รายงานการประชุมโรงเรียนวิถีพุทธ

รายงานการประชมุ ผรู้ บั ผดิ ชอบ โครงการวิถีพทุ ธ สพฐ. ตามโครงการ จดั การศึกษาตามแนวพทุ ธดว้ ยการจดั การเรียนรู้ แบบ Active Learning ผา่ นระบบ Google Meet วนั ท่ี 27 สิงหาคม 2564 เอกสารทางวิชาการที่ 29/2564 กลมุ่ นเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผลการจดั การศึกษา สาํ นกั งานเขตพ้ืนท่กี ารศึกษาประถมศึกษาอดุ รธานี เขต 4



คำนำ โรงเรยี นวิถพี ทุ ธ คือ โรงเรียนระบบปกติทว่ั ไปท่นี ำหลักธรรมพระพุทธศำสนำมำใช้ หรอื ประยกุ ต์ใช้ใน กำรบรหิ ำร และกำรพฒั นำผู้เรยี นโดยรวมของสถำนศึกษำ ผู้เรยี นได้เรียนรู้ได้พฒั นำกำรกิน อยู่ ดู ฟัง ให้เปน็ โดยผ่ำนกระบวนกำรทำงวัฒนธรรมแสวงปัญญำและมีวัฒนธรรมเมตตำเป็นฐำนกำรดำเนินชีวิต กำรประชุม ผรู้ ับผิดชอบโครงกำรโรงเรียนวถิ พี ทุ ธ สพฐ. ตำมโครงกำรจัดกำรศกึ ษำตำมแนวพุทธดว้ ยกำรจัดกำรเรยี นรู้แบบ Active Learning จัดประชุมข้ึนเพื่อให้เกิดกำรแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ได้แบบอย่ำงแนวปฏิบัติที่ดีของกำร ดำเนินงำนโรงเรียนวิถีพุทธ และเพ่ือสร้ำงเครือข่ำยกำรดำเนินงำนโรงเรียนวิถีพุทธ ในสำนักงำนเขตพื้นท่ี กำรศกึ ษำประถมศกึ ษำอดุ รธำนี เขต 4 ซงึ่ มีครผู ู้รับผิดชอบโครงกำร ผ้บู รหิ ำรของโรงเรยี นในสงั กัดจำนวน 143 โรงเรียนเขำ้ ร่วมกำรประชุม เอกสำรรำยงำนฉบับนี้ จัดทำขึ้นเพื่อเป็นกำรรวบรวมเอกสำรหลักฐำนท่ีเก่ียวข้องกับกำรประชุม แลกเปลี่ยนเรียนรู้ดังกล่ำว เพื่อจะได้เผยแพร่ข้อมูลแนวทำงกำรดำเนินงำนของโรงเรียนวิถีพุทธ และข้อมูล สำระสำคัญต่ำงๆทีเ่ กย่ี วข้องกับกำรประชมุ เพ่ือทจี่ ะได้นำไปพัฒนำกำรขบั เคลื่อนกำรดำเนนิ งำนของโรงเรียนวิถี พทุ ธตอ่ ไป ใหพ้ ัฒนำเปน็ โรงเรยี นวิถีพุทธชนั้ นำและโรงเรยี นวิถพี ุทธพระรำชทำนต่อไป กลุ่มนเิ ทศ ติดตำมและประเมินผลกำรจดั กำรศึกษำ สำนกั งำนเขตพืน้ ที่กำรศึกษำประถมศึกษำอดุ รธำนี เขต 4

สำรบญั เร่อื ง หนำ้ ขอ้ มูลพนื้ ฐำนของโครงกำร 1 ผลกำรดำเนินงำน 3 ภำพกิจกรรม 4 ล้ิงคท์ ี่เกย่ี วข้อง 7 ผลกำรตอบแบบประเมินควำมพึงพอใจ 9

