เศรษฐศาสตร์

รหสั วิชา 2001-1001 เอกสารประกอบการสอน ตามจุดประสงคและคําอธิบายรายวิชา หลักสูตรประกาศนียบตั รวชิ าชพี (ปวช.) พุทธศักราช 2556สาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา กระทรวงศกึ ษาธิการ เรยี บเรยี งโดย พศิ มัย บุณยโสภณ บธ.บ.อตุ สาหกรรมบรกิ าร บธ.ม.การจดั การการตลาด

คาํ อธิบายรายวิชาชอื่ วิชา ความรูเกี่ยวกับงานอาชีพ รหสั วิชา 2001 – 1001จุดประสงคร ายวิชา 1. เพ่ือใหเ ขาใจเกยี่ วกบั มาตรฐานอาชีพ องคกรและการบรหิ ารงานในองคกร หลกั การปฏิบตั ิตนในงานอาชีพ หลกั การบริหารงานคุณภาพ สง่ิ แวดลอ มและความปลอดภัยในการทาํ งาน 2. เพื่อใหส ามารถประยุกตใชค วามรูเก่ยี วกับงานอาชพี เพอื่ การพฒั นาตนและงาน 3. เพอ่ื ใหมเี จตคติทด่ี ีตอ งานอาชีพและหลกั การบรหิ ารงานใหม คี ณุ ภาพและประสทิ ธภิ าพสมรรถนะรายวชิ า 1. แสดงความรู ความเขา ใจเกยี่ วกบั มาตรฐานอาชีพ องคก รและการบริหารงานในองคกร หลักการปฏบิ ัติตนในงานอาชีพ หลักการบริหารงานคุณภาพ สงิ่ แวดลอ มและความปลอดภัยในการทาํ งาน 2. ประยกุ ตใ ชค วามรเู กีย่ วกบั งานอาชีพเพอ่ื การพฒั นาตนเอง องคก รและงานอาชีพ 3. ประยกุ ตใ ชห ลกั การบรหิ ารงานคณุ ภาพ สิง่ แวดลอ มและความปลอดภัยในการปฏบิ ตั ิงานอาชพีคาํ อธบิ ายรายวิชา ศึกษาเก่ียวกับมาตรฐานอาชีพ องคกรและการบริหารงานในองคกร หลักการปฏิบัติตนในงานอาชีพ หลักการบรหิ ารงานคณุ ภาพ สง่ิ แวดลอมและความปลอดภัยในการทาํ งาน

แผนผังมโนทศั น หนวยที่ 1 : ความรูเ บอ้ื งตน เกี่ยวกบั งานอาชพี 2 ความรูเบอ้ื งตน หนว ยท่ี 1 เกี่ยวกบั งานอาชพี 1. อาชพี และการประกอบอาชพี อาชีพ 2. ความสําคญั ของอาชพี 3. ประเภทของงานอาชีพ 4. ลกั ษณะของงานอาชีพ 5. แนวทางการเลือกอาชีพ 6. คณุ สมบตั เิ ฉพาะของผปู ระกอบ อาชีพ 7. การมองเห็นโอกาสในการประกอบ อาชีพ 8. การตดั สินใจเลือกงานอาชีพ 9. ปจจัยสาํ คัญทมี่ ีผลตอ ความสาํ เร็จ ในการประกอบอาชพี 10. ประโยชนข องงานอาชีพ

หนวยท่ี 1 : ความรูเบอื้ งตน เกีย่ วกบั งานอาชีพ 3สาระการเรยี นรู 1.1 ความหมายของอาชพี และการประกอบอาชีพ 1.2 ความสาํ คัญของอาชีพ 1.3 ประเภทของงานอาชีพ 1.4 ลักษณะของงานอาชีพ 1.5 แนวทางการเลอื กอาชีพ 1.6 คณุ สมบตั เิ ฉพาะของผปู ระกอบอาชีพ 1.7 การมองเห็นโอกาสในการประกอบอาชีพ 1.8 การตดั สนิ ใจเลือกงานอาชีพ 1.9 ปจ จัยสําคัญท่ีมผี ลตอความสําเร็จในการประกอบอาชพี 1.10 ประโยชนข องงานอาชีพแนวคดิ สาํ คัญ การประกอบอาชีพ หมายถงึ การทํามาหากินของบุคคลในสังคม ไดรับคาตอบแทนเปนรายไดนํามาจับจายใชสอยเล้ียงดูตนเองและสมาชิกในครอบครัวใหมีคุณภาพชีวิตที่ดี มีความเปนอยูดีรัฐบาลมีรายไดจากการเสียภาษีของบุคคลท่ีประกอบอาชีพ นํามาจัดสรรจายเปนคาใชจายในการพัฒนาประเทศ ปจจบุ ันการประกอบอาชีพมีความหลากหลาย มีอาชีพแตกแยกยอยออกเปนอาชีพตาง ๆ ที่มีความเฉพาะทางของอาชีพมากขึ้น ไดแก อาชีพวิศวกร นักบัญชี ชางแตงหนา นักสํารวจ และอาชีพอ่ืน ๆการที่บุคคลในสังคมมีโอกาสประกอบอาชีพนับไดวาเปนการประสบกับความสําเร็จ และเปนความตองการสูงสุดในชีวิต โดยเฉพาะอยางยิ่งการไดประกอบอาชีพท่ีตรงกับความรู ความสามารถความสนใจและความชอบ จะทาํ ใหบคุ คลนน้ั เกดิ ความภาคภมู ิใจและมีความสขุ การเตรียมความพรอมและการวางแผนในการเขาสูการประกอบอาชีพ จึงเปนเร่ืองจําเปนท่ีบุคคลตองใหความสําคัญ เพื่อชวยใหตัดสินใจเลือกประกอบอาชีพไดสอดคลองกับคุณสมบัติของตนประกอบอาชพี นัน้ อยางมีความสขุ และเจรญิ กา วหนา ในเสน ทางอาชีพดงั กลาวสมรรถนะยอ ย นกั เรียนแสดงความรเู กยี่ วกบั การประกอบอาชีพ

หนว ยที่ 1 : ความรเู บื้องตน เก่ียวกบั งานอาชพี 4จดุ ประสงคเ ชงิ พฤติกรรม 1.1 อธบิ ายความหมายของอาชพี และการประกอบอาชพี ได 1.2 บอกความสําคัญของอาชีพได 1.3 จาํ แนกประเภทของงานอาชีพได 1.4 อธบิ ายลักษณะของงานอาชีพได 1.5 บอกแนวทางการเลือกอาชีพได 1.6 บอกคุณสมบตั ิเฉพาะของผปู ระกอบอาชีพได 1.7 อธิบายการมองเหน็ โอกาสในการประกอบอาชพี ได 1.8 อธบิ ายการตัดสินใจเลือกอาชีพได 1.9 บอกปจ จยั สําคญั ทม่ี ผี ลตอความสําเร็จในการประกอบอาชีพได 1.10 บอกประโยชนข องงานอาชพี ได

หนว ยท่ี 1 : ความรเู บอื้ งตนเกย่ี วกับงานอาชพี 5แบบทดสอบกอ นเรยี น หนว ยท่ี 1คาํ ชแี้ จง ใหน กั เรียนทาํ เครือ่ งหมาย X ทับตวั อกั ษรหนา คาํ ตอบที่ถูกตองท่ีสดุ เพียงขอ เดียว (คะแนนเตม็ 10 คะแนน เวลา 10 นาท)ี1. การประกอบอาชีพ หมายถึงขอใด ก. งานทที่ ําดวยความสมัครใจ ข. การทาํ มาหากินของมนุษยในสงั คม ค. การเลยี้ งดูตนเองและสมาชกิ ในครอบครวั ง. การทํามาหาเลี้ยงชพี จากรายไดท ที่ ําประจํา2. ความสาํ คัญของการประกอบอาชีพคือขอใด ก. มีเพือ่ นรว มงานมากข้ึน ข. มคี วามสุขเพราะมีอาชีพประจํา ค. มีโอกาสใชความรใู หเ กิดประโยชน ง. มีรายไดสาํ หรับเลีย้ งตนเองและครอบครัว3. อาชีพหลกั ของพลเมืองไทยสวนใหญไดแกอาชพี ใด ก. อาชีพเกษตรกรรม ข. อาชพี พาณชิ ยกรรม ค. ประกอบอาชพี ธรุ กิจบริการ ง. อาชีพอตุ สาหกรรมในครวั เรือน4. ใครเปนผทู ต่ี ดั สนิ ใจเลือกประกอบอาชีพไดเหมาะสมกับตนเองมากท่สี ุด ก. สริ ี เลอื กประกอบอาชีพนักรอ งเนื่องจากมีรายไดสูง ข. สารนิ เลือกประกอบอาชีพชางไมเ พราะมีความรู ความชํานาญ ความชอบในงานไม ค. ดาวเรืองเลือกประกอบอาชพี พยาบาลตามความตองการของสมาชิกในครอบครวั ง. นอ ยหนาเลือกประกอบอาชพี พนกั งานบริการในโรงแรมแตพูดภาษาองั กฤษไมได5. การเลอื กประกอบอาชีพท่ีตนเองชอบมีผลดีอยา งไร ก. มรี ายไดสูง ข. ขยนั ทาํ งาน ค. ทํางานไดรวดเร็ว ถูกตอง ง. มคี วามสุขในการทํางาน

หนวยที่ 1 : ความรเู บอ้ื งตนเกี่ยวกับงานอาชีพ 66. คุณสมบตั ิพ้นื ฐานทผ่ี ูประกอบอาชีพทุกระดบั ทุกตําแหนง ตองมีคือขอใด ก. มมี นุษยสมั พันธดี ข. มีความรูความสามารถ ค. มีทักษะความชํานาญงาน ง. มีประสบการณใ นการทาํ งาน7. ปญหาสําคัญที่สุดในการเลอื กประกอบอาชีพคือขอใด ก. ปญหาทางดานเศรษฐกจิ ของตนเอง ข. ขาดความรูความเขาใจในการอาชีพ ค. ไมรูความสามารถและความถนัดของตนเอง ง. ขาดทีป่ รกึ ษาใหคาํ แนะนาํ และแนะแนวการประกอบอาชพี8. การตดั สินใจเลือกอาชพี ควรพจิ ารณาองคป ระกอบใดนอกเหนือจากความรคู วามสามารถ และความถนดั ของตนเอง ก. เปนอาชพี ท่ีสจุ รติ ข. เปนอาชพี ท่มี ีรายไดส งู ค. เปนอาชพี ทีท่ าทาย ไมจ าํ เจ ง. เปนอาชีพที่ตองใชเทคโนโลยสี อ่ื สารได9. ปจ จัยทไี่ มม ีผลตอความสําเรจ็ ในการประกอบอาชีพไดแกปจ จัยใด ก. ความรับผิดชอบงานท่ีทาํ ข. การตัดสินใจเร็ว กลา ได กลาเสี่ยง ค. ซ่ือสตั ย รักและผูกพนั กบั งานทท่ี ํา ง. รอบรทู ันสมยั มีวิสัยทัศนกวา งไกล10. ประโยชนของการประกอบอาชีพท่ีมตี อตัวผูประกอบอาชีพในระยะยาวคือขอใด ก. เปนการพฒั นาตนเองใหเจรญิ กา วหนา ในอาชีพ ก. ผูประกอบอาชพี มปี ระสบการณ ทักษะ ความชาํ นาญในงานท่ที ํา ค. สามารถตอบสนองความตองการและความพงึ พอใจของตวั ผปู ระกอบอาชีพเอง ง. ผปู ระกอบอาชีพสามารถวางแผนการใชจ าย และเกบ็ ออมรายไดเพือ่ ความม่ันคงของชีวิต

เฉลยแบบทดสอบกอ นเรยี น หนวยที่ 1 : ความรเู บอ้ื งตน เกีย่ วกับงานอาชพี 7 ลําดบั ขอ หนว ยที่ 1 1 2 คาํ ตอบ 3 ง 4 ง 5 ก 6 ข 7 ง 8 ก 9 ง 10 ก ข ง

หนวยที่ 1 : ความรูเบ้ืองตน เกี่ยวกบั งานอาชีพ 8 หนวยที่ 1 ความรเู บื้องตน เก่ยี วกบั งานอาชพี1.1 ความหมาย พจนานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถานป พ.ศ.2542 (2546) ไดใหความหมายอาชีพวาเปนคํานาม หมายถึง การเลย้ี งชวี ิต การทาํ มาหากนิ งานทีท่ าํ เปน ประจําเพื่อเลย้ี งชพี กรมการศกึ ษานอกโรงเรียน (2544) ไดใ หค วามหมายอาชีพ หมายถึง การทํามาหากินจากการทํางานหรอื กิจกรรมใด ๆ ที่กอ ใหเ กดิ ผลผลิต รายได เปน งานทส่ี ุจริต ไมผิดศีลธรรม เปนท่ียอมรับของสังคม สํานักงานสถติ ิแหงชาติ (2555) ไดใหค วามหมายอาชพี หมายถงึ ประเภทหรือชนิดของงานที่บุคคลนั้นทําปกติบุคคลมีอาชีพเดียว หากในระหวางรอบ 52 สัปดาหที่แลว บุคคลใดมีอาชีพมากกวา1 ชนิด ใหถืออาชีพที่มีจํานวนสัปดาหการทํางานมากที่สุด หากจํานวนสัปดาหเทากันใหนับอาชีพท่ีมีรายไดม ากทีส่ ุด นครชัย พิมศร (2556) ไดใหความหมายอาชีพ หมายถึง การทํามาหากินในงานที่ทําเปนประจําเพื่อใหเกดิ รายไดสําหรับเลี้ยงชวี ิตตนเองและครอบครัว สมคิด มมิ มา (2556) ไดกลา วถึงคําวา อาชีพ มคี วามหมายตรงกบั คาํ หลายคําในภาษาอังกฤษไดแก Employment, Occupation, Profession, Business และ Careers หมายถึง การประกอบอาชีพเพ่ือความอยูรอดของมนุษยท่ีหวังผลประโยชนจากการประกอบอาชีพ และสามารถตอบสนองความตองการของตนเองในดานตางๆ เชน ธุรกิจคาขาย ธุรกิจดานเกษตรกรรม และธุรกิจดานบริการเปน ตน อนุศักดิ์ ฉิ่นไพศาล (2557) ไดใหความหมายอาชีพ (Careers) หมายถึง รูปแบบของการดํารงชีวิตในสังคมมนุษยอาชีพเปนส่ิงท่ีจําเปนและเปนหนาท่ีของบุคคลที่ตองการประกอบอาชีพเพ่ือใหไดม าซึ่งรายไดส ําหรับเปน คา ใชจายในการดํารงชีวติ กระทรวงแรงงาน (2557) ใหความหมายการประกอบอาชีพ หมายถึง งานหรือภาระหนาที่ของมนุษย ตองทําสม่ําเสมอหรือประจําดวยความถนัด ความสนใจ ความรูความสามารถ ประสบการณหรือการฝกฝนจนเชี่ยวชาญโดยมีผลตอบแทนในรูปแบบตาง ๆ ไดแก ความพึงพอใจ เงิน การแลกเปล่ียนการไดร ับการยกยอ งใหมชี ื่อเสียง และการสรางเครอื ขา ยเพอ่ื นฝูงในสงั คม สรุปไดวาอาชีพ หมายถึง กิจการงานที่บุคลใดบุคคลหน่ึงไดกระทําแลวไดรับคาตอบแทนเปนรายได เพอื่ นําไปใชใ นการดํารงชวี ิตและตอบสนองความตองการทางดานรางกาย อารมณ สังคม และความตอ งการดา นอนื่ ๆ ของตนเองและสมาชิกในครอบครัว

