1000 day

มหศั จรรย์ 1,000 วนั แรกของชวี ติ(CHILD NUTRITION AND DEVELOPMENT) นายแพทย์อภชิ าติ รอดสมสาธารณสุขนิเทศก์ เขตสุขภาพที 6

ความสาคญั ของการเจรญิ เตบิ โตทเปา็ นรชกใว่ นงสคารครญั ภขแ์ ลองะกเดาก็รพแฒรั กนเกา ดิ–เสป2ม็ นอปชงี ว่ งทมี่ กี ารเจรญิ เตบิ โตเปอ็ นยชา่ ว่งงรขวอดงกเราว็รสรา้ งอวยั วะ กลา้ มเนือ้ ระบบกระดูก ระบบภูมติ า้ นทานโรค ของรา่ งกาย ใหส้ มบูรณ์ : การเจรญิ เตบิ โตองคป์ ระกอบของรา่ งกาย และการทาหน้าทขี่ องระบบตา่ ง ๆป้ องกนั การเกดิ โรคไมต่ ดิ ตอ่ เรอื้ รงั ในผูใ้ หญ่ตดั วงจรของการถา่ ยทอดการขาดอาหารและโรคในรุน่ ลูก รุน่ หลานตดั วงจรความยากจนและ

กรอบแนวคดิ และแนวทางการดาเนนิ งานมหศั จรรย์ 1,000 วนั แรกของชวี ติ (Child Nutrition and Development)1,000 วนั แรกของชวี ติ ทารกในครรภต์ ง้ั แต่ + เด็กแรกเกดิ ถงึ เรมิ่ ปฏสิ นธิ อายุ 2 ปี กลมุ่ เป้ าหมายหญงิ ตงั้ ครรภ์ เด็ก เด็ก (270 วนั ) อายุ 0-6 เดอื น อายุ 6 เดอื น – 2 ปี (180 วนั ) (550 วนั ) แนวคดิบรู ณาการสขุ ภาพและเพมิ่ กจิ กรรมทางสงั คมโดยอปท.รว่ มลงทนุ และภาคเี ครอื ขา่ ยมสี ว่ นรว่ มบรู ณาการโภชนาการ การเลน่ ANC, WCC,  คณะกรรมการ สงู ดสี มสว่ น การนอน สขุ ภาพชอ่ งปาก ครอบครวั คณุ ภาพ พฒั นาคณุ ภาพชวี ติ โดยใชก้ ลไกPCC ระดบั อาเภอ (DHB) (สมสว่ น=ไมอ่ ว้ น ไมผ่ อม) สขุ าภบิ าลอาหารและนา้ การ และ MCH boardอา่ นเลา่ นทิ าน ฝึ กวนิ ยั มที กั ะะ  มาตรการทางสงั คม พฒั นาการสมวยัเยย่ี มบา้ นหญงิ ตงั้ ครรภ์ และเด็กแรกเกดิ -2 ปี เพอื่ ตดิ ตามการบรโิ ภคอาหารและใหค้ าแนะนาอาหารตามวยั สง่ เสรมิ พฒั นาการ สขุ าภบิ าลอาหารและนา้ ฟนั กจิ กรรมทางกาย และการนอน เดอื นละ 1 ครง้ั /ครอบครวั โดยทมี PCC/ รพช./ รพ.สต./ อสม.

หญงิ ตง้ั ครรภ(์ 270 วนั )ANC คณุ ภาพตามชดุ สทิ ธปิ ระโยชน์• ฝากทอ้ งกอ่ น 12 สปั ดาห์• ฝากครรภค์ ณุ ภาพ 5 ครง้ั• โรงเรยี นพอ่ แม่ 2 ครง้ั• เฝ้ าระวงั และตดิ ตามนา้ หนกั หญงิ ตง้ั ครรภ์• ประเมนิ พฤตกิ รรมการบรโิ ภคอาหาร• ใหค้ าแนะนาอาหารหญงิ ตง้ั ครรภ์ กจิ กรรมทางกายทเี่ หมาะสมตามอายคุ รรภ์• จา่ ยยาเม็ดไอโอดนี เหล็ก โฟลกิ 100 %• ดแู ลสขุ ภาพชอ่ งปากยกระดบั บรกิ าร• สอนสาธติ จดุ กราฟโภชนาการหญงิ ตงั้ ครรภแ์ ละแปลผล• สอนสาธติ อาหารหญงิ ตงั้ ครรภ์• จา่ ย Progesterone เพอื่ ลด Preterm• ฝึ กแปรงฟนั แบบลงมอื ปฏบิ ตั ิ และ plaque control ใหค้ าแนะนาการนอนที่ เพยี งพอและปลอดภยั• สรา้ งความรอบรดู้ า้ นสขุ ภาพยกระดบั โภชนาการหญงิ ตงั้ ครรภ์• อปท.แจกนมหญงิ ตง้ั ครรภ์ 90 วนั 90 กลอ่ ง หรอื ไข่ 90 วนั 90 ฟอง หรอื อาหารทใ่ี หพ้ ลงั งานและโปรตนี สงู

