คำนำ สถานการณก ารแพรร ะบาดของโรคโควด� -19 ระลอก 3 สายพนั ธอุ งั กฤษ หรอ� สายพนั ธุ อัลฟา ที่มีการแพรระบาดตั้งแตเดือนเมษายน เร�มจากสถานบันเทิง ผับ บาร แลวเพ�มวงระบาด ในโรงงาน ตลาด หางสรรพสินคา จนมีการแพรเชื้อสูบุคคลที่รัก ในระดับครอบครัว ชุมชน จนถึงเดือนกรกฎาคมที่เร�มมีการแพรระบาดของสายพันธุอินเดีย หร�อสายพันธุเดลตา สงผลกระทบตอระบบการรักษาพยาบาล ระบบการสาธารณสุขที่ไมเพ�ยงพอ กรมอนามัยจ�ง ไดร วบรวมสอ่ื อนิ โฟกราฟก� ทใ่ี หค วามรเู รอ่� งวคั ซนี ประจำใจ มาตรการความปลอดภยั ในสถานท่ี สาธารณะประเภทตา ง ๆ รวมถงึ การจดั การขยะตดิ เชอ้ื การเตรย� มตวั ฉดี วคั ซนี การแยกกกั ตวั ที่บานและแยกกักตัวในชุมชน (Home Isolation / Community Isolation) ตลอดจนการดูแล สุขภาพตัวเอง การจัดการบาน เพ�่อสรางภูมิตานทานและเตร�ยมความพรอมในการตอสู กับโรคโคว�ด-19 หนงั สอื “จะก่ีครงั้ …เราตอ งผา นไปได” ฉบับนี้ จง� เปนการรวบรวมคำแนะนำในการดูแล สุขภาพอนามัยตนเอง ครอบครัว และชุมชน ที่สามารถปฏิบัติตามมาตรการของทางราชการ อยางถูกตองและสอดคลองกับว�ถีการดำเนินชีว�ตใหมของประชาชนทุกกลุมวัย การดไมตก หางไกลโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 อยางยั่งยืน ทีมสือ่ สารกรมอนามยั สงิ หาคม 2564
สารบญั หนา คำนำ 1 3 สารบัญ 5 6 การปองกนั และการปฏิบัตติ ัวเพอ่� ปอ งกันการตดิ เชือ้ ดว ย DMHTT 7 3 สรางมน่ั ใจดว ย Thai Stop COVID+ 8 3-3-1 เลอื ก ใช ท�ิง หนา กากใหถ ูกวธ� ี 9 สวมหนา กากลดเสย่ี งโคว�ด-19 10 หนากาก สวมถูกว�ธีลดเสย่ี งโคว�ด-19 11 ขอ ควรระวงั การสวมหนา กากใหกบั เดก็ 12 4 มาตรการ เม่อื พบผปู วยโคว�ด-19 ของสถานประกอบการ (โรงงาน) 13 มาตรการหลกั ดา นอนามัยสง�ิ แวดลอ มของสถานประกอบการ (โรงงาน) 17 มาตรการหลกั ดา นปอ งกนั โรคของสถานประกอบการ (โรงงาน) 18 มาตรการหลักดานปอ งกันโรคของสถานประกอบการขนาดกลางและขนาดใหญ 19 แนวปฏิบัตดิ า นสาธารณสุข เพ�่อการปอ งกนั การแพรร ะบาดของโคว�ด-19 ในตลาด 21 6 Check เพ่�อความปลอดภยั สถานประกอบการท่ีถูกเปด เผย Timeline ของผูปว ยโคว�ด-19 22 รานมาตรฐานมมี าตรการปองกนั โคว�ด-19 23 ขนสงสาธารณะปลอดภยั มัน่ ใจ ไรโ ควด� -19 24 ดแู ลท่พี กั คนงานกอ สราง 25 คำแนะนำสำหรบั คนงานกอสรา งและบคุ ลากรในครอบครวั 26 สวนสาธารณะ ขอ ปฏิบัตสิ ำหรบั ผมู าใชบร�การ 27 8 วธ� ี ดแู ลเดก็ พเ� ศษ ในวันที่โคว�ด-19 ระบาด 6+ มาตรการหลัก รองรบั การระบาด \"ระลอกใหม\" ของโควด� -19 ในสถานศกึ ษา (DMHT-RC) 30 6+ มาตรการเสรม� รองรบั การระบาด \"ระลอกใหม\" ของโคว�ด-19 ในสถานศึกษา (SSET-CQ) 31 มาตรการเฉพาะรองรบั การระบาด \"ระลอกใหม\" ของโคว�ด-19 ในสถานศกึ ษา 33 35 • หอพักนกั เรย� น • รถรบั -สง นักเร�ยน • สถานปฏบิ ัติศาสนกจิ Delivery สะอาด ปลอดภยั ทง้ั รานและคนสง คำแนะนำการปอ งกนั ความเสี่ยง สำหรบั ผูใหบร�การรับ-สง ผตู ดิ เชื้อโคว�ด-19 แนวทาง 8 ดา น จัดการอนามัยสง�ิ แวดลอมโรงพยาบาลสนาม จัดการอนามยั ส�ิงแวดลอ มโรงพยาบาลสนาม : การจัดการนำ้ เสีย
สารบัญ หนา 36 จัดการอนามยั ส�งิ แวดลอมโรงพยาบาลสนาม : การจัดการมูลฝอยตดิ เชอ้ื 37 ว�ธกี ารดูแลตัวเองของพนักงานเกบ็ ขยะ 38 การกำจดั หนากากอนามัย 39 การจดั การขยะติดเชื้อ ทีเ่ กิดจากการแยกกักตวั ทีบ่ า น (Home Isolation) และการแยกกักตัวในชุมชน (Community Isolation) 41 ชดุ ตรวจโควด� -19 (Antigen Test Kit) ทงิ� อยา งไร ปลอดภัย ลดเสีย่ งเชอ้ื โรค 43 7 ขอ แนะนำ เตรย� มตวั ไปฉดี วัคซนี 44 เร่อ� งทค่ี วรรู ปฏบิ ัติตัวอยางไรหลงั ฉดี วัคซีน 45 ฉีดวัคซีนโคว�ด-19 ในหญิงต้ังครรภแ ละใหนมบุตร 46 กนิ ยาคมุ กำเนิด สามารถฉีดวคั ซนี ปองกันโคว�ด-19 ได 47 วคั ซนี โควด� -19 กบั สตร� 48 อยรู วมกันในครอบครัวอยางปลอดภยั ไมติดโควด� -19 49 เมอื่ ตองแยกกักตวั ทีบ่ า น Home Isolation 50 9 ขอ ควรปฏบิ ตั ขิ ณะกกั ตัวอยูท ีบ่ า น 51 การเตรย� มครอบครัวทีม่ ผี ูตดิ เช้อื ตอ งแยกกักตวั 55 • 10 ขอ ปฏิบัตขิ องคนทีพ่ ักอาศัยรว มกับผตู องแยกกักตวั 56 • การเตร�ยมพ�้นที่และการจดั การบาน 57 • การปฏิบตั ขิ องเพอ�่ นบานขา งเคียง หองขางเคียง 58 เตร�ยมพรอ มรบั กบั เหตกุ ารณที่คนในบา นติดเช้ือโควด� -19 59 กินบำรงุ ปอด 61 10 ขอ ออกกำลังกายในชว งท่ีโคว�ด-19 ระบาด 62 3 กลมุ ผูสูงวัย ติดสงั คม ติดบาน ตดิ เตียง ปลอดภยั โคว�ด-19 63 ขอควรรู การเลี้ยงลกู ดว ยนมแม ในสถานการณโรคโควด� -19 64 Delivery สั่งอาหารออนไลน ปลอดภัยจากโควด� -19 65 ตักบาตรปลอดภัย อยบู า น ลดความเสี่ยง ตดิ เช้อื ตดิ โรค 66 รูไวใชวา … ศพผปู วยโควด� -19 สามารถแพรเชอื้ ไดห ร�อไม และญาตมิ วี ธ� ีปฏบิ ตั อิ ยางไร 67 เร่�องควรรู เมือ่ ประสบเหตุในสถานการณศพผูเสยี ชวี �ตจากโควด� -19 68 5 ว�ธปี รับพฤติกรรม สรางภูมิคมุ กนั รางกาย ดูแลตัวเอง เมอื่ ตดิ โคว�ด-19 เบ้ืองตน รกู อ นมเี พศสมั พนั ธ ในสถานการณโควด� -19 ประเมินอาการ \"ปวยเปน โคว�ด-19\" ตอนนคี้ ณุ อยใู นระดับไหน?
