จริยธรรมของสื่อหนังสือพิมพ์ในการนำเสนอข่าวยุคดิจิทัล (11)

จริยธรรมของส่ือหนังสอื พิมพ์ ในการนาเสนอขา่ วยคุ ดิจิทัล Ethics of Newspaper on Presenting News in the Digital Age คณะผ้จู ดั ทา : ดร.ปณชั ญา ลีลายทุ ธ และ ผศ.ดร.จักรรี ตั น์ แสงวารี

บทคดั ยอ่ สื่อหนังสือพิมพ์ในปัจจุบันมีบทบาทน้อยกว่าในอดีตเม่ือเข้าสู่ยุคดิจิทัล นักข่าว ต้องปรับตัวต่อการนาเสนอข่าวแข่งกับเวลา การนาเสนอข่าวท่ีขาดการกล่ันกรอง ซง่ึ ทาให้เกิดความเสียหายและขาดความน่าเชอ่ื ถือ คณะกรรมการผู้มีส่วนรบั ผิดชอบ จึงได้ร่วมจัดตั้งผู้ตรวจสอบในแต่ละองค์กรสื่อข้ึน โดยมุ่งเน้นไปท่ีจริยธรรมการ นาเสนอข่าว จากการสารวจกล่มุ ตัวอย่างพบว่า • การรายงานทางจริยธรรมสูงกวา่ การรายงานผิดหลกั จรยิ ธรรม แนวทางของ จรยิ ธรรมในการสนับสนุนการรายงานหนังสอื พมิ พ์ยคุ ดจิ ิทัลที่องคก์ รร่วมมือ อยา่ งมปี ระสิทธภิ าพซง่ึ กนั และกัน • การเปิดหลักสตู รการฝกึ อบรมวิธกี ารนาเสนอข่าวให้กับนักข่าวรนุ่ ใหม่ในการเพ่ิม ศักยภาพตอบสนองกระแสการผลติ ข่าวที่มจี รยิ ธรรมตอ่ สาธารณะ คาสาคญั : จรยิ ธรรมหนงั สือพมิ พ์ / การนาเสนอขา่ วยุคดิจิทัล

วัตถุประสงค์ (1) เพอ่ื ศึกษาจรยิ ธรรมในการนาเสนอข่าวของส่อื หนังสือพิมพ์ (2) เพื่อศึกษาแนวทางการสง่ เสริมจรยิ ธรรมในการนาเสนอ- ข่าวของสอื่ หนงั สือพิมพใ์ นยุคดิจทิ ัล

บทนา ส่ือหนังสือพิมพ์ได้รับวิพากษ์วิจารณ์ต่อการละเมิดจริยธรรมแห่งวิชาชีพ อีกทั้ง ผู้อ่านยังไม่เข้มแข็งต่อการเลือกรับข้อมูลข่าวสาร จากการนาเสนอข่าวด้วยภาษา ภาพ วธิ เี ขียน ลงนา้ หนกั ขอ้ เขยี นทีส่ อ่ื ออกมา ท้งั ข้อมูลขาดการกล่ันกรองในการแชร์ ผา่ นโซเชยี ลมเี ดีย และแนวปฏิบตั ิจริยธรรมของผปู้ ระกอบวชิ าชพี หนังสอื พมิ พ์

1) จรยิ ธรรมในการนาเสนอข่าวของส่อื หนังสือพิมพใ์ นยคุ ดิจิทัล ตัวอยา่ งการเกบ็ ขอ้ มลู เชิงสารวจสุ่มตัวอยา่ งจากหนังสอื พิมพ์ การนาเสนอขา่ วมี จริยธรรม และ/หรอื เขา้ ขา่ ยละเมดิ จรยิ ธรรมการนาเสนอข่าวและภาพขา่ วหน้าหนึ่ง ตัง้ แต่วนั ท่ี 1 มิถุนายน- 31สิงหาคม 2560 ผลจากข้อมูลไทยรัฐ เดลินิวส์ มตชิ น และสยามรัฐ พบวา่ • สถิติจริยธรรมการนาเสนอข่าวหลัก ข่าวรองและภาพข่าวท้ัง 4 ฉบับ เดือน สิงหาคมสูงสุด ถึงร้อยละ 97.58 รองลงมาเดือนมิถุนายน ร้อยละ 95.83 และ ลาดับสุดทา้ ยเดอื นกรกฎาคม รอ้ ยละ 87.90 • ส่วนจริยธรรมการนาเสนอข่าวหลัก ข่าวรองและภาพข่าวหนังสือพิมพ์ในแต่ละ ฉบับ มติชนและสยามรัฐสูงสุด ร้อยละ 97.83 รองลงมาเดลินิวส์ รอ้ ยละ 92.39 และลาดับสดุ ท้ายไทยรัฐ รอ้ ยละ 86.96

1) จรยิ ธรรมในการนาเสนอข่าวของสอ่ื หนงั สอื พิมพ์ในยคุ ดิจทิ ลั (ต่อ) • สถิติเข้าข่ายละเมิดจริยธรรมการนาเสนอข่าวหลัก ข่าวรองและภาพข่าวท้ัง 4 ฉบับ เดือนกรกฎาคมสูงสดุ ถงึ ร้อยละ 12.10 รองลงมาเดือนมิถุนายน ร้อยละ 4.17 และลาดับสุดท้ายเดือนสิงหาคม รอ้ ยละ 2.42 • ส่วนเข้าข่ายละเมิดจริยธรรมการนาเสนอข่าวหลัก ข่าวรองและภาพข่าว หนังสอื พิมพใ์ นแต่ละฉบับ ไทยรฐั สูงสุดรอ้ ยละ 13.04 รองลงมาเดลินิวส์รอ้ ยละ 7.61 และลาดบั สุดท้ายมติชนและสยามรฐั ร้อยละ 2.17

1) จรยิ ธรรมในการนาเสนอขา่ วของสอื่ หนงั สือพมิ พใ์ นยคุ ดิจทิ ลั (ต่อ) • การนาเสนอขา่ วบนสอื่ หนังสือพิมพ์ไทยหน้าหนึ่งในแต่ละฉบับ บนข่าวหลัก ข่าว รองและภาพข่าว หนังสือพิมพ์มติชนและสยามรัฐมีจริยธรรมสูงสุดร้อยละ 97.83 และ หนงั สอื พมิ พไ์ ทยรฐั เขา้ ขา่ ยละเมิดจริยธรรมสูงสดุ ร้อยละ 13.04 • สถิติการนาเสนอข่าวของส่ือหนังสือพิมพ์ไทยบนหน้าหนึ่งข่าวหลัก ข่าวรองและ ภาพขา่ ว ตั้งแต่เดือน 1มิถนุ ายน ถึง31สิงหาคม 2560 จานวนทั้งสิน 368 ฉบับ พบว่า มีจรยิ ธรรม 345 ฉบับ และเข้าข่ายละเมิดจริยธรรม 23 ฉบับ เมื่อนามา คิดเป็นอัตราส่วนร้อยละ มีจริยธรรมคิดเป็นร้อยละ 93.75 และเข้าข่ายละเมิด จริยธรรมคิดเป็นร้อยละ 6.25

2) แนวทางการส่งเสริมจริยธรรมในการนาเสนอขา่ วของสอ่ื หนงั สือพิมพ์ในยุคดจิ ทิ ลั • ปรับปรงุ โครงสร้างของสภาการหนังสือพิมพ์แหง่ ชาติ • การทบทวนปรับปรุงขอ้ บังคบั วา่ ด้วยจรยิ ธรรมแห่งวชิ าชพี หนงั สอื พมิ พ์ • การปรบั แนวทางการพาดหวั ข่าวหลัก ขา่ วรอง และภาพขา่ ว • เปดิ อบรมวิธกี ารนาเสนอข่าว

จรยิ ธรรมในการนาเสนอข่าวสง่ ผลกระทบต่อผรู้ ับสาร สง่ ผลกระทบตอ่ ผู้รับสาร มี 2 ประการ 2) ผลกระทบต่อผ้รู บั สารในแง่ลบ 1) ผลกระทบต่อผู้รบั สารในแง่บวก ผลเสยี ตอ่ ความน่าเช่ือถือ ผลดตี อ่ ความน่าเช่อื ถือ ผลเสยี ต่อทัศนคติ ผลดตี อ่ ทศั นคติ ผลเสยี ตอ่ การตัดสินใจ ผลดตี อ่ การตดั สินใจ

บทสรุป • จริยธรรมในการนาเสนอข่าวของส่ือหนังสือพิมพ์ในยุคดิจิทัล นามาปรับ ใช้ประโยชน์ในการพาดข่าวหลัก ข่าวรอง และภาพข่าว ช่วยยกระดับ ข่าวให้มีประสิทธิภาพมากย่ิงขึ้นไป มีความตระหนักในการใช้ภาษา ข้อความ การคัดกรองภาพ ควรมีหลักการอุดมการณ์ที่ชัดเจน ควรมี อิสระทางความคิดและเสรีภาพท่ีอยู่ในขอบเขต ไม่มีอคติ และช้ีนา ความคิดของตนในการเขยี นขา่ วแก่ผ้อู ่าน • แนวทางการส่งเสริมจริยธรรมในการนาเสนอข่าวไม่ว่าจะเป็นเรื่องของ การกากับดูแลกันเองขององค์กรสื่อมวลชน มีการปรับโครงสร้างของ สภาการหนงั สือพมิ พแ์ ห่งชาติและข้อบังคับว่าด้วยจริยธรรมให้ครอบคลุม มากยิง่ ขึ้น และการเปิดอบรมนักข่าวร่นุ ใหม่ในการเขียนข่าว ส่งเสรมิ การ ให้ความรู้เชิงจริยธรรมในทุกๆ ด้านเพื่อช่วยให้การนาเสนอข่าวให้มี คณุ ภาพมากย่ิงข้ึน

Thank You