คู่มือถอดรหัสสถานประกอบการปลอดเหล้า

51 การท�ำ อยา่ งตอ่ เน่อื ง ท้ังเกา่ และใหม่ต้องถอื ปฏบิ ัติ นนั่ คือ การไมด่ ม่ื เหล้าหรอื ไม่มีปัญหาที่เกิดจากการด่ืมโดยสิ้นเชิงกลายเป็นวัฒนธรรม เป็นทช่ี ัดเจนว่า การควบคุมและลดปญั หาจากการด่ืมเหลา้ ขององคก์ ร โดยผนวกเข้าไปเปน็ ส่วนหนึ่งในยทุ ธศาสตร์การ ของพนักงานให้ได้ 100 เปอร์เซ็นต์ นน้ั ไมใ่ ชเ่ ป็นเร่ืองท่จี ะ พฒั นาทรพั ยากรมนุษย์ของสถานประกอบการ แทนการ ทำ�สำ�เร็จได้ด้วยการจัดทำ�เป็นโครงการใดโครงการหน่ึงท่ี ดำ�เนินการในลักษณะของโครงการที่มีกรอบระยะเวลาท่ี มีระยะเวลาทีจ่ ำ�กดั (เมอ่ื ส้ินสุดระยะเวลาโครงการก็เลกิ ท�ำ ) จำ�กดั หากแตจ่ ะตอ้ งท�ำ อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง และท�ำ อยา่ งเปน็ กระบวนการ ท่ีมีกิจกรรมที่หลากหลายและมีความเหมาะสมกับ การทำ�อยา่ งเปน็ ระบบ สถานการณใ์ นแตล่ ะชว่ งเวลา การพฒั นาสถานประกอบการปลอดเหล้า จำ�เป็นต้องมีการ ทผี่ า่ นมา พบวา่ มีสถานประกอบการหลายแหง่ ไดร้ เิ ร่ิม ดำ�เนินงานทั้งทางด้านการออกระเบียบแนวปฏิบัติต่างๆ ดำ�เนินงานด้านการควบคุมการดื่มเหล้าของพนักงานด้วย เพ่อื หา้ มไมใ่ หม้ ีการด่มื เหลา้ อย่างสิ้นเชิงในที่ท�ำ งาน การให้ การจดั กจิ กรรมรปู แบบตา่ งๆ เชน่ การให้พนกั งานทต่ี ดิ เหลา้ ความรู้แก่พนักงานทั้งที่ดืม่ และไมด่ ม่ื และการใหค้ �ำ ปรกึ ษา ใหค้ �ำ มนั่ สญั ญาวา่ จะไม่ดืม่ ในงานงดเหล้าเขา้ พรรษา หรอื มี หรือจัดให้มีการบำ�บัดในรายท่ีมีการด่ืมเหล้าเป็นประจำ� การประชาสมั พนั ธ์ถึงพษิ ภัยจากการดื่มเหลา้ แตเ่ น่ืองจาก หรือในรายที่ดื่มจนเกดิ ผลกระทบจากการดืม่ กลุ่มทดี่ ืม่ จนตดิ ไมม่ ีการท�ำ อย่างต่อเนือ่ ง หรือท�ำ เปน็ ครัง้ คราวตามกระแส ในขณะเดียวกนั คณะทำ�งานควบคุมดแู ลเรื่องการดม่ื เหล้า สงั คม เปน็ ทค่ี าดหมายได้เชน่ เดยี วกนั วา่ สถานประกอบ ของพนกั งาน สว่ นใหญ่เปน็ เจ้าหน้าฝา่ ยบคุ คล/ทรัพยากร การท่ีมีการดำ�เนินงานด้านการควบคุมการดื่มเหล้าของ มนุษย์ หรือเจ้าหน้าทีค่ วามปลอดภยั ในการท�ำ งาน พยาบาล พนกั งานในลกั ษณะเชน่ น้ี จะไมส่ ามารถลดปญั หาการดม่ื เหลา้ ทีม่ ีภาระด้านอืน่ ๆ พร้อมกนั ไปดว้ ย ดงั น้นั การขบั เคลอ่ื น ของพนกั งานไดส้ �ำ เร็จ ตัวอย่างท่เี หน็ ได้ชัด คอื อตั ราการลา เพื่อให้เกิดการลดปัญหาหรือผลกระทบจากการดื่มเหล้า หรอื ขาดงานของพนกั งานไมล่ ดลง โดยยงั คงมกี ารปว่ ย สาย ลา ของพนักงาน จึงตอ้ งท�ำ อย่างเป็นระบบ เปน็ ขน้ั เปน็ ตอน ขาดของพนกั งานท่ดี ืม่ เหลา้ หรอื ความถขี่ องการเกดิ อุบัติเหตุ โดยเป็นการดำ�เนินงานที่ต้องมีความชัดเจนต้ังแต่เป้าหมาย ทง้ั จากการเดินทางและในทีท่ �ำ งานไม่ลดลง ฯลฯ ของการดำ�เนนิ งาน ว่าต้องการไปใหไ้ ดไ้ กลแค่ไหน หรอื ต้องการเห็นการเปล่ียนแปลงอะไรบ้างในช่วงเวลาท่ีกำ�หนด ดังนั้นการดำ�เนินงานด้านการควบคุมการดื่มเหล้าของ (น�ำ ไปสู่การกำ�หนดตวั ชว้ี ัดท่ีชดั เจน) ในขณะทีจ่ ำ�เปน็ ต้องรู้ พนักงาน เพ่อื พัฒนาให้เปน็ สถานประกอบการปลอดเหล้า ด้วยว่า ณ ปัจจบุ ัน สถานการณแ์ ละพฤติกรรมการดื่มเหลา้ จะตอ้ งทำ�ให้นโยบายและมาตรการตา่ งๆ ได้รับการปฏิบัติ ของพนกั งานเปน็ อยา่ งไร (ความชกุ ของพนกั งานทด่ี ม่ื พฤตกิ รรม อย่างตอ่ เนอื่ ง เช่น มกี ารรณรงค์ใหค้ วามร้เู กี่ยวกบั พษิ ภยั การดืม่ รวมไปถงึ ปจั จยั ท่มี ีผลตอ่ การด่มื เหลา้ ) ทัง้ น้ี เพ่ือนำ� ของเหลา้ อย่างต่อเนื่อง มีการเฝ้าระวงั ไม่ให้มีการด่มื เหลา้ ข้อมลู ดงั กล่าวมาวนิ จิ ฉัย และแยกแยะปญั หาเรง่ ด่วนทเี่ กิด ในที่ทำ�งานอยา่ งต่อเน่ือง มกี ารให้คำ�ปรกึ ษาแก่พนกั งานท่ี จากการดืม่ เหลา้ ของพนักงานที่จำ�เปน็ ต้องแกไ้ ข (Problem ติดเหล้า และติดตามดูแล บำ�บัดพฤติกรรมติดเหล้าของ identification and Definition) โดยคำ�นงึ ถงึ สถานการณ์ พนกั งานอย่างตอ่ เน่ือง จนทำ�ให้การด�ำ เนนิ การต่างๆ กลาย ดา้ นต่างๆ รวมทงั้ วฒั นธรรมของสถานประกอบการตนเอง เป็นความเคยชินและเป็นแบบแผนท่ีพนักงานในหน่วยงาน และทำ�ให้แนวทางแก้ไขเป็นท่ีเข้าใจตรงกันและเป็นที่

52 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ ยอมรบั ของคณะทำ�งานฯ ทุกคน ว่า จะท�ำ อะไร เพื่ออะไร ท�ำ กจิ กรรมอ่ืนๆ เช่น การจดั กิจกรรมหรอื สร้างระบบสอ่ื สาร อยา่ งไร กบั ใคร ทไ่ี หน เม่ือไร โดยใคร (การมีแผนปฏบิ ัติ ใหค้ วามร้แู กพ่ นักงาน นำ�ไปสกู่ ารลด ละ เลิก การดมื่ การ การสถานประกอบการปลอดเหล้า) จากน้นั จึงลงมอื ท�ำ หรือ คัดกรองพนักงานเพ่ือให้ได้ข้อมูลที่ชัดเจนเกี่ยวกับจำ�นวน ปฏิบัติการ หรอื กลุ่มพนกั งานท่ีติดสรุ าในขั้นท่ีต้องช่วยให้เลิกดม่ื การจัด กิจกรรมใหค้ ำ�ปรึกษา และบำ�บดั รักษาเปน็ ตน้ ทั้งนี้ มเี คล็ด การท�ำ อย่างเป็นระบบ นอกจากจะทำ�ให้การด�ำ เนนิ งานเพอื่ ลับที่สำ�คญั คอื สถานประกอบการจะต้องเลอื กท�ำ กจิ กรรมท่ี ควบคุมและลดปญั หาจากการดม่ื เหล้าของพนกั งาน เกดิ ขึ้น สอดคลอ้ งกบั สถานการณป์ ญั หา และพฤตกิ รรมการดม่ื เครอ่ื งดม่ื อยา่ งเหมาะสมกบั สถานการณ์ สอดคล้องกบั สาเหตขุ องปญั หา แอลกอฮอล์ของพนักงานในหน่วยงานตนเองในแต่ละช่วง และถกู กับเวลาแลว้ ยงั ทำ�ใหค้ ณะท�ำ งานฯ ทกุ คน มที ิศทาง เวลา เปน็ กิจกรรมทีส่ อดคลอ้ งกับวัฒนธรรมและความชอบ ในการท�ำ งานทีช่ ัดเจน รูว้ ่าจะตอ้ งท�ำ อะไร เม่ือไร โดยใคร ของคนในองค์กร รวมทั้งจะต้องทำ�กิจกรรมดังกล่าวอย่าง หวงั ผลอะไร (การประเมนิ ผล) ซง่ึ จะเปน็ ผลดตี อ่ การท�ำ งานของ ต่อเนอ่ื ง เพ่ือให้เกิดความม่ันใจได้วา่ จะไม่เกดิ นักด่ืมหนา้ คณะทำ�งานฯ และสามารถควบคมุ การดืม่ เหลา้ ของพนกั งาน ใหมเ่ พม่ิ ข้ึน และจำ�นวนพนกั งานท่ีติดสรุ าได้รับการบำ�บัด ไดโ้ ดยไมเ่ ปน็ ภาระจนเกินไป ทงั้ นี้ ลกั ษณะของการด�ำ เนนิ และสามารถเลิกด่มื สุราได้ส�ำ เรจ็ และที่สำ�คญั จะตอ้ งเปน็ งานเพ่ือควบคมุ และลดปญั หาจากการด่ืมเหล้าของพนกั งาน การดำ�เนินงานท่ีได้รับความร่วมมือจากพนักงานส่วนใหญ่ อย่างเป็นระบบ สรปุ ได้ดงั ตอ่ ไปนี้ ในขณะที่สถานประกอบการแต่ละแห่งก็มีภารกิจตาม • มีนโยบาย กรอบแนวคดิ และเป้าหมายของการท�ำ งาน แผนการผลิตสินค้าหรือให้บริการเพ่ือให้บรรลุเป้าหมายทาง ในแตล่ ะขัน้ ตอนหรอื แตล่ ะระยะท่ีชดั เจน ธุรกจิ ขององคก์ ร ดังน้นั การด�ำ เนินงานเพื่อขับเคล่ือนใหเ้ ป็น • มกี ารแยกแยะปญั หา หาสาเหตุของปญั หาทจี่ ะนำ�ไป สถานประกอบการปลอดเหลา้ จงึ ตอ้ งอาศยั การท�ำ ทเ่ี ปน็ ระบบ ส่แู นวทางการแก้ไขท่ตี รงจุด หรือเปน็ กระบวนการ เป็นข้นั เปน็ ตอน ดงั น้ี • มีกระบวนการท�ำ งานท่เี ปน็ ขนั้ เปน็ ตอน • มแี ผนปฏิบตั กิ ารท่สี ามารถใช้เปน็ เขม็ ทิศช้ีทาง 1. ตั้งคณะทำ�งานขับเคล่อื นสถานประกอบการ • มีการประเมนิ ผลทีช่ ดั เจน ปลอดเหลา้ หรือคณะทำ�งานควบคมุ และ และทส่ี �ำ คัญ...... ลดปญั หาการด่ืมเหลา้ ของพนกั งาน • ทีมงานทุกคนเขา้ ใจตรงกนั การควบคุมและลดปัญหาการดื่มเหล้าของ พนักงาน ใหไ้ ด้ผลในระดับที่ทำ�ให้ไม่เกิดนักดม่ื หนา้ ใหม่ และ   ลดจ�ำ นวนพนกั งานทต่ี ดิ เหลา้ ลงไดเ้ รอ่ื ยๆ จนเหลอื ศนู ย์ น�ำ ไป 4.2 ขน้ั ตอนพัฒนาสถานประกอบการปลอดเหล้า สู่ความย่ังยืนของภาวะปลอดเหลา้ หรือเกิดเป็นคา่ นยิ มของ พนักงานและวัฒนธรรมองค์กรต่อภาวะปลอดเหล้าเต็ม การพัฒนาหน่วยงานให้เป็นสถานประกอบการปลอดเหล้านั้น รปู แบบ จ�ำ เปน็ อยา่ งยิ่งท่สี ถานประกอบการจะตอ้ งด�ำ เนนิ สถานประกอบการ จำ�เปน็ ต้องมกี ารควบคุมการดื่มเหล้าและ การด้านนอี้ ย่างตอ่ เนอ่ื ง เปน็ ระบบ ครบวงจร บนพ้ืนฐาน ดแู ลพนกั งานอยา่ งครบวงจร ซง่ึ อาจเรม่ิ จากการออกมาตรการ ของการมสี ว่ นร่วมของพนกั งานส่วนใหญใ่ นทกุ ระดับ ดังนน้ั ห้ามดื่มห้ามขายเคร่ืองดื่มแอลกอฮอล์ในพ้ืนท่ีของสถาน จงึ ต้องมี “คณะท�ำ งาน” หรือ “ผูร้ บั ผิดชอบ” เขา้ มาทำ� ประกอบการ พรอ้ มๆ กับการจดั กจิ กรรมรณรงค์ท่มี ักเลือก หนา้ ทใ่ี นการขบั เคลอ่ื นใหเ้ กดิ ภาวะดงั กลา่ วขา้ งตน้ โดยคณะ เอาวนั สำ�คัญๆ ท่ีสามารถเชอ่ื มโยงกับกิจกรรมควบคุมการ ท�ำ งานฯ มหี น้าทเี่ ป็นแกนน�ำ ในการสรา้ งความรว่ มมือของ ดม่ื เหลา้ เปน็ จดุ เรมิ่ ตน้ เช่น งดเหลา้ เขา้ พรรษา รวมถึงการ พนักงานทกุ ฝา่ ยและทกุ ระดับ ตอ่ การปอ้ งกันปัญหาจากการ

53 ดื่มเหล้าของพนักงาน รวมทั้งสามารถพัฒนาหน่วยงานให้ ดา้ นตา่ งๆ ท่จี ะเปน็ ประโยชนต์ อ่ การควบคมุ และลดปัญหา เป็นสถานประกอบการปลอดเหล้าได้อย่างเป็นรูปธรรม จากการดืม่ เหล้าของพนักงาน อกี ท้งั ยังเปน็ ผปู้ ระสานงาน ตามขั้นตอนของการพัฒนาสถานประกอบการปลอดเหล้า ใหเ้ กดิ การจดั ทำ�แผนปฏิบัติการ เพ่อื ใช้เปน็ แนวทางในการ ซ่ึงประกอบด้วยการจัดทำ�นโยบายสถานประกอบการ จัดกิจกรรมส่งเสริมการควบคุมการด่ืมเหล้าของพนักงาน ปลอดเหล้า การก�ำ หนดเป้าหมาย การจดั ให้มกี ารส�ำ รวจ เปน็ แมง่ านในการจดั กิจกรรมตา่ งๆ รวมท้ังเปน็ ผู้ประเมนิ ผล สถานการณแ์ ละพฤติกรรมการดืม่ เหลา้ ของพนักงาน การจดั จากการดำ�เนินงานท้งั หมด ดังนน้ั การจดั ต้งั คณะท�ำ งานฯ ทำ�แผนการดำ�เนินงานหรือแผนการจัดกจิ กรรม รวมท้ังยงั จึงควรเป็นขั้นตอนแรกๆ ที่สถานประกอบการจะต้อง ตอ้ งประสานงานท้ังภายในหน่วยงาน (ประสานกบั ฝา่ ยหรอื ดำ�เนินการ เพอ่ื ใหไ้ ด้ทีมงานเข้ามาทำ�หน้าท่ีในการผลักดัน แผนกตา่ งๆ) และหนว่ ยงานอน่ื ๆ เพ่อื ขอรับการสนบั สนุน ใหเ้ กดิ ความคบื หน้าในการท�ำ งานในขนั้ ตอนต่อๆ ไป “ การท�ำ กิจกรรมรณรงคใ์ หพ้ นักงานลด ละ เลิก เหลา้ เป็นงานจิตอาสา คณะทำ�งานต้อง มใี จรักและมีความต้งั ใจใหพ้ นกั งานในองคก์ รห่างไกลอบายมุข มสี ุขภาพร่างกายทีแ่ ข็งแรง มเี งินออม จากการเลกิ เหลา้ ซึง่ การทำ�กจิ กรรมต่างๆ ให้บรรลุตามเป้าหมายอาจตอ้ งเจอปัญหาและอปุ สรรค มากมาย ดงั นัน้ กำ�ลงั ใจต้องไม่ท้อ ตอ้ งรณรงคอ์ ยา่ งตอ่ เนือ่ ง บางคร้งั อาจถูกต�ำ หนหิ รอื วา่ กลา่ วจาก พนกั งานถึงการเขา้ มายงุ่ วนุ่ วายในการดืม่ เหลa้ าของเขา มองวา่ เปน็ เรื่องส่วนตวั ของเขา พวกเรา คณะท�ำ งาน ต้องมจี ิตใจทต่ี ัง้ ม่นั เพราะหากทำ�ให้พนักงานเลิกด่มื ไดส้ ำ�เร็จเรากจ็ ะเกิดความภมู ใิ จ และ ”พนกั งานทีเ่ ลกิ ดมื่ จะขอบคณุ ในความปรารถนาดีของเรา มนั คอื ความภมู ใิ จทีเ่ ราอยากท�ำ ให้กับเพ่ือน พนักงานและองคก์ รของเรา คุณสภุ าพร แดงสา (ปอ้ น) เจ้าหน้าท่คี วามปลอดภัยฯ บรษิ ทั ริกิ การ์เมน้ ส์ จ�ำ กดั (จังหวดั ราชบรุ )ี

54 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ ลกั ษณะทว่ั ไปของคณะทำ�งานฯ คณะทำ�งานหรือผู้รับผิดชอบในการควบคุมและลดปัญหา วิธีการจัดตั้งคณะทำ�งาน การด่ืมเหล้าของพนกั งาน ของสถานประกอบการปลอดเหลา้ จากการถอดบทเรยี นสถานประกอบการปลอดเหล้า พบว่า ท่ีเขา้ ร่วมโครงการฯ มจี �ำ นวนแตกตา่ งกันไปตามขนาดของ คณะทำ�งานควบคุมและลดปัญหาการด่ืมเหล้าของพนักงาน สถานประกอบการ อย่างไรก็ตาม ลักษณะเฉพาะของผทู้ เ่ี ขา้ ส่วนใหญม่ าจาก มาเปน็ คณะทำ�งานฯ ท่ีมีการทำ�งานด้านนี้อยา่ งจรงิ จงั และ • คณะท�ำ งานทม่ี อี ยแู่ ลว้ ซง่ึ สว่ นใหญเ่ ปน็ คณะท�ำ งานดา้ น น�ำ ไปสกู่ ารเปน็ สถานประกอบการปลอดเหลา้ นน้ั มกั มลี กั ษณะ ความปลอดภยั ในการท�ำ งานฯ คณะท�ำ งานทบู นี มั เบอรว์ นั รว่ มกัน ดงั นี้ คณะท�ำ งานโรงงานสขี าว หรอื คณะกรรมการขับเคลื่อน • เป็นผู้ที่มีทัศนคติที่ดีต่อนโยบายควบคุมการด่ืมเหล้า งานทางด้าน CSR ฯลฯ โดยคณะท�ำ งานเหล่านี้ เล็งเหน็ ของพนกั งาน เหน็ ความส�ำ คญั และเขา้ ใจในความเชอ่ื มโยง ความสำ�คัญของการควบคุมการดื่มเหล้าของพนักงาน สัมพันธ์ของการทำ�งานด้านการสร้างเสริมสุขภาพของ หรือเข้าใจในความเชื่อมโยงสัมพันธ์ของงานด้านการ พนกั งาน (ดว้ ยการควบคมุ ปจั จยั เสย่ี งทางสขุ ภาพ) กบั งาน สรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ (ดว้ ยการควบคมุ การดม่ื เหลา้ ) กบั งาน ดา้ นการพัฒนาประสทิ ธภิ าพผลติ ขององคก์ ร หรอื งาน ด้านความปลอดภัยหรืองานบริหารทรัพยากรบุคคล ด้านความปลอดภัยในการทำ�งานและสวัสดิการแรงงาน ที่ตนรับผิดชอบอยู่ หรอื เหน็ ว่างานด้านนเี้ กย่ี วข้องกบั (โดยเฉพาะคณะท�ำ งานทเ่ี ปน็ แกนน�ำ หลกั ) การท�ำ กจิ กรรมเพอื่ แสดงความรบั ผิดชอบต่อสังคม โดย • มคี วามตั้งใจ ทมุ่ เท มีจติ อาสา และพรอ้ มจะให้ก�ำ ลังใจ เฉพาะในสว่ นของการปฏบิ ตั ทิ ด่ี ตี อ่ พนกั งาน แรงงาน หรอื ทกุ ๆ คนท่ีมปี ัญหา (อยา่ งน้อยสมาชิกสว่ นหนึ่งของคณะ ลกู จา้ ง จงึ ขยายกรอบงานใหค้ รอบคลุมการควบคมุ การ ทำ�งานฯ) ดืม่ เหลา้ เพ่ือเป็นการดแู ลสุขภาพของพนักงาน และลด • มีความสามารถทางจิตวิทยา ทักษะการสื่อสารและ ปัญหาทางด้านเศรษฐกิจ (ของพนกั งาน) และสังคม มนษุ ยสมั พนั ธ์ โดยพบวา่ คณะท�ำ งานสว่ นใหญจ่ ะเปน็ ผทู้ ่ี พรอ้ มกนั ไปดว้ ย มีมนษุ ยสัมพันธด์ ี (เนือ่ งจากการควบคุมการดืม่ และลด • การแตง่ ตง้ั คณะท�ำ งานขน้ึ มาใหม่ โดยคดั เลอื กจากพนกั งาน ปัญหาจากการดืม่ เหลา้ ของพนักงาน ตอ้ งอาศัยความ ที่มีคุณสมบัติเหมาะสมและดูความเหมาะสมตามหน้าที่ รว่ มมอื จากทกุ ฝา่ ย คณะท�ำ งานจะตอ้ งสามารถประสาน ท่ีรับผดิ ชอบ โดยส่วนใหญจ่ ะเลอื กตวั แทนจากฝ่ายตา่ งๆ และสร้างการมีส่วนร่วมของทุกคนและทุกฝ่ายในสถาน เช่น ฝ่ายความปลอดภยั ในการท�ำ งาน ฝ่ายอาชีวอนามัย ประกอบการใหเ้ กิดข้นึ ใหไ้ ด้) และส่ิงแวดลอ้ ม ฝ่ายบคุ คลหรอื บริหารทรัพยากรบคุ คล • มคี วามสนใจ ความกระตอื รอื รน้ และเสยี สละเพอ่ื สว่ นรวม ฝ่ายการแพทย์และพยาบาล ฯลฯ มีทั้งทีม่ ตี ัวแทนครบ ทุกฝา่ ย/แผนก และมีตวั แทนจากบางฝา่ ย/แผนก นอก • มีอ�ำ นาจ หรอื เป็นท่ยี อมรบั นบั ถือของพนกั งาน เชน่ จากนน้ั ยงั พบวา่ มกี ารคดั เลอื กคณะท�ำ งานโดยพจิ ารณา ผจู้ ดั การทว่ั ไป หวั หนา้ ฝา่ ยบรหิ ารทรพั ยากรบคุ คล (หวั หนา้ จากการเป็นแกนนำ�หรือเป็นที่รู้จักของพนักงานอื่นๆ HR) เจา้ หนา้ ทฝ่ี า่ ยความปลอดภยั ระดบั หวั หนา้ งาน (จป. ดว้ ย เชน่ พนักงานอาวโุ ส ตัวแทนจากสหภาพแรงงาน ระดบั หวั หนา้ งาน) พบวา่ สถานประกอบการปลอดเหลา้   ทป่ี ระสบความส�ำ เรจ็ ในการด�ำ เนนิ งาน มกั มคี ณะท�ำ งาน ทมี่ บี คุ ลากรระดบั บรหิ ารดงั กลา่ วขา้ งตน้ เข้ารว่ มเปน็ คณะท�ำ งานหรือเป็นหวั หน้าทีม และมีบทบาทร่วมกบั คณะทำ�งานคนอื่นๆ ในการขบั เคลือ่ นอย่างแข็งขันและ เขม้ แขง็

55 ตัวอยา่ งเอกสารแตง่ ต้งั คณะทำ�งาน

56 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 2. จัดทำ�นโยบายปลอดเหล้า และประกาศ 100% หรอื การจัดงานเล้ียง งานบญุ แบบปลอดเหลา้ ใหท้ ราบโดยทัว่ ถงึ กัน หรือขอ้ จำ�กัดการด่ืมในเวลาทำ�งาน กระบวนการปอ้ งกัน เมอ่ื มคี ณะท�ำ งานฯ เขา้ มารบั หนา้ ทใ่ี นการขบั เคลอ่ื น ปัญหาการด่ืมเหล้า การสนับสนุนใหพ้ นักงานทตี่ ดิ เหลา้ สถานประกอบการปลอดเหล้า ขัน้ ตอนต่อมาทค่ี ณะท�ำ งานฯ เลกิ เหลา้ จะตอ้ งทำ� คอื ทำ�ให้พนักงาน รวมทัง้ ผทู้ ่ีมาติดตอ่ ทราบถงึ 3. มกี ารระบุรายช่ือคณะทำ�งานปลอดเหล้า ซงึ่ เปน็ ผทู้ ำ� เจตนารมณ์ของสถานประกอบการในการท่ีจะพัฒนาหน่วยงาน หน้าทข่ี บั เคล่ือนให้การดำ�เนนิ งานบรรลุเปา้ หมาย ให้เป็นสถานประกอบการปลอดเหล้า หรอื ทราบถงึ ความต้ังใจ 4. อาจตามมาดว้ ยการมีระเบียบปฏบิ ตั ติ า่ งๆ เก่ยี วกับการ ของสถานประกอบการที่จะควบคุมและป้องกันปัญหาจาก ดืม่ เหล้าของพนกั งาน รวมทั้งระเบยี บปฏิบัตทิ ใี่ ช้สำ�หรบั การดม่ื เหลา้ ของพนักงาน โดยสถานประกอบการจะตอ้ งจัด พนกั งานท่ดี ่มื เหล้าจนเกดิ ผลกระทบ พรอ้ มทง้ั มกี ารแจ้ง ท�ำ นโยบาย เพอ่ื สรา้ งความชดั เจนตง้ั แตท่ ม่ี าทไ่ี ปของการควบคมุ ให้ทราบเก่ียวกับบทลงโทษหากมีการฝ่าฝืนมาตรการ/ และลดปญั หาการดื่มเหล้าของพนกั งาน เป้าหมายการควบคุม นโยบาย วตั ถปุ ระสงค์ แนวปฏบิ ตั ติ า่ งๆ ทจ่ี ะถกู ก�ำ หนดใหม้ ขี น้ึ ในล�ำ ดบั 5. ลงนามโดยเจ้าของสถานประกอบการ/ผู้บริหารหรือผู้มี ถัดไป ซงึ่ นโยบายทเ่ี หมาะสมควรจะประกอบด้วย อำ�นาจสูงสุดในสถานประกอบการ 1. อธิบายเหตุผลว่าทำ�ไมต้องมีการดูแลเรื่องการดื่มเหล้า ของพนักงาน รวมทั้งความจ�ำ เปน็ ที่จะต้องพัฒนาสถาน เม่ือมีการลงนามนโยบายแล้วควรมีการประกาศนโยบาย ประกอบการปลอดเหล้า ซึ่งอาจอ้างอิงถึงสุขภาพของ และเผยแพร่ประชาสัมพันธ์เกี่ยวกับนโยบายสถานประกอบ พนักงาน ความปลอดภัยในการทำ�งาน ภารกิจของ การปลอดเหลา้ ใหพ้ นกั งานทกุ คน ลกู คา้ และผู้ท่มี าตดิ ตอ่ ให้ เจา้ ของกิจการที่จะดูแลพนกั งาน รวมทั้งเนน้ ไปทีผ่ ลผลติ ไดร้ ับทราบและเขา้ ใจโดยท่วั กัน ผ่านช่องทางประชาสัมพนั ธ์ และประสทิ ธภิ าพการผลติ ความคมุ้ คา่ ในการด�ำ เนนิ งาน ตา่ งๆ เช่น ติดประกาศ จัดกิจกรรมประกาศเจตนารมณ์ของ ท่จี ะย้อนกลับมามีผลดีต่อพนักงานเอง การอา้ งถงึ ภาพ สถานประกอบการที่จะดำ�เนินการควบคุมการดื่มเครื่องด่ืม ลักษณข์ องสถานประกอบการ หรืออ้างอิงถึงพระราช แอลกอฮอลข์ องพนกั งาน การประชาสัมพันธผ์ ่านเสยี งตาม บญั ญัติควบคุมเคร่ืองดม่ื แอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551 หรือ สาย หรอื จดหมายขา่ ว การจัดบอร์ดประชาสมั พนั ธ์ เป็นตน้ ประกาศส�ำ นกั นายกรัฐมนตรี พ.ศ. 2555 เรอื่ งหา้ มขาย โดยการประชาสัมพันธ์เก่ียวกับนโยบายสถานประกอบการ หรือห้ามบริโภคเคร่ืองดื่มแอลกอฮอล์ในพื้นท่ีประกอบ ปลอดเหลา้ จะเป็นจดุ เรม่ิ ต้นของการท�ำ ความคุ้นเคยกบั กจิ การโรงงาน ฯลฯ พนกั งานในสถานประกอบการ ต่อการควบคุมการดื่มเครอื่ ง 2. กำ�หนดจุดมุ่งหมายท่ีแสดงถึงการเป็นสถานประกอบ ด่มื แอลกอฮอล์ในพนื้ ทท่ี ำ�งานหรอื พ้ืนทอ่ี นื่ ๆ ในขอบเขตของ การปลอดเหล้า เช่น ระบถุ ึงการทำ�ใหพ้ ้นื ท่ขี องสถาน สถานประกอบกา ประกอบการเป็นเขตปลอดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

