1 บทนำเรื่อง ประเทศไทยตอ้ งเผชิญกบั สงครามอินโดจีนในช่วงรอยต่อระหวา่ งปลายปี พ.ศ.๒๔๘๓ ถึงตน้ ปี ถดั ไป ซ่ึงไดก้ ่อใหเ้ กิดวรี กรรมอนั เล่ืองชื่อลือชานน่ั คือ “ ยทุ ธนาวที ี่เกาะชา้ ง “ เมื่อวนั ท่ี ๑๗ มกราคม พ.ศ.๒๔๘๔ การ สู้รบไดย้ ุติลงเมื่อญ่ีป่ ุนเสนอตวั เป็ นผูไ้ กล่เกล่ียขอ้ พิพาทระหวา่ งไทยกบั ฝร่ังเศส ความสงบในบา้ นเมืองดารงอยู่ ไดไ้ ม่ถึงปี กลางดึกคืนวนั ท่ี ๘ ธนั วาคม พ.ศ.๒๔๘๔ แผน่ ดินไทยก็ตอ้ งตกอยูใ่ นภาวะจายอมเขา้ สู่สงครามมหา เอเชียบูรพาซ่ึงกินเวลายาวนานหลายปี เบ้ืองหลงั ของการท่ีประเทศไทยสามารถฝ่ าฟันมรสุมจากวิกฤตการณ์ ต่างๆท้งั ในระหว่างสงครามและภายหลงั เม่ือญ่ีป่ ุนยอมแพ้ ทาให้ไทยตอ้ งเขา้ สู่การเจรจาต่อรองกบั ประเทศ มหาอานาจท่ีเคยเป็นเจา้ อาณานิคมในแถบน้ีมาก่อน จนกระทง่ั บรรลุขอ้ ตกลงที่ส่งผลกระทบนอ้ ยท่ีสุดต่อไทยได้ น้นั กม็ าจากคุณูปการของบรรพชนในยคุ น้นั ที่ไดเ้ สียสละอยา่ งยิง่ ยวดในการปิ ดทองหลงั พระ และใชส้ ติปัญญา พาชาติใหร้ อดพน้ จากปากเหยีย่ วปากกาของมหาสงครามมาไดอ้ ยา่ งราบรื่น นบั เป็ นผลงานอนั ยิ่งใหญ่ที่สมควร จะไดม้ ีการจดจารจารึกไวเ้ พื่อเป็ นเกียรติและศกั ด์ิศรีของบรรดาชาวไทยรุ่นก่อนที่ช่วยกนั ทา “หน้าท่ีพลเมือง “ อยา่ งเตม็ กาลงั ความสามารถ วรี กรรมที่ไม่อาจลืมเลือนไดอ้ ีกประการหน่ึง นน่ั ก็คือ เรือดาน้าท้ั งส่ีลา ซ่ึงไดร้ ับการต้งั ชื่อจากตวั เอก ในวรรณคดีไทย ไดแ้ ก่ เรือดาน้ามจั ฉาณุ เรือดาน้าวริ ุณ เรือดาน้าสินสมุทร และ เรือดาน้าพลายชุมพล ซ่ึงแมม้ ี ขนาดเล็กเหมาะสมกบั อ่าวไทยซ่ึงคอ่ นขา้ งต้ืน แตก่ ส็ ามารถดาน้าลึกไดค้ ราวละ ๑๒ ชวั่ โมง รวมท้งั แล่นออกไป ทะเลฝ่ังอนั ดามนั ถึงอา่ วเมาะตะมะ ลาดตระเวนสืบขา่ วลบั อยา่ งทรหดสมภาคภูมิเรือหลวงแห่งราชนาวไี ทย ท้งั หลายท้งั ปวงล้วนเป็ นแรงบนั ดาลใจให้ผูเ้ ขียนถ่ายทอดเรื่องราวต่างๆออกมาในรูปของนิยายเชิง ประวตั ิศาสตร์ เพอื่ ใหผ้ อู้ ่านไดร้ ับท้งั อรรถรสและความเพลิดเพลินไปดว้ ยในขณะเดียวกนั อน่ึง ประเดน็ ท่ีน่าสนใจอีกประการหน่ึงนอกเหนือไปจากเร่ืองของสงครามก็คือ การคา้ ขายทางน้าของ ผคู้ นในยคุ น้นั โดยขบวนเรือเอ้ียมจุ๊นท่ีข้ึนล่องไปตามแม่น้าสายหลกั หลายสาย ซ่ึงผูเ้ ขียนก็ไดร้ ับแรงบนั ดาลใจ เพิ่มเติมในเรื่องน้ีจากท่านผูใ้ หญ่ผูซ้ ่ึงผา่ นร้อนผา่ นหนาวประสบภยั ยามสงครามอยูบ่ นเรือเอ้ียมจุ๊น เป็ นอดีตท่ี ประทบั ใจและตราตรึงอยใู่ นความทรงจามิลืมเลือน ผเู้ ขียนจึงตอ้ งขอกราบขอบพระคุณ คุณอา มนสั อาทมาท ไว้ ณ ท่ีน้ี ดว้ ย เร่ิมบทประพนั ธ์ ณ วนั จนั ทร์ที่ ๑๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ เวลา ๒๑.๑๒ น.
2 สะดุดรักริมคลอง บทท่ี 1 ..........อากาศยามเชา้ ใกลร้ ุ่งยงั คงเยน็ ยะเยอื ก ทาใหร้ ่างผอมบางที่นงั่ พายอยกู่ ลางลาเรือใชม้ ือขา้ งหน่ึงขยบั ผา้ คลุม ไหล่ใหก้ ระชบั ย่ิงข้ึน หมอกขาวจางๆลอยออ้ ยอิ่งเป็ นแนวยาวราวกบั ภาพวาด ทาให้ชายวยั กลางคนท่ีอยทู่ า้ ยเรือ ถึงกบั ตอ้ งชะเงอ้ คอเพง่ พนิ ิจหาพิกดั เบ้ืองหนา้ ปลายเดือนสิบสองแลว้ แต่น้ายงั คงไหลหลากพาเรือล่องละล่ิวฉลุย ผอ่ นแรงไดเ้ ป็นอยา่ งดีช่วงกลางคลอง แต่พอแนวราไรริมตล่ิงเร่ิมปรากฏข้ึนในคลองจกั ษุ ฝี พายผชู้ านาญกลางลา เรือกห็ นั ไปทาสัญญาณกบั คนขา้ งหลงั แลว้ ช่วยกนั คดั กราบเรือให้หนั เขา้ หาเป้าหมายจนกระทงั่ ใกลถ้ ึงท่าน้าท่ีดู วงั เวงสงบเงียบ สิ่งมีชีวิตเดียว ณ ท่ีน้นั คือร่างที่เห็นตะคุ่มๆอยูบ่ นศาลา ชายที่คดั ทา้ ยเรือเอ้ือมมือไปควา้ ขอบ บนั ไดยดึ ไว้ เพ่ือใหห้ ญิงสาวกา้ วข้ึนไปไดโ้ ดยสะดวกในขณะที่เธอไม่ลืมหนั มาสงั่ ความ “ ลุงสนเอาเรือเขา้ ลาประโดงลาเลียงผลไมล้ งเลยนะจะ๊ เมื่อคืนคดั ขนาดใหแ้ ลว้ ลุงจะไดร้ ีบไปตลาด “ “ ครับๆ “ “ ทาไมแม่ตอ้ งลงมารอขา้ งล่างล่ะคะ หนาวออกค่ะ “ ผูม้ าใหม่ถอดหมวกสานวางลงบนมา้ ยาว ก่อนที่ จะตรงเขา้ สวมกอดร่างที่นง่ั ‘คอยท่า’ อยบู่ นศาลา “ แมล่ งมาคนเดียว คุณยายเป็นห่วงแย่ ผา้ คลุมไหล่ก็ไม่ไดเ้ อา มาดว้ ย เด๋ียวหวดั จะถามหานะคะ “ คนพูดตวดั ผา้ ท่ีคลุมไหล่ตวั เองอยูใ่ หอ้ อ้ มไปคลุมร่างมารดาแทนพลางถาม เบาๆ “ แมม่ านง่ั อยนู่ านเท่าไหร่แลว้ คะเนี่ย ปี น้ีน้าหลากมาก หนาวนานจงั “ หญิงสาวห่อตวั ไปก็ใชม้ ือลูบหลงั ผใู้ หก้ าเนิดไปดว้ ยเพ่อื เพม่ิ ความอบอุน่ ซ่ึงกนั และกนั “ แมเ่ ห็นหมอกลงจดั กลวั เรือจะไปชนอะไรเขา้ ....” พูดยงั ไม่ทนั จบ อีกฝ่ ายก็หวั เราะขดั ข้ึนทนั ที “ หนูไม่ไดไ้ ปตามลาพงั สักหน่อย มีลุงสนไปดว้ ย สองฝีพายมือฉมงั อยา่ งน้ี แม่ยงั ไม่ไวใ้ จอีกหรือคะ “ “ แม่ก็ห่วงไปตามประสานน่ั แหละจะ้ ไวม้ ีลูกแลว้ ก็จะรู้เอง “ ผเู้ ป็ นมารดาหนั ไปคอ้ นบุตรสาว “ ข้ึน เรือนกนั เถอะ อยา่ ลืมหยบิ ‘ มาลานาไทย ‘ ของท่านผนู้ ากลบั บา้ นดว้ ยล่ะ “ พดู จบก็หวั เราะเบาๆ อาณาบริเวณท่ีแม่ลูกคูน่ ้ีกาลงั เดินออกมาจากศาลาท่าน้า เป็ นเขตพ้ืนที่ท่ีชาวสวนชาวเรือเรียกขานกนั วา่ ‘ บางสวนกลาง ‘ ซ่ึงอยรู่ ะหวา่ ง ‘ บางสวนใน ‘ และ ‘ บางสวนนอก ‘ คลองที่ไหลผา่ นน้นั เช่ือมต่อกบั แม่น้า เจา้ พระยา ใกลป้ ากคลองคือบางสวนนอก ส่วนทา้ ยคลองท่ีออกไปสู่คลองขดุ คือบางสวนใน ระหวา่ งสามสวนมี ร้ัวรอบขอบเขตตามธรรมชาตินนั่ ก็คือลาประโดง แบ่งสัดแบ่งส่วนเป็ นท่ีรู้กนั มาแต่ไหนแต่ไร ผคู้ นในเรือกสวน
3 ทางฝ่ังน้ีจึงอยูร่ ่วมกนั มาอยา่ งสงบสุขแบบถอ้ ยทีถอ้ ยอาศยั กนั ฝั่งตรงขา้ มคือตลาดใหญ่และท่าจอดเรือคา้ ขาย สินคา้ ทว่ั ไป แต่หากเป็ นประเภท ขา้ ว ฟื น ไมท้ ่อน เสาเข็ม ถ่าน เกลือ น้าตาล ก็จะตอ้ งรอขบวนเรือเอ้ียมจุ๊นที่ โยงล่องลงมาจาก ปากน้าโพ สิงห์บุรี หนั คา สีกุก ลานเท หรือท่ีข้ึนมาจาก เดิมบางนางบวช สามชุก บางปลามา้ สองพี่นอ้ ง มาชุมนุมกนั ท่ีท่าน้าวดั สมอรายซ่ึงไดก้ ลายเป็นตลาดน้าใหญท่ ่ีซ่ึงขบวนเรือเอ้ียมจุน๊ จากทุกสารทิศพา กนั มาคา้ ขายแลกเปลี่ยนสินคา้ และจอดเรียงรายกนั แบบนอนคา้ งอา้ งแรมจนกวา่ ระวางบรรทุกจะวา่ งเปล่า จึงจะ หาซ้ือสินคา้ จากพระนครกลบั ไปขายตอ่ ที่จงั หวดั ของตน หมุนเวยี นกนั อยอู่ ยา่ งน้ีเป็นประจา ดว้ ยประการฉะน้ี ผคู้ นท้งั สามสวนท่ีอยใู่ นลาคลองอนั แสนสงบจึงมิไดข้ าดแคลนเท่าใดนกั ตรงกนั ขา้ ม ตลาดน้าวดั สมอรายกลับเป็ นแหล่งหารายได้ของชาวสวนในการนาพืชผกั สวนครัว ผลไม้หลากชนิด บุหรี่ ตะพานโพ ไปขายรวมท้งั น้ามนั ปลาซิวปลาสร้อยท่ีใชเ้ ติมตะเกียงเจา้ พายุ ซ่ึงพวกเรือเอ้ียมจุ๊นท่ีข้ึนล่องไม่มีพ้ืนท่ี และความสะดวกในการต้งั เตาเคี่ยวน้ามนั ไวใ้ ชเ้ อง อาณาเขตพ้ืนที่ของบางสวนกลางน้นั ทิศเหนือดา้ นในเป็ นสวนผลไมท้ ี่มีลาประโดงหล่อเล้ียงอยูเ่ ป็ น ระยะๆ ดา้ นทิศตะวนั ออกติดกบั อู่ซ่อมเรือ จากทา่ น้าทางทิศใตม้ ีทางเดินเล็กๆอยรู่ ะหวา่ งแนวดอกไมน้ านาพนั ธุ์ ท้งั ไมใ้ หญ่ ไมส้ วยงาม และไมห้ อมสารพดั นาไปสู่ระเบียงสี่ทิศรอบบา้ นอนั เป็ นเอกลกั ษณ์เฉพาะของเรือน ริมน้ามาแต่คร้ังโบราณ จากระเบียงบนช้นั สองมองเห็นไดท้ ้งั ลาคลองดา้ นหนา้ และเม่ือเดินออ้ มไปทางดา้ นหลงั ก็สามารถเฝ้ามองสอดส่องสวนผลไมไ้ ดอ้ ยา่ งทว่ั ถึง จึงเป็ นเคหสถานท่ีร่มรื่นเช่นเดียวกบั ที่เรียงรายอยูท่ ว่ั ไป ตลอดลาคลอง รูปทรงเป็นแบบเรือนป้ันหยามีแผน่ ไมฉ้ ลุเป็นลวดลายต่างๆคลา้ ยผา้ ลูกไมร้ ะบายเป็ นเชิงรายรอบ ตามขอบชายคา ตวั เรือนมีหนา้ ต่างกวา้ งขวางเพ่อื ใหล้ มโกรกเยน็ สบาย คิว้ หลงั คางดงามดว้ ยฝี มือช่างเมืองเพชรที่ เลื่องชื่อ ชาวเรือที่พายผา่ นไปมาจึงมกั หนั มามอง ‘ เรือนริมน้า ‘ แห่งน้ีดว้ ยความช่ืนชมอยเู่ สมอ สองแม่ลูกพากนั เดินไปตามทางเล็กๆท่ีมีไมด้ อกส่งกลิ่นหอมกาจายอยูต่ ลอดทางไปจนจรดตีนบนั ได คุณสิรีกม้ ลงลา้ งเทา้ ขา้ งโอ่งใบยอ่ มก่อนที่จะกา้ วนาข้ึนไปโดยมีสิธารตามไปติดๆ เมื่อกา้ วขา้ มธรณีประตูก็เป็ น ห้องโถงใหญ่สาหรับรับแขก กินขา้ ว และทาภารกิจต่างๆ เช่น มวนบุหรี่ใบตอง เป็ นตน้ พ้ืนไมแ้ ผน่ ใหญ่มนั ปลาบดว้ ยการดูแลเป็นอยา่ งดี ถดั กลางเรือนเขา้ ไปไม่มากทาเป็ นยกพ้ืนขนาดพอเหมาะสาหรับท่านเจา้ ของเรือน นงั่ พกั ผอ่ นตามอธั ยาศยั หญิงสาวคุกเขา่ ลงใกลๆ้ ยกพ้นื ขณะท่ีผอู้ าวโุ สสูงสุดกาลงั สาละวนอยกู่ บั เช่ียนหมากตรงหนา้ “ คุณยาย หาอะไรคะ? “ ผเู้ อย่ ถามชะโงกตวั ข้ึน ทาใหอ้ ีกฝ่ ายเลิกแวน่ มอง “ ออ้ ...ยายหนูมาแลว้ รึลูก เห็นตลบั สีผ้งึ ของยายม้ยั ? “
4 เจา้ ของซีกหนา้ นวลใยท่ีไดร้ ูปแมจ้ ะอยใู่ นความสลวั ของแสงตะเกียง เอ้ือมมือไปคุย้ เข่ียหาจนเจอ “ น่ีไงคะ พลิกตะแคงอยู่ คุณยายเลยไม่ทนั เห็น “ วา่ แลว้ กห็ ยบิ ยนื่ ส่งใหผ้ ชู้ รา “ ขอบใจลูก “ มือท่ียนื่ มารับแมจ้ ะยงั ไม่ถึงกบั ส่ันเทา แต่ก็ผอมเกร็งเพราะผา่ นการใชง้ านมาอยา่ งโชก โชน ทาใหห้ ญิงสาววาบลึกอยใู่ นใจ วนั เวลาจะชะลอใหเ้ ธอไดส้ นองพระคุณผเู้ ป็ นยายไดอ้ ีกนานสักเพียงใด เธอ ไมเ่ คยลืมท่ีมารดาพร่าราลึกถึงความเก่าเม่ือคร้ังคุณตายงั หนุ่มแน่น พบรักกลางน้าที่ท่าจอดเรือเอ้ียมจุน๊ ในขณะที่ คุณตาพายเรือจากบางสวนกลางไปหาซ้ือไมเ้ ขม็ ไวใ้ ชง้ านในสวน ระหวา่ งการต่อรองราคากบั เจา้ ของขบวนเรือ ซ่ึงเป็ นบิดาของสาวเจ้า สายตาของท้งั คู่ต่างก็ประสบกนั เขา้ อยา่ งจงั เกิดกระแสแห่งความปฏิพทั ธ์แล่นปราดไป เชื่อมหวั ใจท้งั สองดวง จนกระทง่ั กลายเป็นความสัมพนั ธ์ท่ีไม่อาจตดั รอนได้ ลงทา้ ยฝ่ ายหญิงตกลงยินยอมละทิ้ง เรือเอ้ียมจุน๊ หนั เขา้ หาฝั่งต้งั รกรากกบั หนุ่มชาวสวนอยู่กินกนั มาจนมีบุตรสาวหน่ึงคน และแมว้ า่ สามีจะเสียชีวิต ลงอยา่ งกะทนั หนั แต่ผเู้ ป็นภรรยาหมา้ ยก็ทนกดั ฟันต่อสู้ชีวติ ที่เหลือกนั อยสู่ องคนแม่ลูก จนสามารถกูฐ้ านะพลิก ฟ้ื นข้ึนมาไดพ้ อมีหนา้ มีตา ตกแต่งบุตรสาวกบั นายทหารเรือหนุ่มท่ีอยใู่ นสวนติดกนั งานในเรือกสวนเป็ นภาระท่ี หนกั หนาเอาการ ดว้ ยเหตุน้ีกวา่ จะต้งั ตวั ไดม้ ือไมข้ องผเู้ ป็นยายจึงแตกเป็นริ้วรอยบากลึกเสมือนเป็ นหลกั ฐานชิ้น โบแดงท่ีตราตรึงอยใู่ นสานึกของลูกหลานตลอดมา.. สิธารเดินไปหยิบเส้ือสาลีที่ผ่ึงคลุมไวบ้ นตะกร้าหวาย แลว้ รีบคลานเขา้ ไปใกลๆ้ ผทู้ ่ีกาลงั นง่ั เฉาะหมากอยู่ “ คุณยาย สวมเส้ืออีกช้นั เถอะนะคะ ช่วงน้ีก่อนย่ารุ่งยงั หนาวสะทา้ น “ คนพูดค่อยๆบรรจงสอดแขน เส้ือสาลีท่ีอุ่นนุ่มสวมใหผ้ เู้ ป็นยาย คุณสิรีนง่ั มองบุตรสาวดูแลท่านผูม้ ีพระคุณดว้ ยความต้ืนตนั ใจ ชีวิตสมรสที่ผ่านมาผูเ้ ป็ นสามีตอ้ งออก ทะเลเป็ นส่วนใหญ่ นานๆจึงไดล้ าพกั กลบั บา้ น แต่แลว้ ไม่นานก็ตอ้ งจากไปอีกเป็ นแรมเดือน บางคร้ังก็แรมปี ดงั เช่นคราวที่เกิดสงครามอินโดจีนข้ึนเมื่อปลายปี พ.ศ.๒๔๘๓ จนถึงช่วงตน้ ปี ถดั ไปคือ พ.ศ.๒๔๘๔ ซ่ึงสามี ไดร้ ับบาดเจบ็ สาหัสปางตาย กวา่ จะฟ้ื นคืนสู่สภาพท่ีแพทยอ์ นุญาตให้ออกทะเลไดอ้ ีกก็เลยสารทไทยเดือนสิบ ใกลจ้ ะเขา้ กลางเดือนสิบเอ็ดอยูร่ อมร่อ แมว้ า่ จิตใจยงั คงบอบช้าจากการสูญเสียใน ‘ ยุทธนาวที ่ีเกาะชา้ ง ‘ ช่วง หลงั กลางเดือนยเี่ มื่อตน้ ปี ที่ผา่ นมา แต่ นาวาเอก ธงทิว ผสู้ ืบทอดสายเลือดท่ีเขม้ ขน้ ของราชนาวีไทยต่อจากบิดา ก็ยงั มุ่งมนั่ ทุม่ เทอุทิศกายใจในทุกภารกิจอยา่ งเตม็ ท่ี โดยมีบุตรสาวพายเรือไปส่งบิดาพร้อมดว้ ยลุงสน ก่อนจะลง จากเรือนผูอ้ ยใู่ นเครื่องแบบท่ีสง่างามไดใ้ ห้สัญญากบั ภรรยาวา่ จะกลบั มาพกั ผ่อนท่ีบา้ นก่อนวนั รัฐธรรมนูญซ่ึง รัฐบาลอนุมตั ิใหห้ ยดุ ยาวเพื่อจดั งานเฉลิมฉลองอยา่ งเตม็ ท่ี
5 สาหรับลุงสนน้นั คือบริวารเก่าแก่ที่คุณป่ ูของหญิงสาวเล้ียงดูมาต้งั แต่ยงั เป็นเดก็ กาพร้า จนเปรียบเสมือน เป็ นคนในครอบครัว มีเรือนหลงั ย่อมๆปลูกให้อยู่โดยทาหน้าที่ดูแลเรือและเรือกสวน ซ่ึงต่อมาเม่ือลูกของท้งั สองสวนเกิดชอบพอร่วมหอลงโรงแต่งงานกนั อาณาเขตของสวนที่ตกทอดเป็ นมรดกสู่รุ่นลูกรุ่นหลานจึง กวา้ งขวางเพิ่มข้ึนเป็ นสองเท่าจากการผนวกรวมพ้ืนท่ีสวนของคุณป่ ูกบั สวนด้งั เดิมของคุณตาคุณยายเขา้ ไว้ ด้วยกนั ฉะน้ันหากไม่มีลุงสนคอยเป็ นผูด้ ูแล สวนใหญ่ของบางสวนกลางแห่งน้ีก็คงจะรกรุงรังไม่น้อยเลย ทีเดียว แมก้ ระน้นั กย็ งั ตอ้ งจา้ งเดก็ หนุ่มๆในละแวกใกลเ้ คียงมาช่วยงานบา้ งเป็นคร้ังคราว หนา้ ท่ีอีกประการหน่ึงของลุงสนก็คือคอยปัดกวาดเช็ดถูเรือนคุณป่ ูของสิธาร ซ่ึงเม่ือท่านจากไปแลว้ ผู้ เป็นบุตรชายคือนาวาเอกธงทิวไดร้ ้ือถอนออกมาประกอบใหม่ตรงบริเวณระหวา่ งเรือนริมน้าของคุณยายกบั แนว ลาประโดงท่ีติดกบั อู่เรือ โดยต้งั ใจจะปรับปรุงต่อเติมภายหลงั เม่ือเกษียณอายุจากราชการแลว้ เพื่อไวใ้ ช้เป็ นท่ี พกั ผอ่ นยามเพื่อนฝงู แวะมาเย่ียมเยือน นอกจากน้นั ลุงสนยงั มีหนา้ ท่ีคอยพรวนดินและปลูกพืชผกั ในแปลงสวน ครัวซ่ึงไดย้ กทอ้ งร่องข้ึนใหส้ ูงพน้ ระดบั น้าทว่ มในฤดูน้าหลาก ซ่ึงเป็ นฤดูท่ีมกั เรียกขานกนั ติดปากวา่ ‘ เดือนสิบ เอ็ดน้านอง เดือนสิบสองน้าทรง พอถึงเดือนย่ีน้าก็รี่ไหลลง ‘ คุณป่ ูของสิธารน้นั เป็ นนายทหารเรือท่ีเชี่ยวชาญ เร่ืองร่องน้าและการนาร่อง โดยอาศยั แผนที่ระวางสาหรับการเดินเรือ จึงทาให้ท่านสามารถคานวณความสูงของ แนวเขตป้องกันน้าล้นตลิ่งเข้าไปทาให้สวนเสียหายได้ ฉะน้ันแปลงสวนครัวดังกล่าวจึงพลอยได้รับความ ปลอดภยั ไปดว้ ยในทุกฤดูกาล เวน้ แต่จะเกิดอุทกภยั ที่เป็ นนอกเหนือไปจากปกติวิสัย ครอบครัวเรือนริมน้าของ คุณยายจึงมีพืชผกั สวนครัวใชป้ ระกอบอาหารไดอ้ ย่างสะดวกสบายโดยไม่จาเป็ นตอ้ งพายเรือไปหาซ้ือท่ีตลาด นอกจากนานๆคร้ังซ่ึงกไ็ มบ่ ่อยนกั ในขณะที่บิดาของสิธารออกทะเล ทางบา้ นก็สามารถหารายไดอ้ ีกทางหน่ึงจากการขายผลไมใ้ นสอง สวน โดยแบ่งกาไรใหล้ ุงสนไวใ้ ชจ้ ่ายส่วนตวั เพยี งพอแก่อตั ภาพ และยงั เจือจานไปถึงเด็กๆสวนในท่ีมาช่วยงาน ในสวนอีกดว้ ย ฉะน้นั ลุงสนจึงไดร้ ับการเก้ือกลู ใหอ้ ยอู่ าศยั ไดอ้ ยา่ งสุขสบายตามสมควร “ ที่จริงพอ่ เขากบ็ อกไวแ้ ลว้ วา่ ใหส้ นไปส่งคนเดียวก็ได้ ฤดูน้ีพอเลยยามสามไปแลว้ หมอกลงจดั มาก “ ผู้ เป็นยายอดตอ่ วา่ หลานสาวไมไ่ ด้ “ นนั่ ซิคะ หนูกท็ กั ทว้ งแกแลว้ ....” คุณสิรีสมทบคามารดา “ แหม...สองแรงแขง็ ขนั ประชนั กนั เทศน์นะคะ โดยไม่ตอ้ งอาราธนา “ คนพูดกล่าวอยา่ งติดตลกพลาง อวดอา้ งสรรพคุณ “ หนูออกจะชื่อ....สิธาร....” “ พดู เล่นอยเู่ รื่อย ยายหนูนี่ “ คุณสิรีทาเสียงดุ
6 “ อยา่ ประมาทนะลูก “ คุณยายปรามบา้ ง “ ใช่ล่ะ...หนูน่ะ..ลูกน้า..วา่ ยน้ายงั กบั ปลามาต้งั กะเดก็ พายเรือ ก็แขง็ ไม่แพผ้ ชู้ าย แต่ ‘ น้าน่ิงไหลลึก พอน้าคึกก็พดั จมหาย ‘ น่ีตน้ เดือนอา้ ยก็จริงอยู่ แต่น้ายงั ไม่ทรง ยงั วางใจ ไม่ได้ อยา่ งที่คุณพอ่ ของหนูพูดเสมอๆวา่ ‘ คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล ‘ แม่น้าลาคลองท่ีลอ้ มรอบตวั เราอยกู่ ็เช่นกนั จะตอ้ งระมดั ระวงั อยทู่ ุกขณะ พลาดพล้งั เพยี งชวั่ อึดใจเดียวก็เป็นอนั หมดโอกาสแกต้ วั ใดๆ “ “ แม่กบั คุณยายไมต่ อ้ งห่วงหนูหรอกคะ่ หนูไปกบั ลุงสน แถมยงั มีตะกาวช่วยอีกเวลาทวนน้า เกาะเกี่ยว เหน่ียวตล่ิงพยงุ เรือใหเ้ ลาะไปไดเ้ ร่ือยๆ ค่ะ “ “ ตะกาวส้นั ซินะ “ ผเู้ ป็นยายเปรย “ ใช่ค่ะ ก็ท่ีคุณยายสอนหนูไว้ หนูไม่เคยลืม ตอ้ งเหน็บติดกระทงเรือไวเ้ สมอใหอ้ ุ่นใจ เวลาไปไกลๆ ออกแมน่ ้าไปฝั่งโนน้ ตอ้ งทวนน้าข้ึนท่าวดั สมอราย ถา้ ไมไ่ ดต้ ะกาวช่วย กวา่ จะถึงคงหมดแรงก่อนคะ่ “ “ เรือเอ้ียมจุน๊ ลาใหญใ่ ชบ้ รรทุกลาเลียงสินคา้ ซ่ึงหนกั มาก ช่วงท่ีเจอทวนน้าจึงจาเป็ นตอ้ งมีเครื่องมือช่วย นน่ั กค็ ือ ‘ ตะกาวสามวา ‘ เกาะเก่ียวเหน่ียวตลิ่งเอาไวเ้ พือ่ ประคองลาเรือใหใ้ หข้ ืนน้าไปขา้ งหนา้ ได้ ส่วนเรือเล็กก็ ใช้ลดหลนั่ ลงมาเหลือแค่ ‘ตะกาววาคร่ึง’ หรือ ‘ ตะกาววา ‘ ที่หมายถึงตะกาววาเดียวก็พอ “ ชาวเรือตวั จริง อธิบาย “ สมยั ยายเล็กๆเวลาเอาเรืออีแปะออกไปเก็บสายบวั ผกั บุง้ หญา้ ปลอ้ ง ก็ใชต้ ะกาวส้ันเก่ียวเขา้ หาเรือ ก่อน แล้วค่อยๆเลือกตดั กองามๆ ก่อนน้ีมีถมถืดเก็บกนั ไม่หวาดไม่ไหว หญา้ ปล้องน่ีมีประโยชน์มาก เป็ น วตั ถุดิบสาคญั ของลุงสนเชียวแหละ แทงทะลุปลอ้ งเอาไส้มาใชแ้ ทนไส้ตะเกียง จุ่มชโลมดว้ ยน้ามนั ปลาซิวปลา สร้อย จุดไฟใหค้ วามสวา่ งส่องแสงไดไ้ มน่ อ้ ยหนา้ ตะเกียง เป็นภูมิปัญญาของคนโบราณ “ เสียงคนขนของอยขู่ า้ งล่าง หญิงสาวเพิ่งนึกออกจึงรีบเอ่ยกบั มารดา “ น่าจะเป็นลุงสนกบั เด็กๆสวนในที่มาช่วยลาเลียงผลไมล้ งเรือไปขายท่ีตลาดน่ะค่ะ ง้นั หนูตามลงไปเอา สตางคใ์ ห้เด็กๆเป็ นค่าเหน่ือยสาหรับเท่ียวน้ีนะคะ หนูต้งั ขา้ วตม้ เคร่ืองไวใ้ หแ้ ลว้ แม่กบั คุณยายทานไปก่อนเลย ค่ะ เดี๋ยวหนูกลบั มา “ ‘ เดี๋ยว ‘ ของสิธารกลายเป็ นพกั ใหญ่ๆจนมารดาเกือบจะต้งั กณั ฑเ์ ทศน์อีกรอบ “ ขา้ วตม้ เยน็ หมดแลว้ หายไปซะนานเลย ยงั กบั เป็นหลงจูค๊ ุมบญั ชีระวางสินคา้ ขนใส่เรือเอ้ียมจุน๊ “ “ พอดีหนูเจอชลพทั ธ์ค่ะ กาลงั จะไปฝั่งโนน้ เดินตามหาหนูขอใหร้ ีบไปช่วยคุณลุง ช่วงน้ีงานแปลเขา้ มามากคะ่ หลงั ลา้ งจานชามเสร็จหนูจะเดินไปบา้ นคุง้ กาหวา่ นะคะ “ ‘ ชลพทั ธ์ ‘ คือเพ่ือนบา้ นวยั เดียวกบั สิธาร เล่นน้าพายเรือมาดว้ ยกนั ต้งั แต่เล็กแต่นอ้ ย บา้ นอยูเ่ ลยเรือน ริมน้าของคุณยายออกไปไม่มากตรงหวั คุง้ น้าท่ีชาวเรือเรียกวา่ ‘ คุง้ กาเหวา่ ' คุณพ่อของชลพทั ธ์คือคุณชอบซ่ึง
7 ไดร้ ับมรดกตกทอดทางปัญญามาจากคุณพระพิพธิ ภาษา ผเู้ ช่ียวชาญดา้ นภาษาต่างประเทศของกรมท่าในยคุ ก่อน และได้ถ่ายทอดความรู้ทางวิชาชีพแขนงน้ีให้แก่ทายาทเพียงคนเดียวต้งั แต่หัวเท่ากาป้ัน กาลเวลาท่ีผ่านมา ยาวนานส่งผลใหค้ ุณชอบเก็บเกี่ยวสะสมความช่าชองชานาญการมากข้ึนเร่ือยๆจนเจนจดั ในหลากหลายภาษา อยา่ งชนิดที่หาใครเทียบไดย้ าก เป็ นคนไทยท่ีชาวต่างชาติท่ึงและยกยอ่ งรวมท้งั เรียกใช้บริการท้งั ทางดา้ นล่าม และการแปลเอกสาร หากไมน่ บั ภาษาองั กฤษซ่ึงคนไทยในยุคน้นั ไดร้ ับการส่ังสอนมาอยา่ งเขม้ ขน้ จนถึงระดบั ที่ เม่ือจบ ‘ หอ้ งแปด ‘ ถา้ ไม่คิดเรียนต่อปริญญาตรี ห้างฝร่ังหรือบริษทั ‘กาปะนี’ ก็ยนิ ดีรับเขา้ ทางานรุ่นแลว้ รุ่นเล่า บา้ งกส็ มคั รเขา้ เป็นพนกั งานในโรงแรมหรูเพ่ือตอ้ นรับแขกชาวต่างชาติ แต่ก็ยงั มีภาษาอ่ืนๆอีกที่จาเป็ นตอ้ งใชใ้ น การติดต่อโดยเฉพาะทางดา้ นการคา้ คุณชอบจึงเป็ นที่พ่ึงเดียวของพ่อคา้ ฝร่ังเศส เยอรมนั และ ญ่ีป่ ุน ซ่ึงมีงาน ล่ามและงานแปลเขา้ มาอยา่ งไม่ขาดสาย จนตอ้ งส่งชลพทั ธ์ผไู้ ดร้ ับมรดกตกทอดภูมิความรู้ดา้ นภาษาเช่นเดียวกนั เดินสายไปเป็ นล่ามและนกั แปลเคลื่อนท่ี ส่วนบิดาคือคุณชอบน้นั หากเป็ นงานลงนามในสัญญาการคา้ จึงจะไป ดว้ ยตนเอง เพราะเวลาส่วนใหญต่ อ้ งอยกู่ บั บา้ นเพอ่ื แปลเอกสารให้แลว้ เสร็จตามลาดบั ความเป็ น ‘ ผรู้ ู้ ‘ ท่ีหาได้ ยากยง่ิ ทาใหค้ ุณชอบตอ้ งเป็นที่พ่ึงใหแ้ ก่องคก์ ารและสมาคมระหวา่ งประเทศอีกดว้ ย ภาระงานจึงเพิม่ ทวขี ้ึน อาศยั ท่ีอยบู่ า้ นใกลเ้ รือนเคียงและความเป็ นเพื่อนกนั มาแต่เยาวว์ ยั เหมือนฟ้าประทานพรลงมาให้ สิธาร จึง ‘พลอยฟ้าพลอยฝน’ ไดร้ ับความเมตตากรุณาจากคุณชอบที่เธอมกั เรียกวา่ ‘คุณลุง’ เนื่องจากมีอายุแก่กวา่ บิดา ของเธอ ซ่ึงไดถ้ ่ายทอดวชิ ารวมท้งั การฝึ กฝนหลากหลายภาษาไปพร้อมๆกบั ชลพทั ธ์ดว้ ย ความเป็ น ‘ผรู้ ู้’ ของ คุณชอบเป็นท่ีกล่าวขวญั ของผคู้ นท้งั สามสวนโดยการขนานนามอยา่ งเคารพวา่ ‘ท่านครู’ คุณชอบสูญเสียภรรยา ไปในขณะที่ชลพทั ธ์ยงั เด็กอยู่ งานแปลท่ีลน้ มือจึงกลายเป็ นเคร่ืองช่วยบรรเทาความเศร้าหมองและวา้ เหวล่ งไป ไดเ้ ป็นอยา่ งดี ประกอบกบั การมีเพ่ือนบา้ นท่ีสนิทสนมกนั ราวกบั เครือญาติคือครอบครัวเรือนริมน้าของคุณยาย นนั่ เอง ทาให้ชลพทั ธ์ไม่ไดร้ ู้สึกเหงาหรือขาดความอบอุ่นแต่ประการใด เน่ืองจากท่านเจา้ ของเรือนคือคุณยาย รวมท้งั คุณสิรีตา่ งก็ใหค้ วามเอาใจใส่ดูแลเดก็ ชายและเด็กหญิงคู่น้ีไปพร้อมๆกนั เพ่ือทดแทนออ้ มอกมารดาใหแ้ ก่ ชลพทั ธ์ ในขณะที่นาวาเอกธงทิวเองซ่ึงก็ไม่มีบุตรชายสืบสายสกุล จึงไดใ้ ห้ความเอ้ืออาทรแก่หลานชายผูน้ ้ี ตลอดมาเช่นกนั ดว้ ยเหตุน้ีสิธารกบั ชลพทั ธ์จึงมีความผกู พนั ที่เปรียบเสมือนพน่ี อ้ งคลานตามกนั ออกมา นอกเหนือไปจากการเป็ นเพ่ือนเล่น ท้งั สองยงั ตามเกาะเก่ียวกนั เป็ นท้งั เพื่อนเรียนและเพ่ือนร่วมงานอีก ดว้ ย หลงั จากสาเร็จการศึกษาในมหาวิทยาลยั ช้นั นาแลว้ ท้งั สิธารและชลพทั ธ์ต่างก็เห็นพอ้ งตอ้ งกนั ตดั สินใจ เลือกอาชีพเดียวกบั ‘ท่านครู’ ซ่ึงมีพ่อคา้ ชาวต่างชาติป้อนงานเขา้ มามากข้ึนเร่ือยๆโดยการติดต่อวา่ จา้ งให้ไปทา หน้าที่ล่ามบา้ ง ส่งเอกสารมาให้แปลเพ่ือใช้ติดต่อธุรกิจบา้ ง รวมท้งั งานจดั ทาคู่มือคาศพั ท์ภาษาต่างๆด้วย
