สรรคส์ ร้างเร่ืองเล่าสสู่ ากล: ละคร ซรี ีส์ ทีวดี ราม่า 46 1หลกั การ สร้างตวั ละครหลกั ทีเ่ ป็นสากล ตัวละครหลักที่เป็นสากลหมายถึงตัวละครประเภท protagonist หรือ central character ที่มีทัศนะและพฤติกรรมสอดคล้องกับภาพของ บคุ คลท่ัวไปทั้งในความเปน็ จริงหรอื ในมโนคติของสงั คมยุคใหม่ หากตัวละคร ขาดความสากล ผชู้ มอาจไม่เข้าใจตัวละครจนนำไปส่กู ารปฏิเสธตัวละครได้ หลกั การสร้างตัวละครหลกั ทีเ่ ปน็ สากลในโครงการน้มี ดี ว้ ยกนั ทั้งส้ิน 4 ประการ ได้แก่ เติมความเป็นมนุษย์ เติมคุณค่าของมนุษย์ตามอุดมคติ สากล สร้างตัวละครให้เป็น magnetic character และเติมความขัดแย้ง ดา้ นภาพลักษณ์ 1.1 เติมความเปน็ มนุษย์ ความเปน็ มนุษย์ของตวั ละครหมายถึงการท่ตี ัวละครแลดูไมส่ มบูรณ์ ในทางความคิด อารมณ์ พฤติกรรม มีปูมหลัง มีแรงจูงใจ แต่สามารถ เปลี่ยนแปลงหรือเรียนรู้เพื่อพัฒนาตนได้ดุจดั่งมนุษย์ในชีวิตจริง ตัวละคร ประเภทนค้ี อื round character ซ่ึงแตกตา่ งจาก flat character ในเรื่องเล่า แบบเดมิ ๆ ความเป็นมนษุ ย์สำคัญตรงทที่ ำใหต้ ัวละครมีชีวิตสำหรบั ผูช้ ม ผลการศึกษางานยอดนิยมจำนวนหนึ่งชี้ว่าตัวละครที่จะได้รับ เสียงตอบรับในวงกว้างและสามารถส่งออกไปยังต่างประเทศได้ต้องแสดง ลักษณะของมนุษยแ์ ละเป็นลักษณะของมนุษย์ทีโ่ ลกสากลยอมรบั ซ่ึงจะช่วย ให้ผู้ชมเชอ่ื ในการมีอยูข่ องตัวละครรวมทงั้ ผูกพนั กบั ตัวละครได้งา่ ย ความเป็น มนุษย์ในเรื่องร่วมสมยั อาจปรากฏได้หลายรูปแบบจนยากจะระบใุ ห้ตายตัว กระนั้น ความเป็นมนษุ ยใ์ นเร่อื งรว่ มสมัยมกั ปรากฏซำ้ ในรปู แบบดงั ต่อไปน้ี
สรรค์สรา้ งเรอ่ื งเลา่ สู่สากล: ละคร ซรี ีส์ ทีวดี ราม่า 47 1) เปน็ นกั ปฏวิ ัติ เปน็ คนท้าทายสังคม กล้าสรา้ ง 2) เปน็ นกั สืบ ความเปล่ียนแปลง 3) เปน็ นักผจญภัย เป็นคนรู้จักสงสยั เรียนรู้ ใช้ปญั ญาไขข้อ 4) เปน็ ผใู้ ห้/ผู้เสียสละ ข้องใจ เป็นนกั เสีย่ งโชคเพอ่ื คน้ หาอะไรบางอยา่ ง 5) เป็นผูน้ ำ ซึ่งสำคัญ เปน็ คนทีเ่ ขา้ อกเข้าใจผู้อืน่ มคี วามรัก 6) เป็นผมู้ งุ่ หวัง เหนอื กวา่ ตัวละครอืน่ หรอื พร้อมเสยี สละ ความสำเรจ็ ตามหลักคิด ตนเองเพื่อบุคคลอ่ืน ทุนนิยม รจู้ กั อ่านสถานการณ์ นำพาทีมรอดพน้ 7) อื่นๆ จากภัย มีวินัย อาจจะดดุ ัน ไมป่ ระนปี ระนอม มเี ป้าหมายชีวิตชัดเจน มงุ่ ม่นั จะบรรลุ เป้าหมายโดยไมย่ ่อท้อ ไม่หย่ีระตอ่ สังคม ตัวละครนำในซีรีส์คลาสสิกเรื่อง The X-Files มีรูปแบบความเป็น มนุษย์ตามที่ระบุในรายการข้างต้น Fox Mulder และ Dana Scully คือเจ้าหน้าที่รัฐที่พยายามต่อกรกับรัฐบาลในหลายกรณีเพื่อสืบสวนเรื่อง ลึกลับภายใต้การปกปิดของรัฐบาล ความเป็นมนุษย์ของทั้ง 2 จึงโดดเด่น ในด้านการเป็นนักสืบ ต้องใช้ปัญญา ทักษะทางความคิด รวมทั้งความกล้า ในการปฏิบัติภารกิจ ความเป็นมนุษย์เช่นนี้ยังคงเป็นที่นิยมจนปรากฏ ในงานบนั เทิงยคุ ปัจจุบนั
สรรคส์ ร้างเรอื่ งเลา่ สสู่ ากล: ละคร ซีรสี ์ ทีวดี ราม่า 48 (ตัวละคร Fox Mulder และ Dana Scully ในเรอื่ ง The X-Files) อีกตัวอย่างมาจากภาพยนตร์เรื่องฉลาดเกมส์โกง ตัวละครนำ ในเรื่องคือครูพี่ลิน มีลักษณะของนักผจญภัยและกล้าเสี่ยงโชค ความเป็น นักผจญภัยของครูพี่ลินเห็นได้จากการตัดสินใจช่วยเพื่อนๆ ทำข้อสอบด้วย การบอกคำตอบระหว่างสอบเพื่อแลกกับเงิน การโกงในแบบของครูพี่ลิน ต้องอาศัยความกลา้ เพราะมคี วามซับซ้อนและสุ่มเสี่ยงท่จี ะถูกจบั เหนอื อ่ืนใด การโกงของครพู ี่ลินเป็นพฤติกรรมทีฝ่ ่าจารตี ความเป็นเด็กดีในโลกทัศน์ของ คนทั่วไปรวมทั้งสะท้อนความไม่เกรงกลัวตามวิสัยของคนชอบผจญชีวิต หากครูพี่ลินเป็นเด็กดีตามกรอบของสังคมจนไม่ได้มีส่วนร่วมในการโกง ข้อสอบหรือเข้าไปมีส่วนร่วมเพียงเพราะถูกตัวละครร้ายบีบบังคับ (ซึ่งช่วย บ่งบอกว่าครูพี่ลินเป็นคนดีที่ถูกรังแกตามแบบฉบับนางเอกในเรื่องเล่าไทย) ภาพของฉลาดเกมส์โกงจะออกมาอีกรูปแบบ แต่ระดับความน่าสนใจของ ต ั ว ล ะ ค ร อ า จ จ ะ ล ด ล ง ไ ป ด ้ ว ย ข า ด พ ล ั ง ข อ ง น ั ก ผ จ ญ ภ ั ย แ ล ะ ข า ด ส ี สั น สำหรับผชู้ ม
สรรค์สรา้ งเรอื่ งเล่าสู่สากล: ละคร ซรี ีส์ ทีวดี ราม่า 49 (ตวั ละคร “ครพู ่ลี ิน” ในภาพยนตรเ์ รื่องฉลาดเกมส์โกง) อย่างไรก็ดี ตัวละครหนงึ่ ๆ อาจมีรปู แบบความเปน็ มนษุ ยผ์ สมผสาน ก็ได้ เช่น ตวั ละครเดก็ ในซีรีส์ Stranger Things บทบาทของกลุ่มเด็กในซีซัน 1 มที ั้งความเปน็ นกั ผจญภยั เป็นนกั สบื และเป็นนักปฏวิ ตั ิ ความเป็นนักผจญ ภัยสะท้อนจากภาพความร่วมมือของทุกคนในการเสาะหาเพื่อนรักในกลุ่ม ซึ่งสูญหายไปในภาวการณ์ไม่ปรกติของชุมชน ความเป็นนักสืบสะท้อนจาก ความพยายามคิดวิเคราะห์สาเหตุรวมถึงสถานที่ที่จะพบเพื่อนของตน ความเป็นนักปฏิวตั ิมาจากการไม่ยอมสยบต่อคำสั่งบุพการที ี่ห้ามไม่ให้เด็กๆ ทำอะไรเก่ียวกับงานค้นหา (กลุ่มตัวละครเด็กใน Stranger Things, Season 1)
สรรคส์ รา้ งเร่ืองเลา่ สสู่ ากล: ละคร ซรี ีส์ ทวี ดี ราม่า 50 นอกจากที่กล่าวมาน้ี ทุกตัวละครสากลยังมีลักษณะร่วมกันอีก 3 ประการจนแทบจะกลายเป็นลักษณะบังคบั ไดแ้ ก่ 1) เรียนรู้ความบกพร่องของตนเองเสมอตามหลักคิดที่ว่ามนุษย์ ย่อมเรยี นร้บู ทเรยี นตลอดเวลาด้วยไม่มีใครสมบรู ณพ์ รอ้ ม 2) ฉายภาพความเปน็ นักส้ซู ง่ึ ส่อื ถงึ ความเชอื่ ในศักยภาพของมนุษย์ สมัยใหม่ 3) แสดงปัญญาส่วนตนมากบ้าง น้อยบ้างเพื่อแก้ไขสถานการณ์ หรือ อาจแสดงทกั ษะพเิ ศษบางอยา่ งทตี่ วั ละครอน่ื ไมม่ ี ความเป็นมนุษย์ในตัวละครหลักยังอาจเด่นชัดในรูปของแรงจูงใจ ซึ่งทำให้ตัวละครมรี ปู แบบทางความประพฤติเฉพาะตัวและโดดเด่นในสายตา ผู้ชม รายการต่อไปนี้คือตัวอย่างแรงจูงใจที่พบได้บ่อยในตัวละครหลัก ระดบั สากล 1) ตัวละครแบกรบั ความผิด เพราะเคยหลงผิดอยา่ งร้ายแรง 2) ตัวละครเก็บงำความขมขื่น เพราะเคยสูญเสียอะไรบางอย่าง หรอื ประสบความเจบ็ ปวดทางใจ หรือ กาย 3) ตัวละครหวังการแกแ้ คน้ เพราะโดนกระทำอยา่ งปา่ เถ่ือน 4) ตัวละครใฝ่ฝันความเหนือชั้น เพราะโดนหยามเหยียดจนรู้สึก มปี มด้อย 5) ตัวละครแสวงหาความเปล่ียนแปลง เพราะเบื่อหน่ายชีวิต หรือ เปน็ ความฝนั ในวยั เด็ก 6) ตัวละครเฝ้าฝันความรักหรือต้องการความรักอยู่ในใจลึกๆ เพราะลม้ เหลวในการสรา้ งสมั พันธ์ 7) อ่ืนๆ
สรรคส์ รา้ งเรอื่ งเลา่ ส่สู ากล: ละคร ซีรีส์ ทีวดี ราม่า 51 เหตุผลของแรงจูงใจคือสิ่งที่จะผลักให้ผู้ชมเชื่อในตัวละคร โดยเฉพาะแรงจูงใจทต่ี รงกบั ชีวิตจรงิ ในสังคม ซงึ่ อาจไมส่ วยงาม แตแ่ รงจูงใจ อันไม่สวยงามนั้นจะทำให้ตัวละครดูเป็นคนในชีวิตจริงซึ่งตรงกับความชอบ ของผ้ชู มสมยั ใหมท่ ี่รู้สกึ สนกุ กับส่วนผสมของความจรงิ ไม่ว่าจะอย่างไร สังคมโลกพร้อมให้ค่าแก่ความสามารถของมนุษย์ มากกว่าโชคชะตาและไม่ให้ราคาแก่แนวคิดที่จำนนต่อความไร้เหตุผล ความไม่เป็นธรรม การบบี บังคบั หรอื ฟ้าลขิ ิต ดงั น้ัน การสร้างสรรค์ตวั ละคร ที่ขัดแย้งกับการพิสูจน์ความสามารถของมนุษย์อาจไม่ประสบความสำเร็จ ในเวทีสากลไดโ้ ดยงา่ ย ทั้งหมดนี้คือความเป็นมนุษย์ที่ควรบูรณาการเข้าไปในตัวละคร สากล แต่ความเปน็ มนุษย์ตามหลกั สากลอาจมมี ากกว่าท่ียกมา และอาจต้อง อาศัยความรูท้ างดา้ นมนุษยศาสตร์/จิตวิทยาทำความเข้าใจ ความเป็นมนุษย์ เปน็ เรอื่ งละเอียดและไม่เคยตายตวั หากจะมุ่งสู่ตลาดสากล ผสู้ ร้างสรรค์ต้อง เขา้ ใจมนุษยใ์ นทางสากลให้มากทีส่ ุด ผสู้ รา้ งสรรคย์ ังต้องคำนงึ ด้วยว่าความรู้ เกี่ยวกับมนุษย์ไม่มีวันหยุดนิ่ง เพราะลักษณะมนุษย์ที่น่าพึงพอใจสำหรับ คนร่วมสมัยสามารถแปรเปลี่ยนได้ตามเงื่อนไขการเมือง เศรษฐกิจ สังคม ผู้สร้างสรรค์จึงควรค้นคว้าอย่างต่อเนื่องเพื่อให้ทันต่อกระแสธารแห่งความ เปลยี่ นแปลง 1.2 เติมคุณค่าของมนุษยต์ ามอดุ มคติสากล ขณะที่ข้อ 1.1 อธิบายรูปแบบความเป็นมนุษย์ที่เชื่อว่าโลก ให้การยอมรับและช่วยให้ผู้ชมเชื่อมโยงกับตัวละครได้ง่ายด้วยเป็นลักษณะ ของมนุษย์ซึ่งตรงกับความชอบตามยุคสมัย ข้อ 1.2 หมายถึงหลักการ ท่จี ะช่วยเตมิ เตม็ ความเปน็ มนุษย์ของตวั ละครให้สมบรู ณข์ ้นึ
