เครื่องมือการอ่านและการเขียน ป.๖ (กรกฎาคม ๒

เครื่องมือคัดกรอง “ความสามารถในการอา่ นและการเขยี น” (ฉบับนักเรียน) ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี ๖ ภาคเรยี นท่ี ๑ : กรกฎาคม ๒๕๖๔ สถาบนั ภาษาไทย สานกั วชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา สานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร สงวนลขิ สทิ ธ์ิ -๑-

ฉบบั ท่ี ๑ การอ่าน ตอนท่ี ๑ การอา่ นออกเสยี ง คาช้แี จง (ครูอ่านคาช้แี จงใหน้ กั เรียนฟงั ) ให้นักเรยี นอ่านออกเสยี งจากเรอ่ื งทีก่ าหนดให้ ใชเ้ วลา ๕ นาที จงมสี ติในทกุ นาทีของชวี ติ ในชีวติ ของเราทุกคนนน้ั มีท้งั ประสบกบั เรอ่ื งทที่ าให้ชวี ิตมีความรน่ื เริงบนั เทงิ ใจ และสง่ิ ท่ี ทาให้ขุ่นข้องหมองใจด้วยกันทั้งน้ัน ไม่ว่าจะเป็นเศรษฐีหรือยาจก เด็กหรือผู้ใหญ่ ราษฎรเต็มขั้น หรอื ผูม้ ียศถาบรรดาศักดิ์ ลว้ นไมแ่ ตกตา่ งกันทั้งสิน้ ดังน้ันการท่ีเราจะดูแลรักษาตนให้ชีวิตผ่านไปได้ด้วยดี คือ เม่ือพบกับสิ่งท่ีเป็นปัญหากับ ชีวิตของเรา ประการแรกคือสติ ต้องใช้สติในการดาเนินชีวิต จากการรู้ว่าเราคือใคร กาลังทา อะไรอยู่ เม่ือเผชิญกับปัญหาควรทาอย่างไร อย่าด่วนตัดสินใจกระทาสิ่งใดไปโดยไม่คิดให้ รอบคอบ เพราะผลเสยี อาจตามมาและตอ้ งใช้เวลาในการแกไ้ ข ในเมื่อเรายังเป็นเด็ก เม่ือพบกับปัญหาใด ๆ ควรปรึกษาผู้ใหญ่หรือผู้ที่เคารพนับถือ เช่น พ่อแม่ ผู้ปกครอง ญาติผู้ใหญ่ คุณครู ฯลฯ เพราะบุคคลเหล่าน้ีเป็นผู้หวังดีกับเราและมี ประสบการณ์มากกว่า ย่อมรู้ว่าส่ิงใดปฏิบัติแล้วจะเกิดผลดี ส่ิงใดปฏิบัติแล้วจะก่อให้เกิดความ เดือดร้อนว่นุ วาย ก็จะสามารถรอดพ้นจากปัญหาเหลา่ นน้ั ได้ บุคคลท่ีมีสติย่อมได้ชื่อว่าเป็นบุคคลท่ีไม่ประมาทในการดาเนินชีวิต บุคคลที่ไม่ใช้สติ ชวี ติ ย่อมสบั สนวนุ่ วาย จนอาจเปน็ ผลรา้ ยทง้ั ตอ่ ตนเองและผ้อู ื่น -๒-

