แก่ง

เกณฑ/์ ดชั นีชี้วัด คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2 การจัดการดา้ นการทอ่ งเที่ยว 3.2.1 การจดั สิ่งอ�ำนวย • มสี ถานสี ือ่ ความหมายธรรมชาติในเส้นทางเดิน 0 0.5 1 หากไม่มีคุณสมบัติตามท่ีระบุ ความสะดวกบริเวณ เข้าสู่ตวั แกง่ โดยใช้วสั ดทุ ม่ี คี วามเหมาะสม ให้ 0 คะแนน หากมีแต่ไม่ได้ เสน้ ทางเดินเข้าสู่ตัวแกง่ กลมกลืนกับธรรมชาต ิ ดำ� เนนิ การหรอื ไมม่ ปี ระสทิ ธภิ าพ • มีปา้ ยบอกทศิ ทาง ระยะทาง ทัง้ ท่จี ุดเริ่มต้น 0 0.5 1 ให้ 0.5 คะแนน และหากมี และในระหว่างเส้นทาง คณุ สมบตั ิตรง ให้ 1 คะแนน • จดั ที่พกั เปน็ จุดๆ โดยมลี านหรือม้าน่ัง 0 0.5 1 เป็นชว่ งๆ ในระยะความห่างทีเ่ หมาะสม • จดั ทำ� ราวบนั ไดหรือราวเกาะสำ� หรับทางเดนิ 0 0.5 1 ในบรเิ วณทม่ี คี วามลาดชันมากหรอื บรเิ วณท่ี มอี นั ตรายตอ่ นักทอ่ งเทย่ี วโดยใช้วัสดทุ แ่ี ขง็ แรง ทนทาน • มีการจัดภาชนะรองรบั ขยะตามทางเดิน 0 0.5 1 กรมการทอ่ งเท่ยี ว 43 เปน็ ชว่ งๆ ทเี่ พียงพอและเหมาะสม

44 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ์/ดชั นีช้ีวดั คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2.2 ความพร้อมของ (1) แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วขาดแคลนสาธารณูปโภคพนื้ ฐาน ไม่สามารถ พิจารณาจากความพอเพยี งและ สาธารณูปโภคพื้นฐาน อำ� นวยความสะดวกแกน่ ักทอ่ งเทีย่ วได้ คุณภาพของสาธารณูปโภค (2) แหลง่ ทอ่ งเท่ียวมสี าธารณูปโภคพ้ืนฐานบางประเภท ข้ันพ้ืนฐานกับการใช้งานในช่วง แตไ่ มเ่ พียงพอหรอื มขี อ้ จำ� กัดในการใช้งาน เวลาปกติและช่วงเทศกาล ซ่ึง (3) แหล่งทอ่ งเทย่ี วมีสาธารณูปโภคพื้นฐานทุกประเภท สาธารณูปโภคขั้นพ้ืนฐานในท่ีน้ี แต่มปี ริมาณทีไ่ ม่เพียงพอตอ่ ความตอ้ งการของนกั ทอ่ งเทย่ี ว ได้แก่ ระบบไฟฟา้ ระบบประปา ในทุกชว่ งเวลา และระบบ การส่ือสาร เป็นต้น 4 แหล่งทอ่ งเทีย่ วมสี าธารณูปโภคพื้นฐานทกุ ประเภท ทมี่ คี ณุ ภาพปานกลาง เพียงพอต่อความตอ้ งการของ นกั ท่องเท่ยี วในทกุ ชว่ งเวลา (5) แหล่งท่องเที่ยวมีสาธารณูปโภคพื้นฐานทกุ ประเภท ท่ีมีคณุ ภาพดี เพียงพอตอ่ ความตอ้ งการของนกั ทอ่ งเที่ยว ในทุกช่วงเวลา

เกณฑ์/ดัชนชี ้วี ดั ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2.3 มาตรการด้าน (1) ไมม่ ีมาตรการรกั ษาความปลอดภัยและระบบเตือนภัย มาตรการดา้ นความปลอดภยั เชน่ ความปลอดภัยและ แต่อย่างใด การมเี จา้ หนา้ ทชี่ ว่ ยชวี ติ การตดิ ปา้ ย ระบบเตือนภัย (2) มมี าตรการดา้ นความปลอดภยั และระบบเตอื นภยั น้อย ไวใ้ นเขตหา้ มเลน่ นำ้� หรอื บรเิ วณ หรือไม่มีประสิทธิภาพ อนั ตราย การใหห้ ว่ งชชู พี ผกู ลอยไว้ (3) มีมาตรการรักษาความปลอดภัยและระบบเตือนภัย เป็นระยะหรือการห้ามด่ืมสุรา ท่มี ปี ระสิทธิภาพปานกลาง แต่ระบบรักษาความปลอดภยั เป็นตน้ ยงั ไมร่ ัดกมุ 4 มีมาตรการรักษาความปลอดภยั และระบบเตือนภยั อยใู่ น ระดับดี แตไ่ ม่เหมาะสมหรือเพียงพอในช่วงฤดูกาลท่องเท่ยี ว (5) มีมาตรการรกั ษาความปลอดภัยและระบบเตือนภัยอยู่ใน ระดับที่ดีมาก มคี วามเหมาะสมและเพียงพอต่อนักทอ่ งเที่ยว ท้งั ในช่วงปกตแิ ละชว่ งฤดูกาลทอ่ งเท่ยี ว กรมการทอ่ งเท่ยี ว 45

46 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดัชนีช้ีวัด คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2.4 เจา้ หน้าท่ีรักษา (1) ไม่มีเจ้าหน้าท่ีรักษาความปลอดภยั พจิ ารณาจากการมเี จา้ หนา้ ทรี่ กั ษา ความปลอดภยั (2) มีเจ้าหน้าที่รกั ษาความปลอดภยั ทเี่ ปน็ อาสาสมัครทอ้ งถิน่ ความปลอดภยั ทเ่ี พยี งพอเหมาะสม ชว่ ยดูแลเป็นครงั้ คราว ตอ่ จำ� นวนนกั ทอ่ งเทยี่ วและความ (3) มีเจา้ หนา้ ทร่ี กั ษาความปลอดภยั ที่เปน็ ลูกจ้างประจำ� พรอ้ มของเจา้ หนา้ ทใี่ นการรบั มอื แต่มีจ�ำนวนนอ้ ยไม่เพยี งพอ เหตุฉุกเฉนิ เช่น เจ้าหนา้ ท่มี ีความรู้ 4 มีเจ้าหน้าทร่ี ักษาความปลอดภยั ที่เปน็ ลกู จา้ งประจ�ำของ ผา่ นการฝกึ อบรมดา้ นความปลอดภยั แหลง่ ทอ่ งเท่ียวมคี วามรเู้ รอื่ งการช่วยเหลอื นักทอ่ งเทีย่ ว เป็นต้น และรบั มอื กับเหตฉุ ุกเฉนิ ได้แตอ่ าจไม่เพยี งพอในชว่ ง ฤดูกาลท่องเท่ียว (5) มเี จา้ หน้าท่รี กั ษาความปลอดภัยทเ่ี ปน็ ลกู จ้างประจำ� ของแหลง่ ท่องเที่ยวทีเ่ หมาะสมเพยี งพอต่อนกั ทอ่ งเท่ยี ว ทัง้ ในช่วงปกตแิ ละช่วงฤดกู าลทอ่ งเทยี่ ว และเจา้ หน้าท่ี มีความรูเ้ รือ่ งการชว่ ยเหลอื นักท่องเที่ยวและรับมือกบั เหตฉุ ุกเฉินไดเ้ ปน็ อย่างดี

เกณฑ/์ ดชั นชี วี้ ดั ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2.5 การให้บรกิ าร • มีศูนยบ์ ริการหรือมกี ารกำ� หนดพ้ืนที่เพ่อื เป็น 0 0.5 1 หากไม่มีคุณสมบัติตามที่ระบุ ศนู ย์บริการอย่างชดั เจนและมีเจ้าหน้าทีป่ ระจ�ำ ให้ 0 คะแนน หากมีแต่ไม่ได้ • มีสอ่ื หลากหลายประเภทในการให้ขอ้ มูลแก ่ 0 0.5 1 ดำ� เนนิ การหรอื ไมม่ ปี ระสทิ ธภิ าพ นกั ทอ่ งเท่ียว เช่น แผ่นพบั โปสเตอร์ ให้ 0.5 คะแนน และหากมี นทิ รรศการ คุณสมบตั ิตรง ให้ 1 คะแนน • มจี ำ� นวนบุคลากรดา้ นบริการเพยี งพอตอ่ การ 0 0.5 1 ให้บริการนักทอ่ งเทย่ี ว • เจา้ หน้าท่ปี ระชาสัมพันธ์มอี ธั ยาศัยดี สามารถ 0 0.5 1 สอ่ื สารภาษา ไดม้ ากกว่าภาษาไทย • มกี ารปรบั ปรงุ และพฒั นาระบบการให้บริการ 0 0.5 1 อย่างต่อเนือ่ งและสม่ำ� เสมอ กรมการทอ่ งเท่ยี ว 47

48 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดัชนีชีว้ ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2.6 การจัดการด้าน • มีตัวแทนของชมุ ชนร่วมวางแผนหรือบริหาร 0 0.5 1 หากไม่มีคุณสมบัติตามท่ีระบุ การมสี ว่ นรว่ ม จัดการการท่องเท่ยี ว ให้ 0 คะแนน หากมีแต่ไม่ได้ • ชมุ ชนมีสว่ นรว่ มในการดแู ลรักษาทรัพยากร 0 0.5 1 ดำ� เนนิ การหรอื ไมม่ ปี ระสทิ ธภิ าพ ธรรมชาติ ในพน้ื ท่ที อ่ งเท่ียว ให้ 0.5 คะแนน และหากมี • มกี ารกอ่ ตัง้ องค์กรหรือโครงการอนุรักษ์ต่างๆ 0 0.5 1 คณุ สมบตั ติ รง ให้ 1 คะแนน ท่ีเกิดจากท้องถนิ่ ซึ่งมบี ทบาทต่อการจัดการ การทอ่ งเที่ยวในแหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว • ชมุ ชนมีรายไดห้ รอื เงินเดือนจากการถกู จา้ งงาน 0 0.5 1 ทเ่ี กี่ยวขอ้ งกับการท่องเทยี่ ว • ชมุ ชนมรี ายไดจ้ ากการทำ� ธรุ กจิ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกับ 0 0.5 1 การทอ่ งเทีย่ ว เช่น การนำ� เท่ยี ว การใหบ้ รกิ าร ด้านท่พี กั การขายอาหารและสนิ ค้าพ้นื เมอื ง เป็นตน้ คะแนนรวมขอ้ 3.2 (คะแนนเตม็ 30 คะแนน) คะแนนรวมขอ้ 3 (คะแนนเตม็ 70 คะแนน)

เกณฑ/์ ดชั นีชี้วัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 4. การบรหิ ารจดั การกิจกรรมการลอ่ งแกง่ 4.1 ศกั ยภาพในการจดั กิจกรรมการล่องแกง่ 4.1.1 ระดบั ความยากง่าย (1) ระดบั 1-2 มีแก่งเลก็ นอ้ ย สายน้ําไหลเออื่ ย คนท่ัวไป 5 ระดับความยากง่ายของแก่ง ของการลอ่ งแกง่ สามารถพายได้ หรือ ระดับ 6 อนั ตรายมีแกง่ ขนาดใหญ่ จะเปน็ สง่ิ ดงึ ดดู นกั ทอ่ งเทยี่ วใหม้ า กระแสน�้ำรนุ แรง ลดระดบั สูงเป็นน�ำ้ ตก ไมเ่ หมาะแก่ เท่ียวแก่ง ซึ่งท�ำให้แก่งน้ันๆ การลอ่ งแก่ง เป็นแกง่ ทม่ี อี ันตรายมากที่สุด ไม่เหมาะแก่ มีความโดดเด่น โดยแบ่งระดับ นักท่องเทยี่ วท่วั ไป ความยากง่ายของการล่องแก่ง (2) ระดบั 3 ปานกลาง เรม่ิ มีแกง่ น่าตนื่ เต้น ต้องเรียนรเู้ ทคนคิ เป็น 6 ระดับ ตามเกณฑ์ของ การพายสงู ขึ้น American White-water (3) มีระดับ 2 ระดบั เชน่ ระดับ 3-4 ระดับ 4-5 Affi liationประเทศสหรฐั อเมรกิ า (4) มีระดบั 3 ระดบั เช่น ระดบั 2 3 และ 4 หรือ ระดับ 4 5 และ 6 กรมการทอ่ งเท่ยี ว 49 5 มีระดับ 4 ระดับ หรอื มากกวา่ เช่น ระดบั 2 3 4 และ 5 หรอื ระดบั 3 4 5 และ 6

