ເອ​ກະ​ສານ​ບັນ​ຍາຍ ກຍ

ສາທາລະນະລດັ ປະຊາທປິ ະໄຕ ປະຊາຊນົ ລາວ ສນັ ຕພິ າບ ເອກະລາດ ປະຊາທປິ ະໄຕ ເອກະພາບ ວດັ ທະນາຖາວອນ ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ກມົ ສາ້ ງຄູ ວທິ ະຍາໄລຄູຫຼວງນາ້ ທາ ເອກະສານບນັ ຍາຍ ວຊິ າ ກາຍຍະວພິ າກຄນົ ສາລບັ ສາຍເຄມສີ າດ ປີ3 ພາກຮຽນທ1ີ ສກົ ຮຽນ 2019-2020 ຜູສ້ ອນ: ປທ ອາພອນ ວໄິ ລຄາປານ

ສາທາລະນະລດັ ປະຊາທປິ ະໄຕ ປະຊາຊນົ ລາວ ສນັ ຕພິ າບ ເອກະລາດ ປະຊາທປິ ະໄຕ ເອກະພາບ ວດັ ທະນາຖາວອນ ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ກມົ ສາ້ ງຄູ ວທິ ະຍາໄລຄູຫຼວງນາ້ ທາ ເອກະສານບນັ ຍາຍ ວຊິ າ ກາຍຍະວພິ າກຄນົ ສາລບັ ສາຍເຄມສີ າດ ປີ3 ພາກຮຽນທ1ີ ສກົ ຮຽນ 2019-2020 ຜູສ້ ອນ: ປທ ອາພອນ ວໄິ ລຄາປານ

ບດົ ທ ລະບບົ ຫໍ່ ຫມຸ້

ທີ 1 ມຮໍ່ າງກາຍ

1.ໂຄງສາຸ້ ງຂອ

ອງຜວີ ໜງັ .

• ຫນງັ ປະກອບດວຸ້ ຍ 3 ຊນັຸ້ • ຊນັຸ້ ນອກ ຫຼື ຊນັຸ້ ໜງັ ກາພາຸ້ ( • ຊນັຸ້ ໜງັ ແທ(ຸ້ Dermis) • ຊນັຸ້ ໄຂມນັ (sub cutis).

(Epidermis)

2.ໜາຸ້ ທ່ໍ ຂີ ອງລະບບົ • ໜບໍ່ ນງັ ຫມເຸ້ໜີຊອືຼຸ້າຸ້ ທໂໍ່ລປີ ກອຸ້ ເງຂກາົຸ້ ນັສໍ່ອຮ່ໍນັາງະກະາລຍ • ຫະພມ ຮອຸ້ ນ, ເຢັນນນຮ່ໍ າງກ ໜງັ ຍງັ ຜະລດິ ທາດ ເມລານນິ ຄາໂຣະນີ ເຮດັ ນຫຜຸ້ ວົ ເຫອືຼ ງ

ບຫ່ໍ ຫມຸ້ ຮ່ໍ າງກາຍ. ລາຍະ່ໍ ອະໄວຍະວະພາຍນນ. ຍ. ຄວບຄມອນ ການນຫສຸ້ ະໝ່ໍ າສະເໝ.ີ ຜວີ ນ ເຮດັ ນຫຜຸ້ ວີ ດາ ແລະ ທາດ ງ.

• ກ. ະໍ່ ອມເຫໍ່ ອຼື : ມໜີ າຸ້ ທໍ່ ຜີ ະລດິ ນາຸ້ • ຂ. ະໍ່ ອມນາຸ້ ມນັ : ມໜີ າຸ້ ທໍ່ ຜີ ະລດິ ນ ແລະ ຍງັ ປອຸ້ ງກນັ ຜວີ ໜງັ ຈາກແບ • ຄ. ເປົາຸ້ ກກົ ຂນົ : ມບີ ດົ ບາດນນກາ ( ຂນົ ລກ ຫຼື ນອນ ) • ງ. ເສນັຸ້ ເລອຼື ດ: ມໜີ າຸ້ ທໍ່ ນີ າເອາົ ທາ ນຫໜຸ້ ງັ ສວຍງາມ ແລະ ແຂງແຮງ • ຈ. ປາຍເສນັຸ້ ປະສາດ: ຊໍ່ ວຍນຫເຸ້ ຮ ປວດ ນນເວລາກະທບົ ກບັ ວດັ ຖແ • ເລບັ : ມໜີ າຸ້ ທ່ໍ ປີ ອຸ້ ງ ສະາ.,ຂຂນົ ນົ ແຄລວີຸ້ ະ, ເລບັ ະນີ ແລະ ເລບັ

