หนังสือส่งเสริมการอ่านเรื่องแผ่นดินไหว

หนงั สือส่งเสริมการอ่าน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี ๑ เร่ือง แผ่นดนิ ไหวแดนมงั กร ส่งเสริมการเรียนรู้ เร่ือง “การอ่านจบั ใจความ” เสาวคนธ์ เรื่อง สุชานนั ท์ ภาพ

คำนำ หนงั สือส่งเสริมการอ่าน เร่ือง แผน่ ดินไหวแดนมงั กร จดั ทาข้ึนเพื่อใชป้ ระกอบกิจกรรมการเรียน การสอน ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย เร่ือง การอ่านจบั ใจความ ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี ๑ ตามหลกั สูตร การศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๔๔ หนงั สือเล่มน้ีเป็นบทประพนั ธ์ประเภทร้อยกรองกาพยย์ านี ๑๑ ไดส้ อดแทรกความรู้ความคิดผา่ นตวั ละครท่ีใหค้ ติสอนใจและความสนุกสนานเพลิดเพลิน ผเู้ รียนสามารถใชก้ ระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิด รวมท้งั เป็นการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมตลอดจนส่งเสริมใหเ้ ดก็ ไทยมีนิสยั รักการอ่านและใฝ่ รู้ใฝ่ เรียน เสาวคนธ์ วิชยั คา ผจู้ ดั ทา

แนะนำกำรใช้ หนังสือส่ งเสริมกำรอ่ำน ๑. ใหน้ กั เรียนต้งั ใจอ่านเน้ือเร่ืองจากหนงั สือส่งเสริมการอ่าน ๒. ใหน้ กั เรียนทากิจกรรมและใบงานตามที่ครูกาหนด ๓. ใหน้ กั เรียนทาแบบทดสอบหลงั เรียนในแต่ละเร่ือง

ผลกำรเรียนรู้ทคี่ ำดหวงั จบั ใจความสาคญั จากเร่ืองท่ีอ่านได้ จุดประสงค์ ๑. หาความหมายของคาและสานวนจากเร่ืองท่ีอ่านได้ ๒. ตอบคาถามจากเร่ืองท่ีอ่านได้ ๓. เรียงลาดบั เหตุการณ์จากเร่ืองที่อ่านได้ ๔. จบั ใจความสาคญั จากเร่ืองที่อ่านได้ ๕. สรุปขอ้ คิดจากเร่ืองท่ีอ่านได้

วนั นีแ้ สนยนิ ดี ครอบครัวมีควำมสุขสันต์ จะพบกนั ตำมสัญญำ พ่อแม่ทอตะวนั มุ่งทำงำนเพอ่ื กำรค้ำ คุณพ่อต้องจำกบ้ำน ด้ำนเงนิ ตรำคร้ังสำคญั อดีตมปี ัญหำ

เมืองจีนแผ่นดนิ ใหญ่ เมืองชิงไห่ไปสร้ำงสรรค์ ได้เงนิ ใช้หนีพ้ ลนั ฐำนะน้ันค่อยบรรเทำ บัดนีจ้ ะกลบั มำ ช่วยมำรดำพำหำยเศร้ำ กำรค้ำไม่ซบเซำ ลกู หำยเหงำเรำสำรำญ

คุณแม่เคยค้ำขำย เหน่ือยใจกำยอย่กู บั ร้ำน ธนำคำรลดหนีล้ ง วสั ดุก่อสร้ำงบ้ำน ขยำยร้ำนตำมประสงค์ พรุ่งนีพ้ ่อกลบั บ้ำน ควำมมัน่ คงอำจกลบั คนื ช่วยแม่ท่ีแย่ลง

ทอตะวนั เป็ นเด็กดี สิบสำมปี วยั สดชื่น ควำมดีทยี่ งั่ ยนื เพอ่ื นคนอนื่ ชื่นอรุ ำ เธอใส่ใจกำรศึกษำ โรงเรียนอยู่ไม่ไกล อกี หน้ำตำน่ำรักดี เรียบร้อยมีจรรยำ

