คู่มือการดำเนินงานโรงเรียนวิถีพุทธ

คมู่ อื การดาเนินงานโรงเรยี นวถิ พี ทุ ธ เอกสารวิชาการที่ 23 /2564 กลุม่ นิเทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจดั การศึกษา สานักงานเขตพน้ื ท่กี ารศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 4



คำนำ คูม่ อื การดาเนนิ งานโรงเรียนวิถพี ุทธ ฉบับน้ี จดั ทาขึ้นเพ่ือใช้เปน็ แนวทางในการดาเนนิ งาน เสรมิ สร้างคุณธรรม จริยธรรมตามแนววิถีพุทธในสถานศึกษา โดยอาศยั แนวทางการดาเนินงานอตั ลักษณ์ โรงเรียนวถิ พี ทุ ธ 29 ประการ เป็นหลกั สาคัญในการดาเนนิ งาน โรงเรยี นวถิ พี ุทธ เปน็ โครงการท่จี ะทาให้ผู้เรยี น เกดิ ความตระหนัก เจริญงอกงามในการดาเนินชวี ิตในทางท่ีถูกต้อง โรงเรยี นวิถีพุทธ ทาใหค้ ิดเป็น ทาเป็น แกป้ ัญหาเปน็ ใชค้ ุณธรรมนาความคดิ ใช้คุณธรรมนาความรู้ ใช้ปัญญาในการประเมินตัดสนิ ปัญหาใน การดาเนินชวี ิตการนาแนวทางโรงเรียนวถิ พี ทุ ธ ไปสู่ภาคปฏิบัติในสถานศึกษา กจิ กรรมพัฒนาผ้เู รยี น เกิด ทกั ษะ เป็นโครงการ เป็นกรอบวถิ ที างโครงการที่จะดาเนินการไปได้ วถิ ีพุทธ คือการนาหลกั ธรรมคาสอนของ ศาสนาพุทธ มากาหนด ตัดสิน เลอื กในการดาเนินชวี ิต การละช่ัว ทาดี ทาจิตใจใหผ้ อ่ งใส เป็นหัวใจของการ ดาเนินวถิ ีพทุ ธ ทางคณะผจู้ ดั ทา ได้รวบรวมมาจากหนงั สือหลายเลม่ โดยเฉพาะจากเวบ็ ไซต์โรงเรยี นวิถพี ุทธ www.vitheebuddha.com ซง่ึ เปน็ แหล่งรวบรวมความรคู้ วามเข้าใจเกย่ี วกบั การดาเนนิ งานของโรงเรียนวิถี พทุ ธโดยตรง จงึ ขอขอบคณุ มา ณ โอกาสนีด้ ว้ ย หวังเป็นอย่างย่ิงว่า คู่มอื การดาเนนิ งานฉบบั นี้ จะเปน็ ประโยชนต์ อ่ การดาเนินงานเพ่ือพฒั นาการเสริมสร้างคุณธรรม จรยิ ธรรมตามแนววิถีพุทธ เป็นโรงเรียนวิถพี ทุ ธ ชัน้ นาและโรงเรยี นวิถพี ุทธพระราชทานในโอกาสตอ่ ไป กลุ่มนเิ ทศ ติดตำมและประเมินผลกำรจดั กำรศึกษำ สำนักงำนเขตพื้นท่กี ำรศึกษำประถมศกึ ษำอุดรธำนี เขต 4

สำรบญั หนำ้ เร่ือง 1 6 สว่ นที่ 1 แนวทางการดาเนนิ งานโรงเรยี นวิถพี ทุ ธ สพฐ. 11 สว่ นที่ 2 แนะนาโรงเรยี นวิถพี ุทธ 49 ส่วนท่ี 3 แนวทางการดาเนินงานโรงเรยี นวถิ พี ุทธตามตัวช้ีวัด “อัตลกั ษณ์ 29 ประการ” ส่วนท่ี 4 ความสัมพันธข์ อง“โครงการโรงเรยี นวถิ ีพทุ ธ กบั การประเมนิ ตวั ช้วี ัดตามมาตรการ 61 79 ปรบั ปรงุ ประสิทธภิ าพในการปฏิบัตริ าชการของสานกั งานเขตพน้ื ท่ีการศึกษา 80 ส่วนที่ 5 ขัน้ ตอนการใชเ้ ว็บไซต์โรงเรยี นวิถีพุทธ www.vitheebuddha.com หนังสืออา้ งอิง คณะผจู้ ดั ทา

1 สว่ นที่ 1 แนวทำงกำรดำเนนิ งำนโรงเรยี นวถิ พี ุทธ สพฐ. โรงเรยี นวถิ ีพทุ ธ คอื โรงเรียนระบบปกตทิ วั่ ไปทนี่ าหลักธรรมพระพทุ ธศาสนามาใช้ หรือ ประยกุ ต์ใชใ้ นการบรหิ าร และการพฒั นาผูเ้ รียนโดยรวมของสถานศกึ ษา เน้นกรอบการพัฒนาตามหลกั ไตรสิกขำอยำ่ งบรู ณำกำร ผ้เู รยี นได้เรยี นรู้ไดพ้ ฒั นา กำรกิน อยู่ ดู ฟงั ใหเ้ ป็น โดยผา่ นกระบวนการ ทำงวฒั นธรรมแสวงปัญญำ และมีวฒั นธรรมเมตตำ เปน็ ฐานการดาเนนิ ชีวติ

2 ศลี ศลี หรอื พฤติกรรม หรือวินยั ในกำรดำเนินชีวติ ท่ีดงี ำมสำหรบั ตนและสงั คม สมำธิ สมำธิ หรือ ดำ้ นกำรพัฒนำจิตใจทีม่ คี ุณภำพ มีสมรรถภำพ มจี ติ ใจทต่ี ั้งมั่นเขม้ แขง็ และสงบสขุ

3 ปัญญำ มคี วำมรู้ทถ่ี กู ตอ้ งมศี กั ยภำพในกำรคิด กำรแกป้ ัญหำทีแ่ ยบคำย โรงเรียนวิถีพุทธ เร่มิ ดาเนินการมาเม่ือปี 2545 โดยมโี รงเรยี นเขา้ ร่วมโครงการ ณ พ.ศ. 2563 จานวน กว่า 22,000 โรงเรยี น ซ่งึ จากแนวทางการดาเนนิ การทรี่ บั ทราบร่วมกนั ตั้งแต่เร่ิมต้น คณะผบู้ รหิ าร ครแู ละพระ อาจารยจ์ ากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย ได้ร่วมกนั วิเคราะห์ สงั เคราะห์ แนวทางดาเนนิ การเดิม ยกร่างเปน็ แนวทางดาเนนิ การท่ีเปน็ รูปธรรมอกี ครั้ง สอดคล้องกับตัวชีว้ ัดแนวทางการดาเนนิ งานโรงเรยี นวิถี พทุ ธ พ.ศ. 2548 แบ่งเป็น 5 ดา้ น รวม 29 ประการ และคณะยกร่างไดน้ ารา่ งฯ ไปสอบถามความเห็นของ ผเู้ กยี่ วขอ้ ง หลายครั้ง รวมท้ังผ่านความเหน็ ชอบของคณะกรรมการการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม 2553 จงึ ประกาศใหโ้ รงเรยี นวิถพี ทุ ธทราบและเปน็ แนวทางในการประเมนิ ตนเองต้งั แต่ พ.ศ. 2553 เป็นต้นมา

4 แนวทำงกำรดำเนนิ กำร 29 ประกำรสูค่ วำมเปน็ โรงเรยี นวิถพี ุทธ ประกอบดว้ ย 1. ด้ำนกำยภำพ 7 ประกำร 1.1 มีป้ายโรงเรยี นวถิ พี ุทธ 1.2 มีพระพุทธรปู หนา้ โรงเรียน 1.3 มพี ระพทุ ธรปู ประจาหอ้ งเรียน (อาจเป็นรปู ภาพ หรือสัญลกั ษณ์) 1.4 มพี ระพุทธศาสนสภุ าษิต วาทะธรรม พระราชดาริติดตามทตี่ ่างๆ 1.5 มีความสะอาด สงบ ร่มรื่น 1.6 มหี ้องพระพทุ ธศาสนาหรือลานธรรม 1.7 ไมม่ ีสิง่ เสพติดเหลา้ บหุ รี่ 100 % 2. ดำ้ นกจิ กรรมประจำวันพระ 4 ประกำร 2.1 ใสเ่ ส้อื ขาวทุกคน 2.2 ทาบุญใสบ่ าตร ฟังเทศน์ 2.3 รบั ประทานอาหารมังสวริ ัติในมอื้ กลางวนั 2.4 สวดมนตแ์ ปล

5 3. ด้ำนกำรเรียนกำรสอน 5 ประกำร 3.1 บรหิ ารจิต เจรญิ ปัญญา กอ่ นเขา้ เรียน เช้า บ่าย ทง้ั ครู และ นกั เรยี น 3.2 บรู ณาการวถิ ีพทุ ธ ทุกกลุ่มสาระ และในวนั สาคญั ทางพระพทุ ธศาสนา 3.3 ครู พานกั เรียนทาโครงงานคุณธรรม กจิ กรรมจิตอาสาสัปดาห์ละ 1 ครงั้ 3.4 ครู ผบู้ ริหาร และ นักเรยี น ทุกคน ไปปฏิบัติศาสนกจิ ที่วดั เดอื นละ 1 คร้ัง มวี ดั เป็นแหลง่ เรยี นรู้ 3.5 ครู ผูบ้ รหิ าร และ นักเรียนทกุ คน เข้าค่ายปฏิบตั ธิ รรมอย่างน้อยปลี ะ 1 คร้งั 4. ด้ำนพฤติกรรม ครู ผูบ้ ริหำรโรงเรยี นและนักเรยี น 5 ประกำร 4.1 รกั ษาศลี 5 4.2 ย้มิ งา่ ย ไหวส้ วย กราบงาม 4.3 ก่อนรับประทานอาหารจะมกี ารพจิ ารณาอาหาร รับประทานอาหารไมด่ ัง ไม่หก ไม่เหลอื 4.4 ประหยดั ออม ถนอมใช้ เงนิ และ ส่งิ ของ 4.5 มนี สิ ัยใฝร่ ู้ สูส้ ง่ิ ยาก 5. ดำ้ นกำรสง่ เสรมิ วิถพี ุทธ 8 ประกำร 5.1 ไม่มีอาหารขยะขายในโรงเรียน 5.2 ไมด่ ุ ดา่ นักเรยี น 5.3 ชนื่ ชมคณุ ความดี หนา้ เสาธงทกุ วัน 5.4 โฮมรมู เพ่ือสะท้อนความรู้สกึ เชน่ ความร้สู ึกท่ีได้ทาความดี 5.5 ครู ผู้บริหาร และนักเรยี น มสี มดุ บันทึกความดี 5.6 ครู ผู้บรหิ าร และนกั เรียน (ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 4 ขน้ึ ไป) สอบได้ธรรมศึกษาตรี เป็นอยา่ งน้อย 5.7 บริหารจติ เจริญปญั ญา กอ่ นการประชุมทกุ ครั้ง 5.8 มพี ระมาสอนอยา่ งสม่าเสมอ

6 ส่วนที่ 2 แนะนำโรงเรยี นวถิ พี ทุ ธ 1. พฒั นำกำรโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนวิถีพทุ ธ หมายถึง โรงเรยี นในวิถแี ห่งปัญญา ทีพ่ ฒั นาอย่างบูรณาการในระบบแห่งไตรสกิ ขา สู่ความเปน็ พุทธ ผ้เู ขา้ ถงึ ธรรม ทาให้เปน็ อสิ ระ โดยมชี ีวิตท่ีดี เจรญิ งอกงาม มคี วามสุขจริงแท้ และอยู่รว่ ม สังคมอยา่ งสรา้ งสรรคเ์ ก้ือกลู สามารถนาโลกไปในวถิ ที ่ถี ูกต้อง ตามหลักแหง่ วถิ แี หง่ ธรรม (ป. อ. ปยตุ โต) ความเป็นมา เน่ืองจากการประชุมเร่ืองหลักสูตรใหม่ เด็กไทยพัฒนา เมือ่ วนั ที่ 25 ธันวาคม 2544 ณ สถาบัน ราชภัฏสวนดสุ ติ ศ.ดร.ชยั อนนั ต์ สมุทรวณิช เสนอให้มีการนาหลักธรรมคาสอน พระพุทธศาสนา มาบรู ณาการ การบริหารจดั การในโรงเรียน ซ่งึ ทป่ี ระชมุ เหน็ ชอบ กระทรวงศกึ ษาธิการจงึ เร่มิ รับสมัครโรงเรียนที่สนใจ และ จัดใหม้ กี ารปฐมนิเทศ เพอ่ื ให้ผู้บรหิ ารโรงเรยี นและครผู ู้สอนไดเ้ ขา้ ใจ แนวทางการดาเนินงานโรงเรียนวถิ พี ุทธ จากทผี่ บู้ ริหารโรงเรยี น ซ่งึ สว่ นใหญส่ งั กัดสานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน มีความสนใจเพ่ิมข้ึน เรอ่ื ย ๆ สพฐ.จงึ ให้มี “ผ้รู บั ผดิ ชอบโครงการโรงเรยี นวถิ ีพุทธ\" ในทุกเขตพืน้ ท่ี ต่อจากนั้นจึงได้ประชาสัมพันธ์ รบั สมัครโรงเรยี นวถิ ีพทุ ธ ตั้งแต่เดอื นพฤศจิกายน 2546 เป็นตน้ มา จนถึง ปัจจุบนั พ.ศ. 2564 ในภาพรวม ท่วั ประเทศมโี รงเรียนในโครงการโรงเรยี นวถิ ีพุทธ จานวน 23,071 โรงเรยี น ซ่งึ ร้อยละ 82 เปน็ โรงเรียนของ สพฐ.

