b:tfjh] k|sfzs ;jfl{ wsf/ ufpF j:t'ut ljj/0f -Villlage Profile Document_ 9sf/L ufpF sfo{kflnsfsf] sfofn{ o k|sfzsdf ;fdb' flos ljsf; sfoq{ md Community Development Programme (CDP) kf| ljlws ;Dks{ 7]ufgfM ;xofu] ljZj vfB sfoq{ md -8An' Pkm kL_ ldlt kf] j=g+= !)&, rfsk' f6, nlntk'/ je] ;fO6 ;Dks{ M ±(&& )!–%@^)^)&÷%@^)^(# Website: www.wfp.org @)&$ hppt://www.dhakarimun.gov.np i
gd'gf k|sfzsLo :yfgLo ;/sf/sf ?kdf ufpkF flnsfn] gk] fnsf] ;l+ jwfg / tt\\;DaGwL gLltut Joj:yf adfl] hd ;j] f ka| fx tyf ljsf; lgdf{0f dfkmt{ hg cfsf+Iff ;Daf]wgsf] P]ltxf;Ls lhDdj] f/L gj lgjf{lrt hgkl| tlglwx?df /xs] f] 5 . ;3+ Lo zf;g Joj:yfsf] ?kdf :yfgLo tx, kb| z] / ;3+ dfem ;dGjo, ;xsfo{ / ;x cl:yTjsf] l;4fGtsf cfwf/df zf;g ;+rfngsf] ck]Iff u/LP h:t} :yfgLo:t/df klg lgjfl{ rt kbflwsf/L, ljifout zfvf, ;d'bfodf cfwf/Lt ;:+ yf, :yfgLo ;db' fo, gLlh Ifq] / ljsf; ;femb] f/ tyf u;} ;;Fusf] lgs6td ;xsfo{ / ;dGjoaf6 ck]lIft kl/jt{g ;'lglZrt xg' ] ljZjf; ug{ ;lsG5 . :yfgLo ;/sf/ ;+rfngsf] alnof] cfwf/ tof/ u/L ;j] f kj| fx / ljsf; lgdf{0f k|efasf/L u/fpg ufpFkflnsfsf] ;du| kIfsf] If]qut tyf vl08s[t tYof+s v'Ng] u/L j:t'ut ljj/0f jf kfZj{lrq tof/ ug{' cToGt dxTjk\"0f{ sfo{ xf] . olx s'/fnfO{ :yfgLo ;/sf/ ;~rfng Pg] @)&$, gk] fn ;/sf/n] gLltut lg0fo{ / dfub{ z{gsf cfwf/df ;r]t ;d]t u/fPsf] 5 . ufpF ljsf;sf] ljBdfg l:yltsf] ljZni] f0f u/L ufpF ljsf;sf] k|of;nfO{ lbzflgbz{] ug{ PsLs[t, cfjlws tyf aflifs{ ufpF ljsf; of]hgf th{d' f, of]hgfsf] glthfdn\" s cg'udg tyf ufpF ljsf;sf k|of;x¿sf] k|efjsf] nv] fhf]vf ug{ ufpF j:t'ut ljj/0f tof/L tyf cBfjlws ug'{ h?/L /x]sf] 5 . ufpFkflnsfsf] ;du| gt] T[ j, ljifout sfon{ o tyf ufpF ljsf;sf ;du| ;/fs] f/jfnfsf] ;xof]u tyf ;xsfo{ / ;fd'bflos ljsf; sfo{qmd÷ljZj vfB sfo{qmdsf] kf| ljlws ;xof]udf 9sf/L ufpkF flnsf] ufpF j:t'ut ljj/0f (Village Profile) tof/ ul/Psf] 5 . o; j:tu' t ljj/0fn] o; Ifq] sf] ;j] f kj| fx, gLlt lgdf{0f, cfGtl/s cfo jl[ 4 tyf ljsf; ks| o[ fnfO{ dfu{bzg{ ug]{ ljZjf; lnPsf] 5' . o;sf cltl/St, ufpF ljsf;sf nflu ;xsfo{ ug{] cGo lgsfo nufot u};; tyf ljsf; ;fem]bf/sf nflu klg pNn]lvt ljj/0f dxTjk0\" f{ / ;xof]uL x'g]5 . o; ufpkF flnsfsf] ljsf; / ;Dd[l4sf] ;kgf ;a}sf] Pstf, ;femf ko| f; / k|ltj4tf af6 kf| Kt x'g] s/' fsf] k'gM :d/0f ug{ rfxG5' . cGTodf, j:t'l:ylt ljj/0f tof/Lsf] sfo{df ;xof]u / k/fdz{ kb| fg ug{] ufpkF flnsfsf lgjfl{ rt kbflwsf/Lx?, /fhgLlts bn, sdr{ f/L / k|fljlws ;xof]u ug]{ ;fd'bflos ljsf; sfoq{ md÷ljZj vfB sfo{qmdsf kf| ljlws ;xof]ustf{ ;lxt ;a}sf] of]ubfgsf] pRr sb/ ub}{ wGojfb 1fkg ub{5' . wGojfb Û ===================== wg axfb'/ a'9f cWoIf ii
gdg' f bO' { zAb gjul7t ufpkF flnsf hgtfsf] ;a}eGbf lgs6sf] ;/sf/sf ?kdf :yfgLo zf;g ;+rfng / Joj:yfkgsf nflu gofF cge' jsf ;fy cuf8L al9/xs] f 5 . ljBdfg sfg\"gL tyf gLltut Joj:yfsf cltl/St ;fwg / ;|ft] sf] ;Ldf leq /x/] zf;g ;r+ fng / Joj:yfkg r'gfl} tk\"0f{ sfos{ f ?kdf b]lvPsf] 5 . hgtfn] kf| Kt ug{] ;j] f ;'ljwfnfO{ l56f,] 5l/tf] / k|efjsf/L agfO{ ;+3Lo k|0ffnLsf] ;'b[9Ls/0f, bLuf] zflGt, ;z' f;g, ljsf; / ;+d[l4sf] cfsf+Iff k'/f ug]{ lbzfdf dxTjk\"{0f{ lhDdj] f/L ufpFkflnsfdf /x]sf] 5 . :yfgLo txdf cGt/lglxt clwsf/ tyf clwsf/sf] afF8kmfF8 / sfo;{ Dkfbg ;DaGwL ljifonfO{ ljBdfg sfgg\" L tyf gLltut Joj:yfn] /v] f+sg u/s] f] 5 . :yfgLo zf;g P]g ;;+ bdf ljrf/flwg /x]sf] / kb| z] :t/Lo ;+oGq tyf sfg\"g tof/ geO ;s]sf] xfnsf] cj:yfdf gk] fnsf] ;l+ jwfg, sfo{ lj:t[lts/0f kl| tjb] g / :yfgLo ;/sf/ ;r+ fng P]g @)&$ ;DaGwL P]gdf cGt/lglxt clwsf/sf] afF8kmfF8 / sfo;{ Dkfbg ;DaGwL ljifo k|i6 kfb}{ j:tu' t ljj/0f tof/L / cBfjlws ug'{ kg{] s'/fnfO{ dxTjk\"0f{ ?kdf p7fg u/s] f] 5 . ;+3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnon] j:t'ut ljj/0f tof/L ug{ ;rt] u/fO o;sf] 9frF f ;d]t pknAw u/fPsf] jtd{ fg cj:yfdf ;du| ufpkF flnsfsf] ljsf;sf] cj:yf / j:t'ut l:ylt emlNsg] v08Lst[ tYof+s ;lxtsf] If]qut ljj/0f v'Ng] j:t'ut ljj/0f tof/ u/L cBfjlws ub}{ n}hfg' cfjZos 5 . ufpF j:t'ut ljj/0fn] gLlt, sfg\"g, dfkb08 / ofh] gf lgdf{0fsf cltl/St sfofG{ jog / lgodgsf nflu cfjZos ;\"rgf kb| fg ug{5] . o; ljj/0fn] ufpkF flnsfsf] ljsf;df ;dGjo / ;xsfo{ ug]{ lgsfo tyf ljsf; ;fem]bf/ u};;, gLlh If]qnfO{ ;dt] dfub{ zg{ k|bfg ug{] ckI] ff u/]sf] 5' . ;do, ;|f]t / ;fwgsf] l;ldttf jfjhb' ;/f]sf/jfnf;uF sf] 5nkmn / l4tLo tYofs+ sf] pkof]u u/L tof/ u/LPsf] o; ufpkF flnsfsf] j:t'ut ljj/0f tof/Lsf] klxnf] k|of; ;kmn ePsfd] f v'lz JoSt ug{ rfxG5' . klxnf] k|of; ePsf sf/0fn] j:tu' t ljj/0fdf x'g ;Sg] sld sdhf]/Lx?nfO{ qmdzM ;w' f/ / cBfjlws ub{} nlug] 5 . cGtdf, j:t'ut ljj/0f tof/L sfo{df g]t[TjbfoL el\" dsf vN] g] cWoIf tyf pkfWoIf nufot ;a} lgjf{lrt kbflwsf/L, sd{rf/L / ;a} ;/f]sf/jfnf tyf k|fljlws ;xofu] k|bfg ug]{ ;fd'bflos ljsf; sfoq{ md÷ljZj vfB sfo{qmdsf k|fljlws ;xof]ustf{ ;an} fO{ ;a}nfO{ ljzi] f wGojfb lbg rfxG5' . cfufdL lbgdf ;as} f] ;fy / ;xofu] n] ufpkF flnsfsf] ljsf; k|s[of, zf;g ;~rfng / Joj:yfkg ;xh / pT;fxk|b xg' ]5 eGg] ck]Iff /fv]sf] 5' . wGojfb\\ Û ======================= 6]s axfb/' jnL kd| v' kz| f;sLo clws[t iii
iv
v
vi
ljifo ;\"rL kl/R5]b !M kl/ro............................................................................... 1 !=! ki[ 7e\"ld.................................................................................. 1 !=@ p2]Zo ................................................................................... 2 !=# sfg'gL tyf gLltut cfwf/x? .............................................................. 2 !=$ tof/Lsf r/0f............................................................................ 2 !=$=! ;xdtL lgdf{0f ......................................................................... 3 !=$=@ ufpF j:tu' t ljj/0f tof/Lsf] 9fFRff, ;jI]{ f0f cf}hf/ tyf sfol{ jlw / k|lqmof lgwf{/0f ............ 3 !=$=# ufpkF flnsf :t/Lo cledl' vs/0f ......................................................... 3 !=$=$ tYof+s ;+sng ........................................................................ 3 !=$=% tYofÍ k|zf]wg tyf ljZni] f0f / >f]t gSzf tof/L ..........................................4 !=$=^ j:tu' t ljj/0fsf] d:ofb} f tof/L .........................................................4 !=$=& j:t'ut ljj/0f ;e' mfj ;+sng...........................................................4 !=$=* ufpF j:tu' t ljj/0f clGtd kl| tj]bg tof/L ...............................................4 !=% ;Ldf ...................................................................................4 kl/R5b] @M ufpkF flnsfsf] ljBdfg cj:yf .......................................................... 6 @=! ef}ufl] ns cjl:ylt........................................................................ 6 @=@ Pl] txfl;s lrgf/L tyf gfdfs/0f ........................................................... 6 @=# /fhgLlts cjl:ylt ....................................................................... 7 @=$ w/ftnLo cj:yf ......................................................................... 7 @=% kf| sl[ ts ;Dkbf........................................................................... 7 @=^ ;f:F sl[ ts pTsi[ 6tf .......................................................................8 @=& ljsf;sf ;Defjgfx? .....................................................................8 @=* dfgj ljsf; ;\"rsfs+ , cfi} ft cfo' / ul/jL .................................................. 9 kl/R5]b #M hg;+Vofsf] cj:yf ...................................................................10 #=! hg;+Vof ljt/0fsf] cj:yf ................................................................10 #=@ hg3gTjsf] cj:yf ......................................................................10 #=# pd/] tyf lnu+ sf] cfwf/df hg;V+ of ljj/0f ................................................. 11 #=$ dft[efiffsf] cfwf/df hg;V+ of ljj/0f ...................................................... 11 #=% wd{ cg';f/ hg;+Vof ljj/0f .............................................................. 12 #=^ hfltut cfwf/df 3/kl/jf/ tyf hg;+Vof ljj/0f............................................ 12 #=& 3/dn' Lsf] ljj/0f ........................................................................ 13 #=* ckfu+tfsf] cfwf/df hg;+Vof ............................................................. 13 #=( cfjf; dfyLsf] :jfldTjsf cfwf/df 3/kl/jf/ ljj/0f ........................................14 #=!) a;fj] f;sf] cj:yf ;DaGwL ljj/0f ........................................................14 #=!! a}jflxs l:ylt .......................................................................... 15 #=!@ ljb]z uPsf 3/kl/jf/ ljj/0f ............................................................ 15 #=!# JolQmut 36gf ljj/0f -@)&# rq} d;fGt ;Dd btf{ ePsf ljj/0f cg;' f/_.................... 15 kl/R5b] $M cfly{s cj:yf ...................................................................... 17 $=! k|d'v cfly{s ljj/0f ..................................................................... 17 $=!=! d'Vo k]zf ;DaGwL ljj/0f ..............................................................17 $=!=@ k|fljlws tyf ljz]if bIftf ePsf dfgj ;;+ fwgsf] ljj/0f .................................17 $=!=# j}b]lzs /f]huf/Ldf uPsfx?sf] ljj/0f .................................................. 18 vii
$=!=$ ;'s'Djf;L ;DjGwL ljj/0f ............................................................. 18 $=@ s[lif tyf kz' ljsf; ....................................................................19 $=@=! l;r+ fO{ ;'ljwf ;DaGwL ljj/0f...........................................................19 $=@=@ sl[ if sfo{df pkof]u ePsf] hUuf / :jfldTj ;DaGwL ljj/0f................................19 $=@=# cGg tyf bnxg afnL pTkfbg / ljqmL ;DaGwL ljj/0f ....................................19 $=@=$ kmnkmn' , t/sf/L, gub]jfnL / dx pTkfbg ;DaGwL ljj/0f................................ 20 $=@=% kzk' fng tyf b'whGo pTkfbgsf] cj:yf ................................................21 $=@=^ df;h' Go tyf >dhGo kzk' fngsf] cj:yf ...............................................21 $=@=& kzk' +5LhGo pTkfbg laqmL ug]{ 3/kl/jf/ ;DaGwL ljj/0f ..................................22 $=@=* sl[ if pTkfbgsf] cfTdlge/{ tfsf] cj:yf ..................................................22 $=@=( sl[ if tyf kz';]jf;uF ;DalGwt dfgj ;+;fwg ............................................23 $=@=!) ;fj{hlgs kfv] /L / df5fkfng.........................................................23 $=@=!! hUufsf] lsl;d ..................................................................... 24 $=@=!@ sl[ if pkhdf nfUg] /fu] sL/f .......................................................... 24 $=@=!# kzk' G5Ldf nfUg] /fu] ..................................................................25 $=@=!$ cfw'lgs s[lif tyf kz'kfng -kmd_{ ;DaGwL ljj/0f...................................... 25 $=@=!% s[lif tyf kz' ;]jf;uF ;DalGwt ;fdb' flos ;+:yf tyf ;dx\" sf] ljj/0f .....................26 $=# ko{6g ljsf; ........................................................................... 26 $=#=! ko6{ sLo :ynx?sf] ljj/0f .............................................................26 $=$ Joj;foLs ;Lkd\"ns tflnd..............................................................27 $=$=! Joj;foLs ;Lkd\"ns tflnd lng] 3/kl/jf/sf] ljj/0f .....................................27 $=$=@ Joj;foLs ;Lkd\"ns tflnd lngx] ?sf] ljj/0f............................................27 $=% aÍ}+ tyf ljlQo ;+:yfdf vftf x'g] 3/kl/jf/ ;DaGwL ljj/0f ................................. 28 $=^ jflif{s cfDbfgL cg';f/ 3/kl/jf/ ljj/0f .................................................. 28 $=& jflifs{ vr{ cg';f/ 3/kl/jf/ ljj/0f ......................................................29 $=* 3§, ldn tyf ;s+ ng tyf k|;f]wg ;DaGwL ljj/0f ..........................................29 $=( a+}s, ljQLo ;+:yf / ;xsf/L ;DaGwL ljj/0f ...............................................30 $=!) Jofkf/ tyf Joj;fo ;DaGwL ljj/0f .....................................................30 $=!! cfw} fl] us sRrf kbfy{ pTkfbgsf] cj:yf .................................................. 31 $=!@ vlgh tyf vfgL ;DaGwL ljj/0f ......................................................... 31 $=!# cfoft tyf lgof{tsf] cj:yf............................................................. 32 kl/R5]b %M ;fdflhs cj:yf .................................................................... 33 %=! z}lIfs tyf dfgj ;z+ fwg ljsf;.......................................................... 33 %=!=! xfnsf] ;fIf/tfsf] cj:yf............................................................... 33 %=!=@ z}lIfs:t/ cg';f/ hg;V+ of ljj/0f ...................................................... 33 %=!=# zl} Ifs ;+:yf ;DaGwL ljj/0f ........................................................... 34 %=!=$ ;fd'bflos afn ljsf; sG] b| ;DaGwL ljj/0f............................................. 34 %=!=% ljBfnodf cWoog u/L /xs] f txut 5fq5fqfsf] ljj/0f ...................................35 %=!=^ ljBfnosf] ef}lts cj:yf ;DaGwL ljj/0f ................................................35 %=!=& lzIfs ;DaGwL ljj/0f .................................................................35 %=!=* egf{ b/, lg/Gt/tf b/ / l;sfO{ pknAwL b/.............................................. 36 %=!=( cfwf/et\" lzIff k'/f ug]{ ljBfyL{......................................................... 36 %=!=!) 5fqjl[ Q tyf lbjf vfhf kfpg] ljBfyL{ ljj/0f ........................................... 36 %=!=!! zl} Ifs u'0f:t/;Fu ;DaGwLt ljz]if Joj:yf ..............................................37 %=!=!@ afndq} L lzIff ;DaGwL ljj/0f .........................................................37 viii
%=!=!# 5fqjl[ Q tyf nlIft ;'ljwfsf] ljj/0f ...................................................37 %=!=!$ cfwf/e\"t ljBfnodf kxF r' sf] cj:yf ...................................................37 %=@ :jf:Yo tyf kf]if0f .......................................................................38 %=@=! :jf:Yo ;+:yfsf] ljj/0f ............................................................... 38 %=@=@ :jf:Yo ;:+ yfdf pknAw :jf:Yo ;]jf ljj/0f............................................. 38 %=@=# :jf:Yo ;:+ yfdf pknAw tyf sfo{/t lrlsT;s, :jf:YsdL{ / cGo hgzlQm ljj/0f ............39 %=@=$ kf| ylds :jf:Yo ;j] fdf kxrF' sf] cj:yf ..................................................39 %=@=% vfk] tyf kf]if0f ;DaGwL ljj/0f ........................................................ 40 %=@=^ ;'/lIft dft[Tj ;DaGwL ljj/0f ......................................................... 40 %=@=& dft[ lz;' ;'/Iff / kl/jf/ lgofh] gsf] cj:yf ............................................ 41 %=@=* ufpkF flnsf leq b]vf k/s] f kd| 'v /fu] x? / ltgsf] pkrf/ ;DaGwL ljj/0f .................. 41 %=@=( kmf]xf]/d}nf Joj:yfkg ;DaGwL ljj/0f .................................................. 42 %=@=!) dT[ o' xg' ] sf/0f ;DaGwL ljj/0f ....................................................... 42 %=@=!! kl/jf/sf ;b:ox?sf] :jf:Yo cj:yf .................................................. 43 %=@=!@ hLjg ljdf ;DaGwL ljj/0f........................................................... 43 %=# vfgk] fgL tyf ;/;kmfO{.................................................................. 44 %=#=! vfg]kfgLsf] >ft] sf] cfwf/df 3/kl/jf/ .................................................. 44 %=#=@ Zffr} fno k|ofu] sf] cj:yf.............................................................. 44 %=#=# ;fjh{ lgs Zff}rfno tyf 9n ;DaGwL ljj/0f............................................. 45 %=#=$ vfg]kfgL tyf ;+/lIft kfgL d'xfg ;DaGwL ljj/0f ........................................ 45 %=#=% ;fj{hlgs hUufsf] ljj/0f ............................................................. 48 %=$ dlxnf, afnaflnsf tyf ;fdflhs ;dfj]lzs/0f ........................................... 48 %=$=! sfdbf/sf] ?kdf 3/ aflx/ /x]sf afnaflnsf ............................................ 48 %=$=@ afnSnj tyf ;+hfnsf] ljj/0f ........................................................ 49 %=$=# 3/kl/jf/ lalxg afnaflnsfsf] ljj/0f.................................................. 49 %=$=$ ;fdflhs ;/' Iff j[QLsf] cj:yf ........................................................ 49 %=% oj' f tyf v]ns'b / dgf/] ~hg ............................................................ 50 %=%=! vn] d}bfg, kfs,{ lkslgs :yn tyf dgf]/Ghg :yn ;DjGwL] ljj/0f ......................... 50 %=%=@ Jofj;flos vn] f8Lsf] ljj/0f .......................................................... 50 %=%=# o'jf Sna ;DaGwL ljj/0f ..............................................................51 %=%=$ o'jf ;'hglzntf, pBdlzntf / kl/rfng ljj/0f.........................................51 %=^ snf, efiff tyf ;:+ sl[ t .................................................................. 51 %=^=! :yfgLo rf8F kj{ hfqf / dn] f............................................................51 %=^=@ wflds{ tyf P]ltxfl;s :ynsf] ljj/0f .................................................. 52 %=& ;/' Iff lgsfo ;DaGwL ljj/0f.............................................................. 53 %=* 5fpk|yfsf] cEof;....................................................................... 53 %=*=! 5O' { xg' ] / 5fp uf]7df a:g] dlxnf ;DaGwL ljj/0f ........................................53 %=*=@ 5fp uf]7sf] ks| f/ / cEof; ;DaGwL ljj/0f............................................. 54 %=*=# 3/sf] sf]7f cg';f/ 5O' { x'g] / 5fp uf7] df a:g] dlxnf.................................... 54 kl/R5b] ^M jg tyf jftfj/0fLo l:ylt ............................................................55 ^=! jg Ifq] sf] cj:yf ........................................................................55 ^=!=! hl} js ljljwtf ;DaGwL ljj/0f......................................................... 55 ^=!=@ jghGo pTkfbg ljj/0f ................................................................56 ^=@ hl8a'6Lsf] ljj/0f........................................................................56 ^=# r/g Ifq] ................................................................................56 ix
^=$ ljkb hf]lvd tyf Joj:yfkg ............................................................57 ^=$=! ljkb\\sf] k|efj ....................................................................... 57 ^=$=@ ljkbsf] lsl;d cg;' f/ hf]lvdsf] ;do ................................................. 57 ^=$=# hf]lvdoQ' m -;+j]bglzn_ :yfgdf j;f]jf; u/s] f kl/jf/ ljj/0f............................. 58 ^=$=$ ljkbaf6 dfgjLo IftL ............................................................... 59 ^=$=% ljkbsf] c;/ ;DaGwL ljj/0f.......................................................... 59 ^=$=^ ljkbaf6 ;fjh{ lgs ;/+ rgf tyf kj\" fw{ f/df IftL -ut # aifs{ f] c;/sf] cfwf/df_............. 60 ^=$=& hn>ft] tyf hnfwf/ Ifq] / pkof]usf] l:ylt .............................................60 kl/R5b] &M ef}lts ljsf;sf] cj:yf............................................................ 62 &=! oftfoft k\"jf{wf/ ......................................................................... 62 &=!=! ;8s dfu{÷;~hfnsf] ljBdfg cj:yf ...................................................62 &=!=@ k}bn dfu{sf] ljj/0f ................................................................... 63 &=!=# kn' tyf kn' ];f ;DaGwL ljj/0f......................................................... 64 &=!=$ ;jf/L ?6sf] ljj/0f .................................................................. 64 &=!=% ufpF gu/ If]q leq rNg] ;jf/L ;fwg................................................... 64 &=@ ljBt' tyf as} lNks phf{ .................................................................65 &=@=! OGwg pkof]u ljj/0f -vfgf ksfpg] OGwgsf] cfwf/df 3/kl/jf/_ ...........................65 &=@=@ alQ afNg] OGwgsf] k|ofu] sf] cfwf/df 3/kl/jf/ ...........................................65 &=# ;~rf/ tyf kl| jlw ....................................................................... 66 &=#=! cfw'lgs ;l' awfdf kx'Fr ;DaGwL ljj/0f ..................................................66 &=$ cfjf; tyf ejg........................................................................ 66 &=$=! 3/sf] husf]sf cfwf/df 3/kl/jf/ ......................................................67 &=$=@ 5fgfs] f] k|sf/sf cfwf/df 3/kl/jf/ .....................................................67 &=$=# ejg dfkb08 tyf e'sDk k|lt/f]wL 3/sf] ljj/0f......................................... 68 &=$=$ 3/ ;V+ ofsf cfwf/df 3/kl/jf/ ljj/0f ................................................. 68 &=$=% 3/kl/jf/n] pkof]u ul/Psf] sf7] f ;DaGwL ljj/0f........................................ 68 &=% :yfgLo ahf/ tyf ahf/ sG] b| ;DaGwL ljj/0f ..............................................69 &=^ ;fj{hlgs tyf ;fd'bflos ejg ...........................................................69 &=& ;/sf/L ejg........................................................................... 70 &=( zjbfx:yn tyf ;dflw:yn ;DjGw ljj/0f ................................................ 70 kl/R5]b *M ;:+ yfut tyf ;'zf;gsf] l:ylt........................................................ 71 *=! ufpFkflnsfsf] ljifout zfvf tyf dfgj ;+zfwgsf] cj:yf................................... 71 *=!=! ufpkF flnsfsf] crn ;DklQ ............................................................71 *=!=@ ufpF sfo{kflnsf ;DaGwL ljj/0f ........................................................72 *=!=# ufpF ;ef ;DaGwL ljj/0f ..............................................................72 *=!=$ ufpFkflnsf, ;/sf/L sfofn{ o tyf lgsfox? .............................................73 *=!=% ufpkF flnsfsf] cfo ljj/0f ............................................................ 74 *=@ ;+3;:+ yf ;DaGwL ljj/0f .................................................................75 *=@=! ;fd'bflos ;:+ yf ljj/0f .............................................................. 75 *=@=@ cfdf dlxnf ;d\"x tyf k/Dk/fut ;dx\" sf] ljj/0f ........................................76 *=@=# gful/s ;rt] gf sG] b| / 6fn] ljsf; ;+:yfsf] ljj/0f...................................... 77 *=@=$ s[ifs, pBdL tyf art ;dx\" sf] ljj/0f ................................................ 78 *=@=% Pg] , gLlt, lgod / sfo{k|0ffnL ......................................................... 78 *=@=^ u};; tyf cu;} ;sf] ljj/0f / jflifs{ ah]6 ............................................. 78 cg;' \"rL !M ufpkF flnsfaf6 j:tu' t ljj/0fsf nflu 5flgPsf sfo{bnsf ;b:ox?sf] ljj/0f..............79 x
cg;' r\" L @M l;r+ fO{ ;l' jwf ;DaGwL ljj/0f ........................................................ 80 cg;' r\" L #M Jofkf/ tyf Joj;fo ;DaGwL ljj/0f ...................................................83 cg;' r\" L $M ljBfnodf cWoog u/L /x]sf txut 5fq5fqfsf] ljj/0f .................................86 cg';\"rL %M ljBfnosf] efl} ts cj:yf ;DaGwL ljj/0f ............................................. 89 cg;' r\" L ^M lzIfs ;DaGwL ljj/0f................................................................92 cg';r\" L &M egf{ b/, lg/Gt/tf b/ / l;sfO{ pknAwL b/ ............................................95 cg';r\" L *M cfwf/et\" lzIff k'/f ug]{ ljBfyL{ ...................................................... 98 cg;' \"rL (M 5fqjl[ Q kfpg] ljBfyL{ ljj/0f ....................................................... 100 cg';r\" L !)M z}lIfs u'0f:t/;Fu ;DaGwLt ljzi] f Joj:yf .......................................... 102 cg;' \"rL !!M afndq} L lzIff ;DaGwL ljj/0f ...................................................... 104 cg';r\" L !@M 5fqjl[ Q tyf nlIft ;l' jwfsf] ljj/0f................................................ 106 cg';r\" L !#M jg Ifq] sf] cj:yf................................................................. 109 cg';\"rL !$M s[ifs, pBdL tyf art ;d\"xsf] ljj/0f..............................................112 cg;' r\" L !%M j:t'ut ljjj/0f tYofs+ ;+sng kmf/dx? ............................................116 cg;' \"rL !% -s_M ;+:yfut tYofÍ ;s+ ng÷;j{I] f0f kmf/fd ..........................................116 cg';r\" L !% -v_M 3/kl/jf/ ;j]{If0f kmf/fd ...................................................... 142 ;Gbe{ ;fdfu|L ............................................................................... 148 xi