การปอ้ งกนั และปฏิบัตติ ัว เพ�่อปองกันการติดเชื้อดวย D•M•H•T•T D Distancing เวน ระยะหา ง M MWaesakring สวมหนา กาก H HWaansdhing ลา งมอื บอ ย ๆ T Testing 36.0 เตวรน วรจะยวดัะหอา ณุ ง หภมู ิ T Thai Cha Na ใชไทยชนะ ควรทำทุกมาตรการควบคูกัน เพ�่อเพ�มประสิทธิภาพในการปองกันไดดีที่สุด 1
ยกการด์ สูง เพอ่� ปอ งกนั โควด� -19 ทกุ สายพนั ธุ เวนระยะหา ง ปวรคัะจซำนี ใจ ลา งมือบอย ๆ ใสหนากา กบาน แยกรับประทานอาหาร กทง้ั ในบา นและออกนอ *ถงึ ฉดี วคั ซนี แลว * กต็ อ งมวี คั ซนี ประจำใจ การด หา มตก 2
DATA สถานประกอบการ ลงทะเบยี นบน แพลตฟอรม TSC+ ผูใหบรก� าร เจาของกิจการ เรย� นรูแนวทาง การปฏบิ ตั ิตามมาตรการ ปรบั ปรงุ การจัดบรก� าร ใหเปนไปตามมาตรการ ระบบตรวจสอบโดยประชาชน ประชาชนแจง การไมป ฏิบตั ติ าม มาตรการโดย Scan QR Code 3
ปฏิบัติการเฝา ระวัง Rapid Survey สุม ตรวจเชงิ รกุ ตรวจสอบ ประเมนิ ตามขอรอ งเรย� น ประชาชนสรา งความรู E-Certificated ควบคมุ และปอ งกนั สถานประกอบการ ความเสย่ี ง รับรองตนเองวาปฏิบัตติ ามมาตรการ เกียรติบัตรรับรองตนเอง ในการปฏิบัติตามมาตรการ ที่กำหนดไดครบถวน 4
3-3-1 เลือก•ใช้•ทงิ้ หน้ากากให้ถกู วิธี 3 เลือก 3 ใช้ 1 ทงิ้ ไดม าตรฐาน สวมใหครอบจมูก/ปาก ทง�ิ ลงถงั ขยะทมี่ ฝี าปด มดิ ชดิ ใหเหมาะสมกบั ไมสวมหนา กาก และลางมอื ดว ยนา้ํ และสบู วัตถปุ ระสงคการใชง าน ออกกําลงั กาย หรอ� เจลแอลกอฮอล ใหส ะอาดทุกครงั้ ขนาดพอดี ไมใ ชห นากาก กับใบหนา รวมกับผูอ น่ื 5 ทำคูกับการรักษาระยะหาง ลางมือ และไมไปในพ�้นที่เสี่ยง
สวมหน้ากาก • ลดเส่ียงโควดิ -19 • ผูมีเช้อื โควด� -19 ผูไมม เี ช้อื โควด� -19 (ไมสวมหนากาก) (ไมส วมหนากาก) ผูไมมเี ชอื้ โคว�ด-19 (สวมหนา กาก) ผูมเี ชอ้ื โควด� -19 (ไมส วมหนา กาก) ผมู เี ช้ือโควด� -19 ผูไมม ีเชอ้ื โควด� -19 (ไมสวมหนากาก) (สวมหนากาก) ผูไมมเี ชือ้ โคว�ด-19 ผูมเี ชื้อโคว�ด-19 (สวมหนา กาก) (สวมหนา กาก) สวมหนากาก เวนระยะหาง ตองทำควบคูกัน เพ�มประสิทธิภาพในการปองกันไดดีที่สุด 6
หน้ากาก สวมถกู วิธี ควรทาํ ควรเลยี่ ง สวมใหกระชับใบหนา ไมดึงหนากากไวใตคาง คลุมท้ังจมูกและปาก สวมหนากาก 2 ช้ัน ไมควรสวมหนากากอนามัย ตองสวมหนากากอนามัยกอน ซชอนกันสองช้ัน แลวสวมหนากากผาทับ หากสวมแลวรูสึกอึดอัด หายใจไมสะดวก ควรถอดออกทันที 7 และหา มสวมหนา กากใหเดก็ อายตุ ่ำกวา 2 ขวบ
• ข้อควรระวัง • การสวมหน้ากากใหก้ บั เด็ก เด็กอายุตํ่ากวา 2 ขวบ ขณะเดก็ นอนหลบั ไมควรสวมหนากาก ไมค วรสวมหนากาก เลอื กขนาดหนา กาก ถาเดก็ รูสกึ อึดอดั ใหเ หมาะกับหนาเด็ก ใหถอดเปน ระยะ ๆ ได ในกลมุ เดก็ ท่ีมีความบกพรองทางสมองหรอ� ระบบทางเดินหายใจ ไมควรสวมหนากาก เพราะเด็กไมสามารถชวยเหลือตัวเองได 8
4 มาตรการ เม่ือพบผปู วยโคว�ด-19 ของสถานประกอบการ (โรงงาน) 3ช.ม. แจงเจา พนักงานควบคมุ โรคติดตอในพ้�นท่ี CLOSE ภายใน 3 ชว่ั โมงนับตงั้ แตพบผปู วย พจ� ารณาหยดุ กจิ การหรอ� ปดใหบ รก� ารแผนกนั้น หรอ� ปด อาคารตามทพี่ นักงานควบคุมโรคกำหนด ทำความสะอาดและฆาเชือ้ บรเ� วณสถานท่ี โดยรอบและพ้น� ผวิ โดยเฉพาะจด� สมั ผสั รว ม กรณีพบพนักงานติดเช้ือมากกวา 10% ใหใชห ลักจดั การ Bubble & Seal เพอ�่ ควบคุม เช้ือไมใหอ อกมาสสู ังคมภายนอก 9
มาตรการหลกั ดา้ นอนามยั สิ่งแวดล้อม ของสถานประกอบการ (โรงงาน) รา นขายอาหารและเคร�่องดืม่ ขยะมลู ฝอย กรณีสถานทีจ่ ำหนายอาหารและ จดั ใหมภี าชนะรองรบั ขยะ เคร่�องดื่มใหปฏบิ ตั ติ ามคำแนะนำ มลู ฝอยและกำจดั อยา งถูกตอ ง กระทรวงสาธารณสุข ทำความสะอาดพ�้นที่ กาสรำเดหนิรับทบางุคแลลาะกทรพี่ กั ทุกรอบการปฏิบตั ิงาน จัดใหม ีการระบาย กรณีสถานประกอบกิจการมีหอพกั อากาศที่เหมาะสม สำหรับผูปฏิบัติงาน ใหปฏิบัติตาม คำแนะนำของกระทรวงสาธารณสุข สรา งอนามยั สิง� แวดลอมท่ีดี กรณมี ีรถรบั -สง ตองมี ความสะอาด ลดความแออัด 10
มาตรการหลกั ด้านปอ้ งกนั โรค ของสถานประกอบการ (โรงงาน) สวมหนา กาก จัดใหมที ี่ลางมือพรอ มสบู อนามยั ตลอดเวลา หรอ� เจลแอลกอฮอลไวบ ร�การ XXX XXXXX 2m XXXXXXXXX XXX มกี ารเวน ระยะหา งหรอ� ทก่ี ัน้ XXXXXX วสั ดุในท่ีที่มีการใชพ�้นที่รวมกนั มาตรการติดตาม ขอมูลของผูปฏิบตั ิงาน ตรวจวดั อณุ หภูมิ มีมาตรการลดความแออดั จดั ตง้ั จด� คัดกรอง ประชาสมั พนั ธและกำกบั บรเ� วณทางเขา พ้น� ที่ ดูแลอยางเครงครัด 11
