55555555555555..0..

•หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนิก เรือ่ งประเพณีลอย กระทงรายงานวชิ าคอมพิวเตอรจ์ ดั ทาขนึ้ เพอ่ื ให้ผู้อา่ นรถู้ ึงประเพณีลอยกระทงหาก ผดิ พลาดประการใดขออภยั ไว้ ณ ทน่ี ้ี

สารบัญ •ช่ือเรือ่ ง หน้า •วนั ลอยกระทง 1-7 •ประวตั วิ ันลอยกระทง 8-9 •ประเพณีในแต่ละภาค 10-16

•วันลอยกระทง เป็นวนั สาคัญทางศาสนา ฮนิ ดวู นั หนง่ึ ของไทยและเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต้ ตรงกับวนั ขนึ้ 15 ค่า เดือน 12 ตามปฏทิ นิ จนั ทรคตไิ ทย ตาม ปฏทิ ินจนั ทรคตลิ ้านนา มักจะตกอยใู่ น ราวเดอื นพฤศจกิ ายน ตามปฏิทนิ สุริ ยคติ บางปเี ทศกาลลอยกระทงจะตรง กบั เดือนตุลาคม เช่นปี พ.ศ. 2544 วนั ลอยกระทงปนี ้ันตรงกับวนั ที่ 31 ตุลาคม และจะมาตรงกนั อกี คร้ังในปี พ.ศ. 2563

•ประเพณนี กี้ าหนดข้นึ เพอื่ เปน็ การสะเดาะ เคราะหแ์ ละขอขมาต่อพระแมค่ งคา บาง หลักฐานเชอื่ วา่ เป็นการบชู ารอยพระพุทธบาท ทรี่ มิ ฝั่งแมน่ า้ นมั ทามหานที และบางหลกั ฐาน กว็ ่าเปน็ การบชู าพระอุปคุตอรหนั ตห์ รอื พระ มหาสาวก สาหรับประเทศไทยประเพณีลอย กระทงได้กาหนดจัดในทุกพ้นื ที่ทว่ั ประเทศ โดยเฉพาะบรเิ วณท่ตี ดิ กับแมน่ า้ ลาคลอง หรือ แหล่งน้าต่าง ๆ ซง่ึ แต่ละพน้ื ทก่ี จ็ ะมี เอกลกั ษณ์ทน่ี า่ สนใจแตกตา่ งกนั ไป นอกจากนบ้ี างประเทศก็มเี ทศกาลลอยกระทง ด้วย เชน่ ประเทศลาว มกั จะลอยกระทงในวัน ออกพรรษา (ขน้ึ 15 ค่า เดือน 11)

• ในงานไหลเฮือไฟของลาว ประเทศ กัมพูชา มีการลอยกระทง 2 ครงั้ คือ ลอยกระทงหลวงกลางเดือน 11 ราษฎรจะทากระทงเลก็ และบรรจุ อาหารลงไปดว้ ย สว่ นกลางเดือน 12 จะมีกระทงหลวงเปน็ กระทงใหญ่ ราษฎรจะไมไ่ ด้ทาและกระทงนจี้ ะมี อาหารบรรจลุ งไปดว้ ยเชน่ กนั โดยมี คตวิ ่าเพอื่ ส่งส่วนบญุ ไปใหเ้ ปรต

•เทศกาลนา้ จะมีการเฉลมิ ฉลองดว้ ยการแข่ง เรือยาว การแสดงพลุดอกไม้ไฟ จดั ขึน้ ทกุ ปี ต้งั แต่วันขนึ้ 14 คา่ 15 คา่ จนถึงแรม 1 ค่า เดือนพฤศจิกายน ส่วน ประเทศพม่า ในวนั ลอยกระทงผู้คนจะพากันทากระทงตกแตง่ เปน็ รปู คล้ายดอกบวั บาน ปกั ธปู เทยี น และ นิยมตดั เลบ็ เสน้ ผม หรอื ใสเ่ หรยี ญกษาปณล์ ง ไปในกระทง แล้วนาไปลอยในแหลง่ น้า ส่วน ในพ้นื ทีต่ ิดทะเลกน็ ยิ มลอยกระทงรมิ ฝ่งั ทะเล เช่ือว่าเปน็ การลอยเคราะห์ไป นอกจากน้ยี งั เชื่อว่าการลอยกระทงเปน็ การบูชาและขอขมา พระแมค่ งคา

ประเพณีลอยกระทงเปน็ ประเพณโี บราณของอนิ เดียทีป่ ระเทศไทย รับเขา้ มาปฏิบัติ แตไ่ มป่ รากฏหลกั ฐานชดั เจน วา่ ทากนั มาตง้ั แต่เมอื่ ไหร่ เท่าท่ีปรากฏกลา่ ว ไดว้ ่ามมี าตงั้ สมัยสโุ ขทัยเปน็ ราชธานี พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกล้าเจา้ อยูห่ ัว ทรงสนั นิษฐานว่า เดิมทเี ดียวเห็นจะเปน็ พิธี ของพราหมณก์ ระทาเพื่อบชู าพระผ้เู ป็นเจา้ ทงั้ สาม คือ พระอิศวร พระนารายณ์ และพระ พรหม ตอ่ มาได้ถอื ตามแนวทาง พระพุทธศาสนามกี ารชกั โคมเพอ่ื บูชาพระ บรมสารีริกธาตพุ ระจุฬามณใี นช้ันดาวดึงส์