หนว ยท่ี 1 : ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับงานอาชพี 91.2 ความสําคญั ของอาชีพ อาชีพเปนปจจัยสําคัญในการพัฒนาคุณภาพชีวิต เศรษฐกิจ และสังคมท่ีสงผลกระทบตอความเจริญกา วหนาของประเทศชาติ อาชพี มีความสําคัญดงั น้ี 1.2.1 สงเสริมคณุ ภาพชีวติ ของมนุษยใ หสามารถดํารงชีวติ อยูไดอ ยา งปกตสิ ขุ เพราะผูที่มีอาชีพจะมรี ายได ทําใหมีอํานาจการซ้ือ (Power Purchasing) สินคาเพ่ือการอปุ โภค บริโภค ท่ีจาํ เปน ตอ การดาํ เนินชีวติ ประจําวนั ได 1.2.2 ทาํ ใหเกิดความนาเช่อื ถือในสงั คม ผูท่ีมีอาชีพจะไดรับความเชื่อถือจากผูคนในสังคม เพราะคานิยมในสังคมมนุษยมองวาคนทมี่ ีอาชพี สามารถทํามาหากนิ เลีย้ งตนเองไดเ ปนคนทม่ี ีคณุ ภาพจะไมไปสรางความเดือดรอนใหเกิดกับบคุ คลอ่นื ไมตองไปลักขโมย ไมต องไปฉกชงิ วิ่งราวทรพั ยส ินและสิ่งของจากผอู นื่ 1.2.3 สรา งความเชอื่ ม่นั ใหก ับผูท่จี ะมาใชชวี ิตอยูรวมกัน เน่ืองจากธรรมชาติของมนุษยตองมีการดํารงเผาพันธุ มีการแตงงาน ผูที่มีอาชีพจะสรา งความมนั่ ใจใหก ับคูชีวติ วา จะสามารถสรางครอบครัวท่ีมคี วามสุขไดอ ยา งแนน อน 1.2.4 สรา งรายไดจ ากการประกอบอาชีพ สามารถดูแลใหการดําเนินชีวิตของครอบครัวเปนปกติสุข มีการเก็บสะสม การออมไวใชเมอื่ ยามเจ็บปว ย แตถ าไมมอี าชพี กจ็ ะไมมรี ายได การดาํ รงชวี ิตในครอบครัวกจ็ ะไมม คี วามสุข 1.2.5 กจิ กรรมในสังคมมคี วามเคลื่อนไหว เพราะความหลากหลายของอาชีพกอใหเกิดการเชื่อมประสานในจุดตาง ๆ เกิดการปฏิสัมพันธกันระหวางผูคนในสังคม ไดแก การซื้อขายสินคา กิจกรรมการใหบริการดานตาง ๆ ที่มีความจําเปนตอการดํารงชีวิตของมนุษย เทคโนโลยีการสื่อสารที่มีการพัฒนาอยางไมหยุดยั้ง โดยใชเงินเปน ตัวกลางในการแลกเปลยี่ น1.3 ประเภทของงานอาชีพ การแบงประเภทของอาชีพสามารถแบงตามลักษณะเนื้อหาวิชาของอาชีพ และแบงตามลักษณะของการประกอบอาชีพดงั นี้

หนวยที่ 1 : ความรูเบอ้ื งตนเก่ยี วกับงานอาชีพ 10 1.3.1 การแบง อาชีพตามเนือ้ หาวิชาของอาชีพ สามารถจัดกลุมอาชีพตามเน้ือหาวิชาของ อาชีพได 6 ประเภทดงั นี้ 1.3.1.1 อาชีพเกษตรกรรม (Agricultural Occupation) ประชากรไทยไมนอยกวารอยละ60 ประกอบอาชีพเกษตรกรรมจึงนับไดว า อาชพี เกษตรกรรมเปนอาชีพหลักและเปนอาชีพสําคัญของประเทศ เปนอาชีพที่มีความเกี่ยวเน่ืองกับการผลิต การจัดจําหนายสินคาและบริการทางดานการเกษตร ผลผลิตทางการเกษตรนอกจากใชบริโภคเปนสวนใหญแลวยังใชเปนวัตถุดิบในการผลิตทางอุตสาหกรรม อาชีพเกษตรกรรมในประเทศไทย ไดแก การทํานา ทําไร ทําสวน และการเลี้ยงสัตว(แสดงดงั ภาพท่ี 1.1 และ 1.2) ภาพที่ 1.1 อาชพี ทํานา ทมี่ า : ศนู ยข อมูลขาวสารอาเซยี น กรมประชาสมั พันธ (Online). Available URL: http://thailand.prd.go.th ภาพท่ี 1.2 อาชีพทาํ ไร ทม่ี า : ศนู ยข อ มูลขา วสารอาเซยี น กรมประชาสัมพนั ธ (Online). Available URL: http://thailand.prd.go.th

หนวยท่ี 1 : ความรูเบอื้ งตนเกี่ยวกับงานอาชีพ 11 1.3.1.2 อาชีพอุตสาหกรรม (Industry Occupation) หมายถึง อาชีพเก่ียวกับการผลิตสินคา โดยการนําเอาวัสดุ วัตถุดิบ หรือสินคาบางชนิดมาแปรสภาพใหเกิดประโยชนตอผูใชมากข้ึน ในขั้นตอนของกระบวนการผลิตประกอบดวยปจจัยมากมาย ไดแก แรงงาน เครื่องจักร วัสดุอุปกรณ ทุน อาคาร การบริหารจัดการ เปนตน การประกอบอาชีพอุตสาหกรรมสามารถแบงตามขนาดของการดําเนินงานไดดงั น้ี 1) อุตสาหกรรมในครอบครวั เปนอตุ สาหกรรมท่ที าํ กนั ในครอบครัว หรือทําภายในบาน ใชแรงงานคนในครอบครัวเปนหลัก บางทีอาจมีเคร่ืองจักรขนาดเล็กชวยในการผลิตใชวัตถุดิบ วัสดุที่หาไดในทองถิ่นมาใชเปนปจจัยในการผลิตภายในครัวเรือน ไดแก การทอผา การทํารมการทําอิฐมอญ เปนตน ลักษณะการดําเนินงานของอุตสาหกรรมภายในครัวเรือนไมไดใหความสําคัญกบั ระบบและการวางแผนงาน การจัดการดานการตลาด ใชเ ทคโนโลยีการผลิตแบบงาย ไมยุงยากซับซอนและการลงทุนประกอบการไมม าก (แสดงดังภาพท่ี 1.3) ภาพที่ 1.3 อุตสาหกรรมในครอบครัวทม่ี า : (Online). Available URL: http://www.hamanan.com/tour/nakhonsawan/jlm.html 2) อตุ สาหกรรมขนาดยอ ม เปนอุตสาหกรรมท่มี กี ารจา งคนงานมากกวา 50 คนใชเ งนิ ลงทนุ ดาํ เนนิ การไมเกนิ 10 ลานบาท ไดแ ก โรงกลงึ อูซอ มรถ โรงงานทําขนมปง โรงงานตัดเย็บเสื้อผา โรงสีขาว เปนตน การดําเนินงานของอุตสาหกรรมขนาดยอมมีกระบวนการผลิตไมซับซอนใชแรงงานท่มี ฝี มือไมม ากนกั (แสดงดงั ภาพท่ี 1.4)

หนว ยท่ี 1 : ความรเู บื้องตนเกย่ี วกับงานอาชพี 12 ภาพท่ี 1.4 อาชีพอุตสาหกรรมขนาดยอม ทม่ี า : (Online). Available URL: http://www.manager.co.th/SpecialScoop/ ViewNews.aspx?News 3) อตุ สาหกรรมขนาดกลาง เปนอุตสาหกรรมที่มีการจางคนงานมากกวา50 คน แตไมเกิน 200 คน ใชเงินลงทุนประกอบการมากกวา 10 ลานบาท แตไมเกิน 100 ลานบาทการดําเนินงานของอุตสาหกรรมขนาดกลางตองมีการจัดการที่ดี แรงงานตองเปนผูท่ีมีความรูความสามารถ มีทักษะความชํานาญปฏิบัติงานในกระบวนการผลิตไดเปนอยางดีเพ่ือใหไดผลผลิตท่มี คี ุณภาพ (ดังแสดงภาพที่ 1.5) ภาพท่ี 1.5 อาชีพอุตสาหกรรมขนาดกลาง ทมี่ า : (Online). Available URL : http://www.tistr.or.th/tistr/code/tistrong/report/file/ annual2004/tranfer.htm

หนวยที่ 1 : ความรูเบอ้ื งตนเกย่ี วกับงานอาชีพ 13 4) อตุ สาหกรรมขนาดใหญ เปน อตุ สาหกรรมท่มี ีการจางคนงานมากกวา 200คนข้ึนไป ใชเ งนิ ลงทุนประกอบการมากกวา 200 ลานบาท การดําเนินงานของอุตสาหกรรมขนาดใหญมีระบบการจัดการท่ีดี บุคลากรปฏิบัติงานเปนผูที่มีความรูความสามารถมีทักษะเฉพาะดานหลายสาขา การดําเนินงานในกระบวนการผลิตมีกรรมวิธีการปฏิบัติงานที่ยุงยาก ใชเคร่ืองจักร คนงานเงินทุนจํานวนมาก กระบวนการผลิตทันสมัย การผลิตแตละครั้งไดผลผลิตจํานวนมาก ตองวาจางบคุ ลากรระดับบริหารทม่ี คี วามรูค วามสามารถเขามาบรหิ ารจดั การอตุ สาหกรรม (แสดงดงั ภาพที่ 1.6) ภาพท่ี 1.6 อาชีพอุตสาหกรรมขนาดใหญ ท่มี า : ศูนยข อมลู ขาวสารอาเซียน กรมประชาสมั พนั ธ (Online). Available URL : http://www.aseanthai.net/ewt_news.php?nid=5204&filename=index 1.3.1.3 อาชีพพาณชิ ยกรรมและอาชีพบริการ (Commerce and Service Occupation) 1) อาชพี พาณิชยกรรม (Commerce Occupation) หมายถึง การประกอบอาชีพท่ีมีลักษณะการดําเนินงานเกี่ยวกับการแลกเปล่ียนสินคาโดยใชเงินเปนตัวกลาง สวนใหญการดําเนินงานอยูในรูปแบบของการซื้อมาขายไป ผูประกอบอาชีพน้ีจึงจัดเปนคนกลางที่ทําหนาท่ีซื้อสินคาจากผูผลิตแลวนํามาขายตอใหกับผูบริโภค ไดแก การคาปลีกและการคาสง โดยจะจัดจําหนายในรูปแบบของการขายตรงหรอื จัดจาํ หนายทางออ ม (แสดงดังภาพที่ 1.7 และ 1.8)

หนว ยท่ี 1 : ความรเู บ้อื งตนเก่ียวกบั งานอาชพี 14 ภาพที่ 1.7 หางสรรพสินคา (คา ปลกี ) ทม่ี า : (Online). Available URL: http://terrabkk.com/ ภาพท่ี 1.8 หา งสรรพสนิ คา (คา สง) ที่มา : (Online). Available URL: http://www.parttimepantip.com/ 2) อาชีพบริการ (Service Occupation) หมายถึง การประกอบอาชีพทม่ี ีลักษณะการดําเนินงานเกยี่ วกับการทาํ ใหผซู ้ือเกิดความพึงพอใจ การบริการอาจจะเปนสินคาที่มีตัวตนหรอื ไมม ตี ัวตนกไ็ ด 2.1) การบริการท่ีมีตัวตน ไดแก การใหบ ริการทางการเงินของสถาบันทางการเงนิ ตาง ๆ การใหบริการของบริษทั ขนสง เปนตน

หนวยที่ 1 : ความรูเ บื้องตน เกยี่ วกับงานอาชพี 15 2.2) การบริการที่ไมมีตัวตน ไดแก การบริการทองเที่ยว การบริการรักษาพยาบาล เปนตน 1.3.1.4 อาชีพคหกรรม (Spill Smoke Occupation) หมายถึง กลุมของการประกอบอาชีพที่มีลักษณะการดําเนินงานเกี่ยวของกับการประกอบอาหารคาว หวาน และอาหารวาง ของไทยและตางประเทศ การเสริมสวย การตดั เย็บเสือ้ ผา สุภาพบรุ ษุ และสตรี (แสดงดงั ภาพที่ 1.9) ภาพท่ี 1.9 อาชีพคหกรรม ท่ีมา : (Online). Available URL: http://www.manager.co.th/Campus/ViewNews. 1.3.1.5 อาชีพหัตถกรรม (Handicraft Occupation) หมายถึง การประกอบอาชีพทีเ่ กย่ี วกับงานชางโดยใชมือผลิตช้ินงานเปน สวนใหญ ไดแก อาชีพจักสาน แกะสลัก ทอผาดวยมือทอเส่ือ (แสดงดงั ภาพที่ 1.10) ภาพท่ี 1.10 อาชีพหัตถกรรม ท่มี า : (Online). Available URL: http://oknation.nationtv.tv/blog/print.php?id=227138

หนวยที่ 1 : ความรเู บอ้ื งตน เกีย่ วกับงานอาชีพ 16 1.3.1.6 อาชพี ศิลปกรรม (Art Objectives Occupation) หมายถึง การประกอบอาชพี ท่ีมลี กั ษณะการดาํ เนินงานเกี่ยวกับการแสดงออกของศิลปะในรูปแบบตาง ๆ ไดแ ก การปนการวาดภาพ การเขียนแบบ การดนตรี การละคร การโฆษณา การถา ยภาพ (แสดงดงั ภาพท่ี 1.11) ภาพท่ี 1.11 อาชีพศิลปกรรม ทม่ี า : ศนู ยข อ มลู ขาวสารอาเซียน กรมประชาสัมพนั ธ. (Online). Available URL: http://thailand.prd.go.th/ 1.3.2 การแบงอาชพี ตามลกั ษณะของการประกอบอาชพี สามารถจัดกลุมอาชีพตามลักษณะการประกอบอาชพี ไดเ ปน 4 ลกั ษณะดงั นี้ 1.3.2.1 อาชีพอิสระ (Freelance) หมายถึง อาชีพทุกประเภทท่ีผูประกอบอาชีพดําเนินการดวยตนเองแตเพียงผูเดียวหรือเปนกลุม เปนอาชีพท่ีไมตองใชคนมาก ถามีความจําเปนจะใชวิธีการจางคนมาชวยงานเปนครั้งคราว เจาของกิจการเปนผูลงทุนและจัดจําหนายเอง คิดแผนงานและตัดสินใจดวยตนเองทุกเร่ือง ทําใหการพัฒนาอาชีพเปนไดอยางรวดเร็วทันตอเหตุการณ นอกจากน้ีผูประกอบอาชีพ อิสระยังตองมีความอดทนตองานหนัก ปญหาและอุปสรรคตาง ๆ ท่ีเกิดข้ึน มีความคิดริเร่ิมสรา งสรรค และมองเหน็ เสน ทางการดาํ เนนิ งานของตนเองไดทะลปุ รโุ ปรง 1.3.2.2 อาชีพรบั จา ง (Occupation work for) หมายถึง อาชีพที่รับจางทํางานใหกับผูวาจางโดยไดรับคาตอบแทนเปนคาจาง หรือเงินเดือน อาชีพรับจางประกอบดวยบุคคล 2 ฝาย ฝายแรกเรียกวา “นายจาง” หรือ”ผูวาจาง” ฝายหลังเรียกวา “ลูกจาง” หรือ “ผูรับจาง” มีคาตอบแทนที่ ผูวาจางจะตองจายใหแกผูรับจางซึ่งเรียกวา “คาจาง” ลักษณะการทํางานรับจางสวนใหญทํางานในสถานประกอบการหรือโรงงาน อัตราคาจางข้ึนอยูกับการกําหนดราคาของเจาของสถานประกอบการหรือนายจาง ทํางานตามเวลาท่ีกําหนด การประกอบอาชีพรับจางมีขอดีตรงท่ีไมมีความเส่ียงเรื่องการ