7 2. ยุคโครงงำนคณุ ธรรมทัว่ ไทย โครงงานคุณธรรมทั่วไทย เรม่ิ เกดิ ขึน้ เมื่อปี พ.ศ. 2549 – ปัจจุบนั สพฐ. รว่ มกับศนู ย์คุณธรรม มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั จัดกิจกรรมโครงงานคุณธรรม “เยาวชนไทย ทาดี ถวายในหลวง” โดยใหน้ ักเรียน รวมกลุ่มร่วมกันทาดีอยา่ งมปี ัญญา คิดหาวิธีการแกป้ ัญหาสังคม “ปญั หาทอี่ ยากแก้ ความดที ี่ อยากทา” โดยใช้แนวพระราชดาริ และหลักธรรมในศาสนาที่ตนนับถือ โดยร่วมกัน ดาเนินการ 8-10 คน มีครู พระ และ ผู้อานวยการโรงเรยี น เป็นท่ีปรึกษา มีการประกวดคัดเลือกจากระดบั โรงเรยี น ระดับเขตพน้ื ท่ี การศึกษา ระดับกลุม่ ภาคสงฆ์ และ ระดับประเทศ โดยทุกครงั้ ทมี่ กี าร นาเสนอ ได้จัดใหน้ ักเรียน และครูท่ี ปรกึ ษามาเขา้ ค่ายร่วมกัน และ พัฒนาต่อยอดความร้ใู ห้ทง้ั ครแู ละนักเรียนได้ประสบการณ์ และนาไปพัฒนา โครงงานของตนเอง นับต้ังแต่ปพี .ศ. 2549 เป็นต้นมา จนถึง ปัจจบุ นั มโี ครงงานคุณธรรมกว่า 10,000 โครงงาน มกี ารจดั ทาสื่อเอกสารบนั ทึกความสาเร็จ ตอ่ เน่ืองทุกปี และจดั ทาวีดที ัศน์โครงงานคุณธรรม สาหรับ ครูทีป่ รกึ ษา นอกจากน้ี ยงั มีกิจกรรมพัฒนาต่อยอด หลากหลายกจิ กรรม ดังนี้ พ.ศ. 2550 ถึงปัจจบุ นั สพฐ. ร่วมกบั ธนาคารออมสนิ จัดโครงการประกวดโรงเรียนและ นักเรียนดเี ดน่ ด้านคณุ ธรรมจริยธรรม โดยคัดเลอื ก โรงเรยี นปีละ 38 โรง เพ่ือรับทนุ พฒั นาโรงเรียน 100,000 บาท และ นักเรียน 80 คน เพือ่ รับทุนการศึกษา คนละ 40,000 บาท เพ่ือเทิดพระเกียรติ ในปมี หามงคลท่ีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ วั ทรงมีพระชนมายคุ รบ 80 พรรษา ปี พ.ศ. 2553 เป็นปที ี่ สพฐ.จดั สรรงบประมาณไทยเขม้ แข็งฯ ให้ตามแผนกระตุ้นเศรษฐกิจ sp2 โรงเรียนวถิ พี ทุ ธ และโรงเรยี นในสงั กัดทุกแหง่ จึงได้จัดดาเนินการอย่างน้อย 3 เรื่องได้แก่ 1. ศนู ย์ Give & Take เพอื่ ให้นักเรยี นทุกโรงเรียนไดเ้ รียนรูก้ ารเป็นผูใ้ ห้ และผรู้ ับ มี Public Conscience 2. โครงงานคุณธรรม สานึกดี CSR+โครงงานคณุ ธรรมฯ เป็นการเสริมให้นักเรยี น วางแผนการการทาดอี ย่างมีทุนงบประมาณ ที่ ได้มาจากปัญญาของนกั เรียนท่ีมีความรับผดิ ชอบต่อสงั คม ในชื่อ “ธุรกจิ คณุ ธรรม” 3. ค่ายพระ ครู ผูป้ กครอง เพ่อื ให้ทกุ โรงเรียนได้สรา้ งความสมั พนั ธก์ ารมสี ว่ นร่วมกนั ในการ ดูแล ปกป้องนกั เรียนใหอ้ ย่ใู นศีลธรรมอันดี งาม ปี พ.ศ.2553 ยังไดจ้ ดั ให้มโี รงเรยี นวถิ พี ทุ ธเนน้ จิตอาสา ซึง่ เป็นโรงเรยี นท่ผี ้บู ริหารสมัครใจ ให้ความสาคัญ เป็นพิเศษกบั การพัฒนาพฤติกรรม และจติ ใจดา้ นการเปน็ อาสาสมคั ร เดือนกรกฎาคม 2555 มีโรงเรียนเข้าร่วม โครงการประมาณ 232 โรงเรียน เดอื นมิถนุ ายน 2556 รว่ มมือกบั สานักงาน ผู้ตรวจการแผน่ ดนิ และ ศูนย์คณุ ธรรม จัดไปแลกเปล่ียนเรียนร้กู ับโรงเรียนตน้ แบบดา้ นคณุ ธรรม จริยธรรม โรงเรยี นบางมูลนากภูมิ วทิ ยาคม จังหวดั พิจิตร ปี พ.ศ.2553 –ปจั จุบัน ได้พฒั นาโรงเรยี นอีกกลุ่มทีส่ นใจการพัฒนานกั เรยี นโดยหลักการ “อรยิ ะสรา้ งได้ ใน โรงเรยี นวิถพี ทุ ธ” กบั เสถียรธรรมสถาน มผี ผู้ ่านการอบรมทั้งทีเ่ ปน็ ผูบ้ รหิ าร และ ครู ไม่น้อยกว่า 1,500 คน

8 3. ยุคโรงเรียนคณุ ธรรมชนั้ นำ เริ่มตงั้ แต่ ปี พ.ศ. 2553 – ปัจจุบนั สพฐ. ไดข้ อความร่วมมือจากมหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราช วิทยาลยั จดั การเย่ยี ม ประเมิน เสนอแนะ เพอ่ื การพัฒนาโรงเรยี นคุณธรรมชั้นนา และ โรงเรยี นวถิ ีพุทธ ใน 2 ปงี บประมาณจานวนเกือบ 4,000 โรงเรียน อกี ท้ังได้คัดเลอื กโรงเรยี นวิถพี ุทธช้ันนา จานวน 100 โรงเรียน โดยคัดเลือกมาถงึ ปีท่ี 3 ปีละ 100 โรงเรียน ปีท่ี 4 พ.ศ. 2556 เปน็ โอกาส เฉลิมฉลอง 100 พระชนั ษา สมเดจ็ พระสังฆราชฯ จงึ ได้คัดเลอื ก 230 โรงเรยี น รับมอบทุนการพัฒนา โรงเรียนวิถพี ุทธชัน้ นา ร่นุ 4 รนุ่ 5 (100 โรงเรยี น) เปน็ ความรว่ มมอื ของโครงการพระสอนศลี ธรรมใน โรงเรยี น มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณ ราชวิทยาลยั และวดั ประยุรวงศาวาส ซง่ึ ไดจ้ ดั ทาข้อมลู เป็นเอกสาร และแผน่ CD เผยแพรใ่ ห้โรงเรียนอ่ืน เพอ่ื เป็นการสื่อสารเรื่องราวดีๆ ทีเ่ กิดขนึ้ ในโรงเรียน เป็นแรงบันดาลใจแก่ผูท้ ่ีพบเห็น ผู้ท่ีรับทราบ เป็นแหลง่ ความรู้ แลกเปลย่ี นเรียนรรู้ ว่ มกนั นอกจากน้ี ยงั มีกิจกรรมพัฒนาตอ่ ยอดหลากหลายกจิ กรรม ดังน้ี ปี พ.ศ. 2553 - ปัจจุบนั สพฐ.รว่ มกับ สานักงานเครือข่ายองคก์ รงดเหลา้ (สคล สสส.)จดั กิจกรรมหลากหลาย เพอ่ื รณรงค์ใหน้ ักเรยี น ตลอดจนผู้ปกครองเหน็ พษิ ภัยของการดม่ื เหล้า ความทุกข์ของ นักเรยี นที่มีผปู้ กครอง ดืม่ เหล้า ทาโครงงานคณุ ธรรมเพ่ือให้ช่วยกันทกุ ภาคส่วน บ้าน วดั โรงเรยี นลด ละ เลิกอบายมขุ เหล้า บุหร่ี สิ่งเสพตดิ คืนความสุขมาสนู่ กั เรียน เชน่ มีโรงเรียนปลอดเหล้าด้วยคาพอ่ สอน โครงการโพธิสัตวน์ ้อยชวนพ่อ แมเ่ ลิกเหลา้ งดเหลา้ เข้าพรรษาในโรงเรยี นวถิ พี ุทธ มีการให้กาลงั ใจ ยกย่อง มอบโล่ เกียรติบัตรครูดี ไมม่ ีอบายมุข เปน็ ต้น ปี พ.ศ. 2556 ฝ่ายบริการฝึกอบรม มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั ร่วมกบั สพฐ.จดั โครงการ พัฒนาอัตลักษณ์ 29 ประการสูค่ วามเป็นโรงเรียนวิถพี ุทธ โดยมีการพฒั นาพระนเิ ทศ วถิ ีพุทธ เพ่ือให้ทา่ น ออกเยยี่ มประเมนิ การดาเนินงานโรงเรยี นวถิ ีพุทธ กระจายท่วั ทุกภูมิภาค

9 ปี พ.ศ.2553 - ปจั จบุ นั สพฐ.รว่ มกบั สถาบันอาศรมศลิ ป์จัดทาวารสาร “ร้ตู ื่นและเบิกบาน” ออกวารสาร ต่อเนอื่ งส่งถงึ ทกุ โรงเรยี น และจดั ทาวดี ที ัศน์ “โรงเรยี นวิถีพทุ ธ” เพ่ือเผยแพรแ่ ก่ โรงเรยี นในสงั กดั ปี พ.ศ. 2554 - ปัจจบุ ัน เกิดกระแสการเขา้ ถึงสอื่ เทคโนโลยไี ด้งา่ ย โดยนักเรียนขาดทักษะ การใช้เทคโนโลยี ไปในทางให้เกิดประโยชน์ตอ่ ตนเอง และสังคม จงึ ได้มีการจดั อบรมการผลติ ส่อื ความดี ร่วมกบั คณะนเิ ทศ ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั รงั สิต และ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มีนักเรยี นที่ได้เรียนรเู้ ทคนิค การผลติ สอ่ื และมีมุมมอง ในการนาเสนอคุณความดที ี่พร้อมจะผลติ สื่อดีเผยแพร่ จานวนไม่น้อยกวา่ ปีละ 80 โรงเรียน ปี พ.ศ. 2553 - 2555 สพฐ.ใหค้ วามสาคัญคือเร่ือง จิตวญิ ญาณความเปน็ ครู ซึ่งได้จัดให้มี กระบวนการพฒั นา ทั้ง 4 ภมู ภิ าค รวมไมน่ ้อยกวา่ 1,250 คน โดยวทิ ยากรที่มีประสบการณ์ เชน่ มูลนิธิ สดศรี สฤษฎ์ิวงศ์ มลู นิธิ โรงเรยี นรุ่งอรุณ วิทยากรจาก สสส. เปน็ ต้น ปี พ.ศ. 2558 สานักงานผตู้ รวจการแผ่นดิน รว่ มกับ มลู นิธิยุว สถริ คณุ พัฒนาโรงเรยี น เสริมสรา้ งคณุ ธรรมทง้ั ระบบ 5 โรง ไดแ้ ก่ โรงเรียนสบปราบวิทยาคม (จังหวัดลาปาง) โรงเรียนปรางคก์ ู่ (จงั หวัดศรสี ะเกษ) โรงเรยี นชลบรุ สี ขุ บท(จังหวดั ชลบุรี) โรงเรยี นนราสกิ ขาลยั (จงั หวดั นราธวิ าส) และ โรงเรียนตะเครียะ (จงั หวดั สงขลา) 4. ยุคโรงเรียนวิถีพุทธ 3 ระดับ คณะดาเนนิ งานไดส้ งั เคราะห์ความรู้การดาเนินงานโรงเรยี นวถิ ีพุทธท่ีดาเนินการต่อเนอ่ื งได้ เปน็ บทสรุปว่า เง่อื นไขสาคญั ทโ่ี รงเรยี นจะดาเนนิ การโรงเรยี นวิถีพทุ ธ อย่างเปน็ รปู ธรรม มี 29 ประการ สคู่ วาม เปน็ โรงเรียนวถิ พี ทุ ธ โดยไดส้ ื่อสารเผยแพร่ ตัง้ แตเ่ ดือนพฤศจกิ ายน 2553 และดาเนินการเยย่ี มประเมนิ การดาเนินการ ดูความพรอ้ ม ส่งเสริมสนับสนุนให้โรงเรยี นดาเนนิ การอย่างตอ่ เน่ืองใหเ้ ห็นเปน็ รูปธรรม ซ่ึงโรงเรียนวถิ พี ุทธมรี ะดับการพฒั นาเป็น 3 ระดบั ดังนี้ ระดับ 1 “โรงเรยี นวถิ พี ทุ ธ” เปน็ โรงเรียนที่สมคั รเข้ารว่ มโครงการ โดยลงทะเบียนใน เว็บไซต์ www.vitheebuddha.com และใช้ตวั ชี้วัด“อตั ลกั ษณ์ 29 ประการ” เปน็ เครื่องมือในการพฒั นา จากนั้น รายงานการดาเนินงาน ตามอัตลักษณ์ 29 ประการ ในเวบ็ ไซต์ www.vitheebuddha.com เพียงเทา่ นี้ก็จะได้ ชื่อว่า “โรงเรียนวถิ ีพุทธ” ระดบั 2 “โรงเรยี นวถิ ีพุทธชั้นนำ” เป็นโรงเรียนในโครงการโรงเรียนวิถพี ุทธ และใชต้ ัวชี้วดั “อตั ลกั ษณ์ 29 ประการ” เป็นเครื่องมือในการพฒั นาจนประสบความสาเร็จ มผี ลการพัฒนาเชิงประจกั ษ์

10 ระดับ 3 “โรงเรียนวถิ ีพทุ ธพระรำชทำน” เป็นโรงเรียนวถิ ีพุทธชั้นนา ท่ีพฒั นาโดยใชต้ วั บง่ ช้ี โรงเรียน วถิ พี ุทธพระราชทาน ประกอบดว้ ย 5 มาตรฐาน 54 ตวั บ่งชแี้ ละผลการพฒั นาเป็นไปตามเกณฑ์ ที่กาหนด หาก โรงเรยี นใดได้รบั คดั เลือก จะไดร้ ับพระราชทานรางวลั “โรงเรียนวถิ ีพทุ ธพระราชทาน” จาก สมเด็จพระเทพ รัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารโี ดยเริ่มคร้ังแรกในปีพ.ศ. 2558 นบั เปน็ รุ่นที่ 1 มโี รงเรยี นไดร้ ับคดั เลือก ใหไ้ ดร้ บั รางวลั ทว่ั ประเทศ จานวน 27 โรง และต่อมาได้พฒั นาเพมิ่ ขึน้ อีกเปน็ รนุ่ ที่ 2 จานวน 32 โรงเรียน

11 ส่วนที่ 3 แนวทำงกำรดำเนนิ งำนโรงเรียนวถิ ีพุทธ ตำมตวั ช้ีวัด “อัตลักษณ์ 29 ประกำร” โรงเรียนวถิ พี ุทธมีกำรพัฒนำเป็น 3 ระดบั ดังนี้ ระดับ 1 “โรงเรียนวิถพี ทุ ธ” เปน็ โรงเรยี นท่สี มัครเข้ารว่ มโครงการ โดยลงทะเบียนใน เว็บไซต์ www.vitheebuddha.com และใช้ตวั ชว้ี ัด“อตั ลักษณ์ 29 ประการ” เป็นเคร่อื งมือในการ พฒั นา จากนนั้ รายงานการดาเนินงาน ตามอัตลักษณ์ 29 ประการ ในเวบ็ ไซต์ www.vitheebuddha.com ระดบั 2 “โรงเรยี นวถิ ีพทุ ธช้ันนำ” เป็นโรงเรยี นในโครงการโรงเรยี นวิถีพทุ ธ และใชต้ ัวช้วี ัด “อตั ลกั ษณ์ 29 ประการ” เป็นเครื่องมือในการพฒั นาจนประสบความสาเร็จ มีผลการพฒั นาเชงิ ประจกั ษ์ ระดับ 3 “โรงเรยี นวถิ ีพทุ ธพระรำชทำน” เปน็ โรงเรยี นวถิ ีพทุ ธช้ันนา ที่พฒั นาโดยใช้ตวั บ่งชี้ โรงเรยี น วถิ พี ทุ ธพระราชทาน ประกอบด้วย 5 มาตรฐาน 54 ตวั บง่ ช้ีและผลการพัฒนาเป็นไปตามเกณฑ์ ทกี่ าหนด 1.โรงเรียนวิถพี ทุ ธ การศึกษาและพัฒนาอัตลักษณ์ 29 ประการสคู่ วามเป็นโรงเรียนวถิ ีพทุ ธ นัน้ ไดม้ าจากการศึกษาวิจยั เชิงคณุ ภาพ โดยจัดทาสนทนากลุ่ม (Focus group) โรงเรียนท่ีเปน็ ตวั แทนของโรงเรยี น วถิ พี ทุ ธท่วั ประเทศ จานวน 100 โรง ประชุมเชงิ ปฏิบตั ิการเพ่ือแลกเปลี่ยนเรียนรู้ รับฟงั ปญั หา อุปสรรค ข้อเสนอแนะ การดาเนินงานตามแนวทาง 29 ประการสู่ความเปน็ โรงเรียนวิถีพทุ ธ สังเคราะห์หาข้อสรุป แนวปฏิบัติของ การพฒั นาอตั ลักษณโ์ รงเรยี นวถิ ีพทุ ธ และนาไปทดลองใชใ้ นสภาพจริงกับโรงเรยี นทไ่ี ด้ สมัครใจ จานวน 20 โรง จากตัวแทนโรงเรียนจานวน 100 โรง ใชร้ ะยะเวลาทดลอง 3 เดือน จากนนั้ ประเมนิ ผลโดยใชก้ รอบ แนวคิด CIPP model ของสตฟั เฟลิ บีม (Stufflebeam) ผลการศึกษาวิจัยในคร้ังน้ี ทาให้ได้ “อตั ลักษณ์ 29 ประการสคู่ วามเป็นโรงเรียนวิถพี ทุ ธ” สพฐ.จงึ ได้ประกาศให้โรงเรียนวิถีพุทธ ทราบเพอ่ื นาไปใชเ้ ปน็ แนวทางในการพัฒนาและเป็นแนวทางในการประเมินตนเอง ตงั้ แต่ พ.ศ. 2553 เปน็ ต้นมา ดังแนวทาง ดาเนินการ “29 ประการสูค่ วามเปน็ โรงเรียนวถิ พี ุทธ” ต่อไปนี้ 1. ด้ำนกำยภำพ 7 ประกำร 1.1 มีป้ายโรงเรียนวิถีพุทธ 1.2 มพี ระพทุ ธรปู หนา้ โรงเรยี น 1.3 มพี ระพทุ ธรูปประจาห้องเรียน