สรรคส์ รา้ งเรือ่ งเล่าสู่สากล: ละคร ซีรสี ์ ทวี ดี ราม่า 52 กลา่ วคอื ไม่วา่ การสรา้ งตัวละครหลกั องิ ความเป็นมนุษย์รูปแบบใด ดูดีหรือเลวร้ายเพียงใด ผู้สร้างสรรค์ควรกำหนดให้ตัวละครหลักมีแก่น ความคิด การแสดงออก ที่สอดรับกับลักษณะของมนษุ ย์ในอุดมคติของผู้คน ในยุคโลกานวุ ตั ร เช่น 1) มีความเชื่อมั่นในความสามารถของมนุษย์ ไม่พึ่งพาโชคชะตา หรือ อำนาจวเิ ศษโดยไม่แสดงความพยายามของตน 2) เชอื่ ในเสรภี าพ 3) รกั ความเท่าเทียม 4) ยดึ มั่นความถกู ตอ้ ง ยตุ ิธรรม ไมโ่ อนอ่อนตามผลประโยชน์ 5) ยินดีปรบั ตวั ใหเ้ ขา้ กับการเปลย่ี นแปลง 6) เชิดชูความหลากหลาย เช่น ความหลากหลายทางชาติพันธ์ุ ความหลากหลายทางเพศ ความหลากหลายทางศาสนา ฯลฯ 7) ค้นคว้าความรู้ ใช้ปัญญาแก้ไขโจทย์ 8) เข้าใจเทคโนโลยี หรือ เห็นความสำคัญของนวัตกรรม 9) อทุ ศิ ตนแก่สงั คม 10) อืน่ ๆ คุณค่าความเป็นมนุษย์เหล่านี้คือรายละเอียดสำคัญในการสร้าง ตัวละครสำหรับงานส่งออก เพราะคุณค่าสากลคือปัจจัยที่จะเสริมแรงให้ ตวั ละครประทบั ใจผู้ชม ต่อไปนี้เป็นตัวละครตัวอย่างจากงานบันเทิงคละประเภท ได้แก่ ซีรสี ์ ภาพยนตร์ แอนิเมชัน แตล่ ะเรอ่ื งไดร้ ับการกล่าวขานในแง่ของตัวละคร นำซึ่งเผยคุณค่าของมนุษย์ตามคตินิยมสากล
สรรคส์ รา้ งเรอ่ื งเล่าสู่สากล: ละคร ซรี สี ์ ทีวดี ราม่า 53 1) Barry Allen ในซีรสี ์ The Flash - อทุ ิศตนใหแ้ ก่งานปอ้ งกนั ภัยคกุ คาม - ยอมรับความแตกต่างของบคุ คลจนสามารถทำงานเปน็ หมู่คณะได้ - รู้จกั เทคโนโลยีใหมๆ่ และนำมาใช้เพอื่ ประโยชน์สูงสุด The Flash เป็นที่นิยมอยู่แล้วด้วยพัฒนามาจากการ์ตูนชื่อดัง แต่เมอ่ื ปรากฏโฉมในซีรสี ์ ผสู้ ร้างใสค่ ณุ ค่าความเปน็ มนุษย์ลงไปจนตัวละครน้ี เป็นมากกวา่ ยอดมนุษยต์ ามพิมพน์ ยิ มสำหรบั เยาวชน 2) Jimmy Logan ในภาพยนตร์เรอื่ ง Logan Lucky - ใช้ปัญญาดังที่เห็นจากการวางแผนโจรกรรมทรัพย์ของนายทุน ผู้มงั่ คัง่ จากธรุ กิจสบู รดี คนทว่ั ไป - มีความเผื่อแผ่พวกพอ้ ง รู้จกั พอ ไมล่ ะโมบ - ไม่ไดใ้ ช้เงินสนองความสุรุย่ สรุ า่ ยของตัวเองแตเ่ พ่ือไดอ้ ยกู่ บั ลูกสาว
สรรคส์ รา้ งเร่ืองเล่าสู่สากล: ละคร ซรี ีส์ ทวี ดี ราม่า 54 ดว้ ยลักษณะขา้ งตน้ Logan จึงไดร้ ับการยอมรบั จากผู้ชมทัง้ ทท่ี ำผิดกฎหมาย 3) Deadpool ในภาพยนตร์เรื่อง Deadpool 2 - อุทศิ ตนเพ่อื สงั คม เสียสละ (ดัง่ การทำงานของ NGO) - มีความรักแก่เพ่ือนมนษุ ย์ - ยึดมน่ั ความถูกตอ้ ง ยตุ ิธรรม Deadpool เป็นตัวละครประเภท anti-hero นิสัยหลายอย่าง โดยเฉพาะมารยาททางสังคมเข้าขั้นต่ำทราม แต่รายละเอียดของความเป็น มนษุ ย์ตามคตนิ ิยมสากลช่วยทำใหผ้ ้ชู มยอมรบั Deadpool ในบทนำ
สรรค์สรา้ งเรอื่ งเล่าสู่สากล: ละคร ซรี สี ์ ทีวดี ราม่า 55 4) Jim ในซีรสี แ์ อนิเมชันเร่ือง Trollhunters: Tales of Arcadia - ยอมรับการเปลี่ยนแปลงตัวเองจากนักเรียนธรรมดาสู่นักสู้ในโลก ของ Troll ทั้งที่มีความหวาดกลัวในใจลึกๆ เพราะความผิดพลาด หมายถึงชวี ติ - ยอมรับความแตกต่างทางชาตพิ ันธโุ์ ดยเฉพาะกบั กลมุ่ Trolls - พยายามรบั มือกบั อปุ สรรคเฉพาะหนา้ อนึ่ง คำอธิบายในแต่ละตัวอย่างไม่ได้ครอบคลุมคุณค่าสากลที่พบ ในตัวละครท้ังหมด เชน่ Deadpool ยังมีคณุ ค่าในแง่การปฏิบตั ติ ่อหญงิ คนรัก เพราะ Deadpool รักเดียวใจเดียว รวมทั้งอ่อนโยนต่อคนรักเสมอ หรือ Jimmy Logan ซึ่งเชื่อในความสามารถของคนตัวเล็กจนทำให้เกิดภารกิจ ขนาดใหญ่เกินตัวแต่ประสบความสำเร็จในที่สุด เป็นต้น คุณค่ามนุษย์
สรรค์สร้างเรอ่ื งเล่าสสู่ ากล: ละคร ซีรสี ์ ทวี ดี ราม่า 56 ตามหลักสากลมีหลากหลายมิติ ทั้งมิติความสัมพันธ์ส่วนบุคคล มิติหน้าที่ การงาน มิติอื่นๆ อยู่ที่ว่าตัวละครนั้นเด่นในมิติอะไร ผูกติดกับบริบทไหน ทีย่ กมา จงึ เปน็ เพยี งส่วนหนึ่งของคุณค่ามนุษยเ์ ท่านนั้ แม้คุณค่ามนุษย์ในตัวละครอาจช่วยให้ผู้ชมเชื่อมโยงกับตัวละคร ได้ไม่ยาก ตัวละครจะเป็นที่นิยมหรือไม่ขึ้นอยู่กับปัจจัยอื่นเช่นกัน เช่น การเดินเรื่อง การนำเสนอตัวละครโดยนักแสดง การสื่อสารการแสดง หรือ อื่นๆ คุณค่ามนุษย์ในตัวละครจึงเป็นเพียงส่วนประกอบขั้ นพื้นฐาน แตไ่ ม่ว่าจะอย่างไร ผสู้ รา้ งสรรค์ควรที่จะศกึ ษาลกั ษณะของมนษุ ย์ตามกระแส นยิ ม เพ่อื หาคุณค่าความเป็นมนษุ ย์ทเ่ี หมาะแก่การนำมาเติมลงไปในตัวละคร หลักโดยจะต้องระวังว่าคุณค่านั้นไม่เป็นตัวแทนของคนกลุ่มเดียว แต่เป็น ตัวแทนของทกุ กลุ่มสังคม ในทางตรงกันข้าม ตวั ละครใดทอ่ี บุ ตั ิข้นึ โดยมลี กั ษณะแยง้ กบั คุณค่า ความเป็นมนุษย์ตามหลกั สากลอาจไม่ได้รับเสียงตอบรบั ที่ดใี นเวทีนานาชาติ ด้วยผดิ ไปจากความเชอื่ ของคนทวั่ โลก เชน่ 1) ยึดมั่นในพลังเหนือธรรมชาติอย่าแรงกล้าจนไม่พิจารณาโลก ตามความเปน็ จริง หรอื ไม่พงึ่ ความสามารถของตนเอง 2) ละเลยการเอาใจใส่สังคมรอบขา้ ง 3) มากรัก หรือ ใช้กำลังขนื ใจอกี ฝ่าย 4) ใชค้ วามรนุ แรงกับทุกคน 5) ไม่แสดงออกซง่ึ พฒั นาการทางความคิด 6) เอาแต่อารมณ์ ความตอ้ งการของตนเอง 7) อ่ืนๆ
สรรค์สรา้ งเรื่องเลา่ สสู่ ากล: ละคร ซรี ีส์ ทีวดี ราม่า 57 หากตัวละครยังคงเด่นด้วยลักษณะข้างต้น โอกาสที่จะข้าม พรมแดนไปสู่ความเป็นงานสากลอาจจะไม่บรรลุได้โดยง่าย หนทางขั้นต้น ในการนำงานละครไปสู่เวทีนานาชาติคือการสร้างสรรค์ตัวละครให้เข้ากับ กระแสธารแหง่ ความทันสมัยอยา่ งทโี่ ลกสากลคาดหวงั 1.3 สร้างตัวละครให้เป็น magnetic character ตัวละครแบบ magnetic character คือตัวละครที่มีลักษณะ อันทำให้ผู้ชมรัก รู้สึกผูกพัน รู้สึกเป็นพวกเดียวกัน เห็นใจ หรือ เอาใจช่วย ทั้งยังทำให้ผู้ชมเชื่อมโยงกับโลกของตัวละครจนเกิดเป็นภาวะ audience engagement ซึ่งถือเป็นกุญแจสำคัญสู่ความสำเร็จของงานบันเทิง ทกุ ประเภท เรื่องเล่าของไทยส่วนมากจะอิงวิธีคือสร้างชะตากรรมอันน่าอดสู ให้แก่ตัวละครหลักจนดูน่าสงสาร นี่ตรงกับจริตของผู้ชมไทยที่ตกอยู่ใน อารมณ์สงสารได้ง่าย แต่ในทางสากล วิธีการสร้างตัวละครให้น่าติดตาม ยังมีอีกหลายประการโดยไม่ปรากฏตายตัวว่าต้องทำอย่างไร ทฤษฎีชื่อ sympathetic hero (หมายถึงตัวเอกอันมีความน่าติดตาม) คือหนึ่งในหลาย วธิ ีทพ่ี ยายามจะประมวลคำอธบิ ายใหค้ รอบคลมุ sympathetic hero ระบวุ ่า ตัวละครหลกั จะกลายเปน็ ท่รี ักของผู้ชมเมือ่ มีลักษณะตอ่ ไปน้ีไม่ต่ำกว่า 5 ขอ้ 1) ตวั ละครหลักมคี วามกล้า เพราะบุคคลทกี่ ลา้ ที่เทา่ นั้นท่ีจะลงมือ ปฏิบัติ แล้วขับเคลื่อนเรื่องราวให้ดำเนินต่อไป ความกล้าของตัวละคร ต้องเผยใหเ้ ห็นในชว่ งแรกๆ หรอื จุดที่เร่ืองเดนิ มาถึงปมปัญหา 2) ตัวละครหลักเผชิญความเสียหายอย่างไม่ยุตธิ รรม หลังจากเผย ความกล้าของตัวละคร ความเสียหายที่เกิดขึ้นอย่างไม่สมควรสามารถ ช่วยผกู มัดความรู้สึกผ้ชู มให้แนบตดิ กบั ตัวละคร
สรรคส์ ร้างเรอ่ื งเล่าสสู่ ากล: ละคร ซีรสี ์ ทวี ดี ราม่า 58 3) ตัวละครหลักมีทักษะพิเศษ เพราะผู้ชมย่อมชื่นชอบบุคคล ที่โดดเด่นกว่าผู้อื่นด้วยความสามารถเฉพาะทาง มีความสูงส่งในด้านใด ด้านหนง่ึ และจิตใจท่เี ป็นธรรม 4) ตัวละครหลักมีความสนุก อาจจะในบางฉากเพื่อเสริมอรรถรส ด้วยอารมณ์ขนั 5) ตัวละครหลักเป็นบุคคลดีอย่างที่เห็นทัว่ ๆ ไป ได้แก่ ช่วยเหลือ ผ้คู น ซื่อสัตย์ คำนึงถึงจิตใจผอู้ ืน่ เปน็ ต้น 6) ตวั ละครหลักตกอยใู่ นอนั ตราย ข้อน้ตี ่างจากความเสียหายอย่าง ไม่ยตุ ธิ รรมเพราะเป็นเรื่องของเหตทุ ่ีทำให้ตัวละครตอ้ งตอ่ สู้อัน มีความบีบค้ัน ทางอารมณด์ ้วยทำใหต้ ัวละครบาดเจบ็ หรอื เสียหายขนาดหนกั ได้ 7) ตัวละครให้เป็นท่ีรักของเพื่อนและครอบครัว 8) ตัวละครหลักมภี าพของคนทำงานหนกั ให้แก่ตัวละคร 9)ตัวละครหลกั แสดงความมุง่ มน่ั บางอยา่ งในฐานะแรงขบั ดันทางใจ กรณีตัวอย่างทีพ่ ิสูจน์ความถกู ต้องของทฤษฎีคือตัวละครซอจังกมึ ในเรื่องแดจังกมึ เพราะเมื่อเทียบกบั คำอธิบายแล้วพบว่าซอจังกมึ มีลกั ษณะ ตามหลัก sympathetic hero มากถึง 8 ข้อ ข้อเดียวที่ไม่ปรากฏคือความ สนุกหรอื ความขบขนั ซอจงั กึมคอื ตัวละครท่ีผ้ชู มท่วั โลกพดู ถึงบ่อยครั้งเม่ือให้ ความเห็นเก่ยี วกบั ละครเรอื่ งน้ีจนเป็นท่ีประจักษ์ว่าแดจังกมึ โด่งดงั ในยุคกลาง ทศวรรษ 2000 เพราะมตี วั ละครหลักซ่ึงจับความสนใจผู้ชมได้ดี เพื่อพิสูจน์ว่าซอจังกึมมีคุณลักษณะตรงกับหลักการในทฤษฎี ตารางต่อไปนี้อธิบายรายละเอียดของซอจังกึมโดยยกตัวอย่างมาจากการ กระทำของตวั ละครในชว่ งตอนสำคญั
