บทที่ 9 การเขียนแผนธุรกิจ

ภ า ค วิ ช า ค อ ม พิ ว เ ต อ ร์ ธุ ร กิ จ > > วิ ท ย า ลั ย อ า ชี ว ศึ ก ษ า ม ห า ส า ร ค า ม

80 บทที่ 9 การเขียนแผนธรุ กจิ (Business Plan) แผนธุรกิจ (Business Plan) หมายถงึ เครอื่ งมือทผี่ ู้ประกอบการใช้กาหนดขั้นตอน และวางแผนการ ดาเนนิ ธรุ กิจอย่างมรี ะบบและมีประสทิ ธิภาพ เพ่อื ใหบ้ รรลวุ ัตถปุ ระสงคต์ ามทก่ี าหนดไว้ ได้แก่ กาไร หรืออ่ืน ๆ ท่ี คาดหวงั เอาไว้ สามารถใชเ้ ป็นเคร่ืองมอื ในการนาเสนอต่อหุ้นสว่ น หรอื สถาบนั การเงนิ ต่าง ๆ เพ่อื ประโยชนใ์ นการ พจิ ารณารว่ มลงทนุ หรือการพิจารณาเงินกู้ ความสาคัญของแผนธุรกิจ 1. ให้รายละเอียดเกย่ี วกับการเร่มิ ตน้ ธุรกจิ ทาใหผ้ ปู้ ระกอบการมเี ปา้ หมายชดั เจน กาหนดแนวทางของ ความคิดและช่วยให้ผู้ประกอบการมั่นคงต่อการใชท้ รัพยากรและนาไปสเู่ ป้าหมาย 2. เปน็ เครื่องมือท่แี สวงหาเงินทุนจากผรู้ ่วมลงทุน กองทุน และสถาบันการเงินต่าง ๆ 3. ใหร้ ายละเอียดของกจิ กรรมตา่ ง ๆ ได้แก่ การจดั หาเงินทนุ การพัฒนาผลติ ภัณฑ์ การตลาดและอื่น ๆ ในการบริหารกิจการ เพื่อใช้ในกาหนดการปฏบิ ัติงานทีต่ ่อเนื่องในอนาคตของกจิ การ วตั ถปุ ระสงคใ์ นการจัดทาแผนธุรกิจ 1. เพ่ือทจี่ ะได้เหน็ ทศิ ทางเชงิ กลยทุ ธข์ องธุรกจิ 2. เพ่ือส่ือทิศทางเชงิ กลยทุ ธ์ของธุรกจิ ให้แกส่ ถาบนั การเงินทจ่ี ดั สรรเงนิ ทุนให้ได้ทราบ 3. เพื่อศึกษาความเป็นไปได้ของโครงการ องค์ประกอบของแผนธุรกิจ ผปู้ ระกอบการต้องคานงึ ถงึ “แผนธุรกจิ ” เปน็ สงิ่ แรกซึง่ จะเปน็ ประโยชนต์ อ่ การดาเนินงานในอนาคต สถาบนั การเงนิ และนักลงทุนภายนอกทีจ่ ะเป็นแหลง่ เงินทุนให้แก่กิจการได้ โดยแผนธุรกจิ จะทาให้ทราบว่าปัจจุบนั กจิ การอย่ตู รงไหน อนาคตจะเปน็ อยา่ งไร ตามองค์ประกอบดังน้ี 1. ปกหน้าและสารบัญ 2. บทสรุปผบู้ รหิ าร 3. ประวัติกิจการ 4. การวเิ คราะหส์ ถานการณ์ 5. แผนการตลาด 6. แผนการจดั การ 7. แผนการปฏิบัติการ 8. แผนการผลติ 9. แผนการเงิน 10. ภาคผนวก จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา >> หลกั การคดิ เชงิ ออกแบบและนวตั กรรมธรุ กิจดจิ ทิ ลั

