К уан ы ш ЩОЛХАЕВ T Y C ÏM E Б Е Й Н Е Ц Е Н Е Д ! бл ец дер ж инагы
Оу!ецдер жмназь; арняй.мын — 3- - § — --------- T Y C IM E Б Е Й Н Е Ц Е Н Е Д ! — S- Алматы-2018
ЭО Ж 821 512 122 КБЖ 84 ( 5 Цаз) К 49 Колхаев Куаныш К 49 Тус1ме бейнен енед!: елендер жинагы / Куаныш Колхаев - Алматы : «Таугул - Принта баспасы, 20! 8 - 204 б . 978-601-06-5367-2 Куаныш Тэж1ханулы — елендер! буган дешн б1рнеше жинацтарга е т п , акындьщ енер тещрепнде арнайы багдарламалар журпзш, жыр мушэйраларында жецю тугырынан кершш келе жатцан тэж[рибел1 ацын. Оныц жырлары оцырман цауымды Жаратушыныц цуд1рет1н тануга, барды багалауга, жацсылык пен шуюрлшке, б:р сезбен айтцанда — адами [^ндыльщтарды би:к устауга шакырады. Бозбала шагынан ез болашагынан улкен умгг кутт1рген налам иес)нщ алгашцы жеке кпабы парасатты жырларга толы. Эмресе о\\нрден ерте кеткен анасына деген сагынышты шумацтары, эр перзентг1 сол аяулы жанньщ кад1р!н терец сезшуге ундеп тургандай. Элен — ак кагаздьщ бет1не жыр болып тегшген журект1ц сез1. Ал оньщ уйкасы шымыр, алды-арты жумыр, кулакка цонымды, санага с1щмд1 болуы ацынныц шеберлнлне байланысты. Осы тургыдан келгенде Куаныш шыгармашылыгы елец суйер цауымды шынайылыгымен суйсшд1рш, кепшш1ктщ кецинне эдем: эсер цалдырады. Э О Ж 821 512 122 КБЖ 84(Цаз) М ВИ 978 -601-06-5367-2 О Колхаев. Щ. 2018
Т д с ж е бейнец енед; ЭАЕЦДЕР1 м е п м е л д 1 р , ТЭП-ТЭТТ1 АКЫН! «Туйеге М1нген цазак тер т ауыз елец б!лед1» депт! халцымыз. Дегенмен, «Алуан-алуан жуйр:к бар, элш е к;араи шабады» гой Сондай «ертеден салса - кешке озган, ылдидан салса - теске озган» шын жуйр!к, тамаша таланттьщ б1р4 - Куаныш Колхаев. Атары жер жарып бара жатк;андай кер!Н1п, кею р еп н керш, кеудесш урып журген- дерд!ц талайынан 1лгер1. Сорайган карагай мен сыланран к;айын, сияк;ты емес, оныц елецдер! жем1с агашы сеюлд!. Ок;ыган адам одан м ш д етп турде пайда алады. Куаныш тыц мен ец к;атты курм еттейтш ца- сиет! - шынайылыры. Олецде баск;а, ем1рде езге- рек адамдар бар. Куаныш елещнде де ешюмге К1Ж1Н1П, зею м ещ !- Жумсак;, сабырмен, т т е к т е с - т{кпен, жецш айтады. Куаныштьщ елецдер1 жэй рана кецм-куйд!ц хабаршысы емес, ол ез жагдайын баяндай отырып та, баск;аларды нарыз байльщты баралау мен азаматтьщ жауапкерш1Л!кт1 сез!нуге шак;ырады. Мысалга «Асыл жарым» атты мына б1р елещ н ал сак; та ж етки н кл шырар: Асыл жарым, ар-намысым, ащ гул!м, Жуз1м жарцын, кещл{м де шат бупн. Маган цаз1р «бак;ыт» дeйтiн тэтт! урым - Сенщ адал сез1м:ц мен пэкт!Г1ц. Туррыны кеп мынау гажап раламда, Мен с е н д ж тн , сен менд!КС!ц. Ал, онда,
^ 71/сьме бемнец енед; Баск;алардыц суймек тугш бет!цнен, Хацысы жок; кезш к;адап царауга. Сез1мд! осы сщ1рш ап сол куйде, Мен1 гана журегщде элдиле. Баскалармен к;ушак;татып белщд!, Вальс тупл билетпейм!н жай би де. Керек болса уласатын кекпенен, Щызганышым к;ызыл алау от дер ем: Саган, Т1ПТ1, достарым да ец жацын, Колын бер1п сэлемдессе, жек керем! Эйелд1Алла аманат к;ып бергес!н, Аманатты сак;тап ету - ерге сын. Мен жок; кезде келер болса мен! 1здеп, Бетен еркек ес!пмнен енбес!н! Тар да болса ез ушм ол - Ак; сарай, Ак; сарайда кун кешешн патшадай. Жаным барда ж ан-тэтммен цоргаштап, Мен ез1цд: жащсы керем нак солай! Жалпы, Куаныштыц шыгармашылыгы жай- лы кеп айтуга болады. Мен оньщ жарьщ кергел! отырган туцгыш К1табына сэт-сапар Т1лей оты- рып, ойымды оган арнап бурынырацта жазган мына б!р шумак; елец1ммен аяктагым кел1п отыр: 1н 1м д 1 Ж 1 б е р м е Й 1 н м а к ; т а п т а т ы м , Журед1 ел жазган-сызган жаттап хатын. Кектемнщ тацгы рахат самалындай, блендер! меп-молд!р, тэп-тэтт! ацын! Сер/к %миее .мушес/. 4-------------------------- — --------------
Б ! Р 1Н Ш [ Б Э А 1М А Н А Ц Д А Й C A F A H K IM R A P A P ?
7\"^с:.м е б е й н е ц енед/ КАИЫРАЫ ТАЦ! Оянды булбул сайраран дала, Жайнаган жаца Кун мына. Ойнаган бала, цайнаган к;ала, Уйк;ыдан T eric турды ма? Кел1ктер анау - арындап зулап, Арылган зырлап кешемде. Ж алыннан ыстьщ, ж анымнан к;ымбат, Т эуелпз ел1М есен бе? Аман-сау журш!, асыл агайын, Басыца дэЙ1м бак; орнап. Шартарабьща шашып арайын, Эр тацыц атсын алаулап. 6м1рд1ц осы жарьщ шуагы, Зарьщ ты рады 6 ip турл!. Кэр1-жас к;анша, ceHin шырагы, Каре алмай к;алган бул кунд!? Орнында дуние, Кун-Ай да, тау да, Кудайга тэуба, TÍpiMÍ3. Шаттанып журген шырайлы Отанда, Бак;ытты ж уртты ц 6ipÍMÍ3. Болмасын жанга уайымы батман, Кайгы-муц артк;ан шагымыз. Элемге к;айта к;айырылып атк;ан, Кайырлы болсын тацымыз!