12 1.4 มพี ระพทุ ธศาสนสภุ าษิต วาทะธรรม พระราชดารสั ติดตามท่ีต่างๆ 1.5 มคี วามสะอาด สงบ รม่ รื่น 1.6 มหี ้องพระพทุ ธศาสนาหรือลานธรรม 1.7 ไมม่ ีส่ิงเสพตดิ เหลา้ บหุ ร่ี 100 % คุณค่ำทไ่ี ด้รับ ได้คณุ ค่าด้านจติ ใจ สะอาด สว่าง สงบ บรรยายภาพเอื้อตอ่ การเรียนการ สอนของโรงเรียนวถิ พี ทุ ธ เปน็ สัญลกั ษณ์ของการเปน็ โรงเรยี นวิถพี ุทธ มีองค์พระครองใจ ไวส้ ักการะบูชา เปน็ หลกั ธรรมในการเตอื นจิต สุขภาพกายและจิตดี ฝึกฝนด้วยภาวนา มีห้องทเี่ ป็นสัดส่วน มศี ีลหา่ งอบายมขุ ทาชวี ติ ให้ประณตี สนอง แนวนโยบายของรฐั สรา้ งวินยั สงั คมปลอดอบายมุข สง่ิ เสพติด 2. ด้ำนกำรเรียนกำรสอน 5 ประกำร 2.1 บรหิ ารจติ เจรญิ ปัญญา ก่อนเขา้ เรียน เชา้ บ่าย ทั้งครู และ นักเรยี น 2.2 บรู ณาการวิถีพุทธ ทกุ กลุ่มสาระ และในวนั สาคัญทางพระพทุ ธศาสนา 2.3 ครู พานกั เรยี นทาโครงงานคุณธรรม กิจกรรมจติ อาสาสัปดาห์ละ 1 ครั้ง 2.4 ครู ผบู้ รหิ าร และ นกั เรียน ทกุ คน ไปปฏบิ ัติศาสนกจิ ท่ีวัดเดือนละ 1 ครง้ั มวี ดั เป็นแหลง่ เรยี นรู้ 2.5 ครู ผ้บู รหิ าร และ นักเรียนทกุ คน เข้าคา่ ยปฏิบตั ิธรรมอย่างน้อยปลี ะ 1 คร้ัง คุณค่าท่ไี ด้รบั ไดฝ้ ึกสมาธิ ฝกึ สติ ทาให้เกิดปัญญา สร้างวินยั ซง่ึ จะนาไปสู่การมจี ิตอาสา ของนกั เรยี นตอ่ ชมุ ชน ปลูกฝงั นิสยั ความมีนา้ ใจ และจิตสาธารณะ นักเรยี นได้แสดงออกถึงพฤติกรรมความรว่ มมอื กนั ในการช่วยเหลอื สงั คม 3. ดำ้ นพฤตกิ รรม ครู ผบู้ ริหำรโรงเรยี น และนกั เรยี น 5 ประกำร 3.1 รกั ษาศีล 5 3.2 ย้ิมงา่ ย ไหวส้ วย กราบงาม 3.3 ก่อนรับประทานอาหารจะมกี ารพจิ ารณาอาหารรบั ประทานอาหาร ไม่ดงั ไมห่ ก ไมเ่ หลือ 3.4 ประหยัด ออม ถนอมใช้ เงนิ และ ส่ิงของ 3.5 มีนิสยั ใฝ่รู้ สู้ส่งิ ยาก คุณค่ำท่ไี ด้รบั ทาชวี ติ ได้เปน็ ปกตสิ ุข ไม่เบียดเบยี นผูอ้ ่นื สมาทานศลี หนา้ เสาธง บูรณาการ ครูประจาช้นั ประเมิน ทุกวนั ก่อนเลิกเรียน ยมิ้ ง่าย ไหว้สวย ทาให้นา่ รกั น่าช่ืนชม รักษาวฒั นธรรม อันดงี ามของไทย การพจิ ารณา อาหาร ไม่ดัง ไม่หก ไม่เหลอื ทาใหร้ ูจ้ ักความพอประมาณ มีสติ กตัญญู ไมห่ ลง ในรส กลนิ่ มีมารยาทในการ รับประทานอาหาร การประหยัดอดออมถนอมใชเ้ งินและส่ิงของ ทาใหร้ จู้ กั ใช้จา่ ยอย่างพอเพียง รคู้ ณุ คา่ ของ คนและส่งิ ของร้จู ักการวางแผนในการใชจ้ า่ ย และมีนิสยั ใฝร่ สู้ ู้ส่งิ ยาก ทาให้มีความขยันอดทน มคี วามเพียร ความพยายาม ม่งุ มั่นสู่ความสาเรจ็ 4. ด้ำนกำรสง่ เสรมิ วิถพี ทุ ธ 8 ประกำร 4.1 ไมม่ ีอาหารขยะขายในโรงเรียน 4.2 ไม่ดุ ด่า นกั เรียน

13 4.3 ชืน่ ชมคณุ ความดี หน้าเสาธงทุกวัน 4.4 โฮมรูมเพื่อสะทอ้ นความรู้สึก เช่นความรู้สึกทไี่ ด้ทาความดี 4.5 ครู ผูบ้ รหิ าร และนกั เรียน มีสมดุ บนั ทกึ ความดี 4.6 ครู ผ้บู รหิ าร และนกั เรยี น สอบได้ธรรมศึกษาตรเี ป็นอย่างนอ้ ย 4.7 บริหารจติ เจรญิ ปัญญา กอ่ นการประชุมทกุ คร้ัง 4.8 มีพระมาสอนอยา่ งสม่าเสมอ คุณคำ่ ท่ีได้รบั ทาให้มีสขุ ภาพดี รู้จักเลือกรบั ประทานอาหารท่ดี ีมีประโยชน์ มีการชื่นชม ความดีทาใหเ้ กดิ ความ ปลมื้ ใจในสง่ิ ท่ีไดท้ า พรอ้ มทง้ั มสี มดุ ท่ีบนั ทึกความดีคอยยา้ เตือนให้ทาดี รหู้ ลักธรรม คาสอนในพระพุทธศาสนา สามารถแก้ไขปัญหา 5. ด้ำนกิจกรรมประจำวนั พระ 4 ประกำร 5.1 ใส่เสื้อขาวทุกคน 5.2 ทาบญุ ใสบ่ าตร ฟังเทศน์ 5.3 รับประทานอาหารมังสวิรัตใิ นม้อื กลางวนั 5.4 สวดมนต์แปล คณุ คำ่ ท่ไี ดร้ ับ ใสเ่ ส้อื ขาว เวน้ จากการปรุงแต่ง แสดงความรว่ มใจ ใสบาตร ฟงั เทศน์ เสยี สละเอ้ือเฟื้อ สร้างปญั ญา ขดั เกลาจติ ใจ สร้างเสริมปัญญา อาหารมงั สวริ ัติ รักษาศลี ความเมตตา กรุณา เว้นจากการฆ่าสตั ว์ สวดมนต์แปล ฝกึ สมาธิ เขา้ ใจซึง้ ในพระธรรมคาสอน อัตลักษณ์ 29 ประการส่คู วามเปน็ โรงเรียนวถิ ีพทุ ธ ทาให้โรงเรียนมีแนวทางการพัฒนา โรงเรยี นทเ่ี ป็น รปู ธรรมมากขึ้น สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พื้นฐาน และมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ไดร้ ่วมกันนา “อตั ลกั ษณ์ 29 ประการสู่ความเปน็ โรงเรียนวถิ ีพทุ ธ” ไปเป็นตัวช้วี ัดในการคดั เลอื กโรงเรียน วิถีพทุ ธชน้ั นามาอย่างต่อเน่ือง เพ่อื รบั ใบประกาศเกียรติคุณ ยกย่องเชิดชูเกยี รติ จากมหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ า ลงกรณราชวทิ ยาลัย ท้งั นี้ เพ่ือใหจ้ ดจาได้ง่าย และเห็นภาพชดั เจนขนึ้ จึงได้สรปุ เป็นแผนภูมิดังน้ี

14 แผนภมู ิ 29 ประการสู่ความเป็นโรงเรียนวิถพี ทุ ธ ทมี่ า https://www.vitheebuddha.com/main.php แนวปฏิบัตทิ ่ดี ีของอตั ลกั ษณ์ 29 ประกำร 1.มำตรฐำนด้ำนกำยภำพ ตัวช้ีวัด แนวปฏิบัติท่ีด(ี หมำยเลข คอื เกณฑใ์ หค้ ะแนน) 1. มีป้ายโรงเรยี นวิถพี ทุ ธ คานิยาม: ป้ายโรงเรยี น 1.มีปา้ ยโรงเรยี นวถิ พี ุทธ ติดไวภ้ ายในหอ้ งใดหอ้ งหนึ่ง วิถพี ุทธ มลี กั ษณะ ดงั นี้ 2.มปี ้ายโรงเรยี นวิถีพทุ ธ ติดไวห้ นา้ อาคารใด (ขนาด 1.5 ม. x 80 ซม.) อาคารหน่ึง 3.มีปา้ ยโรงเรียนวถิ พี ุทธ ติดไวห้ นา้ บรเิ วณโรงเรยี น 4. มีปา้ ยโรงเรยี นวถิ พี ุทธ ตดิ ไวห้ น้าบริเวณโรงเรยี น เหน็ เด่นชดั * ปา้ ยโรงเรียนวิถพี ทุ ธมรี ายละเอียดในครบถว้ น ดงั ตวั อย่าง

2. มพี ระพทุ ธรูปบริเวณหนา้ โรงเรยี น 15 3 . มีพระพทุ ธรปู ประจาห้องเรยี น 1.มพี ระพทุ ธรปู บรเิ วณหน้าโรงเรยี น 4. มีพระพทุ ธศาสนสุภาษิตวาทะธรรม 2.มพี ระพุทธรปู อยใู่ นซุม้ บริเวณหน้าโรงเรียน พระราชดารสั ตดิ ตามที่ต่างๆ 3.มีพระพุทธรปู อยู่ในซุ้มบรเิ วณหนา้ โรงเรยี นและ 5. มีความสะอาด สงบ รม่ ร่ืน เคร่ืองบชู า 4.มีพระพทุ ธรูปอยู่ในซุ้มบริเวณหนา้ โรงเรียนมีเคร่ือง บูชาและให้นกั เรยี นไหว้ทุกวนั 1.มีพระพุทธรูปประจาหอ้ งเรียน 2.มพี ระพุทธรปู ประจาหอ้ งเรียนอยู่ด้านหนา้ ในที่ทส่ี มควร 3.มพี ระพุทธรูปประจาหอ้ งเรียนอย่ดู ้านหนา้ ในท่ี ท่ีสมควร และมีการทาความสะอาด 4. มีพระพทุ ธรูปประจาห้องเรียนอยู่ด้านหน้าในท่ี ท่ีสมควร มีการทาความสะอาดและมกี ารเคารพ พระพทุ ธรูปเป็นประจา 1.มีพทุ ธศาสนสุภาษิต วาทะธรรม พระราชดารสั ตดิ ตามทตี่ า่ ง ๆ 2.มีพุทธศาสนสภุ าษติ วาทะธรรมพระราชดารัส ติดตามที่ต่าง ๆ และมีการปรบั ปรุงอย่เู สมอ 3.มพี ุทธศาสนสภุ าษิต วาทะธรรมพระราชดารัส ตดิ ตามทต่ี ่าง ๆ และมีการปรับปรุง อยเู่ สมอโดย นกั เรียนมีสว่ นรว่ มในการจัดทา 4.มพี ทุ ธศาสนสุภาษิต วาทะธรรมพระราชดารัส ตดิ ตามที่ตา่ ง ๆ และมีการปรบั ปรุงอยเู่ สมอ โดยนกั เรียนมีส่วนรว่ มในการจดั ทาอย่างต่อเน่ือง 1.มีความสะอาด สงบ รม่ รนื่ ในห้องเรยี นและบรเิ วณ โรงเรยี น 2.มคี วามสะอาด สงบ ร่มรื่นในห้องเรียน บริเวณ โรงเรยี น โดยดาเนินการอยา่ งตอ่ เนื่อง 3.มคี วามสะอาด สงบ รม่ รื่นในหอ้ งเรยี น บริเวณ โรงเรยี น โดยดาเนินการอย่างต่อเนื่องและ นกั เรยี นมสี ว่ นร่วม 4.มคี วามสะอาด สงบ รม่ รื่นในหอ้ งเรยี น บรเิ วณ โรงเรียน โดยดาเนินการอยา่ งตอ่ เนื่องและ นกั เรียนมีส่วนรว่ มทกุ คน

16 6. มหี อ้ งพระพระพทุ ธศาสนา หรอื ลานธรรม 1.มหี ้องพระพุทธศาสนา หรือลานธรรม 2.มหี อ้ งพระพุทธศาสนา หรอื ลานธรรมและมีตาราง การใช้ 3.มหี อ้ งพระพทุ ธศาสนา หรือลานธรรมมีตารางการ ใช้ มกี ารใช้จริง 4.มหี ้องพระพุทธศาสนา หรือลานธรรมมตี ารางการ ใช้ มกี ารใช้จริง และนักเรียนมสี ว่ นร่วมในการดูแล รักษา 7. ไมม่ ีส่งิ เสพติด เหล้า บหุ รี่ 100% 1.มีสิ่งเสพติด เหลา้ บุหร่ี ในโรงเรียนระหวา่ ง 40 -50 % 2.มีสิ่งเสพติด เหลา้ บหุ รี่ ในโรงเรียนระหว่าง 20 -39 % 3.มีสง่ิ เสพติด เหล้า บุหร่ี ในโรงเรียนระหว่าง 10 -19 % 4.ไมม่ ีส่งิ เสพติด เหลา้ บุหร่ี ในโรงเรยี น 100 % 2. มำตรฐำนด้ำนพฤติกรรม นกั เรยี น ครู ผู้บริหำรโรงเรียน 8.รกั ษาศีล 5 1.ผบู้ รหิ าร ครู นกั เรียน ตา่ กวา่ ร้อยละ 50 ปฏบิ ตั ิได้ ครบ 5 ข้อ 9.ยมิ้ งา่ ย ไหว้สวย กราบงาม 2.ผบู้ รหิ าร ครู นกั เรียน รอ้ ยละ 50 -69 ปฏิบัตไิ ด้ 10. กอ่ นรับประทานอาหารจะมกี าร พิจารณา ครบ 5 ข้อ อาหาร รับประทานอาหารไม่ดงั ไม่หก ไม่เหลือ 3.ผู้บรหิ าร ครู นกั เรยี น ร้อยละ 70 -89 ปฏิบัติได้ ครบ 5 ข้อ 4.ผบู้ รหิ าร ครู นักเรียน รอ้ ยละ 90-100 ปฏบิ ัตไิ ด้ ครบ 5 ขอ้ 1.นักเรยี น ครแู ละผ้บู ริหาร ต่ากว่าร้อยละ 50 ปฏิบัติ 2.นักเรียน ครแู ละผ้บู ริหาร ร้อยละ 50 -69 ปฏบิ ตั ิ 3.นักเรยี น ครูและผ้บู ริหาร ร้อยละ 70 -89 ปฏบิ ัติ 4.นกั เรยี น ครูและผู้บรหิ าร ร้อยละ 90-100 ปฏิบัติ 1.นกั เรียน ครแู ละผบู้ ริหาร ต่ากว่ารอ้ ยละ 50 ปฏิบตั ิ 2.นักเรยี น ครูและผู้บรหิ าร ร้อยละ 50 -69 ปฏบิ ตั ิ 3.นกั เรียน ครูและผูบ้ ริหาร ร้อยละ 70 -89 ปฏิบัติ 4.นักเรยี น ครแู ละผบู้ ริหาร ร้อยละ 90-100 ปฏบิ ตั ิ

