หนังสืองานศพคุณแม่พยับ เอิบอาบ

ว นก บห ให ช่ือสามญั : Boat-lily, Oyster Lily, Oyster plant ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ : Rhoeo discolor (LHerit) Hance ชอ่ื วงศ์ : COMMELINACEAE ช่อื อื่น : กาบหอยแครง, ว่านหอยแครง, อง่ั เตก็ , ฮำา่ หลัง่ เฮ๊ียะ, ปัง้ หลานฮวา ลกั ษณะ : ไม้ลม้ ลุก สงู 30-60 ซม. ใบเดี่ยว ออกเปน็ กระจุกเหนือดินกว้าง 3-5 ซม. ยาว 15-45 ซม. หลังใบสีเขียว ท้องใบสีม่วงแดง ดอกช่อ ออกท่ีซอกใบ ใบประดับ ขนาดใหญ่คลา้ ยรูปเรอื กลบี ดอกสขี าว ผลเปน็ ผล แหง้ แตกได้ รปู กระสวย สรรพคุณ : ใบสดแก้เจ็บคอ ไอและกระหายน้ำา แก้ฟกชำา้ ว น รณส ร ชือ่ สามญั : Tropical leaf-flower ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Phyllanthus pulcher Wall.ex Muell.Arg ชอ่ื วงศ์ : EUPHORBIACEAE ชื่ออืน่ : กระทืบยอบ, ก้างปลา, ก้างปลาดิน, ดอกใตใ้ บ, ก้างปลาแดง, ครบี ยอด, คดทราย, ตรงึ บาดาล ลกั ษณะ : ไม้พุ่ม สูงไม่เกิน 1.5 เมตร ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปไข่แกมวงรี กว้าง 0.8-1.3 ซม. ยาว 1.5-2.5 ซม. ดอก ออกท่ีซอกใบและปลายกิ่ง แยกเพศ อยู่บน ต้นเดียวกัน ดอกตัวผู้ออกเป็นกระจุกใกล้โคนก่ิง ดอกตัวเมียมักออกตอนปลายกิ่ง สเี ขยี วอ่อน โคนกลีบสีแดงเข้ม ก้านดอกยาว ผลเป็นผลแห้ง แตกได้ค่อยข้างกลม สรรพคุณ : ใบแห้งบดเป็นผงแทรกพิมเสน กวาดคอเด็กเพื่อลดไข้และรักษาแผล ในปากภายใน ใช้พอกฝี บรรเทาอาการบวมและคนั ใบไม้ให้คณุ ...สมุนไพรใกลต้ ัว 81

ว นพั พ น ชอ่ื สามัญ : Black Lily ช่อื วิทยาศาสตร์ : Tacca integrifolia Ker-Gawl. ชื่อวงศ์ : TACCACEAE ชื่ออืน่ : เนียมฤาษ,ี มา่ นแผลน, วา่ นนางครวญ ลกั ษณะ : ไม้ล้มลุก มีเหง้าใต้ดิน สูง 40-60 ซม. ใบเดี่ยวเรียงเป็นกระจุกบริเวณ ผิวดนิ รูปขอบขนานหรอื รูปใบหอก กว้าง 7-17 ซม. ยาว 20-60 ซม. ดอกชอ่ ออก ท่ีปลายยอด กลีบรวมสีเขียวหรือม่วงเข้ม ใบประดับสีเขียวอ่อนหรือม่วงเข้ม ผลสด รูปหกเหลยี่ ม สรรพคณุ : หัวใต้ดนิ ต้มนาำ้ ดื่ม เพิ่มความดนั โลหติ บำารุงกาำ ลังทางเพศ ว นมห ก ช่ือสามญั : - ชื่อวิทยาศาสตร์ : Gynura pseudochina DC.var. Hispida Thv. ชอ่ื วงศ์ : COMPOSITAE ชอื่ อ่นื : ดาวเรอื ง ลักษณะ : ไมล้ ม้ ลกุ มรี ากขนาดใหญ่ ลาำ ตน้ อาบนา้ำ เลอ้ื ยทอดยาวไปตามพน้ื ดนิ ชยู อด ต้งั ข้นึ ปลายยอดมขี นนุ่มสนั้ ปกคลุม ใบเด่ยี วสลบั เรยี งรอบต้น รปู ใบหอกกลบั กวา้ ง 2.5-8 ซม. ยาว 6-30 ซม. ขอบใบหยกห่างๆ หลังใบสมี ่วงเข้ม สีขน เส้นใบ ท้องใบสี เขียวแกมเทา ดอกชอ่ ออกท่ปี ลายยอด กลีบดอกสีเหลอื งทอง ผลเป็นผลแห้ง ไมแ่ ตก สรรพคณุ : รากแก้ไข้ และใบสดตำาพอกแก้ปวด บวม ถอนพิษปวดแสบร้อน การ ทดลองกบั ผปู้ ว่ ยโรคเรมิ และงสู วดั สรปุ วา่ สารสกดั จาก ใบทำาให้อัตราการกลบั มาเปน็ ใหม่ ของโรคลดลง 82 ใบไม้ใหค้ ณุ ...สมนุ ไพรใกลต้ ัว

ว นห ม ชอ่ื สามัญ : - ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Eleutherine Americana Merr. ชอ่ื วงศ์ : IRIDACEAE ชื่ออ่ืน : วา่ นหมาก, ว่านไกแ่ ดง, วา่ นเข้า, วา่ นเพลาะ ลกั ษณะ : เป็นไม้ล้มลุกจำาพวกหัว มีหัวเหมือนหอมหัวแดง แต่รูปรีทรงกระสวย ใบเกล็ดท่ีหุ้มหัวหนาแข็งกว่า สีแดงเข้มอมม่วง ใบเป็นแผ่นแบนจีบตามยาวเหมือน ผ้าจบี กว้าง 2-4 ซม. ยาว 20-40 ซม. ดอกเปน็ กลบี สขี าว รปู ซอ้ นปลายแหลม 5 กลบี เกสรเหลือง ดอกเป็นช่อเกดิ ตามปา่ ดงดิบชน้ื ปลูก เป็นไม้ประดับ สรรพคณุ : หัว รสรอ้ น ขบั ลมในกระเพาะอาหาร ลำาไส้ ตำาสมุ กระหมอ่ มเดก็ แกห้ วัด ส้ม ้ ชื่อสามญั : Angola Pea , Congo Pea ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Euphorbia ligularis Roxb. ช่ือวงศ์ : EUPHORBIACEAE ชื่ออ่ืน : กะเร, กาลมั , เพราะเพระ, โพะเพะ, ไห่หวัง, ฮอ้ บแฮบ้ , ฮวยออง ลักษณะ : เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูง 2-4 เมตร ลำาต้นอวบ รูปสี่เหลี่ยม มีหนาม ตามสันใบเดย่ี วรปู ไข่กลบั โคนยาวเรยี วหนาสเี ขียวแข็ง ดอกเลก็ สีขาวนวล ผลเป็น 3 พู ปลกู เป็นไมป้ ระดบั เกดิ ตามป่าดงดิบแลง้ ขยายพนั ธดุ์ ว้ ยเมล็ดและปักชาำ สรรพคณุ : มีพิษเหมือนต้นสลัดได แต่ฤทธ์ิอ่อนกว่าใบ ขับโลหิตระดู ฟอกโลหิต ตาำ พอกฝี แก้ปวด ใช้เบ่ือปลา เปลือกต้น ต้มดม่ื เปน็ ยาระบาย ราก ตาำ พอกฆ่าพยาธิ ผวิ หนงั แกพ้ ษิ แมลงสัตวก์ ัดต่อย ยาง เปน็ ยาระบายอ่อนๆ แก้จกุ เสยี ด บวม แกท้ อ้ ง มาน ขับพยาธิ ขับน้ำายอ่ ย ทาำ ใหอ้ าเจยี น ใบไม้ใหค้ ุณ...สมุนไพรใกลต้ ัว 83