Tt/CLMe б ем нец е н е д: ^А ЗА ^ТЬЩ АНАЛАРЫ Tmeri перзент!не таудай болран, Журег1н экелерд1н, баурай да алган. Ж аны асыл аналар-ай, жабырк;асан„ Сезет1н жай-куйщд1 шалгайлардан. Тардыры баск;а-баск;а болганымен, Т эл 1М16 ip-6 ipiHeH аумай калган. Шашк;андай кун шуарын кектем кел1п, Анасыз ecin -8 Hin, к ектер ме ед!К? EpiKCÍ3 куш агы н да елж1рейс!Ц, Журег1ц жылуынан кеткенде epin. Тшсе де езектер1н ащы уайым, Ж урсе де сан сынак;ты кептен керш. Сыр берм ей 6 apiH шыдап кетерет!н , Аналар неткен нэз!к, неткен 6 epiK? Шет журсец сарк;ылмайтын сарынышыц, Артьщ к;ой ак; анацньщ к;ад1р1шын. Ол сен!ц жанра рахат сая багыц, Сен оньщ жалрандагы жарырысыц. Б ей н еттен аянган жок;, олар б!зд!, Ешк1мнен кем к;алдырмай бару уш1н. Б1здер ше, айтарльщ тай не жасадьщ, Кен,1Л1н ан ам ы зды ц т а б у уш ш ? Нур жуз!н ЭЖ1Мжапк;ан i3ri аналар, ¥л-к;ызым ж урсе дейд! 1збен адал. K e6ipeK кец ш б ел сек - одан басща, Еш теце д эм етп ей д! б1зден олар.
3 7^!ус!.ме бемнец енед: Жайщалган жапырары ана - ШЫНАР Балага меЙ1р!мнен панасы бар. Мун, турса капияда к;абарьща, К[ашан сен куанранша аласурар. Иманы артырырак; болса тм н щ , Анасын разы етуге сол асыгар. Ардак;тап, Т1Л!Н тапсац Т1рл1пнде, А лды цнан Ж эннат бак;тьщ жолы ашылар. Сен десе меЙ1р1м! алабетен, Ол эркез к;амк;орын боп к;алады екен. Тургыны жет! миллиард жер бет1нен, Жанашыр жан таппайсьщ анаца тец. ¥л ес!рген урымын би!к к;ылып, Кыз ес!рген к;ылырын суЙ1КТ1 рып. 8кш 1ш тщ !Ш1нде ерт! лаулап, бзепнде жатса да к у т к тунып, МеЙ1р1мнен жаралган ж уректег!, Бар жылуын жуз1не жиып кул1п. Бауырына басатын аналар-ай, Кушарына кец элем сыйып турып. Тацдайыца тес!нен тамган нэр!, Тэтт! болган шекер мен балдан-дары. Ана деген аяулы меЙ1рбаньщ , Оны ум ы ты п бала жощ жанган бары. Ец узд1К аспаз да сол жалгандары, П л уЙ1рер аузьщ а салган дэм!. Плеущд! Т1леуден шаршамайтын, Кандай бак;ыт анацньщ бар болганы.
Tt/cbie бемнец енед: Алты нды щолда барда багалашы, Жуз1не к;абак; ш ы ты п к;арамашы. Сэби!н «тэтт1м!» дейт!н аналарра, Баланыц бал екен гой баламасы. А лды м ен ез!н к;ойып, б!зд! ойлайды, Оларра уайы м ем ес к;ара басы. Щанагат к;ылса 6 ipi к;ара сура, Ал, 6ipi ж уртпен жак;сы жарасымда. EipiHin ж ы луы кеп журег1нде, EipiHin ак;ылы мол санасында. EapiHe ризальщ пен cyñciHeciH, Кергенде !штей к;айран щаласыц да. KeñiHri ул-к;ыздарра ул г1етердей, Тэл1м бар эр к;азак;тьщ анасында!
Г деж е бейнец енед: СУИЕМ ЕЛШД1ТУРАН! Ел1м! «Галамат» деген, Атты саган-ак; берем, Муцсыз аралап келем, Саябак;тарды. Сен деп мак;танамын мен, Сенен бак; табамы н мен, 8 тем аппак; арыммен, Аялап мэцп. Бейб1т ак; тацдары цда, Эсем мак;пал багьщ да, Кул1п - шаттанганымда, Гажап куй кешем. «Ер» деп эр уйдщ улын, Суйген сэбид1ц ун!н, Элем таниды бупн, «Казак;пын» десем. Суйем ел!мд! туган, Кун1н кепм де турган, Тун1н - кецм ге тунган, Арманныц эн1. Эзен, тау-орман, к;алам, Гулге оранган далам, Кымбат осыньщ маган, Бэр! де бэр!.
7\\/с[.мебейнеценед! f t ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- <3 * к ек п л р Тык;ыршитын тоцпак; жал топтан к р л са , Ауы лда еткен эсер л 1шак;тар щанша? Конак; келсе к;ойларга тиген ажал, Кек серкен1 табаты н кекпар болса. Атк;а к;онып эр уй ден 6 ip-6 ip cepi, Белден асып, сагы м га суцгупн ед1. Б асталаты н содан соц 6 ip тамаша, Аппак; ш ацга кем!Л1п щырдыц шеб1. Жан алысып, жан 6 epin, ет к;ызынып, Bipi айла гып, ал 6ipi тек К1Ж1Н1п. Кан додадан к;апысын тауы п ак;ыр, Суырылы п ш ы гаты н епт1 Ж1пт. Камш ыламай сауы рдан кек к;аск;аны, Сэл KeniiKce ж азганньщ от бащ аны . Тепс1нед1ол к ен ет узец п сш , Каумалайды жан-жак;тан жак;тастары. К уган топ тан к;утылсац царацды y 3in, Щол тец к ер ген баты рдай к;амал бузып. Ж ыр к;ылатын талай кун ерл!пцд! ел, Кекпар, кекпар - ойын жоц одан к;ызьщ. Бабаларым - кун суйген мацдайларын, Талайлардьщ к;ак;тырып тацдайлары н. Кекпар тарты п шынык;к;ан б!лекпенен, Найза ушында кетерген нардай жауын.
71/с[.ме&йнеценед: Элжуаз KÍM, эл-куш! сай Ж1пт К1м? Кекпар - елшем, сурш сец к;айгы ж утты ц. Осыдан гой эрщ е эр к;азак;тьщ, Кулагында ойнауы сэйгул!кт!ц. Ул еспейд1 к;ур мащтап, «ерс1ц» десе, Улт еспейд! д э с т у р т менс!нбесе. Нагыз к;азак; екем деп айтпа, азамат, Тащымыца тулпардан тер сщбесе!