57 ตัวอย่างนโยบายสถานประกอบการปลอดเหล้า

ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 58 ตัวอยา่ งนโยบายสถานประกอบการปลอดเหลา้

59 ตัวอย่างนโยบายสถานประกอบการปลอดเหล้า

ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 60 ตัวอยา่ งนโยบายสถานประกอบการปลอดเหลา้

61 ตัวอย่างนโยบายสถานประกอบการปลอดเหล้า

62 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 3. เรยี นรู้กระบวนการขับเคล่อื น เข้าร่วมกิจกรรมพัฒนาศักยภาพของคณะทำ�งานขับเคล่ือน ความรู้ ความเข้าใจท่ถี กู ตอ้ งเกีย่ วกบั กระบวนการ สถานประกอบการปลอดเหลา้ ทีโ่ ครงการฯ จัดใหก้ บั คณะ ควบคุมการด่ืมเหล้าในสถานประกอบการเปรียบเสมือน ท�ำ งานของสถานประกอบการ ในรูปของค่ายฝึกอบรม เครอ่ื งมอื ทค่ี ณะท�ำ งานฯ จะสามารถใชใ้ นการแกไ้ ขปญั หาและ “กระบวนการขับเคลื่อนสถานประกอบการสร้างเสริมสุขภาพ รบั มอื กบั อปุ สรรคทอ่ี าจจะตอ้ งเผชญิ ระหวา่ งการด�ำ เนนิ งาน อยา่ งเปน็ ระบบ” ท้ังนี้ กิจกรรมในค่ายฝกึ อบรม มีการ เพ่อื ขบั เคลือ่ นสถานประกอบการปลอดเหลา้ ซง่ึ การสรา้ ง เน้นการสร้างกระบวนการเรียนรู้ด้านการขับเคลื่อนสถาน ความรู้ความเขา้ ใจอย่าง “ร้ลู กึ รู้จรงิ ” ให้เกดิ ข้ึนกบั คณะ ประกอบการปลอดบหุ ร่ี เหลา้ อุบตั ิเหตุ ให้เกดิ ข้นึ กบั คณะ ทำ�งานฯ อาจทำ�ไดห้ ลายช่องทาง เชน่ ศึกษาจากเอกสาร ท�ำ งานฯ รวมทงั้ สามารถท�ำ ใหค้ ณะทำ�งานฯ รู้วา่ การปอ้ งกัน หนังสือ ต�ำ รบั ตำ�รา สอื่ สารสนเทศทางอนิ เตอรเ์ นต็ ท่ีเกีย่ วขอ้ ง และควบคมุ พฤติกรรมเสยี่ งทางสุขภาพของพนักงาน จะตอ้ ง กบั การดูแลพนักงานติดเหล้า รวมท้งั หากได้เข้าร่วมโครงการ เรม่ิ ตน้ อยา่ งไรและเดนิ หนา้ ในแตล่ ะขน้ั ตอนอยา่ งไรใหเ้ หมาะสม พัฒนาสถานประกอบการปลอดบุหรี่ เหล้า และอบุ ตั ิเหตุ กบั สถานการณป์ ญั หาหรอื ภาระดา้ นตา่ งๆ ของสถานประกอบการ ทด่ี �ำ เนนิ การโดยสมาคมพฒั นาคณุ ภาพสง่ิ แวดลอ้ ม กจ็ ะสามารถ ในการพัฒนาสถานประกอบการปลอดบุหร่ี เหลา้ อบุ ตั เิ หตุ ทีผ่ ่านมา (พ.ศ.2551-ปจั จุบัน) พบว่า การจัดฝกึ อบรมผา่ นกจิ กรรมเรยี นรูจ้ ากประสบการณ์จริง ทีใ่ ห้สาระความรดู้ ้านปัจจัยเสยี่ งทาง สุขภาพท่คี รบถว้ นทง้ั ปัญหาและทางออก รวมท้งั กลไกการขับเคลอ่ื น (ทีจ่ ัดโดยแผนงานฯ) ทำ�ให้คณะ ท�ำ งานฯ ของสถานประกอบการ เกดิ การเรียนรแู้ นวทาง วิธกี าร รวมท้ังสร้างความเชอ่ื มน่ั ที่จะดำ�เนนิ การควบคุมปัจจยั และพฤติกรรมเส่ยี งทางสขุ ภาพของพนักงานอย่างเป็นระบบและตอ่ เนอื่ ง นอกจากนัน้ การจัดฝึกอบรมยังสร้างสัมพันธภาพท่ีดีซึ่งกันและกันระหว่างคณะทำ�งานของแต่ละสถานประกอบการ รวมท้ังความสมั พันธ์ระหวา่ งคณะท�ำ งานฯ ของสถานประกอบการต่างๆ กับเจา้ หน้าที่แผนงานฯ สง่ ผล ใหเ้ กิดเครอื ข่ายความรว่ มมอื แลกเปล่ียนเรยี นรู้ และชว่ ยเหลอื เก้อื กูลกนั และกันในการด�ำ เนินงาน ส�ำ หรบั สถานประกอบการทไ่ี ม่ได้มโี อกาสส่งคณะท�ำ งานฯ เขา้ รว่ มกจิ กรรมฝกึ อบรม สามารถ ติดต่อขอค�ำ แนะนำ�จากทมี งานโครงการพัฒนาสถานประกอบการปลอดบหุ รี่ เหลา้ อบุ ัติเหตุ ของ สมาคมพัฒนาคณุ ภาพสิ่งแวดล้อม หรือจากหนว่ ยงานภาคีเครอื ขา่ ยทางดา้ นการสรา้ งเสรมิ สุขภาพ หรืออาจขอศึกษาดูงานจากสถานประกอบการอื่นๆ ท่ปี ระสบความสำ�เรจ็ ในการควบคมุ ปจั จยั และ พฤติกรรมเส่ยี งทางสขุ ภาพ รวมทงั้ ขอค�ำ แนะน�ำ จากหน่วยงานภาคี หรือขอส่อื ความร้เู พิม่ เติม เชน่ หนงั สือ คมู่ ือ แผ่นพับ เอกสารดา้ นการควบคมุ การดมื่ เคร่อื งดืม่ แอลกอฮอล์ ทง้ั ทีเ่ ผยแพร่โดยแผนงานฯ และจากภาคีเครือขา่ ยท่เี กี่ยวขอ้ งดงั ตอ่ ไปน้ี 1. ส�ำ นักงานเครอื ขา่ ยองค์กรงดเหลา้ (สคล.) โทรศพั ท์ 0-2948-3300 โทรสาร 0-2948-3930 www.stopdrink.com 2. มลู นธิ หิ ญงิ ชายกา้ วไกล โทรศพั ท์ 0-2513-2889 โทรสาร 0-2513-2856 www.wmp.or.th 3. ศนู ย์ปรกึ ษาปัญหาสุรา สายด่วนเลิกเหล้า 1413 โทรศัพท์ 0-2354-8362 โทรสาร 0-2354-5190 www.1413.in.th

63 4. ส�ำ นักงานคณะกรรมการควบคุมเครอื่ งดืม่ แอลกอฮอล์ กรมควบคุมโรค โทรศัพท์ 0-2590-3342, 0-2590-3035 โทรสาร 0-2591-4668, 0-25903015 www.thaiantialcohol.com 5. ศูนย์รับเรื่องรอ้ งเรยี นบุหร่ีและสุรา โทรศัพท์ 0-2590-3342 www.thaiantialcohol.com 6. เครอื ข่ายสถานประกอบการสรา้ งเสรมิ สุขภาพ โทรศัพท์ 08-6762-8327 7. แผนงานการพัฒนาระบบ รปู แบบ และวิธกี ารบ�ำ บัดรักษาผมู้ ปี ัญหาการบริโภคสุราแบบ บรู ณาการ (ผรส.) โทรศพั ท์ 053-280-228-46 ต่อ 60236, 60525 www.i-mapthailand.org เสียงสะทอ้ นจากคณะทำ�งาน “คือมนั เหมอื นกบั ว่าเราเจบ็ ป่วยแต่ไม่สามารถไปหาหมอ สถานประกอบการสรา้ งเสริม สขุ ภาพทเี่ ขา้ รว่ มโครงการ ท่ตี รงกับโรคได้ แตเ่ ราไปเจอตำ�รายาทีม่ ันตรงกันอาการ เจ็บป่วยของเรา เราศึกษาแล้วไปหาอุปกรณ์ วตั ถุดิบตวั โน้น ตวั นีม้ าผสมกนั ปรากฏวา่ มันใชก่ ็เหมอื นกบั ทีเ่ ราได้ไปอบรม ได้ความรูจ้ ากสมาคมพฒั นาคุณภาพส่งิ แวดลอ้ มมาท�ำ โครงการนี้ และผลที่ไดม้ าก็คือ พนักงานเลิกบหุ ร่ี เหล้า บรษิ ทั ไดป้ ระโยชนจ์ ากการทพี่ นกั งานสุขภาพร่างกายแขง็ แรง เราไดร้ ับการชว่ ยเหลอื ในเร่อื งการด�ำ เนินงานการจัด ”กจิ กรรม เอกสารข้อมูลต่างๆและทสี่ �ำ คัญคือเราได้ เพ่ือนรว่ มงานแลกเปล่ียนความคิดเห็นกนั เยอะมาก “ไดป้ ระโยชน์ในเรอ่ื งของการเขียนแผนนะครบั คณุ ชาคริต หนูสงค์ รปู แบบกิจกรรม การก�ำ หนดเป้าหมายต่างๆ บรษิ ัท เคซอี ี อเิ ลคโทรนคิ ส์ จ�ำ กดั (มหาชน) ถา้ เราไม่ได้เขา้ รว่ มอบรมคงจะเปน็ เรือ่ งยาก ”ไหนจะการกำ�หนดทิศทางของโครงการ เปน็ ประโยชนม์ าก คุณปรชี า สมพล บรษิ ทั เพรสซเิ ดน๊ ท์ ออฟฟศิ เฟอรน์ เิ จอร์ จำ�กัด

64 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ “ต้องบอกก่อนเลยวา่ หลักสตู รนี้เป็นหลกั สตู รท่ดี ีมากๆ ผมได้รับประสบการณ์ท่ดี ีมากมาย โดยเฉพาะวนั สุดทา้ ยที่มีตลาดนดั ความรู้ มีตัวอย่างของการจัดกจิ กรรมต่างๆ ในการดำ�เนินโครงการ ”หรอื ใชใ้ นการรณรงค์เราสามารถเลอื กมาใชไ้ ด้ ตามความเหมาะสมของบรษิ ทั คุณนันทวทิ ย์ พุ่มจรูญ บริษัท โปรดกั ส์ ดเี วลลอปเมน้ ท์ เมนูแฟคเจอรร์ ิง จำ�กัด “สง่ิ แรกที่ไดเ้ จอนะคะคอื ความประทบั ใจเพราะ เสยี งสะท้อนจากคณะท�ำ งาน สถานประกอบการสร้างเสรมิ ไม่เคยเหน็ แต่ละบริษทั เลยว่าเป็นยงั ไงเราก็เห็นว่า สขุ ภาพที่เขา้ ร่วมโครงการ แตล่ ะบริษัทมีรูปแบบอย่างไรและก็ปัญหา ของแตล่ ะท่ีเป็นยังไง แล้วก็เหน็ ตัวอย่างรูปแบบ ของกิจกรรมตา่ งๆ คอื มันจะมตี ลาดนัดความรู้ ”ทเี่ ราสามารถจะเอามาดดั แปลงเป็นกจิ กรรม ใชก้ บั บรษิ ทั เราได้ คุณสาวิตรี ฉุดกระโทก บริษทั ซพี ี ออลล์ จำ�กดั (มหาชน) ศนู ยก์ ระจายสนิ ค้าโชคชยั ร่วมมติ ร “หากไมไ่ ดเ้ ขา้ รบั การฝึกอบรม เราจะมองภาพไมอ่ อกว่า ”จะท�ำ โครงการอยา่ งไร ใหป้ ระสบผลส�ำ เรจ็ ได้อย่างไร คณุ นิธิรตั น์ นาคสวสั ด์ิ บรษิ ัท โอลนี จำ�กัด

65 4. ส�ำ รวจและจัดทำ�ฐานขอ้ มูลเกย่ี วกบั สถานการณ์ เดินหน้าไปถึงในแต่ละปีได้อย่างใกล้เคียงสถานการณ์ความ และพฤตกิ รรมการดืม่ เหล้าของพนักงาน เป็นจริง อีกทงั้ ยังสามารถกำ�หนดตวั ชี้วดั ทจ่ี ะบ่งบอกความ เหตุผลหน่ึงที่ทำ�ให้การพัฒนาสถานประกอบการ สำ�เร็จของการด�ำ เนินงานทง้ั ในระดบั กิจกรรม ไปจนถึงตัวชีว้ ดั ปลอดเหลา้ ไม่สามารถเกิดข้นึ ไดอ้ ย่างเป็นรปู ธรรม ทัง้ ๆ ท่ี ความสำ�เร็จประจ�ำ ปขี องการด�ำ เนนิ งานทางดา้ นน้ี ไดอ้ ย่าง เปน็ นโยบายของสถานประกอบการ คือ การทไี่ มร่ ู้จะเริ่มตน้ ชดั เจนมากขึ้น อย่างไร และการที่ไม่รจู้ ะทำ� (กจิ กรรม) อะไร และอย่างไร รวมทัง้ ไม่รจู้ ักใคร (ทีจ่ ะชว่ ยตนเองได)้ ซึ่งส่วนใหญจ่ ะจบลง นอกจากน้ี บางสถานประกอบการทเ่ี คยทำ�กิจกรรม หรอื ดว้ ยการจดั กิจกรรมรณรงคต์ ่างๆ ไปตามกระแส (Event รณรงค์ควบคมุ พฤติกรรมเสยี่ งตา่ งๆ ของพนักงาน ก็จะมี Based Activities) และจดั อยา่ งกระจดั กระจาย (ท้งั ประเดน็ ประสบการณใ์ นการทำ�งาน และรวู้ ่าเกดิ ปัญหา อุปสรรค สาระและรูปแบบของกิจกรรม) ท�ำ ให้ไม่เกดิ ผลผลติ ที่สามารถ ใดข้ึนบา้ งระหวา่ งการด�ำ เนนิ งานซง่ึ คณะทำ�งานฯ สามารถ ต่อยอดทีละข้ันไปถึงผลลัพธ์หรือจุดหมายปลายทางได้ นำ�เอาส่งิ ผดิ พลาดทีเ่ คยเกดิ ขน้ึ ในอดีต มาใช้เป็นบทเรยี น (ความชุกของพนักงานที่ดื่มเหล้าลดลงหรือสามารถลดการ ในการวางแผนปฏิบัติการให้เหมาะสมและสอดคล้องกับ เกิดอุบัติเหตทุ ีม่ ีสาเหตุจากการที่พนกั งานด่มื เหลา้ ไดอ้ ย่าง วสิ ยั ทัศนแ์ ละบรบิ ทองคก์ รของตนได้อีกทางหน่ึง เป็นรูปธรรม) ที่เป็นเช่นนี้ ส่วนหนึ่งเกิดขึ้นเนื่องจาก สถานประกอบการส่วนใหญ่ไม่มีข้อมูลท่ีชัดเจนเกี่ยวกับ ทงั้ นี้ แนวทางในการสำ�รวจข้อมลู นัน้ ควรเริม่ ดว้ ยการพูด สถานการณ์และพฤตกิ รรมการดมื่ เหล้าของพนักงาน ทำ�ให้ คยุ ที่เป็นกนั เอง ชีแ้ จงใหพ้ นกั งานทราบว่าขอ้ มูลท่ที ำ�การ ไม่สามารถออกแบบและจัดกิจกรรรมท่ีมีความร้อยเรียง สำ�รวจนั้นจะทำ�ให้เกิดประโยชน์กับตัวผู้ให้ข้อมูลและ และสามารถน�ำ ไปสกู่ ารแกไ้ ขปัญหาได้ ดังนัน้ ก่อนทจ่ี ะ สถานประกอบการอยา่ งไรบ้าง เพราะการแจกแบบส�ำ รวจ ลงมือปฏิบัติการด้านการควบคุมการด่ืมเหล้าของพนักงาน ใหพ้ นกั งานทำ� โดยทีพ่ นกั งานไม่ทราบเหตุผลทแ่ี ทจ้ รงิ อาจ คณะทำ�งานฯ จงึ ควรทีจ่ ะสำ�รวจสถานการณแ์ ละพฤติกรรม ท�ำ ให้พนกั งานเข้าใจผดิ โดยเฉพาะพนักงานทีต่ ิดสรุ า อาจเกิด การด่ืมเหลา้ ของพนกั งานเสียก่อนว่าเปน็ อยา่ งไร เชน่ สำ�รวจ ความกังวลว่าถ้าให้ข้อมูลไปแล้วมีผลต่อการจ้างงานหรือ เก่ียวกบั จำ�นวนพนักงานทด่ี ม่ื เหล้าวา่ มีอยเู่ ทา่ ไร ใครทีด่ ื่มถงึ มผี ลต่อการปรบั เงินเดอื นหรือไม่ อยา่ งไร ท�ำ ให้พนกั งานอาจ ข้ันติดเหล้า และติดในขัน้ ไหน และแตล่ ะขัน้ คิดเป็นสดั สว่ น แจ้งข้อมูลท่เี ปน็ เท็จ หรือกรอกแบบส�ำ รวจไมค่ รบ หรอื ไมส่ ง่ เทา่ ไร (อาจจำ�แนกพนกั งานออกเป็นกล่มุ ๆ เชน่ กลมุ่ ท่ีไม่ด่ืม แบบส�ำ รวจคืนมายงั คณะท�ำ งานฯ ท�ำ ใหไ้ มส่ ามารถวิเคราะห์ กล่มุ ที่ดื่มไมม่ าก โดยการด่ืมยงั ไม่ส่งผลกระทบต่อการงาน และประมวลผลไดอ้ ยา่ งเทย่ี งตรง สง่ ผลถงึ การวางแผนการจดั และครอบครวั กลุ่มทด่ี ืม่ จนเกิดผลเสยี ตอ่ สุขภาพ การงาน กจิ กรรมตา่ งๆ ทไ่ี มส่ อดคลอ้ งกบั ความเปน็ จรงิ การด�ำ เนนิ งาน หรอื ชีวติ ส่วนตวั และกลุ่มท่ดี ่ืมจนตดิ คอื มีอาการลงแดง ให้ประสบความสำ�เร็จก็ยากตามไปด้วย ดังนนั้ การลงสำ�รวจ หากไมไ่ ด้ดมื่ สรุ า) เกิดผลกระทบตอ่ การทำ�งานหรือไม่ รวม ความคดิ เหน็ ของพนกั งานจะตอ้ งท�ำ ดว้ ยความอดทน ชแ้ี จง ทง้ั รพู้ ฤติกรรมการด่ืมของพนักงาน เช่น ความถีแ่ ละปริมาณ ใหม้ ากและท�ำ อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ใชค้ วามจรงิ ใจในการพดู คยุ จะท�ำ ในการดืม่ สถานทีท่ ่ดี ื่ม ฯลฯ นอกจากน้ี อาจรวมไปถงึ การ ให้เกิดสมั พนั ธภาพอันดขี องคณะทำ�งานฯ กบั พนกั งานน�ำ ไป สำ�รวจทัศนคติของพนักงานต่อโครงการหรือกิจกรรมช่วย สกู่ ารไดข้ อ้ มลู ทเ่ี ปน็ จรงิ และครบถว้ น ซง่ึ จะเปน็ ประโยชนใ์ น เหลือหรือสนับสนุนใหพ้ นกั งานเลิกดืม่ หรอื ชนิดและรูปแบบ การจดั ทำ�แผนปฏิบัติการทมี่ ีความถกู ตอ้ งและสมบรู ณ์ต่อไป กิจกรรมทพ่ี นักงานสนใจ ฯลฯ ท้งั นี้ ข้อมูลเหลา่ น้ี จะเป็น ประโยชนต์ อ่ การวางแผนและก�ำ หนดกจิ กรรม(รปู แบบและ ในขณะท่ีข้อมูลที่ได้จากการสำ�รวจจะถูกประมวลผลใน ชนดิ กิจกรรม) ทจี่ ัดขนึ้ เพอ่ื ควบคมุ การด่มื สรุ าของพนักงาน รปู ของรอ้ ยละ เชน่ ร้อยละของพนกั งานที่ดม่ื หรอื ติดเหล้า รวมทงั้ ทำ�ใหค้ ณะท�ำ งานฯ สามารถก�ำ หนดเป้าหมายท่ีจะ หรือร้อยละของความคิดเห็นของพนักงานต่อกิจกรรมต่างๆ

ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 66 หรือร้อยละของพนักงานท่ีมีความเข้าใจอย่างถูกต้องเกี่ยว รปู ของแผนภูมเิ ปรียบเทยี บ แผ่นภาพ หรือตาราง เพ่ือใช้ กบั พษิ ภยั ของเหลา้ ซึง่ ขอ้ มลู เหลา่ นจ้ี ะสะท้อนสถานการณ์ ในการเผยแพรป่ ระชาสมั พนั ธใ์ หพ้ นกั งานในสถานประกอบการ ปจั จบุ ันของแต่ละสถานประกอบการ รวมทั้งอาจคาดการณ์ ไดร้ ับทราบไปพรอ้ มๆ กัน (ทง้ั นี้ หากสถานประกอบการใช้ ไดว้ า่ จะมกี ารเปลย่ี นแปลงอยา่ งไร มผี สู้ นบั สนนุ หรอื พนกั งาน “โปรแกรมฐานข้อมูลพฤติกรรมเสี่ยงของพนักงาน” ทจ่ี ัดทำ� ทเ่ี หน็ ดว้ ย ไมเ่ หน็ ดว้ ยกบั การด�ำ เนนิ โครงการมากนอ้ ยเพยี งใด โดยแผนงานฯ ก็จะสามารถได้ผลจากการสำ�รวจที่มีการ และพนักงานมีความร้คู วามเข้าใจเก่ยี วกับปัจจัยและพฤติกรรม ประมวลผลอัตโนมตั ิ และสามารถแก้ไขขอ้ มลู ตามสถานการณ์ เสยี่ งในระดบั ไหน โดยข้อมูลทเ่ี ก็บมาไดค้ วรมกี ารจัดการ หรือพฤติกรรมเสี่ยงท่ีแท้จริงของพนักงานได้ตลอดเวลา อยา่ งเป็นระบบ เพ่อื ให้งา่ ยตอ่ การใชง้ าน โดยอาจจัดทำ�ใน ทำ�ให้สามารถติดตามพฤติกรรมเส่ียงของพนักงานได้อย่าง ตอ่ เนือ่ ง) สถานประกอบการท่ีต้องการหรือจะทำ�การสำ�รวจข้อมูลเกี่ยวกับสถานการณ์และพฤติกรรมเสี่ยงทาง สุขภาพของพนกั งาน: บุหร่ี เหลา้ และอุบัตเิ หตุ สามารถติดต่อขอรบั โปรแกรม “ฐานข้อมลู พฤติกรรม เส่ยี งของพนักงาน” จากแผนงานส่งเสริมการขยายฐานการป้องกันปัจจัยเส่ียง: บุหร่ี เหล้า อบุ ัติเหตุ ในสถานประกอบการ สมาคมพฒั นาคณุ ภาพสง่ิ แวดลอ้ ม ส�ำ หรบั ใชใ้ นการสำ�รวจและจดั ทำ�ฐานข้อมูล พฤติกรรมเสยี่ งของพนักงาน ในสถานประกอบการ การใช้ประโยชน์จากฐานข้อมลู สถานการณ์และพฤติกรรม เกดิ ขึน้ และหากจำ�นวนพนักงานทต่ี ดิ สรุ าเหลอื การดมื่ เหลา้ ของพนกั งาน นอ้ ย ก็ใหก้ ำ�หนดเป้าหมายเป็นสถานประกอบการ 1. ใช้เปน็ ขอ้ มูลอา้ งอิงในการด�ำ เนินงาน โดยคณะทำ�งานฯ ปลอดเหล้า 100% สามารถใช้ข้อมลู ที่ได้จากการสำ�รวจสถานการณแ์ ละ • ก�ำ หนดตวั ช้ีวดั และเกณฑไ์ ด้ชดั เจนยง่ิ ขนึ้ เช่น พฤติกรรมการด่มื เหล้าของพนกั งาน มาประกอบการ ก�ำ หนดจำ�นวนพนักงานที่จะชว่ ยใหเ้ ลกิ เหลา้ ได้ พิจารณา สำ�เรจ็ ในแตล่ ะปี • ก�ำ หนดเป้าหมายใหเ้ หมาะสมกบั ขนาดของ • ฐานข้อมลู บางส่วนช่วยให้สามารถกำ�หนดชนดิ ปัญหา เชน่ จากการสำ�รวจ หากพบว่าพนกั งาน และรปู แบบกิจกรรมได้เหมาะสมกับบรบิ ทของ ยงั ไม่มีความเข้าใจตอ่ พษิ ภัยของเหล้าหรอื เคร่อื ง หนว่ ยงานและสามารถแกป้ ัญหาได้ตรงจดุ ยิ่งขน้ึ ดม่ื แอลกอฮอล์ ในปีแรก คณะท�ำ งานฯ อาจต้ัง เชน่ หากพบวา่ พนกั งานยงั มีทัศนคติทผี่ ดิ ๆ เปา้ เพยี งแคส่ ามารถท�ำ ให้พนักงานมีความเข้าใจ ตอ่ การดืม่ ควรจดั กิจกรรมรณรงค์ให้ความรแู้ ก่ และตระหนกั ถงึ พษิ ภยั ของเหลา้ อาจตง้ั เปา้ วา่ พนกั งาน ก่อนทจ่ี ะทำ�กจิ กรรมอ่นื ๆ พนักงานเขา้ รว่ มกิจกรรมท่จี ดั เพิม่ มากข้นึ หรือไม่ 2. ใช้เป็นข้อมูลเปรียบเทียบหรือติดตามการเปลี่ยนแปลง พบการคดั ค้านหรอื ต่อตา้ นการจดั งานเลีย้ งปลอด ทำ�ให้สามารถประเมินผลและนำ�เสนอหรือทำ�การ เหล้าของบริษทั ในปีตอ่ ๆ อาจต้ังเปา้ ใหม้ ีการลด ประชาสมั พนั ธไ์ ดอ้ ยา่ งชัดเจนย่งิ ขึ้น การสำ�รวจขอ้ มูล จ�ำ นวนพนักงานทต่ี ดิ เหล้าหรอื ไม่มนี ักดมื่ หน้าใหม่ สถานการณ์และพฤติกรรมการดื่มเหล้าของพนักงาน

67 ท�ำ ใหส้ ถานประกอบการมขี อ้ มลู ตง้ั ตน้ (กอ่ นเรม่ิ ขบั เคลอ่ื น) 5 จดั ท�ำ แผนปฏิบตั ิการสถานประกอบการ เก่ยี วกับสภาพปญั หาการด่ืมเหล้าของพนกั งาน และเมอื่ ปลอดเหลา้ ดำ�เนินการไดร้ ะยะหนึง่ สามารถสำ�รวจขอ้ มูลซำ้� เพ่ือ เปรียบเทียบให้เห็นการเปลี่ยนแปลงท่ีเกิดขึ้นได้อย่าง เม่อื มาถงึ ขั้นตอนนี้ ถอื ไดว้ ่า คณะท�ำ งานฯ มคี วาม ชดั เจน ท้ังเชงิ ปริมาณและคณุ ภาพ ทำ�ให้การเสนอผล เข้าใจเก่ียวกับสถานการณ์ปัญหาด้านพฤติกรรมการดื่มสุรา การด�ำ เนนิ งานทางด้านนม้ี คี วามชัดเจนมากข้ึน และจูงใจ ของพนักงาน จากข้อมลู ทีไ่ ด้ท�ำ การสำ�รวจ (หัวข้อก่อนหนา้ ) ใหผ้ บู้ รหิ ารหันมาสนับสนนุ เพิม่ มากข้นึ อีกทั้งยังพอทราบว่าพนักงานมีความคิดความอ่านหรือมี 3. ใช้เป็นข้อมูลด้านบุคลากรของหน่วยงาน โดยข้อมูล ทัศนคติอย่างไรเกี่ยวกับนโยบาย/มาตรการ/กิจกรรม/โครง เกี่ยวกับพฤติกรรมเสีย่ งของพนกั งาน เป็นขอ้ มลู ทีเ่ ปน็ การควบคุมและลดปัญหาจากการดื่มเหล้าของพนักงาน ประโยชน์ต่อท้ังฝ่ายบุคคล/บริหารทรัพยากรบุคคล ของสถานประกอบการ นอกจากนน้ั ในขน้ั ตอนน้ี เปน็ ขน้ั ตอน ฝา่ ยการพยาบาล ฝา่ ยความปลอดภัยในการท�ำ งาน ฝ่าย ทเ่ี ปดิ โอกาสใหค้ ณะท�ำ งานฯ นำ�ปัจจยั เอ้ือหรอื ขอ้ จำ�กดั ดา้ น อาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อม ในการตดิ ตามเฝา้ ระวงั หรือ ตา่ งๆ ทเ่ี กดิ จากลกั ษณะเฉพาะของการประกอบกจิ การ หรอื คิดคน้ มาตรการต่างๆ เพือ่ ปอ้ งกันปญั หาท่อี าจนำ�ไปสู่ วัฒนธรรมในการท�ำ งาน หรอื ความพร้อมของผบู้ รหิ ารและ การเกดิ ผลกระทบตอ่ การประกอบกจิ การ เชน่ มาตรการ พนกั งาน มารว่ มพิจารณาส่ิงทจี่ ะตอ้ งทำ�หรือกจิ กรรมทีจ่ ะ ป้องกันอุบัติเหตุในท่ีทำ�งานเนื่องจากพนักงานส่วนใหญ่ ตอ้ งจดั เพ่ือสง่ เสรมิ ใหเ้ กดิ ภาวะปลอดเหลา้ ในท่ที ำ�งานอย่าง มพี ฤตกิ รรมดม่ื สรุ าหลงั เลกิ งาน มาตรการปอ้ งกนั อคั คภี ยั แท้จริง ตลอดจนกำ�หนดรปู แบบ เวลา สถานที่ ผรู้ ับผิดชอบ หรอื การเฝา้ ระวงั ทางดา้ นสขุ ภาพของพนกั งาน หากพบวา่ และทรัพยากรหรืองบประมาณท่ีต้องใช้ในการจัดกิจกรรม มีพนกั งานทดี่ ื่มเหล้าในระดบั ที่ทำ�ใหเ้ กดิ ปญั หา โดยทัง้ หมดนี้ ควรทำ�ในรปู ของแผนปฏบิ ตั ิการประจ�ำ ปี หรอื ทเ่ี รยี กวา่ แผนปฏบิ ตั กิ ารขบั เคลอ่ื นสถานประกอบการปลอดเหลา้ หรอื แผนปฏบิ ตั ิการควบคุมเครอื่ งด่มื แอลกอฮอล์ ของสถาน ประกอบการ แผนปฏบิ ัติการคอื อะไร แผนปฏิบัติการเป็นแผนท่ีนำ�เสนอแนวทางการดำ�เนินงานท่ีแสดงรายละเอียดของกิจกรรมเพื่อให้ บรรลวุ ตั ถปุ ระสงคใ์ นชว่ งเวลาทก่ี �ำ หนด โดยมดี ชั นชี ว้ี ดั ความส�ำ เรจ็ ของแผนทช่ี ดั เจน ดงั นน้ั ความส�ำ คญั ของการมแี ผนปฏิบตั ิการ จงึ อยูท่ ีก่ ารมเี ครอื่ งมือในการแปลงนโยบายไปสกู่ ารปฏบิ ัตใิ นรปู ของการจัด กิจกรรมต่างๆ เพ่อื ควบคุมและลดปัญหาการดมื่ เหลา้ ของพนักงานได้สะดวกมากย่งิ ขน้ึ ลดภาระใน การตดั สนิ ใจว่าจะท�ำ อะไรเมือ่ ไหร่ เพราะมีการก�ำ หนดไว้ลว่ งหน้าว่าจะทำ�กิจกรรมอะไรบา้ งในช่วงเวลา หนึ่งๆ อีกท้งั ยังสามารถเลือกกิจกรรมทจ่ี ะทำ�ตามลำ�ดบั ความส�ำ คัญและเหมาะสมกับสถานการณ์ ทำ�ให้ การจดั กจิ กรรมแต่ละครัง้ มผี ลผลติ ท่เี สรมิ แรงซึ่งกันและกนั หรือตอ่ ยอดจากผลผลิตของกิจกรรมทที่ �ำ กอ่ นหนา้ นนั่ คือ การมีแผนปฏิบัติการ ทำ�ให้ลดความเสย่ี งในการควบคมุ ใหเ้ ปน็ ไปตามเป้าหมายของ แผนงาน/โครงการ นนั่ เอง