ฉบบั ท่ี ๑ การอา่ น ตอนท่ี ๒ การอา่ นร้เู ร่อื ง คาชี้แจง (ครูอา่ นคาช้แี จงให้นักเรียนฟัง) ใหน้ ักเรียนตอบคาถาม โดยเขียนเคร่อื งหมาย X ทับตัวอักษร ก. ข. ค. หรือ ง. หน้าคาตอบที่ถกู ต้อง ใชเ้ วลา ๓๐ นาที อา่ นบทอ่านต่อไปน้ี แลว้ ตอบคาถาม ข้อ 1 - 3 มะระข้ีนก เป็นผักพื้นบ้านของไทย ท่ีมีความสาคัญทางเศรษฐกิจ นิยมบริโภคผล และยอดอ่อน มีรสขม แต่เป็นพืชท่ีปลูกง่าย ในทางโภชนาการเป็นผักที่มีคุณค่าทางอาหารสูง มวี ติ ามิน แร่ธาตุและสารอาหารอีกหลายชนิดดว้ ยกัน มะระข้ีนกเป็นไม้เถา มีขน มักมีมือพันอยู่บริเวณข้อตรงข้ามใบ ใบเป็นใบเด่ียว เรียงเวียน รูปฝ่ามือท่ีมีแฉก ปลายแหลม โคนรูปหัวใจ ขอบหยักซี่ฟัน ดอก เป็นดอกเด่ียว โคนติดกันเป็นรูประฆัง ปลายหยัก 5 แฉก รูปไข่แกมรูปสามเหล่ียม มีขน กลีบดอกสีเหลือง อมสีสม โคนติดกนั เล็กนอย ปลายแยกเป็น 5 กลีบ ผลอ่อนมะระข้ีนก มีรสขม ช่วยในการเจริญอาหาร บารุงน้าดี น้าต้มแก้ไข้ น้าค้ัน แก้ปากเปื่อยเป็นขุย และบารุงโลหิต มะระข้ีนกเป็นพืชสมุนไพรในบัญชียาสมุนไพรในบัญชี ยาหลักแห่งชาติ เพ่ือใช้ในอาการแก้ไข้ แก้ร้อนใน มะระข้ีนก ไม่แนะนาให้ใช้ในผู้ท่ีสงสัยว่า เป็นไข้เลือดออก เนื่องจากอาจบดบังอาการของไข้และควรระวังการใช้ร่วมกับยาลดน้าตาล ในเลือดชนิดรับประทาน (Oral Hypoglycemic Agents) อื่น ๆ หรือร่วมกับการฉีด Insulin เพราะอาจทาให้เกิดการเสรมิ ฤทธกิ์ ันได้ ปรับจาก กรมการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทยท์ างเลือก 1. ขอ้ ใดคอื จุดมงุ่ หมายของบทอ่านน้ี ข. เลา่ เร่อื ง ก. จูงใจ ง. วิพากษว์ จิ ารณ์ ค. อธบิ าย ข. ข้อควรระวัง 2. ขอ้ ใดไม่ได้กลา่ วถงึ ในบทอ่านข้างต้น ง. ลกั ษณะทางพฤกษศาสตร์ ก. สรรพคุณ ค. แหล่งในการเพาะปลกู -๓-

3. บคุ คลในขอ้ ใดที่ไมค่ วรรับประทานมะระข้ีนก ข. คณุ พ่อร้สู กึ ปวดหวั เพราะมไี ข้ ก. คุณแม่รสู้ ึกเบื่ออาหาร ง. น้องคนเล็กมีอาการของไขเ้ ลอื ดออก ค. พช่ี ายเจบ็ ปากจากอาการร้อนใน อา่ นบทอ่านต่อไปน้ี แลว้ ตอบคาถาม ข้อ 4 - 7 เชญิ ชวนนกั เรียน ประกวดวาดภาพ ในหวั ขอ้ “การดูแลตนเองใหป้ ลอดภยั จากโควดิ -19” ***************** คณุ สมบัติผูเ้ ข้าประกวด นกั เรยี นทศ่ี ึกษาชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 - 6 กตกิ าการประกวด 1. แบง่ การประกวดเปน็ 2 ประเภท คอื  ระดับช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 - 3  ระดับชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 4 - 6 2. วาดภาพผลงานลงบนกระดาษ A3 ไม่ใส่กรอบ (จากัดการส่งผลงานคนละ 1 ภาพเท่าน้นั ) 3. สีที่ใช้ (ใช้ชนิดของสตี ามทก่ี าหนดเท่านั้น)  ระดบั ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 1 - 3 ใช้สไี ม้  ระดับช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 4 - 6 ใชส้ นี ้า 4. สง่ ผลงานได้ท่หี อ้ งศิลปะของโรงเรียน ตง้ั แต่วันน้ี - 31 กรกฎาคม 2564 5. ขนั้ ตอนการคัดเลอื กและตัดสิน  รอบแรก - คัดเลอื กผู้เขา้ รอบจานวน ประเภทละ 10 ภาพ  รอบตัดสิน - ตัดสินโดยคณะครู และประกาศผลในวันที่ 9 สิงหาคม 2564 รางวลั แต่ละประเภท 1. รางวลั ยอดเย่ยี ม 1 รางวลั เงนิ สด 2,000 บาท พรอ้ มรบั เกียรติบตั ร 2. รางวลั ดีเดน่ 3 รางวัล เงนิ สด 500 บาท พร้อมรับเกยี รติบัตร 3. รางวัลชมเชย 6 รางวัล เงินสด 300 บาท พร้อมรับเกยี รตบิ ัตร สอบถามรายละเอียดเพม่ิ เติมได้ท่ีห้องศลิ ปะ -๔-