7\\/сЁме б е й н е ц е н е д: КУА1П КАРА 6м1р, ем!р, Ты ны м сы з зыр ЖуГ1р1П, Талпынасыц мыц турып, мьщ жырылып. Кейде содан щалжырап шаршаганда, К ерек екен жаньщ а б1р жы лы льщ . Картаймайты н ешщашан кец!л - бала, Кабарын бак;, аяла, жорын к;ара. 8з 1нннде адамныц бэр1 сэби, б зге р тед ! уащыт ен,1н рана. Солрын тартк;ан сол к ец м кептен жудеп, Емексид1 эрюмге текке елж1реп. Жараланрыш екен-ау сэл нэрсеге, Ж аралган соц жуп-жумсак; еттен журек. Сырттан бэр1 бак;ытты-ак; керш ед!, Кезд1ц жасы оцаша тег!лед1. Б1рак;, б!рак;, дэр! де, ине де емес, М ахаббат пен меЙ1р1м оны ц ем1. Мэз болмайтын жан бар ма мэпелесец, Анацды ана, экецд! эке десец? Жылы жузден жаудырып жан шуагын, Байк;ап керш!, Бэлк1м мен к;ателесем? Сумацдаган суьщ сез, суык; к;абак^ К^улазытар к;устай рып сынык; к;анат. Сыйлайьщ ш ы б^piм^з-б^piмiзд^, Тым болмаса тунерм ей, кул!п к;арап.
Г) бемнец енед; В ------------------------- ------------------------------- АСЫЛ ЖАРЫМ Асыл жарым, ар-намысым, ак; гул!м, Жуз!м жарщын, кещл!м де шат буг1н. Маган к;аз1р «бак;ыт» дейт1н тэтт! урым, Сен1ц адал сез!М1ц мен пэктчгщ. Туррыны кеп мынау гажап раламда, Мен сенд!кп!н, сен менд!КС1Ц. Ал, онда, Басщалардыц суймек туг!л бетщнен, Хак;ысы жок; коз!н к;адап к;араура. Сез1мд1 осы С1Ц1р1п ап сол куйде, Мен! рана журег1цде элдиле. Баск;алармен к;ушак;татып бел!цд^ Вальс туг!л билетпейм!н жай биге. Керек болса уласатын кекпенен, Кызранышым к;ызыл алау от дер ем. Саран, т 1п т1достары м да ец жак;ын, Колын берш сэлемдессе жек керем. Эйелд! Алла аманат щып бергес!н, А м анатты сащтап е т у - ерге сын. Мен жок; кезде келер болса м е т 1здеп, Бетен еркек ес!Г!мнен енбесш! Тар да болса оз у т м ол - Ак; сарай, Ак; сарайда кун к е ш е й т патшадай. Ж аным барда жан-тэн1ммен к;орраштап, Мен езщ д! жак;сы керем нак; солай!
Т д е ж е бейнец енед: ОМ1РГЕ СЭБИ КЕЛГЕНДЕ Бала деген адамньщ багы ма бул? Балдай татып, сыйлайды-ау жаньща нур. Улан-асыр той жаса, улы дала, Улы ц келд! ем!рге тагы д а б^p! Эке болдым экемдей мен де м!не, Ш утр, Алла, т1лект1 берген1це! 0з-ез1ме сыймадым алып-ушып, Куанышым кеудемд1 кернед! де. Сабыр сак;тап ¡Ш1мнен ш ыдап багам, Багы нбайды ж ур еп м б!рак; маган. !цн-бауырым ез^1п, ем!рен!п, Куб1рлейм1н, кулем 1н, ж ы лап та алам. Тана жаздап табанда естен теп, Уа, к;азагым! Улы цны ц ест! еркен!. Салмагын да сезбед!м сэби!мн1ц, Кетергендей ораулы бос керп ет. Ауыр емес мен уш1н бала деген, 8 з нэс!б1н ез1 ¡здеп табад ы орен. Жаратк;анга байлаган серт!м осы - К[анша берсе кепеш бей ала берем. Суйю мд! гой сэби дщ пэк куЙ1 шын, Ж упар ж ергек ацщытып ж атты уй 1шш. Алмастыра алмайды миллион эт!р, Мен!ц ти ттей бепем н щ т э тт! И1С1Н.
Tt/CLMe бем нец е н ед: АУЫАДЫ САГЫНРАНДА... Есейд1м - аяулы эке, жан ананыц, Касынан жырак; кетт!м, к;аладамын. М е к е т бал кундерд!ц - к;айран ауыл, Ойламай етер сен! бола ма кун? Коп ед! к;ызыгыц да, думаньщ да, Жок; ед1 бауы ры цдагы балада муц. Сагынам туган жердщ енд! 6yriH , Эр yñiH, эр TyKnipiH, эр адамын. Эжемн1ц айран, щымыз, к;урт пен майын, Анамны ц отк;а П1скен таба нанын. Сулулап су те п л м е с ж орга MiHin, Далацды кеп турганы-ай аралагым... Осылай ес!-дерт!м саган ауып, Эз1рге ацсау гана бар амалым. 6з1цнен тамыр алган еркен ед!м, 0з1це туб! щайтып ораламын.
_____________________ 71/ci.Me бейнец енед: ^ ЖИЫРМА ЖЫАДЬЩТА... Ес1мде эл1 - мектеб!м, кел1п, Ес1пцд1 алгаш ашк;ан сэт. Щалдырып экем к етк ен 1н Kopin, М елт еткен кезден к;ос моншак;. Ж ещмен сурткен мурынньщ суын, Бала ед!К онда к;аршадай. Уйретт! оку-б1Л1мн1ц сырын, Шэр1пкул апай шаршамай. Bip туспей ж урш Эл1ппе к;олдан, Таны дьщ эр1п 6apÍMÍ3. Май жагып, уйден алып кеп алган, Дэмд! ед1 к;андай нанымыз?... Eipre ecTÎK ецш ец жел-к;уйын жуйрш , Аяк;та пима, керз! ет!к. Улкеннен калган кец ки!м кид!к, Кеткенш е к;ашан ержет!п. Тэрт1пт1ц кейде зацдарын бузып, Калмайды тентек цылырьщ. Сабащтан к;ашу - ол да 6 ip к;ызьщ, Усталып цалсац цурыдыц. Басыца содан таяк; тигенде, Алмайсыц ол кун оц бага. К^алан апай кеп к;абак;туйгенде, Калтыраушы ед!к бар бала.
