Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore กาฬสินธุ์ศึกษา: เอกสารประกอบการเรียน

กาฬสินธุ์ศึกษา: เอกสารประกอบการเรียน

Published by golf.chaimongkol, 2020-11-18 16:58:22

Description: งานนำเสนอ1

Search

Read the Text Version

PRAEKWalasAin เอกสารประกอบการเรียน



รจู้ กั กบั ผา้ ไหมแพรวา... “แพรวา” เปนชื่อของผาไหมทอมือทองถ่ินชนิดหน่ึงนิยมทอดวยไหมท้ังผืน มีสีสัน ลวดลายที่หลากหลาย ซ่ึงมีความเปนมาควบคูกับชาวผูไทจากแควนสิบสองจุไท ท่ีนิยมใชเปน เคร่ืองแตง กาย ตอ มาเมือ่ ประมาณ 300 ปทผ่ี า นมา ชาวผูไทกลุม นไ้ี ดอพยพ เขาสูบริเวณภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย โดยต้ังหลักแหลงอยูบริเวณ อําเภอคํามวง จังหวัดกาฬสินธุ พรอมกับการนําเอาวัฒนธรรมการทอและการใชผาไหม แพรวาเปน สวนประกอบของการแตง กายเขามาดวย ผาแพรวาไดรับการสนับสนุนและสงเสริมจากโครงการศูนยศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจาฯ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปหลวง เม่ือคร้ังเสด็จเย่ียมพสกนิกรชาวอําเภอคํามวง เมื่อป พ.ศ. 2520 ไดทอดพระเนตรเห็นชาวภูไท บานโพน แตงตัวโดยใชผาแพรวาหมตามแบบสไบเฉียง หรือ เรียกวา ผาเบ่ียง ไดทรงสนพระทัยมากจึงโปรดใหมีการสนับสนุน และไดมีพระราชดําริใหขยายหนาผา ใหกวางขึ้น เพ่ือที่จะไดนําไปใชเปนผาผืนสําหรับตัดเส้ือผาได อีกท้ังพัฒนาลวดลายใหเหมาะสมตาม ความตองการของตลาด การพัฒนาการทอผาแพรวาเกิดขึ้นเพราะพระบารมีของสมเด็จพระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปหลวงที่ไดทรงทอดพระเนตรเห็นความงาม และคุณคาแหง ศลิ ปะชน้ิ นี้ในคร้งั นน้ั

“ผาแพรวาเปนผาทอดวยเสน ไหม แตมีลักษณะพิเศษกวาผาไหมอ่ืน ๆ คือเปนผืนผาท่ีมีความงามวิจิตรกวาผา ไหมท่วั ไป จนไดรบั การขนานนามวา “ราชินีแหง ไหมไทย” เพราะเกิดจากกระบวนการผลิตทีพ่ ิถพี ถิ ัน ท้ังดานการเลือกใชวัสดุ คือ ใชไหมที่มี เสนเล็กละเอียด ท่ีเรียกวาไหมนอยหรือ ไหมยอด และการทําใหเกิดลวดลายอยาง สละสลวยอยา งประณตี บรรจง” แพรวา หมายถึงอะไร... แพร หรือ แพ (ภาษาอีสาน) แปลวา ผาที่ยังไมไดแปรรูปใหเปนเส้ือ หรือซง (กางเกง) มี ลักษณะเปน ผนื ผา ทเ่ี สร็จจากการทอ มกั เรยี กช่อื แตกตา งกนั ออกไปตามลักษณะวัสดุท่ีใช เชน แพรไหม แพรฝา ย แพรอีโป เปน ตน วา แปลวา ขนาดความยาวของผาทอที่ชาวผูไทใชสําหรับการเบ่ียงสไบทับผาเส้ือสีพ้ืนอีกครั้ง หน่งึ จงึ ทอใหมขี นาดความยาวราว 1 วาของผใู ช ผา้ ไหมแพรวา มาจากไหน... ผาไหมแพรวาเปนผาทอมืออันเปนเอกลักษณของชาวผูไทหรือภูไท การทอผาแพร วามมี าพรอ มกับวฒั นธรรมของชาวภไู ท ซง่ึ เปน ชนกลมุ หน่งึ มถี ่ินกําเนดิ ในบรเิ วณแควน สบิ สองจุไทย (ดนิ แดนสวนเหนือของลาว และ เวียดนาม ซ่ึงติดตอกับดินแดนภาคใตของจีน) อพยพเคล่ือนยายผานเวียดนาม ลาว แลวขามฝงแมนํ้าโขงเขามาตั้งหลักแหลงอยูแถบ เทือกเขาภูพานทางภาคอีสานของไทย ซ่ึงสวนใหญอยูในจังหวัดกาฬสินธุ นครพนม มุกดาหาร สกลนคร ชาวผูไทยังคงรักษาวัฒนธรรมประเพณีเกี่ยวกับการแตงกายและการทอผาไหมท่ีมี ภูมิปญญาในการทอดวยการเก็บลายจากการเก็บขิด และการจก ที่มีลวดลายโดดเดน ท่ีมี ภมู ปิ ญญาทีไ่ ดรับการถายทอดมาจาก บรรพบรุ ุษและพัฒนามาอยา งตอเนื่อง ผาแพรวาจึง เปรียบเสมอื นเปนสญั ลกั ษณของกลุม ชนทส่ี ืบเช้อื สายมาจาก กลุม ภูไท

สีสนั งามตาในผา้ แพรวากาฬสินธุ.์ .. สีที่ใชยอมในสมัยโบราณใชสีจากธรรมชาติจาก ราก ลําตน ใบ เปลือก แกน เมล็ด ดอก และผล แตละสวนของตนไม อายุของตนไม อายุของตนไมและฤดูกาล จะทําใหสี ยอมไมเหมือนกัน นอกจากนั้นยังข้ึนอยูกับน้ําดางที่ใชผสมสี ทําใหสียอมแตกตางกันไป เดมิ ผา ไหมแพรวาทอดว ยสแี ดง และสธี รรมชาตทิ ่ใี ช สีแดง ไดจ ากครง่ั สีคราม ไดจากตน คราม สีเหลือง ไดจากแกนขนนุ ขม้นิ ชัน ตน เข สีเขียว ไดจากเปลอื กสมอ ใบหกู วาง สมี วงออน ไดจ ากลกู หวา สดี าํ ไดจ ากลกู มะเกลอื

...ลวดลายในผา้ แพรวากาฬสินธุ์ ลวดลายที่ปรากฏบนผาทอแพรวาท่ีถือวาเปนเอกลักษณ ของผาประเภทน้ี จะประกอบดว ยตัวลายทั้งหมด 3 สว น ดงั นี้ 1 ลายหลกั 2 ลายคัน่ หรอื ลายแถบ 3 ลายชอเชงิ ปลาย หรอื ลายเชิงผา ลักษณะลายผาของแพรวาท่ีทอในปจจุบัน แบงเปน 3 ประเภทใหญๆ ไดแก ผา แพรวาลายลวง ผาแพรวาลายจก และผา แพรวาลายเกาะ 1 ผา แพรวาลายลว ง ผาแพรวาทมี่ ีลวดลายเรยี บงา ย มีสองสี สหี นึ่งเปน สีพนื้ สว นอกี สเี ปน ลวดลาย 2 ผา แพรวาลายจก ผา แพรวาลายลว งท่มี ีการเพมิ่ ความพเิ ศษ โดยการจกเพิ่มดอกเขา ไปในลายลว งบนผืนผา เพื่อแตมสีสนั ใหสวยงามยง่ิ ขึ้น แตส ีจะไม หลากหลายสดใสเหมอื น แพรวาลายเกาะ 3 ผา แพรวาลายเกาะ ผาแพรวาทม่ี ีลวดลายและสสี นั หลายสีเกาะ เกย่ี วพันกนั ไป ลวดลายท่ใี ชท อแพรวาลายเกาะสว นใหญ เปนลายดอกใหญซ ึ่งเปนลายหลกั ของการทอผา แพรวา อาจจะทอไมใหซ ํ้าลายกนั เลยในแตล ะแนวก็ได