50 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ์/ดัชนชี วี้ ดั คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 4.1.2 โอกาสในการพบ (1) ไม่มีโอกาสในการพบแหลง่ ธรรมชาติประเภทอืน่ 4 โอกาสในการพบแหลง่ ธรรมชาติ แหล่งธรรมชาตปิ ระเภทอื่น (2) มโี อกาสในการพบแหลง่ ธรรมชาติประเภทอื่นน้อย ประเภทอ่ืนในขณะล่องแก่งน้ัน และมีความน่าสนใจนอ้ ย เป็นจุดดึงดูดอีกประเภทให้กับ (3) มโี อกาสในการพบแหลง่ ธรรมชาตปิ ระเภทอนื่ ปานกลาง นักท่องเท่ียว เช่น โอกาสในการ และมีความน่าสนใจปานกลาง พบน้าํ ตก ถํา้ เป็นต้น 4 มโี อกาสในการพบแหลง่ ธรรมชาตปิ ระเภทอื่นมาก และมคี วามนา่ สนใจมาก (5) มีโอกาสในการพบแหลง่ ธรรมชาตปิ ระเภทอนื่ มาก มีความนา่ สนใจมากและมีนักท่องเที่ยวนิยมไปเทีย่ วมาก 4.1.3 จดุ ปล่อยเรอื /แพ (1) มจี ุดปล่อยเรอื /แพ 1 จุด 5 พิจารณาจากจ�ำนวนจุดที่ปล่อย (2) มีจดุ ปลอ่ ยเรือ/แพ 2 จุด เรอื /แพในการลอ่ งแกง่ เนอ่ื งจากจะ (3) มจี ุดปล่อยเรอื /แพ 3 จดุ เปน็ สงิ่ ดงึ ดดู และทำ� ใหน้ กั ทอ่ งเทย่ี ว (4) มจี ดุ ปล่อยเรือ/แพ 4 จุด มที างเลอื กในการลอ่ งแกง่ 5 มีจุดปลอ่ ยเรอื /แพ 5 จดุ หรือมากกว่า

เกณฑ์/ดชั นีชีว้ ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 4.1.4 จำ� นวน (1) ผู้ประกอบการทงั้ หมด ไม่มใี บอนญุ าตประกอบกจิ กรรม 5 พิจารณาจากจ�ำนวนผู้ประกอบ ผู้ประกอบการท่ไี ด้รบั การลอ่ งแกง่ ทไี่ ดร้ บั อนญุ าตใหป้ ระกอบกจิ กรรม อนญุ าตใหป้ ระกอบ (2) ผู้ประกอบการ มใี บอนุญาตน้อยกว่า 50% การล่องแก่งได้อย่างถูกต้องตาม กจิ กรรมการลอ่ งแกง่ ของผ้ปู ระกอบการท้ังหมด ใบอนญุ าตของการทอ่ งเทย่ี วแหง่ (3) ผู้ประกอบการ มใี บอนญุ าต 50% ของผ้ปู ระกอบการ ประเทศไทย (TAT license) ทง้ั หมด (4) ผู้ประกอบการ มใี บอนญุ าตมากกวา่ 50% ของผูป้ ระกอบการทงั้ หมด 5 ผู้ประกอบการ มีใบอนุญาตทง้ั หมดทุกราย คะแนนรวมข้อ 4.1 (คะแนนเต็ม 20 คะแนน) 19 4.2 การบริหารจดั การนกั ทอ่ งเทย่ี ว กรมการทอ่ งเท่ยี ว 51 • ชแี้ จงใหน้ กั ทอ่ งเที่ยวทราบถึงกฎระเบียบ 0 0.5 1 10 หากไม่มีคุณสมบัติตามท่ีระบุ และขอ้ ห้ามกอ่ นการลอ่ งแก่ง ให้ 0 คะแนน หากมีแต่ไม่ได้ • อธบิ ายเกยี่ วกบั เสน้ ทางการลอ่ งแก่ง 0 0.5 1 ดำ� เนนิ การหรอื ไมม่ ปี ระสทิ ธภิ าพ • ใหค้ วามรู้เรือ่ งความปลอดภัยในการล่องแกง่ 0 0.5 1 ให้ 0.5 คะแนน และหากมี • สาธิตวธิ ีใช้อปุ กรณ์ต่างๆ ในการลอ่ งแก่ง 0 0.5 1 คณุ สมบตั ติ รง ให้ 1 คะแนน • ก�ำหนดจำ� นวนนักท่องเทยี่ วต่อแพ 1 ล�ำ 0 0.5 1

52 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ์/ดชั นีชีว้ ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ • จัดทีน่ ่งั ท่เี หมาะสมให้แกน่ กั ท่องเทีย่ ว 0 0.5 1 • แบ่งกลุ่มนกั ทอ่ งเทย่ี วตามประสบการณ์และ 0 0.5 1 ความเส่ยี ง เช่น การวา่ ยนำ�้ ผู้สูงอายุ เปน็ ต้น • ดูแลความปลอดภยั ให้กบั นักทอ่ งเที่ยว 0 0.5 1 ขณะลอ่ งแกง่ • อธบิ ายเทคนิคขณะลอ่ งแก่ง เช่น การโน้มตวั 0 0.5 1 การหมอบ เป็นตน้ • ควบคมุ นักทอ่ งเที่ยวให้ปฏบิ ัตติ ามกฎระเบยี บ 0 0.5 1 และขอ้ ห้าม คะแนนรวมขอ้ 4.2 (คะแนนเตม็ 10 คะแนน) 10 4.3 ความพร้อมดา้ นบคุ ลากร • มหี ัวหน้า/ผจู้ ดั การในการก�ำกับดแู ลกจิ กรรม 0 0.5 1 5 หากไม่มีคุณสมบัติตามท่ีระบุ ลอ่ งแกง่ ให้ 0 คะแนน หากมีแต่ไม่ได้ • มีผู้ควบคมุ เรอื ยางที่ได้รบั การฝกึ อบรมมา 0 0.5 1 ดำ� เนนิ การหรอื ไมม่ ปี ระสทิ ธภิ าพ โดยเฉพาะ ให้ 0.5 คะแนน และหากมี • มเี จา้ หน้าที่ดแู ลความปลอดภยั ท่ีไดร้ ับการ 0 0.5 1 คณุ สมบตั ติ รง ให้ 1 คะแนน ฝึกอบรมมาโดยเฉพาะ

เกณฑ์/ดัชนชี ว้ี ัด คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ • มีความพรอ้ มและเพยี งพอของบคุ ลากร 0 0.5 1 ในการทำ� งาน 0 0.5 1 • มีการแลกเปล่ียนประสบการณ์การท�ำงาน ในทมี งาน คะแนนรวมข้อ 4.3 (คะแนนเต็ม 5 คะแนน) 5 4.4 ความพรอ้ มด้านเคร่อื งมอื และอปุ กรณ์ กรมการทอ่ งเท่ยี ว 53 • คมู่ ือการล่องแกง่ 0 0.5 1 5 หากไม่มีคุณสมบัติตามท่ีระบุ • เสอ้ื ชูชีพ 0 0.5 1 ให้ 0 คะแนน หากมีแต่ไม่ได้ • หมวกนริ ภยั /หมวกกนั กระแทก 0 0.5 1 ดำ� เนนิ การหรอื ไมม่ ปี ระสทิ ธภิ าพ • รองเท้า 0 0.5 1 ให้ 0.5 คะแนน และหากมี • เรอื /แพ 0 0.5 1 คณุ สมบัติตรง ให้ 1 คะแนน • ไมพ้ าย 0 0.5 1 • อุปกรณ์ใหส้ ญั ญาณ เชน่ นกหวีด เปน็ ตน้ 0 0.5 1 • ถงุ เชอื กช่วยชีวิต 0 0.5 1 • ชดุ ปฐมพยาบาล 0 0.5 1 • วิทยสุ ่ือสาร 0 0.5 1 คะแนนรวมข้อ 4.4 (คะแนนเตม็ 10 คะแนน) 5

54 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดชั นชี ีว้ ดั คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 4.5 หลกั ประกันภยั แก่นักทอ่ งเทีย่ ว 4.5.1 การประกนั ภยั (1) ไม่มีการประกนั ภยั ให้กับนกั ท่องเท่ียว 4 การประกนั ภยั ใหก้ บั นกั ทอ่ งเทยี่ ว (2) มีการประกันภัยให้กบั นักท่องเทย่ี ว ในกรณีเฉพาะที ่ เป็นการสร้างความเช่ือม่ันและ นักท่องเทย่ี วร้องขอโดยนักทอ่ งเท่ียวตอ้ งจ่ายเพ่ิมเติม ไว้ใจในการท�ำกิจกรรมล่องแก่ง (3) มกี ารประกนั ภยั ให้กับนักทอ่ งเท่ียว ในกรณี 1-2 กรณีเทา่ นนั้ 4 มกี ารประกันภัยใหก้ บั นกั ทอ่ งเทยี่ วทุกกรณี ยกเว้น ภัยธรรมชาติ (5) มกี ารประกนั ภยั ให้กบั นกั ท่องเที่ยวครบทกุ คนในทุกกรณี 4.5.2 แผนการจดั การ (1) ไม่มแี ผนการจดั การความเส่ยี ง 2 ความไม่แน่นอนของเหตุการณ์ ความเสี่ยง 2 มแี ผนการจัดการความเส่ยี ง แต่แผนฯ ไม่ชดั เจน ซง่ึ ไมส่ ามารถคาดเดาไดว้ า่ จะเกดิ ขน้ึ (3) มีแผนการจัดการความเสยี่ ง มีการปรบั ปรงุ แผนฯ ทุก 5 ปี เมอื่ ใด แตค่ วามเสย่ี งนน้ั จะมแี นวโนม้ (4) มแี ผนการจดั การความเสี่ยง มีการปรับปรุงแผนฯ ทกุ 3 ป ี ท่ีเกิดขึ้นไม่มากก็น้อย ดังน้ันจึง (5) มแี ผนการจัดการความเสี่ยง มกี ารปรับปรุงแผนฯ ทกุ ป ี จำ� เปน็ ตอ้ งแผนการจดั การความเสยี่ ง

เกณฑ์/ดัชนชี ว้ี ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 4.5 หลกั ประกนั ภยั แกน่ ักท่องเทีย่ ว 4.5.3 บคุ ลากรดแู ล (1) ไม่มี 3 การดูแลด้านสุขภาพและการ ด้านสุขภาพและ (2) มบี ุคลากร 1 คน ดแู ลสขุ ภาพและปฐมพยาบาลทั่วไป ปฐมพยาบาลจัดเป็นสิ่งจ�ำเป็น ปฐมพยาบาล 3 มบี คุ ลากร 1 คน ดแู ลสุขภาพและปฐมพยาบาล พน้ื ฐานในการใหบ้ รกิ ารนกั ทอ่ งเทยี่ ว ทีไ่ ด้ผ่านการอบรมเปน็ อยา่ งดี (4) มบี ุคลากรมากกว่า 1 คน ดแู ลสขุ ภาพและปฐมพยาบาล ที่ไดผ้ า่ นการอบรมเป็นอยา่ งดี (5) มบี คุ ลากรมากกว่า 1 คน ทเ่ี ชย่ี วชาญในดแู ลสขุ ภาพ และปฐมพยาบาล คะแนนรวมขอ้ 4.5 (คะแนนเตม็ 15 คะแนน) 9 คะแนนรวมข้อ 4 (คะแนนเตม็ 60 คะแนน) 48 กรมการทอ่ งเท่ยี ว 55

56 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่

ภาคผนวก แบบตรวจประเมนิ มาตรฐานคุณภาพ แหล่งท่องเทย่ี วทางธรรมชาติ ประเภทแก่ง กรมการท่องเที่ยว 57

