ มิตรกับสิง่ แวดล้อม และมีภาครฐั ของประชาชนเพ่ือประชาชนและ ประโยชน์สว่ นรวม โดยการประเมนิ ผลการพัฒนายทุ ธศาสตร์ชาติ ประกอบด้วย 1. ความอยู่ดีมีสุขของคนไทยและสงั คมไทย 2. ขีดความสามารถในการแข่งขนั การพัฒนาเศรษฐกิจ และการกระจายรายได้ 3. การพฒั นาทรัพยากรมนุษยข์ องประเทศ 4. ความเท่าเทยี มและความเสมอภาคของสังคม 5. ความหลากหลายทางชวี ภาพ คุณภาพสิ่งแวดล้อม และความย่งั ยืนของทรัพยากรธรรมชาติ 6. ประสทิ ธภิ าพการบริหารจัดการและการเข้าถงึ การใหบ้ ริการของภาครัฐ ยทุ ธศาสตร์การพัฒนาประเทศ 6 ดา้ น และภารกจิ สำนกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ ารสนับสนุนให้บรรลุ เป้าหมายการพัฒนาที่สำคัญท้ัง 6 ด้าน ดังน้ี 1. ยทุ ธศาสตร์ชาติดา้ นความม่นั คง 2. ยทุ ธศาสตร์ชาติด้านการสร้างความสามารถในการแข่งขัน 3. ยุทธศาสตร์ชาตดิ ้านการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ 4. ยทุ ธศาสตรช์ าตดิ ้านการสร้างโอกาสและความเสมอภาคทางสงั คม 5. ยทุ ธศาสตร์ชาติดา้ นการสร้างการเตบิ โตบนคุณภาพชวี ติ ทีเ่ ปน็ มติ รกบั สงิ่ แวดล้อม 6. ยุทธศาสตร์ชาติด้านการปรับสมดลุ และพฒั นาระบบการบรหิ ารจัดการภาครฐั แผนพัฒนาเศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชาติ 12 พ.ศ. 2560 - 2564 สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติได้จัดทำแผนพัฒนาเศรษฐกิจและ สังคมแห่งชาติ ฉบับท่ี 12 พ.ศ. 2560 - 2564 สำหรับใช้เป็นแผนพัฒนาประเทศไทยในระยะ 5 ปี ซ่ึงเป็นการ แปลงยุทธศาสตรช์ าติ ระยะ 20 ปี สู่การปฏิบัติอย่างเป็นรปู ธรรม เพ่ือเตรียมความพร้อมและวางรากฐาน ในการยกระดับประเทศไทยให้เป็นประเทศท่ีพัฒนาแล้ว มีความมั่นคง มั่งค่ัง ย่ังยืน ด้วยการพัฒนาตามปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียง แผนปฏบิ ตั ริ าชการพฒั นาการศกึ ษาพน้ื ทชี่ ายแดนจงั หวัดศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 39

แผนพฒั นาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) ได้กำหนดยุทธศาสตร์ การพฒั นาประเทศไวท้ ง้ั หมด 10 ยุทธศาสตร์ โดยมียุทธศาสตร์ตามกรอบยทุ ธศาสตรช์ าติ 20 ปี และอีก 4 ยุทธศาสตร์ทเี่ ป็นปจั จยั สนับสนนุ ดังนี้ 1. ยทุ ธศาสตรก์ ารเสริมสรา้ งและพฒั นาศกั ยภาพทนุ มนุษย์ 2. ยุทธศาสตรก์ ารสร้างความเป็นธรรมและลดความเหลื่อมลำ้ ในสงั คม 3. ยทุ ธศาสตร์การสร้างความเข้มแข็งทางเศรษฐกิจและแขง่ ขันได้อยา่ งยัง่ ยืน 4. ยทุ ธศาสตร์การเตบิ โตท่เี ป็นมิตรกบั สิ่งแวดล้อมเพ่ือการพฒั นาทีย่ งั่ ยืน 5. ยุทธศาสตรก์ ารเสริมสร้างความมน่ั คงแห่งชาติเพอ่ื การพัฒนาประเทศสู่ความมง่ั คง่ั และยั่งยนื 6. ยทุ ธศาสตร์การบรหิ ารจัดการในภาครัฐ การป้องกันการทจุ ริตประพฤตมิ ิชอบและธรรมาภิบาล ในสังคมไทย 7. ยทุ ธศาสตรก์ ารพัฒนาโครงสรา้ งพ้นื ฐานและระบบโลจิสติกส์ 8. ยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิจยั และนวตั กรรม 9. ยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาภาค เมอื ง และพ้นื ทีเ่ ศรษฐกิจ 10. ยทุ ธศาสตร์ความร่วมมือระหว่างประเทศเพื่อการพฒั นา ยุทธศาสตร์การพัฒนา 10 ยุทธศาสตร์ โดยมี 6 ยุทธศาสตร์ตามกรอบยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561 - 2580) ซ่ึงภารกิจสำนกั งานศึกษาธิการจงั หวดั ศรีสะเกษ สนบั สนุนใหบ้ รรลเุ ปา้ หมายรวม 6 ยุทธศาสตร์ ได้แก่ ยุทธศาสตร์ท่ี 1 การเสริมสร้างและพฒั นาศกั ยภาพทนุ มนษุ ย์ ยุทธศาสตรท์ ่ี 2 การสรา้ งความเป็นธรรมลดความเหลือ่ มลำ้ ในสงั คม ยุทธศาสตรท์ ี่ 3 การสรา้ งความเขม้ แข็งทางเศรษฐกจิ และแข่งขนั ได้อยา่ งยั่งยืน ยุทธศาสตร์ที่ 4 การเติบโตท่เี ป็นมติ รกบั สิง่ แวดล้อมเพอ่ื การพัฒนาอย่างยัง่ ยืน ยทุ ธศาสตร์ที่ 5 การเสรมิ สรา้ งความมน่ั คงแห่งชาตเิ พอื่ การพัฒนาประเทศสูค่ วามมนั่ คัง่ และยงั่ ยืน ยุทธศาสตร์ท่ี 6 การบริหารจัดการในภาครฐั การป้องกนั การทจุ ริตประพฤติมชิ อบและธรรมาภบิ าล ในสงั คมไทย แผนการศึกษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2560 - 2579 แผนการศกึ ษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2560 - 2579 เป็นแผนทว่ี างกรอบเป้าหมายและทิศทางการจัดการศึกษา ของประเทศ โดยมุ่งจดั การศกึ ษาให้คนไทยทุกคนสามารถเข้าถงึ โอกาสและความเสมอภาคในการศึกษาที่มีคณุ ภาพ พฒั นาระบบการบริหารจัดการศึกษาท่ีมปี ระสทิ ธภิ าพ พัฒนาคนให้มสี มรรถนะในการทำงานที่สอดคลอ้ งกับ ความต้องการของตลาดแรงงานและการพัฒนาประเทศ แนวคดิ การจัดการศึกษาตามแผนการศกึ ษาแหง่ ชาติ ยดึ หลักสำคัญในการจดั การศึกษาประกอบด้วย หลักการจัดการศึกษาเพือ่ ปวงชน (Education for All) หลกั การจดั การศกึ ษาเพ่ือความเท่าเทียม และท่วั ถงึ (Inclusive - Education) หลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง (Sufficiency Economy) และหลักการมีสว่ นรว่ มของสังคม (All For Education) อีกทง้ั ยดึ ตาม เปา้ หมายการพัฒนาท่ีย่ังยืน (Sustainable Development Goals : SDGs 2030) ประเด็นภายในประเทศ (Local Issues) อาทิ คณุ ภาพของคนทกุ ช่วงวยั การเปล่ยี นแปลงโครงสร้างประชากรของประเทศ ความเหล่อื มล้ำ ของการกระจายรายไดแ้ ละวิกฤติดา้ นสิ่งแวดลอ้ ม โดยนำยุทธศาสตร์ชาตมิ าเป็นกรอบความคิดสำคัญใน การจัดทำแผนการศึกษาแห่งชาติ โดยมสี าระสำคัญ ดังนี้ แผนปฏิบัติราชการพัฒนาการศกึ ษาพ้นื ที่ชายแดนจงั หวัดศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 40