หนว ยท่ี 1 : ความรูเบอ้ื งตน เกีย่ วกับงานอาชีพ 17ลงทุน เน่ืองจากผูรับจางจะใชเคร่ืองมือ อุปกรณการทํางานท่ีผูวาจางจัดไวให ทํางานตามที่ผูวาจางกาํ หนด ขอเสยี มักจะเปน งานทท่ี าํ ซาํ้ ๆ เหมอื นกันทกุ วัน และตองปฏิบัติตามกฎระเบยี บของผูวาจา ง ปจ จยั ทจี่ ะสงผลใหผ ปู ระกอบอาชีพนม้ี ีความเจรญิ กาวหนา ไดแก ความรูความชํานาญในการทํางาน มกี ิจนสิ ัยการทาํ งานทด่ี ี มคี วามกระตือรือรนในการทํางาน มีความมานะอดทน ยอมรับกฎเกณฑและเชื่อฟงคําส่ัง มีความซ่ือสัตยสุจริต ขยัน มีความรับผิดชอบ เปนผูที่มีมนุษยสัมพันธดีและมีสุขภาพอนามัยดี 1.3.2.3 อาชีพงานฝม ือ (Craft Occupation) เปนอาชีพที่ผูปฏิบัติงานจะตองใชประสบการณและความชํานาญเฉพาะดาน ไดแก งานศิลปะ งานหัตถกรรม และงานประติมากรรมเปนตน 1.3.2.4 อาชีพรับราชการ (Government Servant Occupation) รวมถงึ เจา หนา ท่ีของรฐั พนกั งานรัฐวสิ าหกิจเปน อาชพี ทมี่ ลี กั ษณะการปฏิบตั ิงานมุงเนน การใหบ ริการแกป ระชาชน1.4 ลกั ษณะของงานอาชีพ การประกอบอาชีพแตละอาชีพมีลักษณะแตกตางกัน ไดแก หนาท่ีที่ตองปฏิบัติ ความรับผดิ ชอบ เวลา และรายไดห รือคา ตอบแทนที่ไดร ับ ลักษณะการประกอบอาชพี มดี ังนี้ 1.4.1 อาชพี รบั ราชการ เปนกลุมอาชีพที่มีนโยบายมุงเนนทํางานเพ่ือประชาชนและประเทศชาติ ผูประกอบอาชีพรับราชการไดรับคาตอบแทนเปนเงินเดือน ซ่ึงไดมาจากภาษีเงินไดที่รัฐบาลเก็บจากประชาชนมีระยะเวลาการทํางานแนนอน ต้ังแตวันจันทรถึงวันศุกรและหยุดงานในวันเสารและอาทิตยเร่ิมทํางานเวลา 08.00 น. - 16.30 น. การประกอบอาชีพรับราชการจะตองผานการสอบคัดเลือกโดยสอบขอเขียนเพ่ือวัดความรูความเขาใจในการทํางาน สอบสัมภาษณเพื่อดูความสามารถและทัศนคติเกี่ยวกับงาน อาชีพรับราชการเปนอาชีพที่มีความม่ันคงและเจริญกาวหนาคอนขางสูง มีการเลอ่ื นขั้นตาํ แหนงและขั้นเงินเดือนทุกป เมื่อครบกําหนดเกษียณอายุราชการจะไดรับเงินบําเหน็จหรือบาํ นาญเปนคาใชจายในการดาํ รงชีวติ ตอ ไป 1.4.2 อาชีพพนักงานรฐั วสิ าหกิจ ลักษณะการดําเนินงานของรัฐวิสาหกิจซ่ึงเปนองคกรธุรกิจท่ีรัฐบาลเปนเจาของหรือถือหุนอยูมากกวารอยละ 50 พนักงานรัฐวิสาหกิจจะไดรับคาตอบแทนเปนเงินเดือน ซ่ึงไดมาจากเงินงบประมาณรายไดแผนดนิ มีระยะเวลาทาํ งานแนน อนเหมือนอาชพี รับราชการ โดยจะเริ่มทํางานเวลา08.00 น. -16.30 น. หรือ 08.-30 น. -16.30 น. หรือ 09.00 น. -17.00 น. การประกอบอาชีพพนักงาน

หนวยที่ 1 : ความรูเ บือ้ งตนเกยี่ วกบั งานอาชพี 18รัฐวิสาหกิจจะตองผานการสอบคัดเลือกเหมือนรับราชการ มีความม่ันคงและความกาวหนาสูงเหมือนกนั 1.4.3 อาชีพรับจางในหนวยงานเอกชน เปนกลุมอาชีพที่ทํางานในหนวยงานเอกชนบริษัทหรือโรงงานอุตสาหกรรมตาง ๆไดรับคาตอบแทนเปนเงินเดือนหรือคาจาง มีระยะเวลาการทํางานแนนอน บางบริษัทอาจหยุดทํางานเฉพาะวันอาทิตย เริ่มทํางานและเลิกเวลา 08.00 น. -17.00 น. หรือ 08.30 น.- 17.30 น. หรือ09.00 น. - 18.00 น. การประกอบอาชีพรับจางในหนวยงานเอกชนมีการคัดเลือกบุคคลเขาทํางานโดยการทําแบบทดสอบ การสัมภาษณ เพื่อพิจารณาความสามารถความเหมาะสมกับงานและทศั นคตใิ นการงาน 1.4.4 อาชพี รับจางท่ที ํางานเปน กลมุ เปนกลุมอาชพี ที่ทาํ งานตามคาํ สงั่ ของผวู า จางซึง่ ทํางานรว มกันเปนกลมุ ไดแก กรรมกรกอสราง พนักงานบริการอาหารโดยมีลักษณะระยะเวลาในการทํางานแตกตางกันข้ึนอยูกับผูวาจางอาชีพรับจางท่ีทํางานเปนกลุมจะตองไปสมัครงานกับผูวาจางโดยตรง โดยหาขอมูลการรับสมัครงานตามหนังสือพิมพหรือประกาศตาง ๆ ซ่ึงผูวาจางจะสัมภาษณและทดสอบความสามารถในการทํางานตามหนาที่กอนรับเขาทํางาน ความมั่นคงในการทํางานข้ึนอยูกับผูปฏิบัติงานวามีความมุงม่ันในการการทํางานมากนอยเพียงใด โดยผูวาจางจะเปนผูพิจารณาการเล่ือนข้ันเงินเดือนหรือสวัสดิการตาง ๆตามที่ผูว า จา งเหน็ สมควร 1.4.5 อาชีพรบั จา งทท่ี าํ งานคนเดียว เปนกลุมอาชีพที่ทํางานตามคําสั่งของผูวาจางซึ่งทํางานคนเดียว เชน พนักงานทํา ความสะอาด พนักงานรักษาความปลอดภัย ลูกจางรานคาทั่วไป มีลักษณะการทํางานท่ีแตกตางกัน โดยทํางานวันละ 8 ช่ัวโมง สําหรับความมั่นคงและความกาวหนาในอาชีพนี้ ผูวาจางจะทําการพิจารณาเลื่อนขั้นเงินเดือนโดยดูจากความสามารถของผูปฏิบัติงาน ความขยัน ความรับผิดชอบและความมีระเบยี บวินัยในการทาํ งาน1.5 คณุ สมบตั ิเฉพาะของผูป ระกอบอาชีพ การประสบความสําเร็จในการประกอบอาชีพจําเปนตองศึกษาคุณสมบัติเฉพาะของอาชีพตาง ๆ เพ่อื พัฒนาตนใหมคี ุณสมบัติสอดคลองกับอาชีพที่สนใจ สามารถจําแนกคุณสมบัติเฉพาะของผูประกอบอาชีพสามารถจําแนกไดต ามลกั ษณะการประกอบอาชีพดงั น้ี

หนว ยท่ี 1 : ความรูเ บอ้ื งตนเกีย่ วกับงานอาชพี 19 1.5.1 คณุ สมบัติเฉพาะของผูประกอบอาชีพรับราชการ อาชีพรับราชการมีอยูมากมายหลากหลายตําแหนง และมีลักษณะการทํางานแตกตางกันไป โดยจะขอยกตวั อยางอาชีพรับราชการทม่ี กี ารกําหนดคณุ สมบตั เิ ฉพาะตาํ แหนง ไวด ังนี้ 1.5.1.1 ครู ผูประกอบอาชีพรับราชการในตําแหนงครู จะตองมีความรับผิดชอบขยนั หมั่นเพยี ร เพราะตอ งอบรมส่งั สอนนักเรียนใหม ีความรูประพฤติตนเปนพลเมืองดี คุณสมบัติเฉพาะของการประกอบอาชีพครู ตองมีความรูและมีทักษะในการถายทอดความรูตามหลักสูตรการศึกษามที กั ษะในการตัดสินใจแกป ญ หา ทักษะการส่ือสารและทักษะการจัดการ ผูท่ีจะประกอบอาชีพครูควรจบการศึกษาสาขาครุศาสตรบัณฑิต ศึกษาศาสตรบัณฑิต และสาขาอ่ืนที่เกี่ยวของและตองมีใบประกอบวชิ าชพี ครู 1.5.1.2 แพทย ผูประกอบอาชีพรับราชการในตําแหนงแพทย ตองมีความรู และทักษะในการวินิจฉัยโรค วิธีการรักษาโรค ยารักษาโรค การสังเกต การตัดสินใจ และการใชเคร่ืองมือในการรักษาโรค ผูท่ีจะประกอบอาชีพแพทยควรมีคุณลักษณะเปนผูท่ีมีความรับผิดชอบสูง มีความอดทนและละเอยี ดรอบคอบ จบการศึกษาสาขาแพทยศาสตรบ ัณฑิตและมีใบประกอบโรคศิลป 1.5.1.3 ตํารวจ ผูประกอบอาชีพรับราชการตํารวจ ตองมีความอดทน ขยัน มีความรับผิดชอบสูง เพราะตองปฏิบัติงานภายใตกฎหมายอยางเครงครัด ตํารวจตองมีความรูเร่ืองกฎหมายพระราชบัญญตั ิ ขอ บังคบั ตาง ๆ มีทักษะในการสังเกต การทํางานตามกระบวนการ ผูที่จะประกอบอาชีพตํารวจควรจบการศึกษาจากโรงเรียนเตรียมทหารและเลือกศึกษาตอในโรงเรียนนายรอยตํารวจหรือจบการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 6 แลวสอบเขาเรียนตอในโรงเรียนนายสิบ จบการศึกษาดานนิติศาสตรบัณฑติ แลวสมัครสอบเพื่อเขาบรรจเุ ปน ตาํ รวจในหนว ยงานทเ่ี ปด รบั สมคั ร 1.5.1.4 ทหาร ผูประกอบอาชีพรับราชการทหารจะตองมีวนิ ยั ปฏิบัติตามระเบียบมีความรับผิดชอบ และมีความอดทนสูงเพราะทหารมีหนาท่ีตองดูแลความมั่นคงของประเทศ ตองมีความรูดานสังคมศาสตร ภูมิศาสตร ประวัติศาสตร รัฐศาสตรและการปกครอง มีทักษะการจัดการทักษะในการตัดสินใจ การแกปญหา การใชอาวุธและเคร่ืองมือทหาร ผูที่จะประกอบอาชีพทหารสามารถสมัครเขารบั ราชการทหารได เมือ่ ไปรบั การเกณฑทหารหรือจบการศึกษาจากโรงเรียนเตรียมทหาร จากน้ันเลือกศึกษาตอในโรงเรียนนายรอยทหารบก ทหารเรือ ทหารอากาศ หรือจบการศึกษาชั้นมธั ยมศึกษาปที่ 6 แลวสมัครสอบคัดเลือกเพ่ือเปนทหารในหนวยงานตาง ๆ เชน ทหารมหาดเล็กรักษาพระองค ดุริยางคทหารกองทัพบก และจบการศึกษาระดับปริญญาตรีแลวสมัครสอบเพ่ือเขาบรรจุเปน ทหารในหนวยงานทีเ่ ปด รบั

หนวยที่ 1 : ความรูเบอื้ งตน เกีย่ วกบั งานอาชีพ 20 1.5.2 คุณสมบัตเิ ฉพาะของผปู ระกอบอาชีพพนักงานรัฐวสิ าหกจิ พนักงานรัฐวิสาหกิจเปนอาชีพที่ตอ งมีความรูใ นวิชาชีพ มีความสามารถเฉพาะดานมีประสบการณ มีความคิดสรางสรรค มีความสามารถดานการบริหารจัดการงาน มีความรับผิดชอบในการทํางาน ควรจบการศกึ ษาข้ันตา่ํ ระดบั ประกาศนยี บตั รวิชาชีพ (ปวช.) ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง(ปวส.) ปริญญาตรี ปริญญาโทหรือปริญญาเอก โดยแตละตําแหนงจะมีการรับสมัครตามคุณสมบัติที่แตกตา งกันข้ึนอยกู บั ลกั ษณะงาน 1.5.3 คณุ สมบตั ขิ องผปู ระกอบอาชีพรับจา ง ผูประกอบอาชีพรับจางโดยท่ัวไปควรมีความรูความสามารถ และประสบการณในการทํางาน มีความคิดริเร่ิมสรางสรรค ทักษะการจัดการ ควรจบการศึกษาขั้นตํ่าระดับประกาศนียบัตรวชิ าชีพ (ปวช.) ประกาศนียบตั รวชิ าชพี ช้ันสงู (ปวส.) ปริญญาตรี ปริญญาโท และปรญิ ญาเอก โดยแตละตําแหนงจะมีการรับสมัครตามคุณสมบัติที่แตกตางกันขึ้นอยูกับลักษณะงาน ไดแก กรรมกรกอสรางตองมีความรูและทักษะในการทํางานไม งานปูน งานสี ควรจบการศึกษาข้ันต่ําระดับประถมศึกษาหรอื มธั ยมศึกษาตอนตน บางอาชีพผูวาจางตองการเพียงบุคคลที่มีประสบการณและความสามารถในการทาํ งานไมจําเปน ตองจบการศึกษากไ็ ด ผูประกอบอาชพี รบั จางควรมีคุณสมบัติดงั น้ี 1.5.3.1 มีทัศนคติและคานิยมท่ีถูกตองในเรื่องการทํางานมองเห็นและตระหนักวาการทํางานทําใหคนมีคุณคา อาชีพทุกชนิดที่เปนอาชีพสุจริตลวนเปนอาชีพท่ีมีเกียรติ ความสําเร็จท่ีนาชื่นชมจะตองมาจากความสามารถ การมีทัศนคติและคานิยมท่ีถูกตอง จะชวยใหเกิดความภาคภมู ใิ จในการทํางานและปฏบิ ัติหนา ที่ทร่ี ับผดิ ชอบไดอ ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ 1.5.3.2 มีนิสัยพื้นฐานการทํางานที่ดี ไดแก มีความขยัน มีความอดทน มีใจรักในการทํางานมีความรบั ผดิ ชอบ มวี ินัยในการทาํ งาน และมคี วามซอ่ื สตั ย 1.5.3.3 มกี ารวางแผน และกําหนดเปา หมายการทาํ งานที่ชดั เจน 1.5.3.4 มีสุขภาพรางกายแข็งแรง สุขภาพจิตดี เพ่ือใหการประกอบอาชีพเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ 1.5.3.5 มีการศึกษา หาความรเู พ่ิมเติมเพื่อปรบั ปรงุ งานใหเจริญกาวหนา ทันเหตุการณและเทคโนโลยีทม่ี ีการพฒั นาอยา งไมห ยดุ ยงั้ 1.5.3.6 มีวิสัยทัศนที่กวางไกล รูจักมองภาพอนาคตวาอาชีพท่ีทําอยูนั้นมีแนวโนมจะเปลี่ยนแปลง หรือพัฒนาไปในทิศทางใด จําเปนตองปรับปรุงเปล่ียนแปลงส่ิงใดบาง เพื่อชวยใหสามารถพฒั นาอาชพี ใหก าวหนาตอไปได