68 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ แผนปฏบิ ตั กิ ารสถานประกอบการปลอดเหลา้ กลยทุ ธ์ในการด�ำ เนนิ งาน เพ่ือให้การดำ�เนินงานตามแผนปฏิบัติการบรรลุเป้าหมาย ประกอบดว้ ยหัวขอ้ ต่างๆ ดงั ต่อไปนี้ และประสบความส�ำ เรจ็ ภายในเวลาทก่ี ำ�หนดไว้ จงึ ไดก้ �ำ หนด กลยทุ ธใ์ นการดำ�เนินงานไวด้ ังนี้ ชื่อแผนปฏิบัติการ เป็นชื่อของแผนปฏิบัติการ ซึ่งต้องมี • การมีส่วนร่วมของพนักงานทุกฝ่าย/ระดับในการทำ� ความโดดเดน่ นา่ สนใจ จ�ำ ได้ง่าย และสอ่ื ถงึ กจิ กรรมทจ่ี ะทำ� กจิ กรรมตามแผนปฏบิ ตั กิ าร • การเปล่ยี นแปลงเรือ่ งใกล้ตวั ที่ท�ำ ไดท้ กุ คน และท�ำ ได้ทันที ความเปน็ มา/หลกั การและเหตุผล เปน็ สว่ นที่แสดงถึงความ • ใหค้ วามส�ำ คัญที่การเปล่ยี นแปลงพฤติกรรม ระเบียบวธิ ี จ�ำ เปน็ ท่ีต้องมีแผนปฏบิ ัตกิ าร มีองคป์ ระกอบของเน้ือหาท่ี ชว่ งเวลา ล�ำ ดบั การทำ�งาน ซึ่งไม่ใชง้ บประมาณ หรอื ใช้ สำ�คญั ดงั น้ี งบประมาณน้อย • การเปล่ยี นแปลงในชว่ งเวลาที่ผ่านมา • ใหค้ วามส�ำ คญั ทก่ี ารระดมความคดิ ของทกุ ฝา่ ย และความ • กิจกรรมท่เี ปน็ ต้นเหตุของปญั หา การเปลยี่ นแปลง เป็นเจ้าของร่วมในแผนปฏิบัติการตลอดจนการเปลี่ยน ท่ที ำ�ให้เกิดความเสียหายและสูญเสยี แปลงทจ่ี ะเกดิ ขนึ้ จากการดำ�เนินงานตามแผน • ปัญหาท่ที ำ�ใหม้ ีความเสยี หายและสญู เสีย • การแสดงเป้าหมาย นโยบาย และแผนกิจกรรมท่ชี ัดเจน • แนวโนม้ ปญั หา และการขยายวงกว้างออกไป • แสดงความก้าวหน้าในการดำ�เนินงานเปรียบเทียบกับ ถ้าไม่มีการแกไ้ ข แผนทีต่ ดิ ตามได้ และชัดเจน • ความจำ�เปน็ ท่ีจะต้องมกี ารป้องกันและแก้ไขปญั หา • พิจารณาดัชนีช้ีวัดความสำ�เร็จของการดำ�เนินงานที่เห็น • ความจำ�เป็นท่ีจะตอ้ งมกี ารท�ำ กจิ กรรมตา่ งๆ ได้ชดั เจนจากทกุ ส่วนทเ่ี กีย่ วขอ้ ง ในแผนปฏิบัตกิ าร • ฯลฯ • ความคาดหวังเมื่อมกี ารแก้ไขปญั หาตามรายละเอยี ด ในแผนปฏิบัตกิ าร กิจกรรมในแผนปฏบิ ัตกิ าร การด�ำ เนนิ งานใหบ้ รรลเุ ปา้ หมายของแผนปฏบิ ตั กิ าร จ�ำ เปน็ วตั ถปุ ระสงค์ เปน็ สว่ นทแ่ี สดงใหเ้ หน็ วา่ การปฏบิ ตั กิ ารทง้ั หมด ตอ้ งมีการทำ�กจิ กรรมตา่ งๆ อยา่ งตอ่ เน่อื งนบั แตเ่ รม่ิ แผนจน ในแผนฯ นี้ ทำ�เพื่ออะไร ตวั อย่างเชน่ แผนสน้ิ สดุ ลง แน่นอนว่า ชนิดและรปู แบบของกจิ กรรม • เพอ่ื ควบคมุ และลดปญั หาการด่มื เหล้าของพนกั งาน จำ�นวนคร้งั ที่จดั ชว่ งเวลาที่จัด ควรก�ำ หนดหรือคัดเลือกให้ • เพอ่ื ส่งเสรมิ บทบาทและการมสี ่วนรว่ มของพนกั งาน สอดคล้องกับปัญหาการด่ืมสุราของพนักงานในสถาน ทุกระดับ/ฝ่าย ในการขบั เคลื่อนสถานประกอบการ ประกอบการ ซงึ่ คณะทำ�งานฯสามารถพิจารณาจากข้อมูล ปลอดเหลา้ สถานการณ์และพฤติกรรมการดื่มสุราของพนักงานที่ได้ • เพือ่ ลดจ�ำ นวนพนักงานทีด่ ื่มเหล้า จากการส�ำ รวจ และอาจแบ่งกลมุ่ พนักงานตามระดบั และ พฤตกิ รรมการดื่ม ตามข้อมลู ทส่ี ำ�รวจได้ เพอ่ื ใหส้ ามารถ เปา้ หมายและตัวชว้ี ดั กำ�หนดกิจกรรมที่จะจัดได้อย่างเหมาะสมและคุ้มค่ามาก แสดงเป้าหมายของการดำ�เนินงานตามแผนปฏบิ ตั กิ าร โดยมี ขึน้ ทั้งน้ี กิจกรรมท่ีจะจัดให้มขี ึ้น มักมาจากการตอบค�ำ ถาม ตวั ชว้ี ดั เปน็ ตวั บง่ ชว้ี า่ การปฏบิ ตั กิ ารครง้ั นป้ี ระสบความส�ำ เรจ็ วา่ “มีอะไรบา้ งทีจ่ ะต้องทำ�” (What can be done) และ หรือบรรลุเปา้ หมายหรอื ไม่ ควรพิจารณาความพรอ้ มในทกุ ดา้ นของหนว่ ยงาน (ดา้ นงบ

69 ประมาณ กำ�ลงั คน เวลา ภารกิจอืน่ ๆ) การก�ำ หนดว่าจะท�ำ กิจกรรมอะไรในปีน้ี จึงต้องตอบค�ำ ถามข้อทสี่ องว่า “พวกเรา จะทำ�อะไรได้บ้าง” (What can I do) อีกหนึ่งคำ�ถาม โดยท่ัวไปแล้วการขับเคล่ือนสถานประกอบการปลอดเหล้า มกั มกี ารจัดกจิ กรรม ดังตอ่ ไปนี้ การแบ่งพนักงานตามพฤตกิ รรมการด่ืมสุรา • พนักงานที่ไม่ดม่ื • พนกั งานท่ดี ม่ื น้อย หรือดื่มไมม่ ากจนส่งผลกระทบต่องานและครอบครัว • พนกั งานที่ดม่ื จนประสบปญั หา ซึ่งมีหลายรปู แบบ เช่น ด่มื หนกั เป็นคร้งั คราวจนเกดิ ปญั หา อุบัตเิ หตบุ นทอ้ งถนน ดืม่ เปน็ ประจำ� จนสง่ ผลกระทบต่อประสิทธภิ าพการทำ�งาน การขาดงาน หรือมีผลเสียตอ่ สุขภาพ ปญั หาครอบครัว พนักงานกลมุ่ น้ี แม้การดมื่ จะไมถ่ งึ กลบั ติดเหลา้ แตก่ ม็ ีปญั หาและส่งผลกระทบต่อองคก์ ร จงึ มคี วามจ�ำ เป็นทีส่ ถานประกอบการจะต้องช่วยเหลอื หรือดแู ลพนักงานกลุ่มนีอ้ ยา่ งเรง่ ดว่ น โดยมีเปา้ หมายเพ่อื ลดปัญหาตา่ งๆ จากการด่ืม และควร ผลักดันให้ลดหรอื เลิกด่มื • พนักงานที่ด่มื จนตดิ เป็นกลมุ่ พนักงานที่มกี ารด่ืมในปรมิ าณมากและตอ่ เน่ือง พนกั งานท่ีมคี วาม เคยชนิ ท้ังทางรา่ งกายและจิตใจ เม่อื หยดุ หรอื ลดปริมาณการด่มื ลงอยา่ งกะทนั หนั จะเกิดอาการ ขาดสรุ า (ลงแดง) ทนั ที อาจพบอาการมอื ส่ัน ใจสั่น เหง่อื ออก ไปจนกระทง่ั มอี าการหนักมาก เชน่ คล่นื ไส้ อาเจยี น สับสน เหน็ ภาพหลอน การจดั สภาพแวดล้อม ทง้ั ในและนอกสถานประกอบการ พนกั งานทไ่ี มด่ ม่ื (เพอ่ื ปอ้ งกนั การเปน็ นกั ดม่ื หนา้ ใหม)่ พนกั งาน วัตถุประสงค์ของการจัดสภาพแวดล้อมก็เพ่ือให้การหาซื้อ ทด่ี มื่ นอ้ ยหรอื ดมื่ ไม่ประจ�ำ และพนักงานทด่ี ื่มเป็นประจ�ำ เหลา้ ของพนักงานเป็นไปได้ยาก ลดการเข้าถึงเหล้า โดยควร ตลอดจนพนกั งานท่ดี มื่ เหลา้ จนประสบปัญหา ซงึ่ สามารถ ป้องกันไม่ให้มีแหล่งขายสุราในพ้ืนท่ีสถานประกอบการและ ใหค้ วามรู้แก่พนกั งานไดห้ ลากหลายรูปแบบ เชน่ การจดั หากเป็นไปได้ ไม่ให้มีแหล่งจำ�หน่ายสุราในพื้นที่โดยรอบ นทิ รรศการ หรอื บอร์ดความรู้ การให้ความรทู้ างเสียงตาม สถานประกอบการดว้ ย สายหรือโทรทศั นว์ งจรปิด การให้ความรใู้ นรูปของการจัด กจิ กรรมรณรงคต์ า่ งๆ เช่น กิจกรรมงดเหล้าเขา้ พรรษา งาน กิจกรรมสอ่ื สารให้ความรู้ เพ่อื สรา้ งความเขา้ ใจและการมี สัปดาห์ความปลอดภยั ประจ�ำ ปี (เป็นวิธีการทีถ่ กู ใช้มากทีส่ ดุ สว่ นรว่ มของพนักงาน เนน้ การให้ขอ้ มลู ความร้เู กีย่ วกบั พษิ โดยเฉพาะในชว่ งแรกๆ ของการดำ�เนนิ งานเพ่อื ควบคุมและ ภัยและผลเสียของการดื่มสุราต่อสุขภาพของพนักงานเอง ลดปัญหาการดื่มเหล้าของพนกั งาน) สถานประกอบการยัง รวมท้ังผลเสยี ต่อสถานประกอบการ แก่พนกั งานทกุ กลมุ่ ท้ัง สามารถจัดกิจกรรมให้ความรู้ผ่านแกนนำ�หรือบุคคล

70 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ ตน้ แบบ ซง่ึ เปน็ พฒั นาการตอ่ เนอ่ื งหลงั จากสถานประกอบการ และปัจจยั ทีน่ ำ�ไปส่กู ารด่มื ให้คำ�แนะน�ำ การลดการดืม่ สามารถสร้างบุคคลต้นแบบจากพนักงานท่ีเป็นนักดื่มและ ให้ปลอดภัยมากขึน้ หรอื ให้คำ�แนะนำ�การเลกิ ดืม่ สรุ า เลกิ ด่มื ไดส้ �ำ เรจ็ หรืออาจเปน็ พนกั งานท่มี จี ิตสาธารณะทม่ี ี 3. การมรี ะบบเพอ่ื นชว่ ยเพอ่ื น โดยจบั คผู่ ทู้ ต่ี อ้ งการเลกิ เหลา้ ความสนใจในการท�ำ กจิ กรรม ทงั้ นี้ การให้ความรู้หรือจดั กบั เพ่ือนที่คอยท�ำ หน้าทชี่ ่วยเหลือ หรือจดั กจิ กรรมให้ กิจกรรมรณรงค์เกี่ยวกับพิษภัยหรือผลกระทบของการดื่ม ก�ำ ลงั ใจแกผ่ ทู้ ่ีก�ำ ลงั อยใู่ นชว่ งของการเลกิ เหล้า กิจกรรม สุรา สามารถจดั ควบค่กู ับการให้ความร้ดู า้ นปจั จยั เสยี่ งอืน่ ๆ ลงเย่ียมบ้าน และค่ายครอบครัว (มูลนธิ เิ พอ่ื นหญิง, 2554) เช่น ความรเู้ กีย่ วกับพิษภัยบหุ รี่ ความร้เู กยี่ วกับการใช้รถใช้ กิจกรรมสรา้ งคนต้นแบบ (มูลนิธิเพ่อื นหญงิ , 2554) ถนน หรอื ท�ำ ไปพรอ้ มๆ กบั การใหค้ วามร้เู รอื่ งหนส้ี นิ บัตร 4. การจัดระบบสง่ ตอ่ เพ่ือบำ�บดั รักษา โดยเฉพาะในรายท่ี เครดติ หรือการวางแผนทางดา้ นการเงนิ เปน็ ต้น ดมื่ สรุ าจนตดิ โดยสง่ เขา้ รบั การบำ�บดั ในโรงพยาบาล ซ่งึ อาจทำ�การรักษาในแบบผู้ป่วยนอกหรอื ผู้ป่วยใน ขึน้ อยู่ นอกจากน้ี สถานประกอบการควรมีระบบดแู ลพนกั งานให้ กบั ความรนุ แรงของอาการ หลังการบำ�บัดรกั ษาสามารถ สามารถปรับตัวในการทำ�งานและระบบช่วยแก้ไขปัญหา กลบั มาท�ำ งานตอ่ ทัง้ น้ี พบว่า ระบบการบงั คบั บ�ำ บัดโดย ท้ังจากการทำ�งานหรือปัญหาความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อน หวั หนา้ งาน จะมปี ระสทิ ธภิ าพในการบ�ำ บดั รกั ษาผตู้ ดิ สรุ า พนกั งาน เพราะความเครยี ดจากปญั หาเหลา่ น้ี อาจเปน็ สาเหตุ และสามารถลดหรือหยุดด่ืมได้มากกว่าระบบสมัครใจ ให้พนักงานหันดื่มสุราด้วยความเชื่อว่าจะลดความเครียดได้ (เทอดศักดิ์ เดชคง, 2553) (เทอดศักดิ์ เดชคง, 2553) กิจกรรมส่งเสริมสขุ ภาพ เป็นกิจกรรมท่ีสง่ เสรมิ ใหพ้ นักงาน กจิ กรรมชว่ ยพนกั งานทตี่ ิดเหลา้ ให้สามารถ ลด ละ เลกิ มีสขุ ภาพกายและสุขภาพจติ ทดี่ ีข้นึ ท้งั ยงั ทำ�ใหเ้ วลาว่างทจ่ี ะ เหลา้ เปน็ การชว่ ยใหพ้ นกั งานทด่ี ม่ื เหลา้ ตง้ั แตก่ ลมุ่ ทด่ี ม่ื นอ้ ย ใชใ้ นการดม่ื สรุ าลดลง ซง่ึ เปน็ กศุ โลบายทใ่ี ชก้ ารดงึ ความสนใจ พนักงานทดี่ ่ืมจนประสบปญั หา และดม่ื จนติด ใหส้ ามารถ ใหพ้ นกั งานทต่ี ดิ สรุ าใหไ้ ปท�ำ กจิ กรรมอน่ื ตวั อยา่ งของกจิ กรรม ลด ละ เลิก เหล้าไดส้ �ำ เร็จ โดยในการดูแลพนักงานกลุม่ เชน่ กจิ กรรมทอ่ งเทย่ี วเชงิ อนรุ กั ษ์ กจิ กรรมปลกู ปา่ สรา้ งชวี ติ ทด่ี ื่ม สถานประกอบการอาจตอ้ งมีการคดั กรองและแบง่ กลุ่ม สร้างสขุ ภาพ จดั ต้ังชมรมขบั ร้องและประกวดร้องเพลง การ พนกั งานตามพฤตกิ รรมและระดบั การดม่ื ซง่ึ จะท�ำ ใหส้ ามารถ จัดกิจกรรมเต้นแอโรบคิ การสง่ เสริมการออกก�ำ ลังกาย หรอื กำ�หนดกจิ กรรมท่ีจะจัดในลำ�ดับถัดไป ให้มคี วามเหมาะสม การจดั กจิ กรรมแข่งกีฬาประจำ�ปี นอกจากน้ี การจดั กิจกรรม และไดผ้ ลลพั ธค์ มุ้ กับการลงทุน (เทอดศักด์ิ เดชคง, 2553) ส่งเสรมิ สขุ ภาพ ยงั รวมไปถงึ การตรวจร่างกายประจ�ำ ปี การ โดยกจิ กรรมทม่ี งุ่ ชว่ ยใหพ้ นกั งาน ลด ละ เลกิ เหลา้ อาจเรม่ิ จาก ตรวจสมรรถนะการท�ำ งานตามระยะเวลาทก่ี �ำ หนด ซึ่งอาจ ผนวกกิจกรรมการคัดกรองปัญหาการด่ืมสุราควบคู่ไปด้วย 1. การจดั ใหม้ รี ะบบคดั กรองปญั หาการดม่ื สรุ า โดยท�ำ พรอ้ ม โดยเฉพาะงานทตี่ อ้ งมีความพรอ้ มสูง เชน่ พนักงานรกั ษา กับการตรวจสุขภาพประจำ�ปีหรือการตรวจสมรรถนะ ความปลอดภยั พนักงานขบั รถ พนักงานควบคุมเคร่อื งจักร ในการทำ�งาน ซ่ึงอาจใชแ้ บบประเมนิ ร่วมกับการตรวจ (เทอดศกั ดิ์ เดชคง, 2553) ลมหายใจ การตรวจเลอื ด หรือการสงั เกตการณ์โดย พนกั งาน เพื่อร่วมงาน การคัดกรองถอื ว่าเปน็ กจิ กรรม การก�ำ หนดระเบียบและแนวปฏบิ ัติต่างๆ สง่ิ ส�ำ คัญท่จี ะช่วย หนึ่งท่ีมีผลทำ�ให้พนักงานไม่ดื่มสุรามากจนเกินไป ให้พนักงานของสถานประกอบการห่างไกลจากการด่ืมสุรา เพราะกลัวผลตรวจท่แี สดงให้เหน็ จากการคัดกรอง คอื การมีระเบยี บและจัดท�ำ แนวปฏบิ ตั ติ ่างๆ สำ�หรับหน่วยงาน 2. การจัดใหม้ ีระบบการใหค้ �ำ ปรึกษา ท่เี นน้ ประเด็นการ หรือให้พนักงานได้ใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติตนในฐานะ ดม่ื เหลา้ และผลกระทบตอ่ เนอ่ื งจากการดม่ื คน้ หาสาเหตุ ทีเ่ ปน็ พนักงาน ทีส่ �ำ คัญ จะตอ้ งมกี ารส่อื สารแนวทางปฏบิ ัติ

71 ดงั กลา่ วสพู่ นกั งานทกุ ระดบั รวมทง้ั สรา้ งความเขา้ ใจของพนกั งาน แผนการด�ำ เนินงาน ต่อแนวปฏิบัติด้วยการประชาสัมพันธ์ให้ข้อมูลอย่างต่อเนื่อง เป็นส่วนที่นำ�เสนอช่วงเวลาของการจัดกิจกรรมที่กำ�หนดไว้ หรอื จดั ฝึกอบรมพนกั งาน ใหเ้ กิดความเขา้ ใจต่อแนวปฏิบัติ ในแผนปฏบิ ตั กิ าร โดยกิจกรรมหนง่ึ ๆ อาจเกดิ ขนึ้ ในหลาย ดงั กล่าว โดยเฉพาะพนกั งานใหม่ ชว่ งเวลาของแผนฯ ก็ได้ เช่น การจัดกิจกรรมรณรงค์ให้ ความรู้ การจัดคา่ ยครอบครวั การเยี่ยมบ้าน การรบั สมัคร ระเบยี บหรอื แนวปฏบิ ัติอาจครอบคลมุ ตัง้ แต่ระเบยี บว่าดว้ ย พนักงานทด่ี ืม่ เข้ารว่ มโครงการลด ละ เลกิ เหลา้ ทั้งน้ี ราย การหา้ มด่ืม ห้ามซ้อื -ขายเหล้าและเครอื่ งด่มื แอลกอฮอล์ทุก ละเอียดในแผนการดำ�เนินงาน จะช่วยเพ่ิมความชัดเจนและ ประเภทในพน้ื ทีข่ องสถานประกอบการ ระเบียบปฏบิ ตั ติ อ่ ชว่ ยเพม่ิ ความเข้าใจของผ้ดู �ำ เนนิ งาน และผสู้ นใจทอี่ ยนู่ อก พนักงานทดี่ มื่ สุราจนเกดิ ผลกระทบ เช่น กฎระเบียบ บท แผนปฏิบัตกิ าร รวมทง้ั มีสว่ นชว่ ยเพ่มิ พนู สมั ฤทธิ์ผลของการ ลงโทษ ซง่ึ จะต้องดแู ลและปฏิบัตอิ ยา่ งจรงิ จงั เขม้ งวด รวม จัดงบประมาณ การจดั กิจกรรม และการบรหิ ารงบประมาณ ไปถงึ แนวปฏิบัตงิ ดเหลา้ ในวาระหรอื โอกาสต่างๆ ที่มีความ ของแผนปฏิบตั กิ าร นอกจากนี้ ยงั มสี ่วนช่วยในการประเมิน เส่ียงต่อการทำ�ให้พนักงานต้องดื่มเคร่ืองด่ืมแอลกอฮอล์ โอกาสของความสำ�เรจ็ ในการด�ำ เนินงานตามแผน ซงึ่ สะทอ้ น เช่น การจดั งานเลยี้ งเน่อื งในโอกาสงานบญุ หรอื งานปีใหม่ ถงึ ความเข้าใจ และความเปน็ ไปไดใ้ นการท�ำ กิจกรรมในชว่ ง ท่ีสถานประกอบการจะต้องประกาศให้ชัดเจนว่าเป็นงาน ต่างๆ ของแผนปฏิบัตกิ าร เล้ียงปลอดเหล้า-บหุ รี่ เป็นตน้ รวมทงั้ ก�ำ หนดแนวปฏิบัติใน การจัดหาของขวัญของเยย่ี มในวาระต่างๆ ท่ีจะตอ้ งปลอด จากผลติ ภณั ฑ์ทเ่ี ป็นเครอื่ งดมื่ แอลกอฮอล์ ตวั อย่างตารางแผนการด�ำ เนินงาน โครงการ/กจิ กรรม เดอื น 2553 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผูร้ ับผิดชอบ 1. รณรงคส์ ร้างความตระหนัก 1.1 จัดท�ำ แผ่นพับ 1.2 เสยี งตามสาย 1.3 จัดมุมความรู้ 2. ออกกฎระเบยี บหา้ มดมื่ หา้ มขายในที่ทำ�งาน 3. สง่ เสริมการลด ละ เลกิ เหลา้ 3.1 คดั กรองพนกั งาน 3.2 กิจกรรมให้ค�ำ ปรกึ ษา 3.3 กจิ กรรมบำ�บัดรกั ษา 3.4 กิจกรรมค่ายครอบครัว

72 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ ทรพั ยากรทีต่ ้องใช้ ด�ำ เนนิ งานเพิ่มมากขนึ้ ดัชนีชว้ี ดั ความส�ำ เรจ็ ของแผนปฏิบตั ิ การดำ�เนินการตามแผนด้วยการจัดทำ�โครงการหรือ การจะถกู นำ�มาใช้ และติดตามอย่างตอ่ เน่ืองนับแต่เริม่ แผน กจิ กรรมตา่ งๆตามทก่ี ำ�หนดไวใ้ นแผนปฏบิ ตั ิการจ�ำ เปน็ ตอ้ ง โดยการประเมนิ ผลอาจท�ำ ไดห้ ลายวธิ ีแตค่ วรเลอื กการประเมนิ ผล ใช้ทรพั ยากรบคุ คล งบประมาณ วสั ดุ ครภุ ณั ฑ์ เวลา ทดี่ นิ ทมี่ ีความจำ�เป็นต้องใชท้ รพั ยากรน้อยท่สี ุด และมปี ระสทิ ธิภาพ สถานท่ี สิ่งปลูกสร้าง การประเมนิ ความตอ้ งการทรพั ยากร มากท่สี ดุ โดยการติดตามประเมนิ ผล สามารถประเมนิ ไดจ้ าก ทจ่ี ะต้องใช้ จะสะท้อนใหเ้ ห็นไดว้ า่ ผจู้ ัดท�ำ แผนมคี วามเข้าใจ • รายงานการเปล่ียนแปลงพฤติกรรมการด่ืมเหล้าของ มปี ระสบการณ์ และมคี วามรมู้ ากเพยี งใด รวมทง้ั ความเปน็ ไปได้ พนกั งาน ในทางปฏิบตั ิในแตล่ ะข้ันตอนของการด�ำ เนนิ งานตามแผน • จำ�นวนพนักงานที่ดม่ื เหลา้ ในระดบั ตา่ งๆ (ลดลง) • สถิตกิ ารปว่ ย สาย ลา และ ขาดงาน การตดิ ตามประเมนิ ผล • แบบส�ำ รวจความคดิ เหน็ ต่อโครงการ ฯลฯ เพื่อให้ทราบความก้าวหน้าและผลสัมฤทธ์ิของการดำ�เนินงาน วา่ มผี ลผลติ และ/หรอื ผลลพั ธ์ ของการจดั กจิ กรรมแตล่ ะกจิ กรรม ผลที่คาดวา่ จะไดร้ บั เม่อื สน้ิ สุดแผน หรือทุกกิจกรรมรวมกันเข้าใกล้เป้าหมายและตัวช้ีวัดท่ีกำ�หนด เป็นภาวะท่ีอยากจะเห็นหรืออยากให้เกิดขึ้นภายหลังจากที่ ไวต้ ามกรอบเวลาหรอื ไม่ หรืออยา่ งน้อย ท�ำ ให้ทราบวา่ การ ไดท้ ำ�กิจกรรมในช่วงเวลาของแผนปฏิบตั ิการส้นิ สุดลง เป็น จัดกจิ กรรมทัง้ หมดทำ�ใหเ้ กดิ การเปลยี่ นแปลงอะไรบา้ ง อยา่ งไร ภาวะท่ีปราศจากปัญหาท่ีเคยมีการตรวจพบและวินิจฉัย ประสบความส�ำ เร็จหรือไม่ ทั้งน้ี ความถี่ในการประเมนิ ผล เมอ่ื เรม่ิ จดั ท�ำ แผนปฏบิ ตั กิ าร เปน็ ภาวะทด่ี ชั นชี ว้ี ดั ความส�ำ เรจ็ จะช่วยให้สามารถปรับแผนการทำ�งานให้สอดคล้องกับ อยูใ่ นระดับสงู สุด และสงู กว่าหรือเท่ากบั ดัชนีชวี้ ดั ท่กี ำ�หนดไว้ สถานการณ์ และบรบิ ทขององคก์ รทอี่ าจมีการเปล่ียนแปลง (หากมกี ารกำ�หนดดัชนีชีว้ ดั ท่ชี ดั เจน) เปน็ ภาวะทป่ี ัญหาได้ ตลอดเวลา ทำ�ให้มโี อกาสประสบความส�ำ เรจ็ จากการการ รบั การแก้ไข โดยมอี าการของปัญหาน้อยลง หรอื ไมม่ ีเลย   ข้อดีของการมีแผนปฏบิ ัตกิ าร การมี “แผนปฏบิ ตั กิ าร” ดา้ นการพฒั นาสถานประกอบการปลอดเหล้า เป็นเคร่อื งมือส�ำ คัญอันหนึ่ง ท่ีจะสร้างความเข้าใจตรงกันของคณะทำ�งานควบคุมการด่ืมเครื่องด่ืมแอลกอฮอล์ของสถานประกอบการ ในการขบั เคล่ือนสถานประกอบการปลอดเหลา้ โดยแผนปฏิบตั ิการที่ดี จะท�ำ หนา้ ทเี่ ปน็ เขม็ ทศิ ชนี้ ำ� ทางท่จี ะคอยบอกวา่ สถานประกอบการจะต้องทำ�อะไร อย่างไร ทไี่ หน เมื่อไร โดยใคร เพอ่ื ใคร ใช้ ทรัพยากรเทา่ ไร และหวงั ผลแคไ่ หน ดงั นัน้ คณะทำ�งานฯ จึงจำ�เป็นต้องจัดทำ�แผนปฏิบัตกิ ารน้ี บน พน้ื ฐานของความเขา้ ใจตอ่ ปญั หา สถานการณ์ และพฤตกิ รรมการดม่ื เหลา้ ของพนกั งานในสถานประกอบการ ตนเอง อีกทงั้ ยังตอ้ งจัดท�ำ (ก�ำ หนดการจัดกิจกรรมตา่ งๆ) ให้สอดคล้องกบั บรบิ ทด้านตา่ งๆ และ วัฒนธรรมการท�ำ งานขององค์กรอกี ดว้ ย รวมท้ังสรา้ งการมสี ว่ นร่วมของคณะท�ำ งานในการจดั ท�ำ แผนฯ ให้มากที่สดุ ทง้ั นี้ เพื่อให้ได้แผนฯ ทม่ี ีความสมบูรณ์มากท่ีสุด ที่จะถูกน�ำ ไปใช้เป็นเข็มทศิ ในการขับ เคล่ือนสถานประกอบการของตน ให้เป็นสถานประกอบการปลอดเหล้า