11. ประหยดั ออม ถนอมใช้เงนิ และ สิ่งของ 17 12. มีนิสยั ใฝร่ ู้ สู้ส่งิ ยาก 1. นักเรยี น ครแู ละผ้บู รหิ าร ตา่ กวา่ ร้อยละ 50 ปฏบิ ัติ 3.มำตรฐำนดำ้ นกิจกรรมประจำวนั พระ 2.นกั เรียน ครแู ละผู้บรหิ าร ร้อยละ 50 -69 ปฏิบัติ 1.ใส่เส้อื สขี าวทกุ คน 3. นกั เรียน ครูและผบู้ รหิ าร ร้อยละ 70 -89 ปฏบิ ตั ิ 2. ทาบุญใสบ่ าตร ฟงั เทศน์ 4.นักเรียน ครูและผบู้ ริหาร ร้อยละ 90-100 ปฏิบัติ 3. รับประทานอาหารมังสวิรตั ิในมือ้ กลางวัน 4. สวดมนตแ์ ปล 1.นกั เรียน ครูและผบู้ ริหาร ต่ากว่ารอ้ ยละ 50 4.มำตรฐำนดำ้ นกำรส่งเสรมิ วิถพี ทุ ธ ปฏบิ ตั ิ 1. ไมม่ ีอาหารขยะขายในโรงเรยี น 2.นกั เรียน ครแู ละผู้บริหาร ร้อยละ 50 -69 ปฏิบตั ิ 3.นกั เรยี น ครแู ละผบู้ ริหาร ร้อยละ 70 -89 ปฏบิ ัติ 4.นักเรยี น ครูและผบู้ รหิ าร ร้อยละ 90-100 ปฏิบัติ 1. ครู ผบู้ รหิ าร นกั เรียน ตา่ กว่ารอ้ ยละ 50 ปฏิบตั ิ 2. ครผู ู้บรหิ าร นักเรยี น รอ้ ยละ 50 -69 ปฏบิ ตั ิ 3. ครู ผู้บริหาร นักเรยี น ร้อยละ 70 -89 ปฏบิ ัติ 4.ครู ผู้บริหาร นักเรยี น ร้อยละ 90-100 ปฏิบตั ิ 1.ครู ผู้บริหาร นกั เรยี น ต่ากวา่ รอ้ ยละ 50 ปฏบิ ัติ 2.ครู ผบู้ ริหาร นกั เรยี น รอ้ ยละ 50 -69 ปฏบิ ตั ิ 3.ครู ผบู้ รหิ าร นกั เรยี น ร้อยละ 70 -89 ปฏิบัติ 4.ครู ผบู้ ริหาร นักเรียน ร้อยละ 90-100 ปฏิบัติ 1.ครู ผบู้ รหิ าร นักเรยี น ตา่ กว่ารอ้ ยละ 50 ปฏิบัติ 2.ครู ผู้บริหาร นกั เรยี น รอ้ ยละ 50 -69 ปฏิบัติ 3.ครู ผู้บริหาร นักเรยี น รอ้ ยละ 70 -89 ปฏิบัติ 4.ครู ผู้บริหาร นักเรยี น รอ้ ยละ 90-100 ปฏิบัติ 1.ครู ผูบ้ ริหาร นักเรยี น ตา่ กวา่ รอ้ ยละ 50 ปฏบิ ตั ิ 2.ครู ผู้บรหิ าร นักเรียน รอ้ ยละ 50 -69 ปฏบิ ัติ 3. ครู ผู้บริหาร นักเรยี น ร้อยละ 70 -89 ปฏิบตั ิ 4.ครู ผู้บรหิ าร นกั เรียน รอ้ ยละ 90-100 ปฏิบัติ 1.ไมม่ ีอาหารขยะขายในโรงเรยี นเปน็ บางวนั 2.ไม่มีอาหารขยะขายในโรงเรียนทุกวนั 3.ไม่มีอาหารขยะขายในโรงเรียนทุกวัน แตน่ ักเรียน นามาเอง

18 2. ไมด่ ดุ า่ นักเรยี น 4.ไม่มีอาหารขยะขายในโรงเรยี นทุกวนั และ ปลกู ฝงั ให้นักเรียน ไม่ซ้อื อาหารขยะนอกโรงเรียน 3.ชนื่ ชมคุณความดีหนา้ เสาธงทุกวัน 1. ครู ผูบ้ ริหาร ตา่ กวา่ รอ้ ยละ 50 ปฏิบตั ิ 4. โฮมรูมเพ่ือสะท้อนความรู้สึก เช่น 2.ครู ผ้บู ริหาร ร้อยละ 50 -69 ปฏบิ ตั ิ ความรสู้ กึ ที่ไดท้ าความดี 3.ครู ผบู้ ริหาร รอ้ ยละ 70 -89 ปฏบิ ตั ิ 4.ครู ผู้บริหาร ร้อยละ 90-100 ปฏบิ ัติ 5. ครู ผู้บรหิ าร และนักเรยี น มสี มดุ บันทึกความดี 1.ปฏิบัติ โดยไมเ่ ต็มใจ 6. ครู ผูบ้ รหิ าร และนกั เรยี นสอบได้ 2. ปฏบิ ัติโดยไมเ่ ต็มใจและทาตามคาสัง่ ธรรมะศึกษาตรเี ป็นอยา่ งน้อย 3. ปฏิบตั ิด้วยความเต็มใจ 4. ปฏิบตั ิ ดว้ ยความเต็มใจ 7. บรหิ ารจติ เจรญิ ปัญญาก่อนการประชุมทุกคร้ัง เห็นคณุ ค่า และโนม้ น้าวให้นกั เรียน ทาความดี 8. มพี ระมาสอนอยา่ งสมา่ เสมอ 1.ปฏิบตั ิ โดยไมเ่ ต็มใจ 2. ปฏบิ ตั โิ ดยไมเ่ ตม็ ใจและทาตามคาสงั่ 3. ปฏิบตั ิด้วยความเตม็ ใจ 4. ปฏิบตั ิ ด้วยความเตม็ ใจ เห็นคณุ คา่ และโนม้ นา้ วให้นักเรยี นดี 1.ครูผู้บรหิ าร นกั เรียน ตา่ กว่าร้อยละ 50 ปฏิบตั ิ 2. ครู ผู้บรหิ าร นกั เรียน รอ้ ยละ 50-69 ปฏบิ ัติ 3. ครู ผู้บริหาร นักเรียน รอ้ ยละ 70 -89 ปฏบิ ตั ิ 4.ครู ผ้บู ริหารนักเรียน รอ้ ยละ 90-100 ปฏบิ ัติ 1.ครู ผ้บู รหิ าร นักเรียน ต่ากว่ารอ้ ยละ 50 ปฏิบตั ิ 2.ครู ผู้บรหิ าร นักเรียน ร้อยละ 50 -69 ปฏิบัติ 3. ครู บรหิ าร นกั เรยี น ร้อยละ 70 -89 ปฏบิ ัติ 4.ครู ผบู้ รหิ าร นักเรยี น รอ้ ยละ 90-100 ปฏบิ ตั ิ 1.ครแู ละปฏบิ ัติ โดยไมเ่ ต็มใจ 2. ครแู ละปฏิบัติโดยไม่เต็มใจและทาตามคาส่ัง 3. ครูและปฏิบัติ ดว้ ยความเต็มใจ 4. ครแู ละปฏบิ ัตดิ ว้ ยความเต็มใจและเหน็ คณุ ค่า 1.นักเรียนได้เรียนกับพระตา่ กวา่ รอ้ ยละ 50 2. นกั เรยี นไดเ้ รยี นกับพระ ร้อยละ 50 -69 ปฏบิ ัติ 3. นกั เรยี นได้เรียนกับพระรอ้ ยละ 70 -89 ปฏบิ ตั ิ 4. มนี ักเรียนไดเ้ รยี นกบั พระ รอ้ ยละ 90-100 ปฏบิ ตั ิ

19 5.มำตรฐำนกำรเรยี นกำรสอน 1. บริหารจติ เจรญิ ปัญญา ก่อนเข้า เรยี น 1.นกั เรยี นตา่ กว่าร้อยละ 50 ปฏบิ ตั ิ เช้า – บ่าย ทั้งครู และนกั เรียน 2.ครูและนักเรียน ร้อยละ 50 -69 ปฏิบัติ 3.ครแู ละนกั เรียนร้อยละ 70 -89 ปฏิบตั ิ 4.ครูและนักเรยี น ร้อยละ 90-100 ปฏิบัติ 2. บรู ณาการวิถพี ุทธทุกกลมุ่ สาระและ ในวนั สาคัญ 1.มีครู ต่ากวา่ ร้อยละ 50 ปฏิบตั ิ ทางพุทธศาสนา 2.มคี รูรอ้ ยละ ร้อยละ 50 -69 ปฏบิ ตั ิ 3.มคี รู ร้อยละ 70 -89 ปฏิบัติ 4.มีครู ร้อยละ 90-100 ปฏิบัติ 3. ครูพานักเรยี นทาโครงงานคุณธรรม หรือกิจกรรม 1.มีครู ตา่ กว่ารอ้ ยละ 50 ปฏิบตั ิ จติ อาสา สปั ดาหล์ ะ 1 คร้งั 2.มีครู ร้อยละ 50 -69 ปฏิบัติ 3.มคี รู ร้อยละ 70 -89 ปฏิบัติ 4.มคี รู รอ้ ยละ 90-100 ปฏิบัติ 4. ครู ผู้บริหาร และนกั เรียนทกุ คนไป ปฏบิ ัติ 1.ครู ผบู้ ริหาร นักเรยี น ตา่ กว่ารอ้ ยละ 50 ปฏบิ ตั ิ ศาสนกิจทว่ี ัดเดอื นละ 1 ครั้ง มี วัดเปน็ 2.ครู ผู้บรหิ าร นักเรียน ร้อยละ 50 -69 ปฏบิ ัติ แหลง่ เรียนรู้ 3.ครู ผบู้ ริหาร นักเรยี น ร้อยละ 70 -89 ปฏิบัติ 4.ครู ผบู้ ริหาร นกั เรยี น รอ้ ยละ 90-100 ปฏบิ ตั ิ 5. ครู ผู้บรหิ าร และนกั เรียนทกุ คนเขา้ ค่าย 1.ครู ผบู้ ริหาร นักเรยี น ตา่ กวา่ ร้อยละ 50 ปฏิบัติ ปฏบิ ตั ธิ รรมอย่างน้อยปลี ะ 1 ครั้ง 2.ครู ผ้บู ริหาร นักเรียน ร้อยละ 50 -69 ปฏบิ ตั ิ 3.ครู ผบู้ รหิ าร นกั เรียน รอ้ ยละ 70 -89 ปฏบิ ตั ิ 4.ครู ผู้บริหาร นกั เรยี น ร้อยละ 90-100 ปฏบิ ัติ 2. โรงเรยี นวิถพี ุทธช้ันนำ โรงเรียนวถิ พี ทุ ธชั้นนำ เปน็ โรงเรยี นโรงเรยี นวถิ ีพุทธ ที่มีผลงานดีเด่นเป็นรปู ธรรมที่ชัดเจน จนเปน็ แบบอย่างได้ และมกี ารดาเนนิ การตามมาตรฐานและตวั ชีว้ ดั ตาม “อัตลักษณ์ 29 ประการ ในโรงเรยี นวิถีพทุ ธ” อย่างชัดเจนมีผลงานใหเ้ หน็ เปน็ ทป่ี ระจกั ษ์ ดงั รายละเอียดต่อไปน้ี 1. ด้ำนกำยภำพ 7 ประกำร 1.1 มีปำ้ ยโรงเรยี นวถิ ีพทุ ธ ระดบั น้อย มปี ้ายโรงเรยี นวถิ ีพทุ ธ ติดไวภ้ ายในห้องใดห้องหน่งึ ระดบั ปำนกลำง มีป้ายโรงเรยี นวถิ ีพทุ ธ ตดิ ไวห้ นา้ อาคารใดอาคารหนึง่ ระดบั ดี มปี ้ายโรงเรยี นวิถีพุทธ ติดไว้หนา้ บรเิ วณโรงเรียน ระดับดีมำก มีปา้ ยโรงเรยี นวิถีพุทธ ติดไวห้ น้าบริเวณโรงเรยี น เห็นเดน่ ชดั

20 1.2 มีพระพุทธรปู หน้ำโรงเรียน ระดบั นอ้ ย มีพระพทุ ธรูป บรเิ วณหน้าโรงเรียน ระดบั ปำนกลำง มีพระพุทธรูปอย่ใู นซมุ้ บริเวณหน้าโรงเรียน ระดบั ดี มีพระพุทธรูปอยใู่ นซุ้มบริเวณหน้าโรงเรียน และเคร่ืองบชู า ระดับดีมำก มพี ระพุทธรปู อยู่ในซุ้มบริเวณ หน้าโรงเรียน เคร่ืองบูชา และใหน้ ักเรยี นไหว้ทกุ วัน 1.3 มีพระพุทธรปู ประจำห้องเรยี น ระดับน้อย มพี ระพุทธรูป ประจาหอ้ งเรยี น ระดบั ปำนกลำง มีพระพุทธรูปประจาห้องเรยี น อยู่ดา้ นหน้าในที่ที่สมควร ระดบั ดี มีพระพุทธรูปประจาห้องเรยี นอยู่ด้านหน้าในที่ทีส่ มควร และมีการทาความสะอาด ระดับ ดีมำก มีพระพุทธรปู ประจาหอ้ งเรียน อย่ดู ้านหน้าในทที่ สี่ มควร มกี ารทาความสะอาด และมีการเคารพ พระพุทธรูปเปน็ ประจา 1.4 มีพทุ ธศำสนสภุ ำษติ วำทะธรรม พระรำชดำรัส ติดตำมท่ตี ่ำงๆ ระดับนอ้ ย มีพุทธศาสนสุภาษิต วาทะธรรม พระราชดารสั ติดตามที่ต่างๆ ระดบั ปำนกลำง มีพุทธศาสนสุภาษติ วาทะธรรม พระราชดารสั ตดิ ตามท่ตี า่ งๆและมกี ารปรับปรงุ อยู่เสมอ ระดับดี มีพุทธศาสนสุภาษิต วาทะธรรม พระราชดารัส ติดตามที่ตา่ งๆ และมีการปรับปรุง อยเู่ สมอ โดย นักเรยี นมสี ่วนร่วม ระดบั ดีมำก มพี ุทธศาสนสภุ าษิต วาทะธรรม พระราชดารัส ตดิ ตามทีต่ ่างๆ และมีการปรับปรงุ อยู่เสมอ โดย นกั เรยี น มีส่วนรว่ มในการจัดทา อย่างต่อเนื่อง 1.5 มีควำมสะอำด สงบ ร่มรื่น ระดับนอ้ ย มีความสะอาด สงบ รม่ รื่นในห้องเรยี นและบริเวณโรงเรียน ระดับปำนกลำง มีความสะอาด สงบ รม่ ร่ืนในห้องเรยี น บรเิ วณโรงเรยี น โดยดาเนินการอยา่ งต่อเน่อื ง ระดับ ดี มีความสะอาด สงบ รม่ รืน่ ในหอ้ งเรียน บรเิ วณโรงเรียน โดยดาเนนิ การ อย่างต่อเนอ่ื ง และนักเรยี นมี สว่ นรว่ ม ระดับดีมำก มคี วามสะอาด สงบ ร่มรืน่ ในหอ้ งเรียน บริเวณโรงเรียน โดยดาเนินการอย่างตอ่ เนื่อง และ นักเรยี นมสี ว่ นรว่ มทกุ คน 1.6 มีหอ้ งพระพทุ ธศำสนำหรอื ลำนธรรม ระดับน้อย มีหอ้ งพระพุทธศาสนา หรอื ลานธรรม ระดบั ปำนกลำง มหี ้องพระพุทธศาสนา หรอื ลานธรรม และมตี ารางการใช้ ระดบั ดี มหี ้องพระพทุ ธศาสนาหรอื ลานธรรมและมีตารางการใช้ มกี ารใช้จริง ระดบั ดมี ำก มีห้องพระพุทธศาสนาหรอื ลานธรรม และมตี ารางการใช้ มกี ารใช้จริงและนักเรยี นมสี วนรว่ มใน การดูแลรักษา