หนว ยที่ 1 : ความรเู บอื้ งตน เกีย่ วกับงานอาชีพ 21 สรุปไดวา ผูท่ีประกอบอาชีพรับจางตองมีความขยัน รับผิดชอบ อดทน ซื่อสัตย มุงมั่นใ น ก า ร ทํา ง า น มีค ว า ม รูใ น อ า ชีพ มีประสบการณแ ล ะ มีทัก ษ ะ ใ น ก า ร พั ฒ น า ง า น ใ ห ทั น ยุ ค ส มั ยการประกอบอาชพี ใหประสบความสาํ เรจ็ นั้น ผูประกอบอาชีพอิสระควรมีคณุ สมบตั ิดงั นี้ 1) มคี วามรอบคอบและเช่ือม่ันในตนเอง 2) มีลักษณะความเปนผนู าํ ทดี่ ี 3) มคี วามคิดรเิ ริม่ สรา งสรรคแ ละกระตอื รอื รน 4) มคี วามกลา กลาเส่ียง กลาตดั สนิ ใจ 5) มคี วามขยัน อดทน ซ่อื สตั ย 6) มีวินัย มีความรบั ผิดชอบ 7) มีสุขภาพแขง็ แรงทง้ั กายและจติ ใจ 8) มคี วามรูเ ทา ทันเหตุการณบานเมอื ง เศรษฐกจิ และสังคม 9) มีไหวพรบิ และสตปิ ญญาในการแกไ ขปญหาที่ดี 10) มคี วามรูและใชป ระโยชนจ ากเทคโนโลยสี ารสนเทศไดดี 11) บคุ ลิกภาพดี มีมนุษยสัมพนั ธด ี 12) มีความรูแ ละทกั ษะในอาชีพน้ัน ๆ เปนอยา งดี1.6 แนวทางการเลอื กอาชีพ สมคิด มิมมา (2556) ไดกลาวถึง แนวทางการเลือกอาชีพใหประสบผลสําเร็จ ประกอบดวยปจจยั สาํ คญั ดังนี้ ความสนใจ (Interest) สํารวจความถนัด ความสนใจ ตลอดจนประสบการณตา ง ๆ ใหเหมาะสมกับตนเองมากท่สี ดุ เพ่ือนาํ ขอ มลู มาใชเปน แนวทางการเลอื กอาชีพท่ีเหมาะสม แนวโนมดานอาชีพ (Tendency) เปนอาชีพท่ีเจริญกาวหนาและเปนท่ีตองการของสังคมสอดคลองกับ การเปลี่ยนแปลงดานธุรกิจและอุตสาหกรรม ซึ่งประกอบดวยดานการส่ือสารดานอิเล็กทรอนกิ ส ดานระบบควบคมุ อตั โนมัติ และดานธุรกิจระดบั ชมุ ชน ทรัพยากรทองถิ่น (Locality Resource) จะชวยประหยัดตนทุนและคาใชจาย เปนการสรา งงานใหคนในทอ งถ่ิน วิสัยทัศน (Vision) เปนการมองการณไกลและกําหนดเปาหมายท่ีตองการจะเปนของบุคคลในการเลือกอาชีพ บุคคลมวี สิ ยั ทัศนกวา งจะมองเห็นโอกาสและขอ ไดเปรยี บในการเลอื กอาชพี ทักษะ (Skill) เปน ปจจยั สําคญั ทีบ่ คุ คลนาํ มาใชเปนแนวทางในการเลือกอาชพี เพราะการเลือกที่มีทกั ษะจะทําใหบ ุคคลทํางานไดอ ยา งมปี ระสิทธิภาพและมีความสขุ ในการเลอื กอาชีพนั้น

หนวยที่ 1 : ความรเู บือ้ งตน เก่ียวกบั งานอาชีพ 22 กระทรวงแรงงาน (2559) ไดใ หขอมูลแนวทางการเลือกอาชีพ โดยอธิบายรายละเอียดวางานคือชวี ิต ดงั น้นั การเลือกอาชพี จาํ เปนตอ งมกี ารการวางแผนต้ังแตว ัยเรยี น ซ่ึงเปนการวางแผนระยะยาวท่ีตองใชเวลานานมากและจะตองใชความพยายามอยางมากในการปฏิบัติตามแผนที่วางไวผลตอบแทนทไ่ี ดรบั จึงจะคุมคา การตดั สนิ ใจเลือกอาชีพจึงขนึ้ อยูกับองคประกอบทส่ี ําคัญดังนี้ 1.6.1 ปจ จัยภายนอก ขอ มูลแนวทางการเลอื กอาชพี เปน ขอมูลท่ีมขี อบขา ยกวา งขวางพอสรปุ ไดด ังนี้ 1.6.1.1 แนวโนมของตลาดแรงงาน เปน ขอมูลเกี่ยวกับความตอ งการผทู ํางานในดานตา ง ๆ ในปจ จุบัน และการพยากรณความตอ งการแรงงานจะเพ่ิมขน้ึ หรอื ลดลงในอนาคต 1.6.1.2 ลักษณะงานท่ีตองการทํามีลักษณะอยางไร ผูทํางานจะตองทําอะไรบาง เปนงานท่ีทําแลวสนุก ทาทาย เกิดความเพลิดเพลินหรือกอใหเกิดความเบื่อหนาย งานใหญหรืองานเล็กขอบเขตความรับผดิ ชอบ เกย่ี วของกับตัวเลข ส่งิ ของหรือคน ใชเครื่องมืออุปกรณทํางาน และเปนงานทนี่ ัง่ ยนื หรือตองเดินทางไปทํางานในท่ีตา ง ๆ เปน ตน 1.6.1.3 สภาพแวดลอมของงาน ไดแก บรรยากาศในการทํางาน เชน รอน เย็น ชื้นแหง เปยก ฝุนละออง สกปรก เสียงดัง ในอาคาร กลางแจง ในโรงงาน มีสารพิษ มีสารกัมมันตภาพรงั สี ทามกลางความขัดแยง เปนตน 1.6.1.4 คณุ สมบัตขิ องผปู ระกอบอาชีพ ไดแก การกําหนดชวงอายุในการทํางาน และเกษยี ณอายกุ ารทาํ งานไวอ ยางชดั เจน เพศ เปนอาชีพสําหรับเพศหญิงหรือเพศชาย หรือใหโอกาสทั้งหญงิ และชายหรอื ใหโ อกาสแกเ พศใดเพศหนึง่ มากกวา 1.6.1.5 วิธีการในการเขาประกอบอาชีพ ไดแก การสมัครงาน การสอบสัมภาษณหรือสอบขอเขียน และถาเปนการประกอบอาชีพอิสระตองใชเงินทุนทรัพยสินเพ่ือดําเนินกิจการมากนอยเพยี งใด 1.6.1.6 รายไดห รือคาตอบแทนในการประกอบอาชีพนั้น ๆ จะมีรายไดเปนวัน สัปดาหเดือน ป โดยเฉลี่ยแลวเปน เงินเทา ใด 1.6.1.7 ความกาวหนาอาชีพนั้น ๆ จะมีความกาวหนาเพียงใด มีการศึกษาอบรมเพ่ิมเติมมีความสามารถหรือประสบการณอยางไรจึงจะไดเล่ือนขั้นมากนอยเพียงใดการประกอบอาชีพเดิมนาํ ไปสอู าชีพใหมหรือไม 1.6.1.8 การกระจายของผูประกอบอาชีพมีมากนอยเพียงใดและกระจายอยูทั่วประเทศหรือมีอยูเพียงบางจังหวัดทําไมจึงเปนเชนน้ัน ประกอบอาชีพท่ีใดก็ไดหรือจะตองอยูที่ใดท่ีหน่ึงโดยเฉพาะ

หนว ยที่ 1 : ความรเู บอื้ งตน เก่ียวกบั งานอาชีพ 23 1.6.1.9 ขอดีและขอเสียของอาชีพจะขึน้ อยกู ับความพอใจ และความตองการของผูประกอบอาชีพแตละคนเนื่องจากงานบางอยางอาจมีการทํางาน ลวงเวลา ทํางานในวันเสารอาทิตยหรือวันหยุด และการเดินทางไปปฏิบัติในทองที่อ่ืน ๆ งานบางอาชีพมีความมั่นคงกวางานอาชีพอื่นเปนตน 1.6.2 ปจจัยสว นบุคคล ลักษณะเฉพาะตัวของบุคคล ประกอบดวยคุณลักษณะดังน้ี ความสนใจ บุคลิกภาพสติปญญา ความถนัด ทักษะ ความสัมฤทธิผล ประสบการณ แรงจูงใจ ความรับผิดชอบ ความอุตสาหะตรงตอ เวลา กลา เสีย่ ง เปน ตน 1.6.3 ปจจัยเกี่ยวกับโครงสรา งของคา นยิ ม ประกอบดวยคณุ ลักษณะดงั นี้ คานิยมทั่วไปในการประกอบอาชีพ ประกอบดวยจุดมุงหมายของชีวิตและจุดมุงหมายในการประกอบอาชีพ การรับรู เกียรติและช่ือเสียงของอาชีพ ทัศนคติตออาชีพตาง ๆ ความเขาใจในอาชีพของสังคม ขอมูลจริยธรรมในการทํางาน การใชเวลาวาง ความตอ งการเปลีย่ นแปลง ความตอ งการกฎเกณฑ ความตอ งการสนับสนุนชวยเหลือ ความตองการอํานาจความม่นั คงความปลอดภัยการทาํ งาน (แสดงดังแผนภมู ิที่ 1.1)

หนวยท่ี 1 : ความรูเบ้ืองตน เกี่ยวกับงานอาชพี 24แบบจําลองแนวทางการเลือกอาชีพ(Career Decision Making Model)การตระหนกั ในโอกาสจากภายใน การตระหนักในโอกาสจากภายนอก(ตนเอง)  ขอ มลู ขาวสาร  ตลาดแรงงาน  คา นยิ ม  สถาบนั การศกึ ษา  ความสนใจ  สถาบนั ฝกอบรมอาชีพ  ทกั ษะ  สติปญ ญา/ความรู1. ความคาดหวงั ความภาคภมู ใิ จในตนเอง ความตองการ เขา งานอาชพี บุคลกิ ภาพสวนตวั2. อทิ ธิพลจากสิ่งแวดลอมอนื่ ๆ ไดแ ก ครอบครวั เพ่ือน บคุ คลตนแบบ และอื่น ๆ ทางเลอื ก ระบอุ าชีพท่สี นใจการตัดสินใจ เรยี งตามลําดับ อยา งนอย 5 อาชพี ตัดสนิ ใจเลอื กอาชีพ 3 จาก 5 อาชพี ทเี่ ขยี นไววางแผนปฏิบัติ เลอื กสถานศึกษาใหต รงกบั อาชพี ทีต่ ัดสินใจเลอื กไว ลงมือปฏิบัติตามแผนทว่ี างไวแผนภูมทิ ี่ 1.1 แนวทางการเลอื กอาชพี ทม่ี า : กระทรวงแรงงาน

หนว ยท่ี 1 : ความรูเบอ้ื งตน เกยี่ วกับงานอาชพี 251.7 การมองเห็นโอกาสในการประกอบอาชพี การมองเห็นโอกาสในการประกอบอาชีพเปนปจจัยสําคัญเนื่องจากผูท่ีรูความตองการของตลาดแรงงานและพัฒนาความรูความสามารถ ทักษะการทํางานใหเกิดขึ้นกับตนเอง ยอมมีโอกาสประสบความสาํ เร็จในการมองหาอาชพี ปจจยั สําคญั ในการมองเหน็ โอกาสการประกอบอาชีพมดี ังน้ี 1.7.1 ชอ งทางในการประกอบอาชพี ผูที่ตองการประกอบอาชีพตองศึกษาความตองการของตลาดแรงงาน และเลือกอาชีพตามที่ตลาดแรงงานตองการ ยอมมีโอกาสมีอาชีพมี มีรายไดเลี้ยงดูตนเองและสมาชิกในครอบครัวการพัฒนาตนเองใหสอดคลองกับชองทางการประกอบอาชีพมดี ังนี้ 1.7.1.1 พัฒนาทกั ษะความรคู วามชาํ นาญในงานประจําท่ีทาํ อยใู นปจจุบนั ใหส ามารถนาํ ประสบการณท ่ีไดรับไปพัฒนาเปน อาชีพในอนาคต 1.7.1.2 ความชอบ ความสนใจสวนตัวหรืองานอดิเรก เปนอีกทางหนึ่งท่ีสามารถชวยใหมองเห็นชองทางการประกอบอาชีพได มีบุคคลจํานวนไมนอยที่นํางานอดิเรกที่เปนความชอบและความสนใจสวนบุคคลมาพฒั นาเปนอาชีพสรา งรายไดใ หก ับตนเองและครอบครัวไดเปน อยา งดี 1.7.1.3 การฟงความคิดเห็นจากแหลงตาง ๆ การพูดคุยแลกเปล่ียนความคิดเห็นกับบุคคลอ่ืนจะเปนแหลงความรูและกอใหเกิดความคิดริเร่ิมสรางสรรค ชวยใหมีการวิเคราะหชองทางการประกอบอาชีพไดชัดเจนข้ึน ชวยสรางความม่ันใจ มองเห็นจุดหมายปลายทางไดชัดเจนและมีความรอบคอบเพิม่ มากข้นึ 1.7.1.4 การศกึ ษาคน ควา จากหนังสือ นิตยสาร หนังสือพิมพ วีดีทัศน วิทยุ จะชวยใหเกดิ ความรแู ละความคดิ ใหม ๆ 1.7.1.5 ขอมูลสถิติ รายงานการวิจัย ขาวสารจากหนวยงานราชการและเอกชนรวมทง้ั แผนพฒั นาเศรษฐกิจแหง ชาตนิ าํ มาประกอบการพิจารณาตัดสนิ ใจในการประกอบอาชพี 1.7.1.6 เขารับการฝกอบรมวิชาชาชีพจากสถาบันตาง ๆ ท้งั ภาครัฐและเอกชน 1.7.2 ปญ หาการเลอื กอาชีพของผูเ รยี นหรอื ผูส มคั รงาน ปจจบุ นั ผเู รยี นและผูที่กาํ ลังหางานทาํ มกั จะประสบปญหาการเลอื กอาชพี ดงั น้ี 1.7.2.1 ขาดความรูความเขาใจในการประกอบอาชีพตาง ๆ ขาดทักษะและรายละเอียดเก่ียวกับโลกอาชีพ ไดแก ลักษณะของงานอาชีพ กระบวนการทํางาน ความกาวหนาในอาชีพและความตอ งการของตลาดแรงงานในสาขาอาชพี น้ัน ๆ 1.7.2.2 ผูเรียนและผูส มัครงานตอ งการความชว ยเหลือเกย่ี วกบั การใหคําปรกึ ษา แนะนาํแนะแนวอาชีพ แนะแนวการศกึ ษาตอ และการเตรยี มตวั กอ นเขา สูตลาดแรงงาน

