สรุปเนื้อหา ทักษะการเรียนรู้ ประถม ทช11001

45 กจิ กรรมทายบทท่ี 4 1. ใหผ เู รยี นนําความรคู วามเขา ใจเกี่ยวกับกระบวนการแกป ญ หาของคนคดิ เปน มาฝกแกปญหา ในกรณดี งั ตอ ไปนี้ นายสมหวงั ประกอบอาชีพทํานาขาว มีรายไดหลักจากการขายขาวในแตละป เพียง พอท่จี ะนํามาเปน คา ใชจ ายในครอบครัว แตใ นปน้ีเกดิ ปญ หาน้ําแลง และมีแมลงมารบกวนมาก ซ่งึ คาดการณแ ลววาจะทําใหรายไดต องลดลงจํานวนมาก ถาผูเรียนเปนนายสมหวัง จะมีวิธีคิด แกไขปญหาในเร่ืองน้ีอยางไร โดยใหแสดงขอมูลท้ัง 3 ดาน และทางเลือกในการตัดสินใจ แกปญหา พรอ มระบุเหตุผลประกอบ ขอ มลู เก่ียวกบั ตนเอง ขอ มลู ดานส่งิ แวดลอ ม ขอ มูลดา นวิชาการ ............................................ ............................................... ................................................... ............................................ ............................................... ................................................... ............................................ ............................................... ................................................... ............................................ ............................................... ................................................... ............................................ ............................................... ................................................... ............................................ ............................................... ................................................... ............................................ ............................................... ................................................... ............................................ ............................................... ................................................... ............................................ ............................................... ................................................... ทางเลอื กในการตดั สินใจแกป ญหาและเหตผุ ลประกอบ ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................

46 2. ใหผูเรียนแลกเปลยี่ นเรยี นรถู งึ อาชพี ในทอ งถิ่น ประโยชน และความสําคัญของอาชีพตาง ๆ รวมทงั้ ความสมั พันธข องการประกอบอาชพี ตอ ความเจริญของสังคมท่ีอาศัยอยู โดยใชกิจกรรม การเรยี นรู ตอ ไปน้ี 1) ถา ผูเรยี นเลอื กประกอบอาชพี จะเลือกอาชพี อะไร ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 2) ถาประชาชนทุกคนในชุมชน มอี าชีพ มรี ายได จะมผี ลตอ ประเทศชาติอยางไร ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 3) ถาใหเลือกประกอบอาชีพท่ีสุจริต รายไดนอย กับการคาของผิดกฎหมายซึ่งมีรายไดดี ผูเรยี นจะเลือกอาชพี อะไร พรอมใหเหตุผลประกอบ ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................

47 บทท่ี 5 การวิจัยอยา งงาย การวิจัยอยางงาย เปนเรื่องที่มุงใหความรู ความเขาใจเกี่ยวกับความหมาย ความสําคัญของการวิจัยอยางงาย การฝกทักษะ กระบวนการและขั้นตอนของการ ดําเนินงาน ไดแก การระบุกําหนดปญหาที่ตองการหาความรู ความจริง หรือสิ่งที่ตองการ พัฒนา การแสวงหาความรูจากการศึกษาเอกสาร ผูทรงคุณวุฒิ ภูมิปญญาทองถิ่น แหลง เรียนรู ทดลอง การนําขอมูลท่ีไดมาหาคําตอบที่ตองการ การเขียนรายงานสรุปผล และการ นาํ ความรูไปปฏิบัติจริง เรอื่ งท่ี 1 ความหมายและประโยชนของการวิจัยอยางงาย ความหมายของการวิจัยอยางงา ย การวิจัยอยา งงาย หมายถึง การศึกษา คน ควา เพ่อื หาคําตอบของคาํ ถามท่สี งสยั หรือ หาคาํ ตอบมาใชใ นการแกปญ หา โดยใชวิธีการ และกระบวนการตา ง ๆ อยางเปน ระบบ เพอ่ื ให ไดค ําตอบที่นาเชื่อถอื ความสาํ คัญของการวิจยั อยางงาย 1. ทําใหผูวจิ ยั ไดร ับความรูใหม ๆ 2. การวิจัยชวยหาคําตอบที่ผวู ิจยั สงสัย หรือแกป ญหาของผูวิจยั 3. การวจิ ยั ชว ยใหผ วู จิ ัยทราบผลการดาํ เนนิ งาน และขอบกพรองระหวา งการดําเนินงาน 4. การวิจัยชวยใหผ วู จิ ัยไดแ นวทางพัฒนาการทํางาน 5. การวิจยั ชว ยใหผ ูวิจยั ทํางานอยา งมีระบบ 6. การวจิ ยั ชว ยใหผ ูว ิจัยเปน คนชางคิด ชางสังเกต

48 ประโยชนข องการวจิ ัยอยางงา ย ประโยชนต อ ผูวิจัย 1. เปน การพัฒนาความคิดใหเปนระบบ คิดเปน ขั้นตอน ใชกระบวนการทีเ่ ปนเหตุ เปนผล 2. เปน การพัฒนากระบวนการสรางความรูอ ยา งเปนระบบ 3. ฝก ใหผวู ิจยั เปนคนชางสงั เกต มีทักษะการจดบันทึก และสรปุ ความ ประโยชนต อชมุ ชน 1. สมาชิกในชมุ ชนมีความรู เขาใจสภาพปญหา และสามารถวเิ คราะหหาวธิ กี าร แกปญ หาไดอยา งเปนระบบ 2. สามารถใชกระบวนการวจิ ยั หรอื ผลการวิจยั มาเปนแนวทางการพัฒนาคุณภาพ ชีวิตในดา นตา ง ๆ

49 เรือ่ งท่ี 2 กระบวนการและข้ันตอนของการวิจัยอยางงาย ขน้ั ตอนของการวจิ ยั อยา งงา ย ข้ันตอนของการวิจัยอยา งงา ย ประกอบดว ย 5 ขั้นตอน ดังน้ี 1. ข้ันตอนการระบุปญหาการวิจัย เปนข้ันตอนการเลือกเรื่องที่สนใจหรือเปน ปญ หาท่ตี องการแกไข มากาํ หนดเปน คาํ ถามการวจิ ยั 2. ขั้นตอนการเขียนโครงการวิจัย เปนการเขียนแผนการวิจัย โดยจะตองเขียนให ครอบคลมุ ในหวั ขอ ดงั น้ี 1) ชอื่ โครงการวิจยั เปน การเขียนบอกวา ศกึ ษาอะไร กบั ใคร อยา งไร และที่ ไหน 2) ชอ่ื ผูวจิ ยั บอกชอ่ื ของผทู ําวิจัย 3) ความเปนมาและความสําคัญ เปนการเขียนใหเห็นถึงประเด็นปญหา และ นําไปสวู ัตถปุ ระสงคของการวิจยั 4) วัตถุประสงคของการวิจัย เปนการเขียนในลักษณะที่บงบอกวา ผูวิจัย ตอ งการรอู ะไร หรอื จะทาํ อะไร เพ่อื ใหไ ดคาํ ตอบของการวิจัย โดยมีหลักการเขียนวัตถุประสงค ของการวจิ ยั ดังน้ี (1) ตอ งสอดคลองกบั ช่ือเรื่อง ความเปนมาและสภาพปญ หา (2) ครอบคลมุ สง่ิ ทต่ี องการศึกษา (3) เขียนเปนประโยคบอกเลา สั้น กะทดั รดั ไดใจความ และชัดเจน 5) วิธีการดําเนินการวิจัย เปนการวางแผนเกี่ยวกับวิธีการและกระบวนการเริ่ม ตงั้ แตก ารเกบ็ ขอ มลู การวเิ คราะหขอมลู รวมไปถงึ การนาํ เสนอผลการวิเคราะหขอมูล เพ่ือใหได คาํ ตอบของปญ หา 6) ปฏิทินปฏิบัติงาน และแผนการดําเนินงานเปนการเขียนระบุวาการ ดาํ เนนิ การวิจยั ครง้ั นี้ จะใชเ วลานานเทาใด เริ่มตนและสน้ิ สุดเม่ือใด โดยระบกุ ิจกรรมที่ทําและ สถานทท่ี ีใ่ ชใ นการวจิ ัยใหชัดเจน