tflnsf ;r\" L tflnsf 1: j8fut Ifq] kmn ............................................................................................... 6 tflnsf 2: ep\" kofu] sf] cj:yf ............................................................................................ 7 tflnsf 3: ljsf;sf ;Defjgfx? .......................................................................................... 8 tflnsf 4: hg;+Vof ljt/0fsf] cj:yf ................................................................................... 10 tflnsf 5: hg3gTjsf] cj:yf.......................................................................................... 10 tflnsf 6: pd/] tyf ln+usf] cfwf/df hg;+Vof ljj/0f...................................................................... 11 tflnsf 7: dfte[ fiffsf] cfwf/df hg;+Vof ljj/0f........................................................................... 11 tflnsf 8: wd{ cg;' f/ hg;+Vof ljj/0f ..................................................................................12 tflnsf 9: hfltut cfwf/df 3/kl/jf/ / hg;V+ of ljj/0f ..................................................................12 tflnsf 10: 3/d'nLsf] ljj/0f ........................................................................................... 13 tflnsf 11: ckfËtfsf] cfwf/df hg;V+ of ................................................................................. 13 tflnsf 12: cfjf; dflysf] :jfldTjsf cfwf/df 3/kl/jf/ ljj/0f .......................................................... 14 tflnsf 13: a;f]af/sf] cj:yf ;DaGwL ljj/0f............................................................................ 14 tflnsf 14: aj} flxs l:ylt .............................................................................................15 tflnsf 15: labz] uPsf 3/kl/jf/ ljj/0f................................................................................15 tflnsf 16: JolQmut 36gf ljj/0f ...................................................................................... 16 tflnsf 17: d'Vo k]zf ;DaGwL ljj/0f....................................................................................17 tflnsf 18: k|fljlws tyf ljzi] f bIftf ePsf dfgj ;+;fwgsf] ljj/0f .......................................................17 tflnsf 19: a}bl] zs /fh] uf/df uPsfx?sf] ljj/0f ........................................................................ 18 tflnsf 20: ;s' D' af;L ;DaGwL ljj/0f .................................................................................. 18 tflnsf 22: s[lif sfod{ f pkofu] ePsf] hUuf / :jfldTj ;DaGwL ljj/0f..................................................... 19 tflnsf 23: cGg tyf bnxg afnL pTkfbg / laqmL ;DaGwL ljj/0f ......................................................... 20 tflnsf 24: kmnkm'n, t/sf/L, guba] fnL / dx pTkfbg ;DaGwL ljj/0f ..................................................... 20 tflnsf 25: kz'kfng tyf b'whGo pTkfbgsf] cj:yf ......................................................................21 tflnsf 26: df;h' Go tyf >dhGo kzk' fngsf] cj:yf .....................................................................21 tflnsf 27: kzk' +5LhGo pTkfbg laqmL ug]{ 3/kl/jf/ ;DaGwL ljj/0f ........................................................22 tflnsf 28: s[lif pTkfbgsf] cfTdlge{/tfsf] cj:yf .......................................................................22 tflnsf 29: sl[ if tyf kz;' j] f;uF ;DaGwLt dfgj ;+;fwg ..................................................................23 tflnsf 30: ;fj{hlgs kf]v/L / df5fkfng ...............................................................................23 tflnsf 31: hUufsf] lsl;d ............................................................................................ 24 tflnsf 32: s[lif pkhdf nfUg] /fu] tyf sL/f ............................................................................ 24 tflnsf 33: kz'kG5Ldf nfUg] /fu] tyf sL/f .............................................................................. 25 tflnsf 34: cfwl' gs s[lif tyf kz'kfng ;DaGwL ljj/0f .................................................................. 25 tflnsf 35: sl[ if tyf kz' ;]jf;uF ;DaGwLt ;fdb' flos ;:+ yf tyf ;dx\" sf] ljj/0f ............................................26 tflnsf 37: ko6{ sLo :ynx?sf] ljj/0f...................................................................................26 tflnsf 38: Joj;foL ;Lkdn\" s tflnd lng] 3/kl/jf/sf] ljj/0f ........................................................... 27 tflnsf 39: Joj;foL ;Lkdn\" s tflnd lng]x?sf] ljj/0f .................................................................. 27 tflnsf 40: a}Í tyf ljlQo ;+:yfdf vftf xg' ] 3/kl/jf/ ;DaGwL ljj/0f.................................................... 28 xii
tflnsf 41: jflifs{ cfDbfgL cg';f/ 3/kl/jf/ ljj/0f ..................................................................... 28 tflnsf 42: jflifs{ vr{ cg';f/ 3/kl/jf/ ljj/0f ........................................................................ 29 tflnsf 43: 3§, ldn tyf ;+sng tyf k;| f]wg ;DaGwL ljj/0f ............................................................ 29 tflnsf 44: a}s+ tyf ljlQo ;:+ yf / ;xsf/L ;DaGwL ljj/0f ............................................................. 30 tflnsf 45: Jofkf/ tyf Joj;fo ;DaGwL ljj/0f ........................................................................ 30 tflnsf 46: cf}Bf]lus sRrf kbfy{ pTkfbgsf] cj:yf ...................................................................... 31 tflnsf 47: vlgh tyf vfgL ;DaGwL ljj/0f............................................................................. 31 tflnsf 48: cfoft tyf lgof{tsf] cj:yf ................................................................................32 tflnsf 49 M xfnsf] ;fIf/tfsf] cj:yf................................32Error! Bookmark not defined. tflnsf 50: z}lIfs:t/ cg';f/ hg;+Vof ljj/0f........................................................................... 33 tflnsf 51: z}lIfs ;:+ yf ;DaGwL ljj/0f ................................................................................ 34 tflnsf 52: ;fdb' flos afn ljsf; ;DaGwL ljj/0f....................................................................... 34 tflnsf 53: ljBfnodf cWoog u/L/x]sf txut 5fq5fqfsf] ljj/0f..........................................................35 tflnsf 54: ljBfnosf] ef}lts cj:yf ;DaGwL ljj/0f .....................................................................35 tflnsf 55: lzIfs ;DaGwL ljj/0f ......................................................................................35 tflnsf 56: egf{ b/, lg/Gt/tf b/ / l;sfO{ pknAwL b/ ................................................................... 36 tflnsf 57: cfwf/et\" lzIff k/' f ug{] ljBfyL{ .............................................................................. 36 tflnsf 58: 5fqjl[ Q tyf lbjf vfhf kfpg] ljBfyL{ ljj/0f ................................................................. 36 tflnsf 59: 5fqjl[ Q tyf nlIft ;'ljwfsf] ljj/0f .........................................................................37 tflnsf 60: cfwf/et\" ljBfnodf kxF'rsf] cj:yf ..........................................................................37 tflnsf 61: :jf:Yo ;:+ yfsf] ljj/0f ..................................................................................... 38 tflnsf 62: :jf:Yo ;+:yfdf pknAw :jf:Yo ;j] f ljj/0f .................................................................. 38 tflnsf 63: :jf:Yo ;+:yfdf pknAw tyf sfo/{ t lrlsT;s, :jf:YosdL{ / cGo hgzlQm ljj/0f ................................39 tflnsf 64: kf| ylds :jf:Yo ;]jfdf kxF'rsf] cj:yf .......................................................................39 tflnsf 65: vf]k tyf kf]if0f ;DaGwL ljj/0f .............................................................................40 tflnsf 66: ;'/lIft dft[Tj ;DaGwL ljj/0f ..............................................................................40 tflnsf 67: dft[lzz' ;'/Iff / kl/jf/ lgof]hgsf] cj:yf................................................................... 41 tflnsf 68: ufpkF flnsf leq bv] f k/s] f k|d'v /fu] x? / ltgsf] pkrf/ ;DaGwL ljj/0f ........................................ 41 tflnsf 69: kmfx] f/] d}nf Joj:yfkg ;DaGwL ljj/0f ........................................................................ 42 tflnsf 70: dT[ o' xg' ] sf/0f ;DaGwL ljj/0f.............................................................................. 42 tflnsf 71: kl/jf/sf ;b:ox?sf] :jf:Yo cj:yf ......................................................................... 43 tflnsf 72: hLjg ladf ;DaGwL ljj/0f ................................................................................. 43 tflnsf 73: vfg]kfgLsf] >ft] sf] cfwf/df 3/kl/jf/ .......................................................................44 tflnsf 74: zf}rfno ko| fu] sf] cj:yf ..................................................................................44 tflnsf 75: ;fjh{ lgs zfr} fno tyf 9n ;DaGwL ljj/0f.................................................................. 45 tflnsf 76: vfg]kfgL tyf ;/+ lIft kfgL d'xfg ;DaGwL ljj/0f.............................................................. 45 tflnsf 77: ;fh{hlgs hUufsf] ljj/0f..................................................................................48 tflnsf 78: sfdbf/sf] ?kdf 3/ aflx/ /xs] f afnaflnsf .................................................................48 tflnsf 79: afn Sna tyf ;+hfnsf] ljj/0f ............................................................................. 49 xiii
tflnsf 80: 3/kl/jf/ lalxg afnaflnsfsf] ljj/0f....................................................................... 49 tflnsf 81: ;fdflhs ;/' Iff jQ[ Lsf] cj:yf.............................................................................. 50 tflnsf 82: v]nd}bfg, kfs{, lkslgs :yn tyf dgf/] ~hg :yn ;DaGwL ljj/0f .............................................. 50 tflnsf 83: Joj;flos v]nf8Lsf] ljj/0f ................................................................................ 50 tflnsf 84: o'jf Sna ;DaGwL ljj/0f ...................................................................................51 tflnsf 85: o'jf ;[hhlzntf, pBdlzntf / kl/rfng ljj/0f..............................................................51 tflnsf 86: :yfgLo rf8F kj{, hfqf / d]nf ............................................................................... 52 tflnsf 87: wfld{s tyf Pl] txfl;s :ynsf] ljj/0f ....................................................................... 52 tflnsf 88: ;'/Iff lgsfo ;DaGwL ljj/0f ................................................................................53 tflnsf 89: 5O' { xg' ] / 5fp uf]7df a:g] dlxnf ;DaGwL ljj/0f .............................................................53 tflnsf 90: 5fp uf7] sf] k|sf/ / cEof; ;DaGwL ljj/0f .................................................................. 54 tflnsf 91: 3/sf] sf7] f cg';f/ 5'O{ xg' ] / 5fp uf7] df a:g] dlxnf ......................................................... 54 tflnsf 92: jg If]qsf] cj:yf ......................................................................................... 55 tflnsf 93: h}ljs ljljwtf ;DaGwL ljj/0f.............................................................................. 55 tflnsf 94: hl8a'6Lsf] ljj/0f......................................................................................... 56 tflnsf 95: r/g Ifq] ................................................................................................. 56 tflnsf 96: ljkbs\\ f] ke| fj............................................................................................. 57 tflnsf 97: ljkbsf] lsl;d cg;' f/ hf]lvdsf] ;do ...................................................................... 58 tflnsf 98: hf]lvdo'Qm :yfgdf a;fa] f; u/s] f kl/jf/ ljj/0f ............................................................. 58 tflnsf 99: ljkbaf6 dfgjLo IftL ..................................................................................... 59 tflnsf 100: ljkbsf] c;/ ;DaGwL ljj/0f ............................................................................. 59 tflnsf 101: ljkbaf6 IftL ;fj{hlgs ;+/rgf tyf k\"jfw{ f/ ............................................................... 60 tflnsf 102: hn;|ft] tyf hnfwf/ If]q / pkof]usf] l:ylt................................................................ 60 tflnsf 103: oftfoft k\"jfw{ f/ ..........................................................................................62 tflnsf 104: ;8s dfu÷{ ;~hfn ljBdfg cj:yf ........................................................................62 tflnsf 105: kb} n dfu{sf] ljj/0f....................................................................................... 63 tflnsf 106: k'n tyf k'n;] f ;DaGwL ljj/0f ............................................................................ 64 tflnsf 107: ;jf/L ?6sf] ljj/0f...................................................................................... 64 tflnsf 108: ufpF gu/ If]q leq rNg] ;jf/L ;DaGwL ;fwg .............................................................. 65 tflnsf 109: OGwg pkofu] ljj/0f..................................................................................... 65 tflnsf 110: alQ afNg] OGwgsf] k|ofu] sf] cfwf/df 3/kl/jf/ ...............................................................66 tflnsf 112: cfwl' gs ;l' jwfdf kx'rF ;DaGwL ljj/0f ......................................................................66 tflnsf 113: 3/sf] husf] cfwf/df 3/kl/jf/.............................................................................67 tflnsf 114: 5fgf]sf] k|sf/sf cfwf/df 3/kl/jf/ .........................................................................67 tflnsf 115: ejg dfkb08 tyf e'sDk k|lt/f]wL 3/sf] ljj/0f ............................................................. 68 tflnsf 116: 3/ ;+Vofsf cfwf/df 3/kl/jf/ ljj/0f...................................................................... 68 tflnsf 117: 3/kl/jf/n] pkofu] ul/Psf] sf7] f ;DaGwL ljj/0f ............................................................ 69 tflnsf 118: :yfgLo ahf/ tyf ahf/ s]Gb| ;DaGwL ljj/0f ............................................................... 69 tflnsf 119: ;fj{hlgs tyf ;fd'bflos ejg ........................................................................... 69 xiv