สม้ ชอ่ื สามญั : Soap Pod ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Acacia concinna (Willd.) DC ชื่อวงศ์ : LEGUMINOSAE ชื่ออื่น : สม้ ขอน ลกั ษณะ : ไม้พ่มุ รอเลอ้ื ย มีหนามตามลำาตน้ ก่ิง กา้ นและใบ ใบประกอบแบบ ขนนก สองชัน้ เรียงสลบั ยาว 7-20 ซม. ใบย่อยรปู ขอบขนาน ขนาดเลก็ ดอกชอ่ ออกท่ีซอก ใบ เปน็ ชอ่ กลม กลีบดอกเปน็ หลอด สีนวล ผลเป็นฝัก สนี าำ้ ตาลดำา ผวิ ยน่ ขรุขระ ขอบ มักเป็นคลน่ื สรรพคุณ : ฝักมีสารออกฤทธ์ิกลุ่มซาโปนินสูงถึง 20.8% ซงึ่ ถา้ ตกี บั นาำ้ จะเกดิ ฟองทคี่ งทนมาก ใชส้ ระ ผมแก้รงั แค ต้มนำา้ อาบหลังคลอด หรือ ชบุ สาำ ลีปดิ แผลโรคผวิ หนงั นอกจากนี้ ใชก้ นิ เปน็ ยาขบั เสมหะ สม ไ ชือ่ สามญั : Myrobalan Wood ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Terminalia chebula Retz. ชื่อวงศ์ : COMBRETACEAE ชื่ออน่ื : สมออพั ยา ลักษณะ : ไม้ยืนต้น สงู 20-35 เมตร เปลือกต้นขรขุ ระ ใบเดีย่ วเรยี งตรงข้ามหรอื เกือบตรงข้าม รูปวงรี กว้าง 6-10 ซม. ยาว 8-15 ซม. ดอกช่อ ออกท่ีซอกใบหรือ ปลายยอด เปน็ ดอกสมบรู ณเ์ พศ กลบี สเี หลอื ง ผลเปน็ ผลสด รูปวงรี มีสนั 5 สัน สรรพคุณ : ผลดิบเป็นยาระบาย ขับเสมหะ แกบ้ ิด แก้ไข 84 ใบไม้ให้คุณ...สมนุ ไพรใกลต้ วั

สมุล ว้ ชื่อสามญั : - ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ : Cinamomum bejolghota (Buch.-Ham.) Sweet ชื่อวงศ์ : LAURACEAE ช่อื อื่น : พญาไม้, ซางจิง, บวั ละแวง, สมลุ ละแวง้ , มหาจาง, ไผล่ ำาต้น ลักษณะ : เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ ใบรูปหอกหัวท้ายแหลมคล้ายอบเชยดกทึบ เปลือกตน้ หนา กลน่ิ หอมร้อน อีกชนดิ หนงึ่ เปลอื กต้นบางคล้าย เปลอื กต้นสน กลิน่ หอมร้อนเช่นกัน เกิดตามป่าดงดิบเขา ขยายพันธุ์ ดว้ ยเมลด็ สรรพคุณ : เปลือกต้น รสหอมร้อนปร่า แก้ลม วงิ เวยี น ใจสนั่ แกพ้ ษิ หวดั แกก้ าำ เดา ขบั ลมในลาำ ไส้ แกธ้ าตุพกิ าร สล ชื่อสามญั : Purging Croton ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Croton tiglium Linn. ชื่อวงศ์ : EUPHORBIACEAE ชื่ออ่นื : มะข่าง, มะคงั , มะตอด, หมากทาง, หสั คนื , ลูกผลาญศตั รู, สลอดตนั , หมากหลอด ลักษณะ : ไม้พุ่ม สูง 3-6 เมตร ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปไข่ กว้าง 4-7 ซม. ยาว 7-10 ซม. ใบสีเขียวอ่อนแกมน้ำาตาล ดอกช่อออกท่ีซอกใบ ประกอบด้วย ดอกตวั เมยี อยดู่ า้ นลา่ ง ดอกตวั ผอู้ ยดู่ า้ นบน ผลเปน็ ผลแห้ง แตกไดม้ ี 3 พู ภายในมี 1-3 เมล็ด สรรพคณุ : เมล็ดเป็นยาถ่ายอย่างแรง แต่พบว่า มฤี ทธร์ิ ุนแรงมาก ปจั จบุ นั จัดเป็นพืชมีพิษ ใบไม้ใหค้ ณุ ...สมนุ ไพรใกล้ตัว 85