เด็กอายุ 0-6 เดอื น (180 วนั )WCC คณุ ภาพตามชดุ สทิ ธปิ ระโยชน์• เฝ้ าระวงั และตดิ ตามการเจรญิ เตบิ โตของเด็ก• ประเมนิ พฤตกิ รรมการบรโิ ภคอาหาร• ใหค้ าแนะนาเรอ่ื ง อาหารหญงิ ตง้ั ครรภ์ เลยี้ งลกู ดว้ ยนมแมอ่ ยา่ งเดยี ว กจิ กรรมทางกายการนอนหลบั การทาความสะอาดชอ่ งปากเด็ก (เหงอื ก กระพงุ้ แกม้ ลนิ้ )• จา่ ยยาเม็ดไอโอดนี เหล็ก โฟลกิ หญงิ หลงั คลอดทใ่ี หน้ มลกู 6 เดอื นยกระดบั บรกิ าร• ปฏบิ ตั ติ ามพระราชบญั ญตั คิ วบคมุ การสง่ เสรมิ การตลาดอาหารสาหรบั ทารกและเด็กเล็กพ.ศ. 2560• สอนสาธติ อาหารหญงิ ใหน้ มบตุ ร• สอนจดุ กราฟการเจรญิ เตบิ โตและแปลผล• เฝ้ าระวงั และตดิ ตามพฒั นาการ โดยพอ่ แม/่ ผเู้ ลยี้ งดเู ด็กใชค้ มู่ อื DSPMยกระดบั โภชนาการหญงิ ใหน้ มบตุ ร• อปท.แจกนมหญงิ ใหน้ มบตุ ร 90 วนั 90 กลอ่ ง หรอื ไข่ 90 วนั 90 ฟอง หรอื อาหารทใ่ี ห้ พลงั งานและโปรตนี สงู

เด็กอายุ 6 เดอื น-2 ปี (550 วนั )WCC คณุ ภาพตามชุดสทิ ธปิ ระโยชน์• จนท.ตดิ ตาม/กระตนุ้ พฒั นาการเด็กโดยใช้ DSPM/TIDA4I• เฝ้ าระวงั และตดิ ตามสว่ นสงู นา้ หนกั เด็ก• ประเมนิ พฤตกิ รรมการบรโิ ภคอาหาร• ใหค้ าแนะนาเรอ่ื ง อาหารทารกและเด็กเล็ก เลยี้ งลกู ดว้ ยนมแม่ การเลน่ กอด อา่ นเลา่ นทิ าน การทาความสะอาดชอ่ งปาก (เหงอื ก กระพงุ้ แกม้ ลน้ิ )• จา่ ยยานา้ เสรมิ ธาตเุ หล็กยกระดบั บรกิ าร• เฝ้ าระวงั และตดิ ตามสว่ นสงู นา้ หนกั เด็กในชมุ ชน• สอนสาธติ อาหารทารกและเด็กอายุ 1-2 ปี• สอนจดุ กราฟการเจรญิ เตบิ โตและแปลผล• ฝึ กกนิ ไมต่ ดิ รสชาติ กนิ เป็ นเวลา• ฝึ กทกั ะะการแปรงฟนั ใหเ้ ด็กแบบลงมอื ปฏบิ ตั ิ (hand on) และ การตรวจฟนั เด็กดว้ ยตนเอง• เฝ้ าระวงั และตดิ ตามพฒั นาการ โดยพอ่ แม/่ ผเู้ ลย้ี งดเู ด็กใชค้ มู่ อื DSPM• พอ่ แมผ่ เู้ ลย้ี งดเู ด็กรอบรดู้ า้ นสขุ ภาพยกระดบั โภชนาการเด็กอายุ 6 เดอื น-2 ปี•อปท.แจกไขใ่ หก้ บั เด็กอายุ 6 เดอื น- 2 ปี วนั ละ 1 ฟอง และแจกนมใหก้ บั เด็กอายุ 1-2 ปี วนั ละ 1 กลอ่ งหรอื หรอื อาหารทใี่ หพ้ ลงั งานและโปรตนี สงู