tflnsf 120: ;/sf/L ejg............................................................................................ 70 tflnsf 122: zjbfx:yn tyf ;dflw:yn ;DaGwL ljj/0f ................................................................. 70 tflnsf 123: ufpFkflnsfsf] ljifout zfvf tyf dfgj ;z+ fwgsf] cj:yf.....................................................71 tflnsf 124: ufpkF flnsfsf] crn ;DklQ................................................................................71 tflnsf 125: ufpF sfok{ flnsf ;DaGwL ljj/0f ........................................................................... 72 tflnsf 126: ufpF ;ef ;DaGwL ljj/0f ................................................................................. 72 tflnsf 127: ufpFkflnsf, ;/sf/L sfofn{ o tyf lgsfox?..................................................................73 tflnsf 128: ufpkF flnsfsf] cfo ljj/0f ................................................................................ 74 tflnsf 129: ;fd'bflos ;:+ yf ljj/0f .................................................................................. 75 tflnsf 130: cfdf dlxnf ;dx\" tyf k/Dk/fut ;d\"xsf] ljj/0f.............................................................76 tflnsf 131: gful/s ;rt] gf sG] b| / 6fn] ljsf; ;+:yfsf] ljj/0f .......................................................... 77 tflnsf 132: u;} ; tyf cu};;sf] ljj/0f / jflifs{ ah]6 ................................................................. 78 xv
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ kl/R5b] !M kl/ro j:t'ut ljj/0f ufpkF flnsf jf gu/kflnsfsf] jf:tljs cj:yfnfO{ emNsfpg] ;\"rgfsf] PsLs[t b:tfjh] xf] . j:t'ut ljj/0fdf hg;f+lVos, k|fs[lts, ;fdflhs, cflys{ , k\"jfwf/{ nufot Ifq] sf] ljBdfg oyfy{ l:ylt emNsfpg cfjZos tYofÍ ;+sng / ljZn]if0fsf dfWodaf6 tof/ u/L Jojl:yt ?kdf k|:t't ul/Psf] xG' 5 . x/s] f ufpkF flnsf jf gu/kflnsfn] cfkmg\\ f] Ifq] sf] oyfy{ l:ylt emlNsg] j:t'ut ljj/0f tof/ ug'{ kg]{ sfg\"gL tyf Jojxfl/s ?kn] cfjZos /xs] f] 5 . o; kl/R5]bdf 9sf/L ufpkF flnsfsf] j:tu' t ljj/0f tof/Lsf] ki[ 7e\"ld, p2Z] o, gLltut tyf sfgg\" L cfwf/, tof/L ljlw tyf k|lqmof / ;LdfnfO{ k|:t't u/LPsf] 5 . !=! k[i7e\"ld ;3+ , kb| z] / :yfgLo tx ul/ tLg txsf] dn\" ;/+ rgf /xg] ;a+ }wflgs Joj:yf cg?' k :yfgLo txdf :yfgLo ;/sf/sf ?kdf ufpkF flnsf jf gu/kflnsfn] zf;g ;~rfng ub{5 . g]kfnsf] ;+ljwfgn] tLg txaLrsf] ;DaGw ;xsf/Ltf, ;dGjo / ;xcl:tTjsf] l;4fGtsf cfwf/df x'g] Joj:yf u/]sf] 5 . g]kfnsf] ;l+ jwfg adfl] hd :yfgLo txsf] clwsf/ ;DaGwL Joj:yf sfof{Gjog ug{, ;3+ , k|bz] / :yfgLo tx aLrsf] ;xsf/Ltf, ;xcl:tTj / ;dGjonfO{ k|j4g{ ug{ ;+3Lo sfgg\" sf ?kdf :yfgLo ;/sf/ ;~rfng Pg] @)&$ hf/L eO ;ss] f] 5 . :yfgLo ;/sf/ hgtfsf] ;ae} Gbf glhssf] ;/sf/sf] ?kdf /x/] ;j] f k|jfx / ljsf; lgdf0{ fnfO{ ultlzn / hgck]lIft ?kdf r:' t / ke| fjsf/L u/fpg] P]ltxfl;s lhDdj] f/L /x]sf] 5 . zfGtL, ;'zf;g, ljsf; / ;d+ l[ 4sf] ;+jw} flgs bfOTj k/' f ug{ ;3+ Lo, k|fbl] zs tyf :yfgLo txaf6 gLltut tyf Jojxfl/s cEof;x? cuf8L al9 /x]sf 5g\\ . :yfgLo ;/sf/n] gk] fnsf] ;l+ jwfg / :yfgLo ;/sf/ ;~rfng P]g @)&$ adf]lhdsf] cleef/f k'/f ug{ zf;g ;+rfng / ljsf; ks| o[ fnfO{ k|efjsf/L ?kn] lbzflgbz{] ug'{ cfjZos 5 . ;3+ Lo tyf kb| ]zLs sfgg\" / cu|;/tf;uF ;lxi0f'tf sfod ul/ :yfgLo ljsf;sf] gt] [Tj :yfgLo ;/sf/n] ug{k' g{] b]lvG5 . ;z' f;g, ;'ne / u'0f:t/Lo ;j] f kj| fx ug{ tyf nf]stGqsf nfex?sf] Gofof]lrt ljt/0f / lbuf] ljsf;sf] cjwf/0ff cg?' k :yfgLo txsf] zf;g ;~rfng ug{ h?/L b]lvG5 . lbuf] ljsf; nIo, /fli6o« of]hgf tyf k|fbl] zs of]hgf;Fu tfbDotf sfod ul/ :yfgLo ;/sf/sf ultljlwx?af6 hgtfdf :jfoQtfsf] dx;'; x'g] u/L ;3+ Lo ;dfjz] L zf;g Joj:yfsf] ddn{ fO{ hLjGt tN' ofpg] ckI] ff ul/Psf] 5 . tyflk :yfgLo ;/sf/sf] gofF kl/jz] tyf cEof;, >ft] tyf ;fwfgsf] ckofK{ ttf afjhb' hgcfsfI+ ffsf] ;Dafw] g ug{ h?/L 5 . :yfgLo ;/sf/ ;~rfngnfO{ ke| fjsf/L u/fpg j:tu' t ljj/0f alnof] cfwf/sf ?kdf /xG5 . j:t'ut ljj/0fn] vl08st[ / If]qut tYof+s pknAw u/fO ;]jf kj| fxdf r':ttf / ljsf; kl| qmofnfO{ oyf]lrt ult k|bfg ug{ cfjZos ;\"rfg pknAw u/fO ;xofu] ko' f{pF5 . g]kfnsf] ;l+ jwfg tyf :yfgLo ;/sf/ ;~rfng Pg] @)&$ n] tYof+s Joj:yfkg tyf j:t'ut ljj/0f tof/LnfO{ :yfgLo ;/sf/sf] clgjfo{ bfloTjsf ?kdf k|:tt' u/]sf] 5 . ljut jif{ g} g]kfn ;/sf/n] ufpF tyf gu/ Ifq] sf] ;du| j:tl' :ylt emlNsg] j:tu' t ljj/0fsf] 9frF f tof/ u/L pknAw u/fO oyf;So l56f] tof/ ug{ kqfrf/ ul/;ss] f] 5 . 9sf/L ufpFkflnsfsf] gt] [Tjdf tof/ x'g] o; j:tu' t ljj/0fn] :yfgLo txdf ;]jf k|jfx, cfGtl/s ;|f]t kl/rfng tyf ofh] gfj4 ljsf;df cfjZos ;\"rgf pknAw u/fO ;xof]u k¥' ofpg] 5 . 1
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ !=@ p2]Zo ufpF If]qsf] ljsf;sf] ljBdfg cj:yf, ;+efjgf / ;f| t] sf] ;DaGwdf cfjZos ;\"rgf Joj:yfkg ug{ ufpFkflnsfsf] ;du| l:ylt emlNsg] j:tu' t ljj/0f tof/ ug{' o; k|ltj]bgsf] k|d'v p2]Zo xf] . o;sf ljzi] f p2]Zo bx] focg';f/ /xs] f 5g\\ . ufpFsf] hg;f+lVos, e\"–hl} js, efl} ts, dfgljo, cflys{ , ;fdflhs, jftfj/0f / ;+:yfut Ifq] sf] ljifout / j:tu' t l:ylt lrq0f x'g] u/L j:tu' t ljZn]if0f ljj/0f tof/ ug]{ ufpFkflnsf, ljifout sfof{no÷zfvf, ;3+ ÷;:+ yfsf] ljj/0f, cWoog, ;j]I{ f0f tyf ku| lt kl| tjb] gaf6 k|fKt cfwf/e\"t tyf ;:+ yfut tYofÍ PsLst[ / ljZni] f0f u/L ljifout ?kdf ufpsF f] PsLst[ j:tu' t ljj/0f tof/ ug{] ufpFkflnsfsf] ;]jf kj| fx, :yfgLo /fh:jsf] cfwf/ / b/ lgwf/{ 0f / ljsf; lgdf{0f sfos{ f nflu cfjZos j:tu' t tyf ljifout ;\"rgf pknAw u/fpg] ufpFkflnsfsf] jflif{s, PsLs[t, cfjlws÷/0fgLlts tyf u'?of]hgf / ljifout of]hgf th'd{ f / cgu' dg tyf dN\" ofÍgsf] nflu ljifout / v08Ls[t ;\"rgf ljj/0f pknAw u/fpg] . !=# sfgg' L tyf gLltut cfwf/x? ufpF j:tu' t ljj/0f tof/L sfon{ fO{ r/0fa4 / Jojl:yt ?kdf ;~rfng ug{ bx] focg;' f/sf sfgg\" L tyf gLltut cfwf/x? /xs] f 5g\\ . s= gk] fnsf] ;+ljwfgM gk] fnsf] ;l+ jwfgcg;' f/ :yfgLo txsf] clwsf/ cg;' r\" L * sf] qmd ;+Vof gDa/ ^ df :yfgLo tYofÍ tyf clenv] ;+sng ;DaGwL clwsf/nfO{ ;\"rLs[t ul/Psf] 5 . v= :yfgLo ;/sf/ ;~rfgn P]g, @)&$M P]gsf] bkmf !! sf] pkbkmf @ r, 8 / y df ufpFkflnsf jf gu/kflnsfsf] clwsf/ If]q cGt/ut tYofs+ ;s+ ng / cBfjlws ug]{ ;DaGwL Joj:yf u/]sf] 5 . h; cGt/ut, hg;f+lVos, kf| s[lts, cfly{s, ;fdflhs, ;f:F s[lts, efl} ts k\"jf{wf/, /fh] uf/Lsf] cj:yf, sn\" uf| x:y pTkfbg, k|ltJolQm cfo, dfgj ljsf; ;\"rsf+s, /fhZj tyf cfoJoo ;dt] sf] tYofÍ ;s+ ng / k|zf]wg u/L /fli6«o tyf :yfgLo ;\"rgf k0| ffnLdf cfj4tf / kfZj{lrq tyf >ft] gS;fsf] cBfjlws clenv] gnfO{ ufpkF flnsf jf gu/kflnsfsf] sfd st{Jo / clwsf/ elg pNn]v ul/Psf] 5 . u= :yfgLo txsf] of]hgf tyf ah6] thd{' f lbUbzg{ , @)&$M lbUbz{gdf æufpkF flnsf jf gu/kflnsfn] jflif{s ofh] gf / ah6] th'{df ug{' k\"j{ :yfgLo txsf] efu} f]lns, ;fdflhs, cfly{s tyf kj\" fw{ f/ nufotsf If]qsf] oyfy{ l:ylt b]lvg] u/L j:t'ut ljj/0f tof/ jf cBfjlws ug{' kg]{5 . cBfjlws j:tu' t ljj/0f cfkmg\\ f] jj] ;fO6 dfkmt{ ;fjh{ lgs ug'{ kg{]5 .Æ elg k|i6 ?kdf pNn]v ul/Psf] 5 . !=$ tof/Lsf r/0f gk] fn ;/sf/n] pknAw u/fPsf] ufpF÷gu/fklnsf j:t'ut ljj/0f 9frF f, ljutsf l;sfO{, ;DalGw ljifo lj1sf ;e' mfa / ufpFkflnsfsf ;/fs] f/jfnf;Fusf] ;xdltcg;' f/ j:t'ut ljj/0f tof/ ul/Psf] 5 . j:t'ut ljj/0f tof/Ldf b]xfo adf]lhd r/0f / k|lqmof cjnDag ul/Psf] 5 . 2
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ !=$=! ;xdtL lgdf{0f ufpF j:tu' t ljj/0f tof/Lsf nflu ljBdfg sfg'gL tyf gLltut Joj:yf tyf pknAw sfo{ljlw cg;' f/ lhNnf ;dGjo ;ldlt dfkmt{ ;fd'bflos ljsf; sfoq{ md cGt/ut ljZj vfB sfoq{ md;uF ;dGjo u/L k|fljlws ;xofu] kl/rfng ul/Psf] 5 . ;fd'bflos ljsf; sfoq{ mdsf] Ifdtf ;'b[9Ls/0f dfkm{t :yfgLo zf;g k|0ffnLdf ;'b[9Ls/0fdf ;xof]u k'¥ofpg] /0fgLlt tyf sfoq{ md cg;' f/ ufpF;ef, ufpF sfo{kflnsf / ufpF ljsf; ;/f]sf/jfnf;uF /fo k/fdz{sf cfwf/df ufpF sfok{ flnsfsf] g]tT[ jdf lgwf/{ t 9fFRff, tYofÍsf ljlw tyf kl| qmof cg;' f/ ufpF j:tu' t ljj/0f tof/ ul/Psf] 5 . o; kl| qmofdf ljZj vfB sfoq{ mdaf6 k|fljlws tyf Joj:yfksLo ;xof]u kl/rfng ul/Psf] lyof] . ufpF j:tu' t ljj/0f tof/L k|lqmofnfO{ Jojl:yt / k|efjsf/L ?kdf ;r+ fngsf nflu dful{ gb]z{ g ug{] p2]Zon] 9sf/L ufpkF flnsfsf pkfcWoIfsf] ;o+ f]hsTjdf tof/L sfo{bn u7g u/L j:tu' t ljj/0f tof/L sfo{ ul/Psf] lyof] . !=$=@ ufpF j:tu' t ljj/0f tof/Lsf] 9fFRff, ;jI{] f0f cfh} f/ tyf sfo{ljlw / kl| qmof lgwf/{ 0f gk] fn ;/sf/af6 pknAw :yfgLo txsf] j:t'ut ljj/0f tof/L :t/Lo 9frF f, ;j{I] f0f cfh} f/ / sfol{ jlwnfO{ ufpF;efaf6 :jLst[ u/L lgwf/{ 0f 9fFrf, ;j]I{ f0f cf}hf/ / sfol{ jlw adf]lhd ufpF j:t'ut ljj/0f tof/ ug{] lg0fo{ ul/of] . o;sf ;fy} ufpF sfok{ flnsfsf] gt] [Tjdf ufpF ljsf;sf ;/fs] f/jfnfsf] ;lqmo ;xeflutf / ;xofu] df pknAw ufpF÷gu/kflnsf j:tu' t ljj/0fsf] :t/Lo 9fFrf, ;j{I] f0f cfh} f/ tyf sfol{ jlwsf cltl/Qm ufpkF flnsfsf] :yfgLo kl/jz] , ljlzi6tf cg;' f/ ufpF j:tu' t ljj/0f tof/ ul/Psf] 5 . !=$=# ufpFkflnsf :t/Lo cledl' vs/0f ufpF sfok{ flnsfsf] cfofh] gfdf ufp;F ef, sfo{kflnsfsf kbflwsf/L, sd{rf/L / ufpF ljsf; ;/fs] f/jfnf aLr ;femf wf/0ff, a'emfO{ / sfo{of]hgf tof/ ug{ Ps lbj;Lo ufpFkflnsf :t/Lo cledv' Ls/0f sfo{zfnfsf] cfof]hgf ul/of] . o; sfo{zfnfsf] p2]Zo ufpF ;ef tyf sfok{ flnsfsf kbflwsf/L, sdr{ f/L tyf ufpF ljsf;sf ;/fs] f/jfnf aLr ufpF j:t'ut ljj/0fsf] cfjZostf, tof/L ljlw tyf k|lqmof, j:tu' t ljj/0f :t/Lo 9fFRff, tYofÍ ;+sng tyf ljZn]if0f cf}hf/, ljlw tyf k|lqmof / ;DalGwt ;/fs] f/jfnfsf] ;xeflutf, ;xof]u / k|ltj4tf nufot ljljw kIfsf af/]df hfgsf/L u/fpg] tyf 5nkmn ug]{ /xs] f] 5 . cledl' vs/0f sfo{qmddf ufpF j:t'ut ljj/0fsf] cfjZostf, sfgg\" L tyf gLltut cfwf/, :t/Lo 9frF f, tYofÍsf] ljifo Ifq] , >ft] , ;s+ ng / ljZni] f0fsf cf}hf/, tof/L ljlw tyf kl| qmofdf thd'{ f kl| qmofaf/] cGt/lqmofdn\" s 5nkmn u/L ;dfg wf/0ff tyf a'emfO{ sfod u/Lof] . o; qmddf ufpkF flnsf tyf ;/fs] f/jfnfsf] lhDdj] f/L / e\"ldsf tyf kl| tj4tf af/] /fo k/fdz{ u/L sfo{tflnsf ;dt] tof/ ul/of] . !=$=$ tYof+s ;+sng j:t'ut ljj/0f tof/Lsf nflu dV' o u//] k|fylds / l4tLo >ft] af6 tYofs+ ;+sng u/LPsf] 5 . kf| ylds >ft] df kfl/jfl/s ljj/0f ;s+ ng tyf ;xeflutfdn\" s tYofs+ ;+sng kmf/d k|of]u u/LPsf] lyof] . l4tLo >f]taf6 tYof+s ;+sngsf nflu ;+:yfut ;j]I{ f0f kmf/d pkofu] ul/of] . tYofs+ ;s+ ngsf nflu pkofu] u/LPsf kmf/d cg';r\" L !% cGt/ut ;:+ yfut tYofs+ ;s+ ng kmf/d cg';r\" L !% -s_ / 3/kl/jf/ ;jI{] f0f kmf/d cg';r\" L !% - v_ df k:| tt' ul/Psf] 5 . ;+:yfut tYofÍsf] kd| 'v >ft] x?Dff ufpF sfo{kflnsf sfofn{ o, lhNnfl:yt ljifout tyf l8lehg sfof{no, sG] b|Lo tYofs+ ljefu cGtut{ sf sfof{nox?, zl} Ifs ;+:yf, :jf:Yo ;+:yf, u;} ; / ;db' fodf cfwfl/t ;+:yf, js+} tyf ljlQo ;:+ yf / pQm sfof{no, lgsfo/ / ;:+ yfsf] clenv] tyf k|ltjb] g / 3
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ cg';Gwfgdn\" s b:tfjh] x? k|dv' ?kdf /x]sf 5g\\ . lgjf{lrt hgkl| tlglw, sd{rf/L, :yfgLo ;xhstf{ tyf u0fsx? kl/rfng u/L pknAw ;j]I{ f0f ljlw tyf tt\\;DaGwL cfh} f/ adf]lhd tYofÍ ;s+ ng ul/of] . !=$=% tYofÍ k|zfw] g tyf ljZn]if0f / >f]t gSzf tof/L k|fKt tYofÍnfO{ ;\"rgfsf] cfjZostf cg;' f/ tYofÍzf:qLo ljlw4f/f ljZni] f0f ul/of] . k|fKt tYofÍ tyf ljj/0fnfO{ ljifo If]qut, j8fut / ;fdflhs ;/+ rgfut -n}+lus / hftLut_ ?kdf ;d]t ljZni] f0f ug]{ k|of; ul/Psf] 5 . tYofÍ ljZn]if0faf6 kf| Kt ;r\" gf tyf ljj/0fnfO{ ;Dea eP;Dd ljifout, j8fut, n+}lus / hftLut ?kdf v08Ls[t u/L k:| tt' ug{] ko| f; ul/Psf] 5 . tYofÍ Gog\" td ePsf ljifo tyf ;r\" sx?df s]Gb|Lo tYof+s ljefusf] ;fljs uflj;sf] tYofs+ nfO{ xfnsf] j8fut dfg;uF dn] vfg] u/L k:| tt' ul/Psf] 5 . o;}u/L lhNnfut ?kdf dfq k|ltjb] g jf clen]vaf6 kf| Kt tYofs+ nfO{ ufpkF flnsfsf] k|ltlglwTj xg' ] jf ;fdflGos/0f ug{ ldNg] xb;Dd ;fx] L cg';f/ x'g] u/L pNn]v ul/Psf] 5 . ljZn]if0faf6 k|fKt ;r\" gfx? dWo] efu} f]lns, efl} ts, kf| s[lts tyf ;fF:s[lts ljj/0fnfO{ efu} f]lns ;\"rgf k|0ffnLdf cfwfl/t ;|ft] gSzf tof/ ul/of] . !=$=^ j:tu' t ljj/0fsf] d:of}bf tof/L gk] fn ;/sfaf6 pknAw ufpF j:t'ut ljj/0fsf] :t/Lo 9fFRff, ufpF sfok{ flnsf / ;/fs] f/;uF sf] 5nkmn / lg:sif{ adfl] hd ufpF j:tu' t ljj/0fsf] d:of}bf tof/ ul/of] . d:of}bf tof/ ubf{ pknAw :t/Lo 9fFrf, :yfgLo kl/j]z / ljlzi6tf ljifo tyf ;\"rgf / ljj/0fnfO{ ;dfj]z ug]{ ko| f; ul/Psf] 5 . d:of}bfdf ;e+ j eP;Ddsf ;r\" gfnfO{ ;f| ]t gSzfsf] ?kdf lhcfO{O; gSzfdf k:| tt' ul/Psf] 5 . !=$=& j:tu' t ljj/0f ;e' mfj ;+sng :yfgLo txsf] j:tu' t ljj/0f sfol{ jlwdf plNnlvt :t/Lo 9fFRff adf]lhd tof/ ufpF j:tu' t ljj/0fsf] d:of}bf k|:t't tyf 5nkmn u/L ;e' mfj k|fKt ug{ ufpFkflnsf :t/Lo kd| f0fLs/0f sfoz{ fnf ufi] 7Lsf] cfofh] gf ul/of] . sfoz{ fnfdf ljifout ?kdf d:ofb} f j:tu' t ljj/0fsf] ;r\" gf tyf ljj/0f k|:t't u/L ljifout ;dx\" tyf jx[ t ;dx\" 5nkmndf u/L ;'emfj ;s+ ng ug{'sf ;fy} j:t'ut ljj/0fnfO{ cf}krfl/s ?kdf cg'df]bg u/L k:| tt' ;r\" gf tyf ljj/0fnfO{ ufpFkflnsfsf] cfwf//]vf ;\"rgfsf] ?kdf lnO{ ofh] gf th{d' f, glthf cgu' dg tyf ljsf;sf pknAwLsf] n]vfhf]vfsf] nflu ko| f]u ug{] kl| tj4tf kf| Kt ul/of] . o;}u/L d:of}bf ljj/0fdf j8f ;ldlt / zfvf tyf OsfO{ / lhNnf ;dGjo ;ldlt -lh;;_/ ;xof]uL lgsfox?nfO{ pknAw u/fO{ ;'emfj ;+sng ul/of] . !=$=* ufpF j:tu' t ljj/0f clGtd kl| tj]bg tof/L ufpF j:tu' t ljj/0f kd| f0fLs/0f sfo{zfnfaf6 k|fKt /fo tyf ;'emfj, lh;;, ljifout zfvf, j8f ;ldlt / ;xofu] L lgsfoaf6 ;d]t kf| Kt ;'emfjfnfO{ ;dfj]z u/L ufpF j:tu' t ljj/0fsf] clGtd k|ltjb] g tof/ ul/of] . !=% ;Ldf ufpF j:t'ut ljj/0fnfO{ gk] fn ;/sf/4f/f hf/L 9frF f tyf ljutdf ;kmn cge' j adfl] hd tof/ ul/Psf] 5 . ljj/0fdf oyf;So a9L ;\"rgf ;dflji6 xg' ] u/L tof/L ug]{ cEof; ePtf klg :yfgLo zf;g ;+rfngsf] z'?jftL cj:yf ePsf] x'bF f sfg\"gL, gLltut tyf tYofÍ Joj:yfkg ;DaGwL Jojxfl/s sl7gfOx{ ? cfOk¥of] . ;f]sf] afah'b ;DalGw ;as} f] k|of;af6 ufpF j:t'ut ljj/0f tof/L sfo{ k/' f ul/Psf] 5 . k:| tt' tYofs+ nfO{ ;e+ j eP;Dd j8fut / ;fdflhs ?kdf v08Ls[t / ljifout ?kdf PsLst[ ug{] ko| f; ul/Psf] 5 . gjul7t ufpFkflnsfdf 4