ส ชอื่ สามญั : - ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ : Clausena harmandiana (Pierre) Pierre ex Guillaumin. ช่ือวงศ์ : RUTACEAE ชื่ออนื่ : ล่องฟ้า, เหม็น, ส่องฟา้ ลักษณะ : ไม้พุ่มขนาดเล็ก สูง 20-50 ซม. ใบประกอบแบบขนนก เรียงสลับ ใบยอ่ ย 3-7 ใบ รปู ไขแ่ กมวงรีแกมขอบขนาน กวา้ ง 2.5-4 ซม. ยาว 4-8 ซม. เน้อื ใบ มีจดุ นำา้ มนั กระจาย ดอกช่อ ออกทปี่ ลายกิ่ง กลบี ดอกสีขาว แกมเหลอื ง ผลสด รปู ทรงกลม สรรพคณุ : รากต้มนา้ำ ดมื่ แกไ้ ข้ ปวดศีรษะ แก้ผดิ สำาแดง ส บ้ น ชื่อสามญั : Neem Tree ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ : Azadirachta indica A.Juss/Var. siamensis Valeton ชอ่ื วงศ์ : MELIACEAE ชื่ออน่ื : กะเดา, สะเลียม ลักษณะ : ไม้ยนื ต้น สูง 5-10 เมตร ทุกสว่ นมรี สขม ยอดอ่อนท่แี ตกใหม่มีสีนา้ำ ตาล แดง เปลือกตน้ สเี ทาแตกเปน็ รอ่ ง ใบประกอบแบบขนนก เรยี งสลับ ใบย่อยรูปใบหอก กวา้ ง 3-4 ซม. ยาว 4-8 ซม. ขอบใบหยักฟันเล่ือย ฐานใบไม่เทา่ กนั ดอกชอ่ ออกท่ี ปลายกิ่งขณะกำาลังแตกใบอ่อน กลีบดอกสีขาว ผลเป็นผลสด รปู รี มี 1 เมล็ด สรรพคุณ : กา้ นใบเปน็ ยาแกไ้ ขท้ กุ ชนดิ เปลอื กตน้ แกท้ อ้ งเดนิ แกบ้ ดิ มกู เลอื ด ผลเปน็ ยาถา่ ยพยาธิ แก้ ริดสีดวง แก้ปัสสาวะพิการ ดอกเป็นยาบำารุงธาตุ รากแก้ไข้ ทำาให้อาเจียน พบว่าเมล็ดและใบมีสาร azadirachtin ซงึ่ มีฤทธ์ิฆา่ แมลงได้หลายชนดิ 86 ใบไม้ให้คุณ...สมนุ ไพรใกล้ตัว

สันพร้ ห ม ช่อื สามัญ : - ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ : Eupatorium stoechadosum Hance. ชอ่ื วงศ์ : COMPOSITAE ชอ่ื อนื่ : ชะเป, มอกพา, หญ้าล่งั พ้งั , เกีย๋ งพาใย, พอกี่ ลักษณะ : เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก ลำาต้นใบคล้ายต้นกระดูกไก่ดำา ใบรูปหอกเบี้ยว เรียวยาวปลายแหลม ผิวเรียบ ก้านใบและก่ิงก้านสีแดงเข้ม เป็นเหลี่ยมร่อง สูงราว 1-2 ฟุต ดอกเล็กเป็นช่อ สีแดงหรือขาว ออกที่ ปลายยอด ผลมี 5 สัน สีดาำ สรรพคณุ : รากตม้ ดม่ื แกร้ ะดมู าไมป่ กติ ใบ บาำ รงุ หัวใจ ถอนพิษไข้ ทั้งต้นแก้ปวดหัวเป็นยาหอม ขับเหงื่อ แก้ลมหายใจมกี ลน่ิ เหม็น ส บส ชื่อสามญั : Siam weed, Bitter bush ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ : Chromolaena odorata (Linn.) King et Robins. ชื่อวงศ์ : ASTERACEAE ชื่ออนื่ : ช้าผกั คราด, ย่ีสุ่นเถอ่ื น, บา้ นร้าง, ผักคราด, เบญจมาศ, หญ้าดอกขาว, หญา้ ฝร่งั เศส, หญา้ พระศริ ิไอยสวรรค์, หมาหลง, หญ้าเหมน็ ลกั ษณะ : ไมล้ ม้ ลุกอายุปเี ดยี ว ลำาตน้ ตัง้ ตรง แตกกง่ิ ก้านสงู ได้ถึง 1.5 เมตร ทุกสว่ น ของตน้ ขณะท่ยี ังออ่ นอยู่มีขน ใบเดย่ี ว เรยี งตรงขา้ ม รปู ไข่ ผิวใบมีขน กว้าง 2-6.5 ซม. ยาว 5.5-11.5 ซม. ดอกช่อ ออกที่ปลายก่ิง กลีบดอกสีขาวหรือขาวแกมม่วง ผลแห้ง ไมแ่ ตก ลกั ษณะเป็นเส้นยาวแบน มีขน สรรพคุณ : ใบ ตำาผสมกับปูนพอกห้ามเลือด ทั้งต้น มีกล่ินแรง เป็นยาฆ่าแมลง ราก ผสมกับรากมะนาวและรากยา่ นาง ตม้ น้ำาดื่ม แก้ไขป้ ่า ใบไม้ใหค้ ุณ...สมนุ ไพรใกล้ตัว 87

ส น้ ชอ่ื สามญั : Japanese Honey-suckle ช่อื วิทยาศาสตร์ : Lonicera japonica Thunb. ชื่อวงศ์ : CAPRIFOLIACEAE ชื่ออื่น : กมิ งิ่งฮวย, หยิม่ ตังต้งิ , เหยิน่ ตงเถิง, จินหยิงฮัว, จินอ๋ินฮวา, ซวงฮวั ลักษณะ : ไมเ้ ถาเล้ือยพัน ใบเดี่ยว เรยี งตรงขา้ มรปู ไขแ่ กมขอบขนานหรือรูปใบหอก กว้าง 1.5-3 ซม. ยาว 3-6 ซม. ดอกช่อ ออกเป็นกระจุกท่ีซอกใบและปลายกิ่ง กลีบดอกสคี รีมแลว้ เปลยี่ นเปน็ สีเหลืองส้ม ผลเป็น ผลสด รูปกลม เมือ่ สกุ มีสีดาำ สรรพคณุ : เถาสดตม้ นาำ้ กนิ เปน็ ยาขบั ปสั สาวะ แก้ ท้องเสยี บดิ และลาำ ไส้อกั เสบ สร ชื่อสามัญ : Negkassar ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Mammea siamensis Kosterm. ช่ือวงศ์ : GUTTIFERAE ชื่ออ่นื : ทรพี, สร้อยพี, สารภแี นน ลักษณะ : ไมย้ นื ตน้ สงู 10-15 เมตร ใบเดย่ี ว เรยี งตรงขา้ ม รปู ไขก่ ลบั แกมขอบขนาน กว้าง 4-5 ซม. ยาว 10-15 ซม. เนือ้ ใบคอ่ นขา้ งเหนียวและหนาดอกเด่ยี วหรอื ชอ่ ออก เป็นกระจุกตามกงิ่ กลบี ดอกสขี าว กลนิ่ หอม รว่ ง งา่ ย มีเกสรตัวผสู้ ีเหลืองจาำ นวนมาก ผลเป็น ผลสด รปู กระสวย สรรพคณุ : ดอกแห้งปรุงยาหอม บำารุงหัวใจ ให้ ชมุ่ ชืน่ ชกู าำ ลัง จัดอยู่ในเกสรท้งั ห้า 88 ใบไม้ใหค้ ณุ ...สมนุ ไพรใกล้ตวั

สม ชอ่ื สามญั : Garden Quinine ช่ือวทิ ยาศาสตร์ : Clerodendrum inerme (L.) Gaertn. ชื่อวงศ์ : VERBENACEAE ชื่ออืน่ : เขย้ี วง,ู สม้ เนรา, สกั ขรีย่าน, ลาำ ปันงา, สำามะลีงา, สาำ ลงี า ลักษณะ : ไมพ้ มุ่ สงู 1-2 เมตร พบมากตามปา่ ละเมาะรมิ ทะเล ใบเดย่ี ว เรยี งตรงขา้ ม รปู วงรหี รอื รปู ไข่ กวา้ ง 2-4 ซม. ยาว 4-8 ซม. กา้ นใบ สนี า้ำ ตาลแดงหรอื มว่ งแดง ดอกชอ่ ออกทซ่ี อกใบ กลีบ ดอกสขี าว ผลเป็นผลสด มเี มลด็ เดยี ว สรรพคณุ : ใบเปน็ ยาภายนอก สาำ หรบั พอกและตม้ นาำ้ อาบรกั ษาโรคผวิ หนัง ผ่ืนคัน สร ชื่อสามัญ : Malva nut ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Scaphium macropodum Beaum ช่ือวงศ์ : STERCULIACEAE ชื่ออ่ืน : พุงทะลาย ลกั ษณะ : ไม้ยนื ตน้ สูงประมาณ 45 เมตร ใบเดย่ี วเรียงสลบั รูปไขแ่ กมขอบขนาน หรือรูปไข่แกมใบหอก กว้าง 10-120 ซม. ยาว 15-25 ซม. ดอกช่อ ออกที่ปลายกงิ่ แยกเพศ กลีบดอกสีเขียวอ่อน มีขนสีแดงท่ีกลีบเล้ียง ผลเป็นผลแห้ง ผลมีลักษณะ แผเ่ ปน็ แผน่ ขนาดใหญ่ แตกขณะยงั ออ่ น ทาำ ใหม้ ลี กั ษณะเหมอื นเรอื เมลด็ รปู รี สนี า้ำ ตาล เปลอื กหมุ้ เมด็ ชนั้ นอกมสี ารเมอื กจาำ นวนมาก ซงึ่ จะ พองตวั ในนา้ำ มลี ักษณะคลา้ ยว้นุ สรรพคุณ : เปลือกหุ้มเมล็ดที่พองตัวเป็นยา แก้รอ้ นใน ใบไม้ให้คณุ ...สมุนไพรใกล้ตวั 89

สน ช่ือสามัญ : Adhatoda, Vassica, Malabar Nut Tree ชื่อวทิ ยาศาสตร์ : Adhatoda vasica (L.) Nees ชอ่ื วงศ์ : ACANTHACEAE ชอ่ื อ่นื : กระเหนยี ด, กลุ าขาว, บวั ลาขาว, บวั ฮาขาว, โบราขาว, โมรา, เสนยี ดโมรา, หูรา, หูหา ลกั ษณะ : ไม้พุ่ม สูง 1.4-2.5 เมตร ใบเด่ียว เรียงตรงข้าม รูปไข่กว้าง 4-7 ซม. ยาว 8-15 ซม. ดอกช่อออกทป่ี ลายกิ่ง มใี บประดบั สเี ขยี วหุ้มดอกย่อย กลีบดอกสีขาว มลี ักษณะเปน็ 2 ปาก ผลเป็นผลแห้ง แตกได้ สรรพคุณ : ใบห้ามเลือด รากเป็นยาบำารุงปอด รักษา วณั โรค ใบและดอก ขยายหลอดลมและละลายเสมหะ สล พั พ นตวั ้ ชื่อสามญั : Hop Headed Barleria ช่ือวิทยาศาสตร์ : Barleria lupulina Lindl. ชื่อวงศ์ : ACANTHACEAE ชือ่ อ่ืน : ชา้ งระอา, ทองระอา, ชองระอา ลกั ษณะ : เปน็ ไมพ้ ุ่มขนาดยอ่ ม สงู 3-6 ฟุต ตามข้อ และโคน ใบมีหนามแหลมยาว ใบเด่ียวรูปหอก แคบยาวเรียว ปลายแหลม สีเขียวเข้ม เส้นใบและก้านสีแดง ลำาต้น สีนาำ้ ตาลดำา ดอกชอ่ กลมยาวรูปกรวย ใบประดับสนี ำ้าตาลแดงเขียว กลีบดอก สเี หลอื ง โคนเป็นหลอดกลมเล็กปลายบาน ปลกู เป็นไม้ประดับทั่วไป นยิ มใชค้ กู่ บั เสลดพงั พอน ตัวเมยี สรรพคุณ : อ่อนกว่าเสลดพังพอนตัวเมีย ใบ ตำากับสุรา คั้นเอาน้ำาด่ืมเอากากพอก แก้พิษงู แก้ไฟลามทุ่ง แกพ้ ษิ แมลงสตั วก์ ดั ตอ่ ย รากฝนกบั สรุ าดม่ื และทาแกพ้ ษิ งู แมลงสตั วก์ ดั ต่อย 90 ใบไม้ให้คณุ ...สมนุ ไพรใกล้ตวั

สล พั พ นตัว ม ชื่อสามัญ : Snake Plant ชื่อวทิ ยาศาสตร์ : Clinacanthus nutans (Burm.f) Lindau. ชอ่ื วงศ์ : ACANTHACEAE ชอ่ื อื่น : พญาปล้องทอง, พญาปล้องดำา, พญายอ, ผักลิ้นเขียด, ผักมันไก่, ล้นิ มังกร ลักษณะ : เป็นไมพ้ ่มุ กง่ึ เลือ้ ย ลาำ ต้นกลมผิวเรียบเป็นปลอ้ ง สเี ขียว ใบเดี่ยวรปู หอก เรยี วยาวปลายและโคนแหลม ผวิ และขอบเรยี บ ใบแคบกวา่ ใบล้ินงูเห่าดคู ล้ายกนั มาก ออกเป็นคๆู่ ตามขอ้ ดอกสแี ดงส้มเป็นหลอด เหมอื นหวั งู กำาลงั อา้ ปากเป็นช่อทีป่ ลาย ตน้ ปลูกเปน็ ไม้ประดบั ท่ัวไป สรรพคุณ : ท้ังต้น ตำากับดินประสิวเล็กน้อย ผสมสุรา ค้ันเอานำ้าดื่มและเอากากพอก แก้พิษงู พิษแมลงกดั ต่อย แกเ้ รมิ งสู วัด แกบ้ ดิ ถอนพษิ ไข้ ส ัน ร ชื่อสามัญ : Lettuce Tree ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ : Pisonia alba Span, P.grandis R.Br. ชอ่ื วงศ์ : NYCTAGINACEAE ชอ่ื อน่ื : - ลักษณะ : เป็นไม้ยืนต้นขนาดยอ่ ม ใบสีเหลอื งนวล รสคลา้ ยผกั กาดหอม ใชเ้ ปน็ ผกั หรอื รองห่อหมกได้ ปลกู เปน็ ไมป้ ระดับท่ัวไป สรรพคณุ : ใบ ขับปัสสาวะ ตำาพอกแก้อักเสบ ฟกบวม ใบไม้ให้คุณ...สมุนไพรใกล้ตัว 91