8 นอกจากน้นั ชลพทั ธ์ซ่ึงคล่องตวั ในการออกเดินสาย ยงั มีหนา้ ที่เป็ นล่ามและนกั แปลเคลื่อนท่ีให้กบั โรงภาษีซ่ึง ต้งั อยูร่ ิมแม่น้าเจา้ พระยาฝั่งพระนครอีกดว้ ย โดยเฉพาะช่วงใกล้สิ้นปี ซ่ึงเป็ นวาระของการทารายงานเอกสาร ประกอบการนาเขา้ และส่งออกสินคา้ ของเรือต่างชาติ ที่ทางโรงภาษีเรียกวา่ ‘ขาเขา้ ’ และ ‘ขาออก’ น้นั ชลพทั ธ์ก็ ยง่ิ หวั หมุนเป็นลูกขา่ งและชีพจรลงเทา้ ตอ้ งลงเรือขา้ มฟากไปแปลงานท่ีโรงภาษีกวา่ จะไดก้ ลบั บา้ นกม็ ืดค่า ดว้ ยประการฉะน้ี งานแปลท่ีบา้ นทา่ นครูจึงเป็นงานที่มีเกียรติ เป็นที่นบั หนา้ ถือตาของผคู้ นทว่ั ไป รายได้ ดี และที่ถูกใจสิธารมากที่สุดก็คือการไดท้ างานอยู่กบั บา้ น หญิงสาวตระหนักดีว่ามารดาของเธอน้นั ตกท่ีน่ัง ประหน่ึงแยกกนั อยกู่ บั บิดาซ่ึงตอ้ งออกทะเลแรมเดือนแรมปี โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ในช่วงสงครามอินโดจีนท่ีผา่ นมา เธอจึงต้งั ปณิธานวา่ เม่ือมีรายไดป้ ระจาแลว้ ก็จะรับภาระในบา้ นแทนมารดา รวมท้งั การดูแลคุณยายอยา่ งใกลช้ ิด อีกดว้ ย เพียงเท่าน้ีสิธารก็พอใจกบั ชีวิตแลว้ ไม่ไดต้ อ้ งการอะไรอ่ืนนอกเหนือไปจากการประคบั ประคองผูม้ ี พระคุณท้งั สองใหไ้ ดพ้ กั ผอ่ นอยา่ งสงบสุขในช่วงบ้นั ปลายของชีวติ “ คุณพอ่ ออกทะเลหนน้ีกค็ งนานเหมือนเคยนะลูก “ คุณสิรีเปรยเบาๆราวกบั จะปลอบใจตนเองไปดว้ ย “ อยา่ ห่วงไปเลยนะคะ แม่ “ หญิงสาวนง่ั พบั เพยี บลงขา้ งๆมารดา เธอกล่าวต่อดว้ ยน้าเสียงที่อ่อนโยน “ ตอนน้ีหนูไม่มีธุระออกไปไหนไกลๆเหมือนสมยั เรียนอีกแลว้ ค่ะ งานการก็มีทาทุกวนั ที่บา้ นคุณลุง หากแม่มี อะไรเร่งด่วนก็ให้ลุงสนเดินไปตามหนูได้ ถึงแมค้ ุณพอ่ จะตอ้ งจากบา้ นไปนานๆ แต่หนูก็พร้อมแลว้ นะคะท่ีจะ รับช่วงดูแลบา้ นแทนแม่ “ เธอซบหนา้ ดา้ นขา้ งลงกบั ตกั ของมารดาดว้ ยความรู้สึกท่ีเตม็ ต้ืนในส่วนลึก “ ขอบใจลูก “ คุณสิรีลูบผมบุตรสาวไปมาดว้ ยความเอน็ ดู “ ที่เหมือนโปรยสายฝนเยน็ ฉ่าลงมาในหวั ใจ ของแมใ่ หช้ ุ่มช่ืน ถึงคุณพอ่ จะตอ้ งออกทะเลไปไกลแสนไกล แต่ก็ใหล้ ูกนอ้ งนาส่งเงินเดือนมาใหแ้ ม่เป็ นประจา ไม่เคยขาด ส่วนที่ยงั รองรังอยู่ก็มีเก็บมีออมไวอ้ ย่างพอเพียง พ่อกบั แม่และคุณยายก็หายห่วงไปเรื่องนึงที่ลูกมี งานมีการทาเป็นหลกั เป็นฐาน มีรายไดท้ ี่จะสะสมไวเ้ ป็นทุนรอนในการดารงชีวติ ตอ่ ไปในวนั ขา้ งหนา้ “ “ หนูกินขา้ วตม้ เสร็จแลว้ จะไปช่วยคุณลุงแปลงานต่อนะคะ โรงภาษีที่อยู่เลยธนาคารสยามกมั มาจล ทางฝั่งพระนคร จะส่งเรือยนตน์ าเอกสารขาเขา้ ของเรือสินคา้ เยอรมนั และญ่ีป่ ุนมาใหค้ ุณลุงกบั หนูแปล แลว้ ก็รับ ชลพทั ธ์ไปแปลพวกใบสาคญั งานชิปปิ้ งกบั เป็ นล่าม เรือลาไหนพูดองั กฤษได้ เจา้ หนา้ ที่ก็รับไปทาเองค่ะ แต่เรือ ญ่ีป่ ุนจาเป็นตอ้ งใชล้ ่าม ซ่ึงทางโรงภาษีก็ไม่อยากไดล้ ่ามญี่ป่ ุนจากสมาคมปากคลอง เพราะมกั จะเจรจาบ่ายเบี่ยง ขอต่อรองรวมท้งั เร่งรัดการออกของแบบแซงคิวน่ะคะ่ ถา้ ชลพทั ธ์วา่ งไปเป็นล่ามให้ เรื่องยงุ่ ๆก็จะไมเ่ กิดข้ึนคะ่ “ “ ดีแลว้ ลูก ยง่ิ แปลมากๆเขา้ ก็จะยงิ่ คล่องยงิ่ ชานาญข้ึน “ คุณสิรีใหพ้ ร โดยมีคุณยายช่วยเสริมอีกแรง
9 “ โบราณวา่ ปากเป็นเอก เลขเป็นโท หนงั สือเป็นตรี ชว่ั ดีเป็นตรา.... มีวชิ าเหมือนมีทรัพยอ์ ยูน่ บั แสน.... แตต่ อนน้ีรีบไปอุ่นขา้ วตม้ กินซะก่อน จะไดม้ ีแรงไปแปลงานตอ่ จบั ฉ่ายวนั น้ีเขา้ เน้ือดีเหลือเกินลูก “ วนั หยุดที่ชลพทั ธ์อยบู่ า้ น คุณชอบก็จะอนุญาตให้สิธารไดพ้ กั สมองบา้ ง หลงั ม้ือเชา้ ในวนั ว่างหญิงสาว จึงมกั ตรงรี่เขา้ ไปช่วยคุณยายเรียงใบพลูลงในกระดง้ ใบนอ้ ยๆ จดั วาง ‘เครื่องเครา’ ในเช่ียนหมากให้เขา้ ที่เขา้ ทาง ง่ายตอ่ การหยบิ ฉวย ระหวา่ งน้นั เสียงวทิ ยขุ องกรมโฆษณาการกเ็ จ้ือยแจว้ ปลุกเร้าคนไทยใหเ้ ห็นดีเห็นงามไปกบั ’วฒั นธรรมใหม’่ เพอื่ เชิดหนา้ ชูตาต่างชาติไดอ้ ยา่ งไม่อาย โดยตอ้ งละเลิกความเป็ นอยทู่ ่ีลา้ หลงั และสกปรก อาทิ เช่น การกินหมาก บว้ นน้าหมากเลอะเทอะไปทว่ั ทุกหวั ระแหงอยา่ งน่ารังเกียจ ซ่ึงจดั วา่ เป็ นพวก ‘ไร้วฒั นธรรม’ พอไดฟ้ ัง ‘นโยบายชูสมยั นิยม’ แลว้ หญิงสาวกอ็ ดไมไ่ ดท้ ี่จะกระเซา้ ผทู้ ่ีนง่ั ป้ายปูนอยอู่ ยา่ งสบายอารมณ์ “ นี่ถา้ ตารวจมาเห็นเขา้ หนูคงถูกจบั ฐานสมรู้ร่วมคิด ร่วม ‘ก่อการ’ ไปกบั คุณยายดว้ ยแน่ๆเชียว “ “ อยบู่ า้ นเราเอง ใครจะเห็น “ ‘ผกู้ ่อการท่ีหน่ึง’ ยงั ไม่ยอมวางมือ ‘ผกู้ ่อการท่ีสอง’ แกลง้ ทาตาโต มองไปทางประตูเรือน “ ก็ไม่แน่นะคะคุณยาย เกิดตารวจข้ึนมา จะทา ยงั ไงคะ? “ หญิงสาวทาหนา้ ลอ้ เลียนจนมารดาตอ้ งตีเบาๆเขา้ ที่แขน “ น่ีแน่ะ! ยวั่ คุณยายดีนกั “ สิธารหวั เราะ “ แหม...ก็แมแ้ ต่คุณแม่ของท่านผนู้ ายงั หวั เสีย ถึงกบั ต่อวา่ ค่อนขอดลูกชายไม่หยดุ หยอ่ น ที่อยดู่ ีๆกห็ กั ดิบ ส่งั ใหเ้ ลิกกินหมาก “ “ ออกคาสง่ั ไม่เกรงใจคนแก่เลย “ หญิงชราหนั มาต่อความ “ ไปไหนมาไหนก็จะตอ้ งนุ่งผา้ ถุงแทนโจง กระเบน ไม่พอ..ยงั จะตอ้ งเดาะใส่หมวกใหด้ ูโกเ้ ก๋ แถมแม่ลูกจะตอ้ งส่งเสริมวฒั นธรรมใหม่ดว้ ยการเรียกขาน กนั ‘ฉนั อยา่ งน้นั เธออยา่ งน้ี’ ตามกน้ ฝร่ังมงั ค่า วนั ก่อนกานนั มานงั่ บ่นให้ฟังเรื่องทางการให้ตดั ทอนชื่อเสียง เรียงนามของลูกบา้ นท่ียาวเกินสามพยางค์ อะไรกนั นกั กนั หนา...” “ น่ียงั ดีนะคะท่ีครอบครัวเราต้งั ช่ือกนั ส้ันๆอยูแ่ ลว้ ไม่อยา่ งน้นั คงตอ้ งเหมือนกบั รุ่นนอ้ งภาควชิ าภาษา ฝรั่งเศสของหนู มีชื่อออกจะไพเราะเพราะพริ้งวา่ ‘ลดาไสว’ อยดู่ ีๆถูกส่ังใหต้ ดั ตามเกณฑท์ ่ีกาหนด เธอจึงตอ้ ง ทาใจตดั อกั ษรตวั แรกทิ้ง เหลือแค่ ‘ดาไสว’ เป็นการประทว้ งใหฟ้ ังดูแปลกๆ เหมือนช่ือทา่ นผนู้ ายงั ไงล่ะคะ “ “ น่าเสียดายนะ “ คุณสิรีเอย่ ข้ึนพลางนาบใบตองไปดว้ ย “ ชื่อเดิมฟังสดช่ืนดีอยแู่ ลว้ ไม่มีเหตุผลเลย ” “ คนที่ไม่รักภาษาก็เป็ นอย่างน้ีแหละค่ะ ไม่เห็นคุณค่ารากเหงา้ ของการร่าเรียนเขียนอ่าน ข้ีเกียจเรียก ขานยาวๆ พอมีอานาจบาตรใหญ่กส็ งั่ ตดั ทิ้งเอาด้ือๆอยา่ งหนา้ ตาเฉย ถา้ อยา่ งน้นั ทาไมไม่เปลี่ยนชื่อลูกของตวั เอง ใหส้ ้นั ท่ีสุดล่ะวา่ ‘ลูกหน่ึง’ ‘ลูกสอง’ ‘ลูกสาม’ ‘ลูกสี่’ ”
10 ผูอ้ าวุโสท้งั สองต่างก็อดขาไม่ไดใ้ นการยกตวั อย่างที่ชวนหวั ของ ‘นกั อกั ษรศาสตร์ตวั เอ้’ คุณยายเลิก แวน่ มองหลานสาวก่อนท่ีจะเอ่ยถามดว้ ยรอยยมิ้ ท่ีมุมปาก “ ถา้ เกิดลูกดกเหมือนไขป่ ลาจะเรียกกนั อีท่าไหนล่ะ ‘ลูกหา้ สิบ’ ‘ลูกร้อย’ ‘ลูกหา้ ร้อย’ ยงั ง้นั รึ? “ “ ก็น่าประชดม้ยั ล่ะคะ คุณยาย ท่านผนู้ ามีชื่อพยางคเ์ ดียว เลยอยากใหป้ ระชาชนเปล่ียนตาม พวกผชู้ าย ไม่เท่าไหร่หรอกค่ะ แต่ผูห้ ญิงน่ะซิคะที่มีชื่อสารพดั ดอกไม้ ก็คงจะตอ้ งหากนั ใหม่ให้วุ่นวายเลือกที่มีชื่อส้ันๆ เช่น ยส่ี ุ่น ลาดวน ราตรี จาปี จาปา ไม่ก็ประเภทชื่อเด่ียวๆใหร้ ู้แลว้ รู้รอดไปเลยอยา่ งเช่น ปี บ พดุ บวั โมก “ คุณยายและคุณสิรีพากนั หวั ร่อชอบใจในถอ้ ยกระทงความของผทู้ ี่ใหค้ วามสาคญั กบั ภาษาแมข่ องตนเอง “ หนูล่ะก็...” ผเู้ ป็นมารดาส่ายศีรษะเบาๆ “ ช่างหาคามาเปรียบเปรย หนูเองโชคดีท่ีไดร้ ับการถ่ายทอด หลากหลายภาษาต่างประเทศแบบเขม้ ข้นจากท่านครู จนเก่งพอๆกับชลพทั ธ์ แต่ขณะเดียวกนั หนูก็ยงั รัก ภาษาไทยและเห็นคุณค่าอยู่เสมอ ฉะน้ันพอมาเจอเร่ืองพรรค์น้ี หนูก็เลยรู้สึกไม่พอหู แม่อยากให้หนูคิดไป ในทางที่จะช่วยลดทอนความระคายเคืองใจ...ท่านผนู้ าท่านมีภาระมาก กค็ งอยากทาอะไรๆใหง้ ่ายเขา้ ไวน้ ่ะจะ้ “ “ พูดถึงภาษา ยายยงั ไม่รู้เลยว่า ถา้ ไม่นบั ภาษาไทยและภาษาองั กฤษแลว้ หนูชอบภาษาไหนอีก? “ ผู้ ถามๆไปกเ็ ฉาะหมากที่ ‘ไม่ตอ้ งดว้ ยวฒั นธรรมใหม่’ ไปดว้ ยอยา่ งสบายอารมณ์ “ อ๋อ..ก็ชอบหมดแหละคะ่ คุณยาย “ คนตอบก็ตอบทนั ทีโดยไม่ตอ้ งคิด “ อา้ ว.. อยา่ ตอบแบบเหวย่ี งแหยงั ง้นั ซิ! “ “ ก็แต่ละภาษามีขอ้ ดีแตกต่างกนั น่ีคะ คุณยาย หนูเลยเลือกท่ีรักมกั ที่ชังไม่ได้ ไล่เรียงไปต้งั แต่ภาษา ฝรั่งเศส ซ่ึงมีสาเนียงการพูดไพเราะราวกบั เสียงดนตรี ท่ีสาคญั ก็คือเป็ นภาษาหลกั ของกฎหมายระหวา่ งประเทศ ที่ใชใ้ นการทาขอ้ ตกลงหรือระงบั ขอ้ พิพาทในกรณีต่างๆ ไทยเราถูกขนาบดว้ ยอาณานิคมขององั กฤษกบั ฝร่ังเศส หากเราไม่รู้ภาษาของเขาก็จะยงิ่ เสียเปรียบมากไปกวา่ น้ีค่ะ ส่วนภาษาเยอรมนั มีรากฐานที่เขม้ ขน้ มาก ที่ชลพทั ธ์ ตอ้ งขา้ มฟากไปมาก็เพราะเรือสินคา้ เยอรมนั ตอ้ งการล่ามและนกั แปลสัญญาทางการคา้ ซ่ึงระบุเง่ือนไขต่างๆ รวมท้งั เอกสารทางศุลกากรและการเดินเรือ คะ่ “ “ ทีน้ีก็ภาษาญ่ีป่ ุนล่ะจะ๊ วา่ ยงั ไง? “ คุณยายยงั เกาะติดดว้ ยความสนใจ ถึงคราวหลานสาวหวั เราะบา้ ง “ แหม..วนั น้ีคุณยายซกั ไซห้ นูยงั กบั สัมภาษณ์ผสู้ มคั รเขา้ งานใหม่ “ เธอ ทอดสายตามองไปท่ีต้งั หนงั สือภาษาต่างๆที่วางอยบู่ นตงั่ เล็กๆใกลย้ กพ้ืน เล่มบนสุดคือภาษาที่คุณยายกาลงั ถาม ถึงอยู่ “ เม่ือแรกๆที่ไดย้ นิ คุณลุงสอน ท้งั หนูและชลพทั ธ์ยงั แอบมาหวั เราะกนั ตอนเยน็ ที่ท่าน้า เพราะสาเนียงฟัง แลว้ แปลกหู ยง่ิ ชลพทั ธ์แกลง้ อ่านแบบไทยๆแลว้ กย็ งิ่ ขากนั ยกใหญ่คะ่ “
11 บทท่ี 2 สิธารเอ้ือมมือไปหยบิ หนงั สือตาราภาษาญ่ีป่ ุนมาพลิกๆแลว้ เปิ ดกางออกใหค้ ุณยายและมารดาดู “ เป็นภาษาที่มีสุ้มเสียงสาเนียงส้ันๆ บางทีกน็ ่าฟัง แต่บางคร้ังกด็ ุเดือดแลว้ แต่สถานการณ์ค่ะ ที่ยากสุดๆ ก็ตรงภาษาเขียน ตอ้ งใชเ้ วลาฝึ กฝนนานกวา่ ภาษาตะวนั ตกค่ะ แลว้ ก็ยงั จาเป็ นตอ้ งหมน่ั ทบทวนท้งั การอ่านออก เสียงท้งั การเขียนอกั ขระอยูอ่ ยา่ งสม่าเสมอค่ะ ไม่ง้นั จะลืมไดง้ ่ายๆ เขา้ ตารา ‘ เจ็ดวนั เวน้ ดีดซอ้ มดนตรี อกั ขระ หา้ วนั หนี เนิ่นชา้ ..” น่ะค่ะ คุณยาย “ ” แมเ่ ห็นเรียนมาเป็นปี แลว้ ตอนน้ี ‘คืบ’ ภาษาน้ีไปถึงไหนแลว้ ล่ะจะ๊ “ คุณสิรีแทรกถามข้ึนบา้ ง “ คุณลุงใหห้ นูลองเขียนอา่ นประโยคสองประโยค แลว้ ก็ต่อกนั เป็ นขอ้ ความส้ันๆ จากน้นั จึงใหเ้ ริ่มแปล กลบั เป็ นภาษาไทย นี่คือเบ้ืองตน้ ค่ะ พอคุน้ ชินกบั ตวั อกั ษรแลว้ ก็ฝึ กฝนขอ้ ความที่ยาวข้ึน จนเดี๋ยวน้ีหนูพอที่จะ แปลใบนาเขา้ เรือสินคา้ ญี่ป่ ุนไดบ้ า้ งแลว้ ค่ะ ส่วนใหญ่ชลพทั ธ์จะรับงานนอกที่โรงภาษี ยกเวน้ แต่ถา้ เรือหลายลา เขา้ มาพร้อมๆกนั เขากจ็ าเป็นตอ้ งหอบเอกสารมาใหห้ นูช่วยแปลบา้ ง..คะ่ “ “ อย่างคราวก่อนใช่ม้ยั ลูก? “ คุณสิรีไดโ้ อกาสถามเรื่องที่ยงั คาใจอยู่ “ ช่วงน้นั แม่เห็นหนูกลบั ดึกๆ ด่ืนๆจนคุณยายยงั ออกปาก “ ผูเ้ ป็ นมารดาชาเลืองมองหน้าบุตรสาวราวกบั จะคอยสังเกตหาความผิดปรกติ บางอยา่ ง แตก่ ไ็ มไ่ ดม้ ีอะไรท่ีส่อแววพริ ุธ ท่านเจา้ ของเรือนเองกจ็ ีบพลูไปคอยเง่ียหูฟังไป หญิงสาวทาท่านึก “ อ๋อ...เร่ืองพนั ธกรณีการแลกเปล่ียนระหวา่ งนกั เรียนนายร้อยของสองประเทศ คือ ไทยกบั เยอรมนั ซ่ึงทางกลาโหมเร่งรัดมาแบบด่วนจ๋ี พอดีคุณลุงติดงานสาคญั ตอ้ งรีบแปลเอกสารการเจรจาทาง การคา้ ของญ่ีป่ ุน หนูจึงตอ้ งอยชู่ ่วยเขา แต่ชลพทั ธ์ก็เดินมาส่งทุกคืน ไม่ถึงสัปดาห์ก็แปลเสร็จครบถว้ นค่ะ บาง คืนป้าแจ่มกเ็ ดินเล่นมาเป็นเพ่อื นดว้ ยค่ะ “ “ คุณชอบก็ยงั โชคดีอยู่นะ ที่แมแ้ ม่ของชลพทั ธ์จะจากไปแลว้ ก็ตาม แต่ก็ยงั มีป้าแจ่มอยเู่ ป็ นแม่ครัวให้ กบั ลูกชายคือเจตนท์ ี่ไดร้ ับการอุปการะ คอยช่วยดูแลงานบา้ น “ คุณยายแทรกข้ึนบา้ งเมื่อไดย้ นิ หลานสาวออกตวั เช่นน้นั “ คุณชอบส่งเสียใหเ้ จตนเ์ รียนจนจบหอ้ งแปดแลว้ ไม่ใช่รึลูก? “ “ คะ่ คุณลุงกาลงั จะใหเ้ ป็นเสมียนทาหนา้ ที่คดั ลอกงานหรือคดั สาเนา ภาษาองั กฤษของเจตน์ก็พอใชไ้ ด้ ค่ะ ฝึ กฝนอีกหน่อยก็จะช่วยแปลงานเล็กๆนอ้ ยๆได้ เป็ นอาชีพที่ดี รายไดด้ ี ถา้ ชลพทั ธ์วา่ งก็คงจะช่วยซกั ซ้อม การเป็นล่ามใหอ้ ีก เป็นวาสนาของเจตนค์ ะ่ ที่ไดอ้ ยใู่ ตร้ ่มไมช้ ายคา...ไดพ้ ่ึงใบบุญของคุณลุง “
12 วนั หยุดสุดสัปดาห์ ทางการรู้ดีวา่ ประชาชนส่วนใหญ่พกั ผอ่ นอยูก่ บั ครอบครัวท่ีบา้ น จึงจดั ให้มีรายการ พิเศษทางวิทยุกระจายเสียง ‘คุยเฟื่ องเร่ืองน่ารู้’ ซ่ึงมกั จะเชิญชวนให้ผูฟ้ ังเคลิบเคลิ้มตาม คุณยายบุย้ ใบบ้ อก หลานสาวใหเ้ ดินไปปิ ดเคร่ืองวทิ ยุ “ ไม่ไหวล่ะ ข้ีเกียจฟังแลว้ นายมน่ั นายคงเจ้ือยแจว้ เป็นน้าไหลไฟดบั ไดท้ ้งั วท่ี ้งั วนั “ “ น่าจะเปล่ียนชื่อใหม่เป็ น ‘นายนกแก้วนกขุนทอง’ นะคะแม่ เพราะนายสองนกนี่พูดเป็ นต่อยหอย อยา่ งไมร่ ู้จกั เหน็ดจกั เหนื่อย “ คุณสิรีใหค้ วามเห็น “ สมแล้วล่ะค่ะที่เป็ นวิทยุของกรมโฆษณาการ “ สิธารเสริมต่อ “ สนองบญั ชาท่านผูน้ าไดส้ ารพดั เรื่อง ช่วงบ่ายถึงเยน็ คงจะเปิ ดเพลงราวงท่ีใหเ้ ปลี่ยนชื่อมาจาก ‘ราโทน’ ซ่ึงชาวบา้ นต้งั วงกนั เป็นประจาอยแู่ ลว้ “ “ ตะก้ีท่ีพูดถึงคุณชอบ ยายว่าจะถามหลายหนแลว้ เรื่องที่เคยมีผูห้ ลกั ผูใ้ หญ่ขา้ มฟากมาจะขอตวั คุณ ชอบใหไ้ ปช่วยงานของทางการ... ทานองน้ีแหละลูก “ “ อ๋อ... เรื่องน้ีคุณลุงเคยเล่าใหห้ นูฟังค่ะวา่ ท่านวงศศ์ รีสวสั ด์ิบุรีเป็ นเพ่ือนรักกบั คุณลุงมาต้งั แต่ยงั เด็ก รวมท้งั ยงั เป็ นลูกศิษยข์ องคุณป่ ูชลพทั ธ์อีกดว้ ยค่ะ ร่าเรียนหลายภาษามาดว้ ยกนั กบั คุณลุง เรียกว่าเป็ นคู่หูทาง ภาษาต่างประเทศเหมือนหนูกบั ชลพทั ธ์น่ะค่ะ เพยี งแตท่ ่านวงศศ์ รีฯเลือกภาษาฝรั่งเศสเป็ นหลกั เพราะตอ้ งกากบั ดูแลงานท่ีเก่ียวขอ้ งกบั กฎหมายระหวา่ งประเทศ ภาษาเยอรมนั ท่านไม่ไดล้ งลึกซ้ึงมาก พอติดขดั อะไรจึงตอ้ ง พ่ึงพาคุณลุงเสมอมาค่ะ บางคร้ังก็มานง่ั ร้ือฟ้ื นความหลงั ที่เคยร่วมงานกบั คุณลุงในการตรวจสอบเอกสารการ เจรจาปักปันเขตแดนบริเวณฝั่งขวาแม่น้าโขง ท่านวงศศ์ รีสวสั ด์ิบุรีจึงมาขอร้องให้คุณลุงไปนงั่ ประจาช่วยงาน อยดู่ ว้ ยกนั แค่คุณลุงรักงานส่วนตวั ท่ีเป็นอิสระมากกวา่ คะ่ เลยปฏิเสธไปทุกคร้ังที่ไดร้ ับการทาบทาม คุณลุงออก ตวั ว่างานท่ีรับมาแล้วท้งั ของเยอรมนั และญ่ีป่ ุนก็หนักหนาเอาการอยู่ ไม่สามารถปลีกตวั ไปไหนได้ ขนาด เอกสารทางดา้ นประวตั ิศาสตร์และโบราณคดีที่เป็ นภาษาฝรั่งเศส ยงั ตอ้ งยกใหห้ นูช่วยแปล เหตุผลสาคญั ท่ีสุดก็ คือคุณลุงรักสันโดษและการใชช้ ีวติ ในเรือกสวนท่ีสงบสงดั เอ้ืออานวยต่ออาชีพน้ีซ่ึงตอ้ งใชส้ มาธิค่อนขา้ งสูง หนู เองก็มีทศั นคติเช่นเดียวกบั คุณลุงค่ะ ไดท้ างานแปลท่ีรักท่ีชอบ มีรายได้เจือจุนให้สามารถดารงชีพอยู่ได้ตาม อตั ภาพ พอมีพอกิน และยงั ไดท้ างานอยใู่ นอาณาบริเวณท่ีใกลบ้ า้ น เพียงเทา่ น้ีหนูกม็ ีความสุขแลว้ คะ่ “ คุณสิรียมิ้ อยา่ งอบอุน่ ใหบ้ ุตรสาว ถึงแมว้ า่ สามีจะไม่ค่อยไดล้ าพกั กลบั บา้ น แต่การท่ีสิธารคิดไดเ้ ช่นน้ีก็ นบั วา่ เป็นบุญอยา่ งยงิ่ แลว้ แมแ้ ต่ผเู้ ป็นบิดากช็ ่ืนชมเลือดเน้ือเช้ือไขเพียงคนเดียวน้ีอยเู่ สมอ เมื่อหญิงสาวปลีกตวั ลงไปหา ‘เครื่องปรุง’ ท่ีแปลงพืชผกั สวนครัวแลว้ แม่ลูกคู่อาวโุ สขา้ งบนเรือนจึงได้ จงั หวะสนทนากนั เป็นการเฉพาะ
13 “ ยายหนูคิดยงั ไงกบั ชลพทั ธ์ ลูกพอจะรู้ม้ยั ? “ “ หนูก็ดูแกไม่ค่อยออกหรอกค่ะ แต่ชลพทั ธ์น่ะชอบสิธารแน่นอน ชอบมาต้งั แต่แกเร่ิมเป็ นสาว จน ป่ านน้ีกย็ งั ไมม่ ีวแี่ วววา่ ชลพทั ธ์จะเปล่ียนใจเลยค่ะ “ “ โถ... กค็ ลุกคลีตีโมงกนั มาต้งั แต่ออ้ นแต่ออก เหมือนเป็ นพ่ีนอ้ งกนั ดว้ ยซ้าไป ความผกู พนั ยอ่ มมีเป็ น ธรรมดา “ ผอู้ าบน้าร้อนมาก่อนปรารภ “ คุณชอบเคยเปรยๆกบั หนูเหมือนกนั คะ่ วา่ ถา้ คู่น้ีเกิดใจตรงกนั ล่ะก็ คุณชอบจะยนิ ดีเป็ นท่ีสุด ทุกอยา่ ง จะลงเอยดว้ ยดี ท้งั งานการก็จะไดช้ ่วยกนั สร้างเน้ือสร้างตวั ใหเ้ ป็ นปึ กแผน่ หนูวา่ คุณชอบก็รอลุน้ อยูเ่ หมือนกนั ค่ะวา่ ... เมื่อไหร่สาวเจา้ ของเราจะตกลง “ “ แม่เห็นคู่น้ีไปไหนมาไหน ทาอะไรต่ออะไรดว้ ยกนั จนคนบางน้ีพากนั ลอ้ วา่ ‘ฝาแฝด’ “ ท่านเจา้ ของ เรือนยมิ้ ละไมบนใบหนา้ เม่ือนึกไปถึงหนุ่มสาวท่ีถูกกล่าวขวญั “ ก็นน่ั แหละค่ะ หนูถึงไดค้ อยเลียบๆเคียงๆถามแกเหมือนเม่ือครู่น้ี แต่แม่ก็เห็นแล้วนี่คะว่ายายหนู สนใจแต่เร่ืองงานแปล ไม่มีสญั ญาณแปลกๆหลุดออกมาใหเ้ ขา้ เคา้ ท่ีเรารอฟังอยเู่ ลย “ คุณสิรีทาท่าอ่อนใจ “ เอาเถอะ..” คนพดู ยกกระโถนข้ึนบว้ นน้าหมาก “ เร่ืองพรรคน์ ้ีตอ้ งแลว้ แต่เวรแต่กรรม ใครอ่ืนจะกะ เกณฑห์ รือกาหนดเอาเองตามใจชอบไม่ได้ “ ผเู้ ป็นยายสรุปทา้ ยสุดโดยอิงอาศยั หลกั ธรรมเป็นเครื่องพิจารณา เยน็ วนั หน่ึงบนศาลาท่าน้า หลงั จากที่เพิง่ ไดร้ ับงานแปลชิ้นใหมม่ าหยกๆจากชลพทั ธ์ซ่ึงขา้ มฝ่ังไปรับมา จากผวู้ า่ จา้ ง สิธารก็นง่ั พลิกๆดูเอกสารดว้ ยความสนใจจนคนที่นงั่ อยใู่ กลๆ้ อดต่อวา่ ไมไ่ ด้ “ เดี๋ยวค่อยกลบั ไปอ่านบนบา้ นไม่ไดห้ รือ? เราไปมาท้งั วนั เพิ่งจะไดก้ ลบั มาเจอเธอ “ ชายหนุ่มหนั มา มองหญิงสาวที่เขาหมายปองมาต้งั แตเ่ มื่อพน้ ความเป็น 'เดก็ ชาย’ เป็นตน้ มา “ ไม่มีอะไรหรอก แค่ดูผา่ นๆไปก่อนวา่ มีศพั ทย์ ากๆมากม้ยั .. ก็เท่าน้นั แหละ “ ถึงแมว้ า่ จะสนิทสนม ราวกบั เป็ นพ่ีน้องคลานตามกนั มา แต่สัญชาตญาณของสาวเจา้ ย่อมรับรู้ได้ถึงความอ่อนไหวทางอารมณ์ของ เพื่อนชายที่แตกตา่ งไปจากเมื่อคร้ังยงั เยาวว์ ยั เธอจึงตอ้ งระมดั ระวงั วาจาใหม้ ากข้ึนกวา่ เดิม “ เราเป็นห่วงเธอนะ “ หนุ่มจอ้ งตาแทบไม่กระพริบจนหญิงสาวรู้สึกอึดอดั ไดแ้ ตพ่ ยายามกลบเกลื่อน “ เธอนน่ั แหละที่น่าเป็ นห่วง ชลพทั ธ์ “ สิธารลุกข้ึนยืนมองสายน้า “ ฉนั อยูก่ บั เหยา้ เฝ้ากบั เรือน แค่ กลางวนั เท่าน้นั ที่เดินไปแปลงานที่บา้ นคุง้ กาเหวา่ ของคุณลุง แลว้ จะน่าห่วงตรงไหน? แต่เธอต่างหากท่ีตอ้ งลง เรือไปฝ่ังโนน้ กลบั ค่าๆมืดๆเป็นประจา เดือนสิบสองปี น้ีน้ายงั หลากอยูเ่ ลย ไม่ยอมทรง แถมเชี่ยวอีกต่างหาก ถา้ เรือยนตไ์ มเ่ ขา้ มาส่ง คนเรือจา้ งก็ตอ้ งเกร็งขอ้ ขืนน้ากนั สุดกาลงั ...”