มาตรการหลกั 12 ดา้ นปอ้ งกนั โรค ของสถานประกอบการขนาดกลางและขนาดใหญ มาตรการที่ 1 มีคณะกรรมการบรห� ารและมีนโยบาย สถานการณฉุกเฉนิ COVID-19 Steering Committee มาตรการท่ี 2 คัดกรองผูปฏิบัตงิ านและผมู าติดตอ หร�อใช โปรแกรมประเมนิ ตนเอง (Thai Save Thai) แสดงตอเจาหนา ท่กี อนเขา ปฏิบัตงิ าน มาตรการท่ี 3 กรณมี ีรถรบั -สงใหพ นกั งานสวมหนากาก ตลอดเวลา และรักษาระยะหาง ตรวจสอบ อณุ หภมู ิรางกายกอนขน�้ รถและเชด็ ฆา เชื้อ รถหลังใชงาน มาตรการท่ี 4 ทำความสะอาดฆา เชื้อในพ�้นทสี่ ว นกลาง และอปุ กรณท่ีเปนจด� สัมผัสรว มใหเปล่ยี น เปนระบบอตั โนมัติ เชน ประตู กอกน้ำ มาตรการท่ี 5 มแี ผนปอ งกนั ควบคมุ โรคตดิ เชือ้ ไวรัส โคโรนา 2019 (โควด� -19) เพ่อ� รองรบั กรณีพบพนักงานตดิ เชอื้ และมกี ารซกั ซอมแผน มาตรการที่ 6 กรณีมแี รงงานขามชาติ ใหมีการเฝา ระวัง และปฏบิ ัติตามคำแนะนำของกระทรวง สาธารณสขุ และกระทรวงแรงงาน
แนวปฏบิ ตั ดิ า้ นสาธารณสขุ เพื่อการป้องกนั การแพรร่ ะบาด ของโคว�ด-19 ในตลาด สำหรบั เจา ของตลาด กำหนดใหมีทางเขา-ออกที่ชัดเจน มีการคัดกรองอาการ ของลูกคา ลูกจางและผูใชบร�การใหสวมหนากาก 100% มีมาตรการเวนระยะหางระหวางบุคคลและแผงคา จดั สภาพแวดลอมในบรเ� วณตลาดใหม ีการระบายอากาศทด่ี ี ทำความสะอาดบรเ� วณพน้� ตลาดแผงจำหนา ยอาหารสด ดวยน้ำยาทำความสะอาดเปนประจำทุกวันอยางนอย สัปดาหละ 1 ครั้ง ทำความสะอาดหองน้ำ หองสวม จดั ใหม ีสบแู ละนำ้ สำหรบั ลางมือ ใหมีบร�การเจลแอลกอฮอลวางไว ในจ�ดตาง ๆ จัดใหภาชนะมีฝาปดรองรับขยะ ภายในบร�เวณตลาด รวบรวมขยะ ไวยังที่พักขยะทุกวัน และสงไปกำจัด อยางถูกตอง 13
สำหรับพอคา แมคาและลูกจางที่ขายของในตลาด ใหผ ูมาคาขายของในตลาดและลูกจา งสังเกตอาการตนเอง หากมอี าการไขห ร�อวดั อุณหภูมิ ไดเกิน 37.5 องศาเซลเซียสรวมกับอาการไอ มีน้ำมูก เจ็บคอ จมูกไมไดกลิ�น ลิ�นไมรับรส หายใจเรว็ หายใจเหนอ่ื ย หรอ� หายใจลำบากอยา งใดอยา งหนง่ึ และอาจมอี าการทอ งเสยี รว ม ดวยใหหยุดงานและแนะนำใหไปพบแพทย ตองสวมหนากากผาหร�อหนากากอนามัยตลอดเวลาขณะปฏิบัติการและลางมือดวยสบู และน้ำหร�อเจลแอลกอฮอลกอนและหลังปฏิบัติงานและหลังสัมผัสสิ�งสกปรก สำหรับตลาดที่มีลูกจางหร�อผูคาขายที่มีลูกจางเปนแรงงานตางดาว ใหควบคุมดูแลหาม มิใหเคลื่อนยายแรงงานตางดาวและใหนายจางสงทะเบียนรายชื่อลูกจางตางดาวให ฝายปกครอง และประสานหนวยงานสาธารณสุขเพ�่อจัดใหมีการคัดกรองและสุมตรวจ หาเชื้อโควด� -19 ทางหองปฏิบัติการ คน หากลมุ เสย่ี งทท่ี ำงานในตลาดโดยเฉพาะแรงงานตา งดา ว หร�อแรงงานไทยที่ไปมีกิจกรรม หร�อเดินทางไปในพ�้นที่เสี่ยง (เชน กรณีไปตลาดกุง ไปเลนการพนัน บอนไก สถานบนั เทงิ เปนตน) และกำหนดใหมีมาตรการกักตัว เพ�่อสังเกตอาการ กรณีไปในพน้� ทด่ี งั กลา ว สื่อสารและประชาสัมพันธใหความรูในการปองกันโรคติดตอ เชอ้ื โควด� -19 ตามชอ งทางตา ง ๆ และสอ่ื สารเนน ยำ้ ประชาสมั พนั ธ ใหผ ปู ระกอบกิจการเจา ของรา น แผงในตลาด รวมถึงผชู วยขาย ทั้งไทยและแรงงานตางดาวแนะนำใหไปตรวจคัดกรองโคว�ด-19 โดยเร็วท่สี ุด 14
แนวปฏบิ ตั ิดา้ นสาธารณสุข เพ่ือ่ การปอ้ งกันการแพร่ระบาด ของโคว�ด-19 ในตลาด มาตรการดานกฎหมาย ใหค วามรวมมอื กบั องคกรปกครองสว นทอ งถ�ินและหนว ยงาน ราชการที่เกี่ยวของดำเนินการตามมาตรการที่กำหนดในพ�้นที่นั้น ๆ รวมทง้ั ปฏบิ ตั ติ ามกฏกระทรวงวา ดว ยสขุ ลกั ษณะของตลาด พ.ศ.2551 ที่กำหนดใหผูขายและผูชวยขายตองปฏิบัติตามขอบัญญัติทองถิ�น ในดานการรักษาความสะอาดของตลาดและแผงจำหนายสินคา การจัดการขยะและการลางตลาด เง�่อนไขสำหรับผูขายและผูชวยขายของ ที่ตองผานการอบรม ดานสุขาภิบาลอาหารการตรวจสุขภาพ มีการแตงกายสะอาด ไมไอจามรดอาหาร ไมใชมือหยิบจับอาหาร ไมสูบบุหร�่หร�อดื่มสุรา ในระหวา งขายสนิ คา เปนตน ขแนาวรปฏาิบชตั กิสำาหรรบัสวนทองถิน� ตดิ ตาม ตรวจสอบใหทุกตลาดมีการดำเนนิ การ ตามมาตรการขางตน รวบรวมทะเบยี นรายชือ่ ตลาดและแรงงาน XXX XXXXX XXXXXXXXX ตา งดาวทอ่ี ยใู นตลาดXXX XXXXXX ควบคมุ ใหมีการปฏิบัตติ าม พระราชบญั ญตั กิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 พระราชบัญญัติโรคติดตอ พ.ศ. 2558 และ กฎหมายอืน่ ท่เี กีย่ วของอยา งเครง ครัด 15
ล้างตลาดใหส้ ะอาด ปองกันโคว�ด-19 แผงขายอาหารสด อาหารทะเลและแผงเน้อื สตั วชำแหละตอ งทำความสะอาดทุกวนั ดวยน้ำยาทำความสะอาดและฆา เชือ้ ดวยน้ำผสมคลอร�น (คลอรน� 60% ความเขม ขน 100 ppm อัตราสว น 1 ชอนตอน้ำ 20 ลิตร) ฉีดลาง ทางเดิน ฝาผนัง โดยใชน ำ้ สะอาดลา งส�ิงสกปรกและสารเคมอี อกใหห มด บร�เวณท่พี ักขยะ จัดใหมที ี่พักขยะและนำไปกำจดั ใหถกู ว�ธี เพอ่� ไมใ หเปน แหลงสะสมเชื้อโรค หอ งน้ำ หองสวม ทำความสะอาดจ�ดสัมผสั รวมเปน ประจำทกุ ๆ 2 ชัว่ โมง โดยใชนำ้ ยาทำความสะอาด สำหรับเจาหนาที่ทำความสะอาด ตองสวมหนากากผาหร�อหนากากอนามัย และ Faceshield ทุกครั้ง สวมถุงมือยาง ผายางกันเปอน สวมรองเทายางหุมแขง หลกี เลย่ี งการใชม อื สมั ผสั ใบหนา และลา งมอื ใหส ะอาดดว ยสบแู ละนำ้ หลงั ปฏบิ ตั งิ านเสรจ็ 16