21 1.7 ไม่มสี ่งิ เสพตดิ เหล้ำ บุหรี่ 100 % ระดบั นอ้ ย มีส่งิ เสพติด เหลา้ บุหรใ่ี นโรงเรียน เกนิ 40% ระดบั ปำนกลำง มรี ะหวา่ ง 20-39% ระดับดี มรี ะหว่าง 10-19% ระดับดมี ำก ไม่มสี ิ่งเสพตดิ เหลา้ บุหรีใ่ นโรงเรยี น 100% 2. ดำ้ นกิจกรรมประจำวนั พระ 4 ประกำร 2.1 ใส่เส้อื สขี ำว ทุกคน ระดบั นอ้ ย ครู ผบู้ ริหารและ นักเรยี นต่ากวา่ ร้อยละ 50 ปฏบิ ัติ ระดบั ปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏิบัติ ระดบั ดี รอ้ ยละ 70-89 ปฏบิ ัติ ระดับ ดีมำก ร้อยละ 90-100 ปฏิบตั ิ 2.2 ทำบุญ ใส่บำตร ฟังเทศน์ ระดับนอ้ ย ครู ผู้บรหิ ารและ นกั เรยี น ต่ากวา่ ร้อยละ 50 ปฏิบัติ ระดบั ปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏิบัติ ระดบั ดี รอ้ ยละ 70-89 ปฏิบัติ ระดบั ดีมำก ร้อยละ 90-100 ปฏิบตั ิ 2.3 รบั ประทำนอำหำรมงั สวิรตั ิ ในมือ้ กลำงวนั ระดบั นอ้ ย ครู ผูบ้ ริหารและ นกั เรยี น ตา่ กวา่ ร้อยละ 50 ปฏิบัติ ระดับปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏิบัติ ระดบั ดี ร้อยละ 70-89 ปฏบิ ัติ ระดับดมี ำก ร้อยละ 90-100 ปฏิบัติ 2.4 สวดมนต์แปล ระดับน้อย ครู ผู้บริหารและ นกั เรียนต่ากวา่ ร้อยละ 50 ปฏิบัติ ระดับปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏิบตั ิ ระดับดี รอ้ ยละ 70-89 ปฏบิ ัติ ระดับดีมำก ร้อยละ 90-100 ปฏบิ ตั ิ 3. ดำ้ นกำรเรยี นกำรสอน 5 ประกำร 3.1 บรหิ ำรจติ เจริญปัญญำ กอ่ นเข้ำเรียน เชำ้ บ่ำย ทัง้ ครู และ นกั เรียน ระดบั น้อย ครแู ละนักเรียน ต่ากว่ารอ้ ยละ 50 ปฏิบตั ิ ระดับปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏบิ ัติ ระดับดี รอ้ ยละ 70-89 ปฏิบัติ ระดบั ดมี ำก ร้อยละ 90-100 ปฏิบัติ

22 3.2 บูรณำกำรวิถพี ุทธ ทุกกลมุ่ สำระ และในวนั สำคญั ทำงพระพุทธศำสนำ ระดบั น้อย มีครู ต่ากว่าร้อยละ 50 ปฏบิ ัติ ระดับปำนกลำง มีครู ร้อยละ 50-69 ปฏิบัติ ระดบั ดี มีครู ร้อยละ 70-89 ปฏบิ ตั ิ ระดับดมี ำก มคี รู ร้อยละ 90-100 ปฏบิ ตั ิ 3.3 ครู พำนักเรียนทำโครงงำนคุณธรรม กิจกรรมจติ อำสำสัปดำหล์ ะ 1 ครงั้ ระดับนอ้ ย มีครู ตา่ กวา่ รอ้ ยละ 50 ปฏบิ ตั ิ ระดับปำนกลำง มีครู ร้อยละ 50-69 ปฏบิ ตั ิ ระดับดี มีครู ร้อยละ 70-89 ปฏิบัติ ระดับดมี ำก มีครู รอ้ ยละ 90-100 ปฏิบัติ 3.4 ครู ผู้บรหิ ำร และ นกั เรียน ทุกคน ไปปฏบิ ตั ศิ ำสนกิจทวี่ ัดเดอื นละ 1 ครง้ั มวี ัดเปน็ แหลง่ เรยี นรู้ ระดบั น้อย ครู ผบู้ ริหารและ นกั เรยี น ตา่ กว่ารอ้ ยละ 50 ปฏบิ ตั ิ ระดบั ปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏิบตั ิ ระดับดี ร้อยละ 70-89 ปฏบิ ัติ ระดับ ดมี ำก ร้อยละ 90-100 ปฏบิ ัติ 3.5 ครู ผู้บรหิ ำร และ นกั เรยี นทกุ คน เขำ้ ค่ำยปฏิบัติธรรมอย่ำงนอ้ ยปลี ะ 1 ครงั้ ระดับน้อย ครู ผูบ้ ริหารและ นกั เรยี น ตา่ กวา่ ร้อยละ 50 ปฏิบตั ิ ระดับปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏบิ ตั ิ ระดับดี ร้อยละ 70-89 ปฏิบัติ ระดับ ดมี ำก ร้อยละ 90-100 ปฏิบตั ิ 4. ด้ำนพฤติกรรม ครู ผ้บู ริหำรโรงเรียน และนกั เรียน 5 ประกำร 4.1 รักษำศลี 5 ระดับน้อย ครู ผ้บู ริหารและ นกั เรียน ต่ากว่ารอ้ ยละ 50 ปฏบิ ตั ไิ ดค้ รบ 5 ข้อ ระดบั ปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏิบตั ิไดค้ รบ 5 ข้อ ระดับ ดี ร้อยละ 70-89 ปฏบิ ัติได้ครบ 5 ข้อ ระดับดมี ำก ร้อยละ 90-100 ปฏบิ ตั ิไดค้ รบ 5 ข้อ

23 4.2 ยิ้มง่ำย ไหว้สวย กรำบงำม ระดบั น้อย ครู ผู้บรหิ ารและ นักเรยี น ต่ากวา่ ร้อยละ 50 ปฏบิ ตั ิ ระดบั ปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏิบัติ ระดบั ดี รอ้ ยละ 70-89 ปฏิบัติ ระดบั ดมี ำก ร้อยละ 90-100 ปฏิบตั ิ 4.3 ก่อนรับประทำนอำหำรจะมกี ำรพิจำรณำอำหำร รบั ประทำนอำหำรไมด่ ัง ไมห่ กไม่เหลอื ระดับนอ้ ย ครู ผบู้ ริหารและ นกั เรียน ต่ากว่าร้อยละ 50 ปฏบิ ตั ิ ระดบั ปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏบิ ตั ิ ระดับดี รอ้ ยละ 70-89 ปฏบิ ัติ ระดับดีมำก ร้อยละ 90-100 ปฏบิ ัติ 4.4 ประหยดั ออม ถนอมใช้ เงิน และ ส่งิ ของ ระดบั นอ้ ย ครู ผู้บริหารและ นักเรยี น ตา่ กวา่ ร้อยละ 50 ปฏบิ ัติ ระดับปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏิบตั ิ ระดบั ดี รอ้ ยละ 70-89 ปฏบิ ัติ ระดับดีมำก ร้อยละ 90-100 ปฏิบตั ิ 4.5 มีนิสัยใฝ่รู้ สู้สิ่งยำก ระดบั นอ้ ย ครู ผบู้ ริหารและ นกั เรียน ต่ากวา่ ร้อยละ 50 ปฏิบัติ ระดบั ปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏบิ ัติ ระดบั ดี ร้อยละ 70-89 ปฏบิ ัติ ระดบั ดีมำก ร้อยละ 90-100 ปฏิบตั ิ

24 5. ดำ้ นกำรสง่ เสรมิ วิถีพทุ ธ 8 ประกำร 5.1 ไม่มีอำหำรขยะขำยในโรงเรยี น ระดบั น้อย ไม่มีอาหารขยะขายในโรงเรยี นเปน็ บางวนั ระดบั ปำนกลำง ไมม่ ีอาหารขยะขายในโรงเรยี นทกุ วนั ระดบั ดี ไมม่ ีอาหารขยะขายในโรงเรยี นทกุ วนั แต่นกั เรยี นนามาเอง ระดับดีมำก ไม่มีอาหารขยะขายในโรงเรียนทุกวัน และปลูกฝังให้นกั เรียนไม่ซ้อื อาหารขยะนอกโรงเรยี น 5.2 ไม่ดุ ดำ่ นกั เรยี น ระดับนอ้ ย ครู ผู้บริหาร ต่ากวา่ รอ้ ยละ 50 ปฏิบตั ิ ระดับปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏบิ ตั ิ ระดบั ดี รอ้ ยละ 70-89 ปฏบิ ัติ ระดบั ดมี ำก ร้อยละ 90-100 ปฏิบัติ 5.3 ชื่นชมคณุ ควำมดี หนำ้ เสำธงทุกวนั ระดับน้อย ปฏบิ ตั ิ โดยไม่เต็มใจ ระดับปำนกลำง ปฏิบตั ิ โดยไมเ่ ต็มใจและทาตามคาส่งั ระดบั ดี ปฏบิ ตั ิ ด้วยความเต็มใจ ระดับ ดมี ำก ปฏิบัติ ด้วยความเตม็ ใจ เหน็ คุณคา่ และโนม้ น้าวใหน้ กั เรยี นทาตาม 5.4 โฮมรูมเพือ่ สะท้อนควำมรูส้ ึก เชน่ ควำมรู้สกึ ทไี่ ดท้ ำควำมดี ระดบั น้อย ปฏิบตั ิ โดยไม่เตม็ ใจ ระดับปำนกลำง ปฏิบตั ิ โดยไมเ่ ตม็ ใจและทาตามคาส่งั ระดับ ดี ปฏิบัติ ดว้ ยความเต็มใจ ระดับดีมำก ปฏิบัติ ด้วยความเตม็ ใจ เห็นคุณคา่ และโนม้ น้าวให้นักเรียนทาความดี 5.5 ครู ผ้บู รหิ ำร และนกั เรยี น มีสมุดบันทึกควำมดี ระดบั นอ้ ย ครู ผ้บู ริหารและ นกั เรียน ตา่ กวา่ รอ้ ยละ 50 ปฏิบตั ิ

25 ระดบั ปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏบิ ตั ิ ระดับดี ร้อยละ 70-89 ปฏบิ ัติ ระดับดมี ำก ร้อยละ 90-100 ปฏิบัติ 5.6 ครู ผบู้ ริหำร และนักเรยี น สอบไดธ้ รรมศึกษำตรเี ป็นอย่ำงน้อย ระดบั น้อย ครู ผูบ้ ริหารและ นักเรียน ตา่ กวา่ รอ้ ยละ 50 ปฏบิ ตั ิ ระดบั ปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏิบตั ิ ระดบั ดี ร้อยละ 70-89 ปฏิบัติ ระดับ ดมี ำก ร้อยละ 90-100 ปฏบิ ัติ 5.7 บริหำรจิต เจรญิ ปัญญำ ก่อนกำรประชุมทกุ คร้งั ระดับน้อย ครู ผบู้ ริหารและ นกั เรียน ตา่ กว่ารอ้ ยละ 50 ปฏิบตั ิ ระดับปำนกลำง ร้อยละ 50-69 ปฏบิ ตั ิ ระดบั ดี ร้อยละ 70-89 ปฏบิ ัติ ระดบั ดมี ำก ร้อยละ 90-100 ปฏบิ ตั ิ 5.8 มีพระมำสอนอย่ำงสมำ่ เสมอ ระดบั นอ้ ย มนี ักเรียนได้เรยี นกับพระต่ากว่าร้อยละ 50 ระดบั ปำนกลำง มีนักเรยี นได้เรียนกบั พระ ร้อยละ 50-69 ระดับดี มีนักเรยี นได้เรียนกับพระ ร้อยละ 70-89 ระดับ ดีมำก มีนักเรียนได้เรยี นกบั พระ รอ้ ยละ 90-100 3. โรงเรยี นวถิ ีพุทธพระรำชทำน โรงเรียนวถิ พี ทุ ธพระราชทาน เปน็ โรงเรยี นวถิ พี ุทธชัน้ นาท่ดี าเนินการตามมาตรฐานและตัวชว้ี ดั ของ อตั ลกั ษณ์ 29 ประการในโรงเรยี นวิถพี ทุ ธ และมีนวตั กรรมทีเ่ ปน็ ตัวดาเนนิ งานอยา่ งชดั เจนตามเกณฑช์ ้วี ดั จนได้รับรางวัลพระราชทานจากสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี

26 เกณฑ์กำรคัดเลอื ก โรงเรยี นวิถพี ทุ ธพระรำชทำน เกณฑก์ ำรพจิ ำรณำให้คะแนน (คะแนนเตม็ 150 คะแนน) 1. การประเมนิ อัตลกั ษณ์ 29 ประการ (10 คะแนน) 2. การรบั ฟังความคิดเหน็ จากผมู้ สี ่วนเกี่ยวข้อง (10 คะแนน) 3. นวตั กรรม (80 คะแนน) 3.1 นวตั กรรม /โครงการ/กจิ กรรมมีความสอดคลอ้ งกบั ตวั ชว้ี ดั ดา้ นปัจจัยนาเข้า (Input) ( ขอ้ บง่ ชีค้ ุณภำพข้อใดขอ้ หนึ่งหรือหลำยข้อ ) จานวน 1 นวัตกรรม/โครงการ/กจิ กรรม (40 คะแนน) หลักเกณฑ์ในกำรพจิ ำรณำนวตั กรรม /โครงกำร/กจิ กรรม ด้ำนปจั จยั นำเขำ้ 1. ความต่อเน่ืองของโครงการ 5 คะแนน 2. ความเป็นนวัตกรรม 5 คะแนน 3. ความเปน็ วิถีพทุ ธ 5 คะแนน 4. ผลทเี่ ปน็ รูปธรรมและสอดคลอ้ งกับข้อบง่ ชคี้ ุณภาพที่กาหนด 20 คะแนน 5. การเผยแพร่และสรา้ งเครือข่าย 5 คะแนน รวม 40 คะแนน 3.2 นวตั กรรม/โครงการ/กจิ กรรมทม่ี คี วามสอดคล้องกับตัวชวี้ ดั ด้านกระบวนการ (Process) (ขอ้ บ่งชีค้ ณุ ภำพข้อใดข้อหน่ึงหรือหลำยข้อ) จานวน 1 นวตั กรรม/โครงการ/กิจกรรม (เต็ม 40 คะแนน) หลกั เกณฑ์ในกำรพจิ ำรณำนวตั กรรม /โครงกำร/กจิ กรรม ด้ำนกระบวนกำร 1. ความต่อเน่ืองของโครงการ 5 คะแนน 2. ความเปน็ นวตั กรรม 5 คะแนน 3. ความเป็นวถิ ี 5 คะแนน 4. ผลทเ่ี ป็นรปู ธรรมและสอดคล้องกับข้อบง่ ชี้คุณภาพที่กาหนด 20 คะแนน 5. การเผยแพรแ่ ละสร้างเครือขา่ ย 5 คะแนน รวม 40 คะแนน 4. การปฏบิ ตั ธิ รรมวปิ สั สนากรรมฐาน (50 คะแนน) เพ่อื ให้ผู้บรหิ าร บุคลากร ไดร้ ับการพัฒนาด้านจติ ใจ มีสติ และสมาธใิ นการทางาน เพือ่ นาไปถา่ ยทอดแก่นักเรียนต่อไป 1) รอ้ ยละ80 ของบคุ ลากรเข้าปฏิบตั ิธรรม 10 คะแนน 2) ความตงั้ ใจในการร่วมกจิ กรรม 10 คะแนน 3) การนากระบวนการไปถ่ายทอดสู่ นกั เรยี น 10 คะแนน 4) การปฎบิ ัตบิ ูรณาการสูว่ ิถีชีวติ บคุ ลากร นกั เรียน 10 คะแนน 5) การขยายผล การต่อยอดและความยัง่ ยืน 10 คะแนน รวม 50 คะแนน ข้อบ่งชค้ี ณุ ภำพโรงเรียนวิถีพุทธพระรำชทำน ดำ้ นปัจจัยนำเข้ำ (Input) 1. มีวถิ ีชวี ติ ทสี่ อดคล้องกับหลักพุทธธรรม (ลด ละ เลกิ อบายมขุ ) ถือศลี 5 และปฏิบัติตนเป็นแบบอยา่ งทดี่ ี 2. มีพรหมวหิ ารธรรมประจาใจ