คนื นีน้ อนไม่หลบั พ่อจะกลบั วนั พรุ่งนี้ เธอเปรมปรีด์ยิ มิ้ ละไม ตน่ื เต้นในชีวี แม่บอกให้รีบนอน เพอื่ พกั ผ่อนให้แจ่มใส รับพ่อในสนำมบนิ ต่ืนเช้ำต้องรีบไป

รุ่งเช้ำทอตะวนั แสนสุขสันต์หำยทุกข์สิ้น แต่แล้วพอได้ยนิ ข่ำวแผ่นดินไหวส่ันคลอน รำยงำนจำกปักกง่ิ มชี ำยหญิงท่ีเดอื ดร้อน ส่ีร้อยที่ม้วยมรณ์ สุดอำวรณ์พ่อดวงใจ

บำดเจบ็ กม็ ำกอยู่ เท่ำที่รู้นับหม่ืนได้ อวยพรพ่อปลอดภัย จงสิ้นไร้อนั ตรำย แม่ปลอบว่ำอย่ำร้อง พระคุ้มครองหมองสลำย เหตุกำรณ์เริ่มคลค่ี ลำย เรื่องเลวร้ำยอำจกลำยดี

ตดิ ต่อพ่อไม่ได้ ควรทำใจไม่หมองศรี ต้งั ใจเรียนให้ดี พ่อยนิ ดีสุขฤทัย จำใจไปเรียนรู้ ถำมคุณครูหนูสงสัย ครูเข้ำใจจึงเล่ำควำม แผ่นดินไหวอย่ำงไร

อนั ภยั ธรรมชำติ เรำไม่อำจไปหวงห้ำม เกดิ ได้ทุกทุกยำม เพรำะว่ำควำมโลกร้อนไง หรือเป็ นเพรำะจนี สร้ำง เขื่อนใหญ่กว้ำงเกนิ แก้ไข ได้มนี ักวจิ ัย ระบุไว้ในตำรำ

แรงกดทบั รอยแยก หรือรอยแตกโลกใบหนำ บำงคนสรุปว่ำ คงจะมำจำกเขือ่ นดิน ช่ือว่ำจื่อผงิ ฟ่ ู ชำวโลกรู้ไปทวั่ ถิ่น เขอ่ื นใหญ่อำจพงั พนิ เพรำะแผ่นดินไหวรุนแรง

รอยเลอื่ นเปลอื กโลกำ ประดงั มำทุกหนแห่ง นำ้ เขอ่ื นสะเทอื นแรง จีนเร่ิมแจ้งถึงควำมจริง เพอื่ แก้ไขในทุกส่ิง ระงบั โครงกำรไว้ จงึ ยุบทิง้ ตวั ทันใด ดินอ้มุ น้ำมำกยง่ิ

แผ่นดนิ เคลอื่ นตวั พลนั โลกจงึ ส่ันคลอนเคลอ่ื นไหว ตึกล่มล้มคลนื ไป พงั ทลำยทับผ้คู น เพรำะคุณครูสอนเหตุผล นักเรียนเร่ิมรับรู้ ข้อมูลยลอภปิ รำย ต่ำงร่วมกนั สืบค้น

ถ้ำรักสิ่งแวดล้อม จงพรักพร้อมย่อมไม่สำย เร่ืองเลวร้ำยจะกลำยดี อนุรักษ์ไม่เสื่อมคลำย ใครช่ืนชอบอย่ำหน่ำยหนี คุณครูแก้วตำมอบ จะได้มีควำมรู้ไกล ค้นคว้ำเพม่ิ อกี ที

เลกิ เรียนคุณแม่มำ ดูหน้ำตำยมิ้ สดใส บอกว่ำพ่อปลอดภัย จะกลบั ไทยอกี ไม่นำน ดใี จดุจได้แก้ว จิตผ่องแผ้วเกษมศำนต์ ครอบครัวแสนเบกิ บำน ได้พบพำนท่วั หน้ำกนั