6 CHECK เปพลือ่ อคดวภาัยม สถานประกอบการท่ีถูกเปดเผย Timeline ของผูปวยโคว�ด-19 ตอ งปฏบิ ตั ิอยางไร ? Check สถานที่ เพ่อ� ใหมั่นใจวาผปู วยโคว�ด-19 ไปใชบ รก� ารจร�งหร�อไม CคัดhกeรอcงkอากTาiรmพeนักliงnานeท่ีใหบร�การ ในวันท่มี ผี ูปว ยมาใชบ รก� าร CD-hMe-Hc-kT-มT-าAตเวรนกราะยระหาง ใสหนา กาก ลางมือ วดั อณุ หภูมิ สแกนไทยชนะ ใชแ อปหมอพรอม Check มาตรฐาน ดำเนินการตามแนวทางปฏิบัตขิ อง สถานประกอบกจิ การ Check พนักงาน ตรวจสอบประวัตแิ ละประเมนิ ความเส่ยี งของพนักงานกอ นเขา ทำงานดวย Thai Save Thai Check สร้างความม่ันใจ ประเมินดว ย Thai STOP COVID+ ถาพบผปู วย ถาไมพ บผูปว ย ใหปฏิบัติตามแนวทางปฏิบัติของสถาน ยังคงเปดดำเนินกิจการการ แตปฏิบัติตาม ประกอบกิจการ ปดสถานประกอบการ มาตรการปองกันอยางเครงครัดและสราง ทำความสะอาดเปนเวลา 3 วัน หร�อให ความมั่นใจดวยการประเมิน ปฏิบัติตามมาตรการที่จังหวัดกำหนด Thai STOP COVID+ และสรางความมั่นใจดวยการประเมิน Thai STOP COVID+ 17
รานมาตรฐาน มีมาตรการปองกันโคว�ด-19 มจี �ดคดั กรองและจ�ดบรก� าร ผูใหบ รก� ารมกี ารตรวจวดั ไข สำหรับลา งมอื หร�อ ดแู ลดานความสะอาดสขุ ลักษณะ เจลแอลกอฮอลใหบรก� าร ขณะปฏบิ ตั ิงานสวมหมวก ผา กันเปอ นและสวมหนากาก ใชอ ปุ กรณในการหยบิ จบั อาหาร ตลอดเวลา และมีฝาปกปดภาชนะอาหารมิดชิด จัดใหมบี รก� ารชอ นกลาง หมน่ั ทำความสะอาดภายในรา น สำหรบั ลูกคา พ�้นผิวที่มีจด� สมั ผสั รวมสมำ่ เสมอ มจี �ดชำระลาง มีการเวน ระยะหา งระหวา ง ทำความสะอาดอุปกรณ ผปู ฏิบัตงิ านและระหวาง ผบู รก� าร หากพนกั งานเจ็บปวยหรอ� มีไขใหห ยดุ ปฏิบตั ิงานทันที การปฏบิ ัตติ นสำหรบั ผใู้ ช้บริการ ผูใหบ รก� ารและผรู บั บรก� ารตอ งปฏบิ ตั ิตามมาตรการ อยา งเครง ครัด เพ�่อลดโอกาสการรับเช้อ่ื โคว�ด-19 สแกนไทยชนะ คดั กรองอณุ หภูมิ ลา งมอื บอ ย ๆ สวมหนา กากตลอดเวลา มกี ารเวน ระยะหา ง และไมน ำมาสวมไวใตค าง ไมต ะโกน พด� คยุ เสยี งดัง 18
ขนสง่ สาธารณะ ปลอดภยั มนั่ ใจ ไร้โควิด-19 บรเ� วณอาคารสถานีขนสง ตองเนนทำความสะอาดในจด� เสี่ยง ทีอ่ าจมีการแพรก ระจายของเชื้อโรค เชน มือจับหร�อลูกบิดประตู ราวจับ เคานเตอรจำหนายตั๋ว มีจ�ดใหบร�การเจลแอลกอฮอล จด� บรก� ารจำหนา ยอาหาร อาหารปรุงสุกใหม มีการปกปดและใชอุปกรณหยิบจับ ทำความสะอาดโตะอาหารทุกครั้งหลังมีผูมาใชบร�การ ผูใหบร�การมีสุขอนามัยที่ดี หากมีอาการเจ็บปวยใหหยุดปฏิบัติงาน จ�ดเส่ียง หองสวม กลอน หร�อ ลูกบิดประตู สายฉีดชำระ กอกน้ำ 19
ยานพาหนะที่ใหบร�การ กอ นและหลังการใหบ ร�การ หากมีผา หม ปลอกหมอน ควรเปดหนาตางเพ�่อถายเท ใหบ รก� ารตอ งเปลย่ี นทุกรอบ หรอ� ระบายอากาศ และนำไปซกั ใหส ะอาด ใชนำ้ ยาเชด็ ทำความสะอาด หองน้ำที่ใหบรก� ารบนพาหนะ ในจด� ทม่ี ีการสมั ผัสบอ ย ตอ งจัดใหมสี บสู ำหรับลา งมือ และกระดาษเช็ดมอื จด� เสย่ี งทอี่ าจมีการแพรก ระจายของเชอื้ โรค เชน ประตู ราวจับตาง ๆ เบาะนั่ง พนักพ�ง ผูปฏิบัติงาน กอนปฏิบตั ิงานใหล า งมอื ดว ยสบูและน้ำ สวมหนา กากอนามยั หากมีไข ไอ จาม จมกู ไมไดก ลนิ� ลนิ� ไมรับรส ใหห ยุดงานและไปพบแพทย 20
ดูแลทพ่ี ัก คนงานกอ่ สร้าง สำหรับนายจางหร�อผูรบั ผดิ ชอบ จดั ใหมีท่ีลา งมอื พรอมสบู ควบคุมความสะอาดทีพ่ ัก หองน้ำ จัดใหมีการคดั กรองเบื้องตน หร�อเจลแอลกอฮอล อุปกรณแ ละสิ�งของที่ใชร วมกัน โดยสังเกตอาการ สำหรับคนงานหร�อคนในครอบครวั หมน่ั สงั เกตอาการตนเอง หม่นั ลา งมอื ใหส ะอาด สวมหนา กากอนามยั แบบผา และคนในครอบครัว ดวยสบูและนำ้ และงดการสัมผัสใบหนา หลกี เล่ียง กินอาหารปรงุ สุก การรวมหมูกัน ใชชอ นกลางหรอ� แยกสำรบั กนั 21
คำแนะนำ สำหรบั คนงานก่อสร้าง และบคุ ลากรในครอบครวั ติดตามขอมลู ขา วสาร ทำความสะอาดหองนำ้ หอ งสวม หาความรูเกย่ี วกับการปองกัน ใชน้ำยาฆาเชื้อในจด� ที่มีการสมั ผสั รว มกัน เชน ลูกบิด ตนเองจากการติดเช้อื โคว�ด-19 ราวจับ สว�ตซไฟ เปน ตน อยางนอ ยวันละ 2 ครง้ั ทำความสะอาดหอ งพัก งดกจิ กรรมที่มกี ารรวมกลมุ หร�อพน้� ที่ใชร วมกันในสถานที่พักคนงาน งดการกนิ อาหารรว มกันในชว งเวลางาน และใหมีการระบายอากาศที่ดีเปดประตู และงดการดมื่ หรอ� เลน สงั สรรค หนา ตา งเพอ่� หมนุ เวย� นอากาศเปน ประจำทกุ วนั ในชว งเวลาเลิกงาน หร�อวันหยดุ หมน่ั สงั เกตอาการตนเอง การประกอบอาหารในบรเ� วณทีพ่ กั และบุคคลในครอบครวั ผปู รงุ อาหารสวมหนา กากขณะประกอบอาหาร หากมีไข รว มกบั ไอ นำ้ มกู จมกู ไมไดก ลน�ิ ลน�ิ ไมร บั รส ลา งมือดว ยน้ำและสบู ทกุ คร้งั กอ นหยบิ เจ็บคอ หายใจเร็ว หายใจเหนอ่ื ยหรอ� หายใจลำบาก หรอ� จบั อาหารและปรุงใหสุกอยางทว่ั ถึง อยา งใดอยา งหนง่ึ และอาจมอี าการทอ งเสยี รว มดว ย *ใชชอนกลางสว นตัวเมื่อตอ งรบั ประทาน รว มกนั ในครอบครวั ใหหยดุ ปฏิบตั ิงานแจง หวั หนา งานหรอ� นายจา ง และร�บไปพบแพทย 22