71/сьме <эейне% енед: Калмаса кейде унайты н сик;ьщ, Тьщдамай, шулап, бет бурып. Роза апай тшмен сыбайтын, Ш 1рк1н, «Пэдэр1цэ налет» деп турып. Карлыгаш апай коп артып ед1, Ум1т-сен1м1н маган да. Галия апайдыц сары алтын ец:, Сак;талып щалды санамда. Устаздар атын журт аялайтын, Тауы су к;иын Т 1 з б е л е п . Айсулу апай, Нуртай агайдыц, Енбег! С 1ц ге н б ! з г е кеп. Мектепт1к ем1р - нурлы ед!ц нендей? Ацсаймыз бупн ол кунд!. Кулшат апайдьщ кулген1н кермей, Б1т1р1п кетт!к 11-д!. А т ¡зш уак;ыт салар ма кер1? Жан-жащта достар жур к;аз1р. Зымырай жылжып одан да бер1, 8т1пт1 биыл 20 жыл. 6згерд{ барлы к;т1лек пен арман, 6 з г е р д 1 к б ^ з д iн б э р ! М 13. Эзгерм ей жалгыз ж уректе к;алтан, ез!це деген сагыныш.
Tt/cLne бейнец енед: ECEH^YA ЖА^ЫПЕЕККЕ Сенпс1з бупн жогы кеше бардьщ, OMip-ай, жазы арайлы, куз1 курец. HoMipiH ес!л к;айран Ес агамнын,, 8ннрд1м телеф онн ьщ т 131М1нен. Bip леб!з есту уннн енд1 агадан, Мьщ ж ерден мен к;он,ырау шалраныммен. Тутк;аны кетермейд! елген адам, Тш к;атып тас щарацры тар к;аб1рден. Каралы ел жылап ж атса сорлап к;алып, Турады к;улазымай к;алай к ец м ? Heci щапияда керге аттанып, Ж о й ы л ы п к е т т ! о с ы м е н т а л а й HOMip. Eipi дос, 6ipi бауыр - бетен1 жок;, Espi де маран к;ымбат, к;ад1рл1 ед1. Memipey децн1н, асты мекен! боп, Щырларда к;ылтиып тур к;аб1рлер1. Таусылган марк;умдардыц бал кундер!, Кергенмен думан-тойды неше керкем. Уялы телефоннан эрюмдеп, Б1зд1ц де аттары м ы з еш ер ертец...
Г) 7^^ci^íe бемней енед! 3 ------------------------------------------------------------------- ^ -------------------------------------------------------------------------------------- ЕЙ.ДУНИЕ... Ж ан-жагым жацсы ем 1рд1ц жарнамасы, Ананьщ уЙ1 к;андай дэу, царашы?! Ал, мы нау соцры шьщк;ан дж ипке MÎHÎn, Шалцып жур сек1лден!п хан баласы. Б1реудщ ак;шасы кеп цалтасында, Калса да цорыщпайды дауга басы. Eipeyqin жиган мулю кезд! арбайды, ЖиЬаздыц терш де тур ец жацасы. Bip рана eTiriHeH 6ip арамныц, Арзандау ipi к;ара мал барасы. Байлык;тан табылардай ой саласьщ, Жаралы журектерд!ц жан дауасы. Ертец-ак; елее болып кетесщ рой, Ей, дуние, алдамашы! БУБЭШ мь/н а/пь/ Б^б/xonJ Атам менщ ауыр TypMbic кеш кеннен, Аштыц, сорыс, жок;тьщжолын кескеннен. Мезг1Л1нде етек-ж ещ н жия алмай, Кеш уйлен!п, балаларын кеш керген. ецш ец бузьщ кулдырацдап к;улындай, e c in -енген базарлы уйден KÍMÍH бай? Эр жыл сайын ащ 6enecÍH элдилеп, Эжем содан ул тауыпты б!рыцрай.
7^д е ж е б е м н е ц е н е д ! Ал атамыз тэтт! арманы шекер боп, Сол арманга к;ашан к;олым ж етер деп. Ацсайды екен: «Алла-ай, мылк;ау болса да, EeciriM e 6 ip к;ыз берсец екен» деп. Жаратщанга жетер1не дугасы, Болды ма элде болмады ма шубэс1? Гажабы сол - айдай келш айтк;аны, T ^ c i3 туды TÛien алган Бубэш!. Коз! Kopin, есп ген м ен к;улагы, TycÍHiKCÍ3 эцг!мес1, сурагы . Бала болып мектеп барып, хат танып, Ана болып жагылмады шырагы. Ешюм де оныц атамайды шын атын, Еш тм де оныц бммейд! арман-муратын. Эке де жок;, шеше де жощ бул кунде, ímTeri ойын цабагынан уратын. Не буйы рсац соны 1стейд1 тш д! алып, Кунд13 кулсе, тун ж ы рай ды тун багып. Э зек теп ш ерш к;оз?ап ай та алмай, 6 MÍp cypin ж аты р солай 6 ip rapin. Алуан-алуан мысал кеп-ак; бул елде. Пршинкте 6ipey устаз 6ipeyre. Абайлаган жен ек ен -ay, агайы н, Алладан 6ip керепщ ц т:лерде!
f ) 71/ci.Me бемней енед; В ------------------------ — ----------------------------- К]М БАР ЕКЕН... Сылтау айтпай келет!н шацырранда, Юм бар екен таны стан жак;ын мацда? Мейл1, бетен болса да таны сарм ы з, Дастарханда ортак; тш табысармыз. Тек эйтеу1р оцаша жерге барып, Ол демалып, 6 ip сэтке мен демалып. Кулак; тосар ниет! бар керш ген, Э цпм е айтк;ым кел1п жур эл д етм м ен . Узак; тун!М уласып жарьщ тацга, Ж алгыздык;тан ¡штейг! жабык;к;анда. Ce3ÍMÍ ортащ, ойы ортак; cepiK тауып, Не сондай деп 6ipeyre ceHin цалып. Баптап к;уйып кесеге курец шэйд!, Сырласк;анды кен!Л1м 6 ip ацсайды. Ж адау тартщан жадырап жан элем!м, Сонда, ннркш, ж ен1лдеп к;алар ед!м. KiM бар екен оцаша жолыгысып, Щайтатугын 6ip шэйд! бел!п imin?...
Тдсгм е бейнец eнeдi ЖАР CE3IMÏ Цалган к ец ы Ж1б1мес, От жак;са да м узбен тец... СX o y !b /^ ^ o ^ o y ?b /J Ж ылытып журект! нурлы арман, Bip кезде жолымыз 6ip болган. Bipan; 6i3 б!лмепп!з, ал, ертец, Не тагды р тосары н ю мд! алдан. Ол кундер етк ен н щ елее!, Ом!рд1ц оралмас белес!. Енд! оны ecÎMe салмаш ы, Озщнен сурарым тек осы. Мен сен1 умытк;ам бурыннан, Ж урек те басщага бурылган. Жаураган жауынды кектемдей, Bip жылап, содан соц суынгам. Щайтесщ мазалап коп мен!, Онсыз да ез муцы м жок; па ед1? Араны бел1п тур 6 ip езен, !здеме, жок; оны ц откел1. КецШ м жерде жур — кекте емес, Волмасын сез!ме епкец еш. Ce6e6i сез!м де нэз1к гул, Солган соц к;айтадан коктемес.