ลมหายใจของผา้ ไหมแพรวากาฬสินธ.ุ์ .. คาํ สอน สระทอง: ศิลปิ นแห่งชาติ สาขาทศั นศิลป์ (ประณีตศิลป์ -ศิลปะผา้ ทอ) คําสอน สระทอง เปนศิลปนพ้ืนบานที่คนกาฬสินธุเคารพนับถือ ไมใชเพราะวาเปนผูมี ชื่อเสียง แตเพราะฝมือและความรูดานการทอผาแพรวาที่เขาข้ันบรมครู ทอผาแพรวาผืนงามเปนที่ ประจักษกนั คนทีพ่ บเหน็ มาแลว นับไมถ ว น ในอดตี แพรวาจะถกู ทําเปน ผาสไบ เพราะชาวภไู ทเชอื่ วา ผา แพรวานนั้ เปนของสูง จะทําเฉพาะ ผาสไบ เสื้อ แตไมทําเปนผาซ่ิน แตปจจุบันนี้แพรวาไมไดเปนเพียงผาสไบพาดไหลสําหรับหญิงชาวภู ไทเทา น้ัน เพราะหลงั จากทสี่ มเดจ็ พระราชนิ ที รงรบั สงั่ ใหทอผา แพรวา หลังจากท่ีพระบาทสมเด็จพระนางเจาฯ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลท่ี 9 ไดตามเสด็จ ในหลวงภูมิพล เย่ียมราษฎรท่ี อ. คํามวง จ. กาฬสินธุ เม่ือป พ.ศ. 2520 พระองคไดรับส่ังวา ผาแพรวานั้นสวยงาม ประณีต และเปนเอกลักษณของคนท่ีนี่ จึงอยากใหทอผาเพ่ือรักษา ภูมิปญญาของบรรพบุรุษเอาไว หลังจากน้ันมา คําสอนและพี่นองชาว อ. คํามวง จึงมีอาชีพ ทอผา แพรวา และกลายเปนศลิ ปน เอกผรู อบรูเรื่องผาทอภูไทมาจนถงึ บดั นี้ นอกจากน้ีพระองคยังทรงใหทอเปนผาซิ่นหลายสี เพื่อใหคนทั่วไปไดใช และจับตองได ปจจุบันจึงมีผาแพรวาหลากสี หลากลวดลาย บางลายก็ดูทันสมัยขึ้น คําสอนบอกวาเปน เพราะพระมหากรุณาธคิ ุณของสมเดจ็ พระราชินี ทท่ี าํ ใหเธอมีเชนทกุ วนั นี้ ที่มา: nairobroo.com/travel/tips-travelers/คาํ สอน-สระทอง

______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________

PraewaกMิจกaรsรtมeทr่ี p1iece คําสงั่ : จงออกแบบลวดลายผา้ ไหมแพรวากาฬสนิ ธุ์ ขั้นตอนการทํากิจกรรม 1. นักเรียนแบง กลุม ออกเปน 6 กลุม กลุมละเทา ๆ กัน 2. นักเรียนศกึ ษาองคประกอบของผา ไหมแพรวากาฬสนิ ธุ 3. นักเรยี นรว มกนั ออกแบบผาไหมแพรวาฯ จากลวดลายท่ีครกู าํ หนดให 4. นกั เรยี นแตล ะกลมุ นาํ เสนอผลงานผาไหมแพรวาหนา ช้นั เรยี น โดยอธิบายองคป ระกอบ ดังนี้ 4.1) สี 4.2) ลายหลัก 4.3) ลายค่นั 4.4) ลายเชงิ ปลาย 4.5) แรงบนั ดาลใจ

PraewaกิจกMรรoมทd่ี e2rn คําสงั่ : จงออกแบบผลิตภณั ฑท์ ี่ทําหรือไดร้ บั แรงบนั ดาลใจจากผา้ ไหม แพรวากาฬสินธุ์ ขน้ั ตอนการทํากิจกรรม 1. นักเรียนแบงกลมุ ออกเปน 5 กลมุ กลุมละเทา ๆ กนั 2. นกั เรยี นออกแบบผลติ ภณั ฑท่ที าํ หรอื ไดร บั แรงบันดาลใจจากผาไหมแพรวากาฬสนิ ธุ ตามใบกจิ กรรมท่ี 2 3. นกั เรียนแตล ะกลมุ นาํ เสนอผลิตภณั ฑ Modern Praewa หนา ช้ันเรียน 4. นักเรยี นแตละคนรว มกันโหวตผลติ ภณั ฑท ช่ี น่ื ชอบเปนสนิ คา OCOP (One Classroom One Product) Name Design

Usability __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ Praewa Application __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ Production Cost 1) _____________________________________ ราคา ____________ บาท 2) _____________________________________ ราคา ____________ บาท 3) _____________________________________ ราคา ____________ บาท 4) _____________________________________ ราคา ____________ บาท 5) _____________________________________ ราคา ____________ บาท 6) _____________________________________ ราคา ____________ บาท 7) _____________________________________ ราคา ____________ บาท 8) _____________________________________ ราคา ____________ บาท รวม Price






Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook