unit1

การเป็ นผู้ประกอบการเกษตร 2500-1001

วนชิ บุญผ่องเสถียร วท.บ. (เศรษฐศาสตร์เกษตร) บธ.ม. (บรหิ ารธรุ กิจ) [email protected]

จุดประสงค์รายวชิ า เพ่อื ให้1. เขา้ ใจเกยี่ วกับหลกั การวางแผนเปา้ หมายชวี ิตดว้ ยวงจรควบคมุ คุณภาพ การเปน็ ผูป้ ระกอบการเกษตร การวางแผนและการจดั การทาง การเงิน หลักการบรหิ ารงานคณุ ภาพและเพม่ิ ผลผลติ เบ้อื งตน้ และ กฎหมายท่ีเกีย่ วขอ้ ง2. สามารถจัดทาแผนธรุ กจิ ดา้ นการเกษตรอยา่ งงา่ ย โดยประยุกต์ใช้ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งและหลกั การบรหิ ารงานคุณภาพและ เพิ่มผลผลติ3. มเี จตคติทดี่ ีต่อการเปน็ ผูป้ ระกอบการเกษตร และมกี ิจนสิ ยั ในการ ทางานด้วยความรบั ผดิ ชอบ รอบคอบขยัน ประหยัดและอดทน

สมรรถนะรายวชิ า1. แสดงความรูเ้ ก่ยี วกับหลกั การวางแผนเป้าหมายชวี ิตด้วยวงจร ควบคุมคณุ ภาพ การเปน็ ผู้ประกอบการเกษตรการวางแผนและการ จัดการทางการเงนิ หลักการบรหิ ารงานคณุ ภาพและเพิม่ ผลผลติ เบื้องต้น และกฎหมายที่เกย่ี วขอ้ ง2. จดั ทาแผนธุรกิจด้านการเกษตรอยา่ งงา่ ย3. ประยุกต์ใชห้ ลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งในการวางแผนและ ดาเนนิ งานเกษตร4. ประยุกต์ใช้หลักการบริหารงานคณุ ภาพและเพมิ่ ผลผลติ ในการ วางแผนและดาเนินงานเกษตร

การวัดผลประเมินผลคะแนนเก็บระหว่างภาค 60 คะแนน สอบ 40 คะแนน งานมอบหมาย 20 คะแนนคะแนนสอบปลายภาค 20 คะแนนคะแนนจิตพสิ ัย 20 คะแนน การเข้าเรยี น 10 คะแนน ความรับผดิ ชอบ 10 คะแนน

ระดบั คะแนน80 ขึน้ ไป เกรด 475-79 เกรด 3.570-74 เกรด 365-69 เกรด 2.560-64 เกรด 255-59 เกรด 1.550-54 เกรด 1ตา่ กวา่ 50 เกรด 0

เนือ้ หา1. การวางแผนเปา้ หมายชีวติ ด้วยวงจรควบคุมคณุ ภาพ2. การออมและการลงทุน3. การเปน็ ผปู้ ระกอบการเกษตร4. การจัดหาและการวางแผนทางการเงนิ5. กฎหมายทีเ่ กี่ยวกบั การเป็นผ้ปู ระกอบการเกษตร6. รปู แบบแผนธุรกจิ7. หลักเบอื้ งตน้ ในการบริหารงานคุณภาพและเพ่มิ ผลผลติ ในองค์กร8. การประยกุ ต์ใช้ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งในการเป็นผูป้ ระกอบการเกษตร

หน่วยที่ 1. การวางเป้าหมายของชีวิตด้วย วงจรการบริหารงานคณุ ภาพ PDCA

กำหนดเปำ้ หมำยในชีวิต ทาไมเป้าหมายในชีวิตจงึ มีความสาคัญ เปรียบเสมือนกับเขม็ ทศิ นาทางในชีวติ

เป้าหมายในการดาเนินชวี ติกาหนดเป้าหมายท่ดี ดี ้วยหลัก SMART S ชัดเจนมกี าหนดเวลา T M วดั ผลได้สมเหตุสมผล R A ทาสาเร็จได้