າເຫໍ່ ອຼື ສ່ໍ ງົ ອອກສ່ໍ ພາຍນອກ. ບນກາຸ້ ທມເີນັ ລ.ໍ່ ຍເບພໍ່ໍ່ ນອຼື ຫເຮເຸ້ ຂດັ ນາົຸ້ ສຫໍ່ ຮຜຸ້ ່ໍ າວີ ງກຊ່ໍ າມຍ.ບ່ໍ ແຫງຸ້ ານບນັ ຊາ ການເໜງັ ະງີ ຂອງຂນົ າດບາລງລຽຸ້ ງ ໄປຫໍ່ ລຽຸ້ ງໜງັ . ເຮດັ ງ. ແຮຂາົ ສງ,າມຖາກຼື ດໄຮຟບັ ແຄລວະາມອ່ໍຮນືຼ ສຸ້ໆກຶ . ເຈບັ ງກນັ ສໍ່ ວນທໍ່ ປີ ົກຄມຢ່ໍ ນນ ເຊໍ່ ນັ : ຂນົ ບມ.ຼື

ບດົ ທ ລະບບົ ໂຄ

ທ່ໍ ີ 2 ຄງກະດກ

• ເປັນສ່ໍ ວນໜໍ່ ງຶ ຂອງລະບ ໜາຸ້ ທໍ່ ຄີ າຸ້ ຊຮ່ໍ າງກາຍ, ເປ ກາຸ້ ມລາຍ. ເປັນໂຄງປອຸ້ ຄນັ ເຊ່ໍ ນັ : ກະດກກະໂຫກຫວ ກະດກໂຜງຸ້ ເອກິ ແລະ ກ

ບບົ ເຄໍ່ ອຼື ນເໜງັ ທໍ່ ເີ ຮດັ ປັນບ່ໍ ອນຢຶດເກາະຂອງ ອງກນັ ອະໄວຍະວະທໍ່ ສີ າ ວົ , ກະດກກະໂພກ





1.ປະເພດຂອ • ແບ່ໍ ງອອກເປັນ 3 ປະເພດຄ -ກະ -ກະ -ບນັ

ອງກະດກ. ຄ:ືຼ ະດກແຂງ ະດກອໍ່ ອນ ນດາຂະຸ້ ໍ່ ຂອງກະດກ.

2. ການຈດັ ແ • ກ. ການຈາແນກກະດກແບໍ່ ງ • - ກະດກຍາວ: ແມໍ່ ນຈາພວ • - ກະດກສນັຸ້ : ແມ່ໍ ນຈາພວກ ກະດກຂມຸ້ ,ຼື ກະດກຂະຸ້ ນີ . • - ກະດກແບນ ຫືຼ ແຜໍ່ ນ: ແ ກະດກເກອືຼຸ້ ງ, ກະດກຊາມ ຫ • - ກະດກຮບແປກ: ແມໍ່ ນກ

ແບໍ່ ງກະດກ. ງອອກເປັນ 4 ຊະນດິ . ວກກະດກແຂນ, ກະດກຂາ. ກກະດກທໍ່ ອນສນັຸ້ ໆ ເຊໍ່ ນັ : ແມໍ່ ນກະດກກະໂຫກຫວົ , ຫຼື ກະດກກະໂພກ. ກະດກສນັ ຫງັ .

ຂ. ກະດກທ່ໍ ເີ ປັນໂຄງສາຸ້ ມຈີ ານວນ • - ກະດກກະໂຫກຫວົ ມີ 8 • - ກະດກທໍ່ ປີ ະກອບກນັ ເປັນ • - ກະດກທ່ໍ ຢີ ່ໍ ພາຍນນ ຂອງຫ • - ກະດກກກົ ລນີຸ້ ມີ 1 ອນັ .

າງພນືຼຸ້ ຖານຂອງຮໍ່ າງກາຍ. ນ 80 ອນັ . ອນັ . ນກະດກໜາຸ້ ມີ 14 ອນັ . ຫສ່ໍ ວນກາງ ມີ 6 ອນັ .

• - ກະດກລາະວົ ຫືຼ ກະ - ກະດກຂາຸ້ ງມີ 24 ອ ະດິ ກບັ ກະດກເອກິ , 5 ກະດກເອກິ . - ກະດກເອກິ ມີ 1 ຄໍ່ .

ະດກສນັ ຫງັ ມີ 26 ອນັ . ອນັ ຫືຼ 12 ຄໍ່ . – 7 ຄໍ່ 5 ຄ່ໍ ບໍ່ ະດິ ກບັ

ຄ. ກະດກທ່ໍ ປີ ະກອ ມຈີ ານວນ • ກະດກຂອງແຂນ ມທີ ງັ ໝດົ • - ກະດກຂອງຂາ ມີ ທງັ ໝດົ

ອບເປັນແຂນ ແລະ ຂາ ນ 126 ອນັ . ດ 64 ອນັ . ຂາຸ້ ງລະ 32 ອນັ . ດ 62 ອນັ . ຂາຸ້ ງລະ 31 ອນັ .