50 7) ประโยชนของการวิจัย เปนการบอกวา เมื่อไดคําตอบของการวิจัยมาแลว จะสามารถนาํ ไปแกป ญหา หรอื พัฒนางานไดอ ยา งไร 3. ข้ันตอนการดําเนินการวิจัย เปนการดําเนินการวิจัยตามแผนท่ีกําหนดไวใน โครงการวิจยั ซึง่ จะตองคาํ นึงถงึ องคประกอบ ดังน้ี 1) กลมุ ตวั อยาง เปนการกําหนดวา จะศึกษาใคร 2) เคร่ืองมือท่ีใชในการวิจัย เปนการสรางเครื่องมือ เพ่ือไปเก็บขอมูลมา วิเคราะห มี 3 ประเภท คือ แบบสงั เกต แบบสอบถาม และแบบสมั ภาษณ 3) การเก็บรวบรวมขอมูล ในสวนนี้กลาวถึงขั้นตอนตาง ๆ ในการเก็บรวบรวม ขอมลู ตง้ั แตการเกบ็ ขอมูลดว ยตนเอง หรือสง ทางไปรษณีย ตลอดจนการกระทําตาง ๆ หลังจาก เกบ็ ขอ มลู ไดแลว เชน การตรวจนับใหค ะแนน เปนตน 4) สถิติที่ใชในการวิเคราะหขอมูล จะกลาวถึงสถิติท่ีใชวิเคราะหขอมูล มีสถิติ พนื้ ฐานใดบาง เชน คา เฉลยี่ รอ ยละ 4. ขน้ั ตอนการรายงานผลการวิเคราะหขอมูล เปนการกลาวถึงผลของการวิจัย โดยการวเิ คราะหตามจุดประสงค ใหสอดคลองกับวัตถุประสงคของการวิจัย อาจนําเสนอเปน ขอ ความ ตัวเลข ตาราง แผนภมู ิ หรอื แผนภาพ เพ่อื ใหผูอ านเขาใจมากขึ้น 5. ขัน้ ตอนการสรปุ ผลการวิจัยและขอเสนอแนะ เปนการสรุปผลตามวตั ถุประสงควา ไดผ ลการวจิ ยั ตามวตั ถปุ ระสงคท ่ีตง้ั ไวหรอื ไม และมขี อเสนอแนะของการวิจยั อยางไร

51 เรือ่ งท่ี 3 การเขียนโครงการวิจัย ความสาํ คญั ของโครงการวจิ ัย โครงการวิจัย คือ แผนดําเนินการวิจัย ที่เขียนขึ้นกอนการทําวิจัยจริง เพื่อใชเปน แนวทางดําเนินการวิจัยสาํ หรบั ผวู จิ ยั และผูเก่ยี วของ ใหเ ปนไปตามแผนการวจิ ยั ท่กี ําหนด องคป ระกอบของโครงการวิจัย โดยท่วั ไป โครงการวิจยั ประกอบดวยหัวขอ ดังตอไปน้ี 1. ชือ่ เร่อื งการวิจัย การเขียนชอื่ เรอื่ ง ควรสอ่ื ความหมายที่ชัดเจน อานแลวทราบ ไดท นั ทวี า เปนการวิจยั เกยี่ วกบั ปญหาอะไร 2. ช่อื ผวู จิ ยั บอกช่อื ของผูทําวิจัย 3. ความเปน มาและความสําคัญ การเขยี นความเปนมาและความสําคัญ เปนการ เขยี นระบใุ หผอู านทราบวา ทําไมจึงตองทําการวิจัยเรื่องนี้ ควรกลาวถึงสภาพปญหาใหชัดเจน หากปญ หาดังกลาว ไดแกไ ขโดยวิธีการวิจัยแลว จะเกิดประโยชนอยา งไร 4. วัตถปุ ระสงคข องการวจิ ยั เปนการระบุใหผูอานทราบวา การวิจัยนี้ผูวิจัยตอง การศึกษาอะไร กบั ใคร และจะเกดิ ผลอยางไร 5. วิธดี าํ เนนิ การวจิ ยั เปนการอธิบาย วิธีการศึกษา หรือวิธีการดําเนินงาน อยาง ละเอียด ควรครอบคลมุ หัวขอ ดังตอ ไปนี้ 1) กลมุ เปาหมายทต่ี องการศกึ ษา 2) เครื่องมอื ท่ใี ชใ นการวจิ ัย 3) การรวบรวมขอมูล 4) การวิเคราะหขอ มลู 6. ปฏิทินปฏิบัติงาน เปนการเขียนขั้นตอนการดําเนินการวิจัยโดยละเอียด และ ระยะเวลาการดําเนินการแตล ะขน้ั ตอน 7. ประโยชนที่คาดวาจะไดรับ กลาวถึง ผลของการวิจัยวา จะเกิดผลท่ีเปน ประโยชนใ นการนาํ ไปใชแ กปญ หา หรอื พฒั นางานอยา งไร

52 กิจกรรมทา ยบทที่ 5 คําชแ้ี จง ใหผ เู รยี นตอบคําถามตอ ไปน้ี 1. ประโยชนที่จะไดรับจากการทาํ วจิ ยั อยางงา ย …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. บอกสถิตทิ ใ่ี ชใ นการวจิ ยั อยางงาย …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………............................................................................................................. 3. บอกขัน้ ตอนและกระบวนการของการวจิ ยั อยา งงาย มาใหเขาใจ …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. บอกเครอ่ื งมือท่ีใชใ นการวจิ ัยอยา งงาย …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………

53 5. ผเู รยี นเขียนโครงการวิจัยอยา งงา ย ตามข้ันตอน ดังตอไปนี้ 1) ช่อื เรอื่ ง/ปญ หาการวจิ ัย ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 2) ชื่อผวู ิจัย ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 3) ความเปนมาและความสาํ คญั ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...............................................................................................……………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………........... 4) วตั ถปุ ระสงคของการวจิ ยั ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 5) วธิ ดี าํ เนนิ การวิจัย …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………

54 6) ปฏทิ นิ การปฏิบัติงาน กิจกรรม สถานท่ดี าํ เนินการ วัน/เดอื น/ป ………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………… ………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………… ………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………… ………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………… ………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………… 7) ประโยชนท คี่ าดวาจะไดร บั ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 6. ยกตัวอยา ง การทาํ วิจัยอยางงายในงานอาชพี ที่สนใจ ตามกระบวนการ ขน้ั ตอนท่ีศกึ ษามา 1. เรอ่ื ง ................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................... 2. การดําเนินการวจิ ัย 1) กลมุ ตัวอยา ง ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 2) เครอื่ งมือท่ใี ชในการวิจยั ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................