14 “ วา่ ไปโน่นเลยนะ สิธาร “ สุ้มเสียงมีแววตดั พอ้ “ เธอก็รู้วา่ เราพูดเรื่องอะไร ท้งั เธอและเราวา่ ยน้าแข็ง มาต้งั กะหวั เท่ากาป้ันกว็ า่ ได้ พายเรือแจวเรือมาจนตะกาวหกั ไปก็หลายดา้ ม พดู ทาไมเร่ืองน้าหลากน้าเช่ียว “ “ ไม่ใช่อยา่ งน้นั “ หญิงสาวแกลง้ หวั เราะ “ แม่กบั คุณยายย่ิงคอยเตือนอยูว่ า่ อยา่ ประมาท คืบก็...” ยงั ไมท่ นั จบความ ก็ถูกอีกฝ่ ายตดั บทข้ึนเสียก่อน “ พอๆ..พอเลย..จวนจะออกทะเลอยแู่ ลว้ “ เพ่ือนชายหันมาทาท่า ‘หนุ่ม’ จนหญิงสาวท้งั ขาท้งั สงสาร น่าแปลก..ท่ีหวั ใจของเธอไม่มีความรู้สึก หวน่ั ไหวใดๆ เคยนง่ั ทบทวนดูต้งั แต่ท่ีชลพทั ธ์เร่ิมมีท่าที ‘แปลกๆ’ จนกระทง่ั ถึงบดั น้ีเธอก็ยงั คงมีความรู้สึก เดิมๆท่ีอุ่นใจวา่ ชลพทั ธ์คือเพ่ือนท่ีเธอไวว้ างใจมากท่ีสุด สามารถพูดคุยไดเ้ กือบทุกเรื่อง มีความถนดั ในสาขา วิชาชีพเดียวกนั คือเรื่องภาษา ส่วนทางดา้ นดนตรีกวีศิลป์ น้นั ก็คลา้ ยๆกนั อีก สิธารชอบตีขิม ส่วนชลพทั ธ์เลือก ขลุ่ยตามอยา่ งคุณอาผชู้ ายซ่ึงก็คือบิดาของสิธารนนั่ เอง มีแตกต่างกนั อยเู่ รื่องเดียวคือ ‘ฉนั ทลกั ษณ์’ ซ่ึงหญิงสาวมี ท้งั ใจรักและพรสวรรค์ประกอบกนั ทาให้เธอสามารถแต่งบทร้อยกรองออกมาได้อย่างสละสลวยเสมอมา ในขณะที่ชลพทั ธ์ไมม่ ีความถนดั ในเร่ืองน้ีแต่อยา่ งใด “ กจ็ ริงม้ยั ล่ะ? คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล แมน่ ้าลาคลองกเ็ หมือนกนั คุณยายวา่ ตอ้ งระมดั ระวงั ทุกฝีพาย..” หญิงสาวยงั คงต้งั หนา้ เบี่ยงเบนออกทะเลไปใหไ้ กลๆตวั เขา้ ไวก้ ่อน ท้งั ๆที่รู้วา่ อีกฝ่ ายไม่มีวนั เลิกราง่ายๆในอนั ที่ จะยอ้ นกลบั เขา้ เรื่องเดิมต่อ จึงเตรียมใจรอฟังและพยายามต้งั สติหาคาตอบที่ ‘บวั ไม่ให้ช้า น้าไม่ให้ขุ่น’ เพ่ือ ถนอมน้าใจผูท้ ่ีเคยเล่นหวั กนั มาต้งั แต่จาความได้ เธอเองก็รู้สึกท้งั สงสารและเห็นใจสหายสนิทเพียงคนเดียว อยากจะช่วยเหมือนที่เคยช่วยท้งั เร่ืองเรียนและเรื่องงานการ แต่สาหรับเร่ืองของหวั ใจน้นั เธอจนปัญญาจริงๆ ไม่ สามารถบงั คบั จิตใจให้เออออห่อหมกไปกบั เขาได้ แมจ้ ะลองชง่ั ใจตนเองดูหลายคร้ังหลายหนแลว้ เธอก็ยงั คง รู้สึกวา่ งเปล่า..เฉยๆ ไมเ่ กิดแรงกระตุน้ ใด จึงเป็นเรื่องเหลือฝืนท่ีไมเ่ ป็นไปตามธรรมชาติ ตา่ งคนต่างอยูอ่ ยา่ งน้ีไป ก่อนก็ดีอยแู่ ลว้ ไม่แน่วา่ วนั หน่ึงขา้ งหนา้ เธออาจจะมี ‘ใจ’ ตรงกบั เขากเ็ ป็นได้ ภาวะวสิ ัยของเพศหญิงทาใหส้ ิธาร พอจะหยงั่ รู้ไดท้ ุกคราที่คุณลุงหรือท่านครูของเธอ จอ้ งมองอยา่ งอยากจะเอ่ยถาม หากแต่ความเป็ นผหู้ ลกั ผใู้ หญ่ ครูบาอาจารยท์ าใหท้ า่ นตอ้ งยบั ย้งั ไว้ และตวั เธอเองก็มิไดส้ าแดงท่าทีใหผ้ ดิ แผกแตกต่างไปจากที่เคยเป็ นมา ไม่มี แรงกระเพือ่ มท่ีพอจะเปิ ดช่องทางใหใ้ ครกา้ วล่วงล้าเขา้ มาไดเ้ ลย “ สิธาร..เธอกร็ ู้..วา่ เรามีใจใหเ้ ธอ..” ชายหนุ่มหมดความอดทนท่ีจะออ้ มคอ้ มต่อไปอีก เพราะเพื่อนสาว กห็ าทางเฉไฉออกนอกเรื่องไปไดเ้ ร่ือยๆ “ ตลอดมาต้งั แต่เล็กจนโตจนกระทงั่ ถึงวนั น้ี เธอก็เห็นอยู่วา่ เราไม่มีใครอ่ืนอีก “ คนพูดไม่กลา้ หนั ไป สบตาคนฟังท่ียืนนิ่งเงียบอยูข่ า้ งๆ “ คุณพ่อเคยถาม..เราก็ตอบไปตรงๆ ท่านก็เพียงแต่เตือนวา่ เป็ นลูกผูช้ ายตอ้ ง
15 ตกลงกบั ฝ่ ายหญิงก่อน ทา่ นไมใ่ ช่ผใู้ หญ่ประเภทมดั มือชกหรือคลุมถุงชน และคุณอาผชู้ ายก็คงจะคิดเช่นเดียวกนั เราจึงตอ้ งหาโอกาสถามเธอดว้ ยตวั เองวา่ ...อา้ ...เธอรังเกียจเราหรือเปล่า... “ คาพูดท่ีเตรียมตวั มาหลายวนั แต่พอ ปะหนา้ สาวเจา้ เขา้ จริงๆก็ลืมหมด ความประหม่าทาให้โพล่งคาถามแบบเขา้ เป้าอีกฝ่ ายออกไปด้ือๆ เลยเขา้ ทางผู้ ที่รอแกเ้ กมอยู่ ซ่ึงหนั มากลบเกล่ือนดว้ ยสติปัญญาท่ีเฉียบแหลม “ ฟังพดู เขา้ ..ชลพทั ธ์ คบกนั มาเท่าอายุของเราสองคน ถามออกมาได.้ ..ถา้ เธอน่ารังเกียจล่ะก็ ท้งั โลกน้ี ฉนั ก็คงหาใครคบดว้ ยไมไ่ ด้ “ หญิงสาวชกั ใบนาร่องออกมหาสมุทรท้งั เจด็ ไปเลย “ จะเบ่ียงเบนประเด็นไปถึงไหน? พูดไปพูดมาก็..ออกทะเล..ตามเคย “ คราวน้ีชายหนุ่มเสียงเบาลง อยา่ งอ่อนใจ จนเพื่อนสาวอดสงสารไมไ่ ด้ จึงเอย่ ดว้ ยน้าเสียงที่ออ่ นโยนอยา่ งปลอบประโลม ใชน้ ้าเยน็ เขา้ ลูบ “ ชลพทั ธ์... เธออยา่ คาดค้นั ฉนั ตอนน้ีเลยนะ เราต่างก็มีงานมีการที่ตอ้ งรับผิดชอบร่วมกนั เพื่อต้งั หลกั ต้งั ฐานมีอาชีพที่มน่ั คง หารายไดจ้ ุนเจือครอบครัว ยงั ไม่ใช่เวลาท่ีจะคิดหาความสุขเฉพาะตน “ หญิงสาวหนั ไป มองเพื่อนชายก่อนท่ีจะเอย่ ถาม “ เธอกลวั อะไรหรือ...ชลพทั ธ์ “ หนุ่มบางสวนกลางนิ่งอ้ึง คาดไม่ถึงวา่ สาวเจา้ จะมาไมน้ ้ี สิธารไดท้ ี จึงหาเหตุผลมาหวา่ นลอ้ มต่อ “ ต้งั แต่เรียนจบ เธอเห็นฉนั ออกจากบา้ นไปไหนไกลๆบา้ ง? นอกจากพายเรือไปส่งคุณพ่อ หรือไม่ก็ ขา้ มฝั่งไปกบั ลุงสนหาซ้ือขา้ วของท่ีตลาดน้าทา่ วดั สมอราย กแ็ คน่ ้นั ..ส่วนใหญ่ก็อยทู่ ี่น่ี เดินไปแปลงานกบั คุณลุง แลว้ กก็ ลบั บา้ น เธอต่างหาก...ชลพทั ธ์..ท่ีตอ้ งออกไปรับงานขา้ งนอกท่ีฝั่งโนน้ ผชู้ ายท่ีเก่ียวขอ้ งกบั ฉนั ทางฝ่ังน้ีก็ มีเพยี งลุงสนกบั เจตน์ แลว้ กล็ ุงกานนั กบั ผใู้ หญผ่ นั เทา่ น้นั “ สิธารหนั กลบั ไปมองดูเรือท่ีผา่ นไปมากลางลาคลอง ก่อนท่ีจะตดั สินใจเขา้ เร่ืองท่ีฝ่ ายชายอยากฟัง “ เอาล่ะ.. ถา้ เธอตอ้ งการให้ฉนั พูดก็ดีเหมือนกนั ความผกู พนั ของเราอยบู่ นพ้ืนฐานของสองครอบครัว ที่ใกล้ชิดสนิทสนมกนั เสมือนเครือญาติ เติบโตมาด้วยกนั กระโดดน้า ดาน้า งมกุง้ รูดสะเดา ลอกลาประโดง แข่งวา่ ยน้า แข่งพายเรือ หดั ’ล่มเรือ’ จนเรือเกือบล่มไปหลายลา จนแมก้ ระทงั่ ตอนที่คุณพอ่ กบั ลุงสนลงหลกั ปัก เสาเพ่อื ซ่อมตอมอ่ เราสองคนกไ็ ม่มียน่ั ..อุตส่าห์ลงไปแช่อยใู่ นน้าส่งเสียงใหจ้ งั หวะ..ฮุยเลฮุย..ยงั จาไดม้ ้ยั ? ฉะน้นั เธอจึงเป็ นผูช้ ายที่ฉนั ให้ความคุน้ เคยดว้ ยมากท่ีสุด แค่น้นั ยงั ไม่พอใจอีกหรือ..การจะมีครอบครัวจาเป็ นตอ้ งคิด ใหร้ อบดา้ น เราคบกนั แบบน้ีไม่เคยมีเรื่องบาดหมางคลางแคลงใจ แตถ่ า้ เกิดรีบร้อนในขณะที่ยงั ไม่พร้อมจริงๆ..” หญิงสาวหยุดชว่ั ครู่ เหลือบมองหน้าอีกฝ่ ายซ่ึงซีดลงๆ “ ไม่ทนั ไร ก็จะตอ้ งเกิดเรื่อง หลายคู่เป็ นแบบน้ีแลว้ ก็ ตอ้ งเลิกกนั ทาใหล้ ูกกลายเป็นเด็กบา้ นแตกมีปัญหา แลว้ ถา้ ตอ้ งตกอยใู่ นสภาพหยา่ ร้าง เราจะมองหนา้ กนั ติดม้ยั ? บา้ นก็อยใู่ กลก้ นั แค่น้ีเอง “ คนพูดๆต่อดว้ ยน้าเสียงเนิบๆ “ อยา่ กดดนั ฉันเลยนะ ชลพทั ธ์ ขอให้ฉันมีเวลาได้
16 ผอ่ นคลายสบายๆไปตามธรรมชาติเถอะ เรื่องน้ีจะมาตีกรอบกนั ไม่ไดห้ รอก “ สิธารรู้สึกเหมือนยกภูเขาออกจาก อกท่ีไดร้ ะบายความในใจออกไปใหเ้ ขาเขา้ ใจเธอดีข้ึน “ อีกอยา่ งนะ.. เธอออกไปพบปะผคู้ นนอกบา้ นมากๆเขา้ “ หญิงสาวพยายามระวงั ประโยคต่อไปไม่ให้ กระทบกระเทือนความรู้สึกของผฟู้ ังมากนกั “ ตอ่ ไป...เธออาจจะพบคนที่ถูกใจและพร้อมมากกวา่ ฉนั กไ็ ด.้ ..” “ ไม่มีทางเด็ดขาด! “ ชายหนุ่มรีบปฏิเสธในฉบั พลนั ทนั ที “ เราไม่มีวนั มีคนอ่ืน.. นอกจากเธอ ” ลง เสียงเขม้ หนกั แน่นอยา่ งมน่ั ใจ แตพ่ อเห็นสายตาอนั คมกริบของอีกฝ่ าย ก็ตอ้ งยอมออ่ นขอ้ ใหเ้ หมือนเช่นเคย “ ไม่เป็นไร..ตอนน้ีเธอยงั ไมพ่ ร้อม เราก็ไม่เซา้ ซ้ีแลว้ ใหเ้ วลาเป็นเครื่องพสิ ูจน์คาพดู ของเราก็แลว้ กนั “ “ ขอบใจ ชลพทั ธ์ “ สิธารหนั มายมิ้ กบั คู่หูคนสนิท “ เรื่องน้ีเป็ นบ่วงผูกพนั ชีวติ ฉะน้นั จะรวบรัดเร่งรีบ ไม่ได้ โดยเฉพาะผหู้ ญิงพอมีพนั ธะมีลูกแลว้ ก็จะไม่มีเวลาให้งานการที่เคยทามาก่อน จึงตอ้ งคิดใหห้ นกั ฉนั น่ะ ไปไหนไม่รอดหรอก เธอคอยหางานมาป้อนใหฉ้ นั อยเู่ รื่อยๆ “ หญิงสาวลงทา้ ยแบบติดตลกเพ่ือบรรเทาความตึง เครียดระหวา่ งกนั ทาใหเ้ พอ่ื นชายคอ่ ยยมิ้ ออกมาได้ ช่วงหวั ค่าหลงั อาหารเยน็ สิธารนง่ั ตรวจเอกสารงานแปลชุดใหม่ใกลก้ บั ตะเกียง ทาใหห้ ญิงชราที่เอนตวั พิงหมอนอยขู่ า้ งๆ อดรนทนไมไ่ ดต้ อ้ งหา้ มปราม “ เดี๋ยวตากเ็ สียกนั พอดี เอาไวพ้ รุ่งน้ีค่อยทาเถอะลูก ยายวา่ หนูคร่าเคร่งกบั งานมากไปแลว้ นะ เล่นขิมให้ ยายฟังดีกวา่ ไมไ่ ดเ้ ล่นมานานแลว้ น่ี... มโหรีวงน้ีตอ้ งไปคลอ้ งชา้ งมาไสรึเปล่าถึงจะเล่นได.้ ..” เมื่อถูกต่อวา่ สิธารก็รีบเก็บงานเขา้ ห้องอยา่ งวา่ ง่าย พลางยกกล่องขิมออกมาวางท่ีระเบียง เธอต้งั สมาธิ พนมมือน้อมจิตราลึกถึงพระคุณครู แลว้ จึงเกริ่นทางขิมปูพ้ืนอารมณ์ผูฟ้ ังก่อน จากน้ันจึงบรรเลงท่วงทานอง เพลงท่ีแวว่ หวานไพเราะเสนาะโสตใหผ้ ฟู้ ังไดด้ ่ืมด่าฉ่าช่ืนใจ พอจบเพลงที่สอง สิธารก็เริ่ม’โหมโรง’เร่ืองสาคญั ที่ท่านท้งั สองควรรับทราบ “ คุณยาย.. แมค่ ะ.. เม่ือตอนเยน็ ชลพทั ธ์เลียบๆเคียงๆถามหนู.. เขา..อา้ ..อยากมีครอบครัวกบั หนู...ค่ะ “ ผหู้ ลกั ผใู้ หญท่ ้งั สองต่างหนั มามองหนา้ กนั “ หนูเลยตดั บทวา่ หนูยงั ไม่พร้อมค่ะ ขอใหอ้ าชีพการงานอยูต่ วั เป็ นหลกั เป็ นฐานมนั่ คงเสียก่อน ค่อยมา วา่ กนั ใหม่ หนูยงั ผกู พนั กบั ใครไมไ่ ดห้ รอกค่ะตอนน้ี กาลงั สนุกกบั งานแปลสารพดั ภาษา ถา้ ด่วนรีบออกเรือนมี ครอบครัว ผหู้ ญิงอยา่ งหนูยอ่ มเสียเปรียบ ตอ้ งทิ้งงานท่ีทารายไดเ้ ป็ นกอบเป็ นกาเพ่ือนง่ั เล้ียงลูกจนหมดเวลาไป วนั ๆ เสียดายความรู้ที่ร่าเรียนฝึกฝนมานานหลายปี หนูมีเหตุผลจริงๆคะ่ เขาก็ยอมรับฟังดว้ ยดี...”
17 “ อนั ที่จริง..ก็อยกู่ นั แค่น้ีเอง ชลพทั ธ์ไม่น่ากงั วล จะรีบเร่งไปไหน? คุณพ่อก็ยงั ตอ้ งออกทะเลอีกนาน..” คุณสิรีโล่งอกที่บุตรสาวตดั สินใจไปเช่นน้นั เพราะเป็ นเร่ืองที่ตอ้ งรอคอยให้สามีร่วมรับรู้ดว้ ย ในขณะที่สิธารนึก ขาอยใู่ นใจที่มารดาพูดในทานองเดียวกบั ท่ีเธอติงชลพทั ธ์ไม่ผดิ เพ้ียน .....คิมหนั ตกาลผา่ นปี มากี่หน พายฝุ นยามวสันตจ์ รมาถึง น่ีลมหนาวกย็ า่ งกรายหมายคะนึง รักรัดรึงรุกโรมเร้ากระเส่าใจ.... ร่างบอบบางท่ีดาผดุ ดาวา่ ยอยใู่ นน้าช่วงตน้ เดือนอา้ ย ทาใหห้ ญิงชราที่นง่ั เพ่งอยตู่ อ้ งคอย ’เยยี่ มๆมองๆ’ ดว้ ยความห่วงใย สักครู่จึงกวกั มือเรียก “ ยายหนู... ยายหนู... สิธาร... “ “ มีอะไรคะ? คุณยาย...” สาวนอ้ ยในชุดกระโจมอกซ่ึงกาลงั ตีโป่ งอยู่ในน้า ลอยคอเขา้ มาใกลๆ้ แลว้ แหงนหนา้ ข้ึนถาม “ ข้ึนเถอะลูก หนา้ หนาวอยา่ แช่นาน ตะคริวจะกิน...” “ ขา้ งล่างน้ีน้าอุ่นออกค่ะ คุณยาย หนูก็อุตส่าห์ลงอาบตอนกลางวนั แลว้ นะคะ...” ยงั ไม่ทนั ท่ีหญิงสาว จะเอ่ยอะไรต่อ ผเู้ ป็นยายก็เร่ิมหาวหวอด “ คุณยายอยากหมากแลว้ ขอเวลาหนูดาลงไปใตเ้ สาหน่อยนะคะ “ วา่ แลว้ ก็ทาท่าจะมุดลงน้า แต่ก็ตอ้ ง ชะงกั เพราะถูกหา้ มเอาไวเ้ สียก่อน “ อยา่ เลยลูก..วนั น้ีวนั พระ อยา่ งมกุง้ เลย ยายขอร้องล่ะ..” ผทู้ ่ีอยูใ่ นน้าทาตาโต “ ตายจริง! หนูลืมสนิทเลยค่ะ ป่ านน้ีแม่คงจะเก็บดอกไมอ้ ยูใ่ นสวน ง้นั หนูจะรีบ ข้ึนไปช่วยแม่ ร้อยมาลยั บูชาพระ.. นะคะ “ ร่างน้ันยกตวั ข้ึนน่ังบนบนั ไดท่าน้า เธอหยิบผา้ เช็ดตวั คลอ้ งคอก่อนท่ีจะกา้ วข้ึนไป ก็พอดีคุณสิรีเดิน มาถึงศาลาทา่ น้า จบั ตวั ผเู้ ป็นบุตรสาวหนั หลงั แลว้ เอ้ือมไปดึงผา้ ผนื น้นั ช่วยเช็ดผมท่ียาวสลวยขย้เี บาๆอยา่ งเอน็ ดู “ นี่ถา้ คุณยายไม่มานงั่ เฝ้า สงสัยคงเล่นน้าจนชลพทั ธกลบั มาแน่ๆ ต้งั กะเด็กจนโต พอมีเวลาตอ้ งลงน้า ไม่เรียกไม่เลิก เม่ือคร้ังยงั เด็กๆ แม่กบั ป้าแจ่มตอ้ งช่วยกนั แทบจะตอ้ งฉุดลาก ย่ิงเป็ นหัวโจกเขา้ พวกกนั ท้งั ชลพทั ธและเจตน์ด้วยแล้ว ก็ย่ิงไม่ยอมข้ึนจากน้ากันง่ายๆ ต้องพ่ึงไมเ้ รียวถือมาขู่...” คนพูดยอ้ นราลึกถึง ความหลงั “ แถมยงั โลดโผนโจนทะยาน ชวนกนั กระโดดจากกิ่งไมล้ งมาตูมๆ เคราะห์ดีที่ยงั ไม่เคยถูกตะพุง ชา้ งน้าทิ่มทะลุคอหอย เหมือนที่เดก็ บางอ่ืนๆเคยเจอมา “
18 คุณสิรีต้งั กองบ่นไปก็เช็ดผมที่เปี ยกโชกของบุตรสาวไปดว้ ย ก่อนท่ีจะตลบชายผา้ ลงมาคลุมไหล่อยา่ ง มิดชิด ยงั ไมท่ นั ท่ีบุคคลท้งั สามจะลุกข้ึน กม็ ีเสียงพายกระทบกบั ขา้ งเรือใกลๆ้ ท่าน้า หญิงสาวชะโงกลงไปดู “ ออ้ ..ลุงสน “ ผทู้ ี่อยใู่ นเรือล่ามเชือกคลอ้ งกบั เสาบนั ไดล่างไวอ้ ยา่ งหลวมๆ ก่อนท่ีจะกา้ วข้ึนไปนง่ั บนยกพ้ืนศาลาท่า น้า แลว้ จึงเอย่ กบั ทา่ นผมู้ ีพระคุณดว้ ยอาการนอบนอ้ มเช่นท่ีไดป้ ฏิบตั ิมาอยา่ งเสมอตน้ เสมอปลาย “ คุณๆอยกู่ นั ตรงน้ีพอดี กระผมกาลงั จะข้ึนไปเรียนใหท้ ราบบนเรือน ขอรับ “ “ มีอะไรหรือจะ๊ ? “ ทา่ นเจา้ ของเรือนออกปากถาม “ ลูกนอ้ งคุณผชู้ ายพายเรือขา้ มมาเจอเรือผมที่กาลงั ออกจากลาประโดงพอดี ครับ ฝากข่าวให้ผมเรียน คุณผหู้ ญิงวา่ ใกลง้ านรัฐธรรมนูญ ๑๐ ธนั วาฯ ท่านจะลาพกั กลบั บา้ นสัก ๑๐ วนั ขอรับ “ “ ยงั ง้นั หรือจะ๊ ..” คุณสิรีแยม้ ยมิ้ ดว้ ยความยินดี “ ขอบใจนะจะ๊ ที่มาบอก วนั น้ีทาแกงข้ีเหล็กไวห้ มอ้ โต เยน็ ๆมาแบง่ ไปซิจะ๊ “ “ ขอบพระคุณครับ “ บริวารเก่าแก่ยกมือไหวด้ ว้ ยความสานึกในบุญคุณ “ ลุงสนเอาเรือออก.. จะไปไหนหรือจะ๊ ? “ หญิงสาวถามดว้ ยความอยากรู้อยากเห็น “ กระผมกาลงั จะข้ึนไปขออนุญาตคุณๆ เอาอีแปะออกไปท่ีบึง ถึงเวลาตอ้ งไปเก่ียวหญา้ ปลอ้ งข้ึนมา แทงไส้ไวจ้ ุดไฟตะเกียง แลว้ กจ็ ะเก็บสายบวั มาฝากคุณผหู้ ญิงดว้ ย ขอรับ “ “ ง้นั กร็ ีบไปเถอะจะ้ จะไดก้ ลบั มาไมเ่ ยน็ มาก “ “ ขอรับกระผม “ รับคาเสร็จ ลุงสนกล็ งบนั ไดท่าน้ากา้ วลงไปในเรือ ก่อนที่จะพายออกไปอยา่ งชา้ ๆ “ ดีจงั แม่จ๋า “ สิธารโผเขา้ กอดมารดาอย่างลืมตวั “ หนูมีหวงั ไดช้ ิมเตา้ เจ้ียวหลนฝี มือแม่ ของโปรด ของคุณพอ่ แลว้ กย็ งั มียาทวาย น้าพริกพมา่ สูตรคุณยาย ท่ีนานๆแม่ ถึงจะทาไวต้ อ้ นรับคุณพอ่ โดยเฉพาะ “ ผูเ้ ป็ นมารดาดนั ตวั บุตรสาวออกห่าง “ ดูยายหนูซิ! แม่เปี ยกไปด้วยแล้วเห็นม้ยั ? “ พลางก้มลงมอง ชายเส้ือตนที่แฉะจากกระโจมอกที่ชุ่มโชกของอีกฝ่ าย “ เยน็ ฉ่ากนั ท้งั แม่ท้งั ลูก “ ผอู้ าวโุ สสูงสุดหวั เราะอยา่ งอารมณ์ดี หลงั อาหารเยน็ สิธารเตรียมตวั เล่นขิมเพอ่ื ผอ่ นคลายจากงานประจาท้งั งานแปลและงานบา้ น “ วนั น้ีไดข้ ่าวดีจากคุณพอ่ หนูจะเล่นเพลง ‘ลาวคาหอม’ นะคะ “ เจา้ ตวั ยมิ้ อยา่ งสดใส “ ปี น้ี พ.ศ.๒๕๘๔ เป็ นปี แรกที่ข้ึนปี ใหม่ ๑ มกราคม ตอ้ งดดั แปลงเพลงปี ใหม่ใหค้ ลอ้ งจองกนั “ คุณ สิรีเพิ่งนึกถึงเรื่องการปรับเปล่ียนปฏิทินที่รัฐบาลกาหนดใหม่
19 “ แต่แม่ชอบเพลงปี ใหม่ ๑ เมษายน มากกวา่ ยายหนูเอ๊ย..ก่อนเล่นขิม ช่วยร้ือฟ้ื นเพลงแห่งความหลงั ร้องใหย้ ายฟังหน่อยซิลูก “ ‘ ยิ้มเถิด ยิม้ เถิด ยิม้ กร่ิม ยิม้ แยม้ แจ่มใส สุขสราญบานใจ ขอให้สวสั ดี...วนั ที่ ๑ เมษายน ต้งั ตน้ ปี ใหม่ แสงตะวนั ส่องสดใสสวา่ งแจ่มจา้ เสียงระฆงั เหง่งหง่างกอ้ งร้องทกั ทายมา ไตรรงคร์ ่าระเริงลิ่วปลิวพลิ้วตามลม ‘ นกั ร้องจาเป็นออกลีลาสนุกสนานไปตามทว่ งทานองเพลง ทาใหผ้ ฟู้ ังท้งั สองอดนึกถึงความรื่นเริงใจของผูค้ นใน ยคุ สมยั ท่ีผา่ นมา... เสียมิได้ “ น่าสงสารปี พ.ศ.๒๔๘๓ นะเลยเหลือแค่ ๙ เดือน ตลกดี...โหราจารยท์ ้งั หลายต่างกุมขมบั ปรับเปลี่ยน ตารากนั แทบไม่ทนั จู่ๆปี ใหม่ ๑ เมษายน ก็มามีอนั สิ้นสุดลง ณ วนั ท่ี ๓๑ ธนั วาคม ๒๔๘๓ “ คุณสิรีนึกทบทวน “ ทางการใหเ้ หตุผลวา่ จาเป็นตอ้ งเปล่ียนเพื่อให้เป็ น‘สมยั นิยม’ตามแบบสากลตามฝร่ังมงั ค่า เริ่มตน้ ๑ มกราคม ๒๔๘๔ พอ ๗ มกราคมเปิ ดศึกอินโดจีนแบบตดั ไมข้ ่มนาม แล้วก็ถึง ๑๗ มกราคม ‘ยุทธนาวีที่เกาะช้าง‘ เกียรติยศอนั ยง่ิ ใหญข่ องเลือดเน้ือแห่งราชนาวไี ทย ซ่ึงคุณพอ่ ไมม่ ีวนั ลืม “ “ ความดีความชอบกลบั ตกอยูท่ ี่ท่านผนู้ า ไดเ้ ป็ นจอมพล “ คุณยายแทรกข้ึนบา้ ง “ คอยดูเถอะ ปี ใหม่ ๑ มกราคม ๒๔๘๕ รัฐบาลคงจะจดั งานเฉลิมฉลองใหญโ่ ต ไดย้ นิ วทิ ยกุ รมโฆษณาการ นายนกแกว้ นกขนุ ทองเชิญ ชวนประชาชนอยแู่ จว้ ๆวา่ ท่านผูน้ าส่ังกรมศิลป์ นา ‘ราโทน’ มาดดั แปลงเป็ น ‘ราวง’ ก็ดีนะ แม่คา้ แม่ขายจะได้ เบิกบานกนั ล่ะ น่ีก็จวนงานรัฐธรรมนูญ ต่อดว้ ยงานส่งทา้ ยปี เก่าและข้ึนปี ใหม่ หลายๆงานติดกนั เลย จะไดข้ าย ของใหค้ รึกคร้ืน เงินทองสะพดั ลืมหนา้ อา้ ปากกนั ซะที “ “ เอาล่ะ นกั ร้องพกั เสียงได้ เปล่ียนบทบาทเป็ นนกั ดนตรี มโหรีริมน้าเชิญบรรเลง...” คุณสิรีสดชื่น เป็นพเิ ศษต้งั แต่ไดร้ ับขา่ วดีท่ีรอคอยอยทู่ ุกเมื่อเช่ือวนั ..ดว้ ยความคิดถึงสามี หวั ใจของสิธารปล้ืมปิ ติอยา่ งบอกไม่ถูกเมื่อไดเ้ ห็นท้งั คุณยายและมารดาสรวลเสเฮฮาแยม้ ยิม้ กนั อยา่ งมี ความสุข บรรยากาศท่ีอบอุน่ ของครอบครัวแมว้ า่ จะขาดบิดาไปหน่ึงท่าน แตก่ ็เอ้ืออานวยส่งอารมณ์ให้เธอเล่นขิม ดว้ ยความปลอดโปร่งพลิ้วหวานไหลล่ืน แมว้ า่ จะเป็ นคืนขา้ งแรม แต่แสงวาววามจากตะเกียงก็ส่องให้เห็นเส้ียว หนา้ ที่ไดร้ ูป เรือนผมอนั ยาวสลวยระลงมาอยขู่ า้ งแกม้ นวลเนียน ทาใหร้ ่างแบบบางน้นั ดูสงบเยอื กเยน็ ราวกบั รูป ป้ัน อาการเดียวที่บ่งบอกความมีชีวิตก็คือ นิ้วมือท้งั สองขา้ งท่ียกไมข้ ิมตีสะบดั ไปมาอยา่ งชานาญบนสายเสียง ก่อให้เกิดท่วงทานองดนตรีท่ีสอดประสานกนั อยา่ งกลมกลืน กอ้ งกงั วานท่ามกลางความเงียบสงบ ล่องลอยไป ตามสายลมประดุจปลอบประโลมบรรดาห่ิงห้อยที่พราวแสงระยิบระยบั อยบู่ นตน้ ลาพูใกลท้ ่าน้า ราวกบั กาลงั ส่องโคมตามหาผเู้ ป็นท่ีรักในยามรัตติกาล
20 ......แมเ้ จา้ จรจากไปไกลสุดหลา้ ถวลิ หาดว้ ยรักแทม้ ิแปรผนั เฝ้าจรดจอ่ รอคอยชว่ั นิรันดร์ หิ่งหอ้ ยมนั่ รักลาพูมิรู้คลาย...... เม่ือเพลงจบกถ็ ึงคิวผฟู้ ังใหค้ วามเห็น วจิ ารณ์ ‘นกั ดนตรี’ “ ยายหนูเล่นเพลงเศร้าไดก้ ินใจนกั แตค่ ุณพอ่ กลบั ชอบเพลงสนุกๆอยา่ ง ‘ยะวายาฮิน’ มากกวา่ ส่วนแม่ ชอบ ‘แขกต่อยหมอ้ ’ ท่านครูเพลงเรียบเรียงเสียงประสานไล่ลูกไวอ้ ยา่ งมีเสน่ห์เร้าใจชวนใหเ้ พลิดเพลิน “ คุณ สิรีพูดพลางกระชบั ผา้ ห่มใหม้ ารดา เพราะยง่ิ ดึกอากาศยงิ่ เยน็ เยยี บ “ น่ีถา้ หนูไปเล่นขา้ งนอกคงไดห้ ลายกะตงั นะ.. “ คุณยายเอ่ยชมดว้ ยความจริงใจมากกวา่ แค่เพียงเอาใจ หลานสาวเทา่ น้นั นกั ดนตรีเอกหนั มาหวั เราะ ใบหนา้ ฉายแววอ่ิมเอิบ “ คุณยายคิดจะส่งหนูไปออกงานวดั หรือคะ? พอดีแหละ...ผคู้ นไดห้ นีไปดูละครลิงกนั หมด “ “ ไม่ใช่งานวดั ระดบั ดีกวา่ น้นั อย่างงานประชนั มโหรีเครื่องสายผสมไงล่ะลูก ไม่ขา้ มฝ่ังไปประลอง ฝี มือกบั เขาบา้ งรึ? “ พูดไปอยา่ งน้นั เองตามอารมณ์ท่ีนึกสนุก แต่พอนึกข้ึนมาไดว้ า่ กาลงั ‘ช้ีช่อง’ ให้หลานสาว จึงรีบแกล้ าในทนั ที “ แต่ยายวา่ มโหรีป่ี พาทยท์ ่ีประชนั กนั น่ะมีแต่พวกผชู้ าย แถมยงั ตอ้ งคอยแอบหลบๆซ่อนๆ ซุ่มอยใู่ นสวนลึกไกลหูไกลตาตารวจ เพราะทางการดูถูกวา่ ลา้ สมยั โบราณคร่าครึ ไมเ่ หมือนดนตรีฝรั่ง...” คุณสิรีอดขามารดาไม่ได้ “ แมพ่ ดู เอง แต่ไมย่ อมเออเองนะคะ “ “ นน่ั ซิคะ.. หนูอุตส่าห์หลงดีใจวา่ คุณยายจะอนุญาตใหห้ นูเป็ น ‘ ผหู้ ญิงพายเรือ ‘ ขา้ มไปเที่ยวฝ่ังโนน้ ดึกๆด่ืนๆได้ “ หญิงสาวกระเซ้าคุณยาย ท้งั ๆที่ไม่วา่ จะมีการจดั งานท่ีใด เธอก็ไม่เคยคิดอยากไป ดว้ ยนิสัยที่รัก สันโดษ ชอบอยกู่ บั บา้ นอยา่ งสงบสุขมากกวา่ และสนุกกบั งานที่เธอรัก ยามวา่ งก็ปลูกพืชสวนครัว ดูแลตน้ ไมใ้ บ หญา้ ไมก่ ว็ า่ ยน้าพายเรือเล่น ซ่ึงเป็นชีวติ ท่ีเธอพอใจแลว้ “ เออ..ปี น้ีงานรัฐธรรมนูญจะจดั วนั ไหนล่ะลูก? “ คุณสิรีเอย่ ถาม “ ๑๐ ธันวาฯปี น้ีตรงกับวนั พุธ ค่ะแม่ ได้ยินนายนกแก้วนกขุนทองย้าแล้วย้าอีกทางวิทยุกรม โฆษณาการวา่ งานรัฐธรรมนูญคร้ังน้ีถือเป็ นหนา้ เป็นตาของรัฐบาล จึงป่ าวร้องใหผ้ คู้ นไปร่วมงานกนั ใหม้ ากๆ “ “ ก็อีกไมก่ ี่วนั ซินะจะ๊ แม่ลองนบั วนั ดูแลว้ คุณพอ่ คงจะมาถึงวนั อาทิตยท์ ี่ ๗ ธนั วาฯ ปี ก่อนพอออกจาก โรงพยาบาลมาพกั ไดไ้ ม่ก่ีวนั ก็ไปอีก ห่วงครอบครัวเพ่ือนที่ตายในสมรภูมิ ‘ยทุ ธนาวที ่ีเกาะชา้ ง’ จึงตอ้ งไปทา เร่ืองขอบาเหน็จตกทอดให้ครอบครัวท่ีอยขู่ า้ งหลงั .. คุณพ่อกลบั มาพกั หนน้ีคงจะมีเพ่ือนๆมาเยี่ยมเยียนเหมือน เคย แมเ่ ห็นจะตอ้ งไปตรวจเรือนคุณป่ ูสาหรับคุณพอ่ ไวร้ ับรองแขกเหร่ือ...”