หนวยที่ 1 : ความรเู บ้อื งตน เกี่ยวกับงานอาชีพ 26 1.7.2.3 ผเู รียนและผูส มคั รงานจะตอ งรูข ดี ความสามารถ สติปญญา ความถนดั ความสนใจและความพรอมในการเลือกประกอบอาชพี ทเ่ี หมาะสมกับตนเอง 1.7.2.4 ปญหาทางดานเศรษฐกจิ ผเู รียนและผูสมัครงานตองมีความรูเรือ่ งเศรษฐกิจซึง่ มผี ลต้งั แตก ารเลือกเรียนตอหรือศึกษาเพิ่มเติม ไดแก สาขาท่ีเลือกศึกษาตอเปน สาขาวิชาที่ตองใชเงินทุนมากหรือนอยสําเร็จการศึกษาแลวเปนที่ตองการของตลาดแรงงาน ตลอดจนการฝกพัฒนาตนเองเพ่ิมเติมเพ่อื ใหม ีคุณลกั ษณะเดนในการสมัครงาน1.8 การตัดสินใจเลอื กอาชีพ การตัดสินใจเลือกอาชีพสําหรับบุคคลหนึ่ง ๆ เปนเรื่องสําคัญเน่ืองจากตองพัฒนาตนเองใหเหมาะสมกบั อาชีพ มีคุณสมบัติ ความรูความสามารถท่ีจะประกอบอาชีพน้ัน ๆ ได การตัดสินใจเลือกอาชพี ของบุคคลมดี งั นี้ 1.8.1 องคป ระกอบในการตดั สินใจเลอื กอาชีพ การตัดสินใจเลือกอาชีพ หมายถึง การนําขอมูลแนวทางการเลือกอาชีพหลาย ๆ ดานมาพิจารณาอยางละเอียดถี่ถวนประกอบการตัดสินใจใหเหมาะสมกับความสามารถของตนเองใหมากท่ีสดุ มปี ญหาอปุ สรรคนอ ยทีส่ ุด การตัดสนิ ใจเลือกอาชพี มีองคป ระกอบทสี่ ําคัญดังนี้ 1.8.1.1 ขอ มลู ประกอบการตดั สนิ ใจ ประกอบดว ย 1) ขอมูลเกี่ยวกับตนเอง หมายถึง ขอมูลตาง ๆ ที่เกี่ยวกับการประกอบอาชีพท่ีตนเองมีความรู ความสามารถ ทักษะตาง ๆ ที่จะนํามาใชในการประกอบอาชีพและเงินทุน อาคารสถานที่ แรงงาน เคร่อื งมือง วสั ดุอปุ กรณ เปนตน 2) ขอ มูลเก่ยี วกับสภาพแวดลอมและสังคม เชน ผทู ีจ่ ะมาใชบรกิ าร (ตลาด)สวนแบงของตลาด ทําเลที่ตั้ง การคมนาคม ทรัพยากรท่ีจะเอ้ือที่มีในทองถ่ิน แหลงความรู ตลอดจนผลทจี่ ะเกิดขึน้ ตอ ชมุ ชน 3) ขอ มูลทางวิชาการ ไดแ ก ความรทู างเทคนิคตาง ๆ ที่จําเปนตอการประกอบอาชพี น้นั ๆ ไดแก การตรวจซอ มแกไข เทคนคิ การบรกิ ารลูกคา ทกั ษะงานอาชพี ตาง ๆ เปน ตน 1.8.1.2 ความถนัด โดยท่ัวไปคนเราจะมีความถนัดแตกตางกันไป เชน ความถนัดในการทําอาหารการประดิษฐ งานศิลปะ ฯลฯ ผูท่ีมีความถนัดจะทําใหการทํางานน้ันเปนไปไดอยางสะดวก รวดเรว็ คลองแคลว รวมท้ังยังชวยใหมองเห็นลูทางในการพัฒนาอาชีพนั้น ๆ ใหรุดหนาไดดีกวาคนทไี่ มม คี วามถนัด

หนวยที่ 1 : ความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกบั งานอาชพี 27 1.8.1.3 เจตคติท่ีดีตองานอาชีพ เปนความรูสึกภายในของแตละคนที่มีตองานอาชีพ ไดแกความรักศรัทธา ภาคภูมิใจ และความจริงใจ เปนตน ซึ่งความรูสึกเหลาน้ีเปนแรงผลักดันใหคนเกิดความมานะ อดทน มงุ ม่นั ขยนั กลา สู กลา เสี่ยง ทาํ ใหประสบความสาํ เร็จในการประกอบอาชีพไดการทจี่ ะตดั สนิ ใจเลือกอาชีพตอ งนาํ ขอ มูลตา ง ๆ มาวิเคราะหด งั นี้ 1) วิเคราะหสภาพท่ีเปนอยู หมายถึง การวิเคราะหสภาพตัวตนท่ีบุคคลเปนอยูในเวลาน้ัน ไดแก สภาพความพรอมในการประกอบอาชีพ ความสนใจ หรือความชอบในงานอาชีพตาง ๆ ทบี่ คุ คลกาํ หนดเปาหมายและตดั สนิ ใจเลอื ก 2) วิเคราะหทางออก หมายถึง แนวทางในการดําเนินงานท่ีผูวิเคราะหเห็นวาในกรณที ีส่ ภาพท่ีเปน อยูน ั้นไมเ ปนไปตามความตองการหรือตามท่ีกําหนดแตมีแนวทางการดําเนินงานอน่ื ท่ที าํ ใหเปนไปตามที่ตองการได จะตองตัดสินใจเลือกทางออกหรือวิธีการที่เหมาะสมเปนไปไดมากท่สี ดุ 3) วิเคราะหความเปนไปได หมายถึง การวเิ คราะหค วามสัมพันธระหวางสภาพท่เี ปนอยูกับแนวทางทีจ่ ะดาํ เนนิ การนน้ั เปน สิง่ ทส่ี ามารถจะทาํ ใหเ กดิ ขน้ึ ไดจริงหรือ 4) ตัดสินใจเลือก เปนการสรุปการตัดสินใจเลือกอาชีพหลังจากที่มีการวเิ คราะหเปรยี บเทียบอยา งละเอียดรอบคอบแลว 1.8.2 การวิเคราะหค วามพรอ มและความเปน ไปไดข องอาชีพที่ตดั สินใจเลอื ก เม่ือตัดสินใจวาจะประกอบอาชีพใดแลว เพ่ือใหเกิดความมั่นใจวาอาชีพท่ีเลือกน้ันจะสามารถดําเนินการไดจําเปนตองมีการวิเคราะหความพรอมและความเปนไปไดของอาชีพท่ีตัดสินใจเลอื ก เน่ืองจากมนุษยเรามีความถนัด ความสามารถ และความสนใจในอาชีพแตกตางกัน เปนสาเหตุใหตองรจู ักตนเอง รูจักงานอาชีพตา ง ๆ อยางกวางขวาง รวมทั้งพิจารณาการเลือกอาชีพวามีงานอะไรบางทต่ี นเองชอบและสนใจมากที่สุด ซึ่งอาชีพน้ัน ๆ เหมาะสมกับความรู ความสามารถ อุปนิสัย ใจคอ และบุคลิกลักษณะ จะทําใหการตัดสินใจเลือกอาชีพเปนไปอยางถูกตอง และประสบความสําเร็จในการประกอบอาชพี น้ัน ๆ โดยมขี ้ันตอนการวิเคราะห (แสดงดังแผนภมู ิที่ 1.2)

หนว ยที่ 1 : ความรเู บือ้ งตนเกย่ี วกบั งานอาชพี 28 อาชีพท่ตี ดั สินใจเลอื กความพรอ มของตนเองในการ ความเปน ไปไดในการ ประกอบอาชีพ ประกอบอาชีพ1) เงินทนุ 1) สวนแบงการตลาด2) แรงงาน 2) การขยายกจิ การ3) วสั ดอุ ปุ กรณ 3) ความม่นั คงในชวี ติ4) สถานประกอบการ5) วัตถดุ บิ พรอม6) คณุ สมบัติทจ่ี าํ เปน ไดแก ความรู ความสามารถ ทกั ษะ ประสบการณ สขุ ภาพ7) ความถนัด/ใจรกั ในอาชพีไมพรอม กาํ หนดโครงการ ไมพ รอมลมเลิก และแผนงาน ลมเลิก การประกอบอาชีพแผนภูมิที่ 1.2 ขั้นตอนการวเิ คราะหความพรอมและความเปน ไปไดของอาชีพทต่ี ดั สนิ ใจเลอื ก ทม่ี า : ศูนยส งเสรมิ การศึกษาตามอธั ยาศัย [Online]. Available URL: http://dnfe5. nfe.go.th/ilp/42033/

หนว ยท่ี 1 : ความรเู บ้อื งตน เกีย่ วกับงานอาชีพ 291.9 ปจ จัยสําคญั ทีม่ ีผลตอความสําเร็จในการประกอบอาชีพ การประกอบอาชีพใหประสบผลความสําเร็จ ผูประกอบอาชีพตองใหความสําคัญกับปจจัยตา ง ๆ ดังน้ี 1.9.1 ศึกษาวเิ คราะหอาชีพทีต่ อ งการทาํ การวิเคราะหอาชีพเปนปจจัยสําคัญที่ทําใหบุคคลมีความรู ความเขาใจอาชีพในดานตาง ๆ ขอมูลท่ีไดจะเปนประโยชนในการตัดสินใจเลือกอาชีพใหเหมาะสมกับตนเอง รวมทั้งความเปน ไปไดตอการตัดสนิ ใจเลือกอาชีพนน้ั ๆ การศึกษาวเิ คราะหอ าชพี ควรวิเคราะหร ายละเอียดดังน้ี 1.9.1.1 ลกั ษณะอาชีพโดยศึกษารายละเอียด ลักษณะงาน ขนั้ ตอนการประกอบอาชพีการวางแผน การจัดการ และการบริหารงานอาชีพน้นั ๆ 1.9.1.2 สภาพแวดลอ มในการประกอบอาชีพ โดยศึกษาสถานท่ีตั้งของหนวยงาน และสภาพแวดลอ มท่ัวไป 1.9.1.3 คุณสมบัติของผูประกอบอาชีพ โดยศึกษาวาอาชีพแตละประเภทตองการบุคคลทม่ี ีคุณสมบตั ิอยา งไร ไดแ ก ความรูความสามารถ ประสบการณ เพศ อายุ อุปนสิ ยั ในการทํางาน 1.9.1.4 สภาพการจางงาน โดยศึกษาคาตอบแทนในการประกอบอาชีพแตละประเภทเปนวันหรือเดือน การไดรับคาตอบแทนข้ึนอยูกับวุฒิการศึกษา ความสามารถ หรือประสบการณในการทํางาน ช่ัวโมงทํางานการทํางาน การทํางานลวงเวลา การทํางานในวันหยุดหรือผลประโยชนอ นื่ ๆ 1.9.1.5 สภาพการประกอบอาชีพ โดยศึกษาสถานที่ประกอบอาชีพวามีสภาพอยางไร ทํางานในที่รมหรือกลางแจง มีความเส่ียงในการทํางานหรือไม อุปกรณในการทํางานเปนอยางไร 1.9.1.6 ความกาวหนาในการประกอบอาชีพ โดยพจิ ารณาถึงโอกาสที่ผูประกอบอาชีพ และความกาวหนาในการทํางาน ไดแก การเล่ือนขั้นเงินเดือน เล่ือนตําแหนง และการไดรับเงนิ ชวยเหลือเม่ือเกษยี ณอายุการทํางาน 1.9.1.7 โอกาสอื่น ๆ ไดแก การศึกษาตอ การฝกอบรม การศึกษาดูงานภายในประเทศและตางประเทศ เปนตน 1.9.2 การวิเคราะหต นเองเกีย่ วกบั งานอาชีพ การศึกษาตนเองเปนการมองอยางรูจักและเขาใจตนเองในการหางานทํา หมายถึงรวู ามคี วามรคู วามสามารถ มีทักษะ ความสนใจ และมีบุคลิกภาพเปนอยางไร ซึ่งแตละคนจะตองรูจักวิเคราะหสํารวจและพจิ าณาลักษณะขอ ดีและขอบกพรองดงั นี้

หนวยท่ี 1 : ความรเู บอื้ งตน เกย่ี วกับงานอาชพี 30 1.9.2.1 ความรูความสามารถ หมายถึง ความรูในสาขาวิชาท่ีตองการประกอบอาชีพความสามารถในการคิดคนหาเหตุผล วิเคราะหสังเคราะหงานโดยสื่อความหมายหรือแสดงออกใหผูอ่ืนเขาใจได เชน ตองการประกอบอาชีพชางไฟฟาก็ควรมีความรูเกี่ยวกับงานไฟฟาทั้งดานทฤษฎีและปฏิบัติ 1.9.2.2 ทักษะในการทาํ งานเปนความสามารถท่ีตอ งใชในการทํางานทุกอาชีพ เชน ทักษะการคํานวณ ทักษะการประกอบอาหาร ถาเราคนพบทักษะท่ีมีอยูในตัวเราและสามารถนําทักษะมาใชใหเปนประโยชนตอการทํางานก็จะชวยใหเราประสบความสําเร็จในการประกอบอาชีพ ทักษะในการทํางานท่สี ําคัญไดแ ก 1) ทักษะการสื่อสาร สามารถพูดหรือแสดงกิริยาทาทางใหผูอื่นเขาใจไดใชถ อ ยคําสภุ าพเหมาะสมกับบุคคลและกาลเทศะ เปนนกั ฟงท่ีดีสามารถเขยี นสรุปและนาํ เสนองานได 2) ทักษะการจัดการ สามารถคัดเลือกบุคคลจัดสรรทรัพยากร งบประมาณ วัสดุอุปกรณและเครื่องมือในการทํางานไดอยางเหมาะสม ทําใหการดําเนินการตาง ๆ สําเร็จลุลวงไดอยางมีประสิทธิภาพ 3) ทกั ษะดา นงานเทคนิค สามารถนาํ เทคนิคตาง ๆ มาใชใ นการทํางาน ไดแกเทคนิคการซอมแซมอปุ กรณไ ฟฟา หรอื คอมพวิ เตอรไดเองโดยไมตองเรียกชาง ทําใหงานไมหยุดชะงักสามารถดาํ เนินงานตอจนแลว เสรจ็ และมคี ณุ ภาพ 4) ทกั ษะดา นเทคโนโลยสี ารสนเทศ สามารถนํามาใชประโยชนในการทํางานไดอยางมปี ระสทิ ธิภาพ 5) ทักษะการแกปญหา สามารถแยกแยะปญหาตาง ๆ คนหาวิธีการแกไขและเลอื กใชวธิ ีการแกปญหาอยางมเี หตผุ ล เพ่ือใหทํางานไดส ะดวกและประสบผลสาํ เร็จ 1.9.2.3 ความถนัดหรือความสามารถพิเศษ หมายถึง ศักยภาพที่มีอยูในตัวบุคคลเปนพรสวรรคส ั่งสมจากประสบการณห รือเกดิ ข้นึ จากการศึกษาคนควา ความถนัด หรือความสามารถพเิ ศษเหลา น้ี ผทู ี่รูจักตนเองดีควรนํามาใชใ หเ กิดประโยชนในการประกอบอาชีพ 1.9.2.4 จุดเดน เปน จุดสนใจทีท่ าํ ใหผ ูอ ืน่ มองเหน็ ภาพลักษณห รือคดิ ถึงเรา ไดแก การพูดจาไพเราะ เขากับคนงาย ซื่อสัตย ตรงไปตรงมา ซ่ึงเปนลักษณะทางบุคลิกภาพที่ทุกคนมีอยูในตนเอง และสามารถนาํ มาใชใหเ หมาะสมกับการประกอบอาชีพ 1.9.2.5 ความชอบ ความสนใจและความตองการ เพื่อใหเกิดความพอใจและเปนธรรมสําหรับตนเองแลว จึงเลือกอาชีพที่ชอบมากท่ีสุดซึ่งจะทําใหมีความสุข ภาคภูมิใจและประสบความสําเร็จในอาชีพนั้น ๆ