อยำกให้วนั เวลำ หมุนเร็วกว่ำคงสุขสันต์ ให้พ่อน้ันคนื กลบั เรือน เฝ้ ำรอทุกคนื วนั ท้ังบรรดำครูและเพอื่ น ยนิ ดกี นั ถ้วนหน้ำ อย่ำแชเชือนจงร่วมใจ ครูฝำกข้อคดิ เตอื น

บ้ำนเมืองจะเป็ นสุข อย่ำได้รุกรำนป่ ำใหญ่ ธรรมชำติงดงำมไพร แผ่นดินไหวไม่กลบั มำ มนุษย์อย่เู ยน็ กำย แสนสบำยใจหรรษำ ร่วมจติ พฒั นำ ตระหนักค่ำว่ำโลกงำม

คำศัพท์ คคำำศศพั พั ทท์น์นำ่ ำ่ รรู้ ู้ ซบเซา ควำมหมำย บรรเทา สาราญ เงียบเหงา ไม่เบิกบาน ผอ่ นคลายหรือทาใหผ้ อ่ นคลายลง อุรา จรรยา สุขสบาย ชีวี อก เปรมปรี ด์ ิ มว้ ยมรณ์ ความประพฤติ อาวรณ์ ชีพ, ความเป็นอยู่ สลาย ยล สบาย,ร่ืนเริง ผอ่ งแผว้ ความตาย,สิ้นสุด เกษมศานต์ แชเชือน ห่วงใย,อาลยั ไพร แตกพงั , ทลาย หรรษา ตระหนกั มองดู เปลง่ ปลง่ั ,บริสุทธ์ิ ช่ืนชมยนิ ดี เถลไถลไม่ตรงไปตรงมา ป่ า ความรื่นเริง รู้ชดั แจง้

ใบงำนท่ี ๑ เร่ือง แผ่นดนิ ไหวแดนมงั กร คาช้ีแจง : ใหน้ กั เรียนจบั คู่หาความสมั พนั ธ์ระหวา่ งขอ้ ความดา้ นซา้ ยและขวา โดยเลือกขอ้ ท่ีสมั พนั ธจ์ าก ดา้ นขวามาใส่หนา้ ขอ้ ท่ีถูกตอ้ งทางดา้ นซา้ ย ...............๑. เกษมศานต์ ก. ความตาย,สิ้นสุด ...............๒. อาวรณ์ ข. ห่วงใย,อาลยั ................๓. อุรา ค. ความประพฤติ ................๔. เปรมปรีด์ิ ง. อก ................๕. หรรษา จ. เงียบเหงา ไม่เบิกบาน .................๖. ซบเซา ฉ. ความรื่นเริง ................๗. จรรยา ช. เปล่งปลง่ั ,บริสุทธ์ิ ................๘. มว้ ยมรณ์ ช. มองดู .................๙. ยล ฌ. ช่ืนชมยนิ ดี .................๑๐. ผอ่ งแผว้ ญ. สบาย รื่นเริง

ใบงำนที่ ๒ เรื่องแผ่นดนิ ไหวแดนมงั กร คาช้ีแจง : ใหน้ กั เรียนตอบคาถามต่อไปน้ีใหถ้ ูกตอ้ ง ๑. ตวั ละครในเร่ือง แผน่ ดินไหวแดนมงั กรมีใครบา้ งและมีลกั ษณะนิสัยอยา่ งไร ........................................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................... ๒. สภาพความเป็นอยแู่ ละครอบครัวของทอตะวนั เป็นเช่นไร ........................................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................... ๓. เพราะเหตุใดประเทศจีนจึงเกิดแผน่ ดินไหวบ่อยคร้ัง .......................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................... ๔. นกั เรียนจะมีส่วนร่วมในการอนุรักษธ์ รรมชาติไดอ้ ยา่ งไร ......................................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................................... ๕. นกั เรียนไดข้ อ้ คิดจากการอ่านแผน่ ดินไหวแดนมงั กรอยา่ งไรบา้ ง ........................................................................................................................................................................................................ .........................................................................................................................................................................................................