สรรค์สรา้ งเรือ่ งเล่าสสู่ ากล: ละคร ซีรีส์ ทีวดี ราม่า 59 ซอจังกมึ sympathetic รายละเอยี ด hero ในเนื้อเรื่องซอจังกึมมีความอาจหาญ พร้อมที่จะเผชิญกับปัญหาต่างๆ และ มคี วามกลา้ ไม่ยอมแพ้อะไรง่ายๆ ข้อนี้ถือเป็นคุณสมบัติหลักของตัวละคร เพราะตั้งแต่ เด็กจนโต ซอจังกึมพบเจอปัญหามากมายแทบตลอดทั้งเรื่อง จึงทำให้ผู้ชม ถกู กลนั่ แกล้ง เหน็ ความกล้าของซอจงั กมึ ในการเปิดหน้าชนกับปัญหา เชน่ ยอมเสยี่ งตัวเอง เพื่อช่วยเหลือผูใ้ นเหตุการณ์หัดระบาด ณ ขณะนั้น โรคหัดเกิดจากเดก็ และ เยาวชน ใครที่เป็นโรคนี้จะต้องแยกตัวออกไปและไม่มีใครกล้าเข้าใกล้ แต่ซอจังกมึ กลับอยู่กบั กลุ่มผูต้ ดิ โรค กระทง่ั โอบกอดเพือ่ ใหก้ ำลงั ใจ เอาตัวเอง เข้าไปเสี่ยงเพ่ือหาทางรักษาและทำการทดลอง ความกล้าของซอจังกึมคือจุดเด่นประจำตัวทำให้ตัวร้ายของเรื่องใส่ร้าย ซอจังกมึ หลายต่อหลายครั้ง ตัวอยา่ งหนึง่ คอื กรณเี ปด็ กำมะถนั พระราชาทาน
สรรคส์ รา้ งเรื่องเล่าสสู่ ากล: ละคร ซรี สี ์ ทีวดี ราม่า 60 เป็ดแล้วมอี าการผิดปกติ แตซ่ อจังกมึ แยง้ ว่าเป็ดไม่ใช่ทีม่ าของอาการดังกล่าว ทำให้ต้องหาข้อหักลา้ งด้วยการทดสอบ ตัวร้ายของเรือ่ งให้คนที่จะตอ้ งทาน เป็ดไปทานอะไรบางอย่างเพื่อให้เกิดอาการเดียวกัน เมื่อบุคคลคนนั้นมา ทำการทดสอบ จึงกลายเป็นว่าข้อโต้แย้งของซอจังกึมผิด ต้องโทษไปพำนกั ยังเกาะเซจู มีทักษะพิเศษกว่า ซอจังกึมไม่ว่าจะในฐานะคนของห้องเครื่องหรือในฐานะแพทย์ ซอจังกึม ตวั ละครอื่น มีครูที่ดีอยู่เสมอ พร้อมที่จะเรียนรู้ตลอดเวลา ทั้งยังค้นพบความรู้ใหม่ๆ ไม่ขาดสาย ทำให้ตัวละครซอจังกึมมคี วามโดดเด่นในด้านทักษะวิชาชีพ เช่น การปรุงอาหารซึ่งได้รับถ่ายทอดมาจากมารดา ทำให้ซอจังกึมมองอาหาร ต่างจากคนอื่นคือมองว่าอาหารเป็นโอสถ ครั้งหนึ่ง ซอจังกึมใช้อุบายให้ พระพันปีหลวงทานอาหารรักษาโรคโดยทูลว่าเป็นยา แล้วพระพันปีหลวง ก็หายจากประชวร ทักษะดังกล่าวของซอจังกึมตรงกับหลักคิดยอดนิยม ท่ีวา่ “You are what you eat” เปน็ บุคคลดงี าม ตัวละครซอจังกึมจัดเป็นบุคคลที่ยึดมั่นในศีลธรรมมากที่สุดของเรื่อง เป็นคนทชี่ อบชว่ ยเหลอื ผ้อู นื่ ตอนท่เี ปน็ แพทย์ กย็ อมเสยี สละตวั เอง แยกเด็ก ท่ีป่วยติดเชื้อและหาวิธีรักษาด้วยตัวเองทั้งๆ ที่เสี่ยงติดเชื้อ อีกตัวอย่างคือ ความกตัญญู ซอจงั กมึ กตญั ญตู อ่ มารดา กตญั ญตู อ่ อาจารย์ เชอื่ ฟงั และปฏบิ ัติ ตามคำสอน แต่ที่เด่นชัดคือความเป็นคนทำงานที่ไม่เอาหน้าเอาตาแต่ทำ เพราะรับผิดชอบในหน้าท่ี ไม่คดโกง ไม่ใส่ร้ายใคร ความซื่อสัตย์และจริงจัง ในหน้าที่ของซอจังกึมสะท้อนออกมาในหน้าที่ อย่างการตรวจสอบวิธีจัดซื้อ สมุนไพร ซอจังกึมพยายามจนพบว่ามีการผูกขาดสัมปทานนำเข้าโดยสกุล แช จนซอจงั กึมตอ้ งยน่ื ถวายฎกี าเพอ่ื ไมใ่ ห้รบั ซอ้ื สมนุ ไพรจากสกลุ น้สี กลุ เดยี ว ตกอยู่ในอันตราย ในระหว่างทำหน้าที่ ซอจังกึมมักถูกกล่ันแกลง้ ตลอด หลายอย่างเป็นแค่การ บั่นทอนความก้าวหน้าหรือขจัดให้พ้นไปจากหน้าที่ แต่บางอย่างก็นำพาให้
สรรค์สร้างเรอ่ื งเลา่ สูส่ ากล: ละคร ซีรสี ์ ทวี ดี ราม่า 61 ตกอยู่ในความเสี่ยงแก่ชีวิต ดั่งกรณีการรักษาโรคหัด อีกตัวอย่างของภาวะ อันตรายที่ซอจังกึมประสบคือการเป็นบุคคลในความชอบพอของพระราชา โดยที่ซอจังกึมมีบุรุษที่หลงรักอยู่แล้ว ด้วยอำนาจของเจ้าเหนือหัว ซอจังกึมรวมทั้งคนรักอาจจบชีวิตลงเมื่อไรก็ได้ แต่ถ้ามองในภาพรวม ตัวละครซอจังกึมมักจะถูกสร้างสถานการณ์ให้ตกอับ ถูกใส่ร้าย ถูกตามล่า ถูกทางการไล่จับ ตัวละครซอจงั กมึ จึงอยู่ในมีสถานการณ์อนั ตรายเสมอต้ังแต่ ตอนเด็กจนกระทงั่ เตบิ ใหญ่ เป็นทร่ี กั ของ ตัวละครซอจังกมึ เปน็ ตวั ละครที่ตงั้ ใจทำงานมาก มงุ่ มนั่ ตอ่ สิง่ ท่ีจะทำและต้อง บคุ คลรอบขา้ ง ทำจนสำเร็จ ทำให้เหล่าเพื่อนพ้องพร้อมที่จะช่วยเหลือและเป็นห่วง ซอจังกมึ ตลอด ส่งิ น้จี ะเดน่ ชัดในช่วงท้ายเร่อื ง เมอ่ื ขนุ นางเร่ิมแบ่งข้างชัดเจน ซอจังกึมมีผู้คนคอยช่วยเหลือและสนับสนุนตลอดเวลา อย่างการแข่ง ทำอาหารรอบที่ 3 เพือ่ ชิงตำแหน่งซงั กุงสงู สดุ ซง่ึ อาจารยข์ องซอจงั กึมโดนจับ ทำให้ซอจังกมึ แทบจะโดดเดี่ยว แต่ก็ปรากฏมิตรสหายมาให้ความช่วยเหลอื จนสามารถเอาชนะคู่แขง่ ขนั ไดใ้ นทส่ี ุด มีความพากเพยี ร ลักษณะข้อนี้โดดเด่นเท่าเทียมกันความกล้าของตัวละคร เพราะตั้งแต่เด็ก ซอจังกึมต้องทำงานหนัก ต้มน้ำ ล้างจาน เข้าวังเพื่อผจญงานครัวในวัง ทีส่ ลับซับซอ้ น ไม่ละทงิ้ ความ ตัวอย่างทีด่ ีของคณุ สมบัตขิ ้อนี้คอื ช่วงที่ซอจังกึมเปน็ แพทย์ ซอจังกึมมีความ มุ่งม่นั มุ่งมั่นไปทำหน้าที่ในชุมชน เลือกที่จะไม่อยู่ในวังทัง้ ที่ได้รับโอกาสและบรรจุ ในตำแหน่งที่มีความมั่นคง แต่การไปเป็นแพทย์ชุมชนก็เพื่อหาความรู้ มารักษาผู้คนในวังหลวง กล่าวได้ว่าซอจังกึมมีความมุ่งมั่นในเรื่องของการ พฒั นาทักษะวชิ าชีพ
สรรคส์ รา้ งเรอ่ื งเลา่ ส่สู ากล: ละคร ซรี ีส์ ทีวดี ราม่า 62 อยา่ งไรกต็ าม เรื่องเลา่ สากลจำนวนมากบง่ ชี้วา่ ตวั ละครหลกั จะเป็น ทร่ี ักหรอื น่าตดิ ตามได้ไมจ่ ำเป็นต้ององิ หลกั การ sympathetic hero เสมอไป บางครั้ง ตัวละครหลักอาจมลี ักษณะอย่างในทฤษฎแี ค่บางข้อแต่หนักหน่วง และเด่นชัดจนจับอารมณ์ผู้ชม เช่น ตัวละคร Ted ในภาพยนตร์เรื่อง There’s Something about Mary Ted มเี พียงความกล้า โดนกล่นั แกล้ง แสดงตวั ตนในทางสนุกสนาน และไม่ละทิ้งความมุ่งมั่นตามระบุในทฤษฎี เรื่อง There’s Something about Mary ว่าด้วยประสบการณ์ของ Ted ซึ่งเป็นคนที่ไม่มีอะไรพิเศษ โดยเฉพาะเร่อื งเสน่ห์กบั เพศตรงข้าม แต่ Ted จับใจผู้ชมดว้ ยความน่าสงสาร ปนขำเพราะความเป็นตัวละครสนุกที่พบพานแต่ความโชคร้าย Ted โดน กลั่นแกล้งโดยกลุ่มคนที่หลงชอบผู้หญิงคนเดียวกันกับตัวเองคือ Mary แต่ Ted ไม่เคยละทิ้งความมุ่งมั่นในเรื่องหัวใจและยังกล้าที่จะแสดงออก ซึ่งความรู้สึกภายใน ความไร้เสน่ห์ (แต่นำเสนออย่างขบขันทั้งที่ Ted ไม่ใช่ ตัวละครตลกแบบจงใจ) รวมทั้งผจญแต่ความโชคร้ายเกินพอดี ทำให้ Ted อยู่ในความทรงจำของแฟนภาพยนตร์ ตวั ละคร Ted
สรรคส์ ร้างเรื่องเลา่ สู่สากล: ละคร ซรี สี ์ ทวี ดี ราม่า 63 ดังนั้น สิ่งที่จะทำให้ผู้ชมติดตามหรือหลงรักตัวละครหลักอาจจะ ไม่หลากหลายอย่างที่กำหนดในทฤษฎี แต่เป็นลักษณะอันโดดเด่น ชัดเจน เช่น มีความพิเศษในเชิงรูปลักษณแ์ ละเจนจัดในเรื่องจารกรรมอย่าง Bond ใน James Bond หรือ เชื่อในความรักและการให้อภัยทั้งๆ ที่อยู่ในสภาวะ ของการสู้รบอย่าง Boyce ใน Overlord เป็นต้น การสร้างตัวละครเช่นน้ี กอ็ าจเพียงพอท่ีจะเปลยี่ นตัวละครหลกั ใหเ้ ป็น magnetic character สำหรับ ผ้ชู มสากล 1.4 เติมความขดั แย้งด้านภาพลกั ษณ์ ความขัดแย้งด้านภาพลักษณ์ไม่ใช่คุณลักษณะบังคับสำหรับ การสรา้ งตัวละคร แต่ปฏิเสธไม่ไดว้ ่าความขดั แยง้ ดงั กลา่ วเป็นเครอื่ งมือท่ีช่วย เติมความน่าสนใจให้แก่ตัวละครหลักได้ดีเพราะทำให้ตัวละครดูสะดุดตา สำหรบั ผู้ชม เชน่ ตวั ละครเป็นนักฆ่าแตช่ อบทำขนม (ผ้ชู มไม่คิดว่านักฆ่าจะมี ความเชื่อมโยงกับขนมได้) หรือ ตัวละครเป็นเด็กประถมแต่สามารถบริหาร จัดการได้ดั่งผู้ใหญ่ (เด็กในสายตาผู้ชมคือคนด้อยความสามารถ ต้องมีการ เรยี นรจู้ นกวา่ จะเตบิ ใหญ่) เปน็ ตน้ การทบทวนกรณีศึกษาจำนวนหนึ่งทำให้พบว่าผู้ชมสากลชอบ ตัวละครหลกั ท่ีมคี วามขดั แย้งอย่างที่วา่ ไว้ขา้ งต้น เพราะผู้ชมรู้สกึ สนุกทุกคร้ัง ที่เห็นตัวละครมาพรอ้ มกับลักษณะซึ่งสวนทางกับภาพท่ีควรจะเป็น ในแง่นี้ ความขัดแย้งของตัวละครจะหนีไม่พ้นความขัดแย้งกับภาพเหมารวมของ ตัวละครเอง หรือ ขัดแย้งกับบทบาททางสังคมที่ผู้คนคาดหวังให้กระทำ กล่าวคือ ตัวละครหลักอาจมภี าพทางสงั คมอย่างหนึง่ แต่ไมไ่ ดแ้ สดงออกอย่าง ในภาพจนเกิดเป็นความบันเทิง ความขัดแย้งไม่เพียงเรียกความสนใจจาก