หนว ยที่ 1 : ความรูเ บ้อื งตน เกย่ี วกับงานอาชพี 31 1.9.2.6 คานิยมในการทํางาน หมายถึง สิ่งท่ีเรายึดถือวาดีงามสมควรปฏิบัติตาม ไดแกคา นยิ มเร่ืองความซ่ือสตั ย ความมนั่ คง ความเสียสละ คานิยมเปนตัวกําหนดสิ่งที่มีคุณคาตอชีวิตถาเราคดิ วาสง่ิ ใดสําคญั ตอการทาํ งานการตัดสนิ ใจเลอื กอาชีพท่ีเหมาะสมกับตนเองก็จะชวยใหเรามีความสุขและความพอใจกบั การทาํ งานมากยง่ิ ข้นึ 1.9.2.7 อุปนิสัย เปนลักษณะภายในจิตใจที่แสดงเปนพฤติกรรรมออกมาใหผูอื่นเห็นทางวาจา แววตา สหี นา อารมณ นา้ํ เสยี ง และกิรยิ าทาทางตาง ๆ ถาเรารูจักอุปนิสัยของตนเองกจ็ ะชวยใหเตรียมตัวและเลอื กประกอบอาชพี ไดงายข้ึน 1.9.2.8 ขอจํากัดในการทํางาน หมายถึง ส่ิงท่ีไมสามารถนําไปใชในการประกอบอาชีพไดและทําใหเกิดอุปสรรคตอการทํางาน เชน ท่ีพักอาศัย การเดินทาง มีโรคประจําตัว ไมควรปด บังตนเองเพราะอาจทาํ ใหเ ลือกประกอบอาชพี ผดิ และเกดิ ความลมเหลวในการทาํ งาน 1.9.2.9 บคุ ลิกภาพ หมายถงึ ลักษณะสวนรวมของบุคคลซ่ึงประกอบดวยส่ิงท่ีปรากฏทางรางกาย นิสัยใจคอ ความรูสึกนึกคิด หากรูจักและเขาใจในบุคลิกภาพของตนเองก็สามารถเลือกประกอบอาชีพใหเ หมาะสมกับตนเองมากทส่ี ุด ลักษณะสําคญั ๆ ของบคุ ลิกภาพมีรายละเอยี ดดงั นี้ 1) ทางกายภาพ ไดแ ก การเปนผูท่ีมีรปู รางหนาตาดมี ีสขุ ภาพรางกายแข็งแรง 2) ทางสมอง ไดแก ความรูด ี ปญญาดี และมีความจําดี 3) ความสามารถ ไดแ ก มปี ระสบการณ และความถนัดที่เกิดจากการฝกฝน 4) ความประพฤติ ไดแ ก เปนคนสุภาพออนโยน มนษุ ยสัมพนั ธดี มีนํา้ ใจ 5) อารมณแ ละกําลงั ใจ เชน ใจเยน็ อดกล้นั ไมฉ ุนเฉยี ว ไมทอถอย 1.9.3 ดา นคณุ ลกั ษณะทพี่ ึงมีในการประกอบอาชีพ คณุ ลักษณะการปฏบิ ัตงิ านและปฏบิ ัตติ นในแตล ะอาชพี แตกตางกนั ดังน้ี 1.9.3.1 การเปนผูกลาไดกลาเสีย มีความอดทนสูง มีความรอบรูเทาทันเศรษฐกิจและเหตกุ ารณบ า นเมือง รูจกั กลยทุ ธการแขง ขันกับคแู ขง 1.9.3.2 มีมนษุ ยสมั พนั ธด ี ยม้ิ แยม แจม ใส อดทน อดกลัน้ 1.9.3.3 มคี วามกระตือรือรน มีวินัย ขยัน อดทน ยอมรับในกฎเกณฑและมีความซ่ือสัตย

หนวยที่ 1 : ความรเู บ้อื งตน เก่ยี วกบั งานอาชพี 321.10 ประโยชนของงานอาชพี อาชีพทุกอาชีพลวนมีคุณคาและมีประโยชนตอมนุษยในสังคม ประโยชนของอาชีพสามารถจาํ แนกไดด งั น้ี 1.10.1 ดานตนเอง (Yourself) การประกอบอาชีพฝกใหบุคคลมีวินัย ซื่อสัตย รับผิดชอบ และรูคุณคาของเงินรายไดที่เปนคาตอบแทนจากการประกอบอาชีพ ทําใหรูจักใชจายเงินอยางประหยัด มีการวางแผนการใชจ ายเงิน การเก็บออมเงนิ เพื่อมน่ั คงของชีวิตในอนาคต 1.10.2 ดา นครอบครวั (Family) การประกอบอาชีพเปนการสงเสริมคุณคาใหตนเองและสมาชิกในครอบครัวเปน ตวั อยา งแกบคุ คลในครอบครัวและบคุ คลอืน่ ๆ ในสงั คม 1.10.3 ดา นชุมชน (Community) การประกอบอาชีพของบุคคลในสังคมเปนการสรางรายไดใหแกชุมชน ทําใหเศรษฐกิจชุมชนดีขึ้น ทําใหชุมชนมีความเขมแข็ง ทําใหผูคนในชุมชนมีความรูสึกรักและผูกพันกันตลอดจนมีเจตคติทด่ี ตี อชุมชนและทองถิ่นของตนเอง 1.10.4 ดานประเทศชาติ (Nation) เมื่อประชาชนในประเทศมีอาชีพ มีรายได รัฐก็สามารถเรียกเก็บภาษีเงินได และนํารายไดจากการเก็บภาษีมาพัฒนาประเทศในดานตาง ๆ ใหมีความเจริญกาวหนาทัดเทียมนานาประเทศไดสรุป มนษุ ยเ รามคี วามถนัด ความสามารถ และความสนใจในงานอาชีพแตกตางกัน บางคนเหมาะที่จะทํางานดานหัตถกรรม บางคนเหมาะสมท่ีจะทํางานเก่ียวกับเครื่องจักรกลหรืองานท่ีเกี่ยวของกับดานวิทยาศาสตร สวนบางคนอาจจะเหมาะสมที่จะทํางานเกี่ยวกับการสอนหนังสือ การชวยเหลือติดตอสื่อสารและใหบริการประชาชน เปนตน และพรสวรรคที่มีไมเหมือนกันทําใหไมสามารถทํางานชนิดเดียวกันได ขอสําคัญก็คือ ตองรูจักตนเอง และรูจักงานอาชีพตาง ๆ อยางกวางขวาง รวมทั้งพจิ ารณาดูวา มงี านอะไรบางที่ชอบและสนใจมากท่ีสุด และงานน้ัน ๆ เหมาะสมกับอุปนิสัยและบุคลิกลักษณะของตนเองหรอื ไม

หนว ยท่ี 1 : ความรูเ บือ้ งตนเกย่ี วกับงานอาชีพ 33 การประกอบอาชีพที่ตรงกับความถนัด ความรูความสามารถ และความตองการของตนเองจะสง ผลใหค วามความสําเรจ็ ในการประกอบอยา งยง่ั ยนื และเกดิ ความภาคภมู ใิ นตนเอง การเรียนรูทจี่ ะวางแผนการตัดสินใจเลือกอาชพี ทาํ ใหมีขอ มูลอาชพี ตาง ๆ ที่จะนํามาใชในการคนหาตนเองวามีความเหมาะสมกับอาชีพใด เพื่อความพึงพอใจ ความสุขในการประกอบอาชีพ และพฒั นาอาชีพของตนใหบรรลุเปาหมายสงู สุดไดต ามความคาดหวงั

หนว ยท่ี 1 : ความรเู บอื้ งตนเกีย่ วกบั งานอาชีพ 34แบบฝกหดั หนว ยที่ 1ตอนที่ 1คาํ ชแี้ จง ใหน กั เรยี นตอบคําถามตอ ไปน้ี (คะแนนเตม็ 10 คะแนน)1. อาชพี หมายถงึ……………………………………......................................................................................................................................................................................................................................................................................2. การประกอบอาชีพ หมายถึง……………………………………......................................................................................................................................................................................................................................................................................3. ความสาํ คญั ของอาชพี มีอะไรบาง……………………………………......................................................................................................................................................................................................................................................................................4. อาชพี ตามเนือ้ หาวชิ าของอาชพี มีกป่ี ระเภท อะไรบา ง……………………………………......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................5. การแบงอาชีพตามลักษณะของการประกอบอาชพี มีกี่ลักษณะ อะไรบา ง……………………………………......................................................................................................................................................................................................................................................................................6. ปจ จัยทต่ี องพิจารณาในการเลือกอาชีพมอี ะไรบา ง……………………………………......................................................................................................................................................................................................................................................................................7. ปญ หาการเลือกอาชีพของผเู รยี นหรือผูสมัครงานมีอะไรบาง……………………………………......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

หนวยที่ 1 : ความรูเ บอ้ื งตน เกี่ยวกับงานอาชพี 358. จงอธิบายขน้ั ตอนการตดั สินใจเลอื กอาชีพ……………………………………......................................................................................................................................................................................................................................................................................……………………………………......................................................................................................................................................................................................................................................................................……………………………………......................................................................................................................9. ปจจยั ทม่ี ผี ลตอความสําเร็จในการประกอบอาชีพอะไรบาง……………………………………......................................................................................................................................................................................................................................................................................……………………………………......................................................................................................................................................................................................................................................................................10. จงอธบิ ายความหมายของการมองเห็นชองทางในการประกอบอาชีพ…………………………………………….............................................................................................................................................................................................................................................................................……………………………………...................................................................................................................... ******************************

หนวยท่ี 1 : ความรูเบื้องตน เกี่ยวกบั งานอาชพี 36ตอนที่ 2คาํ ชแี้ จง ใหนกั เรยี นทําเคร่อื งหมาย X ทับตวั อักษรหนา คําตอบที่ถกู ตองท่ีสุดเพียงขอเดียว (คะแนนเต็ม 20 คะแนน)1. อาชพี หมายถึงขอ ใด ก. อาชพี คอื การทําหนา ท่ขี องมนษุ ยเ พอ่ื การดาํ รงชวี ติ ข. อาชพี คือ งานหรอื หนาทท่ี ีต่ อ งทาํ ดว ยตนเองแตเ พียงผเู ดยี ว ค. อาชีพ คือ งานท่ที ําเปนประจําไดคา ตอบแทนเปน รายไดเ พ่อื ใชจายในการดาํ รงชีวติ ง. อาชีพ คอื ผูป ระกอบการไมไดเ ปนเจาของกิจการแตเ ปน เพียงผูรบั จา งทํางานเทาน้นั2. การประกอบอาชพี หมายถึงขอใด ก. งานทท่ี ําดวยความสมัครใจ ข. การทํามาหากนิ ของมนุษยใ นสังคม ค. การเลี้ยงดูตนเองและสมาชิกในครอบครัว ง. การทาํ มาหาเลีย้ งชพี จากรายไดท ท่ี ําประจาํ3. อาชีพ คือสวนหนง่ึ ของชีวิตหมายความวา อยา งไร ก. อาชพี เปนสงิ่ สําคัญ ข. อาชพี กบั มนุษยเปนของคูกนั ค. อาชพี เทากับ 1 ใน 4 ของชีวิต ง. อาชีพเปน ส่ิงท่จี ําเปน ตอการดํารงชีวติ4. มนุษยไดรับสงิ่ ใดจากการประกอบอาชีพ ก. ความสุขใจ ภาคภูมิใจ ข. เพ่ือนรว มงานเพ่ิมมากขึน้ ค. รายไดจ ากการประกอบอาชพี ง. ทกั ษะความชํานาญทเี่ กิดข้นึ จากการทํางาน5. ขอใดไมใชความสําคัญของการประกอบอาชีพ ก. กอ ใหเกิดการจางงาน ข. ชว ยพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ค. มีการประกอบอาชีพหลากหลาย ง. สง เสรมิ และพัฒนาประชากรใหมงี านทํา

หนว ยท่ี 1 : ความรเู บือ้ งตน เกย่ี วกบั งานอาชพี 376. ประชากรชาวไทยสว นใหญป ระกอบอาชพี อะไร ก. อาชีพบรกิ าร ข. อาชีพเกษตรกรรม ค. อาชีพศลิ ปะ/หัตถกรรม ง. อาชพี อตุ สาหกรรมในครวั เรอื น7. สายสมร ทํางานเปนพนกั งานอยใู นโรงแรมสุโขทัยสายสมรประกอบอาชพี ประเภทใด ก. อาชพี บริการ ข. อาชีพเกษตรกรรม ค. อาชพี ศลิ ปะ/หัตถกรรม ง. อาชีพอตุ สาหกรรมในสถานประกอบการ8. การประกอบอาชีพในขอ ใดจดั อยใู นประเภทอตุ สาหกรรมในครวั เรอื น ก. อาชพี วิศวกร ข. อาชพี การทอเสอ่ื ค. พนกั งานฝา ยผลิต ง. อาชพี ทนายความ9. ผูประกอบอาชีพลกั ษณะใดตอ งมีความโปรง ใส ตรวจสอบไดส งู สุด ก. ครู ข. ตาํ รวจ ค. แพทย ง. นักบัญชี10. ผูทีช่ อบสืบเสาะคน หาความจริง ควรประกอบอาชีพลักษณะใด ก. ผสู ่อื ขาว ข .ชา งสาํ รวจ ค. โปรแกรมเมอร ง. พนกั งานพิสจู นอักษร11. “มะลเิ ปนผทู มี่ คี วามละเอียดรอบคอบ ซอื่ สัตย” จากคณุ ลกั ษณะดังกลาวมะลคิ วรประกอบ อาชพี ใด ก. เจาหนา ทธ่ี รุ การ ข. เจาหนา ทกี่ ารเงิน ค. เจาหนา ทงี่ านพสั ดุ ง. เจา หนา ท่ีทะเบยี น

หนวยท่ี 1 : ความรูเบ้อื งตน เกยี่ วกบั งานอาชพี 3812. การเลือกประกอบอาชพี ควรทาํ ส่ิงใดเปนอนั ดับแรก ก. ศึกษาอาชีพ ข. ศึกษาตนเอง ค. เขยี นใบสมคั รงาน ง. ตดั สินใจเลอื กอาชีพ13. ขอมูลใดไมจ ําเปน ตอ งนาํ มาพจิ ารณาในการตดั สินเลือกอาชพี ก. ความชอบ ความสนใจ ข. ความถนัด คา นิยมในสงั คม ค. ความร่ํารวย ฐานะทางสังคม ง. ขอ มลู ดานสตปิ ญญาความสามารถของตนเอง14. การเลอื กประกอบอาชีพท่ีตนเองชอบ มีความถนดั จะเกิดผลดอี ยางไร ก. ทาํ ใหข ยันทํางาน ข. ทาํ ไดไ ดร บั รายไดสงู ค. ทาํ ใหทาํ งานไดรวดเรว็ ง. มคี วามสขุ ในการทํางาน15. วธิ ีการมองหาโอกาสในการประกอบอาชพี ท่ีตนเองสนใจทเ่ี หมาะสมและไดผลดีท่ีสุดคือขอใด ก. เขา ฝก งานในหนว ยงานที่สนใจ ข. พูดคุยกับผูประกอบอาชพี ที่กําลังสนใจ ค. หาขอมลู อาชพี ทสี่ นใจจากอินเทอรเ น็ต ง. รวมกจิ กรรมการประกอบอาชพี ในหองเรยี น16. ปจ จัยที่ไมเกีย่ วขอ งกบั การพฒั นาตนเองใหม องเหน็ โอกาสในการประกอบอาชีพไดแ กขอใด ก. ความรู ความสามารถ ข. ทกั ษะ ความชาํ นาญในงาน ค. ความชอบ ความสนใจ ความถนัด ง. เลือกเรยี นสายอาชพี ตามใจพอแม17. นักเรียนควรตัดสนิ ใจเลือกอาชีพจากองคประกอบใด ก. รายได ข. ตามเพือ่ นทเ่ี รียน ค. ความถนดั ของตนเอง ง. คา นิยมของผปู กครองและสงั คม

หนวยท่ี 1 : ความรูเ บื้องตนเกย่ี วกับงานอาชพี 3918. ขอ ดีของการเตรียมความพรอมในการประกอบอาชพี คือขอใด ก. ไดเริม่ ทํางานเรว็ กวา ผูอ่ืน ข. ไดอาชพี ตรงกบั ความตอ งการของพอแม ค. เลอื กอาชีพไดตรงกับความถนัดของตนเอง ง. ใชเวลาตัดสินใจนอย ประหยัดเวลา ไดง านเรว็19. การวางแผนการใชจา ยเงนิ การเก็บออมเงนิ เพอื่ สรา งความม่ันคงใหกบั ชวี ิตเปน ผลประโยชน ของการประกอบอาชีพที่เกดิ ขึ้นตอใคร ก. ตอ ประชาชนในชมุ ชน ข. ตอสังคมและส่งิ แวดลอม ค. ตอตนเองและสมาชิกในครอบครัว ง. ตอ ความมง่ั คง่ั ของสถานประกอบการ20. พระจนั ทร มกี ารแบงเวลาจากการประกอบอาชพี เพือ่ ดแู ลครอบครวั ดูแลสขุ ภาพของตนเอง และรวมกิจกรรมกบั สังคม พระจนั ทรเปน คนอยางไร ก. เกง การบรหิ ารคน ข. เกงการบริหารตนเอง ค. เกงในการดาํ เนินชีวติ ง. เกงในการปฏบิ ตั งิ าน