เป้าหมายในชีวติ ท่ดี ีS : Specific เป็นส่ิงทเ่ี รำต้องกำร และมีคณุ คำ่ อยำ่ งชดั เนนM : Measurable ต้องสำมำรถระบุ และวดั ผลลพั ธ์ได้อย่ำง ชดั เนนA : Accountable ต้องมีควำมมงุ่ มนั่ และลงมือปฏิบตั นิ ริงR : Realistic สมเหตสุ มผล และเป็นสิ่งทีม่ โี อกำสเป็นไปได้T : Time Bound มีระยะเวลำเป็นกรอบกำหนดที่ต้องทำให้ สำเร็น

กจิ กรรม ให้นกั ศึกษาลองพจิ ารณาจากตวั อย่างด้านล่างว่าเป็ นเป้าหมายในชีวติ ที่ดี หรือไม่ อย่างไร • อยากมเี งินทองเยอะๆ • อยากซื้อรถยนต์มือสอง จึงพยายามทีจ่ ะออมเงนิ ให้ได้เดือนละ 5,000 บาท ภาย ใน 6 ปี • อยากเกษยี ณก่อนอายุ 45 ปี แต่ตอนนีย้ งั ไม่รู้ว่าต้องทาอย่างไร • อยากมเี งินไว้สาหรับเทยี่ วอกี 1 ปี ข้างหน้า จึงเกบ็ เงนิ เดือนละ 2,000 บาท • อยากซื้อรถ Sport ราคาแพง ท้งั ทีม่ เี งนิ เดือนเพยี งเดือนละ 8,000 บาท • อยากมงี านทาทนั ทที เ่ี รียนจบจากมหาวทิ ยาลยั จึงรีบส่งประวตั สิ ่วนตวั ไปตาม บริษทั ต่างๆ ล่วงหน้า • อยากจ่ายเงนิ ก้จู านวนมหาศาลทย่ี งั ค้างชาระอยู่ให้ได้ภายใน 1 ปี

กินกรรมท่ี4 : ก้อนหนิ กรวด ทราย นา้ทางเลือกท่ี 1 ทางเลือกท่ี 2 ทางเลือกท่ี 3 ใสก่ รวด ใสก่ ้อนหินใสท่ รำยกรวด ทรำย กรวดก้อนหนิ ก้อนหิน ทรำยนำ้ นำ้ นำ้

กินกรรมที่4 : ก้อนหนิ กรวด ทรำย นำ้ (ตอ่ )ขวดโหล ชีวติก้อนหิน ครอบครัวกรวด กำรทำงำนทรำย อ่นื ๆนำ้ คณุ ธรรม

เราสามารถแบ่งเป้าหมายในชีวติ ออกตามระยะเวลาทก่ี าหนดได้เป็ น • เป้าหมายระยะส้ัน : Short term Goal สามารถทาใหส้ าเร็จโดยใชเ้ วลาไม่เกิน 1ปี • เป้าหมายระยะยาว : Long term Goal สามารถทาใหส้ าเร็จโดยใชเ้ วลามากกวา่ 1ปี ข้ึนไป

วงจรคุณภาพเพ่อื การกาหนดเป้าหมายของชีวติวงจรเดม่ิงหรือวงล้อ PDCA หมายถงึ วธิ ีการปฏิบตั ทิ ่ี เป็ นขัน้ ตอนเพ่อื ทาให้งานเสร็จสมบรู ณ์ มีประสทิ ธิภาพ และเช่ือถอื วางใจได้ Action Plan PlanAction Check DoCheck Do

วงจรเดม่ิงมขี ัน้ ตอนการดาเนินงานดงั นี้ขัน้ ตอนท่ี 1 การวางแผน (PLAN) โดยมีประเดน็ ท่จี ะต้อง พจิ ารณาและจดั ทา ดงั นี้1. กาหนดวัตถุประสงค์ และเป้าหมายให้ชัดเจน2. กาหนดวธิ ีการปฏิบตั งิ าน เพ่อื ให้บรรลุวัตถุประสงค์นัน้3. จะต้องมีข้อมูลสนับสนุนในการวางแผนอย่างเพยี งพอ4. จะต้องมที รัพยากรหรือแหล่งทรัพยากรท่สี นับสนุนให้ การปฏิบัตงิ านบรรลุวตั ถุประสงค์