4. ข้อใดคือวัตถปุ ระสงค์ของบทอ่านนี้ ข. โน้มนา้ วใจ ก. เลา่ เรอ่ื ง ง. รายงานข้อมลู ค. ประชาสมั พันธ์ 5. นักเรียนช้ันประถมศึกษาปีที่ 3 คนใดไม่ได้ปฏิบัติตามกติกาการประกวด ก. พดั ใช้สีไม้ในการวาดภาพเพื่อสง่ ประกวด ข. พีวาดภาพผลงานของตนเองลงในกระดาษ A3 ค. พายส่งภาพวาดของตนเองเข้าประกวดจานวน 2 ภาพ ง. แพมส่งผลงานภาพวาดของตนเองทีห่ ้องศิลปะของโรงเรยี น 6. ข้อใดสรุปไมถ่ กู ต้องจากบทอา่ นนี้ ก. นกั เรียนทีไ่ ด้รับรางวัลทกุ คนจะไดร้ บั เกยี รติบัตร ข. นักเรียนที่ผ่านรอบคดั เลือกจะได้รับรางวลั ทุกคน ค. นักเรยี นสอบถามรายละเอยี ดไดจ้ ากคณุ ครทู ุกคนในโรงเรยี น ง. นักเรียนสามารถสง่ ภาพวาดเข้าประกวดได้เพียงคนละ 1 ภาพ 7. ข้อมลู ใดไม่ปรากฏในบทอา่ นน้ี ข. ระดบั ชน้ั ทีส่ ง่ ผลงาน ก. สถานท่ีจัดสง่ ผลงาน ง. ระยะเวลาจัดสง่ ผลงาน ค. รายละเอียดใบสมัคร -๕-

อา่ นบทอ่านต่อไปนี้ แลว้ ตอบคาถาม ขอ้ 8 - 10 -๖-

8. ข้อใดคอื วตั ถปุ ระสงค์ของบทอา่ นน้ี ข. โน้มน้าวใจ ก. ให้ขอ้ เทจ็ จรงิ ง. รายงานขอ้ มูล ค. ประชาสัมพนั ธ์ 9. ขอ้ ใดไม่ได้กล่าวถึงในข้อความน้ี ข. วิธีการผลิตอาหารเส้นประเภทตา่ ง ๆ ก. ปริมาณพลงั งานที่บุคคลตอ้ งการ ง. การเปรียบเทียบพลังงานของอาหารเสน้ ค. วิธีการเลือกซ้ือว้นุ เส้นเพอื่ นามาบริโภค 10. ข้อความใดมรี ปู แบบการเขียนแตกตา่ งจากขอ้ อ่ืน ก. วุน้ เสน้ ใหพ้ ลังงานเทา่ กับขนมจนี ข. วนุ้ เส้นพลังงานน้อยกว่าเสน้ ชนิดอ่นื จริงหรอื ค. ผสู้ งู อายตุ ้องการพลังงาน 1,600 กิโลแคลอรี/วนั ง. เส้นเลก็ สด 100 กรัมใหพ้ ลังงาน 220 กโิ ลแคลอรี -๗-