58 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่

แบบตรวจประเมกนิ รมมากตารรทฐอ่างนเคทยี่ณุ วภการพะแทโดหรวยลง่งกทาอ่รทงอ่เทงเี่ยทว่ียทวาแงลธะรกรฬี มาชาตปิ ระเภทแก่ง ชื่อแหล่งทอ่ งเท่ียว.................................................................................................................................................................................................. หนว่ ยงานผรู้ บั ผิดชอบ/ผู้ดแู ล................................................................................................................................................................................ ท่อี ยู.่ ....................... หมทู่ ี.่ .................. บ้าน.............................. ตำ� บล.............................. อำ� เภอ.............................. จังหวัด.............................. ผปู้ ระเมนิ (ชอ่ื -นามสกลุ )..................................................................................................................................................................................... (หนว่ ยงาน)......................................................................................................................................................................................... ประเมินเมือ่ วันท.่ี ............................ เดอื น.................................................... พ.ศ............................. ผลการประเมินมาตรฐานแหล่งทอ่ งเทย่ี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแก่ง ■ กรณที ่ี 1 การตรวจประเมินแหล่งท่องเท่ียวประเภทแก่ง ■ กรณที ่ี 2 การตรวจประเมินแหลง่ ทอ่ งเทีย่ วประเภทแกง่ ทไี่ ม่มกี ิจกรรมการลอ่ งแก่ง ที่มกี ิจกรรมการล่องแกง่ องค์ประกอบ คะแนน ผลการให้ ระดับมาตรฐาน องคป์ ระกอบ คะแนน ผลการให้ ระดบั มาตรฐาน เตม็ คะแนน เตม็ คะแนน กรมการทอ่ งเท่ยี ว 59 1. คุณคา่ ดา้ น 65 ■ สูง (>145 คะแนน) 1. คุณค่าด้าน 65 51 ■ ดีเยยี่ ม (>215 คะแนน) การท่องเท่ยี ว ■ ปานกลาง การทอ่ งเทย่ี ว ■ ดีมาก และความเสี่ยง (>90-145 คะแนน) และความเสยี่ ง (>175-215 คะแนน) ตอ่ การถกู ท�ำลาย ■ ต�่ำ (>50-95 คะแนน) ต่อการถูกทำ� ลาย ■ ดี (>140-175 คะแนน) ■ ปานกลาง (>100-140 คะแนน) ■ ต่�ำ (>65-100 คะแนน)

60 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ ผลการตรวจประเมินมาตรฐานแหล่งท่องเทยี่ วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ ■ กรณที ่ี 1 การตรวจประเมนิ แหล่งทอ่ งเทยี่ วประเภทแก่ง ■ กรณีที่ 2 การตรวจประเมนิ แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วประเภทแกง่ ทไ่ี ม่มีกิจกรรมการลอ่ งแก่ง ท่มี ีกจิ กรรมการลอ่ งแก่ง องค์ประกอบ คะแนน ผลการให้ ระดบั มาตรฐาน องค์ประกอบ คะแนน ผลการให้ ระดบั มาตรฐาน เต็ม คะแนน เตม็ คะแนน 2. ศักยภาพใน 55 2. ศกั ยภาพใน 55 45 การพัฒนาดา้ น การพัฒนาดา้ น นการทอ่ งเทย่ี ว การท่องเที่ยว 70 55 3. การบริหาร 70 3. การบรหิ าร จัดการ จดั การ 60 48 4. การบริหาร 250 199 จัดการกจิ กรรม การลอ่ งแก่ง รวมทง้ั สิ้น 190 รวมทั้งสน้ิ

เกณฑ/์ ดัชนชี ้วี ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 1. คุณค่าด้านการทอ่ งเที่ยวและความเสย่ี งตอ่ การถูกทำ� ลาย 1.1 คณุ ค่าดา้ นการท่องเทย่ี ว 1.1.1 ความกว้างของ (1) น้อยกวา่ 10 เมตร ความกวา้ งของลำ� นำ้� บรเิ วณแกง่ ล�ำนำ้� บริเวณแก่ง (2) 10-25 เมตร จะบง่ บอกถงึ ความสวยงามของแกง่ (3) 26-50 เมตร กิจกรรมต่างๆ ความเร็ว และ (4) 51-100 เมตร กระแสของน้�ำ (5) มากกว่า 100 เมตร ความยาวของล�ำน�้ำบริเวณแก่ง จะเปน็ จดุ ดงึ ดดู หนงึ่ ใหน้ กั ทอ่ งเทยี่ ว 1.1.2 ความยาวของ (1) น้อยกว่า 10 เมตร ท�ำกิจกรรมโดยพิจารณาจาก ลำ� น�้ำบรเิ วณแก่ง (2) 10-50 เมตร ความยาวจากตน้ แกง่ จนถงึ ทา้ ยแกง่ (3) 51-100 เมตร กรมการทอ่ งเท่ยี ว 61 (4) 101-500 เมตร (5) มากกวา่ 500 เมตร

62 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ์/ดชั นีชี้วดั ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 1.1.3 ความเชยี่ วและ (1) นำ้� เชยี่ วมาก และลึกมาก ไม่สามารถทำ� กิจกรรมตา่ งๆ ได้ ความเช่ียวและความลึกของน�้ำ ความลึกของน�ำ้ บริเวณแก่ง (2) นำ�้ เชี่ยวมาก และลึกปานกลาง สามารถทำ� กจิ กรรมได้ ของแก่งมีผลต่อการท�ำกิจกรรม บางประเภท แตต่ อ้ งอยู่ในความดูแลของเจา้ หนา้ ที่ การท่องเทีย่ วของแก่ง และตอ้ งระมดั ระวงั เป็นพิเศษ (3) นำ�้ เชีย่ วปานกลาง และลึกปานกลาง สามารถทำ� กจิ กรรม ไดบ้ างประเภทแตต่ ้องระมัดระวงั เปน็ พิเศษ (4) น้ำ� เช่ียวเล็กนอ้ ย และลึกปานกลาง สามารถท�ำกจิ กรรมตา่ งๆ ได้ (5) น�้ำเช่ียวเลก็ น้อย และลกึ เล็กน้อย สามารถท�ำกิจกรรมตา่ งๆ ได้ 1.1.4 ความสะอาด (1) น้�ำมลี กั ษณะเนา่ เสยี มีกล่นิ เหมน็ เปน็ ประจำ� ความสะอาดของน้�ำบริเวณแก่ง ของนำ�้ บริเวณแกง่ และมีขยะปริมาณมาก มผี ลตอ่ การทอ่ งเทยี่ ว (2) นำ้� มลี กั ษณะเนา่ เสยี มีกล่นิ เหมน็ ในบางฤดู และมขี ยะปริมาณค่อนขา้ งมาก (3) น้ำ� มสี ีคล้�ำบา้ งแตไ่ ม่เนา่ เสีย มกี ลน่ิ เหมน็ เลก็ น้อยในบางฤดู และมขี ยะปริมาณปานกลาง (4) น�้ำมสี คี ล้�ำบ้างแตไ่ มเ่ น่าเสีย ไม่มีกลนิ่ เหม็นในบางฤดู และมีขยะปริมาณนอ้ ย (5) น้ำ� สะอาด ไม่มกี ลน่ิ ตลอดทง้ั ปี และมขี ยะปริมาณนอ้ ยมาก

เกณฑ/์ ดัชนีช้วี ดั ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 1.1.5 ความสวยงาม (1) แก่งมคี วามสวยงามน้อย ในฤดแู ลง้ มองเห็นแก่ง แต่ไมส่ วยงาม ความสวยงามของแกง่ เปน็ จดุ ดงึ ดดู ของแก่ง (2) แก่งมีความสวยงามพอสมควร ในฤดแู ลง้ มองเห็นแก่ง ความสนใจด้านการท่องเที่ยว สวยงามพอสมควร/ชว่ งฤดูฝนทีป่ ริมาณนำ้� มากยังคง ในการท�ำกิจกรรมต่างๆ ของ มองเหน็ แก่งบา้ ง นักทอ่ งเทีย่ ว (3) แก่งมีความสวยงาม ตลอดฤดูแล้งและฤดฝู น (4) แกง่ มีความสวยงามคอ่ นข้างมาก ตลอดฤดแู ล้งและฤดูฝน (5) แกง่ มีความสวยงามมาก ตลอดฤดูแล้งและฤดฝู น 1.1.6 ความโดดเดน่ เฉพาะตัวของแก่ง (1) มคี วามโดดเดน่ ประเภททสี่ ามารถพบไดท้ ัว่ ไป พจิ ารณาจากความเปน็ เอกลกั ษณ์ ในประเทศไทย เฉพาะตวั หาดูได้ยากและมจี �ำนวน (2) มคี วามโดดเดน่ ประเภททีส่ ามารถพบไดใ้ นแหล่งธรรมชาติ น้อยแห่งในประเทศไทย เช่น บางแห่งในประเทศไทย แกง่ กระจาน เปน็ ตน้ (3) มีความโดดเด่น พบได้น้อยแห่งในประเทศไทย (4) มีความโดดเดน่ พบได้น้อยแห่งในประเทศไทย กรมการทอ่ งเท่ยี ว 63 และนักท่องเท่ียวมีความประสงคท์ จ่ี ะไปชม (5) มคี วามโดดเดน่ พบเพียงแห่งเดียวในประเทศไทย และนักทอ่ งเท่ยี วมีความประสงคท์ ่ีจะไปชมมาก

64 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ์/ดัชนชี วี้ ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 1.1.7 จำ� นวนและ (1) แกง่ มจี ำ� นวนคอ่ นขา้ งน้อย พจิ ารณาจากจำ� นวนและความถี่ ความถข่ี องแกง่ (2) แกง่ มีจำ� นวนมากพอสมควร ไม่มคี วามต่อเนื่อง ของแกง่ ทพ่ี บเหน็ ในบรเิ วณลำ� นำ�้ (3) แก่งมีจำ� นวนมากพอสมควร พบเห็นคอ่ นขา้ งต่อเนอ่ื ง (4) แก่งมจี �ำนวนมาก พบเห็นได้ต่อเน่ือง (5) แก่งมจี ำ� นวนมาก และมคี วามตอ่ เน่ืองมาก 1.1.8 สัตวน์ ้ำ� ท่ีอาศัยใน (1) มีสัตว์น�้ำที่พบเหน็ เหน็ ไดท้ ัว่ ไป พิจารณาจากสัตว์น�้ำท่ีอาศัย บรเิ วณแกง่ (2) มสี ตั วน์ ้ำ� ท่พี บไดใ้ นแหลง่ ธรรมชาติบางแห่งในประเทศไทย บรเิ วณแกง่ ซง่ึ สตั วน์ ำ�้ บางประเภท (3) มีสตั วน์ ำ�้ ทพ่ี บไดน้ ้อยแหง่ ในประเทศไทย เป็นสัตว์น�้ำท่ีดึงดูดนักท่องเท่ียว (4) มสี ตั วน์ �้ำทพี่ บไดน้ ้อยแห่งในประเทศไทย และนกั ท่องเทยี่ ว เป็นเอกลักษณ์ หรือเป็นสัตว์น้�ำ มีความประสงคท์ ีจ่ ะไปชม ประจ�ำถิ่นไม่สามารถพบเห็นได้ (5) มสี ัตว์น�ำ้ ท่ีพบเพยี งแหง่ เดียวในประเทศไทย จากแกง่ อ่นื และนกั ทอ่ งเทยี่ วมคี วามประสงคท์ ่จี ะไปชมมาก

เกณฑ/์ ดัชนชี ี้วดั ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 1.1.9 ความสมบรู ณข์ อง (1) ป่าส่วนใหญ่ถูกทำ� ลาย คงเหลอื บริเวณที่ยังคงสภาพ สภาพความเปน็ ธรรมชาตทิ สี่ มบรู ณ์ ปา่ ในบริเวณรอบแก่ง ธรรมชาติไมเ่ กิน 10% ของพืน้ ท ่ี และได้รบั การรบกวนจากมนุษย์ (2) ปา่ สว่ นใหญ่ถูกทำ� ลาย มีบรเิ วณท่ียงั คงสภาพธรรมชาต ิ นอ้ ยทีส่ ุด ไมเ่ กนิ 30% ของพนื้ ท่ี (3) ป่าส่วนใหญ่คงสภาพในระดับปานกลาง โดยพื้นที่กึ่งหนึ่ง ถกู รบกวนหรอื ดดั แปลงจากการกระท�ำของมนษุ ย์ (4) ปา่ ส่วนใหญค่ งสภาพดี แตม่ ีรอ่ งรอยการรบกวนจาก มนษุ ย์บา้ ง (5) ยงั คงสภาพสมบรู ณ์ ไมม่ ีรอ่ งรอยการรบกวนจากมนษุ ย์ 1.1.10 เร่ืองราวพ้นื บ้าน (1) ไม่มีเรื่องราวพ้นื บา้ น พิจารณาจากเร่ืองราวพื้นบ้าน ท่ีเกย่ี วข้องกบั แกง่ (2) มเี ร่อื งราวพน้ื บ้าน ไมน่ า่ สนใจ และไม่มหี ลักฐาน ที่เก่ียวข้องกับแก่ง ความเช่ือถือ (3) มเี รือ่ งราวพืน้ บ้าน มีน่าสนใจ แต่ไมม่ หี ลักฐาน ของคนในท้องถิ่น และหลักฐาน (4) มเี รือ่ งราวพน้ื บา้ น และชาวบ้านเชือ่ ถอื มีความน่าสนใจ เก่ียวกับเร่ืองราวน้ันๆ นับเป็น กรมการทอ่ งเท่ยี ว 65 และมีหลักฐานบ้าง ส่ิงดึงดูดใจให้กับนักท่องเท่ียว (5) มีเร่อื งราวพื้นบา้ น และชาวบ้านเช่ือถอื มีความน่าสนใจมาก อกี ทางหนง่ึ และมหี ลกั ฐาน คะแนนรวมข้อ 1.1 (50 คะแนน)