81 ข้ันตอนการเขียนแผนธรุ กิจ ขน้ั ท่ี 1 ปกหนา้ และสารบญั ปกหนา้ เปน็ ส่ิงทผี่ ู้อ่านแผนงานธรุ กิจจะเหน็ เปน็ อันดับแรก จงึ ควรเขยี นช่อื ของธรุ กิจรวมท้งั ท่ีอยู่ หมายเลขโทรศัพท์ หมายเลขโทรสาร สัญลักษณข์ องธรุ กิจ หรืออาจจะมีช่อื ทอี่ ยู่และหมายเลขโทรศัพท์ของ ผปู้ ระกอบการอยู่ด้วย เพื่อความสะดวกในการติดต่อกลับ ส่วนสารบญั มีไวเ้ พ่ือสะดวกในการค้นหารายละเอียดของแผนงานธุรกิจไดเ้ รว็ ข้ึน ซ่ึงจะมีประโยชน์ในการ เจรจาตอ่ รองกับบุคคลภายนอก เพราะสามารถยนื ยันข้อมูลโดยอ้างอิงเอกสารซึง่ กนั และกนั ไดง้ า่ ยข้ึน ข้นั ท่ี 2 บทสรุปผู้บรหิ าร บทสรปุ ผบู้ ริหารเปน็ สว่ นสาคัญทีส่ ุด เพราะเป็นการสรปุ รายละเอียดสน้ั ๆ ของแผนธรุ กิจทง้ั หมดที่ ดาเนินการ ซงึ่ ชใี้ ห้เห็นว่ามโี อกาสเกิดข้ึนจริงได้ สามารถใช้โอกาสในตลาดใหเ้ ป็นประโยชนอ์ ย่างไร ดงั นน้ั จึงมคี วาม จาเปน็ ต้องเขียนให้เกิดความนา่ เชอื่ ถอื มีความเปน็ ไปได้ “บทสรปุ ผู้บรหิ าร” ควรเขียนให้สั้นกะทดั รัด ถงึ แมว้ ่า บทสรปุ ผ้บู ริหารจะจัดไวเ้ ปน็ อนั ดบั แรก แตใ่ หเ้ ขียนเป็นอนั ดับสดุ ทา้ ยในการเขยี นแผนทั้งหมดและใหค้ รอบคลุม เนือ้ หาตอ่ ไปนี้ 1) แนวคดิ และขอบเขตของธรุ กิจ 2) โอกาสของธรุ กจิ 3) กลุ่มเปา้ หมาย 4) สภาวะการแข่งขนั 5) ความคุ้มคา่ เชงิ ธุรกิจ 6) ทีมผู้บริหาร 7) ขอ้ เสนอแนะ ขนั้ ท่ี 3 ประวตั กิ จิ การ (Company Profile) ประวตั กิ ิจการ (ภาพรวมของกจิ การ, Company Profile) ให้ระบุข้อมลู เก่ียวกับประวตั ิความเป็นมาของ การก่อตัง้ รปู แบบจัดต้ังหรือจดทะเบยี น รวมท้ังแนวคิดและที่มาของการมองเห็นโอกาสทางการตลาด การคิดคน้ และพฒั นาสนิ คา้ /บริการทต่ี ้องการนาเสนอใหล้ กู คา้ กลุ่มเป้าหมาย ควรให้ข้อมลู เกี่ยวกบั เป้าหมายทีต่ ้องการใหเ้ ปน็ ประโยชน์ในอนาคตและอ่นื ๆ ท่ีเกย่ี วขอ้ ง เชน่ ผูก้ อ่ ตง้ั ปีทก่ี ่อตง้ั ทุนจดทะเบียน ทุนทชี่ าระแลว้ และประวัติความ เปน็ มาของการดาเนินงานตง้ั แต่อดีตจนถงึ ปจั จบุ นั และกิจกรรมทเี่ กิดขนึ้ เชน่ เพ่มิ ทุน ลงทุน ขยายธรุ กิจ การ เปลย่ี นแปลงผูบ้ ริหาร เปน็ ต้น จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา >> หลกั การคดิ เชงิ ออกแบบและนวตั กรรมธรุ กจิ ดจิ ทิ ลั

82 ประเภทธุรกจิ /การดาเนนิ งาน (Operating Policy) 1) ระบุถงึ ประเภทของธรุ กิจท่ีกิจการดาเนนิ งานในปจั จบุ นั ได้แก่ · ภาคพาณชิ ยกรรม · ภาคเกษตร · ภาคการบรกิ าร 2) อธิบายรูปแบบและข้ันตอนการดาเนินธรุ กิจ ได้แก่ การตลาด เป็นการดาเนินกจิ กรรมเกี่ยวกบั การตลาดและการขายของกิจการ ได้แก่ ระบบการซ้ือ/ระบบการขาย/เครดติ ทางการค้า/การสง่ เสรมิ การตลาด/ การจัดส่งสินคา้ /การสรา้ งเครือข่ายทางการค้า/การมุ่งสร้างสายพนั