อา่ นบทอ่านต่อไปนี้ แลว้ ตอบคาถาม ขอ้ 11 - 14 -๘-

11. บทอ่านม่งุ เน้นความสาคญั ในเรอื่ งใดมากที่สุด ก. การคัดแยกขยะ ข. ประเภทของขยะ ค. ปริมาณของขยะ ง. ข้ันตอนทาลายขยะ 12. ขอ้ ใดคือปริมาณขยะในกระบวนการกาจัดด้วยการรไี ซเคิล ก. น้อยกว่ารอ้ ยละ 5 ข. มากกวา่ ร้อยละ 12 ค. ประมาณรอ้ ยละ 26 ง. มากกว่าร้อยละ 73 13. จากบทอา่ น การขายกระดาษแบบใดทไ่ี ด้ราคาดี ก. แยกกระดาษทีเ่ ป็นปกออกจากกระดาษทเ่ี ป็นดา้ นใน ข. เยบ็ หนงั สือเกา่ และเอกสารท่ีไมใ่ ชแ่ ล้วใสล่ งั ขายรวมกนั ค. มดั กระดาษทุกชนิดรวมกนั หากเป็นหนังสือไม่ตอ้ งดงึ ปกออก ง. แยกกระดาษขายเป็นกระดาษขาวพิมพ์หมกึ ดา และกระดาษขาวพิมพห์ มกึ สี 14. ข้อใดไม่ใช่สง่ิ ที่ควรปฏบิ ตั เิ กี่ยวกบั การแยกกระปอ๋ งเพื่อขาย ก. กระป๋องเหลก็ ให้บีบใหเ้ ลก็ โดยไม่ตอ้ งดงึ ห่วงออก ข. กระปอ๋ งอลมู ิเนยี มใหเ้ ทน้าทิ้งใหห้ มด บบี ใหเ้ ล็กกอ่ นขาย ค. แยกกระปอ๋ งเหล็กและกระป๋องอลูมเิ นียมออกจากกันก่อนขาย ง. ดงึ ฉลากจากกระป๋องเหล็กและกระป๋องอลมู เิ นียมก่อนแยกขาย -๙-

อา่ นบทอา่ นต่อไปนี้ แล้วตอบคาถาม ขอ้ 15 - 17 ท่ีมา https://www.thaiplastics.org/img/content_attachment/attach/plastic_story.pdf -๑๐-