ใบงำนที่ ๓ แผ่นดนิ ไหวแดนมงั กร คำชีแ้ จง : ให้นกั เรียนเรียงลาดบั เหตุการณ์จากเรื่องใหถ้ ูกตอ้ งโดยนำหมำยเลขหน้ำประโยคท่ีกำหนดให้มำเขียนลงในชอ่ งว่ำงด้ำนลำ่ ง ๑. คุณครูไดฝ้ ากขอ้ คิดใหก้ บั นกั เรียนในการรักษาธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ ม ๒. ตอนเชา้ ตรู่มีรายงานข่าวจากโทรทศั นร์ ายงานวา่ ประเทศจีนในมณฑลชิงไห่ เกิดแผน่ ดินไหว ผคู้ นไดร้ ับบาดเจบ็ และเสียชีวติ ทอตะวนั กงั วลเป็นห่วงพอ่ ๓. ทอตะวนั ดีใจท่ีจะไดพ้ บของเธอในวนั พรุ่งน้ี จึงนอนไม่หลบั ๔. ครูไดอ้ ธิบายสาเหตุซ่ึงมีนกั วจิ ยั ไดค้ น้ ควา้ วา่ เกิดจากการสร้างเขื่อนที่มีขนาดใหญ่ การทาลายธรรมชาติและ สิ่งแวดลอ้ ม ๕. ทอตะวนั ไม่ไดไ้ ปรับพอ่ จึงตอ้ งไปโรงเรียน เธอไดส้ อบถามครูถึงการเกิดแผน่ ไหวในจีน ๖. ทอตะวนั ดีใจท่ีพอ่ ของเธอปลอดภยั และอยากพบพ่อในเร็ววนั ๗.ตอนเยน็ แม่มารับทอตะวนั พร้อมกบั บอกข่าวดีวา่ พ่อปลอดภยั ๘. นกั เรียนสนใจในเรื่องแผน่ ดินไหว ครูแกว้ ตาไดม้ อบหมายใหไ้ ปศึกษาคน้ ควา้ เพอ่ื ทารายงาน ๙. คุณครูและเพ่อื น แสดงความยนิ ดีกบั ทอตะวนั ๑๐. ทอตะวนั เป็นนกั เรียนช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ ๑ พ่อของเธอไปทางานท่ีประเทศจีน แม่มีอาชีพคา้ ขาย

ใบงำนท่ี ๔ เร่ืองแผ่นดนิ ไหวแดนมงั กร คำชีแ้ จง : ให้นกั เรียนเขียนจบั ใจความสาคญั ของเรื่อง แผน่ ดินไหวแดนมงั กร

ใบงำนท่ี ๕ เรื่องแผ่นดนิ ไหวแดนมังกร คาช้ีแจง : ใหน้ กั เรียนเขียนแผนผงั ความคดิ แนวคิดท่ีไดจ้ ากเรื่องท่ีอ่านเพอื่ นาไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวติ ประจาวนั