1 ข้อมลู พืน้ ฐำนของโครงกำร โครงกำรสง่ เสริมกำรจดั กำรศึกษำแนวพุทธ ดว้ ยกำรจดั กำรเรียนรู้ แบบ Active Learning 1. หลกั กำรและเหตุผล โครงกำรสง่ เสริมกำรจัดกำรศึกษำแนวพทุ ธ ด้วยกำรจดั กำรเรียนรู้แบบ Active Learning เรม่ิ จำกกำรท่กี ระทรวงศึกษำมีแนวคิดให้มีกำรนำหลักธรรมสำคญั ในพระพทุ ธศำสนำมำเป็นแนวทำงในกำร บรหิ ำรและพฒั นำนักเรียนอย่ำงบรู ณำกำรในชีวติ ประจำวัน เพื่อพฒั นำกำรกนิ อยู่ ดู ฟงั เปน็ โดยผ่ำน กระบวนกำรทำงวัฒนธรรม แสวงหำปญั ญำและวถิ วี ัฒนธรรม โรงเรียนวถิ ีพทุ ธมจี ุดเนน้ อยทู่ ี่กำรพฒั นำตำมหลกั ไตรสิกขำ ท่เี ปน็ กำรศึกษำพฒั นำ 3 ดำ้ น อย่ำงบูรณำกำร คือ ดำ้ นศีล จะพฒั นำพฤติกรรมไมใ่ ห้เบียดเบยี นตนเองและผ้อู น่ื ตลอดจนสง่ิ แวดล้อม ดำ้ น สมำธิ จะพัฒนำให้มีจิตใจท่ีเข้มแขง็ และมีสุขภำพดี มีควำมสขุ สงบ ดำ้ นปัญญำเปน็ กำรพัฒนำควำมรู้ทเี่ ข้ำใจ และเทำ่ ทันโลกและชวี ติ ซง่ึ หลักไตรสิกขำจะสง่ ผลใหผ้ ู้ที่ได้รบั กำรศึกษำพฒั นำสกู่ ำรมีชีวิตทดี่ งี ำม มีควำมสขุ และดำเนินชีวติ ได้อย่ำงเหมำะสมทำให้มชี ีวิตที่สันตสิ ขุ ได้ อันเป็นสว่ นสำคญั ที่จะทำให้เกิดสนั ตภิ ำพในสังคม กำรศึกษำแนววถิ ีพุทธ มคี วำมเหมำะสมกับสังคมไทยเป็นอย่ำงย่งิ เพรำะวิถีชีวติ แบบไทย มีพระพทุ ธศำสนำ เป็นรำกฐำนและพื้นฐำนในวิถีชวี ติ และจติ ใจ ในปจั จบุ นั ประชำกรไทยร้อยละ 95 นบั ถอื พระพทุ ธศำสนำ ดังน้ัน กำรจดั กำรศกึ ษำแนววถิ ีพุทธจงึ มคี วำมสมั พันธเ์ กีย่ วกบั วิถีชีวิตคนไทยมำก ซึ่งจะเป็นโอกำสและหนทำงหลัก ของกำรพฒั นำระบบกำรศึกษำไทยให้มีเครื่องมือสำคัญ ท่ีจะพัฒนำคนไทยใหเ้ ปน็ มนุษย์ทีส่ มบูรณต์ ำม เปำ้ หมำยที่พระรำชบญั ญัติกำรศกึ ษำแหง่ ชำติกำหนด สำนกั งำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำข้นั พ้ืนฐำน โดยสำนกั นวัตกรรมกำรจัดกำรศึกษำและ มหำวทิ ยำลัยมหำจฬุ ำลงกรณรำชวิทยำลัย ได้ร่วมกันดำเนินกำรยกระดบั โรงเรียนวิถีพุทธให้เปน็ โรงเรียนวิถี พุทธช้ันนำ โดยมีกระบวนกำรคัดเลือกที่มีข้ันตอนเพ่ือรับโล่รำงวัลโรงเรียนวิถีพทุ ธช้ันนำ และทุนสนับสนุน โรงเรยี นวถิ ีพุทธชัน้ นำตลอดจนคดั เลอื กโรงเรยี นวิถีพทุ ธช้ันนำใหเ้ ปน็ โรงเรยี นวถิ พี ทุ ธพระรำชทำน สมเด็จ พระเทพรตั น รำชสุดำฯ สยำมบรมรำชกุมำรี ในปีกำรศึกษำ ๒๕๖๔ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกำรศกึ ษำข้ันพน้ื ฐำน ได้สนบั สนนุ ส่งเสรมิ ให้ เกิดกำรแลกเปล่ยี นเรียนรูร้ ะหว่ำงสำนกั งำนเขตพื้นที่กำรศึกษำ โรงเรยี นวถิ พี ุทธ ชุมชนและพระสอนศลี ธรรม ในโรงเรียน เพือ่ ให้กำรขบั เคล่ือนโรงเรยี นวถิ ีพุทธเป็นไปอย่ำงต่อเนื่อง มปี ระสทิ ธภิ ำพและบรรลุวัตถุประสงค์ ตอ่ ไป 2. วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอื่ ใหเ้ กิดกำรแลกเปลีย่ นเรยี นรู้ ไดแ้ บบอยำ่ งแนวปฏบิ ตั ทิ ด่ี ี กำรดำเนนิ งำนโรงเรยี นวถิ ีพทุ ธ 2. เพือ่ สร้ำงเครือข่ำยกำรดำเนนิ งำนโรงเรียนวถิ ีพทุ ธ ในสำนกั งำนเขตพื้นที่กำรศึกษำ 3. เป้ำหมำย 3.1 เชิงปริมำณ ครู ผู้บรหิ ำร บุคลำกรทเี่ ก่ียวขอ้ ง จำกโรงเรียนวถิ ีพทุ ธ โรงเรียนวิถีพทุ ธชน้ั นำ โรงเรียนวถิ พี ทุ ธ พระรำชทำน จำนวน 143 โรงเรยี น เข้ำร่วมกำรประชุม 3.2 เชิงคณุ ภำพ 1) ครผู รู้ ับผดิ ชอบโครงกำรโรงเรยี นวถิ พี ุทธ มีกำรแลกเปลยี่ นเรียนรู้ ได้แบบอย่ำงแนวปฏบิ ัติที่ดีของกำร ดำเนนิ งำนโรงเรียนวถิ พี ทุ ธ