15. ขอ้ ใดคอื จุดประสงค์ของบทอา่ นนี้ ข. อธิบายขน้ั ตอนการรไี ซเคิลถุงพลาสติก ก. รณรงคก์ ารใชถ้ งุ พลาสติกรไี ซเคลิ ง. ประเภทของถงุ พลาสติกทีน่ ามาใชร้ ีไซเคิล ค. ระบปุ ริมาณการใช้ถุงพลาสติกรไี ซเคิล 16. จากบทอ่านน้ี ขอ้ ใดสรปุ ถกู ตอ้ งเกยี่ วกับการรีไซเคิลถุงพลาสตกิ ก. การหลอมเหลวเป็นข้ันตอนหนง่ึ ของการรีไซเคิลถุงพลาสติก ข. ผลผลิตทไ่ี ดจ้ ากการรีไซเคลิ คอื เม็ดพลาสติกสาหรับนาไปทาพลาสตกิ ชีวภาพ ค. ถุงพลาสติกที่จะนามารีไซเคิลต้องเปน็ ถุงชนดิ หูหิ้ว (T – SHIRT BAGS) เท่าน้ัน ง. การรีไซเคิลถงุ พลาสติกจะต้องนาถุงพลาสตกิ ทุกประเภททมี่ ีมาอดั รวมกนั ก่อนท่จี ะเขา้ เคร่ืองรีไซเคลิ 17. ขอ้ ใดเรยี งลาดบั การดาเนินการรีไซเคิลถุงพลาสตกิ ไดถ้ กู ต้อง 1) เข้าเครือ่ งตดั เป็นเมด็ พลาสติก 2) นาขยะพลาสตกิ สง่ ไปที่โรงงานรีไซเคลิ 3) เขา้ เครอ่ื งเป่าถุงเพ่ือผลิตกลับมาเป็นถงุ ใหม่ 4) นาถุงพลาสตกิ ไปเขา้ เครื่องเพอื่ หลอมเหลวเป็นเม็ดพลาสตกิ 5) ทาความสะอาดจากนนั้ นาไปท้งิ ในถังขยะทม่ี ีสญั ลักษณ์รไี ซเคิล ก. 2) 4) 3) 1) 5) ข. 2) 3) 4) 1) 5) ค. 5) 3) 4) 1) 2) ง. 5) 2) 4) 1) 3) -๑๑-

อ่านบทอ่านตอ่ ไปนี้ แล้วตอบคาถาม ขอ้ 18 - 20 -๑๒-

18. ขอ้ ใดคือวตั ถปุ ระสงค์ของบทอ่านน้ี ข. แนะนา ก. บอกกล่าว ง. รายงานข้อมลู ค. ประชาสมั พันธ์ 19. บุคคลใดปฏบิ ัติตนไมถ่ กู ต้องจากบทอา่ นน้ี ก. ฟา้ เวน้ ระยะจากเพ่ือนเมื่อต้องพดู คยุ กนั ข. ฟ่างหมน่ั ล้างมือด้วยสบู่และน้าสะอาดอยเู่ สมอ ค. ฝนรับประทานอาหารโดยใช้ภาชนะรว่ มกับคณุ พ่อคุณแม่ ง. ฝ้ายแชผ่ ลไม้ด้วยนา้ ดา่ งทบั ทมิ และล้างให้สะอาดก่อนนามารับประทาน 20. บทอ่านนเ้ี กยี่ วข้องกับข้อใดน้อยท่ีสุด ข. ข้อควรปฏบิ ตั ใิ นยุค New Normal ก. วิธกี ารดแู ลตนเองและครอบครัว ง. การรณรงค์หลกี เล่ียงสถานท่ีเส่ียงกับการติดเช้อื ค. ข้อควรระวงั เพ่ือหลกี เล่ียงการติดเชอื้ -๑๓-

ฉบับท่ี ๒ การเขยี น คาชแ้ี จง (ครูอา่ นคาชีแ้ จงใหน้ ักเรียนฟัง) ให้นักเรียนเขียนเรื่องตามจินตนาการในประเด็น “ชีวิตต้องเปล่ียน ลดเส่ียงโควิด - 19” ดว้ ยตวั บรรจงครง่ึ บรรทดั ความยาว 9 - ๑๐ บรรทัด และตั้งช่ือเร่อื งให้เหมาะสม ใชเ้ วลา ๒๐ นาที ชอ่ื ....................................................................................... ชัน้ ............. เลขที่ ............ …………………..………….……...........…………………………………………..…… …………………..………….……………………………………………………………………………………………………………………..…… ……………………………………………………………………………………………………………….……………………………………….… ……..………….…………………………………………………………………………………………………….…………………….…………… ………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………… ……..…………..………….………………………………………………………………………………………………………........................ …….………………………………………………………………………………………………………………………..……………….............. ……..………….…………………………………………………………………………………………………….…………………….…………… ………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………… ……..…………..………….………………………………………………………………………………………………………........................ …….………………………………………………………………………………………………………………………..……………….............. …….………………………………………………………………………………………………………………………..……………….............. -๑๔-