หากมีไข ไอ จาม มนี ำ้ มกู หร�อเหนอ่ื ยหอบ งดใชบ ร�การ เวนระยะหา งระหวางผูใชบ รก� าร คนอน่ื ๆ ไมนอ ยกวา 1-2 เมตร ในกรณที ่มี กี ารเดนิ - ว�่งใหม รี ะยะเยอื้ งกนั หร�ออยูค นละแนวเสนทาง ลางมือดว ยสบูและนำ้ หรอ� เจลแอลกอฮอลทกุ ครัง้ กอนเขาและหลงั ออกจากสวนสาธารณะ และหลีกเล่ยี ง การใชมอื สมั ผัสใบหนา ตา จมูก ปาก โดยไมจำเปน ไมค วรมานั่งรบั ประทานอาหารหร�อ กิจกรรมอื่น ๆ นอกจากการออกกำลงั กาย หลกี เลยี่ งการพด� คยุ ระยะใกลชดิ ตองสวมหนากากอนามยั ระหวางการเดนิ วง่� หรอ� ออกกำลังกาย หร�อหนา กากผา ตลอดเวลา และไมถมนำ้ ลายหรอ� สั่งนำ้ มูกลงพ�น้ ยกเวน ขณะออกกำลงั กายหร�อเลนกีฬา 23
8 วิธี ดูแลเดก็ พเิ ศษ สอนดวยว�ธที ี่เดก็ สนใจ ส่ือสารใหข อมลู ท่ีงา ยเหมาะสม ผูปกครองควรอยูใกลช ิดเพ�อ่ เชน ภาพหร�อนทิ านประกอบ กับอายุและระดบั ความเขา ใจของเด็ก ทำใหร สู กึ มั่นใจและคอยตอบคำถาม คอยตดิ ตามและสื่อสารขอ มูลกับครู คอยเปน ที่ปร�กษา ในชว งการระบาด พ่�เลย้ี งและผูดูแลอน่ื ๆ ทเ่ี ก่ยี วของ สรา งความมัน่ ใจใหเ ด็กรูสึกปลอดภัย เดก็ พเ� ศษที่ตองมารับการฝก หรอ� บำบดั ตอเน่อื ง อาจจะตอ ง และผานสถานการณไปได งดฝก หรอ� งดบำบดั ไปกอ น คอยสงั เกตการเปล่ยี นแปลง ใหเ ดก็ สวมหนากาก ถาเดก็ ไมคุน เปนสญั ญาณความเคร�ยด อาจจะสรา งความคนุ เคยใหเ ดก็ เชน ตองการความชวยเหลือ หากมีความเคร�ยดหร�อกังวล ใสใหต ุกตาที่เด็กเลน หรอ� อาจจะเปน คำชมเชยใหร างวลั 24
6+ มาตรการหลักรองรบั การระบาด “ระลอกใหม” DMHT-RC ของโควด� -19 ในสถานศึกษา 1-2 เมตร M Mask Wearing สวมหนา กาก D Distancing เวน ระยะหา ง นักเรย� น นกั ศกึ ษา (มธั ยม-อดุ มศึกษา) บคุ ลากรทางการศึกษาสวมหนากากผา เวนระยะหา งระหวา งบุคคล หร�อหนา กากอนามยั 100% ตลอดเวลา อยางนอ ย 1-2 เมตร ทอี่ ยูในสถานศกึ ษา H Hand Washing T Testing ลา งมอื คัดกรองวัดไข ลางมอื บอย ๆ ดว ยน้ำและสบู วดั ไข สังเกตอาการซักประวัติ นาน 20 วน� าที หรอ� ใชเ จลแอลกอฮอล ผูสมั ผัสเสีย่ งทุกคนกอนเขา สถานศึกษา R Reducing C Cleaning ลดการแออดั ทำความสะอาด ลดแออดั ลดเขาไปในพ�้นทีเ่ สีย่ ง ทำความสะอาดพ้น� ผิวสัมผัสรว ม กลมุ คนจำนวนมาก 25
6+ มาตรการเสริมรองรบั การระบาด “ระลอกใหม” ของโคว�ด-19 ในสถานศึกษา SSET-CQ S Self-care ดแู ลตนเอง S Spoon ใชช อ นกลางสวนตัว ดแู ลใสใจ ปฏิบตั ิตน มีวน� ยั รบั ผดิ ชอบ ใชช อนกลางของตวั เองทกุ ครั้งเมือ่ ตอ งกนิ ปฏบิ ตั ิตามมาตรการอยางเครง ครัด อาหารรวมกนั ลดสมั ผัสกับผูอ่ืน E Eating กนิ อาหารปรุงสุกใหม T Thai chana ลงทะเบยี น กินอาหารปรุงสุกใหมร อน ๆ กรณที ีอ่ าหาร ลงทะเบยี นตามทีร่ ัฐกำหนดดวย app เก็บเกิน 2 ชม. นำมาอุนใหร อนใหทัว่ ถงึ กอน ไทยชนะหร�อลงทะเบียนบนั ทึก การเขา-ออกอยา งชดั เจน กินอกี คร้ัง C Check สำรวจตรวจสอบ Q Quarantine กกั กนั ตวั เอง สำรวจบุคคล นักเร�ยน กลุมเส่ียงทเ่ี ดินทาง กกั กันตัวเอง 14 วันเมื่อเขา ไปสัมผสั หรอ� อยู มาจากพ�น้ ท่ีเส่ยี งเพ�่อเขาสูกระบวนการคดั กรอง ในพ�้นท่เี สยี่ งทีม่ ีการระบาดของโรคโควด� -19 26
เมฉาตพรกาาระ รองรบั สถานการณ การระบาดระลอกใหม ของโรคโควด� -19 ในสถานศึกษา หอพักนกั เรียน เปดประตูหนา ตา ง ระบายอากาศ ถา ยเทสะดวก คดั กรองวดั อณุ หภูมริ างกาย จด� น้ำด่ืม ภาชนะ สะอาด กอนเขา หอพัก ถูกหลักสขุ อนามยั ทำความสะอาดหอพัก มีจด� ลางมอื ดว ยสบแู ละนำ้ เนน พน้� ผวิ สัมผัส วนั ละ 2 ครั้ง หร�อเจลแอลกอฮอล อยา งพอเพ�ยง จัดเตยี งนอน เวน ระยะ อยางนอย 1-2 เมตร คดั แยกขยะ รวมใสถ งุ ขยะ ลดความแออดั มัดปากถงุ ใหแนน นำไปท�ิง กำจัดอยางถกู ตอง 27
รองรับสถานการณ การระบาดระลอกใหม เมฉาตพรกาาระ ของโรคโควด� -19 ในสถานศกึ ษา รถรับ-ส่งนกั เรียน ทำความสะอาดใน-นอกรถ จดั ที่นง่ั เวน ระยะ จ�ดสัมผสั เสีย่ ง อยางนอย 1-2 เมตร สวมหนากากผา หรอ� เปดประตูหนา ตางรถ หนากากอนามยั ระบายอากาศ ตลอดเวลาท่อี ยบู นรถ ถา ยเทสะดวก ลดพด� คยุ หยอกลอ มเี จลแอลกอฮอลบ นรถ เลนกนั บนรถ สำหรบั ทำความสะอาดมือ BUS กำหนดจด� รบั -สง นกั เร�ยน STOP หมายเหตุ รวมถึง รถขนสง สาธารณะ รถโดยสารประจำทาง รับ-สง นักเรย� น เดินทางไป-กลับระดับอำเภอ-ตำบลดวย 28
เมฉาตพรกาาระ รองรบั สถานการณ การระบาดระลอกใหม ของโรคโควด� -19 ในสถานศึกษา สถานปฏิบัติ ศาสนกจิ คดั กรองวดั อุณหภูมิ 1 เมตร เวนระยะ อยา งนอย 1-2 เมตร รา งกายประเมนิ ความเส่ยี ง ลดความแออดั สวมหนากากผา หรอ� ไมใ ชข องสวนตัวรวมกบั ผอู ื่น หนากากอนามยั ตลอดเวลา เชน แผน รองน่งั ผาเช็ดมอื ขณะปฏบิ ัติศาสนกจิ ทำความสะอาดหอ ง พ้�นผิวสมั ผสั มเี จลแอลกอฮอล อุปกรณประกอบพธ� ี ทำความสะอาดมอื ลา งมือทกุ ครงั้ หลังเสร็จงาน อยา งเพย� งพอ 29