การขบั เคลอื่ นมหศั จรรย์ 1,000 วนั แรกของชวี ติ (Child Nutrition and Development)1. สรา้ งกระแสสงั คมและสอื่ สาร 3. พฒั นาศกั ยภาพบคุ ลากรท่ี 5. จดั ทาระบบขอ้ มลูสาธารณะทกุ ชอ่ งทาง ใหห้ ญงิ เกยี่ วขอ้ งทกุ ระดบั สารสนเทศ (ทัง้ องค์ตงั้ ครรภ/์ พอ่ แม/่ ผเู ้ ลยี้ งดเู ด็กมี ความรู ้ สถานการณ์ ผลความตระหนักและรอบรสู ้ ขุ ภาพ สธ.,สปสช., สสส. การดาเนนิ งาน สอ่ื ตา่ งๆ) สธ, สสส. สธ. 2. สรา้ งการมสี ว่ นรว่ มการลงทนุ 4. ขบั เคลอื่ นมหศั จรรย์ 6. เยยี่ มตดิ ตาม/ มหศั จรรย์ 1000 วันแรกของชวี ติ 1,000 วนั โดยใชก้ ลไก พชอ. เสรมิ พลงั โดยใชง้ บสปสช. / สสส./ และ ทกุ กระทรวงทเี่ กยี่ วขอ้ งสมชั ชาสขุ ภาพ ทกุ กระทรวงทเี่ กย่ี วขอ้ ง งบประมาณทอ้ งถน่ิสปสช. สสส. ทกุ กระทรวงทเี่ กยี่ วขอ้ งขยายมหศั จรรย์ 1,000 วนั แรกของชวี ติ สู่ 2,500 วนั เพมิ่ กลไกคณะอนกุ รรมการ พฒั นาคณุ ภาพศนู ยเ์ ด็กเล็กใหไ้ ด้สง่ เสรมิ การพฒั นาเด็กปฐมวยั ตามมาตรฐานสถานพฒั นาเด็ก ระดบั จงั หวดั /กทม. ปฐมวยั แหง่ ชาติ

ผลลพั ธท์ พี่ งึ ประสงคเ์ พอื่ สง่ ตอ่ ในแตล่ ะกลมุ่ วยั สงู เฉลย่ี อายุ 12 ปี สงู ดสี มสว่ น สงู ดสี มสว่ น ในปี 2564 ชาย 154 ซม. วยั รนุ่ วยั เจรญิ หญงิ 155 ซม. วยั สงู เฉลย่ี อายุ 19 ปี พนั ธุ์ ในปี 2564- ไมม่ ภี าวะโลหติ จาง เรยี น- นา้ หนกั เหมาะสม ชาย 175 ซม.- ไมเ่ ตย้ี หญงิ 162 ซม.- นา้ หนกั เพม่ิ ขน้ึ ตงั้ สงู เฉลยี่ อายุ 5 ปี ตามเกณฑ ์ ครรภ ์ ในปี 2564- ไมม่ ภี าวะโลหติ ชาย 113 ซม. จาง หญงิ 112 ซม.- ไมข่ าดไอโอดนี 3-5 ปี วยั BMI ปกติ ทางาน ปี 2561 สงู ดสี มสว่ นรอ้ ยละ 54 พฒั นาการสมวยั รอ้ ยละ 85 สง่ มอบเขา้ สู่ ศนู ยเ์ ด็กเล็ก-นา้ หนกั แรกเกดิ แรก 0-2 ปี สงู เฉลย่ี อายุ 2 ปี วยั อายยุ นื ยาว2,500-3,900 g เกดิ ในปี 2564 สงู อายุ พรอ้ มสขุ ภาพ- ความยาวแรก ชาย 92 ซม.เกดิ 50 ซม. หญงิ 91 ซม. ยอดเยย่ี ม ปี 2561 ในปี 2579 LE=85 ปี HALE = 75 ปี สงู ดสี มสว่ นรอ้ ยละ 54 พฒั นาการสมวยั รอ้ ยละ 85 เด็กอายุ 18 เดอื น ฟนั ไมผ่ ุ รอ้ ยละ 85

ขอ้ เสนอแนะเชงิ นโยบาย กาหนด “มหศั จรรย์ 1000 วนั แรกของชวี ติ ” เป็ น นโยบายของรฐั บาล ขบั เคลอ่ื นมหศั จรรย์ 1000 วนั แรกของชวี ติ ทว่ั ประเทศ โดยใชก้ ลไกคณะกรรมการพฒั นา คณุ ภาพชวี ติ ระดบั อาเภอ (พชอ.) บรู ณาการความรว่ มมอื 4 กระทรวงหลกั รว่ มกบั หนว่ ยงานอนื่ ๆทเี่ กย่ี วขอ้ งตามบทบาท/ภารกจิ กากบั ตดิ ตามและประเมนิ ผล โดยการตรวจ ราชการแบบบรู ณาการ

ขอบคณุ และสวสั ดีเอกสารอา้ งองินพ.วชริ ะ เพ็งจันทร.์ การประชมุ วชิ าการโภชนาการแหง่ ชาติครัง้ ท่ี 11 “อาหารสขุ ภาพเพอื่ ชวี ติ : Healthy Diet for Life”ระหวา่ ง วันท่ี 10-12 ตลุ าคม 2560