2 2) โรงเรียนวิถีพทุ ธ มีกำรสรำ้ งเครอื ข่ำยกำรดำเนนิ งำนโรงเรยี นวถิ พี ุทธระหว่ำงโรงเรียน บ้ำน วดั 4. กิจกรรมและกำรดำเนนิ งำน ระยะเวลำ ผูร้ ับผดิ ชอบ/ ท่ี กจิ กรรม ดำเนินงำน ผูป้ ฏบิ ตั ิ สงิ หำคม 2564 1 กจิ กรรมประชุมเตรยี มกำรคณะกรรมกำรกำรประชมุ นำยชำญณรงค์ 27 สงิ หำคม รำชบัวนอ้ ยและ 2 กจิ กรรมกำรประชุมผ่ำน Google meet กับครผู ู้รบั ผดิ ชอบโครงกำร 2564 คณะ วถิ พี ุทธ สพฐ. สิงหำคม 2564 นำยชำญณรงค์ 3 กิจกรรมถอดบทเรยี นกำรประชุม รำยงำนสรปุ และประเมนิ ผล รำชบวั น้อยและ คณะ นำยชำญณรงค์ รำชบัวน้อยและ คณะ 5. รำยละเอียดกำรใช้จ่ำยงบประมำณ จำนวน 28,000 บำท (ถัวจำ่ ยทุกรำยกำร) ที่ กจิ กรรม/รำยกำร เงนิ งบประมำณ คำ่ ตอบแทน คำ่ ใชส้ อย คำ่ วสั ดุ รวม - 1 กจิ กรรมประชุมเตรียมกำรคณะกรรมกำร - กำรประชุม 2 กจิ กรรมกำรประชุมผำ่ น Google meet กบั 1,800 1,800 ครูผรู้ บั ผิดชอบโครงกำรวิถพี ุทธ สพฐ. 1,100 1,100 - ค่ำตอบแทนวทิ ยำกรภำยนอก (ในและนอก รำชกำร) 2 คนๆ ละ 1 ชม. 600/1,200 บำท 24,750 24,750 - กระดำษจดั ทำเกยี รติบตั ร 5 ห่อๆละ 220 บำท - กำรจัดทำคมู่ ือกำรดำเนินงำนโรงเรยี นวิถพี ุทธ 450 450 ในสงั กัด สพป.อุดรธำนี เขต 4 จำนวน 165 28,000 28,000 เล่มๆ ละ 150 บำท 3 กจิ กรรมถอดบทเรียนกำรประชุม -กรอบรปู A4 กรอบละ 75 บำทจำนวน 6 กรอบ รวม (สองหมน่ื แปดพันบำทถว้ น)