สะอาด ปลอดภัย DELIVERY ท้ังรานและคนสง 1 เมตร ควิ 1 ระหวางยืนรอหางกันอยางนอย ใชบ ตั รควิ รอรบั อาหาร จดั ทางเดนิ 1 เมตรและมีเจลแอลกอฮอลไว เขา-ออกคนละทาง หร�อใหโทรสั่ง บร�การหนาราน ลวงหนาเพ�่อลดการแออดั NAME อาหารตองจัดอยูในบรรจ�ภัณฑ DATE ที่มิดชิดหามใหพนักงานจัดสง อาหารปรงุ สำเร็จตองระบุ ชอ่ื รา น จับอาหารโดยตรง วัน เวลาที่ผลิตใหชัดเจน พนักงานตอ งสวมหนากากผา หรอ� หนากากอนามัย แตงกายเปน ไปตามหลักสขุ าภิบาลและไมม อี าการเจ็บปวย มีไข ไอจาม 30
คำแนะนำการป้องกันความเสียง สำหรับผูใหบร�การรับ-สงผูติดเชื้อโคว�ด-19 *โดยไมไดรับผลประโยชนตอบแทน ผูใหบร�การรับสง ตองไดรับการฉีดวัคซีนเพ�่อสรางภูมิคุมกันโรคโคว�ด-19 ขณะปฏิบัติงานตองสวมชุด Semi-PPE ไดแก ชุดกันเปอน ชุดกันฝน หนากากอนามัย หมวก ถุงมือ และรองเทาบูท ตองเปลี่ยนถุงมือทุกครั้งหลังปฏิบัติงานสำหรับชุดกันเปอน ใหเปลี่ยนใหมทุกวัน เมื่อเสร็จภารกิจแตละวันตองถอดชุดปองกันทิ�งในรูปแบบมูลฝอยติดเชื้อ อาบน้ำดวยสบู สระผม เปลี่ยนเสื้อผาที่สะอาดกอนกลับบาน และเฝาระวังอาการหากมีอาการผิดปกติใหร�บพบแพทย การจัดการภายในยานพาหนะ จัดเตร�ยมเคร�่องมือ เคร�่องใช และอุปกรณสำหรับปฏิบัติงาน เชน แอลกอฮอลสำหรับลางมือ หนากากอนามัย ถุงบรรจ� มูลฝอยติดเชื้อใหใชถุงแดงที่ระบุหร�อมีปายระบุ “มูลฝอยติดเชื้อ ผูติดเชื้อโคว�ด-19” และจัดเตร�ยมถุงบรรจ� มูลฝอยติดเชื้อ ในลักษณะเดียวกันกรณีผูติดเชื้ออาเจ�ยน รวมทั้งมีถังรองรับมูลฝอยติดเชื้อแบบมีฝาปด เปนตน ใหมีฉากกั้นระหวางพ�้นที่ผูใหบร�การกับผูรับบร�การ (ผูปวย) มีการระบายอากาศภายในหองผูใหบร�การรับและสงผูติดเชื้อ และหองผูติดเชื้ออยางเพ�ยงพอ 31
ขอปฏิบัติการเคลื่อนยาย ข้อปฏิบัติxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx ตอ งระมดั ระวงั ในการสมั ผสั ใกลช ดิ ผตู ดิ เชอ้ื ทม่ี อี าการไอ จามควรใหผูติดเชื้อสวมหนากากอนามัยตลอดเวลา หลกี เล่ียงการใชม อื สมั ผัสใบหนา ตา จมูก โดยไมจำเปน และลา งมอื บอ ย ๆ ดว ยแอลกอฮอล ทง้ั กอ นขน้� ยานพาหนะ และระหวา งอยใู นยานพาหนะใหใชก ารสอ่ื สารทางโทรศพั ท หร�ออุปกรณส อื่ สารเทาน้นั ระหวางเดินทางหากรางกายสัมผัสกับสารคัดหลั่ง ของผูติดเชื้อใหใชกระดาษชำระเช็ดออกทันที แลวเช็ด บร�เวณที่ปนเปอนดวยแอลกอฮอลและลางมือดวย น้ำยาทำความสะอาดที่มีสวนผสมของแอลกอฮอล ทกุ ครั้ง ในกรณีจำเปนตองจอดพักรถ ไมค วรใหผ ตู ดิ เชอ้ื ลงจากยานพาหนะ ยกเวน มเี หตจุ ำเปน เชน การกินอาหาร เขาหองสวม ใหจอดบร�เวณที่ทาง ราชการกำหนด เชน ศูนยพักรถที่ทางกองบังคับการ ตำรวจทางหลวงกำหนด หากผูติดเชื้อเกิดอาการผิดปกติหร�อมีเหตุฉุกเฉินขณะ เดนิ ทางใหต ดิ ตอ สายดวน 1669 หร�อ 1330 เพ่อ� สงตอ ผตู ดิ เชอ้ื ไปยังโรงพยาบาลใกลเคยี ง การทำความสะอาดหลังใหบร�การ ใหเก็บกวาดสิ�งสกปรกออกกอน และทำความสะอาดดวยน้ำยาทำความสะอาดหร�อใชน้ำผสมสบู หร�อผงซักฟอกเช็ดถูกพ�้นผิว สวนการฆาเชื้อพ�้นผิวภายในใหเช็ดเบาะที่นั่ง ที่จับ พ�้นรถ ผนัง เพดาน ภายในทั้งหมดบร�เวณหองผูโดยสารผูติดเชื้อดวยน้ำยาฆาเชื้อโรค โดยเปดหนาตาง ประตูระบายอากาศ หลังจากทำความสะอาดและฆาเชื้อทุกครั้ง 32
แนวทาง 8 ด้าน จดั การอนามัยสง่ิ แวดล้อม โรงพยาบาลสนาม ดา้ นสุขาภิบาลอาหาร มีสถานทีเ่ ตร�ยม ปรุง ประกอบอาหาร ทส่ี ะอาด ถูกสขุ ลักษณะ ด้านน้ําดืม่ น้ําใช้ นา้ํ ด่ืมเปน นา้ํ บรรจ�ขวดหรอ� ในภาชนะปด สนิท หรอ� อาจจดั ใหม ีอปุ กรณสาํ หรบั ตมนํ้า นาํ้ ใชก รณเี ปน นา้ํ ประปาควรมคี ลอรน� อสิ ระคงเหลือ ไมนอ ยกวา 0.5 มิลลิกรมั ตอ ลติ ร ดา้ นความสัมพันธ์กับชมุ ชน มีแนวทางทํางานสรางความเขาใจ และการยอมรับ จากชุมชนโดยรอบ ดา้ นการจัดการส้วมและสงิ่ ปฏิกลู มีหอ งสว มและมรี ะบบเก็บกักสง�ิ ปฏกิ ลู ท่ีถูกหลัก สุขาภิบาล ระบบทอ และระบบเกบ็ กักอจุ จาระ หร�อบอ เกรอะ อยูในสภาพใชการไดดี ไมแ ตก ไมรั่วซึม ดา้ นการจดั การมลู ฝอยติดเชือ้ มบี รเ� วณท่ีพักรวมมลู ฝอยตดิ เชอ้ื แยกเฉพาะ โดยตองมลี ักษณะมิดชิด และสะดวกตอ การเก็บขนไปกาํ จัด 33
ดา้ นสขุ าภิบาล และความปลอดภัยในการซกั ฟอก มโี รงซกั ฟอกทส่ี ามารถ ทาํ ความสะอาดผา และทําลายเช้ือโรคไดอ ยางมปี ระสทิ ธิภาพ เชน ใชส ารฆาเช้ือทเ่ี หมาะสม หรอ� ซักทอ่ี ุณหภูมินาํ้ ไมนอ ยกวา 71 Cํ เปน เวลา 25 นาที ด้านการควบคมุ สตั ว์ และแมลงพาหะนําโรค มรี ะบบตรวจสอบ ควบคมุ ปองกนั และ กําจัดสัตว แมลงพาหะนําโรคเปน ประจาํ ดา้ นการจดั การน้าํ เสยี มรี ะบบบําบดั นํ้าเสยี ที่สามารถใชก ารไดด ี รองรับปร�มาณน้าํ เสีย 800 ลติ ร/เตียง/วนั สามารถติดตั้งอปุ กรณฆาเชอื้ ในน้าํ ท�งิ โดยตรวจวดั ปร�มาณคลอรน� อสิ ระคงเหลือในนา้ํ ท�งิ ทุกวันใหมคี าไมน อ ยกวา 1 มิลลกิ รมั ตอ ลติ ร 324