Г^сьме бемнец енед; БАКЫТТЫСЫЦ СЕН, БАЛАМ! Кегщде кун, жерде дэн, Койнауы к;ут кец далац. Байтащ Отан мекен!ц, Бак;ыттысыц, сен, балам! Бейбггшинк керген!ц, Ж урт та тыныш, ел де аман. Тунерген жоц аспаныц, Зен,б1ректен, бомбадан. Эр щосылып эр1не, Кез тоймаран сэн!не. Мундай ем!р бабаца, Арман болган эрще. Ойлай б м сец ак;ылмен, Бойлай бьпсец мэн!не. Бар ипл!к, бар ецбек, Сендер уш!н бэр! де. Балдырраным бал к;ылык;, Аллам нурын жаудырып. Терезен,н1ц алдынан, Арайлансын тац кул1п. Ай астында алацсыз, Тэтт1 уйщыцды к;андырып. Кун астында Кыраныц, Кальщтасын мэцпл!к.
71/сьме бейнец енед! ТЭУЕАС13Д1К СУРЕТТЕР! Терезеден сул у к;андай сы рт аймак;? Ж ас жубайлар бак;ыт тойы н жур тойлап. Бара жатыр булд!рш1ндер мектепке, Бал ш аттьщ тан к езд е р 1нде кулк! ойнап. Бэлюм жардай, бэлюм саульщ сурайды, Кеп кер:спей, сарыныск;ан сьщайлы. Кос щария к уб 1рлестг ты м узак;, А ры л-тег1л ж ур тты ум ы ты п былайгы. Атк;аннан-ак; Tipm ^iKTi^ ак; тацы , Bip ты н бай тур бул бул дарды ц тэ т т ! эн1. Берекен1ц 6 eciri рой б!здщ ел, Адам туг1л к;ус алацсы з бак;тары. Тутциылдан семсер сермеп жендет!, Д урбелецге толран шак;та жер бет!. ТЭУЕЛС13Д 1К - ал, осы нау суреттер, Сен!ц нурлы кундер!цн!ц келбеть 25 жыл - ширек расыр сен мен1ц, Ж урепмд! тыныштык; боп тербедщ. Нэтижес! бейб1т кун мен бейнеттщ, 50 елд1ц к;атарына е н ге т м . Кулл1 элемд1 к;ушак; жайып, к;арсы алран, Кала салдык^ к;араса ж урт тамсанган. Айналдырран аз уак;ытта осы 6 ip, О ры ндалды к;анша тш ек, к;анша арман?!
7\"t/сьме бейнец енед: Шер ж утпадьщ тер1М!зден кет!п к;ут, Шепн бойлап, шекараны 6eKÍTTÍK. Шетте журген к;андастарым оралды, Ш етелдерге баламызды ощыттыщ. TrniH б1Л1п, к;азак; болды ултым ыз, Д!Н1Н б!Л1п, азат болды рухымыз. Жуз отызга жуьщ улыс ыц-шьщсыз, Тату-тэтт!, бузы лган жок; шырк;ымыз. Жарщын шак;к;а к;адам басып жалма-жан, Бул тур!ммен эл! талай алга озам. Эр тун мен! энураным элдилеп, Эр кун сайын оятады тацгы азан. Тек журс!н деп жер1мд! жау ацдымай, Сарбаздарым кузетте тур к;алгымай. Халк;ымыздыц жаны к;ашан жай тауып, Мамыражай Т1рл!к кешт! дэл булай? Шук1р, тэубэ. OcTi дандым, ерлед!, Туым анау желб!реген тердег1. Сонын, 6spi ынтымак; пен елдег!, Елш суйген ерлер!мн!Ц ен,беп. Ия, рас, талайлардан T e y ip M iH , Отанымда бар рахаты жанымныц. Ацсап 1шт:м, шаршап келш ж умыстан, Кул1мс1реп к;уйган шэй!н жарымныц. HeMepeciH кут:п алган сабак;тан, Ата-анам да нурын шашып к;абак;тан. Кайта-к;айта тм еп отыр: «Халк;ымныц, Осы багын тайдырма - деп, Жаратк;ан!». ^ 26 -
71/ci.Me б е й н е % е н е д : ААЦКЕСТЖ 2 0 1 ^ жьляды?% 15 ил'лОе кун/ ^л^иатыда ada.MHb/f% еу?/^/не себеп болгон ^он^ь; o^ufa орь/н оу!дь/. Бемб/m ^олань/^ берекес/ ^ашь/n, ^янша^ио м /о ^ь/р о ^ ^ о р а ж о ^ ь м д ь /. Ертегш ер ел!Н1Ц 6ipi сы нды Керкем1м ец кун! - нур, тун! сырлы. А ру к;ала - А лматы м , б у п н сен!ц, К[ару аты п бузган KÍM ты н ы ш ьщ ды ? Гашьщ ед!м бау-бак;ша, бектер!це, Гул ацк;ыган как орай кектем щ е. Кан к;ак;сатк;ан щапыда бей б!т елд1, Карак;шылар саган да ж е т к е т ме? Айуан ба, ац ба элде, бул KÍM екен? Адамзаттыц сорына туды ма екен? Ауызына жауыздьщ сут берген!н, Ол азгы нны ц анасы б!лд1ме екен? Сащшылары т э р т!п т 1ц - ел щорганы, Ерл1ктер1ц ешюмнен кем болмады. Сын сагатта к;иылды хальщ уш 1н, Аманат деп Алланьщ берген жаны. А рттарьщ да ацы рап ана к;алды, Жес1р боп жар, ж е т 1м боп бала к;алды. Кай бет!м ен А лладан сауап кутт1 ол, Мойынына жуктеп ап бар обалды?
^ Тдсже бемней енед:________ ЭКЕ ОСИЕТ1 Кулыным, ботам, жан балам, 1з1МД1 мен1ц жалу аган. Кулагьщ салсац сез;ме, Азырак; енд! толганам. Ак; болсын жолын, тацдаган, Арамньщ багы жанбаган. Сабырга жецд!р ез!цд!, Ашуыц аспай арнадан. М ар аты би!к, арлы адам, Мак;танра к;умар болмаган, Атащты сатып алсан, да, Абырой, б1ращ, Алладан. брен бол ерге умтылган, Ом!р1 гулдей к;улпырган. 6 кпес!н артып ¡С1це, Секпес1н ел!ц сыртыцнан. Намысы бойда булк;ынган, Нар тектес талай ул туган. Казагыц, халк;ьщ - к^зынац, К асиет с1Ц1р журтьщ нан. бзгерш Т1Л-Д1Н, тур-тулгац, Ж ер:ме эдет-рурпын,нан. Емендей бойшан, болсац да, Емесс1ц б т к ултыцнан. Кабарыц туссе сэл мун,га, Кайгыра бойды алдырма. Азырак; кутсец Кун шыгар,
7^t/сьме б е м н е ц е н е д : Айналы п ащ б ул т ж ацбырга. Даурыгып бекер дау кума, Д осы цды саты п ж ау щылма. К1Ш!рмей сейлеп эрк!мге, KiciHin кецинн цалдырма. Сан согу оцай тагдырда, Сан турл1 сынак; бар мунда. Байыппен ж урсец аск;ынбай, Бак;ытьщ турар алдыцда.