วสิ ัยทศั น์ : คนไทยทกุ คนไดร้ ับการศึกษาและเรียนรูต้ ลอดชีวิตอยา่ งมคี ุณภาพ ดำรงชีวิตอย่างเป็นสขุ สอดคลอ้ งกบั หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และการเปลย่ี นแปลงของโลกศตวรรษที่ 21 วัตถปุ ระสงค์ 1. เพือ่ พฒั นาระบบและกระบวนการจัดการศึกษาท่ีมีคุณภาพและมปี ระสทิ ธภิ าพ 2. เพ่ือพัฒนาคนไทยให้เป็นพลเมืองดี มีคุณลักษณะ ทักษะและสมรรถนะท่ีสอดคล้องกับ บทบญั ญตั ขิ องรฐั ธรรมนญู แห่งราชอาณาจักรไทย พระราชบัญญตั ิการศึกษาแหง่ ชาติ และยุทธศาสตรช์ าติ 3. เพื่อพัฒนาสังคมไทยให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ และคุณธรรม จริยธรรม รู้รักสามัคคี และ ร่วมมอื ผนกึ กำลังมุ่งสู่การพฒั นาประเทศอยา่ งยั่งยืนตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง 4. เพื่อนำประเทศไทยก้าวขา้ มกับดกั ประเทศที่มีรายได้ปานกลาง และความเหล่ือมล้ำภายใน ประเทศลดลง ยทุ ธศาสตร์แผนการศกึ ษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2560 - 2579 ประกอบด้วย 6 ยุทธศาสตร์ซ่ึงเกยี่ วขอ้ งกับภารกิจของสำนกั งานศึกษาธิการจังหวัดศรีสะเกษ ทงั้ 6 ยุทธศาสตร์ ดังนี้ ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 1 การจัดการศึกษาเพอ่ื ความมน่ั คงของสงั คมและประเทศชาติ เปา้ หมาย 1) คนทุกชว่ งวัยมคี วามรักในสถาบันหลักของชาติ และยดึ ม่นั การปกครองระบอบ ประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข 2) คนทุกช่วงวัยในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจจังหวัด ชายแดนภาคใต้และพื้นท่ีพิเศษได้รับการศึกษาและเรียนรู้อย่างมีคุณภาพ 3) คนทุกช่วงวัยได้รับการศึกษา การดูแลและป้องกันจากภยั คุกคามในชวี ิตรปู แบบใหม่ แนวทางการพัฒนา 1) พฒั นาการจัดการศกึ ษาเพ่ือเสริมสรา้ งความมัน่ คงของสถาบันหลัก ของชาติและการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอันมีพระมหากษตั ริย์ทรงเป็นประมุข 2) ยกระดับคุณภาพและ ส่งเสริมโอกาสในการเข้าถงึ การศกึ ษาในเขตพฒั นาพิเศษเฉพาะกจิ จงั หวัดชายแดนภาคใต้ 3) ยกระดับคุณภาพ และส่งเสริมโอกาสในการเข้าถึงการศึกษาในพ้นื ที่พิเศษ (พ้ืนทสี่ ูงพ้ืนที่ตามแนวตะเขบ็ ชายแดน และพ้ืนท่ีเกาะแก่ง ชายฝัง่ ทะเล ท้งั กลุ่มชนตา่ งเชอ้ื ชาติ ศาสนา และวฒั นธรรม กล่มุ ชน - ชายขอบ และแรงงานต่างด้าว) 4) พฒั นาการจดั การศกึ ษาเพ่ือการจดั ระบบการดูแลและป้องกันภยั คุกคามในรูปแบบใหม่ อาทิ อาชญากรรม และความรุนแรงในรปู แบบต่าง ๆ ยาเสพติด ภยั พิบัติจากธรรมชาตภิ ยั จากโรคอบุ ัตใิ หม่ ภัยจากไซเบอร์ เป็นต้น ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 2 การผลติ และพัฒนากำลงั คน การวจิ ัย และนวตั กรรมเพื่อสรา้ งขดี ความสามารถในการแขง่ ขนั ของประเทศ เปา้ หมาย 1) กำลงั คนมที ักษะท่สี ำคญั จำเปน็ และมีสมรรถนะตรงตามความต้องการของตลาด งานและการพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมของประเทศ 2) สถาบันการศกึ ษาและหนว่ ยงานที่จัดการศกึ ษาผลติ บัณฑิต ทมี่ ีความเชี่ยวชาญและเป็นเลิศเฉพาะด้าน 3) การวจิ ัยและพัฒนาเพ่ือสร้างองค์ความรู้และนวัตกรรมที่สร้างผลผลิต และมูลค่าเพม่ิ ทางเศรษฐกิจ แผนปฏบิ ตั ิราชการพัฒนาการศกึ ษาพื้นทช่ี ายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 41

แนวทางการพฒั นา 1) ผลติ และพฒั นากำลงั คนให้มสี มรรถนะในสาขาทีต่ รงตามความต้องการ ของตลาดงานและการพฒั นาเศรษฐกิจและสงั คมของประเทศ 2) ส่งเสรมิ การผลิตและพัฒนากำลงั คนที่มีความ เช่ยี วชาญและเป็นเลศิ เฉพาะด้าน 3) ส่งเสรมิ การวจิ ยั และพัฒนาเพื่อสรา้ งองค์ความรแู้ ละนวัตกรรมสร้างผลผลติ และมลู คา่ เพ่ิมทางเศรษฐกจิ ยทุ ธศาสตร์ท่ี 3 การพัฒนาศักยภาพคนทกุ ชว่ งวัย และการสรา้ งสังคมแห่งการเรยี นรู้ เป้าหมาย 1) ผู้เรยี นมีทักษะและคุณลักษณะพืน้ ฐานของพลเมืองไทยและทักษะและคุณลักษณะ ท่จี ำเป็นในศตวรรษที่ 21 2) คนทกุ ชว่ งวยั มที ักษะความรคู้ วามสามารถและสมรรถนะตามมาตรฐานการศึกษา และมาตรฐานวชิ าชพี และพัฒนาคุณภาพชวี ติ ได้ตามศักยภาพ 3) สถานศึกษา ทกุ ระดับการศึกษาสามารถ จดั กจิ กรรม/กระบวนการเรยี นรูต้ ามหลกั สตู รได้อย่างมีคุณภาพและมาตรฐาน 4) แหล่งเรียนรู้ สอื่ ตำราเรียน นวตั กรรมและสอ่ื การเรียนรมู้ ีคุณภาพและมาตรฐาน และประชาชนสามารถเข้าถงึ ได้โดยไมจ่ ำกัดเวลาและสถานท่ี 5) ระบบและกลไกการวัด การติดตามและประเมินผลมปี ระสทิ ธภิ าพ 6) ระบบการผลิตครู อาจารย์ และ บุคลากรทางการศึกษาไดม้ าตรฐานระดับสากล 7) ครู อาจารย์ และบุคลากรทางการศึกษาไดร้ ับการพัฒนา สมรรถนะตามมาตรฐาน แนวทางการพัฒนา 1) สง่ เสริม สนบั สนุนให้คนทุกช่วงวยั มีทักษะ ความรู้ความสามารถ และ การพัฒนาคุณภาพชีวติ อย่างเหมาะสม เต็มตามศกั ยภาพในแต่ละชว่ งวยั 2) สง่ เสริมและพัฒนาแหล่งเรยี นรู้ ส่อื ตำราเรยี น และสื่อการเรยี นรตู้ า่ ง ๆ ให้มคี ุณภาพมาตรฐาน และประชาชนสามารถเข้าถงึ แหล่งเรียนรู้ได้ โดยไมจ่ ำกัดเวลาและสถานท่ี 3) สรา้ งเสริมและปรับเปล่ยี นคา่ นิยมของคนไทยให้มวี นิ ยั จติ สาธารณะ และ พฤติกรรมที่พงึ ประสงค์ 4) พัฒนาระบบและกลไกการติดตาม การวดั และประเมินผลผู้เรียนใหม้ ีประสิทธิภาพ 5) พฒั นาคลงั ข้อมูล สื่อ และนวตั กรรมการเรยี