66 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดชั นีช้วี ัด คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 1.2 ความเสีย่ งตอ่ การถูกทำ� ลาย 1.2.1 การรกุ ล้�ำพืน้ ที่ (1) มกี ารรกุ ล�ำ้ เขา้ ไปแล้วมกี ารสร้างสง่ิ กอ่ สร้างท�ำลายสภาพ พิจารณาจากการรุกล้�ำของ รอบแก่ง ธรรมชาตเิ ดิมของแก่งเป็นอยา่ งมาก ส่ิงก่อสร้างทั้งแบบถาวรและ (2) มีการรุกล้�ำเข้าไปในระดับปานกลาง มีสิ่งก่อสร้างท�ำลาย ช่ัวคราวในพ้ืนที่บริเวณรอบแก่ง สภาพเดิมในระดบั ปานกลาง ทั้งนี้ สิ่งก่อสร้างถาวร หมายถึง (3) มีการรุกล้�ำบ้างเล็กน้อย มีการสร้างส่ิงก่อสร้างที่ท�ำลาย สง่ิ ปลกู สรา้ งทไี่ มส่ ามารถเคลอื่ น สภาพเดิมของบรเิ วณแกง่ บา้ งเลก็ น้อย ยา้ ยได้ เชน่ อาคาร ศาลา เปน็ ตน้ (4) มีการเข้าไปใช้พื้นที่บริเวณแก่งบ้าง แต่ไม่มีการดัดแปลง และสงิ่ ก่อสรา้ งชั่วคราว หมายถึง สภาพเดมิ ของพ้นื ทบี่ ริเวณแกง่ สิ่งที่เคลื่อนย้ายได้โดยง่าย เช่น (5) ไม่มกี ารรกุ ล้ำ� ท�ำลายสภาพธรรมชาติบรเิ วณแก่ง เพงิ ขายของช่ัวคราว เป็นต้น 1.2.2 กจิ กรรมท่ีก่อให ้ (1) บรเิ วณแกง่ ถูกทำ� ลายมาก เชน่ การระเบิดหนิ กิจกรรมที่ก่อให้เกิดการท�ำลาย เกิดการทำ� ลายสภาพ (2) บริเวณแก่งหลายบรเิ วณถูกทำ� ลาย และสภาพเดมิ ของแก่ง สภาพธรรมชาติของแก่ง เช่น ธรรมชาติ บรเิ วณแกง่ เกิดการเปล่ยี นแปลง การสร้างส่ิงก่อสร้าง หรือการ (3) มกี ารดดั แปลงบริเวณแก่งและบรเิ วณใกลเ้ คียงบา้ งบางส่วน ระเบดิ แกง่ โดยพจิ ารณาจากการ (4) มีการดัดแปลงบริเวณแก่ง แต่ไม่ท�ำลายสภาพเดิมของแก่ง มกี จิ กรรมทกี่ อ่ ใหเ้ กดิ การทำ� ลาย (5) ไม่มกี ารดัดแปลง บริเวณโดยรอบยงั เปน็ ธรรมชาติเดิมอยู่ สภาพธรรมชาตขิ องแกง่

เกณฑ์/ดชั นีชีว้ ดั คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 1.2.3 ความเสีย่ งตอ่ (1) มีภัยธรรมชาตใิ นบางฤดูกาลหรอื บางช่วงของปี พจิ ารณาจากโอกาสทแี่ หลง่ ทอ่ งเทย่ี ว การถูกท�ำลายจาก (2) มีภัยธรรมชาติ 1-2 ครัง้ ต่อป ี บริเวณแก่งจะถูกท�ำลายจาก ภยั ธรรมชาต ิ (3) มีภัยธรรมชาติ 1-2 ครงั้ ในรอบ 3 ป ี ภัยธรรมชาติ เช่น พายุ น�้ำป่า (4) มภี ัยธรรมชาติ 1-2 คร้ัง ในรอบ 5 ปี จากสภาพธรณขี องแกง่ เอง หรอื (5) มีภยั ธรรมชาติ 1-2 ครง้ั ในรอบ 10 ปี หรอื นานกวา่ เช่น สภาพช้ันหินท่ีไม่มีความ แขง็ แรงพอหรอื อตั ราการกดั กรอ่ น ของน�้ำสูง เป็นต้น โดยวัดจาก สถิติการเกิดภัยธรรมชาติ คะแนนรวมข้อ 1.2 (15 คะแนน) คะแนนรวมขอ้ 1 (คะแนนเต็ม 65 คะแนน) กรมการทอ่ งเท่ยี ว 67

68 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ์/ดัชนีชวี้ ดั คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 2. ศกั ยภาพในการพฒั นาด้านการทอ่ งเทย่ี ว 2.1 ศกั ยภาพในการจัดกจิ กรรมการทอ่ งเที่ยว 2.1.1 โอกาสในการเป็น (1) มีสัตว์นอ้ ยชนดิ มาก พบเห็นแตส่ ตั ว์ธรรมดา พจิ ารณาจากจำ� นวนชนดิ ของสตั ว์ แหลง่ ดูสตั ว ์ (2) มีสตั วน์ ้อยชนดิ พบเห็นสตั ว์ทีไ่ ม่ใชส่ ัตวธ์ รรมดาท่ัวไปบ้าง ที่พบในแหล่งธรรมชาตินั้น โดยสามารถพบสัตว์ 5 ชนิด ใน 1 วัน โดยเฉพาะสตั ว์หายาก หรือสตั ว์ (3) มสี ัตว์หลายชนดิ พบเห็นสัตวแ์ ปลกๆ บา้ ง โดยสามารถ ที่เป็นที่สนใจของนักท่องเท่ียว พบสตั ว์ 6-10 ชนิด ใน 1 วัน นักท่องเที่ยวเข้าไปเที่ยวชมและ (4) มีสตั วห์ ลายชนิด พบเห็นสตั ว์แปลกๆ ได้บอ่ ย โดยสามารถ เป็นการเพ่ิมความหลากหลาย พบสตั ว์ 11-20 ชนิด ใน 1 วัน ของกิจกรรมการท่องเที่ยว (5) มสี ตั ว์หลายชนิด พบเห็นสัตว์แปลกๆ ได้บอ่ ย และมชี นดิ บรเิ วณแกง่ ได้ เชน่ พบนกหายาก ทหี่ ายากสามารถดึงดูดนักท่องเท่ียวได้ ชนิดตา่ งๆ เปน็ ต้น

เกณฑ/์ ดชั นีชว้ี ดั คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 2.1.2 โอกาสในการเป็น (1) มคี วามหลากหลายของพันธุ์พืช 1-2 ชนดิ และเปน็ พิจารณาจากการที่บริเวณแก่ง แหล่งดพู นั ธ์ุพชื ชนดิ ทสี่ ามารถพบได้ท่วั ไป มีพันธุ์พืชที่มีความหลากหลาย (2) มคี วามหลากหลายของพนั ธ์พุ ืช 3-5 ชนิด และเป็น หรือมีลักษณะโดดเด่น หายาก ชนิดท่ีสามารถพบไดท้ ั่วไป ซง่ึ สามารถดงึ ดดู ใหน้ กั ทอ่ งเทยี่ ว (3) มีความหลากหลายของพนั ธพ์ุ ชื 6-10 ชนดิ และมีชนิด เขา้ ไปเทย่ี วชมไดแ้ ละสามารถเพม่ิ ที่น่าสนใจ หายากแต่โอกาสทจี่ ะพบเห็น ความหลากหลายและความนา่ สนใจ ในแหล่งท่องเทย่ี วมนี ้อย ของกจิ กรรมการทอ่ งเทย่ี วบรเิ วณ (4) มีความหลากหลายของพนั ธ์พุ ืช 11-20 ชนิด และ แกง่ ได้ ทงั้ นี้ ความหลากหลายของ มชี นิดทน่ี า่ สนใจ หายากและโอกาสทจ่ี ะพบเหน็ พันธุ์พืช (Plant Diversity) คือ ในแหล่งท่องเที่ยวมมี าก การทมี่ พี ชื นานาชนดิ หลากหลายพนั ธ์ุ (5) มีความหลากหลายของพันธ์พุ ืชมากกว่า 20 ชนิด ความหลากหลายภายในชนดิ พนั ธ์ุ โดยมีชนดิ ท่นี า่ สนใจ หายากและโอกาสทีจ่ ะพบเห็น ซง่ึ ทำ� ใหเ้ กดิ ความหลากหลายทาง ในแหลง่ ท่องเท่ยี วมีมาก และนกั ท่องเท่ยี ว พนั ธกุ รรมและความหลากหลาย กรมการทอ่ งเท่ยี ว 69 มคี วามประสงคท์ ่จี ะไปชมส่ิงดงั กลา่ ว ของระบบนเิ วศ คะแนนรวมขอ้ 2.1 (คะแนนเต็ม 10 คะแนน)

70 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดชั นชี ีว้ ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 2.2 การเข้าถึง 2.2.1 ความสะดวกในการ (1) มที างเข้าถงึ ได้แตไ่ มส่ ะดวกเฉพาะรถบางประเภท พจิ ารณาจากสภาพของเสน้ ทาง เข้าถึงแหลง่ ทอ่ งเท่ยี ว และเส้นทางไม่มีความปลอดภัยเท่าท่คี วร ที่เข้าสู่ตัวแก่งว่าเอื้ออ�ำนวย บริเวณเขตบรกิ าร (2) มคี วามสะดวกในการเข้าถงึ น้อย สภาพถนนดีเฉพาะ ความสะดวกในการเดนิ ทางเขา้ สู่ ในบางฤดูกาลเส้นทางมคี วามปลอดภัยในบางฤดูกาล แหล่งท่องเท่ียว ความปลอดภัย หรือบางช่วงเวลา ในการเดินทาง ระยะเวลาท่ีใช้ใน (3) มีทางเขา้ ถงึ ไดส้ ะดวกในทกุ ฤดูกาล แต่รถยนตน์ ่งั การเดินทาง ความสามารถใน สามารถใช้ความเร็วตำ่� การเขา้ ถงึ ไดท้ กุ ฤดกู าลและประเภท (4) มีทางเขา้ ถงึ ไดส้ ะดวกด้วยรถยนต์น่ังในทุกฤดกู าล ของยานพาหนะทเ่ี ขา้ ถงึ ได้ ท�ำความเรว็ ไดส้ งู เสน้ ทางมีความปลอดภัย (5) มีความสะดวกในการเข้าถึงดว้ ยรถทกุ ประเภท ทกุ ฤดูกาล สภาพเส้นทางดี พืน้ ทผ่ี ิวถนน เป็นถนน คอนกรตี หรือลาดยาง เสน้ ทางมีความปลอดภัย