สน ร ส ชื่อสามญั : Star of bethlehem, Madam fate ชอื่ วทิ ยาศาสตร์ : Laurentia longiflora Peterm. ชอื่ วงศ์ : CAMPANULACEAE ชอ่ื อน่ื : ปีบฝรง่ั ลกั ษณะ : เปน็ พืชล้มลุกอายหุ ลายปี ลาำ ต้นตง้ั ตรง สงู 1-2 ฟุต ใบรูปหอกเรยี วยาว ขอบจกั โตๆ กา้ นใบสน้ั ออกเวยี นรอบลาำ ตน้ ดอกเดยี่ วมี 5 กลบั สขี าวเลก็ เรยี วเปน็ รปู ดาว โคนเปน็ หลอดกลมเล็ก ผลรปู รี ขยายพันธุ์ดว้ ยเมล็ด สรรพคุณ : ใบ แกป้ วดฟนั ทง้ั ตน้ แกก้ ามโรค แก้หืด แกห้ ลอดลมอกั เสบ แกโ้ รคลมบ้าหมู น้ำาจากต้นมพี ิษ ระคายเคอื งตอ่ ตาปากคอ ถ้าเข้าตาทาำ ใหต้ าบอดได้ สลั ไ ชื่อสามัญ : Malayan Spurge Tree ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Euphorbia antiquorum Linn. ชอื่ วงศ์ : EUPHORBIACEAE ชอ่ื อ่ืน : กะลาำ พกั , เคียะผา, เคียะเล่ยี ม, หนอนงู ลกั ษณะ : ไม้ยนื ตน้ สงู 3-6 เมตร ทกุ ส่วนมยี างสีขาว ลาำ ตน้ แตกก่ิงก้านสาขามาก ก่ิงเป็นรูปส่ีเหลี่ยมหรือส่ีเหลี่ยมอวบน้ำา เว้าคอดต่อกัน ตามแนวสันหรือเหล่ียม มีหนามแข็ง 1 คู่ ใบเด่ียวเรียงสลับรูปไข่กลับ ขนาดเล็ก อวบนำ้า หลุดร่วงง่าย จึงดู คล้ายไม่มีใบ ดอกช่อส้ัน ออกในแนวสันเหนือหนาม ใบประดับสีเหลือง ดอกตัวผู้ และตัวเมยี ไมม่ กี ลีบดอกอยู่ในช่อเดยี วกัน ผลเป็นผลแห้ง แตกได้ ขนาดเล็ก มี 3 พู สรรพคุณ : ต้นที่แก่จัดจะเกิดแก่นแข็งและเม่ือต้นตาย แก่นนีเ้ รียกวา่ “กะลำาพัก” มีกลน่ิ หอม ตำารายาไทยใชแ้ ก้ ไข้ ยางมีพิษระคายเคืองผิวหนังใช้เป็นยากัดหูด ถ้าทำาให้ ยางสุกด้วยการน่ึง แล้วตากให้แหง้ ใช้เปน็ ยาถ่ายอยา่ งแรง 92 ใบไม้ให้คุณ...สมุนไพรใกล้ตัว

ห นไก ชื่อสามัญ : Cockcomp ชื่อวทิ ยาศาสตร์ : Celosia argentea Linn. ช่อื วงศ์ : AMARANTHACEAE ชอ่ื อืน่ : หงอนไก่ดง, ด้ายสร้อย, สร้อยไก่ ลกั ษณะ : เป็นพชื ลม้ ลุกขนาดเลก็ สงู 2-3 ฟตุ ใบเด่ยี วรปู หอกเรยี วยาวปลายแหลม ดอกเลก็ ๆ เปน็ ช่อ แทง่ กลมยาว สีขาวอมชมพู ข้ึนตามที่รกรา้ งว่างเปลา่ ทั่วไป ขยาย พนั ธด์ุ ว้ ยเมลด็ มชี นดิ ขาว ตน้ สเี ขยี ว ดอกขาว และ ชนิดแดง ต้นสีแดงอมม่วง ดอกสีแดง สรรพคุณ เหมือนกนั สรรพคุณ : ดอก ใบ แก้อาเจียนเป็นเลือด หา้ มเลือด แก้รดิ สีดวงทวาร รากแกท้ อ้ งอดื แกห้ ดื ขับเสมหะ ห ้ หนว มว ชื่อสามญั : Jave Tea ชื่อวิทยาศาสตร์ : Orthosiphon grandiflorus Bolding. O. stamineus Benth. ชอ่ื วงศ์ : LABIATAE ชื่ออ่นื : พยพั เมฆ ลกั ษณะ : เป็นพชื ขนาดเล็ก สูง 2-3 ฟตุ ลำาต้นเป็นสีเ่ หล่ยี ม แตกกิ่งกา้ นสาขามาก ใบเด่ียวรูปไข่ปลายแหลมและโคนแหลม คล้ายใบพริก ขอบจักฟันเล่ือย สีเขียวเข้ม ดอกเล็กสีขาวอมม่วงเกสรตัวผู้เป็นเส้นสีขาวคล้ายหนวดแมว ออกเป็นช่อหนาแน่น ต้ังทปี่ ลายกงิ่ ปลูกเปน็ ไม้ประดับทว่ั ไป ข้อควรระวังในการใช้ ในก่ิงหรือใบแก่ จะมีสารท่ีมีฤทธ์ิบีบหัวใจทำาให้ ใจสั่น ในผู้ที่เป็นโรคหัวใจ ควรระวังในการใช้ยา ควรเลือกเก็บแต่ใบและยอดอ่อน จะปลอดภัยที่สดุ สรรพคุณ : ใบ ต้มดืม่ แก้กระษัย ไตพิการ ขับปสั สาวะ ขบั นิว่ แก้หนองใน ลดนา้ำ ตาล ในเลอื ด ลดความดนั เลือด ใบไม้ให้คุณ...สมุนไพรใกล้ตวั 93