การจดั การน้าํ เสีย จดั การอนามยั สงิ่ แวดลอ้ มโรงพยาบาลสนาม ผปู ฏิบัตงิ านสวมใสอปุ กรณปอ งกัน หลีกเลีย่ งการสมั ผัสละอองฝอย จากระบบบาํ บดั น้ําเสยี หากใชคลอรน� ตอ งมตี รวจวัด ปร�มาณ Residual Chlorine เหลอื ไมน อยกวา 1 มลิ ลิกรัมตอ ลติ ร โดยมรี ะยะเวลาสัมผสั ไมต าํ่ กวา 30 นาที พรอ มตรวจวัดปรม� าณคลอร�นอิสระ คงเหลือในนา้ํ ท�ิงทุกวนั วนั ละ 1 ครัง้ ตรวจสอบและควบคมุ ใหมีการสง ตรวจ เมอ่ื เลกิ ปฏบิ ตั งิ าน ระบบบําบดั นํา้ เสยี คณุ ภาพนาํ้ ทงิ� ใหท ําความสะอาด และระบบฆา เชอ้ื โรค อยางนอย 1 ครงั้ ตอ เดอื น และใชน ํ้ายาฆา เชอื้ โรคทุกคร้ัง ใหทาํ งานอยางตอ เนอื่ ง ตลอด 24 ชั่วโมง 35
การจัดการมลู ฝอยติดเชือ้ จัดการอนามยั สงิ่ แวดล้อมโรงพยาบาลสนาม ผปู ฏบิ ตั งิ านสวมชดุ อุปกรณปอ งกนั อนั ตราย สวนบุคคล ทเี่ หมาะสมขณะท่ปี ฏบิ ตั ิงาน จัดใหม ภี าชนะบรรจแ� ละภาชนะรองรบั ขยะติดเชือ� มูลฝอยติดเชื้อใหหอ งผูปวย โดยแยก 2 ประเภท ขยะติดเชื�อ คอื มูลฝอยติดเช้ือไมม ีคมและมีคม ใหผปู ว ยทราบถึงว�ธกี ารจดั การมูลฝอยติดเชอ้ื รวมทั้งนดั หมายเวลา ในการนาํ มลู ฝอยติดเชอ้ื มารวบรวมไวหนา หองผูปว ย ผูปฏิบตั ิงานเกบ็ รวบรวมมลู ฝอยติดเช้อื จากหอ งผูปวย ใช้เฉพาะขน ตามเวลานดั หมาย โดยใชรถเข็นเกบ็ รวบรวม และ มูลฝอยติดเชื�อ เคล่อื นยายมูลฝอยติดเชื้อจากหอ งผปู วยไปยัง ทพ่ี กั รวมมูลฝอยติดเชอ้ื ตามเสน ทางท่กี าํ หนดไว เมอ่ื ผปู ฏิบตั ิงาน เสร็จภารกิจแลว ใหถอดอุปกรณปอ งกนั อนั ตรายสวนบุคคล หากชนดิ ใชค รั้งเดยี ว ใหทงิ� ลงใน ถงั มูลฝอยติดเช้อื หากสามารถนํากลบั มาใชซ ํา้ ได ใหแ ชลงในสารโซเดียมไฮโฟคลอไรท 5,000 ppm นาน 30 นาที จากนั้นลางแลวนาํ ไปผึง่ แดดใหแ หง 36
วธิ กี ารดูแลตัวเอง ของพนกั งานเก็บขยะ ข้อควรปฏบิ ัติ ควรใส่อปุ กรณ์ปอ้ งกัน ใชอ้ ปุ กรณ์เกบ็ มลู ฝอยทีม่ ดี า้ มจบั ขณะปฏิบัติงาน โดยเฉพาะ เพื่อลดการสมั ผัสกบั ขยะโดยตรง หนากากผา ถงุ มือยางหนา ที่คบี ขยะ เหลก็ เสยี บขยะ เมือ่ ปฏิบตั ิงานเสร็จ ควรชําระรางกายใหสะอาด เปล่ยี นเสื้อผา ใหมทุกคร้ัง 37
การกําจัด หนา้ กากอนามยั สําหรับบุคลากรทางการแพทย์ ผูปว ยและกลุมเสย่ี งสูง ใหถ อื วาหนากากอนามัยใชแลว เปน “มูลฝอยติดเชื้อ” ท่ีตองจัดการตามกฎกระทรวง วาดวย การกําจัดมูลฝอยติดเช้ือ พ.ศ. 2545 ไดแก เก็บรวบรวม ในภาชนะท่ีมีสีหร�อสัญลักษณที่แสดงถึงมูลฝอยติดเช้ือ มีการเก็บกัก รวบรวม และกําจัดทําลายอยางถูกตอง สาํ หรบั ประชาชนท่ัวไป (กรณีทีใ่ ช้หน้ากากอนามัยแบบใช้แล้วทงิ้ ) หามใชซ้าํ หรอ� หา มเกบ็ หนากากอนามัย กอนท�งิ ใหตดั ฉกี หรอ� นํากลับมาใชใหม ใชแลว ไวในท่ีพักอาศัย ทําลายกอ น ปองกนั เกิน 7 วัน การนาํ กลับมาใชใหม แยกทิ�งจากขยะประเภทอื่น ๆ หร�อแยกจ�ดทิ�งและจด� รวบรวม เฉพาะสาํ หรบั หนา กากอนามยั ทใ่ี ชแลว 38
การจดั การขยะติดเช้ือ ท่ีเกดิ จากการแยกกกั ตวั ท่ีบาน (Home Isolation) และการแยกกกั ตวั ในชุมชน (Community Isolation) ขยะตดิ เชื้อทเี่ กดิ จากการแยกกกั ตัวทบ่ี า้ น (Home Isolation) และการแยกกกั ตัวในชุมชน (Community Isolation) ไดแ้ ก่ ขยะที่ปนเป้ ือนน้ํามูก น้ําลาย หรือสารคัดหลั่ง หน้ากากอนามัย กระดาษทิชชู่ C T S ภาชนะใส่อาหารพร้อมบริโภค ชุดตรวจ (แบบใช้ครั้งเดียว) Antigen Test Kit ถือเป็นขยะที่มีความเสี่ยงสูง จึงต้องแยกจัดการจากขยะทั่วไป 39
กรณีในพ้�นทีห่ ร�อชมุ ชน มรี ะบบการจดั เก็บขนขยะติดเชื้อ 1 เกบ็ รวบรวมขยะติดเช้อื เปน ประจําทุกวัน ใสถ ุงขยะ (ถุงแดง) 2 ชัน้ 1) ถงุ ชน้ั แรก ใหม ัดปากถงุ ดว ยเชอื กใหแ นน แลว ฉดี พน บร�เวณปากถุง ขยะติดเชอื้ ดวยสารฆาเชอ้ื เชน แอลกอฮอล 70% หร�อ นํ้ายาฟอกขาว (เชน ไฮเตอร) 2) ซอนดว ยถงุ ขยะอีก 1 ชั้น มัดปากถงุ 3) นาํ ไปไวย งั จด� ท่ีพัก ขยะตดิ เช้อื ดวยเชอื กใหแ นนและฉดี พนบรเ� วณ ขยะทจ่ี ดั ไวเฉพาะ ปากถงุ ดว ยสารฆาเชอื้ อีกครง้ั 2 ประสานหนวยงาน อปท. หร�อ 3 ลางมอื ใหส ะอาดดว ยนํา้ และสบู รพ.สต. ในพน�้ ที่ เพ�่อเกบ็ ขน และ หร�อเจลแอลกอฮอลท ันที นาํ ขยะติดเชื้อไปกําจัดอยางถูกตอ ง กรณีในพ�้นทีห่ ร�อชมุ ชน ไมม ีระบบการจดั เกบ็ ขนขยะติดเช้ือ 1 เก็บรวบรวมขยะติดเชื้อเปน ประจาํ ทกุ วนั ใสถุงขยะทั่วไป 2 ช้ัน 1) ถุงชัน้ แรกทีบ่ รรจ�ขยะติดเชื้อใหร าดดว ยสารฆา เชอื้ เชน แอลกอฮอล 70% หร�อน้าํ ยาฟอกขาว ลงในถุงเพอ�่ ทาํ ลายเชือ้ 2) มดั ปากถงุ ดว ยเชือกใหแนน 3) ซอนดวยถงุ ขยะอกี 1 ช้นั แลวฉีดพน บรเ� วณปากถุง มัดปากถุงดว ยเชอื กใหแ นน ดว ยสารฆา เช้อื และฉดี พน บร�เวณปากถุง ดว ยสารฆา เชื้ออกี ครงั้ 2 ขยะทีผ่ า นการทาํ ลายเชอ้ื แลว 3 ลางมอื ใหสะอาดดว ยนํ้าและสบู ใหประสานและนําสง อปท. ในพน�้ ที่ หรอ� เจลแอลกอฮอลทันที เพ�อ่ นําไปกําจดั เปนขยะทั่วไป 40