3. ບນັ ດາຂະຸ້ ່ໍ ຂອ • ກ. ການເຄໍ່ ອຼື ນໄຫວຂອງຂ • -ຂະຸ້ ່ໍ ທ່ໍ ເີ ຄ່ໍ ອຼື ນໄຫວບໍ່ໄດ.ຸ້ ເຊ່ໍ ນັ : ກະດກກະໂຫກຫວົ ແ ( ຍກົ ເວນັຸ້ ກະດກຄາງກະໄ

ອງກະດກ. ຂະຸ້ ໍ່ ມຢີ ່ໍ 3 ຊະນດິ ຄ.ືຼ ແລະ ກະດດໜາຸ້ . ໄະ )

• -ຂະຸ້ ່ໍ ທໍ່ ເີ ຄອືຼ ນໄຫວໄດເຸ້ ລກັ • ຂະຸ້ ໍ່ ບລເິ ວນ ກະໂພກ ( ບລເິ ວນ ກະດກສນັ ຫງັ ແ • -ຂະຸ້ ່ໍ ທໍ່ ເີ ຄອືຼ ນໄຫວໄດເຸ້ ສລ • ຂເຊສຸ້ ່ໍ ນອັ :ກຂ, ະຂຸ້ ່ໍ ກນຸ້ ະວີຸ້ ໂະພນີ ກ, ກຂບັນຸ້ ຫວີຸ້

ກນອຸ້ ຍ. ຫວົ ເໜໍ່ າົ ) ແລະ ຂະຸ້ ່ໍ ແະໍ່ ລະຂ.ຸ້ ລ.ີ ຫວົ ໄຫໍ່ , ຂະຸ້ ໍ່ ລະຫວໍ່ າງ ວມ.ຼື

ບດົ ທ່ໍ ີ 3 ລະບບົ ກາຸ້ ມຊ • 1.ປະເພດຂອງກາຸ້ ມ ມີ 3 ປະເພດ

ຊນີຸ້

ກາຸ້ ມກຽຸ້ ງ ຮບຮ່ໍ າງຂອງຈຈງັ ແຫມສ ນອນຢໍ່ ນຈກາງຂອງຈລງັ . ກາຸ້ ມ ພາຍນນ ເຊໍ່ ນັ : ເສນັຸ້ ເລອຼື ດ, ອະ ໄອວດັ ຍະະະວນະມຖດັ່ໍ າຍ( ເບທ່ໍ ຂແນືຼຸ້ ລກະບັ ຈສດບຼືິ ນພຈນັ

ງ ສອງສນົຸ້ , ມແີ ກ່ໍ ນຈລງັ ດຽວທໍ່ ີ ມດໍ່ ງັ ກ່ໍ າວມຢີ ່ໍ ະາມອະໄວຍະວະ ະໄວຍະວະຍໍ່ ອຍອາຫານ, ອະ ນ. ກາຸ້ ມກຽຸ້ ງເຮດັ ວຽກຢ່ໍ າງ ຈ ).





ກາຸ້ ມ • ມລີ ກັ ສະນະເປັນລາຍມດຼື ແ ມດັ ະດິ ກບັ ກະດກດວຸ້ ຍເອນັ ລາຍປະກອບດວຸ້ ຍຈລງັ ກາຸ້ ມ ເຮດັ ວຽກຂອງກາຸ້ ມລາຍແມໍ່ ຈດິ ນຈ.

ມລາຍ ແນມລ, ທະເອໍ່ ມີ ແນີຸ້ ຫີຈວໍ່ງາຸ້າຍສກແະາຸ້ ຫກມ່ໍ ນບລັ ຈກາຍລນັ .ງັ.ກ.ກກາຸ້ າມຸ້ າມນ ມນຢ່ໍ ພາຍນະກຸ້ ານບງັ ຄບັ ຂອງ





ກາຸ້ ມຫ • ມຢີ ່ໍ ຫວົ ນຈເທ່ໍ າົ ນນັຸ້ . ມລີ ກັ ສ ແລະ ມດືຼ ຄກືຼ າຸ້ ມລາຍ ແະ່ໍ ຈລ ຮອຍະ່ໍ ແລະ ເຮດັ ວຽກແບບ ກຽຸ້ ງ.

ຫວົ ນຈ ສະນະພເິ ສດຄ:ືຼ ມລີ າຍແຈງຸ້ ລງັ ມລີ ກັ ສະນະແະກງໍ່າ, ມີ ບອດັ ະະໂນມດັ ຄກຼື ບັ ກາຸ້ ມ





2.ໂຄງສາຸ້ ງຂອງກ • ກ,ກກກກາາາາຸຸຸຸ້້້້ ມມມມາຸ້ ມເຊຊຊນຊນນນີີີຸຸຸ້້້ ອຼືຸ້ ນທທນີຸ້ ກໍ່່ໍນຊເເີີ ະຮຮສະບໍ່ດາັົນວບງັໜນດິລງັ ະທຄມົາຸ້ ໍ່ໍ່ທາບັຢີ.ງ່ໍໍ່ໄນີນໆດນນຂບຸ້ກອອ່ໍ ເາາະງນນ

ກາຸ້ ມຊນີຸ້ ນນຮ່ໍ າງກາຍ. ງຮໍ່ າງກາຍມປີ ະມານ 792 ມດັ ນາດຈດິ ນຈມີ 692 ມດັ , ະມັ ສ່ໍ ວນສມົ ບນ ແມ່ໍ ນ ນຫາຍນຈ, ຈາມ, ໄອ ເຊ່ໍ ນັ :