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ ;Lldt sfgg' L tyf gLltut Joj:yf, ;|ft] ;fwgsf] afah'b klxnf] ko| f;sf] ?kdf tof/ ul/Psf] o; j:t'ut ljj/0f cfufdL lbgdf cfjZosftf cg';f/ kl/dfhg{ ub}{ nlug]5 . 5
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ kl/R5]b @M ufpkF flnsfsf] ljBdfg cj:yf 9sf/L ufpFkflnsf k|b]z g+= & cGt/ut c5fd lhNnfdf cjl:yt kxf8L efu} fl] nstf /x]sf] ufpFkflnsf xf] . ;fljs 9sf/L, lxRdf, jnftf / 9Ë' frfNgf / 3f]8f;}g uflj; ldn]/ ags] f] of] ufpkF flnsf @@&=** ju{ ls=dL= Ifq] kmndf km}lnPsf] 5 . o; kl/R5]bdf o; Ifq] sf] ef}uf]lns cjl:ylt, Pl] txfl;s lrgf/L tyf gfdfs/0f, /fhgLlts cjl:ylt, k|fsl[ ts tyf ;fF:s[lts pTsi[ 6tf, ljsf; ;e+ fjgfx?nfO{ bx] fo adf]lhdsf lzifs{ x?df JofVof ul/Psf] 5 . @=! efu} fl] ns cjl:ylt ;dG' bL| ;txaf6 sl/a ^)) ld6/ bl] v @@)) ld6/ ;Ddsf] prfO{df /x]sf] o; ufpFkflnsf ef}ufl] us cjl:yltsf lx;fan] @* l8uL| %# ldg]6 % ;]s]08 b]lv @( l8u|L )# ldg6] !% ;s] 0] 8 pQ/L cIffZ+ f / *! l8u|L )# ldg6] $% ;s] ]08 bl] v *! l8uL| @) ldg6] #) ;]s]08 kj' L{ bz] fGt/df kml} nPsf] 5 . o; ufpkF flnsf c5fd lhNnfsf] lhNNff ;b/ds' fd du+ n;g] bl] v s/La %) lsdLsf] b'/Ldf k\"jL{ efudf /xs] f] 5 . o; ufpFkflnsfsf] kj\" d{ f sdnahf/ gu/kflnsf / td' f{vfbF ufpkF flnsf, klZrddf 8f6] L lhNnf, pQ/df d+un;]g gu/kflnsf / blIf0fdf ;'v{]t lhNnf /x]sf] 5 . ufpkF flnsfsf] Ifq] kmn @@&=** ju{ lsdL /xs] f] 5 . ufpkF flnsfsf] j8fut If]qkmn ;DaGwL ljj/0f bx] fosf] tflnsfdf k:| tt' ul/Psf] 5 . j8f g+= tflnsf 1: j8fut Ifq] kmn Ifq] kmn -ju{ lsdL_ ;dfj]z uflj; 1 28.37 2 9sf/L -! b]lv (_ 3 4 lxRdf -! bl] v $_ 11.86 5 6 lxRdf -% bl] v (_ 24.69 7 jnftf -!,@,#,%,^,&_ 51.67 8 jnftf -$,*,(_ 35.15 hDdf 9'+ufrfNgf -!,#,$,%,^,&_ 33.92 9'+ufrfNgf -@,*,(_ 26.4 3f]8f;}g -!,&,*,(_ 15.82 227.88 >ft] M ;3+ Lo dfldnf tyf ;fdfGo kz| f;g dGqfno, @)&$ @=@ Pl] txfl;s lrgf/L tyf gfdfs/0f gj ul7t :yfgLo tx 9sf/L ;fljssf % j6f uflj;x? 9sf/L, lxRdf, jnftf, 9'+ufrfNgf / 3f]8f;g} ldn/] jgs] f] xf] . o; ufpFkflnsf P]ltxfl;s?kn] 8f]6L /fHo;Fu ;fldKotf /xs] f] 5 . 9sf/L ufpkF flnsfsf] gfdfs/0fsf] ;Gbed{ f :yfgLo hfgsf/ Joltmx?sf cg;' f/ xfn ahf/ /x]sf] o; 9sf/L If]qdf w/] } ;do klxnf 9fqmx] ?sf] ysfO{ d]6g\\ ] :yfgsf] ?kdf k|ofu] x'bF } cfPsf] / o;af6 g} ;fljssf] uflj;sf] gfd 9sf/L /xs] f] / :yfgLo txsf] kM' ;/+ rgf xbF' f ;f]xL gfd To; If]qsf] nflu k|l;4 /x]sf] xb'F f 9sf/L ufpFkflnsf gfdfs/0f ul/Psf] xf] . 6
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ @=# /fhgLlts cjl:ylt 9sf/L ufpFkflnsf k|bz] g=+ & cGt/ut c5fd lhNnfdf cjl:yt /x]sf] 5 . ;fljssf % j6f uflj;x? ldn/] ags] f] o; ufpkF flnsfdf * j6f j8fx? /xs] f 5g\\ . lhNnfdf ljBdfg rf/ gu/kflnsf / 5 ufpFkflnsf ul/ bz :yfgLo tx dWo] lhNnfsf] blIf0f k\"jL{ e\"efudf cjl:yt /xs] f] 5 . lhNnf ;b/ds' fd bl] v sl/j %) ls=dL b/' Ldf /x]sf] o; ufpkF flnsfsf] ufpFkflnsfsf] sG] b| ;fljssf] 9sf/L uflj; / xfnsf] j8f g+ $ df /x]sf] 5 . kj\" {jt ?kdf g]kfnsf] ;'b/' klZrd ljsf; If]qdf kg]{ ;t] L c~rnsdf /x]sf] of] ufpFkflnsf lhNnf leqsf] k|ltlglw ;ef lgjfr{ g k|of]hgsf Ifq] g+= @ kb| ]z ;ef lgjf{rg ko| fh] gsf nflu kb| z] g+ @ -v_ cGt/ut kb{5 . @=$ w/ftnLo cj:yf dWokxf8L ef}ufl] ns ljifz] tf af]ss] f] o; If]q w/ftlno :j?ksf lx;fan] ljljwtf oS' t /x]sf] 5 . clwsf+z hldgsf] agf6} le/fnf] k|sl[ tsf] 5 eg] glb tl6o If]q nfufotsf cGo If]qdf klg ;dy/ hldg klg /xs] f] 5 . dxfef/t kj{lto kxf8L >+[Vfnfn] ag]sf] o; ufpkF flnsfdf s8f vfnsf] r§fgL e'efu, eL/kfvf tyf j;fj] f; ofU] o If]q ;lxtsf] ljljwtfoQ' m w/ftlno cjl:ylt /xs] f] 5 . @=% kf| sl[ ts ;Dkbf jgIfq] n] cfu] 6s] f] If]q xb] f{ h+un / emf8L ul/ sl/j &@ k|ltzt / vl] t ul/Psf] hldg @%=$! k|ltzt /x]sf] 5 . ufpFkflnsf If]q agfP/ clj/n alu/xg] l/dfvfn] f, rfO/fvfn] f, vftLvf]nf, 9u+' fgL vfn] f, 3fdvf]nf, a'9fvfn] f,sfnLvf]nf, tfn] ;]g vfn] f, s0ffn{ L gbL, uu' 8f vfn] f, :ofpn] vfn] f nufotsf ;xfos glb tyf vfn] fx? oxfsF f] d'Vo k|fsl[ ts ;Dkbfx? xg' \\ . ;fy;fy} o; Ifq] df /xs] f /fli6«o jg tyf tfdfvfgL ;fd'bflos jg,dw'jg ;fd'bflos jg, ljGb|f;g} L ;fd'bflos jg lqk'/f;'Gb/L h:tf ;fd'bflos jgx?klg o; If]qsf k|fs[lts ;Dkbfx? xg' \\ . h}ljs ljjwtfsf lx;fjn] pRr kj{lto lr;f] xfjfkfgLdf kfOg] hLj tyf jg:kltx?df cdnf th] kq, af3, efn,' du[ , abF n] tyf sfnLh, nFO' r], 8fFkm] d'Vo ?kdf /x]sf 5g\\ o;sf kxf8sf] dflyNnf] efusf clwsf;+ :yfgdf jg tyf vs{x? /xs] f 5g\\ . . afnj' f nufotsf vlghx? o; Ifq] df kfOG5 . ufpkF flnsf] hldgdf vt] L ul/Psf] hdLg,h+un, r/0f Ifq] , au/ emf8L tyf kfgLn] 9fss] f] If]q ;DaGwL ljj/0f bx] fo adfl] hd /xs] f] 5 . e' pkof]usf] k|sf/ tflnsf 2: e\"pkof]usf] cj:yf If]qkmn k|ltzt afFemf] hldg If]qkmn – ju{ lsdL_ emf8L v]tL ul/Psf] hldg 0.15 0.07 eL/ r6\\6fg jg If]q 7.69 3.37 3f;F ] e\"ld anf6} ] hldg 57.9 25.41 hn Ifq] cGo 0.15 0.07 sn' If]qkmn 155.62 68.29 2 0.88 2.88 1.26 0.79 0.35 0.70 0.31 227.88 100 >ft] M :yfgLo lgsfo k'g;{/rgf cfofu] sf] kl| tjb] g, @)&$ 7
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ @=^ ;fF:s[lts pTsi[ 6tf 8f]6]nL ;fF:sl[ ts k|efj /x]sf] o; Ifq] df v; ;Eotf tyf lxGb' ;fF:s[ltsf] cgk' d ;+ud /x]sf] 5 . ;fdflhs l/ltl/jfh / rf8 kj{df a8f bz},+ ltxf/, r}t]bz+}, s[00ffi6dL, ;fpg] ;q+ mflGt, xf]nL kj,{ df3] ;q+ mflGt, cflb /xs] f 5g\\ . ;fdfGotof k?' ifx?n] ;6,{ kfOG{ 6, sf6] , 6f]kL / dlxnfx?n] uG\" o\", rfn] f], ;f/L, st' f{ ;'?jfn ei] fei' ffsf ?kdf nufpg] ub5{ g\\ . ld>Lt a;fj] f; /x]sf] o; If]qdf af| DX0f, If]qL, blnt / hghflt hfltsf] a;f]af; ePtf klg Ifq] L hfltsf] afx'Notf 5 . ufpFkflnsf Ifq] leq wflds{ dxTj af]ss] f hfnkfbl] j dlGb/, di6f dlGb/, lzj dlGb/ ;o' s{ f8F f dfO{, j08fnL dfOs{ f] dlGb/, gjb'uf{ dlGb/ / lttf8} f dlGb/ h:tf :yn tyf dlGb/x? /x]sf 5g\\ . @=& ljsf;sf ;Defjgfx? 9sf/L ufpFkflnsf Ifq] leq /x]sf kf| sl[ ts tyf ;fF:s[lts ;Dkbfx?, cflys{ cEof; / pknAw dfgljo k\"FhL tyf kj\" fw{ f/ nufotsf] cj:yfnfO{ x]g{] xf] eg] o; ufpF kflnsfdf ljsf;sf kz| :t ;Defjgfx?sf] cfsF ng ug{ ;lsG5 . ufpF ljsf;sf ;D+ efjgfx?nfO{ b]xfo adfl] hdsf] tflnsfdf k|:t't ul/Psf] 5 . qm=;=+ ljifo If]q÷pkIf]q tflnsf 3: ljsf;sf ;Defjgfx? ! k|fsl[ ts >f]t tyf ;fwg ;Defjgf @ cfly{s 708f tyf pkf]i0f xfjfkfgL / pRr kxf8L Ifq] Lo hl} js ljljwtf s0ffn{ L nufotsf afx}| dlxgf axg] glb tyf vfn] f # ;fdflhs kf6g tyf r/0f Ifq] glb tl6o ;dy/ e\"efu $ efl} ts k\"jfw{ f/ wfld{s dxTjsf If]q % jg tyf jftfj/0f l;ld, sf]bf], ;G' tnf h:tf cuf{gLs pTkfbg ^ ;'zf;g tyf ;:+ yfut Joj;foLs dxsf nflu kl| ;4 kzk' fngsf] cEof; ljlQo ;'lawf ;xh dflj ;Ddsf] zl} Ifs ;+:yf ;Ddsf] kxFr' :jf:Yo rfs} L nufotsf :jf:Yo ;'ljwf k\"0f{ ;/;kmfOs{ f cEof; k0\" f{ vf]k ufpkF flnsfsf nflu k|of;/t vfgk] fgLsf] pknAwtfdf lj:tf/ j8f:t/Lo dfu{x?sf] lj:tf/ / :t/Ls/0f ;a} j8fdf oftfoftsf] kx'Frdf kxn cfjZostf cg';f/sf kn' tyf ;fFw'sf] lgdf0{ f /fhdfu{af6 af6f] lj:tf/sf] kxn $$ ;fd'bflos jg tyf ^ j6f sa'lnotL jg ^#^# xS] 6/ cfu] 6]sf] ;dlztf]i0f tyf lztf]i0f Ifq] Lo hl} js ljljwtf k|r'/ vlgh kbfy{sf] pknAwtf ufpsF fok{ flnsf, ljifout zfvf, ;ldltsf] u7g / ;~rfng u};;sf] ljsf; sfod{ f ;+nUgtf 8
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ @=* dfgj ljsf; ;r\" sfs+ , cf}ift cfo' / ul/jL gk] fn dfgj ljsf; k|ltj]bg @)!$ tyf ul/aLsf] n3' If]q cg'dfg @)^* df c5fd lhNnfsf] ;Gbed{ f cf}+nfOPsf tYox?nfO{ o; ufpFkflnsfsf] xsdf klg ;fdfGoLs/0f ul/Psf] 5 . g]kfn dfgj ljsf; k|ltj]bg, @)!$ cg';f/ c5fd lhNnf dfgj ljsf; ;\"rsfs+ sf b[li6sf0] fn] &% lhNnfx? dWo] &! cf+} :yfgdf kb5{ . o; lhNnfsf] dfgj ljsf; ;\"rsfs+ sf] dfg )=#&* /x]sf] 5 . h;cg';f/ cf}ift cfo' ^&=!$ jif{ tyf k|ltJolQm cfDbfgL %#^ cdl] /sL 8n/ /x]sf] 5 . ul/aLsf] n3' If]q cg'dfg @)^* cg;' f/ ul/aLsf] b/ $&=@ k|ltzt /x]sf] bl] vG5 . 9
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ kl/R5]b #M hg;V+ ofsf] cj:yf o; kl/R5]bdf ufpFkflnsfsf] hg;f+lVs cj:yf;Fu ;DaGwLt j:tL, 3/w'/Lsf] ljj/0f, hg;V+ of agf}6, ;/+ rgf tyf ljt/0f h:tf ljifox? ;dflji6 /xs] f 5g\\ . #=! hg;+Vof ljt/0fsf] cj:yf 3/kl/jf/ ;j]I{ f0f @)&$ cg;' f/ sn' hg;+Vof @%^&& /x]sf] 5 eg] #^^( 3/kl/jf/ /x]sf] 5 . j8f cg';f/ hg;V+ of xb] f{ ;ae} Gbf pRr j8f g+= ! df %%!( /xs] f] 5 eg] ;a} eGbf Gog\" j8f g+= % df !)*@ /xs] f] bl] vG5 . cf}ift 3/kl/jf/sf] cfsf/ ^=*@ /xs] f] o; ufpFkflnsfdf n+}lus cg'kft eg] !!&=)^ /x]sf] 5 . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f b]xfo adfl] hd /xs] f] 5 . tflnsf 4: hg;+Vof ljt/0fsf] cj:yf hgu0fgf @)^* cg;' f/ 3/kl/jf/ ;j]{If0f @)&$ cg;' f/ j8f hg;V+ of cfi} ft n+l} us hg;V+ of cfi} ft n}+lus g+ k?' if dlxnf 3/kl/jf/ cgk' ft cgk' ft 3/kl/jf/ hDdf cfsf/ 3/kl/jf/ 3/kl/jf/ hDdf k'?if dlxnf cfsf/ 1 725 4036 1901 2135 5.57 89.00 583 5519 2802 2717 9.47 103.13 2 479 2383 1069 1314 4.97 81.40 520 3821 1952 1869 7.35 104.44 3 515 2972 1430 1542 5.77 92.70 575 3609 1832 1777 6.28 103.10 4 403 2289 1079 1210 5.68 89.20 391 2839 1459 1380 7.26 105.72 5 303 1789 857 932 5.90 92.00 323 1082 627 455 3.35 137.80 6 564 3249 1633 1616 5.75 101.10 571 3737 2045 1692 6.54 120.86 7 418 2415 1190 1225 5.78 97.10 357 2877 1761 1116 8.06 157.80 8 388 2437 1230 1207 6.28 101.90 349 2193 1116 1077 6.28 103.62 hDdf 3795 21570 10389 11181 5.70 93.05 3669 25677 13594 12083 6.82 117.06 ;|f]tM sl] Gb|o tYof+s ljefu, @)^* tyf 3/kl/jf/ ;jI{] f0f, @)&$ #=@ hg3gTjsf] cj:yf o; ufpFkflnsfsf] hg3gTj !#*=#) hgf kl| t jlsdL /x]sf] 5 . Ifq] kmn cg';f/ xb] f{ ;a}eGbf sd If]qkmn ePsf] j8f g+= @ df #@@=!* hgf k|lt jlsdL] / ;ae} Gbf a9L Ifq] kmn ePsf] j8f g+= $ sf] %$=($ hgf kl| t jlsdL /x]sf] bl] vG5 . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f bx] fo adf]lhdsf] /x]sf] 5 . tflnsf 5: hg3gTjsf] cj:yf j8f g+= hg;+Vof ljj/0f Ifq] kmn ljj/0f hg3gTj -kl| t jlsdL_ 1 hg;V+ of k|ltzt If]qkmn -alsdL_ kl| tzt 2 194.54 3 5519 21.49 28.37 12.45 322.18 4 146.17 5 3821 14.88 11.86 5.20 54.94 6 30.78 7 3609 14.06 24.69 10.83 110.17 8 108.98 2839 11.06 51.67 22.67 138.62 1082 4.21 35.15 15.42 3737 14.55 33.92 14.89 2877 11.20 26.40 11.59 2193 8.54 15.82 6.94 10
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ j8f g=+ hg;+Vof ljj/0f Ifq] kmn ljj/0f hg3gTj -kl| t hDdf jlsdL_ hg;+Vof kl| tzt Ifq] kmn -alsdL_ kl| tzt 25677 100 227.88 100 138.30 ;f| ]tM s]lGb|o tYofs+ ljefu, @)^* tyf 3/kl/jf/ ;jI]{ f0f, @)&$ #=# pd]/ tyf lnu+ sf] cfwf/df hg;+Vof ljj/0f pd/] sf cfwf/df hg;V+ ofsf] l:ylt xb] f{ pd]/ ;d'x cg';f/ kfrF jif{d'lgsf] hg;V+ of #*$( / &) jif{ dflysf] hg;+Vof &@( /x]sf] 5 . pd/] / lnËsf cfwf/df pd/] ;dx\" cg;' f/ j8fut ljj/0f b]xfo adfl] hd /x]sf] 5 . tflnsf 6: pd/] tyf ln+usf] cfwf/df hg;V+ of ljj/0f j8f pd/] ;dx\" cg';f/ hg;V+ of gDa/ % jif{ dg' L ^–!$ jif{ !%–!* jif{ !(–@$ jif{ @%–$( jif{ %)–%( jif{ ^)–^( jif{ &) jif{ dfly k?' if dlxnf k?' if dlxnf k?' if dlxnf k'?if dlxnf k?' if dlxnf k?' if dlxnf k'?if dlxnf k?' if dlxnf 1 435 394 734 701 282 212 690 736 317 322 164 123 116 111 64 118 2 278 259 453 435 187 152 517 516 253 224 126 101 86 124 52 58 3 293 267 521 461 155 173 442 474 216 215 113 103 55 48 37 36 4 204 197 339 307 156 151 432 396 149 159 86 74 60 56 33 40 5 75 71 96 115 56 47 224 110 52 56 67 28 43 12 14 16 6 332 267 532 447 213 167 504 447 226 179 108 75 76 65 54 45 7 294 184 470 265 151 104 430 294 187 120 105 57 69 69 55 23 8 157 142 270 259 109 103 298 300 128 131 72 55 46 39 36 48 hDdf 2068 1781 3415 2990 1309 1109 3537 3273 1528 1406 841 616 551 524 345 384 ;f| ]tM 3/kl/jf/ ;jI{] f0f, @)&$ #=$ dfte[ fiffsf] cfwf/df hg;+Vof ljj/0f ufpFkflnsf leq af]lng] dfte[ fiffsf cfwf/df xb] f{ s'n @%^&& hg;+Vof dWo] ;ae} Gbf pRr @%^%! hg;+Vof cyft{ ((=() kl| tztn] g]kfnL efiff tyf $ hgfn] cGo efiff afN] g] u/s] f 5g\\ . j8fut ?kdf dft[efiff cg';f/sf] hg;V+ of ljj/0f bx] fo adfl] hd /xs] f] 5 . j8f g+= tflnsf 7: dft[efiffsf] cfwf/df hg;+Vof ljj/0f cGo hDdf 1 dft[efiff cg';f/ hg;+Vof 2 g]kfnL dy} nL lxGbL 3 4 5518 0 0 1 5519 5 6 3819 0 1 1 3821 7 8 3602 34 0 3609 hDdf 2838 0 0 1 2839 k|ltzt 1079 2 1 0 1082 3727 0 9 1 3737 2877 0 0 0 2877 2191 0 2 0 2193 25651 5 17 4 25677 99.90 0.02 0.07 0.02 100 ;|f]tM 3/kl/jf/ ;jI{] f0f, @)&$ 11