แบบทดสอบ เร่ือง แผ่นดนิ ไหวแดนมังกร คำชี้แจง ให้นักเรียนเขยี นเครื่องหมำย X ทับตวั อกั ษรหน้ำคำตอบท่ีถูกต้อง ๑. เพราะเหตุใดพ่อของทอตะวนั จึงตอ้ งไปทางานท่ีประเทศจีน ก. เพอ่ื รับตาแหน่งใหม่ ข. เพอื่ เพมิ่ รายไดใ้ หก้ บั ครอบครัว ค. เพ่ือไปขายสินคา้ วสั ดุก่อสร้าง ง. เพอ่ื ไปฝึกพฒั นาฝีมือแรงงาน ๒. นกั วจิ ยั ไดว้ เิ คราะหส์ าเหตุการเกิดแผน่ ดินไหวในจีนเกิดจากสาเหตุใดสาคญั ท่ีสุด ก. การบุกรุกป่ าไม้ ข. การเกิดภาวะแหง้ แลง้ ค. การสร้างเข่ือนขนาดใหญ่ ง. การสร้างตึกอาคารท่ีสูง ๓. ใหน้ กั เรียนอ่านขอ้ ความ แลว้ เรียงลาดบั เหตุการณ์ก่อนหลงั ใหถ้ กู ตอ้ ง (๑) มีนกั วจิ ยั ไดว้ เิ คราะหส์ าเหตุของการเกิดแผน่ ดินไหวเกิดจากสร้างเขื่อนขนาดใหญ่ (๒) มีรายงานการเกิดแผน่ ดินไหวในมลฑลชิงไห่ ผคู้ นบาดเจบ็ มากมาย (๓) ทอตะวนั สงสยั สาเหตุการเกิดแผน่ ดินไหวในจีน ครูแกว้ ตาอธิบาย (๔) ทอตะวนั ดีใจท่ีพอ่ ของเธอจะเดินทางกลบั จากประเทศจีนจนนอนไม่หลบั (๕) เข่ือนขนาดใหญ่กดทบั รอยแตกของเปลือกโลก เมื่อเปลือกโลกเคล่ือนตวั น้าในเข่ือนจึงสะเทือนแรง ก. ๔ ๒ ๑ ๓ ๕ ข. ๒ ๑ ๔ ๓ ๕ ค. ๔ ๒ ๓ ๑ ๕ ง. ๒ ๑ ๔ ๓ ๕

๔. เพราะเหตุใดจีนจึงยกเลิกโครงการในการสร้างเข่ือน ก. เพราะทราบถึงสาเหตุของการเกิดแผน่ ดินไหวในจีนบ่อยคร้ัง ข. เพราะถูกคดั คา้ นจะประเทศเพอื่ นบา้ น ค. เพราะสิ้นเปลืองงบประมาณมาก ง. เพราะกกั เกบ็ น้าไวไ้ ดไ้ ม่มาก ๕. จากคาประพนั ธต์ ่อไปน้ี นกั เรียนคิดวา่ แม่ของทอตะวนั มีลกั ษณะนิสัยอยา่ งไร แม่ปลอบวา่ อยา่ ร้อง พระคุม้ ครองหมองสลาย เหตุการณ์เร่ิมคลี่คลาย เร่ืองเลวร้ายอาจกลายดี ก. เป็นคนชอบโกหก พดู ไม่ตรงความจริง ข. เป็นคนมีสติ คิดไตร่ตรอง มีเหตุผล ค. เป็นคนแกไ้ ขปัญหาเฉพาะหนา้ เก่ง ง. เป็นคนรักและเอาใจใส่ลูก ๖. แนวคิดสาคญั ที่สุดของเรื่องคือขอ้ ใด ก. แนวคิดการลดโลกร้อนดว้ ยมือเรา ข. แนวคิดสาเหตุและการป้ องกนั เหตุการณ์แผน่ ดินไหว ค. แนวคิดการสร้างความสมดุลใหก้ บั ธรรมชาติ ง. แนวคิดการสร้างความร่วมมือการประหยดั พลงั งาน