21 บทที่ 3 “ ลุงสนกบั หนูช่วยกนั ดูแลปัดกวาดเช็ดถูเรือนคุณป่ ูเป็นประจาอยแู่ ลว้ ค่ะ “ “ งานรัฐธรรมนูญทีไร เรือจา้ งหนา้ บานรายไดง้ ามทุกทีไป พาผูค้ นขา้ มไปเท่ียวงานฝ่ังโนน้ คืนหน่ึงก็ ไดห้ ลายตงั อยทู่ ้งั ขาไปขากลบั เห็นวา่ ปี น้ีท่านผนู้ าจะจดั มหรสพหลายคืน คนเรือพ่อคา้ แม่ขายก็คงจะไดเ้ ป็ นกอบ เป็นกาก่อนสิ้นปี จะไดเ้ กบ็ หอมรอมริบเอาไวล้ งทุนตอ่ ช่วงปี ใหม่ “ คุณยายเสริม “ ดีคะ่ คุณยาย ชาวเรือจะไดย้ มิ้ ยอ่ งผอ่ งใสกนั ส่งทา้ ยปี เก่า.. วา่ แต่ลุงสนจะไปท่าน้าวดั สมอราย เห็นแก บอกวา่ ขบวนเรือโยงเอ้ียมจุน๊ จะมาชุมนุมติดตลาดกนั อีกค่ะ มีท้งั เรือขา้ วเรือถ่านเรือฟื นจากหนั คา ชยั นาท จาก ทา่ โบสถก์ ม็ ี ยงั เรือจากสุพรรณ..ต้งั แต่เดิมบางนางบวช สามชุก บางปลามา้ สองพ่ีนอ้ ง อีกท้งั เรือตาลโตนดจาก เมืองเพชร เรือน้าตาลมะพร้าวจากอมั พวาที่ช่ือ ‘เรือบางชา้ ง’ ไงคะ คุณยายและแม่อยากไดอ้ ะไรเพ่ิมม้ยั คะ? หนู จะไดจ้ ดไวใ้ หล้ ุงสนไปหาซ้ือ เห็นแกวา่ จะไปเลือกเสาเขม็ ไวซ้ ่อมทา่ น้าลาประโดงดว้ ย ค่ะ “ คุณสิรีหนั ไปหยบิ กระดาษใตเ้ ชี่ยนหมากส่งใหบ้ ุตรสาว “ แม่ก็นึกๆไวบ้ า้ งแลว้ เพราะจาได้วา่ ช่วงเดือนอา้ ยนี่แหละที่ขบวนเรือเอ้ียมจุ๊นจากทุกสารทิศจะมา ชุมนุมกนั อีกท่ีท่าน้าวดั สมอราย อยา่ งเช่นถ่าน..ถา้ มาจากท่าโบสถ์ล่ะก็ดีท่ีสุด รองลงไปก็จากหนั คา นอกน้นั ก็มี ไมข้ ีดไฟ น้ามนั ตะเกียง เทียนไข งวดน้ีขา้ วยงั พอมีอยู่ คุณพอ่ ก็คงซ้ือใส่เรือมาตุนไวใ้ ห้อีก หนูตอ้ งการอะไรก็จด เพิม่ เติมเอาเองนะลูก “ “ ลุงสนขอหินเหล็กไฟอีกชุดไวส้ ารองค่ะ แกวา่ ไมข้ ีดไฟหายากแลว้ ก็แพง ตีหินเหล็กไฟใชป้ ระหยดั กวา่ คะ่ แกอาจจะชวนเจตนไ์ ปดว้ ย เรือสองลาจะไดช้ ่วยกนั ลาเลียงเสาเขม็ คะ่ “ “ ดีลูก พรุ่งน้ีหนูก็หยิบเงินให้แกพอจบั จ่ายดว้ ยนะจ๊ะ เขา้ นอนกนั เถอะ...” คุณสิรีหันไปพยุงมารดา โดยมีสิธารลุกตามช่วยกนั ประคองผเู้ ป็นยายเขา้ หอ้ งดว้ ยความระมดั ระวงั เพราะตอ้ งกา้ วขา้ มธรณีประตูท่ีสูงตาม แบบสถาปัตยกรรมเรือนไทยแต่โบราณ ซ่ึงผูเ้ ป็ นบิดาร่าๆมาหลายคร้ังจะเล่ือยตดั ทิ้งบางส่วนให้เต้ียลง หากแต่ คุณยายซ่ึงเป็นเจา้ ของเรือนไม่ยนิ ยอม สองวนั ถดั มา สิธารเดินเล้ียวขวาจากแยกตรงหนา้ ศาลาท่าน้าเพ่ือไปบา้ นคุณชอบบริเวณคุง้ กาเหวา่ เธอ กา้ วข้ึนไปอยา่ งคุน้ เคยเสมือนเป็นลูกหลาน เดินเขา้ ห้องกลางซ่ึงต้งั โตะ๊ ยาวแบบโต๊ะประชุมเพ่ือให้นง่ั ทางานกนั ไดห้ ลายคน หญิงสาวนอ้ มตวั ลงไหวผ้ ทู้ ี่ตนนบั ถือเป็นคุณลุงและเป็น ‘ทา่ นครู’ ดว้ ยเช่นกนั
22 “ ออ้ ..หนูสิธาร “ ท่านผรู้ ู้เงยหนา้ ข้ึนทกั ทาย “ นง่ั ซิลูก “ พดู จบก็หนั ไปหยบิ เอกสารชุดท่ีวางเตรียมไว้ ส่งให้หญิงสาว “ งานท่ีหนูแปลคราวก่อนนับว่าใช้ได้ทีเดียว ท่ีลุงให้หนูหันมาฝึ กภาษาญี่ป่ ุนให้มากข้ึนก็ เพราะวา่ ต้งั แต่ไทยมีขอ้ พิพาทกบั ฝรั่งเศสกรณีมณฑลบูรพาถึงกบั เกิดสงครามอินโดจีนข้ึน งานแปลที่ตอ้ งใช้ ภาษาฝรั่งเศสจึงลดน้อยลง ตรงกนั ขา้ มการคา้ ขายกบั ญ่ีป่ ุนกลบั คึกคกั นี่ร้านอาหารญ่ีป่ ุนเปิ ดใหม่ใกลแ้ บงค์ สยามกมั มาจล ฝากชลพทั ธ์มาให้ช่วยแปล แต่หนูก็รู้วา่ เขากาลงั ติดพนั งานเร่งด่วนที่โรงภาษีกบั ท่าเรือจนมืดค่า ลุงเลยจะขอใหห้ นูแปลแทน ต่อไปจะเป็ นรายไดท้ ี่ดีนะลูก คนญี่ป่ ุนขา้ มน้าขา้ มทะเลมาทามาหากินเมืองเราซ่ึงมี ทาเลทองเป็ นอู่ขา้ วอู่น้ามาต้งั แต่สมยั กรุงศรีอยธุ ยาเป็ นราชธานี เพราะประเทศของเขาเป็ นหมู่เกาะ มีพ้ืนที่ราบ นอ้ ย บางทอ้ งที่จึงตอ้ งทาการเกษตรบนไหล่เขา “ คนพดู ยนื่ ซองสีน้าตาลส่งใหศ้ ิษยด์ ว้ ยพลางกล้วั หวั เราะ “ ผูว้ า่ จา้ งคงกลวั วา่ ชลพทั ธ์จะไม่รีบแปลให้ เลยให้ค่าแปลมาล่วงหนา้ หนูรับไวเ้ ถอะลูก ถา้ ผลงานดีเป็ นที่พอใจของ เขา ก็วางใจไดว้ า่ จะมีงานทยอยเขา้ มาอยเู่ รื่อยๆ “ พดู พลางก็ยน่ื หนงั สือส่งใหอ้ ีกหน่ึงเล่ม “ ถา้ หนูมีเวลาเมื่อไหร่ กน็ งั่ อา่ นนงั่ แปลทาความเขา้ ใจเกี่ยวกบั ประวตั ิศาสตร์ ขนมธรรมเนียมประเพณี เทศกาล อาหาร และ ดอกไมข้ อง ประเทศญ่ีป่ ุน ซ่ึงเป็ นความรู้พ้ืนฐานของประเทศน้ี ศพั ทแ์ สงไม่ยากนกั และหนูก็มีพจนานุกรมญี่ป่ ุน-ไทย ที่ลุง ทาไวใ้ หใ้ ชแ้ ปลงานอยแู่ ลว้ การศึกษาเพิ่มเติมจากหนงั สือเล่มน้ีจะช่วยใหห้ นูแปลภาษาญ่ีป่ ุนไดอ้ ยา่ งกระจ่างแจง้ ไดอ้ รรถรสและรวดเร็วยงิ่ ข้ึน “ “ หนูขอกราบขอบพระคุณ..คุณลุง สาหรับงานแปลพร้อมค่าจา้ ง รวมท้งั หนงั สือความรู้ทว่ั ไปเก่ียวกบั ประเทศญี่ป่ ุน ซ่ึงมีคุณค่าสาหรับวชิ าชีพของหนูมากคะ่ ” หญิงสาวกม้ ศีรษะลงนอ้ มไหวอ้ ีกคร้ัง “ คุณพอ่ ใกลจ้ ะ ไดล้ าพกั กลบั บา้ นแลว้ ค่ะ คุณลุง ประมาณวนั อาทิตยท์ ี่ ๗ ธนั วาฯ น้ีค่ะ “ “ ยงั ง้นั หรือ...ดีจริง “ คนพูดมีรอยยมิ้ ปรากฏบนใบหนา้ อยา่ งสมใจ “ ลุงกาลงั อยากพบอยพู่ อดี มีเร่ือง สาคญั ๆที่จะตอ้ งพดู คุยกนั หลายเร่ือง “ “ หนูจะเรียนให้คุณพ่อทราบค่ะ แต่คุณพอ่ ก็คงจะรีบมาหาคุณลุงทนั ทีท่ีกลบั มาถึงบา้ นเหมือนทุกคร้ัง ค่ะ ใจตรงกนั ...” หญิงสาวยิม้ ตอบท่านครูของเธอซ่ึงก็มีความรู้สึกในทานองเดียวกนั นนั่ คือสองครอบครัว... เรือนริมน้ากบั บา้ นคุง้ กาเหวา่ ...มีความผูกพนั ต่อกนั อยา่ งแน่นแฟ้นราวกบั เป็ น ‘ญาติกา’ ร่วมกระแสธารไหลมา พานพบจากตน้ น้าเดียวกนั สนิทชิดเช้ือยงิ่ กวา่ เครือญาติร่วมสายโลหิตดว้ ยซ้าไป เมื่อหญิงสาวข้ึนเรือนแลว้ จึงมอบค่าจา้ งล่วงหนา้ งานแปลของร้านอาหารญ่ีป่ ุนส่งให้มารดา โดยมีคุณ ยายร่วมเป็นสกั ขีพยาน
23 “ แม่คะ..คุณยาย.. ทุกคร้ังที่หนูไดร้ ับค่าจา้ งแปลงานหนแรกไม่วา่ จะเป็ นภาษาใด หนูจะถือเป็ นธรรม เนียมว่าตอ้ งนามาให้แม่กบั คุณยายก่อนเพื่อเป็ นปฐมฤกษเ์ ป็ นสิริมงคลแก่อาชีพการงานของหนูต่อไปค่ะ ช่วงน้ี คุณลุงอนุญาตใหห้ นูแปลงานอยทู่ ี่บา้ น จะไดช้ ่วยแม่เตรียมกบั ขา้ วอร่อยๆไวค้ อยตอ้ นรับคุณพอ่ คะ่ “ คุณสิรีรับซองสีน้าตาลยน่ื ส่งใหม้ ารดาอีกทอดหน่ึง “ ขอบใจนะลูก “ ทา่ นเจา้ ของเรือนเอย่ ดว้ ยน้าเสียงที่เตม็ ไปดว้ ยความปรารถนาดี “ ยายกบั แม่ขอใหห้ นู เจริญๆ แปลงานใหผ้ วู้ า่ จา้ งเขาพอใจและอยากจะป้อนงานใหอ้ ีกเรื่อยๆไมข่ าดสายเหมือนน้าซึมบ่อทราย เงินทอง มีใชไ้ ม่ขาดมือนะลูก “ คุณสิรียมิ้ นอ้ ยๆพยกั หนา้ เป็นเชิงเห็นดว้ ย รุ่งข้ึน หญิงสาวช่วยคุณยายและมารดาใส่บาตรเสร็จก็เขา้ บา้ นเตรียมอาหารเช้าซ่ึงมีข้าวต้ม เต้าหู้ ทรงเคร่ือง ยาขิง และ หวั ไชเทา้ หน่ั เป็ นรูปลูกเต๋าปรุงรสเดียวกบั หมูหวานซ่ึงท้งั สิธารและชลพทั ธ์ต่างก็ชอบกิน มาต้งั แตเ่ ด็กๆ คอยจอ้ งตกั แต่จานโปรดจนโดนคุณยายเอด็ เอาถึงไดห้ นั ไปตกั กบั ขา้ วจานอ่ืนบา้ ง หลงั ม้ือเชา้ แลว้ เธอจึงมีเวลาแปลงานใหร้ ้านอาหารญ่ีป่ ุน ส่วนคุณสิรีลงไปดูแปลงสวนครัวท่ีลุงสนพูนดินให้สูงข้ึนไปอีกเพื่อ หนีน้าหลากที่ยงั คงทรงอยูแ่ มว้ ่าจะพน้ เดือนสิบสองไปแลว้ ก็ตาม จากน้นั ก็เดินเลยไปดูโรงเก็บถ่านทา้ ยสวนที่ ภายในแบ่งออกเป็ นสองส่วนก้นั แยกไวด้ ว้ ยท่อนไมว้ างเรียงต่อเน่ืองกนั สูงยนั เพดาน ดา้ นซ้ายเป็ นท่ีเก็บสารอง ถ่านเอาไวใ้ ชง้ าน ส่วนอีกดา้ นหน่ึงสาหรับเก็บฟื นและเสาเขม็ ที่ใชใ้ นสวนและใชป้ ักพยุงหวั รอท่ีท่าน้าท้งั ในลา ประโดงและดา้ นหนา้ ริมคลอง นอกจากน้นั ยงั มีกระชุใส่นุ่นไวใ้ ชเ้ ป็ นหวั เช้ือในการตีหินเหล็กไฟก่อนท่ีจะโยน เศษไมไ้ ปจอ่ กบั นุ่นท่ีติดไฟจนลุกโพลงแลว้ จึงวางถ่านลงไปอีกช้นั หน่ึง โรงเก็บถ่านน้ีอยใู่ กลเ้ รือนลุงสนซ่ึงเป็ น ผูค้ อยเฝ้าและตรวจคราว่าถ่านฟื นพร่องไปมากน้อยเพียงใด เพื่อหามาเก็บสารองไวใ้ หเ้ พียงพอ คุณสิรีเป็ นห่วง เพราะเมื่อวานน้ีลุงสนกบั ลูกชายป้าแจ่มคือเจตน์ ต่างพายเรือไปเกอ้ เสียเท่ียว เอ้ียมจุ๊นจากต่างจงั หวดั ยงั มาไม่ถึง พวกรับจา้ งแบกขา้ วท่ีนงั่ ๆนอนๆรออยบู่ อกวา่ น่าจะเป็ นวนั น้ีตามท่ีไดน้ ดั หมายกนั ไวแ้ ลว้ บริวารเก่าแกของท้งั สองบา้ นจึงตอ้ งพายเรือออกไปอีกรอบ ช่วงบ่าย ลุงสนกลบั จากตลาดน้าท่าวดั สมอรายก็ยกของข้ึนไปบนเรือน คุณสิรีกาลงั นง่ั เยบ็ ผา้ อยูใ่ กลๆ้ มารดา จึงเอย่ ปากถาม “ ไดข้ องครบม้ยั จะ๊ ลุงสน? “ สิธารไดย้ นิ เสียงกว็ างมือจากงานแปล ลุกข้ึนไปตรวจดูตามรายการที่สั่งซ้ือ
24 “ เท่ียวน้ีพ่อคา้ แม่ขายต่างบ่นกนั ขรมครับคุณ วา่ น้ามนั ก๊าดขาดตลาดผดิ ปรกติ ไม่ทราบเป็ นเพราะเหตุ ใด ผมเลยเหมามาเทา่ ที่มีเหลืออยู่ เกบ็ ไวท้ ้งั หมดในหอ้ งเก็บของเลยนะ ขอรับ “ คนพูดทาท่าจะกม้ ตวั ลงหิ้วป๊ี บ ท่ีตนลาเลียงข้ึนจากเรือมาวางอยรู่ วมกบั ขา้ วของอื่นๆบนพ้ืนกลางโถงเรือน “ อา้ ว...ไม่ขยกั เอาไวใ้ ชเ้ องบา้ งหรือจะ๊ ? “ คุณสิรีถามดว้ ยความเอ้ืออารี “ ไม่เป็นไรมิได้ ขอรับ กระผมทาน้ามนั ปลาซิวปลาสร้อยไวใ้ ช้ ยงั พอมีอยคู่ รับ ชโลมไส้หญา้ ปลอ้ งให้ ความสวา่ งไดด้ ี พอกลบั ไปทา้ ยสวน กระผมจะต้งั เตาเคี่ยวรอบใหม่ ก็เพราะความท่ีน้ามนั ก๊าดขาดแคลนนี่แหละ ขอรับ ขบวนเรือเอ้ียมจุน๊ จึงตอ้ งขอซ้ือน้ามนั ปลาซิวปลาสร้อยจากชาวสวนชาวเรือ มะรืนน้ีผมนดั เอาไปส่งท่ีท่า น้าวดั สมอรายครับ เลยขออนุญาตคุณๆไวก้ ่อน...” “ ตามสบายเถอะ สน คนในบา้ นหารายไดเ้ พิม่ ข้ึน เป็นเร่ืองท่ีดี “ ทา่ นเจา้ ของเรือนตอบดว้ ยเมตตาธรรม “ ถา้ ยงั ง้นั ..ลุงสนกต็ อ้ งขายไส้หญา้ ปลอ้ งดว้ ยซิจะ๊ “ สิธารถาม “ ใช่ครับ คุณหนู พอบ่ายแก่ๆ แดดอ่อนลงบา้ งแล้ว ผมจะเอาเรืออีแปะออกไปเกี่ยวหญา้ ปล้องมา เพ่ิมเติม แล้วเหลาเศษไมใ้ ห้แหลมไวเ้ สียบแทงทะลุปล้องเอาไส้ไปขายครับ พวกเรือเอ้ียมจุ๊นก็พอมีน้ามนั มะพร้าวท่ีซ้ือหาไดจ้ ากอมั พวา แต่ตอ้ งเก็บสารองไวก้ ่อนครับ ยงั ตอ้ งล่องเรือโยงเป็ นขบวนไปอีกนานกว่าจะ กลบั เลยแวะท่าไหนกจ็ ะหาซ้ือน้ามนั อื่นไวใ้ ชไ้ ปพลางๆก่อนครับ “ “ น้ามนั ก๊าดขาดตลาดไดย้ งั ไง? รึวา่ .. จะเกิดสงครามอีกซะก็ไม่รู้...” ผูอ้ าวุโสสูงสุดปรารภข้ึนมาอยา่ ง กงั วล ท้งั ลูกท้งั หลานจึงตา่ งหนั มามองหนา้ กนั อยา่ งคาดไมถ่ ึงวา่ จะไดย้ นิ เร่ืองที่น่าประหวน่ั พรั่นพรึงเช่นน้ี “ ลองตรองดูซิ..เมื่อปี กลาย พ.ศ.๒๔๘๓ เกิดอะไรข้ึนบา้ ง? คนไทยท้งั แผน่ ดินนาโดยนิสิตนกั ศึกษาพา กนั เดินขบวนเรียกร้องดินแดนคืนจากฝรั่งเศสซ่ึงใชอ้ านาจทางทหารเอาเรือมาปิ ดปากอ่าวไทยในร.ศ.๑๑๒ ข่มขู่ ฉกชิงเอามณฑลบูรพาฝ่ังขวาแม่น้าโขงของเราไป “ ผเู้ ล่าหนั ไปบว้ นน้าหมากลงกระโถน ใชผ้ า้ ซบั ริมฝี ปากอยู่ ครู่หน่ึงก่อนที่จะสืบสาวราวเรื่องต่อไป “ ไทยจึงเปิ ดศึกอินโดจีนเมื่อตน้ ปี น้ี ๒๔๘๔ หากคุณพ่อของยายหนูไม่ไดร้ ับบาดเจบ็ เจียนตายจนตอ้ ง พาข้ึนฝ่ังก่อน ก็คงไปตายร่วมกบั เพื่อนๆเหล่าวีรชนเลือดเน้ือราชนาวีท่ีพลีชีพไปพร้อมๆกบั เรือนน่ั แหละ จน ญี่ป่ ุนฉกฉวยโอกาสทาตวั เป็นคนกลางเขา้ มาไกล่เกลี่ย ศึกอินโดจีนอนั เน่ืองมาจากกรณีพพิ าทในคร้ังน้นั ยตุ ิลงได้ แตท่ างฝ่ ายไทยกต็ อ้ งสูญเสียนายทหารเรือผกู้ ลา้ ไปอยา่ งน่าเสียดาย “
25 “ คุณธงทิวไม่ยอมเอย่ ถึง ‘ยทุ ธนาวที ี่เกาะชา้ ง’ อยเู่ ป็นนานหลายเดือน จนลูกสาวตอ้ งพายเรือขา้ มไปมา ทุกวนั เกาะเตียงพ่อชวนคุยต่างๆนานา ถึงไดย้ อมพูดยอมจา บ่นเสียใจที่ไม่ไดร้ ่วมตายพร้อมๆกบั สหายศึกให้ เหมือนกบั ดอกประดู่ที่ร่วงพรู...” คุณสิรียอ้ นราลึกถึงความหลงั ฝังใจท่ียากจะลืมเลือนของสามี “ ส่วนแม่กลับนึกสงสัยญ่ีป่ ุนมาต้งั แต่เกิดเรื่อง ทาไมถึงได้เจา้ ก้ีเจ้าการเขา้ มาเป็ นธุระในเรื่องที่ไม่ เกี่ยวขอ้ งกบั ประเทศตวั เอง มนั ตอ้ งมีต้ืนลึกหนาบางอะไรสักอยา่ ง สนเคยเล่าให้ฟังวา่ พายเรือผา่ นสมาคมญี่ป่ ุน ปากคลอง สังเกตเห็นมีความเคล่ือนไหวแปลกๆ มีการไปมาหาสู่กนั อยา่ งคึกคกั ถามไถ่พวกเรือจา้ งก็ไดค้ วามวา่ ท่ีนดั พบปะกนั บอ่ ยๆมีท้งั หมอฟัน ช่างป้ันเคร่ืองกระเบ้ืองถว้ ยชาม แลว้ ยงั มีช่างถ่ายรูป หลากหลายอาชีพ ฟังพูด ภาษาของเรารู้เร่ืองเพราะหลายคนเขา้ มาหากินในไทยนานหลายปี แต่ท่าทางขึงขงั เหมือนกนั หมด วิทยุกรม โฆษณาการเล่าวา่ เยอรมนั กาลงั รุกทางยโุ รป ญ่ีป่ ุนเลยคิดจะจอ้ งทางน้ีล่ะซิ! “ ผอู้ าบน้าร้อนมาก่อนใครประเมิน “ แลว้ เราจะทายงั ไงกนั ดีล่ะคะ? คุณยาย “ สิธารกช็ กั เริ่มวติ กเช่นกนั “ ก็ตอ้ งเตรียมตวั “ น้าเสียงเป็ นงานเป็ นการ “ ลองให้สนพายขา้ มไปตลาดน้าท่าอ่ืนๆบา้ ง เผื่อจะได้ น้ามนั ก๊าดเพิ่ม เทียนไข ไมข้ ีด สารส้ม สบู่ ผา้ ขาวบาง ผา้ ดา ...อะไรอีกล่ะ? ช่วยกนั นึกซิ “ คนพูดเลิกแวน่ ข้ึน.. สายตาส่อแววครุ่นคิด “ ถ่านไดเ้ ยอะม้ยั จะ๊ ? ลุงสน “ หญิงสาวหนั ไปถามผทู้ ่ีเดินออกมาจากหอ้ งเกบ็ ของ “ ถา้ เกิดสงคราม คง ไมพ่ อ ตอ้ งหาซ้ือมาตุนไวอ้ ีก “ “ ไดค้ รบถว้ นตามท่ีคุณหนูจดรายการไว้ ครับผม โรงเก็บทา้ ยสวนยงั ใส่ไดอ้ ีกหลายกระสอบครับ ฟื น จากท่าโบสถ์ติดไฟดีกวา่ จากหนั คา ครับ สารองไวท้ ้งั ถ่านท้งั ฟื น เรือนท่ีผมอยูก่ ็ยงั มีที่เก็บของไดอ้ ีก คุง้ น้าเลย ปากคลองไป ปลายงั มีลอยหวั อยบู่ า้ ง ผมจะชวนเจตน์ไปลอ้ มอวนข้ึนมาทาน้ามนั ขายให้พวกเรือเอ้ียมจุน๊ บา้ ง ที่ เหลือจะไดเ้ กบ็ สารองไวใ้ ช้ แบง่ ใหท้ ี่บา้ นคุง้ กาเหวา่ ของท่านครูดว้ ย ครับ “ “ ยงั ไงๆลุงกพ็ ายเลยไปสารวจท่าน้าวดั ชะลอดูบา้ งนะจ๊ะ บอกป้าแจ่มใหร้ ู้ดว้ ย แถวน้นั น้าเชี่ยวมาก ไป กนั สองลาอยา่ งเคย มีอะไรจะไดช้ ่วยกนั “ คุณสิรีหยบิ กระดาษออกมาจดรายการเพ่ิม “ นอกจากวดั ชะลอแลว้ ก็ ยงั มีตลาดน้าอีกหลายท่า อยา่ งเช่น ท่าวดั ขนุน วดั ยาง วดั แกว้ วดั พิกุล วดั เกตุ เรือจากปากน้าโพก็มกั ไล่ส่งสินคา้ รายทางเหมือนกนั จะ้ “ ว่าแลว้ ก็ยื่นแผ่นท่ีเขียนส่งให้ผูท้ ี่รอรับคาสั่งอยู่พร้อมสตางคใ์ นถุงผา้ ท่ีมีหูรูด ใช้เก็บ ธนบตั รและเหรียญไดด้ ีพอๆกบั ไถข้ องคนจีน