71/сЬ1ебейнеценед! ЭКЕАЕР МЕН АНАААР QcipreH, мэпелеген, аялаган, Баладан бар жацсысын аямаран. Ана мен эке дейт1н к;ос ж урек бар, Болмайды Tycipyre цаяу оран. Ешюмге кец дуниеден кездеспейд!, Кушары дэл солардай саялы адам. * Кей1мей кей соз!не, сыйлау парыз, Тусац да щай экеден, к;ай анадан. Жас урпак; улг! туты п эр ананы, Керсеткен тэл!М1нен нэр алады. K e ñ iH r i к;ыз-кел!нге керек мектеп, Жасаган жанын салып бар амалы. !з1мен ¡лгерпнщ , epiH сыйлап, Енен1 к;алай кутш к;араганы. Кенен! жацаменен жалрап турган, Солар гой алтын Konip арадагы. Ерек боп к;ошемет! ерге деген, Ешщашан «ci3» демесе, «сен» демеген. 1зетт1 аналардыц тагылымын, Улг1 еткен урпарына ел кенеден. Курметт1ц айрагы рой, солар жайлы, Айтк;ан сез, жазран дастан, ерген елец. Анац мен экецд! эр кез элпеш теп от, 8м1рде жузс!н десен ерге кемец. Эр адам жан экес:, жан анасын, Бэйек боп, бар кезшде багаласын.
_________________________________ 7\"д е ж е б е й н е ц е н е д : ^ Сонда сен армандаган Ж эннатьщды, Астынан табаныныц таба аласьщ. А насы аман-есен ж урсе KiMHin, 6 з-ез!н бак;ытсызга баламасын. Эке - т а у ана - булащ, бала - к;урак;, Жайщалган сол булан;тан нэр алып ап. Ак;таура ак; анацньщ аппак; cyriH, Ж етер ме тырыск;анмен шама 6 ipam? Уак;ытын ею асы лга арнаса KÍM, Бак;ытын к;ос дуниен1ц табар ы хащ.
7\"д е ж е б е й н е ц е н е д : ЖОА УСПНДЕП ЭЦГ1МЕ Тарихы тунган сыр тектес, ОРАЛдан болып татар дэм. Мыц К1С! М1нсе мьщк; етпес, Пойызбен к;айттым сапардан. К^асымда к;артац адам бар, (Одан да белек кеп халыц). Жуйткид! жуйр!к вагондар, А латау жак;ты бетке алып. Эцг1ме-дукен курмасащ, Межел! мекен алые тым. !ынм!з к;алсын б!р босап, Журмекп:з жолда эл: уш кун. Бастады сезш апамыз, 8з1н:ц айтып дерег!н: «Алматы дейтш аты ацыз, Шипажайды ¡здеп келем1н. Тацдамай жак;ын-алысын, Тукп1рд1 шарлап эр алуан. Ш ырылдап ш ыбын жан умнн, Шеттен де барып ем алгам. 6зген1ц кеш!п езен1н, Денсаулыц !здеп к;иырдан. Пайдасын кермей ез ел!м, К[аржым да жатк;а буйы рган.
Tt/CLne бем нец енед: Калды ма жер!м бармаган, Жасыма толып етепм? Б1лм епп1н б1рак;жан дауам, Алматы Resort екенш. Ол жерде жагдай керемет, Eip сезбен айтсам батасын. Жаныца сенщ не керек, Бэр1н де тугел табасы ц. Куп керсе кецпнц серуенд!, Аулага шьщ та тарт алга. Ауасы кернеп кеудецд!. Алатау турар арцацда. М ацдайдан суЙ1п к;арсы алып, Сок;к;анда жайлы 6 ip самал. Шайщайды басын, тамсанып, Царагай, цайыц, шыршалар. Кесеге жуцк;ан «цаймагы», Орнына зиян кеп шэйдiц. imecin, мунда пайдалы, Минерал суын Ак;сайдыц. Каж етш сы рттан 1здер KiM, Eip жерде турса 6api де? Кашады дертщ, Тузкелд1ц, Балш ы гы н жак;са тэн!це.
3 7^д е ж е б е й н е ц е н е д : Ол жерде гажап OMipiM, Уайым жощ муцга салардай. Кызыньщ бэр1 - кел1Н1м, Улыньщ бэр! баламдай. Кетсем де кел!п он кунге, Жаным 6ip рахат табады. Жасарып сайтам мен мулде, Массажы майдай жагады. Ауы рган жер1ц басы ц ба, Асщазан, ¡шек, ж урек пе? Жак;сарар бэр! расында, 6з1цд1 текке жудетпе. Kecipi жаман кеселд1ц, Емдейд! барсац сан турш. Байлыгы басты осы елдщ, Денсаульщ к;ымбат, жарк;ыным. KepceTÍn цызмет жалпыра, Дацк;ы да талай ерлед!. Шипажай осы, халк;ына, Елу жыл С1цген ец беп . Эу бастан маган унады, Узд1кс!з келем осы кун. Ж1берш жылда турады, Кезекпен-кезек к;ос улым».
71/сьме б е й н е ц е н е д: Муны ecTin мунга малтыдым, Тумшалап сан ой санамды. Ж огалтып алган алтыным - Еске алдым марк;ум анамды. Ею улм ы з 6 Í3 де 6 ip туран, Жет1лд1к, кектеп-кегерд1к. Отк;а да 6 Í3 деп ум ты лган, Ш ешеге 6 ipaK¡ не бердж ? Амал не, енд! ол кун артта... Калмас па ек бэлюм арманда? Ауырган кезде курортк;а, Жолдама сыйлай алганда.