• ตานานทีห่ าหลกั ฐานยืนยันมิได้ กลา่ วไว้ว่าในรัชสมัยพ่อขุน รามคาแหง มนี างนพมาศหรอื ท้าวศรจี ฬุ าลกั ษณ์ เป็นผู้ ประดษิ ฐ์กระทงขน้ึ ครงั้ แรก โดยแต่เดมิ เรยี กวา่ พิธี จองเปรยี ง ที่ลอยเทยี นประทีป และนางนพมาศไดน้ าดอก โคทม ซ่ึงเป็นดอกบัวที่บานเฉพาะวนั เพ็ญเดือนสิบสองมา ใช้ใสเ่ ทยี นประทปี [ต้องการอ้างอิง] ดังปรากฏในตารบั ทา้ ว ศรีจฬุ าลกั ษณ์กลา่ วถงึ พระดารัสของพระรว่ งว่า \"แต่นี้สบื ไป เบอ้ื งหน้า โดยลาดบั กษตั รยิ ์ในสยามประเทศ ถึงกาล กาหนดนกั ขตั ฤกษ์ วนั เพ็ญเดอื น 12 ใหท้ าโคมลอยเปน็ รปู ดอกบัว อุทศิ สกั การบูชาพระพุทธบาทนมั มทานทีตราบเท่า กลั ปาวสาน แตป่ จั จบุ ันมหี ลักฐานวา่ ไมน่ า่ จะเก่ากว่าสมัย รัตนโกสินทร์ตอนตน้ โดยอ้างอิงหลักฐานจากภาพ จิตรกรรมการสรา้ งกระทงแบบต่าง ๆ ในสมัยรัชกาลท่ี 1 จากนัน้ ในสมัยรัชกาลท่ี 2 ไดเ้ ปลยี่ นแปลงจากการทาจาก ดอกบัวเปน็ ตน้ กล้วยเพราะดอกบวั ดงั กล่าวหายากและมี นอ้ ย จึงใช้ตน้ กล้วยทาแทนแล้วดูไมส่ วยจงึ ใช้ใบตองมาพบั แต่งจนสวยสืบทอดมาจนปจั จบุ ัน



•ภาคเหนอื นิยมทาโคมลอย เรยี กวา่ \"ลอยโคม\" หรอื \"ว่าวลม\" หรอื \"ว่าวไฟ\" ทาจากผ้าบาง ๆ แลว้ สุม ควันขา้ งใตใ้ หล้ อยขนึ้ ไปในอากาศอยา่ งบัลลูน ประเพณีของชาวเหนอื นี้เรยี กวา่ ยี่เป็ง หมายถงึ การ ทาบุญในวันเพญ็ เดือนย่ี (ซึง่ นับวนั ตามแบบล้านนา ตรงกบั วันเพ็ญเดือนสบิ สองในแบบไทย) หรอื โคม ลอยบนนา้ รูปทรงตา่ ง ๆ

• ในอดีตมีการเรยี กประเพณีลอยกระทงในภาคอีสานวา่ สบิ สองเพง็ หมายถงึ วันเพญ็ เดอื นสบิ สองซึง่ จะมเี อกลกั ษณ์ แตกต่างกันออกไป เชน่ จังหวัดร้อยเอด็ ถอื เป็นตวั แทนจัดงานลอยกระทงของภาค ตะวนั ออกเฉยี งเหนอื โดยมชี ื่องานประเพณวี า่ \" สมมานา้ คืน เพ็ง เส็งประทีป \" ตามภาษาถนิ่ มคี วามหมายถึงการขอขมา พระแมค่ งคาในคนื วนั เพญ็ เดอื นสิบสอง ความพเิ ศษของงาน มกี ารแสดง แสงสีเสียง ตานานเมืองร้อยเอด็ จดั ใหม้ กี าร ตกแตง่ บรเิ วณเกาะบงึ พลาญชยั (สถานทจี่ ดั งาน) ให้เป็น เกาะสวรรค์ ตกแตง่ สวยงาม ย่งิ ใหญ่ มีขบวนกระทงอาเซยี น มีการประกวดกระทงประทปี ใหญ่ ชิงถว้ ยพระราชทานสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี การประกวด กระทงอนรุ ักษธ์ รรมชาติ

•มีการจดั ประเพณีลอยกระทงขึ้นท่วั ทกุ จังหวัด กรงุ เทพมหานคร จะมีงานภูเขาทอง เปน็ รูปแบบ งานวดั เฉลมิ ฉลองราว 7-10 วัน ก่อนงานลอยกระทง และจบลงในช่วงหลงั วันลอยกระทง จงั หวัดพระนครศรีอยุธยา มีการจดั งานประเพณลี อย กระทงกรงุ เก่าข้นึ อย่างยิง่ ใหญ่บรเิ วณอุทยาน ประวัติศาสตรพ์ ระนครศรีอยุธยา ภายในงานมีการจดั แสดงแสง สี เสยี ง อยา่ งงดงามตระการตา

•ย่างทอี่ าเภอหาดใหญ่ จังหวดั สงขลา กม็ กี ารจดั งาน อยา่ งยิง่ ใหญ่ นอกจากนัน้ ในจงั หวัดอ่นื ๆ กจ็ ะจดั งานวนั ลอยกระทงด้วยเช่นกัน นอกจากนใี้ นแต่ละทอ้ งถิ่นยังอาจมปี ระเพณีลอย กระทงทแี่ ตกต่างกันไป และสบื ทอดต่อกนั เร่ือยมา





ช่ือสมาชิก •1.ด.ญ.ฐิตมิ า รวบรวมวงศ์ ชนั้ ม.3/4 เลขท2่ี 5 •2.ด.ญ.วราพร จติ มะกล่า ช้ัน.3/4 เลขท2่ี 8 •3ด.ญ.อมลรดา โสวรรณี ชนั้ ม.3/4 เลขท3ี่ 0