55 3) การเกบ็ รวบรวมขอมลู ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 4) สถิตทิ ใ่ี ชในการวิเคราะหขอ มูล ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 3. การรายงานผลการวเิ คราะหขอ มลู ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 4. การสรปุ ผลการวิจัยและขอเสนอแนะ ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................

56 บทท่ี 6 ทกั ษะการเรียนรแู ละศักยภาพหลัก ของพ้นื ท่ใี นการพฒั นาอาชีพ ปจ จุบนั โลกมกี ารแขง ขนั ในการประกอบอาชีพกนั มากขึ้น ผูท่จี ะประสบความสําเร็จใน การประกอบอาชีพ ตองมีการศึกษา คนควาหาความรูจากแหลงเรียนรูตาง ๆ และมีทักษะ พ้ืนฐานท่ีจําเปนตอการประกอบอาชีพ เชน ทักษะกระบวนการทํางาน ทักษะกระบวนการ แกปญหา ทักษะการทํางานรวมกัน ทักษะการแสวงหาความรู ทักษะการบริหารและการ จัดการ ตามที่ไดเรียนรูมาแลวในบทท่ี 1 - 5 และในบทเรียนน้ี ผูเรียนจะไดเรียนรูเพิ่มเติม ในเรื่องการมที ักษะการเรียนรแู ละศักยภาพหลักของพ้ืนที่ในการพัฒนาอาชีพ ซ่ึงเปนอีกทักษะ หน่ึงที่สาํ คัญในการตดั สินใจเลอื กประกอบอาชพี เรื่องท่ี 1 ความหมาย ความสําคัญของศกั ยภาพหลกั ของพืน้ ทีใ่ นการพฒั นาอาชพี ศักยภาพหลักของพ้ืนท่ี คือ การเรียนรูถึงขอมูลหลักที่สําคัญในการประกอบอาชีพ หรือพัฒนาอาชีพน้ัน ๆ เพ่ือเพิ่มขีดความสามารถในการยกระดับคุณภาพชีวิตและสังคม การประกอบอาชพี ตองคาํ นงึ ถงึ สภาพแตละพื้นที่ ทีม่ คี วามแตกตางกัน และมีความตองการของ ทองถิ่นไมเ หมอื นกนั ความสําเร็จของการประกอบอาชีพในพ้ืนท่ีหนึ่ง อาจไมใชความสําเร็จใน อกี พ้นื ทีห่ น่ึง ดังน้ัน หลักการพื้นฐานท่ีตองคํานึงถึงศักยภาพ และบริบทของพ้ืนที่ท่ีแตกตางกัน จงึ จําเปน ตองเนนการเรียนรกู ารประกอบอาชพี ใหสอดคลองกับหลักการพื้นที่ และการพัฒนา ใน 5 ศักยภาพหลักของพื้นที่ และ 5 กลุมอาชีพใหม คือ กลุมอาชีพดานการเกษตร อุตสาหกรรม พาณิชยกรรม ความคิดสรางสรรค การบริหารจัดการและการบริการ โดยเนน ศกั ยภาพตามธรรมชาตขิ องแตละพน้ื ที่ ไดแ ก 1) ศกั ยภาพหลกั ของทรัพยากรธรรมชาติในแตละ พ้ืนท่ี 2) ศกั ยภาพของพืน้ ทตี่ ามลักษณะภมู ิอากาศ 3) ศักยภาพของภูมิประเทศและทําเลที่ตั้ง ของแตล ะพ้นื ท่ี 4) ศักยภาพของศลิ ปะ วัฒนธรรม ประเพณี องคความรู ภมู ิปญญา และวิถีชีวิต ของแตล ะพ้นื ที่ และ 5) ศักยภาพของทรพั ยากรมนษุ ยใ นแตล ะพ้ืนท่ี

57 เรือ่ งที่ 2 การวิเคราะหศกั ยภาพหลกั ของพน้ื ท่ใี นการพฒั นาอาชพี 1. ศักยภาพหลักของทรพั ยากรธรรมชาตใิ นแตละพื้นท่ี หมายถงึ สง่ิ แวดลอมตาง ๆ ท่ีเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ และมนุษยสามารถนํามาใชประโยชนได เชน บรรยากาศ ดิน นํ้า ปาไม ทุงหญา สัตวปา แรธาตุ และพลังงาน เปนตน การแยกแยะเพ่ือนําเอาศักยภาพของ ทรัพยากรธรรมชาติในแตละพื้นที่ มาใชประโยชนในการประกอบอาชีพ ตองพิจารณาวา ทรพั ยากรธรรมชาติท่อี ยูใ นพืน้ ทนี่ ้ัน ๆ มีอะไรบาง เพียงพอหรือไม ถาไมมี ก็ตองพิจารณาใหม วาจะประกอบอาชีพท่ีตัดสินใจเลือกไวหรือไม เชน ตองการผลิตนํ้าแรธรรมชาติจําหนาย แตใน พน้ื ที่ไมมตี าน้าํ ไหลผา น และไมสามารถขดุ น้ําบาดาลได กต็ อ งพิจารณาตอไป ถาตองการอาชีพน้ี เพราะเห็นวามคี นนยิ มดม่ื นา้ํ แรมาก ประกอบกับตลาดยงั มีความตองการเชนกนั ก็ตอ งพิจารณา อีกวา การลงทุนหาทรัพยากรน้ําและแรธาตุ มาใชในการผลิตน้ําแร จะเสียคาใชจายคุมทุน หรือไม 2. ศักยภาพของพื้นทต่ี ามลกั ษณะภูมิอากาศ หมายถึง ลักษณะของลม ฟา อากาศ ที่มีอยูประจําทองถ่ินใดทองถิ่นหน่ึง โดยพิจารณาจากคาเฉลี่ยของอุณหภูมิประจําเดือน และ ปรมิ าณน้าํ ฝนในชวงระยะเวลาตา ง ๆ ในรอบป เชน ภาคเหนือของประเทศไทย มีอากาศหนาว เย็น หรือรอนช้ืนสลับกับฤดูแลง อาชีพทางการเกษตร ท่ีทํารายไดใหประชากร ไดแก การทํา สวน ทําไร ทาํ นาและเลีย้ งสัตว หรือภาคใตมีฝนตกตลอดท้ังป เหมาะแกการเพาะปลูกพืชเมือง รอน ท่ีตองการความชุมชื้นสูง เชน ยางพารา ปาลมน้ํามัน เปนตน เพราะฉะนั้นการประกอบ อาชพี อะไรก็ตาม จาํ เปน ตองพิจารณาถงึ สภาพภูมิอากาศดวย 3. ศักยภาพของภูมิประเทศและทําเลที่ต้ังของแตละพ้ืนท่ี หมายถึง ลักษณะพื้นท่ี และทาํ เลทต่ี ั้งในแตละจงั หวดั ซึ่งมลี ักษณะแตกตา งกัน เชน เปนภเู ขา ท่รี าบสงู ทีร่ าบลุม ท่ีราบ ชายฝง สิ่งทค่ี วรศึกษา เชน ขนาดของพื้นท่ี ความลาดชนั และความสูงของพน้ื ท่ี เปนตน รวมถึง การผลติ การจําหนาย หรอื การใหบรกิ าร ตอ งคาํ นึงถงึ ทาํ เลทต่ี ้ังทเ่ี หมาะสม 4. ศักยภาพของศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชีวิตของแตละพื้นท่ี ประเทศ ไทยมีสภาพภมู ปิ ระเทศ ภูมิอากาศ และทรัพยากรธรรมชาติที่แตกตางกันออกไปในแตละภาค จึงมีความแตกตางกัน ในการดํารงชีวิต ทั้งดานศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และการประกอบ