เกณฑ์/ดัชนีชวี้ ดั คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 2.2.2 ความเชอื่ มโยงกบั (1) แหล่งท่องเท่ยี วต้งั อยู่อยา่ งโดดเดยี่ ว พจิ ารณาวา่ แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วนนั้ เสน้ ทางการทอ่ งเท่ียวหลกั (2) แหล่งท่องเทย่ี วไม่อยู่บนเส้นทางการท่องเที่ยวหลกั อยบู่ นเสน้ ทางทอ่ งเทยี่ วหลกั หรอื แตม่ แี หลง่ ทอ่ งเที่ยวอ่ืน อยู่ใกลเ้ คยี ง ทางผา่ นของนกั ทอ่ งเทย่ี วทเ่ี ดนิ ทาง (3) แหลง่ ท่องเที่ยวเช่อื มต่อเส้นทางการท่องเทีย่ วหลัก จากจดุ หนงึ่ ทมี่ คี วามสำ� คญั ไปยงั ไดโ้ ดยง่าย หรอื สามารถเชอื่ มตอ่ แหลง่ ทอ่ งเที่ยวอ่ืนได ้ อีกจุดหน่ึงท่ีมีความส�ำคัญหรือ (4) แหล่งทอ่ งเทยี่ วอยู่บนเสน้ ทางการท่องเทย่ี วหลัก ไม่มีแหล่งท่องเที่ยวโดยรอบ สามารถเช่ือมต่อแหลง่ ทอ่ งเที่ยวอื่นได้สะดวก ทส่ี ง่ เสรมิ ใหเ้ กดิ วงจรการทอ่ งเทย่ี ว และมคี วามนา่ สนใจปานกลาง ไดห้ รอื ไม่ซง่ึ จะทำ� ใหแ้ หลง่ ทอ่ งเทย่ี ว (5) แหล่งท่องเทีย่ วอยบู่ นเส้นทางการท่องเท่ยี วหลกั มศี กั ยภาพมากกวา่ แหลง่ ทอ่ งเทยี่ ว และแหล่งท่องเทย่ี วใกลเ้ คยี ง มีความหลากหลาย ซึ่งต้ังอยู่โดดเดี่ยวห่างไกลจาก สามารถสร้างวงจรการท่องเทย่ี วที่น่าสนใจได้ แหลง่ ทอ่ งเที่ยวอนื่ กรมการทอ่ งเท่ยี ว 71 คะแนนรวมขอ้ 2.2 (คะแนนเต็ม 10 คะแนน)

72 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ์/ดัชนชี ้วี ดั คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 2.3 ความปลอดภยั 2.3.1 การวัดระดบั น�ำ้ (1) ไมม่ กี ารวดั ระดบั น�ำ้ พิจารณาจากการมีการวัดระดับ และการแจ้งเตอื นถึง (2) มกี ารวัดระดับนำ้� ทกุ วัน แต่ไมม่ กี ารแจ้งใหแ้ ก่นักท่องเท่ยี ว น�้ำและการแจ้งเตือนถึงความ การเปล่ียนแปลง ของ ทราบถงึ ระดบั น�้ำ เปลี่ยนแปลงของระดับน�้ำใน ระดบั น้�ำแก่นักทอ่ งเท่ียว (3) มกี ารวัดระดับน�ำ้ ทุกวัน และมีการแจง้ ให้แกน่ กั ทอ่ งเทยี่ ว ล�ำน้�ำให้แก่นักท่องเที่ยวทราบ ทราบถงึ ระดบั น้ำ� และการเปล่ียนแปลงของระดับนำ�้ เน่ืองจากระดับน�้ำและปริมาณ (4) มกี ารวัดระดับน�้ำทกุ วนั และมีการแจ้งเตอื นใหแ้ ก ่ นำ้� ในลำ� นำ�้ มผี ลตอ่ ความปลอดภยั นักท่องเท่ยี วทราบถึงระดับนำ้� พรอ้ มท้ังดแู ลให ้ ของนักท่องเท่ียวเป็นอย่างมาก นกั ทอ่ งเทย่ี วปฏิบตั ติ ามข้อปฏบิ ตั ิ เชน่ เมื่อระดับน้�ำสงู หากไม่มีการแจ้งเตือนให้แก่ ถงึ เกณฑห์ ้ามเลน่ นำ้� หรือเมือ่ ระดบั น�้ำเปล่ียนแปลง นักท่องเที่ยวทราบ รวมทั้งหาก อย่างรวดเร็ว ต้องหยุดกจิ กรรมและขน้ึ จากน้ำ� ทนั ท ี ไม่มีการควบคุมให้นักท่องเที่ยว (5) มกี ารวัดระดับน�ำ้ ทกุ วนั มสี ญั ญาณเตือนภัยเรือ่ งระดับน้�ำ ปฏบิ ตั ติ ามอยา่ งเครง่ ครดั อาจเกดิ ตลอดระยะทางของแก่ง พร้อมทั้งมกี ารประกาศแจ้งเตอื น อันตรายถึงชีวิตได้ เช่น ในกรณี ถงึ ระดบั น้�ำในขณะนน้ั และการเปล่ียนแปลงของระดับนำ้� ของนำ้� ปา่ ไหลหลาก เปน็ ตน้ ดูแลใหน้ ักทอ่ งเที่ยวปฏบิ ัตติ ามอย่างเคร่งครดั

เกณฑ/์ ดัชนีช้ีวดั ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 2.3.2 ความปลอดภัย (1) เป็นเส้นทางเปลีย่ วโดยตลอด และมรี ะยะทางไกล พจิ ารณาจากความปลอดภยั ของ ของเส้นทางเขา้ สู่ตวั (2) เปน็ เส้นทางเปลี่ยวโดยตลอด และมรี ะยะทางไม่ไกล เสน้ ทางทใ่ี ชเ้ ดนิ ทางเขา้ สตู่ วั แกง่ แกง่ และเสน้ ทาง (3) เป็นเส้นทางเปล่ยี วบา้ ง และมรี ะยะทางไกล มอี นั ตรายหรือไมร่ ะยะทางท่เี ข้าสู่ บรเิ วณแก่ง (4) เปน็ เสน้ ทางเปลี่ยวบ้าง และมีระยะทางไม่ไกล ทางใกล/้ ไกล และตลอดสองขา้ งทาง (5) เปน็ เส้นทางไม่เปล่ียว และมรี ะยะทางไม่ไกล ผา่ นพนื้ ทล่ี กั ษณะใด เชน่ ปา่ เปลย่ี ว ตลอดมบี า้ นพกั บา้ งหรอื มเี พงิ ขาย ของเปน็ ระยะๆ เปน็ ต้น 2.3.3 การเกิดเหตุ (1) มบี ่อยตลอดป ี พจิ ารณาจากความถข่ี องการเกดิ อันตรายต่อนักทอ่ งเที่ยว (2) มแี ตเ่ กิดขึ้นในบางฤดูกาลหรอื เพียงบางชว่ งของปี เหตุอันตรายจากภัยธรรมชาติ จากภยั ธรรมชาต ิ (3) มสี ถิตกิ ารเกิดเหตุอนั ตราย 4-5 ครง้ั ในรอบ 10 ป ี ในระยะเวลา 10 ปี ทง้ั จากตวั พน้ื ท่ี (4) มีสถติ ิการเกดิ เหตอุ นั ตราย 2-3 ครงั้ ในรอบ 10 ปี และในบริเวณเส้นทางท่องเท่ียว (5) มสี ถติ ิการเกดิ เหตุอันตรายน้อยกวา่ 2 ครง้ั ในรอบ 10 ป ี ท่ีเกิดจากภัยธรรมชาติ เช่น แผ่นดนิ ไหว น้�ำปา่ โรคมาลาเรยี กรมการทอ่ งเท่ยี ว 73 เปน็ ต้น

74 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ์/ดชั นชี วี้ ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 2.3.4 การเกิดเหตุ (1) มบี ่อยตลอดป ี พิจารณาจากความถ่ีของการ อันตรายต่อนักท่องเท่ียว (2) มี แตเ่ กิดขึ้นในบางฤดูกาลหรอื เพียงบางช่วงของปี เกิดอุบัติเหตุหรือเหตุอันตราย จากปัจจัยอืน่ (3) มีสถติ ิการเกิดเหตุอนั ตราย 4-5 ครง้ั ในรอบ 10 ป ี ในระยะเวลา 10 ปี ทง้ั จากตวั พนื้ ท่ี (4) มีสถติ กิ ารเกดิ เหตอุ นั ตราย 2-3 คร้งั ในรอบ 10 ป ี และในบริเวณเส้นทางทอ่ งเทยี่ ว (5) มีสถติ ิการเกิดเหตุอันตรายนอ้ ยกวา่ 2 คร้ัง ในรอบ 10 ปี ท่ีเกิดจากปัจจัยอน่ื เชน่ ภยั จาก โจรผรู้ า้ ย เรอื ล่ม รถชน เปน็ ตน้ 2.3.5 ความอนั ตราย (1) แก่งน้ีมีอนั ตรายมากเกิดอุบตั เิ หตบุ ่อย และไม่มีเจ้าหนา้ ท ี่ พิจารณาจากการเกิดอุบัติเหตุ ของแกง่ และเจา้ หนา้ ท่ ี ดูแลความปลอดภยั หรือการเกิดอันตรายของแก่ง ดูแลความปลอดภัย (2) แก่งนมี้ ปี ระวตั กิ ารเกดิ อันตรายบ่อย และมเี จ้าหน้าที่ดูแล รวมท้ังความพอเพียงและความ ความปลอดภัยไมเ่ พียงพอ พร้อมของเจ้าหน้าที่ในการดูแล (3) แก่งน้ีมอี นั ตรายเกิดขน้ึ บา้ ง และมีเจา้ หน้าท่ดี ูแลความ ความปลอดภยั เม่ือเกิดเหตขุ นึ้ ความปลอดภยั เพียงพอ (4) แก่งนอ้ี าจมีอันตรายบา้ งนานๆ ครง้ั และมีเจ้าหนา้ ทดี่ ูแล ความปลอดภยั เพียงพอ (5) แกง่ น้ไี ม่เคยมปี ระวัติเรอื่ งอันตรายหรือเคยมีนานเกิน 10 ปี และมีเจ้าหน้าที่ดแู ลความปลอดภัยและอปุ กรณ์ กภู้ ัยพรอ้ มเพรยี ง คะแนนรวมข้อ 2.3 (คะแนนเต็ม 25 คะแนน)

เกณฑ/์ ดชั นชี ีว้ ดั คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 2.4 ศกั ยภาพในการรองรบั ด้านการท่องเที่ยว 2.4.1 ความสามารถ (1) แหล่งทอ่ งเท่ียวมีความสามารถในการรองรบั การพัฒนา พจิ ารณาจากระดบั ของขอ้ จำ� กดั ในการรองรับ การทอ่ งเทย่ี วได้น้อยมาก หรือมคี วามเปราะบางของ ในการพฒั นา หากแหลง่ ทอ่ งเทีย่ ว การท่องเท่ียวของ ทรัพยากรมาก หรือมขี อ้ จำ� กัดของพน้ื ทีม่ ากอาจ มคี วามออ่ นไหวหรอื ความเปราะบาง ตัวแหล่งท่องเทย่ี ว ไมเ่ หมาะสมที่จะพัฒนาเป็นแหล่งท่องเทย่ี ว ของทรัพยากรธรรมชาติมาก (2) แหลง่ ท่องเท่ียวมีความสามารถในการรองรบั การพฒั นา ก็จะสามารถรองรับการพัฒนา ได้นอ้ ย หรอื ทรพั ยากรการทอ่ งเที่ยวมคี วามเปราะบาง การทอ่ งเทย่ี วไดน้ อ้ ยขอ้ จำ� กดั ในทน่ี ้ี หรอื อ่อนไหวมาก เช่น ขนาดของพ้ืนที่ ท่ีสามารถ (3) แหลง่ ท่องเท่ยี วมคี วามสามารถในการรองรับการพฒั นา สรา้ งสงิ่ อำ� นวยความสะดวก เพอ่ื ในระดับปานกลางหรอื ทรัพยากรการทอ่ งเท่ียวมีความ การท่องเทย่ี วได้ อ่อนไหวแตพ่ อทีจ่ ะรองรบั การพัฒนาการท่องเท่ียวได้ (4) แหล่งทอ่ งเทย่ี วมีความสามารถในการรองรบั การพัฒนา การทอ่ งเทยี่ วไดม้ าก หรอื ทรพั ยากรการทอ่ งเท่ียว กรมการทอ่ งเท่ยี ว 75 มีความออ่ นไหวนอ้ ย (5) แหล่งท่องเที่ยวมีความสามารถในการรองรับการพฒั นา การทอ่ งเที่ยวได้มาก หรอื ทรพั ยากรการท่องเทย่ี ว มคี วามออ่ นไหวน้อย และปจั จบุ นั เปน็ แหล่งทอ่ งเทีย่ ว ทรี่ องรับนกั ท่องเท่ียวจ�ำนวนมากอยแู่ ล้ว