Т д с ж е бейнец енед: БУГ!НГ! КУЙ Орынсыз ойга неге бет бурайын? Кещ лге кеп шук!рд1 сеп к;ылайын. Ж умыссыз журген к;азак; мен гана ма, Ырыссыз к;алдырмасын тек Кудайым. Ешюмд! Ол eMipre жай келт1рмейд!, Келтфсе ажал жетпей елт1рмейд1. Т1рл1Г1таусы лган ба Tipi адамныц? K¡a3ip де щарап жypiп к;ол тимейд1. Камы уш ш 6ip эй елд1н„ бес баланыц, Уйк;ымнан ерте тур у - ecKi амалым. Тасимын сабагына улщызымды, Тал Kecin, отын жарып, пеш жагамын. Ш аруацды мезг!Л1мен ептемесец, Кайтар ма уащытща кеткен есец? Уйдег! куйбецщ де улкен жумыс, Турак;ты жалак;ысы жок; демесен,. Кун сайын ак;ша тауы п алмасам да, Уысым 6ip толады анда-санда. Пайдага кенелгенш е келес! 6ip, Ж етед: кундел!кт! нанга сол да. HeciHe тагды ры м а арызданам? Тэубе дер ден cay болса жаны Í3ri адам. Кеш еде керш!М!зд1ц дукен! бар, Кысылсам цажет!мд1 к;арызга алам.
71/ci.Me б е й н е % е н е д : Бул кун де жаман емес кешег!ден, Эйтеу1р шаруамды шеше бмем. Атпаган тацдарыма жоспарлаулы, Таппаган HeciôeMHiH есеб!нен.
^ 7\"{/сьие Темней енед;____________ КОРАМ ДЕРТ1 Кайда кеткен юсинк, Кайда кеткен К1Ш1Л1К? Жем!р ойдыц туб!не, Ж ете алмайсыц тус1Н1п. Бала-шага щамы уш!н, Б1р жапырак; нан уынн. Табанында эрк!мн!ц, Тапталады намысьщ. Ж агдайыцды угу жоц, Жай-куй1цд1 б1лу жок;. Кар боратк;ан к;абак; кеп, Ж урегш де ж ы лу жок;. Кеудес1не нан тск ен , Оз ойынша дацк;ы устем. Эркею рек басшьщ бар, Айнымайтын эрт1стен. Бейшарага жолбарыс, Бай мен биге щолгабыс. Жылмацдаган жылтырдан, Кайдан шыцсын оцган ¡с? Маймылдардан улг1 алган, Ар-уяттан тул цалган. Колпаштагыш щосшыц бар, Кол кусырып, к;ул болган.
7\"дсж е бейнец енед! Ж ымьщ даса кулет!н, Ырылдаса у р е тт. Декейлерд!ц ит! олар, Жан багуды б1лет!н. Кун кеш се де дос щиын, Катырмайтын еш миын. Ce3ÍM¡ елген пак;ырра, Сен1ц куньщ бес тиын. А лты бак;ан ала ауыз, Сезден суып арамыз. Кец к;азак;тьщ урпагы, Тасбауыр боп барамыз. Ж енге келмей куштесе, Ак;сап жатк;ан ic неш е? Иман артар Typi жок;, Иса кектен туспесе. 41 -
71/ci.Me б е й н е ц е н е д ! КАИ ЗАМАН? Арамыц адал болды, Адалын, арам болды. Ж аманы ц жак;сы болды, Жак;сылар жаман болды. Сыйсыздар торге шыгып, Мисыздар маман болды. Хальщ тьщ хак;ын жеген, Ж онданып к;абан болды. КедеЙ1ц кердец щагып, Байларыц сарац болды. 8 TipiK орге жуз!п, Шындыгьщ шабан болды. Ж ел!де жел!ккен журт, Соз ущпас надан болды. Кезенген 6ip-6ipiH e, Щаруы к;алам болды. Жауласу, жагаласу, Жазылмас жарац болды. Кез1ммен корген ¡ске, Кон,1Л1м алац болды. Ум1ттен ypeñi коп, Бул к;андай заман болды?
71/сьие бейнец енед: ДОСТЬЩ ЖАИАЫ Б1Р ЭЛЕЦ Колына Кун берсец де крсып Айды, Eipeyre байтал т у п л басы к;айгы. Бул елец Бразилияльщ бальщ ш ы к;арт, Жоао Перейра мен досы жайлы. Ол б!рде елердей боп ж араланган, Пингвинд4тауып алып жагалаудан. Баптады уЙ1не экеп ертел!-кеш , Ер1нбей ем-дом жасап оран алуан. Табылды жануардыц жан дауасы, Жазылды 6ipTe-6ipTe тэн жарасы. Енд1 оган толк;ын атк;ан м ухит арман, Бекендей сагындырган cap даласы. Диндим деп ерк ел етш eciM берген, Досымен цимас кундер кеш!ргенмен. Осылай к;ош ай ты сы к;арт пен пингвин, Тогыск;ан тагды рлары тосы н жерден. Б ел п с13 оньщ енд! келер1 де, Белпс:з кермес1 де, Kepepi де. Tipi жан тапты ра ма Tynci3 судыц, Eip суц п п кеткеннен соц тepeцiнe? Махаббат нуры туссе журектерге, Ж iбидi-ay мак;улык; та тун ек кеуде. Бальщшы кутпегенм ен Диндим, 6ipan;, Ж агага к;айта сок;ты жыл еткенде.
3 71/сьие бейнец енед: Кайран щап коргендерд{ц буган бэр1, Жасырып тацданысын тура алмады. «Эй, осы кездейсощтыщ болды -ау 6 ip» деп, Эйтсе де сетлм еген кумэндары. Сан-сак;та ж урсе де елдщ ойы боск;а, Расында мэселенщ жайы баск;а. Айналып эр кектемде келе 6epin, Eip жола бекш алды мойымаск;а. Ceri3 мьщ шащырымдай жобадагы, Чили мен Аргентина жагалауы. Канша алые болганымен, сол жащтардан, Осында досын ацеап оралады. Бразилия зацы к;атал eci барга, Цалады конбегенн1ц басы дауга. Бул елдщ тэр т!бш де рук;сат жок;, Жабайы жануарды асырауга. Болса да алып мухит шын мекен1, Неткен сый, неткен таза к;урмет ед1? Зацыца пыск;ырмайды Диндим, 6ipaK;, Кеп кун! бальщшымен 6ipre етед!. Кеп турса ¡здеп ылги «иес!не», Енд! оньщ е к т и н улкен уЙ1 осы де. Карт та оны баласындай мэпелейд1, Алады алые кетсе жи! eciHe... Бммед1м бар ма, жок; па бул кундер!? Б1лген!м - ойга салды Диндим мен1. Бойында адамньщ да болар ма ед1, Достык;к;а адал сез!м пингвиндег!?! 44 -
71/ci.Me б е й н е ц е н е д : БЭРЩ НЩ Б!Р АНАЦ БАР Л сян бек^ь/зь/н о ^ Сен уинн кун алацдар, тун алацдар Бэрщ нщ жаны аяулы 6 ip анац бар. Перзент боп ащтамаса берген супн, Жер басып нес1не жур бул адамдар? Шьщсац да к;иял ж етпес щияга 6 ip, Ойьща жак;сылыгын ж т ала жур. Умытпа, оны ц H33ÍK ж ур еп н е, «Tyh\" деген сезд!ц e 3i тиед! ауыр. Осынша багып-к;агып щараганда, Хак;ыц жок;жанын 6ip сэт ж аралауга. Ец к;ымбат сы йдьщ 6apiH анаца эпер, Ец жылы сезд!Ц бэрш соган арна. Гул1ндей алма агаш ты ц аппак;-аппак;, Кал-Kecip пейш :н ай т кепке мак;тап. Касыцда к;асиетт1 анац барда, Басыцда тур ад ы эр кез бак; к;онак;тап. - 45 -
71/ci.Me бейнец енед: АЯНЫШ Арак; imin мае болган, Ауылдасты аяймын. Куйеуш ен жас к;алган, Карындасты аяймын. Темен санап е з ге т , Жеюргенд! аяймын. Ж эутецдеген кездер1, Жет1мдерд1 аяймын. 6 з ойына алданган, Санасызды аяймын. Bip перзентке зар болган, Баласызды аяймын. Тундей нурсыз кунд!31, Жануяны аяймын. Бакдай кеткен ул-к;ызы, Карияны аяймын. Тура жолдан жацылган, Бауырымды аяймын. Тар тесекке танылган, Ауруды аяймын. Айтам деген адамга Ал, береЙ1н -пзпндь Fapin кеп-ак;галамда, АЯП ЖурС13 CÎ3 К1МД1?