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ #=% wd{ cg';f/ hg;+Vof ljj/0f wds{ f cfwf/df ufpFkflnsfsf] hg;V+ ofsf] l:ylt x]bf{ lxGb' wd{ dfGg] @%%^* cyf{t ((=%* k|ltzt /x]sf 5g\\ eg] af}4 wd{ dfGg] *% hgf /xs] f 5g\\ . wd{ cg';f/ j8fut hg;+Vof ljj/0f bx] fo adf]lhd k|:tt' ul/Psf] 5 . j8f gDa/ lxGb' tflnsf 8: wd{ cg';f/ hg;+Vof ljj/0f hDdf 1 5509 wd{ cg;' f/ hg;+Vof -3/kl/jf/ ;jI{] f0f @)&$_ 2 3814 af}4 O{:nfd O;fO{ cGo 3 3595 4 2837 4 0 5 1 5519 5 1082 6 3682 3 1 0 3 3821 7 2857 8 2192 12 0 1 1 3609 25568 hDdf 99.58 0 0 2 0 2839 kl| tzt 0 0 0 0 1082 54 0 0 1 3737 11 0 0 9 2877 1 0 0 0 2193 85 1 8 15 25677 0.33 0.00 0.03 0.06 100 ;f| t] M 3/kl/jf/ ;j{]If0f, @)&$ #=^ hfltut cfwf/df 3/kl/jf/ tyf hg;V+ of ljj/0f Hffthfltut cfwf/df 3/kl/jf/ tyf hg;V+ of l:ylt x]bf{ ;a}eGbf pRr af| dx0f÷Ifq] Lsf] 3/kl/jf/ @$(* / hg;V+ of !^%&& /xs] f] 5 . ufpkF flnsfsf] 3/kl/jf/ tyf hg;V+ ofnfO{ hfthftLut cfwf/df bx] fodf k|:tt' ul/Psf] 5 . tflnsf 9: hfltut cfwf/df 3/kl/jf/ / hg;V+ of ljj/0f j8f hfthftL 3/kl/jf/ ljj/0f hfthftL cg;' f/ hg;V+ of ljj/0f g=+ kxf8L If]qL÷ kxf8L cfbL kxf8L kxf8L hDdf kxf8L Ifq] L÷ kxf8L cfbL kxf8L kxf8L hDdf af| dx0f af;L÷ hghftL blnt cGo af| dx0f af;L÷hghftL blnt cGo 1 427 0 156 0 583 3837 0 1682 0 5519 2 257 0 263 0 520 1914 4 1903 0 3821 3 427 0 148 0 575 2435 4 1170 0 3609 4 280 0 111 0 391 1990 2 847 0 2839 5 272 0 51 0 323 816 0 266 0 1082 6 367 19 185 0 571 2291 122 1324 0 3737 7 204 1 152 0 357 1638 2 1237 0 2877 8 264 0 85 0 349 1656 0 537 0 2193 hDdf 2498 20 1151 0 3669 16577 134 8966 0 25677 k|ltzt 68.08 0.55 31.37 0.00 100 64.56 0.52 34.92 0.00 100 ;|ft] M 3/kl/jf/ ;jI{] f0f, @)&$ 12
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ #=& 3/dn' Lsf] ljj/0f n}lus+ tfsf cfwf/df 3/d'nLsf] l:ylt x]bf{ sn' 3/kl/jf/ dWo] ;a}eGbf a9L k'?if 3/dn' L x'g] 3/kl/jf/ ;+Vof #)(^ / dlxnf 3/dn' L x'g] 3/kl/jf/ %&# /xs] f] 5 . lnËsf cfwf/df 3/d'nLsf] ljj/0f b]xfo adf]lhd /x]sf] 5 . tflnsf 10: 3/dn' Lsf] ljj/0f j8f gDa/ nl} Ëstfsf cfwf/df 3/dn' L ;V+ of 1 k'?if 3/d'nL dlxnf 3/dn' L hDdf 2 3 466 117 583 4 5 417 103 520 6 7 502 73 575 8 324 67 391 hDdf 295 28 323 499 72 571 299 58 357 294 55 349 3096 573 3669 ;f| t] M 3/kl/jf/ ;jI{] f0f, @)&$ #=* ckfu+tfsf] cfwf/df hg;+Vof ufpkF flnsf If]q leq /x]sf ljleGg vfnsf ckfu+ tf ePsf JolStx? s'n *!) hgf dWo] ;a}eGbf pRr zf/Ll/s ckf+utf ePsfx?sf] ;V+ of $(( /xs] f] 5 . To;u} /L !! hgf JolQm dgf;] fdflhs ckfËtf ePsf 5g\\ . ckfËutfsf cfwf/df ufpFkflnsfsf] s'n hg;+VofnfO{ bx] fo adf]lhd k:| tt' ul/Psf] 5 . j8f g=+ ckf+utf zf/Ll/s tflnsf 11: ckfËtfsf] cfwf/df hg;+Vof hDdf gePsf] ckfËtf ckfu+ tfsf cfwf/df hg;V+ of 1 2 5373 97 jf}l4s bl[ i6ljlxg - alx/f -;'Gg / :j/ Affn] fO{ ;DaGwL dgf];fdflhs 3 3717 54 ckfËtf cfvF f gb]Vg_] af]Ng g;Sg]_ ckf+utf -eses_] ckfËtf 4 3516 51 5 2739 55 6 16 18 5 4 5519 6 1055 17 7 3588 87 4 15 27 4 0 3821 8 2784 61 2095 77 7 15 13 7 0 3609 hDdf 24867 499 k|ltzt 4 12 27 2 0 2839 96.85 1.94 322 3 0 1082 11 24 19 6 2 3737 2 6 19 2 3 2877 6 35 5 2 2193 43 93 130 34 11 25677 0.17 0.36 0.51 0.13 0.04 100 ;|ft] M 3/kl/jf/ ;j]I{ f0f, @)&$ 13
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ #=( cfjf; dfyLsf] :jfldTjsf cfwf/df 3/kl/jf/ ljj/0f ufpFkflnsf Ifq] df /x]sf s\"n #^^( 3/kl/jf/ dWo] ((=#@ k|ltzt cyf{t #^$$ 3/kl/jf/ cfkmg\\ } 3/df a:g] u/]sf 5g\\ . To;u} /L, ef8fdf a:g] 3/kl/jf/ ;+Vo6f @$ / cGo vfnsf] :jfldTj ePsf 3/df a:g] ! /x]sf 5g\\ . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f b]xfo adfl] hd /x]sf] 5 . tflnsf 12: cfjf; dflysf] :jfldTjsf cfwf/df 3/kl/jf/ ljj/0f j8f g=+ cfjf;Lo :jldTjsf cfwf/df 3/kl/jf/ ljj/0f hDdf cfkmg\\ } ef8f cGo 1 579 4 0 583 2 3 519 1 0 520 4 5 572 3 0 575 6 7 385 6 0 391 8 323 0 0 323 567 4 0 571 355 1 1 357 344 5 0 349 hDdf 3644 24 1 3669 kl| tzt 99.32 0.65 0.03 100 ;|f]tM 3/kl/jf/ ;jI{] f0f, @)&$ #=!) a;fj] f;sf] cj:yf ;DaGwL ljj/0f ufpkF flnsf Ifq] df /x]sf sn\" @%^&& hg;V+ of dWo] *@=$* kl| tzt cyf{t @!!&( hgf u0fgf u/s] } :yfgdf cfkm\\g} 3/df a:g] u/s] f 5g\\ . To;}u/L, :jbz] df cGoq a;f]af; u/]sf] / ljbz] df a:gs] f] ;V+ of qmdzM !@(% / #@)# /x]sf] 5 . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f b]xfo adf]lhd /xs] f] 5 . j8f g=+ tflnsf 13: a;fa] f/sf] cj:yf ;DaGwL ljj/0f hDdf 1 a;fa] f;sf cfwf/df hg;+Vof ljj/0f 2 u0fgf u/s] f] :yfgdf a;f]af; u/s] f] :jbz] df cGoq a;f]jf; u/s] f] ljb]zdf a;]sf] 3 4 4462 265 792 5519 5 6 2546 220 1055 3821 7 8 3046 160 403 3609 hDdf 2529 108 202 2839 kl| tzt 845 113 124 1082 3227 184 326 3737 2614 128 135 2877 1910 117 166 2193 21179 1295 3203 25677 82.48 5.04 12.47 100 ;f| ]tM 3/kl/jf/ ;j{]If0f, @)&$ 14
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ #=!! aj} flxs l:ylt 3/kl/jf/ ;j{I] f0f @)&% cg';f/ o; ufpFkflnsfsf] a}jflxs l:yltnfO{ cg';f/ hg;+Vofsf] l:ylt xb] f{ %*%% hgf cljjflxt, &%@( hgf sd pd/] tyf !!$^# hgfn] Psn ljjfx u/]sf] bl] vG5 . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f b]xfo adfl] hd /xs] f] 5 . j8f gDa/ tflnsf 14: aj} flxs l:ylt ;DaGw ljjflxt t/ sd pd/] a}jflxs l:ylt ;DaGwL ljj/0f ljR5b] cnu a;]sf] 1 2 cljjflxt Psn ljjfx jx'ljjfx kg' M ljjfx ljwjf÷ljb/' 29 4 1491 3 0 0 1488 4 1454 2370 34 10 127 5 2 2 1003 6 443 1778 44 1 67 1 2 741 7 8 932 1575 15 1 79 1 2 285 7 4 1065 hDdf 706 1303 19 1 66 1 1 869 194 540 10 2 48 2 3 587 917 1648 44 9 43 43 18 7529 691 1225 49 2 39 ;f| ]tM 3/kl/jf/ ;j]{If0f, @)&$ 518 1024 15 2 42 5855 11463 230 28 511 #=!@ ljb]z uPsf 3/kl/jf/ ljj/0f ljbz] uPsf 3/kl/jf/sf] l:ylt x]bf{ s'n ljbz] hfg] @&%* 3/kl/jf/ dWo] ;a}eGbf a9L j8f g=+ ! df !&$ hgf / ;a} eGbf sd j8f g=+ * df %& 3/kl/jf/ /x]sf 5 . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f b]xfo adf]lhd /xs] f] 5 . tflnsf 15: lab]z uPsf 3/kl/jf/ ljj/0f j8f g=+ hDdf 3/w'/L 3/aflx/ uPsfx?sf] ;+Vof kl| tzt 1 725 174 24.00 2 3 266 245 92.11 4 5 367 126 34.33 6 7 270 128 47.41 8 242 85 35.12 hDdf 251 60 23.90 293 85 29.01 344 57 16.57 2758 960 34.81 ;f| ]tM s]lGbo| tYofs+ ljefu, @)^* #=!# JolQmut 36gf ljj/0f -@)&# rq} d;fGt ;Dd btf{ ePsf ljj/0f cg;' f/_ utjif{sf] ljj/0f cg;' f/ ufpkF flnsf leq sn' !&($ hGdbtf{, @#! d[To' btf{ / @@% ljjfx btf{ ePsf] b]lvG5 . a;fO{ ;/fOsf] ;Gbe{df (^ 3/kl/jf/ a;fO{;/fO{ u/L cGoq uPsf] kfOG5 . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f bx] fo adfl] hd /xs] f] 5 . 15
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ tflnsf 16: JolQmut 36gf ljj/0f j8f gDa/ hGd dT[ o' ljjfx ;DaGw ljR5]b a;fO;F /fO{ -hf]8L_ cfPsf] uPsf] 1 281 2 208 93 50 - - 9 3 213 4 196 12 27 - - 23 5 146 6 340 23 34 - - 9 7 252 8 158 42 12 - - 6 1794 hDdf 49 4 - - 2 3 31 - - 3 4 47 - - 20 5 20 - - 24 231 225 0 0 96 ;f| ]tM ufpkF flnsf sfof{no, @)&$ 16
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ kl/R5b] $M cfly{s cj:yf o; kl/R5]bdf ufpFkflnsfsf] kz] f, /fh] uf/L, s[lif, pBfu] Jofkf/ tyf Joj;fo, ;xsf/L, ko{6g, a+s} tyf ljlQo ;+:yf cfly{s ultljlw ;DaGwL ljj/0fnfO{ ljljw lzif{sx?df k:| tt' ul/Psf] 5 . $=! kd| v' cflys{ ljj/0f o; lzif{s cGt/ut cflys{ ultljlwsf] ljj/0f k:| t't ul/Psf] 5 . $=!=! d'Vo k]zf ;DaGwL ljj/0f ufpkF flnsf cGt/ut /x]sf] hg;V+ ofsf] kz] fut l:ylt lgofNbf o; If]qdf canDag ul/Psf] k]zf dWo] ;a}eGbf al9 &(%! cyf{t #)=(& kl| tztn] sl[ if tyf kzk' fngnfO{ kd| v' kz] f agfPsf 5g\\ eg] bf;] f| ]df @!=)$ kl| tzt cWoog ug]{ ljBfyL{ /x]sf 5g . kd| 'v kz] f cg';f/ j8fut hg;V+ of ljj/0f bx] fo adfl] hd /x]sf] 5 . j8f g+ sl[ if tyf gf]s/L pBf]u tyf tflnsf 17: dV' o k]zf ;DaGwL ljj/0f ux[ 0fL j]/fh] uf/ sd pd]/ cGo kzk' fng Jofkf/ Hofnf÷ Joj;flos j}b]lzs ljBfyL{ - dhb'/L sfo{ /f]huf/L cWoog/t_ 1 1247 100 12 94 20 578 1246 715 227 1264 16 2 1323 53 60 79 4 248 751 148 201 954 0 3 1175 24 25 47 1 292 733 161 145 1006 0 4 914 45 51 43 12 323 597 32 113 709 0 5 483 10 44 35 2 124 170 13 62 139 0 6 942 42 43 27 23 318 846 282 147 1053 14 7 1151 13 53 38 2 123 600 1 118 774 4 8 716 36 13 96 2 314 460 58 155 328 15 hDdf 7951 323 301 459 66 2320 5403 1410 1168 6227 49 k|ltzt 30.97 1.26 1.17 1.79 0.26 9.04 21.04 5.49 4.55 24.25 0.19 ;f| t] M 3/kl/jf/ ;jI]{ f0f, @)&$ $=!=@ k|fljlws tyf ljz]if bIftf ePsf dfgj ;+;fwgsf] ljj/0f ufpFklnsf Ifq] leq pknAw xg' ;Sg] sl[ if, OlGhlgol/Ë, dl] 8l;g, jlsn, kqsf/ h:tf k|fljlws tyf ljzi] f bIftf ePsf dfga ;;+ fwg sn\" &* /x]sf] b]lvG5 . h;dWo] ;a}eGbf pRr ;V+ of j8f g+= ! df @$ / o:tf] vfnsf] bIftf ePsf dfgj ;+;fwg j8f g+= & /x]sf] kfObg} . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f b]xfo adfl] hd /xs] f] 5 . j8f sl[ if / kz' tflnsf 18: k|fljlws tyf ljz]if bIftf ePsf dfgj ;+;fwgsf] ljj/0f cGo hDd gDa/ d k' d k' f ljifo Ifq] cg;' f/ k|fljlws dfgj ;+zfwg Ol~hlgol/Ë jg dl] 8l;g vfBk;| f]wg jlsn kqsf/ d k' d k' d k' d k' d k' d k' 1 - 6 1 3 - 1 3 7 - - - - - 2 - 1 24 21 3 - 3 - - - 5 - - - - - 2 - - 14 3 - 2 - - - - -4 - -- - - - - - 6 4- 2 - - - - -4 - -- - - - - - 6 17
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ j8f s[lif / kz' Ol~hlgol/Ë ljifo If]q cg';f/ kf| ljlws dfgj ;z+ fwg kqsf/ cGo hDd gDa/ d k' d k' d k' d k' f jg dl] 8l;g vfBk;| f]wg jlsn d k' d k' d k' d k' 5- - - - - - 1 3 - -- - - - - - 4 6 - 2 - - - - - 1 - -- - - 1 - - 4 7- - - - - - - - - -- - - - - - 0 8- 6 - 2 - - 3 8 - - - - - 1 - - 20 hDdf 1 21 1 8 0 1 7 32 0 0 0 0 0 6 0 1 78 ;f| t] M ;d'x 5nkmn tyf hfgsf/ JolQm cGt/jftf{, @)&$ $=!=# jb} l] zs /f]huf/Ldf uPsfx?sf] ljj/0f o; ufpkF flnsfaf6 ab} ]lzs /fh] uf/Lsf nflu hfg] s\"n %!!# hgfx? dWo] ;ae} Gbf pRr ;V+ ofdf ef/t hfgx] ? (*=(* kl| tzt /x]sf 5g\\ . vf8Ldn' 's tyf dnl] ;of hfg] $(, o\"/f]k, cd]l/sf / ci6]lnof h:tf bz] x?df hfg]sf] ;V+ of ! / hfkfg tyf sfl] /of hfg]x? @ hgf /x]sf] b]lvG5 . j8fut ?kdf o; ;DaGwL ljj/0f b]xfo adf]lhd /xs] f] 5 . j8f g+ tflnsf 19: a}bl] zs /f]huf/df uPsfx?sf] ljj/0f j}bl] zs /fh] uf/Ldf uPsfx?sf] ;V+ of 1 2 ef/t vf8L d'n's tyf dn]l;of o/' fk] , cdl] /sf, ci6]lnof hfkfg jf sfl] /of cGo b]z hDdf 3 4 800 8 - 1 - 809 5 700 6 900 8 - - - 708 7 600 8 700 7 - - - 907 400 hDdf 360 11 - - - 611 kl| tzt 601 5061 5 - - - 705 98.98 2 - - - 402 3 - - - 363 5 1 1 - 608 49 1 2 0 5113 0.96 0.02 0.04 0.00 100 ;|ft] M ;d\"x 5nkmn tyf hfgsf/ JolSt cGt/jftf{, @)&$ $=!=$ ;'sD' jf;L ;DjGwL ljj/0f ufpFkflnsf Ifq] leq s\"n @( 3/kl/jf/ ;s' 'Daf;L /x]sf 5g\\ . h; cg;' f/ j8f g+= @ df @, j8f g=+ $ df @!, j8f g=+ % df # / j8f g+= ^ df # 3/kl/jf/ afxs] cGo j8fx?df ;s' 'Daf;L 3/kl/jf/ /x]sf] bl] vbg} . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f bx] fo adf]lhd /xs] f] 5 . j8f g+= 3/kl/jf/ ;V+ of tflnsf 20: ;s' 'Daf;L ;DaGwL ljj/0f ! ;s' D' af;L a;f]af; /xs] f] kd| v' :yfg 2 @ - # 18
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ j8f g=+ 3/kl/jf/ ;+Vof ;'s'Daf;L a;f]af; /xs] f] kd| 'v :yfg $ anftf 21 bjfnL s/f]8, afF;sf]6 % 3 dfo] ^ 3 & - ;f| t] M ;dx\" 5nkmn tyf hfgsf/ JolSt cGt/jftf{, @)&$ * hDdf 29 $=@ sl[ if tyf kz' ljsf; $=@=! l;+rfO{ ;'ljwf ;DaGwL ljj/0f o; Ifq] sf *^ j6f l;+rfO k\"jf{wf/af6 sl/a #(& xS] 6/ hldgdf l;+rfO ;l' jwf ku' ]sf] b]lvG5 . o:tf] ;l' awfaf6 @@@@ 3/kl/jf/ nfeflGjt xg' ] u/]sf] kfOG5 . cfofh] gfut ?kdf l;r+ fOsf] lsl;d, dfWod, pknAwtf, l;lGrt hldg tyf nfeflGjt 3/w'/L ;DaGwL ljj/0f cg';r\" L–# df k:| t't ul/Psf] 5 . $=@=@ sl[ if sfo{df pkof]u ePsf] hUuf / :jfldTj ;DaGwL ljj/0f ufpFkflnsf Ifq] df sn' #(@^$ /f]kgL hUuf s[lif sfos{ f nflu pkofu] ul/Psf] bl] vG5 . h; dWo] cfkm\\gf] kl/jf/sf] gfddf /xs] f] hUuf pkofu] ug{] 3/kl/jf/ / c?sf] gfddf /xs] f] hUuf pkofu] ug{] 3/kl/jf/ ;V+ of qmdzM #@)! / (%^ /xs] f 5g\\ . cGo :jfldTjsf] hUuf #&! /fk] gL pkof]u ePsf] b]lvG5 . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f b]xfo adfl] hd k:| tt' ul/Psf] 5 . tflnsf 21: sl[ if sfo{df pkof]u ePsf] hUuf / :jfldTj ;DaGwL ljj/0f j8f cfˆgf] kl/jf/sf] gfdsf] c?sf] gfddf /x]sf] cGo :jfldTjsf] hUuf sl[ if sfo{ s[lif sfos{ f nflu gDa/ hUuf pkefu] ug{] hUuf pkofu] ug]{ pkofu] ug{] gug]{ pkof]u ePsf] s\"n kl/jf/ If]qkmn -/f]=_ kl/jf/ Ifq] kmn -/f]=_ kl/jf/ If]qkmn -/f=] _ kl/jf/ hldg Ifq] kmn -/f]kgL_ 1 463 5987 314 1784 2 9 25 7780 2 493 8186 144 711 18 59 27 8956 3 539 4231 84 291 5 34 30 4556 4 336 3315 30 75 4 15 53 3405 5 218 1363 93 575 12 35 33 1973 6 542 2738 8 24 19 25 28 2787 7 336 4806 178 1958 4 39 16 6803 8 274 2428 105 421 41 155 51 3004 hDdf 3201 33054 956 5839 105 371 263 39264 ;f| ]tM 3/kl/jf/ ;jI]{ f0f, @)&$ $=@=# cGg tyf bnxg afnL pTkfbg / ljqmL ;DaGwL ljj/0f afnLhGo pkhx? dWo] cGgjfnL, bnxg / t]nxg afnL qmdzM #!%#! /f]kgL, !#() /fk] gL / !@&@ /fk] gL hUufdf pTkfbg ug]{ u/]sf] bl] vG5 . oL hldgx?af6 cGgafnL @@)## lSjG6n, bnxg afnL !@$@ lSjG6n / tn] xg afnL 19