สรรคส์ รา้ งเร่ืองเล่าสู่สากล: ละคร ซรี สี ์ ทีวดี ราม่า 64 ผู้ชมได้ แต่ยังสะท้อนความท้าทายของมนุษย์ที่กล้าขัดกับกรอบบางอย่าง ซึง่ สังคมยุคใหม่พร้อมสนบั สนุน ถา้ พิจารณาเรื่องเล่ายอดนยิ มหลายเรือ่ ง จะพบวา่ ความขดั แย้งของ ตวั ละครแบง่ ออกเปน็ รายการต่างๆ ได้ดังนี้ 1) ความขัดแย้งกับภาพเหมารวมทางเพศ เช่น ผู้ชายต้องเป็น สภุ าพบุรุษ ผู้หญงิ ต้องเป็นแมศ่ รเี รอื น กะเทยต้องดดี ด้นิ 2) ความขัดแย้งกับภาพเหมารวมทางอาชีพ เช่น ทหารต้องเป็น ชายชาตรี ครอู าจารยต์ ้องวางตวั ให้นา่ เลอื่ มใส 3) ความขัดแย้งกับภาพเหมารวมทางอายุ เช่น คนชราต้องสงบ วัยร่นุ ต้องรักสนกุ 4) ความขดั แย้งกบั ภาพเหมารวมทางชนชั้นหรอื ตำแหนง่ ทางสังคม เช่น ผู้นาชุมชนตอ้ งมีความเครง่ ขรึม คนรับใชต้ อ้ งดจู ุ้นจ้านหรือไม่ทันโลก 5) ความขัดแยง้ กับภาพเหมารวมทางชาติพันธ์ุ เช่น คนผิวขาวต้อง ดูเป็นพวกก้าวหน้าในทางความรู้ หรือการพัฒนาเศรษฐกิจ คนจีนต้องเป็น คนทเ่ี สียงดงั หรือเร่ืองมาก 6) ความขัดแย้งกับภาพเหมารวมในมิติอื่นซึ่งไม่อาจจัดให้อยู่ใน เกณฑ์ขา้ งต้นได้ ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างความขัดแย้งของตัวละครชื่อดัง มีทั้งสิ้น 5 ตัวอย่าง มาจากงานซรี ีส์ งานภาพยนตร์
สรรคส์ รา้ งเรื่องเล่าส่สู ากล: ละคร ซรี ีส์ ทวี ดี ราม่า 65 ตัวละคร 4 สาวในซรี ีส์คลาสสิกเร่ือง Sex and the City แสดงความขัดแย้งกับภาพเหมา รวมทั้งเพศ เพราะสังคมในยุคดังกล่าว กำหนดให้ผู้หญิงรับบทบาทแบบ passive ในเรอ่ื งความสัมพันธ์ กระท่ังไมส่ ามารถเปิดอก เรื่องทางเพศได้อย่างที่ผู้ชายกระทำ แต่ตัวละครทั้ง 4 กลับมีอุปนิสยั ที่สวนทางกบั ข้อกำหนดโดยสิ้นเชิง ทุกตั วละครยัง สานสัมพันธ์กับคู่รักมากหน้าหลายตาเพ่ือ จะหาคนที่ตรงใจตัวเองให้ได้มากที่สุด ความ ขัดแย้งที่ว่าคือจุดขายของตัวละครในซีรีส์ เร่ืองนี้ Django ใน Django Unchained แสดงความ ขัดแย้งกับภาพเหมารวมทางชาติพันธ์ุ เพราะ Django เป็นนักสู้ในมาดคาวบอยทั้งที่เป็น คนผิวสี ในอเมรกิ ายคุ บกุ เบิกตะวนั ตก คนผิวสี คอื คนช้นั ล่าง มีหน้าที่เพยี งรบั การกดข่ีรวมท้ัง คำสั่งจากคนผิวขาว การขยับตัวเป็นนักสู้ ระดับเดียวกับคนผิวขาวและในแบบของ คนผิวขาวไม่ถือว่าเป็นเรื่องปกติ แต่หากมอง จากอีกมุม ความขัดแย้งของตัวละครน้ี อาจมองให้เป็นความขัดแย้งกับภาพเหมารวม ทางอาชีพกไ็ ด้ เพราะงานคาวบอยสงวนใหก้ บั คนผิวขาวเท่านนั้
สรรคส์ รา้ งเรื่องเล่าส่สู ากล: ละคร ซรี ีส์ ทวี ดี ราม่า 66 มาช่าในเรื่องห้าแพร่ง ตอน คนกอง แสดง ค ว า ม ข ั ด แ ย ้ ง ก ั บ ภ า พ เ ห ม า ร ว ม ใ น ม ิ ต ิ อ่ื น คือภาพนางเอกสวยใสของตัวมาชา่ เอง เพราะ ในเรื่องคนกอง มาช่าเป็นคนสวยที่มีอารมณ์ เหวี่ยง กล้าสบถ ทำอะไรเปิดเผย ทั้งที่ภาพ นางเอกของมาช่าก่อนหน้านั้นคือผู้หญิงในคติ นิยมไทย มีความน่าสงสาร มีความก๋าก่ัน แต่พองาม มีความสวย ฯลฯ ตามแตจ่ ะกำหนด ในบท ซาเอบะ เรียวในอะนิเมะซีรีส์เรื่อง City Hunter แสดงความขัดแย้งกับภาพเหมารวม ทางอาชีพ เพราะเรียวเป็นทั้ง นั กสืบ นักจารกรรม บอดี้การ์ด เรียวจึงควรเป็น ตวั ละครท่ตี ึงเครยี ดกับลักษณะงาน แต่ในเรื่อง เรียวกลับเป็นคนสนุก สร้างความขบขันไปทั่ว ในขณะเดียวกัน ตัวละครเรียวยังถอื ว่าขัดแย้ง ในมิติของภาพลักษณ์พระเอก เนื่องจาก มีความหมกมุ่นทางเพศและแสดงกริยาลามก ต่อหน้าธารกำนัลโดยเฉพาะสาวๆ บ่อยคร้ัง ตัวละครอย่างนี้จึงถือเป็นมิติใหม่ของ การนำเสนอตวั ละครหลักในยคุ ปลาย 80-90
สรรค์สรา้ งเรือ่ งเล่าสู่สากล: ละคร ซรี ีส์ ทีวดี ราม่า 67 กระนั้น ความขัดแย้งด้านภาพลักษณ์ไม่สามารถเกิดขึ้นได้อย่าง สะเปะสะปะ การศกึ ษาท่ผี ่านมาเผยว่าความขัดแย้งท่ีจะประสบความสำเร็จ ต้องตั้งอยู่บนเงื่อนไขคือมีภาพส่วนบุคคลและท่าทีซึ่งขัดกับธรรมเนียม แตไ่ มข่ ดั ตอ่ การยอมรับของผ้ชู ม หมายความวา่ ภาพลักษณ์และท่าทีน้ันอาจมี แนวโน้มที่จะเป็นกระแสในอนาคต หรือ สะท้อนความต้องการของผู้ชม ที่ยังไม่ได้เกิดขึ้นอย่างแพร่หลายในโลกความเป็นจริง ยกตัวอย่างเช่น ภาพลักษณ์ของชายรักชายในรกั แหง่ สยาม ปกตแิ ล้วชายรักชายในภาพยนตร์ ก่อนหน้าจะมีความสะดีดสะดิ้งและเต็มไปด้วยเรื่องทางเพศ แต่ในรักแห่ง สยาม กลับเป็นภาพของชายทั่วไปและเน้นประเด็นความสัมพันธ์อันอบอุ่น ของกันและกัน หรือ เน้นความเข้าใจมากกว่าเรื่องทางเพศ ภาพประการน้ี จึงเป็นที่กล่าวขานในหมู่ผู้ชมเพราะสะท้อนภาพลักษณ์อีกด้านของ ชาวเพศท่ี 3 ซึ่งสงั คมมองข้ามมานาน ดังนั้น ความขัดแย้งด้านภาพลักษณ์ตรึงความสนใจผู้ชมได้เพราะ ช่วยสร้างความแหวกแนวในการรับชมตัวละคร แต่ความขัดแย้งจะ ประสบความสำเร็จเมื่อผู้สร้างสรรค์นำเสนอภาพใหม่ๆ ซึ่งผู้ชมยินดีเปิดรับ ถ้าผู้สร้างสรรค์ท้าทายประเพณีที่เป็นมาโดยขาดเหตุผล ความขัดแย้ง ที่แต่งเติมลงไปจะไม่ประสบความสำเร็จในการกระตุ้นความสนใจ จึงควรมี การศึกษาทัศนะของสังคมให้ละเอียดก่อนนำหลักความขัดแย้งด้าน ภาพลักษณ์มาประยุกต์เพื่อหาคำตอบว่าอะไรคือความเป็นมนุษย์ในใจคน ทต่ี อ้ งการการปลดปล่อยจากกรอบประเพณี
สรรค์สรา้ งเรื่องเลา่ สสู่ ากล: ละคร ซีรสี ์ ทีวดี ราม่า 68 2หลกั การ แตง่ บทสนทนาหรือการสอ่ื สารกับผู้ชมด้วยสากลวธิ ี บทสนทนาหมายถึงบทพูดระหว่างตัวละคร มีหน้าที่ช่วยให้ผู้ชม เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างตัวละครพร้อมกับเห็นเรื่องราว แต่การส่ือสารกับ ผู้ชมหมายถึงการแสดงออกของตัวละครทั้งทางคำพูด การกระทำเพือ่ สื่อให้ ผู้ชมทราบว่าตัวละครคิดอะไร เผชิญกับเหตุการณ์อะไร ฯลฯ การแต่ง บทสนทนาหรือสื่อสารกับผู้ชมด้วยสากลวิธีจึงว่าด้วยศิลปะการสรรหาคำ มาใสบ่ ทสนทนารวมทั้งสรรคส์ รา้ งวิธีส่อื สารทผ่ี ู้ชมทั่วโลกไมเ่ พียงเขา้ ใจ แต่ยัง สนกุ หรือซาบซงึ้ ได้ การแต่งบทสนทนาและการสื่อสารดังกล่าวไม่มีข้อบัญญัติตายตวั มเี พยี งหวั ใจของการทำงานอันอธบิ ายว่าผสู้ ร้างสรรคจ์ ะทำอย่างไรก็ได้เพ่ือให้ ไดบ้ ทสนทนาและการสอ่ื สารซง่ึ ชวนให้ผชู้ มคดิ ตีความ เพราะผู้ชมโดยเฉพาะ กลุ่มผู้ชมสากลชอบที่จะคิดวิเคราะห์เรื่องราว การแทรกความรู้ลงใน บทสนทนากช็ ว่ ยสร้างผลลพั ธ์เปา้ หมายเช่นกันด้วยผ้ชู มชอบท่ีจะเรียนรู้อะไร ใหม่ๆ การคิดและเรียนรู้จะกระตุ้นให้ผู้ชมเชื่อมโยงตนเองเข้ากับโลกของ ตัวละคร ยุทธวธิ กี ารแตง่ บทสนทนา หรอื การสือ่ สารใหม้ ศี ักยภาพพอจะยั่ว ผู้ชมให้คิดและเรียนรู้สามารถแบ่งได้เป็น 4 วิธี ได้แก่ สร้างบทสนทนาท่สี อื่ ความทางอ้อม สื่อสารผ่านอวัจนภาษา สร้างบทสนทนาที่สื่อถึงตัวตนของ ตัวละครหรือสถานการณ์ที่ตัวละครประสบ และสร้างบทสนทนาที่แสดงถึง ความรูค้ วามชำนาญ