73 6 ปฏบิ ัติการตามแผนฯ ทีก่ ำ�หนดไว้ ในการจัดการกบั ปญั หาตา่ งๆ ท่เี กดิ ข้นึ ไม่ว่าจะเปน็ ปญั หา การลงมือปฏิบัติตามแผนปฏิบัติการได้มากหรือน้อย ในเร่ืองของระยะเวลา เชน่ มภี าระงานเกิดขึน้ ในช่วงเวลา เป็นส่งิ ทสี่ ามารถบง่ ชไี้ ด้ว่า สถานประกอบการจะสามารถ ที่มีการจัดเตรียมไว้เพ่ือทำ�กิจกรรมอย่างใดอย่างหนึ่งตาม ควบคุมและลดปัญหาการดื่มเหล้าของพนักงานได้อย่างเป็น แผนฯ หรือปัญหาเก่ยี วกบั จำ�นวนผ้เู ขา้ ร่วมกจิ กรรมท่ีน้อย รปู ธรรมหรือไม่ โดยประเมนิ จากการมีสว่ นรว่ มของคณะท�ำ งาน กวา่ เป้าหมายที่ก�ำ หนดไว้ ซงึ่ เปน็ ความท้าทายอยา่ งมากของ ผูบ้ ริหารและพนกั งานในการปฏบิ ัติตามแผนปฏิบัตกิ ารหรือ คณะทำ�งานฯ ที่จะต้องหาทางแก้ไขปญั หา จากการดำ�เนนิ การเข้าร่วมกิจกรรมท่ีจัดภายใต้แผนปฏิบัติการควบคุม งานที่ผ่านมา พบว่าเคล็ดลบั ในการจัดทำ�โครงการตามแผน และลดปัญหาการด่ืมเหล้าของพนักงานในสถานประกอบการ ปฏิบัติการให้ประสบผลสำ�เร็จของแต่ละสถานประกอบการ ในข้ันตอนลงมอื ปฏิบัติน้ี ผู้บรหิ ารสถานประกอบการจะเปน็ มีความแตกต่างกันไปตามสถานการณ์และวัฒนธรรมของ ผทู้ ม่ี สี ว่ นส�ำ คญั ในการสนบั สนนุ สง่ เสรมิ จงู ใจ และใหก้ �ำ ลงั ใจ แตล่ ะองค์กร ดังน้ี คณะทำ�งาน เพอ่ื รกั ษาใหค้ วามตัง้ ใจและความมุ่งมั่นของคณะ • ดูแลเอาใจใส่และทำ�ให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมเห็นถึงความ ท�ำ งานทกุ คนใหค้ งอยตู่ ลอดไป แมจ้ ะพบกบั ปญั หาและอปุ สรรค ตงั้ ใจจริงในการจดั กิจกรรม การทำ�ให้พนกั งานรสู้ กึ ไดว้ ่า ตลอดระยะเวลาของการด�ำ เนนิ งานตามแผนฯ คณะท�ำ งานฯ ไม่ไดท้ ำ�เพราะเป็นหนา้ ท่ี แต่ท�ำ เพราะ ความหวังดี หรือเอื้อเฟ้อื เผอ่ื แผ่ จะสร้างความเชื่อมน่ั ให้ นอกจากน้ี การจัดทำ�กจิ กรรมท่กี ำ�หนดไว้ในแผนปฏบิ ัติการ เกดิ ขนึ้ ตอ่ คณะท�ำ งานฯ เกดิ ความรสู้ ึกเปน็ กันเอง น�ำ ไป ใหป้ ระสบผลส�ำ เรจ็ น้นั คณะทำ�งานฯ ต้องมคี วามสามารถ สู่การเปดิ ใจรบั และเขา้ รว่ มกิจกรรมต่างๆ ทจ่ี ดั ข้นึ • โน้มน้าวผู้บริหารให้เข้ามาสนับสนุนและมีส่วนร่วม กบั กจิ กรรมตา่ งๆ ทจ่ี ดั ขน้ึ ในระหวา่ งการด�ำ เนนิ งาน บทบาท สำ�คัญในการขับเคล่ือนกิจกรรมตามแผนปฏิบัติการฯ “เราตอ้ งการสรา้ งแรงจูงใจและก�ำ ลังใจให้กบั ไม่ได้เป็นของคณะทำ�งานฯ ฝ่ายเดียว สิ่งสำ�คัญคือ ผู้บริหารสถานประกอบการจะต้องเข้ามามีส่วนร่วมใน พนักงานทีม่ คี วามต้องการเลิกสบู ดม่ื สรุ า เพอื่ ให้ เกดิ ภาพการสมคั รใจเขา้ ร่วมโครงการด้วยตวั ของพนกั งานเอง โดยก�ำ หนดรูปแบบกิจกรรมท่ี หลากหลายเนน้ การใหก้ ำ�ลังใจการอยูเ่ คียงขา้ งกัน พร้อมสอดแทรกแงค่ ิดให้พนกั งานท่ดี ่มื สุรา “เราก็ตอ้ งเอาความจริงใจเขา้ ช่วย คอื ทำ�ใหเ้ หน็ กอ่ น เราตอ้ งทำ� ”เกิดความตระหนักและเกิดขวัญก�ำ ลังใจทีจ่ ะเลกิ ความเขา้ ใจกับเขาว่า สงิ่ ที่เราท�ำ ให้ อย่างแนว่ แน่ คุณสภุ าพร แดงสา (ปอ้ น) มีประโยชนอ์ ยา่ งไรกับเขาบา้ ง เจา้ หนา้ ทีค่ วามปลอดภัย บริษทั ริกิ การ์เมน้ ส์ จำ�กัด ”เขาถงึ จะเขา้ รว่ ม และเขาจะมกี �ำ ลงั ใจ คณุ ปรีชา สมพล ผูช้ ว่ ยส่วนบุคคล บรษิ ัท เพรสซิเดน๊ ท์ ออฟฟิศ เฟอร์นเิ จอร์ จำ�กดั

74 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ การขับเคลอื่ นดว้ ย โดยเฉพาะการจดั กิจกรรมพิเศษตา่ งๆ • การจดั กจิ กรรมใหค้ วามรแู้ กพ่ นกั งาน เปน็ สง่ิ ทส่ี �ำ คญั มาก เชน่ การปฏิญานตนในพิธีงดเหล้าเข้าพรรษา การเปน็ และจำ�เปน็ จะต้องทำ�อย่างต่อเน่ือง การใหค้ วามรู้และ ประธานในการประกาศเจตนารมณ์ ผบู้ รหิ ารรว่ มกจิ กรรม ขอ้ มลู ข่าวสารเกยี่ วกบั พษิ ภัยของสรุ า เป็นสิง่ ทจี่ ะตอ้ ง และเขียนบอร์ดให้กำ�ลังใจพนักงานที่ต้องการเลิกเหล้า กระทำ�อยา่ งตอ่ เน่ือง และท�ำ ในหลากหลายรปู แบบ เพื่อ หรือกิจกรรมมอบเกียรติบัตรและรางวัลให้พนักงาน ใหพ้ นักงานเกิดความตระหนกั และไมก่ ลายเปน็ นักด่ืม ซึง่ สามารถเลิกเหลา้ ไดส้ �ำ เรจ็ ฯลฯซงึ่ ถา้ ผบู้ ริหารมคี วาม หน้าใหม่ หรอื ต้องการเลิกกรณที ่ีเป็นพนกั งานทต่ี ิดสรุ า ต้ังใจท่ีจะทำ�อยู่แล้วก็ถือว่าเป็นความโชคดีแต่ถ้าผู้ • การจัดกจิ กรรมจะตอ้ งคำ�นงึ ถงึ เวลาท่ีเหมาะสม ปัญหา บรหิ ารยังไม่ทราบหรือไม่มคี วามตง้ั ใจ คณะทำ�งานฯ จะ ส�ำ คญั ทพ่ี บบอ่ ยมากในชว่ งแรกๆ ของการท�ำ กจิ กรรมตา่ งๆ ต้องโน้มน้าวให้ผู้บริหารเข้ามาส่งเสริมและสนับสนุน คอื พนกั งานไมเ่ ขา้ รว่ มกจิ กรรมหรอื เขา้ รว่ มกจิ กรรมนอ้ ย การด�ำ เนนิ งานให้ได้ เพราะคำ�วา่ “โอเค” ของผ้บู ริหาร เน่ืองจากเวลาทีจ่ ดั เป็นช่วงพักเทีย่ ง ซึ่งเปน็ เวลาพกั ผอ่ น นั้นเป็นเสมือนใบเบิกทางให้คณะทำ�งานปฏิบัติงานได้ ของพนกั งาน หรอื เปน็ ช่วงหลังเลกิ งานซึง่ พนักงานตอ้ ง สะดวกซงึ่ จะเพมิ่ โอกาสในการประสบความสำ�เรจ็ กลบั บา้ น การแกไ้ ขปญั หาสามารถท�ำ ไดโ้ ดยการจดั กจิ กรรม ระหวา่ งเวลาท�ำ งาน และแบง่ พนกั งานเปน็ กลมุ่ หมนุ เวยี น เข้าร่วมกจิ กรรมอย่างทว่ั ถงึ นอกจากน้ี อาจมกี ารแจก ของท่ีระลึกหรือของรางวัลเพื่อสร้างแรงจูงใจในการ เขา้ รว่ มกจิ กรรม “การประชาสมั พันธ์แจง้ ขา่ วคราวขอ้ มลู ต่างๆ • คณะทำ�งานควรมีการจัดประชุมและติดตามผลการ เป็นเคลด็ ลับท่ีสำ�คญั มาก เพราะถา้ ทกุ คนไมท่ ราบ ด�ำ เนนิ งานอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง การประชมุ ประเมนิ ผลอยา่ งตอ่ ข้อมูล ทกุ คนไมม่ ีความรู้ เขาก็คงจะไม่ร้วู ่าตอ้ งทำ� เน่ืองเปน็ สง่ิ ทค่ี ณะท�ำ งานตอ้ งท�ำ เป็นประจ�ำ เพราะการ ยังไงตอ่ นะคะ ถ้าเราแจง้ เราให้ความรู้กับเขาเหมือน เราหว่ งใยเขา เขาจะร้สู ึกเหมือนกบั วา่ ยังมคี นรอบขา้ ง ท่ีสนใจเขาอยู่ คือจะรณรงค์ตง้ั แตเ่ ช้าเลยนะ เรากจ็ ะ morning talk ใหพ้ นักงานทราบ เราท�ำ ตลอด “ผมคิดว่าไมม่ ีกจิ กรรมไหนท่ีจะวิเศษที่สดุ ใส่ใจเขา เขากร็ สู้ กึ ร่วม ว่าไม่ไดถ้ กู ทอดทงิ้ คะ แตจ่ ากความรู้สึกของผม การให้ความรู้ การสือ่ สารเป็นเครอ่ื งมอื ส�ำ คัญท่ที �ำ ให้ ”คณุ สาวติ รี ฉดุ กระโทรก โครงการประสบความส�ำ เร็จ ”กอ็ ยา่ งทผี่ มบอก เม่อื เขารู้ เจา้ หน้าทคี่ วามปลอดภยั เขาจะคดิ ได้ แล้วเขากท็ �ำ บรษิ ทั ซพี ี ออลล์ จ�ำ กดั (มหาชน) คุณชาครติ หนสู งค์ ศนู ยก์ ระจายสนิ ค้าโชคชยั รว่ มมติ ร หวั หน้าแผนกพนักงาน สัมพันธ์และสวสั ดิการ บริษัท เคซีอี อเี ลคโทรนคิ ส์ จำ�กัด (มหาชน)

75 ประชุมสรุปหลงั จากมีการจัดกจิ กรรมใดๆ จะท�ำ ใหค้ ณะ เพื่อความสะดวกในการดูแลและสร้างความไว้วางใจ ท�ำ งานไดม้ องเหน็ ภาพรวม ไดท้ ราบถงึ ปญั หาและอปุ สรรค หรือเกิดความใกล้ชิดระหว่างบุคคลต้นแบบกับ ท่ีเกิดขึ้นเพื่อที่จะได้หาวิธีแก้ไขและปรับปรุงรูปแบบ พนักงานท่ตี ้องการเลกิ เหล้า และชนิดกิจกรรมที่จะจัดในลำ�ดบั ต่อไป ให้เหมาะสมกับ สถานการณ์ และมคี วามราบรน่ื และความสมบรู ณม์ ากขน้ึ 7 การประเมินผลการดำ�เนินงานและปรับปรุง ซ่ึงจะส่งผลโดยตรงต่อความสำ�เร็จในการดำ�เนินโครงการ แผนปฏบิ ตั ิการ หลงั จากไดม้ กี ารดำ�เนนิ งานไประยะหนงึ่ หรือหลงั • เฟ้นหาพนกั งานตน้ แบบในการเลกิ เหล้า ในการเชือ้ เชญิ จากจดั กจิ รรมใดๆ ไปแล้ว คณะท�ำ งานควรมีการจัดประชุม ชกั จงู หรอื ให้ค�ำ ปรกึ ษาพนักงานในการเลิกเหล้า จำ�เปน็ เพอื่ ประเมินผลวา่ การดำ�เนนิ กจิ กรรมตามแผนฯ ทีผ่ ่านมา ต้องอาศัยผู้ที่มีประสบการณ์โดยเฉพาะผู้ที่พนักงานให้ ประสบความส�ำ เร็จ หรือลม้ เหลว ทำ�ใหเ้ กดิ การเปล่ียนแปลง ความไว้วางใจ ซงึ่ กรณีน้ี พนกั งานท่สี ามารถเลกิ ดื่มได้ อะไรและอยา่ งไรบา้ ง ถา้ การเปลย่ี นแปลงทเ่ี กดิ ขน้ึ มแี นวโนม้ สำ�เรจ็ จะช่วยได้เป็นอย่างดี ดงั น้ันจงึ ตอ้ งมกี ารสรรหา วา่ จะบรรลผุ ลตามเปา้ หมาย กไ็ มต่ อ้ งปรบั ปรงุ แผนปฏบิ ตั กิ าร บคุ คลตน้ แบบทม่ี จี ิตสาธารณะหลายๆ คน เพราะบคุ คล แตถ่ า้ มแี นวโนม้ วา่ จะไมบ่ รรลผุ ลตามเปา้ หมาย ควรจะพจิ ารณา ต้นแบบแต่ละคนอาจจะมีเทคนิคและวิธีการเลิกเหล้า วา่ มปี ญั หาหรอื อปุ สรรคใดเกดิ ขน้ึ และจะปรบั ปรงุ แกไ้ ขปญั หา ไมเ่ หมือนกัน การใหค้ ำ�ปรึกษาควรแบ่งกล่มุ รับผดิ ชอบ นน้ั ไดอ้ ยา่ งไร และเทคนคิ ทส่ี �ำ คญั มากกค็ อื ปรบั เปลย่ี นแผนฯ “มนั น่าจะเกดิ จากการที่องค์กร พยายามหาตวั บุคคลทีม่ าเป็นตน้ แบบ (idol) ใหไ้ ด้ หาทม่ี คี วามหลากหลาย วา่ เขาสามารถเลิกได้ เขาเลกิ ไดอ้ ยา่ งไร เขามวี ธิ กี ารหรอื เขามเี ทคนิคหรือวิธีการอยา่ งไร เพราะแต่ละคนจะมี ”ความแตกต่างกัน เพราะฉะนัน้ ถา้ เขาประสบปญั หาอะไรก็แลว้ แต่ คนนใ้ี หค้ �ำ ปรึกษาไม่ได้ คนอนื่ อาจจะให้ได้มนั จะดกี ับตวั ผเู้ ลกิ “ ”บุคคลต้นแบบทด่ี ีจะชว่ ยแบง่ ปนั ประสบการณ์และให้ค�ำ ปรกึ ษา กับพนกั งานทีต่ ้องการเลิกเหล้า สามารถเลิกไดง้ ่ายขึ้น คณุ สภุ าภรณ์ ผ่องอำ�ไพ หวั หนา้ แผนก DCC บรษิ ทั ยางโอตานิ จำ�กัด ให้มีความเหมาะสมกับสถานการณ์ของสถานประกอบการ ในการประเมินผลการดำ�เนินงานตามแผนปฏิบัติการ ทเ่ี ปลย่ี นไปตลอดเวลา เพอ่ื ใหก้ ารด�ำ เนนิ งานมคี วาม เหมาะสม คณะทำ�งานสถานประกอบการปลอดเหลา้ มักมกี ารก�ำ หนด กับช่วงเวลาท่ีจะทำ�ให้พนักงานสามารถมีส่วนร่วมได้โดย ตัวชีว้ ดั เพ่ือใหส้ ามารถประเมินได้วา่ แผนฯ ดงั กล่าวประสบ สะดวก ความสำ�เรจ็ หรือสร้างการเปลยี่ นแปลงอะไรบา้ ง และเปน็ ไป ตามตัวช้วี ดั ทก่ี ำ�หนดไว้หรือไม่ ตัวอยา่ งเชน่ สถานประกอบ

76 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ การท่มี เี ปา้ หมายใหห้ น่วยงานปลอดเหล้า 100% (ไม่มกี าร การเปลี่ยนแปลงในเชิงคุณภาพและ/หรือเชิงปริมาณ) ดืม่ ในพนื้ ท่ขี องหน่วยงาน) ก็จะต้องหาทางประเมินใหไ้ ดว้ ่า และยัง่ ยืนนัน้ สถานประกอบการจ�ำ เป็นตอ้ งรกั ษามาตรฐาน มกี ารดื่มเกดิ ขึน้ ในโรงงานหรอื ไม่ ซึง่ อาจกำ�หนดวา่ จะต้อง การด�ำ เนนิ งานดา้ นนไ้ี วอ้ ยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ดว้ ยการตดิ ตามประเมนิ ผล ไม่มีการดื่มในทุกโอกาสและทุกพื้นที่ของสถานประกอบการ และส�ำ รวจการเปลย่ี นแปลงของสถานการณแ์ ละพฤตกิ รรมการ เลย หรือสถานประกอบการท่ีมีเป้าหมายลดความชุกของ ดม่ื เหลา้ ของพนกั งานทกุ ปี พรอ้ มทง้ั มกี ารพฒั นากจิ กรรมตา่ งๆ พนกั งานที่ตดิ เหล้า (ลงเหลอื ร้อยละเทา่ ไรกต็ าม) ก็จะต้อง ใหส้ อดคลอ้ งกบั ขอ้ มลู สถานการณท์ ส่ี �ำ รวจหรอื มงุ่ ทก่ี ารเปลย่ี น ประเมินจำ�นวนนักดื่มหน้าใหม่และนักดื่มท่ีเลิกด่ืมได้สำ�เร็จ แปลงไดต้ ามเปา้ หมายหรอื เกณฑท์ ก่ี �ำ หนดไว้ ซง่ึ ในสว่ นน้ี ผบู้ รหิ าร เปรียบเทียบก่อนและหลังการดำ�เนินงานตามที่กำ�หนดไว้ใน อาจใหก้ ารสนบั สนนุ แกผ่ ปู้ ฏบิ ตั งิ านทกุ ระดบั หรอื อาจสนบั สนนุ แผนปฏิบตั กิ ารสถานประกอบการปลอดเหลา้ เปน็ ตน้ (ซง่ึ ทางด้านงบประมาณในการจดั กจิ กรรมต่างๆ รวมทงั้ การให้ สามารถท�ำ ไดด้ ว้ ยการส�ำ รวจขอ้ มลู โดยใชโ้ ปรแกรม “ฐานขอ้ มลู รางวัลและเหน็ คณุ ค่าของความพยายาม เชน่ ออกจดหมาย พฤตกิ รรมเส่ียงของพนักงาน” ทีจ่ ัดทำ�โดยแผนงานสง่ เสริม ชมเชย การกล่าวชมเชยในการประชุมวาระต่างๆ การขยายฐานการปอ้ งกนั ปจั จยั เสย่ี ง: บหุ ร่ี เหลา้ และอบุ ตั เิ หตุ ในสถานประกอบการ ด�ำ เนินการโดยสมาคมพฒั นาคณุ ภาพ ซ่งึ จากการดำ�เนินงานเพ่อื พัฒนาสถานประกอบการปลอดเหล้า ส่งิ แวดลอ้ ม) ในชว่ งเวลาทผ่ี า่ นมา (พ.ศ.2553-2558) คน้ พบวา่ ความยง่ั ยนื ของการดำ�เนินงานด้านการควบคุมปัจจัยและพฤติกรรมเสี่ยง ในขณะที่ ระหวา่ งการจัดกจิ กรรมต่างๆ ตามที่ระบไุ วใ้ นแผน ทางสขุ ภาพ เชน่ การดม่ื เหล้าหรือสบู บหุ ร่ีของพนกั งานใน ปฏิบัติการ คณะทำ�งานฯ อาจกำ�หนดตวั ชวี้ ดั ระดบั กิจกรรม สถานประกอบการ จะมีขึน้ ไดห้ รอื ไมน่ ัน้ ขน้ึ อยู่กับความ (เพื่อประเมินว่าการทำ�กิจกรรมแต่ละคร้ังประสบความ ตง้ั ใจจริงของสถานประกอบการ โดยเฉพาะผบู้ ริหารทกุ คน สำ�เร็จหรือไม่) โดยเป็นการวัดทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพ ที่จะตระหนักถึงความสำ�คัญและความจำ�เป็นในการควบคุม ตวั อยา่ งเชน่ ในการจดั กจิ กรรมฝกึ อบรมใหก้ บั พนกั งาน สามารถ พฤตกิ รรมเสย่ี งเหลา่ น้ี ในระดบั ทจ่ี ะท�ำ ใหก้ ารด�ำ เนนิ งานดา้ นน้ี กำ�หนดตัวชี้วัดความส�ำ เรจ็ ของการจัดกจิ กรรมเปน็ จ�ำ นวน กลายเป็นภารกิจหนงึ่ ทจ่ี ะต้องผนวกเข้าไปเป็นสว่ นหน่งึ ของ พนกั งานทเ่ี ขา้ รว่ มกจิ กรรม (วดั เชงิ ปรมิ าณ) และระดบั ความรู้ แผนสวัสดิการและคุม้ ครองแรงงาน หรือแผนงานด้านความ ท่ีเพม่ิ ข้นึ หรือทัศนคตขิ องพนกั งานต่อการดมื่ เหล้า หรือตอ่ ปลอดภยั ในการท�ำ งาน ในยทุ ธศาสตรพ์ ฒั นาสถานประกอบการ การดำ�เนินงานเพื่อควบคุมและลดปัญหาการดื่มเหล้าของ พร้อมๆ กนั ไปด้วย ซึง่ ถ้าหากเปน็ ไปตามนี้ เชอ่ื ไดว้ ่า สถาน พนกั งาน (วัดเชงิ คณุ ภาพ) เป็นตน้ ประกอบการดังกล่าว จะสามารถพัฒนาไปสู่การเป็นสถาน ประกอบการปลอดเหลา้ 100% และอยา่ งยง่ั ยนื อยา่ งแนน่ อน 8 การรกั ษามาตรฐาน ใหเ้ กิดความย่งั ยนื การดำ�เนินงานด้านการควบคุมปัจจัยและ 4.3 สรุป พฤติกรรมเสยี่ งทางสุขภาพ เช่น การดื่มสรุ า การสบู บุหร่ี ของพนกั งาน ในหลายครง้ั พบวา่ ไม่มคี วามตอ่ เนอ่ื งและ สิ่งสำ�คัญท่ีสุดในการพัฒนาสถานประกอบการปลอดเหล้า ยง่ั ยนื โดยมกั ท�ำ ในรปู ของโครงการ เมอ่ื โครงการสน้ิ สดุ การท�ำ คือ ทำ�อย่างไรใหผ้ ู้บริหารสถานประกอบการ คณะท�ำ งาน กจิ กรรมต่างๆ กส็ น้ิ สดุ ลงดว้ ย การขาดความตอ่ เนื่องในการ มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ ในกระบวนการพัฒนาสถานประกอบ ด�ำ เนินงานดา้ นนี้ ทำ�ใหใ้ นท่ีสุดแล้ว ไมส่ ามารถควบคมุ และ การปลอดเหล้า รวมทัง้ เข้าใจ วตั ถุประสงค์ และเป้าหมาย ลดปญั หาจากการดม่ื เหลา้ ของพนกั งานได้ รวมทง้ั ไมส่ ามารถ ที่สำ�คญั อยา่ งชัดเจน ถูกต้อง และตรงกนั เพอ่ื ให้เห็นคณุ คา่ ท�ำ ให้พนกั งานทดี่ ืม่ ลด ละ เลิกดม่ื เหลา้ ไดส้ ำ�เร็จ ดงั นน้ั และสามารถดำ�เนินการควบคุมและลดปัญหาการดื่มเหล้า ในการดำ�เนินงานให้เกดิ ผลอย่างเปน็ รปู ธรรม (มีผลทำ�ให้เกดิ ของพนกั งานได้อย่างมปี ระสทิ ธิภาพ น�ำ ไปสกู่ ารป้องกนั ไม่

77 ใหม้ นี ักด่ืมหน้าใหมเ่ กดิ ขึ้น และชว่ ยใหพ้ นักงานทเี่ ปน็ นักดืม่ พฤตกิ รรมการดม่ื เหลา้ ของพนกั งานในสถานประกอบการ หรือดม่ื จนตดิ เลกิ เหลา้ ไดส้ ำ�เร็จ โดยกระบวนการพฒั นา เอง รวมทง้ั สอดคลอ้ งกบั บรบิ ทอน่ื ๆ ของสถานประกอบการ สถานประกอบการปลอดเหล้า จะต้องยึดหลักของการท�ำ ดังนั้น ในขัน้ ตอนนี้ สถานประกอบการจะต้องเร่ิมด้วย อย่างเปน็ ระบบ ทำ�อย่างครบวงจร ทำ�อย่างมีสว่ นรว่ ม และ การสำ�รวจข้อมูลเก่ียวกับสถานการณ์และพฤติกรรม ท�ำ อย่างตอ่ เนื่องโดยมีข้นั ตอนในการด�ำ เนินการดังน้ี การดม่ื เหลา้ ของพนกั งาน จากนน้ั วเิ คราะหห์ าความสมั พนั ธ์ 1. ข้นั ตอนเร่ิมด�ำ เนินงานหรือเตรยี มการ โดยเรมิ่ จากการ ของปจั จยั เหตแุ ละผลของพฤติกรรมดงั กล่าว และน�ำ สรา้ งทศั นคติท่ีดขี องผบู้ ริหารบางส่วน (หากผบู้ ริหารยงั ข้อมูลมานำ�เสนอประกอบการพิจารณาคัดเลือก ไม่เหน็ ความสำ�คญั ) และพนักงาน ตอ่ การด�ำ เนินงาน กิจกรรมทั้งหมดที่จะกำ�หนดไว้ในแผนปฏิบัติการสถาน เพ่ือควบคุมและลดปญั หาการดื่มสุราของพนกั งาน จาก ประกอบการปลอดเหล้าของหนว่ ยงาน น้ันจดั ให้มีคณะทำ�งาน ซึ่งอาจใชค้ ณะท�ำ งานทมี่ อี ยเู่ ดมิ 4. ข้ันตอนลงมอื ปฏบิ ัติ เป็นการด�ำ เนินการในรปู ของการ เช่น คณะท�ำ งานด้านความปลอดภัยในการทำ�งาน คณะ จดั กจิ กรรมตา่ งๆ ตามแผนปฏบิ ตั กิ าร ซง่ึ สถานประกอบการ ท�ำ งานด้าน CSR คณะทำ�งานด้านสวัสดกิ ารแรงงาน ควรจะต้องจัดให้มีการประชาสัมพันธ์การจัดกิจกรรม คณะท�ำ งาน Happy Workplace หรอื แตง่ ตัวขึ้นมาใหม่ กอ่ นจดั ทกุ คร้ัง เพอ่ื ส่งเสรมิ การมสี ่วนร่วมของพนักงาน จากพนักงานระดับบริหารหรือแกนนำ�จากฝ่ายต่างๆ 5. ขั้นตอนประเมนิ ผลการด�ำ เนนิ งาน และปรบั ปรุงแผน เช่น ฝา่ ยบรหิ ารทรพั ยากรบุคคล ฝ่ายความปลอดภัยใน เป็นการประเมินผลสัมฤทธ์ิของการดำ�เนินงานทั้งแบบ การทำ�งาน สหภาพแรงงาน ท้งั นี้ เพ่อื ขบั เคลอ่ื นใหเ้ กดิ รายกิจกรรมและประเมินเมื่อส้ินสุดการดำ�เนินงานตาม ผลในเชงิ ปฏบิ ัติ แผนปฏิบัตกิ าร เพื่อเปรียบเทียบสถานการณ์ก่อนและ 2. ข้ันตอนเรียนรู้วิธีการขับเคล่ือนสถานประกอบการ หลงั ด�ำ เนนิ การ และหาแนวทางปรับปรุงแก้ไขตอ่ ไป ปลอดเหล้า ในการพฒั นาสถานประกอบการปลอดเหล้า 6. ขน้ั ตอนรกั ษามาตรฐานการด�ำ เนนิ งาน เปน็ การตรวจสอบ คณะทำ�งานฯ จะต้องทำ�ความเข้าใจกับกระบวนการ ความชกุ ของการดม่ื รวมทัง้ รปู แบบ และพฤติกรรมการ ด�ำ เนินงาน ดงั นั้นจงึ ตอ้ งมีการจดั ให้คณะทำ�งานฯ ได้รับ ดม่ื ของพนกั งานในสถานประกอบการอย่างตอ่ เน่ืองรวม การพัฒนาศักยภาพทางด้านกระบวนการขับเคล่ือน ทั้งสำ�รวจข้อมูลเกี่ยวกับการขาดงาน การมาสายของ อยา่ งเปน็ ระบบ รวมทง้ั ทำ�ให้คณะทำ�งานบางส่วน (ที่ยงั พนกั งานหรอื การเกดิ อบุ ตั เิ หตใุ นการท�ำ งานวา่ มสี ถานการณ์ ไมเ่ ขา้ ใจเกย่ี วกบั พษิ ภยั ของเหลา้ ตอ่ สขุ ภาพ ประสทิ ธภิ าพ อยา่ งไร และมคี วามสมั พนั ธก์ บั ขอ้ มลู การดม่ื ของพนกั งาน การท�ำ งาน และอ่นื ๆ) เรียนรู้และเกดิ ความตระหนักถงึ หรือไม่ อยา่ งไร ทง้ั นี้ การสำ�รวจข้อมูล สามารถใช้ ความจำ�เป็นที่จะต้องผลักดันให้หน่วยงานเป็นสถาน โปรแกรม “ฐานขอ้ มูลพฤติกรรมเส่ยี งของพนกั งาน” เปน็ ประกอบการปลอดเหลา้ เพราะส่งิ สำ�คญั ทีส่ ุดคอื จะตอ้ ง เครอ่ื งมอื ในการส�ำ รวจเปน็ ระยะๆ (ซง่ึ อาจดแู ลโดยพนกั งาน สร้างทัศนคติท่ีดีต่อการดำ�เนินงานด้านการควบคุมและ ฝ่าย HR หรอื พยาบาลประจ�ำ โรงงาน) ลดปัญหาการด่ืมสุราของพนกั งาน ตลอดจนความภาค 7. การด�ำ เนินการภายใตก้ รอบแนวคดิ รูปแบบ และขนั้ ภูมิใจในการทำ�งานดา้ นนี้ ใหเ้ กิดขึ้นกับคณะท�ำ งานฯ ให้ ตอนดังกล่าวขา้ งต้น จำ�เปน็ ตอ้ งอาศยั ความเขา้ ใจท่ดี ี ไดก้ ่อนทคี่ ณะทำ�งานฯ จะลงมือขบั เคลอื่ น ของของผู้บริหารต่อการควบคุมและลดปัญหาการดื่ม 3. ขน้ั ตอนหาแนวทางในการด�ำ เนนิ งาน เปน็ ขน้ั ตอนทส่ี �ำ คญั เหลา้ ของพนกั งานและความตงั้ ใจในการด�ำ เนนิ การของ เพราะการขับเคล่ือนสถานประกอบการปลอดเหล้า คณะท�ำ งานสถานประกอบการปลอดเหลา้ จงึ จะสามารถ หรือการควบคุมและลดปัญหาการด่ืมสุราของพนักงาน ทำ�ให้เกิดข้ึนได้อย่างเป็นรูปธรรมและนำ�ไปสู่การเป็น จะประกอบดว้ ยการจดั กจิ กรรมชนดิ และรปู แบบตา่ งๆ ทม่ี ี สถานประกอบการปลอดเหล้าท่ีสามารถลดปัญหาจาก ความเหมาะสมกับสภาพปญั หา หรือสถานการณ์และ การด่ืมเหลา้ ของพนกั งานได้ ในที่สุด

ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 78 “สถานปปรละอกดอเบหรกลหาา้ ัสร” บทที่ จากประสบการณ์การทำ�งานร่วมกับสถานประกอบการ 1,241 แห่ง และจากการถอดบทเรียนการดำ�เนินงานด้าน การป้องกันและควบคุมปัจจัยเส่ียงทางสุขภาพในสถาน ประกอบการ โดยเฉพาะการควบคุมการสูบบุหรี่และการ ด่ืมเหล้าของพนกั งาน ภายใต้การจัดทำ�แผนงานใน 2 ระยะ แรก ทส่ี นบั สนนุ โดย กองทนุ สนบั สนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.) ได้แก่ แผนงานพฒั นาสถานประกอบการปลอดบุหร่ี (ระยะที่ 1 ระหว่างปี พ.ศ. 2551-2553) แผนงานพัฒนาการ สร้างเสริมสขุ ภาพในสถานประกอบการ (ระยะที่ 2 ระหวา่ ง ปี พ.ศ. 2553-56) ได้พบขอ้ เท็จจริงทตี่ รงกนั ว่า หากสถาน ประกอบการต้องการท่ีจะคุ้มครองสุขภาพของพนักงานของ ตวั เองให้ได้ผลอยา่ งเป็นรปู ธรรม มคี วามจำ�เป็นอยา่ งยง่ิ ท่ี สถานประกอบการน้ันๆ จะต้องหันมาดูแล ปอ้ งกนั และ ควบคมุ พฤติกรรมเสีย่ งทางสขุ ภาพ เชน่ การสบู บุหรี่ การ ดม่ื เหลา้ การขบั ขห่ี รอื ใชพ้ าหนะในการเดนิ ทาง ของพนกั งาน นอกจากน้ี การด�ำ เนนิ งานเพอ่ื ควบคมุ พฤตกิ รรมเสย่ี งดงั กลา่ ว จะตอ้ งท�ำ อยา่ งเปน็ ระบบ ครบวงจร (ท�ำ ทง้ั การปอ้ งกนั ผเู้ สพ หน้าใหม่และลดผู้เสพหน้าเก่า) ทำ�อย่างมีส่วนร่วม และ ทส่ี ำ�คญั คอื ทำ�อยา่ งต่อเน่ือง

79 ในการถอดบทเรียนสถานประกอบการสร้างเสริมสุขภาพ ท่ีมีการควบคุมและลดปัญหาการดื่มเหล้าของพนักงาน 5.1 การทบทวนและสรา้ งความตระหนกั รบั รสู้ ถานการณ์/ หรอื ทเ่ี รยี กวา่ สถานประกอบการปลอดเหลา้ ภายใตแ้ ผนงาน ปญั หา/ผลกระทบจากเหลา้ หรือเคร่อื งด่ืมแอลกอฮอล์ สง่ เสรมิ การขยายฐานการปอ้ งกนั ปจั จยั เสย่ี ง: บหุ ร่ี เหลา้ และ อบุ ัตเิ หตุ ซึ่งเปน็ การด�ำ เนินงานดา้ นการสร้างเสริมสุขภาพ ในสถานประกอบการ ระยะที่ 3 ระหวา่ งปี พ.ศ. 2556-58 5.1.1 ถ้าพดู ถึง “เหล้า/เครื่องดม่ื แอลกอฮอล์” ทจ่ี ัดขึ้นระหวา่ งวนั ท่ี 22-23 พฤษภาคม 2558 ท่ีผ่านมา (ซึง่ เรานกึ ถึงอะไร มผี ู้เข้าร่วมจ�ำ นวนท้งั สนิ้ 31 คน ประกอบดว้ ย 26 บรษิ ัท) คนส่วนใหญ่จะนึกถึง หรือมีทัศนคติเรื่องเหล้า/ ยงั คงคน้ พบวา่ สถานประกอบการท่ีมกี ารด�ำ เนนิ งานด้านนี้ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ทั้งในเชิงบวกและลบ โดยเห็นว่า อยา่ งเปน็ ระบบ และท�ำ แบบมสี ว่ นรว่ มของพนกั งานทกุ ระดบั เหล้า/เคร่ืองด่มื แอลกอฮอล์ มคี วามเกีย่ วขอ้ งกบั บรรยากาศ อกี ทั้งยงั ทำ�อยา่ งครบวงจร บนพื้นฐานของความตอ่ เนอ่ื งใน ของสังคมอยา่ งมาก การด�ำ เนนิ งาน (จดั กจิ กรรมสอ่ื สารความรดู้ า้ นพฤตกิ รรมเสย่ี ง • คา่ นยิ ม ทีเ่ ปน็ ทัศนคติเชิงบวก มองว่า หรือบังคับใชร้ ะเบียบแนวปฏิบตั ิต่างๆ รวมทั้งกจิ กรรมอืน่ ๆ • เป็นสื่อสร้างความสมั พันธ์ ในลกั ษณะ ตลอดทง้ั ป)ี จะมโี อกาสประสบความส�ำ เรจ็ ในการควบคมุ และ “ดม่ื เหลา้ เพ่ือเขา้ สังคม” หรือสร้างการยอมรบั ลดปัญหาการดม่ื เหลา้ ของพนกั งาน มากกวา่ สถานประกอบ ของกลุ่มทางสังคมในตวั บุคคลทไ่ี มป่ ฏิเสธการดืม่ การทม่ี กี ารด�ำ เนนิ งานดา้ นนอ้ี ยา่ งผวิ เผนิ ดว้ ยการจดั กจิ กรรม • เปน็ เคร่ืองดม่ื ชกู �ำ ลัง ช่วยเพิ่มกำ�ลงั กายก่อน เปน็ ครัง้ คราวตามกระแสเท่านั้น ในบทที่ 5 ของคูม่ ือคณะ เร่ิมทำ�งาน หรอื ช่วยผอ่ นคลายหลังจากการ ท�ำ งานสถานประกอบการปลอดเหลา้ หรอื หนงั สอื “ถอดรหสั ท�ำ งานหนกั หรือช่วยให้ลืมความทุกข์ที่ต้อง สถานประกอบการปลอดเหลา้ ” น้ี จงึ ไดจ้ ดั ใหม้ กี ารน�ำ เสนอ เผชิญอยู่โดยเฉพาะปญั หาหน้ีสนิ ความยากจน ข้อสรุปเก่ยี วกับปัจจัยท่ที �ำ ให้เกิดผลส�ำ เร็จในการดำ�เนินงาน • เปน็ เครือ่ งด่มื ในงานพธิ ีต่างๆ ของคนไทย ด้านการควบคุมและลดปัญหาการด่ืมเหล้าของพนักงานใน ทงั้ งานงานพธิ ี งานเลยี้ ง งานบญุ ประเพณี สถานประกอบการ รวมถึงรูปแบบหรือแบบจำ�ลองวิธีการ ลว้ นมีเหล้าเปน็ สว่ นประกอบทข่ี าดไม่ได้ ขบั เคลอ่ื นสถานประกอบการปลอดเหลา้ ทส่ี ถานประกอบการ สามารถดำ�เนนิ การได้จริง มคี วามเหมาะสม สอดคลอ้ งกับ • ค่านยิ ม ทีเ่ ปน็ ทศั นคติเชิงลบ มองว่า บริบทของสถานประกอบการ และเป็นแนวทางที่จะทำ�ให้ ทศั นคตเิ ชงิ ลบ สว่ นใหญม่ องวา่ เหลา้ เปน็ ตน้ เหตุ เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรมและยั่งยืน ทั้งนี้ เพื่อให้สถาน ส�ำ คญั หรอื เปน็ ปจั จยั เสย่ี งส�ำ คญั ของความเสยี หาย ประกอบการอน่ื ๆ ทม่ี คี วามประสงคจ์ ะควบคมุ และลดปญั หา ทางสังคมที่เกดิ ขนึ้ ส่วนใหญ่ ไม่ว่าจะเปน็ ปญั หา การดืม่ เหลา้ ของพนักงาน ได้ใชเ้ ปน็ แนวทางปฏิบตั ิในการ เฉพาะบุคคล ท่เี ห็นชดั ในเรื่องผลกระทบด้าน พัฒนาสถานประกอบการตนเองต่อไป สุขภาพ และปญั หาสงั คม ทส่ี ะท้อนจากปัญหา อาชญากรรม ปัญหาความรนุ แรงในครอบครวั

80 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ ปญั หาการค้าประเวณี ปญั หายาเสพติด • ความพยายามเขา้ ถงึ กล่มุ ลูกค้าของกลุ่มธรุ กจิ การพนันหรอื อบายมขุ อยา่ งอื่น ปัญหาอบุ ัติเหตุ แอลกอฮอล์ เชน่ การจดั โปรโมชนั่ การสรา้ งสรรค์ และความสญู เสยี ทางเศรษฐกิจ (เชน่ การน�ำ เขา้ สอื่ โฆษณา ผ่านชอ่ งทางตา่ งๆ หรอื ตัวบุคคล เหล้า สรุ าจากตา่ งประเทศ การมีประสทิ ธภิ าพ (สาวเชยี ร์เบยี ร)์ การผลติ ลดลง) นอกจากน้ี ยังเหน็ วา่ เหล้า นา่ จะเป็นเร่อื งของความส�ำ นกึ รบั ผดิ ชอบตวั เอง 5.1.3 ปัญหาท่ีเกดิ จากการดม่ื เหล้า ทั้งต่อบคุ คล ในการด่มื แม้ว่าจะอา้ งเหตผุ ล ครอบครัว ชมุ ชน สังคม “บรรยากาศพาไป” “ถูกบงั คับ” “อยากลอง” • บุคคล : ผลกระทบด้านสุขภาพ (โรคภัยไขเ้ จบ็ ที่มี “ต้องการความม่นั ใจ” “รกั ษาน้ำ�ใจเพอื่ น” “เปน็ ธรรมเนยี ม วัฒนธรรม” ฯลฯ เหลา้ เป็นสาเหต)ุ ความสามารถในการท�ำ งาน หรอื 5.1.2 เหตุผลท่คี นเราต้อง ดมื่ เหลา้ /เคร่ืองดืม่ ท�ำ กจิ กรรมใดๆ ลดลงในลักษณะขาดสติสมั ปชัญญะ แอลกอฮอล์ และอาจสง่ ผลกระทบตอ่ บคุ คล หรอื เหตุการณ์อ่นื ท่ี • ปัจจัยจากตวั ผดู้ ่ืมเอง เปน็ ความเสยี หาย • พฤตกิ รรมการดื่มตามชว่ งวยั ท่เี กยี่ วขอ้ งกับ • ครอบครัว : เกดิ ความรุนแรงในครอบครวั การถกู ทศั นคต/ิ ความเชือ่ ของผูด้ ม่ื กรณวี ัยทำ�งานมักมี คุกคาม/ละเมิดสิทธิ (ระหวา่ งคนในครอบครวั ) เหตผุ ลในการดืม่ เช่น ด่มื เหลา้ สะท้อนรสนิยม ทะเลาะหย่าร้าง (นอกใจ) ที่สดุ อาจน�ำ มาซง่ึ การเกิด ด่ืมเหล้าเพราะตอ้ งเขา้ สังคม/มผี ลต่องาน (รบั รอง อาชญากรรมในครอบครวั ลกู ค้า) กรณีวัยรุ่น-วยั เรียน มีเหตผุ ลในการดม่ื • ชมุ ชน : สภาพแวดลอ้ มของสังคมชุมชนไมน่ า่ อยู่ เชน่ อยากรู-้ อยากลอง รุ่นพบ่ี งั คบั ฯลฯ จากความรูส้ ึกไมป่ ลอดภัยในชีวิตของคนในชมุ ชน • สภาพแวดลอ้ ม/บรรยากาศในครอบครวั / หากมีบุคคลหรอื กลมุ่ คนที่ตดิ เหล้าอยใู่ นชุมชน ทีอ่ าจมี บุคคลใกลช้ ดิ ทีส่ นบั สนนุ ให้เกิดพฤตกิ รรมการดื่ม พฤตกิ รรมสร้างความเดือดร้อน รวมท้งั พฤตกิ รรมการ เชน่ คนในครอบครัว/เพ่ือนร่วมงาน/เพอ่ื นวัยเรยี น ดม่ื ของคนในชมุ ชน ทำ�ใหค้ วามสามัคคขี องคนในชมุ ชน ดืม่ ก็ดื่มตาม ลดลง นอกจากนี้ บรรยากาศของชมุ ชนที่เปน็ แหลง่ มว่ั • สภาพแวดล้อมทางสังคม ประกอบดว้ ย สมุ การด่ืมเหล้า เปน็ บรรยากาศท่ีง่ายตอ่ การนำ�ไปสู่ • วฒั นธรรมประเพณี งานเลีย้ ง ของขวัญ-ของรางวลั ส่ิงเสพติดอ่ืนๆ ท่มี เี หลา้ เปน็ สว่ นประกอบ • สงั คม : ปัญหาสังคมทม่ี เี หลา้ เป็นปัจจยั เส่ียง • สภาพแวดล้อมในชมุ ชน/ในสถานทพ่ี กั /ที่ทำ�งาน ท่ีส�ำ คญั ได้แก่ ปญั หาอาชญากรรม ปญั หาอุบัตเิ หตุ เช่น มีรา้ นคา้ ทม่ี กี ารขายเหลา้ ซงึ่ สามารถหาซือ้ ปัญหาดา้ นเศรษฐกจิ (เหล้าบรรษทั ขา้ มชาติ) ผลคอื ได้ง่าย รฐั ต้องแบกรบั ภาระในการแกไ้ ขปัญหาสงั คมที่เกิดขึ้น • สภาพการบงั คบั ใชก้ ฎหมายทยี่ ังไมเ่ คร่งครัดมากพอ ดว้ ยการใชง้ บประมาณ บุคลากร และระยะเวลา เช่น การควบคุมอายุผ้ซู อ้ื สถานท่จี ำ�หนา่ ย ส่งผลตอ่ ระดับการพัฒนาของประเทศ โดยเฉพาะ การควบคุมการโฆษณา เป็นต้น ดา้ นสังคม เศรษฐกจิ รวมถงึ ความมน่ั คง กรณเี กดิ ปัญหาการค้าประเวณีข้ามชาติ

81 5.1.4 เราจะมวี ิธีการอยา่ งไรทจี่ ะท�ำ ให้คนงดเหลา้ ได้ ผ้ทู ีจ่ ะเขา้ ท�ำ งาน ตอ้ งไม่ดืม่ เหล้า หรือมีประวัตเิ ก่ียว กับการด่ืมเหลา้ • ให้ความรู้ : เพอื่ สรา้ งความตระหนัก หรือปรบั เปลย่ี น • ใชม้ าตรการบงั คับใชท้ างกฎหมายอยางเคร่งครัด ทศั นคติในเชงิ บวกเกยี่ วกับเหลา้ โดยให้ความรใู้ นโทษ ซึ่งปจั จบุ ันมีกฎหมายหลายฉบับทเ่ี กยี่ วข้องกับเครอื่ ง ภยั ของการดม่ื เหล้า ด่มื แอลกอฮอล์ในสังคมไทย ท่ีตอ้ งบงั คับใชอ้ ยา่ ง • โดยต้องสื่อสารอย่างตอ่ เนือ่ งเก่ียวกบั ขอ้ มลู ความ จริงจงั ทง้ั ทเ่ี ปน็ กฎหมายเพื่อควบคมุ เครื่องดืม่ เสียหาย/ความเสี่ยง เชน่ สถิตอิ บุ ตั เิ หตุ ความสูญ แอลกอฮอล์โดยตรง คือ พระราชบญั ญตั คิ วบคุม เสียชีวิตและทรัพย์สนิ ความเสือ่ มโทรมของสขุ ภาพ เคร่ืองด่มื แอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551 และกฎมายท่ี รา่ งกาย รวมถึงผลกระทบต่อเศรษฐกิจ สงั คม เก่ียวขอ้ ง เช่น กฎหมายพระราชบญั ญตั ิการจราจร ที่มีเหล้าเป็นสาเหตุส�ำ คัญ ทางบก พ.ศ. 2522 • ใชบ้ ทเรยี นประสบการณ์เกย่ี วกับโทษภัยของเหล้า • มาตรการทางภาษสี ำ�หรับเครือ่ งดื่มแอลกอฮอลท์ ี่ ทีเ่ กิดขึ้นแลว้ กับตัวบคุ คล (เชน่ บคุ คลตน้ แบบทีเ่ คย อาจปรบั อตั ราเพม่ิ ขึ้น เพอ่ื จ�ำ กัดการเข้าถงึ การดม่ื ตดิ เหลา้ มากอ่ น แตป่ ัจจบุ นั เลิกเหลา้ ส�ำ เร็จโดยได้ (ซ้ือในราคาแพงขน้ึ ) รบั การฟน้ื ฟตู ามวธิ กี าร) หรือเหตุการณท์ ่ีเป็นความ • ใช้มาตรการควบคมุ สอ่ื โฆษณาผลติ ภณั ฑ์เก่ียวกบั เสยี หายน�ำ มาสอื่ สารเกดิ ให้ความรู้ ความเขา้ ใจถึง เหลา้ ที่มีวธิ กี ารสอ่ื สารหลายช่องทาง และหลาก ผลกระทบจากการด่ืม หลายรปู แบบ เพ่อื จูงใจให้เกดิ การดื่ม • ใชก้ ารรณรงค์ : จดั กจิ กรรมรณรงคใ์ นวาระส�ำ คญั ตา่ งๆ • อ่ืนๆ เพอ่ื ปรบั เปลีย่ นค่านิยมการดมื่ เหล้า เชน่ งดดื่มใน • ใชห้ ลักค�ำ สอนทางศาสนาเป็นแนวคิด-แนวปฏบิ ตั ิ วันส�ำ คญั ทางศาสนา เจา้ ภาพไม่เลยี้ งเหล้าในงานบุญ เพ่ืองดเหล้า ประเพณี งานพธิ ตี า่ งๆ การรณรงคใ์ นสถานประกอบการ • ร้เู ท่าทนั ผลติ ภัณฑ์เครือ่ งดม่ื ท่ีมีสว่ นผสมของเหล้าใน ทง้ั ในรูปแบบการจดั กิจกรรมสง่ เสริมใหง้ ดเหล้า และ รูปแบบใหม่ๆ ทีจ่ งู ใจการดม่ื เชน่ ยาแก้ไอชนิดพเิ ศษ การใชส้ อื่ รณรงค์ (ป้ายคำ�เตอื น/ห้าม/สรา้ งความ • สรา้ งบรรยากาศความรัก ความอบอนุ่ ใหเ้ กดิ ขึน้ ใน ตระหนกั ในการใช้ชวี ติ ) ครอบครวั ด้วยการท่สี มาชกิ ในครอบครวั มี • ใชม้ าตรการตา่ งๆ เชน่ พฤตกิ รรมไมย่ ุง่ เกีย่ วกบั เหลา้ รวมถงึ การอบรมสง่ั • ใช้กติกา กฎเกณฑ์ ระเบยี บของสงั คมชมุ ชน/สงั คม สอนสมาชกิ ในครอบครวั ในสถานประกอบการ เชน่ กรณีคัดกรองคณุ สมบตั ิ

82 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 5.2 สรปุ บทเรยี นและประสบการณ์จากการดำ�เนินงาน การสนับสนนุ งบประมาณรว่ มด้วย หากมีขอ้ เสนอที่ ทผี่ า่ นมา สมบูรณ์และมกี ารส่อื สารไปยงั ผบู้ รหิ ารระดบั สูงทราบ 3. ความตระหนักถึงโทษจากการเห็นสถานการณ์ปัญหา 5.2.1 ความเป็นมาในการเขา้ รว่ มโครงการ ด้านสขุ ภาพของพนกั งาน ที่มเี หลา้ เปน็ สาเหตุ เกดิ ข้ึน ในสถานประกอบการ รวมถงึ เหน็ สถานการณด์ า้ นสขุ ภาพ สถานประกอบการที่เข้าร่วมโครงการพัฒนาสถาน และอุบัติเหตุท่ีมีผลกระทบต่อการทำ�งานและชีวิตของ ประกอบการปลอดบหุ รี่ เหล้า และอุบัตเิ หตุ มคี วามเป็นมา พนักงาน เชน่ พบปัญหา การขาด การลา มาท�ำ งานสาย ของการดำ�เนินงานด้านนี้ทแี่ ตกตา่ งกันออกไป สามารถสรุป การเกดิ อุบัติเหตุ น�ำ ไปสูเ่ จตนารมณ์ในการปรบั เปล่ียน ไดด้ งั นี้ พฤตกิ รรมของพนกั งาน 1. เร่ิมจากผู้บริหารให้ความสำ�คัญกับเร่ืองคุณภาพชีวิต 4. การพัฒนาสถานประกอบการปลอดเหล้าภายใต้ ของพนักงานในสถานประกอบการ จึงมีการกำ�หนด โครงการนี้ มีความสอดคล้องกับนโยบายของสถาน นโยบายชัดเจนและให้การสนับสนุนแผนงาน/โครงการ ประกอบการ ทต่ี อ้ งการสรา้ งเครอื ขา่ ยกจิ กรรมทางสงั คม ท่บี ุคลากรน�ำ เสนอ คือ โครงการ Happy Workplace ของสถานประกอบการอยู่แลว้ และหน่ึงในแผนงานกจิ กรรมโครงการดังกล่าว ได้จดั ให้ 5. ต้องการแลกเปลี่ยนประสบการณ์กับเครือข่ายเพ่ือนำ� การควบคุมการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นหนึ่งใน แนวความคิดไปปรับใช้ในสถานประกอบการของตน หลายกิจกรรมของโครงการ ประกอบกับการควบคุม และต้องการได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานภายนอก การดมื่ เครอื่ งดืม่ แอลกอฮอล์ในสถานประกอบการ เปน็ ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง รวมทง้ั เพอ่ื จดั ท�ำ จดั กจิ รรม/โครงการส�ำ หรบั ขอ้ บงั คบั หนง่ึ ของภาครฐั ทบ่ี งั คบั ใชแ้ กส่ ถานประกอบการ ส่งเสริมสุขภาพของพนักงาน ทั้งนี้ในการจัดกิจกรรม ใหม้ กี ารควบคมุ การดม่ื เครอ่ื งดม่ื แอลกอฮอล์ ซง่ึ เกย่ี วขอ้ ง ใชร้ ปู แบบบรู ณาการทกุ ประเดน็ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งเขา้ ไวด้ ว้ ยกนั ในเรื่องมาตรฐานความปลอดภัยในการทำ�งานของ เช่น เหลา้ บุหรี่ อตุ สาหกรรมแตล่ ะประเภทอยูแ่ ล้ว ซงึ่ สถานประกอบ 6. เพอ่ื เปน็ ชอ่ งทางในการจดั ท�ำ และสะทอ้ นขอ้ มลู เกย่ี วกบั การที่มีความเป็นมาของการควบคุมการดื่มเหล้าของ พนกั งาน เสนอตอ่ ผูบ้ รหิ ารเกย่ี วกับสถานการณก์ ารเกดิ พนักงานในลกั ษณะน้ี มกั มกี ารท�ำ งานดา้ นการควบคุม อบุ ตั เิ หตขุ องพนกั งานทด่ี มื่ เหล้า การดม่ื เหลา้ ของพนกั งานในลกั ษณะของการ“บรู ณาการ แผนงานตา่ งๆ”(ของสถานประกอบการทต่ี อ้ งจดั ท�ำ )โดย ดว้ ยเหตุผลดังกล่าว สถานประกอบการสว่ นใหญ่ มีประเด็นการควบคุมเคร่ืองดื่มแอลกอฮอล์เป็น จึงได้เข้าร่วมโครงการพัฒนาสถานประกอบการปลอดเหล้า ประเดน็ รว่ ม เพ่อื จดั ทำ�กจิ กรรมให้สอดคล้องกัน รวมทงั้ โดยทางสมาคมฯ ได้จัดอบรมในประเด็นกระบวนการขับ การบูรณาการแผน งบประมาณ และทีมงานทีม่ ีความรู้ เคลอ่ื นสถานประกอบการปลอดเหลา้ อย่างเป็นระบบ และ 2. เกิดจากความเช่ือของผู้บริหารระดับสูงของบริษัท ได้มีการนำ�เสนอบทเรียนการจัดทำ�โครงการของสถาน ว่าสุขภาพของพนักงานเป็นเรื่องสำ�คัญต่อผลประกอบ ประกอบการทเ่ี ขา้ รว่ มโครงการท�ำ ใหผ้ แู้ ทนสถานประกอบการ การของบรษิ ทั ซง่ึ บรษิ ทั มหี นา้ ทท่ี จ่ี ะตอ้ งดแู ลใหพ้ นกั งาน หรอื คณะท�ำ งานฯ ทเ่ี ขา้ รว่ มกิจกรรม ได้ทราบท่ีมาของ มสี ขุ ภาพท่ดี ี ดงั นั้น กจิ กรรมหรือโครงการท่เี กี่ยวขอ้ ง โครงการและสมัครเข้าร่วมเพ่ือหวังได้แลกเปล่ียนเรียนรู้ กับเรอื่ งสุขภาพหรือคณุ ภาพชวี ติ ของพนักงาน เช่น การ จากประสบการณจ์ ากสถานประกอบการอน่ื ดว้ ย ทัง้ นสี้ ถาน ตรวจสุขภาพประจำ�ปีการจัดงานงดเหล้าเข้าพรรษา ประกอบการเหล่าน้รี ับร้หู รือร้จู ักโครงการผ่านช่องทางต่างๆ ฯลฯ มักจะไดร้ บั ความเห็นชอบใหด้ ำ�เนนิ การ พรอ้ มให้ ดังน้ี