26 “ คุณๆไม่ตอ้ งเป็ นห่วงนะครับ เรือท้งั สองลาต่างมีตะกาววาคร่ึงติดไปดว้ ย เวลาทวนน้าจาเป็ นตอ้ งใช้ ตะกาวเหนี่ยวขา้ งตล่ิงร้ังเรือพาใหฝ้ ่ าน้าไปไดเ้ ร่ือยๆ ครับผม “ วา่ แลว้ ลุงสนกค็ ่อยๆยอ่ งลงบนั ไดเรือนไป คุณสิรี เหลียวมาเห็นบุตรสาวทาหนา้ นิ่วคิ้วขมวด ต้งั ทา่ จะวงิ่ ตามบริวารเก่าแก่ไป “ ลืมอะไรหรือ ลูก? “ “ เปล่าคะ่ “ สิธารชะงกั แต่ก็ยงั คงขอ้ งใจอยู่ “ แต่ตะก้ีที่ลุงสนพูดวา่ ’ปลาลอยหวั ’ คืออะไรคะ? “ “ ปลาลอยหวั ..ก็คือ..ปลามนั เมาน้า “ คุณยายชิงตอบแทน “ ฤดูน้าหลาก น้าจากทางเหนือไหลเชี่ยว กรากเซาะดินโคลนพดั พาลงมาดว้ ย พอปะทะกบั น้าท่ีใสสะอาดก็เกิดเป็ นน้าวน หนกั ๆเขา้ วนั เวลาผ่านไปเลย กลายเป็ นแอ่ง ฝูงปลาที่เคยหายใจโล่งๆคล่องๆ พอเจอฝ่ ุนผงตะกอนแดงขุ่นคลกั่ ปะปนเขา้ ไปในน้า มนั ก็เลย หายใจติดๆขดั ๆเกิดอาการเมาน้าจนตอ้ งโผล่หวั ชูข้ึนบนผวิ น้ากนั สลอน ชาวเรือชาวน้าจึงเรียกแอ่งบริเวณน้นั วา่ ‘แอ่งปลาลอยหัว’ ผูค้ นก็คอยไปดกั ลอ้ มอวนชอ้ นเอาไปเล้ียงชีพบา้ งขายบา้ งทาน้ามนั ปลาไวใ้ ชบ้ า้ ง ชาวเรือ ชาวน้าจึงไม่ตอ้ งงอ้ น้ามนั กา๊ ด ส่วนชาวสวนก็ทาน้ามนั มะพร้าวไวใ้ ชแ้ ทนไดเ้ หมือนกนั “ “ น่าสงสารนะคะ ปลาลอยหวั ให้เขาจบั เอาง่ายๆ...” หญิงสาวพึมพา เลยถูกคุณยายใชน้ ิ้วจิ้มเบาๆเขา้ ท่ี หนา้ ผากคนข้ีสงสารดว้ ยความหมน่ั ไส้แกมเอ็นดู “ ทียงั ง้ีรู้จกั ใจอ่อน แลว้ ใครหนอ...” ท่านเจา้ ของเรือนไดท้ ีรีบ ขี่แพะไล่หลานสาว “ ชอบดาลงไปใตเ้ สา ตีน้าให้ขุ่น กุง้ มนั จะไดม้ วั น้าให้จบั เอา จบั เอา ถึงวนั พระก็ตอ้ งคอย หา้ มคอยเตือนกนั กุง้ มนั ไมล่ อยหวั เลยไม่สงสารรึไง? “ คุณสิรีหวั ร่อชอบใจคามารดา ในขณะที่บุตรสาวหนา้ จ๋อย รีบโยนเผอื กร้อนไปใหเ้ พื่อนสนิททนั ที “ กช็ ลพทั ธ์น่ะซิคะ..คุณยาย ชอบชวนหนูอยเู่ รื่อย...” “ น่ี...พูดผดิ ก็พดู ใหม่ไดน้ ะจะ๊ ..” คุณยายยงั ไมย่ อมลงจากหลงั แพะ “ ใครชวนใครกนั แน่? ทีไหนทีน้นั เห็นแต่แมส่ าวนอ้ ยเรือนน้ีลงไปงมกุง้ เสร็จกถ็ ลกผา้ ถุงปี นตน้ สะเดา ลากหนุ่มเหนา้ คู่หูมาร่วมวงกุง้ เผาสะเดาลวก เป็นอยา่ งน้ีทุกที จาไมไ่ ดร้ ึไงจะ๊ ? “ พดู ไปก็ขาไปท่ีคราวน้ีหลานสาวเถียงไม่ออก หญิงสาวนงั่ แปลงานต่อจนใกลเ้ ยน็ จึงลุกข้ึนไปช่วยมารดาในครัว คุณสิรีกาลงั ดงขา้ วอยู่ ปากก็ว่าไป พลาง “ ตะกี๊แม่ ลงไปในสวนเจอป้าแจ่มมาหาพอดี บอกวา่ พรุ่งน้ีจะนงั่ เรือขา้ มฟากไปสาเพง็ ถามแม่วา่ จะฝาก ซ้ืออะไรบา้ ง? แมข่ ้ึนเรือนมากจ็ ดรายการของคุณยายกบั แม่ไวแ้ ลว้ มีผา้ ลินินกบั ผา้ ป่ านตราคา้ งคาว ส่วนผา้ ลาย เมขลารามสูรไม่เอานะจะ๊ เพราะดอกดวงใหญ่เกิน ซกั ก็ยาก ถา้ เป็ นตราหนุมานจะดีกวา่ เน้ือนุ่มเนียน ซกั ก็ง่าย แม่ชอบใชส้ บายดีเอาไวต้ ดั ผา้ ถุง แลว้ ก็ผา้ ลายแขกดอกเล็ก เห็นจะพอนะลูก หนูแปลงานไม่ค่อยวา่ ง แม่จะเยบ็
27 เส้ือคอจีบใหซ้ กั สองสามตวั ออ้ ..ลืม..หนูช่วยจดเพิ่มลงไปดว้ ยวา่ ใหป้ ้าแจ่มเลือกลูกไมม้ าซกั ส่ีห้าลายดว้ ยนะจ๊ะ แม่จะแตง่ ริมใหร้ ะบายแอร่มเชียวล่ะ หนูจะไดม้ ีเส้ือสวยๆไวใ้ ส่ใหด้ ูสดใสบา้ ง “ หญิงสาวฟังไปกโ็ ขลกกระเทียมกบั พริกสดไปดว้ ย “ ตายแลว้ ...หนู “ คุณสิรีปัดมือบุตรสาวท่ีหยบิ พริกใส่ครกไมห่ ยดุ “ เผด็ จดั คุณยายไม่ไหวนะลูก “ สิธารจึงย้งั มือ ทิ้งพริกขยมุ้ สุดทา้ ยกลบั คืนท่ีเดิมซ่ึงก็คือกระจาดใบจิ๋วท่ีมีอยหู่ ลายใบแยกใส่เคร่ืองปรุง ตา่ งๆ วางเรียงรายกนั อยา่ งเป็นระเบียบสะดวกในการหยบิ ใชส้ อย “ หนูตอ้ งการอะไรเพ่ิมก็จดใส่ไปไดเ้ ลยนะลูก พรุ่งน้ีหยบิ สตางคใ์ หป้ ้าแจ่มพร้อมกระดาษที่แม่จดดว้ ย แกจะไปช่วงสายๆหน่อยเพราะตอ้ งทาขา้ วตม้ ตอนเชา้ ใหค้ ุณลุงกบั ชลพทั ธ์ก่อนจะ้ “ “ หนูนึกไม่ออกวา่ จะฝากซ้ืออะไรจริงๆค่ะแม่ นอกจากของลุงสนพวกผา้ ขาวมา้ ผา้ ขาวบางสาหรับ กรองน้า สาลี ผา้ ดา ที่สาคญั ก็คือมุง้ คะ่ ของเดิมเก่าเตม็ ทีแลว้ ซ้ือใหแ้ กใหมซ่ กั หลงั เถอะค่ะ “ “ ดีจะ้ ช่วยๆกนั นึก สาหรับมุง้ ..แม่วา่ ซ้ือสารองไวอ้ ีกสองหลงั ก็ได้ เผือ่ ลูกนอ้ งคุณพอ่ แวะมานอนคา้ ง เหมือนช่วงก่อนศึกอินโดจีน “ คุณสิรีหนั ไปตีไข่กบั ตน้ หอมซอยพลางมองดูบุตรสาวคนหมอ้ แกงที่ต้งั อยบู่ นเตา “ แม่เคี่ยวไวไ้ ดท้ ่ีแลว้ หนูคนใหล้ ึกทว่ั ถึงกน้ หมอ้ อีกทีก็ยกข้ึนไปพกั บนเตาที่วา่ ง แลว้ ค่อยตกั ใส่ชามยก ไปจดั วางเตรียมไว้ แมท่ อดไขอ่ ีกอยา่ งก็เสร็จจะ้ “ “ หนูจะแบ่งแกงใส่หมอ้ เล็กเกบ็ ไวใ้ หล้ ุงสนนะคะ “ “ หนูรอไขเ่ จียวของแม่ก่อนนะคอ่ ยตกั ขา้ ว จะไดร้ ้อนๆถูกใจคุณยาย “ หลงั ลา้ งจานชามแลว้ หญิงสาวก็รีบไปที่ทา้ ยสวน แกงยงั อุ่นๆอยใู่ นหมอ้ ใบเล็ก ปรกติลุงสนจะรู้เวลา แกจะไมก่ ินก่อนเจา้ ของบา้ นเพราะมกั จะไดร้ ับความเมตตาเช่นน้ีเสมอ คุณสิรีทากบั ขา้ วเผ่อื ลุงสนทุกวนั ขา้ วสาร ก็ให้หุงกินเองไดม้ ากน้อยตามใจชอบ ไข่เคม็ ปลาแห้ง มีติดเรือนไวไ้ ม่ขาด เผ่ือฝนตกก็จะไดก้ ินขา้ วตม้ ให้อุ่น ทอ้ ง นบั ต้งั แต่อยอู่ าศยั ใตร้ ่มไมช้ ายคาของท่านผูม้ ีพระคุณ ลุงสนไม่เคยขาดแคลนเรื่องอาหารการกิน อีกท้งั กุง้ หอยปูปลา ก็มีอยูอ่ ยา่ งชุกชุมในแม่น้าลาคลอง ตอ้ งการเมื่อใดก็ดางมเอาหรือเหวยี่ งแหลอ้ มอวน ไม่นานก็จะได้ กุง้ เผาปลาเผากินกบั น้าจิ้มสูตรเด็ดคือพริกข้ีหนูสวนโขลกกบั กระเทียมบีบมะนาวเคลา้ กบั หวั ไขเทา้ ซอยละเอียด เหยาะเกลือป่ นตบทา้ ย เป็นอนั ไดเ้ มนูรสเลิศท่ีแมจ้ ะเอา ‘ฮ่ือฉ่ี’ หรือหูฉลามราคาแพงของเหลาเจ็ดช้นั เยาวราชมา แลก ลุงสนก็คงส่ายหวั ดิกๆหวั เดด็ ตีนขาดไมม่ ีวนั ยอมเป็นแน่แท้ “ ขอบคุณครับ คุณหนู “ ผทู้ ่ีพานกั อยใู่ นเรือนหลงั นอ้ ยยน่ื มือออกมารับดว้ ยความสานึกในพระคุณของ ทุกๆทา่ นที่มีอุปการะแก่ตนเป็นลน้ พน้ ตลอดมา
28 “ วนั มะรืน อยา่ ลืมไปรับคุณพอ่ ท่ีฝั่งโนน้ นะจะ๊ “ สิธารกาชบั กาชา “ ครับ ผมจาได้ วนั อาทิตยท์ ่ี ๗ ธนั วาคม คุณผชู้ ายใหไ้ ปรับตอนสายๆครับ “ “ ดีจะ้ ง้นั ไปก่อนนะจะ๊ “ หญิงสาวเดินลดั เลาะลาประโดงอยา่ งชานาญพ้ืนที่ ในใจก็นึกยอ้ นไปถึงเมื่อ สมยั ยงั เล็กๆ กระโดดโลดเตน้ กบั ชลพทั ธ์และเด็กริมน้ารุ่นไล่ๆกนั ร้อนนกั ก็ปี นข้ึนคาคบไมใ้ หญ่ทิ้งตวั ลงคลอง ดาผุดดาว่ายจนหนาใจแล้วก็ออกไปพายเรือกนั ต่อ สิธารอมยิ้มเมื่อนึกถึงความหลังช่วงเวลาที่มีแต่ความ สนุกสนาน ไมต่ อ้ งกงั วลเรื่องใดๆ ไม่ตอ้ งรับภาระอะไร เป็ นบุญวาสนาของเธอท่ีไดเ้ กิดมาในครอบครัวท่ีอบอุ่น และมีวิถีปฏิบตั ิในการดาเนินชีวิตที่อยใู่ นทานองคลองธรรม แมว้ า่ จะตอ้ งฝ่ าฟันความยากลาบากในเรือกสวน กวา่ จะไดผ้ ลผลิตออกมาสร้างรายไดเ้ ล้ียงครอบครัว แต่ภรรยาหมา้ ยที่สามีล่วงลบั ไปก่อนอยา่ งคุณยายก็สามารถ ผา่ นพน้ อุปสรรคนานบั ประการไปไดด้ ว้ ยความมีน้าอดน้าทน มีจิตใจที่ต้งั มน่ั เขม้ แข็ง ไม่วา่ จะเป็ นฤดูที่น้าไหล หลากเขา้ ท่วมรากไมจ้ นยืนต้นตายหมด พอน้าลดก็ต้องออกแรงร้ือทิ้งซ่ึงเป็ นงานที่หนักหนาสาหัสเอาการ สาหรับผูห้ ญิงสองคนท้งั คุณยายและมารดาของเธอ ซ่ึงก็ช่วยกนั กดั ฟันพรวนดินพลิกฟ้ื นบารุงดว้ ยป๋ ุยธรรมชาติ จนกระทงั่ กลบั คืนสู่สภาพดินอุดมพอที่จะรองรับกลา้ ไมช้ ุดใหม่ได้ ผลไมใ้ ดตอ้ งใชเ้ วลารอนานก็จดั ไวพ้ วกหน่ึง ที่เหลือเป็นประเภทไมล้ ม้ ลุกที่ใหผ้ ลเร็วขายกินไดใ้ นระยะส้ันไปพลางก่อน แบ่งพ้ืนที่อีกส่วนยกให้สูงพน้ ระดบั น้าทว่ มปลูกพชื ผกั สวนครัว ไวอ้ าศยั ปรุงอาหารโดยไม่ตอ้ งออกไปซ้ือหา กระทง่ั มะกรูดมะนาวก็งอกงามไดผ้ ลดี อีกท้งั พริกข้ีหนูสวนรสจดั จา้ นก็หยิบฉวยไดไ้ ม่ยาก ยามวา่ งก็ทาบุหร่ีใบตองขายโดยตดั ตองสดช่วงบนยิ่งเป็ น ยอดตองก็ยงิ่ หอม บางรายทาลวกๆแบบขายชื่อใหล้ ูกคา้ ซ้ือหนเดียวเข็ด ตดั เหมาหมดรวมท้งั ช่วงล่างที่เรียกกนั วา่ ‘ตองหมาเยยี่ ว’เอาไปทาบุหรี่ดว้ ย เป็ นผลใหค้ อบุหรี่ซ่ึงมกั มีสัมผสั ที่อ่อนไหวรับรู้ถึงกลิ่นอนั ไม่พึงประสงค์ น้นั ไดโ้ ดยพลนั สาหรับเรือนริมน้าเม่ือตดั ยอดตองและส่วนใกลเ้ คียงมาแลว้ ก็นามารีดดว้ ยเตาถ่าน ยาเส้นน้นั มี เรือเจา้ ประจามาส่งใหถ้ ึงท่ี เม่ือใบตองถูกรีดจนใสสวยดีแลว้ ก็ช่วยกนั มวนแลว้ จดั เรียงบรรจุลงในใบตองใหญ่ท่ี พบั เป็นห่อกรวยสวยงามแยกไวเ้ ป็นชุดๆตามจานวนท่ีลูกคา้ สั่ง ซ่ึงไม่ตอ้ งลาบากไปหาท่ีไหนเนื่องจากมีเรือยี่ปั๊ว พายมารับไปส่งที่ตลาดน้าและร้านคา้ ท้งั ฝั่งสวนมงั คุดและฝั่งพระนคร จนเป็ นที่ร่าลือไปทว่ั สองฝ่ังคลองวา่ บุหรี่ ใบตองของคุณยายบางสวนกลางคุณภาพดีสมราคา รับประกนั ยอดตองล้วนๆไม่มีปะปนหลอกขายให้เสีย อารมณ์คอบุหร่ีที่เคยหลงไปดูดกล่ิน ‘ตองหมาเย่ียว’ รู้ถึงไหนอบั อายขายหนา้ ไปถึงนน่ั ถูกลอ้ เลียนจากพรรค พวกที่นาไปเล่าสู่กนั ฟังเป็นท่ีชวนหวั ขบขนั ไปทวั่ ร้อยเอด็ เจด็ ยา่ นน้า ชีวติ ท่ีปราศจากผนู้ าฝ่ ายชาย ทาใหแ้ ม่ลูกคู่น้ีไดร้ ับความเห็นใจและความช่วยเหลือจากเพื่อนบา้ นตลอด มา โดยเฉพาะอยา่ งยิ่งนกั เรียนนายเรือ ‘ธงทิว’ ผูห้ มายปองสาวนอ้ ยนามวา่ ‘สิรี’ มาต้งั แต่ไหนแต่ไร หากมี
29 โอกาสไดก้ ลบั บา้ นในช่วงสุดสัปดาห์ ก็จะมาช่วยงานในสวนต้งั แต่เชา้ จรดเยน็ ความเอ้ืออาทรบนพ้ืนฐานของ ความรักที่ผูกพนั กนั มายาวนาน ทาใหเ้ รือเอกแห่งราชนาวไี ทยกบั นางสาวสิรี คู่รักริมคลองบางสวนกลางตกลง ปลงใจสร้างครอบครัวเลก็ ๆร่วมกนั กาลงั เพลิดเพลินกบั หว้ งคานึงถึงความเก่าๆแตห่ นหลงั ของครอบครัว หญิงสาวจึงไม่ทนั ไดส้ ังเกตสังกา ส่ิงใด รู้ตวั อีกทีก็ชนเขา้ จงั ๆกบั ใครบางคน “ อุย๊ ! “ เธอตกใจจริงๆ แต่กส็ ามารถเรียกสติกลบั คืนมาไดใ้ นทนั ที พอเห็นวา่ เป็นใครกฉ็ ุนกึกเอด็ เสียง เขียว “ ชลพทั ธ์ บา้ จริง! ทาไมไมห่ ลบ? “ “ ขอโทษทีเถอะ สิธาร เรานึกวา่ เธอยงั โกรธเราอยู่ เห็นเดินหนา้ ตาเฉยเมยตรงมา เราก็เลยแกลง้ ขวาง ไว้ เธอใจลอยจนมองไม่เห็นเราจริงๆหรือ? “ ชายหนุ่มหนา้ เจื่อนลงเมื่อเห็นปฏิกิริยาของอีกฝ่ าย “ ถา้ เห็น...จะชนโครมแบบน้ีไดย้ งั ไง? “ ต่อปากต่อคาดว้ ยความฉุนจดั “ น่ีถา้ เป็ นขามา หมอ้ แกงคง ไดห้ ล่นหกเรี่ยราดเลอะเทอะไปหมดแน่ๆ “ “ คิดอะไรอยลู่ ่ะ? บอกไดม้ ้ยั ? “ คูก่ รณีเอียงคอถาม “ มะรืนน้ีคุณพอ่ จะกลบั บา้ น เลยมาเตือนลุงสนใหไ้ ปรับ กาลงั นึกถึง...” ร่างบอบบางน้นั ฉุกคิดข้ึนมา ไดว้ า่ หากอา้ งอิงไปถึง ‘ความเก่า’ ก็จะกลายเป็ นทอดสะพานใหเ้ พ่ือนชายร้ือฟ้ื นเร่ืองที่ท่าน้าข้ึนมาถกกนั ยืดเย้ือ อีก เธอจึงเฉไฉไปเร่ืองอ่ืนทนั ที หาไม่จะตอ้ งยนื ทุม่ เถียงกนั อยกู่ ลางสวนเป็นแน่ “ เดินนึกไปวา่ แมจ่ ะทากบั ขา้ วอะไรไวต้ อ้ นรับคุณพอ่ สะเดากาลงั น่ากิน แค่ลงไปงมกุง้ อีกอยา่ งเท่าน้นั สูตรน้าปลาหวานของแมถ่ ูกใจคุณพอ่ อยแู่ ลว้ “ “ ง้นั วนั ที่ ๗ เราแปลงานคร่ึงวนั เชา้ กพ็ อ บ่ายจะมาข้ึนสะเดาให้ “ “ อา้ ว...แลว้ งานท่ีโรงภาษีล่ะ? “ หญิงสาวถามดว้ ยความห่วงใยจริงๆ “ โธ่เอ๊ย! สิธารนี่...ไม่รู้วนั รู้คืนซะแลว้ ! แปลงานมากไปหรือเปล่า? “ คู่หูทว้ งขาๆพลางแกลง้ เกาหัว ยกิ ๆ “ พรุ่งน้ีคือวนั เสาร์ที่ ๖ ธนั วาคม ๒๔๘๔ มะรืนก็ตอ้ งเป็นวนั อาทิตยท์ ี่ ๗ ใครเขาทางานกนั วนั อาทิตยล์ ่ะ? “ “ ง้นั รึ? “ พอรู้ตวั วา่ พลาดกเ็ ลยเสไปเรื่องอื่น “ แลว้ นี่คุณลุงรับขา้ วม้ือเยน็ หรือยงั ? “ ถามไปคอ้ นไปใน ขณะท่ีเดินตอ่ คนเคียงขา้ งหนั มามองแวบ่ หน่ึงก่อนที่จะตอบ “ เรียบร้อยแลว้ ... ไปนงั่ เล่นท่ีทา่ น้ากนั ม้ยั ? “
30 ‘ท่าน้าอีกแลว้ !’ สิธารนึกในใจ รีบตอบแบบเลี่ยงๆทนั ที “ เราอยากจะแปลงานของร้านอาหารญี่ป่ ุนให้ เสร็จๆ คุณพอ่ กลบั มา..จะไดม้ ีเวลาใหท้ ่านสมกบั ที่ไดล้ าพกั เพยี งไมก่ ่ีวนั “ พยายามทาสุ้มเสียงให้ดูเป็ นงานเป็ น การมากกวา่ จะจงใจบ่ายเบี่ยง “ ตามใจ...” หนุ่มเสียงแผว่ ลง ใจไม่ค่อยดีในท่าทีของหญิงสาวท่ีนบั ต้งั แต่เยน็ วนั น้นั ท่ีท่าน้าแลว้ ก็ดู เธอจะระมดั มดั ระวงั มากข้ึน ไม่ทาตวั ตามสบายกบั เขาเหมือนท่ีเคยเป็ นมา แต่เขาก็ไม่กลา้ ขดั ใจเพราะรู้ดีวา่ สาว นอ้ ยผูน้ ้ีย่ิงเจอไมแ้ ข็งก็ย่งิ ต่อตา้ น หากอ่อนเขา้ หาต่างหากถึงจะไดร้ ับความเห็นใจจากเธอ ฉะน้นั ในฐานะที่เป็ น เพื่อนท่ีรู้ใจ เขาจึงเป็นฝ่ ายยอมเธอตลอดมา กลบั ถึงบา้ นแลว้ สิธารจึงรีบแปลงานท่ีเหลือต่อจนใกลค้ ่าตอ้ งจุดตะเกียง เธอจึงพกั สายตาต้งั ใจวา่ พรุ่งน้ี สายๆจะตะลุยแปลต่อให้เสร็จก่อนเท่ียง คุณสิรีกาลงั นงั่ คดั แยกผลไมอ้ ยูข่ า้ งๆมารดา แสงสลวั ที่ส่องให้เห็น ใบหนา้ ผมู้ ีพระคุณท้งั สอง ทาใหห้ ญิงสาวตอ้ งรีบปรี่เขา้ ไปช่วย “ แม่พาคุณยายไปนงั่ ท่ีระเบียงเถอะค่ะ ที่เหลือน่ีหนูจะนบั เอง “ คุณสิรียงั ตอบไม่ไดท้ นั ทีเพราะกาลงั นบั คา้ งอยูใ่ นใจ จนครู่หน่ึงจึงหนั มาตอบ “ เสร็จพอดีลูก หนูยกขิม ไปเล่นใหค้ ุณยายฟังก่อนนอนจะดีกวา่ จะ้ “ บา่ ยวยั รุ่งข้ึนสิธารกแ็ ปลงานเสร็จตามท่ีต้งั ใจไวแ้ ละรีบนาไปส่งท่ีบา้ นท่านครูซ่ึงก็อนุญาตใหเ้ ธอพกั ได้ บา้ งตลอดช่วงเวลาท่ีบิดาลาพกั หากมีงานเร่งด่วนเขา้ มาจริงๆ จะให้ชลพทั ธ์แบ่งไปใหเ้ ธอแปลตามสมควร คุณ ชอบตระหนักดีว่านานทีปี หนที่พ่อแม่ลูกครอบครัวคุณยายเรือนริมน้าจะได้อยู่พร้อมหน้าพร้อมตากนั สักที หลงั จากผา่ นห้วงเวลาท่ีทุกขโ์ ศกมาอยา่ งหนกั หน่วงช่วงปี ก่อน หญิงสาวกา้ วลงบนั ไดบา้ นท่านครูก็พบป้าแจ่ม ยนื ยมิ้ แฉ่งรออยู่ “ กลบั มาจากฝ่ังโนน้ แลว้ หรือคะ ป้า “ สิธารยมิ้ ตอบขณะทกั ทาย “ มาถึงไดส้ กั ครู่แลว้ คะ่ คุณหนู ป้าฝากถุงน้ีพร้อมรายการท่ีสั่งและเงินทอนไปใหค้ ุณแมด่ ว้ ยนะคะ “ “ ขอบคุณค่ะ รบกวนป้าแจ่มอยเู่ รื่อย..เกรงใจจริงๆ...” หญิงสาวรับถุงผา้ มาดว้ ยใบหนา้ ท่ีสดใส “ แหม...ไมเ่ ป็นไรหรอกค่ะ “ แมค่ รัวบา้ นคุง้ กาเหวา่ รีบไหวต้ อบ “ คุณสิรีทากบั ขา้ วอร่อยๆมาฝากอยู่ เร่ือยๆ ทางน้ีต่างหากท่ีตอ้ งเกรงใจ ถา้ จะขา้ มฟากไปอีกเมื่อไหร่ป้าก็จะไปเรียนให้คุณแม่ทราบนะคะ ท่ีตลาด งวดน้ีผา้ หนุมานขายดีกวา่ ผา้ เมขลารามสูรค่ะ เพราะผา้ หนุมานเน้ือเนียนกว่า ส่วนผา้ เมขลารามสูรลงแป้งแข็ง โป๊ ก กวา่ จะซกั เสร็จเหง่ือแตกแทบลมจบั แต่ลวดลายดอกดวงของเขาชดั เจนกวา่ ใคร คุณหนูช่วยเรียนคุณแม่ว่า ผา้ ลินินกบั ผา้ ป่ านตราคา้ งคาว ข้ึนราคานิดหน่อยนะคะ “