3 6. กำรวัดและประเมนิ ผล ท่ี ตัวชี้วัดควำมสำเร็จ วิธีกำรวัดและประเมินผล เครอ่ื งมอื ที่ใช้วัดผล 1 เชิงปริมำณ - กำรสงั เกตกำรเข้ำร่วม - ภำพถ่ำย/รำยช่ือผ้เู ข้ำรว่ ม - จำนวนครู/ผูบ้ รหิ ำรในโรงเรยี นวถิ ีพุทธ ทีม่ ี Google Meet ประชุมผ่ำน Google Meet กำรแลกเปลี่ยนเรยี นรแู้ ละได้แบบอย่ำงแนว -กำรประเมินควำมพึงพอใจ - แบบประเมนิ ปฏิบัติท่ดี ขี องกำรดำเนินงำนโรงเรียนวิถพี ุทธ -กำรถอดบทเรียนกำรรว่ ม ควำมพึงพอใจ โดยใช้ 2 เชงิ คุณภำพ ประชมุ Google Form - โรงเรียนวิถีพุทธมีกำรสรำ้ งเครอื ขำ่ ย - กำรบนั ทกึ วดิ ีโอกำร กำรดำเนินงำนโรงเรียนวิถีพทุ ธ ประชมุ ผ่ำน Google Meet 7. ผลกำรดำเนนิ งำน เชิงปริมำณ - มีครผู ูบ้ รหิ ำรเขำ้ ร่วมประชมุ แลกเปล่ียนเรียนรู้ 240 คน จำก 143 โรงเรยี นในสงั กัด สพป.อุดรธำนี เขต 4 ผ่ำนระบบ Google Meet และถำ่ ยทอดสดผำ่ นชอ่ ง Youtube Udon4 Channel - เชงิ คุณภำพ -ครไู ดร้ ับควำมรู้เกี่ยวกบั กำรดำเนินงำนในโรงเรยี นวิถพี ุทธเพิ่มมำกขน้ึ เช่น กจิ กรรมตำ่ งๆ แนวทำงกำรจัดกำร เรียนกำรสอน -ครไู ดม้ ีกำรแลกเปลี่ยนเรยี นรู้ได้เหน็ แบบอยำ่ งที่ดจี ำกโรงเรียนวถิ พี ทุ ธชน้ั นำและโรงเรยี นวิถพี ทุ ธพระรำชทำน ตลอดจนโรงเรยี นวถิ พี ุทธทั่วไป -ครเู กิดควำมมนั่ ใจ มีขวญั กำลังใจในกำรดำเนินงำนดำ้ นกำรสง่ เสริมพฒั นำคุณธรรม จรยิ ธรรม ตำมโครงกำร โรงเรยี นวิถีพุทธ

4 ภำพกิจกรรมกำรประชมุ แลกเปล่ียนเรียนรู้

5

6

7 ลงิ้ ค์การลงทะเบยี นประชุม https://forms.gle/hzeaT5wR5Let1MLn7 ลงิ ค์แบบประเมนิ ความพงึ พอใจ https://forms.gle/zHLfgQ5kHeR9WtR2A ลงิ้ ค์กจิ กรรมผ่าน Google Meet และ Youtube Udon4 Channel https://youtu.be/_NglMH_U50s ห้องประชุม Google Meet https://meet.google.com/ghr-rraz-czr

8 สไลดบ์ รรยาย ดร.ปัญญารัฐฎน์ จนั ทร์กอง ผอ.สพป.อุดรธานี เขต 4 https://docs.google.com/presentation/d/1Wer1YHOrrYC 1zc-cD-- VH1leJGUIefDkM0MdAOH1WYM/edit?usp=sharing สไลดบ์ รรยาย นายสมพงษ์ แสนโคตร รอง ผอ.สพป.อุดรธานี เขต 4 https://docs.google.com/presentation/d/1kLxzWxST7qc Wof31hMfKbgUtjLQHGuHe6KJ5RDzZzTc/edit?usp=sharin g สไลดบ์ รรยาย ศน.ชาญญรงค์ ราชบวั นอ้ ย ผรู้ ับผดิ ชอบโครงการ https://docs.google.com/presentation/d/1QTi9FEHq4aJp yzqo5l9zJcQ0YEWuZEHEf3bW9yPR3yc/edit?usp=sharing https://docs.google.com/document/d/1hacrN6PuWuDt- i0akhixhwY5xhf35DQ5DbqlUFxKlZA/edit?usp=sharing ลิงคบ์ รรยาย ศน.เมธี มูลธิ https://docs.google.com/presentation/d/1W8bELkhJHpU 3v9RgVLWTIyIfPGQXCbUx/edit?usp=sharing&ouid=1076 55293139431597643&rtpof=true&sd=true

9 ผลกำรตอบแบบประเมินควำมพึงพอใจ

10

11

12

13

14

15 หนังสือส่ังการการประชุมผู้รับผดิ ชอบโครงการฯ ประชุม

16 กาหนดการประชุม

17 ภำคผนวก

การสงเสริมพระพทุ ธศาสนาในโรงเรยี และคณุ คา ของพระพทุ ธศาสนา ตอ การดําเนนิ ชีวติ ของครูและนกั เรยี น โดย ดร.ปญ ญารัฐฎน จันทรกอง ผอู าํ นวยการสาํ นักงานเขตพน้ื ทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาอ

ยน น อุดรธานี เขต 4

โรงเรียนวถิ ีพุทธ เกดิ ข้นึ จากความ สํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษา มหาวิทยาลัยมหามงกุฎราชวทิ ยาล และมหาวทิ ยาลยั จฬุ าลงกรณราช มาประมาณ 20 ป

มรว มมือของ าขั้นพืน้ ฐาาน ลัย ชวิทยาลัย

โรงเรียนวถิ ีพุทธ เปน โครงการทจ่ี ะท งอกงามในการดําเนินชวี ติ ในทางท่ถี

ทาํ ใหผ เู รียนเกิดความตระหนกั เจริญ ถูกตอง



โรงเรยี นวิถีพทุ ธ ทาํ ใหค ดิ เปน ทาํ เปน แกป ญ หาเปน ใชคณุ ธรรมนําความคิด ใชค ณุ ธรรมนําความรู ใชป ญญาในการประเมนิ ตดั สนิ ปญหาในการ ดาํ เนินชีวติ



การนําแนวทางโรงเรยี นวิถพี ทุ ธ ไปสภู่ าคปฏิบตั ใิ นสถานศกึ ษา กิจกรรมพฒั นาผ้เู รยี น เกิดทักษะ เปน็ โครงการ เปน็ กรอบวิถที างโครงการท่จี ะ ดาํ เนินการไปได้

วถิ พี ุทธ คอื การนาํ หลักธรรมคําส มากําหนด ตัดสิน เลือกในการด

สอนของศาสนาพทุ ธ ดําเนนิ ชวี ิต

การละชั่ว ทาํ ดี ทําจติ ใจใหผอ งใส

เปน หวั ใจของการดาํ เนนิ วิถพี ทุ ธ

ศีล 5 คือ ขอ้ ท่ีพงึ ปฏิบัติสํา

าหรับทกุ คน

อริยสัจ 4 คอื ทางแก้ไขปญั หาท่ีเร

ราเผชิญอยู่



จะกิน จะเดนิ จะนอน จะนั่ง จะทาํ การงานสงิ่ ใด จะตดั สนิ ใจสงิ่ ใด หากเรานํา“วิถีพทุ ธ” มาเปนเคร่ืองมอื ในการตัดสิน ทาํ ดว ยใจบริสทุ ธิ์ ไมห วงั สงิ่ ตอบแทน เราจะเปนสุข ในการดาํ เนินชวี ติ ได

ถา ใชห ลกั พระพทุ ธศาสนาในก รสู าเหตุ ลงมอื แสวงหาวิธกี ารแกปญ ห เราจะแกปญหาบรรรลุได เปนเรื่องท่ตี องนํามาใชใ นก จะมคี วามสขุ ทง้ั กายและใจ อ

การดําเนนิ ชีวติ รปู ญ หา รทู ุกข หาท่ดี ที สี่ ุด ในทศิ ทางมาจากเหตแุ ละผล ด ทกุ ข สมุทยั นโิ รธ มรรค การแกป ญ หาชวี ติ ประจําวัน อยรู ว มกบั ผูอ ืน่ อยางมคี วามสขุ

โรงเรยี นวถิ ีพุทธ เปน อกี โครงการที่อยากสงเสร รว มกนั ขับเคลอ่ื น นําแนวทางโรงเรียนวถิ ีพทุ ธ ครอบครัว

ริมในทกุ พ้ืนทท่ี ่ีนบั ถอื ศาสนาพุทธ ไปสกู ารปฏบิ ัติของนักเรยี น ชุมชน และ

การขับเคลือ่ นโครงการในระดบั ใชเขตพ้ืนท่ีเปน ฐาน ใชโ รงเรียน กรรมเปน ตวั ขบั เคลื่อน

บเขตพื้นที่ ระดบั โรงเรยี น นเปนฐาน ใหนํานวัต

ใหนําหลกั การโรงเรียนวถิ ีพทุ ธ โรงเรียน นาํ ไปปฏบิ ตั ิอยางจรงิ จ

ธ ทีเ่ หน็ วา เหมาะกบั บรบิ ทของ จัง

การขบั เคลอื่ นโครงการ 2 มติ ิ 1. การเนน ย้ํา ประเมิน สงเสริม โรงเรียนทีเ่ ขารวม โครงการนี้อยูกอนแลว อะไรคือภาพความสาํ เร็จ อะไร คอื ปญหา ทาํ ใหย่ังยนื มน่ั คง เปน วิถีปฏบิ ัติประจําวัน 2. ถา เหน็ วา โรงเรยี นวถิ ีพทุ ธดมี ปี ระโยชน ดาํ เนนิ การให เหน็ เปนแบบอยา ง ใหเชิญชวนโรงเรยี นอนื่ เขารวม โครงการ