83 • ขอ้ มลู เกย่ี วกบั โครงการ ทแ่ี ผนงานสง่ ไปทส่ี ถานประกอบการ คณะทำ�งานมีการกำ�หนดแกนหลักในการทำ�งานเพื่อ ต่างๆ เพื่อประชาสัมพันธ์เชิญชวนให้เข้าร่วมโครงการ การด�ำ เนินงาน และแยกคณะทำ�งานให้ชัดเจนเพื่อไปสู่ ซ่ึงสถานประกอบการก็มีปัญหาเก่ียวกับพฤติกรรมการ ข้ันปฏิบัติตามแผนงานที่มีการวางแผนงาน/แผนการ ด่มื ของพนกั งานอยู่แลว้ จงึ มีความสนใจเข้ารว่ ม ด�ำ เนินงานในระยะยาว (ท้งั ป)ี โดยมกี ารมอบหมายงาน • ทราบจาก Web site ของ แผนงานฯ http://www. และกำ�หนดงบประมาณต่อไป healthyenterprise.org • ฝา่ ยบคุ ลากรหรอื ผรู้ บั ผดิ ชอบโครงการ Happy Workplace • ระดบั กา้ วหนา้ (เปน็ กลมุ่ ทท่ี �ำ อยา่ งเปน็ ระบบ โดยเฉพาะ ของสถานประกอบการ มโี อกาสไดไ้ ปชมนทิ รรศการ หรอื มกี ารส�ำ รวจขอ้ มลู วเิ คราะหล์ กั ษณะและขนาดของปญั หา การออกบูทของสถาบันการศึกษาในประเด็นต่างๆ ค้นหาสาเหตุ ก่อนที่จะลงมือวางแผนจัดกิจกรรม และ ที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมของสถานประกอบการ ที่สำ�คัญคือ มักมีกิจกรรมช่วยให้พนักงานเลิกเหล้า) มี เก่ียวกับสุขภาพของพนักงานในสถานประกอบการ ขัน้ ตอนและวิธกี ารดำ�เนินงาน ดงั นี้ โดยมี สสส. เป็นหน่วยงานสนบั สนนุ หลัก และได้ลง ทะเบียนเพ่อื เขา้ รว่ มโครงการไว้ • น�ำ เสนอโครงการต่อผู้บรหิ าร เพื่อใหค้ วาม • โครงการนี้ได้ถูกเปิดตัวให้รู้จักในงานที่จัดในลักษณะ เหน็ ชอบ และมอบหมายผรู้ บั ผิดชอบ ซงึ่ ใน event ตา่ งๆ ท่ีสถานประกอบการเขา้ รว่ ม ขน้ั ตอนนจ้ี ะมกี ารก�ำ หนดนโยบายสถานประกอบการ ปลอดเหล้า 5.2.2 ขน้ั ตอนและวิธกี ารดำ�เนนิ งาน • เกบ็ ข้อมลู และน�ำ ขอ้ มลู พนื้ ฐานของพนกั งาน ที่มาจากฝา่ ย HR (ท่ตี อ้ งจัดเก็บอยแู่ ลว้ ) เช่น การลงมือดำ�เนินงานด้านการควบคุมและลดปัญหาการดื่ม ผลการตรวจสขุ ภาพ พฤติกรรมสูบบุรี่-ด่มื เหลา้ เหลา้ ของพนกั งานในสถานประกอบการต่างๆ มขี น้ั ตอนและ ภาวะการเป็นหน้ี ฯลฯ) และการเก็บขอ้ มูลรายได้ วิธีการในการดำ�เนินงาน ที่แตกต่างกันออกไปตามบริบท/ โดยการใชแ้ บบสอบถาม/แบบสำ�รวจ โดยคดั เลอื ก เง่ือนไขและความพร้อมของสถานประกอบการแต่ละแห่ง ข้อมลู ของพนักงานมาวิเคราะห์ความจำ�เปน็ และ ทั้งนี้ พบว่าปัจจัยหลักๆ ขึ้นอยู่กับว่าผู้บริหารจะให้การส่ง จัดล�ำ ดบั ความรนุ แรงของปัญหา สำ�หรับจัดท�ำ เสริมและสนับสนุนมากน้อยแค่ไหน หรือที่กล่าวกันในหมู่ ข้อเสนอโครงการ เสนอโดยตรงต่อผ้บู ริหาร คณะทำ�งานว่า ผู้บริหารจะ “เปิดไฟเขียว” ให้แค่ไหน เพ่อื อนมุ ตั ิโครงการ อย่างไรก็ตาม สามารถสรุปการดำ�เนินงานเพื่อลดปัญหา • จัดตง้ั คณะทำ�งาน (แบบ small group) ซ่ึงตอ้ ง จากการด่ืมเหล้าของพนักงานในสถานประกอบการ เปน็ คนทสี่ มัครใจ สนใจและเห็นความสำ�คัญของ ตามความเขม้ ข้นของการดำ�เนนิ งานไดด้ งั นี้ ปญั หา โดยคณะท�ำ งานมาจากฝ่ายงานตา่ งๆ ใน สถานประกอบการ (เชน่ ฝ่ายผลติ ฝ่ายตลาด • ระดับพื้นฐาน มีขั้นตอนในการดำ�เนินงานที่เริ่มจาก ฯลฯ) อยา่ งไรก็ตามมักมีฝ่าย HR หรือฝ่ายบริหาร การค้นหาความจำ�เป็นของโครงการ เพ่อื จดั ท�ำ ขอ้ มลู / งานบคุ คลหรือทรัพยากรมนุษย์ และฝา่ ยความ พัฒนาโครงการ/พร้อมแผนปฏิบัติงานโครงการ ปลอดภยั ในการทำ�งาน (กรณีที่มฝี า่ ย จป.แยก รายงานตอ่ ผูบ้ รหิ ารทราบและอนมุ ัติโครงการ จากนัน้ ออกมาจากฝา่ ย HR) ทีเ่ ปน็ ผ้รู ับผิดชอบตัง้ แต่ ด�ำ เนนิ การในขน้ั จดั ตง้ั คณะท�ำ งาน ทม่ี าจากหลายแผนก ตอนแรกเป็นแม่งาน เสนอใหผ้ บู้ ริหารลงนาม และหลายระดับ เช่น จากระดับหัวหน้าหน่วยในสาย เห็นชอบ จากน้ัน ทำ�การประชาสมั พันธ์โครงการ การผลิตท่ีมจี ิตอาสาและมีการมองโลกในแง่บวก ท้งั น้ี โดยจัดเวทเี พอื่ สร้างความสนใจ/จงู ใจใหพ้ นกั งาน เข้าร่วมกิจกรรม

84 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ • สรา้ งกจิ กรรม โดยการจดั พิธีเปิดงาน เพื่อทำ�ให้ ทุกระดับ และเกิดความภาคภูมิใจในภาพลักษณ์ของ พนักงานเห็นว่า มีการทำ�งานอยา่ งจรงิ จัง และ องคก์ รที่เห็นความสำ�คัญของกจิ กรรม ออกแบบรูปแบบกจิ กรรมทหี่ ลากหลายอย่าง • มีการกำ�หนดข้อตกลงร่วม/กติกาของกิจกรรมในช่วง ต่อเน่ือง สอดคลอ้ งกบั กล่มุ เป้าหมาย เช่น เทศกาลตา่ งๆ กับสหภาพแรงงาน/พนกั งานบรษิ ทั เชน่ อาจจดั กลุม่ ทีต่ อ้ งการเลกิ เหล้าไดแ้ นน่ อน บางสถานประกอบการ มกี ารจ่ายโบนัสชดเชยการจดั กบั กลมุ่ ท่ียังไม่แนใ่ จวา่ จะเลกิ ได้แน่นอน งานเล้ยี งงดเหลา้ จ่ายเปน็ เงินใหพ้ นกั งาน คนละ 300- • ด�ำ เนินกิจกรรมให้ความรูเ้ ก่ียวการเลิกเหล้า 400 บาท หรือมีขอ้ ตกลงวา่ ถา้ มกี รณที ะเลาะวิวาทใน ผา่ นสื่อประชาสัมพนั ธ์ตา่ งๆ ท่ีน่าสนใจ เช่น งานเลยี้ งในปตี อ่ ไปจะไมจ่ ดั อีก ไมใ่ ห้สวัสดิการอื่นถ้าไม่ การท�ำ วีดีทศั นน์ ำ�เสนอตามสถานทซ่ี งึ่ พนักงาน ปลอดเหลา้ หรือสวสั ดกิ ารค่าน้ำ�ค่าไฟฟรี สำ�หรับหอพัก เหน็ ไดง้ ่าย เพือ่ ปลุกกระแสเร่อื งเลกิ เหล้า ปลอดเหลา้ การใช้เคร่ืองมือ happy monitor/happy • มีการติดตามประเมินผลการทำ�กจิ รรมโดยหา workplace map และ HR นำ�ข้อมูลมาวเิ คราะหแ์ ละ เทคนคิ การวดั ผลที่เหมาะสมในแต่ละกิจกรรมเพอ่ื ด�ำ เนนิ การตอ่ (ทำ�เอง ท�ำ จรงิ แก้ปัญหาได้จรงิ ทีมงาน เปรียบเทยี บผลกอ่ น-หลังการด�ำ เนนิ กิจกรรม จรงิ ) เปน็ ต้น • มีการตดิ ตามประเมินผลอยา่ งต่อเน่อื งดว้ ยผล • การจัดคลินิกให้คำ�ปรึกษา การบรรยายธรรมะ มีการ การตรวจสุขภาพ หรือการจัดทำ�แบบสอบถาม ส่งเสริมด้านสุขภาพ เช่นมีห้องออกกำ�ลังกาย หรือ เกบ็ สถิตกิ ารด่มื /พฤตกิ รรมทีเ่ ปล่ยี นแปลง มีฟิตเนส มีการจัดกิจกรรมเต้นแอโรบิค ในสถาน โดยมกี ารรายงานความกา้ วหนา้ ของกจิ กรรม/ ประกอบการ เปน็ ต้น โครงการใหผ้ ู้บริหารทราบเปน็ ระยะ และสรปุ • การจดั ท�ำ ส่ือ/ประชาสมั พันธ์ท่หี ลากหลาย จงู ใจ เช่น เป็นรายงานประจ�ำ ปี ใชเ้ รอ่ื งความอบอนุ่ ของครอบครวั มาสอ่ื สาร ใหเ้ กดิ ความ ตระหนักหว่ งใย รวมถึงการใชช้ ่ือทีโ่ ดนใจ/แปลกใหม่ใน การรณรงค/์ เชญิ ชวนพนกั งานใหส้ นใจเขา้ รว่ มยกตวั อยา่ ง 5.2.3 กิจกรรมสำ�คญั และกิจกรรมพิเศษทไี่ ด้ดำ�เนนิ งาน เชน่ “ยกวดั มาไวใ้ น CP” หรอื มาตรการ “งานเลีย้ ง ไมม่ เี หลา้ ” • การใช้ข้อมูลเชิงสถิติ นำ�มาสื่อสารแก่กลุ่มเป้าหมาย • การดงึ ภาคหี นว่ ยงานทง้ั ภายใน-ภายนอกสถานประกอบการ ในลักษณะแสดงเปรียบเทียบให้เห็นรูปธรรมของ เขา้ มามสี ว่ นรว่ มในการจดั กจิ กรรม (ถา้ ท�ำ ไดจ้ ะชว่ ยสรา้ ง ความเสยี หายทเ่ี กดิ ขน้ึ (ทง้ั ชวี ติ และทรพั ยส์ นิ ) ซง่ึ มเี หลา้ คุณคา่ ของกิจกรรมใหเ้ พมิ่ มากขึน้ ) เป็นสาเหตุ เพื่อสร้างความเข้าใจและความตระหนัก • การเยี่ยมบ้านพนกั งาน (ท่ีมีพฤติกรรมการดม่ื หนัก/ หรือจงู ใจให้กลมุ่ เปา้ หมายเปลี่ยนพฤติกรรม หรือกลมุ่ ท่มี คี วามเสย่ี งท่ีจะดื่ม) เพ่ือทราบสภาพความ • จดั กลมุ่ สนทนาแลกเปลยี่ นเร่ืองเล่า (เล่าเรื่องเหลา้ ) จาก เปน็ อยทู่ ว่ั ไป หรอื เพอ่ื เปน็ ขอ้ มลู ในการคน้ หาวธิ กี ารปรบั บคุ คลตน้ แบบทเ่ี คยตดิ เหลา้ แตป่ จั จบุ นั เลกิ แลว้ ชว่ ยสรา้ ง พฤตกิ รรมต่อไป บนั ดาลใจใหแ้ กก่ ลมุ่ เปา้ หมายได้ • การใหร้ างวัล แกพ่ นักงานและกลุ่มที่เขา้ รว่ มกจิ กรรม • การสรา้ งบรรยากาศของกิจกรรม/เวที/งาน เป็นความ (ให้รางวลั เปน็ ทีม) พยายามของคณะทำ�งานที่จะออกแบบกิจกรรมท่ี • ใช้กิจกรรมลงนามให้สตั ยาบัน (สัญญางดเหลา้ ) ในเวที สามารถสร้างบรรยากาศการมีส่วนร่วมของบุคลากร สาธารณะ เพ่อื สร้างการตระหนักรับรู้ • ใช้กิจรรม “เพื่อนช่วยเพื่อน” เป็นการให้กำ�ลังใจแก่ ผู้ต้องการเลกิ ดืม่ เหลา้

85 5.2.4 ผลงาน/ความส�ำ เร็จท่เี ป็นรปู ธรรม • สถิติการลาป่วยของพนักงานที่มีสาเหตุจากการเมา เหลา้ หรือปัญหาสขุ ภาพทมี่ เี หล้าเป็นสาเหตลุ ดนอ้ ยลง รวมถึงความเสียหายท่ีเกิดข้ึนจากเหล้าเป็นสาเหตุลด น้อยลง เชน่ การทะเลาะววิ าทในสถานประกอบการ หรอื อบุ ตั ิเหตุขณะท�ำ งาน • ผลการตรวจสุขภาพประจำ�ปขี องพนกั งาน และผลการ รายงานการดำ�เนินกิจกรรม/โครงการท่ีรายงานต่อ ผ้บู รหิ ารระดบั สงู พบว่า พฤติกรรมการดื่มของพนกั งาน ลดลง หรอื มสี ขุ ภาพทีด่ ีขน้ึ ส่งผลใหอ้ ัตราการลาหยุด งาน หรือขาดงานเนือ่ งจากเหลา้ เปน็ สาเหตุ ลดลง • เกิดเครือข่ายความสัมพันธ์ทางสังคมภายในสถาน ประกอบการ เหน็ ไดจ้ ากการทจ่ี �ำ นวนคนเขา้ รว่ มกจิ กรรม มากขน้ึ มพี นกั งานหนา้ ใหมเ่ ขา้ รว่ มเพม่ิ ขน้ึ มคี วามรว่ มมอื / ชว่ ยเหลือกันในการทำ�งานตา่ งๆ 5.2.5 ปัจจยั ทจ่ี ะนำ�ไปสคู่ วามส�ำ เร็จทีส่ �ำ คัญ ประกอบดว้ ย • กรณมี ีหลายกิจกรรมใหแ้ ยกคณะท�ำ งาน เพื่อใหส้ ามารถท�ำ งานไดจ้ รงิ จัง • ผูบ้ ริหารสถานประกอบการ ต้องให้ความสำ�คัญและให้ • จัดสรรเวลาในการกิจกรรมใหเ้ หมาะสม เช่น การสนับสนุนการด�ำ เนนิ งานโครงการในด้านต่างๆ ทัง้ ช่วงหยดุ พัก เลกิ งาน ดา้ นนโยบาย บุคลากรด�ำ เนินการ งบประมาณด�ำ เนนิ • ควรมีการจดั ความสัมพันธ์ระหว่างบรษิ ัท โครงการ ฯลฯ สหภาพแรงงาน กบั คณะท�ำ งานโครงการ • คณะท�ำ งาน เป็นหน่วยดำ�เนนิ การท่ีมีความส�ำ คญั ตอ่ • กลมุ่ เปา้ หมาย/ผเู้ ขา้ รว่ มโครงการ ต้องเหน็ ความสำ�คญั การดำ�เนินงานโครงการ ซึง่ จากการแลกเปล่ยี นพบบท ในการลด ละ เลิกเหลา้ มคี วามพรอ้ ม มคี วามมุง่ ม่นั เรียนท่ีน่าสนใจ ดงั น้ี ตัง้ ใจท่ีจะเขา้ ร่วมในโครงการ • การคน้ หาคณะท�ำ งาน ควรใชก้ ารแลกเปลย่ี น • งบประมาณ เป็นปัจจัยท่ชี ่วยสนบั สนนุ การดำ�เนนิ งาน พูดคุย และสงั เกตการณก์ ารเขา้ รว่ มกจิ กรรมของ โครงการ ทัง้ นี้ในการเสนอโครงการต่อผบู้ ริหาร จะตอ้ ง พนกั งาน เพื่อพิจารณาความสามารถในการกลา้ แสดงใหเ้ หน็ เหตผุ ลความจ�ำ เปน็ โดยใชข้ อ้ มลู สถานการณ์ แสดงออก จิตอาสา และสามารถส่ือสารขอ้ มูล ดา้ นสขุ ภาพของพนกั งาน รปู แบบกจิ กรรมทม่ี คี วามเปน็ ต่อได้ และควรคัดเลอื กพนักงานจากทกุ ระดับ ไปไปไดใ้ นการดำ�เนนิ การ และไม่กระทบตอ่ งานประจำ� เช่น หวั หนา้ งาน ผ้ปู ฏบิ ัติการจากฝา่ ยต่างๆ ผลลพั ธ/์ ความส�ำ เรจ็ ของโครงการทช่ี ดั เจน เพอ่ื ใหผ้ บู้ รหิ าร นายจา้ ง หัวหน้าแผนก ฝ่ายบคุ คล เห็นความสำ�คัญของโครงการ และให้การสนบั สนุนงบ ประมาณ

86 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 5.2.6 เทคนิค/เคล็ดลับสคู่ วามสำ�เรจ็ สร้างแรงจูงใจในการเข้ารว่ มกจิ กรรม • การออกแบบกจิ กรรมต่างๆ เพอื่ มงุ่ ใหส้ มาชิกเขา้ มาร่วมกจิ กรรมควรมคี วามตอ่ เนื่อง และควรมี • การก�ำ หนดเปน็ นโยบายของผบู้ รหิ าร/สถานประกอบการ ความแตกตา่ งหลากหลาย เพ่อื กระตุ้นการมสี ่วน การกำ�หนดเป็นนโยบายหรือมีคำ�ส่ังของผู้บริหาร รว่ มของพนักงาน เช่น เวทกี ารรณรงคเ์ กีย่ วกับ ระดบั สูงค่อนข้างมีความสำ�คญั เพ่ือใช้เปน็ แนวทางใน การลดเหลา้ กจิ กรรมงดเหลา้ เขา้ พรรษา ท�ำ ความดี การด�ำ เนนิ งาน หรอื ขอความรว่ มมอื จากทกุ ฝา่ ยในสถาน ถวายในหลวง โครงการเพื่อนช่วยเพ่อื น (เพ่อื สร้าง ประกอบการ หรอื ใชใ้ นการอนญุ าตใหม้ กี จิ กรรม/โครงการ เครอื ขา่ ยจากภายใน) จัดตง้ั ชมรมพุทธศาสนา ตามวนั -เวลาทก่ี �ำ หนด โดยสถานประกอบการปลอดเหลา้ • การคน้ หา/สร้างแรงจงู ใจกับกลมุ่ เป้าหมาย ต้นแบบส่วนใหญ่จะมีการเชิญผู้บริหารมาเป็นประธาน • ค้นหาบคุ คลตน้ แบบ คอื การน�ำ คนในองคก์ ร ในพธิ ี หรอื เชญิ ผบู้ รหิ ารใหม้ าเขา้ รว่ มกจิ กรรมตา่ งๆ เพอ่ื มาเขา้ รว่ มกจิ กรรมใหม้ าเปน็ “คนส�ำ คญั ” สร้างการรับรู้และการมีส่วนร่วมของพนักงานใน ใหค้ วามเช่อื มนั่ กันคนทเ่ี ปน็ ตน้ แบบ เพอ่ื ส่งต่อ กิจกรรมควบคุมเครื่องดม่ื แอลกอฮอลท์ ่จี ดั ขน้ึ เชน่ การ ประสบการณท์ ่ีดีใหก้ บั ผอู้ น่ื โดยเฉพาะการ เชญิ เป็นประธานในพิธมี อบรางวัล โดยเลอื กสถานท่จี ดั นำ�มาเสนอในชว่ งระหว่างการด�ำ เนินโครงการ กจิ กรรมทีเ่ หมาะสมหรอื เหน็ ได้อย่างท่ัวถงึ ชดั เจน เชน่ ทัง้ ผู้ทไ่ี ด้รบั ผลกระทบจากการดื่มเหลา้ เชน่ พิการ หนา้ โรงงาน เปน็ ต้น จากการอุบัตเิ หตเุ มาแล้วขับ เป็นต้น แต่ทงั้ นี้ • คณะท�ำ งาน/ทมี ท�ำ งาน เปน็ กลไกส�ำ คญั ในการขบั เคลอ่ื น ต้องมกี ารระบุกลมุ่ เป้าหมายใหช้ ัดเจน โดยต้อง งาน คณะทำ�งานต้องมีความพร้อมที่จะทำ�งานด้านนี้ ดูความเหมาะสม ซึง่ การคัดเลือกคนตน้ แบบ ดังนั้นการคัดเลือกบุคลากรหรือพนักงานมาเป็นคณะ ควรคดั เลอื กจากชว่ งเวลาตรงกลาง เช่น คนดม่ื ทำ�งาน ควรค้นหาพนักงานที่มีจิตอาสาและดึงมาร่วม เหล้าแลว้ เกิดปัญหาและอยากเลกิ เชน่ ดมื่ แลว้ ท�ำ กจิ กรรมด้วย (เปน็ แมวมอง) เชน่ คนทมี่ ศี กั ยภาพใน เกดิ อบุ ตั เิ หตุ และเปิดเวทแี ลกเปลีย่ นจากคนไม่ การสื่อสาร มคี วามกระตอื รือร้น มีเวลาในการเขา้ ร่วม ดมื่ /คนทด่ี มื่ แตไ่ มอ่ ยากเลิก/คนดม่ื แล้วกำ�ลงั จะ ที่ไมก่ ระทบกับการท�ำ งาน รวมถงึ ควรค้นหาจากหลาย เลกิ /คนทีด่ ่ืมแล้วเลกิ ได้ เพือ่ สรา้ งแรงจงู ใจจาก กลุม่ ทง้ั ในระดับหัวหน้างาน และผปู้ ฏิบัตกิ าร เปน็ ตน้ การท�ำ จริงเหน็ ผลจรงิ ซงึ่ ต้องใช้เวลาในการคน้ หา เพ่อื จะได้มคี วามเหมาะสม • มกี ารสร้างแรงจูงใจ เช่น ใหค้ ่าตอบแทนหรือ และสอดคลอ้ งกบั การท�ำ งาน เคลด็ ลบั ของการจดั ตง้ั คณะ รางวัลในกจิ กรรมงานเลีย้ งที่งดเหล้า เป็นตน้ ทำ�งานยงั มที ่สี ำ�คัญอีกประการหนง่ึ คือ ตอ้ งมาจากฝา่ ย • การด�ำ เนินโครงการตอ้ งอาศยั ความร่วมมือของผู้ ต่างๆ ในสถานประกอบการ (ไม่ควรเปน็ ฝ่ายบุคลลหรือ เข้าร่วมโครงการอย่างมาก (แสดงถงึ ความต่อเน่อื ง ฝ่ายบรหิ ารทรพั ยากรมนุษย์ฝ่ายเดยี ว) ของโครงการทจ่ี ะมีอยู่ต่อไป) ดังนน้ั คณะทำ�งาน • การออกแบบกิจกรรมเพ่ือดำ�เนินงานโครงการอย่าง จึงตอ้ งสรา้ งแรงจูงใจในการคิดค้นรูปแบบกจิ กรรม ต่อเนือ่ ง เพือ่ ตอบสนองต่อความต้องการของกลุม่ เป้าหมาย • มีการวางแผนกจิ กรรมควบคุมเครือ่ งดม่ื ท่ีจะเขา้ รว่ มโครงการ แอลกอฮอลใ์ นสถานประกอบการแบบต่อเนื่อง • ระบบการส่ือสารที่ท่ัวถึงและเข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย ไมท่ �ำ แล้วหยดุ หรือ ทำ�ตามกระแสในช่วงเวลาใด การด�ำ เนินงานโครงการจะสำ�เร็จได้ จำ�เปน็ ตอ้ งมีระบบ เวลาหน่งึ เช่น เทศกาลวนั สำ�คญั ทางศาสนา การส่ือสารขอ้ มูล ความคบื หนา้ ของกิจกรรม/โครงการ • สรา้ งกจิ กรรมแทรกเข้าไปในงานหลกั เพ่อื ไมใ่ ห้ ต่อผู้บริหารระดับสงู รวมถงึ พนักงานในสถานประกอบ เปน็ การสรา้ งภาระงานหรอื ยดั เยียดกิจกรรมเพือ่

87 การ เพอ่ื รับทราบอยา่ งต่อเนือ่ ง ทัง้ นี้ ในการผลิตสอื่ เผย กลมุ่ เพ่ือนรว่ มกิจกรรมด้วยกัน จัดเป็นทางเลือกหน่ึงท่ี แพรป่ ระชาสัมพันธ์เกย่ี วกับโครงการ อาจประสานของ เอื้อต่อความสำ�เร็จของโครงการ เนื่องจากกลุ่มเหล่านี้ ความร่วมมอื จากฝ่ายสอ่ื /สารสนเทศ เพ่อื สรา้ งสรรค์สือ่ มีความสมั พันธ์ในลกั ษณะกลุ่มทางสังคม ท�ำ ให้เกิดการ ทเ่ี ข้าใจง่าย ดงึ ดดู ความสนใจ แลกเปลี่ยนประสบการณ์/ข้อมูล ทั้งที่เป็นความรู้หรือ • การใช้ข้อมูลกระตุกความคดิ กระตุ้นการมสี ว่ นรว่ ม เป็นอุทาหรณ์เกี่ยวกับเหล้า ทำ�ให้กลุ่มเป้าหมายรู้สึก โดยมีการพัฒนาระบบข้อมูลท่ีใช้ประโยชน์ได้ในเชิง ตระหนักเกี่ยวกับผลเสียของการดื่ม หรือผลดีของการ คุณภาพ เพือ่ นำ�มาสอ่ื สาร สร้างความตระหนัก โดย เลกิ ด่มื อาจทำ�เป็นข้อมูลสถิติ/กราฟให้เห็นถึงผลกระทบท่ีเกิด • การเชอ่ื มภาคพี นั ธมติ รหนนุ เสรมิ ในการเปดิ ตวั โครงการ จากการด่ืมเหลา้ ของพนักงาน เช่น อัตราการลาป่วย มีการดึงหน่วยงานภายในองค์กรเข้ามามีส่วนช่วย ลาออก เป็นต้น ทแี่ สดงให้เหน็ การเปล่ียนแปลง และ สนับสนุน หรือเชิญชวนหน่วยงานภาคีภายนอกเข้ามา นำ�กจิ กรรมจากทไ่ี ปเรยี นรมู้ าปรับใช้ นอกจากน้ี อาจมี รว่ มดว้ ย เช่น โรงพยาบาลในพ้นื ท่ี เพือ่ ให้ความรู้ ความ การน�ำ เสนอขอ้ มลู ทเี่ ปน็ ข้อเท็จจรงิ เปน็ ประโยชน์ และ เข้าใจ เกี่ยวกับโทษภัยของเหล้าต่อสุขภาพ เป็นต้น มีการให้ข้อมูลท่ีเป็นความรู้ต่างๆที่เก่ียวข้องด้วย นอกจากนี้ ยงั พบวา่ สถานประกอบการส่วนหน่งึ (โดย นอกจากน้ี ควรมกี ารนำ�ขอ้ มลู มาวเิ คราะหแ์ ละวางแผน เฉพาะสถานประกอบการในเครือข่ายสถานประกอบ ดำ�เนนิ การต่อเนอ่ื ง การสร้างเสริมสุขภาพ ที่มีการสื่อสารเป็นประจำ�ผ่าน • การเลือกใช้เครื่องมือที่สอดคล้อง/เหมาะสม มีการ ทางระบบเครือขา่ ยสังคม) มกั มีการประสานภาคีเครอื ประยุกต์/บูรณาการ การใช้เครื่องมือให้เหมาะสมกับ ขา่ ยเขา้ มาสนบั สนนุ การจดั กจิ กรรมในโรงงาน โดยเฉพาะ กจิ กรรม การเลอื กส่ือและเคร่อื งมือที่สามารถนำ�มาใช้ กิจกรรมทไี่ ม่ตอ้ งใช้งบประมาณ ประโยชน์ได้จริง เช่น กรณีของสถานประกอบการที่ ด�ำ เนินงานด้าน Happy Workplace ด้วย เมอ่ื มกี ารจัด กิจกรรมต่างๆ เพ่อื สร้างสขุ ใหพ้ นกั งานแล้ว (โดยเฉพาะ กิจกรรมควบคุมการดม่ื เหล้าของพนักงาน ทีจ่ ะส่งเสริม ความสขุ ของพนักงานจากการมี Happy Body หรอื Happy Money) จะจดั ใหม้ กี ารติดตามต่อด้วยการทำ� happy-monitor โดยท�ำ แบบส�ำ รวจความสขุ ของคน ท�ำ งาน สำ�รวจปัจจัยความเสย่ี งของการสูบบุหร/่ี เหล้า/ อบุ ตั เิ หตุ และต่อยอดดว้ ยการทำ� map HR เพอื่ แก้ไข ปัญหาต่อไป ซึ่งในการนี้ คณะท�ำ งานฯ จะมกี ารคน้ หา เครื่องมือการชี้วัด/หรือเกณฑ์การวัด เพื่อประเมินผล การด�ำ เนนิ งานในรปู ทม่ี ตี วั วดั ทส่ี ามารถอธบิ ายใหผ้ บู้ รหิ าร เห็นความสำ�คัญของกิจกรรม/โครงการ ซึ่งจะส่งผลต่อ การดำ�เนินงานโครงการในปีต่อๆ ไป (เป็นการสร้าง ความตอ่ เนอ่ื งในการด�ำ เนินงาน) • กลุ่มทางสังคมปจั จัยหนุนเสรมิ มกี ารใชก้ ลุม่ ที่มคี วาม สัมพนั ธ์ทางสงั คม เช่น เพ่อื นพนักงาน หวั หนา้ งาน หรอื

88 ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 5.2.7 ผลลัพธ/์ การเปล่ียนแปลงทเี่ กิดขึ้น จากการดำ�เนินงานด้านการควบคุมและลดปัญหาการด่ืม เหลา้ ของพนกั งานมาได้ระยะหนึง่ คณะท�ำ งานฯ ท่ีเขา้ รว่ ม กจิ กรรมแลกเปลย่ี นเรยี นรตู้ า่ งคน้ พบวา่ เกดิ การเปลย่ี นแปลง บางประการในทท่ี �ำ งาน ท้งั ในส่วนของตัวพนกั งานเองกับ การทำ�งานในสถานประกอบการ กล่าวคือ พบว่า พนักงาน สถานประกอบการ • คุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของพนักงานกลุ่มติดเหล้า • ผบู้ รหิ ารยอมรบั ในผลงานทเ่ี กดิ ขน้ึ และใหก้ ารสนบั สนนุ ดีข้ึน เช่น อัตราการลาป่วยลดลง เป็นต้น การท�ำ กจิ กรรมของโครงการอยา่ งตอ่ เน่ือง • รายได้ของพนักงานที่ติดเหล้าเพิ่มขึ้น เนื่องจาก • เกิดความร่วมมือระหว่างกลุ่มบุคลากรทุกระดับใน ประสิทธิภาพในการทำ�งานของพนักงานที่เข้าร่วม สถานประกอบการ เช่น หัวหน้างานเข้าใจและอนญุ าต โครงการอยูใ่ นระดบั ดขี นึ้ ประกอบกับค่าใชจ้ ่ายส�ำ หรบั ให้พนักงานที่สนใจเข้าร่วมโครงการได้ใช้เวลามาทำ� เหล้าลดนอ้ ยลง กิจกรรมโครงการ • สามารถเปรียบเทียบข้อมูลก่อน-หลังเข้าร่วมกิจกรรม/ • จากกิจกรรมย่อยของโครงการ สามารถเชื่อมโยงการ โครงการ ของพนักงานท่เี ขา้ ร่วมโครงการทกุ กลุ่ม มกี าร ทำ�งานในประเด็นอื่นๆ ของฝ่ายบุคลากร เช่น การ เปลย่ี นแปลงดา้ นพฤตกิ รรมการดม่ื และผลตรวจสขุ ภาพ สำ�รวจแบบสอบถามเพ่ือทราบข้อมูลทั่วไปของกลุ่ม ที่ดีขึ้น มีความสุขกับการใช้ชีวิตมากขึ้น ปัญหาหนี้สิน ผู้เข้าร่วมโครงการ และรูปแบบกิจกรรมควบคุมเครื่อง ควบคมุ ได้ ดื่มแอลกอฮอล์ที่ต้องการให้จัด ทำ�ให้ฝ่ายบุคลากรได้ ทราบข้อมูลพื้นฐานความต้องการ เพื่อนำ�ไปสู่การจัด สวัสดิการที่เหมาะสม หรือทราบข้อมูลสุขภาพ/ภาวะ ตดิ เหล้า • สหภาพสามารถต่อรองกบั สถานประกอบการ เพอื่ จดั สวสั ดิการใหก้ บั พนกั งานและสง่ เสริมการออมได้ • ยอดขายเพิ่มข้ึนจากการที่ลูกค้ามียอดสั่งซ้ือเพ่ิมข้ึน และพนกั งานสามารถท�ำ การผลติ ไดท้ นั เนอ่ื งจากท�ำ งาน เตม็ ประสทิ ธภิ าพ สง่ ผลใหร้ ายไดข้ องพนกั งานเพม่ิ ขน้ึ ดว้ ย • ภาพลกั ษณ์ทงั้ ภายในและภายนอกขององค์กรดีข้นึ • เกิดเครือข่ายความสัมพันธ์ระหว่างสถานประกอบการ ท่ีเข้ารว่ มโครงการนี้