76 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดชั นีชว้ี ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 2.4.2 ความรว่ มมือของ (1) ไม่มีการจัดตั้งกลุม่ โดยองคก์ รท้องถิน่ เพ่อื ช่วยก�ำหนด พจิ ารณาจากการมกี ลมุ่ องคก์ รทงั้ องคกร์ ท้องถน่ิ ภาคเอกชน นโยบายและวางแนวทางการจดั การการท่องเทยี่ ว ภายในและภายนอกในระดบั ตา่ งๆ และหนว่ ยงานรฐั ในการ ร่วมกบั หน่วยงานรฐั ให้การสนับสนุนด้านนโยบาย พัฒนาการท่องเทย่ี ว (2) มีกลมุ่ องค์กรทอ้ งถนิ่ ร่วมกำ� หนดนโยบายพฒั นา งบประมาณและบคุ ลากรสำ� หรบั แหลง่ ทอ่ งเท่ียวร่วมกับหนว่ ยงานรัฐ แตก่ ารปฏิบัตยิ งั ไม่สัมฤทธผิ์ ล พฒั นาการทอ่ งเทีย่ ว ได้แก่ กลมุ่ (3) มกี ล่มุ องค์กรทอ้ งถิ่นและภาคเอกชนใหก้ ารสนบั สนนุ องคก์ รทอ้ งถนิ่ หนว่ ยงานภาครฐั ด้านนโยบาย งบประมาณ เพือ่ พฒั นาแหล่งท่องเทยี่ วรว่ มกับ และภาคเอกชน รวมทง้ั ศกั ยภาพ หน่วยงานรัฐ ท�ำให้เกดิ ผลในทางปฏบิ ัตใิ นระดบั หนึง่ ในการประสานความรว่ มมอื ระหวา่ ง ซงึ่ ยงั มีปญั หาเรื่องงบประมาณและกำ� ลงั คน ฝา่ ยต่างๆ ทเี่ กยี่ วขอ้ ง (4) มหี นว่ ยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และองคก์ รท้องถ่ินให้ การสนบั สนนุ และจัดการดา้ นนโยบายงบประมาณและ บุคลากรในการพฒั นาแหลง่ ทอ่ งเทีย่ วได้ผลดีและเพยี งพอ ในปจั จบุ นั (5) มหี นว่ ยงานทง้ั ภาครฐั ภาคเอกชน และองคก์ รทอ้ งถนิ่ ร่วมกัน ใหก้ ารสนับสนุน และจดั การดา้ นนโยบาย งบประมาณ และบคุ ลากรในการพัฒนาแหลง่ ท่องเที่ยวและมศี กั ยภาพ ในการพฒั นาการท่องเที่ยวทีจ่ ะมากข้ึนในอนาคต คะแนนรวมข้อ 2.4 (คะแนนเต็ม 10 คะแนน) คะแนนรวมข้อ 2 (คะแนนเต็ม 55 คะแนน)

เกณฑ์/ดชั นีชี้วดั คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3. การบรหิ ารจดั การ 3.1 การจัดการด้านการอนุรกั ษ์และรกั ษาส่ิงแวดลอ้ ม 3.1.1 การจัดกจิ กรรม (1) กิจกรรมการทอ่ งเท่ียวมีผลกระทบตอ่ พนื้ ทีท่ ่มี คี วาม พิจารณาจากสภาพผลกระทบ ท่เี หมาะสม เปราะบางทางนเิ วศวิทยาและสภาพทางกายภาพ ทเ่ี กดิ จากกจิ กรรมการทอ่ งเทยี่ ว และไม่เปน็ ทีย่ อมรบั ของคนในทอ้ งถ่ิน ซึ่งการจดั กจิ กรรมการท่องเท่ียว (2) กิจกรรมการทอ่ งเทีย่ วทำ� ใหแ้ หล่งธรรมชาติเกดิ ความ ที่เหมาะสมสอดคล้องกับสภาพ เสื่อมโทรม แตเ่ ป็นที่ยอมรับของคนในทอ้ งถ่ิน ธรรมชาตจิ ะชว่ ยปอ้ งกนั ผลกระทบ (3) กจิ กรรมการทอ่ งเที่ยวท�ำให้แหล่งธรรมชาติเส่ือมโทรมนอ้ ย ที่อาจเกิดขึ้นกับแหล่งธรรมชาติ และเป็นท่ียอมรับของคนในทอ้ งถ่ิน ไมร่ บกวนความสงบสขุ หรอื พน้ื ที่ท่ีมีความเปราะบางได้ ของคนสว่ นใหญ่ในพื้นท ่ี (4) กิจกรรมการท่องเทย่ี วท�ำใหแ้ หลง่ ธรรมชาตเิ ส่อื มโทรม เลก็ น้อย เปน็ ทยี่ อมรับของคนในทอ้ งถนิ่ และคนท้องถนิ่ กรมการทอ่ งเท่ยี ว 77 เขา้ มามสี ว่ นร่วมในการบริหารกิจกรรม (5) กจิ กรรมการทอ่ งเท่ียวไมท่ �ำใหแ้ หลง่ ธรรมชาตเิ สื่อมโทรม เปน็ ท่ยี อมรับของคนในท้องถิ่นและคนท้องถนิ่ เข้ามา มสี ว่ นร่วมในการบรหิ ารกจิ กรรมและเป็นกิจกรรม ท่ีนกั ทอ่ งเที่ยวไดม้ สี ว่ นรว่ มในการอนุรักษ์ธรรมชาติ

78 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดชั นชี ว้ี ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.1.2 การจดั การดา้ น (1) ไม่มกี ารจัดการดา้ นภูมทิ ศั น์ ขาดความเป็นระเบียบ พจิ ารณาสภาพภมู ทิ ศั นแ์ ละความ ภมู ิทศั น์และความเปน็ เรียบรอ้ ย เกิดทศั นอุจาดจนกลายเปน็ สถานท่เี สอื่ มโทรม สวยงามของแหล่งท่องเที่ยวเม่ือ ระเบยี บเรยี บรอ้ ยของ (2) มีการจดั การดา้ นภูมทิ ศั นน์ อ้ ย หรือมกี ารจดั การ ได้รับการจัดการพ้ืนที่ ซึ่งการ พน้ื ท่ี ท่ไี ม่เหมาะสมเป็นส่วนใหญท่ ำ� ใหค้ ณุ คา่ ของสถานที่ลดลง พฒั นาใดๆ จะตอ้ งไมท่ ำ� ใหจ้ ดุ เดน่ (3) แหลง่ ทอ่ งเท่ยี วไดร้ บั การจัดการด้านภมู ิทศั นท์ สี่ วยงาม ต่างๆ เสื่อมโทรมลงไป และ สอดคลอ้ งกลมกลืนกบั สภาพพ้ืนทีเ่ ปน็ ส่วนใหญ่ สง่ิ กอ่ สรา้ งจะตอ้ งไมข่ ม่ ความงาม แต่มีบางบรเิ วณทไ่ี มเ่ หมาะสม ของจุดเด่นต่างๆ การจัดการ (4) แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วได้รับการจดั การดา้ นภูมิทัศนท์ ส่ี วยงาม ด้านภูมิทัศน์ท่ีเหมาะสม เช่น สอดคล้องกลมกลนื กบั สภาพพืน้ ท ี่ แตก่ ารดำ� เนินการ การจดั วางตำ� แหนง่ ของสง่ิ อำ� นวย อาจตดิ ขดั ไปบา้ งจากปญั หาบางประการ เชน่ งบประมาณ ความสะดวกต่างๆ ให้สอดคล้อง ความร่วมมือของผปู้ ระกอบการ กับพื้นที่และกิจกรรมท่ีเกิดขึ้น (5) แหล่งท่องเทย่ี วไดร้ ับการจัดการดา้ นภูมทิ ัศน์ที่สวยงาม การจัดสร้างส่ิงก่อสร้างหรือการ สอดคลอ้ งกลมกลนื กับสภาพพน้ื ทสี่ ่งเสริมให ้ ปรงุ แตง่ ภมู ทิ ศั นข์ องบรเิ วณตา่ งๆ แหล่งทอ่ งเที่ยวมีความโดดเด่นมากข้นึ และมีความ มากท่สี ดุ เปน็ ระเบียบใหม้ ีความกลมกลืนกับธรรมชาติ เรียบร้อยอยู่ในระดบั ดี

เกณฑ/์ ดชั นชี ีว้ ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.1.3 การจัดการ (1) ไมม่ ีการจดั การด้านขยะมลู ฝอย ไมม่ ภี าชนะรองรบั ขยะ พจิ ารณาภาพรวมของการจดั การ ขยะมูลฝอยและ มขี ยะเกล่อื นกลาด เกิดความสกปรกไม่นา่ ด ู ดา้ นขยะมลู ฝอยไมว่ า่ จะเปน็ การ การรกั ษาความสะอาด (2) มกี ารจัดการด้านขยะมลู ฝอย แต่ยังมีข้อบกพรอ่ งสงู และ จัดเกบ็ การรวบรวมขยะ วธิ ีการ ยังพบเห็นขยะเกลอ่ื นกลาดหรอื กองขยะในบางบริเวณ ก�ำจัด และระบบการก�ำจัดขยะ (3) มีการจัดการด้านขยะมูลฝอย แต่การจดั เกบ็ การกำ� จดั มลู ฝอยรวมทงั้ ความเพยี งพอของ และภาชนะรองรับขยะยงั ไมด่ ีพอภาชนะรองรบั ยงั ไม ่ ภาชนะท่ีรองรับว่ามีอุปกรณ์ที่ เพยี งพอ เพียงพอและมีการจัดการที่เป็น (4) มีการจดั การด้านขยะมูลฝอย การจดั เก็บกำ� จดั และภาชนะ ระบบหรอื ไม่ รองรับขยะเป็นอย่างดีแต่ไม่พยี งพอหรอื สมบูรณเ์ ต็มที่ อาจมปี ญั หาในบางชว่ งเวลา หรอื ชว่ งที่มนี ักท่องเทย่ี วใช้ บรกิ ารมาก แตก่ ส็ ามารถจัดการให้พื้นทสี่ ะอาดเรยี บรอ้ ย ได้ในระยะเวลาหน่ึง (5) มกี ารจดั เกบ็ ขยะมลู ฝอยเป็นอย่างดี มภี าชนะรองรับ กรมการทอ่ งเท่ยี ว 79 อยา่ งเพยี งพอและมคี วามสะอาดอยตู่ ลอดเวลา

80 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดชั นีช้ีวดั ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.1.4 การจัดการนำ�้ เสีย (1) ไมม่ กี ารจัดการน�ำ้ เสีย พิจารณาการจัดการน้�ำเสียของ (2) มีการจัดการนำ้� เสียบา้ ง แตย่ ังมีข้อบกพรอ่ งสูง และยัง แหล่งท่องเที่ยวประเภทแก่งว่า พบเห็นการระบายนำ�้ เสียโดยไม่มีการบำ� บดั ในบางบริเวณ มกี ารจดั การนำ�้ เสยี หรอื ไม่ ซง่ึ รวมถงึ (3) มกี ารจัดการน�้ำเสยี เบ้อื งตน้ ทถ่ี ูกตอ้ ง เชน่ มบี อ่ เกรอะ ระบบการบ�ำบัดน้�ำเสีย และวิธี บ่อซึม (septic tank) บ่อดกั ไขมัน เป็นตน้ การจดั การนำ�้ เสยี มคี วามเหมาะสม (4) มกี ารจดั การน�้ำเสยี ทีถ่ กู ตอ้ ง มีระบบบ�ำบัดน้ำ� เสยี ท่ี กับพ้ืนที่ รวมทั้งการดูแลให้ เหมาะสม และมกี ารควบคมุ ให้ผู้ประกอบการมีการปฏบิ ัต ิ ผู้ประกอบการและนักท่องเท่ียว ตามอยา่ งถูกตอ้ ง ให้ปฏิบัติอย่างถูกต้อง เพ่ือให้ (5) มีการจดั การน้�ำเสีย รวมทงั้ มรี ะบบบำ� บัดน้�ำเสียที่ถกู ต้อง การทอ่ งเทยี่ วทเี่ กดิ ขน้ึ ไมท่ ำ� ลาย เหมาะสม และมกี ารควบคุมใหผ้ ปู้ ระกอบการปฏบิ ัติตาม ความสวยงามและความสมดุล อย่างถูกต้อง รวมทัง้ มีการใหค้ วามรแู้ กน่ ักท่องเทย่ี วใน ของสภาพธรรมชาติ เรือ่ งของความสำ� คัญและความจ�ำเปน็ ในการจดั การนา้ํ เสีย และดแู ลใหน้ กั ทอ่ งเทย่ี วปฏบิ ัตติ ามอย่างถกู ตอ้ ง