31 บทที่ 4 “ ป้าแจ่มซ้ือของเก่ง รู้จกั ผา้ นานาชนิด ถา้ หนูไปซ้ือหาเองคงไม่ไดอ้ ยา่ งน้ีค่ะ ขอบคุณอีกคร้ังนะคะ “ หญิงสาวขอตวั เดินกลบั เรือน เมื่อถึงช้นั ล่างก็เห็นลุงสนกาลงั ตรวจนบั ของกบั รายการที่สั่งซ้ือ เธอนง่ั แปะลงขา้ งๆมารดาพลางส่งถุงกระดาษยน่ื ให้ “ ป้าแจม่ ฝากมาใหแ้ ม่คะ่ “ “ แหม.. วนั น้ีจบั จา่ ยสารพดั ...” คุณยายส่งเสียงมาจากบนยกพ้นื คุณสิรีดูบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายที่สั่งซ้ือผา้ ส่วน หญิงสาวหนั ไปช่วยลุงสนพลางเอย่ ถาม “ ไดข้ องครบม้ยั จะ๊ ? “ “ ผมซ้ือเกินบญั ชีครับ คุณหนู วนั ก่อนผมไปเรือนคุณป่ ู เห็นโป๊ ะครอบตะเกียงมีรอยร้าวสามส่ีดวง ผม ลืมเรียนให้คุณผูห้ ญิงทราบ เสร็จจากน่ีแลว้ ประเดี๋ยวผมจะไปจดั การเปล่ียนใหม่ให้สดใสทุกดวง แล้วเลยจะ กวาดถูเรือนใหเ้ ร่ียมไวร้ อรับคุณผชู้ ายไปนงั่ พกั ผอ่ น ครับผม “ “ ไดอ้ ะไรเพม่ิ บา้ งจะ๊ ? “ คุณสิรีละสายตาจากถุงผา้ หนั มาถามบา้ ง “ สบู่กรดไม่ไดข้ อรับเท่ียวน้ี ได้ เกลือ สารส้ม ข้ีไตแ้ ท่ง ข้ีเลื่อยข้ีกบอดั กอ้ นและเศษไมไ้ วเ้ ป็ นเช้ือไฟ น้าตาลจากสองแหล่ง ท้งั น้าตาลโตนดเมืองเพชรและน้าตาลมะพร้าวจากอมั พวาโดยเรือเอ้ียมจุน๊ บางชา้ ง ฟื นและ ถ่านจากท่าโบสถ์ดว้ ยขอรับ กระผมเลือกหาซ้ือเครื่องมือช่างจากเมืองเพชรไวด้ ว้ ยเผื่อคุณผชู้ ายจะให้ซ่อมเรือน คุณป่ ู กบั ดีดเสริมทา่ น้าท่ีชกั ง่อกแง่กมากข้ึนแลว้ ขอรับ เพราะโดนกระแทกเขา้ แรงๆจากน้าหลากท่ีโหมกระหน่า ช่วงเดือนสิบเอด็ ...” “ ในห้องเก็บของมี ผา้ สีกรมท่า มุง้ หลงั ใหม่ ผา้ กรองน้า ผา้ ขาวบาง กบั ผา้ ดา เจตน์ช่วยป้าแจ่มลาเลียง มาใหแ้ ลว้ เอาใส่รถเขน็ ไปทา้ ยสวนไวใ้ ชด้ ว้ ยนะ สน “ ท่านเจา้ ของเรือนบอกกล่าวดว้ ยอารีเช่นเคย “ เป็นพระคุณยงิ่ ขอรับกระผม “ บริวารเก่าแก่ยกมือข้ึนไหวท้ ว่ มหวั “ ไปเปลี่ยนโป๊ ะตะเกียงที่เรือนคุณป่ ู ก็ช่วยเปิ ดหนา้ ต่างไวด้ ว้ ยนะจะ๊ ใหล้ มโกรกหอ้ งหบั ไล่กลิ่นอบั ๆ ออกไปใหโ้ ล่งโปร่งข้ึน “ คุณสิรีพ้ืนดีเป็นพเิ ศษ เมื่อนึกถึงวา่ วนั อาทิตยน์ ้ีแลว้ ที่สามีจะไดก้ ลบั มาพกั ที่บา้ นบา้ ง “ ครับผม “ รับคาสง่ั อยา่ งแขง็ ขนั ก่อนท่ีจะลาเลียงของข้ึนรถเข็นท่ีลุงสนทาข้ึนเองให้มีขนาดพอเหมาะ สาหรับใชง้ านตามทางเดินแคบๆระหวา่ งเรือนริมน้าดา้ นนอกกบั ทา้ ยสวนดา้ นใน “ ป้าแจ่มเลือกสีพอใชไ้ ดค้ ่ะ ” สิธารซ่ึงกาลงั สนใจอยกู่ บั ผา้ ที่ฝากซ้ือเงยหนา้ ข้ึนยิม้ กบั มารดา “ บ่ายน้ี หนูวา่ งแลว้ จะรีบเยบ็ ผา้ ถุงใหมใ่ หแ้ ม่สาหรับตอ้ นรับคุณพอ่ โดยเฉพาะ ดูซิคะ..แม่ สีเปลือกมงั คุด สีเขียวหวั เป็ ด
32 สีเนวีบลูซ่ึงคุณพ่อคงชอบแน่ๆค่ะ หนูจะเยบ็ สีน้ีก่อนเพื่อน อนั ท่ีจริงใส่ผา้ ถุงก็สวยดี สบายดีออกนะคะ “ คน พดู หนั ไปมองผทู้ ี่ยงั คงนุ่งโจงกระเบนอยอู่ ยา่ งไม่นาพาตอ่ การรณรงค์ ‘มาลานาไทย’ และ ‘ผา้ ถุงนุ่งรับแขก’ ของ ท่านผนู้ า “ โอย้ ! สบายกระไรได!้ “ ผถู้ ูกพาดพิงรีบขดั คอหลานสาวโดยพลนั “ เวิง้ วา้ งออกจะตายไป ยายยอม แพล้ ่ะงานน้ี ไดย้ ินชาวบา้ นบ่นกนั ใหข้ รมวา่ ไปติดต่อธุระที่ไหน ตอ้ งใชว้ ธิ ีสวมถุงคลุมโจงให้ประดกั ประเดิด ไมอ่ ยา่ งง้นั กา้ วขาไม่ออก มนั โล่งโจง้ เกิน มีหวงั ฝงู มดขยนั ที่เดินกนั อยตู่ ามพ้นื กจ็ ะพลอยเป็นตากงุ้ ยงิ กนั หมด “ สิธารหวั ร่อจนตวั งอ “ ระวงั นะคะ คุณยาย สวมเขา้ ไปหลายช้นั แถมไม่ถนดั ไม่คุน้ เคย ผา้ ถุงหลุดเห็น โจงล่ะก.็ ..เป็นไดอ้ อกข่าวสี่มุมเมืองแน่ๆคะ่ “ “ หนูน่ี...ชอบยวั่ คุณยาย “ คุณสิรีตอ้ งรีบหนั ไปห้ามทพั หากทวา่ ก็อดขาไปดว้ ยไม่ไดก้ บั ถอ้ ยคาเปรียบ เปรยท่ีแฝงไปดว้ ยอารมณ์ขนั ของมารดา “ เหอะ..ลอ้ ยายดีนกั ชอบใส่ผา้ ถุง แลว้ ตวั อะไรตอ่ มิอะไรมนั คลานเขา้ ไปล่ะก็...” คราวน้ีเป็นฝ่ ายรุกบา้ ง คนกลางส่ายหวั อมยมิ้ “ พอดีกนั นะคะ ยายกบั หลาน “ วา่ แลว้ ก็หนั ไปทางบุตรสาว “ หนูนงั่ เยบ็ ผา้ ถุง เป็นเพอื่ นคุณยายก่อนนะลูก แมจ่ ะตามลุงสนไปตรวจดูเรือนคุณป่ ูใหเ้ รียบร้อยก่อน เยน็ ๆหนูคอ่ ยลงน้านะจะ๊ “ “ ค่ะ “ สิธารคลานเขา้ ไปหาผูท้ ่ีมน่ั คงอยกู่ บั โจงกระเบนอยา่ งไม่มีวนั เปล่ียนใจ “ คุณยายคะ ไปนง่ั ที่ ระเบียงกนั ดีกวา่ ค่ะ บ่ายๆอยา่ งน้ีลมเยน็ ดี หนูจะหอบกองผา้ ไปนง่ั เยบ็ ตรงน้นั เผ่อื เรือซ่อมเตาถ่านมาหนูจะลง ไปซ้ือรังผ้งึ ซกั สี่หา้ แผน่ ค่ะ ชุดเก่าที่ใชอ้ ยูก่ รอบแกรบเต็มทีใกลจ้ ะแตกหมดแลว้ ค่ะเลยตอ้ งเตรียมหาไวท้ ดแทน ลุงสนวา่ เท่ียวน้ีที่ตลาดน้าวดั สมอราย สบู่กรดขาดตลาดพอๆกบั น้ามนั ก๊าด เรือแม่คา้ ของชาท่ีผา่ นไปมาอาจจะ พอเหลืออยบู่ า้ ง ถา้ ไมม่ ีจริงๆก็คงตอ้ งทาน้าข้ีเถา้ ไวใ้ ชแ้ ทนสบูไ่ ปพลางๆก่อนค่ะ “ “ ยายวา่ คุณพอ่ ของหนูคงจะซ้ือหาท้งั สบู่ ขา้ ว และอีกหลายอยา่ งมาฝากเหมือนเคยแหละลูก “ เมื่อมารดากลบั จากไปตระเตรียมดูแลความเรียบร้อยของเรือนคุณป่ ูแลว้ หญิงสาวก็ ‘ลงน้าลงท่า’ ตาม ภาษาของคุณยาย เธอดาผุดดาวา่ ยจนสดชื่นดีแลว้ กาลงั จะข้ึนจากน้าก็พอดีเรือจา้ งท่ีชลพทั ธนง่ั ผา่ นมา เขารีบ ตะโกนเรียกเธอ “ สิธาร...สิธาร...” “ ไดย้ นิ แลว้ “ ผทู้ ่ีอยใู่ นน้าส่งเสียงตอบทนั ควนั ชายหนุ่มหนั ไปบอกคนพายให้วาดหวั เรือเขา้ เทียบท่าเรือนริมน้า แลว้ กา้ วข้ึนบนั ไดในขณะที่หญิงสาว ลอยคอเขา้ ไปใกลๆ้ ก่อนท่ีจะออกปากถามอยา่ งคุน้ เคย “ วนั น้ีกลบั เร็วนี่...” แคเ่ กริ่นๆ ยงั ไมท่ นั ไดเ้ อย่ ความต่อก็ถูกแทรกข้ึนก่อน
33 “ ใจคอจะใหเ้ รากลบั บา้ นค่ามืดทุกคืนเลยรึไง? “ หลุดถอ้ ยคาร้อนๆวอนหาเร่ืองออกมาโดยไม่รู้ตวั เป็ น เหตุใหผ้ ทู้ ี่เยน็ ฉ่าอยใู่ นคลองชกั เร่ิมอุน่ ข้ึนมาทนั ที เธอส่ายหนา้ อยา่ งอิดหนาระอาใจท่ีเขาตอบแบบประชด “ เหน่ือยนกั กไ็ ปพกั ผอ่ นเถอะชลพทั ธ์ อารมณ์จะไดด้ ีข้ึน ไม่กล็ งมาอยใู่ นน้าน่ี พอเยน็ กายแลว้ จะไดพ้ า ใหเ้ ยน็ ใจไปดว้ ย “ หนุ่มเหนา้ ชกั รู้ตวั วา่ พลาดไปแลว้ เลยเขา่ อ่อนทรุดตวั ลงนงั่ ถอนหายใจเฮือกๆ นึกอยากจะเขกหวั ตวั เอง สิธารเกาะตีนบนั ไดท่าน้าแหงนหนา้ ข้ึนเอย่ ตอ่ ดว้ ยน้าเสียงที่ราบเรียบค่อนขา้ งเยน็ ชาจนทาใหค้ นฟังวาบลึกไปถึง ไขสนั หลงั ชลพทั ธ์กม้ หนา้ งุดไม่กลา้ สบตาเพือ่ นแตเ่ ยาวว์ ยั “ เธอเป็นอะไรไป ชลพทั ธ์? หมู่น้ีพ้ืนเสียอยเู่ ร่ือย ยงั ง้ีแลว้ จะเป็นผนู้ าครอบครัวไดย้ งั ไง? อะไรนิดอะไร หน่อยก็ชกั สีหน้าพาลรีพาลขวาง เธอไปคิดใหม่นะวา่ ใครทาให้ฉนั ไม่มนั่ ใจ เธอกลบั บา้ นเร็วเป็ นเร่ืองที่ดี จะ ไดม้ าอยเู่ ป็ นเพื่อนคุณลุง ปากมนั ก็พาไปถามไถ่ดว้ ยความโล่งใจที่วนั น้ีเธอไม่ตอ้ งกลบั บา้ นมืดค่า กาลงั จะถาม ตอ่ วา่ งานที่โรงภาษีเบาลงแลว้ ล่ะซิ คุณลุงจะไดไ้ ม่ตอ้ งหิ้วทอ้ งรอเธอกินขา้ วดึกๆดื่นๆอีก แลว้ ทาไมไม่ขอเขาเอา งานท่ีเหลือมาแปลท่ีบา้ น ให้เหตุผลวา่ จะไดไ้ ม่ตอ้ งเสียเวลาเดินทาง ช่วยใหแ้ ปลงานไดม้ ากข้ึนเสร็จเร็วข้ึน คุณ ลุงก็จะได้ไม่เหงา ถึงแมจ้ ะมีป้าแจ่มกับเจตน์คอยดูแล แต่ก็ไม่อบอุ่นเหมือนมีลูกอยู่ด้วยหรอก “ หญิงสาว พยายาม ‘ใชน้ ้าเยน็ เขา้ ลูบ’ แต่ดูเหมือนพระศุกร์กาลงั เขา้ พระเสาร์กาลงั แทรกชายหนุ่ม ทาให้เขายงั คงร้อนระอุ อยู่ คนดวงตกจุดเทียนเวียนวนอยู่แต่เร่ืองเดิมๆท่ีเพ่ือนสาวไม่พึงประสงค์จะไดย้ ินอีก วอนหาเรื่องซ้าสอง เหมือนเอาน้ามนั ไปราดบนกองไฟ “ ถา้ เธอตอบตกลงออกเรือนมีครอบครัวกบั เรา...” เขาเอย่ มาไดแ้ คน่ ้ีกโ็ ดนตอกกลบั ทนั ควนั “ ชลพทั ธ์! “ สิธารขมวดคิว้ “ เธอเดินกลบั บา้ นไปเลยนะ ใหฉ้ นั อยเู่ งียบๆคนเดียวเถอะ! ขอร้องล่ะ...” เสียงเขม้ เฉียบขาดบง่ บอกความรู้สึกภายใน “ ถา้ ฉนั แต่งกบั เธอมีหวงั ไดเ้ ลิกกนั เร็วชนิดท่ีกน้ หมอ้ ขา้ วยงั ไม่ทนั ดาเป็ นแน่ “ วา่ แลว้ หญิงสาวก็เลื่อน ตวั ข้ึนเพอ่ื เอ้ือมไปควา้ ผา้ เช็ดตวั ท่ีพาดไวบ้ นราวบนั ไดมาพนั รอบศีรษะก่อนที่จะหยอ่ นตวั ลงน้าอีกคร้ังหน่ึง วา่ ย เลี่ยงออกไปทางขวาโดยไม่ได้เหลียวกลบั ไปมองดูแมแ้ ต่นอ้ ย อากปั กิริยาเช่นน้ีคือการไล่อยา่ งสุภาพนน่ั เอง จากน้นั เธอกล็ อยคอโผไปข้ึนท่ีทา่ น้าเรือนคุณป่ ู ส่งผลให้ชายหนุ่มผูท้ ่ีอุณหภูมิสูงระอุอยแู่ ลว้ ยิ่งทวคี วามรุ่มร้อน หนกั เขา้ ไปอีก แตก่ จ็ าเป็นตอ้ งลุกข้ึนอยา่ งสิ้นเรี่ยวแรง เดินคอตกกลบั ไปทางคุง้ กาเหวา่
34 อนั ท่ีจริงสิธารน้นั ข้ึนไปแอบมองดูอยู่ทางหนา้ ต่างเรือนคุณป่ ู พอเห็นชลพทั ธ์ทาท่าจ๋องๆเดินจากไป แลว้ เธอจึงลงน้าอีกรอบวา่ ยยอ้ นกลบั ไปข้ึนที่ท่าเรือนคุณยาย แมว้ า่ ออกจะรู้สึกสงสารเพื่อนสนิท แต่เธอก็ฝื น ใจตวั เองไมไ่ ดจ้ ริงๆในเรื่องซ่ึงเป็นหวั เล้ียวหวั ต่อของชีวิต คืนน้นั คุณสิรีจดั เตรียมเส้ือผา้ ให้สามีท้งั ชุดลาลอง ชุดนอน กางเกงขาส้ันไวล้ งน้าลงแปลงสวนครัว รวมท้งั ชุดใหญ่ที่จะใส่ไปงานรัฐธรรมนูญจดั เรียงเขา้ ตูอ้ ยา่ งเป็นระเบียบ เป็นงานที่มีความสุขที่สุดของคุณสิรี “ หนูจะ๊ พรุ่งน้ีวนั อาทิตย์ ชลพทั ธ์คงอยูบ่ า้ น หนูไปบอกทีนะจ๊ะวา่ บ่ายๆคุณพ่อกลบั มาแลว้ คงไปกราบ เย่ียมคุณลุงเช่นเคย แลว้ ก็คงจะเหลียวมองหากระดานหมากรุกกระดานสกา ชลพทั ธ์จะไดเ้ ตรียมเปิ ดตูห้ ยิบ ออกมาเช็ดถูใหเ้ อี่ยมอ่องท้งั สองชุด นานๆคุณพอ่ กบั คุณลุงจะไดห้ ยอ่ นใจกนั บา้ ง “ “ แมค่ ะ...” สิธารตอบเบาๆ “ หนูยงั ไม่อยากเจอเขาค่ะ “ “ อา้ ว! แลว้ กนั ...” คุณสิรีหนั มาจอ้ งหนา้ บุตรสาว “ เมื่อเยน็ น้ีกวนโมโหมากค่ะ “ หญิงสาวถอนหายใจยาว “ มีอะไรกนั ล่ะลูก? “ คุณสิรีนง่ั ลงขา้ งๆบุตรสาว สิธารทาหนา้ เหน่ือยใจ “ หนูกไ็ มท่ ราบวา่ เขาเป็นอะไรไปคะ่ เห็นกลบั มาเร็วกวา่ ทุกที หนูก็แค่ทกั เฉยๆ ไม่ไดค้ ิดอะไร แตเ่ ขากลบั ตีรวนใส่หนูค่ะ หมูน่ ้ีชลพทั ธ์หงุดหงิดง่าย อารมณ์ร้อน ถา้ เกิดหนูร้อนเขา้ ใส่บา้ งก็พอดี บา้ นแตกสาแหรกขาดแน่ๆคะ่ ..แม่ “ สิธารหนั มาทาตาละหอ้ ย คุณสิรีเลยตอ้ งปลอบโยน “ แม่วา่ ชลพทั ธ์ตรากตรางานหนกั ช่วงน้ี คงเหน็ดเหน่ือยเอาการ ตอ้ งเทียวไปเทียวมาเชา้ จรดค่า “ “ แลว้ ก็เลยมาลงท่ีหนู หนูกแ็ ยน่ ่ะซิคะแม่..” คนพูดซบหนา้ ลงกบั อกของมารดา “ หนูถึงยงั ไม่ตกลงใจ อะไรท้งั น้นั ไงคะ หนูอยกู่ บั แม่กบั คุณยายมีแตค่ วามสุขความสบายใจ ถา้ เกิดแต่งแลว้ ตอ้ งเจอแบบน้ีทุกวนั เป็ นท่ี รองรับอารมณ์ของเขา หนูคงตอ้ งเลิกกบั เขาแน่นอนค่ะ เป็ นเขาเองท่ีทาให้หนูตอ้ งคิดแลว้ คิดอีก ยง่ิ นบั วนั หนูก็ ยิ่งไม่ม่นั ใจในตวั ชลพทั ธ์ เรื่องงานเรื่องการหนูช่วยเต็มท่ีอยู่แล้วค่ะ แยกแยะได้... หนูกาลังสนุกกบั การ แปลภาษาญี่ป่ ุน ไมอ่ ยากปวดหวั เพราะเรื่องที่ยงั ไมม่ ีความแน่นอน..คะ่ แม.่ . “ คุณสิรีไดแ้ ตโ่ อบกอดบุตรสาว...ลูบเบาๆไปมา “ หนูก็อย่าหักดา้ มพร้าดว้ ยเข่านะลูก ยงั ไงๆก็เติบโตมาดว้ ยกนั เล่นกนั มาเรียนกนั มา แถมยงั เป็ นคู่หู ฝึกหดั แปลภาษากบั คุณลุงจนกลายเป็ นอาชีพเฉพาะตวั ท่ีสามารถจุนเจือครอบครัวไดต้ ามสมควร พระคุณคุณลุง ท่วมหัวอยู่นะลูก ถึงหนูจะยงั ไม่คิดอะไรลึกซ้ึงกบั ชลพทั ธ์ แต่ก็อย่าเพ่ิงตดั รอนแบบไม่เหลียวหลงั ตดั บวั ยงั
35 เหลือใยนะลูก อุตส่าห์ถนอมน้าใจเขาไวบ้ า้ ง สองครอบครัว...เรือนริมน้ากบั บา้ นคุง้ กาเหวา่ ก็ใกลช้ ิดกนั เสมือน ญาติ หนูคงเขา้ ใจท่ีแมพ่ ดู มานะจะ๊ “ “ คะ่ แม่ นดั กนั ไวแ้ ลว้ วา่ วนั อาทิตยช์ ลพทั ธ์จะแปลงานคร่ึงวนั เชา้ บ่ายๆจะมาช่วยปี นตน้ สะเดาและงม กุง้ คะ่ แมท่ าน้าปลาหวานไวน้ ะคะ “ น้าเสียงที่แจ่มใสทาใหค้ ุณสิรีคอ่ ยใจช้ืนข้ึน ถึงอยา่ งไรบุตรสาวก็ยงั เช่ือฟังและอา่ นสถานการณ์ออก รุ่งเชา้ หลงั ใส่บาตร สิธารรีบซกั ผา้ ถุงใหมท่ ี่เธอเพิง่ เยบ็ เสร็จเป็นผนื แรกสีเนวบี ลู วนั น้ีก็จะเยบ็ อีกสองผืน คือสีเปลือกมงั คุดกบั สีเขียวหวั เป็ ด ระหวา่ งที่บิดาลาพกั มารดาจะไดม้ ีผา้ ถุงใหม่ตาม ‘สมยั นิยม’ ของท่านผนู้ า ใส่รับรองแขกเหรื่อท่ีเรือนคุณป่ ู ทางดา้ นคุณสิรีก็กาลงั เตรียมอาหารเชา้ ดว้ ยจิตใจท่ีแจม่ ใสสดช่ืน “ สนไปหรือยงั ? ไม่เห็นมาเอาตงั เลย “ ท่านเจา้ ของเรือนขยบั ถุงใส่เงินที่อยใู่ นมือ “ แม่ฝากเขาซ้ืออะไรหรือคะ? “ ผทู้ ่ียกขา้ วตม้ มาวางเอ่ยถาม “ ก็แค่พิมเสนเท่าน้นั แหละ ออ้ ...มาพอดี “ วรรคหลงั ทกั ทายผูท้ ี่ข้ึนบนั ไดมา “ กินขา้ วรึยงั ล่ะ? “ ว่า แลว้ ก็หยบิ สตางคย์ นื่ ส่งใหบ้ ริวารเก่าแก่ “ เรียบร้อยแลว้ ขอรับ “ “ รีบไปเถอะ เด๋ียวจะสาย “ ผอู้ าวโุ สสูงสุดพยกั พเยดิ “ คุณผชู้ ายจะซ้ือหาของฝากก่อนขอรับ สั่งใหผ้ มไปช่วงสายๆจะไดข้ นของลงเรือเลย ไมต่ อ้ งรอนาน “ ลุงสนไปแลว้ คุณสิรีชะเงอ้ มองหาบุตรสาว “ ไมร่ ู้เรอะวา่ ยายหนูกาลงั ต้งั กองจุลกฐิน เร่งเยบ็ ผา้ ถุงแลว้ เอาไปซกั บา่ ยๆกร็ ีด พอตกเยน็ แม่จะไดใ้ ส่ไป เดินเล่นกบั พอ่ ที่เรือนคุณป่ ู รอหน่อยเถอะ..จะไดก้ ินพร้อมๆกนั “ คุณสิรียมิ้ ชอบใจในคาเปรียบเปรยของมารดา “ ชลพทั ธ์หายจอ้ ย..ไปเลย ไม่คอ่ ยเห็นหนา้ ..หมู่น้ี “ “ อ๋อ..รายน้นั ตอ้ งไปแปลเอกสารชิปปิ้ งท่ีโรงภาษีค่ะ เทียวไปเทียวมาจนมืดค่า แมแ้ ต่วนั เสาร์ท่ีโรงภาษี ทางานคร่ึงวนั แต่ชลพทั ธ์ก็ตอ้ งอยแู่ ปลต่อจนเยน็ ยกเวน้ วนั อาทิตยอ์ ยา่ งวนั น้ีแหละคะ่ ท่ีจะไดอ้ ยบู่ า้ นบา้ งเพราะ เป็นวนั หยดุ ราชการเตม็ วนั เห็นวา่ บ่ายๆจะมาช่วยปี นสะเดาและงมกุง้ ดว้ ยคะ่ “ “ แลว้ กบั คนของเรายงั คบกนั ดีอยมู่ ้ยั ? “ ทา่ นเจา้ ของเรือนซกั ไซ้ “ กเ็ ร่ือยๆ...คะ่ แม่ “ คุณสิรีพยายามช่วยกลบเกลื่อนใหบ้ ุตรสาว “ ถา้ เป็นฝั่งเป็นฝากนั ไดก้ ็คงจะดี “ ผเู้ ป็นยายปรารภ
36 “ กต็ อ้ งแลว้ แตเ่ ขาท้งั คู่น่ะค่ะ..แม่ พร้อมเมื่อไหร่ก็คงเมื่อน้นั ช่วงน้ีงานแปลเยอะท้งั สองคน คงยงั ไม่มี เวลาคิดเรื่องน้ี...ค่ะ “ ก็พอดีระฆงั ช่วย สิธารข้ึนเรือนมาเอากะละมงั ซกั ผา้ ไปคว่าไวต้ ามเดิมใกลๆ้ โอ่งน้า แม่ลูกคู่อาวโุ สจึง ตอ้ งเปล่ียนเร่ืองพดู “ กินขา้ วเถอะลูก คุณยายรออยู่ “ “ ค่ะ เดี๋ยวหนูจะเยบ็ ผา้ ถุงต่อ เยบ็ ทีเดียวสองผนื เลยค่ะ จะไดร้ ีบไปซกั ...” “ ทีหนา้ ทีหลงั ถา้ มีจุลกฐินท่ีวดั ล่ะก็ เรือนริมน้านี่จะส่งหนูไปเป็ นแม่งาน รับรองเสร็จไวแน่ๆ “ ฝ่ าย เสนอพดู ไปขาไป นึกสนุกท่ีไดห้ ยอกลอ้ หลานสาว ตอนแรกสิธารยงั งงๆอยู่ แต่พอเห็นมารดาอมยิม้ ก็เลยเขา้ ใจ ทรุดตวั ลงนง่ั ตกั ขา้ วตม้ ให้ผูม้ ีพระคุณท้งั สอง ปากกว็ า่ “ ดีซิคะ หนูจะไดบ้ ุญกศุ ลเยอะๆมาฝากคุณยาย แม่ และคุณพอ่ ไงคะ “ พดู พลางตกั เตา้ หูย้ ้ใี ส่ชาม ไปดว้ ย ในขณะท่ีคุณสิรีมองดูดว้ ยความเตม็ ต้ืน พอรู้วา่ บิดาจะกลบั บา้ น บุตรสาวกร็ ีบกลุ ีกุจอจนคุณยายเอ่ยชม “ สามผนื สามสี แมช่ อบทุกสี... คุณพอ่ เองกค็ งคิดไม่ตา่ งไปจากแมห่ รอกจะ้ “ ผพู้ ูดยมิ้ ละไม หลงั จากน้นั สิธารกต็ ้งั หนา้ ต้งั ตาปฏิบตั ิภารกิจที่ไดว้ างแผนไวจ้ นสาเร็จลุล่วง จนล่วงเขา้ ช่วงบ่ายชลพทั ธ์ กเ็ ดินตรงมาหาตามท่ีไดอ้ อกปากไว้ “ วา่ ยงั ไง? กงุ้ เผาสะเดาลวก “ ชายหนุ่มเดินเขา้ ไปใกลห้ ญิงสาวท่ีเขาหมายปอง “ ลูกมือมาแลว้ นะ “ อีกฝ่ ายน่ิง เรื่องเมื่อเยน็ วานยงั รบกวนเธออยู่ คู่กรณีรู้ตวั รีบกรากเขา้ มางอ้ “ ขอโทษนะ เราพดู จาไมท่ นั คิด ต่อไปจะระวงั ใหม้ ากกวา่ น้ี “ คาเตือนของคุณสิรีทาให้เธอนึกถึงเรื่องความรักของบิดามารดา บา้ นเรือนเคียงกนั ความใกลช้ ิดก็แบบ ชลพทั ธ์กบั เธอ ดีกนั บา้ งทุ่มเถียงกนั บา้ งเหมือนลิ้นกบั ฟัน แต่แลว้ ในที่สุดก็ร่วมหอลงโรงกนั จนได้ ชะรอยเธอ กบั ชายหนุ่มตรงหนา้ อาจจะมาตะเภาเดียวกนั ...กเ็ ป็นได้ .....ทุกชีวติ วนเวยี นเฝ้าเปล่ียนผนั ดงั่ ตะวนั จนั ทร์เล่ือนเคลื่อนดิถี กฎแห่งกรรมตอกย้าใหท้ าดี คิดปรานีมีกรุ ณาเป็ นอาจิณ แมน้ ร่วมบุญกนั มาแตป่ างก่อน ยอ่ มรับพรภพภิรมยส์ มถวลิ ดุจกระแสชลาลยั หลง่ั ไหลริน ชโลมดินใหฉ้ ่าชื่นร่ืนสายธาร หากมิใช่คูแ่ ทแ้ ตห่ นไหน มิเคยไหวร้ ่วมจิตอธิษฐาน ถึงฝันใฝ่ ไขวค่ วา้ มาชา้ นาน ก็พบพานเพยี งพลดั พรากจากคูก่ นั .....