๗. คาประพนั ธ์ในตอนใดท่ีทาใหแ้ สดงใหเ้ ห็นถึงการป้ องกนั เหตุการณ์แผน่ ดินไหวไดด้ ีท่ีสุด ก. อนั ภยั ธรรมชาติ เราไม่อาจไปหวงหา้ ม เกิดไดท้ ุกทุกยาม เพราะวา่ ความโลกร้อนไง ข. ระงบั โครงการไว้ เพ่ือแกไ้ ขในทุกสิ่ง ดินอุม้ น้ามากยง่ิ จึงยบุ ทิง้ ตวั ทนั ใด ค. มนุษยอ์ ยเู่ ยน็ กาย แสนสบายใจหรรษา ร่วมจิตพฒั นา ตระหนกั ค่าวา่ โลกงาม ง. ถา้ รักส่ิงแวดลอ้ ม จงพรักพร้อมยอ่ มไม่สาย อนุรักษไ์ ม่เสื่อมคลาย เร่ืองเลวร้ายจะกลายดี ๘. ใจความสาคญั ท่ีสุดท่ีผแู้ ต่งตอ้ งการบอกผอู้ ่าน คือคาประพนั ธใ์ นบทใด ก. บา้ นเมืองจะเป็นสุข อยา่ ไดร้ ุกรานป่ าใหญ่ ธรรมชาติงดงามไพร แผน่ ดินไหวไม่กลบั มา ข. อยากใหว้ นั เวลา หมุนเร็วกวา่ คงสุขสนั ต์ เฝ้ ารอทุกคืนวนั ใหพ้ อ่ น้นั คืนกลบั เรือน ค. แผน่ ดินเคล่ือนตวั พลนั โลกจึงส่นั คลอนเคลื่อนไหว ตึกล่มลม้ คลืนไป พงั ทลายทบั ผคู้ น ง. อนั ภยั ธรรมชาติ เราไม่อาจไปหวงหา้ ม เกิดไดท้ ุกทุกยาม เพราะวา่ ความโลกร้อนไง

๙. นกั เรียนจะมีวธิ ีการใดเพื่อช่วยลดการเกิดแผน่ ดินไหว ก. ศกึ ษาวจิ ยั ถึงปัญหาสาเหตุท่ีแทจ้ ริงของการเกิดแผน่ ดินไหว ข. ทารายงานการคน้ ควา้ เพมิ่ เติมเรื่องแผน่ ดินไหว ค. อ่านศกึ ษาคน้ ควา้ จากหอ้ งสมุดและอินเตอร์เนต็ ง. ร่วมอนุรักษธ์ รรมชาติ พลงั งาน และส่ิงแวดลอ้ ม ๑๐. ขอ้ คิดที่ไดจ้ ากเร่ืองคือขอ้ ใด ก. แผน่ ดินไหวจะไม่เกิดข้ึนหากเราช่วยกนั อนุรักษธ์ รรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม ข. แผน่ ดินไหวเกิดข้ึนไดต้ ลอดเวลาไม่อาจแกไ้ ขได้ ค. แผน่ ดินไหวไม่รู้วา่ เกิดมาจากสาเหตุใด ง. แผน่ ดินไหวเกิดข้ึนเฉพาะเมืองจีน

เฉลยแบบทดสอบ เรื่องควำมเศร้ำของหมี ๑. ข ๖. ข ๒. ค ๗. ง ๓. ค ๘. ก ๔. ก ๙. ง ๕. ข ๑๐. ก

แหล่งอ้ำงองิ กศุ ยา แสงเดช. หนังสือส่งเสริมกำรอ่ำน. กรุงเทพฯ : แมค็ , ๒๕๔๘. ผดุง อารยะวญิ ญู. นวตั กรรมสื่อกำรเรียนรู้ ชุด อ่ำนเขยี นเรียนคล่อง อ่ำนจบั ใจควำมสำคญั . นครปฐม : ไอคิว บุคส์ เซ็นเตอร์, มมป. พิกลุ พิมโคตร. กำรอ่ำนจบั ใจควำมอย่ำงสร้ำงสรรค์. กรุงเทพฯ : ไทยวฒั นาพานิช, มมป. รังสิมนตุ์ ฉิมรักษ.์ กำรเขยี นหนังสือส่งเสริมกำรอ่ำน. กรุงเทพฯ : สุวีริยาสาส์น, ๒๕๕๐.