หม น ชอ่ื สามัญ : White Mulberry, Mulberry Tree ชอื่ วิทยาศาสตร์ : Morus alba Linn. ชื่อวงศ์ : MORACEAE ชื่ออืน่ : มอน, ซึงเฮียะ, ซงึ เอยี ะ, ซางเย่ ลกั ษณะ : ไม้พุ่ม ลำาต้นต้ังตรง มีหลายพันธุ์ ใบเดย่ี วเรยี งสลับ รูปไข่ ขอบเรยี บหรอื หยักเวา้ เป็นพู ข้ึนกับพนั ธ์ุ กวา้ ง 8-14 ซม. ยาว 12-16 ซม. ผิวใบสากคายดอกชอ่ รูปทรงกระบอกออกท่ีซอกใบ แยกเพศอยู่บนต้น เดียวกัน กลีบรวมสีขาว หม่นหรือสีขาวแกมเขียว ผลเป็นผลรวม รูปทรงกระบอก เมื่อสกุ สมี ว่ งแดง สรรพคุณ : ใบ แก้ไอ ระงับประสาท หรอื ตม้ เอานำ้า ลา้ งตา แกต้ าแดง แฉะ ฝา้ ฟาง หม ก ชอ่ื สามัญ : Sealingwax Palm ช่ือวทิ ยาศาสตร์ : Cyrtostachys lakka Becc. ชอ่ื วงศ์ : PALMACEAE ชื่ออืน่ : หมากหวิง, กับแดง ลักษณะ : เปน็ ไมย้ ืนต้น จาำ พวกหมาก แต่ไม่สงู เหมือนหมากทั่วๆ ไป ลาำ ต้นและ ก้านใบสีแดงสด อมสม้ ใบย่อยสีเขียว ดอกและผลเหมือนหมาก สรรพคณุ : ใบ รสจดื เยน็ ลอ้ มตบั ดบั พษิ แกไ้ ขพ้ ษิ ไข้หัว แกร้ ้อนใน 94 ใบไม้ใหค้ ุณ...สมนุ ไพรใกลต้ วั

หม หมน ชอ่ื สามัญ : - ชอื่ วทิ ยาศาสตร์ : Litsea glutinosa (Lour) C.B.Robinson ช่อื วงศ์ : LAURACEAE ชื่ออื่น : ดอกจ๋ม, ตังสีไพร, ทังบวน, มะเย้อ, ยุบเหยา, ม้น, หมี, หมูทะลวง, หมูเหมน็ , อเี หมน็ ลกั ษณะ : ไมย้ ืนตน้ สงู 5-15 เมตร ใบเดยี่ ว เรียงสลบั รปู วงรแี กมขอบขนาน หรือ รูปไข่กลับ กว้าง 5-9 ซม. ยาว 10-20 ซม. ผวิ ใบดา้ นลา่ งมขี น ดอกช่อ ออกเป็นกระจุก ที่ซอกใบ ดอกแยกเพศอยูค่ นละตน้ ไมม่ ีกลีบรวมหรือมี 1-3 กลบี ผลสด รูปทรงกลม เม่อื สกุ สีมว่ งเขม้ สรรพคณุ : ราก แก้ปวดกล้ามเนื้อ เปลือกต้นแก้บิด แก้ปวดมดลูก แก้คันใบและ เมลด็ ตาำ พอกฝแี กป้ วด ยาพน้ื บา้ นใช้ เปลอื กตน้ หรอื รากผสมกบั เมลด็ หรอื ผลนอ้ ยหนา่ ทีแ่ ห้งคาต้น ฝนน้าำ ทารอบฝใี หร้ ีดหนองออกมา หว้ ชื่อสามัญ : Black Plum ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ : Eugenia cumini (L.) Druce ชื่อวงศ์ : MYRTACEAE ชือ่ อืน่ : ห้าขแี้ พะ ลักษณะ : ไม้ยืนต้น สูง 10-20 เมตร ใบเดี่ยวเรียงตรงข้าม รูปวงรีหรือรูปไข่กลับ กว้าง 5-9 ซม. ยาว 7-9 ซม. มีจุดนำ้ามันท่ีบริเวณขอบใบ ดอกช่อออกเป็นกระจุก ทซ่ี อกใบ มดี อกยอ่ ย 3-8 ดอก กลบี ดอกสขี าว ผลเปน็ ผลสด รปู กระสวยสีม่วงแดง สรรพคณุ : เปลอื กตน้ แกบ้ ดิ ตม้ อมแก้ ปาก เปอ่ื ย คอเปอ่ื ย ใบแกบ้ ดิ ผลแกท้ อ้ งรว่ ง เมลด็ แก้ท้องรว่ งและบดิ ถอนพษิ แสลงใจ ใบไม้ให้คุณ...สมุนไพรใกลต้ ัว 95

หว ม ช่อื สามญั : Rattam ชือ่ วิทยาศาสตร์ : Calamus rotang. C.viminalis Wild. ชอ่ื วงศ์ : PALMACEAE ชอ่ื อ่ืน : เสือครอง, หวายนงั่ ลกั ษณะ : เป็นไม้จำาพวกหวาย ลำาต้นต้ังตรง ไม้สูงยาวเหมือนหวายโปร่ง ดอกเล็ก เปน็ ช่อผลกลมเล็กๆ เปลอื กเป็นเกลด็ สขี าว เกดิ ตามปา่ ดงดิบ ที่ลมุ่ ชน้ื สรรพคุณ : หวั รสขมเยน็ แกไ้ อ บาำ รุงน้ำาดี แก้ร้อนในกระหายนำ้า ว นห ร ้ ชื่อสามัญ : Star cactus, Aloe, Aloin, Jafferabad, Barbados ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ : Aloe bacbadensis Mill. ชื่อวงศ์ : LILIACEAE ช่อื อ่นื : หางตะเข,้ ว่านไฟไหม้ ลกั ษณะ : เปน็ พชื ขนาดเลก็ มลี าำ ตน้ กลมเปน็ ขอ้ ถๆี่ ตามรอยกาบใบ สว่ นใหญอ่ ยใู่ ตด้ นิ ใบรูปหอกเรียวปลายแหลม ขอบเป็นหนามเล็กๆ ผิวเรียบมันสีเขียวเข้ม มีลายกระ เลก็ ๆ สขี าว เนอื้ หนาฉาำ่ นา้ำ เปน็ วนุ้ ใสๆ ยางสเี หลอื งเคย่ี วใหแ้ หง้ เปน็ สนี าำ้ ตาลออ่ นๆ ถงึ ดาำ ใช้ทาำ ยาถ่าย เรยี กว่า ยาดาำ ดอกรูปปากแตรสสี ้มเป็นช่อ ก้านยาวสงู ตัง้ ตรง ปลูกเป็น ไมป้ ระดบั และทาำ ยาทวั่ ไป สรรพคุณ : ใบตำาผสมสุรา พอกฝี วุ้นจากใบ ทาหรือฝานบางๆ ปิด แผลไฟไหม้น้ำาร้อนลวก ขจัดรอย แผลเป็น วนุ้ รบั ประทาน รกั ษาโรค กระเพาะดูดพษิ ในร่างกาย 96 ใบไม้ให้คณุ ...สมนุ ไพรใกล้ตวั