หนวยท่ี 1 : ความรเู บ้ืองตนเกี่ยวกับงานอาชพี 40เฉลยแบบฝกหัด หนว ยท่ี 1ตอนท่ี 1คําชแ้ี จง ใหนักเรียนตอบคาํ ถามตอ ไปน้ี (คะแนนเต็ม 10 คะแนน)1. อาชีพ หมายถงึอาชพี หมายถงึ กิจการงานที่บคุ ลใดบคุ คลหนึง่ ไดกระทาํ แลว ไดรบั คาตอบแทนเปนรายได .เพอ่ื นาํ ไปใชใ นการดาํ รงชีวติ และตอบสนองความตอ งการทางดานรางกาย อารมณ สงั คม และความตอ งการดานอ่นื ๆ ของตนเองรวมท้ังสมาชิกในครอบครวั .2. การประกอบอาชพี หมายถึงการประกอบอาชีพ หมายถึง การทํามาหากินเล้ียงดูตนเองและครอบครัวที่เกิดจากกิจกรรมการผลิต หรือการบริการใด ๆ ท่ีกอใหเกิดผลผลิตและรายไดเปนปฏิบัติกิจการงานประจําท่ีสุจริต ไมผิดศีลธรรม และเบียดเบียนสังคม สิง่ แวดลอม .3. ความสาํ คัญของอาชพี มีอะไรบางความสาํ คัญของอาชพี มดี ังน้ี ..1. สงเสริมคุณภาพชีวิตของมนุษยใหสามารถดํารงชีวิตอยูไดอยางปกติสุข เพราะผูที่มีอาชีพจะมีรายได ทาํ ใหมอี ํานาจการซ้ือ (Power Purchasing) สินคาเพื่อการอุปโภคบริโภคท่ีจําเปนตอการดําเนินชวี ติ ประจาํ วันได ง ..2. ทําใหเกดิ ความนาเชือ่ ถอื ในสังคม ผทู ี่มอี าชพี จะไดร ับความเชื่อถอื จากผูคนในสังคม เพราะคา นิยมในสงั คมมนษุ ยมองวาคนท่ีมีอาชีพสามารถทํามาหากินเล้ียงตนเองไดเปนคนที่มีคุณภาพ จะไมไปสรางความเดอื ดรอ นใหเ กดิ แกบ ุคคลอ่นื ..3. สรางความเชื่อม่นั ใหกับผูท่ีจะมาใชช ีวิตอยรู วมกนั ผูท่ีมอี าชพี จะสรางความมน่ั ใจใหกับ .คูชีวติ วา จะสามารถสรางครอบครวั ทม่ี ีความสุขไดอยางแนนอน ……4. รายไดจ ากการประกอบอาชีพสามารถดูแลใหการดําเนินชีวิตของครอบครัวเปนปกติสุข มีการเก็บสะสมการออมไวใชเ มอ่ื ยามเจ็บปวยในอนาคต ……5. กจิ กรรมในสงั คมมคี วามเคล่ือนไหว เพราะความหลากหลายของอาชีพ กอใหเกิดการเช่ือมประสานในจุดตางๆ เกิดการปฏิสัมพันธกันระหวางผูคนในสังคม ไดแก การซื้อขายสินคา กิจกรรมตา ง ๆ กอ ใหเกดิ การพฒั นา เกิดสิง่ อาํ นวยความสะดวกตา ง ๆ เกิดขึ้นในสังคม มีถนนหนทาง รถไฟฟาและอ่ืน ๆ ……

หนว ยที่ 1 : ความรเู บ้อื งตนเกย่ี วกบั งานอาชีพ 414. อาชีพตามเน้อื หาวชิ าของอาชีพมกี ีป่ ระเภท อะไรบา ง การแบง อาชีพตามเนื้อหาวิชาของอาชีพสามารถจัดกลุมอาชีพตามเน้ือหาวิชาของอาชีพได 6ประเภทดงั น้ี .. 1. อาชพี เกษตรกรรม (Agricultural Occupation) . 2. อาชีพอุตสาหกรรม (Industry Occupation) ประกอบดวย อุตสาหกรรมในครอบครัว ..อตุ สาหกรรมขนาดยอม อตุ สาหกรรมขนาดกลาง และอตุ สาหกรรมขนาดใหญ . 3. อาชีพพาณิชยกรรมและอาชีพบริการ (Commerce and Service Occupation) ประกอบดวยอาชีพพาณิชยกรรม (Commerce Occupation) และอาชีพบรกิ าร (Service Occupation) . 4. อาชีพคหกรรม (Spill Smoke Occupation) .. 5. อาชีพหตั กรรม (Handicraft Occupation) .. 6. อาชีพศลิ ปกรรม (Art Objectives Occupation) ..5. การแบงอาชีพตามลักษณะของการประกอบอาชพี มกี ีล่ กั ษณะ อะไรบา ง การแบงอาชีพตามลักษณะของการประกอบอาชีพ สามารถจัดกลุมอาชีพตามลักษณะการประกอบอาชีพไดเปน 4 ลักษณะดังน้ี .. 1. อาชีพอิสระ (Freelance) .. 2. อาชีพรับจา ง (Occupation work for) .. 3. อาชีพงานฝม อื (Craft Occupation) .. 4. อาชีพรับราชการ (Government Servant Occupation) รวมถึงเจาหนาที่ของรัฐ พนักงานรัฐวสิ าหกิจ .. “6. ปจ จยั ท่ตี อ งพิจารณาในการเลือกอาชีพมีอะไรบาง ปจ จยั ท่ตี องพิจารณาในการเลือกอาชพี ขึ้นอยกู บั องคป ระกอบทีส่ าํ คญั ดังน้ี .. 1. ขอมูลดานอาชพี เปน ขอมูลทมี่ ีขอบขา ยกวา งขวางสรุปไดด งั น้ี .. 1.1 แนวโนมของตลาดแรงงานเปนขอมูลเก่ียวกับความตองการผูทํางานในดานตาง ๆ ในปจจุบัน และการพยากรณความตองการเพิ่มขึ้นหรือลดลงในอนาคตของตลาดแรงงาน 1.2 ลักษณะงานที่ตอ งการทาํ มลี กั ษณะอยางไร ผูทํางานจะตองทําอะไรบาง เปนงานท่ีทําใหเกดิ ความเพลิดเพลนิ หรอื กอ ใหเ กดิ ความเบ่อื หนา ย งานใหญห รืองานเล็ก มีความรับผิดชอบท่ีสําคัญหรือไม ตองเก่ียวของกับตัวเลข สิ่งของหรือคน ตองใชเคร่ืองมืออุปกรณมากหรือไม ตองน่ังทํางานยืนทาํ งาน ตองเดนิ ทางหรือไม เปน ตน ...

หนวยที่ 1 : ความรเู บอ้ื งตน เกี่ยวกับงานอาชพี 421.3 สภาพแวดลอ มของงาน ไดแก สภาพแวดลอมและบรรยากาศของงาน เชน รอน เย็นช้ืน แหง เปยกฝุนละออง สกปรก เสียงดัง ในอาคาร กลางแจง ในโรงงาน มีสารพิษ มีสารกมั มนั ตภาพรังสี มีความขัดแยง เปนตน ..1.4 คุณสมบัติของผูประกอบอาชีพ ไดแก มีการกําหนดชวงอายุในการทํางานและเกษียณอายุการทํางานไวอยางไร เพศ เปนอาชีพสําหรับเพศหญิงหรือเพศชาย หรือใหโอกาสทั้งหญิงและชาย หรือใหโ อกาสแกเพศใดเพศหนง่ึ มากกวา ..1.5 การเขาประกอบอาชพี ตอ งมวี ธิ ีการอยางไร ไดแก โดยการสมัครงานกับนายจางดวยตนเอง ตองมีการสอบสัมภาษณหรือตองสอบขอเขียน และถาเปนการประกอบอาชีพอิสระตองใชทุนทรัพยเพ่ือดําเนนิ กจิ การมากนอยเพียงใด ..1.6 รายไดในการประกอบอาชีพนั้น ๆ จะมีรายไดเปนวัน สัปดาห เดือน ป โดยเฉลี่ยแลวเปนเงินเทา ใด ..1.7 ความกาวหนาอาชีพนั้น ๆ จะมีความกาวหนาเพียงใด จะตองมีการศึกษาอบรมเพิ่มเติมมีความสามารถหรือประสบการณอยางไรจึงจะไดเล่ือนข้ันมากนอยเพียงใด การประกอบอาชีพเดิมนําไปสอู าชีพใหมไ ดห รือไม ..1.8 การกระจายของผูประกอบอาชีพ มีผูประกอบอาชีพมากนอยเพียงใดและกระจายอยทู ่วั ประเทศหรอื มีอยเู พียงบางจงั หวัดทําไมจึงเปนเชนนั้น ผูประกอบอาชีพท่ีใดก็ไดหรือจะตองอยูท่ีใดทหี่ น่งึ โดยเฉพาะ .. .1.9 ขอดีและขอเสียของอาชีพข้ึนอยูกับความพอใจและความตองการของผูประกอบอาชีพของแตละคน เน่ืองจากงานบางอยางอาจมีการทํางาน ลวงเวลา ทํางานในวันเสารอาทิตย หรือวันหยดุ และการเดนิ ทางไปปฏิบตั ใิ นทองที่อ่ืน ๆ งานบางอาชีพมคี วามม่นั คงกวางานอาชีพอืน่ เปน ตน2. ปจจัยสวนบุคคล ไดแก ลักษณะเฉพาะตัวของบุคคล ประกอบดวยคุณลักษณะ ดังน้ีความสนใจ บุคลิกภาพ สติปญญา ความถนัด ประสบการณ แรงจูงใจ ความรบั ผิดชอบ ความอุตสาหะความตรงตอเวลา ความสามารถในการตดั สนิ ใจ วุฒิภาวะทางอาชีพ เพศ เช้ือชาติ อายุ ความแข็งแรงของรางกาย . .3. คานิยมในสังคม ประกอบดวยคุณลักษณะดังนี้ คานิยมทั่ว ๆ ไปทางการงาน จุดมุงหมายชีวิต จุดมุงหมายทางอาชีพ การรับรู เกียรติและช่ือเสียงของอาชีพ ทัศนคติตออาชีพตาง ๆ ความเขาใจอาชีพที่เก่ียวกับคน ขอมูลจริยธรรมในการทํางาน การใชเวลาวาง ความตองการเปล่ียนแปลง ความตองการกฎเกณฑ ความตองการสนับสนุนชวยเหลือ ความตองการอํานาจ ความมั่นคง ความปลอดภัยการทาํ งาน .

หนวยที่ 1 : ความรเู บอื้ งตนเก่ยี วกบั งานอาชพี 437. ปญ หาการเลอื กอาชีพของผเู รยี นหรอื ผสู มคั รงานมีอะไรบางปจจบุ ันผเู รยี นและผทู ่กี ําลงั หางานทํามักจะประสบปญหาการเลือกอาชีพดังนี้ ..1. ขาดความรูความเขาใจในการประกอบอาชีพตาง ๆ ขาดทักษะและรายละเอียดเก่ียวกับโลกอาชีพ ไดแก ลักษณะของงานอาชีพ กระบวนการทํางาน ความกาวหนาในอาชีพ และความตองการของตลาดแรงงานในสาขาอาชีพนน้ั ๆ ..2. ผเู รียนและผสู มคั รงานตองการความชวยเหลือเกี่ยวกบั การใหคําปรึกษา แนะนาํ . .แนะแนวอาชพี แนะแนวการศึกษาตอ และการเตรียมตวั กอ นเขา สตู ลาดแรงงาน ..3. ผูเ รยี นและผสู มัครงานจะตองรขู ดี ความสามารถ สตปิ ญ ญา ความถนดั ความสนใจ และ .ความพรอมในการเลือกประกอบอาชีพทเี่ หมาะสมกับตนเอง ..4. ปญหาทางดานเศรษฐกิจ ผูเรียนและผูสมัครงานจะตองมีความรูในเรื่องปญหาเศรษฐกิจซึ่งมผี ลตั้งแตก ารเลือกเรยี นตอ หรือศึกษาวาเม่ือสําเร็จการศึกษาแลวเปนที่ตองการของตลาดแรงงานตลอดจนการฝกพัฒนาตนเองเพิ่มเติมเพ่ือใหมีคณุ ลักษณะเดนในการสมัครงาน ..8. จงอธิบายข้นั ตอนการตัดสนิ ใจเลือกอาชีพการตัดสนิ ใจเลอื กอาชีพ หมายถึง การนําขอ มูลหลาย ๆ ดานของอาชีพที่จะเลือกมาพิจารณาอยางละเอยี ดถ่ถี วนประกอบการตดั สนิ ใจใหเหมาะสมกบั ความสามารถของตนเองใหมากที่สุดมีปญหาอุปสรรคนอยที่สุด การตัดสนิ ใจเลอื กอาชพี มขี น้ั ตอนทสี่ ําคัญดังนี้ .“1. ขอมลู ประกอบการตัดสนิ ใจพจิ ารณาขอมูล 3 ดาน ประกอบดว ย .. 1.1 ขอ มลู เกย่ี วกับตนเอง หมายถึง ขอมูลตาง ๆ ที่เกยี่ วกับการประกอบอาชีพท่ตี นเองมี .อยู เชน เงินทุน ทีด่ ิน อาคารสถานที่ แรงงาน เครอ่ื งมือเครื่องใช วสั ดุ อุปกรณ ความรทู ักษะตา ง ๆ ที่จะนํามาใชในการประกอบอาชีพมีหรือไมอยา งไร .. 1.2 ขอ มลู เก่ียวกบั สภาพแวดลอมและสงั คม เชน ผทู ีจ่ ะมาใชบ รกิ าร (ตลาด) สวนแบงของตลาด ทําเลที่ตั้ง การคมนาคม ทรัพยากรที่จะเอื้อที่มีในทองถิ่น แหลงความรูตลอดจนผลที่จะเกิดข้ึนตอ ชุมชน .. 1.3 ขอมูลทางวิชาการความรูทางเทคนิคตาง ๆ ท่ีจําเปนตออาชีพนั้น ๆ ไดแก การตรวจซอมแกไ ข เทคนคิ การบริการลกู คา ทักษะงานอาชพี ตาง ๆ เปนตน ..2. ความถนดั โดยทั่วไป คนเราจะมีความถนัดแตกตางกันไป เชน ความถนัดในการทําอาหารถนัดในการประดิษฐ ฯลฯ ผูท่ีมีความถนัดจะชวยใหการทํางานน้ันเปนไปไดอยางสะดวกรวดเร็วคลองแคลว รวมท้ังยังชวยใหมองเห็นลูทางในการพัฒนาอาชีพนั้น ๆ ใหรุดหนาไดดีกวาคนท่ีไมมีความถนดั .