58 อาชพี ถงึ แมว าคนไทยสว นใหญ มีวิถีชีวติ ผูกพันกับการเกษตร ถึงรอยละ 80 แตก็ควรพิจารณา เลอื กอาชพี ท่ีเหมาะสมกับศิลปะ วฒั นธรรม ประเพณใี หส อดคลองกับวถิ ีชวี ติ ของแตละพนื้ ที่ดวย 5. ศักยภาพของทรพั ยากรมนุษยในแตละพื้นท่ี หมายถึง การนาํ ศักยภาพของแตละ บุคคลในแตล ะพ้ืนท่ีมาใชในการปฏบิ ตั งิ าน ใหเกิดประโยชนสูงสุด และสรางใหแตละบุคคลเกิด ทัศนคติที่ดีตออาชีพ องคกร ตลอดจนเกิดความตระหนักในคุณคาของตนเอง และเพื่อน รวมงาน ในประเทศไทยยังมีบุคคลอีกหลายกลุมท่ีสามารถปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต ความเปนอยู ตลอดจนการพฒั นาอาชพี ใหเหมาะสมกบั ยุคสมัย โดยเฉพาะอาชีพดานเกษตรกรรม ปจจุบันมี การทําเกษตรแบบผสมผสาน สามารถพลิกฟน คนื ธรรมชาตใิ หอ ุดมสมบรู ณแ ทนสภาพดนิ เดมิ ท่ีเคยถูกทาํ ลายไป ทรพั ยากรมนุษยเปน เรอ่ื งทีส่ าํ คญั ทีต่ องพิจารณาดําเนินการประกอบอาชีพ อยา งเปน ระบบ ใหสอดคลอ งกับความตอ งการของบคุ คลในแตล ะพ้ืนท่ี จะเหน็ ไดว า การวเิ คราะหศกั ยภาพตามหลักของพน้ื ท่ี ทัง้ 5 ดา น ดังกลาวขา งตน มคี วามสําคญั และจาํ เปนตอ การประกอบอาชีพใหเ ขม แขง็ หากไดวิเคราะหศักยภาพของตนเอง อยางรอบดาน รวมถึงปจ จัยภายในตวั ตน และภายนอกของผปู ระกอบอาชีพ ถาวิเคราะหขอมูล ไดม ากและถูกตอ ง กม็ โี อกาสเขา สูการประกอบอาชีพ ไดมากย่ิงข้นึ

59 เรือ่ งที่ 3 ตวั อยา งอาชพี ทสี่ อดคลอ งกบั ศกั ยภาพของพ้นื ที่ กลุมอาชพี ใหมด า นเกษตรกรรม 1. กลมุ การผลิต เชน การปลกู ไมดอกเพ่ือการคา การผลติ ปยุ อนิ ทรีย ปยุ นาํ้ หมกั ชีวภาพ 2. กลุมแปรรูป เชน การแปรรูปปลานิลแดดเดียว การแปรรูปทําไสกรอกจากปลาดุก การตากแหงและหมกั ดองผกั และผลไม 3. กลมุ เศรษฐกิจพอเพยี ง เชน การเกษตรแบบย่ังยืน การเกษตรแบบผสมผสานตาม แนวเกษตรทฤษฎีใหม และแนวทางเศรษฐกิจพอเพยี ง ตัวอยา ง อาชพี การปลกู พชื ผักโดยวธิ ีเกษตรธรรมชาติ ปจ จบุ ัน การเพาะปลูกของประเทศไทย ประสบปญหาท่ีสําคัญคือ ดินขาดความอุดม สมบูรณ และปญหาแมลงศัตรูรบกวน เกษตรกรใชวิธีแกปญหาโดยใชยาฆาแมลง ซ่ึงเปน อนั ตรายตอ เกษตรกรผผู ลติ และผูบริโภค อกี ท้งั ยังเกดิ มลพษิ ตอ สง่ิ แวดลอม รัฐบาลจงึ สงเสริมให เกษตรกรปฏิบัติตามแนวทางการเกษตรธรรมชาติแบบยั่งยืน ตามแนวพระราชดําริ ซึ่งเปน แนวทางท่ีจะทําใหดินมีความอุดมสมบูรณ มีศักยภาพในการเพาะปลูก และใหผลผลิต ท่ปี ลอดภยั จากสารพษิ ตา ง ๆ ดังนั้น ผูเรียนตองมีความรู ความเขาใจ และมีทักษะเกี่ยวกับการดําเนินตามแนว พระราชดําริ ของพระบาทสมเด็จพระเจา อยูหัว โดยตองศึกษา และเรียนรูในเรื่องหลักเกษตร ธรรมชาติ การปรับปรุงดิน โดยใชปุยอินทรีย และปุยชีวภาพ การปองกันและกําจัดศัตรูพืช โดยวิธีเกษตรธรรมชาติ การทําสมุนไพร เพ่ือปองกันและกําจัดศัตรูพืช ฝกปฏิบัติทําปุยหมัก ปุยน้ําชีวภาพและน้ําสกัดชีวภาพ ฝกปฏิบัติการเพาะกลา การจัดดอกไม การแปรรูปผลผลิต การเกษตร การวางแผนการปลูกพืชผัก โดยวิธีเกษตรธรรมชาติในอนาคต ฝกจนเกิดทักษะ จะไดอ าชีพทห่ี ลากหลาย จากแนวทางเกษตรธรรมชาตแิ บบย่งั ยนื