เกณฑ/์ ดชั นีชวี้ ัด คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.1.5 มาตรการป้องกัน (1) ไม่มีมาตรการปอ้ งกนั ผลกระทบ หรือมีแต่นอ้ ย และไมเ่ ป็น แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วประเภทแกง่ เปน็ ผลกระทบต่อพื้นท่ี ผลในทางปฏบิ ตั ิ แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วทมี่ คี วามเปราะบาง เปราะบาง (2) มีป้ายประชาสัมพนั ธ์ใหข้ อ้ มลู เพอื่ สรา้ งความเขา้ ใจเกยี่ วกับ ของระบบนิเวศเป็นอย่างมาก กฎระเบยี บในจดุ ทีม่ คี วามเปราะบาง แต่ไมม่ กี ารควบคมุ เนือ่ งจากเป็นพน้ื ท่บี รเิ วณต้นนำ้� (3) มีปา้ ยประชาสมั พันธแ์ ละการจัดสรา้ งสง่ิ ก่อสรา้ ง ลำ� ธาร บรเิ วณทมี่ สี งั คมพชื หายาก เพ่ือป้องกันสภาพแวดลอ้ มในพืน้ ท่ีท่ีมคี วามเปราะบาง หรอื พนื้ ทส่ี บื พนั ธข์ุ องสตั วป์ า่ พน้ื ท่ี (4) มีป้ายประชาสมั พนั ธแ์ ละการจดั สร้างส่ิงก่อสร้าง เหลา่ นอี้ าจถกู ทำ� ลายใหเ้ สยี หายได้ เพื่อป้องกนั สภาพแวดล้อมในพ้นื ที่ทม่ี คี วามเปราะบาง โดยงา่ ย ดงั นน้ั จงึ ควรมมี าตรการ และมกี ารจัดเจา้ หน้าทีด่ ูแลความเรียบร้อยและควบคมุ มาตรการปอ้ งกนั และควบคมุ ผลกระทบ พฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมของนักท่องเทีย่ ว ทอี่ าจจะเกดิ ขนึ้ เชน่ การจดั ทำ� ปา้ ย (5) มปี า้ ยประชาสัมพันธแ์ ละการจัดสร้างส่ิงกอ่ สรา้ ง ประชาสัมพันธ์ ป้ายเตือน หรือ เพอ่ื ปอ้ งกนั สภาพแวดล้อมในพื้นทท่ี ม่ี ีความเปราะบาง ป้ายห้ามการกระท�ำกิจกรรมที่ เช่น ทางเดินยกระดบั เป็นต้น และมกี ารจัดเจ้าหน้าทด่ี แู ล ไมเ่ หมาะสมหรอื การสรา้ งสงิ่ กอ่ สรา้ ง ความเรียบรอ้ ยและควบคุมพฤตกิ รรมทไี่ ม่เหมาะสมของ ปอ้ งกนั ผลกระทบทอี่ าจเกดิ ขนึ้ กบั กรมการทอ่ งเท่ยี ว 81 นกั ท่องเท่ยี ว และมีการศกึ ษาสถานภาพของทรพั ยากร พ้ืนที่เปราะบาง เช่น การท�ำร้ัว ธรรมชาตใิ นพนื้ ท่ี และนำ� ขอ้ มลู ทไ่ี ดม้ าวางแนวทางท่ไี ม ่ ป้องกันหรือทางเดิน ยกระดับ ก่อใหเ้ กดิ ผลกระทบต่อระบบนเิ วศและสภาพกายภาพ เปน็ ตน้ หรอื การมเี จา้ หนา้ ทีค่ วบคุม ของพืน้ ที ่ ความประพฤตขิ องนกั ทอ่ งเท่ยี ว

82 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดชั นีชวี้ ัด คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.1.6 การให้ความรู้ • มกี ารใหค้ วามรแู้ ก่นักท่องเท่ยี วเกยี่ วกบั 0 0.5 1 หากไม่มีคุณสมบัติตามท่ีระบุ แก่นักทอ่ งเทยี่ ว กฎระเบยี บ และขอ้ ห้ามของพื้นท ่ี ให้ 0 คะแนน หากมีแต่ไม่ได้ • มีการใหค้ วามรแู้ ก่นกั ทอ่ งเทยี่ วเกี่ยวกับ 0 0.5 1 ดำ� เนนิ การหรอื ไมม่ ปี ระสทิ ธภิ าพ ระบบนเิ วศของพนื้ ที่ ให้ 0.5 คะแนน และหากมี • มกี ารใหค้ วามรแู้ กน่ กั ทอ่ งเทยี่ วเก่ยี วกับ 0 0.5 1 คุณสมบัติตรง ให้ 1 คะแนน การอนรุ กั ษ์ทรัพยากรธรรมชาตอิ ยา่ งยงั่ ยืน • มีการจดั อบรมพนกั งาน ผปู้ ระกอบการและ 0 0.5 1 ชุมชนเกยี่ วกบั คณุ คา่ ของทรพั ยากรธรรมชาติ และการอนรุ ักษ์เปน็ ระยะๆ ตามความเหมาะสม • มกี ารจดั กจิ กรรมด้านการศึกษาธรรมชาติให ้ 0 0.5 1 กบั กลุ่มนักทอ่ งเท่ียวทม่ี ีความสนใจเฉพาะด้าน เชน่ กจิ กรรมการดูนก การศึกษาพันธุ์ไม้ ฯลฯ เปน็ ครงั้ คราว

เกณฑ/์ ดชั นชี วี้ ดั คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.1.7 การจัดการดา้ น (1) ไม่มกี ารจดั การใดๆ เลย การจัดการด้านการใชป้ ระโยชน์ การใชป้ ระโยชน์ของ (2) มีการจดั การอย่างนอ้ ย 1-2 องค์ประกอบ แต่ยังขาด ของแหลง่ ทอ่ งเทยี่ วประกอบดว้ ย แหล่งท่องเทยี่ ว (3) มีการจัดการท้ัง 3 องคป์ ระกอบ โดยมรี ะเบียบการปฏบิ ัต ิ 3 องคป์ ระกอบ ไดแ้ ก่ เปน็ หลักฐานอยู่บา้ ง แต่การปฏบิ ตั ิมขี ้อยกเวน้ 1) ก ารกำ� หนดเขตการใชป้ ระโยชน์ (4) มกี ารจดั การท้ัง 3 องคป์ ระกอบ และมกี ารจดั การทเี่ ปน็ พ้ืนท่ี เพื่อการท่องเที่ยว เช่น ระบบหรอื ได้มาตรฐาน 1 องคป์ ระกอบ มีการแบ่งเขตพื้นท่ีสงวน พื้นที่ (5) มกี ารจัดการทง้ั 3 องค์ประกอบ และมกี ารจัดการท่ีเป็น นนั ทนาการและพน้ื ทพ่ี ักอาศัย ระบบหรอื ไดม้ าตรฐานอย่างน้อย 2 องคป์ ระกอบ 2) การกำ� หนดชว่ งเวลาในการเขา้ พน้ื ทที่ เ่ี หมาะสมตามชว่ งเวลาของ วนั และ/หรือฤดกู าล 3) การจำ� กดั จำ� นวนนกั ทอ่ งเทยี่ ว ใหพ้ อเหมาะกบั ศกั ยภาพของพน้ื ท่ี และการบรกิ าร กรมการทอ่ งเท่ยี ว 83

84 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดัชนีชวี้ ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.1.8 การตดิ ตาม (1) ไม่มแี ผนการติดตามและการประเมนิ การเปลีย่ นแปลง พื้นท่ีท่องเที่ยวประเภทแก่งเป็น ประเมนิ ผลกระทบ ของพ้ืนที่เลย พื้นท่ีท่มี ีความเปราะบาง ง่ายต่อ (2) มแี ผนการด�ำเนนิ งาน แตก่ ารปฏิบตั ติ ามแผนไม่ชดั เจน การถกู ทำ� ลายใหเ้ สยี สมดลุ ดังนัน้ (3) มแี ผนการด�ำเนินงาน และมีการเก็บขอ้ มลู การเปล่ียนแปลง จึงควรมีแผนการติดตาม เพื่อ ของพืน้ ทต่ี ามแผนการดำ� เนนิ งาน แต่ไมม่ ีการดำ� เนนิ การ ประเมินผลกระทบท่ีเกิดขึ้นจาก อน่ื ๆ ในดา้ นการปรบั ปรุงแกไ้ ข กิจกรรมการท่องเท่ียวในพ้ืนที่ (4) มีแผนการด�ำเนินงาน มีการเกบ็ ข้อมูลการเปลย่ี นแปลง ทงั้ นต้ี อ้ งมกี ารนำ� แผนการประเมนิ ของพ้นื ท่ีตามแผนการดำ� เนินงานและมีการวิเคราะห์ ผลกระทบมาแกไ้ ขปญั หาทเ่ี กดิ ขน้ึ ประเมนิ ผลกระทบ และมกี ารปรับปรงุ และแกไ้ ขปัญหา ในพ้นื ที่ ท่เี กิดจากการท่องเทย่ี ว แตก่ ารปฏบิ ัติยงั ไม่ตอ่ เนอ่ื ง (5) มแี ผนการดำ� เนนิ งาน มีการเก็บขอ้ มลู การเปลย่ี นแปลง ของพน้ื ท่ตี ามแผนการดำ� เนินงานมีการวเิ คราะห์ประเมนิ ผลกระทบ มีการปรบั ปรงุ และแกไ้ ขปญั หา ทเี่ กิดจากการ ทอ่ งเท่ียวและมกี ารปฏบิ ตั ดิ ้านการตดิ ตามการประเมนิ ผล อยา่ งต่อเนอ่ื งทกุ ปี คะแนนรวมขอ้ 3.1 (คะแนนเตม็ 40 คะแนน)

เกณฑ/์ ดชั นีชี้วัด คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2 การจัดการดา้ นการทอ่ งเที่ยว 3.2.1 การจดั สิ่งอ�ำนวย • มสี ถานสี ือ่ ความหมายธรรมชาติในเส้นทางเดิน 0 0.5 1 หากไม่มีคุณสมบัติตามท่ีระบุ ความสะดวกบริเวณ เข้าสู่ตวั แกง่ โดยใช้วสั ดทุ ม่ี คี วามเหมาะสม ให้ 0 คะแนน หากมีแต่ไม่ได้ เสน้ ทางเดินเข้าสู่ตัวแกง่ กลมกลืนกับธรรมชาต ิ ดำ� เนนิ การหรอื ไมม่ ปี ระสทิ ธภิ าพ • มีปา้ ยบอกทศิ ทาง ระยะทาง ทัง้ ท่จี ุดเริ่มต้น 0 0.5 1 ให้ 0.5 คะแนน และหากมี และในระหว่างเส้นทาง คณุ สมบตั ิตรง ให้ 1 คะแนน • จดั ที่พกั เปน็ จุดๆ โดยมลี านหรือม้าน่ัง 0 0.5 1 เป็นชว่ งๆ ในระยะความห่างทีเ่ หมาะสม • จดั ทำ� ราวบนั ไดหรือราวเกาะสำ� หรับทางเดนิ 0 0.5 1 ในบรเิ วณทม่ี คี วามลาดชันมากหรอื บรเิ วณท่ี มอี นั ตรายตอ่ นักทอ่ งเทย่ี วโดยใช้วัสดทุ แ่ี ขง็ แรง ทนทาน • มีการจัดภาชนะรองรบั ขยะตามทางเดิน 0 0.5 1 กรมการทอ่ งเท่ยี ว 85 เปน็ ชว่ งๆ ทเี่ พียงพอและเหมาะสม