89 5.2.8 ปญั หาและอปุ สรรคในการด�ำ เนนิ งาน 5.2.9 บทเรยี นส�ำ คัญเพ่ือการขยายผลการด�ำ เนนิ โครงการ • ไม่มีเวลาในการทำ�กจิ กรรม หรอื มเี วลานอ้ ย เน่อื งจาก • ควรส่งเสริมการจัดการความรู้จากประสบการณ์และ ผู้บริหารจะอนุญาตให้สมาชิกสามารถเข้าร่วมกิจกรรม บทเรยี นการด�ำ เนนิ งานโครงการ นอกเวลางานเทา่ น้นั (การร่วมกิจกรรมในเวลาท�ำ งาน • คน้ หาพนกั งานทีม่ ใี จอาสา เพอ่ื มารบั ชว่ งทำ�งานตอ่ จะส่งผลตอ่ รายได)้ • ขยายผลการด�ำ เนนิ งานไปยงั บรษิ ทั ขา้ งเคยี ง เพอ่ื ใหเ้ กดิ • การออกแบบกิจกรรมไม่ชัดเจนในเร่ืองกลุ่มเป้าหมาย การตอ่ ยอดไปยงั พื้นที่อนื่ (แบ่งปนั ความร้ใู หเ้ พอื่ น เพอื่ วธิ กี ารสอ่ื สาร/รปู แบบกจิ กรรมโดยเฉพาะสถานประกอบการ นำ�ไปใชป้ ระโยชนต์ ่อ) ท่ีมีพนักงานเปน็ ชาวต่างชาติมาก อาจตอ้ งออกแบบให้ • คดิ คน้ กจิ กรรมใหมๆ่ เพอ่ื สรา้ งความสนใจในการเขา้ รว่ ม สอดคล้องกับความต้องการและลักษณะอุปนิสัยของ โครงการ เชื้อชาติ • คณะทำ�งานควรมีการบูรณาการให้เกิดการทำ�งานร่วมกัน • การประเมินผลการทำ�งานรายบุคคล สำ�หรับสถาน ระหวา่ งสหภาพกับฝ่ายบริหาร ประกอบการบางแหง่ มีเร่อื งของการเขา้ ร่วมกจิ กรรม/ • ควรมีการตรวจติดตามความสำ�เร็จ-ล้มเหลวในแต่ละ โครงการมาเปน็ เกณฑใ์ หค้ ะแนน ลกั ษณะดงั กลา่ วสง่ ผล กิจกรรม และนำ�บทเรยี นท่ีได้มาปรบั ปรุง พัฒนาการ ทั้งดา้ นดแี ละเสียตอ่ ตัวบคุ คลนั้น เช่น สถานประกอบ ดำ�เนนิ งานโครงการ รวมถงึ พฒั นารูปแบบของกจิ กรรม การบางแห่ง ให้ค่าคะแนนจิตพสิ ัยผู้มีจิตอาสา ทที่ �ำ งาน ทีส่ ามารถขยายผลได้ภายในสถานประกอบการ และน�ำ เป็นคณะทำ�งาน หรือผ้ใู หค้ วามสนใจเข้ารว่ มกิจกรรม/ คนต้นแบบมาตอ่ ยอดงาน โครงการทอ่ี งคก์ รจดั ขน้ึ ขณะทส่ี ถานประกอบการบางแหง่ • เชอ่ื มโยงสถานประกอบการทเ่ี ขา้ รว่ มโครงการ และสถาน เหน็ วา่ การเขา้ รว่ มกจิ กรรม/โครงการใดๆ ท�ำ ใหป้ ระสทิ ธภิ าพ ประกอบการทสี่ นใจ เขา้ ร่วมกิจกรรมตา่ งๆ ของโครงการ ในการทำ�งานของบคุ คลน้นั ลดลง หรือท�ำ งานได้ไมเ่ ต็ม เพ่ือแลกเปล่ยี นเรียนรู้ เวลา • การขาดบุคลากร หรอื ผ้ทู ่จี ะมาทำ�งานสานตอ่ กิจกรรม/ โครงการนน้ั ๆ กรณคี นเดิม ไม่สามารถท�ำ งานต่อได้ หรือลาออกไป • งบประมาณท่ีไม่เพียงพอในการดำ�เนินกิจกรรม/ โครงการ

ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 90 5.2.10 ความภาคภมู ิใจทึ่เกิดขึน้ จากการด�ำ เนินโครงการ คุณค่าในการดำ�เนินกิจกรรม ทางคณะทำ�งานไดม้ ุง่ สรา้ ง ชี้นำ�ให้พนกั งานของเราเหน็ คณุ ค่า ในการดำ�เนินการใชช้ วี ติ โดยให้พวกเขาไดต้ ระหนักถงึ คุณคา่ ของตนเองเพื่อตนเองและคนใน ครอบครวั เมือ่ พนักงานรู้สกึ วา่ ตนเองมีคุณค่า พวกเขาเหลา่ น้ันจะมคี วามร้สู ึกรกั ตนเองมากขนึ้ และทราบถึงความหวงั ดขี ององค์กร ซึง่ การให้ความสำ�คัญตอ่ สุขภาพของพนกั งานเปน็ สิง่ หนงึ่ ที่แสดงออกว่า เราเป็นหว่ งเปน็ ใย และเหน็ คณุ ค่าของพนกั งาน และทำ�ให้พวกเขาปรารถนาที่จะ อุทิศตนทำ�งาน ชว่ ยเหลอื ในกิจกรรมดำ�เนินงานตา่ งๆ เพื่อนำ�พาองคก์ รบรรลเุ ป้าหมายของบริษัท เราใชเ้ วลาอยทู่ ่ที ำ�งาน ใช้เวลาในการทำ�งาน ใช้เวลากบั เพื่อนร่วมงาน อยา่ งนอ้ ยวันละ 8-10 ชว่ั โมง อยา่ ปฏิเสธหรือหันหลังใหพ้ วกเขาเลย เมอ่ื เค้าต้องการพวกเรา แมว้ า่ พวกเขาจะไม่ยกมือขอความ ช่วยเหลอื กต็ าม งานจิตอาสาไมจ่ ำ�เป็นต้องเปน็ คนเกง่ เพียงไม่เลอื กปฏบิ ตั กิ บั ใคร เพยี งใช้จิตของเรา เขา้ ไปสัมผัสหวั ใจของพวกเขา เพียงเทา่ นเ้ี ราก็จะทำ�ดี ให้ไดด้ ีกับผู้รับจรงิ ๆ แตห่ ากจะใหม้ พี ลงั อย่าง ยั่งยืนน้ัน เราตอ้ งร่วมกนั สร้างสรรคไ์ ปดว้ ยกนั คุณนฐั พล จริ สุจริตธรรม (แอค๊ ซ์) หวั หนา้ ฝ่ายแรงงานสมั พันธ์ บรษิ ทั ซมั มิท แหลมฉบงั โอโต บอดี้ เวริ ์ค จำ�กดั (สาขาระยอง) • กิจกรรมทไี่ ดค้ ดิ ค้นขน้ึ ดงึ ดดู ความสนใจให้ผู้เขา้ รว่ ม การแสวงหาผลก�ำ ไร แตม่ ผี ลโดยรวมเชงิ สงั คม อยา่ งเชน่ ได้ก่อให้เกิดแรงบันดาลใจในการเปลี่ยนพฤติกรรมการ ภายในสถานประกอบการก็เป็นกลุ่มหนึ่ง ที่สังคมให้ ด่ืมเหลา้ เป็นการ ลด ละ และ เลกิ ด่ืมในท่สี ุด ซึง่ เห็น ความสำ�คัญ และสามารถทำ�งานในลักษณะเครือข่าย ว่าจะช่วยให้สมาชิก/ผู้เข้าร่วมกิจกรรม/โครงการมีชีวิต ร่วมกนั ได้โดยใช้โครงการน้ี ครอบครวั ทด่ี ขี น้ึ คอื คณุ คา่ ทางจติ ใจทค่ี ณะท�ำ งานไดร้ บั • ได้รบั คุณคา่ ทางจิตใจ เกดิ ความสุขจากการทำ�งาน ใน และแรงจูงใจในการทำ�งาน ลักษณะของการเป็นผู้ให้แนวความคิด/สร้างความ • มีความภาคภูมิใจที่ได้เข้ามามีส่วนร่วม/เสนอแนวคิด ตระหนัก ใหเ้ กิดขึน้ กับผ้เู ข้ารว่ มโครงการได้ และสามารถเป็นคนกลางท่ีสามารถนำ�ข้อมูลไปขยาย ต่อให้กับคนทไี่ มม่ โี อกาสเขา้ รว่ มกจิ กรรม • การจัดกิจกรรม/โครงการในลกั ษณะนี้ ไม่ได้เป็นไปเพื่อ

91 5.2.11 ข้อเสนอจากสถานประกอบการปลอดเหล้า พฤติกรรมของพนักงานบางคนซึ่งเป็นอุปสรรคต่อ ตน้ แบบ ฝากถงึ คณะท�ำ งานของสถานประกอบการทก่ี �ำ ลงั ความสำ�เรจ็ ในการจดั กิจกรรม/โครงการ โดยควรคดิ วา่ จะเขา้ รว่ มขบวนการขบั เคลอ่ื นสถานประกอบการปลอดเหลา้ เราไม่สามารถจัดการกับผู้ท่ีมีพฤติกรรมเป็นปัญหาได้ แต่สามารถป้องกันคนที่เหลืออยู่ไม่ให้เป็นปัญหาได้ • คณะทำ�งานตอ้ งมีจิตอาสา และท�ำ งานบนฐานคดิ ทวี่ า่ (ในลักษณะสรา้ งความตระหนักถึงผลกระทบจากเหล้า) กิจกรรม/โครงการไม่จำ�เป็นต้องประสบความสำ�เร็จ • คณะท�ำ งานตอ้ งท�ำ งานเชงิ รกุ โดยใชข้ อ้ มลู ทเ่ี กย่ี วขอ้ งจาก ทกุ อยา่ ง เพยี งแตใ่ ห้มคี วามตอ่ เนอ่ื ง และในสว่ นตัวของ แหลง่ ตา่ งๆ เชน่ ขอ้ มลู สขุ ภาพพนกั งาน ขอ้ มลู อบุ ตั เิ หตุ คณะท�ำ งานเอง ต้องท�ำ ตวั ให้เป็นตวั อย่าง (พฤติกรรม) ข้อมูลความรู้จากโครงการพัฒนาสถานประกอบ ทดี่ ี ค�ำ นึงถึงภาพลักษณ์ขององคก์ ร การสร้างเสริมสุขภาพของสมาคมพัฒนาคุณภาพ • คณะท�ำ งานต้องมบี คุ ลกิ ของการทำ�งานแบบไม่เป็นตาม สิ่งแวดลอ้ ม หรอื ขอ้ มลู ด้านการสรา้ งเสริมสุขภาพจาก กระแส ต้องมีจติ อาสา ทำ�งานอย่างต่อเน่ือง สร้างความ สสส. เพอ่ื สนับสนนุ การจดั กิจกรรม สัมพันธ์กับพนักงานในสถานประกอบการได้ทุกระดับ • คณะท�ำ งานต้องมกี ารสร้างกลมุ่ เครอื ขา่ ย เพอื่ การแลก โดยใช้เรื่องของสุขภาพเป็นเร่ืองในการสร้างบรรยากาศ เปลย่ี นบทเรยี น ประสบการณข์ ้อมูลการท�ำ งาน ขา่ วสาร การทำ�งานทด่ี ขี ององคก์ ร กิจกรรมตา่ งๆ • คณะท�ำ งานต้องเสียสละ ทุ่มเททำ�งานอยา่ งต่อเน่ือง มี • คณะทำ�งานจะต้องมีระบบการประสานการทำ�งานท่ีดี การวัดผล/ประเมินผลการจดั กิจกรรม/โครงการ มกี าร กับหน่วยงานท่ีให้การสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ นำ�ผลการประเมนิ มาพัฒนาทีมงาน เพื่อการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เทคนิควิธีการใหม่ๆ ในการ • คณะทำ�งานต้องมีความเชื่อมั่นในศักยภาพของตนเอง ด�ำ เนนิ กิจกรรม ว่าสามารถทำ�งานโครงการนี้ให้สำ�เรจ็ ได้ • คณะทำ�งานต้องปรับทัศนคติ/ความคิด ในกรณีที่พบ

ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 92 บทท่ี สถานปรปะลกเอรอดอ่ื บเงหกเลลารา้า่ การดำ�เนินงานเพื่อพัฒนาสถานประกอบการปลอดเหล้า ภายใต้แผนงานพัฒนาการสร้างเสริมสุขภาพในสถาน ประกอบการ ระหวา่ งปี พ.ศ.2553-2556 และแผนงานสง่ เสรมิ การขยายฐานการป้องกนั ปจั จัยเสย่ี ง:บุหร่ี เหลา้ อบุ ัตเิ หตุ ใน สถานประกอบการ ระหวา่ งปี พ.ศ.2556-2558 คน้ พบว่า สถานประกอบการทเ่ี ขา้ ร่วมโครงการฯ และมคี วามคืบหน้า ในการควบคมุ และลดปญั หาการดม่ื สรุ าของพนกั งาน ในระดบั ทส่ี ามารถทำ�ใหพ้ นกั งานสว่ นหน่ึง ลด ละ เลิกด่ืมเหลา้ ได้ สำ�เรจ็ หรือสามารถควบคุมไมใ่ ห้มกี ารดมื่ เหล้าในทุกโอกาส และทกุ พื้นทข่ี องสถานประกอบการ นอกจากจะมกี ระบวนการ เรียนรู้เก่ียวกับการควบคุมการดื่มเหล้าอย่างเป็นระบบ จนสามารถนำ�แนวทางดังกล่าวไปประยุกต์ใช้ในการดำ�เนินงาน ของแต่ละสถานประกอบการไดจ้ รงิ จนเกิดผลสำ�เรจ็ เปน็ รูปธรรมท่ีชัดเจนแล้วยังสามารถคิดค้นแนวทางการดำ�เนินงาน โครงการในลกั ษณะการจดั กจิ กรรมตา่ งๆ ทส่ี อดคลอ้ งกบั บรบิ ท ศกั ยภาพ และวฒั นธรรมองคก์ รของสถานประกอบการตนเอง ท�ำ ใหเ้ กดิ ผลส�ำ เรจ็ ในหลากหลายมติ แิ ละมพี ลงั ในการด�ำ เนนิ งาน โครงการ

93 เพอ่ื เปน็ การแลกเปลย่ี น แบง่ ปนั ประสบการณ์ ดา้ นการควบคมุ ทัง้ นี้ พบวา่ สถานประกอบการปลอดเหลา้ ต้นแบบเหล่านี้ และป้องกันการด่มื เคร่อื งด่ืมแอลกอฮอล์ในสถานประกอบการ มีปจั จัยหรือเงื่อนไขร่วม ท่ีท�ำ ให้การควบคุมและลดปญั หา ในการจดั ท�ำ หนงั สอื ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ การดื่มเหล้าของพนักงาน เกดิ ข้ึนไดอ้ ยา่ งเปน็ รูปธรรม คอื สมาคมพัฒนาคุณภาพสง่ิ แวดลอ้ ม จงึ ร่วมกบั ภาคีเครอื ขา่ ย ระดับปฏบิ ตั ิการ น�ำ เรอ่ื งเล่าของสถานประกอบการปลอด 1. ความตงั้ ใจของสถานประกอบการ เหล้าจ�ำ นวน 8 แห่ง ที่ได้จากการสมั ภาษณ์ และจากการ 2. ผู้บรหิ ารใหก้ ารสนับสนนุ และวิสัยทศั นข์ ององคก์ ร ถอดบทเรียน ในระหว่างวนั ที่ 22-23 พฤษภาคม 2558 3. คณะท�ำ งานมีความตงั้ ใจทุ่มเทในการทำ�งานอย่าง ณ ศูนย์รวมตะวนั อำ�เภอเมอื ง จงั หวดั กาญจนบรุ มี าเสนอใน จรงิ จงั บทนี้ โดยแบง่ เป็น เร่ืองเลา่ จากสถานประกอบการต้นแบบ 4. ความรู้ ทักษะ ความสามารถของคณะท�ำ งานในการ จำ�นวน 4 แหง่ ทีส่ ามารถทำ�ใหม้ พี นักงานท่ีตดิ เหล้าส่วนหน่ึง ด�ำ เนินการอย่างเปน็ ระบบ ลด ละ เลกิ เหล้าได้สำ�เรจ็ ไดแ้ ก่ สร้างการมีส่วนรว่ มของพนกั งาน สร้างความตระหนกั ใหค้ วามรู้แก่พนกั งาน เรื่องเลา่ บรษิ ัท ราชาเซรามคิ จำ�กดั คอยให้ค�ำ ปรึกษาและใหก้ ำ�ลังใจแก่เพือ่ นพนกั งาน เรอื่ งเล่า บริษัท พ.ี ซี. โปรดักส์ อนิ เตอรเ์ นชนั่ แนล ในการลด ละ เลิกเหลา้ จ�ำ กัด เร่ืองเลา่ บรษิ ทั ริกิ การ์เมน้ ส์ จ�ำ กัด เรอ่ื งเลา่ บรษิ ัท ยางโอตานิ จำ�กดั และ 6.1 เรอ่ื งเลา่ บริษทั ราชาเซรามคิ จ�ำ กัด ในเครอื โอตานิกรุ๊ปฯ บริษทั ราชาเซรามคิ จำ�กดั เป็นบรษิ ัททผี่ ลิตเคร่อื งปั้นดินเผา และเร่ืองเล่าจากสถานประกอบการปลอดเหล้าที่มีการ ประเภทเซรามิคตั้งอยู่ที่ อำ�เภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี ดำ�เนินงานเพื่อควบคุมและลดปัญหาการด่ืมเหล้าของ มจี ำ�นวนพนกั งาน 1,740 คน (แบ่งเป็นพนกั งานชายและ พนักงานอยา่ งจรงิ จังอกี จำ�นวน 4 แห่ง ดังนี้ หญิงรอ้ ยละ 29 และ 71 ตามลำ�ดับ) กอ่ นเข้าร่วมโครงการ พฒั นาสถานประกอบการปลอดบุหร่ี เหล้า อุบตั เิ หตุ บรษิ ทั เรื่องเล่า บริษทั ซมั มิท แหลมฉบงั โอโต บอด้ี เวริ ์ค ราชาเซรามคิ ฯ มพี นกั งานท่ีด่ืมเหลา้ จ�ำ นวน 196 คน (ร้อยละ จำ�กัด (สาขาระยอง) 10 ของพนักงานทั้งหมด) ในขณะที่มีพนักงานที่สูบบุหรี่ เรื่องเล่า บริษัท เคอาร์เอสลอจสิ ตคิ ส์ จ�ำ กดั 155 คน (รอ้ ยละ 9 ของพนกั งานท้ังหมด) ซ่ึงหลงั จากทมี่ ี เรื่องเลา่ บรษิ ัท ประยูรชยั (1984) จำ�กัด การดำ�เนินงาน ด้านการควบคมุ และลดปัญหาการดื่มเหลา้ เรอ่ื งเลา่ บริษัท ซพี อี อลล์ จำ�กัด (มหาชน) ของพนกั งาน ทำ�ให้มพี นกั งาน 22 คน ท่สี ามารถเลิกดื่ม ศนู ยก์ ระจายสนิ ค้า RDC ลำ�พนู เหล้าได้สำ�เรจ็ ในขณะทม่ี ีพนักงาน 10 คน สามารถลดการ ดื่มเหล้าลงได้ นอกจากนี้ จากการท่ีมคี วบคุมการสบู บหุ ร่ี ของพนกั งานไปพร้อมๆ กับการควบคมุ การด่มื เหล้า ท�ำ ให้ มีพนกั งาน 17 คนสามารถลดการสบู บหุ ร่ี และพนักงาน จำ�นวน 1 คนสามารถเลกิ บหุ ร่ไี ดส้ �ำ เรจ็ ปัจจบุ นั บริษทั ราชา เซรามิค ยงั คงเหลอื พนักงานทด่ี ่มื เหล้า จำ�นวน 174 คน และพนกั งานท่ีสูบบุหรอ่ี ยู่จ�ำ นวน 117 คน

ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 94 แรงจงู ใจในการพัฒนาสถานประกอบการปลอดเหลา้ ใหข้ ้อมูลโดยผู้บรหิ ารของบรษิ ทั : คุณสมนึก นาคะศกั ดเิ์ สวี กรรมการและรองกรรมการผ้จู ดั การฯ “ ท่ผี า่ นมานน้ั พนกั งานทุกคนในบรษิ ัท บรษิ ทั เรามีพนักงานกว่า 1,700 กว่าคน สัดสว่ นพนักงาน ก็ให้ความรว่ มมือ มีสว่ นร่วมท้ังแรงกาย แรงใจ หญิง 1,000 กว่าคน มากกวา่ ผู้ชายสองเท่า ท่ีผา่ นมาเรามี มีความเต็มใจในการทีจ่ ะปฏิบัติ ส่งผลใหท้ ุกคน ความพยายามที่จะช่วยใหพ้ นักงานในโรงงานลด ละ เลิก ”ในบริษทั ฯ มีความสุข และมคี ณุ ภาพชวี ิตทด่ี ี เรอ่ื งการดื่มเหลา้ และสูบบุหรี่ รวมทั้งการการคุ้มครองด้าน ในการท�ำ งาน ความปลอดภัยทเี่ กิดจากอบุ ัตเิ หตุบนท้องถนน หรือแม้แต่ การเกิดอบุ ตั เิ หตุจากการทำ�งานในสถานประกอบการ ก็คือ พวกเกดิ อบุ ตั ิเหตุจากพวกเครอื่ งจักรตา่ งๆ ท�ำ ให้ทางบริษัท มคี วามสนใจที่จะเขา้ ร่วมโครงการนี้ ซ่ึงเรามองว่าทำ�ให้สามารถสร้างความภูมิใจให้แก่คณะ ทำ�งานทเี่ ปน็ แกนนำ�ได้ คือหลังจากทเ่ี ราได้เขา้ รว่ มโครงการ และมีการจัดกิจกรรมต่างๆ ในบริษัท เราสามารถทำ�ให้ พนกั งานจำ�นวน 1 คนสามารถเลิกบุหรีไ่ ด้ และสามารถลด การดื่มเหล้าลงได้ 10 คนก็ถือได้ว่าเป็นการสร้างสัมพันธ์ ระหว่างหัวหน้างานและพนักงานท่ีสนใจเข้าร่วมกิจกรรม

95 จำ�นวนไม่นอ้ ย และทส่ี �ำ คญั ทผ่ี ่านมาน้ัน พนักงานทกุ คนใน งานเล้ยี งสงั สรรค์ประจ�ำ ปีกิจกรรม 5 ส. และโครงการสถาน บริษัทกใ็ ห้ความร่วมมือ มีส่วนรว่ มทง้ั แรงกาย แรงใจ มี ประกอบการปลอดบหุ รี่ เหล้าและอุบตั เิ หตุ โครงการ To be ความเต็มใจในการท่ีจะปฏิบัติส่งผลให้ทุกคนในบริษัทฯมี Number One ฯลฯ ซง่ึ โครงการและกจิ กรรมต่างๆ ทีไ่ ด้ ความสขุ และมีคุณภาพชวี ติ ท่ดี ใี นการท�ำ งาน ซึ่งสอดคลอ้ ง กล่าวมาข้างต้นนั้นจะมีการหมุนเวียนเปลี่ยนแปลงผู้รับ กับจุดเด่นของบริษัทเราคือความเป็นผู้นำ�และความสัมพันธ์ ผดิ ชอบ(ประธานโครงการ)เป็นประจ�ำ ทกุ ปซี ึง่ ถอื วา่ เปน็ การ ระหว่างคนทำ�งาน วางแผนและสร้างความเป็นผู้นำ�ให้เกิดกับทุกคนให้รู้จักการ บรหิ ารจดั การ ก็จะถูกนำ�มาฝกึ ใช้ในกจิ กรรมน้นั ๆ เปน็ การ ทางบรษิ ทั ฯ เองกม็ กี ารจดั ท�ำ ระบบบรหิ ารจดั การตา่ งๆ เชน่ วางแผนพัฒนาผู้นำ�และสร้างผู้นำ�ใหม่ในบริษัทฯเพ่ิมมากข้ึน ISO:9001, MS-QWL1, ISO14001, TLS (Thai Labor พร้อมกับให้ผู้นำ�ใหม่ได้มีโอกาสฝึกฝนในแต่ละกิจกรรมท่ี Standard) เปน็ ตน้ ซง่ึ ทกุ ระบบทก่ี ลา่ วมานน้ั มสี ว่ นเกย่ี วขอ้ ง มคี วามยากงา่ ยแตกตา่ งกนั การเสรมิ สรา้ งประสบการณต์ า่ งๆ กบั คนท�ำ งานในด้านรา่ งกายด้านอารมณด์ า้ นสงั คมและดา้ น เหลา่ นีจ้ ะท�ำ ให้ผนู้ ำ�ใหมๆ่ มคี วามสุขในประสบการณ์ที่ไดร้ บั จติ วญิ ญาณ ทางบรษิ ทั ฯจงึ ตอ้ งมกี ารบรหิ ารจดั การระบบตา่ งๆ ทง้ั ในแงบ่ วกและแงล่ บ ถงึ แม้กิจกรรมตา่ งๆ ท่ีจดั น้นั จะไม่ ให้เกิดการดำ�เนินงานอย่างจริงจังและต่อเนื่อง ซึ่งในการ เกยี่ วข้องโดยตรงกับงานท่ีรับผดิ ชอบอยกู่ ต็ าม แต่ในความ ดำ�เนินงานที่จะให้เกิดการปฏิบัติที่ประสบผลสำ�เร็จได้นั้น เปน็ จรงิ แลว้ ประสบการณท์ ไ่ี ดน้ น้ั กจ็ ะสามารถน�ำ มาตอ่ ยอด จะตอ้ งมีผูท้ ่ีมีความรู้ ความสามารถประสบการณแ์ ละมคี วาม และประยกุ ตใ์ ช้กบั หน้างานจรงิ ท่ีรบั ผิดชอบอยจู่ นได้ ดังน้นั เปน็ ผนู้ �ำ ทจ่ี ะน�ำ พาใหเ้ กดิ การด�ำ เนนิ งาน และจากวฒั นธรรม จึงเกิดผู้นำ�ใหม่ท่ีมีการวางแผนการทำ�งานและนำ�ไปปฏิบัติ ของบริษัทฯ ที่ได้มีการสร้างผู้นำ�ให้เกิดขึ้นในบริษัทฯอยู่ การประเมินผลและติดตามจนเกิดวิสัยทัศน์ขึ้นภายใน ตลอดเวลา โดยจัดให้มีการอบรมและฝึกทักษะให้มแี นวคิด บรษิ ทั รนุ่ แลว้ รนุ่ เลา่ ซง่ึ กจ็ ะน�ำ มาซง่ึ ความสขุ เมอ่ื ผนู้ �ำ เหลา่ นน้ั มมุ มองหลายๆ ดา้ นทนี่ อกเหนอื จากงานทีท่ �ำ อยู่ จงึ สามารถ สรุปผลการดำ�เนนิ งานของกจิ กรรมตา่ งๆ ดังกล่าว เปรียบ ที่จะพัฒนาและต่อยอดในงานท่ีทำ�ได้อย่างมีความสุขและ เทยี บกบั ทผ่ี า่ นๆ มา และกจิ กรรมตา่ งๆ ทไ่ี ดม้ กี ารจดั ขน้ึ นน้ั สามารถชักจูง ช้ีน�ำ บุคคลอืน่ ให้สามารถปฏิบัติตามได้ รวม จะถูกกำ�หนดเข้าไปอยู่ในวาระการประชุมคณะกรรมการ ไปจนถึงมจี ติ อาสาทีจ่ ะช่วยเหลอื พนักงานทงั้ ในบรษิ ัท และ บรษิ ทั ฯ โดยมผี บู้ รหิ ารระดบั สงู เปน็ ประธานในการรว่ มประชมุ บรษิ ทั ในพนื้ ทจ่ี ังหวัดราชบรุ ีให้ ลด ละ เลกิ พฤติกรรมการ ทุกครั้งเพื่อหาข้อสรุปในการดำ�เนินงาน พร้อมข้อปรับปรุง สบู บหุ รี่ ควบคู่ไปกบั การลด ละ เลิก การดื่มเหล้าไปพรอ้ มๆ และสร้างเปน็ มาตรฐานในการปฏิบัติต่อไป กนั ดว้ ย ซง่ึ ทผ่ี า่ นมากไ็ ดร้ บั ความรว่ มมอื จากหนว่ ยงานในพน้ื ท่ี และนอกพ้นื ที่ อาทิ โรงพยาบาลราชบรุ ี รวมไปจนถงึ สมาคม เมื่อบริษทั ฯ สามารถสรา้ งผนู้ ำ�ใหม่ขึน้ มาไดส้ ำ�เรจ็ จนเข้าใจ พัฒนาคุณภาพส่ิงแวดล้อมท่ีได้ให้การสนับสนุนและให้ ถึงหลกั การบริหาร และผนู้ ำ�เหลา่ นั้นกม็ าจากพนกั งานทีเ่ ป็น ความชว่ ยเหลอื คณะท�ำ งาน จนท�ำ ให้เกดิ การเปลยี่ นแปลง ฝ่ายลูกจ้าง เขาเหล่านนั้ กจ็ ะร้จู กั ว่ากจิ กรรมทกุ กิจกรรมที่จะ พฤติกรรมของพนักงานบางส่วนท่ีหันมาใส่ใจในสุขภาพของ ทำ�น้ันนโยบายถือเป็นส่ิงสำ�คัญยิ่งท่ีต้องกำ�หนดไว้เพ่ือเป็น ตนเอง สง่ ผลต่อคุณภาพชวี ิตของแรงงานในภาพรวมด้วย กรอบในการนำ�ไปปฏิบัติตามการกำ�หนดนโยบายใดๆ กต็ ามจะตอ้ งค�ำ นงึ ถงึ ผมู้ สี ว่ นไดเ้ สยี วา่ ผลประโยชนต์ า่ งๆ ของ เราไดม้ กี ารน�ำ โครงการและกจิ กรรมต่างๆ เข้ามา พร้อมทงั้ ทุกฝ่ายนั้นจะต้องอยู่บนพื้นฐานของความพึงพอใจทุกฝ่าย สนับสนนุ ใหพ้ นกั งานได้มีส่วนรว่ มกจิ กรรมตา่ งๆ นอกเหนือ และตอ้ งไม่ขดั ตอ่ กฎหมายใดของประเทศ ซ่ึงความพึงพอใจ จากงานทไ่ี ดป้ ฏบิ ตั เิ ป็นประจ�ำ อาทิเชน่ โครงการโรงงาน เหลา่ นก้ี ็คือความสุขของทกุ ๆ ฝ่ายนน้ั เอง สขี าว การจดั แขง่ ขนั กฬี าสี โครงการ ASO Thailand กจิ กรรม

ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 96 จากทท่ี างบรษิ ทั ฯ ไดเ้ ขา้ รว่ มกบั เครอื ขา่ ยสถานประกอบการ สรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ (คสส.) ทผ่ี ลกั ดนั โดยสมาคมพฒั นาคณุ ภาพ การด�ำ เนินงานเพอ่ื ควบคุมและลดปญั หาดม่ื เหล้า สง่ิ แวดลอ้ ม สนบั สนนุ โดยส�ำ นกั งานกองทนุ สนบั สนนุ การสรา้ ง บริษัทราชาเซรามิค จำ�กัด เสริมสุขภาพ (สสส.) โดยมีทางโรงพยาบาลบ้านโป่ง และ โรงพยาบาลราชบรุ ี หนว่ ยงานภาครฐั ฯ เปน็ ผู้สนบั สนุนด้าน ให้ข้อมูลโดยคณะท�ำ งานฯ ของบรษิ ัท: การใหค้ ำ�ปรึกษา ทีมผ้เู ช่ยี วชาญมืออาชีพเฉพาะเรื่อง และมี คุณวลั ภา จงแกว้ วัฒนา ความเขา้ ใจผู้ประกอบการฯ เชน่ โครงการ 3อ. และโครงการ ทีป่ รึกษาโครงการฯ และผูจ้ ดั การฝ่ายทรพั ยากรบุคคล พฒั นาสถานประกอบการปลอดบุหร่ี เหลา้ และอุบัตเิ หตุ ทม่ี ี การดำ�เนินงานอยา่ งตอ่ เน่ืองฯ ทางผู้บริหารไมล่ งั เล ทจ่ี ะส่ง ตวั แทนเข้ารบั การอบรม และเข้ารว่ มโครงการฯ กับสมาคม พฒั นาคุณภาพสิ่งแวดล้อม ที่มี ดร. ศันสนีย์ กรี ติวิริยาภรณ์ และทีมงานให้ข้อมลู โครงการ และเขา้ อบรมเปิดตัวโครงการ พฒั นาสถานประกอบการปลอดบุหร่ี เหล้า และอุบัติเหตุ ในปลายปี พ.ศ. 2557 ซ่งึ เรากไ็ ด้น�ำ กระบวนการในหลักสูตร มาด�ำ เนนิ งานในบรษิ ทั ดังน้ี คณุ สมใจ วฒั นธนวุฒิ 1. สำ�รวจสถานการณแ์ ละพฤติกรรมเสีย่ งของพนกั งาน ผปู้ ระสานงานโครงการและ พบวา่ มขี อ้ มูลทน่ี า่ สนใจ คอื ผ้ชู ว่ ยผู้จดั การส่วนความปลอดภัยฯ a. มพี นกั งานผสู้ บู บหุ ร่ี ในระดบั แรงงานสงู ถงึ 155 คน หรือร้อยละ 9 ของพนักงานทั้งหมด (เปน็ พนกั งาน บรษิ ัท ราชาเซรามคิ จ�ำ กดั ได้เริ่มเขา้ รว่ มโครงการโรงงาน ระดบั แรงงาน ส่วนใหญร่ ายไดน้ ้อย-ปานกลาง) สีขาว ต้ังแตป่ ี พ.ศ. 2545 ท่เี ป็นจุดรเิ รม่ิ โครงการเกยี่ วการ และเปน็ เพศชาย สง่ เสรมิ สถานประกอบกจิ การปลอดยาเสพติดใหโ้ ทษ โดย b. มีพนกั งานที่ดืม่ เคร่อื งด่มื แอลกอฮอลส์ งู ถงึ 196 ร่วมกับ สำ�นกั งานสวัสดกิ ารและคมุ้ ครองแรงงาน จังหวัด คน หรอื ร้อยละ 10 ของพนักงานท้งั หมด และอาจ ราชบุรี มาอย่างตอ่ เน่ือง บริษทั มมี าตรการห้ามปราม ตรวจ ตอ้ งหยุดลากจิ จากที่ไมส่ ามารถปฏิบัติงานเกยี่ วกับ สอบ ลงโทษ มาอยา่ งต่อเนือ่ งหลายปี และในปี พ.ศ. 2556 ยานพาหนะ หรือเคร่อื งจกั รไดต้ ่อเน่อื ง ท�ำ ให้คณะ ตอ้ งการจะเปน็ สถานประกอบการปลอดบหุ รี่ 100% แต่ ผู้ทำ�งาน ไดไ้ ปสอบถามวา่ พนักงานร้หู รือไมว่ ่า ไม่ประสบผลสำ�เร็จ เพราะขาดความรู้ ความเขา้ ใจ ในการจดั ยาเสพตดิ ให้โทษ ทำ�ลายสขุ ภาพ และคา่ ใช้จา่ ย กจิ กรรมในแผนปฏบิ ัตกิ าร (Action Plan) วตั ถุประสงค์ ชวี ติ ประจ�ำ วันสูงขน้ึ รายรบั ไมเ่ พยี งพอกบั ค่าใช้จา่ ย และเป้าหมายทเ่ี ป็นขน้ั เปน็ ตอน และยังขาดประสบการณ์ ส่วนใหญ่พนกั งานเคยคดิ เลกิ หรือหยดุ เสพ ไประยะ ในการจัดกิจกรรมท่มี ปี ระสิทธผิ ลที่ดี เน่ืองจากมองว่าการ หน่งึ แต่ด้วยเหตุผลคอื ความเครยี ด และการขาด ดำ�เนินงานเรื่องนี้มีความอ่อนไหวเก่ียวกับสิทธิส่วนบุคคล ก�ำ ลงั ใจ ขาดความรูว้ ่าถ้าคดิ จะเลกิ จะปรึกษาใคร ทำ�ให้คณะท�ำ งานฯ เขา้ ไปไมถ่ ึง ไมท่ ราบว่าจะต้องทำ�อะไร ไมม่ ขี อ้ มูล หรือรู้เท่าไมถ่ งึ กาเก่ยี วกบั โรค และการ บ้างและอย่างไร รวมทั้งการทำ�ให้เป็นสถานประกอบการ เสพติด รวมท้ังผลกระทบที่จะเกดิ ข้ึนในอนาคต ปลอดบหุ รอ่ี ย่างย่งั ยืน จะตอ้ งทำ�อย่างไร” ข้างหน้า

97 c. ได้รบั ขอ้ มลู เก่ียวกบั กฎหมาย พรบ.ผลิตภณั ฑ์ e. ฝา่ ยอ่ืนๆ เช่น หัวหนา้ หนว่ ยงาน ฝา่ ยการเงนิ ยาสูบ ท่ีเกย่ี วกับคมุ้ ครองสิทธผิ ไู้ มส่ ูบบุหร่ี และจาก ทกุ คนต้องมเี ป้าหมายรว่ มกันคอื ท�ำ อย่างไรบรษิ ัท ที่ทางทีมงาน ได้ฟัง ทา่ นวิทยากร และผู้บรหิ ารท่ี ราชาเซรามคิ จะเป็นสถานประกอบการปลอดบุหรี่ ประสบผลส�ำ เรจ็ ดำ�เนินการโครงการฯ อย่างยั่งยืน ถาวร ทำ�ให้มกี ารตง้ั เปา้ หมายที่ทา้ ทาย น�ำ เสนอ ผูบ้ รหิ าร ประกาศเป้าหมายวา่ บรษิ ัท ราชาเซรามคิ จำ�กดั 3. จดั ทำ�แผนงานด�ำ เนนิ โครงการ ก�ำ หนดผูร้ บั ผดิ ชอบ จะก้าวไปส่กู ารเปน็ สถานประกอบกิจการปลอดบหุ รี่ ผเู้ กีย่ วข้อง โดยเน้นท่ผี รู้ บั ผิดชอบประสานงาน จะตอ้ งมี เหล้าถาวร” ภายในปพี .ศ. 2560 (ตง้ั เปา้ หมายไว้ สว่ นขับเคล่อื นตดิ ตามทกุ ส่วนงานให้ส�ำ เรจ็ ตามแผนงานฯ 3 ปี) เพอื่ ความทา้ ทาย และต้องการให้ทุกคนมีสว่ น ท่วี างไวต้ อ้ งมคี วามรู้ ความเขา้ ใจ เกีย่ วกบั ระยะเวลา การ รว่ ม และต้องดำ�เนนิ การ 3 ท. คือ ท�ำ ทันที มิฉะนั้น ตดิ ตามประสานงานหนว่ ยงานภายนอก ทง้ั ทเ่ี ปน็ หนว่ ยราชการ เปา้ หมายนจ้ี ะไมไ่ ดโ้ ดยในปี พ.ศ. 2558 จะเปน็ การเรม่ิ และเอกชน เพอื่ ประสานงานทีมผ้บู ริหารและคณะทำ�งานที่ คน้ หาวธิ ีการ สร้างกลุ่มบุคคลต้นแบบและพี่เลี้ยง เกีย่ วข้อง เครือขา่ ย เพอ่ื เป็นแนวรว่ มทีส่ �ำ คญั ในการทำ�ให้ พนกั งาน เลกิ เหล้า และ/หรือ บุหร่อี ยา่ งถาวร 4. รบั สมคั รพนกั งานผเู้ ขา้ รว่ มโครงการ ระยะแรกทบ่ี รษิ ทั ฯ ได้จัดใหเ้ ขา้ รว่ มโครงการบุคคลต้นแบบ 2 เมษายน – 27 2. จดั ต้ังคณะทำ�งาน ในการขบั เคลื่อนโครงการ โดยมฝี ่าย มถิ นุ ายน 2558 บริษทั ฯ ได้จัดอยา่ งเปิดกว้าง โดยสมัครใจ งานท่จี �ำ เป็นดงั นี้ จดุ ท่บี รษิ ัทฯ และทป่ี รึกษาโครงการตอ้ งการคอื ให้ผู้เข้าร่วม a. ฝา่ ยผบู้ รหิ าร ต้องเป็นผกู้ ำ�หนดนโยบาย โครงการ “ตดั สนิ ใจทจี่ ะเลกิ ด่มื เครอื่ งด่ืมแอลกอฮอล์และ ใหค้ �ำ ปรกึ ษา และสนบั สนุนสถานประกอบกิจการ เลกิ สบู บุหร”่ี ดว้ ยตัวของเค้าเอง สงิ่ ทีผ่ ้รู บั ผิดชอบโครงการ ปลอดบหุ รี่ เหลา้ อย่างถาวรกำ�หนดเป้าหมาย เหน็ การเปลี่ยนแปลงของผู้เขา้ ร่วมโครงการ สามารถท�ำ ให้ กิจกรรมต่างๆ ติดตามประสทิ ธิผล ผู้เขา้ โครงการ เหน็ ความจรงิ ใจ และความส�ำ คัญสุขภาพ b. ฝา่ ยทรพั ยากรมนุษย์ ที่เป็นผู้คดั กรองพนกั งาน ของตนเอง และครอบครวั ตง้ั แต่วันนนั้ ถงึ วันนี้ จากผเู้ ข้าร่วม ต้งั แต่วันแรกทเี่ ขา้ ทำ�งาน ใหก้ �ำ ลังใจผสู้ บู บหุ ร่ี โครงการ 59 คน ผลพบว่ามีผูท้ เี่ ลิกบหุ รี่ไดถ้ าวร 1 คน ลด ผูด้ ่มื เครอ่ื งดื่มแอลกอฮอล์ พิจารณาตอบตกลงการ ปริมาณการสูบบหุ ร่ลี ง น้อยกว่า 50% (จ�ำ นวน 13 คน) และ วา่ จา้ งผ้ไู มด่ ่ืมสุรา ผไู้ ม่สูบบหุ รี่ ใหไ้ ด้รับงาน กรณี ผทู้ ่ีงดดืม่ เครอ่ื งดืม่ แอลกอฮอลต์ ลอดเวลา 3 เดอื น จำ�นวน ทค่ี วามสามารถเท่ากนั ในสว่ นผู้ที่เข้ารว่ มโครงการ 10 คนแม้จะไม่มากนกั แตถ่ ือได้ว่าเป็นจุดเรม่ิ ต้นทดี่ ี และมกี ารจัดคลนิ ิกอดเหล้าและบหุ รี่ ให้คำ�ปรกึ ษา มีการประสานหัวหนา้ งาน ยอมให้พนักงานมาเขา้ บทสรุป โดยคณะทำ�งานฯ บริษัท ราชาเซรามิค จ�ำ กัด ร่วมกิจกรรมตามท่ีก�ำ หนดไว้ คณะทำ�งานฯ บรษิ ทั ราชาเซรามคิ จำ�กัด ไดฝ้ ากทงิ้ ท้ายว่า c. ฝ่ายจดั อบรม ท่จี ะตอ้ งกำ�หนดหลักสูตร หวั ข้อ “การด�ำ เนินการใดๆ ยอ่ มมีอุปสรรค และมีผลการด�ำ เนนิ การอบรม ให้สอดคลอ้ งความต้องการของฝ่ายต่างๆ งานเกิดข้ึนมากมาย ที่เราและทมี งานอาจคาดไม่ถึง แตส่ งิ่ เชน่ ผูป้ ระสานงานโครงการฯ ผเู้ ปน็ พเี่ ล้ียงทมี งาน หนึ่งที่จะยืนยันกับทกุ ทา่ น และทีมงานว่า การตัดสินใจเข้า การเสรมิ สร้างกำ�ลงั ใจกับผูเ้ ขา้ รว่ ม ฯลฯ รว่ มโครงการฯ นร้ี สู้ กึ ขอบคณุ สมาคมพฒั นาคณุ ภาพสง่ิ แวดลอ้ ม d. ฝา่ ยสขุ อนามัยและพยาบาลคอื ฝา่ ยท่จี ะต้องมี โดยมี ดร.ศันสนีย์ กรี ตวิ ริ ยิ าภรณ์และทมี งานมอื อาชพี คลนิ กิ เครอื่ งมือ เชน่ ส่อื แผ่นพับการประสานงานกับหนว่ ย ฟา้ ใส ไรค้ วัน ของคุณอรวรรณ ชาครียสกลุ พยาบาลวิชาชพี งานราชการ ในการใหค้ ำ�ปรึกษาแนะนำ�เบ้อื งตน้ แก่ และทีมงานโรงพยาบาลราชบรุ ี ทเี่ ปิดกวา้ งรบั ฟังขอ้ โต้แย้ง ผู้ทีต่ อ้ งการเลิก

ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้ 98 “ ผมกบ็ อกลกู ว่า พอ่ ไมไ่ ดด้ ่มื มากนะ แต่เวลาเราดม่ื มนั มผี ลตอ่ ครอบครัวเรา ของสถานประกอบการ ผเู้ ขา้ ร่วมโครงการและเขา้ ใจอุปสรรค เรากม็ านงั่ คิดวา่ ทำ�ไมเราอายุมากแล้ว ของทุกฝา่ ย แตส่ ิง่ สำ�คญั คอื การใหก้ ำ�ลงั ใจคณะท�ำ งาน และ เราตอ้ งมาท�ำ ให้ตวั เราเองลำ�บาก ครอบครวั ผู้เขา้ รว่ มโครงการเลกิ บุหรี่ ดืม่ สุราฯ และการมีมุมมองใน ก็ไดร้ บั ผลกระทบจากการเมา เมาค้างบ้าง แง่บวกว่าองคก์ รและตวั เรา เป็นสว่ นหน่งึ ท่ีท�ำ ประโยชนใ์ ห้ กเ็ ลยตดั สินใจลองหยดุ เปน็ ชว่ งๆ โดยเอา สงั คม แมจ้ ะเล็กน้อย แต่มพี ลงั งานไม่มีวันหมด แม้จะมบี าง วนั เขา้ พรรษาของทุกปีมาเปน็ จุดเริม่ ต้นในการเลิก ช่วงเวลาที่มอี ปุ สรรคมาก ทอ้ ได้แต่หา้ มหมดหวงั ผลสมั ฤทธ์ิ ทไ่ี ด้ แมม้ ผี ู้ที่เลิกลดได้จำ�นวนไม่มาก แต่ก็ท�ำ ใหเ้ รามีความ ซ่ึงมาปีนีบ้ ริษทั เพงิ่ มกี ารจดั กจิ กรรมงดเหล้า ภมู ใิ จ และเปน็ ก�ำ ลงั ใจให้กับทุกคนวา่ องค์กรและคณะ เข้าพรรษา ก็เลยเข้ารว่ มกิจกรรม กจ็ ะมคี นแซวบ้าง ท�ำ งานด�ำ เนนิ งานมาถกู ทางแล้ว รแู้ นวทางทจ่ี ะทำ�ใหม้ ผี ู้เขา้ ว่าท�ำ ไมไม่หยุดตอนออกพรรษา ระยะเวลามนั เยอะ ร่วมโครงการลด ละ เลกิ อยา่ งต่อเนอื่ ง และขยายผลตาม เปา้ หมายท่บี ริษัทฯ วางไว้ คือ สถานประกอบการปลอด ”กวา่ เขา้ พรรษาอีก ตอนนเ้ี ราเลิกได้ 3 เดอื น บหุ รี่ เหลา้ ถาวร 100%” เราก็เลยจะเลิกให้ตลอดเลย ฮีโร่เลกิ เหล้า ราชาเซรามิค มูลเหตุจูงใจทที่ �ำ ใหเ้ ลกิ ด่ืมเหลา้ : เรากร็ สู้ กึ วา่ เราอายมุ ากแลว้ แลว้ อกี อยา่ งเวลาดม่ื เหลา้ อารมณ์ จะรา้ ย ถงึ เวลานน้ั กส็ งั เกตตวั เองเวลาดม่ื เขา้ ไปแลว้ จะหงดุ หงดิ คุณบรรจง ดวงทอง งา่ ย เวลาลูกเมียพดู ผิดหูไม่ได้ พูดอะไรกจ็ ะไม่เขา้ หู ภรรยา หัวหนา้ แผนกฝา่ ยผลิตบริษทั ราชาเซมิค จ�ำ กดั กับลกู ก็จะบน่ ว่า “พอ่ ท�ำ ไมพ่อต้องดื่มเหล้า พระก็เทศน์ คณุ บรรจง ดวงทอง หวั หนา้ แผนกฝา่ ยผลติ บรษิ ทั ราชาเซมคิ ท�ำ ไมพอ่ ไม่เลิกดม่ื ” ผมก็บอกลูกวา่ พอ่ ไม่ไดด้ มื่ มากนะ แต่ จำ�กัด อายุ 47 ปี ท�ำ งานท่ีบริษัทนม้ี า 17 ปี เป็นคนจังหวัด เวลาเราดื่มมันมีผลต่อครอบครัวเรา เราก็มานงั่ คดิ ว่าท�ำ ไม ราชบุรี มีประวตั ิการด่มื มาจากปัญหาความเครียดจากการ เราอายมุ ากแลว้ เราตอ้ งมาท�ำ ใหต้ วั เราเองใหล้ �ำ บาก ครอบครวั ท�ำ งาน กเ็ ลยหนั ไปดื่มเหล้า กไ็ ด้รบั ผลกระทบจากการเมา เมาค้างบา้ ง กเ็ ลยตัดสนิ ใจ ลองหยดุ เปน็ ชว่ งๆ โดยเอาวนั เข้าพรรษาของทกุ ปีมาเปน็ จุด เรม่ิ ตน้ ในการเลกิ ซง่ึ มาปนี บ้ี รษิ ทั เพง่ิ มกี ารจดั กจิ กรรมงดเหลา้ “เรากลุ้มใจ แลว้ กจ็ ะดม่ื จากชว่ งเวลาทม่ี งี านสงั สรรค์กับวง เขา้ พรรษา ก็เลยเขา้ ร่วมกจิ กรรม ก็จะมีคนแซวบา้ งว่าท�ำ ไม เพื่อนท่ีดืม่ เหลา้ ดมื่ เป็นกระไสยยา ตามค�ำ โบราณใหก้ ินขา้ ว ไม่หยุดตอนออกพรรษา ระยะเวลามนั เยอะกว่าเข้าพรรษาอกี ได้อะไรได้ ก็เลยทำ�ให้เราติด แต่เป็นการดื่มที่ไม่ประจำ� ตอนนีเ้ ราเลกิ ได้ 3 เดอื น เราก็เลยจะเลิกใหต้ ลอดเลย ตอนนี้ ทุกวนั ด่มื เปน็ บางวันหลังเลกิ งาน ตามวาระโอกาส แต่ไมไ่ ด้ ตั้งแต่เข้าร่วมโครงการกับพ่ีวัลภามาก็ยังไม่ได้ด่ืมเลยอีก ติดจนขาดไม่ได้” สาเหตุทท่ี ำ�ให้เราสามารถเลกิ ได้นอกจากครอบครัวแลว้ ก็จะ

99 มีเหตุการณ์ที่เพื่อนเมาแล้วขับรถไปจอดข้างทางและเกิด เลิกดม่ื เหลา้ แล้วดีอย่างไร: อุบัติเหตุจนเสียชีวิตด้วยสาเหตุเมาแล้วขับท่ีน้ีเรานึกถึงเรา หลังเลกิ แล้วก็สุขภาพดีขึน้ สุขภาพแข็งแรงขึน้ มีเงนิ ทอง ว่าเราก็เป็นคนใช้รถใช้ถนนสักวันจะเป็นเรารึเปล่าก็เลยคิด เหลอื เก็บ กเ็ อาไปใชป้ ระโยชนอ์ ย่างอื่น เอาเวลาไปท�ำ อยา่ ง ว่าไม่เอาดีกว่า อีกอยา่ งส่วนตวั ผมเองก็จะชอบดขู า่ วในทวี ี อ่นื ตอนนี้ไปซ้ือจกั รยานมาปัน่ ออกก�ำ ลังกาย เราตอ้ งใช้วธิ ี เช้าๆ ก่อนไปทำ�งาน เจอขา่ วเยอะเกือบทกุ วนั ว่าคนด่มื เหล้า การต้งั ใจให้แน่วแน่ก่อน ถ้าเลิกไดเ้ ป็นผลดที ั้งตวั เราเองและ ก็จะกอ่ คดี จี้ ปลน้ ไปกอ่ คดขี ่มขืนอนาจารบา้ งอะไรบ้าง คนรอบข้างด้วยเรารู้สึกดีมากท่ีตัดสินใจเข้าร่วมโครงการ มันก็นึกย้อนมาถึงตัวเราว่าถ้าเราดื่มก็อาจจะมีโอกาสไปก่อ ตอนท่ีต้ังใจจะเลิกไม่มีอุปสรรคอะไรเลยคนรอบข้างก็ เหตุอย่างในขา่ วบา้ งหรอื เปลา่ อกี ทงั้ โทษพิษภยั ของเคร่ือง สนบั สนนุ ให้ก�ำ ลงั ใจดี ลูกกับภรรยากบ็ อกว่าถา้ เลิกไดจ้ ะมี ดืม่ แอลกอฮอลก์ จ็ ะท�ำ ลายตบั หรืออวยั วะอน่ื ๆ ก็จะมานั่ง รางวัลให้ พอเราเลกิ ไดค้ รอบครัวกด็ ใี จกับเราด้วยส�ำ หรับคน พจิ ารณา แลว้ กด็ ขู า่ วอบุ ตั เิ หตทุ ม่ี สี าเหตมุ าจากการเมาแลว้ ขบั ท่เี ลิกได้กถ็ อื วา่ เป็นบุญกศุ ล แตส่ ำ�หรบั คนที่เลิกไม่ได้ พ่กี ็ แล้วเอามาเปรียบกับตัวเองว่าสักวันหน่ึงเราเป็นอย่างนั้น อยากจะฝากบอกว่า เหล้าไม่ได้ทำ�ให้อะไรดีขึ้น เพราะว่า ลกู เมยี คนในครอบครัวจะท�ำ อยา่ งไรจะตอ้ งลำ�บากไปดว้ ยมั้ย สุขภาพรา่ งกาย และจิตใจ หรือแม้แตค่ นรอบข้างของเรา ผมก็เลยตัดสนิ ใจเลิกดีกว่า ถ้าเราเลิกเหล้าได้ ตอ้ งตดั สนิ ใจใหแ้ น่วแน่ เอาลูก เอาเมยี เอาคนท่เี รารัก เป็นก�ำ ลังใจ คิดถึงอนาคตของเรา รับรอง เลิกได้แนน่ อนครบั

ถอดรหสั สถานประกอบการปลอดเหลา้100   เนื่องจากบริษัทเรามีเป้าหมายท่ีจะส่งเสริมให้พนักงานมี 6.2 เรอ่ื งเล่า บริษัท พ.ี ซ.ี โปรดักส์ อินเตอร์เนช่นั แนล คุณภาพชวี ติ ที่ดี เพราะเรามองว่าพนกั งานทุกคนคอื สมาชกิ จำ�กัด ในครอบครัวเดยี วกนั เพือ่ เปน็ อกี ช่องทางทีจ่ ะลดอตั ราการ ลาออกและสง่ เสรมิ ประสทิ ธภิ าพในการท�ำ งาน เรากเ็ ลยสรรหา บริษัท พี.ซี.โปรดักสอ์ ินเตอร์เนชัน่ แนล จ�ำ กัด เป็นบริษทั คณะทำ�งาน ทีจ่ ะมาทำ�งานตรงนี้ พอดเี ราได้คณะทำ�งานที่ ผลิตชิ้นส่วนยานยนต์และอะไหล่ถ่วงล้อจำ�หน่ายท้ังในและ มปี ระสบการณ์มาจากทีอ่ ่นื ทม่ี ีความสนใจเกยี่ วกบั การจดั ต่างประเทศ ต้ังอย่อู �ำ เภอบางบ่อจังหวดั สมุทรปราการ มี กิจกรรมสขุ ภาพของพนักงาน ทสี่ อดคล้องกับนโยบายของ พนักงานท้ังหมด 374 คน (รอ้ ยละ 52 เป็นพนักชาย) ก่อน บรษิ ทั เนอ่ื งจากโครงการดแู ลคณุ ภาพชวี ติ ของพนกั งานหลกั ๆ เข้าร่วมโครงการพฒั นาสถานประกอบการปลอดบหุ รี่ เหล้า เราก็ท�ำ โครงการ Happy workplace อย่แู ลว้ ในการส่ง อุบตั เิ หตุ บริษัทมพี นกั งานทด่ี ม่ื เหลา้ จ�ำ นวน 215 คนหรือ เสรมิ ความสขุ 8 ประการ ที่นีค้ ณะทำ�งานท่ีเรารบั มา (คณุ ร้อยละ 57 ของพนักงานทง้ั หมด ในขณะท่พี นกั งานท่ีสบู วนั ชยั ) ได้แนะน�ำ โครงการพฒั นาสถานประกอบการปลอด บุหร่ี 124 คนหรือร้อยละ 33 ของพนักงานท้ังหมด ซง่ึ หลัง บหุ ร่ี เหล้า และอบุ ัตเิ หตุ ซ่ึงเปน็ โครงการท่ีสมาคมพัฒนา จากทม่ี กี ารด�ำ เนินงานโครงการฯ มีพนกั งานที่สามารถลด คุณภาพส่ิงแวดล้อมได้จัดทำ� และให้การสนบั สนุนอยู่สว่ น การดืม่ เหลา้ ลงได้ 107 คน และมพี นักงานจำ�นวน 14 คน คุณวันชัย เป็นคณะทำ�งานที่มีจิตอาสา มีประสบการณก์ าร ทส่ี ามารถเลกิ การดม่ื เหลา้ ไดส้ �ำ เรจ็ ในเวลาสน้ั ๆ ชว่ งเขา้ พรรษา ท�ำ งานมากอ่ น และมคี วามรู้ มกี ระบวนการในการจดั กจิ กรรม ในขณะทีม่ พี นกั งานจำ�นวน 124 คนสามารถลดการสูบบุหรี่ ในบรษิ ทั กม็ องวา่ งานโครงการนม้ี นั สามารถท�ำ ควบคกู่ นั ไปได้ และมีพนกั งานจ�ำ นวนถงึ 54 คนสามารถเลกิ การสบู บหุ รี่ และสนับสนุนความสขุ 3 ใน 8 เมนูได้ โดยเช่ือมกบั Happy ไดป้ จั จบุ นั บรษิ ทั พ.ี ซ.ี โปรดกั สฯ์ ยงั คงเหลอื พนกั งานทด่ี ม่ื เหลา้ Menu คือ Happy body, Happy money และ Happy จ�ำ นวน 187คน และพนักงานทส่ี ูบบหุ รอี่ ยูจ่ ำ�นวน 70 คน family ซ่ึงได้รับค�ำ แนะน�ำ จากเครือขา่ ยสถานประกอบการ แรงจูงใจในการพัฒนาสถานประกอบการปลอดเหลา้ “ ผมไมด่ ื่มเหล้า ไมส่ บู บหุ รี่ ให้ข้อมลู โดยผบู้ รหิ ารของบรษิ ัท: 100 เปอร์เซน็ ต์ ผมจงึ สนบั สนนุ เต็มที่ คณุ ประวธุ จนั ทรเ์ จรญิ (แตผ่ มเคยด่มื นะครับ ไมใ่ ชไ่ มเ่ คย เคยตดิ เหล้า ประธานบริษทั พ.ี ซ.ี โปรดักส์ อนิ เตอร์เนชน่ั แนล จ�ำ กดั และตดิ บหุ ร่ีแต่ผมเลกิ แล้ว) ผมรูว้ ่าช่วงชวี ติ ท่ตี ดิ เหลา้ ตดิ บุหรี่ กบั ช่วงที่ไมต่ ดิ มันมี ความแตกต่าง ผมโชคดีทีเ่ หตกุ ารณพ์ าไป ผมเลิกเหล้าบุหรไ่ี ด้ เพราะผมต้องเขา้ โรงพยาบาล ”ลูกนอ้ งผมเกง่ กวา่ ผมอีก ท่ีสามารถเลกิ ไดด้ ว้ ยตวั ของเคา้ เอง