หนวยที่ 1 : ความรูเ บื้องตน เก่ียวกบั งานอาชีพ 443. เจตคตทิ ด่ี ีตอ งานอาชีพ เปนความรูสึกภายในของแตละคนท่ีมีตองานอาชีพ ไดแก ความรักความศรัทธา ความภูมิใจ ความจริงใจ เปนตน ซึ่งความรูสึกเหลานี้เปนแรงผลักดันใหคนเกิดความมานะ อดทน มงุ ม่ัน ขยัน กลาสู กลาเสี่ยง ทําใหประสบความสําเร็จในการประกอบอาชีพไดการท่ีจะตัดสินใจเลือกอาชพี ตอ งนาํ ขอมลู ตาง ๆ มาวิเคราะห ดงั น้ี .3.1 วิเคราะหส ภาพทเ่ี ปนอยู หมายถงึ สง่ิ ทีเ่ ปนอยูใ นขณะนน้ั เกี่ยวกบั เรื่องตาง ๆ ตอง .วิเคราะหตามสภาพจรงิ ทเ่ี ปน อยู ..3.2 วิเคราะหทางออก หมายถึง แนวทางในการดําเนินงานท่ีผูวิเคราะหเห็นวาในกรณีท่ีสภาพท่เี ปนอยนู ั้นไมเ ปนไปตามความตองการหรือตามทกี่ าํ หนด แตอาจมีแนวทางการดําเนินงานหรือทางออกอ่ืน ๆ ท่ีจะทําใหเ ปนไปตามที่ตองการไดอ กี หลายวิธี ซึ่งตองตดั สินใจเลือกทางออกหรือวิธีการทีเ่ หมาะสมเปนไปไดม ากท่สี ดุ ..3.3 วเิ คราะหค วามเปน ไปได หมายถึง การวเิ คราะหความสมั พนั ธร ะหวา งสภาพที่เปนอยูกับทางออกแนวทางท่จี ะดําเนินการน้ัน เปนสิ่งท่ีสามารถจะทําใหเกิดขึ้นหรือเปนไปไดจริงหรือไมตามทางออกท่ีคิดไว ..3.4 ตัดสินใจเลือก เปนการสรุปตัดสินใจเลือกอาชีพหลังจากท่ีมีการวิเคราะหเปรยี บเทียบอยา งละเอยี ดรอบคอบแลว ..9. ปจ จัยทีม่ ผี ลตอ ความสาํ เร็จในการประกอบอาชีพอะไรบางปจจยั ทีม่ ผี ลตอความสาํ เร็จในการประกอบอาชพี มดี ังน้ี .“1. การศกึ ษาวเิ คราะหอาชพี ท่ีตอ งการทํา เปน ปจจัยสําคัญที่ทําใหบุคคลมีความรู ความ .เขาใจอาชีพในดานตาง ๆ ขอมูลท่ีไดจะเปนประโยชนในการตัดสินใจเลือกอาชีพใหเหมาะสมกับตนเอง รวมท้ังความเปนไปไดตอการตัดสินใจเลือกอาชีพนั้น ๆ โดยทําการวิเคราะหดังนี้ 1) ลักษณะอาชีพประเภท รูปแบบของอาชีพ 2) สภาพแวดลอมในการประกอบอาชีพ 3) คุณสมบัติของผูประกอบอาชีพ 4) สภาพการจางงานโดยศึกษาคาตอบแทนในการประกอบอาชีพแตละประเภทซ่ึงอาจไดรับคาตอบแทนเปนรายวัน รายเดือน การไดรับคาตอบแทนอาจขึ้นอยูกับวุฒิการศึกษาความสามารถหรือประสบการณในการทํางานก็ได นอกจากน้ียังศึกษาเก่ียวกับช่ัวโมงทํางานการทํางานลวงเวลาการทํางานในวันหยุดหรือผลประโยชนอ่ืน ๆ 5) สภาพการประกอบอาชีพวามีสภาพอยางไรทํางานในท่ีรมหรือกลางแจง มีความเสี่ยงในการทํางานหรือ ไมอุปกรณในการทํางานเปนอยา งไร 6) ความกา วหนาในการประกอบอาชพี .2. การวิเคราะหตนเองเก่ียวกับงานอาชีพ เปนการมองอยางรูจักและเขาใจเกี่ยวกับตนเองโดยพจิ ารณาจากส่ิงตอไปน้ี 1) ความรูความสามารถ ความสนใจ 2) ทักษะในการทํางานเปนความสามารถที่ตอ งใชใ นการทํางานทุกอาชีพ 3) ทักษะการสื่อสารสามารถพูดหรือแสดงกิริยาทาทางใหผูอื่นเขาใจไดใชถอ ยคาํ สภุ าพเหมาะสมกบั บุคคลและกาลเทศะ 4) ทักษะการจัดการสามารถคัดเลือกบุคคล จัดสรร

หนว ยที่ 1 : ความรเู บือ้ งตนเกย่ี วกบั งานอาชีพ 45ทรัพยากร งบประมาณ วัสดุอุปกรณและเครื่องมือในการทํางานไดอยางเหมาะสม 5) ทักษะดานงานเทคนิคสามารถนําเทคนิคตาง ๆ มาใชในการทํางาน 6) ทักษะดานเทคโนโลยีสารสนเทศสามารถนําคอมพิวเตอรมาใชประโยชนในการทํางาน 7) ทักษะการแกปญหาสามารถแยกแยะปญหาตาง ๆคนหาวิธีการแกไขและเลือกใชวิธีการแกปญหาอยางมีเหตุผล 8) ความถนัดหรือความสามารถพิเศษ9) จดุ เดนเปน จดุ สนใจที่ทาํ ใหผูอ่นื มองเห็นภาพลกั ษณหรือคิดถึงเรา เชน พูดจาไพเราะ เขากับคนงายซ่ือสัตย ตรงไปตรงมา ซึ่งเปนลักษณะทางบุคลิกภาพท่ีทุกคนมีอยูในตนเองและสามารถนํามาใชใหเหมาะสมกับการประกอบอาชีพได 10) ความชอบความสนใจ 11) คานิยมในการทํางาน 12) อุปนิสัยเปนลักษณะในจิตใจท่ีแสดงพฤติกรรรมออกมาใหผูอ่ืนเห็นทางวาจา แววตา สีหนา อารมณ น้ําเสียงและกิริยาทาทาง 13) ขอจํากัดในการทํางาน 14) บุคลิกภาพ หมายถึงลักษณะสวนรวมของบุคคล ซึ่งประกอบดวยสิ่งที่ปรากฏทางรางกายนิสัยใจคอ ความรูสึกนึกคิด หากรูจักและเขาใจในบุคลิกภาพของตนเองก็สามารถเลือกประกอบอาชีพใหเหมาะสมกับตนเองมากทสี่ ดุ . . “3. คุณลักษณะที่พึงมีในการประกอบอาชีพดังน้ี 1) ผูประกอบการในแตละอาชีพสวนใหญมีคุณลักษณะของการเปนผูกลาไดกลาเสีย มีความอดทนสูง มีความรอบรูเทาทันเหตุการณตลาดและบา นเมือง รูจักกลยุทธการแขงขันกับคูแขงขัน 2) ผูท่ีประกอบอาชีพเปนผูใหบริการควรมีคุณลักษณะของผทู ม่ี มี นุษยสัมพนั ธดี ยิ้มแยมแจมใส อดทน อดกลั้น 3) ผูประกอบอาชีพรับจางควรมีคุณลักษณะของผูทม่ี คี วามกระตือรอื รน มวิ ินัย ขยัน อดทน ยอมรับในกฎเกณฑ และมคี วามซอ่ื สัตย . .10. จงอธิบายความหมายของการมองเหน็ ชองทางในการประกอบอาชีพการมองเห็นชองทางการประกอบอาชีพ หมายถึง การศึกษาขอมูลความตองการของตลาดแรงงาน เพราะการเลือกประกอบอาชีพตามท่ีตลาดแรงงานตองการ ยอมมีโอกาสประสบความสําเร็จ มีอาชีพทํา มีรายไดเล้ียงดูตนเองและสมาชิกในครอบครัวไดไมยากลําบาก และเม่ือมองเห็นชองทางการประกอบอาชีพแลวผูประกอบอาชีพสามารถวิเคราะหและวางแผนพัฒนาตนเองใหส อดคลอ งกับชองทางการประกอบอาชีพที่มอี ยูน้นั ดังน้ี ..1. ทกั ษะความรูค วามชาํ นาญในงาน ..2. ความชอบ ความสนใจสวนตวั ,.3. การฟงความคิดเห็นจากแหลงตาง ๆ การพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับบุคคลอ่ืนจะเปนแหลงความรูและกอใหเกิดความคิดริเริ่มสรางสรรคไดเปนอยางดี ชวยใหมีการวิเคราะหความคิดเห็นตาง ๆ ไดชัดเจนข้ึน ชวยสรางความม่ันใจ มองเห็นจุดหมายปลายทางไดชัดเจนและมีความรอบคอบเพ่ิมมากขึน้ กอ นตดั สนิ ใจลงมอื ทํา ..4. การศึกษาคน ควา จากหนงั สือ นติ ยสาร หนงั สอื พิมพ วดี ีทัศน วิทยุ ดูรายการโทรทัศน .จะชวยใหเกิดความรูและความคิดใหม ๆ ได ..

หนวยท่ี 1 : ความรูเ บือ้ งตนเกีย่ วกับงานอาชพี 465. ขอ มูลสถิติ รายงานการวจิ ยั ขา วสารจากหนวยงานราชการและเอกชน รวมทั้งแผนพัฒนาเศรษฐกจิ แหงชาติ มาประกอบการพจิ ารณาตดั สินใจในการประกอบอาชีพ .. .6. การเขารบั การฝกอบรมวิชาชีพจากสถาบนั ตา งๆ ทงั้ ภาครัฐและเอกชนที่เปด สอน. .วชิ าชพี กนั อยางแพรหลาย ..ตอนที่ 2คําช้ีแจง ใหนักเรยี นทาํ เคร่ืองหมาย X ทับตัวอกั ษรหนา คําตอบท่ีถกู ตองทส่ี ดุ เพยี งขอเดียว (คะแนนเต็ม 20 คะแนน) ลาํ ดบั ขอ คาํ ตอบ 1 ค 2 ง 3 ง 4 ค 5 ง 6 ข 7 ก 8 ข 9 ง 10 ก 11 ข 12 ข 13 ค 14 ง 15 ก 16 ง 17 ค 18 ค 19 ค 20 ข

หนวยท่ี 1 : ความรเู บือ้ งตนเกย่ี วกบั งานอาชพี 47ใบมอบหมายงาน หนวยที่ 1วัตถปุ ระสงค 1. เพื่อใหน ักเรียนศกึ ษาและรวบรวมขอมลู การประกอบอาชีพของบคุ คลในครอบครวั และชมุ ชนุ ทนี่ กั เรยี นอาศยั อยู 2. เพอื่ ใหน ักเรยี นมีขอมูลประกอบการวางแผนการตดั สนิ ใจเลอื กอาชีพคาํ ชแี้ จง ใหนกั เรยี นสาํ รวจและรวบรวมขอมูลการประกอบอาชีพของบุคคลในครอบครัวและชมุ ชน ทนี่ กั เรียนอาศยั อยูตามรายละเอยี ดท่ีกําหนดไวในตารางขา งลางดงั นี้ รายไดตอ สวัสดกิ ารที่ เสนทางท่ี ช่อื อาชพี ลกั ษณะงานที่ทํา เวลาทาํ งาน วันหรอื ไดรบั จาก การเตบิ โต เดอื น การทํางาน ในอาชีพ12345678910เกณฑการประเมินผลการปฏิบัตงิ าน 1. รวบรวมขอ มลู อาชีพได 10 อาชพี ไดข อมลู ครบทุกรายการ ไดคะแนน 20 คะแนน 2. รวบรวมขอมลู อาชีพได 7 อาชีพ ไดข อมลู ครบทกุ รายการ ไดคะแนน 15 คะแนน 3. รวบรวมขอ มลู อาชพี ได 5 อาชีพ ไดข อมลู ครบทกุ รายการ ไดค ะแนน 10 คะแนน 4. รวบรวมขอ มูลอาชีพได 3 อาชีพ ไดข อมลู ครบทุกรายการ ไดค ะแนน 5 คะแนน

หนว ยท่ี 1 : ความรูเ บ้ืองตนเกยี่ วกบั งานอาชีพ 48แบบทดสอบหลงั เรยี น หนวยท่ี 1คําชแ้ี จง ใหนักเรยี นทาํ เคร่ืองหมาย X ทบั ตวั อกั ษรหนา คําตอบท่ีถกู ตองท่ีสุดเพียงขอ เดียว (คะแนนเต็ม 10 คะแนน เวลา 10 นาท)ี1. การประกอบอาชีพ หมายถึงขอใด ก. งานท่ที าํ ดวยความสมัครใจ ข. การทํามาหากนิ ของมนุษยในสงั คม ค. การเลย้ี งดตู นเองและสมาชกิ ในครอบครัว ง. การทํามาหาเล้ียงชพี จากรายไดทีท่ ําประจาํ2. ความสาํ คัญของการประกอบอาชีพคือขอใด ก. มเี พือ่ นรวมงานมากขึ้น ข. มคี วามสขุ เพราะมีอาชพี ประจํา ค. มีโอกาสใชความรใู หเกดิ ประโยชน ง. มรี ายไดส ําหรบั เล้ยี งตนเองและครอบครัว3. อาชีพหลักของพลเมืองไทยสว นใหญไ ดแ กอาชีพใด ก. อาชพี เกษตรกรรม ข. อาชีพพาณิชยกรรม ค. ประกอบอาชพี ธุรกจิ บริการ ง. อาชีพอตุ สาหกรรมในครัวเรือน4. ใครเปนผูท ตี่ ัดสนิ ใจเลือกประกอบอาชีพไดเหมาะสมกับตนเองมากทสี่ ุด ก. สริ ี เลอื กประกอบอาชีพนักรองเนื่องจากมรี ายไดสงู ข. สารินเลือกประกอบอาชพี ชา งไมเ พราะมีความรู ความชํานาญ ความชอบในงานไม ค. ดาวเรอื งเลือกประกอบอาชพี พยาบาลตามความตองการของสมาชิกในครอบครัว ง. นอ ยหนา เลอื กประกอบอาชีพพนกั งานบรกิ ารในโรงแรมแตพูดภาษาองั กฤษไมได5. การเลอื กประกอบอาชีพท่ีตนเองชอบมีผลดอี ยางไร ก. มรี ายไดสูง ข. ขยนั ทาํ งาน ค. ทํางานไดร วดเร็ว ถูกตอง ง. มคี วามสุขในการทํางาน

หนวยท่ี 1 : ความรูเบ้อื งตน เก่ียวกบั งานอาชีพ 496. คณุ สมบัติพ้นื ฐานทผ่ี ูประกอบอาชพี ทุกระดับ ทุกตําแหนงตอ งมีคือขอ ใด ก. มีมนษุ ยสัมพันธดี ข. มคี วามรคู วามสามารถ ค. มที กั ษะความชาํ นาญงาน ง. มีประสบการณในการทาํ งาน7. ปญหาสาํ คญั ที่สดุ ในการเลอื กประกอบอาชีพคือขอใด ก. ปญหาทางดานเศรษฐกจิ ของตนเอง ข. ขาดความรูความเขา ใจในการอาชีพ ค. ไมร คู วามสามารถและความถนดั ของตนเอง ง. ขาดทีป่ รึกษาใหค ําแนะนํา และแนะแนวการประกอบอาชีพ8. การตัดสินใจเลือกอาชพี ควรพิจารณาองคประกอบใดนอกเหนือจากความรคู วามสามารถ และความถนัดของตนเอง ก. เปนอาชีพทส่ี จุ รติ ข. เปนอาชีพทม่ี รี ายไดส งู ค. เปนอาชีพท่ที าทาย ไมจาํ เจ ง. เปน อาชีพทตี่ องใชเ ทคโนโลยีสื่อสารได9. ปจจัยทไี่ มมีผลตอความสําเร็จในการประกอบอาชีพไดแกปจจยั ใด ก. ความรบั ผิดชอบงานท่ีทาํ ข. การตดั สนิ ใจเร็ว กลา ได กลา เสยี่ ง ค. ซอ่ื สัตย รกั และผูกพันกับงานทท่ี าํ ง. รอบรูทันสมัย มวี สิ ยั ทศั นกวา งไกล10. ประโยชนข องการประกอบอาชีพท่ีมีตอตัวผูประกอบอาชีพในระยะยาวคือขอใด ก. เปนการพฒั นาตนเองใหเ จริญกาวหนาในอาชีพ ก. ผูป ระกอบอาชพี มีประสบการณ ทักษะ ความชาํ นาญในงานท่ที าํ ค. สามารถตอบสนองความตองการและความพงึ พอใจของตัวผปู ระกอบอาชพี เอง ง. ผปู ระกอบอาชพี สามารถวางแผนการใชจา ย และเก็บออมรายไดเ พ่ือความมน่ั คงของชีวติ