สรรคส์ รา้ งเรอ่ื งเลา่ ส่สู ากล: ละคร ซรี สี ์ ทวี ดี ราม่า 69 2.1 สรา้ งบทสนทนาที่สื่อความทางอ้อม (subtext) บทสนทนาที่ใช้ในงานบันเทิงสากลสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ ประเภทสื่อความทางตรงและประเภทสื่อความทางอ้อม ประเภทสื่อความทางอ้อมอยู่ในเรื่องเล่าระดับสากลจนเป็นนิจศีล ฉะนั้น จดุ จับผู้ชมของเรอ่ื งเลา่ สากลจึงอยทู่ ี่องค์ประกอบอย่างบทสนทนาไม่ต่างจาก องค์ประกอบอื่น ในมุมนี้ ผู้สร้างสรรคม์ ักประดษิ ฐ์บทสนทนาอย่างพิถีพิถัน เพื่อให้เกิดความหมายโดยนัยมากกวา่ จะเขียนให้บทสนทนาเป็นแค่ช่องทาง บอกกล่าวอารมณ์ความรู้สึกตัวละครอย่างตรงไปตรงมา หากต้องการสื่อว่า ฉันหิว ฉันโกรธ ฉันรักเขา ความรู้สึกเหล่านีจ้ ะถูกแปลงคำให้มคี วามซับซ้อน มากขึน้ อย่าง “ฉนั หิว” แปลงเปน็ “ไปร้านนี้ดว้ ยกันไหม รูส้ กึ เหมอื นตอ้ งการ อะไรมาเตมิ พลัง” เปน็ ตน้ บทสนทนาประเภทนี้จึงเป็นปัจจัยของ audience engagement ด้วยยวั่ ใหผ้ ู้ชมพยายามทำความเขา้ ใจตัวละครโดยไมร่ ู้ตัว ตัวอย่างตอ่ ไปน้มี าจากซีรีสเ์ ร่ือง 30 Rock ของสหรัฐฯ ออกอากาศ ปี 2006-2013 การสนทนาระหว่างตัวละครตลอดทั้งเรื่องเต็มไปด้วยลูกเลน่ ของคำให้ผู้ชมคดิ ตามและตคี วามจนกลายเป็นความสนกุ ในฉากเริ่มต้นตอน หนึง่ ตวั ละคร Liz เดนิ เขา้ มาในห้องทำงานพรอ้ มกบั ห้ิวถงุ ชอปปิ้งพะรุงพะรัง แต่บรรดาคนทำงานอื่นๆ ดูไม่เป็นสุขเพราะป่วยด้วยไข้หวัด Liz กล่าวทัก ดว้ ยนำ้ เสียงสดใส Liz สวัสดีทกุ คน เชา้ น้ีเป็นไงกันบา้ ง Frank ผมตดิ หวดั ผมมีไข้ เท้าผมบวมเป๋ง แล้วผมก็ร้สู กึ เหมือนลำไส้ จะระเบดิ ตู้ม
สรรคส์ ร้างเรื่องเล่าสสู่ ากล: ละคร ซีรสี ์ ทวี ดี ราม่า 70 Liz ไมส่ น อีกสี่วนั ช้นั กจ็ ะไดไ้ ปสนุกทห่ี าด St. Bartleby’s แลว้ Lutz St. Bartleby’s นนั่ มันเกาะที่การเมืองโคตรจะดุเดอื ดทส่ี ดุ ใน บาฮามาสไมใ่ ชร่ ึ? จากตัวอย่างจะพบว่าสิ่งที่ตัวละครอื่นตอบ Liz ไม่ได้มีความหมาย อย่างที่พูดแต่เป็นการค่อนแคะ คำตอบของ Frank หมายถึงตัวเขาเอง ไมส่ บายเลย ขณะทค่ี ำกลา่ วของ Lutz เหมือนจะบอกว่าถึงไปเท่ียวที่น่ัน Liz กไ็ มม่ ีความสขุ อย่างท่ีฝันแน่นอน ซรี สี ์เรื่อง 30 Rock
สรรค์สรา้ งเรอ่ื งเล่าสสู่ ากล: ละคร ซรี สี ์ ทีวดี ราม่า 71 2.2 ส่อื สารผ่านอวจั นภาษา ความสำคัญของการสื่อสารผ่านอวัจนภาษาคล้ายกับบทสนทนา ประเภทสื่อความทางอ้อม กล่าวคือช่วยกระตุ้นใหผ้ ู้ชมคดิ ตาม หรือ ตีความ การสื่อสารจนบังเกิดความเชื่อมโยงกับเรื่องราว เพียงแต่การสื่อสาร ผ่านอวัจนภาษาไม่ได้แสดงออกมาในรูปของคำพูด หรือ ภาษาเขียน อวัจภาษาประกอบไปด้วยสายตา สีหน้า น้ำเสียง ท่าทาง สิ่งของ (อุปกรณ์ ประกอบฉาก อุปกรณป์ ระกอบการแสดง เส้ือผา้ ) พื้นที่ กาลเวลา การสัมผัส สี เป็นต้น ตัวอย่างต่อไปนี้มาจากภาพยนตร์ทางโทรทัศน์เรื่อง Isn’t It Romantic เป็นตอนจบของเรื่องซึ่ง Josh บอกให้ Natalie รู้ว่าเขารัก Natalie มานานแค่ไหนด้วยการเผยความจริงเกี่ยวกับตำแหน่งที่เขา นั่งทำงาน เพราะหากมองตำแหน่งดังกล่าวจากโต๊ะทำงานของ Natalie จะรู้สึกเหมือนว่า Josh นั่งตำแหน่งที่สามารถมองไปนอกหนา้ ต่างเพ่ือดูป้าย โฆษณาสาวเซ็กซี่ แต่เมื่อ Josh ให้มาลองนั่งจริงๆ Natalie กลับพบว่าภาพ ที่เห็นมีแต่ตัว Natalie เอง หมายความว่า Josh เฝ้ามอง Natalie มาตลอด การมองมาตลอดส่ือถึงความร้สู กึ ในใจของ Josh แต่หากฉากน้ีจบด้วยคำพูด ตรงๆ เช่น “ผมรกั คุณนะ Natalie” รสของการส่ืออารมณจ์ ะเปลี่ยนไป และ ผูช้ มอาจไม่รู้สึกถึงความในใจของตัวละคร
สรรค์สร้างเรอื่ งเลา่ ส่สู ากล: ละคร ซรี ีส์ ทีวดี ราม่า 72 2.3 สร้างบทสนทนาที่สื่อถึงตวั ตนของตวั ละคร หรอื สถานการณ์ ท่ีตวั ละครประสบ บทสนทนาประเภทนี้อาจอยู่ในรูปของการพูดคุยสัพเพเหระ ระหว่างตัวละคร หรือ การสนทนาอย่างจริงจังก็ได้ นอกจากสื่อสารสิ่งที่ ตัวละครเอย่ ถงึ ยังสื่อความเก่ยี วกับบคุ ลิกตวั ละคร ความเกีย่ วกบั สถานการณ์ ของตัวละคร หรือ ความเกี่ยวกับอารมณ์ของตัวละคร การสนทนายามว่าง ของตัวละคร 4 สาวใน Sex and the City คือตัวอย่างหนึ่ง เมื่อ 4 สาวมา พบกัน มักชวนสนทนาเรื่องผู้ชาย แต่จริงๆ แล้วตัวละครทั้ง 4 ต้องการ สื่อความเกีย่ วกับโลกทศั น์ของตัวเองที่มีตอ่ เรื่องทางเพศ ดงั น้นั หวั ข้อสนทนา ของตัวละครที่ดูไม่มีความหมายกลับมีความหมายตอ่ เรอื่ งในทนั ที ต่อไปนี้คือตัวอย่างบทสนทนาจากภาพยนตร์เรื่องฉลาดเกมส์โก ง มาจากตอนที่ครูพี่ลินพบกบั ผู้อำนวยการโรงเรยี นครั้งแรก ในฉากมีครูพี่ลนิ พอ่ และผูอ้ ำนวยการ ทงั้ สามพูดคุยเรื่องการใหค้ รูพีล่ นิ ไดเ้ ขา้ เรียนในโรงเรียน มธั ยม ผอู้ ำนวยการแสดงความปลาบปล้ืมในตัวครูพีล่ ินมากจนถงึ กับเอ่ยปาก ต้อนรบั แต่ครพู ่ีลนิ ขอเวลาพิจารณาโดยใหเ้ หตุผลตามบทสนทนาดา้ นลา่ ง
สรรค์สรา้ งเร่อื งเล่าสู่สากล: ละคร ซรี สี ์ ทวี ดี ราม่า 73 ลนิ ...แค่คิดวา่ ท่ีเดิมอาจจะเหมาะกับหนมู ากกว่าคะ่ เพราะว่าถา้ ตอ้ ง ย้ายมาที่นี่ปีนงึ พอ่ เกอื บต้องจ่ายปลี ะแสนหา้ ค่ะ ผู้อำนวยการ แสนห้าไดย้ ังไงล่ะคะก็เทอมละ 60,000 สองเทอมก็ 120,000 ไง ลิน ก็ใชค่ ่ะ แต่วา่ โรงเรยี นแบบท่ีพอ่ สอนอยู่ หนไู ปโรงเรียนพร้อมพ่อ ได้ทุกเช้าอ่ะค่ะ แต่ว่าที่นี่หนูต้องนั่ง BTS มาเรียนเอง รวมค่า วินมอเตอร์ไซค์เข้าซอย ตกวันละ 80 บาท ไปกลับ 8 เดือน 170 วัน บวกลบวันหยุดราชการแล้วด้วยเนี่ย คิดเป็นเงิน 13, 600 บาทต่อปี แล้วก็ยังมีเรื่องค่าข้าวแกงอ่ะค่ะ อาหารกลางวัน โรงเรียนเก่าของหนูกับพ่อ 2 อย่าง 20 ส่วนที่เนี่ย 35 แล้วยังมี เรื่อง ค่าอุปกรณ์การเรียนใหม่และชุดนักเรียนใหม่ด้วยอ่ะค่ะ รวมๆ แลว้ หนเู ลยคดิ ว่ามันอาจจะไมค่ มุ้ อะค่ะ ผอู้ ำนวยการขณะเจรจากบั ครพู ีล่ ินและพอ่ (หนั หลัง)
สรรคส์ รา้ งเรื่องเลา่ สู่สากล: ละคร ซรี สี ์ ทวี ดี ราม่า 74 บทสนทนาของครูพ่ลี นิ ข้างต้นอาจจะดูเป็นการพูดทั่วไปเพ่อื อธิบาย เหตผุ ลของการขอเวลาคดิ แต่จรงิ ๆ แลว้ เนอ้ื หาบทสนทนาต้องการสื่อให้ผู้ชม เห็นทัศนะของตัวละครทีไ่ ม่ใส่ใจชื่อเสยี งของโรงเรียนและเห็นความสามารถ ด้านการคำนวณของตัวละคร ผู้ชมสามารถเข้าใจตัวตนของตัวละครได้ ในฉากนี้ซึ่งทำหน้าที่แนะนำตัวละครผ่านบทสนทนาของตัวเอง ไม่มีการให้ ตวั ละครใดมาบอกว่าเดก็ คนน้ีคืออจั ฉรยิ ะ 2.4 สรา้ งบทสนทนาที่แสดงถึงความรู้ความชำนาญ บทสนทนาในงานสากลบางเรื่องอาจใช้สื่อสารเกี่ยวกับสิ่งท่ี ทรงคณุ ค่าทางปญั ญา ไดแ้ ก่ ความรู้ ความชำนาญเฉพาะทาง โดยบทสนทนา ประเภทนจี้ ะทำให้ผ้ชู มประทับใจตัวละครรวมท้งั ประทบั ใจเน้ือหาของละคร ทเี่ ป็นประหน่ึงตำราบอกเล่าทัง้ ส่งิ ทคี่ วรรแู้ ละความบันเทิง ตวั อย่างอนั เด่นชัด เห็นได้จากตัวละครในซีรีส์ Good Doctor ของเกาหลีใต้ CSI Miami ของสหรัฐ บางครั้ง บทสนทนาเน้นสื่อสารปรัชญาชีวิตเพื่อให้ตัวละครตื่นรู้ และผู้ชมก็จะรู้สึกว่าได้เรียนรู้ชีวิตเพิ่มเติมไปพร้อมกับตวั ละครจนเกิดความ ซาบซง้ึ แต่บทสนทนาทีว่ ่าอาจจะไมอ่ ยู่ในเรือ่ งราวอย่างจงใจ ทว่า กลืนไปกับ สถานการณ์เดน่ บางอยา่ ง หรือ ผปู้ ระพันธ์แตง่ ใหเ้ ป็นประโยคโดยนัย ต่อไปนี้คือตัวอย่างบทสนทนาประเภทส่งผ่านความรู้จากเรื่อง Good Doctor ตอนที่ 1 ขณะเกิดอุบัติเหตุ ณ สถานีชองยางนี ผู้ชมไม่เพยี ง รู้สึกถึงความเก่งกาจทางการแพทย์และความเป็นวีรบุรุษของชีอนเท่านั้น แต่ยังสนุกกับบทสนทนาซึ่งถ่ายทอดออกมาราวกับแนะให้ผู้ชมรู้จักกลไ ก ทางกายภาพของมนุษย์
สรรค์สรา้ งเร่ืองเล่าสูส่ ากล: ละคร ซรี สี ์ ทีวดี ราม่า 75 คุณหมอท่านหนงึ่ (บังเอญิ อยแู่ ถวนั้นพอดี) โชคดีทไ่ี มโ่ ดนหลอดเลอื ดคาโรติด แต่ดูเหมือนหลอดเลอื ดดำที่ คอจะได้รบั ความเสยี หาย” แมเ่ ดก็ ฮยอนอู (รอ้ งไห้) คุณหมอ ถา้ หยุดเลือดไดก้ ไ็ ม่เป็นไรครับ ชีอน ไม่ไดค้ รับ เขายังเดก็ อยู่ ถา้ ทำแบบน้ันจะทำใหห้ ายใจไมไ่ ด้ หยดุ เลอื ดตรงท่ีสงู กว่านน้ั หนอ่ ย แตอ่ ย่ากดแรงเกนิ ไป” ชีอน (เสียงบรรยาย) การบาดเจ็บอาจทำให้ปอดและตบั ได้รับความเสียหาย ชีอน ชพี จรยงั ปกติดอี ยู่ครบั ชอี น (เสียงบรรยาย) บ่อยครั้งที่พบว่าหัวใจผู้ป่วยเด็กหยุดเต้น เนื่องจากขาด ออกซิเจน ดังนั้นการตรวจสอบการหายใจเป็นสิ่งที่สำคัญมาก เป่าลมหายใจเข้าทางปากคนไข้ แล้วดูว่าอกพองขึ้นหรือเปล่า