นรู้ ท่มี ีคุณภาพและมาตรฐาน 6) พัฒนาคุณภาพและมาตรฐาน การผลติ ครู อาจารย์ และบุคลากรทางการศกึ ษา 7) พัฒนาคณุ ภาพครู อาจารย์ และบคุ ลากรทางการศกึ ษา ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 4 การสร้างโอกาส ความเสมอภาคและความเทา่ เทยี มทางการศึกษา เป้าหมาย 1) ผเู้ รยี นทกุ คนได้รบั โอกาสและความเสมอภาคในการเขา้ ถงึ การศกึ ษาท่ีมีคณุ ภาพ 2) การเพ่ิมโอกาสทางการศกึ ษาผา่ นเทคโนโลยดี ิจิทลั เพ่ือการศกึ ษาสำหรับคนทุกชว่ งวยั 3) ระบบข้อมลู รายบุคคล และสารสนเทศทางการศึกษาท่ีครอบคลมุ ถูกต้อง เป็นปจั จุบนั เพ่อื การวางแผนการบริหารจัดการศึกษา การตดิ ตามประเมินและรายงานผล แนวทางการพฒั นา 1) เพมิ่ โอกาสและความเสมอภาคในการเขา้ ถงึ การศึกษาท่ีมคี ุณภาพ 2) พัฒนาระบบเทคโนโลยดี ิจิทัลเพ่ือการศึกษาสำหรับคนทกุ ช่วงวยั 3) พัฒนาฐานข้อมลู ดา้ นการศึกษาท่ีมีมาตรฐาน เช่อื มโยงและเขา้ ถึงได้ ยุทธศาสตร์ท่ี 5 การจัดการศึกษาเพ่ือสรา้ งเสริมคุณภาพชีวติ ที่เปน็ มิตรกับสิ่งแวดล้อม เปา้ หมาย 1) คนทุกช่วงวยั มจี ติ สำนึกรักษ์สงิ่ แวดลอ้ ม มีคุณธรรม จริยธรรม และนำแนวคดิ ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งสกู่ ารปฏิบัติ 2) หลักสตู รแหล่งเรยี นรู้ และส่อื การเรียนรูท้ สี่ ่งเสรมิ คณุ ภาพ ชีวิตท่ีเปน็ มิตรกบั สงิ่ แวดลอ้ ม คุณธรรม จรยิ ธรรม และการนำแนวคิดตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่ การปฏบิ ตั ิ 3) การวจิ ัยเพอ่ื พัฒนาองค์ความรแู้ ละนวตั กรรมด้านการสรา้ งเสริมคุณภาพชวี ิตท่เี ป็นมิตรกบั สิ่งแวดลอ้ ม แผนปฏิบตั ริ าชการพฒั นาการศกึ ษาพืน้ ทีช่ ายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 42

แนวทางการพัฒนา 1) สง่ เสริม สนับสนุนการสร้างจิตสำนึกรักษ์ส่ิงแวดล้อมมีคุณธรรม จริยธรรม และนำแนวคดิ ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งสู่การปฏบิ ตั ใิ นการดำเนินชวี ติ 2) ส่งเสริมและพัฒนาหลักสูตร กระบวนการเรียนรู้ แหลง่ เรียนรู้ และสอื่ การเรยี นรตู้ ่าง ๆ ท่ีเกย่ี วข้องกับการสรา้ งเสรมิ คุณภาพชีวติ ทเ่ี ปน็ มติ ร กับส่งิ แวดล้อม 3) พฒั นาองค์ความรู้ งานวิจยั และนวัตกรรม ดา้ นการสรา้ งเสริมคณุ ภาพชวี ิตท่ีเปน็ มติ รกบั สงิ่ แวดล้อม ยุทธศาสตร์ที่ 6 การพัฒนาประสทิ ธิภาพของระบบบรหิ ารจัดการศกึ ษา เป้าหมาย 1) โครงสรา้ ง บทบาทและระบบการบรหิ ารจัดการการศึกษามีความคล่องตัว ชัดเจน และสามารถตรวจสอบได้ 2) ระบบการบริหารจดั การศึกษามีประสิทธภิ าพและประสทิ ธิผล สง่ ผลตอ่ คุณภาพ และมาตรฐานการศึกษา 3) ทุกภาคสว่ นของสงั คมมสี ่วนรว่ มในการจดั การศึกษาที่ตอบสนองความต้องการของ ประชาชนและพนื้ ท่ี 4) กฎหมายและรูปแบบการบริหารจดั การทรพั ยากรทางการศึกษารองรบั ลักษณะทแ่ี ตกต่าง กนั ของผู้เรียน สถานศึกษา และความต้องการกำลังแรงงานของประเทศ 5) ระบบบรหิ ารงานบุคคลของครู อาจารย์ และบุคลากรทางการศึกษามีความเปน็ ธรรม สรา้ งขวัญกำลงั ใจ และส่งเสรมิ ใหป้ ฏิบตั ิงานไดอ้ ย่าง เต็มตามศักยภาพ แนวทางการพัฒนา 1) ปรบั ปรุงโครงสร้างการบริหารจดั การศกึ ษา 2) เพ่ิมประสทิ ธิภาพ การบรหิ ารจดั การสถานศกึ ษา 3) ส่งเสรมิ การมสี ่วนรว่ มของทกุ ภาคสว่ นในการจัดการศึกษา 4) ปรับปรงุ กฎหมายเกี่ยวกบั ระบบการเงินเพือ่ การศึกษาที่สง่ ผลตอ่ คุณภาพและประสิทธิภาพการจัดการศกึ ษา 5) พัฒนาระบบบริหารงานบุคคลของครู อาจารย์ และบุคลากรทางการศึกษา นโยบายความม่ันคงแห่งชาติ พ.ศ. 2558 - 2564 เป็นนโยบายระดับชาติ กำหนดข้นึ เพื่อเป็นกรอบในการดำเนินการดา้ นความมั่นคงของภาครฐั ในระยะ 7 ปี โดยได้ประเมินสภาวะแวดล้อมทางภูมิรัฐศาสตร์สถานการณ์และความเปล่ียนแปลงของบริบทค วามม่ันคง นำไปสู่การกำหนดทิศทางหลักในการดำเนินการเพ่ือรักษาผลประโยชน์และความมั่นคงของประเทศ ท้ังนี้ นโยบายความม่ันคงแห่งชาติฉบับใหม่ได้กำหนดลำดับความสำคัญโดยพิจารณาความเส่ียงและผลกระทบ ต่อความมั่นคงท่ีเปน็ แก่นหลกั ของชาติ ซ่ึงส่งผลต่อความอย่รู อดปลอดภยั ของชาติและสง่ ผลกระทบต่อความมั่นคง ในดา้ นตา่ ง ๆ และภูมคิ ้มุ กันของชาติในภาพรวมเป็น “เกณฑ์สำคญั ” โดยกำหนดความสำคัญเปน็ สองส่วน คือ สว่ นที่ 1 นโยบายเสริมสร้างความม่ันคงทเ่ี ป็นแก่นหลักของชาติ และสว่ นที่ 2 นโยบายความม่ันคงแห่งชาตทิ ว่ั ไป ส่วนที่ 1 นโยบายเสริมสร้างความมัน่ คงทเ่ี ปน็ แก่นหลักของชาติ 1. เสริมสร้างความมั่นคงของสถาบันหลักของชาติ และการปกครองระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข 2. สรา้ งความเปน็ ธรรม ความปรองดอง และความสมานฉันท์ในชาติ 3. ปอ้ งกนั และแก้ไขการก่อความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ สว่ นท่ี 2 นโยบายความม่ันคงแห่งชาตทิ ั่วไป 4. จัดระบบการบริหารจัดการชายแดนเพอ่ื ปอ้ งกนั และแก้ไขปญั หาข้ามพรมแดน 5. สร้างเสรมิ ศกั ยภาพการปอ้ งกันและแก้ไขปัญหาภยั คุกคามขา้ มชาติ 6. ปกปอ้ ง รกั ษาผลประโยชน์แห่งชาตทิ างทะเล 7. จดั ระบบป้องกันและแก้ไขปญั หาผู้หลบหนีเข้าเมือง แผนปฏิบตั ริ าชการพฒั นาการศึกษาพื้นท่ชี ายแดนจงั หวัดศรีสะเกษ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 43