ชุดตรวจโควดิ -19 (Antigen Test Kit) ทง�ิ อยางไร ปลอดภัย ลดเสี่ยงเชื้อโรค Antigen Test Kit ประกอบดว้ ยขยะ 2 ส่วน หลอดใสน ํ้ายา ตลบั ทดสอบ ขยะทป่ี นเป้ ือนน้าํ มกู น้าํ ลาย หรอื สารคดั หลัง่ C T เป็นขยะที่มีความเสี่ยงสูง S ต้องแยกจัดการจากขยะทั่วไป ไม Swap เอกสารกํากบั ชดุ ตรวจ ขยะทไี่ ม่ได้ปนเป้ ือนน้าํ มกู น้ําลาย หรือสารคัดหลัง่ ให้เก็บรวบรวมทิ้งถังขยะทั่วไป ที่มีฝาปิดมิดชิด กลอ งบรรจภ� ัณฑ 41
การจัดการขยะจากชุดตรวจโคว�ด-19 ในสว นท่ีปนเปอนน้าํ มูก นา้ํ ลาย หรอ� สารคดั หลั่ง กรณีในพ�น้ ท่หี ร�อชุมชน กรณีในพ�้นทีห่ รอ� ชุมชน มีระบบการจัดเก็บขนขยะตดิ เช้อื ไมม ีระบบการจัดเกบ็ ขนขยะตดิ เช้อื 1 เก็บรวบรวมขยะติดเช้ือเปน ประจํา 1 เก็บรวบรวมขยะตดิ เช้อื เปนประจํา ทุกวัน ใสถ งุ ขยะ (ถุงแดง) 2 ชัน้ ทกุ วนั ใสถุงขยะท่ัวไป 2 ชั้น 1) ถุงช้ันแรก ใหมดั ปากถงุ ดวย 1) ถงุ ชัน้ แรกที่บรรจ�ขยะตดิ เช้อื ใหราดดว ยสารฆาเช้ือ เชน ขยะติดเชื้อ เชือกใหแนน แลว ฉดี พนบร�เวณ แอลกอฮอล 70% หรอ� ปากถงุ ดวยสารฆาเชอ้ื เชน นํ้ายาฟอกขาว ลงในถงุ แอลกอฮอล 70% หรอ� เพอ�่ ทาํ ลายเช้ือ นํา้ ยาฟอกขาว (เชน ไฮเตอร) 2) ซอนดวยถุงขยะอกี 1 ชั้น 2) มดั ปากถงุ ดว ยเชอื กใหแนน มัดปากถุงดวยเชือกใหแ นน และ แลว ฉีดพน บร�เวณปากถงุ ดวยสารฆาเชือ้ ขยะติดเชื้อ ฉีดพนบร�เวณปากถุงดว ย 3) ซอ นดวยถงุ ขยะอีก 1 ช้ัน สารฆา เชอื้ อกี คร้งั มัดปากถงุ ดว ยเชอื กใหแ นน 3) นาํ ไปไวย งั จด� ทีพ่ กั ขยะ และฉดี พนบรเ� วณปากถุง ที่จัดไวเฉพาะ ดว ยสารฆาเช้ืออีกครง้ั 2 ขยะท่ีผานการทาํ ลายเชือ้ แลว 2 ประสานหนว ยงาน อปท. หร�อ ใหประสานและนําสง อปท. ในพ้น� ที่ รพ.สต. ในพ้�นท่ี เพ�่อเก็บ ขน และ เพอ่� นาํ ไปกาํ จดั เปนขยะทว่ั ไป นําขยะตดิ เชอื้ ไปกาํ จัดอยา งถูกตอง 3 ลา งมือใหสะอาดดว ย 3 ลา งมอื ใหส ะอาดดวย นาํ้ และสบู หร�อ นํ้าและสบู หรอ� เจลแอลกอฮอลทันที เจลแอลกอฮอลทันที 422
7 ขอแนะนํา เตรียมตวั ไปฉดี วคั ซนี สองวนั ก่อนและหลังการฉีดวคั ซนี ใหง้ ดออกกําลงั กายหนกั หรือยกน้าํ หนัก และนอนหลับพักผอ่ นใหเ้ พียงพอ วนั ทีฉ่ ดี ควรกนิ น้ําอยา่ งนอ้ ย 500-1,000 ซีซี งดชา กาแฟ หรือของทีม่ ีคาเฟอีน รวมถึงเครือ่ งดืม่ ทีม่ ีแอลกอฮอล์ ฉีดแขนขา้ งทีไ่ มค่ อ่ ยถนัดและหลังฉีดสองวนั อยา่ ใช้แขนนัน้ อยา่ เกร็งยกของหนกั การฉดี วคั ซนี โควดิ -19 ควรหา่ งกบั วคั ซนี ปอ้ งกนั โรคไขห้ วัดใหญ่ อย่างน้อย 1 เดอื น ถา้ กินยาละลายลิม่ เลอื ดอยู่ ก็ใหก้ นิ ยาตามปกติ แตเ่ มือ่ ฉีดยาแลว้ ใหก้ ดนงิ่ ตรงตําแหนง่ ทีฉ่ ีดตอ่ อีก 1 นาที หลังฉีดแล้วเจ้าหน้าทีจ่ ะใหร้ อดูอาการ ในบริเวณทีฉ่ ีด 30 นาที ถา้ มไี ข้ หรือปวดเมือ่ ยมาก ทนไมไ่ หว สามารถกนิ ยาพาราเซตามอล ขนาด 500 มิลลิกรมั ครงั้ ละหนึง่ เม็ดซ้ําได้ ถา้ จําเป็น ใหห้ า่ ง 6 ชัว่ โมง ใหข้ ้อมลู ประวตั ิการรักษา เช่น โรคประจําตวั การตัง้ ครรภ์ หรอื อาการแพ้ยา และข้อมลู สขุ ภาพทจี่ ําเป็น ก่อนการรบั วคั ซนี การแพทย์โดยไมป่ กปิด 43
• เร่�องทค่ี วรรู • ปฏบิ ตั ิตัวอย่างไร หลังฉีดวคั ซีน สังเกตอาการข้างเคยี งที่ ณ สถานทรี่ ับบรกิ าร หลังฉดี กอ่ นกลบั บ้าน 30 นาที เมือ่ กลบั ถึงบา้ นอาจมีอาการขา้ งเคยี งเลก็ นอ้ ย เช่น มผี ืน่ ปวด มไี ข้ หลังจากไดร้ บั วัคซีน ครึง่ ชัว่ โมงถึง 2 ชัว่ โมง อาการจะค่อย ๆ ลดลง ถา้ มีไขห้ รอื ปวดเมือ่ ยมาก ทนไม่ไหวสามารถ กนิ ยาพาราเซตามอล ขนาด 500 มลิ ลกิ รมั ครัง้ ละหนึง่ เม็ดซ้ําได้ถ้าจําเป็น แตใ่ หห้ ่างกนั 6 ชวั่ โมง * แต่ถา้ มีไข้สูงมากให้รีบกลบั มาพบแพทย์ หรอื โทร 1669 หลังฉดี วัคซีน 3 วนั โอกาสแพ้และ มีผลขา้ งเคียงจากวคั ซนี จะน้อยมาก ควรสงั เกตอาการใหค้ รบ 30 วนั หลังฉดี 24 ชัว่ โมง ไม่ควรดืม่ สรุ า ไม่ควรสบู บุหรี่ ไมค่ วรนอนดึก ใหด้ ืม่ น้ําเยอะ ๆ พักผอ่ นให้เพียงพอ และ ยังไมค่ วรออกกําลงั กายหรอื ทํางานหนกั 44
ฉดี วคั ซนี โควิด-19 ในหญิงตง้ั ครรภ์และให้นมบุตร หญงิ ตงั้ ครรภท ต่ี ดิ โรคโควด� -19 มคี วามเสย่ี งทโี่ รคจะรนุ แรง กวา คนทว่ั ไป 3 เทา การใหว คั ซนี จง� ควรชง่ั นาํ้ หนกั ของประโยชน และความเสย่ี ง กอ นการตดั สนิ ใจเขา รบั การฉดี วคั ซนี ควรฉีดวคั ซนี ในสตรีต้งั ครรภ์ ควรฉีดวคั ซนี ในสตรีตง้ั ครรภ์ ทีม่ โี อกาสเสย่ี งสงู ท่เี ป็นกลุ่มเส่ยี งทีเ่ ป็นโรค จะติดเช้ือได้สงู จะรุนแรงหากติดเชอ้ื บุคลากร อยูในพ้น� ท่ี คนอว น คนทมี่ โี รคประจําตวั เชน ทางการแพทย เส่ียงสูง เบาหวาน ความดนั โลหติ สูง โรคหวั ใจ คณุ แมควรรู กอนฉีดวัคซนี ระยะเวลาทีค่ วรฉดี วัคซีน • หลังอายคุ รรภ 12 สัปดาห ผลขางเคียงของวคั ซนี • อาจเกิดข้�นไดเชนเดียวกบั ในผูท่ีไมไดต ้งั ครรภ สตร�ที่ใหนมบตุ ร • สตร�ท่ีใหนมบตุ รสามารถรบั การฉีดวัคซนี ได 45
Search