37 หญิงสาวเร่ิมปลงตกกบั ชะตาชีวติ จึงเอ่ยเบาๆกบั ผทู้ ี่ยนื จอ้ งมองอยอู่ ยา่ งรอคอยคาตอบ “ เพิง่ ตากผา้ เสร็จ ไปรอที่ใตต้ น้ สะเดา หยบิ ตะกร้าท่ีใตถ้ ุนไปดว้ ย จะข้ึนไปบอกแม่ก่อน “ สั่งการราว กบั เป็น ‘ชา้ งเทา้ หนา้ ’ หาก ‘ชา้ งเทา้ หลงั ’ ก็รีบพยกั หนา้ หงึกๆรับคาสง่ั เพราะมวั แตด่ ีใจวา่ เธอยอมพดู ดว้ ยแลว้ คอ่ ยโล่งอก ตลอดคร่ึงวนั เชา้ เขาแปลงานติดๆขดั ๆดว้ ยจิตใจที่กงั วลวา่ สาวนอ้ ยเพ่ือนบา้ นจะยงั ขุ่นเคืองจนไล่เขา กลบั อีกหรือไม.่ ... เม่ือสิธารกา้ วข้ึนบนเรือน คุณสิรีกาลงั เยบ็ ผา้ โจงใหม้ ารดา “ ผา้ ตราหนุมานเที่ยวน้ีนุ่มมือดีจงั เลยลูก ป้าแจ่มแกตาแหลมเลือกไดเ้ หมาะกบั คุณยาย ถา้ เป็ นลายพร้อย เปรอะไปหมดอย่างผา้ เมขลารามสูรดอกดวงใหญ่โตมโหฬาร คุณยายไม่มีวนั นุ่งแน่ ตอ้ งอยา่ งน้ีแหละ..ผา้ พ้ืน.. สบายตา ชิ้นน้ีสีน้าตาลไหมข้ รึมๆ อีกชิ้นก็สีกรมท่าดูสง่าสมวยั แม่เยบ็ ให้คุณยายเสร็จเม่ือไหร่ ก็ค่อยหยิบผา้ ลินินกบั ผา้ ป่ านตราคา้ งคาวเยบ็ เส้ือให้หนูบา้ ง อา้ ว...นนั่ จะไปไหน? “ วรรคหลงั เอ่ยถามเมื่อเห็นบุตรสาวรวบ ผมต้งั ทา่ จะออกไปขา้ งนอกอีก “ ชลพทั ธ์เดินไปรอที่ใตต้ น้ สะเดาแลว้ ค่ะ เด๋ียวหนูตามไปเก็บใส่ตะกร้าแลว้ จะลา้ งเตรียมไวก้ ่อน เสร็จ จากสะเดาก็จะลงไปงมกุง้ กนั ค่ะ เยน็ น้ีคุณพ่อจะไดช้ ิมสะเดาน้าปลาหวานฝี มือคุณสิรีเจา้ เก่าไงคะ...” หยอกลอ้ มารดาบ่งบอกอุณหภูมิภายในวา่ ‘ลมดี’ จนทาใหค้ นฟังโล่งใจที่หนุ่มสาวคูน่ ้ีรอมชอมกนั ได้ “ แม่จะทาเผอ่ื ป้าแจม่ และลูกชายดว้ ยจะ้ หนูช่วยไปบอกเจตน์ใหม้ ารับไปท้งั ถาดช่วงเยน็ ส่วนคุณชอบ กบั ชลพทั ธ์น้นั คงมาร่วมวงกบั คุณพ่อที่บา้ นเราเหมือนเคยจะ้ “ คุณสิรียิม้ อยา่ งพอใจท่ีบุตรสาวปรับเปลี่ยนท่าที พลิกฟ้ื นสถานการณ์ของท้งั คู่ใหค้ ืนสู่ภาวะปรกติก่อนที่คุณพอ่ ของสิธารจะกลบั มา “ ดูๆเขากป็ รองดองกนั ดีน่ี “ ผเู้ ป็นยายซ่ึงนงั่ จบั ตามองและฟังลูกหลานสนทนากนั เมื่อครู่ เปรยเบาๆ “ ลิ้นกบั ฟันกอ็ ยา่ งน้ีแหละค่ะแม่ อยใู่ กลช้ ิดกนั ก็ตอ้ งมีปากเสียงกนั บา้ งเป็นธรรมดา แลว้ กด็ ีกนั เอง...” “ เหมือนพอ่ กบั แม่ “ ผผู้ า่ นประสบการณ์ชีวติ มายาวนาน สรุปด้ือๆ “ อา้ ว...” คุณสิรีหวั เราะเสียงใส รู้สึกสบายใจเป็นที่สุดท่ีมารดาก็ ‘ลมดี’ มา‘ตะเภาเดียว’ กบั หลานสาว สิธารเก็บสะเดามาสรงน้าจนสะเด็ดพอควรแลว้ ก็แยกข้ึนบา้ นก่อน บอกให้ชลพทั ธ์ไปรอที่ท่าน้า พอ กา้ วข้ึนบนเรือนกเ็ ห็นบิดากาลงั นงั่ คุยกบั คุณยาย เธอจึงรีบคลานเขา้ ไปกราบดว้ ยความดีใจ “ คุณพอ่ มานานแลว้ หรือคะ? “ ผเู้ ป็นบิดาหนั มาทกั ทายดว้ ยน้าเสียงที่ยนิ ดีเช่นกนั
38 “ สิธาร! พอ่ เพ่ิงมาถึง ไปไหนมาล่ะลูก...” นาวาเอกธงทิวแยม้ ยิม้ อยา่ งอบอุ่นเมื่อไดม้ ีโอกาสอยูพ่ ร้อม หนา้ พร้อมตาพอ่ แม่ลูกและคุณยาย “ หนูลงไปเกบ็ สะเดามาให้แม่ทาน้าปลาหวานไงคะ แลว้ ก็กาลงั ข้ึนมาผลดั ผา้ จะลงไปงมกุง้ เยน็ น้ีเมนู แรกที่เรือนริมน้าเตรียมตอ้ นรับคุณพอ่ คือกงุ้ เผาสะเดาลวกแบบครบเคร่ือง ปลาช่อนลุยสวน และสังขยาฟักทอง น่ึงกบั มะพร้าวออ่ น ค่ะ วนั ถดั ๆไปค่อยเป็นเตา้ เจ้ียวหลน ยาทวาย น้าพริกพมา่ ของคุณยาย นะคะ “ “ จะ้ ..จะ้ ...ขอบใจลูก “ บิดาช่ืนชม หากบุตรสาวโยนกลองทนั ควนั “ ขอบคุณผดิ คนแลว้ ล่ะค่ะ ฝีมือแม่ลว้ นๆ หนูแคล่ ูกมือค่ะ “ เธอบุย้ ใบไ้ ปทางมารดาซ่ึงนง่ั หนา้ บานเป็ น จานเชิงอยใู่ กลๆ้ คุณยาย “ ตอนแรกนึกว่าจะกลบั มาไดต้ อนสายๆ แต่ดนั เกิดมีเร่ืองร้อนแจง้ เขา้ มาจากเกาะหลกั ว่าเรือตรวจ ชายฝั่งขดั ขอ้ ง พอ่ ใจหายเลยนึกวา่ คงอดกลบั บา้ นแน่ ก็พอดีฐานวิทยทุ ่ีชุมพรรายงานวา่ จะส่งหน่วยช่างไปปรับ ซ่อมก่อน หากหนกั หนาค่อยลากจูงเขา้ อู่ กวา่ จะติดตอ่ ไดค้ วามก็เลยล่าชา้ เพ่งิ มาถึงเอาป่ านน้ีแหละจะ้ ลูก “ “ นบั วา่ โชคดีท่ีรอดตวั ไป...ไม่ติดงานเหมือนคราวก่อน “ คุณยายใหก้ าลงั ใจลูกเขยผทู้ ่ีนานๆไดล้ าพกั “ ครับ สงครามอินโดจีนเล่นเอาผมสาหสั สากรรจ์ท้งั กายใจ รักษาตวั พอมีกาลงั วงั ชาแลว้ ก็อดสงสาร ครอบครัวเพื่อนร่วมรบท่ีไปตายในสมรภูมิไม่ได้ ก็ต้องหาทางช่วยเหลืออย่างเต็มกาลังความสามารถ “ ผูส้ ืบสายเลือดทหารเรือท่ีเขม้ ขน้ มีแววตาสลดลงเมื่อนึกถึงยุทธนาวีคร้ังล่าสุด ซ่ึงทาให้กองทพั เรือตอ้ งสูญเสีย กาลงั พลผกู้ ลา้ หาญสละชีพไปพร้อมกบั เรือเพือ่ ธารงไวซ้ ่ึงเกียรติยศและศกั ด์ิศรีแห่งราชนาวไี ทย “ ผมไม่มีวนั ลืม..เม่ือตน้ ปี ๑๗ มกราคม ๒๔๘๔ ยทุ ธนาวีที่เกาะชา้ ง.. เรือตอร์ปิ โดใหญ่ ๒ ลา เรือปื น ยามฝ่ัง ๑ ลา เรือหลวงสงขลา เรือหลวงชลบุรี และ เรือหลวงธนบุรี... ” นาวาเอกผบู้ งั คบั การกองเรือเสียงแผว่ ลงราวกบั จะสะกดกล้นั ความรู้สึก..กรามถูกขบจนข้ึนเป็นสันนูน ทาใหส้ องแมล่ ูกตอ้ งหนั มาสบตากนั “ มนั ก็ผา่ นมาเกือบปี แลว้ นะ “ ผอู้ าวุโสสูงสุดรู้สึกเห็นใจแต่ก็ตอ้ งใหส้ ติ “ ท้งั เพื่อนทหารและลูกนอ้ ง ต่างกร็ ู้ดีอยเู่ ตม็ อกวา่ ถา้ หากธงทิวไมถ่ ูกหามเขา้ ฝั่งเพื่อเขา้ รับการผา่ ตดั เสียก่อน ก็คงไปตายร่วมกบั พรรคพวกและ หมูเ่ รือท่ีจมอยใู่ ตท้ อ้ งทะเลแลว้ ฉะน้นั อยา่ มวั แต่โทษตวั เองตาหนิตวั เอง หากยงั ไมป่ ล่อยวาง... ทุกคนที่บา้ นก็จะ พลอยสลดหดหู่ไปดว้ ย นึกถึงลูกเมียบา้ ง และใส่ใจกบั หนา้ ที่ในปัจจุบนั ก็พอ “ ผเู้ ป็นหวั หนา้ ครอบครัวเงยหนา้ ข้ึนมองคู่ ชีวติ และบุตรสาวซ่ึงต่างก็มีสีหนา้ ที่หม่นหมอง จึงไดค้ ิด...กม้ ตวั ลงกราบทา่ นเจา้ ของเรือนผทู้ ี่ใหค้ วามเมตตาตลอดมา
39 “ ผมตอ้ งกราบขอประทานโทษที่ลืมตวั ไป การรบคร้ังน้นั เปรียบเหมือนแผลฉกรรจท์ ี่ยากจะลืมเลือน ครับ แต่ผมก็จะหกั ใจไมน่ ึกถึงอีก “ “ ก็ดี...เพราะการที่ไปสะกิดบ่อยๆ ก็เหมือนกวนน้าให้ขุ่นอยูร่ ่าไป ปล่อยใหม้ นั ตกตะกอนจนแขง็ แลว้ ค่อยใชส้ ติปัญญาแทนปากคีบ คีบมนั ทิ้งไปเสีย ใหเ้ หลือไวแ้ ต่ความทรงจาท่ีน่าภาคภูมิใจ ดุจเดียวกบั ที่เรายกยอ่ ง บรรพชนท่ีพลีชีพต่อสู้เพ่ือให้เราไดอ้ ยู่กนั อยา่ งสุขสบายในทุกวนั น้ี เร่ิมต้งั แต่ท่านพ่อขุนผาเมือง สมเด็จพระ นเรศวร พระสุพรรณกลั ยา วรี ชนอา่ วหวา้ ขาว วรี ชนบา้ นบางระจนั สมเด็จพระเจา้ ตากสิน สมเด็จกรมพระราชวงั บวรมหาสุรสิงหนาท ท่านเจา้ ขุนด่านเจา้ ขุนเณร คุณหญิงจนั คุณหญิงมุกแห่งเกาะถลางในสงครามเก้าทพั คุณหญิงโมแห่งสมรภูมิทุ่งสัมฤทธ์ิในศึกกบฏเจา้ อนุวงศ์ เป็ นตน้ ท่านเหล่าน้ีเราไม่ไดน้ ึกถึงในทางที่เจ็บปวด อาฆาตแคน้ ใช่ม้ยั ? เราระลึกถึงแตเ่ กียรติคุณของทา่ นท้งั ปวง เราเป็นชาวพทุ ธ คิดในทางบุญก็จะเป็ นอานิสงส์แก่ บรรพชนซ่ึงไดร้ ับกศุ ลจากลูกหลานส่งเสริมบารมีของพวกทา่ นใหร้ ุ่งเรืองในชาติภพต่อๆไป น่ีซิคือการทดแทน คุณท่านดว้ ยสมั มาปฏิบตั ิบนพ้ืนฐานของสัมมาทิฐิ “ นาวาเอกธงทิวก้มลงกราบอีกคร้ังหน่ึงดว้ ยความเคารพอย่างจริงใจ “ ขอบพระคุณครับท่ีกรุณาให้สติ และธรรมะ ผมรู้สึกโล่งข้ึนแลว้ ครับ “ น้าเสียงค่อยฟังดูมีชีวติ ชีวาเหมือนเดิม “ อา้ ว..ยายหนู..เลยนง่ั นิ่งเป็นหุ่น “ ผเู้ ป็นยายถือโอกาสใชห้ ลานสาวเปล่ียนหวั ขอ้ การสนทนา “ จะลง น้ากไ็ ปซิ! ป่ านน้ีชลพทั ธ์ชะเงอ้ รอแยแ่ ลว้ ...” “ คะ่ “ สิธารรีบลุกกา้ วเขา้ หอ้ งเพือ่ เปล่ียนผา้ ถุง “ ลาพกั หนน้ีกะวา่ จะลงมือซ่อมเรือนคุณพ่อซะที มีลุงสนเป็ นลูกมือก็พอครับ อยากจะดีดท่าน้าที่ทรุด ใหส้ ูงข้ึนกวา่ เดิม ปี น้ีน้ายงั แรงอย.ู่ .ส่อเคา้ แปลกๆน่าเป็นห่วงครับ ปี หนา้ น้าอาจจะถาโถมจากทางเหนือหลากมา หนกั ข้ึนกเ็ ป็นไปได้ จึงจาเป็นตอ้ งเตรียมการไวก้ ่อน..ยกระดบั เผอ่ื ไวใ้ หส้ ูงพอ ยายหนูแกชอบเล่นน้า...” ผเู้ ป็ น บิดาอมยมิ้ เม่ือเห็นเจา้ ตวั ที่กาลงั พดู ถึง กา้ วออกมาจากหอ้ งในชุดกระโจมอกมีผา้ เช็ดตวั คลุมไหล่มิดชิด “ บนั ไดบา้ นน้ีเป็นเทือกกไ็ มใ่ ช่ใครที่ไหนหรอก “ ผเู้ ป็นยายพาดพงิ ถึง ’นกั วา่ ยน้า’ ท่ีกาลงั ลงบนั ไดไป “ จนใครๆทว่ั ท้งั บางน้ีและบางไหนๆต่างพากนั ให้สมญาว่า ‘ลูกน้า’ ถ้าแข่งขนั อะไรกนั ทางน้าล่ะก็ ไม่มีวนั ระยอ่ มรสุมสมกบั เป็นลูกทหารเรือ ไมร่ ู้วา่ แต่งงานแลว้ ยงั จะขยนั ลงน้าอีกหรือเปล่า...” ถอ้ ยคาของคุณยายที่ปรารภถึงหลานสาว สะกิดใหผ้ เู้ ป็ นบิดาฉุกคิดข้ึนมาได้ จึงหนั ไปถามเร่ืองที่คุณสิรี ไมอ่ ยากจะเอ่ยถึงเลย... “ เออ...เขาไปถึงไหนกนั แลว้ ...เธอ “
40 “ ใครคะ? “ ผเู้ ป็นภรรยาแกลง้ ถ่วงเวลาหาคาตอบ “ ก็ยายหนูกบั ชลพทั ธ์น่ะซิ ! เธอก็...” ผเู้ ป็นสามีรู้ทนั คุณสิรีน่ิงไปสักครู่ ก่อนที่จะค่อยพูดคอ่ ยจา...เรียบเรียงถอ้ ยคาดว้ ยความระมดั ระวงั “ ชลพทั ธ์ออกปากแลว้ ค่ะวา่ ชอบยายหนู และพยายามขอคาตอบอยู่ บางทีก็ดูเร่งรัดดว้ ยซ้าไป “ คนพูด เงยหนา้ ข้ึนจากการเยบ็ โจงกระเบนใหม้ ารดา “ คุณกท็ ราบดีวา่ ยายหนูเป็ นยงั ไง...ถูกรบเร้าเซ้าซ้ีหนกั ๆเขา้ ก็ตบะ แตกใส่เขา กลายเป็นเร่ืองราคาญใจไป ลูกกบ็ อกตรงๆค่ะวา่ ยงั ไม่พร้อม ถา้ แต่งไปแลว้ อยูก่ นั ไม่ยดื จะลงเอยอีท่า ไหน? สิธารก็พ่ึงคุณลุงตลอดมาท้งั เร่ืองการเรียนการฝึ กแปลสารพดั ภาษา แลว้ ขณะน้ีท่านครูก็ป้อนงานส่งให้ แกอยูเ่ รื่อยๆค่ะ บา้ นคุง้ กาเหว่าก็เป็ นเพ่ือนบา้ นของเรือนริมน้ามาต้งั แต่รุ่นบรรพบุรุษ ถา้ เกิดเรื่องบาดหมางกนั ข้ึน เดินไปเดินมาก็เจอกนั ลงน้าก็เจอกนั อีก แลว้ จะมองหนา้ กนั ยงั ไงคะ? “ คุณสิรีให้เหตุผลทีเดียวท้งั สองคน เลยคือมารดากับสามี “ แกก็ลาบากใจ รู้ดีว่าคุณยายอยากให้เป็ นฝั่งเป็ นฝา แต่ยายหนูสารภาพตรงๆค่ะว่า ความรู้สึกยงั วา่ งเปล่า อยากจะทางานใหเ้ ป็นหลกั เป็นฐานมากกวา่ ถา้ ใจยงั ไม่เอ้ือแกก็ไม่สามารถฝื นได้ ขืนบีบ บงั คบั กดดนั กนั ก็อาจจะเลยเถิด...จนแกไม่อยากพบไม่อยากเห็นหนา้ ชลพทั ธ์อีกเลย ก็จะย่ิงยุง่ อีรุงตุงนงั เขา้ ไป กนั ใหญ่ “ คุณสิรีถอนใจ “ คุณลองหาเวลาคุยกบั ลูกบา้ งซิคะ...” ผูเ้ ป็ นบิดาพยกั หน้ารับ “ จะได้รู้เร่ืองกันไป ฉันก็ไม่ใช่พ่อประเภทที่เห็นด้วยกับวิธีคลุมถุงชน ลูกผหู้ ญิงสมยั น้ีมีการศึกษาดี ก็อยากจะยนื ไดด้ ว้ ยตนเองก่อน แลว้ ค่อยคิดเร่ืองคู่ครองทีหลงั “ วา่ แลว้ ก็หนั ไป ทางผูอ้ าวุโส “ คุณแม่ครับ...ปล่อยแกเถอะครับ คงยงั ไม่พร้อม อยา่ ไปเร่งรัดเลย จะหงุดหงิดเปล่าๆ วนั ใดท่ี ท่านครูเปรยๆเรื่องน้ี ผมก็จะออกตวั ไปตรงๆว่า ถา้ เป็ นเน้ือคู่กนั แลว้ ก็คงไม่แคลว้ กนั เหมือนผมกบั คุณสิรี เรื่อง ของความรักเร่ืองของหวั ใจ...ตอ้ งปล่อยใหเ้ วลาเป็นเครื่องตดั สิน ครับ “ “ แม่เพยี งแตเ่ ห็นวา่ ชลพทั ธ์มีคุณสมบตั ิที่ครบถว้ น บา้ นกใ็ กลเ้ รือนก็เคียงกนั น่าจะสนบั สนุนให้เป็ นอีก คู่หน่ึงท่ีเจริญรอยตามคูค่ รองของเรือนน้ี...” “ ถา้ ให้ผมตอบในทศั นะของผูช้ ายนะครับ “ คนพูดหนั ไปยิม้ นอ้ ยๆกบั ภรรยา “ คุณสมบตั ิท่ีดีพร้อม แมว้ า่ จะเป็ นเง่ือนไขสาคญั ท่ีผูห้ ลกั ผูใ้ หญ่ยอมรับ แต่การอยู่ร่วมกนั ตลอดชีวิตตอ้ งอาศยั ใช้ ‘ใจ’ เป็ นพ้ืนฐาน โดยเฉพาะฝ่ ายหญิง...หากใจพร้อม แมค้ ุณสมบตั ิของฝ่ ายชายจะบกพร่องไปบา้ งก็อภยั ให้กนั ได้ ตรงกนั ขา้ มถา้ ใจ ไม่เอ้ืออานวย..เป็นใจที่วา่ งเปล่า กจ็ ะไมใ่ ยดีกบั คุณสมบตั ิที่ครบถว้ นใดๆหรอกครับ “ “ เอาล่ะ..เอาล่ะ..” กระต่ายขาเดียวยกธงขาวยอมแพ้ แต่ก็อดราพึงราพนั ดว้ ยความนอ้ ยใจไม่ได้ “ พ่อ แม่ ลูก สามเสียง เรามนั แคเ่ สียงเดียว..จะไปสู้อะไรได!้ หวั เดียวกระเทียมลีบ...”
41 บทที่ 5 คราวน้ีสามีภรรยาเลยหวั เราะข้ึนพร้อมๆกนั “ กระผมต่างหากล่ะครับที่กระเทียมลีบต้งั แต่ยงั เป็ นว่าท่ี ลูกเขยคุณแม่ จนกระทั่งถึงบัดน้ีก็ยงั ยอมลีบอยู่..โดยเฉพาะกับภรรยา “ ผู้เป็ นเขยถ่อมตัวเอาใจแม่ยาย “ กระทียมลีบอะไรไดค้ ะ? “ คุณสิรีเอ้ือมมือไปแตะปลายเทา้ มารดาเบาๆ “ คุณยายคงอยากจะมีเหลนล่ะไม่วา่ ... ใช่ม้ยั คะ? “ เอียงคอถามดว้ ยรอยยมิ้ อยา่ งเขา้ ใจและเห็นใจ ทา่ นเจา้ ของเรือนหนั มาดกั คอ “ ก็แลว้ เราน่ะ..ไมอ่ ยากอุม้ หลานรึไง? ฮึ! ข้ีคร้านจะหลงหวั ปักหวั ปา “ “ แหม...” คุณสิรีอดขาไม่ไดเ้ มื่อเห็นสามีหลิ่วตาให้ “ พอ่ แมท่ ่ีไหนก็อยากอุม้ หลานกนั ท้งั น้นั แหละค่ะ หากบุพเพสนั นิวาสเอ้ืออานวยเปิ ดทางให.้ . ค่ะ “ ผวู้ งิ่ หนี‘บุพเพสันนิวาส’ที่มารดาเพ่ิงอา้ งถึง กาลงั บญั ชาการอยใู่ นน้าเฉกเช่นท่ีเคยทามาต้งั แตค่ ร้ังเยาวว์ ยั “ เห็นกุง้ หรือยงั ? ชลพทั ธ์ “ คาถามน้ีทาใหผ้ ทู้ ่ีโผล่ข้ึนมาบนผวิ น้าส่ายหวั “ น้ามนั แรง กุง้ หลุดจากโคนเสาไปหมดแลว้ มงั๊ ...” เป็ นคาตอบท่ีต้งั ใจยว่ั ผสู้ ั่งการที่ลอยตวั หนา้ นิ่วคิ้ว ขมวดอยู่ ซ่ึงก็ไดผ้ ล “ ง้นั ถอยไป...ไม่ไดเ้ ร่ือง! “ เสียงขนุ่ กวา่ น้า “ เชอะ! ลงเองก็ได้ ไม่เห็นตอ้ งงอ้ ! “ วา่ แลว้ ก็มุดหายลง ไปใตน้ ้าพกั ใหญ่ จนชายหนุ่มอดรนทนไม่ไดต้ อ้ งดาตามลงไป กพ็ อดีกบั ฝ่ ายแรกกาลงั ถีบตวั จะข้ึนสู่ผวิ น้า ผลคือ เสียงแตกซ่านของน้าอนั เกิดจากการปะทะกนั ของร่างท้งั สอง ทาใหก้ ุง้ ท่ีนกั ดาน้าหญิงหิ้วข้ึนมากระเด็นหายไป สามตวั เหลืออยเู่ พยี งสองตวั หญิงสาวสะบดั หวั จนละอองน้าแตกกระจายไปตามเส้นผมท่ีสยายปลิว “ บา้ อีกแลว้ ! ตามลงไปทาไม? “ เอด็ เสียงเขียว “ เห็นมยั๊ ...กุง้ เลยหลุดมือ ! “ วา่ พลางก็ลอยคอเอากุง้ ท่ีเหลือไปใส่กระป๋ องท่ีวางอยบู่ นบนั ไดท่าน้า “ ยงุ่ จริงๆเลย ! ใหง้ มเองก็ไม่สาเร็จ พอเราลงไปกาลงั ไดต้ วั งามๆ ดนั ตามไปชนกนั ซะนี่ ทาเสียเร่ืองหมด ! “ บ่นดว้ ยความหวั เสีย “ เอาน่า... เดี๋ยวจะลงไปงมใหใ้ หม่..แกต้ วั .. ” ชายหนุ่มรีบมุดลงใตน้ ้าขณะท่ีการปะทะกนั เม่ือครู่ทาให้ น้าข่นุ มวั จนกุง้ เกิดอาการที่เรียกวา่ ‘มวั น้า’ หลงทิศ..ไปไม่ถูก พากนั ไปเกาะอยทู่ ่ีโคนเสาซ่ึงง่ายต่อการจบั เที่ยวน้ี คนถูกเอด็ เลยกหู้ นา้ ได้ ชลพทั ธ์หิ้วกงุ้ ตวั ใหญ่ ข้ึนมาเป็นพวง เม่ือไดก้ ุง้ แลว้ ‘ทา่ นผบู้ ญั ชาการ’ ก็ออกคาสัง่ ต่อ
42 “ เด๋ียวจะเอากุง้ ข้ึนไปทาเอง เธอไปจดั เตรียมกระดานหมากรุกกบั กระดานสกาไวน้ ะ นานแลว้ ไม่ได้ ปัดฝ่ นุ เช็ดถู ป่ านน้ี..มา้ ก็คงจะว่ิงไม่ออก..เรือก็คงจะพายไม่ไป..ถูกเก็บเขา้ กรุไม่ไดอ้ อกมายืดเส้นยืดสายเลย...” ชกั เร่ิม ‘ลมดี’ จึงมีแก่ ใจพูดเล่นดว้ ย ทาใหช้ ายหนุ่มรู้สึกคุม้ ค่ากบั การที่อาสามาร่วมงมกุง้ ในวนั น้ี “ ออ้ ! “ หวั เรือใหญ่หนั มาส่ังความต่อ “ เกือบลืม... ฝากบอกเจตน์เอาถาดไปใส่สารับใหป้ ้าแจ่มดว้ ยนะ แม่ทาเผื่อไวแ้ ลว้ ส่วนคุณลุงกบั เธอมาร่วมวงดว้ ยกนั ที่เรือนคุณยายคืนน้ีเหมือนทุกคร้ังที่คุณพ่อกลบั มาพกั ท่ีบา้ น “ “ คร๊าบ...บ...คุณผหู้ ญิง....” ผรู้ ับคาสง่ั ทาเสียงลอ้ เลียน ‘ท่านผบู้ ญั ชาการ’ เลยหนั มาทาตาขวางก่อนที่จะ เดินแยกไป โดยไม่ทนั เห็นรอยยมิ้ ของผมู้ องตามที่กาลงั คิดวา่ ..บางคร้ังหญิงสาวผูน้ ้ีก็ทาท่าเหมือนเป็ นมารดาเขา เมื่อกา้ วข้ึนบนเรือน คุณสิรีกาลงั ไล่เรียงรายการส่ิงของที่สามีซ้ือหามาใหใ้ ชก้ นั ในบา้ น “ หายไปซะนาน... นึกวา่ ไปเป็นอาหารกุง้ ซะแลว้ “ เป็ นความสาราญใจของท่านเจา้ ของเรือนที่หาช่อง กระเซา้ เยา้ แหยห่ ลานสาวได้ “ กช็ ลพทั ธ์น่ะซิคะ คุณยาย “ ผูท้ ี่เปี ยกซ่กในชุดกระโจมอกทาหนา้ มุ่ย “ เงอะๆงะๆชนกบั หนูในน้า จนกุง้ กระเดน็ กระดอนหายหมด เลยขอแกต้ วั ลงงมอีกที ถึงเพิ่งไดม้ านี่แหละค่ะ “ “ ดู๊..ดู..คูน่ ้ี กะอีแค่งมกงุ้ ก็ยงั ลงไปตีกนั ใตน้ ้า น่ีถา้ แต่งงานมีเรือพว่ ง..คงไม่มีเวลาตีลูก มวั แตต่ ีกนั เอง.. “ ท้งั ผูล้ อ้ เลียนท้งั บิดามารดาต่างพากนั หวั เราะเป็ นท่ีขบขนั หญิงสาวเลยเดินงุดๆหนา้ คว่าเขา้ ไปในครัวท้งั ที่ผา้ ถุง ยงั ชุ่มโชกอย.ู่ .. “ เอากระป๋ องกุง้ วางไวเ้ ลยจะ้ เดี๋ยวลุงสนจะมาจดั การเอง “ คุณสิรียงั ขาไม่หายจึงอมยมิ้ ไปดว้ ย “ ผา้ ถุง แฉะช้ืนนาน..ไมด่ ี ไปเปล่ียนผา้ ซะลูก เด๋ียวจะไดช้ ่วยแม่ จดั สารับ เหลือทากุง้ อีกอยา่ งเดียว ส่วนน้าปลาหวาน.. แมเ่ คี่ยวเพ่ิงเสร็จจะ้ “ ก่อนม้ือค่านาวาเอกธงทิวชวนภรรยา บุตรสาว และคุณยาย ลงไปเดินเล่นรับลมขา้ งล่าง แวะดูเรือนคุณป่ ู วา่ พอจะรับรองเพื่อนฝงู ก่อนท่ีจะซ่อมแซมไดห้ รือไม่ ลุงสนนงั่ รอรับคาสง่ั อยแู่ ลว้ “ เห็นจะตอ้ งเร่ิมลงมือซ่อมทา่ น้าก่อนนะ สน นี่..ลองทิ้งน้าหนกั ตวั ลงไปรู้สึกยวบยาบเต็มที เคร่ืองมือ และไมป้ ระกบหาไดค้ รบม้ยั ? “ ทายาทท่านเจา้ ของเรือนชะโงกตวั ลงไปดูสภาพเสาท่ีปักอยใู่ นน้า “ ไดค้ รบ..ขอรับ คุณผชู้ ายพกั ผอ่ นเถอะครับ นานๆถึงจะไดก้ ลบั มาบา้ นสักที ผมลงคนเดียวไดค้ รับ “ “ เฮย้ ! ไดย้ งั ไง? “ นาวาเอกธงทิวหนั มาทางบริวารผทู้ ่ีบิดาอุปถมั ภม์ าชา้ นาน “ เราตอ้ งดาลงไปดูเอง ใตน้ ้าถึงจะรู้ว่าต้องปรับแก้ตรงไหนบ้าง สมยั ท่ีคุณพ่อยงั อยู่...ท่านลงตอม่อเองดว้ ยซ้าไป หนน้ีจะต้องกะ ประมาณความสูงท่ีควรจะดีดข้ึนใหเ้ พียงพอเผอื่ ปี หนา้ ...น้าอาจจะท้งั เชี่ยวกรากและทว่ มทน้ ลน้ ตล่ิง “
43 “ หนูก็รู้สึกวา่ มนั เอี๊ยดๆอ๊าดๆ..ค่ะ เมื่อวานหนูลองว่ายมาข้ึนบนั ไดท่าน้ีค่ะ “ เธอไม่ไดแ้ ยม้ พรายถึง เหตุผลกลใด หากบิดาหนั ขวบั มาทนั ที “ หนูมาข้ึนที่ท่าเรือนคุณป่ ูทาไม?...ลูก ก็พ่อเคยบอกแลว้ วา่ ยงั ไม่มีเวลาซ่อม เกิดน้าหลากมาปะทะจน บนั ไดทรุดลงไป หนูจะเจบ็ ตวั ได.้ .นะลูก “ “ ก็วนั ก่อน...หนูเห็นลุงสนลงน้าใชไ้ มค้ ้าไวแ้ ลว้ น่ีคะ “ เธอแกต้ วั ไปเร่ือยเป่ื อย ไม่อยากให้บิดาล่วงรู้ ถึง ‘ ท่ีมาท่ีไป ‘ “ ไม่ทรุดหรอกขอรับ คุณผูช้ าย ผมใชไ้ มค้ ้ายนั ไวแ้ น่นหนาแลว้ เพียงแต่ที่รู้สึกง่อนแง่นก็เพราะแผ่น ไม้ ถูกแดดเผาถูกน้ามาแรมปี เลยแอ่นครับ ถา้ ร้ือทิ้งเปล่ียนใหม่ก็จะใชไ้ ดอ้ ีกนานครับ เฉพาะตรงท่าน้าใชเ้ วลา ไม่มาก ส่วนบนศาลา..ไมย้ งั ดีอยู่ ขอรับ “ สารพดั ช่าง..รายงานสรุป “ ดีๆ ขอบใจนะท่ีช่วยเป็ นหูเป็ นตาและลงแรงให้ คุณพอ่ ท่านทราบคงจะปล้ืมใจ..” หนั ไปชมบริวาร เก่าแก่ที่กตญั ญูรู้คุณท่านเจา้ ของเรือนท่ีชุบเล้ียงมา “ เอาอยา่ งน้ี..พรุ่งน้ีเชา้ สนพายเรือไปซ้ือไมม้ าเลยนะ สายๆจะ ไดช้ ่วยกนั ลงมือร้ือเปลี่ยนพ้ืนท่าน้า ช่วงงานรัฐธรรมนูญ...จะไดพ้ ร้อมตอ้ นรับเพื่อนๆท้งั พรรคนาวนิ พรรคกลิน และพรรคนาวกิ ฯที่จะแวะเวยี นมาเยย่ี มเยอื น “ วา่ แลว้ กช็ วนครอบครัวเดินกลบั ไปที่ท่าเรือนริมน้าของคุณยาย .....ถึงบางสวนสวนกลางขา้ งท่าน้า แสนชุ่มฉ่าลาประโดงโปร่งวถิ ี มวลมจั ฉาวา่ ยแหวกแทรกวารี เหล่ามาลีหอมกรุ่นกล่ินรวยรินครัน.... “ คืนน้ีหลงั กินขา้ วแลว้ พอ่ จะเดินตามคุณลุงไปนง่ั เล่นสกากนั สักต้งั ไม่ไดเ้ ล่นนานแลว้ หนูอยูท่ างน้ีก็ ส่งเสียงขิมลอยตามลมไปใหถ้ ึงคุง้ กาเหวา่ ..นะลูก พอ่ กบั คุณลุงไมไ่ ดค้ ุยกนั เป็นปี แลว้ “ “ คุณพอ่ อยากฟังเพลงอะไรเป็นคืนแรกคะ? “ “ ก็ตอ้ ง ‘แขกต่อยหมอ้ ’ ที่แม่ชอบไงจะ๊ ...” คนพูดยิม้ ใหภ้ รรยาอย่างอบอุ่น คุณสิรีหัวใจพองโต นาน นกั หนาแลว้ ท่ีไมไ่ ดส้ มั ผสั บรรยากาศแบบน้ี.. ท่ีพร้อมหนา้ พร้อมตาพอ่ แมล่ ูกและคุณยาย โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ สามี ที่มีอารมณ์แจ่มใสคร้ึมอกคร้ึมใจเช่นในขณะน้ี... “ แลว้ ก็ ‘ลาวคาหอม’ ที่คุณยายชอบ แตเ่ พลงที่หนูชอบ พอ่ ฟังแลว้ เศร้าสร้อยละหอ้ ยหาจริงๆ...” ผเู้ ป็ น บิดาแกลง้ ทาทา่ ลอ้ บุตรสาว คุณยายหวั เราะ “ ก็เคา้ เล่นใหห้ ่ิงหอ้ ยที่จุดโคมเที่ยวตามหานางลาพูไง อนั ท่ีจริงตอ้ งเปล่ียนช่ือเพลงใหม่ เป็ น ‘หิ่งห้อยครวญ’ ถึงจะถูก “ เริ่มจุดชนวนการปะทะคารมกบั หลานสาวอีกคารบ ซ่ึงท้งั บิดามารดาของเธอ ตา่ งกส็ นุกไปดว้ ยกบั การโตว้ าทีท่ีฟังมิรู้เบ่ือ