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ $(# lSjG6n pTkfbg x'g] u/]sf] 5 . oL pkhx?sf] s]lx kl/df0fdf ljlqm x'g] u/]sf 5g\\ . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f bx] fo adfl] hd /xs] f] 5 . tflnsf 22: cGg tyf bnxg afnL pTkfbg / laqmL ;DaGwL ljj/0f j8f cGgjfnL bnxg afnL tn] xg afnL gDa/ If]qkmn - pTkfbg - ljlqm - If]qkmn - pTkfbg - ljlqm - If]qkmn - pTkfbg - ljlqm - /fk] gL_ lSjG6n_ lSjG6n_ /fk] gL_ lSjG6n_ lSjG6n_ /fk] gL_ lSjG6n_ lSjG6n_ 1 6681 3547 23 437 290 11 265 115 0 2 4119 2604 13 131 118 2 192 29 0 3 4716 2365 154 137 109 7 163 47 8 4 2106 3954 47 124 115 0 116 53 0 5 2397 1790 15 159 226 7 158 91 2 6 1338 2738 30 120 137 0 121 41 8 7 7254 1246 16 133 122 0 123 62 0 8 2920 3789 37 149 125 4 134 55 2 hDdf 31531 22033 335 1390 1242 31 1272 493 20 ;f| t] M 3/kl/jf/ ;j{I] f0f, @)&$ $=@=$ kmnkm'n, t/sf/L, gub]jfnL / dx pTkfbg ;DaGwL ljj/0f o; Ifq] df pTkflbt t/sf/L, kmnkmn' / gubj] fnL pTkfbgsf] cj:yf x]bf{ qmdzM &$# /f]kgL, $%$ /fk] gL / %$$ /f]kgL hldgdf qmdzM (%!, !)#) / #*( lSjG6n pTkfbg x'g] u/]sf] 5 . oL pkhx? yf/] } kl/df0fdf ljlqm xg' ] ug{] ul/Psf] 5 . df/} Lkfngsf] cj:yf x]bf{ !)!( 3f/af6 @(^& lsnf]uf| d dx pTkfbg xg' ] u/s] f] kfOG5 . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f b]xfo adfl] hd /xs] f] 5 . tflnsf 23: kmnkm'n, t/sf/L, gub]afnL / dx pTkfbg ;DaGwL ljj/0f t/sf/L kmnkmn' gub] afnL dx pTkfbg j8f g=+ If]qkmn - pTkfbg - ljlqm - If]qkmn - pTkfbg - ljlqm - If]qkmn - pTkfbg - ljlqm - 3f/ ;V+ of pTkfbg - /f]kgL _ lSjG6n_ lSjG6n_ /fk] gL_ lSjG6n_ lSjG6n_ /fk] gL_ lSjG6n_ lSjG6n_ sh] L_ 1 2 171 233 0 101 171 71 114 93 12 142 594 3 4 54 66 1 31 44 0 22 7 2 66 82 5 6 62 52 1 20 28 1 127 110 46 120 274 7 8 48 61 20 23 81 50 32 13 0 96 169 hDdf 171 290 10 164 268 13 150 91 16 251 962 87 70 14 40 353 19 52 36 6 146 502 78 85 0 27 33 0 18 24 0 115 66 72 94 3 48 52 3 29 15 2 83 318 743 951 49 454 1030 157 544 389 84 1019 2967 ;|f]tM 3/kl/jf/ ;j{I] f0f, @)&$ 20
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ $=@=% kzk' fng tyf bw' hGo pTkfbgsf] cj:yf kz'kG5Lkfng tyf bw' hGo pTkfbgsf] cj:yf x]bf{ s\"n #^^( 3/kl/jf/ dWo] #)*! 3/kl/jf/df kz'kfng sfo{ eO{/x]sf] 5 . ufO{ / e}+;Laf6 s\"n #&)*)) ln6/ b'w tyf l3p pTkfbg ug]{ u/]sf] kfOG5 . o; ;DawL j8fut ljj/0f b]xfo adf]lhd k:| tt' ul/Psf] 5 . tflnsf 24: kzk' fng tyf bw' hGo pTkfbgsf] cj:yf kz'kI+ fL kfng ug{] ufO÷{ uf?] e};L÷/fFuf hDdf kl/jf/ ;V+ of j8f g+= kfng ug{] kfng gug{] ;+Vof b'w÷Wo' pTkfbg ;V+ of b'w÷Wo' pTkfbg kz' ;V+ of bw' ÷Wo' pTkfbg 1 kl/jf/ -ln6/_ -ln6/_ -ln6/_ 2 3 486 97 1215 36450 379 28425 1594 64875 4 5 385 135 963 28875 153 11475 1116 40350 6 7 504 71 1260 37800 276 20700 1536 58500 8 317 74 793 23775 83 6225 876 30000 hDdf 266 57 665 19950 92 6900 757 26850 488 83 1220 36600 253 18975 1473 55575 321 36 803 24075 337 25275 1140 49350 314 35 785 23550 290 21750 1075 45300 3081 588 7703 231075 1863 139725 9566 370800 ;f| t] M 3/kl/jf/ ;j]{If0f, @)&$ $=@=^ df;h' Go tyf >dhGo kz'kfngsf] cj:yf o; If]qdf df;'hGo kz'kG5L kfng cGt/ut !@@)! e]8fafvf| / %!$^ kG5L /x]sf 5g\\ . eF8] f afvf| af6 #*$$* lsnf]uf| d tyf kG5Laf6 #*^) lsnf]u|fd df;' pTkfbg xg' ] u/]sf] 5 . o; ;DawL kzk' G5Lsf] lsl;d cg;' f/ j8fut ljj/0f b]xfo adf]lhd /xs] f] 5 . tflnsf 25: df;'hGo tyf >dhGo kz'kfngsf] cj:yf j8f e8] fafvf÷v;Laf]sf uwf÷3f]8f s'v/' f÷xf; ;V+ of gDa/ ;+Vof df;' pTkfbg -s]lh_ pmg -s]lh_ ;V+ of ;V+ of c08f pTkfbg -uf]6f_ df;' pTkfbg -s]hL_ 1 2048 1898 2 4 689 4823 517 2 314 1130 0 1 512 3584 384 3 2016 7258 2 0 908 6356 681 4 2731 9832 3 0 1028 7196 771 5 2269 8168 2 0 176 1232 132 6 839 3020 1 6 496 3472 372 7 739 2660 1 0 1131 7917 848 8 1245 4482 1 13 206 1442 155 hDdf 12201 38448 12 24 5146 36022 3860 ;|ft] M 3/kl/jf/ ;j{I] f0f, @)&$ 21
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ $=@=& kz'k5+ LhGo pTkfbg laqmL ug]{ 3/kl/jf/ ;DaGwL ljj/0f o; Ifq] df kzk' +5LhGo pTkfbg laqmLsf cfwf/df 3/kl/jf/sf] l:ylt xb] f{ sn' 3/kl/jf/ dWo] #@% 3/kl/jf/n] kzk' +5LhGo pTkfbg laqmL ug{] u/s] f 5g\\ eg] ##$$ 3/kl/jf/n] laqmL ug{] u/s] f 5g} g\\ . o; ;DawL j8fut ljj/0f b]xfo adf]lhd /x]sf] 5 . tflnsf 26: kzk' 5+ LhGo pTkfbg laqmL ug]{ 3/kl/jf/ ;DaGwL ljj/0f j8f gDa/ kz'kI+ fLhGo pTkfbg lalqmsf cfwf/df 3/kl/jf/ ;V+ of 1 kz'kI+ fLhGo pTkfbg laqmL ug]{ 3/kl/jf/ laqmL gug{] 3/kl/jf/ 2 3 71 512 4 5 19 501 6 7 85 490 8 42 349 hDdf 31 292 33 538 23 334 21 328 325 3344 ;|ft] M 3/kl/jf/ ;j{I] f0f, @)&$ $=@=* sl[ if pTkfbgsf] cfTdlge/{ tfsf] cj:yf ufpFkflnsf leq /x]sf sn\" #^^( 3/kl/jf/ dWo] !^! 3/kl/jf/nfO{ ( dlxgf bl] v ! jif{ ;Dd cfkm\\g} pTkfbgn] vfg kU' b5 eg] @!!* 3/kl/jf/nfO{ # dlxgf ;Dd cfkm\\gf] pTkfbgn] vfg kfpFb5g\\ . o; ;DalGw j8fut ljj/0f bx] fo adf]lhd /xs] f] 5 . tflnsf 27: sl[ if pTkfbgsf] cfTdlge/{ tfsf] cj:yf j8f gDa/ # dlxgf ;Dd $ bl] v ^ dlxgf & bv] L ( dlxgf ( dlxgf bv] L aif{ hDdf vfg kU' g] ;Dd vfg kU' g] ;Dd vfg kU' g] lbg vfg k'Ug] 1 2 479 78 12 14 583 3 4 149 220 106 45 520 5 6 478 36 51 10 575 7 8 62 266 49 14 391 hDdf 137 111 55 20 323 463 71 20 17 571 234 57 47 19 357 116 137 74 22 349 2118 976 414 161 3669 ;|ft] M 3/kl/jf/ ;j]I{ f0f, @)&$ 22
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ $=@=( s[lif tyf kz;' ]jf;Fu ;DalGwt dfgj ;+;fwg s[lif tyf kz' ;]jf;Fu ;DalGwt dfgj ;+;fwgsf] cj:yf xb] f{ ufpkF flnsf If]q leq Joj;flos jf cuj' f si[ fssf] ;V+ of !# /x]sf] 5 eg] h]l6P !@ / kz'sfos{ tf{ % /x]sf] bl] vG5 . o; ;DaGwL ljj/0fnfO{ j8fut ?kdf b]xfosf] tflnsfdf k:| t't ul/Psf] 5 . tflnsf 28: sl[ if tyf kz';]jf;uF ;DaGwLt dfgj ;+;fwg j8f gDa/ Joj;flos÷cu'jf s[ifs ;lqmo u|fdL0f s[ifL ;lqmo uf| dL0f Joj;flos g;{/L sfos{ tf{ -h6] LP_ kz':jf:Yo sfos{ tf{ ;r+ fns ! @ 21-- # $ 32 - - % ^ 22 1 - & * -2 1 - hDdf 331- -11- 111- 2--- 13 12 5 0 ;|ft] M ;dx\" 5nkmn tyf hfgsf/ JolSt cGt/jftf{, @)&$ $=@=!) ;fj{hlgs kf]v/L / df5fkfng o; ufpFkflnsf leq sn' #) j6f ;fj{hlgs kfv] /L /x]sf] kfOG5 . h;dWo] j8f g+= # l:yt 88f0ff kfv] /Ldf kf5fkfng eO{ jflif{s @) lsnf]uf| d df5f pTkfbg eO{ ^))) cfDbfgL ePsf] b]lvG5 eg] cGo kfv] /Lx?df df5fkfng u/]sf] bl] vb}g . oL ;fj{hlgs kfv] /Lx? ;DaGwL lj:t[t ljj/0f tnsf] tflnsfdf k:| tt' ul/Psf] 5 . tflnsf 29: ;fj{hlgs kfv] /L / df5fkfng kf]v/L /x]sf] :yfg j8f kf]v/L Ifq] kmn aflif{s df5f :jfldTj aflif{s ufpFkflnsfdf aflifs{ gDa/ -/f]kgL_ pTkfbg -s=] hL=_ cfDbfgL -?=_ zN' s -?=_ gGgk'/ 8k' mf 1 0.2 - ;fjh{ lgs -- lsGtf]nf l;dtf]nf 1 0.3 - ;fjh{ lgs -- l;dvfn bp' gfpnL 1 0.2 - ;fjh{ lgs -- 8d]kfgL ahf/ wf/f 1 0.1 - ;fj{hlgs -- kfgLvf]nf l;d] dfu' 1 0.3 - ;fj{hlgs -- u/} fufpF 88f0ff kf]v/L 1 0.2 - ;fjh{ lgs -- kfgLjf8f kf]v/L 1 0.1 - ;fj{hlgs -- 1 0.2 - ;fjh{ lgs -- 1 0.3 - ;fjh{ lgs -- 1 0.3 - ;fj{hlgs -- 1 0.2 - ;fj{hlgs -- 3 2 20 ;fjh{ lgs 6000 - 3 1.4 - ;fj{hlgs -- 23
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ kfv] /L /x]sf] :yfg j8f kfv] /L Ifq] kmn aflifs{ df5f :jfldTj aflifs{ ufpkF flnsfdf aflif{s gDa/ -/f]kgL_ pTkfbg -s=] hL=_ cfDbfgL -?=_ zN' s -?=_ l6ldnL wfn} f 4 0.2 - ;fj{hlgs -- w'n] e/fh 4 0.2 - ;fjh{ lgs - - dfOn8f kf]v/L ;q+ mfdhf]8 kf]v/L 4 0.3 - ;fjh{ lgs - - gfpnL kf]v/L v8LkfgL kfv] /L, /fN] ;L 4 0.4 - ;fjh{ lgs - - e/s'8f kfv] /L, cdvf]nf gjfufpF l;rfO{ kf]v/L 5 2 - ;fj{hlgs - - 9fltvf]nf lhpnf 5 1.5 - ;fjh{ lgs - - sf]0f]kfgL b]pkfgL 5 1.6 - ;fj{hlgs - - nv] ufpF 8d' kfgL 6 0.2 - ;fj{hlgs - - wf/fvfn l;rfO{ kf]v/L 6 2 - ;fj{hlgs - - 7 1 - ;fjh{ lgs - - 8 0.3 - ;fj{hlgs - - 8 0.3 - ;fj{hlgs - - 8 0.3 - ;fj{hlgs - - 8 0.2 - ;fj{hlgs - - 8 0.3 - ;fjh{ lgs - - 8 0.1 - ;fjh{ lgs - - 8 0.1 - ;fj{hlgs - - ;|f]tM ;dx\" 5nkmn tyf hfgsf/ JolQm cGt/jftf,{ @)&$ $=@=!! hUufsf] lsl;d ufpkF lnsfsf] s\"n Ifq] kmn @#@)& x]S6/ -@#@=)& jlsld_ /x]sf]df vt] L ul/Psf] hldg sl/j % kl| tzt dfq /xs] f] 5 . h; dWo] v]t @%@=!^ xS] 6/ / jf/L ($@=#@ x]S6/ /xs] f] bl] vG5 . o; ;DaGwL ljj/0f b]xfosf] tflnsfdf k:| t't ul/Psf] 5 . tflnsf 30: hUufsf] lsl;d v]tL ul/Psf] hUufsf] ljml;d If]qkmn -x_] vt] kfvf] jf/L 252.16 hDdf 942.32 1194.48 ;|f]tM s]lGb|o tYofs+ ljefu, @)^* $=@=!@ s[lif pkhdf nfUg] /fu] sL/f o; Ifq] df t/sf/L, kmnkmn' , vfBfGg, bnxg tyf gub] jfnLdf t/fO{ If]qdf b]vfkg]{ /f]u tyf ls/fn] gsf/fTds ?kn] ke| fljt ug{] u/]sf] bl] vG5 . o:tf /f]u tyf sL/fsf] ljj/0f jfnL cg;' f/ bx] fo adfl] hd /xs] f] 5 . tflnsf 31: sl[ if pkhdf nfUg] /fu] tyf sL/f ;fwf/0ftof t/sf/L ;fwf/0ftof kmnkmn\" ;fwf/0ftof vfBfGg ;fwf/0ftof bnxg ;fwf/0ftof gub] jfnLdf nfUg] ls/f vt] Ldf nfUg] ls/f jf jfnLdf nfUg] ls/f jf jfnLdf nfUg] ls/f jfnLdf nfUg] ls/f jf jf /fu] sf] gfd /fu] sf] gfd /f]usf] gfd jf /fu] sf] gfd /f]usf] gfd 24
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ ;fwf/0ftof t/sf/L ;fwf/0ftof kmnkm\"n ;fwf/0ftof vfBfGg ;fwf/0ftof bnxg ;fwf/0ftof gub] jfnLdf nfUg] ls/f v]tLdf nfUg] ls/f jf jfnLdf nfUg] ls/f jf jfnLdf nfUg] ls/f jfnLdf nfUg] ls/f jf jf /fu] sf] gfd /fu] sf] gfd /fu] sf] gfd jf /fu] sf] gfd /fu] sf] gfd vk6] ls/f nfxL ujf/f] kt/] f] kt]/f] em'l;n sL/f ujf/f] km'ndf c};+ kfg{] sL/f ujf/f] em'l;n sL/f nfxL km6o\\ fª\\u|f kt]/f] k|m6' kmnfO{ km6s] kmfh} L ljm/f vk6] kmf}hL ls/f km6o\\ fªu\\ |f km6o\\ fªu\\ |f ;|ft] M s[lif ;j] f s]Gb| tyf ;dx' 5nkmn, @)&$ $=@=!# kzk' G5Ldf nfUg] /f]u o; Ifq] df kzk' G5Ldf df;} d cg';f/ nfUg] /f]u JofwLn] ke| fljt ug{] u/]sf] bl] vG5 . oxfF b]vf kg{] /fu] sf] ljj/0fnfO{ tnsf] tflnsfdf k:| tt' ul/Psf] 5 . kzk' G5L hGo tflnsf 32: kz'kG5Ldf nfUg] /fu] tyf sL/f pTkfbg /f]usf] gfd kz' Eufut' ,] r/r/], vf]/]t, PGy|]S;, kL=kL=cf/, Pg ol\" /of, 8df{6fOl6;, 8fol/of, kfO/]S;l;of, k+IfL Pgf/] ]lS;;, Pn Pkm, /fpG8cf]d, 6]kcf]d, dxf:] 6, l6S;, nfO;, ;le{;fOl6;, e]6«fOl6;, kfof]d]6«f, :jOg lkma/, vf/] ]t,/]ljh, gfDn,] df6], h'sf, 5/] f6} ], ;fpg] Hj/f], hD' d|f, plkofF, lsgf,{ nt' f], yg' n] f] S;Ll8kl] ;;, sf]/fOhf UfDaf/f], l; cf/ 8L, ;Ndfg] ]nfl;;, /flgv]t, kman kS;, xjfO8fOl/of, d]/S] ;, h'sf, uDjf]/f], /fgL vt] ;|f]tM kz';]jf sG] b| tyf ;d'x 5nkmn, @)&$ $=@=!$ cfw'lgs sl[ if tyf kz'kfng -kmd{_ ;DaGwL ljj/0f o; ufpkF flnsfdf cfwl' gs sl[ if tyf kz'kfng Joj;fosf ?kdf ;fgf vfnsf ^ j6f kmd{x? ;~rfngdf /xs] f 5g\\ . Joj;foLs ?kdf ;~rflnt kmd{x?df ( dlxnf tyf & k'?ifx?n] kT| oIf /f]huf/L kfPsf] b]lvG5 . kmd{sf] 7]ufgf, pTkfbg tyf /f]huf/L ;DaGwL ljj/0f bx] fo adfl] hdsf] tflnsfdf k:| t't ul/Psf] 5 . tflnsf 33: cfw'lgs s[lif tyf kz'kfng ;DaGwL ljj/0f kzk' fng kmd{ j8f kmd{ /x]sf] jflif{s pTkfbg kf| k] fO6{ /sf] gfd /fh] uf/L ;V+ of gDa/ 7]ufgf pTkflbt j:t' OsfO{ kl/df0f dlxnf k'?if kfg;/f afv|fkfng l/dfsf6] afvf| kmd{ 1 af;Nnf afv|f j6f 10 k|lbk a'9f 21 au+ '/ kfng kmd{ au+ '/ kfng kmd{ 1 l/df afv|f j6f 10 kd|] k;| fb l/hfn 11 afvf| kmd{ v8s\\ f afv|fkfng 4 anftf a+u'/ j6f 20 eQm axfb/' a'9f 11 hDdf 4 ledj8f au+ /' j6f 20 kxnjfg yfkf 11 6 a:gL afv|f g/ axfb/' a'9f 32 8 kN;ftf afvf| j6f 15 led axfb/' v8\\sf 1 1 97 ;|f]tM ;d\"x 5nkmn tyf hfgsf/ JolSt cGt/jftf{, @)&$ 25
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ $=@=!% sl[ if tyf kz' ;j] f;Fu ;DalGwt ;fdb' flos ;+:yf tyf ;d\"xsf] ljj/0f sl[ if tyf kz' ;]jf;Fu ;DalGwt ;d\"x jf ;:+ yfx?df @) s[ifs ;d\"x, $ kzk' fng ;d\"x, ! Joj;foLs s[lif kmd{ / # j6f Pu|fe] ]6 o; ufpkF flnsfdf /x]sf] b]lvG5 . s[lif If]qdf ;fdl\" xs ?kdf sfo{ ug{ ;d\"xx?df cfj4 /xs] f ;b:o ;lxt ;d\"x ;DalGw ljj/0f b]xfo adf]lhd /xs] f] 5 . tflnsf 34: s[lif tyf kz' ;]jf;Fu ;DaGwLt ;fdb' flos ;+:yf tyf ;dx\" sf] ljj/0f si[ fs ;dx\" kzk' fng ;d\"x Joj;flos s[lif sl[ if ;xsf/L Pu|fe] ]6 sfN] 8 :6f/] hl} js jf j8f ;dx\" ;b:o kmd{ ;xsf/L ;b:o tyf tyf /li6s sDkfi] 6 dn gDa/ ;d\"x ;b:o ;+Vof d k' ;V+ of d k' ljpljhg :6f]/ ;+Vof pTkfbg s]Gb| kmd{ ;b:o sG] b| ;V+ of d k' ;+Vof d k' ;+Vof 1 2 24 21 - - - - - - --- - - - 2 1 8 8 --- --- --- - - - 3 2 24 18 1 5 4 - - - --- 1 - - 4 - - - 1-1 1-2 --- - - - 5 1 20 26 - - - - - - --- - - - 6 12 153 88 2 13 12 - - - --- 1 - - 7 1 24 - --- --- --- - - - 8 1 38 --- 4 18 17 --- --- 1 - - hDdf 20 256 169 10 2 000 3 0 0 ;|f]tM ;d\"x 5nkmn tyf hfgsf/ JolSt cGt/jftf{, @)&$ $=# ko6{ g ljsf; $=#=! ko6{ sLo :ynx?sf] ljj/0f Wffld{s tyf k|fsl[ ts bl[ i6n] ko6{ sLo dxTj /x]sf d'Vo # j6f :ynx? o; If]qdf /xs] f 5g\\ . ufpFkflnsf leq /xs] f o:tf :ynx?df jflif{s sl/a @ nfv *) xhf/ ko{6ssf] cfudg xg' ] u/]sf] b]lvG5 . o; ;DaGwL ljj/0f b]xfosf] tflnsfdf k|:t't ul/Psf] 5 . :ynsf] gfd j8f ;8ssf] tflnsf 35: ko{6sLo :ynx?sf] ljj/0f ljzi] ftf aflifs{ gDa/ kxrF' efl} ts k\"jf{wf/ wfld{s ko6{ s cfudg ;V+ of lttf8] f 6 gku' ]sf] xf]6n, nh, glhssf] ahf/ s]Gb| :jfldTj /i] 6'/fF ;V+ of ;Ddsf] b/' L -lsdL_ 100000 - 2 ;fj{hlgs afuZ] j/L 6 gk'us] f] - 1.5 ;fj{hlgs wfld{s 100000 sfl] nd/f dfn'd]nf 6 gku' s] f] - 7 ;fjh{ lgs wflds{ 80000 hDdf 280000 ;f| t] M ;d\"x 5nkmn tyf hfgsf/ JolSt cGt/jftf{, @)&$ 26
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ $=$ Joj;foLs ;Lkd\"ns tflnd $=$=! Joj;foLs ;Lkdn\" s tflnd lng] 3/kl/jf/sf] ljj/0f ufpFkflnsf If]qdf Joj;foLs tyf ;Lkd\"ns tflnd lng] 3/kl/jf/sf] ;+Vof @$) /x]sf] 5 . h; cGt/ut ;a} eGbf a9L l;nfO{, a'gfO{ tyf >[+uf/ ;DaGwL tflnd lng] 3/kl/jf/ !!& /x]sf] 5 eg] cGo vfnsf] tflnd lng] #$&* 3/kl/jf/ /x]sf 5g\\ . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f b]xfo adfl] hd /xs] f] 5 . tflnsf 36: Joj;foL ;Lkd\"ns tflnd lng] 3/kl/jf/sf] ljj/0f j8f ;r\" gf kl| jlw, l;nfO,{ a'gfO{, lgdf{0f Ol~hlgol/Ë, s[lif hg pBf]u cGo gDa/ Onl] S6«sn a'l6s, >[uf/ ;DaGwL - c6f]dfj] fOn ;DaGwL :jf:Yo kz' ko6{ g tyf tyf kfn/{ Dof;g, / dsflgS;\\ ;DaGwL :jf:Yo ;DaGwL snf tyf sfkG] 6«L cfbL_ OnS] 6«f]lgS; ;DaGwL 1 1 17 0 24 1 0 0 0 561 2 2 9 0 18 3 1 0 0 497 3 0 16 0 01 2 0 0 0 556 4 1 34 6 13 02 1 4 354 5 0 2 0 02 0 1 0 0 318 6 6 30 0 14 7 1 3 0 526 7 2 6 1 00 1 0 0 0 346 8 1 3 2 1 12 15 17 0 2 320 hDdf 13 117 9 6 34 29 22 4 6 3478 ;f| t] M 3/kl/jf/ ;jI{] f0f, @)&$ $=$=@ Joj;foLs ;Lkdn\" s tflnd lngx] ?sf] ljj/0f Joj;foLs tyf ;Lkd\"ns tflnd lng]x?sf] s\"n ;+Vof $)! hgf /xs] f 5g\\ . h;dWo] dlxnf / k'?if qmdzM @@# / !&* hgf /x]sf 5g\\ . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f bx] fo adfl] hd k:| tt' ul/Psf] 5 . j8f gDa/ tflnsf 37: Joj;foL ;Lkdn\" s tflnd lng]x?sf] ljj/0f hDdf dlxnf k'?if 1 2 46 23 69 3 4 11 17 28 5 6 22 10 32 7 8 45 50 95 hDdf 14 13 27 38 17 55 16 8 24 31 40 71 223 178 401 ;|ft] M 3/kl/jf/ ;jI]{ f0f, @)&$ 27
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ $=% aÍ+} tyf ljlQo ;:+ yfdf vftf xg' ] 3/kl/jf/ ;DaGwL ljj/0f ufpkF flnsf If]qleq /xs] f s'n #^^( 3/kl/jf/ dWo] $)) 3/kl/jf/n] a}Í tyf ljlQo ;+:yfx?df vftf vfn] /] cfly{s sf/f]af/ u/]sf 5g\\ eg] #@^( 3/kl/jf/sf] eg] sg' } klg ljlQo ;+:yfx?df vftf g/xs] f] bl] vG5 . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f bx] fo adfl] hdsf] tflnsfdf k:| tt' ul/Psf] 5 . tflnsf 38: a}Í tyf ljlQo ;+:yfdf vftf xg' ] 3/kl/jf/ ;DaGwL ljj/0f j8f g+= aÍ+} tyf ljlQo ;:+ yfdf vftf xg' ] 3/kl/jf/ ;+Vof 1 vftf x'g] 3/kl/jf/ ;+Vof vftf gx'g] 3/kl/jf/ hDdf 3/kl/jf/ ;V+ of 2 3 67 516 583 4 5 88 432 520 6 7 40 535 575 8 20 371 391 hDdf 19 304 323 53 518 571 10 347 357 103 246 349 400 3269 3669 ;f| t] M 3/kl/jf/ ;j]{If0f, @)&$ $=^ jflifs{ cfDbfgL cg';f/ 3/kl/jf/ ljj/0f ufpFkflnsf cGt/ut /xs] f 3/kl/jf/nfO{ jflif{s cfDbfgLsf] b[li6sf0] faf6 x]bf{ %) xhf/ eGbf sd cfDbfgL xg' ] 3/kl/jf/ !&#^ / % nfv eGbf dfly cfDbfgL x'g] 3/kl/jf/ $$& /xs] f] bl] vG5 . jflif{s cfDbfgLsf cfwf/df jlus{ t[ j8fut 3/kl/jf/ ;DaGwL ljj/0f bx] fo adf]lhd /x]sf] 5 . j8f %) xhf/ eGbf tflnsf 39: jflif{s cfDbfgL cg';f/ 3/kl/jf/ ljj/0f hDdf 3/kl/jf/ g=+ sd ;+Vof jflif{s cfDbfgL cg;' f/ 3/kl/jf/ ;V+ of -%)–!%)_ -!%) – @%)_ -@%)–%))_ %)) xhf/ eGbf xhf/ xhf/ xhf/ dfyL 1 292 211 45 22 13 583 2 297 176 11 5 31 520 3 411 109 13 3 39 575 4 101 156 18 6 110 391 5 94 83 20 7 119 323 6 393 118 13 21 26 571 7 101 203 21 12 20 357 8 47 184 20 9 89 349 hDdf 1736 1240 161 85 447 3669 ;f| ]tM 3/kl/jf/ ;j{I] f0f, @)&$ 28
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ $=& jflif{s vr{ cg;' f/ 3/kl/jf/ ljj/0f ufpFkflnsf cGt/ut /x]sf 3/kl/jf/nfO{ jflifs{ vrs{ f lx;fan] xb] f{ %) xhf/ eGbf sd vr{ xg' ] 3/kl/jf/ !@#^ / % nfv eGbf dfly vr{ xg' ] 3/kl/jf/ $@* /xs] f 5g\\ . jflif{s vr{sf cfwf/df jlus{ t[ j8fut 3/kl/jf/ ;DaGwL ljj/0f b]xfo adf]lhd /xs] f] 5 . j8f g+= %) xhf/ eGbf tflnsf 40: jflifs{ vr{ cg';f/ 3/kl/jf/ ljj/0f hDdf 3/kl/jf/ sd ;V+ of 1 jflif{s vr{ cg';f/ 3/kl/jf/ ;V+ of -?= xhf/df_ 2 124 -%)–!%)_ -!%) – @%)_ -@%)–%))_ %)) xhf/ 3 267 4 208 xhf/ xhf/ xhf/ eGbf dfyL 5 106 6 58 348 51 29 31 583 7 278 8 146 163 45 23 22 520 hDdf 39 212 61 57 37 575 1226 115 33 25 112 391 105 26 20 114 323 219 16 35 23 571 157 13 22 19 357 184 38 18 70 349 1503 283 229 428 3669 ;|ft] M 3/kl/jf/ ;j]I{ f0f, @)&$ $=* 3§, ldn tyf ;+sng tyf k|;f]wg ;DaGwL ljj/0f ufpkF flnsf leq s'nf %& j6f k/Dk/fut, @@ j6f ;'wfl/Psf] 3§ tyf s6' fgL, lk;fgL, k]nfgLsf nflu $ j6f kfgL ldn / $ j6f l8hn ldn /xs] f 5g\\ . h; dWo] ;ae} Gbf a9L j8f g=+ ! df !( j6f /xs] f 5g\\ eg] j8f g+= # df % j6f /x]sf] kfOG5 . o; ;DaGwL j8fut ljj/0f bx] ffo adfl] hd /xs] f] 5 . tflnsf 41: 3§, ldn tyf ;+sng tyf k|;fw] g ;DaGwL ljj/0f j8f kfgL 3§ ;+Vof lr:ofg s'6fgL, lk;fgL / kn] fgL -ldn_ ;s+ ng tyf k|;f]wg s]Gb| ljqmL s]Gb| gDa/ k/Dk/fut ;'wfl/Psf] sG] b| ;V+ of sl[ if hl8a'6L pBfu] jf sf;] ]nL kfgL ldn l8hn] ldn ljB't ldn 3/ 1 12 5 - 1 1 -- -- - 2 6 2- 1 - -- -- - 3 3 1- - 1 -- -- - 4 6 3- - - -- -- - 5 6 3- - - -- -- - 6 9 5- 1 1 -- -- - 7 12 1 - - - -- -- - 8 3 2- 1 1 -- -- - hDdf 57 22 0 4 4 00 00 0 ;f| ]tM ;d\"x 5nkmn tyf hfgsf/ JolSt cGt/jftf{, @)&$ 29
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ $=( as+} , ljQLo ;:+ yf / ;xsf/L ;DaGwL ljj/0f o; ufpFkflnsf Ifq] leq @ j6f ;xsf/L ;:+ yfx? /x]sf 5g\\ . o:tf ;:+ yfx?af6 jflif{s sf/fj] f/ sl/a !@ nfv / nufgL ( nfv $) xhf/ %) x'g] u/]sf] 5 . o:tf ;+:yfsf] 7]ufgf, aflif{s sf/fj] f/, nufgL /sd / nufgLsf] d'Vo If]q ;DaGwL lj:tt[ ljj/0f bx] fo adfl] hd /x]sf] 5 . tflnsf 42: a}s+ tyf ljlQo ;:+ yf / ;xsf/L ;DaGwL ljj/0f nufgLsf] d'Vo If]q qm=;+ a}s+ tyf ;xsf/L ;+:yfsf] gfd / j8f aflif{s sf/fa] f/ nufgL /sd - = 7]ufgf gDa/ /sd -?=xhf/df_ ?=xhf/df_ s= jfl0fHo j+}s ª= ;xsf/L ;:+ yf 1 500 800 g\"g l8kf] ;~rfng 8 700 1 Go\" nfnLu/'F f; dlxnf art tyf C0f 1200 140.05 Joj;fo ;xsf/L ;:+ yf 940.05 2 3f8] f;}g art tyf C0f ;xsf/L ;:+ yf ln= ;|f]tM ;+:yfut ;jI]{ f0f, @)&$ hDdf $=!) Jofkf/ tyf Joj;fo ;DaGwL ljj/0f Jofkf/ / Joj;fosf] ;V+ of xb] f{ o; ufpFkflnsf Ifq] leq !%% j6f Joj;fox? ;+rfngdf /xs] f 5g\\ . h;af6 sl/j ^ s/f8] *^ nfv jflif{s sf/f]af/ x'g] u/s] f] bl] vG5 . Joj;fox? dWo] ;ae} Gbf pRr ;+Vofdf ^( j6f ls/fgf k;n tyf hg/n :6f]/x? ;~rfng /x]sf 5g\\ . o; ;DaGwL j8fut Jofkf/ Joj;fosf] ljj/0f cg';r\" L–$ df k:| tt' 5 eg] ;f/f+zut ljj/0f bx] fo adf]lhd /xs] f] 5 . tflnsf 43: Jofkf/ tyf Joj;fo ;DaGwL ljj/0f Joj;fosf] k|sf/ j8f cg';f/ Jofkf/ Joj;fosf] ;+Vof nueu jflifs{ ls/fgf ! @ # $ % ^ & * hDdf sf/fj] f/ -?= xhf/df_ sk8f tyf kmG] ;L 11 4 16 4 4 25 - 5 69 23920 df;' k;n 3-3- - 3- - 9 4970 t/sf/L tyf kmnkmn' laqmL s]Gb| ---- - -- - 0 - b'w lr:ofg tyf ljqmL s]Gb| ---- - -- - 0 - lgdf0{ f ;fdfu|L cf}ifwL k;n jf 957 1 - 8-6 36 22500 lSnlgs --1- - 2- - 3 3050 dd{t ;]jf sG] b| Onl] S6s« tyf 2 - 3 - 3 2 - 2 12 8000 On]S6f« l] gS; k;n - ;'grfbF L k;n ---- - -- - 0 lrof, vfhf jf gf:tf k;n 3--- - 4- - 7 710 --1- - -- - 1 300 2--- - 11 - - 13 5150 30
ufpF j:t'ut ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ Joj;fosf] ks| f/ j8f cg';f/ Jofkf/ Joj;fosf] ;V+ of nueu jflifs{ s:d]l6s tyf Jo6' L ! @ # $ % ^ & * hDdf sf/fj] f/ -?= xhf/df_ kfn{/ k:' ts k;n ---- - 3- - 3 - hDdf ---- - 2- - 2 - 30 9 31 5 7 60 0 13 155 68600 ;f| t] M ;+:yfut ;j{I] f0f, @)&$ $=!! cfw} fl] us sRrf kbfy{ pTkfbgsf] cj:yf cf}Bfl] us sRrf kbfy{sf] ?kdf o; ufpFkflnsfdf cNnf], afn'jf / vf]6f] /x]sf] b]lvG5 . h; cg';f/ jflifs{ ?kdf sl/a % lSjG6n cNnf], $%) dl] 6«s 6g afnj' f / #!^=* dl] 6«s 6g vf6] f] pTkfbg x'g] u/]sf] 5 . o; ;DaGwL ljj/0f bx] ffo adf]lhd /x]sf] 5 . j8f gDa/ tflnsf 44: cf}Bfl] us sRrf kbfy{ pTkfbgsf] cj:yf cGo 1 sRr kbfy{sf] gfd / kl/df0f -d=] 6_ 2 nfS] tf cNnf] afn'jf vf6] f] 3 4 - - 100 9 - 5 6 - - 50 240 - 7 8 - - 80 40 - hDdf - - 50 10 - - - 20 6 - - - 150 - - - - - 6.8 - - 0.5 - 5 - 0.5 450 316.8 0 ;|f]tM ;d\"x 5nkmn tyf hfgsf/ JolSt cGt/jftf{, @)&$ $=!@ vlgh tyf vfgL ;DaGwL ljj/0f vlgh tyf vfgL pknAwtf / pTkfbgsf ?kdf o; ufpkF flnsf Ifq] leqsf ljleGg :yfgx?af6 ljz]if u/L lu§L, afn'jf / af]S;8f] pknAw ePsf] b]lvG5 . o; ;DaGwL ljj/0f b]xfosf] tflnsfdf k|:t't ul/Psf] 5 . j8f gDa/ tflnsf 45: vlgh tyf vfgL ;DaGwL ljj/0f kfOg] :yfg vlghsf] gfd 1 2 afn'jf, lu§L, kTy/ a9' fsf]6, lxRof 3 afnj' f a'9fsf]6, /fS;Laf; 4 lu66\\ L, afn'jf nv] 6f]n 5 afnj' f s;]8L, anftf 6 lu66\\ L, afn'jf 6fk,' dfnd' n] f, sf]lnd/f 7 afnj' f, afS] ;8f] 9'ËfrfNgf, 6fk' 8 ;|ft] M ;d\"x 5nkmn tyf hfgsf/ JolSt cGt/jftf{, @)&$ 31
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpFkflnsf, @)&$ $=!# cfoft tyf lgoft{ sf] cj:yf o; ufpFkflnsfdf sl[ if tyf kz'hGo pTkfbgx? kd| 'v ?kdf cfoft tyf lgof{t xg' ] j:ts' f ?kdf /xs] f 5g\\ . o; Ifq] sf cfoft / lgoft{ hGo j:tx' ?sf] ljj/0f b]xfo adf]lhd /xs] f] 5 . lgof{t÷cfoft xg' ] k|dv' j:t' tflnsf 46: cfoft tyf lgoft{ sf] cj:yf ufkfaf6 lgoft{ x'g] kl/df0f vfBfGg OsfO{ ufkf leq cfoft kl/df0f wfg jf rfdn - ux'F jf lk7f] d]=6= - - ds} d=] 6= 138 47 t/sf/L d]=6= - cfn' - 6df6/ d=] 6= 205.5 - sfpnL d]=6= 40.5 - kmnkm'n d]=6= 44 s/] f - cfFk d]=6= 2 - :ofp d=] 6= 10 - lnlr d]=6= 13 - ;G' tnf d=] 6= - - bnxg d=] 6= - d;/' f] - c/x/ d=] 6= 72 - Dff; d]=6= 31.5 - tn] xg d]=6= 51.5 Tff]/L - gub]afnL d]=6= 128 ltn kzh' Go pTkfbg lSjG6n - - df5f lSjG6n dx ln6/ 44 - b'w tyf b'whGo pTkfbg lSjG6n - 5 df;' tyf df;'hGo pTkfbg Sof/]6 - - c08f lSjG6n - +hl8a6' L d=] 6g 635 - lu66\\ L jf jfnj' f 7100 - cGo - - 430 ;f| t] M ;d\"x 5nkmn tyf hfgsf/ JolQm cGt/jftf,{ @)&$ 32
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ kl/R5]b %M ;fdflhs cj:yf o; kl/R5b] df lzIff, :jf:Yo, snf, ;:+ sl[ t, nlIft ju,{ nl+} ustf, vfg]kfgL, ;/;kmfO{ h:tf ;fdflhs ljifox?df b]xfo adf]lhdsf lzif{sx?df k|:t't ul/Psf] 5 . %=! zl} Ifs tyf dfgj ;z+ fwg ljsf; o; lzifs{ cGt/ut z}lIfs l:yltsf] af/]sf pNnv] ul/Psf] 5 . %=!=! xfnsf] ;fIf/tfsf] cj:yf ufpkF flnsfsf] ;fIf/tfsf] l:ylt &(=(# k|ltzt hg;V+ of ;fIf/ /x]sf 5g\\ . h;dWo] *^=^^ kl| tzt k'?if / &#=@) kl| tzt dlxnf ;fIf/tf /xs] f] 5 . To;u} /L, ufpFkflnsf leq @)=)& kl| tzt cem} lg/If/ /x]sf 5g\\ eg] !$=*% kl| tzt ^ jif{ dg' Lsf] hg;+Vof /xs] f] 5 . nl} u+stfsf cfwf/df o; ;DaGwL j8fut ljj/0f bx] fosf] tflnsfdf k:| tt' ul/Psf] 5 . tflnsf 49 M xfnsf] ;fIf/tfsf] cj:yf j8f g=+ ;fIf/tfsf] l:ylt -k|ltztdf_ lg/If/tfsf] l:ylt -k|ltztdf_ ^ jif{ eGbf sd pd]/ ;dx\" k?' if dlxnf hDdf 1 k'?if dlxnf hDdf k?' if dlxnf hDdf 2 15.60% 14.61% 15.10% 3 87.79% 68.679% 78.24% 12.21% 31.32% 21.76% 14.24% 13.86% 14.05% 4 15.99% 15.03% 15.51% 5 68.65% 53.879% 61.26% 31.35% 46.12% 38.74% 13.98% 14.28% 14.13% 6 11.96% 15.60% 13.78% 7 90.83% 75.521% 83.18% 9.17% 24.48% 16.82% 16.23% 15.78% 16.01% 8 16.70% 16.49% 16.59% 94.38% 85.725% 90.05% 5.62% 14.28% 9.95% 14.07% 13.18% 13.63% hDdf 95.85% 87.692% 91.77% 4.15% 12.31% 8.23% 14.85% 14.85% 14.85% 89.44% 77.778% 83.61% 10.56% 22.22% 16.39% >ft] M 3/kl/jf/ ;j]{If0f, @)&$ 76.21% 61.649% 68.93% 23.79% 38.35% 31.07% 90.14% 74.652% 82.40% 9.86% 25.35% 17.60% 86.66% 73.20% 79.93% 13.34% 26.80% 20.07% %=!=@ z}lIfs:t/ cg';f/ hg;+Vof ljj/0f ufpkF flnsf leqsf] lzIffsf] :t/ cg;' f/ hg;V+ of l:ylt x]bf{ cfwf/e\"t txsf] zl} Ifs pknAwL xfl;n u/]sfx?sf] ;V+ of %^#% /xs] f] 5 eg] :gftsfQ] / txsf] pkfwL xfl;n ug]{x?sf] ;+Vof !#( hgf /xs] f] 5 . o; ;DaGwL ljj/0f j8fut ljj/0f bx] fo adf]lhd /x]sf] 5 . tflnsf 47: z}lIfs:t/ cg';f/ hg;+Vof ljj/0f z}lIfs:t/ cg';f/ hg;V+ of j8f g=+ kj\" { cfwf/e\"t dfWoflds :gfts :gftsfQ] / kf| ljlws ;fwf/0f lg/If/ sd kf| ylds P;Pn;L n]vk9 pd]/ 1 985 2 452 897 768 132 78 25 1203 505 979 3 613 4 329 937 504 151 33 13 686 282 663 336 770 218 58 31 1040 570 417 642 347 14 24 853 278 33
ufpF j:tu' t ljj/0f 9sf/L ufpkF flnsf, @)&$ z}lIfs:t/ cg;' f/ hg;+Vof j8f g=+ kj\" { cfwf/et\" dfWoflds :gfts :gftsfQ] / kf| ljlws ;fwf/0f lg/If/ sd k|fylds P;Pn;L n]vk9 pd]/ 5 270 169 6 187 754 499 14 3 3 242 84 110 7 316 818 260 8 276 547 374 136 2 9 864 594 563 215 5635 3139 hDdf 2528 9 41 373 763 373 63 14 4 375 385 216 577 139 60 5636 4211 3752 >f]tM 3/kl/jf/ ;j{I] f0f, @)&$ %=!=# zl} Ifs ;:+ yf ;DaGwL ljj/0f ufpFkflnsf leq s'n $* j6f z}lIfs ;+:yf /x]sf 5g\\ . h;dWo] cfwf/et\" txsf ljBfno $@ j6f, dfWoflds txsf] ^ j6f /x]sf 5g\\ . o; ;DaGwL ljj/0f bx] fo adfl] hd /xs] f] 5 . tflnsf 48: z}lIfs ;+:yf ;DaGwL ljj/0f k|sf/ sIff !—* sIff !—!@ hDdf s}lkmot cfwf/e\"t 42 42 dfWoflds 6 6 hDdf 42 6 48 ;f| t] M ;+:yfut ;jI{] f0f, @)&$ %=!=$ ;fd'bflos afn ljsf; s]Gb| ;DaGwL ljj/0f o; ufpFkflnsf If]q leq ( j6f afn ljsf; sG] b|x? ;~rfngdf /xs] f] kfOG5 . hxfF !&# hgf afnaflnsfx?n] afn ljsf; s]Gbs| f] cg'ej lnO/x]sf] bl] vG5 . o; ;DaGwL yk ljj/0f b]xfosf] tflnsfdf k|:t't ul/Psf] 5 . tflnsf 49: ;fdb' flos afn ljsf; ;DaGwL ljj/0f afn ljsf; j8f ejg ;V+ of sf]7f ;+Vof ;xhstf{ afnaflnsf ;+Vof v]nd}bfg sDkfp08 :jR5 s]Gb|sf] gfd gDa kSsL sRrL kSsL sRrL sf] ;V+ of afns aflnsf If]qkmn - Jffnsf] vfg]kfg / ju{ dL=_ lsl;d L cfbz{ afljs] 1 1- 2- 1 14 16 20 sRrL 5}g af66\\ fgf afljs] 3 -1 -2 1 14 16 180 5}g 5}g hLjg ;'wf/ 4 -1 -2 1 13 14 21.5 sRrL 5}g afljs] lqj0] fL afljs] 4 -1 -2 1 21 27 11.2 sRrL 5}g gjb'uf{ afljs] 4 1- 2- 1 20 18 21 5}g 5g} u+ufnfn afljs] 6 eujtL afljs] 6 sflnsf dlGb/ 6 afljs] ldfgs/Nof0f 6 afljs] hDdf 23 46 5 82 91 253.7 ;|ft] M ;+:yfut ;j]{If0f, @)&$ 34
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187