สรรค์สรา้ งเรอ่ื งเล่าสู่สากล: ละคร ซรี สี ์ ทวี ดี ราม่า 76 ตรวจดูอาการให้แน่ใจว่าคนไข้หายใจอยู่ระดับความสำคัญ 5 ดาว (เว้นจังหวะ) ปอดข้างขวาไม่มีการตอบสนอง อาจเกิด ภาวะปอดถกู กดทบั ชีอน ใหผ้ ายปอดทกุ สามวนิ าที ดใู ห้แนใ่ จว่าอกขยบั ข้ันลงนะครับ เภสัชกร ขอโทษนะคะ ร้านเราไม่มมี ผี ่าตัดกับท่อชว่ ยหายใจ ชอี น (เสียงบรรยาย) กรดี เหนือซี่โครงท่หี า้ เพอื่ ไมใ่ ห้โดนเสน้ เลอื ดและเสน้ ประสาท แม่เดก็ นัน่ คุณจะทำอะไร คุณหมอ เขากำลงั ปล่อยลมออกจากชอ่ งเย่ือหมุ้ ปอด เด็กจะไดห้ ายใจได้ เจา้ หน้าทก่ี ู้ภยั หลกี ทางหน่อยครับ
สรรค์สรา้ งเร่อื งเลา่ สสู่ ากล: ละคร ซีรีส์ ทวี ดี ราม่า 77 ชอี น ขอเครื่องมือสอดท่อสำหรับเด็กด้วยครับ (ตามด้วยเสียง บรรยาย) ท้องบวมดูเหมือนมีเลือดออกในช่องท้อง เนื่องจาก เดก็ มีขนาดตวั เล็ก แค่เสียเลือดเพียง นิดเดียว อาจทำให้เสียชีวิตได้ ต้องให้น้ำเกลือด่วน ระดับ ความสำคญั 4 ดาว ขน้ั แรก หาเสน้ เลอื ด เจ้าหน้าท่กี ู้ภยั ทำไมไม่ไปทำในรถพยาบาลละ่ ครับ ชีอน ไม่มีเวลาแลว้ และผมกท็ ำบนรถที่วงิ่ อยู่ไม่ได้ ส่งน้ำเกลือมาเร็ว เข้า เร็วๆ ชีอน (เสียงบรรยาย) เส้นเลือดของเด็กเส้นเล็กหายาก ยิ่งเสียเลือดเยอะ ยิ่งหายาก เขา้ ไปใหญ่ เนือ่ งจากเส้นเลอื ดในแขนอาจหดตัว เขากำลงั อยู่ใน ภาวะช็อกเนอื่ งจากเสยี เลอื ดและนำ้ มาก ต้องใหน้ ้ำเกลือทันที ชอี น ผมหาเส้นเลือดไมเ่ จอ อาจต้องให้น้ำเกลือผ่านไขกระดูก ใครมี เข็มเจาะกระดกู บ้าง
สรรค์สรา้ งเร่อื งเลา่ สสู่ ากล: ละคร ซรี สี ์ ทวี ดี ราม่า 78 เจา้ หนา้ ทก่ี ้ภู ยั ไม่มีครับ ขอโทษครบั ชีอน (เสยี งบรรยาย) ถ้าอย่างนั้นต้องทำไอเจคัตดาวน์ (ไอเจคัตดาวน์ คือการเปิด หลอดเลือดดำใต้ผิวหนงั เพื่อใส่ทอ่ ) ถ้าหาเส้นเลือดไม่เจอ และ ไมม่ ีเข็มเจาะกระดกู กใ็ หเ้ จาะเสน้ เลอื ดดำท่ีคอ แล้วให้น้ำเกลือ ทางน้ัน ระดบั ความสำคัญ 3 ดาว 3หลกั การ อาศยั ประเดน็ นำเสนอสากลอันจะช่วยให้ผู้ชมเชือ่ มโยงกบั เร่อื งราวได้ดี ประเด็นในที่นี้หมายถึงโจทย์ หรือ อาจจะเป็นหัวข้อทางสังคม การเมือง เศรษฐกจิ ทน่ี ำมาพัฒนาเปน็ ปมู หลังตวั ละคร อุปสรรค หรือ ปญั หา
สรรค์สรา้ งเร่ืองเลา่ ส่สู ากล: ละคร ซีรีส์ ทวี ดี ราม่า 79 ประจำเรื่อง เชน่ การแยง่ ชิงอำนาจในซีรีส์ Game of Thrones สายสัมพันธ์ ในครอบครวั ในเรื่อง Blockers และประเดน็ พันธฆุ าตใน Avengers: Infinity War ถ้าอา้ งอิงงานบันเทิงสากล ประเดน็ ทค่ี วรนำมาใช้ประพนั ธเ์ ร่ืองราว สามารถเป็นได้ตั้งแต่ประเด็นส่วนบุคคลถึงประเด็นสังคม แต่หากประเด็น ที่เลือกสรรบง่ ชี้วิกฤตของมนษุ ย์ หรือ อยูใ่ นความสนใจของคนทว่ั โลก จะชว่ ย ให้เร่ืองนนั้ ๆ มเี สนห่ ส์ ำหรับผู้ชม เช่น ประเด็นกอ่ การร้าย ประเดน็ การนอกใจ ผ่านโซเชียลมีเดีย ประเด็นความขดั แย้งทางศาสนา ประเดน็ ความหลากหลาย ทางเพศ ฯลฯ ผู้สรา้ งสรรค์อาจนำเสนอประเด็นผ่านมุมมองที่ผูช้ มคาดไม่ถึง หรือ ผู้ชมยังไม่เข้าใจแก่นแท้ซึ่งจะช่วยต่อยอดให้มีการถกเถียงเกี่ยวกับ ประเด็นในเรื่องมากขึ้น นอกจากน้ี ประเด็นที่เลือกนำเสนอยงั ต้องสัมพันธ์ กับแนวคิดตามขนบโลกานุวัตร ได้แก่ ความเท่าเทียมกัน สิทธิเสรีภาพของ บคุ คล การทำเพ่ือสงั คม/สงิ่ แวดลอ้ ม ความแตกตา่ งทางวฒั นธรรม ความกล้า ความเชื่อในความสามารถของมนุษย์ การพัฒนาความรู้ ฯลฯ โดยแนวคิด เหล่านีอ้ าจจะปรากฏในรูปทางออกของเรื่อง ตัวอย่างร่วมสมัยของเส้นเรื่องที่อิงประเด็นสากล ได้แก่ ซีรีส์เรื่อง Sex Education ผู้ชมหลายคนละเลย Sex Education ด้วยคิดว่าพัฒนา มาจากความต้องการจับความสนใจผู้ชมด้วยเรื่องลามก แต่ในความเป็นจรงิ Sex Education ขยายความมาจากประเด็นด้านเพศของวัยรนุ่ อนั เต็มไปด้วย คำถาม ความผิดพลาด และปัญหาซึ่งอยู่คู่สังคมทั่วโลกมานานแต่ไม่ใคร่ นำเสนอออกสื่อบันเทิงอย่างเจาะลึก เนื่องจากเพศเป็นเรื่องสกปรก ในหลายสังคม เรื่องทางเพศมีอยู่ด้วยกันหลายมิติ ได้แก่ รักโดยไม่ป้องกัน รักเพศเดียวกนั รักต่างวัย ทุกมิติมีแรงขับดันมาจากเหตผุ ลทางกาย ใจ และ สังคมรอบข้าง สิ่งท่ี Sex Education นำมาบอกเล่าคือเบื้องลึกของเพศ
สรรค์สรา้ งเรื่องเลา่ ส่สู ากล: ละคร ซีรีส์ ทีวดี ราม่า 80 ในมิติเหล่านี้ Sex Education จึงเป็นบ่อเกิดแห่งความสนุกที่ไม่ได้จำกัดแค่ เรื่องสัปดน แต่รวมไปถึงสาระความรู้และมุมมองอันแปลกใหม่ที่ซ่อนอยู่ ในตวั ประเด็น SKY Castle เป็นอีกตัวอย่างที่น่าสนใจ เพราะบอกเล่าเรื่องราว เกี่ยวกับตัวละครที่เข้ามาอยู่อาศัยร่วมกันในหมู่บ้านช่ือ SKY Castle ซึ่งเป็น แหล่งรวมตัวของคนระดับสูง มีฐานะและชาติตระกูลดี และต้องเป็น ครอบครัวที่มาจากอาชีพแพทย์ อาจารย์มหาวิทยาลัย หรือทนายความ เท่านั้น ด้วยความที่ทุกครอบครัวอยู่ในสังคมมีหน้ามีตา ผู้นำครอบครัว จึงมุ่งหวังให้ลูกหลานของตนเองได้ดีเพื่อที่จะเป็นหน้าตาแก่วงศ์ตระกูล ดังนั้น จึงมีความพยายามปูทางให้สมาชิกรุ่นเยาว์สอบเข้าคณะและ มหาวิทยาลัยที่โด่งดังด้วยวิธตี ่างๆ อย่างเข้มงวด ไม่ว่าจะเป็นการส่งเสริมให้ เรียนในสถาบันสอนพิเศษชั้นนำ หรือ การจ้างโค้ชส่วนตัวมาสอน ประเด็น นำเสนอในเรือ่ งประกอบไปดว้ ย 1) ค่านิยมและการเชดิ ชูคณะและมหาวิทยาลัย กล่าวคือการสอบ ติดและได้เข้าเรียนในคณะและมหาวิทยาลัยที่โด่งดังจะเป็นเหมือน ความสำเร็จอันยิ่งใหญ่ในชีวิตของลูกและพ่อแม่ และเป็นหน้าที่ของลูกๆ ท่ีต้องทำเพ่ือพอ่ แม่ อย่างในเร่ือง SKY Castle การสอบเขา้ คณะแพทยศาสตร์
สรรคส์ ร้างเรือ่ งเล่าสู่สากล: ละคร ซีรีส์ ทีวดี ราม่า 81 มหาวิทยาลัยโซลจะถือเป็นเกียรติที่สุดในหมู่บ้าน ถึงขั้นต้องแสดงออก ด้วยการจัดงานเลีย้ งฉลองใหญโ่ ต 2) การแข่งขันในระหว่างเตรียมตัวสอบเข้ามหาวิทยาลัย โดยการ เตรียมตัวดังกล่าวถือเป็นเรือ่ งใหญ่และต้องมีความเข้มงวด เริ่มตั้งแต่การให้ ลูกเข้าเรียนในห้องเรียนที่ดีที่สุด จากนั้นกดดันให้ลูกสอบได้คะแนนเต็ม ทกุ วชิ า รวมทงั้ สอนใหล้ ูกมองเพ่ือน พ่ีน้อง หรอื แมก้ ระท้ังฝาแฝดของตัวเอง เปน็ คแู่ ขง่ เพือ่ ไปให้ถึงยอดพีระมดิ แห่งความสำเร็จ 3) ลูกกลายเป็นเครื่องมือของพ่อแม่ หมายความว่า ด้วยค่านิยม และหน้าตาทางสังคม พ่อแม่ต้องกดดันลูกของตัวเองอย่างหนักเพื่อให้ ประสบความสำเร็จ สิ่งเหล่านี้ได้สะท้อนให้เห็นว่าลูกเป็นเหมือนตัวแทน ความฝันของผู้ใหก้ ำเนดิ และความสำเร็จของลูกเป็นท้ังการเติมเต็มความฝัน และสิง่ ตอบแทนพระคณุ ในเวลาเดยี วกัน ซรี ีส์เกาหลีใต้เรอ่ื ง SKY Castle
สรรค์สร้างเร่อื งเล่าสู่สากล: ละคร ซรี สี ์ ทีวดี ราม่า 82 ประเด็นในซีรีส์จึงมีความร่วมสมัยและสะท้อนความเป็นมนุษย์ ยุคปัจจุบันได้กระจ่างชัด เพราะพ่อแม่และครอบครัวในสังคมส่วนใหญ่ ยังยึดติดค่านยิ มและหน้าตาทางสังคมที่ได้มาจากความสำเรจ็ ทางการศึกษา ของลูกหลาน หรือ คนในครอบครัว แม้กระทั่งสถานศึกษาต่างๆ ก็ยังการ เชดิ ชูและให้ความสำคัญแกผ่ ลการศึกษาของนักเรียนเป็นหลกั แต่คุณค่าจาก ความสำเร็จดังกล่าวก็นำไปสู่การควบคุมและกดดันเยาวชนอย่างเข้มงวด จ น ส ่ ง ผ ล ใ ห ้ ส ั ง ค ม ขอ ง เ ย า วช น เ ต ็ ม ไ ป ด ้ ว ย ก า ร แ ข่ ง ขั น แ ล ะ ภ า วะ ก ด ดั น จึงถือได้ว่าซีรีส์ SKY Castle นำประเด็นร่วมสมัยมาตีแผ่ในรูปของ เรอ่ื งบนั เทิงโดยอ้างอิงบริบทจริงจากในประเทศเกาหลใี ต้ ตอ่ ไปน้ีเป็นตัวอย่างโดยย่อเกีย่ วกับประเด็นท่ีพฒั นามาเป็นเร่อื งราว ในงานบันเทิงยอดนิยมสากลโดยหยิบยกมาจากงานภาพยนตร์และละคร โทรทศั นอ์ ย่างละหน่งึ ตัวอยา่ ง ประเด็นด้านเพศและสีผิวใน Hidden Figures ประกอบไปด้วย 1) การเหยียดเพศและสผี วิ มักนำเสนอ ในรูปของชะตากรรมอันรันทดของ ตัวละคร แต่เรื่องนี้เลือกใช้มุมมองของ ตัวละครท่ีไม่จำนนตอ่ ชะตากรรม 2) ตัวละครต่อสู้ดว้ ยความสามารถทาง ปัญญาและนำความสำเร็จมาให้องค์กร ชั้นนำของโลก อุปมาดั่งหนผู ู้กู้ชีวิตราชสีห์ ในนทิ านอีสป เพศและสีผิวยงั คงเป็นประเดน็ ร้อนในสังคมทั่วไปดงั เหน็ ได้จากการรณรงค์ ระดับรัฐและระหว่างประเทศ เมื่อนำเสนอผ่านงานบันเทิง ผู้ชมจะเข้าถึง แกน่ เรือ่ งไดไ้ มย่ าก