7\"д е ж е бейнен, е н е д: Б13Д1Ц АУЫЛ Б1зд1ц ауыл бойында Аспараньщ, Сонда туып, сонда етт! жас бала кун. Щансонарда б!р барып цайтар ма ед!, К арагерм ен 1ндет1П к;ацщан ацын?! Узап шырып арбамен уйден аулащ, Шалгы шалып, шеп орып, ши де баулап. Ак;ерменде алацсыз ес!п-енд1к, К елден бальщ, к;орадан уй р ек аулап. К ундер кеш!п к;иялмен бултща М1нген, Шашу шашып мен к е г л и журтк;а жырмен. Туран жерде царсы алран тацдарымнан, Ж ылдарым кеп жыращтап сы ртта журген. Кейде эдей! бурылып сорам жолай, Кейде етем1н кез!мд! к;адай-к;адай. Мен! э й т е у 1р суйрелеп б1р сарыныш, Тартады да тур ады солай к;арай. Жак;сылык;к;а бул елд1ц жаны бай шын, Сэлем берсе топ бала жадырайсын,. Экес1не тартк;анын шырамытып, Шешес1не тартк;анын танымайсыц. Б етен еш ю м жок; б1рак; маран елде, Бэр1 ез!ме туыск;ан, ара-жецге. Ана белде анамнын, беЙ1т 1бар, Сонда ж аты р ак; атам, ак; эжем де.
3 71/cbie бейнец енед: Кез цы ды рты п Алатау, к;ия-шыцра, Кекке ерлеген к ещ л дщ куЙ1 осында. Суын imin, келер ме ек жупар ж утып, Жусанын да аралап, миясын да? Арнасынан сагыныш таси берд!, Tac щалада сыймаспын тас уйге енд!. Eipre барып, к;айтайьщ 6ip дем алып, Оталдыршы, бауырым, мэшинецд!.
Т д с ж е бейне^ енед: ЖОМАРТТЬЩ О ^гярбяйга? Б1р кун! ук;самайтын б1р к у т м е н , Т1рл1Г1 кез к;ызыгар гулд: шлем. «Кец болсац кем болмайсыц» деген сезд1, Ешк;ашан ум ы тпаган улды бшем. Д униеге экес1Н1ц к е п кеткен, Саран, кеп тас таты р м ай ем1р1 еткен. Щойнына суц п п ш ы гар «к;ой» дегенше, Ал муны ц жылдам ед! щолы неткен? Мак;тауга, к;ошеметке к;умартпайды, 8 т к е т н М1н д етс1нш ю н э артпайды . К асы на щашан барсац сен1 сыйлап, К алтацнан сок;ыр ти ы н ш ыгартпайды. Б1реуге уЙ1ндеп затын бер!п, Б1реуге уЙ1рдеп атын берш, Кайырым жасай-жасай жан-жагына, Кайы ры н Ж аратцаннан ж аты р к ер 1п. Байланбай мансап пенен малга журек, А лланы разы етк ен н щ арманы жок;. Атамныц салты болган сахильщтан, А дам ньщ кедейлен!п калганы жощ. б зен д ей цазы насы н кел ге к;уйган, бзгертер 1зпл1кке пенден! иман. 6 м1рде бар осы ндай шын ж омарттар, К[иналмай ез керепн елге циган.
71/ci.Me б е й н е ц е н е д ; КАЗА^ТЫ CYHEM Алладан гана бул к;азак; пана сурайды, Суйюмд1-ак;хальщ бал т!лд1, бала шырайлы. Кез жасы кел боп киноньщ KeñinKepi уш!н, Киналып жатса жащыны, жаны ашымайды. Аямай барын, той тойлап, сауьщ Мурады, Кимасын щиып, сы йласы н к;арьщ к;ылады. Басына ю м нщ бак; к;онса, коре алмай соны, Бет1не кул!п, аяк;тан шалып турады. Конак;тан Topi босаран кез! болмайды, М еймансыз ез1Н бак;ытты сез!не алмайды. Кещл1 к;алтан адамды кер1не тытып, Сыртынан сыбап, айтпатан сез! к;алмайды. Момын той журтым, ьщтайра кене салады, Жалгыз атын да жаяуга бере салады. Арасын ак; пен щараныц айырмай жатып, OTipiKKe сенш, есекке ере салады. Ултымнын, дандын улдары би!ктетед1, Аруы ньщ да ак;ик;ат cyñiKTi екен!. Keñ6ipi сонын, ар менен намы стан аттап, Кыр асып, к;ытай, негрге THin кетед!. Щияк;ты цусы - байлыты - туяк;ты малы, Тект! бабамныц жалтасы сияк;ты 6spi. Кудайын, öipan, танымай кекелер кейб!р, Кызындай к;ызта к;ырын,дап, уя т к;ылады.
1Гдеже бейнец енед: Э у бастан халщым сабы рлы , устам ды ел ед1, Жак;сылык; icKe ж андары куш тар келед!. Мак;таса 6ipey, мэз болып баладан бетер, Айыбын айтк;ан адамды душ пан кepeдi. К[азак;тан безер ойым жок; муныммен мулде, 8з1н,нен басща муц ш агам ж ы ры м м ен ю мге? Т угы ры би!К, туы аск;ак; т уган ел - С е т , Суйем!н барлык;кемш1л1к-м1н!цмен 6ipre!
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204