27 3. มคี วามซอ่ื สัตย์ จริงใจในการทางาน 4. มคี วามเขา้ ใจท่ถี ูกต้องในพระรัตนตรัย นบั ถือและศรทั ธาในพระพุทธศาสนา 5. มีวิถีชวี ิตทส่ี อดคลอ้ งกับหลักพุทธธรรม (ลด ละ เลกิ อบายมขุ ) มีศีลธรรม และปฏบิ ัตติ นเปน็ แบบอยา่ งท่ดี ี 6. มีพรหมวิหารธรรม มีความเป็นกัลยาณมิตรมุง่ พฒั นาให้ผู้เรยี นเกิดความเจรญิ งอกงามตามหลกั ไตรสิกขา 7. รู้ เขา้ ใจ หลกั การพัฒนาผเู้ รยี นตามหลักไตรสิกขา 8. มวี สิ ัยทศั นห์ รอื ปรัชญา พันธกจิ เปา้ หมาย ธรรมนูญ หรอื แผนกลยุทธ์ที่มจี ุดเน้นในการพฒั นาโรงเรียน วถิ พี ุทธ 9. แต่งต้ังคณะกรรมการทป่ี รึกษาหรือคณะกรรมการดาเนินโรงเรียนวถิ ีพุทธและบรหิ ารการดาเนนิ อย่างต่อเน่ือง โดยผเู้ กยี่ วข้อง (บ ร ว) มสี ว่ นรว่ ม 10. ปลกู ฝังศรัทธา สรา้ งเสรมิ ปัญญาในพุทธศาสนาให้เกดิ ขึ้นกบั บคุ ลากรและผเู้ กีย่ วข้อง 11. รว่ มมอื กับผปู้ กครอง วัดและชุมชนเพ่อื พัฒนาผเู้ รยี นและชมุ ชน 12. มีการนิเทศ กากับ ตดิ ตาม การดาเนนิ งานโรงเรยี นวถิ ีพุทธอยา่ งตอ่ เน่ือง 13. มีระบบตรวจสอบประเมินผล และเปิดโอกาสให้มีการเสนอแนะอยา่ งเปน็ กลั ยาณมติ รเพอ่ื พฒั นา อย่างตอ่ เนื่อง 14. มหี ลักสูตรสถานศึกษา หนว่ ยการเรียนและแผนการจดั การเรยี นรทู้ บ่ี รู ณาการพทุ ธธรรมทกุ กลมุ่ สาระ การเรยี นรู้ 15. จัดประดิษฐานพระพุทธรูปประจาโรงเรยี นและประจาห้องเรยี นเหมาะสม 16. มีป้ายนิเทศ ปา้ ยคติธรรม คาขวัญ คณุ ธรรมจริยธรมโดยท่วั ไปในบรเิ วณโรงเรียน 17. สภาพโรงเรยี นสะอาด ปลอดภยั สงบ รม่ รืน่ เรยี บง่าย ใกลช้ ิดธรรมชาติ 18. บริเวณโรงเรียนปราศจากสงิ่ เสพตดิ อบายมขุ สิ่งมอมเมาทุกชนดิ ดำ้ นกระบวนกำร (Process) 1. จัดการเรยี นรูโ้ ดยบรู ณาการพุทธธรรมหรอื หลกั ไตรสกิ ขาในทุกกล่มุ สาระ การเรียนรู้และเชอื่ มโยงกับชีวติ ประจาวัน 2. ส่งเสริมใหม้ กี ารนาหลักธรรมมาเปน็ ฐานในการคดิ วเิ คราะหแ์ ละแกป้ ญั หา 3. จดั การเรยี นรทู้ ีส่ ่งเสริมใฝ่รู้และแสวงหาความรดู้ ้วยตนเอง 4.จดั การเรียนร้อู ย่างมีความสุข ทง้ั ผูเ้ รียนรแู้ ละผจู้ ัดการเรียนรู้ 5. จัดกจิ กรรมบรหิ ารจติ เจริญปัญญา ทั้งในการเรยี นการสอนและในกิจกรรมการดารงชวี ติ ประจาวนั 6. ใชส้ อ่ื การเรียนรทู้ ่สี ่งเสริมการใฝร่ แู้ ละแสวงหาความรดู้ ้วยตนเองอยู่เสมอ 7. นิมนตพ์ ระสงฆ์ หรอื เชิญวิทยากรภูมิปญั ญาทางพทุ ธศาสนา สอนนกั เรยี นสมา่ เสมอ

28 8. จดั ให้นักเรียนไปเรยี นรทู้ วี่ ัด หรือที่ศาสนสถานท่ใี ช้แหล่งเรียนรู้ของโรงเรียนอยา่ งต่อเน่ือง 9. มกี ารวัดประเมนิ ผลตามสภาพจริงด้วยวธิ ีการที่หลากหลาย ครอบคลมุ ตามหลกั ภาวนา 3 (กาย ศีล จิต ปัญญา) โดยมจี ดุ ประสงค์เน้นเพอ่ื พัฒนานกั เรยี นตอ่ เน่ือง 10. สง่ เสริมความสัมพันธ์แบบกัลยาณมติ ร อ่อนน้อมถ่อมตน เคารพให้เกยี รติซ่ึงกันและกัน ย้มิ แย้ม มเี มตตา ตอ่ กัน ทง้ั ครูต่อนักเรียน ครูตอ่ ครู นักเรยี นต่อนักเรียน และครูต่อผปู้ กครอง 11. สง่ เสริมบรรยากาศใฝร่ ู้ ใฝ่เรยี น ใฝ่สรา้ งสรรค์ 12. สง่ เสรมิ บุคลากรและนกั เรียนใหป้ ฏบิ ัติตนเปน็ ตัวอย่างทีด่ ตี อ่ ผู้อ่ืน 13. สง่ เสริม ยกยอ่ ง เชิดชู ผทู้ าดี เป็นประจา 14. ฝึกฝนอบรมใหเ้ กิดการกิน อยู่ ดู ฟงั เป็น (รู้เข้าใจเหตุผลและได้ประโยชน์ตามคุณค่าแท้ตามหลัก ไตรสิกขา) 15. สง่ เสรมิ กจิ กรรมการรับผิดชอบดูแลรักษาพัฒนาอาคารสถานทแ่ี ละส่งิ แวดล้อมอยา่ งสม่าเสมอจนเปน็ นสิ ัย 16. ส่งเสริมปฏบิ ัติกจิ กรรมพระพุทธศาสนาอย่างเหน็ คณุ ค่า ร้เู ข้าใจเหตผุ ล 17. จัดกิจกรรมส่งเสรมิ การระลึก และศรัทธาในพระรตั นตรัย เปน็ ประจา และในโอกาสสาคญั อยา่ งตอ่ เนื่อง เปน็ วถิ ชี วี ติ 18. ส่งเสรมิ ให้ทกุ คนมีสว่ นร่วม และคุณคา่ ในการรักษาและสบื ต่อพระพุทธศาสนา ดำ้ นผลผลิต (Output) 1. บริโภคใชส้ อยปัจจัยสใ่ี นปรมิ าณและคณุ ภาพท่ีเหมาะสม ได้คณุ ค่าแท้ 2. การดูแลรา่ งกาย และการแต่งกายสะอาดเรียบร้อย 3. ดารงชวี ติ อยา่ งเกื้อกูลสิง่ แวดล้อม 4. มีศีล 5 เปน็ พ้ืนฐานในการดารงชวี ิต 5. มีวนิ ัย มคี วามรบั ผิดชอบ ซ่ือสตั ย์ ตรงตอ่ เวลา 6. สามารถพ่ึงตนเองได้หรือทางานเลยี้ งชีพด้วยความสจุ ริต 7. มีความกตญั ญูร้คู ุณ ตอบแทนคุณ 8. มจี ติ ใจ เมตตา กรุณา (เอื้อเฟอ้ื เผ่ือแผ่ แบ่งปันต่อกนั ) 9. ทางานและเรยี นรู้อย่างตงั้ ใจ อดทน ขยนั หมั่นเพียร 10. มีสขุ ภาพจติ ดี แจ่มใส รา่ เริงเบิกบาน 11. มศี รัทธา และความเข้าใจทถ่ี กู ต้องในพระรตั นตรยั 12. รู้บาป บญุ คุณโทษ ประโยชน์ มใิ ช่ประโยชน์ 13. ใฝ่รู้ ใฝ่ศึกษาแสวงหาความจริง และใฝ่สร้างสรรค์ พฒั นางานอยู่เสมอ 14. รู้เท่าทนั แก้ไขปัญหาชวี ิตและการทางานไดด้ ้วยสติปัญญา ด้ำนผลกระทบ (Outcome/Impact) 1. บ้านและชุมชนมสี มาชิกท่เี ป็นคนดีไม่ยุ่งเกย่ี วกบั อบายมุขเพ่ิมขึ้น 2. ชมุ ชนมีผู้ชว่ ยเหลือในการพัฒนาชมุ ชนมากยิ่งข้ึน 3. วัดได้ศาสนาทายาทและกาลังช่วยงานส่งเสรมิ พระพทุ ธศาสนามากข้นึ 4. โรงเรียนได้รบั ความไวว้ างใจ เช่ือม่ัน ศรัทธาและได้รับความรว่ มมอื จากผ้มู สี ่วนร่วมทเี่ ก่ียวขอ้ ง (บ้าน วดั ราชการ)

29 แนวปฏบิ ัติที่ดีของมำตรฐำนกำรดำเนนิ งำน ของ โรงเรยี นวถิ พี ุทธพระรำชทำน

30 ประเมินเชิงประจกั ษ์ 20 คะแนน แต่ดว้ ยสถานการณ์โรคระบาดโควดิ ทาใหป้ ระเมนิ เชงิ ประจกั ษ์ ทาไมไ่ ด้ เป็นกำรประเมินออนไลน์ +สมั ภำษณ์ ออนไลน์ ผอู้ ำนวยโรงเรียน และ ครู ใหโ้ รงเรยี นจัดทำ คลิปแนะนำโรงเรยี น ควำมยำวไมเ่ กิน 5 นำที สำระเปน็ กำรแนะนำสภำพท่ัวไปของโรงเรียน จะมีพิธีกรนำชม หรือไม่มีก็ได้ แตไ่ ม่ต้องมกี ำรสัมภำษณ์ หรือแสดงวสิ ยั ทศั นอ์ ่ืนใด ไมม่ คี ะแนนในส่วนคุณภำพกำรถำ่ ยทำ กำรตดั ตอ่ ใหโ้ รงเรยี นจดั สง่ คลิป ภำยในวนั ท่ี 30 กรกฎำคม 2564 ช่องทำง Google Form ลิง้ ค์ https://forms.gle/teen6P9gRpT4ELpm7 เทำ่ น้ัน

ค่มู ือมำตรฐำนกำรดำเนินงำนโรงเรยี สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำ กระทรวงศึกษำธิกำรไดส้ นบั สนนุ ให้สถำนศกึ ษำมีกำรพฒั นำคุณธร วถิ ีพุทธ พร้อมทั้งจดั ทำเอกสำรแนวทำง กำรดำเนินงำนโรงเรยี นวิถีพทุ ธ เพื่อเป็นเครื่องมือในกำรนิเทศ กำกับ ตดิ ตำม ประ วถิ พี ุทธไว้อย่ำงชดั เจน ซ่งึ ได้ผ่ำนกำรพจิ ำรณำจำกผทู้ รงคุณวุฒหิ ลำยคณะแล้ว ตวั ด้ำนกระบวนกำร มำตรฐำนดำ้ นผลผลิต และมำตรฐำนดำ้ นผลกระทบ เอกสำรตวั ช้ีวัดฉบบั นี้จะเป็นเคร่อื งมือท่ชี ่วยให้ผบู้ รหิ ำรโรงเรยี นแล โรงเรียนวถิ พี ุทธไดช้ ดั เจนและมีประสทิ ธภิ ำพเพ่ิมขน้ึ มำตรฐำนที่ 1 ดำ้ นปัจจยั นำเข้ำ (Input) องคป์ ระกอบ ข้อบ่งชค้ี ุณภ ตัวชว้ี ัด องค์ประกอบหลกั ที่ 1.1 บุคลำกรมคี ณุ ลักษณะทด่ี ี องคป์ ระกอบย่อย 1.1.1 ผู้บริหำร ตวั ช้ีวดั ที่ 1.1.1.1 4 หมายถึง ผบู้ ริหารมวี ถิ ีชวี ิตสอดคลอ้ งกับหลกั พุทธธรรม มกี มวี ิถีชีวติ ทีส่ อดคล้อง สมา่ เสมอตลอดปี ลด ละเลกิ อบายมุข มจี ิตใจที่ดีงาม สา กบั หลักพุทธธรรม 3 หมายถงึ ผู้บริหารมวี ิถชี วี ติ ทสี่ อดคล้องกับหลักพุทธธรรม ม (ลด ละ เลิก เดือน และมจี ิตใจท่ดี ีงาม อบายมุข) ถือศีล 5 2 หมายถงึ ผบู้ รหิ ารมีวิถชี ีวติ ท่สี อดคล้องกบั หลักพุทธธรรม ม และปฏบิ ัติตนเป็น เชน่ ทุกๆวันพระ หรือ ทุกๆวันหรือเดือนเกิดของตนเอง แบบอยา่ งทดี่ ี 1 หมายถึง ผู้บรหิ ารมีวิถชี วี ติ ท่สี อดคล้องกบั หลักพุทธธรรม ม บางโอกาสแลว้ แต่ความพอใจ

31 ยนวิถีพุทธพระรำชทำน พ.ศ.2558 ำขั้นพ้ืนฐำน กระทรวงศึกษำธิกำร รรมควบคู่กบั กำรพฒั นำทุกดำ้ นอยำ่ งองคร์ วม โดยมกี ำรสง่ เสริมโครงกำรโรงเรียน ะเมินผลกำรดำเนนิ งำนโรงเรียนวถิ พี ุทธ โดยกำหนดตวั ชี้วัดกำรดำเนนิ งำนโรงเรียน วช้ีวัด จะประกอบดว้ ย 4 มำตรฐำน คือ มำตรฐำนดำ้ นปจั จยั นำเข้ำ มำตรฐำน ละครสู ำมำรถตรวจสอบ ทบทวนและประเมนิ ผลกำรดำเนินงำนกำรพฒั นำ ภำพ ระดับคุณภำพ 4 3 21 การปฏบิ ตั ติ นตามศีล 5 ได้ครบถ้วนทกุ ข้อ อย่าง ามารถเปน็ แบบอยา่ งท่ีดแี ก่ผู้อื่นได้ มีการปฏิบัติตนตามศีล 5 ข้อ ติดต่อกนั อยา่ งน้อย 3 มกี ารปฏบิ ัติตนตามศลี 5 ได้ครบถ้วน ในโอกาสต่างๆ มกี ารปฏบิ ัตติ นตามศีล 5 ได้ครบถ้วน เป็นบางคร้งั