ธ์ท่ีดีกบั ลูกค้า/การสรา้ งความรับผดิ ชอบต่อสงั คม ส่ิงแวดล้อม หรือผูท้ ่เี ก่ียวขอ้ งทุกฝ่าย เปน็ ตน้ ขน้ั ที่ 4 การวิเคราะหส์ ถานการณ์ภายใน (Internal Situation Analysis) การวิเคราะห์สถานการณ์ (Current Situation Analysis) หรอื เรยี กว่า “SWOT ANALYSIS” คอื การ วิเคราะห์ความเปน็ ไปไดข้ องธุรกิจ แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คอื 1) การวเิ คราะหส์ ถานการณ์ภายใน 2) การวเิ คราะห์สถานการณ์ภายนอก ขน้ั ที่ 5 แผนการตลาด (Marketing Plan) แผนการตลาด คอื การกาหนดแนวทางและทศิ ทางในการดาเนนิ งานทางการตลาดให้เปน็ ไปตาม วัตถุประสงค์ และสมั พันธ์กบั กลยุทธท์ างการตลาดท่ีกาหนดไว้ โดยสามารถตรวจสอบและประเมนิ ผลกิจกรรม ทางการตลาดไว้ล่วงหนา้ ได้ ในการทาธุรกิจนั้น สง่ิ ท่ีสาคัญทีส่ ุดคือการมองทางดา้ นการตลาด ผู้ประกอบการจะต้องมองให้ออกว่า ผู้บรโิ ภคต้องการอะไร แลว้ ผลิตสนิ คา้ หรือบริการเพ่ือสนองความตอ้ งการนั้น กาไรท่ีเกิดข้ึนนน้ั คือผลงานจากการทา ให้ผ้บู ริโภคได้รบั ความพงึ พอใจสงู สดุ ภาพรวมและความนา่ สนใจของธุรกจิ อธบิ ายถึงสถานการณ์ภาพรวมของธุรกิจ ที่กจิ การดาเนนิ อยู่ใน ปัจจบุ ัน สภาพเศรษฐกิจ ระดับของการแข่งขนั จานวนคู่แข่งขนั เป็นตน้ ให้ศึกษาวเิ คราะหป์ จั จัยภายนอกท่ีอาจ สง่ ผลกระทบต่อการดาเนินงาน ดังน้ี 1. การแขง่ ขันของธรุ กจิ 2. ความยากงา่ ยในการเข้าสู่ธุรกิจ 3. สินคา้ ทดแทน 4. การต่อรองของลูกคา้ จุฬาลกั ษณ์ ถาไชยลา >> หลกั การคดิ เชงิ ออกแบบและนวตั กรรมธรุ กจิ ดจิ ิทลั

83 กลยุทธท์ างการตลาด (Marketing Strategy) หมายถึง แนวทางในการวางแผนเพื่อให้บรรลุ วัตถปุ ระสงค์ทางการตลาด ประกอบด้วยเปา้ หมายและสว่ นประสมทางการตลาด ได้แก่ 1. กลยทุ ธผ์ ลติ ภณั ฑ์ 2. กลยทุ ธ์ด้านราคา 3. กลยทุ ธ์ด้านการจดั จาหนา่ ย 4. กลยุทธ์ด้านการสง่ เสรมิ การตลาด ข้ันที่ 6 แผนการจดั การ (Management) การจัดการ คอื กระบวนการที่ดาเนินการตามข้ันตอนต่าง ๆ ตามเป้าหมายขององค์การอย่างมี ประสทิ ธิภาพและประสิทธิผล แผนการจดั การ คือ แผนทีแ่ สดงถงึ การบรหิ ารจดั การธุรกิจว่ามกี ารดาเนนิ การในลกั ษณะใดมีโครงสรา้ ง การบริหารจัดการแบบใด โดยตอ้ งทาการศึกษา และรวบรวมขอ้ มลู ต่าง ๆ ดงั น้ี 1. ทมี งานบริหาร 2. แผนผงั องคก์ ร 3. กาหนดหน้าท่ตี า่ ง ๆ 4. แผนดาเนนิ งานขององคก์ ร 5. สรุปค่าใช้จา่ ยในการบรหิ ารจดั การ ข้นั ที่ 7 