ห นก ชอ่ื สามัญ : Peacock Flower, Barbados Pride ช่อื วิทยาศาสตร์ : Caesalpinia pulcherrima Swartz. ชื่อวงศ์ : ELGUMINOSAE ชื่ออน่ื : หางนกยงู ไทย, นกยูงไทย, สม้ ผ่อเหลือง, ขวางยอย ลักษณะ : เปน็ ไม้ยืนต้นขนาดยอ่ ม สงู 3-5 เมตร ใบประกอบแบบขนนก คล้ายใบ ฝางเสน ดอกคลา้ ยนกยงู ราำ แพน มชี นดิ ดอกเหลอื ง และดอกแดง ฝกั แบนเล็กๆ คล้ายฝักถ่วั แปบ นยิ ม ใช้ชนิดดอกสีแดงทำายา ปลูกเป็นไม้ประดับท่ัวไป ขยายพนั ธุด์ ว้ ยเมลด็ สรรพคุณ : ราก รสเฝอ่ื น ขบั โลหติ ระดู แกว้ ณั โรค ระยะบวม หส ชื่อสามญั : Indian borage ชื่อวิทยาศาสตร์ : Coleus amboinicus Lour. C. carnosus Hassk. ช่ือวงศ์ : LABIATAE ช่ืออื่น : เนยี มหเู สือ, หอมดว่ นหลวง, ผกั หูเสอื , เนยี ม, อีไหลหลึง, โฮ้วหเี ช่า ลักษณะ : เป็นไม้ขนาดเล็ก ลำาต้นสีแดงหรือเขียว มีขน ใบเด่ียวรูปหอก กว้าง ปลายแหลม โคนตรงขอบจักฟันเล่ือย เนื้อหนาฉ่ำานำ้า ผิวมีขนหยาบสีเขียว ชนิดต้นสีแดงเป็นพันธุ์ของจีน ชนิดต้นเขียวเป็น พนั ธ์ขุ องไทย ซึ่งใบหนากว่าของจนี สรรพคณุ : ใบ รสเย็นหอมปร่า ค้ันหยอดหู แกป้ วดหู แก้ฝใี นหู แกห้ นู า้ำ หนวก แกห้ วัดคดั จมกู ผสมยานัดใหม้ ีกลิ่นหอมกนิ กับหมาก ใบไม้ให้คุณ...สมนุ ไพรใกลต้ ัว 97

หห กก ลล หหมม กกมวว ช่ือสามญั : Sea Holly ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Acanthus ebracteatus Vahl A.ilicifolius Linn. ชอื่ วงศ์ : ACANTHACEAE ชอื่ อ่ืน : แกม้ หมอเล, จะเกรง็ , อีเกร็ง, เหงอื กปลาหมอนา้ำ เงิน ลกั ษณะ : ไม้พมุ่ สงู 0.5-1.0 เมตร พบตาม ปา่ ชายเลนและบริเวณนำ้ากร่อย ชนิดดอกขาว พบในภาคกลางและภาคตะวันออก ส่วนชนิดดอกม่วงพบทางภาคใต้ ต้ังแต่จังหวัด ชุมพรลงไป ลาำ ต้นกลมเรียบแข็ง สีเขยี วแกมเทา มักมหี นามตามข้อๆ ละ 4 หนาม ใบ เดี่ยว เรยี งตรงข้าม รูปไข่ รปู วงรี หรือรปู ขอบขนาน กว้าง 3-7 ซม. ยาว 6-20 ซม. ขอบ ใบเว้าหยักซี่ฟันห่างๆ ปลายซ่ีเป็นหนามแหลม ผิวใบเรียบเป็นมัน เนื้อใบเหนียวแข็ง ดอกชอ่ ออกทีป่ ลายก่งิ ชนดิ ดอกขาวมกี ลบี ดอกสีขาว จดุ ประสีแดงหรอื ม่วงแดง ชนิด ดอกมว่ งมกี ลบี ดอกสมี ว่ งอมฟา้ มแี ถบสเี หลอื งออ่ นกลางกลบี ผลเปน็ ฝกั รปู ไขห่ รอื ทรง กระบอก สรรพคณุ : ทั้งต้นและเมล็ดรักษาฝี แก้โรคนำ้าเหลืองเสีย เมล็ดเป็นยาขับพยาธิ ใช้น้ำาค้ันใบทาศรีษะช่วยบำารุงรักษารากผม ใบเป็นยาอายุวัฒนะ โดยปรุงรวมกับ พรกิ ไทย ในอตั ราส่วน 2:1 บดทาำ เป็นยาลกู กลอน กินครงั้ ละ 1-2 เมด็ 98 ใบไม้ให้คณุ ...สมุนไพรใกลต้ วั