60 ตวั อยาง การวิเคราะหศ กั ยภาพของพ้นื ทท่ี ่สี อดคลอ งกบั อาชพี การปลกู พชื ผักโดยวิธีเกษตร ธรรมชาติ ท่ี ศกั ยภาพ 5 ดา น รายละเอยี ดทีค่ วรพจิ ารณา 1 การวเิ คราะหท รพั ยากรธรรมชาติ - ดนิ มีความอุดมสมบูรณ ไมมแี มลงศัตรูพชื ในแตล ะพ้นื ที่ รบกวน - มีแหลงน้ํา และลักษณะพื้นทเี่ ปน ทรี่ าบลมุ อดุ ม สมบรู ณ เหมาะสมในการทําการเกษตร 2 การวิเคราะหพ้นื ทต่ี ามลักษณะ - ฤดูกาล ภมู อิ ากาศเหมาะสมตอการปลกู พชื ผกั ภมู ิอากาศ เชน มีอากาศเย็น ไมรอนจดั 3 การวิเคราะหภมู ิประเทศ และ - เปน ฐานการผลติ ทางการเกษตร มแี หลง ทาํ เลทีต่ ง้ั ของแตละพ้นื ท่ี ชลประทาน - ไมมคี วามเสย่ี งจากภัยธรรมชาติ ท่มี ีผลตอ ความ เสียหายอยางรนุ แรง - มพี น้ื ท่ีพอเพยี งเหมาะสม มกี ารคมนาคมสะดวก 4 การวิเคราะห ศลิ ปะ วัฒนธรรม - มีวถิ ีชวี ิตแบบเกษตรกรรม ประเพณี และวถิ ชี วี ิตของแตล ะ - ประชาชนสนใจในวิถีธรรมชาติ พนื้ ที่ 5 การวเิ คราะหท รพั ยากรมนษุ ย - มภี มู ปิ ญ ญา/ผูรู เก่ียวกับเกษตรธรรมชาติ ในแตละพื้นที่ - ไดรับการสนับสนุนจากหนว ยงานและชมุ ชน อยางมาก

61 กลมุ อาชพี ใหมดา นอตุ สาหกรรม 1. กลุมไฟฟา และอิเล็กทรอนิกส เชน ชา งไฟฟา อตุ สาหกรรม ชา งเชือ่ มโลหะดว ย ไฟฟา และแกส ชางเชอ่ื มเหลก็ ดัดประตู หนา ตาง ชางเดินสายไฟฟาภายในอาคาร ชา งเดนิ สาย และตดิ ตั้งอุปกรณไ ฟฟา ชางซอ มแอร เปนตน 2. กลุม สง่ิ ทอและตกแตงผา เชน การทําซิลคสกรีน การทําผามัดยอม การทําผาบาติก การทอผา ดว ยกีก่ ระตกุ เปนตน 3. กลุมเครื่องยนต เชน การซอมรถยนต และรถจักรยานยนต ชางเครื่องยนต ชางเคาะตัวถงั และพนสรี ถยนต เปนตน 4. กลุมศิลปประดิษฐ และอัญมณี เชน การแกะสลักวัสดุออนเบื้องตน การขึ้นรูป กระถางตน ไมด ว ยแปน หมนุ การทาํ ของชํารว ยดว ยเซรามกิ ผา ทอ การประดิษฐของที่ระลกึ ทเี่ ปนเอกลกั ษณของไทยจากผาหรอื โลหะ เปน ตน 5. กลุมอุตสาหกรรม เชน อุตสาหกรรมการทองเที่ยว ธุรกิจโรงแรม รานอาหาร การคมนาคมขนสง เปนตน ตัวอยาง อาชีพตัวแทนจําหนายท่ีพักและบริการทองเท่ียวในแหลงทองเที่ยวเชิง วฒั นธรรมในกลมุ ประเทศภูมภิ าคอาเซียนโดยใชอ นิ เทอรเนต็ ปจ จุบนั ประชาคมโลกมีการติดตอสอื่ สารกันมากขึน้ อยางรวดเรว็ คนในภูมิภาคกลุม ประเทศอาเซียน จะติดตอไปมาหาสูกันมากข้ึน แตละประเทศตางมีความสนใจเก่ียวกับ ประเพณี วัฒนธรรมของชาตเิ พ่ือนบาน มีความตอ งการเรียนรูและทองเท่ียวกันมากข้ึน จนเกิด เปนธุรกิจการทองเท่ียวและอุตสาหกรรมบริการที่มีการเจริญเติบโตอยางรวดเร็วท่ัวโลก กอ ใหเ กดิ รายไดเปนเงินตราตางประเทศ เขาประเทศเปนจํานวนมาก เม่ือเทียบกับรายไดจาก สินคาอน่ื ๆ นอกจากน้ี ยงั ทาํ ใหเ กิดธุรกจิ โรงแรม รานอาหาร การคมนาคมและขนสง ขยายตัว ตามไปดวย การทองเท่ียว จึงถือวาเปนกิจกรรมการกระจายรายได และความเจริญสูภูมิภาค ตาง ๆ เกิดการสรางงาน สรางอาชีพ ใหแกชุมชนในทองถ่ิน และยังเปนตัวกระตุน ใหเกิดการ ผลิต และการนาํ เอาทรัพยากรธรรมชาติตาง ๆ มาใชใหเ กดิ ประโยชนอ ยา งเหมาะสม โดยอยูในรูป ของสินคา และบริการเกี่ยวกับการทองเท่ียว ดังน้ัน การรวบรวมขอมูล นําเสนอ ใหบริการ เก่ยี วกับการทองเทย่ี ว โดยเปนตัวกลางระหวางผูประกอบการ กับผูใชบริการ หรือเรียกงาย ๆ วา เปน ตัวแทนใหเชาทีพ่ กั และบริการทองเที่ยว ผูเรียนจึงควรมีความรู ความเขาใจ มีทักษะใน การส่อื สาร การเจรจาตอรอง มีทกั ษะการใชอ นิ เทอรเน็ต สําหรบั การเปนตัวแทนจําหนาย และ

62 เจตคติท่ีดี เก่ียวกับธุรกิจท่ีพัก และการใหบริการการทองเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ในกลุมประเทศ อาเซยี น ตวั อยาง การวิเคราะหศ กั ยภาพของพื้นทท่ี สี่ อดคลอ งกบั อาชพี ตัวแทนจําหนา ยทพ่ี กั และบรกิ ารทองเทีย่ วฯ ที่ ศักยภาพ 5 ดา น รายละเอยี ดทค่ี วรพิจารณา 1 การวิเคราะหท รพั ยากรธรรมชาติ - ขอมลู ของแหลงทองเที่ยว ในแตละพ้นื ท่ี 2 การวเิ คราะหพ้ืนทีต่ ามลักษณะ - มีบรรยากาศท่ีเหมาะสมเปน แหลงทอ งเที่ยว ภูมอิ ากาศ 3 การวเิ คราะหภ ูมปิ ระเทศ และทาํ เล - มีทาํ เลท่ีตั้งอยูในชมุ ชน ทม่ี กี ารเดนิ ทางได ทต่ี ัง้ ของแตล ะพน้ื ท่ี สะดวก 4 การวิเคราะห ศิลปะ วฒั นธรรม - มีทนุ ทางสังคมและวัฒนธรรม การบริโภคของ ประเพณี และวิถีชวี ติ ของแตละพ้นื ที่ ตลาดโลกมแี นวโนมกระแสความนยิ มสนิ คา ตะวนั ออกมากข้นึ - มีศลิ ปะ วัฒนธรรม ประเพณีและวิถีชีวติ แบบ ดงั้ เดิม และเปนเอกลักษณ 5 การวิเคราะหท รพั ยากรมนษุ ยในแต - มคี วามสามารถในการใชเทคโนโลยที างการ ละพื้นที่ สื่อสาร และสามารถส่ือสารภาษาตางประเทศ และภาษาในกลุมประเทศเพ่ือนบานอาเซียน - มรี ะบบประกนั สังคม และการคุมครองแรงงาน