สรรคส์ ร้างเรอ่ื งเล่าสสู่ ากล: ละคร ซีรสี ์ ทีวดี ราม่า 83 ประเด็นการตอ่ สูท้ างการเมืองในซรี สี ์ โทรทศั น์ House of Cards ประกอบ ไปด้วย 1) นำเสนอความไร้หัวใจของ ผู้ปฏิบัติงานทางการเมืองผ่าน ตวั ละครหลักในเรื่อง 2) ตัวละครยังข้องเกี่ยวกับการ วางแผนทำลายคู่แข่ง การทรยศ หักหลัง และแสดงความกระหาย อำนาจในคราบนกั การเมอื ง ประเด็นแบบน้ีสอดคลอ้ งกบั โลกทศั น์เกย่ี วกับการเมืองของผู้ชมท่ัวไป เพราะการเมืองคือกิจกรรมที่แสดงออกอย่างผู้มีอารยะ แต่เบื้องหลังเต็ม ไปดว้ ยการเข่นฆา่ ทำลายลา้ งฝา่ ยตรงข้ามเพอื่ อำนาจส่วนบุคคล 4หลกั การ สรา้ งอปุ สรรคท่เี สรมิ พลังใหแ้ กต่ วั ละครและทำใหเ้ รื่องราว นา่ ตดิ ตาม ในทฤษฎีเรื่องเล่า ตัวละครและอุปสรรคคือองค์ประกอบสำคัญ ที่ก่อให้เกิดเรื่อง หากปราศจากสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ความเป็นเรื่องจะไม่สมบูรณ์ อย่างไรก็ตาม อุปสรรคประจำเรื่องต้องเป็นมากกว่าปัญหาทั่วไปที่ใส่ลง ในเรื่องเพื่อให้ครบองค์ประกอบ อุปสรรคในเรื่องควรจะถูกสร้างขึ้นมาเพอ่ื ดึงดูดใหผ้ ู้ชมสนใจใคร่รู้เก่ียวกับทางออก หรือ ตระหนกในความยากลำบาก ของตัวละครอันเกิดจากตัวอุปสรรค ในการนี้ อุปสรรคประจำเรื่องถือเป็น
สรรค์สรา้ งเร่ืองเลา่ สู่สากล: ละคร ซรี ีส์ ทวี ดี ราม่า 84 ปัจจัยสำคัญสำหรับกระตุ้น audience engagement เฉกเช่นตัวละครและ ปัจจัยอื่น วิธีการสร้างสรรค์อุปสรรคเพื่อยกระดับงานบันเทิงไปสู่สากล มีดังต่อไปนี้ 4.1 กำหนดให้เปน็ อปุ สรรคทีท่ ำให้ตวั ละครไดเ้ ติบโต หมายความวา่ อุปสรรคดังกล่าวชว่ ยให้ตวั ละครได้เปลี่ยนแปลงชีวิต ตัวเองจากคนที่อ่อนแอ หรือ บกพร่องไปสู่คนแข็งแกร่ง อุปสรรคแบบนี้ คือส่วนหนึ่งของกระบวนการเปลีย่ นผ่านของตัวละคร อุปสรรคในซีรีสเ์ รือ่ ง The Crown ซีซัน 1 คือตัวอย่าง เพราะ The Crown ไม่ได้เป็นเพียงการนำ พระราชประวัติของสมเด็จพระราชีนีเอลิซาเบธที่ 2 มาถ่ายทอดในรูปของ ความบันเทิง แต่ The Crown บอกเล่าให้ผู้ชมได้ทราบความเติบโตของ พระองค์จากหญิงสาวคนหนึ่งที่อาจไม่เชี่ยวชาญงานปกครอง กระทั่ง ไม่ประสากับการจัดการอำนาจเพื่อควบคุมสังคมการเมืองของ สหราชอาณาจักรไปสู่ผู้ปกครองที่สามารถรับมือกับปัญหาในช่วงเวลา แหง่ การเสือ่ มถอยของชาติหลงั สงครามโลกครั้งท่ี 2 ได้ The Crown อุปสรรคใน The Crown แสดงออกมาในรูปของวิกฤตชีวิตและ วิกฤตงานขององค์พระประมุขจากมุมทผี่ ู้คนไม่ใครร่ บั ทราบ เช่น การคิดร้าย
สรรคส์ รา้ งเรือ่ งเล่าส่สู ากล: ละคร ซรี สี ์ ทีวดี ราม่า 85 ของอดีตกษัตริย์ซึ่งเป็นพระปิตุลาขององค์พระราชินีเอง การต้องงัดข้อกับ อดีตนายกรัฐมนตรีผู้กักขฬะแต่มีอิทธิพลและความนิยมนาม Churchill การคิดนอกใจของพระราชสวามี หรือ ความสัมพันธ์ที่สุ่มเสี่ยงจะสั่นคลอน เพราะพระราชสวามีเห็นว่าตนเองด้อยกว่าพระราชินี เป็นต้น ตัวละครเอก ของเรื่องจึงต้องรับมือกับปัญหาอย่างที่ปุถุชนทั่วไปประสบ ใช้ขันติ มานะ สติปัญญาจนประคองสถานการณใ์ ห้ผ่านพ้นไปได้ หากเทียบในตอนต้นเรื่อง ภาพของพระราชินีคือบุคคลที่อาจจะดูอ่อนหัดในการนำทั้งครอบครัว ทั้งอาณาจักร แต่ภาพประการนี้จางหายไปเมื่อพระองค์ผ่านพ้นอุปสรรค จนพิสูจน์ความ สามารถของพระองค์เอง 4.2 มีความยากแก่การรับมือเพื่อพิสูจน์ความสามารถของ ตัวละคร หลักการข้อนี้กล่าวอย่างง่ายๆ ได้ว่าเป็นอุปสรรคที่สร้างภาพของ ปฏิบัติการที่แทบเอาชนะไม่ได้จนควรเรียกว่า “mission impossible” ย่งิ อุปสรรคแฝงความยากเพียงไร ผูช้ มกจ็ ะยิ่งตั้งคำถามมากเพยี งน้ันเกี่ยวกับ ทางออก นอกจากน้ี การท่อี ุปสรรคมีความยากลำบากขั้นสูงแต่ตัวละครหลัก สามารถเอาชนะในตอนท้ายได้สะท้อนความคิดสากลที่ว่าไม่มีสิ่งใดเกิน ความสามารถของมนุษย์ จะทำใหผ้ ู้ชมยอมรับความเปน็ ไปในเรื่องราวมากข้ึน ตัวอย่างของอุปสรรคประเภทนี้ได้แก่เรื่องแดจังกึม เพราะ ปลายทางของตัวละครนำนามว่าซอจังกึมคือการได้ดำรงตำแหน่งสูงสุด เกีย่ วกับเคร่ืองเสวยในพระราชวัง แต่อปุ สรรคที่ขดั ขวางหนทางของตัวละคร ตลอดทงั้ เร่อื งมีมากมาย แตล่ ะอยา่ งคอื ขวากหนามชีวิตทีย่ ากแกก่ ารก้าวข้าม ได้แก่
สรรคส์ ร้างเรื่องเล่าส่สู ากล: ละคร ซรี ีส์ ทีวดี ราม่า 86 - การเปน็ บุตรขี องนักโทษตอ้ งคดี ทำให้สทิ ธก์ิ ารอยูอ่ ย่างสงบสขุ แทบ จะปลาสนาการไปส้นิ - การเป็นผู้หญงิ ในยคุ ซงึ่ สังคมไม่ใหส้ ิทธด์ิ ำรงตำแหน่งระดับนำ - การโดนกลน่ั แกล้งโดยเพอ่ื นร่วมงานทง้ั หญิงและชาย - การผจญกับการฉ้อโกงของบคุ ลากรในหน่วยงาน ท้งั เปน็ การฉ้อโกง ที่เต็มไปด้วยกลเมด็ - การผจญกับวกิ ฤตการณส์ ังคม เชน่ โรคระบาดท่สี ามารถพรากชีวิต ตัวละครได้ - การเป็นทร่ี ักใครโ่ ดยองคพ์ ระราชาทง้ั ๆ ทมี่ ีคนรกั อยู่แล้ว - ฯลฯ แดจังกมึ เม่อื เปน็ ดงั น้ี แดจังกมึ จึงเปน็ งานท่ีไดร้ บั ความนิยมสงู มากทง้ั ในแถบ เอเชียและทวีปอน่ื ๆ สิ่งท่ีผชู้ มพูดถงึ เมื่อเอ่ยช่อื เร่อื งนี้คอื การเปน็ มนุษย์ตัวเล็ก ที่สามารถเอาชนะอุปสรรคชีวิตทั้งหมด ตัวละครซอจังกึมจึงกลายเป็น แรงบันดาลใจใหแ้ กผ่ ้ชู มในทีส่ ุด
สรรค์สร้างเร่ืองเลา่ สสู่ ากล: ละคร ซรี สี ์ ทวี ดี ราม่า 87 4.3 ไม่จำเปน็ ต้องเป็นอุปสรรคประเภทตัวละครรา้ ยเสมอไป อุปสรรคในเร่อื งหน่ึงๆ แบ่งเปน็ 2 ประเภท ได้แก่ อปุ สรรคประเภท อาศัยตัวร้ายประจำเรื่องและอุปสรรคประเภทไม่อาศัยตัวร้ายประจำเรื่อง ประเภทแรกหมายถึงบุคคล หรือ สิ่งมีอำนาจอันโดดเด่นที่สุดของเรื่อง (antagonist หรือ nemesis) ทำหน้าที่สร้างอุปสรรคจนเกิดเป็นภารกิจ ให้ ตัวละครหลักแก้ไข แต่หากเป็นมนุษย์ ตัวร้ายอาจต้องมีเหตุแห่งการคดิ ไม่ดีทำไม่ดีรองรับ (แต่ไม่จำเป็นเสมอไป) เพราะหลักคิดสากลอธิบายว่า ไม่มีใครดีเลวตั้งแต่เกิด ทว่าสภาพสังคมเป็นตัวเร่งเร้าให้เลือกเดินทางผิด สำหรบั อปุ สรรคประเภทหลังหมายถงึ กลุ่มคน ระบบสังคม หรือ สถานการณ์ ที่ก่อความเสียหายแก่ตัวละครหลัก หรือ ก่อกวนผู้คนจนตัวละครหลกั ตอ้ งมี ส่วนเกี่ยวข้องในการแก้ไข งานบันเทิงสากลจำนวนไม่น้อยใช้อุปสรรค ประเภทหลงั ดงั ตวั อย่างเรื่อง The Crown และแดจงั กึม ภาพยนตร์แอนิเมชันเรื่อง Inside Out ก็เป็นอีกหนึ่งตัวอย่าง ที่อาศัยอุปสรรคประเภทนี้ เพราะว่าด้วยการปรับสภาพจิตใจของเด็กหญิง นาม Riley ที่ย้ายมาอยู่ในสภาพแวดล้อมซึ่งใหม่เกินกว่าจะทำความคุ้นเคย บทภาพยนตร์ถ่ายทอดความย้อนแย้งในใจของ Riley ผ่านตัวละคร เชิงสญั ลักษณ์ทางอารมณ์ ได้แก่ ความสุข ความเศรา้ ความกลวั ความโกรธ ฯลฯ ทั้งเรื่องจึงว่าด้วยความพยายามปรับสมดลุ ของตัวละครซึ่งเป็นตวั แทน อารมณ์เหล่านีจ้ นเกิดความโกลาหล
สรรคส์ ร้างเรอ่ื งเลา่ สู่สากล: ละคร ซีรสี ์ ทวี ดี ราม่า 88 ภาพยนตรเ์ ร่อื ง Inside Out อย่างไรก็ดี งานบันเทิงโดยเฉพาะงานประเภทละครโทรทัศน์ จำนวนมากกำหนดอปุ สรรคประจำชีวิตตัวละครข้ึนมาอีกหนึ่งชุด มีลักษณะ เป็นปูมหลังที่ผลักให้ตัวละครกลายเป็นบุคคลมีปมดังเช่นซีรีส์เรื่อง Titans ที่ทุกตัวละครหลักไม่ใช่วีรบุรุษ หรือ วีรสตรีผู้สมบูรณ์ในทางอารมณ์ อย่างในซีซัน 1 ตัวละคร Dick Grayson ต้องช่วยเหลือสมาชิกในทีมจาก การตามล่าตามล้างโดยกลุ่มคนที่ไม่รู้ตวั ตน ขณะเดียวกัน ตัว Grayson เอง ต้องประสบปมปัญหาที่ตามหลอกหลอนในใจ คือ การสูญเสียครอบครัว จากเหตุฆาตกรรมในอดีต แลว้ ไดเ้ ห็นวิธีจดั การเหลา่ ร้ายของชายผู้ซ่ึงชุบเลี้ยง ตัวเองในภายหลัง Grayson เชื่อเสมอว่าความรุนแรงสามารถจัดการปัญหา ได้หากมีโอกาส เขาต้องพฆิ าตผรู้ ้ายให้อาสัญ ความเชือ่ นีเ้ องทำให้ Grayson เปน็ คนดุดนั จนประสบปญั หาในการใชช้ ีวติ ในสังคม