ตวั ชว้ี ดั ที่ 1.1.1.2. 4 หมายถงึ ผูบ้ ริหารมีพรหมวิหารธรรมประจาใจ เมตตา กรณุ มพี รหมวิหารธรรม ผู้รับบรกิ าร มีความยินดีต่อผู้ที่ประสบความสาเรจ็ ท้ังในและน ประจาใจ ในการบรหิ ารจัดการศกึ ษาท่ีครอบคลุมอย่างสม่าเสมอ 3 หมายถงึ ผ้บู ริหารมีพรหมวิหารธรรมประจาใจ เมตตา กรณุ ประสบความสาเร็จทง้ั ในและนอกองค์การ มจี ิตใจเป็นกลาง ครอบคลุมอย่างสมา่ เสมอ 2 หมายถึง ผู้บริหารมพี รหมวิหารธรรมประจาใจ เมตตา กร ความสาเรจ็ ท้งั ในและนอกองค์การ มจี ติ ใจเปน็ กลาง และมีค อยา่ งสมา่ เสมอ 1 หมายถงึ ผูบ้ ริหารมพี รหมวิหารธรรมประจาใจ เมตตา กรุณ ยตุ ิธรรมในการบริหารท่ีครอบคลมุ ตัวชว้ี ัดที่ 1.1.1.3. 4 หมายถงึ ผูบ้ ริหารมคี วามซื่อสตั ยต์ อ่ ตนเอง ต่อหน้าที่ มีคว มีความซื่อสตั ย์ ในการพัฒนางานเพ่ือประโยชน์สว่ นรวม ดว้ ยความโปร่งใส ตร จรงิ ใจใน การทางาน 3 หมายถึง ผบู้ รหิ ารมีความซื่อสตั ย์ตนเอง ตอ่ หนา้ ที่ มคี วาม เป้าหมายในการพัฒนางานเพื่อประโยชน์สว่ นรวม ด้วยความโ 3 ปีการศึกษา 2 หมายถึง ผู้บริหารมีความซ่ือสัตยต์ อ่ ตนเอง ต่อหนา้ ท่ี มีคว การพัฒนางาน เพอ่ื ประโยชนส์ ว่ นรวม ดว้ ยความโปรง่ ใส ตร 1 หมายถึง ผู้บริหารมีความซื่อสตั ย์ ตอ่ ตนเอง ต่อหน้าท่ี มีคว พฒั นางาน เพื่อประโยชนส์ ่วนรวม ด้วยความโปร่งใส ตรวจส

32 ณาตอ่ นักเรยี น ครู ผ้ปู กครองและผู้ทมี่ าตดิ ต่อหรือ นอกองคก์ ร มจี ติ ใจเป็นกลาง และมี ความยตุ ิธรรม ณาตอ่ นักเรยี น ครู ผปู้ กครอง มีความยนิ ดีต่อผูท้ ี่ และมคี วามยุติธรรมในการบริหารจัดการศกึ ษาท่ี รุณาต่อนกั เรียน ครู มีความยินดตี อ่ ผู้ท่ปี ระสบ ความยตุ ธิ รรมในการบริหารจัดการศึกษาท่ีครอบคลุม ณาต่อนกั เรียน มีความยินดีตอ่ ผู้ท่ปี ระสบความ วามจรงิ ใจในการทางานทกุ กิจกรรม กาหนดเป้าหมาย รวจสอบได้อย่างต่อเนอ่ื งมากวา่ 3 ปีการศกึ ษา มจรงิ ใจทางานทุกกิจกรรม ตามขอบขา่ ยหนา้ ท่ี กาหนด โปร่งใส ตรวจสอบได้อย่างน้อย วามจรงิ ใจในการทางานทุกกจิ กรรม มีเป้าหมายใน รวจสอบได้อย่างน้อย 2 ปีการศึกษา วามจริงใจในการทางานทกุ กจิ กกรม มีเป้าหมายในการ สอบได้อย่างน้อย 1 ปีการศึกษา

ตัวชวี้ ัดที่ 1.1.1.4. 4 หมายถึง ผู้บริหารมีความรู้ ความเข้าใจสามารถอธิบายและ มคี วามเขา้ ใจที่ ของคุณงาม ความดี ความเชื่อม่ันในหลักพระพุทธศาสนาซ่ึง ถกู ต้องในพระ ผูป้ กครองและบคุ คลในชมุ ชน ไดอ้ ยา่ งต่อเนอื่ ง รตั นตรยั นบั ถอื และ 3 หมายถึง ผู้บริหารมีความรู้ ความเข้าใจสามารถอธิบายและ ศรทั ธาใน ของคุณงาม ความดี ความเช่ือมั่นในหลักพระพุทธศาสนาซ่ึง พระพุทธศาสนา ผูป้ กครอง อยา่ งต่อเนือ่ ง 2 หมายถึง ผู้บริหารมีความรู้ ความเข้าใจสามารถอธิบายและ ของคุณงาม ความดี ความเชื่อมั่นในหลักพระพุทธศาสนาซ่ึง อย่างตอ่ เนอื่ ง 1 หมายถึง ผู้บริหารมีความรู้ ความเข้าใจสามารถอธิบายแล ของคุณงาม องค์ประกอบย่อยท่ี 1.1.2 ครู ตัวชี้วัดท่ี 1.1.2.1 4 หมายถึง ครูมีวิถีชีวิตสอดคลอ้ งกับหลกั พุทธธรรม มีการป มีวถิ ชี วี ติ ทส่ี อดคล้อง ตลอดปี ลด ละเลิก อบายมุข มจี ิตใจท่ดี ีงาม สามารถเป็น กบั หลักพุทธธรรม 3 หมายถึง ครูมีวิถีชีวิตท่ีสอดคล้องกับหลักพุทธธรรม มีการป (ลด ละ เลิก และมจี ิตใจทดี่ งี าม อบายมุข) มศี ลี ธรรม 2 หมายถึง ครูมีวิถีชีวิตที่สอดคล้องกับหลักพุทธธรรม มีการป และปฏิบัตติ นเป็น ทกุ ๆวนั พระ หรือ ทุกๆวันหรอื เดือนเกดิ ของตนเอง แบบอยา่ งที่ดี 1 หมายถึง ครูมีวิถีชีวติ ท่ีสอดคลอ้ งกบั หลกั พุทธธรรม มกี ารป บางโอกาสแลว้ แต่ความพอใจ ตวั ชี้วัดที่ 1.1.2.2 4 หมายถึง ครูร้อยละ 90 -100 มีพรหมวิหารธรรม เมตต มีพรหมวิหารธรรม ติดต่อหรือผู้รับบริการ มีความยินดีต่อผู้ท่ีประสบความส มคี วามเป็น มีความยตุ ธิ รรมในการอบรม พฒั นานกั เรยี นให้ครอบคลมุ ท้ัง กัลยาณมติ รมุง่

33 ะแสดงออกถึงความศรทั ธาในพระรัตนตรัย ประโยชน์ งเป็นแนวทางในการพัฒนาชีวิตท่ีดี ให้กับครู นักเรียน ะแสดงออกถึงความศรัทธาในพระรัตนตรัย ประโยชน์ งเป็นแนวทางในการพัฒนาชีวิตท่ีดี ให้กับครู นักเรียน ะแสดงออกถึงความศรัทธาในพระรัตนตรัย ประโยชน์ งเป็นแนวทางในการพัฒนาชีวิตท่ีดี ให้กับครู นักเรียน ะแสดงออกถึงความศรัทธานพระรัตนตรัย ประโยชน์ ปฏิบัตติ นตามศีล 5 ได้ครบถ้วนทุกข้อ อย่างสม่าเสมอ นแบบอยา่ งที่ดีแกผ่ ้อู ่ืนได้ ปฏิบัติตนตามศีล 5 ข้อติดต่อกัน อย่างน้อย 3 เดือน ปฏิบัติตนตามศีล 5 ได้ครบถ้วน ในโอกาสต่างๆ เช่น ปฏบิ ตั ติ นตามศลี 5 ได้ครบถว้ น เปน็ บางคร้งั ตา กรุณาต่อนักเรียน เพื่อนครู ผู้ปกครองและผู้ท่ีมา าเร็จทั้งในและนอกองค์กร มีจิตใจเป็นกลาง และ ศีล สมาธิ ปญั ญาอยา่ งสมา่ เสมอ

พัฒนาใหผ้ เู้ รยี นเกดิ 3 หมายถึง ครูร้อยละ 80 – 89 มีพรหมวิหารธรรม เมตต ความเจริญงอกงาม ติดต่อหรือผู้รับบริการ มีความยินดีต่อผู้ท่ีประสบความส ตามหลักไตรสิกขา มคี วามยุตธิ รรมในการอบรม พฒั นานกั เรยี นใหค้ รอบคลมุ ทง้ั 2 หมายถงึ ครรู อ้ ยละ 70 – 79 มีพรหมวิหารธรรมประจาใจ ตวั ชี้วดั ท่ี 1.1.2.3. ท่ีมาติดต่อหรือผู้รับบริการ มีความยินดีต่อผู้ท่ีประสบความส รู้ เข้าใจ หลักการ ความยตุ ธิ รรมในการอบรม พฒั นานกั เรยี นใหค้ รอบคลุมท้งั ศ พัฒนาผเู้ รยี นตาม หลกั ไตรสิกขา 4 หมายถึง ครูร้อยละ 90 -100 มีความรู้ ความเข้าใจในกา ครอบคลมุ ศีล สมาธิ ปญั ญา ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง 3 หมายถึง ครูร้อยละ 80 – 89 มีความรู้ ความเข้าใจในกา ครอบคลุม ศลี สมาธิ ปัญญา ได้อย่างถูกต้อง 2 หมายถึง ครูร้อยละ 70 – 79 มีความรู้ ความเข้าใจในการ ครอบคลุม ศีล สมาธิ ปญั ญา ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง 1.หมายถึง ครรู ้อยละ 60 – 69 มีความรู้ ความเขา้ ใจในการจ ครอบคลุม ศีล สมาธิ ปญั ญา ได้อยา่ งถกู ตอ้ ง องคป์ ระกอบหลกั ที่ 1.2 กำรบรหิ ำรจัดกำรดำเนนิ กำรอยำ่ งมีระบบ องค์ประกอบย่อยท่ี 1.2.1 ระบบบริหำร ตวั ช้วี ดั ท่ี 1.2.1.1 4 หมายถึง โรงเรยี นมกี ารกาหนดวสิ ัยทัศน์ ปรชั ญา พนั ธกิจ มีวสิ ัยทัศนห์ รือ จุดเน้นเก่ียวกับคุณธรรม จริยธรรม เพ่ือนามาใช้เป็นแนวทา ปรัชญา พนั ธกิจ โดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของทุกสว่ นทีเ่ ก่ียวข้องมากกวา่ เป้าหมาย ธรรมนญู 3 หมายถึง โรงเรยี นมกี ารกาหนดวิสยั ทัศน์ ปรัชญา พันธกจิ หรือแผนกลยทุ ธท์ ่ีมี จุดเน้นเกี่ยวกับคุณธรรม จริยธรรม เพื่อใช้เป็นแนวทางพัฒน จดุ เน้นใน การ ชัดเจน โดยใชก้ ระบวนการมสี ว่ นรว่ มของทุกสว่ นทีเ่ ก่ียวขอ้ งอ

34 ตา กรุณาต่อนักเรียน เพ่ือนครู ผู้ปกครองและผู้ท่ีมา สาเร็จท้ังในและนอกองค์กร มีจิตใจเป็นกลาง และ ศลี สมาธิ ปัญญา อยา่ งสมา่ เสมอ จ เมตตา กรุณาต่อนักเรียน เพ่ือนครู ผปู้ กครองและผู้ สาเร็จทั้งในและนอกองค์กร มีจิตใจเป็นกลาง และมี ศีล สมาธิ ปัญญา อย่างสมา่ เสมอ ารจัดกิจกรรมการเรียนการสอน เพื่อพัฒนานักเรียนได้ ารจดั กิจกรรมการเรยี นการสอน เพ่ือพัฒนานักเรียนได้ รจัดกิจกรรมการเรียนการสอน เพื่อพัฒนานักเรียนได้ จัดกจิ กรรมการเรียนการสอน เพื่อพฒั นานกั เรียนได้ เป้าหมาย ธรรมนญู หรอื แผนพฒั นาคุณภาพการศึกษา างพัฒนาโรงเรียนวิถีพุทธได้ ครอบคลุม อย่างชัดเจน 3 ปกี ารศกึ ษา เป้าหมาย ธรรมนูญหรอื แผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา นาโรงเรียนวิถีพุทธได้ ครอบคลุม อย่าง อยา่ งน้อย 3 ปกี ารศึกษา

พฒั นาโรงเรยี นวิถี 2 หมายถึง โรงเรยี นมกี ารกาหนดวิสัยทัศน์ ปรัชญา พนั ธกจิ พุทธ จุดเนน้ เกี่ยวกบั คณุ ธรรม จรยิ ธรรม เพื่อใช้เปน็ แนวทางพัฒนา โดยใชก้ ระบวนการมีส่วนร่วมของทกุ สว่ นที่เกยี่ วขอ้ งอย่างนอ้ ย 1 หมายถงึ โรงเรยี นมีการกาหนดวิสัยทศั น์ ปรชั ญา พนั ธกิจ การศกึ ษา จุดเน้นเก่ยี วกับคณุ ธรรม จริยธรรม เพื่อใชเ้ ป็นแนว อย่างชัดเจน โดยใช้กระบวนการมีส่วนรว่ มของทุกสว่ นท่เี กีย่ ว ตัวช้วี ดั ที่ 1.2.1.2 4 หมายถึง โรงเรียนมีการแต่งตั้งคณะกรรมการท่ีปรึกษาหร แต่งตงั้ พุทธ ประกอบด้วย ผู้ปกครองหรือชุมชน พระสงฆ์และบุคลา คณะกรรมการท่ี ดาเนินงานอย่างต่อเนอื่ งมากกวา่ 3 ปีการศกึ ษา ปรกึ ษา หรอื 3 หมายถึง โรงเรียนมีการแต่งต้ังคณะกรรมการที่ปรึกษาหร คณะกรรมการ พุทธ ประกอบด้วย ผู้ปกครองหรือชุมชน พระสงฆ์และบุค ดาเนนิ งานโรงเรยี น ดาเนินงานอย่างต่อเน่ืองอยา่ งนอ้ ย 3 ปีการศึกษา วถิ ีพุทธและบริหาร 2 หมายถึง โรงเรียนมีการแต่งต้ังคณะกรรมการที่ปรึกษาหร การดาเนนิ งานอยา่ ง พุทธ ประกอบด้วย ผู้ปกครองหรือชุมชน พระสงฆ์และบุค ต่อเน่ือง ดาเนินงานอย่างตอ่ เนื่องอยา่ งน้อย 2 ปกี ารศึกษา โดยผูเ้ กีย่ วขอ้ งทุก 1 หมายถึง โรงเรียนมีการแต่งต้ังคณะกรรมการที่ปรึกษาหร ฝ่าย (บ ว ร) พุทธ ประกอบด้วย ผู้ปกครองหรือชุมชน พระสงฆ์และบุค มีสว่ นรวม ดาเนินงานอย่างตอ่ เนือ่ งอย่างนอ้ ย 1 ปีการศึกษา ตัวชว้ี ดั ท่ี 1.2.1.3 4 หมายถึง โรงเรียนจัดกิจกรรมส่งเสริมความรู้ ความเข้าใจ ปลูกฝังศรทั ธา นักเรียน ครู ผู้ท่ีเก่ียวข้อง อย่างหลากหลาย เช่น การเข้าค สร้างเสริมปัญญาใน เรียนรู้ และโครงงานคณุ ธรรม จรยิ ธรรม ฯลฯ มากกว่า 3 ปีก พระพุทธศาสนาให้ 3 หมายถึง โรงเรียนจัดกิจกรรมส่งเสริมความรู้ ความเข้าใจ เกิดขึน้ กบั บคุ ลากร นักเรียน ครู ผู้ท่ีเกี่ยวข้อง อย่างหลากหลาย เช่น การเข้าค และผู้เก่ยี วข้อง เรยี นรู้ และโครงงานคุณธรรม จรยิ ธรรม ฯลฯ อยา่ งน้อย 3 ป