63 กลุม อาชพี ใหมดา นพาณิชยกรรม 1. กลมุ พัฒนาผลิตภณั ฑ เชน การออกแบบและการบรรจุภัณฑชมุ ชน การพฒั นา ผลิตภัณฑเพอื่ ชมุ ชน การพฒั นาและออกแบบผลติ ภณั ฑ 2. การขายสนิ คาทางอินเทอรเ นต็ การสรางรา นคาทางอินเทอรเ น็ต 3. กลุมผูประกอบการ เชน การประกอบธุรกิจชุมชน รานคาปลีกกลุมแมบาน และ วสิ าหกจิ ชุมชน ตวั อยาง อาชพี การพฒั นากลุมอาชพี ทอผาพนื้ เมอื ง ผา ทอพนื้ เมอื งมีอยูท่ัวทุกภมู ิภาคของไทย มลี กั ษณะแตกตา งกัน ทั้งการออกแบบ สีสัน และวัสดุ ท่ีใช ขึ้นอยูกับทรัพยากรของพื้นท่ีนั้น ๆ เปนท่ีนิยมของคนทั่วไป ทั้งคนไทยและ ตางประเทศ สําหรับใชเปนเครื่องนุงหมและของใชในชีวิตประจําวัน ปจจุบัน มีการผลิตผา พื้นเมอื ง ในลกั ษณะอตุ สาหกรรมโรงงาน โดยมีบรษิ ทั รับจางชางทอผา โดยกําหนดลวดลายให พรอมทั้งจัดเสนไหม เสนดายท่ียอมสีแลว มาใหทอ เพ่ือเปนการควบคุมคุณภาพ และอีก ลักษณะหนึ่ง จะมีคนกลางมารับซื้อผา จากชางทออิสระ ซ่ึงหาวัสดุทําเองตั้งแตการปนดาย ยอมสี ทอตามลวดลายท่ีตองการ โดยทําท่ีบานของตนเอง แตคนกลางจะเปนผูกําหนดราคา ตามคณุ ภาพ และลวดลายของผาท่ตี ลาดตอ งการ ในบางพื้นที่มีการรวมตัวกันเปนกลุมทําเปน อาชพี เสรมิ และจําหนายในลกั ษณะสหกรณ เชน กลุมทอผาของศูนยศิลปาชีพ หรือกลุมอ่ืน ๆ ในพ้ืนท่ี การทอผาพ้ืนเมือง สวนใหญจะออกแบบลวดลายเปนสัญลักษณ หรือเอกลักษณ ด้ังเดิม โดยเฉพาะชุมชน ที่มีเชื้อสายชาติพันธุบางกลุม ที่กระจายตัวกันอยูในภาคตาง ๆ ของ ประเทศไทย จนถึงปจจุบันน้ี มีเอกลักษณการออกแบบของตนเอง ถึงแมวาจะมีการพัฒนา ปรบั เปล่ียนสสี นั ลวดลาย ตามรสนยิ มของตลาด แตก ็ยงั มบี างสว นท่ีคงเอกลักษณของตนเองไว เพ่ือแสดงความชัดเจน ถึงชาติพันธุในแตละภูมิภาค ผูบริโภคสามารถเลือกซ้ือไดอยาง หลากหลาย การแขงขันในดานการตลาดก็ยอมจะสูงข้ึน ดังน้ัน ผูเรียนควรมีความรู ความสามารถ ทกั ษะและเจตคตติ ออาชพี และคาํ นึงถงึ การวิเคราะหสภาพกลุมอาชีพและธุรกิจ อาชพี ทอผา พน้ื เมอื ง

64 ตวั อยา ง การวเิ คราะหศ กั ยภาพของพ้ืนทท่ี สี่ อดคลอ งกบั อาชพี ทอผา พน้ื เมือง ท่ี ศกั ยภาพ 5 ดาน รายละเอียดทค่ี วรพิจารณา 1 การวิเคราะหท รัพยากรธรรมชาติ - มีทรพั ยากรธรรมชาติ ท่พี อเพียง สามารถ ในแตล ะพื้นท่ี นํามาเปน วตั ถุดิบได 2 การวเิ คราะหพ ื้นท่ตี ามลักษณะ - มภี ูมิอากาศทเ่ี หมาะสม ภมู ิอากาศ - มขี อมลู ของภูมิอากาศอยูเสมอ 3 การวิเคราะหภมู ิประเทศ และทาํ เล - เปน ศูนยก ลางหัตถอุตสาหกรรม ท่ีตง้ั ของแตล ะพนื้ ท่ี - มีพ้นื ที่ ท่ีเอื้อตอการบรกิ ารดา นการคา การลงทนุ และการทองเทยี่ ว เชอื่ มโยงกบั ประเทศเพ่ือนบา น สามารถตดิ ตอการคาได - มพี ้นื ท่ชี ายแดน ติดตอ กับประเทศเพือ่ นบา น 4 การวิเคราะห ศิลปะ วฒั นธรรม - มแี หลง อุตสาหกรรมท่เี กย่ี วขอ ง ทุนทางสังคม ประเพณี และวิถชี ีวติ ของแตล ะพน้ื ที่ และวฒั นธรรม 5 การวิเคราะหท รพั ยากรมนษุ ยใ นแต - มีภมู ปิ ญญาและทกั ษะฝมอื แรงงาน ละพน้ื ท่ี กลมุ อาชพี ใหมดานความคดิ สรา งสรรค 1. คอมพิวเตอรแ ละธรุ การ ไดแก โปรแกรมตา ง ๆ ทีใ่ ชกบั เคร่อื งคอมพวิ เตอร 2. กลุมออกแบบ เชน โปรแกรม Auto Cad เพ่ืองานออกแบบกอสราง ออกแบบ ชนิ้ สวนทางอุตสาหกรรม โปรแกรม Solid Work เพ่อื ใชเ ขียนแบบเครื่องกล 3. กลุมงานในสํานักงาน เชน Office and Multimedia การจัดทําระบบขอมูลทาง การเงินและบัญชีดวยโปรแกรม Excel และโปรแกรมบัญชีสําเร็จรูป เพื่อใชในการทํางานทาง ธุรกิจ การใชคอมพิวเตอร ในสํานักงานดวยโปรแกรม Microsoft Office โปรแกรม Microsoft