สรรคส์ รา้ งเรอ่ื งเล่าสสู่ ากล: ละคร ซรี สี ์ ทีวดี ราม่า 89 ซีรสี ์เรือ่ ง Titans ลักษณะอุปสรรคเช่นนี้ตรงกับคำอธิบายในหลักการ 1 เกี่ยวกับ ความเป็นมนุษย์ในตัวละครหลัก ไม่มีใครที่สมบูรณ์พร้อม ทุกตัวละครล้วน ตอ้ งการการเรยี นรเู้ พ่อื ปรับตวั 5หลักการ อิงวิธกี ารเลา่ เร่ืองตามแนวคิด 6-stage plot structure คำแปลภาษาไทยของ 6-stage plot structure ยังไม่ปรากฏ แต่เขา้ ใจได้วา่ คือโครงสร้างของเร่ืองแบบบันได 6 ขนั้ นำเสนอโดย Michael Hague ผู้ควบคุมการสร้าง ผู้เขียนบทของสหรัฐฯ หากคิดถึงทฤษฎี 3-act structure หรือโครงสร้างแบบ 3 องก์ จะเข้าใจโครงสร้างแบบบันได 6 ข้ัน ไดไ้ ม่ยาก เพราะโครงสรา้ งแบบ 3 องกแ์ บ่งเรื่องเลา่ ออกเป็น 3 ส่วนคอื ปเู รือ่ ง วางปมปัญหาและพฒั นาปญั หาไปจนถึงจุดไคลแม็กซ์ จากนั้นจงึ เป็นสว่ นสรุป แต่โครงสรา้ งแบบบันได 6 ขั้นเน้นการเปลี่ยนแปลงของสถานการณ์ให้ถี่ขึ้น ด้วยการเพิ่ม change of situation หรือ turning point ลงไปจาก 2 แห่ง ในโครงสร้างเดมิ เป็น 5 แห่งจนทำให้ได้สถานการณ์ที่แตกต่างกันโดยสิน้ เชงิ 6 แห่งดังเปรียบเทียบในภาพด้านลา่ ง
สรรค์สร้างเรอื่ งเลา่ สู่สากล: ละคร ซีรีส์ ทวี ดี ราม่า 90 โครงสรา้ งแบบ 3 องก์ โครงสรา้ งแบบบันได 6 ขั้น ประเดน็ สำคญั ไมไ่ ดอ้ ย่ทู รี่ ปู แบบของแต่ละสถานการณ์ แต่เป็นการ เปลี่ยนผ่านของสถานการณ์เพื่อไม่ให้เนื้อเรื่องจำเจกับสิ่งเดิมๆ จนน่าเบื่อ หน่าย เท่ากับว่าผู้สร้างสรรค์เร้า audience engagement ด้วยจิตวิทยา การเล่าเรื่อง หากนำงานชอื่ ดังมาวิเคราะห์ด้วยทฤษฎนี ้ีจะพบว่าความสำเร็จ
สรรค์สร้างเรอ่ื งเล่าสสู่ ากล: ละคร ซรี ีส์ ทีวดี ราม่า 91 ของงานมสี ่วนมาจากการเดินเรื่องตามหลักคิดแบบบันได 6 ขน้ั ไม่มากก็น้อย เพราะเตม็ ไปดว้ ยความหลากหลายของฉาก/เหตุการณท์ ่ตี อ่ เนอื่ งกัน ตัวอย่างต่อไปนี้มาจากภาพยนตร์ยอดนิยมปี 1996 เรื่อง Independence Day (ID4) เพราะมีความคลาสสิกในเชิงของความบันเทิง ที่สั่นสะเทือนอารมณ์ผู้ชม ทั้งยังอยู่ในความทรงจำผู้คนทั่วโลกจนทุกวันนี้ Independence Day หยิบประเด็นมนุษย์ต่างดาวบุกโลกมาเล่าซ้ำแต่ใช้ การเล่าแบบใหม่เพื่อให้หลุดจากความทรงจำเดิมๆ โดยให้ภาพการต่อสู้ กับมนุษย์ต่างดาวเป็นเรื่องของการกู้ชาติในวันชาติสหรัฐฯ และสร้าง ชดุ เหตกุ ารณ์ทีน่ า่ ตนื่ ตาเรา้ ใจ ผ้ปู ระพันธ์บทคือ Dean Devlin และ Roland Emmerich กำหนดใหเ้ ร่อื งนี้ประกอบข้ึนมาจากจุดพลิกผันทงั้ สิ้น 5 จุดใหญ่ เกดิ เปน็ 6 สถานการณ์หลักดังรายละเอยี ดคร่าวๆ ดา้ นลา่ ง เหตกุ ารณห์ ลกั 1. เปิดตวั จานบนิ เคลือ่ นผา่ นพระจันทร์ เปดิ ตวั ตวั ละครหลักและชวี ติ สงบสขุ 2. สถานการณ์เปลี่ยน ครั้งท่ี 1: จานบินบุกโลก ทำให้เกิดเหตุการณ์แปลกๆ และความสงบสุขถูกทำลาย 3. สถานการณ์เปลี่ยน ครั้งที่ 2: จานบินเปิดฉากโจมตีครัง้ ใหญ่ ความหวาดกลัว กระจายไปทว่ั ทุกพ้นื ที่ 4. สถานการณเ์ ปลย่ี น คร้งั ท่ี 3: มนษุ ยส์ แู้ ต่พา่ ยแพ้ มนษุ ย์อยดู่ ้วยความส้ินหวัง 5. สถานการณเ์ ปลยี่ น ครงั้ ที่ 4: มนษุ ยห์ าทางเอาชนะและพบหนทางโดยบังเอญิ 6. สถานการณ์เปลย่ี น คร้งั ที่ 5: การตอ่ สูค้ รง้ั สุดท้าย นำไปส่ชู ยั ชนะ ข้างตน้ คือภาพรวมของท้งั เรื่อง เมือ่ ขยายการเปลย่ี นแปลงในสถานการณ์ แตล่ ะช่วงจะได้รายละเอยี ดดงในตารางตอ่ ไปนี้
สรรค์สร้างเรื่องเลา่ ส่สู ากล: ละคร ซรี ีส์ ทีวดี ราม่า 92 เหตกุ ารณ์หลกั ชดุ เหตกุ ารณ์ เปิดตัวจานบินเคลื่อน 1. เปดิ ตัวจานบินขนาดยักษ์ ผ่านพระจันทร์ เปิดตัว 2. เปดิ ตัวชา่ งเทคนิคกับวถิ ีชวี ติ ชาวบา้ น ตัวละครหลักและชีวิต 3. เปิดตวั ผูน้ ำสหรัฐกบั วิถีชีวิตการเมอื ง สงบสุข สถานการณเ์ ปล่ยี น 4. จานบินปรากฏสสู่ ายตาชาวโลก สร้างความตนื่ ตะลงึ ครั้งที่ 1: จานบินบุกโลก 5. เปดิ ตวั ละครนายทหาร ทำให้เกิดเหตุการณ์ 6. เกดิ ความสบั สน ไมร่ วู้ า่ มนุษย์ตา่ งดาวมาดหี รือมารา้ ย แปลกๆ และความสงบ 7. เกิดปัญหาสัญญาณสือ่ สารขาดช่วง สุขถกู ทำลาย 8. ช่างเทคนิคค้นพบความจริงว่ามนุษย์ต่างดาวใช้สัญญาณ ของมนุษย์ส่อื สารการเตรยี มโจมตีโลก 9. ชา่ งเทคนคิ ไปแจ้งผูน้ ำสหรัฐฯ เพ่ือสง่ั อพยพประชาชน สถานการณเ์ ปลยี่ น 10. จานบนิ เปดิ ฉากโจมตี ครั้งที่ 2: จานบินเปิด 11. ทุกคนอลหม่าน ฉากโจมตคี รั้งใหญ่ ความ 12. วันรงุ่ ข้นึ หลายเมืองราบเป็นหน้ากลอง หวาดกลัวกระจายไปทั่ว ทุกพ้นื ท่ี สถานการณเ์ ปลยี่ น 13. ช่างเทคนคิ กบั ผู้นำสหรัฐฯ เขา้ ฐานหลบภยั ที่ Area 51 ครงั้ ที่ 3: มนุษยส์ แู้ ตพ่ ่าย 14. ณ ที่นั่น ทุกคนทราบความจริงเรื่องจานบินตกท่ี Area 51 แพ้ มนุษย์อยู่ด้วยความ เมอื่ ชว่ งหลงั สงครามโลกครง้ั ท่ี 2 สิ้นหวงั 15. กองทพั อากาศสหรัฐฯ สู้รบกบั จานบินแตพ่ า่ ยแพ้ 16. นายทหารสามารถจับเป็นมนุษยต์ ่างดาวไดด้ ว้ ยโชค บวกความสามารถ
สรรค์สร้างเร่ืองเล่าสู่สากล: ละคร ซีรีส์ ทีวดี ราม่า 93 17. ผู้นำสหรัฐฯ มีคำสั่งโจมตีด้วยอาวุธนิวเคลียร์แต่ไม่สำเร็จ ยานต่างดาวมรี ะบบป้องกันท่ีแกรง่ เกินทำลาย 18. ความส้นิ หวังประเดประดงั เขา้ มา สถานการณเ์ ปลย่ี น 19. ช่างเทคนิคพบว่าสามารถใช้ไวรัสคอมพิวเตอร์ปิดระบบ ครั้งท่ี 4: มนุษย์หาทาง ปอ้ งกันของจานบนิ ต่างดาวได้ เอาชนะและพบหนทาง 20. ช่างเทคนิควางแผนใช้จานบินต่างดาวทีย่ ึดได้เดินทางไปยงั โดยบังเอญิ ยานแมแ่ ลว้ ปล่อยไวรสั คอมพิวเตอร์ 21. กองทัพและผู้นำสหรัฐฯ ระดมกำลังพลเตรียมรบ สถานการณ์เปล่ียน 22. ช่างเทคนคิ กับนายทหารเดินทางไปยงั ยานแม่ในห้วงอวกาศ ครั้งท่ี 5: การต่อสู้คร้ัง 23. ผู้นำสหรัฐฯ และคนอื่นๆ ขับเครื่องบินรบประจันหน้า สดุ ท้าย นำไปสูช่ ัยชนะ กบั ยานต่างดาวทีค่ บื คลานมายงั Area 51 24. ยานช่างเทคนิคกับนายทหารโดนควบคุมโดยยานแม่ แต่ก็หลุดเข้าไปในยานแมไ่ ด้ 25. การต่อสู้บนโลกดำเนินไปดว้ ยผลเหมือนเดิม ระบบป้องกนั ทำให้ฝา่ ยมนุษยส์ ญู เสยี สรรพกำลงั 26. ช่างเทคนิคกับนายทหารปล่อยไวรัสตามด้วยระเบิด นิวเคลยี ร์ 27. ก่อนยานแมต่ ่างดาวจะระเบดิ ระบบปอ้ งกนั ยานของจานบิน ตา่ งดาวบนโลกเสยี หาย มนษุ ยส์ ามารถทำลายยานได้ด้วยการขับ เครื่องบินพุ่งชนปากปืนใหญ่ใต้ท้องจานบินท่ีกำลังปล่อยอาวุธ ทำลายลา้ งออกมา 28. มนุษย์ต่างดาวพา่ ยแพ้ (จบเรอ่ื ง)
สรรค์สรา้ งเรื่องเลา่ สู่สากล: ละคร ซรี สี ์ ทวี ดี ราม่า 94 ภาพยนตรเ์ รือ่ ง Independence Day ในงานละครหนึ่งตอน หากระยะเวลาเดินเรื่องอยู่ที่ 50-60 นาที การเปลี่ยนสถานการณเ์ พ่ือนำตัวละครไปสสู่ ภาวะแวดลอ้ มใหม่ๆ พรอ้ มความ ตงึ เครียดทเ่ี พิ่มพูนข้นึ ควรเกิดขึ้นโดยเฉลย่ี ทกุ ๆ 10 นาที หรือ อย่างน้อยที่สุด ทุก 12-13 นาที เพื่อขับเคล่ือนเร่ืองราวไปข้างหนา้ ไม่ให้หยุดกบั การกระทำ ของตัวละครในสถานที่เดิมๆ หรือ โทนอารมณ์เดิมๆ เพราะการกระทำของ ตัวละครในบริบทเดิมๆ ไม่อาจดึงความสนใจจากผู้ชมได้ตลอด การเล่าเรื่อง ตามหัวใจของบันได 6 ขั้นจึงมีความจำเป็นดังปรากฏในซีรีส์ The Walking Dead ซีซนั 1 ตอนที่ 1
สรรค์สร้างเรอ่ื งเล่าสู่สากล: ละคร ซรี ีส์ ทีวดี ราม่า 95 เหตุการณ์หลัก 1. เปิดตัวสภาพถนนเส้นหนึ่งที่มีเหตุการณ์ผิดปกติบางอย่างเกิดขึ้น และเปิดตัว ตวั ละครหลักพร้อมกับอารมณ์ท่ีงนุ งงจากสถานการณต์ รงหนา้ 2. สถานการณ์เปลี่ยน คร้ังท่ี 1: ย้อนเหตกุ ารณไ์ ปก่อนทีจ่ ะเกดิ ซอมบ้ีบกุ 3. สถานการณเ์ ปลย่ี น คร้งั ท่ี 2: เหตกุ ารณห์ ลังจากซอมบ้ีบกุ ณ โรงพยายาลแห่งหนึ่ง ในรัฐเคนตกั กี้ 4. สถานการณ์เปลี่ยน ครั้งที่ 3: ตัวละครหลักตัดสินใจออกจากเมืองไปตามหาลูก และเมีย 5. สถานการณ์เปลี่ยน ครั้งที่ 4: เปิดตัวตัวละครลูกเมียและคู่หูของตัวละครหลัก ทกุ คนยงั รอดชีวิตอย่ใู นแคมป์แห่งหนงึ่ นอกเมอื ง 6. สถานการณเ์ ปล่ียน ครงั้ ที่ 5: ตัวละครหลกั เผชญิ สภาพเมืองแอตแลนตาท่ีร้างผู้คน และชำรดุ ทรดุ โทรมอยา่ งหนกั ทั้งหมดข้างต้นคือภาพรวมของ The Walking Dead ตอนที่ 1 หากลงรายละอยี ดในแต่ละสถานการณ์ ไดข้ ้อมูลดังตอ่ ไปน้ี
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126