ขนั้ ตอนท่ี 2 การปฏิบัตติ ามแผน (DO) มีประเดน็ ท่จี ะต้อง พจิ ารณาและจัดทา ดังนี้1. ทาการศึกษาและฝึ กอบรมบุคลากรท่จี ะปฏิบัตงิ าน ให้เข้าใจวธิ ีการปฏบิ ตั งิ าน เหล่านัน้ และลงมอื ปฏบิ ัตติ ามแผนงาน2. จัดหาทรัพยากรท่ีจะใช้ในการปฏิบัตใิ ห้มีคุณภาพตามแผนงานท่กี าหนดไว้3. ทาการตดิ ต่อส่ือสารระหว่างบุคลากรภายในองค์กรและหน่วยงานภายนอก อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ4. ทาการเกบ็ ข้อมูลคุณลักษณะทางคุณภาพตามวิธีการท่กี าหนดไว้ เช่น การ ตรวจและควบคุมคุณภาพผลติ ภณั ฑ์ การเกบ็ ข้อมูลด้านเคร่ืองจักรและ อุปกรณ์ รวมทงั้ ด้านบุคลากร

ขัน้ ตอนท่ี 3 ตรวจสอบผลการปฏบิ ตั งิ าน (Check) โดย ดาเนินการดังนี ้1. ตรวจสอบว่าผลติ ภณั ฑ์หรืองานท่ไี ด้นัน้ เป็ นไปตาม มาตรฐานท่กี าหนดไว้หรือไม่ โดยใช้เคร่ืองมือ อุปกรณ์ บุคลากรและวธิ ีการท่กี าหนดไว้2. ตรวจสอบคุณลักษณะทางด้านคุณภาพตรงตามเป้าหมาย หรือไม่ เช่น ใช้เวลาตามเป้าหมาย มีคุณภาพตามแบบท่ี กาหนด

3. ตรวจสอบความพงึ พอใจของลูกค้า4. ตรวจสอบคุณภาพท่วั ทงั้ องค์กร เช่น บุคลากร เคร่ืองจกั ร และอุปกรณ์ ระบบการทางาน การควบคุมคุณภาพ ว่ามี ประสิทธิภาพตามแผนงานท่กี าหนดหรือไม่5. บันทกึ ผลการตรวจและประเมนิ ผลเป็ นหลักฐาน เพ่อื การ ยืนยันคุณภาพของผลติ ภณั ฑ์หรือการทางาน

ขัน้ ตอนท่ี 4 การปรับปรุงแก้ไข (Action) ให้ พจิ ารณาข้อมูลและผลการตรวจสอบว่าผลิตภณั ฑ์ หรือการทางานนัน้ เป็ นไปตามแผนงานท่กี าหนดไว้ หรือไม่ ถ้าเป็ นไปตามแผนงานท่วี างไว้ กห็ าทาง พฒั นาให้ผลการปฏบิ ตั มิ คี ุณภาพดีขนึ้ ไปเร่ือย

ถ้าพบข้อบกพร่อง จะต้องแก้ไขโดยดาเนินการดงั นี้1. ถ้าผลงานไม่เป็ นไปตามเป้าหมาย ให้ทาการวเิ คราะห์หา สาเหตแุ ละแก้ไขท่ตี ้นเหตนุ ัน้2. ถ้ามีความผิดปกตเิ กิดขึน้ ในผลิตภณั ฑ์หรือการทางาน ให้ ค้นหาสาเหตแุ ละแนวทางป้องกัน เพ่อื ไม่ให้เกดิ ความ ผดิ ปกตหิ รือข้อบกพร่องขนึ้ อีก3. หาทางพัฒนาระบบหรือปรับปรุงวธิ ีการทางานนัน้ โดยตรง4. บันทกึ ผลการแก้ไขและป้องกัน ไว้เป็ นหลักฐาน

AP AP CD CD Standard 2 Standard 3 AP CDStandard 1ปี ท่ี 1 ปี ท่ี 2 ปี ท่ี 3วงจร PDCA จะพฒั นาไปไม่หยดุ ย้งั