บ วน ชื่อสามัญ : Combhor Tree, Saigon Camphor ชือ่ วทิ ยาศาสตร์ : Cinnamomum lourcirii Nees. ชอ่ื วงศ์ : LAURACEAE ช่ืออืน่ : พรมเส็ง, การบูร, อบเชยดำา, อบเชย ลกั ษณะ : เป็นไม้ยืนต้นขนาดย่อม ใบเด่ียวรูปหอก ปลายและโคนแหลม เส้นตาม ยาว 3 เสน้ ผวิ และขอบเรียบหนาป้อมและสัน้ กว่าใบอบเชยต้น ผวิ เรยี บและหนากวา่ ยอดเปน็ สแี ดงอมสม้ เชน่ เดยี วกนั ดอกเลก็ สเี หลอื งออ่ น เปน็ ชอ่ ผลรปู ไขเ่ ทา่ ปลายนว้ิ กอ้ ย เปลือกต้นบาง แต่หนากว่าอบเชยเทศ ผิวสีเทานวล กลินหอมติดมัน อบเชยดำา ต้น เหมือนกบั อบเชยญวน ใบออ่ นมสี ีแดงสด ใบแก่สีเขียวเข้มกว่า สรรพคุณ : เปลอื กตน้ หอมสุขุม บำารุงหัวใจ แกล้ ม วิงเวียน ขับลมในลำาไส้และ กระเพาะอาหาร บด เป็นผงโรยแผลกามโรค สมานแผล ใบกับราก ตม้ ดม่ื แก้ไขพ้ ษิ อักเสบมดลูกหลงั คลอด ก ชื่อสามัญ : The Mast Tree, Cemetery Tree ชอ่ื วทิ ยาศาสตร์ : Saraea declinata Miq. ชื่อวงศ์ : LEGUMINOSAE ชอ่ื อนื่ : โสกใหญ่, โสกเหลือง, กาแป๊ะบะซา, โดละ ลักษณะ : เป็นไม้ทรงพุ่มขนาดย่อม ใบรูปไข่ยาวปลายและโคนมน ยาว 5-6 นิ้ว กว้าง 2-3 น้ิว ดอกเล็กสีเหลืองส้ม กลีบรูปไข่ 5 กลีบ โคนเป็นหลอด ออกเป็นชอ่ เล็กๆ เกสรเป็น เส้นยาว สเี หลือง กลิน่ หอม เกิดตามริมน้าำ ลำาธาร ในปา่ ดงดิบเขาทว่ั ไป สรรพคณุ : ดอก รับประทานแก้ไอ ขับเสมหะ บำารุงธาตุ ใบไม้ให้คุณ...สมุนไพรใกล้ตวั 99

้ ชอ่ื สามญั : Reed ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Phragmites comminis Trin. ชือ่ วงศ์ : GRAMINEAE ช่อื อ่ืน : อ้อเลก็ , อ้อนอ้ ย ลกั ษณะ : เปน็ พชื ลาำ ต้นคล้ายไผ่ ลำาต้นแขง็ กลวงเปน็ ปลอ้ งๆ ใบแคบเรยี วยาว ขอบ สาก ดอกเป็นช่อออกท่ียอด สีน้ำาตาลม่วง แกมสีดำา เล็กกว่าต้นไผ่ ข้ึนตามป่าชายเลน ริมนำา้ ลำาธาร ในปา่ ดงดิบแล้งทว่ั ไป สรรพคณุ : ลาำ ตน้ และราก แกอ้ าเจยี น แกไ้ ข้ แก้ข้ออกั เสบ แกผ้ ดิ สำาแดง (อาหารเป็นพิษ) ้ ชือ่ สามญั : Sugar cane ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Saccharum officinarum Linn. ชื่อวงศ์ : GRAMINEAE ชื่ออน่ื : อ้อย, อ้อยขม, ออ้ ยดำา ลักษณะ : ไม้ล้มลกุ สงู 2-5 เมตร ลาำ ตน้ สีม่วงแดง มีไขสีขาวปกคลมุ ไมแ่ ตกก่งิ ก้าน ใบเดย่ี ว เรียงสลบั กว้าง 2.5-5 ซม. ยาว 0.5-1 เมตร ดอกช่อ ออกทปี่ ลายยอด สขี าว ผลเป็นผลแห้ง ขนาดเล็ก อ้อยมีหลายพันธุ์ แตกต่างกันที่ความสูงความยาวของข้อ และสขี องลำาต้น สรรพคุณ : ลำาต้นเปน็ ยาขบั ปัสสาวะ โดยใช้ลำาตน้ สด 70-90 กรัม หรอื แห้ง 30-40 กรัม หั่นเป็นชิ้น ต้มน้ำาแบ่งด่ืม วันละ 2 ครั้งก่อนอาหาร แก้ไตพิการ หนองในและ ขบั นว่ิ แพทยพ์ น้ื บา้ นใชข้ บั เสมหะ มรี ายงานวา่ ออ้ ยแดงมฤี ทธข์ิ บั ปสั สาวะในสตั วท์ ดลอง 100 ใบไม้ให้คณุ ...สมนุ ไพรใกลต้ ัว

ั นั ช่อื สามญั : Blue Pea, Butterfly Pea ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Clitorea termatea Linn. ช่ือวงศ์ : LEGUMINOSAE ช่ืออื่น : อังชนั , เออื้ งจัน, แดงจัน, อังจัน ลักษณะ : เป็นไม้เถาเล้ือย เถากลมเล็กเรียวยาว ใบประกอบ 5 ใบ ใบย่อยรูปไข่ ผิวและขอบเรียบ บาง สีเขียว ดอกมีทั้งชนิดดอกรา (ดอกชั้นเดียว) และดอกซ้อน มสี องชนดิ คอื ชนดิ ดอกสขี าว และชนดิ ดอกสมี ว่ ง ดอกขนาดเทา่ หวั แมม่ อื กลบี เดย่ี วรปู ไขก่ ลบั ฝกั ยาวเหมอื นฝกั ถวั่ เขยี ว ขยายพนั ธด์ุ ว้ ยเมลด็ สรรพคณุ : เมล็ด ระบายท้อง ราก ขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะพิการ ระบายท้อง ฝนหยอดตา แก้ตา เจ็บ ตาฟาง ทำาให้ตาสว่าง ทำายาสีฟัน ทำาให้ฟันทน แกป้ วดฟัน หม น ชื่อสามัญ : Grape Ginger, Malay Ginger, Spiral Flag ชือ่ วิทยาศาสตร์ : Costus speciosus (Koen) J.E.Smith ชื่อวงศ์ : COSTACEAE ชอ่ื อื่น : เอื้องชา้ ง, เอื้องตน้ , เอ้อื งเพด็ มา้ , เอ้อื งใหญ่ ลักษณะ : ไม้ล้มลุก มีเหง้าใต้ดิน ชอบขึ้นตามท่ีชุ่มชื้น สูง 1.5-3 เมตร ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปวงรีแกมขอบขนานหรือรูปใบหอก กว้าง 5-8 ซม. ยาว 15-40 ซม. ดอกช่อ ออกที่ปลายก่ิง กลบี ดอกสขี าว ตรงกลางดอกมแี ตม้ สเี หลอื งหรอื ชมพู ผลแหง้ แตกได้ รปู ขอบ ขนานแกมสามเหลีย่ ม เมอ่ื สกุ สแี ดง สรรพคุณ : เหงา้ ตำาพอกบริเวณสะดอื รกั ษาโรคท้องมาน ใบไม้ใหค้ ณุ ...สมุนไพรใกล้ตัว 101