65 Access เปนโปรแกรม สําหรับการบันทึกฐานขอมูล เชน งานบุคลากร รายการหนังสือใน หอ งสมดุ 4. กลมุ ชา งคอมพิวเตอร เชน ชา งซอม ชางประกอบ ชา งติดต้งั ระบบและบาํ รงุ รกั ษา คอมพวิ เตอร ตวั อยาง อาชพี การสรางภาพเคลอ่ื นไหว (Animation) เพอื่ ธุรกจิ ในยคุ ปจจุบนั คอมพิวเตอรเขามามีบทบาทในชีวิตประจําวันของมนุษยมากขึ้น ธุรกิจ อุตสาหกรรม Animation เปนงานเกยี่ วกบั การสรา งภาพเคล่อื นไหว ทใี่ หค วามบันเทิง และงาน สรางสรรคการออกแบบโดยการใชคอมพิวเตอร เปนอาชีพหนึ่งท่ีสามารถทํารายไดดี ทั้งใน ปจจุบันและอนาคต ผูเรียนท่ีสนใจ ควรมีความรู ความเขาใจ ทักษะ และเจตคติเก่ียวกับ ความหมาย ความสําคัญ และประโยชนข องความคิดสรางสรรค เทคนิคการคิดแบบสรางสรรค การกําจัดส่ิงกีดกั้นความคิดเชิงสรางสรรค ความรูเบื้องตนเก่ียวกับการสรางภาพเคล่ือนไหว (Animation) เพื่อธุรกิจ การออกแบบชิ้นงาน (Animation Workshop) ประโยชนและโทษ ของการใชคอมพิวเตอร จรรยาบรรณในการประกอบอาชีพ กฎหมายที่เกี่ยวกับการประกอบ อาชีพ ซึ่งผูป ระกอบอาชพี ทางดา นความคิดสรา งสรรค ควรหม่ันฝกฝนและพัฒนาความคิดอยาง ตอเนื่อง เพื่อสรางสรรคผลงานที่ดี และมีศักยภาพดานทักษะสูงขึ้น จนสามารถสงผลงานเขา ประกวดแขง ขนั ได ตัวอยาง การวิเคราะหศ กั ยภาพของพื้นทท่ี ส่ี อดคลอ งกบั อาชพี การสรา งภาพเคลอื่ นไหว (Animation) เพอ่ื ธรุ กจิ ที่ ศักยภาพ 5 ดาน รายละเอียดทีค่ วรพิจารณา 1 การวิเคราะหท รัพยากรธรรมชาติใน - แตล ะพื้นท่ี 2 การวิเคราะหพ ื้นทตี่ ามลักษณะ - ภูมอิ ากาศ 3 การวิเคราะหภ ูมปิ ระเทศ และทาํ เล - ทตี่ ั้งของแตล ะพืน้ ท่ี

66 ที่ ศกั ยภาพ 5 ดาน รายละเอยี ดท่ีควรพจิ ารณา 4 การวิเคราะหศลิ ปะ วฒั นธรรม - มีขอมลู เกยี่ วกับศลิ ปะ วฒั นธรรม ประเพณี ประเพณี และวถิ ีชีวิตของแตละพ้นื ท่ี ท่ีผสมผสานของหลากหลายพน้ื ที่ 5 การวเิ คราะหทรัพยากรมนษุ ยในแต - มแี รงงานทีม่ ที ักษะฝม อื ความรู ความสามารถ ละพ้ืนท่ี ในการใชเ ทคโนโลยี - มีการสงเสริมโอกาสทางการศกึ ษาอยา ง ตอ เนอื่ ง หมายเหตุ บางอาชพี เมือ่ วิเคราะหศ ักยภาพแลว อาจไมมรี ายละเอียดการพิจารณาครบทั้ง 5 ดา น กลุม อาชพี ใหมดา นบรหิ ารจัดการและการบรกิ าร 1. กลุมการทองเทย่ี ว เชน มคั คุเทศก พนักงานบริการอาหารและเครื่องดื่ม พนักงาน ผสมเครือ่ งดม่ื การทําอาหารวางนานาชาติ การบรกิ ารท่พี กั ในรปู แบบโฮมสเตย เปนตน 2. กลมุ สุขภาพ เชน การนวดแผนไทย นวดดว ยลูกประคบ สปาเพ่ือสุขภาพ การดูแล เด็กและผสู งู อายุ เปนตน 3. กลุมการซอมแซมและบํารุงรักษา เชน การซอมเคร่ืองปรับอากาศ การซอม เครือ่ งยนตดีเซล ซอมเคร่ืองยนตเบนซิน การซอมเครื่องยนตเล็กเพ่ือการเกษตร การซอมจักร อตุ สาหกรรม การซอ มเครือ่ งใช ไฟฟา เปนตน 4. กลุมคมนาคมและการขนสง ไดแก อาชีพดาน Logistics หรือการขนสงสินคา ทางบก ทางอากาศและทางเรอื 5. กลมุ ชา งกอสราง เชน ชางปกู ระเบ้อื ง ชา งไม ชา งปูน ชา งทาสี ชางเชอ่ื มโลหะ 6. กลมุ ผลิตวัสดุกอ สราง เชน การทาํ บลอ็ กคอนกรตี เสาคอนกรตี เปนตน

67 ตัวอยาง อาชพี การบรกิ ารทพ่ี กั ในรูปแบบโฮมสเตย การบริการที่พกั ในรปู แบบโฮมสเตย เปน การประกอบอาชพี ธรุ กิจในชุมชน โดยนําเอา ตนทุนทางสังคม คือ ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดลอม มาบริหารจัดการ ไดแก ทุน ทรัพยากรบคุ คล ทุนภมู ปิ ญญาและแหลงเรยี นรู ทุนทางวัฒนธรรม ทนุ งบประมาณของรัฐ และ ทนุ ทางความรู มาใชจ ดั กจิ กรรมการเรียนรู โดยมีเครือขายเขามามีสวนรวม และใชชุมชนเปน ฐาน ควบคูกบั การสรางองคค วามรู เพอื่ เพิ่มมูลคา จูงใจใหน ักทองเทยี่ ว มาสัมผัสกับการทองเที่ยว เชิงอนุรักษ ในรูปแบบโฮมสเตย ดังนั้น ผูเรียนจึงตองเรียนรูในหลักการจัดโฮมสเตยใหเขาใจ ศึกษาหาความรู ในเร่ืองที่เกี่ยวของกับสถานการณการทองเท่ียว นโยบายการทองเท่ียวของ ประเทศไทย ความรูพ้ืนฐานและมาตรฐานการจัดโฮมสเตย การจัดกิจกรรมนําเที่ยว การตอนรับ นักทองเท่ียว การบริการและการเปนมัคคุเทศก วิธีการสรางเครือขายการทองเที่ยว การประกอบอาหาร การปฐมพยาบาลเบอ้ื งตน ภาษาอังกฤษเพือ่ การสือ่ สาร การทองเท่ียวและ การบริหารจัดการ องคความรูท่ีหลากหลายน้ี จะสามารถพัฒนาตนเอง และกลุมไปสูการ บรหิ ารจัดการที่มีมาตรฐานเปนไปตามหลกั การ ของอาชีพการบริการที่พักสําหรับนักทองเท่ียว ในรูปแบบโฮมสเตย ตวั อยาง การวเิ คราะหศ กั ยภาพของพ้ืนทที่ ีส่ อดคลอ งกบั อาชพี การบรกิ ารทพี่ ัก ในรปู แบบโฮมสเตย ที่ ศกั ยภาพ 5 ดาน รายละเอยี ดท่คี วรพิจารณา 1 การวเิ คราะหทรัพยากรธรรมชาติ - มแี หลงทองเท่ยี วท่ีเปนจุดสนใจ มคี วามแปลก ในแตล ะพน้ื ที่ ชวนใหผูคนมาเท่ยี วพักผอ น และพกั คา งคืน - มีเสน ทางศกึ ษาธรรมชาตทิ ่นี าสนใจ - ใกลแหลง นาํ้ นํ้าตก ทะเล มีทิวทศั นท ่ีสวยงาม - ไมถ กู รบกวนจากแมลง และสตั วอ ่ืน ๆ