44 “ วนั น้ีคุณยายทาลายสถิติตวั เองแลว้ นะคะ ” ยอกยอ้ นซ่อนเงื่อนเอาบา้ ง ชกั สนุกท่ีไดต้ ่อปากต่อคา “ เรื่องอะไร? พูดถึงห่ิงหอ้ ยอยดู่ ีๆ...” ทา่ นเจา้ ของเรือนตามไม่ทนั “ ก็ปรกติคุณยายหยอกหนูแค่วนั ละสองสามหน แตน่ ี่ต้งั กะเชา้ จรดเยน็ ...นบั นิ้วไมถ่ ูกแลว้ นะคะ “ “ เพลงนางครวญ ครูเพลงท่านรจนาไวก้ ินใจบนั่ ทอนอารมณ์เหลือเกิน “ นาวาเอกธงทิวเอ้ือมมือไปลูบ ผมบุตรสาว “ อยา่ งห่ิงหอ้ ยนน่ั แหละลูก ฟังแลว้ ยงิ่ โหยหานางลาพูเขา้ ไปใหญ่ “ สิธารตอ้ งรับตดั บทก่อนที่จะถูกลากเขา้ ไปหา ‘หิ่งหอ้ ย’ ผรู้ อคอยความหวงั อยูท่ ี่คุง้ กาเหวา่ “ ท่ีหนูชอบ ก็เพราะเป็ นท่วงทานองที่ให้สมาธิและความสงบสงดั ค่ะ..คุณพ่อ ยงิ่ เล่นยิ่งเพลินเหมือนล่องลอยเรี่ยๆอยูต่ าม สายหมอก...ไดค้ วามรู้สึกที่ผอ่ นคลาย... คะ่ “ “ เล่นใหค้ นอื่นเขาคิดถึงตวั เองน่ะซิ! ผอ่ นคลายมากเลยนะ..” คุณยายไม่ยอมแพ้ ลากเขา้ ไปหา ‘ห่ิงห้อย’ ตวั น้นั จนได้ แต่หลานสาวก็ไม่ลดละเช่นกนั “ ดูคุณยายออกจะเป็นห่วงห่ิงหอ้ ยมากกวา่ หนูแลว้ นะคะ...” คุณสิรีส่ายหนา้ หนั ไปทางสามีซ่ึงหวั เราะหึๆ ก่อนท่ีจะเอย่ คาถามที่รู้คาตอบดีอยแู่ ลว้ “ คุณเคยเห็นยายกบั หลานคูไ่ หนเหมือนคู่น้ีม้ยั คะ? “ คืนน้นั หลงั จากที่บิดาเดินตามท่านครูไปบา้ นคุง้ กาเหวา่ เพื่อนง่ั เล่นสกาและสนทนากนั เป็ นการส่วนตวั หญิงสาวก็พาคุณยายไปนง่ั เอนหลงั ที่ระเบียงพร้อมกบั มารดาเช่นเคย กาลงั จะเปิ ดกล่องขิมก็พอดีไดย้ นิ เสียงเรียก “ สิธาร...สิธาร... ” หญิงสาวจาไดด้ ีวา่ เป็นเสียงใคร จึงหนั ไปจบั ลูกกรงระเบียงกม้ ลงไปถาม “ มีอะไรรึ ? ชลพทั ธ์...” “ คืนน้ีเราวา่ ง คุณพอ่ นงั่ คุยอยกู่ บั คุณอา ลงมานงั่ เล่นท่ีทา่ น้ากนั เถอะ “ น้าเสียงออดออ้ นอยา่ งเคย “ ไม่ได้ ! “ คาตอบเดด็ ขาดจนหนุ่มเหนา้ ขา้ งล่างใจฝ่ อ แตก่ ็ยงั พยายามต๊ือต่อ “ ทาไมล่ะ ? “ “ จะเล่นขิมใหค้ ุณพอ่ กบั คุณลุงฟัง ทา่ นขอไว.้ ..” เสียงโตต้ อบกนั ทาใหค้ ุณสิรีตอ้ งชะโงกไปดูเงาตะคุม่ ๆเบ้ืองล่าง “ อา้ ว...ชลพทั ธ์ เมียงๆมองๆทาไมจะ๊ ? ข้ึนมาสิ...สิธารกาลงั จะเล่นขิม ข้ึนมาฟังดว้ ยกนั บนน้ี “ พอไดย้ นิ เสียงมารดาของสาวเจา้ ชายหนุ่มจึงตอ้ งเดินออกจากเงามืดมายืนอยูใ่ นรัศมีของแสงตะเกียงให้ ผหู้ ลกั ผใู้ หญเ่ ห็นตามมารยาทท่ีผนู้ อ้ ยพงึ กระทาเพอื่ สาแดงความบริสุทธ์ิใจ
45 “ ไม่เป็ นไรมิได.้ ..ขอบพระคุณครับ คุณอาผหู้ ญิง ผมนึกวา่ สิธารวา่ งเลยจะชวนไปเดินเล่น ถา้ อยา่ งน้นั ผมกลบั ไปเตรียมน้าขิงใหค้ ุณพอ่ กบั คุณอาผชู้ ายดีกวา่ ครับ “ วา่ แลว้ กห็ ายไปในความมืด คุณสิรีมองหน้าบุตรสาว แสงวาววามของไฟตะเกียงที่ส่องกระทบ ทาให้เห็นใบหนา้ สมส่วนท่ีไดร้ ูป ผสมผสานระหวา่ งบิดากบั มารดาอยา่ งลงตวั หากแววตาท่ีจบั จอ้ งอยทู่ ่ีเคร่ืองดนตรีน้นั สงบนิ่งอยใู่ นภวงั ค์ โลกท้งั โลกในขณะน้นั สาหรับเธอมีเพียงส่ิงเดียวคือ ท่วงทานองที่แสนไพเราะเสนาะโสตของเพลง ‘แขกต่อยหมอ้ ’ ความเงียบในยามวิกาลทาให้เสียงขิมกอ้ งกงั วานแวว่ หวานพลิ้วตามสายลมไปถึงคุง้ กาเหวา่ ที่ซ่ึงร่างของชาย หนุ่มผซู้ ่ึงเพ่ิงเดินกลบั มาจากเรือนริมน้า ตอ้ งทรุดตวั ลงนงั่ ฟังอยทู่ ่ีหวั บนั ไดทางข้ึนระเบียงบา้ นตน ฟังไปก็คิดถึง ใบหนา้ ของผเู้ ล่นไปดว้ ย “ ไมไ่ ดเ้ ล่นสกากบั ทา่ นครูมานานนบั ปี ทาท่าจะลืมๆซะแลว้ วา่ ตอ้ งวนไปหน่ึงรอบก่อนถึงจะ ‘เกิด’ และ ทยอยเกบ็ หมากเขา้ บา้ นได้ “ นายทหารเรือออกตวั “ ถึงวา่ ซิ !...ผมก็เหมือนกนั ครับ งานยงุ่ จนตอ้ งเก็บกระดานเขา้ กรุ “ เจา้ บา้ นเอย่ สนบั สนุน คุณสิรีนง่ั ฟังบุตรสาวเล่นขิมไปก็คิดไปเรื่อยเป่ื อย หรือจะเป็ นเพราะวา่ ...สิธารกบั ชลพทั ธ์สนิทสนมกนั มายาวนานจนเหมือนเป็ นพ่ีนอ้ ง ความรู้สึกพิเศษๆจึงยงั ไม่เคยเกิดข้ึนในหัวใจของบุตรสาวเลย ต่างกบั คุณสิรี และนกั เรียนนายเรือธงทิวที่แมบ้ า้ นจะอยู่ใกลก้ นั แต่คุณพ่อของฝ่ ายสาวเจา้ ก็ไม่มีวนั ยอมปล่อยให้ไปไหนต่อ ไหนกบั ‘ผูช้ ายพายเรือ’ สองต่อสอง การพบปะพูดคุยกนั ทุกคร้ังตอ้ งอยู่ในสายตาผูใ้ หญ่อย่างเคร่งครัดทุก ข้นั ตอน แต่พอเธอมีหลานสาวให้คุณยาย ท่านกลบั ปล่อยให้โลดโผนโจนทะยานราวกบั เด็กผูช้ าย มิหนาซ้ายงั ร้ังตาแหน่งหวั โจกของพรรคทโมนเด็กชาวคลองดว้ ยกนั ไมว่ า่ จะเป็นผนู้ าในการปี นข้ึนไปบนคาคบไมแ้ ลว้ โดด ท่าทิ้งลูกมะพร้าวลงน้า ไม่วา่ จะแข่งสารพดั ดาน้าท้งั ลึกท้งั อึดหรือแบบสายลบั ท่ีหายใจใตน้ ้าโดยใชห้ ญา้ ปลอ้ ง ทะลวงไส้ออกหรือใชล้ าไผ่อ่อนแทงทะลุปลอ้ งเช่นกนั ตลอดจนท่าตีลงั กาหงายหน้าหกหลงั ใครมว้ นไดห้ ลาย ตลบคนน้นั ชนะ ที่ยากสุดก็คือการแข่งพายเรือทวนน้าเช่ียวโดยไม่ตอ้ งใชต้ ะกาว ซ่ึงสิธารชนะแทบทุกคร้ังจน ไดร้ ับการยกนิ้วใหจ้ ากชาวสวนชาวน้าละแวกเดียวกนั วา่ สมกบั เป็ นลูกนายทหารเรือ เพ่ือนๆก็พากนั ใหส้ มญา วา่ ‘สิธาร คล่องในน้า’ ซ่ึงเจา้ ตวั ก็ยืดอกยิ้มแป้นรับฉายาน้ีอย่างถูกใจท่ีสุด กิจกรรมใดก็ตามที่เกี่ยวขอ้ งกบั สายน้า..ไม่มีวนั เสียล่ะที่เธอจะปฏิเสธ สมกับชื่อของเธอที่มาจากของท้งั บิดาและมารดา..ช่ือท่ีเธอแสนจะ ภาคภูมิใจ...ภาพเคลื่อนไหวที่ยอ้ นเวลาหาอดีตยงั คงฉาบฉายอยใู่ นความทรงจาของคุณสิรี...ราวกบั เพ่ิงเกิดข้ึนมา ไดไ้ มน่ านมาน้ีเม่ือเอง
46 “ เพลงต่อไป ‘ลาวคาหอม’ นะคะแม่ “ หญิงสาวแปลกใจที่มารดานงั่ เงียบงนั คร้ันเหลียวมองไปทาง คุณยายก็หลบั ไปซะแลว้ จึงเรียกเบาๆอีกคร้ัง “ แมค่ ะ..” เสียงเรียกทาให้คุณสิรีถึงกบั สะดุง้ สิธารเลยหนา้ เสียท่ีทาให้มารดาตกใจ “ ขอโทษค่ะ...หนูไม่คิดวา่ แม่ จะหลบั เหมือนคุณยาย...” คุณสิรียมิ้ นอ้ ยๆ “ แม่ไม่ไดห้ ลบั หรอกลูก ฟังเพลงแลว้ เลยพาใหน้ ึกถึงสมยั ที่หนูยงั เด็กๆ กาลงั เพลิน อยเู่ ชียว...กาลเวลาผา่ นไปราวกบั ติดปี กบิน...” หญิงสาวหูผ่งึ ทนั ที ชกั สนใจข้ึนมา “ ถึงไหนล่ะคะ...แม่ “ “ กต็ อนท่ีหนูแข่งพายเรือทวนน้าแบบไม่ตอ้ งใชต้ ะกาวแลว้ หนูไดท้ ่ีหน่ึงยงั ไงล่ะลูก คุณพ่อง้ียิม้ ไม่หุบ ไปหลายวนั “ คุณสิรีหวั เราะเบาๆเมื่อนึกไปถึงอาการ ‘เป็นปล้ืม’ ของสามีในวรี กรรมทางน้าของบุตรสาว หญิงสาวทาท่านึก “ อ๋อ...ที่เรือชลพทั ธ์หมุนควา้ งจนคว่า ใช่ม้ยั คะ? แม่ “ พอจาไดแ้ ลว้ ก็เผลอหวั ร่อ ชอบใจออกมา...จนตอ้ งเอามือปิ ดปากเพราะกลวั คุณยายจะต่ืน “ นน่ั แหละ...เล่นตอ่ เถอะลูก คุณพอ่ คุณลุงรอฟังอยู่ “ คืนน้นั สิธารเล่นเพลง ‘นางครวญ’ ปิ ดทา้ ยเหมือนเคย...ดว้ ยท่วงทานองเพลงที่ละห้อยหาผูเ้ ป็ นที่รัก ท่ามกลางความเงียบสงดั แห่งรัตติกาล... เสียงขิมเงียบไปแลว้ แต่เพ่ือนบา้ นท่ีกาลงั เล่นสกาอยูต่ ่างก็สนทนากนั ต่อ...อยา่ งผูท้ ี่นานๆคร้ังจะไดม้ ี โอกาสสงั สรรคก์ นั ในบรรยากาศที่ผอ่ นคลายเช่นน้ี “ หนูสิธารนี่เก่งหลายอยา่ งเลยนะครับ “ เจา้ ของบา้ นเอ่ยชม “ ต้งั แต่เด็กเล่นอะไรก็เอาชนะพวกผชู้ าย ไดเ้ รื่อย น่ียงั เล่นขิมไดพ้ ลิ้วสะบดั ไมเ้ ล่นลูกช้นั ครูเลย เวลาเรียนก็เอาใจใส่ขยนั ฝึกปรือจนไดห้ ลากหลายภาษา... ไม่รู้ไอเ้ จา้ ลูกชายคนเดียวของผมมนั จะมีวาสนาถึงหนูสิธารม้ยั ? “ ฝี ปากของผูพ้ ูดก็ช้นั ครูเช่นกนั ...ท่ีลงทา้ ยก็ ขมวดเขา้ เรื่องท่ีตนอยากจะถามไถ่...แบบเนียนๆ จนอีกฝ่ ายอดหวั เราะไม่ได้ “ ผมกาลังฟังเพลินๆ จู่ๆท่านครูก็วกเรือเข้าเทียบท่าเลยนะครับ ผมเองก็อยากเปิ ดใจเร่ืองน้ีอยู่ เหมือนกนั ครับ “ แลว้ คนพูดก็อมยมิ้ เมื่อนึกไปถึงความปรารถนาของคุณยาย “ คุณสิรีก็เค่ียวเข็ญให้ผมพูดคุย กบั ลูก แตผ่ มเกรงวา่ จะเหมือนเป็นการไปเร่งรัดแก ผมถือวา่ เป็นเรื่องส่วนตวั ของลูก โดยเฉพาะอยา่ งยิ่ง...ลูกสาว ผมจึงตอ้ งรอจงั หวะเหมาะสมท่ีจะคุยกบั แกครับ แต่ท้งั ผมและคุณสิรีมีความเห็นตรงกนั ว่า...เร่ืองน้ีตอ้ งสุด แลว้ แต่บุญกรรม เราจะกะเกณฑเ์ อาตามอาเภอใจไมไ่ ด้ ถึงจะอยากแคไ่ หนก็ตาม ท่านครูคงจะเขา้ ใจนะครับ “
47 เจา้ ของบา้ นละสายตาจากกระดานสกา เงยหนา้ ข้ึนพดู อยา่ งเป็นงานเป็นการกบั อาคนั ตุกะ ซ่ึงก็เปล่ียนท่า มานงั่ ตวั ตรงรอฟังความอยอู่ ยา่ งต้งั อกต้งั ใจ “ เราสองครอบครัวอยบู่ า้ นใกลเ้ รือนเคียงกนั มาต้งั แต่สมยั พอ่ แม่เรา แต่เดิมละแวกน้ีก็มีกนั อยูส่ ามแนว ระวางเขต สวนคุณตาคุณยายหนูสิธารซ่ึงอยรู่ ะหวา่ งสวนของคุณพอ่ ผมทา้ ยคลองกบั สวนของคุณพ่อคุณท่ีอยูต่ ิด กบั สวนนอก ตอ่ มาพอคุณธงทิวตกลงปลงใจเป็นทองแผน่ เดียวกบั คุณสิรี จึงรวมสองสวนเขา้ ดว้ ยกนั เป็ นแปลง ใหญ่ จนกระทงั่ มาถึงรุ่นลูกๆเรา “ เจา้ บา้ นหยุดไปชวั่ ครู่เพื่อรินน้าขิงให้แขกคนสาคญั ก่อนจะเอ่ยต่อ “ เราก็ อายเุ ขา้ มาปูนน้ีแลว้ คงไม่ตอ้ งออ้ มคอ้ มอะไรกนั อีกแลว้ นะครับ ชลพทั ธ์ลูกชายผมสารภาพมานานแลว้ วา่ เทใจ ใหห้ นูสิธารเพียงคนเดียวเท่าน้นั นี่ก็มาคะย้นั คะยออีก โดยส่วนตวั ผมแลว้ ..ผมยินดีอยา่ งยิง่ ท่ีเราสองครอบครัว จะเป็นทองแผน่ เดียวกนั เหมือนที่คุณกบั คุณสิรีไดป้ ูทางเอาไวแ้ ลว้ “ ผถู้ ูก ‘พาดพิง’ ขยบั ตวั เล็กนอ้ ยอยา่ งเกรงใจ “ ผมกบั คุณสิรีและคุณยายก็เช่นกนั ครับ ยอ่ มยนิ ดีอยา่ งยิง่ ยนิ ดีเป็นท่ีสุด...หากวา่ จะเป็นไปไดเ้ ช่นน้นั แต่อยา่ งไรก็ตาม...ตอ้ งข้ึนกบั สิธารเพียงคนเดียวครับ ถา้ หากเขาร่วม บุญกนั มาแต่ปางก่อน กค็ งจะไม่แคลว้ ไดเ้ ป็นคู่ครองกนั อีกในชาติน้ี ฝ่ ายหญิงอยูก่ บั เหยา้ เฝ้ากบั เรือนอยา่ งน้ี ฝ่ าย ชายน่าจะเยน็ ใจหายห่วงนะครับ เอาเป็นวา่ ...ถา้ สิธารตอบตกลงเมื่อไหร่กเ็ ม่ือน้นั ล่ะครับ “ สรุปส้ันๆแบบทหาร แลว้ ก็รู้สึกโล่งอก “ เร่ืองพรรคน์ ้ี...ฝ่ ายหญิงคงตอ้ งใชเ้ วลาบา้ งครับ เพราะพอแต่งไปแลว้ เธอตอ้ งลาบากกวา่ ฝ่ าย ชาย ไหนจะต้งั ทอ้ ง คลอดลูก เล้ียงลูก สารพดั สิธารบอกวา่ กาลงั สนุกอยูก่ บั การฝึ กฝนภาษาญ่ีป่ ุนท้งั การพูด อา่ นและเขียนกบั ท่านครู ยายหนูอยากใหค้ ล่องแคล่วเหมือนภาษาฝร่ังเศสที่เธอถนดั มาก่อน ครับ “ “ ไมเ่ ป็นไร...ผมเขา้ ใจครับ “ เจา้ ของสถานท่ีผงกศีรษะเป็นเชิงยอมรับ “ เร่ืองของลูกๆ ก็อยา่ งที่คุณทิว กบั คุณสิรีวา่ ไว.้ ..สุดแลว้ แต่วาสนาบารมี ผมจะอธิบายใหล้ ูกฟังเอง “ วา่ แลว้ ก็เปล่ียนอิริยาบถเอนหลงั พิงพนกั เกา้ อ้ีในทา่ ที่เตรียมสนทนาความสาคญั “ เราหนั มาพูดเร่ืองบา้ นเร่ืองเมืองกนั ดีกวา่ “ คุณชอบจุดบุหรี่ใบตองให้ อีกฝ่ าย “ น่ีกฝ็ ีมือฝ่ ายหญิงบา้ นคุณนะ “ ลอ้ เลียนถอ้ ยคาของอีกฝ่ ายเม่ือครู่ แลว้ ท้งั คู่ต่างกห็ วั เราะข้ึนพร้อมๆกนั “ คุณทิว...ขา่ วคราวตอนน้ีเป็นอยา่ งไรบา้ งครับ ทางยโุ รป ? “ “ ไมส่ ู้ดีเลยครับ ท่านครู กองทพั นาซียงั คงจูโ่ จมอยา่ งต่อเน่ือง ปี ๒๔๘๒ บุกโปแลนดแ์ บบสายฟ้าแล่บ ปี ถดั ไป ๒๔๘๓ ยดึ เดนมาร์ก นอร์เวย์ ฝรั่งเศส พอมาปี น้ีช่วงกลางปี ก็โจมตีสหภาพโซเวยี ต ส่วนญ่ีป่ ุนน่ากลวั กว่าใคร ขณะน้ีกาลงั เป็ นพ่ีเบิ้มอยู่ในแปซิฟิ ก ทะเลจีนใต้ และเอเชียอาคเนย์ พอรู้ว่าทหารนาซียาตราทพั เขา้ ประตูชยั ในกรุงปารีสได้ ก็เลยยงิ่ ฮึกเหิมจุน้ จา้ นเจา้ ก้ีเจา้ การทาตวั เป็นกรรมการไกล่เกล่ียกรณีพิพาทอินโดจีน คง ตอ้ งหวงั ผลอะไรสักอยา่ งแน่ๆ ครับ “
48 “ ศึกอินโดจีนเมื่อตน้ ปี ดอกประดู่ของราชนาวไี ทยตอ้ งมีอนั ร่วงพรูอยา่ งสมเกียรติ ณ สมรภูมิยุทธนาวี ท่ีเกาะช้าง คุณทิวอยา่ เสียใจไปเลยที่ไม่ไดร้ ่วมตายกบั เพ่ือนๆทหารเรือ หากไปตายกนั หมดแลว้ ใครจะดูแล อาณาเขตทางทะเลของไทยล่ะครับ และถึงแมค้ ุณทิวบาดเจบ็ สาหสั ตอ้ งนาส่งโรงพยาบาล แต่ผูใ้ ตบ้ งั คบั บญั ชา ในเรือดาน้าท้งั สี่ลากเ็ ดินหนา้ เต็มตวั ทาหนา้ ที่อยา่ งสุดกาลงั จนสามารถขบั ไล่เรือพิฆาตของศตั รูให้ล่าถอยกลบั ออกไปไดใ้ นท่ีสุด เป็นความภาคภูมิใจและเกียรติประวตั ิของกองเรือดาน้าแห่งราชนาวไี ทย “ ท่านครูของลูกหลานมองหนา้ นายทหารเรือผกู้ ลา้ ดว้ ยแววตาท่ีบง่ บอกถึงความช่ืนชมอยา่ งเตม็ เปี่ ยม “ แผลกายสมานติดกนั ดีมาใกลจ้ ะชนปี อยแู่ ลว้ ส่วนแผลใจ...กอ็ ยา่ ใหม้ นั รบกวนจนเสียสมาธิได้ “ รุ่นพี่ เตือนรุ่นนอ้ งดว้ ยความปรารถนาดีอยา่ งจริงใจ “ ขอบพระคุณครับ คุณยายกเ็ พงิ่ ใหส้ ติเม่ือผมมาถึงตอนบ่ายวนั น้ี “ นาวาเอกแห่งราชนาวีไทยนอ้ มรับ อย่างสงบเสงี่ยม “ ผมเกรงว่าอาจจะเกิดสงครามใหญ่ “ คนพูดมีสีหน้าวิตกกงั วลอย่างเห็นได้ชดั “ เพราะ อเมริกาตดั ช่องนอ้ ยแต่พอตวั ประกาศขอเป็ นกลาง แต่ญ่ีป่ ุนดนั ไปรุกรานจีนจนมาดามเจียงตอ้ งบินไปออ้ นวอน ขอความช่วยเหลือจากวอชิงตนั ในท่ีสุดสภาคองเกรสก็มีมติด้วยเสียงข้างมากให้ปิ ดคลองปานามาในภาวะ ฉุกเฉินเพอ่ื ประทว้ งญ่ีป่ ุน ซ่ึงทาใหญ้ ี่ป่ ุนเดือดร้อนอยา่ งหนกั ทว่ั ประเทศเพราะขาดแคลนน้ามนั โดยเฉพาะอยา่ ง ยิ่งน้ามนั เป็ นยุทธปัจจยั ท่ีจาเป็ นอย่างย่ิงยวดสาหรับกองทพั ฉะน้นั ญี่ป่ ุนคงจะไม่ยอมน่ิงเฉยหรอกครับ คง จะตอ้ งหาทางกระตุกหนวดเสืออยา่ งอเมริกาให้เปลี่ยนท่าทีลุกข้ึนเลือกขา้ ง และกระโจนเขา้ ร่วมในสงครามที่ กาลงั จะลุกลามบานปลายในไม่ชา้ น้ีอยา่ งแน่นอนครับ ทา่ นครู “ “ ชลพทั ธ์ตอ้ งเทียวไปเทียวมาขา้ มฝ่ังไปแปลเอกสารชิปปิ้ งที่โรงภาษี ลูกเล่าให้ผมฟังวา่ สังเกตเห็น พวกญ่ีป่ ุนคึกคกั ท่ีสมาคมแถวปากคลอง ผมเลยลองให้เจตน์พายไปเลียบๆเคียงๆลดั เลาะไปดูก็จริงดงั ว่า พอ เหลียวซา้ ยแลขวาไม่เห็นใครที่รู้จกั ผม ผมจึงข้ึนไปบนสมาคมญ่ีป่ ุนแกลง้ เอามือกมุ ขา้ งปากถามหาหมอฟัน ญ่ีป่ ุน ที่นน่ั ส่วนมากพูดไทยไดเ้ พราะเขา้ มาต้งั รกรากทามาคา้ ขายนานหลายปี แลว้ ครับ ระหวา่ งนงั่ รอที่อยขู่ องหมอฟัน ผมไดย้ นิ เสียงพวกเขาถกกนั เร่ืองสมั ภาระและอูต่ ่อเรือ บนโต๊ะของเสมียนหนุ่มที่ลุกเดินเขา้ ไปอีกห้องเพ่ือคน้ หา ชื่อหมอฟันในสมุดทะเบียนของสมาคม ผมเหลือบมองดูกระดาษท่ีวางอยู่ แอบใชน้ ิ้วเขี่ยให้หมุนกลบั มาอ่านดู ก็พบรายการสิ่งของหลากหลาย ท่ีสะดุดใจก็คือรองเทา้ บู๊ต สนบั แขง้ เชือกมะนิลา ตะเกียง ผา้ กอซ ผา้ ดิบ สาลี โดยเฉพาะอยา่ งยิ่ง..น้ามนั ก๊าด ตวั เลขที่ระบุกากบั ไวแ้ ต่ละรายการน้นั ทาใหผ้ มหวนั่ ใจมากจนทะล่ึงลุกข้ึนจาก เกา้ อ้ี รีบเข่ียกระดาษแผน่ น้นั ใหห้ มุนกลบั หวั ไปทางเดิม แขง้ ขาสั่นจนทาใหผ้ มตอ้ งหาวิธีกลบเกล่ือนดว้ ยการ เดินเขา้ ไปตามเสมียน แลว้ ช้ีท่ีขา้ งแกม้ ทาเป็ นครวญครางออกไปดงั ๆ เสมียนญ่ีป่ ุนหนั มาทามือใหร้ อก่อน กาลงั
49 หาอยู่ ผมจึงได้โอกาสตะแคงหูฟังพวกท่ีอยู่ในห้องประชุม มีเสียงตะโกนเอ็ดตะโรออกมาว่าใครมายุม่ ย่าม เสมียนตอบไปทานองวา่ คนไทยแก่ๆปวดฟันมาขอที่อยู่หมอ ไม่มีใครคาดคิดวา่ ผมฟังภาษาของพวกเขารู้เรื่อง ครู่เดียวก็ไดย้ ินเสียงเหมือนโตต้ อบวทิ ยุว่า ‘ เตรียมพร้อมปฏิบตั ิ รอคาส่ังสุดทา้ ย ’ คืนน้นั ผมนอนไม่หลบั เลย เห็นแต่รายการบญั ชีแปลกๆเหล่าน้นั มาลอยอยตู่ รงหนา้ ออ้ ...มี ตะขอใหญ่ ตาข่ายใหญ่ ไฟฉายญี่ป่ ุนที่ใชเ้ ฉพาะ ในกองทพั ซ่ึงมีขนาดมหึมา รายการน้ีแหละครับที่บ่งบอกภาวะสงครามอยา่ งชดั เจน เพราะมนั คือไฟฉายสาหรับ ส่องใหป้ ้อมปื นต่อสู้อากาศยานเล็งเป้าเคร่ืองบินขา้ ศึกท่ีบินมาโจมตีในตอนกลางคืน แถมพอผมให้เจตน์พายเรือ ไปตามท่ีอยูข่ องหมอฟันก็ปรากฏวา่ ปิ ดบา้ นเงียบซ่ึงทาให้ผมรอดตวั ไปเพราะไม่ไดป้ วดฟันจริง แต่เพื่อไม่ให้ เป็ นที่พิรุธน่าสงสัยสาหรับทางฝ่ ายญี่ป่ ุน ผมจึงตอ้ งฝากขา้ งๆบา้ นบอกหมอวา่ มีคนไทยแก่ๆปวดฟันมากไป ถามหาหมอท่ีสมาคมญี่ป่ ุนปากคลอง อุตส่าห์หาจนพบแต่กลบั ไม่เจอตวั คงรอไม่ไหวตอ้ งพายเรือขา้ มฟากไป หาหมอฟันท่ีฝ่ังพระนคร ตลอดเวลาที่นงั่ ฟังทา่ นเจา้ ของบา้ นเล่าถึงความเคลื่อนไหวที่น่ากงั วลของพวกญ่ีป่ ุน ผทู้ ่ีเพิ่งผา่ นการสู้รบ อยา่ งดุเดือดมาเม่ือช่วงตน้ ปี ก็เร่ิมมีสีหนา้ ที่เคร่งเครียดข้ึนทีละนอ้ ย “ หลงั สงครามโลกคร้ังที่หน่ึงมีการก่อต้งั สันนิบาตชาติข้ึนโดยสนธิสัญญาแวร์ซายส์ แต่ในทางปฏิบตั ิน้นั เป็ นเพียงแค่เสือกระดาษ เพราะญ่ีป่ ุนไม่ฟัง เสียง กลบั ทา้ ทายดว้ ยการถอนตวั ออกจากสันนิบาตชาติเป็ นรายแรกตามติดดว้ ยเยอรมนั ท่านตรองดูซิครับวา่ ญี่ป่ ุนตอ้ งมีแสนยานุภาพขนาดไหนถึงไดก้ ลา้ เป็ นหวั หอกแข็งกร้าวคว่ากระดานสันติภาพโลก คนฝรั่งเศสก็เร่ิม ขบั เคลื่อนขบวนการใตด้ ินก่อกวนทหารเยอรมนั ในขณะท่ีชาวรัสเซียก็รอให้ฤดูหนาวอนั แสนหฤโหดออกฤทธ์ิ ออกเดชแช่แข็งกองทพั นาซีอนั เกรียงไกรให้ไปไม่เป็ น รวมท้งั กลบฝังอาวุธยุทโธปกรณ์ภายใตพ้ ายุหิมะท่ีปก คลุมขาวโพลนไปทว่ั ท้งั สหภาพโซเวยี ต โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ดินแดนไซบีเรียซ่ึงเป็นมหานรกของนกั โทษการเมือง หากเป็นไปไดเ้ ช่นน้นั ..ก็ถึงเวลาที่กองทพั แดงจากทว่ั ทุกสารทิศจะระดมกนั ‘ลงแขก’ บดขย้ขี บั ไล่ศตั รูผทู้ ี่บงั อาจ รุกรานใหถ้ อยร่นกลบั ไปอยา่ งยบั เยิน เหมือนเมื่อคราวที่กองทหารของแม่ทพั นโปเลียนเคยไป ‘ ตกมา้ ตาย ‘ ใน หิมะที่รัสเซีย จนสูญสิ้นท้งั ช่ือเสียงเกียรติยศและกาลงั พลท้งั เหล่าราบและเหล่ามา้ อย่างน่าอบั อายขายหน้า กลบั ไปแบบ ‘ ไม่เป็ นท่า ‘ มาแลว้ ในอดีต ผมคะเนว่าเมื่อเยอรมนั ตดั สินใจเลือกบุกทางซีกโลกตะวนั ตกคือ ยโุ รปก่อนแลว้ ขยายไปทางรัสเซีย ญี่ป่ ุนก็คงจอ้ งตาเป็นมนั ที่จะขอรับเหมาทางฝั่งเอเชียซ่ึงรวมท้งั ไทยดว้ ย ครับ “ ผอู้ าวโุ สเห็นอีกฝ่ ายมีสีหนา้ ไมส่ ู้ดี จึงออกตวั “ ผมตอ้ งขอโทษดว้ ยที่เอาเร่ืองร้อนๆมาโยนใส่คุณทิว ท้งั ๆท่ีนานๆทีถึงจะไดก้ ลบั มาพกั ผอ่ นท่ีบา้ น “
50 “ ไม่เป็ นไรมิไดค้ รับ “ น้าเสียงนอบนอ้ มคารวะ “ พายุใหญ่กาลงั จะถาโถมเขา้ ปะทะบา้ นเมือง เราจะ ทนนิ่งดูดายอยไู่ ดอ้ ยา่ งไร? สถานการณ์ของโลกส่อเคา้ แลว้ วา่ ญ่ีป่ ุนคงเอาเราแน่ เพยี งแต่เม่ือไหร่ เท่าน้นั ! ไทยคือ อูข่ า้ วอูน่ ้าที่จะใชเ้ ป็นฐานส่งเสบียงอาหารไดเ้ ป็นอยา่ งดีแบบพวกเกียกกายในสมยั กรุงเก่าน่ะครับ ท่ีพวกญ่ีป่ ุนส่ง สญั ญาณทางวทิ ยวุ า่ .. เตรียมพร้อมปฏิบตั ิ รอคาส่ังสุดทา้ ย.. นนั่ ก็หมายถึงจ่อคอหอยไทยเตม็ ทีแลว้ ครับ ต่อไปน้ี ท่านครูอย่าออกไปไหนอีกนะครับมนั อนั ตราย ยิ่งแถวๆปากคลองดว้ ยแลว้ ก็น่าจะมีแนวห้าญี่ป่ ุนแฝงตวั อยูไ่ ม่ นอ้ ย เหมือนหมอฟันท่ีสมาคมญี่ป่ ุนใหท้ ่ีอยทู่ า่ นมา แตพ่ อไปถึงก็ปรากฏวา่ ไมไ่ ดท้ ามาหากินอยกู่ บั บา้ นน่ะครับ “ “ ขอบคุณที่เป็นห่วง แต่ผมเกรงวา่ ..ถา้ หากเกิดเหตุปุบปับข้ึนมาตอนท่ีคุณทิวลาพกั อยูน่ ี่ล่ะครับ เราจะ ไม่ช่วยกนั คิดหาทางเตรียมรับมือไวล้ ่วงหนา้ หรือครับ? “ “ ท่านครูเมตตาเตือนภยั ผมก็คงจะตอ้ งงดซ่อมพ้ืนท่าน้าเรือนคุณป่ ูเอาไวก้ ่อน ตามท่ีท่านเล่ามา..ผม สะกิดคาวา่ ‘อู่ตอ่ เรือ’ ครับ ละแวกที่เราอยกู่ นั น่ีก็มีแค่อู่เล็กๆ ส่วนอู่เรือใหญ่เช่นบางกอกด็อคก็อยทู่ ี่ฝ่ังกระโนน้ ใกลๆ้ โรงภาษี...” นาวาเอกธงทิวเร่ิมออกอาการกระสับกระส่าย พูดไปก็หนา้ นิ่วคิ้วขมวดไป “ เม่ือเชา้ น้ีที่กรม ผมก็ไดร้ ายงานท่านผูบ้ ญั ชาการไปแลว้ วา่ ขณะน้ีกองเรือลาดตระเวนตรวจอ่าวไดป้ ระจาการตามจุดต่างๆ ใกล้ เกาะสีชงั ๑ ลา นอกอา่ วประจวบฯมี ร.ล.สุราษฎร์ ร.ล.ระยอง ใกลเ้ กาะไผม่ ี ร.ล.ท่าจีน ร.ล.แม่กลอง แถวหวั หิน มี ร.ล.ตราด ร.ล.ปัตตานี ทุกลาเตรียมพร้อมเดินหนา้ เต็มตวั ครับ ราชนาวีตอ้ งสูญเสีย ร.ล.สงขลา ร.ล.ชลบุรี และ ร.ล.ธนบุรี ไปเม่ือตน้ ปี แมว้ ่าจะสามารถต่อลาใหม่ทดแทนได้ แต่ปูมเรือท้งั สามลาก็จะบนั ทึกวีรกรรม เอาไวเ้ พ่ือเป็นเกียรติประวตั ิในศึก ‘ยทุ ธนาวที ่ีเกาะชา้ ง ๑๗ มกราคม พ.ศ.๒๔๘๔ ‘ ใหเ้ ลือดนาวรี ุ่นหลงั ๆไดร้ ับรู้ ผมชกั สงั หรณ์ใจบอกไม่ถูก.. เห็นจะตอ้ งรีบขา้ มไปกรม ตรวจสอบข่าวสักหน่อย ครับ ไม่ง้นั นอนไม่หลบั แน่ “ วา่ แลว้ กล็ ุกพรวดพราดข้ึน จนทาใหผ้ อู้ าวโุ สกวา่ เกิดความปริวติ ก “ แตน่ ่ีมนั ..สองยาม..แลว้ นะ คุณทิว ! “ แมจ้ ะพยายามทกั ทว้ ง แต่ก็ไร้ผล “ จะก่ียาม..ผมก็ตอ้ งไปครับ ทา่ นครู มนั ร้อนรุ่ม..อยเู่ ฉยๆไม่ไดแ้ ลว้ ครับ ท่ีกรมมีทหารอยูเ่ วรยามตลอด คืน ผมตอ้ งใชว้ ิทยตุ ิดต่อสั่งการไปท่ีหมู่เรือ หากมีเหตุหรือท่าทีส่อเคา้ ความผิดปรกติใดๆ ผมก็มีหนา้ ที่ตอ้ งรีบ นาเรียนท่านผบู้ ญั ชาการโดยเร่งด่วนครับ ทา่ นครู “ คนพูดยกมือไหวเ้ จา้ บา้ นแลว้ รีบผลุนผลนั ออกไปในทนั ที เสียงเรียกประตูทาใหท้ ้งั คุณสิรีและสิธารซ่ึงเงี่ยหูคอยฟังอยู่ ตา่ งลุกออกจากหอ้ งเกือบจะพร้อมๆกนั “ ไม่เป็นไรคะ่ แม่ หนูเปิ ดเอง “ หญิงสาวเดินเขา้ ไปใกลป้ ระตู ร้องถามออกไปก่อนเพ่อื ความปลอดภยั “ ใครคะ? “ “ พอ่ เองลูก..”
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368
- 369
- 370
- 371
- 372
- 373
- 374
- 375
- 376
- 377
- 378
- 379
- 380
- 381
- 382
- 383
- 384
- 385
- 386
- 387
- 388
- 389
- 390
- 391
- 392
- 393
- 394
- 395
- 396
- 397
- 398
- 399
- 400
- 401
- 402
- 403
- 404
- 405
- 406
- 407
- 408
- 409
- 410
- 411
- 412
- 413
- 414
- 415
- 416
- 417
- 418
- 419
- 420
- 421
- 422
- 423
- 424
- 425
- 426
- 427
- 428
- 429