86 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ์/ดัชนชี ี้วัด คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2.2 ความพร้อมของ (1) แหลง่ ท่องเทย่ี วขาดแคลนสาธารณปู โภคพื้นฐาน ไม่สามารถ พิจารณาจากความพอเพียงและ สาธารณูปโภคพื้นฐาน อำ� นวยความสะดวกแก่นักท่องเทย่ี วได้ คุณภาพของสาธารณูปโภค (2) แหลง่ ท่องเท่ยี วมีสาธารณปู โภคพนื้ ฐานบางประเภท ขั้นพื้นฐานกับการใช้งานในช่วง แต่ไมเ่ พยี งพอหรอื มีข้อจ�ำกัดในการใชง้ าน เวลาปกติและช่วงเทศกาล ซึ่ง (3) แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วมสี าธารณูปโภคพ้ืนฐานทุกประเภท สาธารณูปโภคขั้นพ้ืนฐานในท่ีนี้ แต่มีปริมาณที่ไม่เพียงพอตอ่ ความต้องการของนักทอ่ งเท่ยี ว ได้แก่ ระบบไฟฟ้า ระบบประปา ในทุกช่วงเวลา และระบบ การสื่อสาร เป็นต้น (4) แหล่งทอ่ งเทีย่ วมสี าธารณูปโภคพ้ืนฐานทุกประเภท ที่มคี ณุ ภาพปานกลาง เพยี งพอตอ่ ความตอ้ งการของ นกั ทอ่ งเทีย่ วในทกุ ช่วงเวลา (5) แหล่งทอ่ งเทย่ี วมสี าธารณปู โภคพืน้ ฐานทกุ ประเภท ที่มีคณุ ภาพดี เพยี งพอตอ่ ความต้องการของนกั ท่องเทีย่ ว ในทุกชว่ งเวลา

เกณฑ/์ ดัชนีชี้วัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2.3 มาตรการด้าน (1) ไม่มีมาตรการรักษาความปลอดภยั และระบบเตือนภัย มาตรการดา้ นความปลอดภยั เชน่ ความปลอดภยั และ แตอ่ ยา่ งใด การมเี จา้ หนา้ ทช่ี ว่ ยชวี ติ การตดิ ปา้ ย ระบบเตอื นภัย (2) มมี าตรการด้านความปลอดภยั และระบบเตือนภยั นอ้ ย ไวใ้ นเขตหา้ มเลน่ นำ�้ หรอื บรเิ วณ หรือไม่มปี ระสทิ ธภิ าพ อนั ตราย การใหห้ ว่ งชชู พี ผกู ลอยไว้ (3) มีมาตรการรกั ษาความปลอดภัยและระบบเตือนภยั เป็นระยะหรือการห้ามดื่มสุรา ที่มปี ระสิทธิภาพปานกลาง แตร่ ะบบรักษาความปลอดภยั เปน็ ตน้ ยงั ไม่รดั กุม (4) มมี าตรการรกั ษาความปลอดภัยและระบบเตือนภยั อยู่ใน ระดบั ดี แตไ่ มเ่ หมาะสมหรือเพียงพอในชว่ งฤดกู าลทอ่ งเทยี่ ว (5) มมี าตรการรกั ษาความปลอดภัยและระบบเตอื นภัยอยู่ใน ระดับทด่ี มี าก มีความเหมาะสมและเพยี งพอตอ่ นักทอ่ งเทีย่ ว ท้ังในชว่ งปกติและช่วงฤดูกาลทอ่ งเทย่ี ว กรมการทอ่ งเท่ยี ว 87

88 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดัชนีชีว้ ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2.4 เจ้าหน้าท่ีรกั ษา (1) ไมม่ ีเจ้าหน้าทรี่ กั ษาความปลอดภัย พจิ ารณาจากการมเี จา้ หนา้ ทรี่ กั ษา ความปลอดภยั (2) มเี จา้ หนา้ ทร่ี ักษาความปลอดภัยทเ่ี ป็นอาสาสมคั รทอ้ งถ่นิ ความปลอดภยั ทเ่ี พยี งพอเหมาะสม ชว่ ยดูแลเปน็ ครง้ั คราว ตอ่ จำ� นวนนกั ทอ่ งเทย่ี วและความ (3) มีเจ้าหนา้ ทีร่ กั ษาความปลอดภยั ท่ีเปน็ ลูกจ้างประจำ� พรอ้ มของเจา้ หนา้ ทใ่ี นการรบั มอื แตม่ จี ำ� นวนนอ้ ยไมเ่ พยี งพอ เหตฉุ กุ เฉนิ เช่น เจา้ หน้าท่มี ีความรู้ (4) มีเจ้าหน้าทร่ี กั ษาความปลอดภยั ท่เี ป็นลกู จ้างประจ�ำของ ผา่ นการฝกึ อบรมดา้ นความปลอดภยั แหล่งทอ่ งเทยี่ วมคี วามรเู้ รื่องการช่วยเหลอื นักท่องเที่ยว เป็นตน้ และรบั มือกับเหตุฉุกเฉินได้แตอ่ าจไมเ่ พยี งพอในชว่ ง ฤดกู าลทอ่ งเท่ียว (5) มเี จา้ หนา้ ที่รกั ษาความปลอดภยั ทเ่ี ปน็ ลกู จ้างประจำ� ของแหลง่ ท่องเทยี่ วท่ีเหมาะสมเพียงพอตอ่ นักทอ่ งเทยี่ ว ทงั้ ในช่วงปกติและชว่ งฤดกู าลท่องเท่ียว และเจา้ หนา้ ท่ี มีความรเู้ รอ่ื งการช่วยเหลอื นักทอ่ งเทีย่ วและรบั มือกบั เหตฉุ ุกเฉินไดเ้ ป็นอยา่ งดี

เกณฑ/์ ดชั นีช้วี ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2.5 การให้บรกิ าร • มีศนู ย์บริการหรือมกี ารก�ำหนดพน้ื ทเี่ พอ่ื เปน็ 0 0.5 1 หากไม่มีคุณสมบัติตามท่ีระบุ ศูนย์บริการอยา่ งชัดเจนและมเี จา้ หน้าทป่ี ระจำ� ให้ 0 คะแนน หากมีแต่ไม่ได้ • มีส่ือหลากหลายประเภทในการใหข้ อ้ มลู แก ่ 0 0.5 1 ดำ� เนนิ การหรอื ไมม่ ปี ระสทิ ธภิ าพ นักทอ่ งเทีย่ ว เชน่ แผน่ พับ โปสเตอร์ ให้ 0.5 คะแนน และหากมี นทิ รรศการ คณุ สมบตั ติ รง ให้ 1 คะแนน • มจี ำ� นวนบุคลากรดา้ นบริการเพียงพอต่อการ 0 0.5 1 ใหบ้ รกิ ารนักทอ่ งเทยี่ ว • เจ้าหน้าทปี่ ระชาสัมพันธม์ อี ัธยาศัยดี สามารถ 0 0.5 1 สอ่ื สารภาษา ได้มากกว่าภาษาไทย • มีการปรับปรงุ และพฒั นาระบบการให้บริการ 0 0.5 1 อยา่ งตอ่ เนือ่ งและสมำ่� เสมอ กรมการทอ่ งเท่ยี ว 89

90 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดัชนีชีว้ ัด ค่าคะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 3.2.6 การจัดการด้าน • มีตัวแทนของชมุ ชนร่วมวางแผนหรือบริหาร 0 0.5 1 หากไม่มีคุณสมบัติตามท่ีระบุ การมสี ว่ นรว่ ม จัดการการท่องเท่ยี ว ให้ 0 คะแนน หากมีแต่ไม่ได้ • ชมุ ชนมีสว่ นรว่ มในการดแู ลรักษาทรัพยากร 0 0.5 1 ดำ� เนนิ การหรอื ไมม่ ปี ระสทิ ธภิ าพ ธรรมชาติ ในพน้ื ท่ที อ่ งเท่ียว ให้ 0.5 คะแนน และหากมี • มกี ารกอ่ ตัง้ องค์กรหรือโครงการอนุรักษ์ต่างๆ 0 0.5 1 คณุ สมบตั ติ รง ให้ 1 คะแนน ท่ีเกิดจากท้องถนิ่ ซึ่งมบี ทบาทต่อการจัดการ การทอ่ งเที่ยวในแหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว • ชมุ ชนมีรายไดห้ รอื เงินเดือนจากการถกู จา้ งงาน 0 0.5 1 ทเ่ี กี่ยวขอ้ งกับการท่องเทยี่ ว • ชมุ ชนมรี ายไดจ้ ากการทำ� ธรุ กจิ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกับ 0 0.5 1 การทอ่ งเทีย่ ว เช่น การนำ� เท่ยี ว การใหบ้ รกิ าร ด้านท่พี กั การขายอาหารและสนิ ค้าพ้นื เมอื ง เป็นตน้ คะแนนรวมขอ้ 3.2 (คะแนนเตม็ 30 คะแนน) คะแนนรวมขอ้ 3 (คะแนนเตม็ 70 คะแนน)

เกณฑ์/ดชั นีชว้ี ัด คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 4. การบรหิ ารจดั การกิจกรรมการล่องแก่ง 4.1 ศักยภาพในการจัดกจิ กรรมการล่องแก่ง 4.1.1 ระดบั ความยากง่าย (1) ระดบั 1-2 มีแกง่ เล็กน้อย สายน้ําไหลเอ่ือย คนทัว่ ไป ระดับความยากง่ายของแก่ง ของการลอ่ งแก่ง สามารถพายได้ หรอื ระดับ 6 อันตรายมแี กง่ ขนาดใหญ่ จะเปน็ สงิ่ ดงึ ดดู นกั ทอ่ งเทย่ี วใหม้ า กระแสนำ�้ รุนแรง ลดระดับสูงเป็นนำ�้ ตก ไม่เหมาะแก่ เที่ยวแก่ง ซ่ึงท�ำให้แก่งนั้นๆ การล่องแกง่ เปน็ แกง่ ทม่ี อี นั ตรายมากท่ีสดุ ไมเ่ หมาะแก่ มีความโดดเด่น โดยแบ่งระดับ นกั ทอ่ งเท่ยี วทว่ั ไป ความยากง่ายของการล่องแก่ง (2) ระดับ 3 ปานกลาง เริ่มมแี กง่ นา่ ต่ืนเต้น ตอ้ งเรยี นร้เู ทคนคิ เป็น 6 ระดับ ตามเกณฑ์ของ การพายสงู ขน้ึ American White-water Affi (3) มีระดับ 2 ระดับ เช่น ระดับ 3-4 ระดบั 4-5 liation ประเทศสหรฐั อเมรกิ า (4) มีระดบั 3 ระดบั เช่น ระดบั 2 3 และ 4 หรือ ระดับ 4 5 และ 6 กรมการทอ่ งเท่ยี ว 91 (5) มีระดับ 4 ระดบั หรอื มากกวา่ เชน่ ระดับ 2 3 4 และ 5 หรือ ระดับ 3 4 5 และ 6

92 ค่มู อื การตรวจประเมนิ มาตรฐานคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วทางธรรมชาตปิ ระเภทแกง่ เกณฑ/์ ดัชนชี ้ีวัด คา่ คะแนนและความหมาย คะแนน หมายเหตุ 4.1.2 โอกาสในการพบ (1) ไมม่ ีโอกาสในการพบแหล่งธรรมชาติประเภทอื่น โอกาสในการพบแหลง่ ธรรมชาติ แหลง่ ธรรมชาตปิ ระเภทอื่น (2) มโี อกาสในการพบแหล่งธรรมชาตปิ ระเภทอืน่ นอ้ ย ประเภทอื่นในขณะล่องแก่งนั้น และมีความนา่ สนใจนอ้ ย เป็นจุดดึงดูดอีกประเภทให้กับ (3) มโี อกาสในการพบแหลง่ ธรรมชาติประเภทอ่นื ปานกลาง นักท่องเที่ยว เช่น โอกาสในการ และมคี วามนา่ สนใจปานกลาง พบน้าํ ตก ถํา้ เปน็ ต้น (4) มีโอกาสในการพบแหล่งธรรมชาตปิ ระเภทอน่ื มาก และมคี วามน่าสนใจมาก (5) มโี อกาสในการพบแหล่งธรรมชาตปิ ระเภทอ่ืนมาก มคี วามนา่ สนใจมากและมีนกั ท่องเทีย่ วนยิ มไปเทย่ี วมาก 4.1.3 จุดปล่อยเรือ/แพ (1) มีจุดปล่อยเรอื /แพ 1 จดุ พิจารณาจากจ�ำนวนจุดท่ีปล่อย (2) มีจดุ ปล่อยเรือ/แพ 2 จดุ เรอื /แพในการลอ่ งแกง่ เนอื่ งจากจะ (3) มีจดุ ปล่อยเรือ/แพ 3 จุด เปน็ สงิ่ ดงึ ดดู และทำ� ใหน้ กั ทอ่ งเทยี่ ว (4) มีจดุ ปล่อยเรือ/แพ 4 จดุ มีทางเลอื กในการล่องแกง่ (5) มจี ดุ ปลอ่ ยเรอื /แพ 5 จุดหรอื มากกว่า