35 เปา้ หมาย ธรรมนูญหรอื แผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา าโรงเรยี นวิถีพุทธได้ ครอบคลุม อย่างชัดเจน ย 2 ปีการศกึ ษา เปา้ หมาย ธรรมนญู หรือแผนพฒั นาคณุ ภาพ วทางพัฒนาโรงเรยี นวถิ พี ุทธได้ ครอบคลมุ วข้องอย่างน้อย 1 ปีการศึกษา รือคณะกรรมการดาเนินงานตามโครงการโรงเรียนวิถี ากรในโรงเรียน โดยผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายมีส่วนรว่ มมีการ รือคณะกรรมการดาเนินงานตามโครงการโรงเรียนวิถี คลากรในโรงเรียน โดยผู้เก่ียวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วม รือคณะกรรมการดาเนินงานตามโครงการโรงเรียนวิถี คลากรในโรงเรียน โดยผู้เก่ียวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วม รือคณะกรรมการดาเนินงานตามโครงการโรงเรียนวิถี คลากรในโรงเรียน โดยผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วม จ ความเช่ือม่ัน ความศรัทธาในพระพุทธศาสนาให้แก่ ค่ายคุณธรรม อบรมสัมมนา ศึกษาดูงาน แลกเปลี่ยน การศกึ ษา จ ความเชื่อมั่น ความศรัทธาในพระพุทธศาสนาให้แก่ ค่ายคุณธรรม อบรมสัมมนา ศึกษาดูงาน แลกเปลี่ยน ปีการศกึ ษา

2 หมายถึง โรงเรียนจัดกิจกรรมส่งเสริมความรู้ ความเข้าใจ นักเรียน ครู ผู้ที่เกี่ยวข้อง อย่างหลากหลาย เช่น การเข้าค เรยี นรู้ และโครงงานคณุ ธรรม จรยิ ธรรม ฯลฯ อย่างนอ้ ย 2 ป 1 หมายถึง โรงเรียนจัดกิจกรรมส่งเสริมความรู้ ความเข้าใจ นักเรียน ครู ผู้ที่เกี่ยวข้อง อย่างหลากหลาย เช่น การเข้าค เรียนรู้ และโครงงานคุณธรรม จริยธรรม ฯลฯ อย่างนอ้ ย 1 ป ตัวชว้ี ดั ท่ี 1.2.1.4 4 หมายถึง โรงเรียนจัดกิจกรรมร่วมกับ ผู้ปกครอง วัดและ ร่วมมือกบั ผปู้ กครอง พฒั นาชุมชนเพอ่ื ใหเ้ กิดสาธารณะประโยชน์ อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ม วดั และชมุ ชน เพอ่ื 3 หมายถงึ โรงเรยี นจัดกิจกรรมร่วมกบั ผู้ปกครอง วดั และชุม พัฒนาผู้เรยี นและ พัฒนาชุมชนเพื่อใหเ้ กิดสาธารณะประโยชน์ อยา่ งนอ้ ย 3 ปีกา ชุมชน 2 หมายถึง โรงเรยี นจัดกิจกรรมร่วมกับ ผปู้ กครอง วัด และ พัฒนาชุมชนเพื่อใหเ้ กิดสาธารณะประโยชน์ อย่างนอ้ ย 2 ปีกา 1 หมายถงึ โรงเรยี นจัดกจิ กรรมรว่ มกบั ผูป้ กครอง วดั และ พัฒนาชมุ ชนเพื่อใหเ้ กิดสาธารณะประโยชน์ อย่างน้อย 1 ปีกา ตวั ช้ีวัดท่ี 1.2.1.5 4 หมายถึง โรงเรียนมแี ผนนิเทศ และจัดกจิ กรรมนเิ ทศ กากบั มีการนิเทศ กากบั ได้อยา่ งเหมาะสมและอย่างต่อเนื่องมากกวา่ 3 ปกี ารศึกษา ติดตาม การ 3 หมายถึง โรงเรยี นมีแผนนเิ ทศและจดั กิจกรรมนเิ ทศ กากบั ดาเนินงานโรงเรียน อยา่ งตอ่ เน่อื ง 3 ปกี ารศึกษา วถิ พี ุทธอย่าง 2 หมายถึง โรงเรียนมีแผนนเิ ทศและจัดกจิ กรรมนิเทศ กากับ ตอ่ เน่อื ง อย่างต่อเนื่อง 2 ปกี ารศกึ ษา 1 หมายถงึ โรงเรียนมีแผนนิเทศและจัดกจิ กรรมนเิ ทศ กากับ พุทธ อย่างต่อเนื่อง 1 ปีการศึกษา ตัวชี้วดั ท่ี 1.2.1.6 4 หมายถึง โรงเรียนมกี ารตรวจสอบ ประเมินผลการดาเนินโ ร่วมประเมินหรอื ใหข้ ้อเสนอแนะ เพ่อื นาขอ้ มูลที่ได้ไปดาเนนิ ก

36 จ ความเช่ือม่ัน ความศรัทธาในพระพุทธศาสนาให้แก่ ค่ายคุณธรรม อบรมสัมมนา ศึกษาดูงาน แลกเปล่ียน ปีการศึกษา จ ความเชื่อม่ัน ความศรัทธาในพระพุทธศาสนาให้แก่ ค่ายคุณธรรม อบรมสัมมนา ศึกษาดูงาน แลกเปลี่ยน ปกี ารศึกษา ะชุมชน หรือมีการเชิญผู้ปกครอง วัด ชุมชนมาร่วมกัน มากกวา่ 3 ปีการศกึ ษา มชน หรือมกี ารเชิญผปู้ กครอง วดั ชุมชน มารว่ มกัน ารศึกษา ะชุมชน หรือมีการเชิญผปู้ กครอง วดั ชมุ ชนมารว่ มกนั ารศึกษา ะชมุ ชน หรือมีการเชญิ ผปู้ กครอง วัด ชุมชนมารว่ มกัน ารศกึ ษา บ ตดิ ตาม การดาเนินงานตามโครงการโรงเรยี นวถิ พี ุทธ ตดิ ตาม การดาเนินงานตามโครงการโรงเรียน วิถพี ุทธ บ ตดิ ตาม การดาเนินงานตามโครงการโรงเรยี นวถิ ีพุทธ บ ตดิ ตาม การดาเนินงานตามโครงการโรงเรียน วิถี โครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โดยเปดิ โอกาสใหผ้ ้เู ก่ียวข้อง การพฒั นางานอย่างต่อเน่ืองมากวา่ 3 ปกี ารศกึ ษา

มรี ะบบตรวจสอบ 3 หมายถงึ โรงเรยี นมกี ารตรวจสอบ ประเมินผลการดาเนินโ ประเมินผล และเปิด ร่วมประเมนิ หรอื ใหข้ ้อเสนอแนะ เพ่ือนาข้อมูลท่ีได้ไปดาเนินก โอกาสให้มีการ 3 ปกี ารศกึ ษา เสนอแนะอยา่ งเป็น 2 หมายถึง โรงเรียนมีการตรวจสอบ ประเมนิ ผลการดาเนินโ กัลยาณมติ ร เพ่อื ร่วมประเมินหรอื ให้ข้อเสนอแนะ เพ่ือนาข้อมลู ที่ได้ไปดาเนินก การพัฒนาอย่าง 2 ปีการศกึ ษา ตอ่ เน่อื ง 1 หมายถึง โรงเรยี นมีการตรวจสอบ ประเมินผลการดาเนินโ ร่วมประเมินหรอื ให้ข้อเสนอแนะ เพื่อนาข้อมูลท่ีได้ไปดาเนินก ปกี ารศกึ ษา องค์ประกอบยอ่ ยที่ 1.2.2 ระบบหลกั สตู รสถำนศกึ ษำ ตวั ชวี้ ัดท่ี 1.2.2.1 4 หมายถึง ครูร้อยละ 90-100 ของโรงเรียน มีหน่วยการ มหี ลกั สตู ร สอดแทรกคณุ ธรรมทค่ี รอบคลมุ ชัดเจนตอ่ เนอื่ งทุกปกี ารศึกษ สถานศกึ ษา หนว่ ย 3 หมายถึง ครรู ้อยละ 80-89 ของโรงเรยี นมีหนว่ ยการเรียนร การเรยี นร้แู ละแผน คุณธรรมที่ครอบคลมุ ชัดเจน ต่อเนอื่ งทุกปกี ารศึกษา การจดั การเรียนรู้ ที่ 2 หมายถึง ครูร้อยละ 70-79 ของโรงเรียน มีหน่วยการ บูรณาการพทุ ธธรรม สอดแทรกคุณธรรมทคี่ รอบคลมุ ชดั เจน ต่อเนือ่ งทกุ ปกี ารศึกษ ทุกกลุ่มสาระการ 1 หมายถึง ครูร้อยละ 60-69 ของโรงเรียน มีหน่วยการ เรยี นรู้ สอดแทรกคณุ ธรรมที่ครอบคลุม ชัดเจน เนื่องทุกปกี ารศึกษา ตวั ชว้ี ัดหลกั ท่ี 1.3 กำยภำพและสิ่งแวดล้อมจดั อยำ่ งรอบคอบ องคป์ ระกอบยอ่ ยที่ 1.3.1 สภำพแวดล้อม ตัวชว้ี ดั ท่ี 1.3.1.1 4 หมายถึง มีพระพุทธรูปประจาโรงเรียนและห้องเรีย จัดประดิษฐาน อย่างเหมาะสม สามารถแสดงความเคารพได้ง่าย พระพุทธรปู ประจา 3 หมายถึง มีพระพุทธรูปประจาโรงเรียนและห้องเรีย อยา่ งเหมาะสม สามารถแสดงความเคารพไดง้ า่ ย

37 โครงการโรงเรียนวถิ พี ุทธ โดยเปดิ โอกาสใหผ้ ู้เก่ียวข้อง การพัฒนางานอยา่ งต่อเนื่อง อย่างน้อย โครงการโรงเรียนวิถีพทุ ธ โดยเปดิ โอกาสให้ผู้เกยี่ วขอ้ ง การพัฒนางานอยา่ งตอ่ เน่ือง อย่างนอ้ ย โครงการโรงเรียนวถิ ีพทุ ธ โดยเปดิ โอกาสให้ผู้เกย่ี วขอ้ ง การพัฒนางานอยา่ งตอ่ เนื่อง อย่างน้อย 1 รเรียนรู้และแผนการจัดการเรียนรู้ท่ีบูรณาการหรือ ษา รูแ้ ละแผนการจัดการเรียนรทู้ ี่บรู ณาการหรือสอดแทรก รเรียนรู้และแผนการจัดการเรียนรู้ที่บูรณาการหรือ ษา รเรียนรู้และแผนการจัดการเรียนรู้ท่ีบูรณาการหรื อ น ร้อยละ 90-100 จัดประดิษฐานพระพุทธรูปไว้ ยน ร้อยละ 80-89 จัดประดิษฐานพระพุทธรูปไว้

โรงเรยี นและประจา 2 หมายถึง มีพระพุทธรูปประจาโรงเรียนและห้องเรียน ร้อ ห้องเรียนเหมาะสม เหมาะสม สามารถแสดงความเคารพได้งา่ ย 1 หมายถึง มีพระพุทธรูปประจาโรงเรียนและห้องเรียน ร้อ เหมาะสม สามารถแสดงความเคารพไดง้ า่ ย ตวั ชี้วดั ที่ 1.3.1.2. 4 หมายถึง โรงเรียนมีการติดพุทธภาษิต วาทะธรรม พระรา มีป้ายนเิ ทศ ป้ายคติ คุณธรรม จริยธรรมและรูปแบบท่ีหลากหลาย น่าสนใจ นักเรีย ธรรม คาขวญั ได้ อยา่ งตอ่ เนอื่ ง คุณธรรม จรยิ ธรรม 3 หมายถึง โรงเรียนมีการติดพุทธภาษิต วาทะธรรม พระรา โดยทัว่ ไป ในบริเวณ คณุ ธรรม จริยธรรมและรูปแบบทห่ี ลากหลาย นา่ สนใจ นกั เร โรงเรียน 2 หมายถึง โรงเรียนมีการติดพุทธภาษิต วาทะธรรม พระรา คุณธรรม จรยิ ธรรมและรูปแบบที่หลากหลาย น่าสนใจ 1 หมายถึง โรงเรียนมีการติดพุทธภาษิต วาทะธรรม พระรา คุณธรรม จริยธรรม ตวั ชวี้ ัดท่ี 1.3.1.3 4 หมายถงึ โรงเรยี นมีการจดั สภาพแวดลอ้ มภายในและภายน สภาพโรงเรียน ธรรมชาติ เรยี บง่าย มกี ารดาเนินงานอยา่ งตอ่ เนื่องและนักเรยี สะอาด ปลอดภยั 3 หมายถึง โรงเรียนมีการจัดสภาพแวดล้อมภายใน สงบ รม่ รืน่ เป็นธรรมชาติ เรยี บงา่ ย มีการดาเนนิ งานอยา่ งตอ่ เน่ือง นักเรยี เรียบง่ายใกลช้ ิด 2 หมายถึง โรงเรยี นมกี ารจดั สภาพแวดลอ้ มภายในและภายน ธรรมชาติ ธรรมชาติ เรยี บง่าย โดยดาเนนิ การอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง 1 หมายถงึ โรงเรียนมกี ารจดั สภาพแวดล้อมภายในและภายน เป็นธรรมชาติ เรยี บง่าย ตัวชว้ี ดั ท่ี 1.3.1.4. 4 หมายถึง โรงเรียนปราศจากสื่อ หรือส่ิงของท่ีส่งเสริมให้น บรเิ วณโรงเรยี น หรือสง่ิ มอมเมาต่างๆ โดยมี วดั ชมุ ชน ผปู้ กครอง ร่วมกนั ดา

38 อยละ 70 – 79 จัดประดิษฐานพระพุทธรูปไว้ อย่าง อยละ 60 – 69 จัดประดิษฐานพระพุทธรูปไว้ อย่าง าชดารัส ป้ายคติธรรม คาขวัญหรือข้อความส่งเสริม ยนมสี ว่ นรว่ มในการจัดทาและสามารถอ่านและเรียนรู้ าชดารัส ป้ายข้อธรรม คาขวัญหรือข้อความส่งเสริม รียนมีสว่ นร่วมในการจัดทา าชดารัส ป้ายข้อธรรม คาขวัญหรือข้อความส่งเสริม าชดารัส ป้ายข้อธรรม คาขวัญหรือข้อความส่งเสริม นอกห้องเรยี นได้สะอาด สงบ รม่ ร่ืน เป็น ยนทุกคนมสี ว่ นรว่ ม นและภายนอกห้องเรียนได้สะอาด สงบ ร่มรื่น ยนมีสว่ นรว่ ม นอกห้องเรียนไดส้ ะอาด สงบ รม่ รืน่ เปน็ นอกห้องเรยี นไดส้ ะอาด สงบ รม่ ร่นื นักเรียนกระตุ้นหรือต้องการส่ิงเสพติดและอบายมุข าเนนิ งาน อยา่ งต่อเนือ่ งทุกปีการศกึ ษา