68 2 การวิเคราะหพ ้ืนทีต่ ามลักษณะ - ภมู อิ ากาศไมแ ปรปรวนบอยมากนัก ภมู ิอากาศ 3 การวิเคราะหภ ูมิประเทศ และทาํ เล - มีทําเลทีต่ ั้งอยูไมไกลเกนิ ไป เดินทางไดสะดวก ท่ตี ้ังของแตล ะพ้ืนท่ี - ขอมูลแตละพื้นทที่ ี่เลือก อยใู กลจ ุดทอ งเท่ียว หรอื ไม มีความปลอดภยั เพยี งใด และมคี ูแ ขงที่ สําคัญหรอื ไม 4 การวิเคราะห ศิลปะ วัฒนธรรม - เปน แหลงทอ งเที่ยวทางวฒั นธรรม ทเ่ี ปน ประเพณี และวถิ ีชีวิตของแตล ะพนื้ ท่ี ธรรมชาติ อยูในพ้ืนที่ 5 การวเิ คราะหทรัพยากรมนุษยใ นแต - มีผปู ระกอบการ และแรงงานทมี่ คี วามรู ละพืน้ ที่ ความสามารถ - มคี วามรว มมอื จากชุมชนในดานการเปนมิตร กบั นกั ทอ งเท่ยี วทีม่ าใชบ ริการท่ีพกั

69 กิจกรรมทา ยบทที่ 6 ใหผ ูเ รยี นรวมกลุม และอภิปรายรวมกนั สรปุ แลวนาํ เสนอในประเด็น 2 ขอ ดงั ตอ ไปนี้ 1. ศักยภาพหลักของพ้ืนท่ี ในการพัฒนาอาชีพในชุมชนของตนเอง ควรจะเนนกลุมอาชีพใด เปนพิเศษ พรอ มท้งั ยกตวั อยางอาชพี ท่สี อดคลองกบั พื้นที่ ประกอบดวย …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. กลมุ อาชพี ดานความคิดสรางสรรคในชมุ ชนของตนเอง ควรจะเนนศกั ยภาพใดเปนพเิ ศษ เพราะเหตุใด …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………

70 บรรณานุกรม วสุณี รกั ษาจันทร. ทักษะการเรียนรู ระดบั ประถมศกึ ษา ฉบบั ปรบั ปรงุ . สมทุ รสาคร : บา น ไอที, 2554. สํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพื้นฐาน. การงานอาชีพและเทคโนโลยี. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพช มุ นุม สหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย, 2552. สาํ นักงานสงเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย. หนังสือเรียนรายวิชาทกั ษะ การเรยี นรู ระดบั ประถมศึกษา หลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551. เอกสารทางวชิ าการลาํ ดบั ที่ 38/2553. _________. หนังสอื เรยี นสาระทกั ษะการเรียนรู รายวิชาทกั ษะการเรยี นรู ทร11001 ระดบั ประถมศกึ ษา. เอกสารทางวิชาการลาํ ดับท่ี 32/2555. _________. หนังสือเรียนสาระทักษะการเรยี นรู รายวิชาทักษะการเรียนรู ทร11001 ระดบั ประถมศกึ ษา (ฉบบั ปรบั ปรงุ 2554). เอกสารทางวิชาการลําดบั ท่ี 33/2555. อุษา เทยี นทอง. หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการเรียนรู รายวิชา ทกั ษะการเรยี นรู ทร11001 ระดบั ประถมศกึ ษา. กรงุ เทพฯ : นวตสาร, 2554. ทฤษฎีการเรียนรสู าํ หรบั ผใู หญ (ออนไลน). สืบคน จาก : http://mediathailand.flogspot/2012/05/ fiog-post_1880 html [10 พฤษภาคม 2559]. อาคม จนั ตะนี. (ม.ป.ป.). เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ าเลือก สาระทักษะการเรียนรู รายวชิ า แหลง เรยี นรใู นชุมชน (ทร02021) (ออนไลน). สบื คนจาก : http://www.krunokrabop.com/ private_folder/BOOK/TR02021-Morply.pdf [30 พฤษภาคม 2559].

คณะผูจดั ทาํ 71 ที่ปรกึ ษา เลขาธิการ กศน. นายสรุ พงษ จาํ จด รองเลขาธิการ กศน. นายประเสริฐ หอมดี ผอู าํ นวยการกลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบ นางตรีนุช สขุ สเุ ดช และการศกึ ษาตามอธั ยาศัย ผอู ํานวยการสถาบนั กศน.ภาคเหนอื นายจําเริญ มูลฟอง รองผูอ าํ นวยการสถาบนั กศน.ภาคเหนือ นายสมชาย เด็ดขาด ผสู รปุ เนอื้ หา นางดวงทพิ ย แกวประเสรฐิ ครชู าํ นาญการพเิ ศษ สถาบัน กศน.ภาคเหนือ นายพีระชัย มาลนิ กี ลุ ครชู าํ นาญการพเิ ศษ สถาบนั กศน.ภาคเหนือ นางแกวตา ธีระกุลพิศทุ ธ์ิ ครชู าํ นาญการ สถาบนั กศน.ภาคเหนอื นางกรรณิการ ยศต้ือ ครูชาํ นาญการ สถาบนั กศน.ภาคเหนอื นางสาวนัชรี อมุ บางตลาด ครูชาํ นาญการ สถาบัน กศน.ภาคเหนือ นางอริสา ประกอบดี ครู สถาบนั กศน.ภาคเหนอื นายธนากร หนอ แกว ครผู ูชว ย สถาบัน กศน.ภาคเหนือ ผบู รรณาธิการ นางสาวพิมพาพร อินทจกั ร ขาราชการบํานาญ สถาบัน กศน.ภาคเหนอื นางสาวอนงค ชชู ยั มงคล ครูเชย่ี วชาญ กศน.อาํ เภอเมืองอทุ ัยธานี จังหวดั อุทยั ธานี ผูพสิ ูจนอ กั ษร นางดวงทพิ ย แกวประเสรฐิ ครชู ํานาญการพเิ ศษ สถาบัน กศน.ภาคเหนอื นางสาวกมลธรรม ชื่นพนั ธุ ครชู าํ นาญการพเิ ศษ สถาบนั กศน.ภาคเหนือ นางณิชากร เมตาภรณ ครชู ํานาญการพิเศษ สถาบนั กศน.ภาคเหนอื นางแกว ตา ธีระกุลพศิ ทุ ธิ์ ครชู าํ นาญการ สถาบัน กศน.ภาคเหนอื ผอู อกแบบปก กลุมพัฒนาการศกึ ษานอกระบบ นายศุภโชค ศรีรตั นศลิ ป และการศกึ ษาตามอธั ยาศัย

72