8. เสริมสรา้ งความเขม้ แข็งและภมู ิคุ้มกันความมั่นคงภายใน 9. เสรมิ สรา้ งความม่นั คงของชาตจิ ากภยั การทุจริตคอรร์ ัปชนั 10. เสริมสรา้ งความม่ันคงทางเทคโนโลยสี ารสนเทศและไซเบอร์ 11. รกั ษาความมั่นคงของฐานทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ ม 12. เสริมสร้างความมัน่ คงทางพลังงานและอาหาร 13. พัฒนาระบบการเตรยี มพร้อมแหง่ ชาติเพ่อื เสรมิ สรา้ งความม่ันคงของชาติ 14. เสริมสร้างและพฒั นาศกั ยภาพการป้องกนั ประเทศ 15. พัฒนาระบบงานขา่ วกรองใหม้ ีประสิทธิภาพ 16. เสริมสร้างดุลยภาพในการดำเนินความสมั พันธ์ระหวา่ งประเทศ แผนพัฒนาการศึกษาพ้ืนทชี่ ายแดน (พ.ศ. 2560 - 2564) กระทรวงศกึ ษาธกิ าร วิสยั ทศั น์ “นกั เรยี น นักศึกษา และประชาชนในพื้นท่ชี ายแดนมีคณุ ภาพชีวติ ที่ดี ได้รับการศึกษาอย่างทั่วถงึ มคี ุณภาพ และเสมอภาค เป็นสงั คมแหง่ การเรียนรู้อยู่ร่วมกันอย่างมัน่ คงและยั่งยืน” กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ได้จดั ทำแผนพฒั นาการศกึ ษาพ้นื ที่ชายแดน (พ.ศ.2560 - 2564) ของกระทรวงศึกษาธกิ าร เพื่อเปน็ กรอบแนวทางในการดำเนินงานพฒั นาการศกึ ษาในพ้นื ที่ชายแดนใหม้ ี ประสทิ ธิภาพ เกดิ ผลเป็นรูปธรรม ซ่ึงจะส่งผลใหน้ กั เรียน นักศึกษา และประชาชนในพน้ื ทชี่ ายแดนได้รับ การศกึ ษาอยา่ งท่ัวถึง มีคุณภาพ มที ักษะอาชีพและมคี ณุ ภาพชวี ติ ท่ีดี ซึง่ ประกอบดว้ ย 6 ยทุ ธศาสตร์ ดังนี้ ยุทธศาสตร์ที่ 1 การจัดการศึกษาเพอื่ ความมั่นคงของพน้ื ที่ชายแดน ยุทธศาสตรท์ ี่ 2 การผลติ และพฒั นากำลงั คน การวิจัย และนวตั กรรม เพ่ือเพ่ิมทักษะอาชีพและ การมงี านทำในพื้นท่ีชายแดน และสรา้ งขดี ความสามารถในการแข่งขันของประเทศ ยุทธศาสตร์ท่ี 3 การพฒั นาศักยภาพผเู้ รียนและสรา้ งสงั คมแห่งการเรียนรู้ในพน้ื ท่ชี ายแดน ยุทธศาสตร์ท่ี 4 การสรา้ งโอกาส ความเสมอภาค และความเทา่ เทียมกนั ทางการศึกษาในพนื้ ท่ี ชายแดน ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 5 การจดั การศึกษาเพ่อื สร้างเสริมคณุ ภาพชีวติ ที่เปน็ มิตรกับสิง่ แวดล้อมในพื้นที่ ชายแดน ยุทธศาสตร์ที่ 6 การพัฒนาประสิทธภิ าพของระบบบริหารจัดการศึกษาในพนื้ ทชี่ ายแดน แผนพฒั นาการศกึ ษา (พ.ศ. 2566 - 2570) จังหวัดศรีสะเกษ วสิ ัยทศั น์ การศึกษามีคณุ ภาพ ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง มีทกั ษะชวี ิตในศตวรรษที่ 21 รองรับ การพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษ ประเดน็ ยทุ ธศาสตร์ ยุทธศาสตรท์ ่ี 1 การจัดการศึกษาเพอื่ ความม่นั คงของสงั คมและประเทศชาติ ยุทธศาสตรท์ ี่ 2 การผลิตและพัฒนากำลงั คน การวจิ ยั และนวตั กรรม เพื่อสร้างขีดความสามารถ ในการแข่งขันของประเทศ แผนปฏบิ ตั ริ าชการพฒั นาการศึกษาพน้ื ทช่ี ายแดนจังหวดั ศรีสะเกษ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 44