แผนการปฏิบัตกิ าร (Action Plan) แผนการปฏบิ ัตกิ าร หรอื แผนปฏบิ ตั ิการทางการตลาด หมายถงึ การกาหนดระยะเวลาของกิจกรรมทจ่ี ะ ทาตามแผนธรุ กจิ ทวี่ างไว้ เพ่ือตรวจสอบวา่ ได้ปฏิบัตติ ามทีก่ าหนดหรอื ไม่ ขนั้ ท่ี 8 แผนการผลิต (Production Plan) ในการจดั ทาแผนธรุ กจิ ต้องคานงึ ถงึ กจิ กรรมท้ังหมดที่เกย่ี วขอ้ งกบั การเปลย่ี นแปลงวัตถุดบิ ใหเ้ ป็นสนิ ค้า สาเรจ็ รปู โดยตอ้ งเชือ่ มโยงและสอดคล้องกับแผนอ่ืน ๆ ด้วย เชน่ แผนการตลาด แผนการบริหารจัดการบคุ ลากร และแผนการเงิน ในการวางแผนการผลิตตอ้ งพิจารณาเรื่องคุณภาพการออกแบบสินคา้ และบริการ กระบวนการผลติ การออกแบบระบบงาน การวางแผนกาลังคน การจัดสง่ สนิ ค้า ระบบสนิ คา้ คงคลัง กาหนดการผลติ และปฏิบตั ิการ การดแู ลรักษาเคร่ืองจกั ร เปน็ ต้น จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา >> หลกั การคดิ เชงิ ออกแบบและนวตั กรรมธรุ กจิ ดจิ ิทลั

84 ขัน้ ที่ 9 แผนการเงนิ (Financial Plan) กจิ การต้องทราบว่าต้องใชเ้ งนิ ลงทุนจานวนเทา่ ใด จะได้แหลง่ เงินทุนมาจากไหน เพื่อใช้ในการดาเนินกจิ การ ใหส้ าเร็จตามวัตถปุ ระสงคท์ ่ีกาหนดไว้ รายงานทางการเงินอาจสรุปเป็นงบการเงนิ ท่ีครอบคลุมการดาเนินกจิ กรรมของกจิ การในรอบระยะเวลา หนึง่ เพอ่ื ให้ทราบวา่ ท่ผี ่านมาน้นั กจิ การมฐี านะทางการเงิน และมผี ลการดาเนนิ งานอย่างไรบา้ ง ซ่ึงงบการเงินทีจ่ ะ กลา่ วถึงในหนว่ ยนป้ี ระกอบด้วย 1. งบดุล 2. งบกาไรขาดทุน ขน้ั ที่ 10 ภาคผนวก เป็นส่วนทเ่ี พมิ่ เตมิ อื่น ๆ สามารถช่วยใหแ้ ผนธุรกิจมคี วามสมบรู ณ์มากข้ึน (ถ้ามี) แต่บางกิจการอาจจะมี หรือไม่มีก็ได้สาหรบั หัวขอ้ น้ี เชน่ รปู ภาพ ขอ้ มลู ประกอบท่เี กีย่ วข้อง หรือข้อมูลในอดีตที่ผ่านมา เป็นตน้ สรุป ในปจั จบุ นั การทผี่ ้ปู ระกอบการจะติดต่อกับสถาบันการเงินหรือหนว่ ยงานต่าง ๆ เพ่อื ขอรบั การ สนับสนนุ ทางการเงนิ ไมว่ ่าจะเปน็ การขอเงินกู้ เงินช่วยเหลอื หรอื การเข้าร่วมลงทนุ กบั กองทุนร่วมทนุ จาเปน็ ที่ จะต้องจัดทาแผนธุรกิจประกอบการพิจารณา ถือเป็นส่วนประกอบสาคัญสาหรบั ผู้ประกอบการที่ต้องจัดทาขึน้ แผน ธุรกจิ จงึ เปน็ เคร่อื งมือทใี่ ชก้ าหนดขั้นตอน และการวางแผนการดาเนนิ ธุรกิจอย่างมรี ะบบและมปี ระสทิ ธภิ าพ เพ่ือให้ บรรลุวัตถปุ ระสงคต์ ามท่กี าหนดไว้ ************************ จฬุ าลกั ษณ์ ถาไชยลา >> หลกั การคดิ เชงิ ออกแบบและนวตั กรรมธรุ กิจดจิ ิทลั